MỤC LỤC
Lời mở đầu
CHƯƠNG 1: Giới thiệu nguyên liệu thịt heo
1.4 Các thành phần trong cơ thể
1.5 Thành phần hóa học của nguyên liệu thịt heo
1.2.1 Thành phần hóa học của mô cơ
1.2.2 Thành phần hóa học của mô liên kết
1.2.3 Thành phần hóa học của mô mỡ
1.2.4 Thành phần hóa học của mô sụn và mô xương
1.2.5 Thành phần hóa học của mô máu
1.6 Kỹ thuật giết mổ heo
1.3.1 Qui trình giết mổ heo
1.3.2 Ảnh hưởng của quá trình giết mổ đến chất lượng của thịt tươi12
CHƯƠNG 2: Kỹ thuật bảo quản lạnh thịt
2.7 Ý nghĩa của việc làm lạnh thịt
2.8 Các quá trình biến đổi của thịt sau khi giết mổ
2.2.4 Giai đoạn trước co cứng( quá trình tê cóng)
2.2.5 Giai đoạn co cứng ( quá trình chín tới)
2.2.6 Giai đoạn phân hủy sâu sắc ( quá trình sau co cứng)
2.9 Chế độ bảo quản lạnh
2.10 Các quá trình sinh – lý – hóa xảy ra khi bảo quản lạnh thịt
2.4.1 Biến đổi vật lý
2.4.2 Biến đổi sinh hóa
2.4.3 Biến đổi vi sinh
2.11 Ưu, nhược điểm của phương pháp bảo quản lạnh thịt
2.5.1 Ưu điểm
2.5.2 Nhược điểm
2.12 Chỉ tiêu chất lượng thịt lạnh
2.6.1 Yêu cầu cảm quan
2.6.2 Chỉ tiêu hóa lý
2.6.3 Dư lượng các kim loại nặng
2.6.4 Chỉ tiêu vi sinh
2.6.5 Các chỉ tiêu ký sinh trùng
2.6.6 Dư lượng thuốc thú y
2.6.7 Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật
2.6.8 Độc tố nấm mốc
2.6.9 Dư lượng hoocmon
2.7 Một số dạng hư hỏng của thịt lạnh
2.7.1 Sinh nhớt
2.7.2 Thịt mốc
2.7.3 Sự biến màu của thịt
CHƯƠNG 3: Qui trình công nghệ
3.3 Qui trình công nghệ bảo quản lạnh thịt heo
3.1.1 Bảo quản thịt trong phòng lạnh
3.1.2 Bảo quản lạnh thịt kết hợp với dùng hóa chất
3.1.2.1 Yêu cầu hóa chất
3.1.2.2 Nguyên tắc của phương pháp làm lanh kết hợp với hóa chất
3.1.2.3 Các hóa chất thường sử dụng
3.1.3 Bảo quản lạnh thịt kết hợp với phương pháp bao gói
3.1.3.1 Mục đích của việc bao gói
3.1.3.2 Yêu cầu đối với bao bì thực phẩm
3.1.3.3 Vật liệu làm bao bì
3.1.3.4 Các phương pháp bao gói
3.1.4 Bảo quản lạnh kết hợp với tia bức xạ
3.1.4.1 Nguyên tắc
3.1.4.2 Tác dụng của tia bức xạ
3.1.5 Bảo quản lạnh kết hợp với ozon
3.1.5.1 Nguyên tắc
3.1.5.2 Phương pháp bảo quản lạnh kết hợp với ozon
3.4 Ưu – nhược điểm của mỗi phương pháp
CHƯƠNG 4: Tính cân bằng năng lượng
4.1. Xác định các hệ số K
4.1.1 Hệ số K cho vách tường bao xung quanh
4.1.2 Hệ số K cho mái kho lạnh
4.1.3 Hệ số K cho nền kho lạnh
4.2. Tính kích thứơc các phòng
4.2.1. Kích thước phòng làm lạnh
4.2.2 Kích thước phòng trữ lạnh
4.3 Tính tổng lượng lạnh cho kho lạnh
4.3.1Tổng lượng lạnh cần thiết cho phòng làm lạnh
4.3.2Tổng lượng lạnh cần thiết cho phòng bảo quản lạnh
Kết luận
Phụ lục
Tài liệu tham khảo
64 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1932 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đồ án Thiết kế phân xưởng bảo quản lạnh thịt heo, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
roài nhuùng trong chaát loûng hoaëc thòt ñöôïc ñaët treân
baêng chuyeàn, chaát loûng ñöôïc phun leân beà maët thòt.
3.1.2.1 Yeâu caàu cuûa hoùa chaát:
Vì duøng trong thöïc phaåm neân hoùa chaát duøng ñeå baûo quaûn phaûi ñaït caùc
yeâu caàu sau:
- Choïn hoùa chaát coù trong danh muïc cho pheùp söû duïng.
- Söû duïng ñuùng lieàu löôïng cho pheùp.
- Khoâng coù muøi vò laï, tính chaát hoùa hoïc oån ñònh.
- Neáu saûn phaåm chöùa hoùa chaát khoâng ñöôïc pheùp söû duïng hoaëc söû duïng
quaù giôùi haïn cho pheùp thì saûn phaåm seõ bò huûy.
- Ngoaøi ra, caàn choïn hoùa chaát khoâng laøm muïc duïng cuï, phaûi coù hieäu löïc
saùt truøng maïnh, giaù thaønh thaáp vaø caùch söû duïng ñôn giaûn.
3.1.2.2 Nguyeân taéc cuûa phöông phaùp laøm laïnh keát hôïp vôùi hoùa
chaát:
- Laøm chaäm caùc bieán ñoåi veà oxy hoùa vaø vi sinh vaät xaûy ra trong quaù
trình baûo quaûn.
- Duy trì ñoä töôi.
- Keùo daøi thôøi haïn söû duïng.
- Caûi thieän chaát löôïng cuûa saûn phaåm: caáu truùc, maøu saéc, muøi vò…
3.1.2.3 Caùc hoùa chaát thöôøng söû duïng:
3.1.2.3.1 Muoái aên
Taùc duïng cuûa muoái:
- Taïo vò maën cho saûn phaåm
- Taùc ñoäng leân moät soá tính chaát cuûa thòt:
Taùc ñoäng leân khaû naêng giöõ nöôùc: muoái laøm taêng khaû naêng giöõ nöôùc cuûa thòt.
Ngöôøi ta nhaän thaáy raèng muoái coù taùc duïng laøm giaûm söï thoaùt dòch cuûa thòt.
Taùc ñoäng leân tính hoaø tan cuûa protein thòt: muoái coù taùc duïng trích ly protein,
laøm taêng ñoä hoøa tan protein, goùp phaàn taêng lieân keát caùc phaàn cuûa thòt, taïo thuaän lôïi
cho vieäc hình thaønh nhuõ töông beàn vôùi chaát beùo, taêng pH cuûa heä nhuõ töông, taêng khaû
naêng giöõ nöôùc.
Taùc ñoäng leân môõ: muoái khoâng hoaø tan trong môõ nhöng chuùng hoaø tan trong
neàn protein bao quanh caùc teá baøo môõ, nhö vaäy noù coù taùc duïng baûo quaûn neàn protein
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 31 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
naøy nhöng muoái laïi thuùc ñaåy vieäc oxy hoaù chaát beùo vaø gaây oâi hoaù môõ. Ngoaøi ra,
muoái cuõng goùp phaàn laøm giaûm maøu thòt, ñaëc bieät khi haøm löôïng muoái lôùn hôn 1,5%.
Ñaây laø nhöõng taùc ñoäng khoâng coù lôïi cuûa muoái.
- Taùc ñoäng leân söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät:
Muoái khoâng coù taùc duïng gieát cheát vi sinh vaät; noù chæ kieàm haõm söï
phaùt trieån cuûa moät soá loaøi vi sinh vaät baèng caùch giaûm löôïng nöôùc caàn thieát cho
söï taêng tröôûng cuûa chuùng. Tuy nhieân muoái coù theå taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï
phaùt trieån cuûa caùc vi khuaån öa muoái. Taùc duïng öùc cheá cuûa NaCl bò aûnh höôûng
bôûi nhieät ñoä, pH, nhieät löôïng, noàng ñoä muoái, soá löôïng vi sinh vaät, loaïi thöïc
phaåm. Caùc nghieân cöùu cho thaáy neáu pH moâi tröôøng thaáp thì chæ caàn moät löôïng
nhoû NaCl ñeå ngaên ngöøa söï phaùt trieån cuûa vi khuaån.
Cô cheá choáng vi sinh vaät cuûa muoái: hoaït tính choáng vi sinh vaät cuûa
NaCl coù lieân quan ñeán khaû naêng laøm giaûm hoaït tính cuûa nöôùc (aw) vaø taïo ñieàu
kieän phaùt trieån khoâng thuaän lôïi cho vi sinh vaät. Khi hoaït tính nöôùc ôû moâi tröôøng
beân ngoaøi giaûm, caùc teá baøo bò maát nöôùc nhanh choùng do hieän töôïng co nguyeân
sinh chaát. Trong thôøi gian co nguyeân sinh chaát, teá baøo ngöøng phaùt trieån hoaëc
cheát hoaëc duy trì ôû traïng thaùi khoâng hoaït ñoäng. Ñeå laáy laïi söï phaùt trieån, teá baøo
phaûi giaûm hoaït tính cuûa nöôùc ôû beân trong noäi baøo. Ngoaøi ra, NaCl coøn haïn cheá
khaû naêng hoøa tan oxy, laøm thay ñoåi pH, taïo ra ñoäc tính do söï coù maët cuûa caùc ion
Na+ vaø Cl- töø ñoù laøm öùc cheá caùc vi sinh vaät ñaëc bieät laø loaïi hieáu khí.
