Đổi mới công tác quản lý thu thuế trên địa bàn tỉnh Hà Giang

lËn vÒ ThuÕ, chèng thÊt thu ng©n s¸ch, ®¶m b¶o c«ng b»ng vÒ nghÜa vô nép ThuÕ. Thanh tra néi bé ngµnh ®Ó kÞp thêi uèn n¾n c¸c thiÕu sãt. * Nh÷ng tån t¹Þ h¹n chÕ: Trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn nhiÖm vô thu ngµnh thuÕ Hµ Giang cßn mét sè tån t¹i nh­ sau: - VÒ x©y dùng kÕ ho¹ch: ViÖc x©y dùng dù to¸n thu dù to¸n thu ch­a s¸t thùc tÕ lµm ¶nh h­ëng ®Õn c©n ®èi ng©n s¸ch cña tØnh h¹n chÕ ®Õn tÝnh chñ ®éng, cña c¸c cÊp. Mét sè Chi côc cã sè thu v­ît cao so víi dù to¸n, qua ®ã cho thÊy viÖc x©y dùng dù to¸n ch­a s¸t mét sè kho¶n thu kh«ng cã nguån ph¸t huy tõ s¶n xuÊt kinh doanh nh­ thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, lÖ phÝ tr­íc b¹.. Mét sè Chi côc cã biÓu hiÖn ch­a chñ ®éng trong tæ chøc chØ ®¹o thu, cßn tr«ng chê û l¹i Côc ®iÒu tiÕt thu. Quy tr×nh lËp dù to¸n ng©n s¸ch cßn nÆng nÒ ®­îc thùc hiÖn tõ d­íi lªn. MÆc dï lu«n hoµn thµnh chØ tiªu thu nép ng©n s¸ch theo ph¸p lÖnh, nh­ng kh«ng cao, ch­a thËt t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña tØnh. ViÖc lËp dù to¸n ch­a bao qu¸t, dù b¸o ®Çy ®ñ, nh÷ng kho¶n thu míi ph¸t sinh, còng nh­ c¸c kho¶n thu c¸c s¾c thuÕ kh«ng cã kh¶ n¨ng thu ®­îc theo kÕ ho¹ch. ViÖc tæng hîp sè thu nép, thuÕ tån ®äng, cßn chËm kh«ng kÞp thêi ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c chØ ®¹o thu. ViÖc giao kÕ ho¹ch cho c¸c Chi côc vÉn dËp khu«n, c¸c kho¶n thu s¾c thuÕ nªn tÝnh tù chñ cña c¸c Chi côc. - Tæ chøc thùc hiÖn T×nh tr¹ng trèn lËu thuÕ, nî ®äng thuÕ vÉn cßn r¶i r¸c ë mét sè Doanh nghiÖp, hé c¸ thÓ. Tr­íc hÕt lµ do c¸c ®èi t­îng nép thuÕ ch­a nhËn thøc ®óng vÒ nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm nép thuÕ theo ph¸p luËt. Mét sè tæ chøc, c¸ nh©n cè t×nh t×m mäi c¸ch gian lËn thuÕ, nhÊt lµ khi ¸p dông luËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng C«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn ph¸p luËt, gi¸o dôc vµ h­íng dÉn ®èi t­îng nép thuÕ ch­a ®­îc ®Ò cao, h×nh thøc ch­a phong phó, viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo qu¶n lý thuÕ cßn ë møc ®é thÊp. Tr×nh ®é, n¨ng lùc, phÈm chÊt c¸n bé ®· tõng b­íc ®­îc n©ng lªn nh­ng ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý míi. ThÊt thu vÒ hé vÒ doanh sè vÉn cßn nh÷ng hé kinh doanh v·ng lai, s¸ng tèi ch­a ®­îc qu¶n lý thu thuÕ. NhiÒu v¨n b¶n chØ ®¹o nghiÖp vô míi chó träng ban hµnh song thiÕu kiÓm tra, ®«n ®èc, vµ hiÖu lùc thùc tÕ chËm ®­îc thay thÕ. - Bé m¸y qu¶n lý: Bé m¸y qu¶n lý t¹i c¸c Chi côc ch­a thËt hiÖu qu¶, c¸n bé lµm gi¸n tiÕp thu cßn ®«ng, nghiÖp vô cßn h¹n chÕ, viÖc lu©n phiªn, lu©n chuyÓn ch­a thËt triÖt ®Ó. Mét sè c¸n bé ch­a tù gi¸c trong häc tËp n©ng cao tr×nh ®é, viÖc øng dông tin häc vµo tæ chøc qu¶n lý thu ë c¸c Chi côc ch­a hiÖu qu¶. - Gi¸m s¸t chØ ®¹o: NhiÒu khi thiÕu liªn tôc, chÝnh s¸ch l¹i th­êng xuyªn thay ®æi, kh«ng æn ®Þnh nªn g©y khã kh¨n cho ®èi t­îng nép thuÕ. §ã lµ nh÷ng tån t¹i thiÕu sãt trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn qu¶n lý thu cña ngµnh thuÕ Hµ Giang, thiÕu sãt nµy cÇn ®­îc kÞp thêi kh¾c phôc. Ph¸t huy thµnh tÝch nhiÒu n¨m lu«n hoµn thµnh v­ît møc nhiÖm vô thu thuÕ vµ phÝ chóng ta tin t­ëng r»ng ®æi míi c«ng t¸c thu thuÕ ë Hµ Giang sÏ thu ®­îc thµnh c«ng rùc rì. C«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra xö lý vi ph¹m vÒ thuÕ ch­a ®­îc ®Æt ®óng tÇm, ch­a thËt phï hîp víi tr×nh ®é d©n trÝ cña tØnh cßn thÊp, nhËn thøc vÒ c¸c luËt thuÕ ch­a cao, chøc n¨ng nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña thanh tra, kiÓm tra cßn nhiÒu mÆt h¹n chÕ, mét sè viÖc sö lý vÒ thuÕ cßn kÐo dµi tÝnh r¨n ®e ch­a cao. 1.3.5 Yªu cÇu ®æi míi ®¹t ra ®èi víi tæ chøc qu¶n lý thu thuÕ. Qu¸ tr×nh c¶i c¸ch chÝnh s¸ch thu thuÕ mÆc dï ®· ®¸p øng ®­îc phÇn nµo tÝnh ­u viÖt cña nã. Song nÒn kinh tÕ ViÖt Nam tr­íc nhu cÇu ph¸t triÓn vµ héi nhËp hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ ®· béc lé nh÷ng nh­îc ®iÓm kh«ng phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn nay vµ s¾p tíi. §ã lµ hÖ thèng thuÕ phøc t¹p, nhiÒu thuÕ xuÊt nhiÒu tr­êng hîp miÔn gi¶m thuÕ. §èi t­îng nép thuÕ ®Òu kinh doanh tæng hîp nhiÒu ngµnh nghÒ, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm dÉn ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc x¸c ®Þnh ®óng doanh thu lîi tøc chÞu thuÕ vµ thuÕ xuÊt cho tõng lo¹i ho¹t ®éng, tõng lo¹i s¶n phÈm. ®©y lµ ®iÓm lµm gi¶m t¸c dông chÝnh cña tõng lo¹i thuÕ, dÔ t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi nép thuÕ tr¸nh thuÕ hoÆc trèn thuÕ. Trong mét sè s¾c thuÕ cßn trïng lÆp thÓ hiÖn râ nhÊt lµ thuÕ doanh thu. ThuÕ doanh thu quy ®Þnh cø mçi lÇn b¸n hµng lµ mét lÇn nép thuÕ doanh thu nªn cµng chuyªn m«n ho¸ s©u th× cµng ph¶i nép thuÕ nhiÒu. Ng­îc l¹i nÕu tæ chøc khÐp kÝn kiÓu tù cÊp tù tóc th× ph¶i nép thuÕ Ýt h¬n, ®iÒu ®ã kh«ng khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ hiÒu thµnh phÇn, kh«ng khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, nÕu vÉn duy tr× c¬ chÕ nhiÒu thuÕ xuÊt th× chØ lµm t¨ng thªm nhiÒu khã kh¨n phøc t¹p trong qu¶n lý vµ t¹o nhiÒu kÏ hë cho ®èi t­îng trèn thuÕ. ViÖc sö dông c¸c s¾c thuÕ cßn rêi nhau sö dông s¾c thuÕ nµy thay cho s¾c thuÕ kh¸c dÉn ®Õn võa chång chÐo võa h¹n chÕ t¸c dông chÝnh cña tõng s¾c thuÕ, tõng lo¹i thuÕ trong ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ. Do c¸c s¾c thuÕ ph¶i lµm thay chøc n¨ng cho nhau nªn thuÕ xuÊt th­êng rÊt cao dÉn ®Õn t©m lý nÆng nÒ dÔ bÞ ph¶n øng vµ thuÕ xuÊt cao th­êng lµ nguyªn nh©n kÝch thÝch trèn thuÕ lµm cho chÝnh s¸ch thuÕ khã thùc hiÖn. Trong ®iÒu kiÖn më réng hîp t¸c víi c¸c n­íc trong xu thÕ khu vùc ho¸ toµn cÇu ho¸ nh­ hiÖn nay mµ duy tr× c¸c lîi thÕ víi thuÕ xuÊt cao mét c¸ch lan trµn lµ mét bÊt lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc, ®Æc biÖt lµ ®æi míi doanh nghiÖp. - TÝnh chÊt phøc t¹p, nhiÒu thuÕ xuÊt, nhiÒu tr­êng hîp miÔn gi¶m còng g©y khã kh¨n cho c¶ c¸n bé thuÕ còng nh­ ®èi t­îng nép thuÕ trong qu¸ tr×nh hµnh thu. §èi t­îng nép thuÕ th­êng kinh doanh nhiÒu mÆt hµng, s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm... ®Ó cã thÓ c¹nh tranh. Do vËy víi tÝnh chÊt phøc t¹p cña biÓu thuÕ sÏ khã vËn dông cho c¶ c¸n bé thuÕ lÉn ®èi t­îng nép thuÕ sÏ t¹o nhiÒu kÏ hë cho ®èi t­îng lîi dông l¸ch thuÕ, trèn thuÕ. Trong mét sè s¾c thuÕ cã sù ph©n biÖt gi÷a ®Çu t­ trong n­íc vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi nh­: Doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc miÔn thuÕ nhËp khÈu réng r·i h¬n, chÞu thuÕ lîi tøc víi thuÕ suÊt thÊp h¬n Doanh nghiÖp ®Çu t­ trong n­íc kh«ng ph¶i nép thuÕ lîi tøc bæ sung nh­ng khi chuyÓn lîi nhuËn ra n­íc ngoµi ®­îc chuyÓn lç trong thêi h¹n 5 n¨m, trong khi doanh nghiÖp ®Çu t­ trong n­ícviÖc tÝnh møc lîi tøc bæ sung cßn cã sù ph©n biÖt ®èi xö gi÷a Doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ Doanh nghiÖp t­ nh©n. TÊt c¶ c¸c yÕu tè ph©n biÖt nãi trªn ®· lµm mÊt ®i tÝnh trung lËp cña thuÕ, t¹o ra nh÷ng mÐo mã kh«ng ®¸ng cã cña nÒn kinh tÕ triÖt tiªu ®éng lùc cña c¸c Doanh nghiÖp, mét ®iÒu kh«ng nªn cã trong kinh tÕ thÞ tr­êng. Ngoµi hÖ thèng c¸c luËt thuÕ, ph¸p lÖnh thuÕ néi dung vÒ thuÕ cßn ®­îc quy ®Þnh