Ðề án 30 - Bước đột phá trong tiến trình cải cách thủ tục hành chính

Ðề án 30 - Bước đột phá trong tiến trình cải cách TTHC (Chinhphu.vn) – Đề án 30 với một cách triển khai thực hiện hoàn toàn mới, đã gặt hái thành công bước đầu với việc hoàn thành giai đoạn 1 - tập hợp, xây dựng được bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC áp dụng tại 4 cấp chính quyền với hơn 5.700 TTHC. Nhân dịp này, Cổng TTĐT Chính phủ trân trọng giới thiệu bài viết của đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên TƯ Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP, Tổ trưởng Tổ công tác chuyên trách Đề án 30 của Thủ tướng Chính phủ. Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Nguyễn Xuân Phúc bấm nút công bố bộ TTHC của Ngân hàng Chính sách xã hội - Ảnh Chinhphu.vn Thực hiện Nghị quyết của Ðảng, năm 1994, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 38 (ngày 4/5) về cải cách một bước thủ tục hành chính (TTHC) trong việc giải quyết công việc của công dân và tổ chức. Với việc ban hành Nghị quyết này, Chính phủ đã thể hiện quyết tâm đạt được bước chuyển biến căn bản trong quan hệ và thủ tục giải quyết công việc giữa các cơ quan nhà nước; giữa cơ quan nhà nước và các cơ quan, đơn vị khác, giữa cơ quan nhà nước với nhân dân trong việc tiếp nhận và giải quyết công việc. Có thể nói, kết quả thực hiện Nghị quyết nói trên của Chính phủ đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp đổi mới và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong những năm cuối thế kỷ 20. Ðặc biệt, Chính phủ đã ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nước giai đoạn 2001 - 2010 mà trong đó xác định: Xóa bỏ về cơ bản các TTHC mang tính quan liêu, rườm rà, gây phiền hà cho doanh nghiệp và nhân dân, hoàn thiện các TTHC mới, theo hướng công khai; đơn giản và thuận tiện cho dân.  Đề án 30- bước đột phá Kết quả cải cách TTHC những năm qua cho thấy, mối quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước với người dân và doanh nghiệp đã được cải thiện một bước đáng kể, thông qua một loạt biện pháp như cải cách TTHC gắn với thực hiện cơ chế một cửa, công khai hóa, minh bạch hóa các quy định về TTHC; TTHC được rà soát, sửa đổi, bãi bỏ theo hướng đơn giản hóa, tạo thuận tiện cho người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thì TTHC ở nước ta vẫn còn xu hướng phổ biến là cơ quan hành chính giành thuận lợi cho mình, đẩy khó khăn cho cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp. Vẫn còn tư tưởng bao cấp, cục bộ của các bộ, ngành khi xây dựng và ban hành TTHC. Do đó, TTHC vẫn còn nhiều phiền hà, phức tạp, gây khó khăn cho cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp, làm lỡ cơ hội đầu tư và cản trở sức sản xuất của các thành phần kinh tế trong xã hội. Trước đòi hỏi của thực tế và để thúc đẩy thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm năm (2006 - 2010), nhất là trong bối cảnh Việt Nam trở thành thành viên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), đồng thời để thực hiện mục tiêu hoàn thiện nền hành chính, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 30 (ngày 10-1-2007) phê duyệt Ðề án đơn giản hóa TTHC trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 (gọi tắt là Ðề án 30). Ðề án 30 ra đời nhằm thống kê để công khai trên mạng Internet các TTHC đang được áp dụng tại bốn cấp chính quyền; tiến hành rà soát để đơn giản hóa các TTHC và các quy định có liên quan đã được thống kê theo ba tiêu chí lớn: sự cần thiết, tính hợp lý và tính hợp pháp. Ðề án 30 được triển khai nhằm bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ, đơn giản, công khai, minh bạch của TTHC; tạo sự thuận lợi cho cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp trong tiếp cận và thực hiện TTHC; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, nâng cao tính chuyên nghiệp của bộ máy hành chính và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; góp phần phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Ðồng thời, tạo điều kiện cho nhân dân giám sát việc thực hiện TTHC tại các cơ quan hành chính các cấp. Ðề án 30 thể hiện quyết tâm chính trị của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả, lấy người dân và doanh nghiệp là trung tâm, cũng như thực hiện các cam kết khi tham gia WTO. Ðây có thể coi là bước đột phá trong tiến trình cải cách TTHC ở nước ta.  Đề án 30 hướng tới mục tiêu đơn giản hóa TTHC, tạo thuận lợi cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp Cách làm mới Ðể thực hiện các mục tiêu nói trên, rút kinh nghiệm việc cải cách TTHC cũng như công tác cải cách hành chính nhiều năm qua, tham khảo những kinh nghiệm cải cách thành công của nhiều quốc gia trên thế giới trong lĩnh vực cải cách thể chế, đề án đã đưa ra cách làm mới trong việc triển khai thực hiện, thể hiện ở việc đặt ra kết quả rõ ràng, bước đi cụ thể, phương pháp tiếp cận khoa học, tổ chức bộ máy thực hiện chuyên trách và gắn với công tác thi đua - khen thưởng, đánh giá, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ. Ðề án chia thành ba giai đoạn thực hiện. Giai đoạn một, từ tháng 8/2008 tới 8/2009, thực hiện thống kê TTHC tại tất cả các cấp chính quyền; giai đoạn hai từ tháng 9/2009 tới 5/2010 thực hiện rà soát TTHC theo các tiêu chí về sự cần thiết, tính hợp lý và tính hợp pháp của TTHC và các văn bản, quy định có liên quan; và giai đoạn ba trong năm 2010, tổ chức thực hiện các kiến nghị đơn giản hóa TTHC. Kết quả của đề án là bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC trên Internet phục vụ nhân dân sẽ được công bố vào tháng 10/2009 và được đơn giản hóa một cách tổng thể vào cuối năm 2010. Về mặt phương pháp, rút kinh nghiệm hoạt động cải cách thể chế trước đây, việc cải cách được thực hiện đơn lẻ, thiếu thống nhất, mất nhiều thời gian mà hiệu quả lại không cao, Ðề án 30 chọn cách tiếp cận tổng thể, từ trên xuống nhằm xem xét toàn bộ hệ thống TTHC tại các cấp chính quyền cùng với các văn bản quy định TTHC, cũng như các quy định có liên quan đến TTHC. Một điểm mới nữa so với cách làm trước đây, là huy động sự tham gia của đối tượng chịu tác động trong quá trình thực hiện đề án. Theo đó, một Hội đồng tư vấn cải cách TTHC được thành lập, bao gồm đại diện là các hiệp hội trong và ngoài nước, các viện nghiên cứu, đại diện doanh nghiệp, đóng vai trò đại diện cho tiếng nói của người dân và doanh nghiệp trong quá trình cải cách. Ðề án xác định con người là yếu tố quan trọng trong việc triển khai thực hiện, xác định sự cần thiết của một bộ máy chuyên nghiệp đảm nhiệm công việc triển khai các hoạt động cụ thể. Theo đó đã thành lập một Tổ công tác chuyên trách cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ, tập hợp 20 thành viên là những cán bộ có năng lực trong các lĩnh vực kinh tế và pháp lý, làm việc chuyên trách. Ðồng thời, tại 24 bộ, ngành và 63 tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư đã thành lập 87 tổ công tác thực hiện Ðề án 30 để điều phối, tổ chức hoạt động cải cách TTHC tại các bộ, địa phương. Toàn bộ các tổ công tác này cũng làm việc chuyên trách, và được giao các nhiệm vụ rõ ràng, cụ thể. Ðây cũng là một điểm khác biệt của đề án so với các cải cách trước đây, vốn sử dụng chủ yếu đội ngũ cán bộ kiêm nhiệm. Các tổ công tác này được đặt trực tiếp dưới sự chỉ đạo của Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh, gắn với cơ quan văn phòng bộ, văn phòng UBND cấp tỉnh. Qua thực tế triển khai mô hình này đã khẳng định tính hiệu quả, hiệu lực trong công tác tổ chức thực hiện, chỉ đạo điều hành các hoạt động cải cách. Bên cạnh đó, đề án cũng xác định sự cần thiết của công tác kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện tại các bộ, địa phương nhằm bảo đảm chất lượng và tiến độ thực hiện. Kết quả rõ rệt Ðến thời điểm hiện tại, nhờ chủ trương và cách làm đúng đắn, Ðề án 30 đã được triển khai đồng loạt tại các bộ, ngành, địa phương, đã huy động được sự vào cuộc của tất cả các cơ quan hành chính từ T.Ư đến địa phương, bao gồm hơn 10.000 đơn vị cấp xã, khoảng 700 đơn vị cấp huyện, 1.300 sở, ngành cấp tỉnh, 400 vụ, cục, đơn vị trực thuộc bộ, cơ quan ngang bộ. Với nỗ lực chung của toàn bộ hệ thống chính quyền, lần đầu sau 64 năm thành lập nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, chúng ta đã tập hợp, xây dựng được bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC áp dụng tại bốn cấp chính quyền với hơn 5.700 TTHC, 7.870 văn bản quy định và hơn 85.000 biểu mẫu thống kê TTHC. Cho đến nay, kết quả triển khai giai đoạn thống kê TTHC đã khẳng định bước đi đúng đắn của đề án. Kết quả này đánh dấu sự trưởng thành của việc cải cách TTHC nói riêng và cải cách hành chính nói chung. Có được kết quả này là nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, các thành viên Chính phủ, của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; sự nỗ lực của Tổ công tác thực hiện Ðề án 30 tại các bộ, địa phương và các cán bộ trực tiếp thống kê TTHC thuộc các bộ, ngành, địa phương. Thực hiện thành công giai đoạn rà soát TTHC là nhiệm vụ trọng tâm tiếp theo của đề án, góp phần hoàn thiện hệ thống TTHC, nâng cao tính chuyên nghiệp của bộ máy, đồng thời chống suy giảm kinh tế, thúc đẩy đầu tư, tạo việc làm cho xã hội. Vì vậy, các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện tốt các công việc sau đây: Một là, nâng cao nhận thức của toàn bộ đội ngũ cán bộ, công chức trong hệ thống, đặc biệt là người đứng đầu. Kết hợp các biện pháp truyền thông nhằm làm tốt công tác tư tưởng của đội ngũ cán bộ, công chức để hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, lợi ích của đề án đối với từng cán bộ, với cơ quan và cộng đồng. Hai là, tăng cường các biện pháp chỉ đạo, rút kinh nghiệm từ thực tiễn, không làm cầm chừng, không làm theo kiểu hô hào mà phải coi đây là nhiệm vụ chính trị thường xuyên của ngành, địa phương. Ðề cao trách nhiệm của người đứng đầu. Ba là, cần tăng cường gắn kết nhiệm vụ thực hiện Ðề án 30 với việc đổi mới, nâng cao chất lượng bộ máy hành chính, nâng cao tính chuyên nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức và nhiệm vụ hiện đại hóa nền hành chính cũng như nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của bộ, ngành, địa phương. Bốn là, huy động người dân và doanh nghiệp tham gia vào quá trình thực hiện đề án để tạo sự đồng thuận cao của toàn xã hội. Cải cách TTHC được xác định là một nhiệm vụ chung của toàn bộ hệ thống cơ quan hành chính các cấp, của cá nhân, tổ chức và cộng đồng doanh nghiệp. Cần biến tinh thần chung tay cải cách TTHC thành hiện thực mới có thể mang lại kết quả toàn diện, triệt để như mục tiêu đặt  ra ban đầu của đề án. * Các tiêu đề phụ trong bài do Cổng TTĐT Chính phủ đặt- Bài đã đăng trên báo Nhân dân điện tử