Lieàu löôïng söû duïng:
NaCl thöôøng ñöôïc söû duïng trong khoaûng 1 - 2,5% khoái löôïng saûn phaåm.
ÔÛ thòt coù haøm löôïng muoái 2 -2,5% thì protein ñöôïc trích ly nhieàu hôn, pH saûn
phaåm cao hôn, khaû naêng giöõ nöôùc cao hôn, khaû naêng taïo nhuõ vaø ñoä deûo cao
hôn, söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät cuõng chaäm hôn so vôùi saûn phaåm coù haøm löôïng
muoái 1 – 1,5 %.
Ñoäc tính: Lieàu löôïng NaCl vöôït quaù giôùi haïn cho pheùp coù theå daãn ñeán
chöùng taêng huyeát aùp.
3.1.2.3.2 Nitrat vaø nitrit
Taùc duïng cuûa nitrat vaø nitrit:
- Choáng laïi Clostridium botulinum vaø moät soá vi khuaån gaây hö hoûng khaùc.
- Chaäm quaù trình oxy hoùa chaát beùo - laø nguyeân nhaân taïo ra nhöõng höông
vò khoâng mong muoán.
- Taïo cho thòt coù höông vò ñaëc tröng.
- Giöõ ñöôïc maøu ñoû hoàng ñaëc tröng cuûa thòt.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 32 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
- Khaû naêng öùc cheá vi khuaån cuûa nitrit taêng maïnh trong moâi tröôøng axit.
Lieàu löôïng söû duïng
- Lieàu löôïng söû duïng: 90 - 120 mg/kg thòt
- AÛnh höôûng baát lôïi cuûa nitrat vaø nitrit ñoái vôùi con ngöôøi:
- Nhö chuùng ta ñaõ bieát, baûn thaân nitrat vaø nitrit khoâng aûnh höôûng gì ñeán
cô theå con ngöôøi khi ôû haøm löôïng cho pheùp. Tuy nhieân chuùng bò bieán ñoåi trong
cô theå con ngöôøi thì taùc haïi cuûa noù ñeán cô theå con ngöôøi môùi ñaùng keå.
- Taùc ñoäng caáp tính: nitrat vaø nitrit coù taùc ñoäng caáp tính ñeán söùc khoûe
con ngöôøi khi chuùng bò bieán ñoåi maïnh meõ, do söï coù maët cuûa vi khuaån ñöôøng
ruoät nitrat ñöôïc bieán ñoåi thaønh nitrit. Nitrit oxy hoùa ion Fe2+ trong heme thaønh
Fe3+ vaø keát quaû laø taïo ra Methemmoglobin vaø khoâng theå vaän chuyeån oxy, daãn
ñeán tình traïng caùc teá baøo trong cô theå bò thieáu oxy. Hieän töôïng naøy ñöôïc goïi laø
Methemmoglobinemia (khi hemoglobin khoâng coøn khaû naêng naêng vaän chuyeån
oxy).
- Taùc ñoäng maõn tính: Khi thöùc aên bò ñun noùng ôû nhieät ñoä quaù cao seõ sinh
ra amin, nitrit coù theå phaûn öùng vôùi amin taïo thaønh Nitrosamin. Coù nhieàu loaïi
Nitrosamin khaùc nhau nhöng haàu heát chuùng laø taùc nhaân gaây ung thö ñoái vôùi
ñoäng vaät.
3.1.2.3.3 Polyphotphat
Taùc duïng cuûa polyphotphat
- AÛnh höôûng ñeán tính giöõ nöôùc cuûa thòt: ñaây laø chöùc naêng chính cuûa
polyphotphat. Caùc loaïi muoái thoâng thöôøng khaùc cuõng coù ñaëc tính naøy nhöng
thöôøng gaây aûnh höôûng khoâng toát ñeán vò cuûa saûn phaåm. Khi söû duïng vôùi lieàu
löôïng nhaát ñònh, polyphotphat khoâng laøm thay ñoåi ñaùng keå muøi vò saûn phaåm, coù
theå laøm taêng nheï vò maën cuûa saûn phaåm.
Polyphotphat ñöôïc xem laø taùc nhaân giöõ nöôùc vôùi cô cheá taïo moái lieân keát
giöõa protein vaø nöôùc do vieäc beû gaõy caùc caàu noái giöõa caùc chuoãi peptid, nhôø ñoù
maø moâi tröôøng ñöôïc hydrat hoaù.
Polyphotphat coøn ñöôïc söû duïng nhaèm laøm taêng khoái löôïng thòt caù do khaû
naêng giöõ nöôùc. Söï taêng khoái löôïng naøy khoâng mang tính lôïi ích kó thuaät maø chæ
mang tính kinh teá, giuùp taêng lôïi nhuaän
- AÛnh höôûng ñeán tính hoaø tan cuûa caùc protein chuû yeáu laø caùc protein sôïi
cô.
- Ñaûm baûo söï oån ñònh nhaát ñònh maøu saéc thòt vaø giôùi haïn söï oxi hoaù môõ
nhôø vaøo khaû naêng taïo phöùc vôùi caùc kim loaïi xuùc taùc cho phaûn öùng oxi hoaù nhö
saét, ñoàng
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 33 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
- AÛnh höôûng ñeán söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät:
Maëc daàu theo lí thuyeát polyphotphat coù theå laø nguoàn cung caáp photpho taïo
ñieàu kieän cho söï phaùt trieån cuûa vi khuaån nhöng thöïc teá polyphotphat öùc cheá,
ngaên caûn söï taêng sinh khoái, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï phaù huyû caùc maàm vi
khuaån. Nhieàu nghieân cöùu ñaõ cho thaáy polyphotphat laøm chaäm söï taêng tröôûng
cuûa ña soá caùc vi khuaån nhö Pseudomonas, Staphylococcus, Streptococcus nhoùm
D, caùc tröïc khuaån ñöôøng ruoät: Bacillus, Clostridium perfringens,…
Lieàu löôïng söû duïng:
- Haøm löôïng toái ña cho pheùp laø 0,5%.
- Polyphotphat coù teân thöông maïi laø TARI, thöôøng duøng TARI-K
Aûnh höôûng cuûa Polyphotphat ñeán söùc khoeû :
Phaàn lôùn polyphotphat ñöôïc theâm vaøo thòt ñeàu ñöôïc phaân huyû thaønh
nhöõng phaàn töû photphat ñôn ôû daï daøy hoaëc thaäm chí tröôùc khi ñi vaøo cô theå. Vì
vaäy haàu heát polyphotphat ñöôïc theâm vaøo thòt cuõng coù ñaëc tính töông töï nhö
phosphat saün coù trong thöïc phaåm vaø ít gaây haïi ñeán söùc khoeû con ngöôøi.
Tuy nhieân vieäc söû duïng polyphotphat phaûi ôû döôùi möùc giôùi haïn cho
pheùp vì vieäc duøng polyphotphat cuõng nhö baát kì loaïi phuï gia naøo khaùc, neáu quaù
lieàu löôïng ñeàu coù aûnh höôûng khoâng toát ñeán söùc khoeû.
3.1.3 Baûo quaûn laïnh thòt keát hôïp vôùi phöông phaùp bao goùi : [2], [6],
[7], [8], [9], [13]
3.1.3.1 Muïc ñích cuûa vieäc bao goùi
- Bao goùi laø ñeå baûo veä thöïc phaåm trong suoát quaù trình phaân phoái bao goàm
caû toàn tröõ vaø vaän chuyeån, traùnh söï thay ñoåi vaät lí, hoùa hoïc, nhieãm buïi baån, vi sinh
vaät, naám men, naám moác...Baûo quaûn baèng bao goùi chæ giöõ ñöôïc chaát löôïng thöïc
phaåm chöù khoâng taêng cöôøng chaát löôïng.
- Bao goùi laøm taêng ñoä beàn cô hoïc, traùnh toån thöông cho thöïc phaåm.
- Bao bì phaûi ñuû khaû naêng ngaên caûn ñöôïc söï maát nöôùc laøm toån thaát khoái
löôïng vaø giaûm haøm löôïng aåm.
- Ngaên chaën söï nhieãm baån töø vi sinh vaät beân ngoaøi.
- Laø phöông tieän trôï giuùp ngöôøi tieâu duøng trong vieäc söû duïng saûn phaåm.
- Keát hôïp hoaëc nhoùm caùc saûn phaåm laïi vôùi nhau thaønh töøng nhoùm höõu
duïng.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 34 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
- Cung caáp thoâng tin vaø höôùng daãn caùch söû duïng saûn phaåm cho ngöôøi
tieâu duøng baèng caùch trình baøy treân bao bì.
3.1.3.2 Yeâu caàu ñoái vôùi bao bì thöïc phaåm
- Khoâng ñoäc haïi ñoái vôùi ngöôøi.
- Choáng laïi söï taán coâng laây nhieãm töø caùc vi sinh vaät gaây haïi.
- Laø haøng raøo ngaên caûn aåm vaø oxy.
- Ngaên caûn söï maát muøi cuûa thöïc phaåm vaø choáng laïi söï nhieãm cuûa caùc
chaát ñoäc töø beân ngoaøi.
- Choáng laïi söï taùc ñoäng cô hoïc.
- Deã môû, deã phaân phoái, deã saép xeáp.
- Coù kích côõ, hình daùng, khoái löôïng phuø hôïp.