trong c¸c luËt kh¸c nh­: luËt vÒ lao ®éng, luËt vÒ dÇu khÝ, luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam, luËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc, luËt kho¸ng s¶n, luËt hîp t¸c x·,... do vËy ®· s¶y ra nhiÒu tr­êng hîp quy ®Þnh kh«ng khíp víi c¸c luËt thuÕ, ph¸p lÖnh thuÕ lµm cho hÖ thèng thuÕ phøc t¹p, chång chÐo, thiÕu râ rµng dÉn ®Õn h¹n chÕ t¸c dông ®iÒu tiÕt cña thuÕ ®èi víi nÒn kinh tÕ. HÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ ViÖt Nam hiÖn hµnh cßn cã nh÷ng nh­îc ®iÓm ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu më réng hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.VÝ dô chÝnh s¸ch thuÕ cßn cã sù ph©n biÖt ®èi xö gi÷a hµng s¶n suÊt trong n­íc vµ hµng nhËp khÈu viÖc quy ®Þnh vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c lo¹i thuÕ ch­a phï hîp víi th«ng lÖ Quèc tÕ, ch­a t­¬ng ®ång víi hÖ thèng thuÕ cña c¸c n­íc.hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ thiÕu râ rµng, thiÕu c«ng b»ng kh«ng æn ®Þnh g©y bÊt lîi cho c¸c hµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc. §Æc biÖt tõ khi ViÖt Nam ®· lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña ASEAN tham gia khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA) vµ thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh ­u ®·i thuÕ quan cã hiÖu lùc chung (CEPT). trong tiÕn tr×nh gi¶m dÇn møc thuÕ nhËp khÈu cho tiÕn dÇn ®Õn møc thuÕ chung trong khu vùc, nÕu chóng ta kh«ng kÞp thêi c¶i c¸ch c¸c s¾c thuÕ cã liªn quan mét c¸ch ®ång bé sÏ dÉn ®Õn bÊt l¬Þ lµ gi¶m thu ng©n s¸ch vµ kh«ng b¶o hé ®­îc s¶n suÊt trong n­íc. Víi sù ®iÒu tiÕt cña hÖ thèng c¸c quy luËt chi phèi nÒn s¶n suÊt ®ã lµ c¸c quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh, quy luËt tiÕt kiÖm, quy luËt l­u th«ng tiÒn tÖ, quy luËt tû suÊt lîi nhuËn l­u th«ng gi¶m dÇn,... ®· t¹o ra mét s©n ch¬i cho c¸c nhµ s¶n suÊt kinh doanh. NÕu vÉn gi÷ nguyªn hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ víi nh÷ng nh­îc ®iÓm nãi trªn sÏ kh«ng t¹o ra ®­îc nh÷ng s©n ch¬i lµnh m¹nh trong ®ã cã sù c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c nhµ s¶n suÊt kinh doanh thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. C¶i c¸ch chÝnh s¸ch thuÕ lµ mét tÊt yÕu trong giai ®o¹n hiÖn nay cña ®Êt n­íc ta viÖc thay chÝnh s¸ch thuÕ còng ®ång thêi thay ®æi chÕ ®é qu¶n lý thu nh»m t¨ng c­êng hiÖu lùc thi hµnh chÝnh s¸ch thuÕ míi. NÕu nh­ tr­íc ®©y cßn bao gåm chÕ ®é chuyªn qu¶n th× trong c¶i c¸ch thuÕ sÏ tiÕn tíi xo¸ bá chÕ ®é chuyªn qu¶n ngµnh thuÕ tËp trung thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô chÝnh Ên ®Þnh thuÕ, tøc lµ tÝnh sè thuÕ mµ mçi tæ chøc, c¸ nh©n ph¶i nép cho Nhµ n­íc. Tæ chøc thu thuÕ kiÓm tra thuÕ trªn c¬ së c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n tù kª khai ®ång thêi xö lý c¸c khiÕu n¹i liªn quan ®Õn thuÕ. Tæ chøc qu¶n lý thu còng cÇn ph¶i ®­îc c¨n cø vµo luËt thuÕ thèng nhÊt, tËp trung quyÒn lùc ph©n cÊp qu¶n lý ®Ó ®iÒu chØnh thÓ chÕ qu¶n lý thu thuÕ, ®éng viªn tinh thÇn tÝch cùc cña c¬ quan Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, më réng quy m« thu thuÕ ®Þa ph­¬ng, nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn ph©n cÊp qu¶n lý thu thuÕ c¶i c¸ch thÓ chÕ tµi chÝnh. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng muèn ®éng viªn tÝch cùc ®­îc nguån thu cã t¹i ®Þa ph­¬ng ®ång thêi t¹o kÝch thÝch ph¸t triÓn kinh tÕ t¹i ®Þa ph­¬ng chÕ ®é qu¶n lý thu cÇn ph¶i söa ®æi, ch¼ng h¹n cÇn ph¶i xem xÐt cho ®Þa ph­¬ng thu nh÷ng thø thuÕ Ýt ¶nh h­ëng ®Õn kinh tÕ vÜ m« c¶ n­íc nh­ng cã liªn quan chÆt chÏ ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph­¬ng. Mét trong nh÷ng nh©n tè chÝnh trÞ, x· héi ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng cña n­íc ta ®ã lµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®a thµnh phÇn, ®a së h÷u.Thùc hiÖn c¬ cÊu kinh tÕ më ph¸t triÓn l­u th«ng hµng ho¸ ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ ®èi t­îng nép thuÕ ngµy cµng ®a d¹ng. X©y dùng c¬ chÕ chÝnh s¸ch mÒm uyÓn chuyÓn th«ng tho¸ng thu hót ®Çu t­ cña c¸c tæ chøc c¸ nh©n s¶n suÊt kinh doanh trong vµ ngoµi n­íc, nu«i d­ìng nguån thu l©u dµi, æn ®Þnh. §iÒu ®ã qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ vµ thu ng©n s¸ch trong nh÷ng n¨m qua cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc. - C¸c chÝnh s¸ch thuÕ hiÖn hµnh ®· ®­îc söa ®æi, bæ sung t­¬ng ®èi kÞp thêi h×nh thµnh mét hÖ thèng thuÕ vµ thu t­¬ng ®èi ®ång bé vµ hîp lý víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ qu¶n lý thuÕ ë n­íc ta hiÖn nay gãp phÇn thóc ®Èy s¶n suÊt kinh doanh ph¸t triÓn thùc hiÖn hoµn thµnh nhiÖm vô thu Nhµ n­íc giao. Mét sè chÝnh s¸ch thuÕ míi ®Æc biÖt lµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp qua 5 n¨m thùc hiÖn ®· ®­îc c¸c Doanh nghiÖp vµ x· héi chÊp nhËn. Nh÷ng mÆt tÝch cùc cña chÝnh s¸ch thuÕ nh­ t¸c ®éng khuyÕn khÝch ®èi víi ®Çu t­ xuÊt khÈu , s¾p xÕp s¶n suÊt kinh doanh, t¨ng c­êng h¹ch to¸n kinh tÕ ë Doanh nghiÖp ®· ®­îc ph¸t huy. - Møc thu mét sè lo¹i thuÕ ®· ®­îc ®iÒu chØnh dÇn theo h­íng gi¶m thÊp s¸t víi thùc tÕ ®· n©ng cao tÝnh thùc thi thóc ®Èy viÖc thùc hiÖn nép thuÕ tèt h¬n nh­ chÝnh s¸ch thu thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, thu tiÒn sö dông ®Êt, thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp, chÕ ®é thu lÖ phÝ tr­íc b¹, mét sè kho¶n thu vÒ phÝ, lÖ phÝ kh¸c còng ®· ®iÒu chØnh theo lé tr×nh c¾t gi¶m thuÕ quan (SFTA) ®ång thêi gi¶m bá c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý phi quan thuÕ. NhiÒu chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ thuÕ , khuyÕn khÝch ®Çu t­ xuÊt khÈu ®· ®­îc ban hµnh cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi s¶n suÊt kinh doanh, kinh tÕ x· héi. MÆc dï cã mét sè lo¹i thuÕ vµ thu cã ®iÒu chØnh gi¶m nh­ng víi møc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ë n­íc ta nhÊt lµ ë nh÷ng ngµnh, s¶n phÈm cã thu lín t¨ng kh¸, do t¨ng ®èi t­îng nép thuÕ c«ng t¸c thu nép thuÕ ®­îc thùc hiÖn tèt h¬n nªn møc ®éng viªn tõ thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc ®· ®¹t kho¶ng 19%/GDP phï hîp víi yªu cÇu môc tiªu ®éng viªn thu ng©n s¸ch cña Nhµ n­íc. - ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt thuÕ thùc hiÖn chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ, sæ s¸ch kÕ to¸n cña Doanh nghiÖp vµ ®èi t­îng nép thuÕ ®­îc n©ng cao. C«ng t¸c qu¶n lý thuÕ cña ngµnh thuÕ còng cã nhiÒu tiÕn bé theo h­íng c¶i c¸ch hµnh chÝnh t¹o thuËn lîi h¬n cho ®èi t­îng nép thuÕ. Tõng b­íc ®· ¸p dông tin häc trong qu¶n lý thuÕ, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ n¨ng lùc trong qu¶n lý thuÕ. §ång thêi víi kÕt qu¶ trªn ®©y qua thùc tÕ c¸c chÝnh s¸ch thuÕ vµ thu còng cßn béc lé nh÷ng vÊn ®Ò ch­a hîp lý cÇn sím ®­îc nghiªn cøu söa ®æi hoµn thiÖn nh­: + §èi t­îng ®iÒu chØnh thu ë mét sè chÝnh s¸ch thuÕ ch­a phï hîp lµm h¹n chÕ hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch thuÕ vµ c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ. VÝ dô thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ch­a thu vµ ¸p dông thèng nhÊt ®èi víi hµng ho¸ tiªu thô ®Æc biÖt dÉn ®Õn viÖc tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng phøc t¹p kh«ng phï hîp víi qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn hµng ho¸. Hay nh­ hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch thu ®èi víi ®Êt ®ai gåm nhiÒu lo¹i thu võa phøc t¹p võa ch­a phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt thu ®èi víi ®Êt ®ai trong nÒn kinh tÕ s«i ®éng vÒ thÞ tr­êng ®Êt ®ai. + Trong tõng s¾c thuÕ chÕ ®é thu còng béc lé nh÷ng mÆt tån t¹i kh«ng hîp lý cÇn söa ®æi, bæ sung kÞp thêi ®Ó th¸o gì nh÷ng khã kh¨n cho s¶n suÊt kinh doanh võa n©ng cao hiÖu qu¶ vµ hiÖu lùc cña luËt thuÕ. + C¸c quy ®Þnh vÒ kª khai thu nép thuÕ, quyÕt to¸n thuÕ thùc hiÖn sæ s¸ch kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ liªn quan tíi thu, nép thuÕ ë doanh nghiÖp, c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ cña ngµnh thuÕ còng cßn nh÷ng bÊt cËp cÇn ®­îc ®iÒu chØnh c¶i c¸ch ®Ó võa t¹o thuËn lîi h¬n cho ®èi t­îng nép thuÕ ®ång thêi còng n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ. Ch­¬ng 2 Ph­¬ng h­íng ®æi míi c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ t¹i Hµ Giang 2.1. Ph­¬ng h­íng chung. 2.1.1. Môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi Hµ Giang ®Õn n¨m 2005. Tæng s¶n phÈm (GDP) ®¹t nhÞp ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n 12,4%/ n¨m. GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi t¨ng 1,6 lÇn so víi n¨m 1999. Trong ®ã: N«ng- l©m nghiÖp t¨ng 10%; c«ng nghiÖp x©y dùng t¨ng 15%; DÞch vô t¨ng 19%; Tû träng GDP: N«ng - l©m nghiÖp 41,7%; C«ng nghiÖp x©y dùng 27,4%, DÞch vô 30,9%; Tæng s¶n l­îng thùc quy thãc 23,4 v¹n tÊn, b×nh qu©n l­¬ng thùc ®Çu ng­êi 350 kg/ n¨m. Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 16 triÖu USD. Tû lÖ huy ®éng GDP vµo ng©n s¸ch tõ 8,77% n¨m 1999 lªn 13% vµo n¨m 2003 thu ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng. Dù kiÕn n¨m 2004 160 tû ®ång. - §Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi theo 3 vïng: + Vïng mét: Gåm 4 huyÖn vïng cao nói ®¸ ( MÌo V¹c, §ång V¨n, Yªn Minh, Qu¶n B¹). Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn: Th©m canh ng«, ph¸t triÓn c©y d­îc liÖu, ch¨n nu«i bß, dª, ong mËt, trång rõng phßng hé ®Çu nguån, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp khai kho¸ng, c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m s¶n, d­îc liÖu kho¸ng s¶n, s¾p sÕp tæ chøc l¹i d©n c­, xo¸ mï ch÷ ph¸t triÓn tr­êng häc, bÖnh viÖn ®¶m b¶o ®ñ n­íc ¨n cho nh÷ng n¬i cßn thiÕu n­íc gay g¾t. X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng then chèt. + Vïng hai: C¸c huyÖn, x· nói ®Êt (Hoµng su ph×, XÝn mÇn vµ mét sè x· vïng cao huyÖn B¾c Quang, VÞ Xuyªn, B¾c Mª). Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn: Ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp chÌ, ®Ëu t­¬ng, c©y ¨n qu¶, c©y l­¬ng thùc ch¨n nu«i gia sóc, ph¸t triÓn c©y th«ng nhùa, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn nhùa th«ng. Ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng, æn ®Þnh d©n c­, xo¸ mï ch÷, ph¸t triÓn tr­êng häc, bÖnh viÖn. B¶o ®¶m ®ñ n­íc sinh ho¹t cho nh©n d©n ë nh÷ng n¬i cßn thiÕu n­íc. + Vïng ba: ThÞ x· Hµ Giang vµ c¸c vïng thÊp cña c¸c huyÖn B¾c Quang, B¾c Mª, VÞ xuyªn. Ph¸t triÓn m¹nh dÞch vô (th­¬ng m¹i, du lÞch), c«ng nghiÖp c©y ¨n qu¶ (cam, quýt) c©y c«ng nghiÖp (chÌ, ®Ëu t­¬ng, cµ phª, trÈu, d©u t»m); C©y l­¬ng thùc (lóa) ch¨n nu«i gia sóc, kinh doanh l©m nghiÖp. Hµ Giang nh÷ng n¨m gÇn ®©y nÒn kinh tÕ hµng n¨m cã møc t¨ng tr­ëng kh¸. §Æc biÖt lµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ dÞch vô lu«n cã tèc ®é t¨ng tr­ëng cao h¬n so víi n«ng, l©m nghiÖp ®· thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn vµ chuyÓn dÞch ®óng h­íng vÒ c¬ cÊu kinh tÕ do c¸c nghÞ quyÕt cña tØnh §¶ng bé ®Ò ra, gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng x· héi, cñng cè an ninh, quèc phßng trªn ®Þa bµn tØnh. NhiÖm vô chÝnh trÞ hµng ®Çu cña ngµnh thuÕ Hµ Giang lµ hoµn thµnh toµn diÖn dù to¸n ph¸p lÖnh Trung ­¬ng giao vµ hoµn thµnh v­ît møc chØ tiªu phÊn ®Êu cña tØnh giao gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®¶m b¶o duy tr× c¸c ho¹t ®éng th­êng xuyªn cña c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh. ChÝnh v× lÏ ®ã môc tiªu khai th¸c hÕt nguån thu, qu¶n lý chÆt chÏ c¸c ®èi t­îng nép thuÕ, c¨n cø tÝnh thuÕ th­êng xuyªn c¶i tiÕn quy tr×nh qu¶n lý thu vµ c¸c biÖn ph¸p thu nh»m ph¸t huy tèi ®a c¸c nguån lùc tµi chÝnh, tÝch luü tõ néi bé ngµnh kinh tÕ cña tØnh lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m cña toµn §¶ng, toµn d©n Hµ Giang. Cã sù chØ ®¹o s¸t sao cña cÊp uû, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, sù kÕt hîp chÆt chÏ cña c¸c ngµnh, ®oµn thÓ , tõ c«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc, thuyÕt phôc ®Õn r¨n ®e, xö lý nghiªm tóc c¸c tr­êng hîp vi ph¹m chÝnh s¸ch ph¸p luËt. Tuy vËy Hµ Giang vÉn lµ tØnh nghÌo, x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn hÕt søc khã kh¨n nh­ ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp vÒ kinh tÕ, vÒ d©n trÝ vµ hoµn c¶nh tù nhiªn. Sè thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn hµng n¨m nhá, tû lÖ tù c©n ®èi thu chi ng©n s¸ch cßn thÊp. Trong qu¸ tr×nh tæ chøc qu¶n lý thu ngµnh thuÕ Hµ Giang cßn mét sè tån t¹i cÇn ph¶i ®æi míi ®Ó ®¸p øng víi t×nh h×nh thùc tÕ. 2.1.2. Néi dung ®æi míi vÒ qu¶n lý thu thuÕ ë Hµ Giang: §æi míi c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ë Hµ Giang lµ hiÖn ®¹i ho¸ toµn diÖn c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ c¶ vÒ ph­¬ng ph¸p qu¶n lý, thñ tôc hµnh chÝnh, tæ chøc bé m¸y, ®éi ngò c¸n bé, ¸p dông réng r·i c«ng nghÖ tin häc, ®Ó n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý, kiÓm so¸t ®­îc tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng chÞu thuÕ, ®èi t­îng nép thuÕ, h¹n chÕ thÊt thu ë møc thÊp nhÊt, ®¶m b¶o thu ®óng thu ®ñ, thu kÞp thêi c¸c kho¶n thu vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc. N©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý thu thuÕ ®¸p øng víi yªu cÇu nhiÖm vô míi. - T¨ng c­êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc vµ cung cÊp dÞch vô vµ hç trî ng­êi nép thuÕ ®Ó n©ng cao tÝnh tù gi¸c vµ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi nép thuÕ. Th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng d­íi nhiÒu h×nh thøc phong phó ®Ó tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ®èi t­îng nép thuÕ n©ng cao ý thøc tù gi¸c, chÊp hµnh nghiªm chØnh nghÜa vô nép thuÕ vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. H­íng dÉn kÞp thêi, ®Çy ®ñ ®Ó c¸c ®èi t­îng nép thuÕ n¾m ®­îc néi dung c¸c chÝnh s¸ch thuÕ, c¸c thñ tôc kª khai, tÝnh thuÕ, lËp hå s¬ miÔn, gi¶m thuÕ, quyÕt to¸n thuÕ vµ nép thuÕ vµo ng©n c¸ch Nhµ n­íc,... theo ph¸p luËt. KhuyÕn khÝch vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¸c dÞch vô t­ vÊn thuÕ, kÕ to¸n thuÕ. H­íng dÉn ®èi t­îng nép thuÕ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kÕ to¸n, qu¶n lý chÆt chÏ ho¸ ®¬n chøng tõ ®Ó h¹ch to¸n ®óng kÕt qu¶ kinh doanh vµ x¸c ®Þnh ®óng nghÜa vô thuÕ víi Nhµ n­íc, më réng diÖn nép thuÕ theo h×nh thøc kª khai, thu hÑp dÇn ph­¬ng ph¸p nép thuÕ theo h×nh thøc kho¸n. §Ò cao tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña ®èi t­îng nép thuÕ trong viÖc tù tÝnh, tù kª khai vµ tù nép thuÕ vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc, ®ång thêi t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n kiÓm tra, kiÓm so¸t cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ®Ó ®¶m b¶o c¸c luËt thuÕ ®­îc thùc thi nghiªm chØnh. - T¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra vÒ thuÕ lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m nh»m ng¨n ngõa, ph¸t hiÖn vµ sö lý kÞp thêi nh÷ng vi ph¹m vÒ thuÕ Thanh tra kiÓm tra lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m nhÊt cña c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ nh»m ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng sai ph¹m (tÝnh kh«ng ®óng sè thuÕ ph¶i nép, nép kh«ng ®Çy ®ñ kÞp thêi vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc) ®Ó nh¾c nhë gi¸o dôc, ng¨n chÆn,vµ ph¹t ®èi víi nh÷ng tr­êng hîp cè ý gian lËn vÒ thuÕ d­íi mäi h×nh thøc. Trong giai ®o¹n míi c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra cÇn tËp chung ®æi míi nh­ sau: - Ph©n lo¹i ®èi t­îng thanh tra, kiÓm tra. TËp trung thanh tra, kiÓm tra c¸c ®èi t­îng cã nhiÒu rñi do vÒ thuÕ hoÆc thiÕu ®é tÝn nhiÖm, th­êng xuyªn gian lËn vÒ thuÕ. C¸c ®èi t­îng thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ th× 2 n¨m míi kiÓm tra toµn diÖn mét lÇn. - ViÖc thanh tra, kiÓm tra ph¶i c¨n cø vµo sæ s¸ch kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ, gi¸ c¶ b¸n hµng ho¸ ph¶i phï hîp víi gi¸ niªm yÕt ®Ó x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ c¸c kho¶n cßn ph¶i nép ng©n s¸ch, c¸c kho¶n ®· nép Ng©n s¸ch vµ c¸c kho¶n cßn ph¶i nép Ng©n s¸ch. §èi víi c¸c tr­êng hîp kª khai thiÕu, nép thuÕ kh«ng ®óng thêi gian quy ®Þnh, cã tÝnh gian lËn vÒ thuÕ sÏ bÞ sö ph¹t nghiªm minh theo quy ®Þnh cña c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt hiÖn hµnh. - TiÕn hµnh kiÓm tra hoµn thuÕ, quyÕt to¸n thuÕ. §èi t­îng nép thuÕ tÝn nhiÖm sÏ hoµn thuÕ tr­íc kiÓm sau vµ ng­îc l¹i. ViÖc kiÓm tra quyÕt to¸n thuÕ ®­îc thùc hiÖn t¹i trô së c¬ quan thuÕ trªn c¬ së tµi liÖu, b¸o c¸o cña c¬ së kinh doanh, tr­êng hîp cÇn thiÕt míi kiÓm tra t¹i c¬ së kinh doanh. - X©y dùng ch­¬ng tr×nh hç trî m¸y tÝnh phôc vô cho c«ng t¸c kiÓm tra, thanh tra thuÕ. - C¸c thiÕu sãt sai ph¹m cña c¸c Doanh nghiÖp ph¶i ®­îc chØ ra cô thÓ râ rµng ®Ó c¸c Doanh nghiÖp söa ch÷a kÞp thêi. - T¨ng c­êng chÕ ®é tr¸ch nhiÖm cho c¸n bé lµm c«ng t¸c kiÓm tra, thanh tra thuÕ. + Tõng b­íc ¸p dông c«ng nghÖ tin häc vµo c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ qu¶n lý thuÕ ViÖc ¸p c«ng nghÖ tin häc vµo c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ lµ cÇn thiÕt phï hîp víi chñ tr­¬ng cña TØnh uû vµ Uû ban nh©n d©n tØnh khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn, nªn sè l­îng c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n kinh doanh ngµy cµng nhiÒu, ngµnh thuÕ Hµ Giang kh«ng thÓ t¨ng biªn chÕ lªn m·i ®­îc ®Ó qu¶n lý theo ph­¬ng ph¸p thñ c«ng kÐm hiÖu qu¶. Ho¹t ®éng cña c¸c Doanh nghiÖp ngµy cµng ®a d¹ng phøc t¹p, quy m« kinh doanh ngµy cµng ph¸t triÓn trong vµ ngoµi tØnh, thËm chÝ xuyªn quèc gia, thu nhËp c¸ nh©n ph¸t sinh ë nhiÒu n¬i,... nÕu kh«ng ®­a c«ng nghÖ tin häc vµo qu¶n lý thuÕ th× kh«ng qu¶n lý ®­îc ho¹t ®éng kinh doanh vµ thu nhËp cña tæ chøc, c¸ nh©n. Ngµy nay c«ng nghÖ tin häc ®ang ph¸t triÓn m¹nh trªn thÕ giíi, nhiÒu n­íc trong khu vùc ®· ¸p dông tin häc vµo c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ. §©y lµ thêi c¬ thuËn lîi ®Ó ngµnh thuÕ tõng b­íc ¸p dông tin häc vµo c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Tõng b­íc ¸p dông tin häc vµo c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ vµ ®¸p øng ®­îc c¸c néi dung qu¶n lý sau: - Qu¶n lý ®­îc sè ®èi t­îng nép thuÕ: Th«ng qua viÖc ®¨ng ký thuÕ, cÊp m· sè thuÕ, nhÊt lµ qu¶n lý ®­îc sè l­îng ®èi t­îng nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thuÕ thu nhËp Doanh nghiÖp vµ thuÕ thu nhËp c¸ nh©n. - Phôc vô cho viÖc kiÓm tra tê khai thuÕ, kiÓm tra hå s¬ hoµn thuÕ, ®èi chiÕu ho¸ ®¬n gi÷a ®¬n vÞ mua vµ b¸n, ®­a c¸c th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó lËp kÕ ho¹ch thanh tra, kiÓm tra ®èi t­îng nép thuÕ. - Xö lý th«ng tin ®Ó x¸c ®Þnh c¸c kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch, c¸c kho¶n ®· nép ng©n s¸ch, x¸c ®Þnh nî thuÕ vµ tÝnh ph¹t nép chËm thuÕ. - Qu¶n lý ho¸ ®¬n, chøng tõ in Ên, ph¸t hµnh. - Cung cÊp dÞch vô hç trî cho ng­êi nép thuÕ qua tin häc. - Qu¶n lý nh©n sù, quü l­¬ng cña toµn ngµnh thuÕ. - KÕt nèi m¹ng tin häc gi÷a c¬ quan ThuÕ, c¬ quan H¶i quan, Kho b¹c, Doanh nghiÖp vµ c¸c c¬ quan liªn quan kh¸c ®Ó cung cÊp vµ khai th¸c th«ng tin phôc vô cho qu¶n lý thuÕ. + Tõng b­íc uû nhiÖm mét sè lo¹i thu cho ®Þa ph­¬ng (ph­êng, x·) ®Ó chèng thÊt thu vµ gi¶m chi phÝ qu¶n lý thuÕ. C¸c lo¹i thu ®­îc uû nhiÖm cho ®Þa ph­¬ng lµ: Hé kinh doanh c¸ thÓ nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo møc æn ®Þnh c¶ n¨m; thuÕ sö dông ®Êt, thuÕ tµi s¶n, thuÕ ®èi víi c¸c ho¹t ®éng x©y dùng vµ vËn t¶i t­ nh©n, ... c¸c ho¹t ®éng nhá lÎ, ph©n t¸n kh¸c, mét sè lo¹i phÝ ph¸t sinh t¹i x·, ph­êng. ViÖc uû nhiÖm c¸c kho¶n thu nªu trªn cho Uû ban nh©n d©n x· ph­êng vµ g¾n víi quyÒn chi ng©n s¸ch x· sÏ qu¶n lý c¸c kho¶n thu trªn cã hiÖu qu¶. ChØ cã Uû ban nh©n d©n x· ph­êng míi n¾m ch¾c vµ kÕt hîp ®­îc nhiÒu biÖn ph¸p vÒ hµnh chÝnh víi biÖn ph¸p qu¶n lý thuÕ. ViÖc uû nhiÖm mét sè kho¶n thu cho x· ph­êng nªu trªn t¹o ®iÒu kiÖn cho ngµnh thuÕ tËp chung vµo thu c¸c lo¹i thuÕ cã sè thu lín, c¸c ®èi t­îng nép thuÕ lín. ViÖc thÝ ®iÓm uû nhiÖm mét sè kho¶n thu cho ph­êng, x· thu ®ang cã chiÒu h­íng tÝch cùc. Nh­ng vÒ sau nµy sÏ ph©n cÊp c¶ nguån thu vµ bé m¸y tæ chøc thu nh­ sÏ ¸p dông. + KiÖn toµn l¹i hÖ thèng qu¶n lý thu thuÕ theo h­íng c¶i c¸ch hµnh chÝnh thuÕ, n©ng cao quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm vµ hiÖu lùc cña bé m¸y qu¶n lý thuÕ. * VÒ tæ chøc bé m¸y: TiÕp tôc duy tr× tæ chøc bé m¸y qu¶n lý thuÕ tõ Côc xuèng c¸c Chi côc g¾n víi ®Þa bµn hµnh chÝnh vµ chÞu sù chØ ®¹o cña ngµnh däc ®ång thêi chÞu sù chØ ®¹o cña chÝnh quyÒn cïng cÊp vÒ mét sè mÆt c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ. Tæ chøc l¹i bé m¸y tõ v¨n phßng Côc tíi c¸c Chi côc chñ yÕu theo chøc n¨ng qu¶n lý thuÕ míi kÕt hîp víi tæ chøc qu¶n lý theo lo¹i ®èi t­îng nép thuÕ: Doanh nghiÖp Nhµ n­íc, Doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, Doanh nghiÖp d©n doanh vµ ®èi t­îng nép thuÕ lµ c¸ nh©n. Khi chÝnh s¸ch thuÕ thèng nhÊt, ý thøc chÊp hµnh c¸c luËt thuÕ cña c¸c ®èi t­îng nép thuÕ ®Òu tu©n thñ cao th× chuyÓn sang h×nh thøc tæ chøc qu¶n lý theo quy m«: Doanh nghiÖp lín, Doanh nghiÖp võa vµ nhá. Riªng ®èi t­îng nép thuÕ lµ c¸ nh©n th× vÉn cÇn cã tæ chøc riªng ®Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm qu¶n lý cña ®èi t­îng nµy. Tæ chøc tuyªn truyÒn vµ cung cÊp dÞch vô hç trî ng­êi nép thuÕ, tæ chøc thanh tra, kiÓm tra vµ xö lý vi ph¹m vÒ thuÕ, tæ chøc tin häc ph¶i ®ñ m¹nh ®Ó ®¶m b¶o ®óng ®­îc nhiÖm vô träng t©m qu¶n lý thuÕ trong giai ®o¹n tíi. - Tæ chøc l¹i bé m¸y Côc thuÕ, theo h­íng tËp trung chØ ®¹o, ®iÒu hµnh cã hiÖu lùc, hiÖu