Đổi mới hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp thương mại trong quá trình hội nhập

Lêi më ®Çu N­íc ta lµ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu,s¶n phÈm ®Ó giao l­u bu«n b¸n quèc tÕ rÊt kÐm søc c¹nh tranh vÒ chÊt l­îng , chñng lo¹i, mÉu m·, ®Æc biÖt lµ gi¸ c¶ ch­a phï hîp . §øng tr­íc t×nh h×nh cña chóng ta §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ mét c¸ch cã hiÖu qu¶. §ãng gãp to lín vµo viÖc thóc ®Èy héi nhËp vµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. Trong qu¸ tr×nh héi nhËp c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i n­íc ta ®· cã nh÷ng ph­¬ng thøc ®æi míi ho¹t ®éng kinh doanh nh­ thÕ nµo, thµnh t­ô thu ®­îc, nh÷ng mÆt h¹n chÕ vµ biÖn ph¸p thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®æi mãi ®ã nh­ thÕ nµo sÏ ®­îc ®Ò cËp ®Õn trong bµi viÕt nµy. §©y lµ mét néi dung nghiªn cøu rÊt cÇn thiÕt, v× vËy em chän ®Ò tµi “§æi míi ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trong qu¸ tr×nh héi nhËp” I. C¬ së lý luËn vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.Kh¸i niÖm kinh doanh, vai trß cña kinh doanh. 1.1Kh¸i niÖm: Kinh doanh lµ viÖc thùc hiÖn mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®Çu t­ tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn trªn thÞ tr­êng nh»m môc ®Ých thu lîi nhuËn. §èi víi kinh doanh th­¬ng m¹i th­êng cã n¨m môc tiªu kh¸ch hµng ®ã lµ: chÊt l­îng, ®æi míi, c¹nh tranh vµ lîi nhuËn. §Ó thùc hiÖn môc tiªu kinh doanh th× b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp hay lµ b¶n th©n c¸c nhµ doanh nghiÖp th­êng tiÕn hµnh hai gi¶i ph¸p : - Më réng thÞ tr­êng t¨ng doanh thu b¸n hµng cho doanh nghiÖp, b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ph¶i hiÓu râ c¸c chi phÝ bá ra trong kinh doanh ®Ó c¾t gi¶m nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. - Kinh doanh th­¬ng m¹i lµ ho¹t ®éng ®Çu t­ tiÒn cña, søc lao ®éng, vµo ho¹t ®éng mua b¸n l­u th«ng hµng ho¸. Kinh doanh th­¬ng m¹i tr­íc hÕt ®ßi hái ph¶i cã vèn kinh doanh,vèn kinh doanh lµ vèn b»ng tiÒn vµ b»ng c¸c tµi s¶n kh¸c (nhµ cöa, kho tµng, cöa hµng...) cã thÓ lóc ®Çu lµ c¸c kho¶n tÝch luü, gãp vèn, vèn huy ®éng hay vèn vay...cã vèn míi thùc hiÖn ®­îc chøc n¨ng l­u th«ng hµng ho¸. - Kinh doanh th­¬ng m¹i ®ßi hái thùc hiÖn hµnh vi mua vµ b¸n. Nh­ng mua hµng kh«ng ph¶i ®Ó dïng mµ ®Ó b¸n cho ng­êi kh¸c. Kinh doanh th­¬ng m¹i dïng vèn (tiÒn cña, c«ng søc) vµo ho¹t ®éng kinh doanh còng ®ßi hái sau mçi chu kú kinh doanh, ph¶i b¶o toµn c¶ vèn l·i cã nh­ vËy míi cã thÓ më réng kinh doanh, ng­îc l¹i thua lç ph¸ s¶n. 1.2 Vai trß cña Kinh doanh Th­¬ng M¹i. Kinh doanh th­¬ng m¹i lµ lÜnh vùc hîp ®ång chuyªn nghiÖp trong l­u th«ng hµng ho¸ v× vËy nã cã vÞ trÝ trung gian cÇn thiÕt gi÷a s¶n xuÊt vµ kinh doanh, lµ tiÒn ®Ò cña s¶n xuÊt, lµ hËu cÇn cña s¶n xuÊt, lµ kh©u kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt x· héi. Kinh doanh th­¬ng m¹i cã t¸c ®éng nhiÒu mÆt, ®èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt vµ lÜnh vùc tiªu dïng cña x· héi. Nã cung øng nh÷ng vËt t­, hµng ho¸ cÇn thiÕt mét c¸ch ®Çy ®ñ kÞp thêi, ®ång bé ®óng sè l­îng, chÊt l­îng mét c¸ch thuËn lîi, víi quy m« ngµy cµng më réng . 2.Néi dung cña kinh doanh th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n - B­íc ®Çu tiªn lµ ph¶i nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô ®Ó lùa chän kinh doanh. §èi t­îng kinh doanh th­¬ng m¹i lµ hµng ho¸ vµ c¸c dÞch vô trong bu«n b¸n hµng ho¸, cã thÓ kinh doanh mét lo¹i hµng ho¸ (chuyªn doanh) hoÆc mét nhãm lo¹i hµng ho¸ ( tæng hîp) nh­ng tr­íc khi tiÕn hµnh mét ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ph¶i x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ lo¹i hµng ho¸ ®ã. Mçi lo¹i hµng ho¸ cô thÓ cã ®Æc tÝnh c¬ lÝ ho¸ häc vµ tr¹ng th¸i kh¸c nhau cho s¶n xuÊt hoÆc cho tiªu dïng, nªn viÖc ph¶i nghiªn cøu x¸c ®Þnh nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ sù ®¸p øng cho nhu cÇu ®ã hiÖn nay. Nguån cung øng (s¶n xuÊt hoÆc nhËp khÈu) lo¹i hµng ho¸ ®ã còng cã thÓ doanh nghiÖp kinh doanh nh÷ng hµng ho¸ ch­a hÒ cã trªn thÞ tr­êng nh­ng qua nghiªn cøu tin ch¾c r»ng nhu cÇu cña kh¸ch hµng sÏ cã vµ ngµy cµng t¨ng lªn. Nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ tr­êng mµ doanh nghiÖp sÏ ®¸p øng ®ång thêi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ph¶i nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng cña nguån hµng, kh¶ n¨ng cã thÓ khai th¸c, ®Æt hµng vµ thu mua ®Ó ®¸p øng cho nhu cÇu cña kh¸ch hµng, tõ ®ã doanh nghiÖp lùa chän mÆt hµng vµ quyÕt ®Þnh c¸c c¬ së vËt chÊt phï hîp víi mÆt hµng ®· lùa chän ®Ó ®i vµo kinh doanh. ViÖc nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ lo¹i hµng ho¸ ®Ó lùa chän kinh doanh kh«ng ph¶i chØ lµ mét lÇn mµ trong qu¸ tr×nh tån t¹i ph¸t triÓn kinh doanh. Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lu«n ph¶i nghiªn cøu nhu cÇu kh¸ch hµng ®Ó ®­a vµo kinh doanh c¸c mÆt hµng míi, tiªn tiÕn cã nhu cÇu trªn thÞ tr­êng . II. ®¸nh dÊu sù thµnh c«ng trong qu¸ tr×nh héi nhËp ®· ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh. 1. HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü , b­íc tiÕn quan träng trªn con ®­êng c¶i c¸ch vµ héi nhËp C¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp .HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt – Mü cã néi dung rÊt phong phó vµ ®a d¹ng, víi nh÷ng phô lôc kh¸c nhau vµ rÊt chi tiÕt vÒ c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô, vÒ ®Çu t­ vµ së h÷u trÝ tuÖ: ®Ò cËp rÊt nhiÒu ®Õn c¸c vÊn ®Ò vµ c¸c lÜnh vùc nh­ chÊt l­îng s¶n phÈn trong c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, thuÕ quan… lµ b­íc më mµn cho ViÖt Nam ®µm ph¸n thuËn lîi ®Ó gian nhËp tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO). Khi hiÖp ®Þnh ®­îc c¸c c¬ quan lËp ph¸p cña hai n­íc th«ng qua, phÝa Mü trªn nguyªn t¾c sÏ ¸p dông thuÕ suÊt phï hîp víi WTO, th¸o gì c¸c rµo c¶n phi thuÕ quan h¹n chÕ ®Þnh l­îng më ®­êng cho hµng ho¸ ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Mü. Riªng hµng dÖt may phÝa Mü ®Ò nghÞ qui ®Þnh quy chÕ th­¬ng l­îng vÒ quota nhËp khÈu tõ ViÖt Nam. Quy ®Þnh nµy ®· ®­îc tho¶ thuËn trong c¸c HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng gi÷a c¸c n­íc nh­ Trung Quèc, Bungari, M«ng Cæ… song quota nµy còng sÏ bæ sung thÞ phÇn ë møc ®é ®¸ng kÓ cho hµng dÖt may cña ViÖt Nam. §Ó biÕn kh¶ n¨ng nµy thµnh hiÖn thùc, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn cã ngay mét ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cô thÓ, b¾t ®Çu tõ viÖc n¨ng cao tr×nh ®é tiÕng anh th­¬ng m¹i, nghiªn cøu luËt ph¸p liªn bang vµ c¸c bang cña Mü: x©y dùng quan hÖ th­¬ng m¹i, t×m ®èi t¸c, tæ chøc tiÕp thÞ… ®Ó ký kÕt hîp ®ång víi c¸c doanh nghiÖp Mü. Theo ­íc tÝnh cña mét b¸o c¸o cña Ng©n hµng ThÕ Giíi n¨m 1999, hiÖp ®Þnh nµy cã thÓ gióp ViÖt Nam n©ng cao xuÊt khÈu mét c¸ch m¹nh mÏ, cã thÓ ®¹t ®Õn 768 triÖu USD ngay trong n¨m ®Çu khi hiÖp ®Þnh cã hiÖu lùc. Chóng ta tin r»ng víi sù n¨ng ®éng vµ nç lùc cña c¸c doanh nh©n ViÖt Nam sÏ cho phÐp v­ît qua dù b¸o nµy, cïng víi gia t¨ng lµ t¹o ra viÖc lµm cho nhiÒu s¶n phÈm vµ dÞch vô kh¸c nhau, kÓ c¶ du lÞch, sÏ gãp phÇn tÝch cùc ®Ó n©ng cao tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Nh×n vµo thùc tr¹ng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian qua sang Mü, mÆt hµng n«ng s¶n chiÕm ­u thÕ lín. §iÒu nµy ph¶n ¸nh ®óng lîi thÕ so s¸nh gi÷a hai quèc gia. MÆt kh¸c thÞ tr­êng Mü lµ thÞ tr­êng khã tÝnh ®ßi hái rÊt kh¾t khe vÒ chÊt l­îng, trong ®ã tiªu chuÈn ISO lµ quan träng nhÊt. Mét khã kh¨n n÷a cho doanh nghiÖp ViÖt Nam khi th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú lµ hÖ thèng luËt: HÖ thèng luËt cña Hoa Kú rÊt phøc t¹p vµ mçi bang l¹i cã thÓ chÕ riªng nªn kh«ng thÓ chñ quan tuú tiÖn ¸p dông luËt tõ thÞ tr­êng bang nµy sang bang kh¸c. 2- Hîp t¸c néi khèi vµ vÞ thÕ cña ViÖt Nam trong Asean Thµnh lËp c¸ch ®©y 34 n¨m, ( ngµy 8 th¸ng 8 n¨m 1967), HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ ( ASEAN) ho¹t ®éng nh»m vµo ba môc tiªu c¬ b¶n lµ: thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ, tiÕn bé x· héi vµ ph¸t triÓn bÒn v¨n hãa, b¶o vÖ sù æn ®Þnh chÝnh trÞ vµ kinh tÕ trong khu vùc, chèng l¹i c¸c thÕ lùc bªn ngoµi; lµ diÔn ®µn gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vµ xung ®ét trong khu vùc tõ chç chØ cã 5 quèc gia thµnh viªn ®Õn nay Asean ®· quy tô ®Çy ®ñ 10 n­íc trong khu vùc. Môc ®Ých ho¹t ®éng nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, v¨n ho¸ cña c¸c thµnh viªn trªn c¬ së hîp t¸c, gióp ®ì lÉn nhau b×nh ®¼ng cïng cã lîi. Trong gÇn ba thËp kû qua, c¸c n­íc Asean ®· thu ®­îc nhiÒu thµnh tùu ®¸ng khÝch lÖ trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. N¨m 1993 c¸c n­íc nµy ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP b×nh qu©n 7.5% vµ triÓn väng n¨m 1994 rÊt s¸ng sña. Cïng n»m trong vïng §«ng Nam ¸, l¹i cã nhiÒu ®iÓm t­¬ng ®ång vÒ lÞch sö vµ v¨n hãa, ViÖt Nam vµ Asean ®· cã mèi giao l­u tõ l©u. Sau khi n­íc ViÖt Nam thèng nhÊt, quan hÖ ViÖt Nam – Asean cµng ph¸t triÓn trªn c¬ së ®Ò nghÞ c¸c n­íc §«ng D­¬ng vÒ mét §«ng Nam ¸ hoµ b×nh, æn ®Þnh, hîp t¸c vµ chñ tr­¬ng cña Asean vÒ mét khu vùc hoµ b×nh tù do trung lËp. Tõ ®ã mèi quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i còng ph¸t triÓn nhanh chãng, kim ng¹ch bu«n b¸n hai chiÒu gi÷a ViÖt Nam víi tõng n­íc thµnh viªn Asean ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ, riªng Singapore ®· trë thµnh b¹n hµng lín thø 2 cña ViÖt Nam sau NhËt( Víi kim ng¹ch mËu dÞch n¨m 1993 lµ 1.4 tû USD) c¸c b¹n hµng quan träng kh¸c ph¶i kÓ ®Õn In®«nªsia, Malysia vµ Philipin. Ho¹t ®éng ®Çu t­ cña c¸c n­íc Asean t¹i thÞ tr­êng ViÖt Nam ngµy cµng s«i ®éng, cho ®Õn nay tÊt c¶ c¸c n­íc Asean ®Òu cã c¸c dù ¸n ®ang triÓn khai ë ViÖt Nam víi gi¸ trÞ vèn ®Çu t­ vµi tr¨m triÖu USD, chØ trong vßng h¬n 3 n¨m nay, vèn ®Çu t­ cña Asean vµo ViÖt Nam t¨ng trªn 10 lÇn. §· cã 30 hiÖp ®Þnh hîp t¸c kinh tÕ th­¬ng m¹i thanh to¸n tÝn dông, hµng kh«ng, hµng h¶i… ®­îc ký gi÷a ViÖt Nam víi c¸c n­íc thµnh viªn Asean. Cuéc ®i th¨m h÷u nghÞ cña thñ t­íng Vâ V¨n KiÖt tíi 6 n­íc thµnh viªn Asean vµ chuyÕn th¨m ViÖt Nam cña c¸c nhµ l·nh ®¹o Nhµ n­íc, chÝnh phñ, Quèc héi cña c¸c n­íc Asean tíi ViÖt Nam cµng t¨ng c­êng thªm c¸c mèi quan hÖ h÷u nghÞ vèn cã tinh thÇn” khÐp l¹i qu¸ khø, h­íng tíi t­¬ng lai víi nh÷ng triÓn väng tèt ®Ñp”. Th¸ng 7 n¨m 1992 víi viÖc tham gia HiÖp ­íc Bali – mét b­íc lín trong quan hÖ ViÖt Nam - Asean, ViÖt Nam ®· trë thµnh quan s¸t viªn cña tæ chøc nµy. T¹i héi nghÞ Bé tr­ëng ngo¹i giao Asean lÇn thø 26 ( th¸ng 7 n¨m 1993) häp ë Singapore, ViÖt Nam ®· tham gia víi t­ c¸ch lµ quan s¸t viªn, Héi nghÞ nhÊt trÝ vµ hoan nghªnh ViÖt Nam dù diÔn ®µn vÒ chÝnh trÞ vµ an ninh khu vùc( ARF) víi t­ c¸ch lµ mét bªn ®èi t¸c quan träng. Th¸ng 12 n¨m 1993, cuéc héi th¶o ViÖt Nam - Asean lÇn thø 3 ®· hµi lßng ghi nhËn nh÷ng b­íc ph¸t triÓn tÝch cùc vµ nhanh chãng trong mèi quan hÖ ViÖt Nam- Asean; vµ nªu râ : “ ViÖc më réng Asean ®Ó ViÖt Nam vµ c¸c n­íc §«ng Nam ¸ kh¸c gia nhËp sÏ t¹o nªn søc m¹nh tËp thÓ to lín ®Ó tranh thñ tèi ®a c¸c c¬ héi hîp t¸c vµ ph¸t triÓn…” III. §æi míi ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹I. 1.Néi dung ®æi míi ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i . Mét sè doanh nghiÖp ®· x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ph­¬ng h­íng kinh doanh kÕt hîp víi kinh doanh tæng hîp. Nhê thùc hiÖn tèt ph­¬ng h­íng kinh doanh nay nªn nhiÒu c«ng ty ®· më réng s¶n xuÊt kinh doanh ,khai th¸c triÖt ®Ó nguån vèn , ®éi ngò lao ®éng c«ng nghÖ hiÖn ®ang cã vµ th­êng xuyªn ®æi míi, n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng vµ c«ng nghÖ.Mét sè doanh nghiÖp nh­ tæng c«ng ty m¸y vµ phô tïng .C«ng ty thiÕt bÞ toµn bé vµ kü thuËt ,c«ng ty xuÊt nhËp khÈu s¶n xuÊt gia c«ng vµ bao b× TPHCM. C«ng ty ®iÖn m¸y §µ N½ng ,c«ng ty v¶i sîi miÒn nam … ®· gi÷ ®­îc tÝnh chÊt chuyªn doanh, gi÷ tû träng kinh doanh c¸c mÆt hµng chñ yÕu kho¶ng 60-70% cßn c¸c mÆt hµng phô kh¸c chiÕm kho¶ng 30-40%. Tæng c«ng ty Muèi, tång c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam gi÷ tû träng kinh doanh c¸c mÆt hµng chñ yÕu tõ 80-90%. Thùc tiÔn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mÊy n¨m qua chøng tá r»ng. Nh÷ng c«ng ty nµo kh«ng cã ph­¬ng h­íng kh«ng cã chiÕn l­îc kinh doanh ®Ó t¹o ra mét sè mÆt hµng chñ yÕu, chØ cã “bu«n chuyÕn”,’’®¸nh qu¶” tõng ®ît ng¾n, tõng th­¬ng vô th× hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh sÏ bÊp bªnh kh«ng æn ®Þnh, cã thÓ l·i lín vµ còng cã thÓ “sËp tiÖm”. Nh­ vËy lµ nh÷ng c«ng ty cã chiÕn l­îc kinh doanh ®óng ®¾n ®· tù m×nh lµm lu mê vai trß cña m×nh trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ ThÕ Giíi. - C¸c doanh nghiÖp t¨ng c­êng nhu cÇu thÞ tr­êng vµ gi¸ c¶ nh»m ®¸p øng c¸c nhu cÇu,thÞ hiÕu cña d©n c­ trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ ThÕ Giíi. NhiÒu c«ng ty nh­ c«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp I, c«ng ty xuÊt nh©p khÈu-s¶n xuÊt gia c«ng bao b× Thµnh phè Hå ChÝ Minh , c«ng ty ®iÖn m¸y-xe ®¹p xe m¸y Hµ Néi. C«ng ty ®iÖn m¸y Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· dµnh thêi gian ®Ó nghiªn cøu nh÷ng ®Æc ®iÓm cña tõng thÞ tr­êng,nhu cÇu cña thÞ tr­êng ®Æc ®iÓm, phong tôc tËp qu¸n tiªu dïng cña kh¸ch hµng trong nh÷ng n¨m qua …tõ ®ã dù b¸o nhu cÇu tiªu dïng hµng ho¸ trong nh÷ng n¨m tíi. Khi ®· cã nh÷ng t­ liÖu vÒ thÞ tr­êng, c¸c c«ng ty ®· ph©n tÝch, xem xÐt hµng ho¸ cña m×nh cã phï hîp víi thÞ tr­êng kh«ng ? NÕu hµng ho¸ ®· phï hîp víi thÞ tr­êng råi th× cÇn tiÕp tôc n©ng cao chÊt l­îng lªn,nÕu hµng ho¸ ch­a phï hîp th× nhÊt thiÕt ph¶i ®æi míi hµng ho¸ sao cho tho¶ m·n ®­îc mäi nhu cÇu ®a d¹ng, phong phó cña thÞ tr­êng. Nhu cÇu gi¸ c¶ cã ý nghÜa quan träng gióp nhµ s¶n xuÊt kinh doanh g¾n ho¹t ®éng c«ng ty