- Giaù bao bì thaáp.
- Phuø hôïp vôùi thöïc phaåm.
- Bao bì coù theå taùi söû duïng, khoâng aûnh höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng.
3.1.3.3 Vaät lieäu laøm bao bì
Hieäu quaû baûo quaûn baèng phöông phaùp bao goùi phuï thuoäc raát nhieàu vaøo
vaät lieäu laøm bao bì. Nguyeân lieäu cheá taïo bao bì caùc saûn phaåm thòt thöôøng laø:
plastic, cellulose, kim loaïi, laù nhoâm. Chuùng coù theå ñöôïc söû duïng ñôn, ñoâi hay
ñöôïc gheùp laïi vôùi nhau. Nhöõng vaät lieäu naøy khaùc nhau ôû caùc ñaëc tính:
- Tính thaám oxy
- Tính thaám nöôùc, thaám beùo
- Chòu nhieät
- Tính keùo daõn
- Deã trang trí
Bao bì thích hôïp cho thòt laïnh phaûi ngaên ngöøa söï oxy hoùa chaát beùo, ngaên
ngöøa söï nhieãm baån vaø söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät trong quaù trình baûo quaûn,
vaän chuyeån, choáng thaám môõ, thaám nöôùc, thaám khí, vaät lieäu laøm bao bì khoâng
coù muøi vò.
Neáu coù nhöõng saûn phaåm coù hình daïng khaùc nhau thì caàn choïn bao bì coù
hình daïng phuø hôïp.
3.1.3.4 Caùc phöông phaùp bao goùi
Hai phöông phaùp coù khaû naêng baûo quaûn chaát löôïng thòt toát laø:
- Bao goùi chaân khoâng
- Bao goùi coù khí quyeån ñieàu chænh (MAP)
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 35 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
3.1.3.4.1 Baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi bao goùi chaân khoâng
3.1.3.4.1.1 Nguyeân taéc
- Baûo quaûn thòt trong moâi tröôøng khoâng coù oxi.
- Ngaên chaën söï phaùt trieån cuûa naám moác, naám men vaø haàu heát caùc vi sinh
vaät hieáu khí döôùi nhieät ñoä laïnh.
- Choáng laïi quaù trình oxi hoùa vaø quaù trình maát aåm
Tuy nhieân, caùc vi sinh vaät kî khí khoâng baét buoäc seõ phaùt trieån töï do
trong ñieàu kieän oxy vöøa ñuû ñeå coù theå aûnh höôûng ñeán chaát löôïng thöïc phaåm. Do
ñoù, caàn coá gaéng giaûm ñeán möùc toái thieåu löôïng vi sinh vaät nhieãm vaøo trong quaù
trình xöû lyù, caét vaø bao goùi, nghóa laø bao goùi chaân khoâng phaûi ñöôïc thöïc hieän
döôùi ñieàu kieän veä sinh vaø kieåm soaùt nghieâm ngaët.
Khi ruùt chaân khoâng, bao bì deûo eùp saùt vaøo saûn phaåm, eùp haàu heát khí ra
khoûi bao bì. Löôïng khí coøn laïi ñöôïc baãy trong lôùp film ñeå haïn cheá söï tieáp xuùc
vôùi thòt. Chaân khoâng taïo ñöôïc bôûi vì aùp suaát khoâng khí aùp saùt thaønh lôùp film
treân beà maët thòt. ÖÙng duïng chaân khoâng töø 0,8 ñeán 0,9 khoâng khí thì phuø hôïp ñeå
saûn xuaát bao bì chaân khoâng. Sau khi ruùt chaân khoâng thì haøn nhieät ñeå bao bì kín
laïi baèng caùch cho thòt chaïy qua 1 tunnel coù nhieät ñoä 90oC trong 2-3s. Tuy nhieân,
neáu bao bì khoâng eùp saùt vaøo saûn phaåm, hoaëc neáu saûn phaåm coøn nhöõng khoaûng
troáng nhö laø nhöõng choã hoác cuûa thòt, khí coøn laïi ñöôïc giöõ trong bao bì, daãn ñeán
hình thaønh bao goùi khoâng ruùt heát chaân khoâng. Bao goùi khoâng ruùt heát chaân
khoâng thì keùm hieäu quaû hôn bao goùi chaân khoâng trong vieäc keùo daøi thôøi gian
baûo quaûn thòt.
Tuy nhieân, trong thöïc teá khoù coù theå loaïi hoaøn toaøn khí Oxi ra khoûi bao
bì. Do ñoù, trong bao goùi chaân khoâng luùc naøo cuõng coøn moät löôïng Oxi nhaát ñònh,
thöôøng nhoû hôn 1% (neáu lôùn hôn seõ taïo ñieàu kieän cho vi sinh vaät hieáu khí phaùt
trieån aûnh höôûng ñeán chaát löôïng thòt). Löôïng oxi coøn laïi trong bao goùi chaân
khoâng sau khi bòt kín seõ bieán ñoåi thaønh CO2 bôûi söï hoâ haáp cuûa thòt töôi. Trong 1
hoaëc 2 ngaøy trong bao bì, moät löôïng nhoû khí coøn laïi trong bao bì laø N2 nhöng
CO2 taêng leân ñeán 20%. Löôïng CO2 tích tuï beân trong bao bì laø keát quaû cuûa söï hoâ
haáp cuûa saûn phaåm.
Toác ñoä phaùt trieån cuûa vi sinh vaät phuï thuoäc vaøo vaät lieäu bao bì. PVDC
choáng thaám khí keùm hôn foil laminate (maøng moûng) vì noù cho O2 vaøo vaø CO2
ra. Maøng plastic cho thaám CO2 gaáp 4 laàn O2.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 36 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Baûng 3.1:So saùnh aûnh höôûng cuûa film bao goùi, pH thòt, vaø CO2 tích tuï
ñeán söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät gaây beänh cuûa bao goùi chaân khoâng thòt trong
suoát thôøi gian baûo quaûn ôû 0oC [8]
Vi sinh vaät gaây beänh (log10/cm2) Thôøi gian baûo
quaûn( tuaàn) PVDC Maøng moûng Maøng moûng
coù haáp thuï
CO2
pH bình thöôøng
( 5,5 – 5,7)
7
10
12
6,59
7,46
7,36S
6,32
6,53
6,96
6,45
6,66
7,38
pH cao > 6
7
10
7,3P
N.D
7,11P
8,3P
6,74P
8,43P
N.D: khoâng xaùc ñònh, S: muøi chua, P: muøi thoái
Nguoàn: Gill vaø Penney, 1998
Nhaän xeùt:
- Khi baûo quaûn ôû pH bình thöôøng( 5,5-5,7) thì soá löôïng vi sinh vaät gaây
beänh thaáp hôn khi baûo quaûn ôû pH cao > 6. Bôûi vi sinh vaät thích hôïp phaùt trieån ôû
moâi tröôøng pH trung tính.
- Trong 3 loaïi bao bì thì:
PVDC: soá löôïng vi sinh vaät nhieàu nhaát laø do PVDC cho O2 vaøo vaø
CO2 ra deã daøng hôn.
Maøng moûng (Foil laminated): loaïi bao bì naøy choáng thaám CO2 vaø
O2 raát toát, löôïng CO2 tích tuï khoâng bò maát ñi neân khaû naêng choáng vi sinh vaät
cao hôn.
Maøng moûng coù haáp thuï CO2 (Foil laminated + CO2 absorber): loaïi
bao bì naøy coù khaû naêng haáp thuï CO2 neân khaû naêng choáng vi sinh vaät keùm hôn
Foil laminated nhöng cao hôn PVDC.
3.1.3.4.1.2 Öu ñieåm cuûa phöông phaùp
- Haïn cheá söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät hieáu khí gaây haïi.
- Ngaên caûn hoaëc laøm chaäm caùc phaûn öùng oxy hoùa coù haïi cho thöïc phaåm
trong suoát quaù trình toàn tröõ nhôø vaøo khaû naêng ngaên caûn oxy cuûa bao bì.
- Deã thöïc hieän
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 37 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
3.1.3.4.1.3 Nhöôïc ñieåm cuûa phöông phaùp
- Laøm giaûm söï caïnh tranh cuûa vi sinh vaät, coù theå daãn ñeán söï phaùt trieån
cuûa nhöõng vi sinh vaät gaây beänh khoâng mong muoán.
- Khoâng nhaän bieát, kieåm tra ñöôïc söï hö hoûng hoaëc nhöõng thay ñoåi khoâng
mong muoán neáu khoâng môû bao bì.
- Taêng theâm chi phí cho thieát bò bao goùi.
- Khoù ñoù nhieät ñoä cuûa thöïc phaåm bao goùi chaân khoâng.
3.1.3.4.1.4 Yeâu caàu cuûa nhöõng maøng ñöôïc söû duïng ñeå bao goùi
chaân khoâng:
- Choáng laïi söï xuyeân thaáu cuûa caùc yeáu toá vaät lyù.
- Meàm deûo.
- Kín hôi.
- Khoâng thaám chaát loûng.
- Ít thaám khí, ñaëc bieät laø oxy.
- Ñöôïc saûn xuaát töø nhöõng vaät lieäu khoâng ñoäc, khoâng muøi.
- Phaûi taïo ñöôïc moái gheùp beàn nhieät, kín, khoâng thaám khí
3.1.3.4.2 Baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi bao goùi coù khí quyeån
ñieàu chænh (MAP)
3.1.3.4.2.1 Nguyeân taéc
Ñaây laø phöông phaùp maø thaønh phaàn cuûa hoãn hôïp khí ñöôïc ñieàu chænh
tröôùc khi theâm vaøo trong bao bì. Thaønh phaàn cuûa hoãn hôïp khí phaûi ñöôïc ñieàu
chænh sao cho phuø hôïp vôùi thòt. Sau khi bao goùi xong ñem baûo quaûn laïnh ôû nhieät
ñoä < 2oC.
Nhöõng loaïi khí thöôøng ñöôïc söû duïng trong phöông phaùp MAP laø nitô,
oxy vaø khí cacbonic. Trong ñoù:
Nitô laø loaïi khí khoâng coù taùc duïng khaùng vi sinh vaät, duøng ñeå thay
thí khoâng khí beân trong bao bì, ñuoåi oxy vaø laø khí laøm ñaày.
Khí oxy ñöôïc söû duïng ñeå ngaên caûn söï maát maøu cuûa cô thòt.
Khí cacbonic duøng ñeå öùc cheá söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät, söï öùc
cheá naøy phuï thuoäc vaøo loaïi vi sinh vaät, haøm löôïng CO2, nhieät ñoä
toàn tröõ, ñoä hoaït ñoäng cuûa nöôùc trong thöïc phaåm, giai ñoaïn phaùt
trieån cuûa vi sinh vaät ôû ngay thôøi ñieåm bao goùi.
Ngoaøi ra, ngöôøi ta coù theå theâm CO vaøo trong bao goùi MAP. Maøu cuûa thòt
ñöôïc giöõ baèng caùch söû duïng CO. CO keát hôïp maïnh vôùi myoglobin taïo thaønh
cacboxymyoglobin, taïo ra maøu ñoû saùng cho moâ cô vaø thoûa maõn nhu caàu ngöôøi
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 38 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
tieâu duøng. MAP söû duïng noàng ñoä CO thaáp vaø CO2 cao giöõ ñöôïc maøu cuûa thòt
vaø chaát löôïng thòt.
Thòt heo baûo quaûn ôû 4oC trong 21 ngaøy vôùi ñieàu kieän bao goùi: 0,4% CO+
60% CO2+ 40% N2.
Bao goùi chaân khoâng: 99% CO2 +1%CO: laøm noåi roõ maøu saéc cuûa thòt do
CO keát hôïp laøm giaûm löôïng MetMb.
⇒ Phoái hôïp söû duïng moâi tröôøng khí cacbonic vaø laïnh coù theå öùc cheá hoaëc
ñình chæ hoaït ñoäng soáng cuûa nhieàu loaïi vi sinh vaät. Khí CO2 khoâng nhöõng öùc
cheá maïnh söï phaùt trieån cuûa naám moác, caùc loaïi vi sinh vaät gaây thoái röõa maø coøn
coù taùc duïng kìm haõm caùc quaù trình oxy hoùa vaø thuûy phaân chaát beùo. Hieäu quaû
taùc duïng cuûa khí CO2 phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhö noàng ñoä CO2, nhieät ñoä,
moâi tröôøng vaø chuûng loaïi vi sinh vaät. Nhieät ñoä haï thaáp, taùc duïng cuûa CO2 ñoái
vôùi vi sinh vaät caøng roõ. Noàng ñoä CO2 caøng cao thì hieäu löïc baûo quaûn thòt caøng
toát. Nhöng khoâng cho pheùp duøng noàng ñoä CO2 quaù 20 – 22% ñeå traùnh thòt bò
xaãm maøu vaø giaûm chaát löôïng thòt.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 39 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Hình 3.4: Ñoà thò theå hieän aÛnh höôûng cuûa theå tích CO2 trong thòt, pH thòt,
thôøi gian baûo quaûn ñeán söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät gaây beänh trong thôøi gian
baûo quaûn thòt ôû 1oC trong maøng moûng [8]
Nhaän xeùt:
Baûo quaûn ôû pH bình thöôøng thì soá löôïng vi sinh vaät ít hôn khi baûo
quaûn ôû pH cao.
Khi theå tích CO2 caøng cao thì soá löôïng vi sinh vaät cuõng ít hôn.
3.1.3.4.2.2 Öu ñieåm cuûa phöông phaùp
- Keùo daøi thôøi gian baûo quaûn.
- Cung caáp saûn phaåm coù chaát löôïng toát.
3.1.3.4.2.3 Nhöôïc ñieåm cuûa phöông phaùp
- Moãi loaïi saûn phaåm ñoøi hoûi moät coâng thöùc khí, thaønh phaàn khí beân trong
coù theå bò thay ñoåi theo thôøi gian. Khi ñoù hieäu quaû baûo quaûn seõ giaûm. Ñeå khaéc
phuïc ñieàu naøy caàn choïn vaät lieäu bao bì thích hôïp.
- Caàn phaûi kieåm soaùt nhieät ñoä (nhieät ñoä ñoùng goùi, baûo quaûn ≤ 2°C).
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 40 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
- Noàng ñoä khí CO2 cao seõ keùo daøi thôøi gian söû duïng, nhöng cao quaù coù
theå laø nguyeân nhaân gaây ra toån thöông caáu truùc cuûa moâ cô.
- Thòt phaûi coù chaát löôïng cao thì duøng phöông phaùp naøy môùi hieäu quaû.
- Giaù thaønh taêng roõ reät.
3.1.4. Baûo quaûn laïnh thòt keát hôïp vôùi tia böùc xaï : [2], [11], [15]
Hình 3.5 : Quy trình baûo quaûn laïnh thòt keát hôïp vôùi tia böùc xaï
3.1.4.1 Nguyeân taéc :
Phöông phaùp laïnh keát hôïp hôïp vôùi tia böùc xaï döïa treân nguyeân taéc :
- Tieâu dieät vi khuaån vi khuaån gaây hö hoûng, ñoäng vaät kyù sinh vaø vi khuaån gaây
beänh.
- Staphylococus spp bò loaïi hoaøn toaøn bôûi tia böùc xaï vôùi lieàu 2 kGy.
- Caûi thieän chaát löôïng vi sinh cuûa saûn phaåm baèng caùch giaûm thieåu toång löôïng
vi khuaån (TBC).
Bao bì
Nöûa thaân thòt
Caét mieáng
Ñoùng goùi
Saûn phaåm
thòt laïnh
Chieáu xaï
Baûo quaûn laïnh
Laøm laïnh
Tia böùc xaï
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 41 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Lieàu duøng vaø thôøi haïn söû duïng :
- Tia böùc xaï aûnh höôûng ñeán thôøi haïn söû duïng vaø tính an toaøn cuûa thòt. 3
kGy laø toái öu ñeå keùo daøi thôøi haïn söû duïng. 1 lieàu 3kGy treân saûn phaåm thòt thì
thôøi haïn söû duïng keùo daøi hôn 2 tuaàn so vôùi nhöõng maãu khoâng coù tia böùc xaï
töông öùng.
- Chieáu xaï cho nhöõng saûn phaåm ñaõ ñoùng goùi tröôùc khi ñöôïc baûo quaûn
laïnh ôû nhieät ñoä (0-3oC) trong Food Package Irradiator (Nordion Intl. Inc,
Canada) vôùi nguoàn 60Co ôû toác ñoä chieáu 3kGy/h.
- Tia böùc xaï caûi thieän chaát löôïng vi sinh cuûa saûn phaåm baèng caùch giaûm
thieåu toång löôïng vi khuaån (TBC). Lieàu duøng tia böùc xaï khaùc nhau thì hieäu quaû
laøm giaûm toång löôïng vi khuaån seõ khaùc nhau. Tuøy theo lieàu duøng maø thôøi gian
baûo quaûn ñöôïc keùo daøi khaùc nhau. Thòt heo khoâng chieáu xaï thì thôøi gian baûo
quaûn ít hôn 7 ngaøy trong khi nhöõng saûn phaåm coù chieáu xaï (3kGy) thì khoaûng
18 ngaøy.
- Hieäu quaû cuûa tia böùc xaï leân teá baøo vi sinh vaät phuï thuoäc vaøo :
+ Loaïi tia: ngöôøi ta nhaän thaáy tia γ coù söùc xuyeân phaù maïnh nhöng taùc
duïng dieät khuaån keùm hôn tia X, tia β coùsöùc xuyeân phaù yeáu nhaát.
+ Loaïi vi sinh vaät: ñoä nhaïy caûm cuûa vi sinh vaät ñoái vôùi tia böùc xaï phuï
thuoäc vaøo chuûng loaïi vaø traïng thaùi sinh lyù cuûa vi sinh vaät. Vi khuaån gram aâm
nhaïy caûm hôn vi khuaån gram döông.
+ Caùc yeáu toá khaùc: ngoaøi ra caùc chaát ñaïm, ñöôøng coù taùc duïng baûo veä
teá baøo vi sinh vaät. Traùi laïi, oxy, cacbonic, nhieät ñoä cao, ñoä aåm cao hoã trôï taùc
duïng cuûa tia trong vieäc dieät khuaån, pH khoâng lieân quan ñeán lieàu chieáu xaï.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 42 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Hình 3.6: Hình nguyeân lyù phaùt xaï tia β
Hình 3.7 : Moâ hình heä thoáng chieáu xaï baèng tia γ
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 43 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Hình 3.8 : Ñoà thò theå hieän aûnh höôûng cuûa tia böùc xaï (khoaûng 3kGy) leân toång
löôïng vi sinh vaät trong thòt heo ôû nhieät ñoä baûo quaûn 0 - 3oC [15]
Nhaän xeùt : Trong khoaûng 7 ngaøy, ôû nhöõng maãu ñöôïc chieáu xaï 3kGy khoâng xuaát
hieän vi sinh vaät.