qu¶ toµn bé hÖ thèng däc cña tõng Chi côc trong tØnh ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c luËt, ph¸p lÖnh vÒ thuÕ, c¶i c¸ch c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ ®¶m b¶o thu ®óng, thu ®ñ, kÞp thêi c¸c kho¶n thu cho Ng©n s¸ch tØnh. - Thùc hiÖn tinh gi¶m biªn chÕ ®¶m b¶o sè biªn chÕ theo møc kho¸n, sö dông kinh phÝ kho¸n hîp lý, tiÕt kiÖm n©ng cao chÊt l­îng, hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ. * VÒ ®éi ngò c¸n bé: - Trong nh÷ng n¨m tíi vÒ c¬ b¶n sÏ kh«ng t¨ng thªm biªn chÕ, nh­ng sÏ ph©n bæ l¹i nguån lùc tËp trung vµo c¸c kh©u c«ng viÖc chÝnh: thùc hiÖn tinh gi¶m biªn chÕ, n©ng cao hiÖu qu¶ ®éi ngò c¸n bé thuÕ ë tÊt c¶ c¸c kh©u qu¶n lý. - §æi míi c«ng t¸c qu¶n lý c¸n bé theo h­íng quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña tõng lo¹i c¸n bé trªn tõng vÞ trÝ c«ng t¸c. §¸nh gi¸ c¸n bé chñ yÕu c¨n cø vµo kÕt qu¶ c«ng t¸c, vµo sè l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc ®­îc giao, coi träng phÈm chÊt ®¹o ®øc, chÝnh trÞ, kÞp thêi ph¸t hiÖn vµ xö lý nghiªm c¸c tr­êng hîp vi ph¹m. - T¨ng c­êng gi¸o dôc nh»m n©ng cao phÈm chÊt ®¹o ®øc, nghÒ nghiÖp thuÕ, tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô cña c¸n bé thuÕ, thùc hiÖn 10 ®iÒu kû luËt cña ngµnh; cã ch­¬ng tr×nh båi d­ìng ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i toµn bé c¸n bé c«ng chøc ngµnh thuÕ. Néi dung ®µo t¹o l¹i chñ yÕu lµ kiÕn thøc vÒ qu¶n lý Nhµ n­íc, chÝnh s¸ch thuÕ, nghiÖp vô qu¶n lý thuÕ, øng dông tin häc, ngo¹i ng÷, ®¹o ®øc vµ phong c¸ch øng xö cña ng­êi c¸n bé thuÕ. * Tæ chøc thùc hiÖn: Qu¸n triÖt môc ®Ých vµ yªu cÇu trªn nh»m thùc hiÖn tèt nhiÖm vô thu ng©n s¸ch n¨m 2002 vµ trong thêi gian tíi ®· ®­îc NghÞ quyÕt TØnh uû, Héi ®ång nh©n d©n, Uû ban nh©n d©n tØnh giao víi môc tiªu huy ®éng tèi ®a c¸c nguån thu ®Ó tiÕp tôc gãp nguån tµi lùc, phôc vô ®¾c lùc viÖc thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c chØ tiªu kinh tÕ - x· héi cña tØnh. Ngµnh thuÕ th­êng xuyªn chØ ®¹o c¸c chi côc ph¶i lu«n n¾m ch¾c ®Þa bµn qu¶n lý, theo dâi s¸t sao mäi ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh, qu¶n lý tèt tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh T¨ng c­êng vai trß chØ ®¹o cña cÊp chÝnh quyÒn x· ph­êng, héi ®ång t­ vÊn thuÕ c¬ së. Phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ngµnh h÷u quan, c¸c ®oµn thÓ tuyªn truyÒn, gi¸o dôc c¸c chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ thuÕ ®Ó mäi ®èi t­îng n¾m, hiÓu râ cïng chÊp hµnh vµ thùc hiÖn. Th­êng xuyªn tuyªn truyÒn gi¸o dôc ®éi ngò c¸n bé thuÕ gi÷ v÷ng phÈm chÊt ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, tæ chøc häc tËp nghiÖp vô quy tr×nh qu¶n lý thuÕ. §µo t¹o c¸n bé cã ®ñ tr×nh ®é n¨ng lùc ®¶m nhËn nh÷ng kh©u then chèt, chó träng rÌn luyÖn phÈm chÊt ®èi víi nh÷ng c¸n bé trùc tiÕp th­êng xuyªn tiÕp sóc víi ®èi t­îng nép thuÕ. Thùc hiÖn chñ ch­¬ng tinh gi¶m bé m¸y gän nhÑ tr­íc hÕt ph¶i tËp hîp huÊn luyÖn ®­îc ®éi ngò c¸n bé giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô ®¶m ®­¬ng ®­îc nhiÖm vô trªn giao. Lùa chän c¸n bé ®­a ®i häc ®µo t¹o nguån bæ sung æn ®Þnh phôc vô c«ng t¸c l©u dµi cho ngµnh. XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c thu thuÕ tØnh Hµ Giang, chóng t«i ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó tæ chøc tèt c«ng t¸c qu¶n lý thu ng©n s¸ch 2002-2004. 2.2. Nh÷ng biÖn ph¸p chñ yÕu. 2.2.1. Quan ®iÓm chung C«ng t¸c thu ng©n s¸ch Nhµ n­íc lµ mét c«ng t¸c chÝnh trÞ kinh tÕ tæng hîp, liªn quan ®Õn nhiÒu thµnh phÇn trong x· héi gi÷a lîi Ých c¸ nh©n côc bé víi lîi Ých quèc gia, gi÷a quyÒn lîi nghÜa vô cña mäi c«ng d©n, mäi tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy c«ng t¸c thu ng©n s¸ch ph¶i ®Æt trong sù l·nh ®¹o chÆt chÏ cña §¶ng, c¸c cÊp uû, sù chØ ®¹o s¸t sao cña héi ®ång nh©n d©n, Uû ban nh©n d©n c¸c cÊp. C¸c c¬ quan th«ng tin ®¹i chóng, c¸c tæ chøc ®oµn thÕ ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c tuyªn truyÒn vËn ®éng thùc hiÖn c¸c luËt thuÕ míi chÊp hµnh chÝnh s¸ch gi¸ c¶ cña Nhµ n­íc ®Ó c¸c Doanh nghiÖp c¬ së hé kinh doanh häc tËp. Ng­îc l¹i nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m bÞ xö lý còng cÇn nªu trªn ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ®Ó gi¸o dôc c¸c ®èi t­îng thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ. Hµng th¸ng c«ng khai kÕt qu¶ thu nép ng©n s¸ch, sè thuÕ tån ®äng cña c¸c Doanh nghiÖp quèc doanh, ngoµi quèc doanh trªn b¸o, ®µi ph¸t thanh truyÒn h×nh tØnh. Ngµnh thuÕ: Phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ngµnh, c¸c ®¬n vÞ liªn quan tËp trung t¹o ra mét b­íc chuyÓn c¬ b¶n trong c«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ, thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c biÖn ph¸p chÕ tµi trong lÜnh vùc ho¸ ®¬n, chøng tõ t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c hµnh thu. Gãp phÇn thùc hµnh tiÕt kiÖm chèng thÊt thu, chèng tiªu cùc, l·ng phÝ vµ thùc hiÖn tèt c¸c luËt thuÕ míi ®· ®­îc söa ®æi. T¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra ®èi víi c¸n bé qu¶n lý thu vµ ®èi t­îng nép thuÕ kiÓm tra nghiÖp vô, c«ng t¸c hµnh thu, quy tr×nh qu¶n lý thu ë tõng khu vùc tõ viÖc n¨m ®èi t­îng nép thuÕ, yÕu tè s¶n xuÊt kinh doanh, kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. ChÊp hµnh kû luËt thu nép tËp trung vµo c¸c Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. ChÊp hµnh kû luËt thu nép tËp trung vµo c¸c Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh trong viÖc chÊp hµnh chÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ. Song kh«ng g©y khã kh¨n phiÒn hµ cho c¸c Doanh nghiÖp trong s¶n xuÊt kinh doanh. Th­êng xuyªn ®èi tho¹i trùc tiÕp víi c¸c Doanh nghiÖp (®· cã phßng tiÕp d©n, hç trî ®èi t­îng nép thuÕ). L¾ng nghe ý kiÕn ph¶n ¸nh tiÕp thu nh÷ng ý kiÕn x©y dùng, nh÷ng khã kh¨n, v­íng m¾c, trªn c¬ së ®ã tham gia biÖn ph¸p th¸o gì cho Doanh nghiÖp, nh»m thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng thu ng©n s¸ch cho Nhµ n­íc. C¶i tiÕn thñ tôc hµnh chÝnh thuÕ ®¶m b¶o thuÕ quan th«ng tho¸ng, nhanh nhËy chÊm døt c¸c hiÖn t­îng tiªu cùc trong qu¶n lý thuÕ. Ngµnh thuÕ phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ngµnh Qu¶n lý thÞ tr­êng, C«ng an, H¶i quan, KiÓm l©m, Tµi chÝnh. Kiªn quyÕt chèng bu«n lËu, gian lËn th­¬ng m¹i, chèn lËu thuÕ ®¶m b¶o hµng ho¸ l­u th«ng b×nh th­êng, ®­a c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµo nÒ nÕp kû c­¬ng, ®óng chÝnh s¸ch ph¸p luËt, gãp phÇn lµm lµnh m¹nh nÒn kinh tÕ cña tØnh. 2.2.2. Mét sè biÖn ph¸p cô thÓ. * §èi víi nh÷ng kho¶n thu t­¬ng ®èi æn ®Þnh nh­ thu ë khu vùc kinh tÕ quèc doanh. Thu ë c¸c Doanh nghiÖp ngoµi tØnh c¸c Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®Þa ph­¬ng, thu ®èi víi c¬ së, hé s¶n xuÊt kinh doanh c¸ thÓ, thuÕ m«n bµi, thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp, thu thuÕ nhµ ®Êt, thu tiÒn cho thuª ®Êt, thu tiÒn cÊp giao ®Êt, thu x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. * Thu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thu nhËp Doanh nghiÖp cña 5 Doanh nghiÖp quèc doanh Trung ­¬ng. ThÕ m¹nh cña Doanh nghiÖp Trung ­¬ng lµ kinh doamh nh÷ng ngµnh ®éc quyÒn nh­ B­u ®iÖn, §iÖn lùc,VËt t­ x¨ng dÇu... gi¸ b¸n s¶n phÈm hµng ho¸ do Nhµ n­íc thèng nhÊt qu¶n lý, kh«ng ph¶i c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ®Ó cã sè thu nép ng©n s¸ch v­ît møc ®­îc giao ph¶i: - Kh«ng ngõng ®Çu t­ më réng kinh doanh, t¨ng khèi l­îng s¶n phÈm tiªu thô, t¨ng doanh sè. - Thùc hiÖn triÖt ®Ó tiÕt kiÖm trong chi phÝ l­u th«ng, chi phÝ gi¸ thµnh b»ng thùc hiÖn nghiªm tóc c«ng t¸c kÕ to¸n, chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõ tiÕt kiÖm chi cho x©y dùng söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh, m¸y mãc thiÕt bÞ mua s¾m trang bÞ ph­¬ng tiÖn, chèng l·ng phÝ, nh÷ng chi phÝ m«i giíi, tiÕp thÞ, quµ tÆng, tiÕp kh¸ch... chi ®óng chÕ ®é ®Þnh møc tõ ®ã lµm t¨ng thu nhËp Doanh nghiÖp. * Thu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thuÕ thu nhËp Doanh nghiÖp, tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ vèn cña 45 Doanh nghiÖp ®Þa ph­¬ng. Khu vùc nµy TØnh t¹o ®iÒu kiÖn cho thùc hiÖn c¬ chÕ th«ng tho¸ng, kh«ng ¸p ®Æt c¸c chØ tiªu kh«ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn. T¨ng c­êng bæ xung vèn kinh doanh b»ng c¸c nguån: Xin Bé tµi chÝnh, (Tæng côc qu¶n lý vèn vµ Doanh nghiÖp Nhµ n­íc) tØnh giµnh nguån vèn cho vay ­u ®·i, cÊp bæ xung vèn l­u ®éng b»ng sè v­ît thu hµng n¨m. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ­u tiªn b¶o hé ®èi víi tiªu thô s¶n phÈm cho c¸c c«ng ty ®Þa ph­¬ng s¶n xuÊt... Song ®a sè c¸c Doanh nghiÖp ®Þa ph­¬ng míi thµnh lËp sau khi míi t¸ch tØnh, m¸y mãc thiÕt bÞ c¬ së vËt chÊt cßn nghÌo nµn ch­a hiÖn ®¹i, thiÕu vèn kinh doanh, tr×nh ®é qu¶n lý kü thËt cßn non trÎ, thÞ tr­êng nhá, ph©n t¸n, søc mua trong d©n thÊp ®Ó thùc hiÖn tèt vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ cña tØnh c¸c Doanh nghiÖp ph¶i: - N©ng cao vai trß tr¸ch nhiÖm cña Doanh nghiÖp ®èi víi hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc chØ tiªu thu nép ng©n s¸ch ®­îc giao, g¾n kÕt qu¶ thu nép ng©n s¸ch víi viÖc c«ng nhËn c¬ së §¶ng, §¶ng bé trong s¹ch v÷ng m¹nh. - Thùc hiÖn tiÕt kiÖm trong s¶n xuÊt kinh doanh theo kÕt luËn cña Ban th­êng vô tØnh uû ngµy 22/12/2001. TËp trung gi¶m chi phÝ l­u th«ng, h¹ gi¸ thµnh b»ng c¸c biÖn ph¸p nh­: Gi¶m ®Þnh møc tiªu hao nguyªn, nhiªn vËt liÖu, tiÕt kiÖm triÖt ®Ó trong x©y dùng c¬ b¶n, mua s¾m ph­¬ng tiÖn trang bÞ ®¾t tiÒn, chèng l·ng phÝ nh÷ng kho¶n chi tiÕp thÞ m«i giíi, quµ tÆng, tiÕp kh¸ch... kh«ng h¹ch to¸n vµo gi¸ thµnh sai chÕ ®é tÊt c¶ c¸c kho¶n chi sai, chi v­ît, chi kh«ng cã chøng tõ hîp lÖ ®Òu ph¶i kiªn quyÕt lo¹i trõ ra khái chi phÝ hîp lý khi tÝnh thuÕ. - §èi víi c«ng ty chÕ biÕn n«ng s¶n võa qua ®· thùc hiÖn më réng s¶n xuÊt bia t¹i thÞ x· Hµ Giang b»ng nguån vèn tÝn dông l©u dµi cña ng©n hµng ®Çu t­ 1.943 triÖu ®ång tõ c«ng suÊt 1.500 lÝt/ngµy lªn 5.500 lÝt/ngµy. S¶n xuÊt tiªu thô 800.000 lÝt/n¨m. thu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt víi møc thuÕ 50% ®¹t tæng thu nép ng©n s¸ch vÒ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt 900 triÖu/n¨m. Uû ban nh©n d©n tØnh sÏ cÊp l¹i cho ®¬n vÞ 1/2 sè nép ng©n s¸ch ®Ó gióp ®¬n vÞ sím hoµn thµnh vèn vay Ng©n hµng. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho bia ®Þa ph­¬ng ph¸t triÓn h¹n chÕ viÖc vËn chuyÓn bia h¬i tõ c¸c tØnh kh¸c vµo tiªu thô ë Hµ Giang. C¸c ngµnh Qu¶n lý thÞ tr­êng, ThuÕ phèi hîp chÆt chÏ t¨ng c­êng kiÓm tra vËn chuyÓn bia h¬i tõ tØnh ngoµi vµo ®Þa bµn tØnh c¸c tr­êng hîp vËn chuyÓn kh«ng ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n, chøng tõ hîp lÖ ®Òu truy thu vµ ph¹t theo luËt ®Þnh. Qu¶n lý chÆt chÏ thu thuÕ ®óng, ®ñ víi c¸c hé ®¹i lý kinh doanh bia h¬i ngo¹i tØnh trong ®Þa bµn thÞ x·. - Bé phËn qu¶n lý vèn cña Së tµi chÝnh vËt gi¸, Côc thuÕ xem xÐt gióp ®ì Doanh nghiÖp quèc doanh nhÊt lµ c¸c ®¬n vÞ cã sè thu nép ng©n s¸ch lín trªn 500 triÖu ®ång nh­: C«ng ty th­¬ng m¹i tæng hîp, C«ng ty xuÊt nhËp khÈu, C«ng ty xi m¨ng, C«ng ty x©y dùng sè I, C«ng ty chÌ Hïng an, C«ng ty chÕ biÕn n«ng l©m s¶n thùc phÈm... tæ chøc s¶n xuÊt, xö lý gi¸ c¶ ®Çu vµo, ®Çu ra hîp lý víi yªu cÇu n©ng cao chÊt l­îng, n©ng cao n¨ng suÊt, hiÖu qu¶, tiÕt kiÖm chi phÝ trªn c¬ së ®ã t¨ng thu nép ng©n s¸ch. * Thu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cña 125 Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®Þa ph­¬ng vµ gÇn 80 Doanh nghiÖp ngoµi tØnh. T¹o ®iÒu kiÖn vµ thñ tôc hµnh chÝnh c¬ chÕ th«ng tho¸ng lÊy môc tiªu lîi Ých kinh tÕ lµ hµng ®Çu khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc ®¬n vÞ quan hÖ víi c¸c c¬ quan Trung ­¬ng xin phª duyÖt dù ¸n x©y dùng vµ phª duyÖt bæ sung vèn ngoµi kÕ ho¹ch nh÷ng khèi l­îng x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh trªn ®Þa bµn TØnh. Trong nh÷ng n¨m qua khu vùc nµy ph¸t triÓn nhanh, hoµn thµnh mét khèi l­îng x©y dùng c¬ b¶n lín, nh­ng c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, thùc hiÖn chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ cßn yÕu kÐm nªn c«ng t¸c qu¶n lý thu cßn khã kh¨n. ViÖc tËp trung c¸n bé t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra h­íng dÉn kÕ to¸n c¸c Doanh nghiÖp chÊp hµnh nghiªm tóc ph¸p lÖnh kÕ to¸n, thèng kª, luËt thuÕ, ph¸p lÖnh thuÕ lµ mét trong nh÷ng viÖc träng t©m cña ngµnh thuÕ Hµ Giang hiÖn nay vµ thêi gian tíi. ChÌ lµ c©y kinh tÕ mòi nhän cña tØnh víi s¶n l­îng gÇn 3.000 tÊn hµng n¨m c¸c c¬ quan Qu¶n lý thÞ tr­êng, ThuÕ th­êng xuyªn h­íng dÉn c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c Doanh nghiÖp thùc hiÖn ®Çy ®ñ chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ thu mua, vËn chuyÓn ®¶m b¶o th«ng tho¸ng. Qu¶n lý chÆt chÏ ®Çu vµo, ®Çu ra víi thu mua, tiªu thô chÌ còng lµ yÕu tè ®Ó t¨ng thu ng©n s¸ch. * ThuÕ m«n bµi cña 159 ®¬n vÞ quèc doanh, 125 Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, trªn 5.000 hé kinh doanh c¸ thÓ, thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp cña 6.352 hé n«ng d©n, thuÕ nhµ ®Êt cña 68.470 hé d©n c­, tiÒn thuª ®Êt cña 121 ®¬n vÞ. C¸c kho¶n thu trªn ®­îc lËp bé theo luËt møc thu hµng n¨m th­êng æn ®Þnh, v× vËy t¨ng thu ë khu vùc nµy kh«ng lín. BiÖn ph¸p t¨ng thu lµ t¨ng c­êng kiÓm tra diÖn tÝch ch­a lËp bé, diÖn tÝch ®Õn h¹n chÞu thuÕ ®Ó ®­a vµo qu¶n lý thu thuÕ, ®ång thêi thùc hiÖn nghiªm tóc quy tr×nh qu¶n lý thu, tæ chøc thu triÖt ®Ó kh«ng cã tån ®äng. * ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thu nhËp doanh nghiÖp cña 4.000 hé, c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh c¸ thÓ. - BiÖn ph¸p chñ yÕu: + Theo dâi chÆt chÏ trªn ®Þa bµn, n¾m ch¾c hé ngõng, nghØ, hé míi ra kinh doanh, kh«ng bá sãt hé trong qu¶n lý thu thuÕ. KÕt hîp chÆt chÏ víi chÝnh quyÒn c¬ së, kiÓm tra ngoµi giê ph¸t hiÖn ®­a nh÷ng hé kinh doanh s¸ng, tèi vµo qu¶n lý thu thuÕ, tiÕn hµnh Ên ®Þnh doanh thu tÝnh thuÕ, ra th«ng b¸o thuÕ ®Ó thu thuÕ hµng th¸ng. - §Ó qu¶n lý chÆt chÏ doanh thu kinh doanh tËp trung chØ ®¹o ®Èy m¹nh viÖc yªu cÇu hé kinh doanh thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, lËp ho¸ ®¬n vµ kiÓm tra c¸c hé kinh doanh lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng. Tr­íc n¾t ®èi víi hé kinh doanh ®· thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n th× tiÕp tôc h­íng dÉn, ®éng viªn hä thùc hiÖn ®ång