víi thÞ tr­êng, g¾n s¶n xuÊt kinh doanh víi tiªu dïng . Qua nhu cÇu gi¸ c¶ thÞ tr­êng vÒ nh÷ng hµng ho¸ mµ c«ng ty kinh doanh, quan hÖ tû gi¸ gi÷a c¸c lo¹i hµng ho¸, gi¸ gi÷a c¸c vïng, gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam vµ gi¸ ThÕ Giíi…sÏ gióp nhµ s¶n xuÊt kinh doanh rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt khi ®Þnh gi¸ ®Ó rao cho c«ng ty võa b¸n ®­îc hµng, võa cã l·i suÊt cao nhÊt. ViÖc coi träng qu¶ng c¸o vµ xóc tiÕn th­¬ng m¹i, c¸c doanh nghiÖp ®· më réng ®­îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh b¸n ®­îc nhiÒu hµng h¬n vµ nhanh h¬n. Th«ng qua qu¶ng c¸o vµ xóc tiÕn th­¬ng m¹i, c«ng ty ®Þnh tr­íc ®­îc mÆt hµng g× sÏ ph¶ s¶n xuÊt kinh doanh, b¸n hµng ë ®©u. Khi nµo vµ biÕt ®­îc cho phÝ l­u th«ng ph¶i bá ra nh­ mÆt hµng ®iÖn m¸y,« t«, xe m¸y…Nhê qu¶ng c¸o mµ ng­êi b¸n vµ ng­êi mua gÆp nhau tho¶ thuËn ®Ó mua,b¸n hµng ho¸ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¸c doanh nghiÖp thuéc Bé Th­¬ng M¹i ®· tÝch cùc sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o ®Ó giíi thiÖu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, giíi thiÖu Ên phÈm, nh÷ng tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm, c¸ch sö dông, t¸c dông h÷u Ých gi¸ c¶ hµng ho¸…Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam ®· cã nh÷ng chiÕn dÞch qu¶ng c¸o dÇu nhên BP rÇm ré trªn th«ng tin ®¹i chóng vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao : hµng b¸n rÊt ch¹y, nhiÒu ng­êi tiªu dïng thuéc lßng ®o¹n v¨n qu¶ng c¸o, biÓu t­îng ch÷ P cña tæng c«ng ty ®· g©y ®­îc tÝn nhiÖm cao trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng thÕ giíi. Mét sè doanh nghiÖp ®· chñ tr­¬ng ph¸t triÓn m¹ng l­íi ®¹i diÖn th­¬ng m¹i, tÝch cùc tham gia héi chî triÓn l·m th­¬ng m¹i trong n­íc vµ thÕ giíi nªn ®· më réng ®­îc ho¹t ®éng kinh doanh. Doanh nghiÖp nµo quan t©m n©ng cao s¶n phÈm vµ bao b× hµng ho¸ th× chÊt l­îng hµng ho¸ ngµy cµng ®­îc n©ng cao, ®¸p øng c¸c yªu cÇu tiªu dïng vµ xuÊt khÈu. Thêi gian qua doanh nghiÖp nµo quan t©m gi¶i quyÕt vÊn ®Ò s¶n phÈm vµ bao b× th× chÊt l­îng hµng ho¸ n©ng cao h×nh thøc hµng ho¸ ngµy cµng ®Ñp.Mét sè s¶n phÈm ®· cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng ®­îc ng­êi tiªu dïng ­a chuéng nh­ dÇu nhên BP cña tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam, kÐt b¹c vµ c¸n c©n cña c«ng ty thiÕt bÞ th­¬ng m¹i, s¶n phÈm in cña c«ng ty in th­¬ng m¹i…Nh÷ng doanh nghiÖp nµo Ýt quan t©m nghiªn cøu s¶n phÈm vµ bao b× ®Ó n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ rÊt khã tiªu thô rÊt khã xuÊt kh©ñ. Mét sè doanh nghiÖp tÝch cùc më réng m¹ng l­íi s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t triÓn c¸c cöa hµng, cöa hiÖu, ®¹i lý nh»m hoµn thiÖn hÖ thèng tiªu thô s¶n phÈm, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mèi quan hÖ g¾n bã gi÷a s¶n xuÊt kinh doanh vµ ng­êi tiªu dïng. Trong qu¸ tr×nh hîp t¸c víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt, c¸c con ®­êng th­¬ng m¹i th­êng sö dông c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ sau : +Ký hîp ®ång tiªu thô hµng ho¸ l©u dµi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt hiÖp ®Þnh +Hç trî vËt t­, nguyªn liÖu, tiÒn vèn, cho c¬ së s¶n xuÊt. Khi hä ®Ò nghÞ. +§Æt c¸c ®¬n hµng s¶n xuÊt, phèi hîp víi c¬ së s¶n xuÊt n©ng cao c¶i tiÕn mÆt hµng n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸, ®¸p øng víi mäi nhu cÇu cña thÞ tr­êng. Trong nh÷ng n¨m qua, nhiÒu doanh nghiÖp ®· tÝch cùc më réng m¹ng l­íi s¶n xuÊt kinh doanh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mèi quan hÖ g¾n bã gi÷a ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng. Cung øng nguyªn liÖu s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm gi¶I quyÕt viÖc lµm cho hµng ngò lao ®éng. -VËn dông ®Êu thÇu vµ kho¸n trong s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ t¹o ra ®éng lùc kinh tÕ cho ng­êi lao ®éng. B¶n chÊt cña ®Êu thÇu lµ h×nh thøc c¹nh tranh ®Ó ®¹t ®­îc lîi nhuËn cao nhÊt cho c¶ hai phÝa, ng­êi giao thÇu vµ ng­êi nhËn thÇu. Kho¸n cã t¸c dông n©ng cao tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o, n¨ng suÊt chÊt l­îng hiÖu qu¶ cao vµ t¹o ra ®éng lùc kinh tÕ cho ng­êi lao ®éng. ViÖc vËn dông ®Êu thÇu trong c¸c doanh nghiÖp ch­a ¸p dông nhiÒu, cßn kho¸n th× hÇu nh­ doanh nghiÖp nµo còng ®· thùc hiÖn. Mét sè doanh nghiÖp ®· vËn dông linh ho¹t ®Êu thÇu vµ kho¸n, cã c¬ chÕ kiÓm tra gi¸m s¸t chÆt chÏ, th­êng xuyªn nªn ®¹t hiÖu qu¶ cao, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn ®­îc nguån vèn, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng t¨ng. Mét sè doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng chØ quan t©m më réng ho¹t ®éng kinh doanh ë c¸c trung t©m thµnh phè vµ khu c«ng nghiÖp mµ cßn quan t©m ®Õn thÞ tr­êng, n«ng th«n, miÒn nói, vïng s©u, vïng xa. C¸c doanh nghiÖp ®· chó träng më réng ho¹t ®éng kinh doanh nh÷ng mÆt hµng thiÕt yÕu nhÊt, nhu cÇu lín cã t¸c dông quyÕt ®Þnh ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng tËp trung chi phèi nh÷ng thÞ tr­êng ®«ng d©n c­ cã ¶nh h­ëng lín ®Õn kinh tÕ x· héi nh­ thµnh phè, khu c«ng nghiÖp…më réng ho¹t ®éng kinh doanh vµo nh÷ng thêi ®iÓm bïng næ nhu cÇu nh­ NO-EN vµ TÕt d­¬ng lÞch…§ång thêi còng ®· chó träng më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë thÞ tr­êng n«ng th«n, miÒn nói vïng s©u, vïng xa. Trong 5 n¨m 1991-1995 c¸c doanh nghiÖp ®· cung øng 102.284 tÊn dÇu ho¶, 182.589 tÊn muèi Ièt. 2. Nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh kÐm hiÖu qu¶. HiÖn nay tæ chøc cña th­¬ng m¹i quèc doanh ®ang ph©n t¸n vµ manh mèi, Nhµ n­íc kh«ng cã kh¶ n¨ng ®Çu t­ thªm nhiÒu vèn cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. - Ch¼ng h¹n trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y mçi n¨m Bé th­¬ng m¹i chØ bæ sung vèn 10 tû ®ång nªn chØ mang tÝnh chÊt “cøu ®ãi- r¶i mµnh” vµ nh­ muèi bê biÓn. Nhµ n­íc ch­a cã chÝnh s¸ch vèn tho¶ ®¸ng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh c¸c n«ng s¶n xuÊt khÈu ph¶i mua theo thêi vô nh­ g¹o, l¹c ,mÝa, h¹t ®iÒu … Do c¸c doanh nghiÖp nµy ph¶i vay ng©n hµng víi l¹i suÊt cao nªn kh«ng thÓ dïng vèn vay ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt,øng tr­íc vèn cho n«ng d©n th©m canh t¨ng vô, t¨ng n¨ng suÊt c©y trång, dù tr÷ nguån hµng xuÊt khÈu víi khèi l­îng lín vµ ®¸p øng ®­îc nguån nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn diÔn ra liªn tôc quanh n¨m c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®ñ vèn ®Ó dù tr÷ l­u th«ng víi khèi l­îng cÇn thiÕt. ViÖc ®iÒu hµnh qu¶n lý vèn cña Bé th­¬ng m¹i tr­íc ®©y vµ Bé tµi chÝnh hiÖn nay còng ch­a linh ho¹t vµ kÐm hiÖu qu¶. Cã doanh nghiÖp thõa vèn hµng chôc tû ®ång trong khi cã doanh nghiÖp kh¸c l¹I thiÕu vèn, kh«ng vay ®­îc tiÒn cña ng©n hµng ®Ó duy tr× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng b¶o ®¶m ®­îc møc thu n¹p trung b×nh cho c«ng nh©n viªn chøc. §a sè c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ch­a cã ph­¬ng h­íng kinh doanh râ rµng ch­a cã chiÕn l­îc kinh doanh hoÆc kh«ng xem xÐt kü c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh ®Ó cã sù lùa chän chÝnh x¸c nh»m t¹o ra mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu,thÞ tr­êng xuÊt khÈu æn ®Þnh vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong n­íc. NhiÒu doanh nghiÖp nhµ n­íc chØ lo “bu«n chuyÕn”, “®¸nh qu¶” tõng ®ît ng¾n, tõng th­¬ng vô nªn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh rÊt bÊp bªnh kh«ng æn ®Þnh cã thÓ l·I lín vµ còng cã thÓ “sËp tiÖm”-kh«ng g©y ®­îc tÝn nhiÖm víi kh¸ch hµng vµ cã lóc ®· lµm mÊt b¹n hµng. Trong n¨m 1994 v× lîi Ých tr­íc m¾t ®· cã doanh nghiÖp kh«ng thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu cao su cho Singapore, H«ng K«ng.Malaixia…§Ó b¸n sang thÞ tr­êng Trung Quèc v× ®­îc gi¸ cao h¬n. (mÆc dï c¸c c«ng ty nµy cÇm trong tay nh©n d©n tÖ hoÆc ®æi hµng chø kh«ng ®­îc nhËn ngo¹i tÖ m¹nh) Nh­ vËy nh÷ng doanh nghiÖp nhµ n­íc kh«ng cã chiÕn l­îc kinh doanh ®óng ®¾n ®¨ tù m×nh lµm lu mê vai trß cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng vµ mÊt b¹n hµng th­êng xuyªn æn ®Þnh. Mét sè doanh nghiÖp nhµ n­íc cã vèn lín, vay ®­îc nhiÒu tiÒn cña ng©n hµng nh­ng l¹i thiÕu n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh ®óng ®¾n, hµng ho¸ kh«ng phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng, sö dungh vèn kh«ng ®óng môc ®Ých (ch¼ng h¹n dïng vèn l­u ®éng ®Ó x©y dùng c¬ b¶n vµ mua s¾m trang thiÕt bÞ…) dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kinh doanh thua lç, nî nÇn chång chÊt. Mét sè doanh nghiÖp ®­a vèn l­u ®éng vµo liªn doanh liªn kÕt, nh­ng ch­a ph¸t huy hiÖu qu¶ hoÆc kh«ng cã hiÖu qu¶, thËm chÝ cßn cã doanh nghiÖp thÊt tho¸t vèn trong qu¸ tr×nh liªn doanh hµng chôc tû ®ång. -ViÖc ®èi xö cña c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ch­a b×nh ®¼ng hîp lý. Nh÷ng doanh nghiÖp nµo ®­îc chän lµm thiÕt yÕu th­êng cã”lîi nhuËn siªu ng¹ch”, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÔ dµng, cßn c¸c doanh nghiÖp nhá ph¶I lµm ®¹I lý, uû th¸c th× c¬ cùc tr¨m bÒ vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th­êng kÐm hiÖu qu¶. §éi ngò c¸n bé chËm ®­îc ®æi míi, ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña t×nh h×nh míi, mét bé phËn kh«ng Ýt tho¸i ho¸ biÕn chÊt kh«ng ®­îc xö lý vµ kiªn quyÕt, lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh. C¸c vô chøc n¨ng cña Bé ch­a giµnh nhiÒu quan t©m vµ ®IÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, viÖc xö lý c¸c v¨n b¶n cã lóc cßn chËm sù phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a c¸c vô ch­a thËt nhÞp nhµng. ViÖc x©y dùng hÖ thèng thu thËp vµ xö lý th«ng tin thÞ tr­êng vµ ho¹t ®éng kinh doanh lµm c¬ së cho c¸c doanh nghiÖp, lµm c¨n cø x©y dùng kÕ ho¹ch vµ ®IÒu hµnh kinh doanh trong mÊy n¨m gÇn ®©y cã nhiÒu cè g¾ng phôc vô kh¸ tèt nh­ng so víi yªu cÇu chÊt l­îng th«ng tin vÉn ch­a ®­îc cao ch­a kÞp thêi c«ng t¸c ph©n tÝch vµ dù b¸o cßn yÕu, ch­a lµm ®­îc chøc n¨ng ®Þnh h­íng cho c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éngkinh doanh. §Ó thµnh c«ng héi nhËp c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i kh«ng ngõng ®æi míi ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó ®¸p øng tèt yªu cÇu mµ qu¸ tr×nh héi nhËp ®Æt ra. IV. biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trong qu¸ tr×nh héi nhËp. 1.ThuÕ xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam trong xu thÕ héi nhËp vµ tù do ho¸ th­¬ng m¹i quèc tÕ. Hµng n¨m n­íc ta ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc hoµn thiÖn chinh s¸ch thuÕ nhËp khÈu, xuÊt khÈu gãp phÇn thóc ®Èy xuÊt nhËp khÈu ®iÒu tiÕt tiªu dïng. Tuy nhiªn vÉn cßn nhiÒu ®iÒu ch­a phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ trong ®iÒu kiÖn héi nhËp tù do ho¸ th­¬ng m¹i: Møc thu thu cßn cao, biÓu thuÕ cßn nhiÒu thuÕ xuÊt… råi nh÷ng bÊt cËp trong tæ chøc thùc hiÖn lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, v× vËy cÇn thiÕt ph¶i bæ sung hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ xuÊt nhËp khÈu. §èi víi thuÕ xuÊt khÈu: ChØ thu ®èi víi c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu mµ ViÖt Nam ®· cã thÞ tr­êng æn ®Þnh hoÆc nguyªn liÖu th« cÇn cho s¶n xuÊt trong n­íc nh­ qoÆng th«, phÕ liÖu kim lo¹i… ®iÒu chØnh theo h­íng gi¶m vµ tiÕn tíi bá thuÕ xuÊt khÈu ®èi víi mét sè mÆt hµng nh­ may mÆc,da giÇy, n«ng s¶n chÕ biÕn ®Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. ThuÕ nhËp khÈu Gi¶m bít møc thuÕ nhËp khÈu vµ møc thuÕ cao nhÊt ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn héi nhËp, vÒ l©u dµi møc thuÕ phï hîp víi yªu cÇu cña AFTA lµ 0 – 5%, nh­ng tr­íc m¾t ta ph¶i gi¶m dÇn, song víi c¸c mÆt hµng n­íc ta kh«ng cã tiÒm n¨ng lîi thÕ vµ ch­a cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trong n­íc nh÷ng n¨m s¾p tíi – nh÷ng mÆt hµng lµ nguyªn vËt liÖu quan träng vµ chñ yÕu cho s¶n xuÊt c¸c ngµnh cã thÕ m¹nh c¹nh tranh XK…th× cÇn x©y dùng møc thuÕ nhËp khÈu thÊp h¬n n­íc b¶o hé, biÓu thuÕ nhËp khÈu hoµn thiÖn lµ 8 møc: 0%, 3%, 5%, 10%, 20%, 30%, 40%, 50%. §ång møc thuÕ suÊt cao nhÊt lµ 60% gi¶m xuèng cßn l¹i 50%. CÇn x¸c ®Þnh râ møc thuÕ nhËp khÈu t¹m thêi cho c¸c lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt trong luËt thuÕ hiÖn nay ch­a cã quy ®Þnh møc thuÕ t¹m thêi ®èi víi mét sè hµng nhËp khÈu qu¸ thÊp so víi so víi gi¸ c¶ cña hµng ho¸ nh»m g©y rèi hoÆc mang tÝnh chÊt ®e do¹ sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong n­íc, v× vËy cÇn ph¶i qui ®Þnh vÒ thuÕ xuÊt t¹m thêi chèng l¹i t×nh tr¹ng b¸n ph¸ gi¸, b¶o hé gi¸ ®Ó nh»m chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh. Bªn c¹nh ®ã ph¶i t¨ng c­êng båi d­ìng ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc, kü n¨ng vËn dông vµ tæ chøc thùc luËt ph¸p cña c¸c c¸n bé ngµnh nªn chó ý tíi viÖc g¾n tr¸ch nhiÖm lîi Ých vËt chÊt ®èi víi c¸n bé, cÇn ®æi míi trang bÞ ph­¬ng tiÖn lµm viÖc cña ®éi ngò tuÇn tra chèng bu«n lËu, trèn thuÕ. C¶i tiÕn qui tr×nh thuÕ xuÊt khÈu – nhËp khÈu, gãp phÇn thóc ®Èy xuÊt nhËp khÈu, phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. 2. Th­¬ng m¹i ®iÖn tö vµ c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam Hµng n¨m gÇn ®©y cã thÓ coi lµ nh÷ng n¨m ph¸t triÓn vµ diÔn ra nh÷ng thay ®æi v« cïng to lín cña nÒn th­¬ng m¹i toµn cÇu dùa trªn internet. Th­¬ng m¹i ®iÖn tö ( Electronic commerce) ®· thùc sù trë thµnh mèi quan t©m hµng ®Çu cña chÝnh phñ c¸c n­íc, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp. Doanh sè bu«n b¸n th«ng qua m¹ng toµn cÇu trong n¨m 1999 ®· ®¹t con sè hµng tr¨m tû USD, v× vËy ViÖt Nam cÇn thiÕt ph¶i héi nhËp vµo th­¬ng m¹i ®iÖn tö. Tr­íc hÕt cÇn ph¶i hiÓu râ kh¸i niÖm vÒ th­¬ng m¹i ®iÖn tö, thuËt ng÷ th­¬ng m¹i ®iÖn tö (Electric commercial) kh«ng chØ ®¬n thuÇn hiÓu nã lµ c«ng viÖc “ bu«n b¸n qua m¹ng” mµ ph¶i hiÓu th­¬ng m¹i ®iÖn tö lµ viÖc trao ®æi c¸c th«ng tin th­¬ng m¹i th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn cña c«ng nghÖ th«ng tin, kh«ng in ra giÊy trong bÊt cø c«ng ®o¹n nµo cña toµn bé qu¸ tr×nh giao dÞch. th­¬ng m¹i ®iÖn tö sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn nh­ m¸y ®iÖn tho¹i, m¸y fax, c¸c hÖ thèng thiÕt bÞ thanh to¸n tù ®éng, c¸c m¹ng côc bé ( LAN), m¹ng diÖn réng ( WAN) vµ m¹ng toµn cÇu ( Internet) ®Ó chuyÓn t¶i th«ng tin phôc vô kinh doanh. Ngµy nay, h×nh thøc ho¹t ®éng chñ yÕu cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö bao gåm th­ ®iÖn tö ( Electronic – Mail) thanh to¸n ®iÖn tö ( Electronic payment), trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö ( Electronic Date interchange) giao göi sè ho¸ c¸c d÷ liÖu. Doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i v­ît qua rµo c¶n vÒ chuyªn m«n vµ ng«n ng÷ ®Ó n¾m b¾t ®­îc tÊt c¶ nh÷ng th«ng tin liªn quan trªn m¹ng. Nhµ n­íc vµ c¸c c¬ quan h÷u quan cßn ph¶i thiÕt lËp hÖ thèng b¶o vÖ chèng c¸c phÇn mÒm ®éc h¹i ®­îc truyÒn qua m¹ng b¶o ®¶m an toµn trong kinh doanh vµ an ninh quèc gia. Theo tæng kÕt cña Ban th­¬ng m¹i ®iÖn tö tuy ch­a ®¹t ®­îc thµnh tùu lín, song th­¬ng m¹i ®iÖn tö ViÖt Nam ®· b¾t ®Çu ®Þnh h×nh vµ b­íc ®Çu ®i vµo ho¹t ®éng cã chiÒu s©u vµ mang ®Þnh tÝnh chuyªn m«n. BiÓu hiÖn cô thÓ lµ thñ t­íng chÝnh phñ phª duyÖt ®Ò ¸n thµnh lËp Héi ®ång quèc gia vÒ th­¬ng m¹i ®iÖn tö vµ ph­¬ng ¸n tõng b­íc tham gia vµ ¸p dông th­¬ng m¹i ®iÖn tö ë ViÖt Nam. Ngoµi ra lµ kÕ ho¹ch ®µo t¹o c¸n bé cho m«i tr­êng th­¬ng m¹i ®iÖn tö ViÖt Nam d­íi sù tµi trî cña Canada, NhËt B¶n, Australia vµ kÕ ho¹ch h×nh thµnh c¸c c¬ së cho ch­¬ng tr×nh quèc gia vÒ kü thuËt th­¬ng m¹i ®iÖn tö víi tæng vèn ®Çu t­ ban ®Çu lµ 1 tû ®ång.  3.§ãn ®Çu thÞ tr­êng t¹o ra nÐt ®éc ®¸o cña doanh nghiÖp Ngµy cµng cã nhiÒu doanh nghiÖp, nhiÒu s¶n phÈm vµ dÞch vô xuÊt hiÖn, c¹nh tranh trªn thÞ tr­¬ng th× tÝnh chÊt, ®Æt tr­ng kh«ng dÔ nhÇm lÉn vµ mang nÐt ®éc ®¸o cña mçi doanh nghiÖp ngµy cµng trë nªn quan träng vµ mang tÝnh quyÕt ®Þnh h¬n. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng, th­êng xuyªn trong lÜnh vùc c«ng nghÖ cao ®ßi hái doanh nghiÖp, doanh nh©n kh«ng chØ ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng phôc vô chuyªn m«n th­êng xuyªn, cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn c¸c c«ng nghÖ míi mµ cßn ph¶i th­êng xuyªn n¨ng ®éng s¸ng t¹o. NhÊt lµ ph¶i cã ý t­ëng ®Æc biÖt nh¨m ®­a s¶n phÈm, dÞch vô tíi ng­êi tiªu dïng vèn ®ang ngµy cµng trë nªn khã tÝnh vµ cã nhiÒu ph­¬ng thøc lùa chän h¬n. ChØ cã ai lu«n quan t©m ®Õn m«i tr­êng kinh doanh cña m×nh míi hiÓu ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vµ kÞp thêi. Qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ trong nhiÒu lÜnh vùc, nhiÒu ngµnh kh«ng chØ dÉn ®Õn nh÷ng diÔn biÕn c¹nh tranh dµy ®Æc h¬n, khèc liÖt h¬n mµ cßn mang nhiÒu yÕu tè bÊt ngê, khã l­êng tr­íc h¬n. ThÞ tr­êng cµng ®a d¹ng phong phó vµ phøc t¹p th× c¸c s¶n phÈm l¹i cµng khã bao qu¸t. §Æt biÖt ®èi víi kh¸ch hµng, nh÷ng ng­êi sÏ tiªu thô c¸c hµng hãa, s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. Tr­íc m¾t kh¸ch hµng, c¸c sp cña v« vµn nhµ cung cÊp ngµy cµng trë nªn gièng nhau khã ph©n biÖt tèt xÊu. C¸c doanh nghiÖp ph¶n øng ra sao? Ph¶n øng ®Çu tiªn lµ yªu cÇu vÒ chÊt l­îng kh«ng cßn ®­îc chó träng hµng ®Çu. Thay vµo lµ yÕu tè gi¸ c¶ vµ c¸c yÕu tè marketing nh­ qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, hç trî, xóc tiÕn b¸n hµng… VËy lµ trong nhiÒu lÜnh vùc ngµnh nghÒ kinh doanh nh­ hµng quÇn ¸o, ®å ®iÖn tö, du lÞch, c¸c h¨ng hµng kh«ng vµ c¶ trong lÜnh vùc x©y dùng… t­ t­ëng h¹ gi¸ tèi ®a d­êng nh­ ®ang chÕ ngù, ho¹t ®éng kinh doanh l¹i cµng trë nªn quyÕt liÖt h¬n. Tuy nhiªn nÕu chØ cã hµng gi¸ rÎ còng nhiÒu khi cã t¸c dông ng­îc l¹i. Theo ®uæi c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶ sÏ dÉn ®Õn mÊt dÇn tÝnh ®éc ®¸o ®Æc tr­ng cña mçi doanh nghiÖp. doanh nghiÖp nµo kh«ng t×m c¸ch tho¸t dÇn ra khái cuéc chiÕn c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶ th× sÏ kh«ng thÓ t¹o ra trong con m¾t kh¸ch hµng mét h×nh ¶nh ®éc ®¸o ®Æc tr­ng cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy mÆc dï vÉn chó träng ®óng møc ®Õn yÕu tè gi¸ c¶, nh­ng ®Ó kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ l©u dµi trªn thÞ tr­êng, doanh nghiÖp ph¶i t×m c¸ch x©y dùng vµ ph¸t triÓn mét vÞ trÝ nhÊt ®Þnh. doanh nghiÖp nµo chó träng tíi ®iÒu nµy vµ ph¶n øng nhanh nh¹y theo kÞp sù biÕn ®æi cña thÞ tr­êng ch¾c ch¾n sÏ cã nhiÒu c¬ héi thµnh c«ng h¬n c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. C¸c doanh nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn ®Æt c©u hái: lµm thÕ nµo cã thÓ ph¸t hiÖn nh÷ng “lç hæng” trªn thÞ tr­êng, t×m ra lÜnh vùc kinh doanh míi cho thÞ tr­êng vµ nhu cÇu cña khoa häc lu«n thay ®æi. Muèn ®¹t ®­îc c¸i ®Ých mµ doanh nghiÖp, bªn c¹nh viÖc ph©n tÝch vµ ph¸t triÓn trªn c¬ së thÕ m¹nh, së tr­êng cña m×nh cßn ph¶i biÕt nh×n nhËn, ph©n tÝch tõ gãc ®é khoa häc, ch¼ng h¹n nÕu tr¶ lêi ®­îc c©u hái khoa häc sÏ ph¶n øng thÕ nµo nÕu mét doanh nghiÖp ®ét nhiªn kh«ng cßn trªn thÞ tr­êng, hoÆc khoa häc sau mét thêi gian sö dông mét lo¹i s¶n phÈm sÏ cã nh÷ng ®ßi hái g× thªm n÷a. Trªn c¬ së ®ã, doanh nghiÖp cã thÓ ®ãn ®Çu vµ ®­a ra c¸c s¶n phÈm hay dÞch vô kÌm theo mµ chØ m×nh míi cã hay cã sím h¬n ®èi thñ c¹nh tranh. ChØ nh÷ng doanh nghiÖp cã chiÕn l­îc kinh doanh lu«n t×m c¸ch t¹o ra tÝnh ®éc ®¸o ®Æc tr­ng cña riªng m×nh míi kh«ng bÞ lao vµo mét cuéc c¹nh tranh “ rÎ h¬n, rÎ h¬n n÷a vµ rÎ nhÊt”, ®Ó råi nhanh chãng bÞ c¸c g· khæng lå ®Ì bÑp hay nuèt chöng trªn thÞ tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt h¬n. KÕt LuËn B­íc vµo thÕ kû 21, nÒn kinh tÕ n­íc ta còng b­íc vµo héi nhËp víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi víi nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc míi, buéc chóng ta ph¶i tÝnh to¸n c©n nh¾c mét c¸ch nghiªm tóc vµ ®óng ®¾n vÒ ®­êng lèi chÝnh s¸ch. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ bøc xóc hiÖn nay cña chóng ta lµ: N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam, doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ nãi chung cña ta cßn rÊt yÕu kÐm so víi nhiÒu n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Nãi chung, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ch­a cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn l©u dµi, æn ®Þnh, mµ míi chØ cã kÕ ho¹ch kinh doanh ng¾n h¹n, thËm chÝ kÕ ho¹ch cho tõng th­¬ng vô... MÆt kh¸c, vÒ phÝa qu¶n lý nhµ n­íc, mét sè chÝnh s¸ch thuÕ, qu¶n lý, thñ tôc hµnh chÝnh cßn nhiÒu ®iÒu ch­a hîp lý gãp phÇn lµm cho c¸c lo¹i phÝ cña c¸c doanh nghiÖp ph¶i g¸nh chÞu t¨ng lªn ®¸ng kÓ, gi¸ thµnh mét sè s¶n phÈm cña ta cao h¬n, gi¸ nhËp khÈu tõ c¸c n­íc kh¸c. KhÝa c¹nh kh¸c cña hµng ViÖt Nam hiÖn nay khi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng khu vùc vµ thÕ giíi lµ ph¶i qua thÞ tr­êng trung gian ®Ó t¸i xuÊt, tÝnh chñ ®éng kh¶ n¨ng khai th¸c c¸c c¬ héi trªn thÞ tr­êng cña th­¬ng m¹i ViÖt Nam cßn h¹n chÕ, do ®ã nã lµm cho søc m¹nh c¹nh tranh th­¬ng m¹i ViÖt Nam thÊp. CÇn ph¶i cã sù c¶i tiÕn vÒ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i vµ c¸c chÝnh s¸ch cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®Ó t¹o ra mét m«i tr­êng kinh tÕ c¹nh tranh, mét sù th«ng tho¸ng trong ho¹t ®éng th­¬ng m¹i. §Ó t¨ng c­êng søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh héi nhËp th× c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i chñ ®éng x©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh vÒ mÆt hµng, thÞ tr­êng ®æi míi ph­¬ng thøc ho¹t ®éng theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó phï hîp víi ®ßi hái cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn héi nhËp kinh tÕ. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o I – Gi¸o tr×nh 1- Kinh tÕ th­¬ng m¹i NXB Thèng Kª 2- Th­¬ng m¹i DN NXB Thèng Kª 3- Kinh tÕ th­¬ng m¹i – dÞch cô NXB Thèng Kª 4- Th­¬ng m¹i quèc tÕ NXB Thèng kª II – T¹p chÝ Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam Sè 102 ( 2001) Sè 106 ( 3/9/2001) Sè 111 ( 14/9/2001) Ph¸t triÓn kinh tÕ Sè 110 ( 1999) Sè 115 ( 2000) Sè 118 ( 2000) Sè 123 ( 2001) Sè 127 ( 5/2001)  Môc Lôc Lêi Nãi §Çu I . C¬ së lý luËn vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.Kh¸i niÖm kinh doanh,vai trß cña kinh doanh. 2.Néi dung cña kinh doanh th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. II. §¸nh dÊu sù thµnh c«ng trong qu¸ tr×nh héi nhËp ®· kÝ c¸c hiÖp ®Þnh . 1.HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt-Mü b­íc tiÕn quan träng trªn con ®­êng c¶i c¸ch vµ héi nhËp. 2.Hîp t¸c néi khèi vµ vÞ thÕ cña ViÖt Nam trong Asean. III. §æi míi ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 1.Néi dung ®æi míi ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 2.Nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh kÐm hiÖu qu¶. IV.BiÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trong qu¸ tr×nh héi nhËp. 1. ThuÕ nhËp khÈu cña ViÖt Nam trong xu thÕ héi nhËp vµ tù do ho¸ th­¬ng m¹i quèc tÕ. 2. Th­¬ng m¹i ®iÖn tö vµ c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam 3.§ãn ®Çu thÞ tr­êng vµ t¹o ra nÐt ®éc ®¸o cña ViÖt Nam. KÕt luËn