Hình 3.9 : Ñoà thò ñaùnh giaù caûm quan cuûa thòt khi ñöôïc chieáu xaï keát hôïp vôùi
laïnh (chöa traûi qua giai ñoaïn baûo quaûn) [15]
Khoâng chieáu xaï 1kGy 2kGy 3kGy
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 44 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Hình 3.10 : Ñoà thò ñaùnh giaù caûm quan cuûa thòt khi ñöôïc chieáu xaï keát hôïp
vôùi laïnh (baûo quaûn ñöôïc 1 tuaàn) [15]
Ñaùnh giaù caûm quan, muøi vò, traïng thaùi vaø nhöõng phaàn coù theå chaáp nhaän
ñöôïc cuûa saûn phaåm :
- 10 ñieåm, 10 töông öùng laø “thaønh phaàn ñaëc tröng cuûa thòt ngon nhaát
- 9 laø giaûm 1 phaàn thaønh phaàn thòt töôi nhöng khoâng bieåu loä nhöõng tính
chaát môùi.
- 7-8 laø nhöõng thay ñoåi quan troïng ñaàu tieân, möùc ñoä thay ñoåi nheï nhöng
beân ngoaøi phuø hôïp,
- 5-6 laø möùc ñoä thay ñoåi vöøa phaûi, giaûm maïnh hoaëc xuaát hieän nhöõng
thaønh phaàn theâm vaøo, nhöng tính chaát bình thöôøng vaãn chieám öu theá,
- 3-4 laø möùc ñoä giaûm maïnh, thaønh phaàn khoâng bình thöôøng chieám öu theá
hôn,
- 0 laø raát toài.
Töø 9-6 coù theå chaáp nhaän ñöôïc
⇒ Khi chieáu xaï keát hôïp vôùi laïnh thì lieàu duøng 3kGy seõ keùo daøi thôøi gian
baûo quaûn saûn phaåm hôn 2 tuaàn so vôùi nhöõng saûn phaåm khoâng chieáu xaï.
3.1.4.2 Taùc duïng cuûa tia böùc xaï :
- Döôùi taùc duïng cuûa tia böùc xaï, maøu saéc, muøi vò vaø ñoä chaéc cuûa thòt coù
nhöõng bieán ñoåi ñaùng keå. Bieán ñoåi muøi roõ reät ôû lieàu 0,5 trieäu rad, raát roõ reät ôû 1 -
2 rad.
- Chaát beùo raát nhaïy caûm vôùi tia böùc xaï.
- Vitamin bò phaù huûy.
- Gaây bieán tính protein.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 45 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
3.1.5. Baûo quaûn laïnh thòt keát hôïp vôùi khí ozon : [2],[10]
3.1.5.1 Nguyeân taéc :
- Baûo quaûn thòt phoái hôïp duøng laïnh vaø khí ozon coù taùc duïng kieàm haõm
ñình chæ söï phaùt trieån cuûa vi khuaån, naám moác vaø baøo töû treân beà maët thòt nhö :
Pseudomonads, vi khuaån sinh H2S, B. Thermosphacta, Enterobacteraceae, vi
khuaån lactic...
- Khoâng khí chöùa ozon kìm haõm vi sinh vaät phaùt trieån nhöng neáu ngöøng
cung caáp ozon thì vi sinh vaät laïi phaùt trieån bình thöôøng
- Möùc ñoä kieàm haõm vi sinh vaät phuï thuoäc vaøo pH, nhieät ñoä vaø haøm löôïng
chaát höõu cô trong thòt.
Hoaït tính cuûa ozon raát cao, nhöng khoù döï ñoaùn ñöôïc khi coù maët cuûa caùc
chaát höõu cô. Ozon seõ bò ion hoùa hoaëc ozon hoùa treân 1 chaát neàn hoaëc töï phaân ly
thaønh oxi vaø goác töï do. Ozon coù theå thuùc ñaåy söï hö hoûng thòt, oxi hoùa beà maët
thòt, maát maøu vaø taïo ra nhöõng muøi khoâng mong muoán neáu söû duïng quaù möùc
ozon.
3.1.5.2 Phöông phaùp baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi ozon:
Coù 2 caùch ñeå thöïc hieän phöông phaùp naøy:
- Baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi ozon trong phoøng.
- Baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi ozon khi thòt ñaõ ñöôïc bao goùi.
3.1.5.2.1 Baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi ozon trong phoøng
Theo nguyeân taéc, ngöôøi ta ñieàu chænh löôïng khí ozon trong baûo quaûn
ngaøy ñaàu tieân cao hôn vaø laâu hôn nhöõng ngaøy veà sau. Trong 3 - 4 ngaøy ñaàu,
moãi ngaøy caàn cung caáp lieân tuïc 3 giôø khí ozon vôùi löôïng 10mg/m3 khoâng khí.
Nhöõng ngaøy tieáp theo cung caáp löôïng ozon 3 mg/ m3 trong 3 giôø.
Vôùi noàng ñoä thích hôïp (khoaûng 10 mg/ m3) ozon coøn coù taùc duïng khöû
muøi oâi cuûa thòt, laøm taêng chaát löôïng saûn phaåm. Neáu thòt nhieàu môõ thì chæ neân
baûo quaûn vôùi noàng ñoä ozon 2 mg/ m3.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 46 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Hình 3.11: Quy trình baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi ozon trong phoøng
3.1.5.2.2 Baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi ozon khi thòt ñaõ ñöôïc bao
goùi
Hình 3.12: Quy trình baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi ozon khi thòt ñaõ ñöôïc bao goùi
Bao bì
Nöûa thaân thòt
Caét mieáng
Ñoùng goùi
Saûn phaåm
thòt laïnh
Phun ozon
Baûo quaûn laïnh
Laøm laïnh
Ozon
Phun ozon
Nöûa thaân thòt
Laøm maùt
Ñöa vaøo kho
laïnh
Saûn phaåm
thòt laïnh
Baûo quaûn laïnh
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 47 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Vôùi qui trình nhö treân, ta caàn nhôù nhöõng thoâng soá sau:
Noàng ñoä ozon söû duïng laø: 1mg/l
Thôøi gian ozon hoùa: 60 hoaëc 90 phuùt.
Hình 3.13: Ñoà thò theå hieän söï thay ñoåi muøi, vò, traïng thaùi cuûa thòt khi ñöôïc
ozon hoùa [10]
Nhaän xeùt:
- Chaát löôïng thòt khi ñöôïc ozon hoùa hoaëc khoâng ozon hoùa thì möùc ñoä
giaûm nhö nhau.
- Maøu vaø vò cuûa thòt ñöïôc ozon hoùa vôùi thôøi gian 90 phuùt thì toát hôn khi
thòt khoâng ñöôïc ozon hoùa hoaëc ozon hoùa vôùi thôøi gian 60 phuùt.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 48 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
⇒ Do ñoù, ta phaûi choïn ñieàu kieän ozon hoùa thích hôïp, töùc laø ta phaûi choïn noàng
ñoä vaø thôøi gian ozon hoùa thích hôïp.
* Thôøi haïn baûo quaûn thòt phoái hôïp duøng laïnh vaø khí ozon ñaõ taêng leân gaáp
röôõi so vôùi chæ duøng baûo quaûn laïnh.
3.2 Öu – nhöôïc ñieåm cuûa caùc phöông phaùp
Baûng 3.2: Öu- nhöôïc dieåm cuûa caùc phöông phaùp
Phöông
phaùp
Baûo quaûn
trong
phoøng laïnh
Baûo quaûn
laïnh + hoùa
chaát
Baûo quaûn
laïnh + bao
goùi
Baûo quaûn
laïnh + tia
böùc xaï
Baûo quaûn
laïnh +
ozon
Öu ñieåm - Qui trình
coâng ngheä
ñôn giaûn
hôn
- Chi phí
thaáp hôn
- Thôøi gian
baûo quaûn
daøi hôn
trong
phoøng laïnh
- Giaûm söï
thaát thoaùt
veà khoái
löôïng
- Keùo daøi
thôøi gian
baûo quaûn
- Cung caáp
saûn phaåm
coù chaát
löôïng toát
- Thôøi gian
baûo quaûn
laâu hôn.
- Chaát
löôïng saûn
phaåm thòt
toát.
- Thôøi gian
baûo quaûn
laâu hôn.
Nhöôïc
ñieåm
- Caàn phaûi
coù dieän
tích maët
baèng
- Thôøi gian
baûo quaûn
ngaén
- Do nöôùc
bay hôi
tröïc tieáp
neân hao
huït khoái
löôïng
nhieàu
- Qui trình
coâng ngheä
phöùc taïp
hôn.
- Toán hoùa
chaát, choïn
hoùa chaát
phuø hôïp.
- Phaûi
kieåm tra dö
löôïng hoùa
chaát trong
saûn phaåm
thòt
- Qui trình
coâng ngheä
phöùc taïp.
- Khoâng
nhaän bieát,
kieåm tra
ñöôïc söï hö
hoûng neáu
khoâng môû
bao bì.
- Taêng
theâm chi
phí.
- Giaù thaønh
taêng roõ reät.
- Toán naêng
löôïng.
- Phaûi coù
nguoàn taïo
ra tia böùc
xaï.
- Phaûi
kieåm soaùt
haøm löôïng
axit höõu cô
vì noù aûnh
höôûng ñeán
taùc duïng
cuûa ozon.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 49 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
CHÖÔNG 4:
TÍNH CAÂN BAÈNG NAÊNG LÖÔÏNG
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 50 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Döïa vaøo caùc qui trình treân, moãi qui trình caàn cung caáp moät löôïng laïnh
khaùc nhau. Sau ñaây, em seõ tính caân baèng naêng löôïng cho moät qui trình cuï theå.
Qui trình maø em choïn ñeå tính caân baèng naêng löôïng laø qui trình baûo quaûn thòt
heo trong phoøng laïnh.
Laáy töông ñoái 1 con heo khoaûng 100 kg, sau khi gieát moå, röûa, pha loùc thì
löôïng thòt thu ñöôïc ñeå ñem ñi laøm laïnh coøn khoaûng 63 kg, chieám 63% löôïng
nguyeân lieäu ban ñaàu.
Quaù trình laøm laïnh xaûy ra hieän töôïng bay hôi nöôùc treân beà maët nguyeân
lieäu thì löôïng hao huït laø 0,7% khoái löôïng thòt.
Löôïng thòt coøn laïi:
M =
100
)007,01(10063 −×× = 62,56 kg
Vaäy löôïng thòt heo coøn laïi chieám 62,56 % so vôùi nguyeân lieäu ban ñaàu.
Toång löôïng laïnh caàn thieát cho kho laïnh:
Q = Q1 +Q2 + Q3 + Q4 (W) [2]
Q1: Toån thaát laïnh qua keát caáu bao che (W)
Q2:Chi phí ñeå laøm laïnh saûn phaåm (W)
Q3:Toån thaát laïnh do thoâng gioù (W)
Q4: Toån thaát laïnh do coâng taùc nghieäp vuï cuûa maùy laïnh (W)
4.1 Xaùc ñònh caùc heä soá K : [1]
4.1.1 Heä soá K cho vaùch töôøng bao xung quanh :
Choïn vaùch töôøng bao coù keát caáu nhö sau : ( theo hình 3.1[2])
Hình 4.1: Keát caáu cuûa vaùch töôøng xung quanh
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 51 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Baûng 4.1: Beà daøy δ , heä soá daãn nhieät λ vaø heä soá khueách taùn aåm µ cuûa moät soá
vaät lieäu
Tra baûng 3.5[2], choïn K=0,23(W/m2.K)
Tra baûng 3.7[2],choïn ngα = 1α =23,3 (W/m
2.K)
trα = 2α =10,5 (W/m
2.K)
• Beà daøy lôùp caùch nhieät ñöôïc tính theo coâng thöùc :
CNδ =
×
Kcn
1λ -
1
1
α
+
i
i
λ
δ∑ +
2
1
α
(m)
- CNδ : ñoä daøy yeâu caàu cuûa lôùp caùch nhieät (m)
- cnλ : Heä soá daãn nhieät cuûa vaät lieäu caùch nhieät (W/m.K)
- K : Heä soá truyeàn nhieät (W/m2.K)
CNδ =
×
23,0
1047,0 -
3,23
1 +
88,0
02,02 × +
82,0
38,0 +
18,0
006,0 +
93,0
02,0 +
5,10
1
= 0,171 (m)
Choïn CNδ = 0,2 m = 200 mm vôùi 4 lôùp × 50 mm hay 2 lôùp × 100 mm
• Heä soá truyeàn nhieät thöïc :
Kt =
21
11
1
αλ
δ
λ
δ
α
+++
∑
i
i
cn
cn
( W/m2.K)
=
5,10
1
93,0
02,0
18,0
006,0
82,0
38,0
88,0
02,0.2
047,0
2,0
3,23
1
1
++++++
= 0,202 ( W/m2.K)
4.1.2 Xaùc ñònh heä soá K cho maùi kho laïnh : [2]
Keát caáu maùi kho laïnh cho nhö sau:( theo hình 3.12[2])
Stt Vaät lieäu δ (m) λ (w/m.K) µ (g/mh.mmhg)
1 Vöõa ximaêng 0,02 0,88 0,012
2 Gaïch ñoû 0,38 0,82 0,014
3 Vöõa ximaêng 0,02 0,88 0,012
4 Bitum 0,006 0,18 0,000115
5 Polystryrol δ cn 0,047 0,001
6 Vöõa traùt treân neàn löôùi theùp 0,02 0,93 0,012
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 52 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Hình 4.2: Keát caáu cuûa maùi kho
Baûng 4.2: Beà daøy δ , heä soá daãn nhieät λ vaø heä soá khueách taùn aåm µ cuûa moät soá
vaät lieäu
Stt Vaät lieäu δ (m) λ (w/m.K) µ (g/mh.mmHg)
1 Bitum 0,006 0,18 0,000115
2 Beâtoâng giaèng 0,04 1,4 0.004
3 Caùch nhieät ñieàn ñaày δ cn 0,2
4 Polystyrol 0,1 0,047 0,001
5 Betoâng coát theùp 0,22 1,5 0,004
Tra baûng 3.3[2], choïn K = 0,29(W/m2.K)
Tra baûng 3.7[2], choïn 1α =23,3 (W/m
2.K)
2α =10,5 (W/m
2.K)
• Beà daøy lôùp caùch nhieät ñöôïc tính theo coâng thöùc :
CNδ =
×
Kcn
1λ -
1
1
α
+
i
i
λ
δ∑ +
2
1
α
(m)
=
×
29,0
12,0 -
3,23
1 +
5,1
22,0
047,0
1,0
4,1
04,0
18,0
006,0
+++ +
5,10
1
= 0,2 (m)
• Heä soá truyeàn nhieät thöïc :
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 53 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Kt =
21
11
1
αλ
δ
λ
δ
α
+++
∑
i
i
cn
cn
( W/m2.K)
=
5,10
1
2,0
2,0
5,1
22,0
047,0
1,0
4,1
04,0
18,0
006,0
3,23
1
1
++++++
= 0,28 ( W/m2.K)
4.1.3 Xaùc ñònh heä soá K cho neàn kho laïnh :
Keát caáu xaây döïng cho neàn kho laïnh :( theo hình 3.5[2])
Hình 4.3: Keát caáu cuûa neàn kho
Baûng 4.3: Beà daøy δ , heä soá daãn nhieät λ cuûa moät soá vaät lieäu
Stt Vaät lieäu δ (m) λ (w/m.K)
1 Neàn nhaün coù taám beâtoâng 0,02 0,88
2 Beâtoâng coát theùp 0,2 0,82
3 Polystyrol δ cn 0,88
4 Bitum 0,006 0,18
5 Oáng beâtoâng coát theùp ∅250 -
6 Beâtoâng ñaát ñaù - -
Tra baûng 3.6[2], choïn K=0,35(W/m2.K)
Tra baûng 3.7[2],choïn ngα = 1α =23,3 (W/m
2.K)
Choïn trα = 2α =10,5 (W/m
2.K)
• Beà daøy lôùp caùch nhieät ñöôïc tính theo coâng thöùc :
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 54 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
CNδ =
×
Kcn
1λ -
1
1
α
+
i
i
λ
δ∑ +
2
1
α
(m)
- CNδ : ñoä daøy yeâu caàu cuûa lôùp caùch nhieät (m)
- cnλ :Heä soá daãn nhieät cuûa vaät lieäu caùch nhieät (W/m.K)
- K : Heä soá truyeàn nhieät (W/m2.K)
CNδ =
×
35,0
1047,0 -
3,23
1 +
1
02,0 +
4,1
2,0 +
18,0
006,0 +
5,10
1
= 0,118 (m)
Choïn CNδ = 0,15 (m)
• Heä soá truyeàn nhieät thöïc :
Kt =
21
11
1
αλ
δ
λ
δ
α
+++
∑
i
i
cn
cn
( W/m2.K)
=
5,10
1
18,0
006,0
4,1
2,0
1
02,0
047,0
15,0
3,23
1
1
++++++
= 0,28 ( W/m2.K)
4.2 Tính kích thöôùc caùc phoøng : [1]
4.2.1 Kích thöôùc phoøng laøm laïnh :
Choïn naêng suaát laøm laïnh laø 5 taán/ca.
Choïn dung tích kho laïnh laø 100 taán.
Thôøi gian löu trong phoøng laøm laïnh laø 1 – 2 ngaøy.
Theå tích kho laïnh :
V= 22245,0
100
==
vg
E (m3)
E: dung tích kho laïnh, t
V: theå tích kho laïnh, m3
gv: ñònh möùc chaát taûi theå tích, t/m3
Choïn gv =0,45 ( taán/m3) ( taøi lieäu [2])
Dieän tích chaát taûi cuûa phoøng laïnh :
F= 89
5,2
222
==
h
V (m2)
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 55 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Dieän tích caàn xaây döïng :
Fl= 11975,0
89
==
F
F
β (m
2)
β : heä soá söû duïng dieän tích theo buoàng (baûng 2.5[2])
Vaäy kích thöôùc kho laïnh ( 12 × 12) (m)
4.2.2 Kích thöôùc thöôùc phoøng tröõ laïnh :
Choïn dung tích kho tröõ laïnh laø 100 taán.
Thôøi gian löu trong phoøng tröõ laïnh töø 5 -10 ngaøy.
Theå tích kho tröõ laïnh :
V= 22245,0
100
==
vg
E (m3)
E: dung tích kho tröõ laïnh, t
V: theå tích kho tröõ laïnh, m3
gv: ñònh möùc chaát taûi theå tích, t/m3
Choïn gv =0,45 ( taán/m3) ( taøi lieäu [2])
Dieän tích chaát taûi cuûa phoøng tröõ laïnh :
F= 89
5,2
222
==
h
V (m2)
Dieän tích caàn xaây döïng :
Fl= 11975,0
89
==
F
F
β (m
2)
β : heä soá söû duïng dieän tích theo buoàng (baûng 2.5[2])
• Soá löôïng buoàng laïnh :
Laáy: Z = 2 phoøng
Z= f
Fxd =
72
119 = 1,7
f=
Z
Fxd =
2
119 = 59,5 (m2)
f: dieän tích buoàng tröõ laïnh qui chuaån ñaõ choïn xaùc ñònh qua caùc haøng
coät kho
f= 6 × 12 = 72 m2
Vaäy kích thöôùc kho tröõ laïnh ( 6 × 12) × 2 (m)
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 56 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
4.3 Tính toång löôïng laïnh cho kho laïnh : [1]
4.3.1 Toång löôïng laïnh caàn thieát cho phoøng laøm laïnh :
Toån thaát nhieät qua keát caáu bao che :
Baûng 4.4 : Toån thaát nhieät qua keát caáu bao che
Bao
che Höôùng K Kích thöôùc t1 t2 ∆τ11 Q11 ∆t12 Q12 QMN
D R DT (oC) (oC) (W) (W) (W)
Töôøng
ngoaøi
Ñoâng
0,202 12 4 48 37 5 32 310,3 310,3
Töôøng
ngoaøi
Taây
0,202 12 4 48 37 5 32 310,3 8 77,6 387,8
Töôøng
ngoaøi
Nam
0,202 12 4 48 37 5 32 310,1 310,3
Töôøng
ngoaøi
Baéc
0,202 12 4 48 37 5 32 310,1 310,3
Neàn ∑Kq.F = 34,84 4 5 -1 -34,8 -34,8
Traàn 0,28 12 12 144 37 5 32 1290,2 19 766,1 2056,3
ÔÛ ñaây laø phoøng laïnh , cho neân neàn khoâng caàn söôûi .Ta tính theo coâng thöùc
4.4[2]
Ñeå tính toaùn doøng nhieät vaøo qua saøn, ngöôøi ta chia saøn ra thaønh caùc vuøng
khaùc nhau coù chieàu roäng 2m moãi vuøng tính töø maët töôøng bao vaøo giöõa buoàng.
Giaù trò cuûa heä soá truyeàn nhieät quy öôùc kq laáy theo töøng vuøng:
- Vuøng roäng 2 m doïc theo chu vi töôøng : kq=0,47
- Vuøng roäng 2 m tieáp theo veà phía taâm buoàng : kq=0,23
- Vuøng roäng 2 m tieáp theo : kq=0,12
- Vuøng coøn laïi ôû giöõa buoàng laïnh : kq=0,07
∑Q1MN = 310,3 + 387,8 + 310,3 + 310,3 – 34,8 + 2056,3
= 3340,2 (W)
Vaäy Q1 = 3340,2 (W)
Toån thaát ñeå laøm laïnh saûn phaåm (Q2):
Q2 = 0,0116(M.C + Mb.Cb).(t1-t2) (KW)
M: khoái löôïng haøng nhaäp kho, taán/ngaøy
C: nhieät dung rieâng cuûa thòt, C = 2,98 KJ/kgK
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 57 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Mb vaø Cb: khoái löôïng vaø nhieät dung rieâng bao bì.
0,0116: heä soá chuyeån ñoåi töø taán/ngaøy ra kg/s.
Khoái löôïng haøng M nhaäp vaøo kho laïnh phuï thuoäc vaøo soá ngaøy baûo quaûn.
- Neáu 1 – 2 ngaøy laáy M = E dung tích cuûa kho laïnh.
- Baûo quaûn 3 – 4 ngaøy M = 50% E
- Baûo quaûn töø 5 ngaøy trôû leân M = 30% E
Do khoâng coù bao bì neân khoâng coù Mb.
Nhieät ñoä ban ñaàu tröôùc khi baûo quaûn laïnh :350C
Nhieät ñoä saûn phaåm sau khi baûo quaûn laïnh: 50C
⇒ Q2 = 0,0116*100*2,98 *(35-5) = 103,704 KW
Q2 = 103704 W.
Toån thaát do nhieät thoâng gioù :
Q3 = 0 ( vì buoàng laøm laïnh khoâng thoâng gioù )
Toån thaát do vaän haønh kho laïnh ( Q4) :
Q4 = Q41 + Q42 + Q43 + Q44
- Q41 : Toån thaát do chieáu saùng
- Q42 : Toån thaát do ngöôøi laøm vieäc
- Q43 : Toån thaát do ñoäng cô
- Q44 : Toån thaát do môû cöûa
Xaùc ñònh Q41:
Q41=A × F ( W)
- A : Löôïng nhieät toûa ra khi chieáu saùng 1m2 laïnh
A = 1,2 ( W/m2) ( theo taøi lieäu [2]/86)
- F : Dieän tích phoøng laøm laïnh (m2)
F =112( m2)
→ Q41 = 1,2 × 112 = 134,4 ( W)
Xaùc ñònh Q42 :
Q42 = 350 × n ( W)
- n: soá ngöôøi laøm vieäc trong phoøng laøm laïnh, choïn n = 4 ngöôøi
→ Q42 = 350 × 4 = 1400 (W)
Xaùc ñònh Q42
Q43 = 1000 × N ( W)
- N : coâng suaát ñoäng cô ñieän
Ñoái vôùi buoàng laøm laïnh , choïn N=8( theo taøi lieäu [2]/87)
→ Q43 = 1000 × 8 = 8000 ( W)
Xaùc ñònh Q44 :
Q44= B × F ( W)
- B : Doøng nhieät rieâng khi môû cöûa (W/m2)
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 58 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Choïn B = 12(W/m2) ( Tra baûng 4.4 [2]/87)
- F = 112 (m2) : dieän tích phoøng laøm laïnh
→ Q44 = 12 × 112 = 1344 (W)
⇒ ∑ Q4 = Q41 + Q42 + Q43 + Q44
= 134,4 + 1400 + 8000 + 1344
Q4 = 10878,4 (W)
⇒ Toång toån thaát ôû phoøng laøm laïnh :
∑Q = Q1 + Q2 +Q3 + Q4
= 3340,2 + 103704 + 0 +10878,4 = 117922,6 (W)
Q01 = 117922,6 (W)
Vaäy löôïng laïnh caàn cho phoøng laøm laïnh laø 117922,6 (W)
4.3.2 Toång löôïng laïnh caàn thieát cho phoøng baûo quaûn laïnh:
Toån thaát nhieät do keát caáu bao che:
Baûng 4.5 : Toån thaát nhieät do keát caáu bao che
Bao
che Höôùng K Kích thöôùc t1 t2 ∆τ11 Q11 ∆t12 Q12 QMN
D R DT (oC) (oC) (W) (W) (W)
Töôøng
ngoaøi
Ñoâng
0,202 12 4 48 37 0 37 358,8 358,8
Töôøng
ngoaøi
Taây
0,202 12 4 48 37 0 37 358,8 8 77,6 436,3
Töôøng
ngoaøi
Nam
0,202 12 4 48 37 0 37 358,8 358,8
Töôøng
ngoaøi
Baéc
0,202 12 4 48 37 0 37 358,8 358,8
Neàn ∑Kq.F = 34,84 4 0 4 139,4 138,4
Traàn 0,28 12 12 144 37 0 37 1491,8 19 766,1 2257,9
∑Q1MN = 358,8 + 436,3+ 358,8+ 358,8 + 138,4 + 2257,9 = 3909,9 (W)
Vaäy Q1 = 3909,9 (W)
Toån thaát ñeå laøm laïnh saûn phaåm (Q2):
Q2 = 0,0116(M.C + Mb.Cb).(t1-t2) (KW)
M: khoái löôïng haøng nhaäp kho, taán/ngaøy
C: nhieät dung rieâng cuûa thòt, C = 2,98 KJ/kgK
Mb vaø Cb: khoái löôïng vaø nhieät dung rieâng bao bì.
0,0116: heä soá chuyeån ñoåi töø taán/ngaøy ra kg/s.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 59 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
Khoái löôïng haøng M nhaäp vaøo kho laïnh phuï thuoäc vaøo soá ngaøy baûo quaûn.
- Neáu 1 – 2 ngaøy laáy M = E dung tích cuûa kho laïnh.
- Baûo quaûn 3 – 4 ngaøy M = 50% E
- Baûo quaûn töø 5 ngaøy trôû leân M = 30% E
Do khoâng coù bao bì neân khoâng coù Mb.
Nhieät ñoä ban ñaàu tröôùc khi tröõ laïnh :50C
Nhieät ñoä saûn phaåm sau khi tröõ laïnh: 00C
⇒ Q2 = 0,0116*30%*100*2,98 *(5-0) = 5,1852 KW
Q2 = 5185,2 W.
Toån thaát do nhieät thoâng gioù :
Q3 = 0 ( vì buoàng tröõ laïnh khoâng thoâng gioù )
Toån thaát do vaän haønh kho laïnh ( Q4) :
Q4 = Q41 + Q42 + Q43 + Q44
- Q41 : Toån thaát do chieáu saùng
- Q42 : Toån thaát do ngöôøi laøm vieäc
- Q43 : Toån thaát do ñoäng cô
- Q44 : Toån thaát do môû cöûa
Xaùc ñònh Q41:
Q41=A × F ( W)
- A : Löôïng nhieät toûa ra khi chieáu saùng 1m2 laïnh
A = 1,2 ( W/m2) ( theo taøi lieäu [2])
- F : Dieän tích phoøng tröõ laïnh (tính cho 2 phoøng) (m2)
F = (12 × 6)x2 = 144 ( m2)
→ Q41 = 1,2 × 144 = 172,8 ( W)
Xaùc ñònh Q42 :
Q42 = 350 × n ( W)
- n: soá ngöôøi laøm vieäc trong kho tröõ, choïn n = 4 ngöôøi
→ Q42 = 350 × 4 = 1400 (W)
Xaùc ñònh Q43:
Q43 = 1000 × N ( W)
- N : coâng suaát ñoäng cô ñieän
Ñoái vôùi buoàng tröõ laïnh , choïn N = 4 ( theo taøi lieäu [2])
→ Q43 = 1000 × 4 = 4000 ( W)
Xaùc ñònh Q44 :
Q44= B × F ( W)
- B : Doøng nhieät rieâng khi môû cöûa (W/m2)
Choïn B = 15 ( Tra baûng 4.4 [2])
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 60 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
- F = 144 (m2) : dieän tích kho tröõ laïnh
→ Q44 = 15 × 144 = 2160 (W)
⇒ ∑ Q4 = Q41 + Q42 + Q43 + Q44
= 172,8 + 1400 + 4000 + 2160
Q4 = 7732,8 (W)
⇒ Toång toån thaát ôû phoøng tröõ laïnh :
∑Q = Q1 + Q2 +Q3 + Q4
= 3909,9+ 5185,2 + 0 + 7732,8 =16827,9(W)
Q02= 16827,9 (W)
Vaäy löôïng laïnh caàn cho phoøng tröõ laïnh laø 16827,9 (W)
Keát luaän :
Toång löôïng laïnh caàn cho caùc phoøng laø :
Q = 134750,5 W.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 61 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
KEÁT LUAÄN
Qua phaàn noäi dung treân, em nhaän thaáy coù nhieàu phöông phaùp ñeå baûo
quaûn laïnh thòt. Moãi phöông phaùp seõ thích hôïp vôùi nhöõng hình daïng thòt ban ñaàu
khaùc nhau vaø moãi phöông phaùp coù öu, nhöôïc ñieåm rieâng. Ví duï nhö :
- Baûo quaûn thòt trong phoøng laïnh : thích hôïp cho thòt heo nguyeân con, ta
seõ treo treân ñöôøng raây, hoaëc thòt ñaõ caét thaønh töøng mieáng roài ñeå treân
nhöõng saøn goã.
- Baûo quaûn laïnh keát hôïp vôùi hoùa chaát : thòt caét mieáng coù theå bao goùi
hoaëc khoâng bao goùi, thòt khoâng bao goùi coù kích thöôùc lôùn hôn nhöõng
mieáng thòt duøng ñeå bao goùi.
- Nhöõng phöông phaùp coøn laïi thì thòt neân ñöôïc bao goùi roài môùi baûo
quaûn.
Do ñoù, tuøy thuoäc vaøo muïc ñích söû duïng vaø tuøy thuoäc vaøo nhu caàu cuûa
khaùch haøng ñoøi hoûi veà chaát löôïng thòt, thôøi gian baûo quaûn nhö theá naøo, maø ta seõ
löïa choïn phöông phaùp baûo quaûn naøo.
Nhôø coù nhöõng phöông phaùp baûo quaûn thòt, do ñoù thòt maø chuùng ta söû
duïng seõ an toaøn, ít aûnh höôûng ñeán söùc khoûe. Ngöôøi tieâu duøng seõ yeân taâm khi
mua thòt laïnh veà cheá bieán thöùc aên. Khoâng nhöõng toát cho ngöôøi tieâu duøng maø
caùc doanh nghieäp cuõng seõ giaûm bôùt löôïng thòt bò hö hoûng, ñem laïi lôïi nhuaän cho
doanh nghieäp.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 62 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
PHUÏ LUÏC : XU HÖÔÙNG TÖÔNG LAI
Ngaøy nay, do nhu caàu ngaøy caøng phaùt trieån, do ñoù caùc saûn phaåm thòt phaûi
hôïp veä sinh vaø ñaûm baûo söùc khoûe cuûa ngöôøi tieâu duøng. Do ñoù, vieäc giaûm thieåu
soá löôïng vi khuaån tröôùc khi ñöa vaøo thò tröôøng laø moät thaùch thöùc ñoái vôùi coâng
nghieäp cheá bieán thòt. Do ñoù, ôû Myõ ñaõ thieát laäp heä thoáng HACCP ñeà caëp ñeán
vaán ñeà giaûm thieåu soá löôïng vi sinh vaät ñeán möùc thaáp nhaát trong quaù trình baûo
quaûn laïnh. Vaø phöông phaùp toát nhaát ngöôøi ta seõ söû duïng spray- chilling. Phöông
phaùp spray- chilling söû duïng nöôùc seõ laøm toån thaát khoái löôïng, do ñoù ngöôøi ta
tìm nhöõng chaát khaùc ñeå thay theá. Ñoù laø nhöõng chaát antimicrobial nhö :
Chlorine, acid acetic vaø acid lactic, dung dòch cloric ñaõ axit hoùa, acid peroxit...
Nhöõng chaát naøy keát hôïp vôùi spray- chilling khoâng nhöõng caûi thieän chaát löôïng
thòt, ít toån thaát khoái löôïng maø coøn caûi thieän chæ tieâu vi sinh cuûa thòt.
Nhöõng thuaän lôïi chính cuûa chaát antimicrobial trong phöông phaùp spray-
chilling :
- Keùo daøi thôøi gian baûo quaûn.
- Khaû naêng thay theá cuûa nhöõng chaát naøy seõ ngaên chaën söï thích nghi
cuûa nhöõng chaát hoùa hoïc khaùc nhö laø traùnh söï acid hoùa...
- Khaû naêng ñieàu khieån vi sinh vaät, laøm giaûm thieåu hoaëc ngaên chaën söï
phaùt trieån cuûa vi khuaån treân beà maët vaø khoâng khí trong phoøng laïnh, giöõ cho heä
thoáng veä sinh luoân saïch seõ.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 63 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
[1] Nguyeãn Ñöùc Lôïi. Höôùng daãn thieát keá heä thoáng laïnh. Nhaø xuaát baûn
khoa hoïc vaø kyõ thuaät Haø Noäi – 2005, 411p.
[2] Phan Hoaøng Thi. Baûo quaûn vaø cheá bieán saûn phaåm ñoäng vaät. Nhaø xuaát
baûn khoa hoïc vaø kyõ thuaät Haø Noäi – 2000, 105p.
[3] Vieän só – TS.Traàn Ñöùc Ba, PGS – TS. Phaïm Vaên Boân, KS.
Nguyeãn Vaên Taøi, Ph.D. Traàn Thu Haø, Ph.D. Hoà Ñaéc Loäc, Vieän só – TS.
Choumak I. G, Vieän só – TS. Chepurnhenco V. P, GS – PTS. Parkhaladze E.
G. Coâng ngheä laïnh nhieät ñôùi. Nhaø xuaát baûn noâng nghieäp TP. Hoà Chí Minh –
1996, 399p.
[4] Traàn Vaên Chöông. Coâng ngheä baûo quaûn – cheá bieán saûn phaåm chaên
nuoâi vaø caù. Nhaø xuaát baûn khoa hoïc vaø kyõ thuaät Haø Noäi – 2001, 105p.
[5] TCVN 7046:2002, Haø Noäi - 2002
[6] B.H.P. Wilkinson, J.A.M. Janz, P.C.H. Morel, R.W. Purchas, W.H.
Hendriks. The effect of modified atmosphere packaging with carbon monoxide
on the storage quality of master-packaged fresh pork. Meat Science, Vol 73
(2006), 605 – 610.
[7] D.A. Ledward, H.J.Swatland and M. Enser. Meat Science, 208p.
[8] David. A. Ledward. Meat Science Application. Y.H.Hui, Wai-Kit
Nip, Robert W. Rogers, Owen A. Young – 2002, 674p.
[9] ] E.S. Viana, L.A.M. Gomide, M.C.D. Vanetti. Effect of modified
atmospheres on microbiological, color and sensory properties of refrigerated
pork. Meat Science, Vol 71( 2005), 696 – 705.
[10] G. Manousaridis, A. Neranzaki, E.K. Paleologos, A. Tsiotsias,
I.N. Savvaidis, M.G. Kontominas. Effect of ozone on microbial, chemical and
sensory attributes of shucked mussels. Food Microbiology, Vol 22 (2005), 1 – 9.
[11] J.S. Dickson. Irradiation of fresh meat. Iowa State University, USA.
[12] Mike Stringer- Colin Dennis.Chilled Foods. Woodhead publishing
limited Cambridge England – 2000, 476p.
[13] Panagiotis N. Skandamis, George – John E. Nychas.
Preservation of fresh meat with active and modified atmosphere packaging
conditions. International Journal of Food Microbiology, Vol 79( 2002), 35 – 45.
[14] S.J. James and C. James. Meat Refrigeration.Woodhead publishing
limited Cambridge England – 2002, 337p.
Ñoà aùn chuyeân ngaønh Baûo quaûn laïnh thòt heo
CBHD: Th.s Nguyeãn Thò Hieàn 64 SV: Phaïm Thò Bích Huyeàn
[15] Sweetie R. Kanatt, Ramesh Chander, Arun Sharma. Effect of
radiation processing on the quality of chilled meat products. Meat Science, Vol
69 (2005) 269 – 275.
[16] Google.com
[17] http:// www. Elsevier.com
[18] http:// www. Sciencedirect.com
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Noi dung do an.pdf
- Muc luc.doc