thêi tuú theo t×nh h×nh cô thÓ cña tõng hé ®Ó ¸p dông c¸ch x¸c ®Þnh gi¸ trÞ gia t¨ng cho phï hîp ®Ó tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. §èi víi nh÷ng hé nhá phèi hîp víi c¸c ngµnh. héi ®ång t­ vÊn thuÕ tæ chøc cho c¸c hé kinh doanh ®· hÕt thêi h¹n Ên ®Þnh tù gi¸c kª khai l¹i doanh thu kinh doanh, tiÕn hµnh ®iÒu tra vµ x¸c ®Þnh cô thÓ doanh thu ®èi chiÕu víi tµi liÖu kª khai ®Ó tÝnh l¹i doanh thu cho s¸t thùc tÕ. Nh÷ng hé kinh doanh lín cã ®ñ ®iÒu kiÖn chuyÓn sang nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× vËn ®éng hé kinh doanh tù nguyÖn ®¨ng ký ®Ó ®­îc nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. Chi côc thuÕ ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ nhËn ®¬n, xÐt duyÖt, b¸n ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng, h­íng dÉn kª khai nép thuÕ cho hé kinh doanh. - §Èy m¹nh kiÓm tra hé xin nghØ kinh doanh, ph¸t hiÖn vµ xö lý kÞp thêi nh÷ng hé cã ®¬n xin nghØ nh­ng thùc tÕ vÉn kinh doanh võa tr¸nh thÊt thu thuÕ, võa ng¨n chÆn c¸n bé thuÕ lîi dông viÖc miÔn gi¶m thuÕ cho hé nghØ kinh doanh ®Ó mãc ngoÆc tham « tiÒn thuÕ. - C«ng khai møc thuÕ ph¶i nép, sè thuÕ miÔn gi¶m, sè thuÕ tån ®äng cña tõng ®èi t­îng nép thuÕ ®Ó toµn thÓ nh©n d©n biÕt, tham gia víi c¬ quan thuÕ vµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn thùc hiÖn c«ng b»ng, b×nh ®¼ng trong nghÜa vô nép thuÕ. + Thu tiÒn sö dông ®Êt khi giao ®Êt. - CÊp uû chÝnh quyÒn c¸c huyÖn, thÞ x· chØ ®¹o vµ tham gia cïng c¸c c¬ quan chøc n¨ng khÈn tr­¬ng cñng cè hoµn thiÖn c¬ së h¹ tÇng ë nh­ng n¬i cã quü ®Êt lËp khu d©n c­, lËp kÕ ho¹ch giao ®Êt cho c¸c ®èi t­îng cã nhu cÇu, ®ång thêi ®Þnh kú hµng th¸ng häp héi ®ång t­ vÊn xÐt cÊp giao ®Êt tr×nh Uû ban nh©n d©n tØnh quyÕt ®Þnh. - C¬ quan thuÕ c¸c cÊp phèi hîp chÆt chÏ víi chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ cña c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ cã ng­êi thùc hiÖn giao ®Êt t¹o ®iÒu kiÖn cho ®èi t­îng ®­îc giao ®Êt nép ®Çy ®ñ sè tiÒn ph¶i nép vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc. + Thu x©y dùng c¬ së h¹ tÇng: Qu¶n lý chÆt chÏ ®ãng gãp b»ng ngµy c«ng cña nh©n d©n cho tõng c«ng tr×nh lµm c¨n cø thu b»ng tiÒn ghi thu ng©n s¸ch. - Thu ®Çy ®ñ kÞp thêi c¸c kho¶n thu ®ãng gãp b»ng tiÒn vµo Kho b¹c chèng x©m tiªu, chiÕm dông thùc hiÖn c«ng khai, c«ng b»ng trong ®ãng gãp cña mäi ng­êi d©n. +. §èi víi kho¶n thu tÝnh kÕ ho¹ch kh«ng cao cßn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan nh­: ThuÕ xuÊt nhËp khÈu, thu kh¸c ng©n s¸ch, thu lÖ phÝ tr­íc b¹, thu phÝ, lÖ phÝ, thu kh¸c. * ThuÕ xuÊt nhËp khÈu: - Thu hót t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c Doanh nghiÖp ë c¸c tØnh vËn chuyÓn s¶n phÈm hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu qua c¸c cöa khÈu cña tØnh. C¬ quan H¶i quan phèi hîp chÆt chÏ víi lùc l­îng Biªn phßng, ThuÕ vµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp qu¶n lý chÆt chÏ s¶n phÈm hµng ho¸ cña c¸c tæ chøc c¸ nh©n xuÊt nhËp khÈu qua cöa khÈu quèc gia Thanh thuû, qua c¸c cöa khÈu tiÓu ng¹ch vµ ng­êi n­íc ngoµi kinh doanh t¹i chî biªn giíi. Tham m­u cho TØnh ph¸t huy thÕ m¹nh cña 5/10 huyÖn thÞ cã cöa khÈu tiÓu ng¹ch vµ mét cöa khÈu quèc gia nh×n vµo thµnh tÝch ®· ®¹t ®­îc trong n¨m 2002 ( Thu 90 tû) ë cöa khÈu Thanh thuû tõ ®ã rót kinh nghiÖm vµ t¹o ®iÒu kiÖn th«ng tho¸ng mÒm dÎo cho c¸c cöa khÈu kh¸c. ChÝnh s¸ch nu«i d­ìng nguån thu, khuyÕn khÝch xuÊt khÈu c¸c lo¹i hµng ho¸ n«ng, l©m, thæ s¶n, t¹m nhËp t¸i xuÊt «t«, xe m¸y... * Thu kh¸c ng©n s¸ch: Theo dâi chÆt chÏ c¸c kho¶n thu ph¸t sinh vµ thanh lý nhµ, b¸n tµi s¶n thuéc së h÷u Nhµ n­íc, b¸n tµi s¶n tÞch thu vµ c¸c kho¶n thu ph¸t sinh cña c¸c ngµnh: Qu¶n lý thÞ tr­êng, C«ng an, KiÓm l©m... nép ®Çy ®ñ kÞp thêi vµo ng©n s¸ch. §«n ®èc xö lý thu nép c¸c kho¶n thu kÕt d­ ®­a vµo ng©n s¸ch theo luËt ®Þnh. + C¸c kho¶n thu lÖ phÝ tr­íc b¹, thuÕ tµi nguyªn, thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, thu sæ sè kiÕn thiÕt. - Ngµnh thuÕ kÕt hîp víi lùc l­îng c¶nh s¸t giao th«ng n¨m vµ th­êng xuyªn kiÓm tra ph­¬ng tiÖn tµi s¶n mua míi, ph­¬ng tiÖn chuyÓn nh­îng ch­a chuyÓn ®æi chñ së h÷u ®Ó thu kÞp thêi lÖ phÝ tr­íc b¹ nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc. - Ngµnh thuÕ cïng chÝnh quyÒn c¬ së thùc hiÖn nghiªm nghÞ ®inh 04/1999/N§ - CP ngµy 30/01/1999 cu¶ ChÝnh phñ vÒ phÝ, lÖ phÝ thuéc ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Th«ng t­ 54/1999/TT - BTC ngµy 10/5/1999 cña Bé tµi chÝnh h­íng dÉn thi hµnh nghÞ ®Þnh 04/1999/N§ - CP cña ChÝnh phñ vµ chØ thÞ 19/1999/CT - UB ngµy 11/6/1999 cña Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n tØnh " VÒ thèng nhÊt qu¶n lý thu phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n thu kh¸c ®ang thu t¹i ®Þa bµn " ®Ó ®«n ®èc thu nép kÞp thêi vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc. - §Æc biÖt nghÞ ®Þnh 57/ 2002/ N§ - CP ngµy 3/6/2002 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh ph¸p lÖnh phÝ, lÖ phÝ cã kÕ ho¹ch triÓn khai kÞp thêi ¸p dông ®óng ®¾n vµo c«ng t¸c thu t¹i ®Þa bµn. 2.3. KiÕn nghÞ Hµ Giang ®­îc Trung ­¬ng chän lµm tØnh ®iÓm trong xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña Nhµ n­íc. Trung ­¬ng hµng n¨m ®Çu t­ hµng tr¨m tû ®ång cho x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, c¸c tuyÕn ®­êng giao th«ng tõ c¬ së xuèng c¸c huyÖn, lþ c¬ b¶n ®· ®­îc nhùa ho¸. Tr­íc ®©y ®i tõ tØnh lªn MÌo V¹c (huyÖn xa nhÊt 165 km) b»ng «t« ph¶i mÊt 12 giê, nay chØ mÊt 7 - 8 giê. §Õn n¨m 2002, 100% x· trong tØnh cã ®­êng « t« ®Õn trung t©m x·. Tuy vËy Hµ Giang vÉn lµ mét trong c¸c TØnh nghÌo x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trong ®iÒu kiÖn hÕt søc khã kh¨n nh­ ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp vÒ kinh tÕ, d©n trÝ vµ hoµn c¶nh tù nhiªn, sè thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn hµng n¨m nhá ®øng thø 60/61 TØnh, thµnh phè. 2.3.1. VÒ c«ng t¸c tæ chøc Hµ Giang cã diÖn tÝch 7.884 km2 gÊp h¬n 5 lÇn diÖn tÝch cña tØnh Th¸i b×nh, giao th«ng ®i l¹i cßn nhiÒu khã kh¨n, d©n trÝ thÊp, c¸ biÖt cã c¸n bé x· cßn ch­a biÕt ch÷, nguån thu ph©n t¸n, nhá, thu thuÕ t¹i c¸c chî vïng cao tõ 2.000 - 5.000®/hé mét phiªn chî. Nªn thu ®­îc 1.000.000® tiÒn thuÕ trªn ®Êt Hµ Giang ph¶i ®Çu t­ nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc h¬n c¸c tØnh. ®ång thêi Hµ Giang lµ tØnh miÒn nói cßn khã kh¨n vÒ nhiÒu mÆt t×nh tr¹ng chung lµ c¸n bé cã tr×nh ®é, c¸n bé giái chuyªn m«n kh«ng muèn c«ng t¸c vµ sèng t¹i ®Þa ph­¬ng Hµ Giang. V× vËy viÖc lÊy sè l­îng bï chÊt l­îng cña ®éi ngò c¸n bé nh÷ng tØnh nh­ Hµ Giang lµ mét tÊt yÕu. V× vËy nÕu xÐt vÒ kÕt qu¶ thu nép ng©n s¸ch th× sè biªn chÕ ®­îc duyÖt cña ngµnh thuÕ Hµ Giang lµ phï hîp, nh­ng nÕu xÐt mét c¸ch toµn diÖn so víi c¸c tØnh th× ngµnh thuÕ Hµ Giang cÇn ®­îc bæ xung t¨ng c­êng thªm lùc l­îng th× viÖc tËp trung ®Çy ®ñ kÞp thêi nguån thu vµo ng©n s¸ch sÏ tèt h¬n. 2.3.2. ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. * VÒ chÝnh s¸ch miÔn gi¶m ®èi víi c¸c Doanh nghiÖp vµ hé kinh doanh c¸ thÓ. §Ó khuyÕn khÝch ­u ®·i ph¸t triÓn kinh tÕ miÒn nói, chØ thÞ sè 525/TTg ngµy 2/11/1993 vÒ mét sè chñ ch­¬ng biÖn ph¸p tiÕp tôc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ë miÒn nói cña ChÝnh phñ vµ nghÞ ®Þnh sè 20/1998/N§ - CP ngµy 31/3/1998 cña ChÝnh phñ vÒ ph¸t triÓn th­¬ng m¹i miÒn nói, h¶i ®¶o vµ c¸c vïng ®ång bµo d©n téc, Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch miÔn gi¶m thuÕ doanh thu, miÔn gi¶m thuÕ lîi tøc ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn miÒn nói, thùc hiÖn trong c¸c n¨m 1994,1995,1996 vµ n¨m 1998. Qua thùc tÕ ë ®Þa ph­¬ng thÊy r»ng t­ t­ëng chØ ®¹o cña Nhµ n­íc cña ChÝnh phñ lµ ®óng ®¾n. nh­ng vµo thùc tÕ cuéc sèng x· héi khi thùc hiÖn miÔn gi¶m thuÕ theo chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi miÒn nói thêi gian võa qua th× thÊy viÖc miÔn gi¶m thuÕ chØ cã lîi cho mét nhãm ng­êi cã quyÒn lùc trong c¸c Doanh nghiÖp kÓ c¶ Doanh nghiÖp quèc doanh. Cßn Nhµ n­íc, ng­êi tiªu dïng vµ c«ng nh©n s¶n xuÊt hÇu nh­ kh«ng ®­îc g×. V× vËy vÒ chÝnh s¸ch kh«ng nªn quy ®Þnh viÖc miÔn gi¶m thuÕ nh­ tr­íc ®©y mµ cã mét sè chÝnh s¸ch kh¸c nh­ cÊp bæ xung vèn kinh doanh, cho vay ­u ®·i... * VÒ miÔn gi¶m thuÕ ®èi víi ng­êi cã c«ng víi C¸ch m¹ng. §iÒu 70 nghÞ ®Þnh 28/CP ngµy 29/4/1995 cã ghi " ng­êi cã c«ng víi c¸ch m¹ng ®­îc ­u tiªn trong gi¶i quyÕt viÖc lµm, hç trî ®êi sèng ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh nh­ ­u tiªn giao ®Êt, vay vèn quü quèc gia gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ c¸c nguån vèn kh¸c víi l·i xuÊt ®Ó s¶n xuÊt, ®­îc miÔn gi¶m c¸c lo¹i thuÕ" Nh­ng hiÖn nay mét sè luËt thuÕ, ph¸p lÖnh thuÕ ch­a quy ®Þnh vÒ miÔn gi¶m thuÕ theo tinh thÇn nghÞ ®Þnh 28/CP mµ t¹i Hµ Giang c¸c ®èi t­îng thuéc diÖn ng­êi cã c«ng víi c¸ch m¹ng ®ang ®Ò nghÞ ®­îc thùc hiÖn miÔn gi¶m nh­ ®iÒu 70, nghÞ ®Þnh 28/CP ®· nªu. 3.2.3. VÒ chÝnh s¸ch. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ: SÏ ®Ò nghÞ Tæng côc nghiªn cøu x©y dùng thµnh LuËt qu¶n lý thuÕ. Néi dung c¬ b¶n lµ: - ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc cÇn cã sù ®ång bé, kÞp thêi tõ kh©u ph¸t hµnh ®Õn thùc hiÖn ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn c¬ quan hµnh ph¸p cña c¬ së thùc hiÖn ®¸p øng kÞp thêi nguyÖn väng cña c¸c tÇng líp nh©n d©n - Quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n nép thuÕ lµ ph¶i tù gi¸c ®¨ng ký thuÕ, khai thuÕ, nép thuÕ, tù quyÕt to¸n thuÕ; tù chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ph¸p luËt vÒ vÊn ®Ò nªu trªn. - Quy ®Þnh râ tæ chøc bé m¸y, chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan thuÕ, c¸n bé thuÕ tr­íc ph¸p luËt. Quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n liªn quan trî gióp cho c¬ quan thuÕ vµ tæ chøc, c¸ nh©n nép thuÕ thùc hiÖn tèt ph¸p luËt cña Nhµ n­íc. KÕt luËn LuËt thuÕ ph¸p lÖnh thuÕ cña ta trong mçi thêi kú lµ cô thÓ ho¸ ®­êng lèi, quan ®iÓm cña §¶ng, ý trÝ cña quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng, lµ mét c«ng cô hÕt søc quan träng cña Nhµ n­íc trong suèt qu¸ tr×nh c¶i t¹o vµ x©y dùng X· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ tæ quèc. Trong giai ®o¹n hiÖn nay khi mµ §¶ng ta ®Ò x­íng ®­êng lèi ®æi míi nh»m ®­a n­íc ta tiÕn lªn " d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng d©n chñ v¨n minh" mµ ph­¬ng tiÖn lµ " C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc". X©y dùng mét nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §Ó ®¸p øng nhu cÇu ®ã - c«ng cô thuÕ ph¶i ®­îc ®æi míi thÝch øng, Nhµ n­íc ta hiÖn nay ®· ®­îc triÓn khai c¶i c¸ch thuÕ b­íc 2 mµ ®ét ph¸ lµ thùc hiÖn 2 luËt thuÕ míi. - LuËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. - luËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. §Ó c¸c luËt thuÕ míi tiÕp tôc ph¸t huy t¸c dông qua hai n¨m thùc hiÖn ®i vµo cuéc sèng thùc tÕ x· héi chÊp nhËn tr­íc m¾t thùc hiÖn c¸c néi dung sau: - TËp trung t×m c¸ch th¸o gì nh÷ng v­íng m¾c, khã kh¨n cho c¸c ®èi t­îng nép thuÕ ®Ó chÝnh s¸ch thuÕ ®i vµo cuéc sèng. - TËp trung khai th¸c hÕt c¸c nguån thu kh«ng bá sãt tõng chi tiÕt. Chi côc thuÕ, ®éi thuÕ ®¶m b¶o thu ®¹t nhiÖm vô giao. - C¶i tiÕn nghiÖp vô hµnh thu ®¶m b¶o thu ®óng, thu ®ñ, kÞp thêi. Thùc hiÖn tèt quy tr×nh nghiÖp vô tù kª khai, tù tÝnh thuÕ vµ nép thuÕ vµo Kho b¹c. - T¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra néi bé ngµnh vµ ®èi t­îng nép thuÕ. - §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc chÝnh s¸ch chÕ ®é thuÕ, ph¸t ®éng thi ®ua nh»m thùc hiÖn tèt 2 nhiÖm vô chÝnh trÞ cña ngµnh lµ ®­a luËt thuÕ míi vµo cuéc sèng vµ hoµn thµnh v­ît møc nhiÖm vô thu ng©n s¸ch n¨m 2003 vµ n¨m 2004. - Cã chÝnh s¸ch më cöa râ rµng , th«ng tho¸ng nhÞp nhµng uyÓn chuyÓn ®èi víi khu vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i (c¸c cöa khÈu) cña tØnh nh»m khai th¸c tèt nguån lùc quan träng thu tõ 100 tû ®ång trë lªn. Cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o cho c«ng cô thuÕ ph¸t huy t¸c dông phôc vô ®¾c lùc cho sù nghiÖp " C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc " cña §¶ng ta. §Ó hoµn thµnh khãa luËn tèt nghiÖp, T«i xin tr©n träng c¶m ¬n TiÕn sü NguyÔn M¹nh Qu©n, gi¶ng viªn tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n ®· tËn t×nh h­íng dÉn t«i hoµn thµnh khãa luËn tèt nghiÖp. T«i rÊt tr©n träng vµ biÕt ¬n tËp thÓ Ban l·nh ®¹o Côc thuÕ vµ c¸c phßng nghiÖp vô chøc n¨ng ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn tèt nhÊt ®Ó t«i ®­îc thùc tËp vµ tiÕp cËn víi nghiÖp vô cña ngµnh thuÕ Hµ Giang. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban Gi¸m ®èc vµ anh em b¹n bÌ ®ång nghiÖp t¹i Trung t©m y tÕ dù phßng tØnh Hµ Giang ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì b¶n th©n t«i trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp. Xin ch©n thµnh c¸m ¬n! tµi liÖu tham kh¶o 1. Ban tuyªn gi¸o TØnh uû (2002). B¸o c¸o chÝnh trÞ §¹i héi TØnh ®¶ng bé Hµ Giang lÇn thø VIII 2. Bé Tµi chÝnh (2001). ChiÕn l­îc c¶i c¸ch hµnh chÝnh thuÕ n¨m 2001- 2010. 3. Côc thuÕ tØnh Hµ Giang (1998). B¸o c¸o tæng kÕt thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn tØnh Hµ Giang n¨m 1998 4. Côc thuÕ tØnh Hµ Giang (1999). B¸o c¸o tæng kÕt thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn tØnh Hµ Giang n¨m 1999 5. Côc thuÕ tØnh Hµ Giang (2000). B¸o c¸o tæng kÕt thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn tØnh Hµ Giang n¨m 2000 6. Côc thuÕ tØnh Hµ Giang (2001). B¸o c¸o tæng kÕt thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn tØnh Hµ Giang n¨m 2001 7. Côc thuÕ tØnh Hµ Giang (2002). B¸o c¸o tæng kÕt thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn tØnh Hµ Giang n¨m 2002 8. Côc thuÕ tØnh Hµ Giang (2003) B¸o c¸o tæng kÕt thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn tØnh Hµ Giang n¨m 2003 9. Quèc héi kho¸ IV (10 - 05/1997) LuËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, vµ thuÕ thu nhËp Doanh nghiÖp söa ®æi bæ sung. 10. Tr­êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n (2001). Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ kinh doanh tæng hîp, Nhµ xuÊt b¶n thèng kª, Hµ néi, trang 12 - 27. 11. Uû ban nh©n d©n tØnh Hµ Giang (2002). B¸o c¸o tæng kÕt t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, an ninh quèc phßng. nhËn xÐt cña ®¬n vÞ thùc tËp NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn