LỜI MỞ ĐẦU
Công ty Tài chính trực thuộc Tổng Công ty Nhà nước là một trung gian tài chính đặc biệt và là một mô hình quản lý kinh doanh mới trong hoạt động kinh tế - tài chính tại Việt Nam. Sự ra đời và phát triển của loại hình doanh nghiệp này đã mang lại một luồng sinh khí mới cho thị trường vốn nước ta, đóng vai trò to lớn trong việc khai thác các nguồn lực trong nội bộ ngành, các nguồn vốn trong và ngoài nước để đáp ứng nhu cầu đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh của Tổng công ty, thực hiện chuyên môn hoá trong quản lý kinh tế-tài chính của Tổng công ty nhằm tăng hiệu quả sử dụng vốn, tăng tiềm lực tài chính của Tổng công ty.
Với chủ trương xây dựng các Tổng công ty phát triển thành tập đoàn kinh tế mạnh do đó điều tất yếu các Tổng công ty phải gắn mình vào hệ thống thị trường tài chính tiền tệ. Chính vì vậy cần thiết phải có các giải pháp hữu hiệu để từng bước hoàn thiện hoạt động của công ty tài chính trong các Tổng công ty.
Bưu chính -Viễn thông là một ngành kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, có ảnh hưởng lớn tới hoạt động kinh tế của quốc gia, đòi hỏi phát triển nhanh, đi trước, phục vụ cho quá trình đổi mới toàn diện của đất nước, thúc đẩy các ngành kinh tế-xã hội phát triển. Bưu chính-Viễn thông được đánh giá là một trong những ngành kinh tế phát triển nhất của nước ta và cũng là ngành có nhiều cơ hội và không ít thách thức trong quá trình hội nhập kinh tế khu vực và thế giới trong thế kỷ mới.
Với những lý do trên, tôi đã lựa chọn viết chuyên đề với đề tài "Giải pháp cơ bản nâng cao vai trò của công ty tài chính Bưu điện trong Tổng công ty theo hướng tập đoàn kinh tế".
Chuyên đề được cấu trúc thành 3 chương với nội dung như sau:
Chương 1: Vai trò của công ty tài chính trong tập đoàn kinh tế
Chương 2: Thực trạng hoạt động của công ty tài chính Bưu điện trong Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam.
Chương 3: Giải pháp cơ bản nâng cao vai trò của công ty tài chính Bưu điện trong Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam.
83 trang |
Chia sẻ: thanhnguyen | Lượt xem: 1605 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Giải pháp cơ bản nâng cao vai trò của công ty tài chính Bưu điện trong Tổng công ty theo hướng tập đoàn kinh tế, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
tÝn dông th× tæng d nî cho vay ®èi víi mét kh¸ch hµng cña PTF kh«ng ®îc vît qu¸ 15% vèn tù cã cña PTF. Mµ toµn bé Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc l¹i chØ ®îc coi lµ mét kh¸ch hµng. V× vËy, cho dï cã huy ®éng vèn trong ngµnh ®îc bao nhiªu th× PTF còng chØ cho VNPT vµ c¸c ®¬n vÞ phô thuéc vay tèi ®a lµ 15% vèn tù cã.(t¬ng ®¬ng 10,5 tû ®ång). Trong khi ®ã, ®Æc ®iÓm cña ngµnh Bu chÝnh-ViÔn th«ng lµ nhu cÇu ®Çu t rÊt lín, trung b×nh mét dù ¸n cÇn huy ®éng tíi hµng ngh×n tû ®ång. H¬n n÷a, ®Æc thï Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam lµ ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô trªn m¹ng toµn quèc nªn chñ yÕu h¹ch to¸n tËp trung toµn ngµnh, h¬n 90% doanh sè vµ tµi s¶n cña ngµnh ®Òu tËp trung ë c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc, c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp chØ chiÕm tû lÖ nhá vµ lµ nh÷ng ®¬n vÞ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mang tÝnh hç trî. Do ®ã, nhiÒu trêng hîp, PTF ®· tiÕp nhËn ®îc dù ¸n nhng kh«ng thÓ cho vay ®îc. Gi¶i ph¸p ®èi víi PTF trong trêng hîp nµy lµ tiÕn hµnh cho vay hîp vèn. Tuy nhiªn, gi¶i ph¸p nµy còng cßn nhiÒu bÊt cËp.
MÆt kh¸c, mét trong nh÷ng ho¹t ®éng tÝn dông mµ PTF ®îc phÐp thùc hiÖn lµ cho vay ng¾n h¹n ®èi víi c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh. ViÖc kh«ng huy ®éng ®îc nguån vèn ng¾n h¹n(kú h¹n <1n¨m) còng g©y khã kh¨n cho PTF trong viÖc t×m nguån ®¸p øng cho c¸c ho¹t ®éng tÝn dông ng¾n h¹n cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn.
VÒ ho¹t ®éng ®ång tµi trî, theo §iÒu 79.1b luËt tæ chøc tÝn dông PTF ®îc phÐp cho vay hîp vèn, nhng theo §iÒu 5 Q§ 154/1998/Q§-NHNN14(29-4-1998) cu¶ Thèng ®èc NHNN vÒ ban hµnh quy chÕ ®ång tµi trî cña c¸c tæ chøc tÝn dông th× PTF chØ ®îc tham gia ®ång tµi trî chø kh«ng ®îc lµm tæ chøc tÝn dông ®Çu mèi (®øng ra tæ chøc ®ång tµi trî). Nªn thùc tÕ, khi t×m ®îc nguån th× PTF kh«ng ®îc trùc tiÕp cho vay mµ tæ chøc ®ång tµi trî víi PTF thùc hiÖn kiÓm so¸t c¸c mãn vay. PTF chØ lo tæ chøc ®ång tµi trî, tæ chøc xong råi ph¶i chuyÓn giao cho tæ chøc ®ång tµi trî . PTF chØ ®îc tham gia mét phÇn trong ®ã. V× vËy, víi phÇn vèn tham gia Ýt ái nµy ®· kh«ng ®ñ bï ®¾p c¸c chi phÝ ®· bá ra khi PTF ®øng ra lo thu xÕp mãn vay. Quy ®Þnh nµy ®· g©y khã kh¨n cho PTF trong viÖc huy ®éng vèn còng nh qu¶n lý dù ¸n cña ngµnh.
VÒ ho¹t ®éng ngo¹i hèi, theo quy ®Þnh hiÖn nay th× PTF kh«ng ®îc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô vÒ ngo¹i hèi nh huy ®éng tiÒn göi b»ng ngo¹i tÖ, cho vay b»ng ngo¹i tÖ, dÞch vô b¶o l·nh b»ng ngo¹i tÖ. ThÕ nhng thùc tÕ, nhu cÇu vay b»ng ngo¹i tÖ cña c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh lµ rÊt lín do ®Æc thï cña ngµnh lu«n ph¶i ®æi míi trang thiÕt bÞ, ®æi míi c«ng nghÖ, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh thêng xuyªn nhËp m¸y mãc thiÕt bÞ tõ níc ngoµi còng nh quan hÖ lµm ¨n víi c¸c ®èi t¸c níc ngoµi. ViÖc PTF kh«ng ®îc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô vÒ ngo¹i hèi lµ mét bÊt lîi ®èi víi c«ng ty trong c¹nh tranh cho vay c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh vµ c¸c ®¬n vÞ cïng ngµnh kü thuËt.
Ngoµi ra, quy ®Þnh vÒ khung l·i suÊt ®èi víi CTTC trong Tæng c«ng ty còng kh«ng thùc tÕ, g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho PTF. Theo §iÒu 11, QuyÕt §Þnh 324/1998/Q§-NHNN1 cña NHNN (ngµy 30/9/98) vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ cho vay cña TCTD th× l·i suÊt cho vay cña TCTD do TCTD vµ kh¸ch hµng tháa thuËn trªn c¬ së quy ®Þnh vÒ l·i suÊt cña NHNN t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång tÝn dông. Tuy nhiªn theo quyÕt ®Þnh 104/Q§-NHNN5 ngµy 2/5/1996 vÒ viÖc ban hµnh ®iÒu lÖ mÉu cña CTTC trong Tæng c«ng ty th× l·i suÊt huy ®éng vµ cho vay cña PTF ph¶i do Tæng Gi¸m §èc Tæng c«ng ty quyÕt ®Þnh theo uû quyÒn cña Héi §ång Qu¶n TrÞ. Th«ng thêng mét quyÕt ®Þnh cña Tæng Gi¸m ®èc Tæng c«ng ty ph¶i mÊt kho¶ng 3 tuÇn sau khi ®i qua c¸c kh©u tr×nh duyÖt trong khi ®ã NHTM ®îc tù quyÒn ®a ra c¸c møc l·i suÊt trong trÇn khung l·i suÊt do Thèng ®èc NHNN quy ®Þnh. §iÒu nµy râ rµng ®· lµm gi¶m tÝnh chñ ®éng vµ linh ho¹t cña PTF trong ho¹t ®éng cho vay vµ huy ®éng vèn, g©y bÊt lîi trong c¹nh tranh cho vay víi c¸c NHTM. H¬n n÷a, l·i suÊt trªn thÞ trêng l¹i biÕn ®æi liªn tôc nªn tÝnh c¹nh tranh trong l·i suÊt cña PTF l¹i cµng thÊp nÕu nh PTF kh«ng ®îc chñ ®éng ®a ra c¸c møc l·i suÊt thÝch øng víi tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh.
VÒ h×nh thøc uû th¸c ®Çu t, l©u nay, c«ng ty tµi chÝnh vÉn thùc hiÖn nhng thùc tÕ, NHNN cha cã quy chÕ quy ®Þnh vÒ viÖc uû th¸c ®Çu t. V× vËy, nhiÒu tæ chøc tÝn dông cha muèn thùc hiÖn h×nh thøc nµy. §iÒu nµy còng h¹n chÕ ho¹t ®éng cña PTF.
HiÖn nay, trong qu¸ tr×nh dù th¶o NghÞ ®Þnh vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña CTTC, b¶n th©n Ng©n hµng còng ®ang kh¸ lóng tóng trong viÖc ®a ra quy ®Þnh ®èi víi ho¹t ®éng cña m« h×nh míi nµy. VÊn ®Ò nan gi¶i lµ lµm sao ®Ó NghÞ ®Þnh phï hîp víi luËt ph¸p hiÖn hµnh, ®Æc biÖt lµ luËt tæ chøc tÝn dông vµ lµm sao ®Ó t¹o ra m«i trêng ho¹t ®éng th«ng tho¸ng, t¹o sù c¹nh tranh b×nh ®¼ng cña c¸c CTTC.
VÒ m«i trêng kinh tÕ:
NÒn kinh tÕ ViÖt Nam vÉn ®îc xÕp lµ nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn. Tuy tèc ®é ph¸t triÓn cao vµ æn ®Þnh nhng tiÒm lùc kinh tª-tµi chÝnh quèc gia ®ang cßn qu¸ nghÌo nµn so víi trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c yÕu tè cña thÞ trêng ®ang tõng bíc ®îc x©y dùng, v× thÕ cha ®Çy ®ñ vµ hoµn thiÖn. C¸c c«ng cô cña thÞ trêng tµi chÝnh võa thiÕu, võa yÕu. Do ®ã sù ph¸t triÓn cña c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh còng bÞ h¹n chÕ. Trong ®ã, C¸c c«ng ty tµi chÝnh lµ tæ chøc tµi chÝnh cßn non trÎ vµ ®ang ®îc ®Þnh h×nh ë ViÖt Nam.
ViÖt Nam ®ang ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ TTCK lµ mét bé phËn quan träng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng Êy. TTCK ViÖt Nam ra ®êi ®¸nh giÊu mét bíc ngoÆt lín trong sù nghiÖp ph¸t triÓn thÞ trêng tµi chÝnh, lµ mét bíc tiÕn trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ, gióp cho m«i trêng ®Çu t ®îc c¶i thiÖn. Thùc tÕ cho thÊy TTCK ViÖt Nam ra ®êi lµ phï hîp víi chÝnh s¸ch ph¸t huy néi lùc ®Ó ph¸t triÓn, ®¸p øng nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp lµ cã mét kªnh thu hót vèn víi nguån vèn lín trong dµi h¹n. §ång thêi, TTCK còng lµ mét ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp thay ®æi c¸ch thøc ho¹t ®éng trong ®iÒu kiÖn míi. Víi thêi gian ho¹t ®éng h¬n mét n¨m, vai trß thùc sù cña nã cßn rÊt h¹n chÕ víi lîng hµng ho¸ cßn nghÌo nµn, gi¸ trÞ giao dÞch thÊp, c¸c nhµ ®Çu t thùc hiÖn mua b¸n theo phong trµo mang tÝnh t©m lý, c¸c chØ sè cha ph¶n ¸nh ®óng thùc tr¹ng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Trong ®iÒu kiÖn ®ã th× VNPT míi chØ tham gia TTCK víi vai trß lµ cæ ®«ng lín nhÊt cña c«ng ty cæ phÇn c¸p vµ vËt liÖu ViÔn th«ng(SACOM) víi tû lÖ n¾m gi÷ lµ 49%. V× thÕ cho nªn hiÖn nay ho¹t ®éng ®Çu t trªn thÞ trêng chøng kho¸n cña PTF hÇu nh cha thùc hiÖn ®îc ngoµi viÖc mua b¸n cæ phiÕu cña SACOM. Víi ®iÒu kiÖn nh vËy, ®Ó më réng vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña PTF ®ßi hái ph¶i cã thêi gian dµi n÷a.
H¹n chÕ trong ngµnh vµ b¶n th©n c«ng ty
Ngoµi nh÷ng víng m¾c vÒ m«i trêng ph¸p lý, m«i trêng kinh tÕ, mét nguyªn nh©n n÷a khiÕn ho¹t ®éng cña PTF cha t¬ng xøng víi vai trß cña nã lµ do h¹n chÕ vÒ tiÒm lùc cña PTF. Vèn tù cã qu¸ nhá lµ mét ®iÓm yÕu cña PTF. So víi c¸c c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty kh¸c th× PTF ®øng thø hai vÒ møc vèn ®iÒu lÖ (CTTC DÇu khÝ cã vèn ®iÒu lÖ lµ 100 tû, c¸c CTTC cßn l¹i cã vèn tõ 30-50 tû ®ång). Vèn tù cã qu¸ nhá ®· h¹n chÕ më réng ®Çu ra cña PTF.
VÒ ho¹t ®éng huy ®éng vèn, C«ng ty ®· triÓn khai nghiªn cøu c¸c ph¬ng thøc huy ®éng vèn cho Tæng c«ng ty nh ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu...Nhng ®Õn nay, Tæng c«ng ty cha thùc sù cã nhu cÇu ®èi víi nguån vèn huy ®éng b»ng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu vµ c¸c chøng tõ cã gi¸ kh¸c. Vµ v× viÖc vay Ng©n hµng vµ viÖc sö dông c¸c quü vÉn ®¶m b¶o cho nhu cÇu ®Çu t cña Tæng c«ng ty. H¬n n÷a tuy viÖc Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu mang l¹i hiÖu qu¶ cao h¬n so víi c¸c h×nh thøc huy ®éng kh¸c nhng ph¶i thùc hiÖn nhiÒu thñ tôc phøc t¹p vµ ph¶i cã ph¬ng ¸n sö dông vèn hîp lý nªn ®Õn nay, c«ng ty cha triÓn khai ®îc h×nh thøc huy ®éng nµy.
VÒ ho¹t ®éng tÝn dông, hiÖn nay, míi chØ cã 5/16 ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp vµ 1/8 c«ng ty liªn doanh vay vèn cña PTF. PhÇn lín ®¬n vÞ ®Òu ®· mèi quan hÖ l©u ®êi víi NHTM, ®îc hëng nh÷ng u ®·i (thñ tôc ®¬n gi¶n, l·i suÊt thÊp...) nªn viÖc thu hót hä vay PTF kh«ng ph¶i ®¬n gi¶n. §©y lµ nguyªn nh©n chñ yÕu.
VÒ l·i suÊt, hiÖn nay, PTF cha ®îc chñ ®éng ®a ra l·i suÊt, l·i suÊt do Tæng c«ng ty ®a ra cßn kh¸ cao. L·i suÊt nµy ®îc tÝnh b»ng:
L·i suÊt tiÒn göi 12 th¸ng b×nh qu©n cña 4 ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh trªn ®Þa bµn Hµ Néi + Møc l·i biªn ®èi víi c¸c Ng©n hµng.
Trªn thùc tÕ, PTF ph¶i chÞu chi phÝ huy ®éng vèn cao do c¸c h×nh thøc huy ®éng chi phÝ thÊp h¬n cha ¸p dông ®îc, c«ng ty chñ yÕu huy ®éng vèn b»ng h×nh thøc ®ång tµi trî vµ nhËn ñy th¸c cña Ng©n hµng. Hai h×nh thøc nµy cã chi phÝ thÊp h¬n so víi vay trùc tiÕp ng©n hµng. Tuy nhiªn, do søc Ðp tõ phÝa ng©n hµng, céng víi chi phÝ ho¹t ®éng cña c«ng ty nªn chi phÝ huy ®éng kh«ng lµ mét lîi thÕ cña PTF. HiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c«ng ty phô thuéc rÊt nhiÒu vµo quy ®Þnh l·i suÊt néi bé vµ møc phÝ ñy th¸c cña Tæng c«ng ty.
VÒ dÞch vô t vÊn, C¸c ®¬n vÞ trong ngµnh cha cã thãi quen do cha nhËn thøc ®îc lîi Ých cña viÖc sö dông dÞch vô t vÊn trong viÖc x©y dùng dù ¸n ®Çu t, ®Æc biÖt lµ t vÊn tµi chÝnh. Quan hÖ gi÷a c«ng ty tµi chÝnh vµ c¸c ®¬n vÞ trong vµ ngoµi ngµnh míi bíc ®Çu ®îc thiÕt lËp nªn trong thêi gian võa qua, ®· ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn viÖc khai th¸c c¸c kªnh th«ng tin phôc vô cho viÖc t×m kiÕm c¸c c¬ héi kinh doanh.0 Mét ®iÒu quan träng n÷a lµ ViÖc t vÊn qu¶n lý vèn cho Tæng c«ng ty ®· ®îc PTF chuÈn bÞ tõ cuèi n¨m 2000, nhng cho ®Õn nay, do Tæng c«ng ty cha ban hµnh quy chÕ râ rµng nªn cha triÓn khai ®îc. H¬n n÷a, C¸c dù ¸n trong ngµnh thêng cã nhiÒu yªu cÇu vÒ c¸c mÆt c«ng nghÖ- kü thuËt. §©y chÝnh lµ ®iÓm h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh PTF t vÊn hoµn chØnh mét dù ¸n mµ chØ cã thÓ tËp trung t vÊn tµi chÝnh dù ¸n.
VÒ nguån nh©n lùc, M« h×nh CTTC trong Tæng c«ng ty cßn rÊt míi mÎ, ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn cña c«ng ty ®îc tËp trung mét phÇn tõ c¸c ®¬n vÞ trong Tæng c«ng ty, mét phÇn míi ®îc tuyÓn lùa vµ ®µo t¹o nªn kinh nghiÖm trong ho¹t ®éng tµi chÝnh tiÒn tÖ cha nhiÒu. §©y kh«ng ph¶i lµ h¹n chÕ lín ®èi víi c«ng ty.
Ngoµi ra, ho¹t ®éng cña c«ng ty còng bÞ h¹n chÕ do mét sè yÕu tè tõ phÝa c«ng t¸c ho¹t ®éng chung cña ngµnh nh : TiÕn tr×nh cæ phÇn hãa c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn trong VNPT cßn chËm. VÝ dô nh trong n¨m 2001, Tæng c«ng ty míi chØ hoµn thµnh cæ phÇn ho¸ ®îc hai ®¬n vÞ lµ XÝ nghiÖp ®iÖn nhÑ vµ C«ng ty CT-IN vµ thµnh lËp c«ng ty cæ phÇn du lÞch Bu ®iÖn, so víi kÕ ho¹ch th× cßn mét sè c«ng ty cha hoµn thµnh cæ phÇn ho¸ nh COKYVINA, PTC, Potmasco...
XÐt thÊy, nhu cÇu ®Çu t cña c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh trong thêi gian tíi lµ rÊt lín, tuy nhiªn, hÇu hÕt c¸c dù ¸n trong ngµnh ®· cã kÕ ho¹ch vµ nguån vèn ®Ó thùc hiÖn. Cô thÓ:
+Dù ¸n ®Çu t cña c¸c ®¬n vÞ HT§L ®· ®îc Tæng c«ng ty duyÖt kÕ ho¹ch ®Çu t vµ trùc tiÕp ®Çu t hoÆc nhËn uû th¸c ®Çu t th«ng qua PTF.
+§èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp, mét phÇn ®· ®îc Tæng c«ng ty ®Çu t(nguån vèn nµy ®îc hëng l·i suÊt u ®·i cña Tæng c«ng ty ) vµ mét phÇn doanh nghiÖp tù vay c¸c Ng©n hµng hoÆc th«ng qua PTF
+Dù ¸n ®Çu t cña c¸c ®¬n vÞ liªn doanh chñ yÕu sö dông nguån vèn t¸i ®Çu t cña doanh nghiÖp vµ vèn ®Çu t bæ sung cña c¸c bªn gãp vèn.
+C¸c c«ng ty cæ phÇn Tæng c«ng ty gãp vèn cã Ýt dù ¸n ®Çu t h¬n vµ chñ yÕu dïng nguån vèn ®i vay hoÆc vèn tù cã cña doanh nghiÖp.
+Khèi c¸c ®¬n vÞ c«ng nghiÖp cã 9 dù ¸n cña n¨m 2001 cha ®îc thùc hiÖn vµ dù kiÕn triÓn khai trong n¨m 2002. Trong ®ã, 6 dù ¸n PTF cã kh¶ n¨ng tham gia ®Çu t.
V× thÕ, c«ng ty cÇn ph¶i chñ ®éng x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ víi c¸c ®¬n vÞ trong vµ ngoµi ngµnh, khai th¸c tèt c¸c kªnh th«ng tin phôc vô cho viÖc t×m kiÕm c¸c c¬ héi ®Çu t tµi chÝnh.
MÆt kh¸c, cæ phiÕu ngµnh Bu chÝnh-ViÔn th«ng ®îc thÞ trêng ®¸nh gi¸ lµ nh÷ng cæ phiÕu tèt, do c¸c doanh nghÞªp ho¹t ®éng æn ®Þnh vµ cã tû lÖ cæ tøc cao.Cæ phiÕu cña c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ trong Tæng c«ng ty kh«ng nhiÒu trong khi nhu cÇu mua lµ rÊt lín, c¸c ®èi thñ trong viÖc mua cæ phiÕu c¹nh tranh m¹nh: c¸c cæ phiÕu nµy ®îc u tiªn b¸n cho c¸c Bu ®iÖn tØnh( ®ang vµ sÏ lµ kh¸ch hµng truyÒn thèng cña doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸.) nªn kh¶ n¨ng PTF mua ®îc khèi lîng lín lµ rÊt khã.
Ngoµi c¸c chøng kho¸n cña ngµnh, PTF cßn ®îc ®Çu t vµo c¸c lo¹i chøng kho¸n cña ChÝnh phñ. Nh×n chung møc ®é rñi ro cña c¸c lo¹i chøng kho¸n nµy lµ rÊt thÊp, nªn l·i suÊt thêng kh«ng cao vµ kh«ng dÔ giao dÞch trªn thÞ trêng.
2.3.2.§¸nh gi¸ vÒ vai trß cña C«ng ty tµi chÝnh Bu ®iÖn trong Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng hiÖn nay.
Qua ®¸nh gi¸ chung vÒ ho¹t ®éng cña c«ng ty trong 3 n¨m võa qua còng ®· phÇn nµo nãi lªn ®îc kh¶ n¨ng vµ vai trß cña c«ng ty trong Tæng c«ng ty. §Ó lµm râ h¬n, phÇn tiÕp sÏ ph©n tÝch nh÷ng thµnh c«ng vµ h¹n chÕ cña c«ng ty trong viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh.
2.3.2.1.Thµnh c«ng
Trong ph¹m vi ho¹t ®éng cña m×nh, PTF ®· rÊt cè g¾ng tÝch cùc më réng c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn ®¸p øng ®ñ vèn cho c¸c dù ¸n mµ Tæng c«ng ty giao vay víi møc ®é khÈn tr¬ng vµ hiÖu qu¶. §Õn nay, c«ng ty ®· hoµn thµnh ph¬ng ¸n huy ®éng b»ng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cho c«ng ty, ph¬ng ¸n lµm ®¹i lý ph¸t hµnh cho Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. C«ng ty ®· nhanh chãng thiÕt lËp vµ më réng ®îc mèi quan hÖ tÝn dông víi c¸c ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. Trong ®iÒu kiÖn nhu cÇu vèn cña Tæng c«ng ty rÊt lín vµ Tæng c«ng ty khã kh¨n trong viÖc t×m nguån vèn tµi trî th× sù ho¹t ®éng tÝch cùc cña c«ng ty tµi chÝnh ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt khã kh¨n nµy cho Tæng c«ng ty.
Trong khi vèn ng©n s¸ch cßn h¹n chÕ, vèn tÝch luü cña nÒn kinh tÕ cßn thÊp, viÖc vay vèn trung vµ dµi h¹n cña ng©n hµng th¬ng m¹i kh«ng dÔ dµng th× viÖc huy ®éng vèn th«ng qua c«ng ty tµi chÝnh trong ngµnh lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®èi víi c¸c ®¬n vÞ trong Tæng c«ng ty. PTF ®· thùc hiÖn ho¹t ®éng nµy kh¸ hiÖu qu¶. KÕt Cô thÓ ®· ®îc ph©n tÝch trong phÇn ho¹t ®éng tÝn dông cña c«ng ty ë trªn.
Ngoµi ra, PTF ®· hoµn thµnh ph¬ng ¸n trän gãi cæ phÇn hãa cho mét sè ®¬n vÞ nh c«ng ty x©y dùng Bu ®iÖn... gãp phÇn thóc ®Èy cæ phÇn ho¸ trong doanh nghiÖp nhµ níc. Mµ viÖc ®Èy m¹nh cæ phÇn ho¸ còng cã t¸c ®éng tÝch cùc ngîc l¹i ®èi víi c«ng ty, t¹o cho c«ng ty cã thªm c¬ héi ®Ó thùc hiÖn ®Çu t, cô thÓ lµ ®Çu t vµo cæ phiÕu cña c¸c c«ng ty cæ phÇn.
Nh÷ng thµnh c«ng trªn cña c«ng ty ®· thÓ hiÖn ®îc ho¹t ®éng cña c«ng ty trong Tæng c«ng ty lµ kh«ng thÓ thiÕu c¶ vÒ tríc m¾t vµ l©u dµi vµ phÇn nµo thÓ hÞªn ®îc lµ mét c«ng cô quan träng cña Tæng c«ng ty trong thùc hiÖn qu¶n lý vèn cã hiÖu qu¶ h¬n.
2.3.2.2.H¹n chÕ
So víi yªu cÇu ®Æt ra lµ mét c¬ quan cã chøc n¨ng ®iÒu hoµ vèn trong néi bé nh»m t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn cña Tæng c«ng ty, lµ mét kªnh ®Ó thu hót c¸c nguån vèn trong vµ ngoµi níc vµ hç trî, t vÊn vÒ tµi chÝnh tiÒn tÖ cho c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn th× ho¹t ®éng cña PTF hiÖn nay cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ mét sè víng m¾c:
VÒ vai trß lµ mét kªnh huy ®éng vèn cho Tæng c«ng ty:
PTF ®· bíc ®Çu ph¸t huy ®îc chøc n¨ng trung gian cña nã, nhng cßn ë møc thÊp. Thùc tÕ cho thÊy møc ®é huy ®éng vèn qua c«ng ty tµi chÝnh cßn thÊp so víi tiÒm n¨ng.
§èi víi viÖc thu hót c¸c nguån vèn trong níc, hiÖn nay theo quy ®Þnh th× PTF ®îc thùc hiÖn nhiÒu h×nh thøc huy ®éng vèn nh ®· ph©n tÝch ë phÇn trªn, nhng trªn thùc tÕ, PTF cha thùc hiÖn huy ®éng vèn b»ng h×nh thøc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu hay nhËn tiÒn göi cã kú h¹n trªn mét n¨m cña CBCNV bëi v× ®©y lµ nh÷ng nguån cã nhiÒu h¹n chÕ vÒ tiÒm n¨ng, c¸ch thøc huy ®éng vµ sö dông do ®èi tîng huy ®éng giíi h¹n trong ngµnh mµ ®Þa bµn l¹i ph©n t¸n trªn diÖn réng dÉn ®Õn chi phÝ cao, kÕt qu¶ thÊp. Nhu cÇu vay cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn Tæng c«ng ty chñ yÕu lµ vay trung vµ dµi h¹n, ®ßi hái l·i suÊt thÊp.
VÒ thu hót nguån vèn cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông níc ngoµi, víi vÞ thÕ vµ uy tÝn vµ n¨ng lùc cña m×nh trong thêi gian qua, th× viÖc tù tiÕp cËn vµ khai th¸c c¸c nguån vèn nµy cßn lµ kho¶ng c¸ch kh¸ xa, cßn ph¶i dùa chñ yÕu vµo Tæng c«ng ty .
Nh×n chung, hiÖn nay, kh¶ n¨ng khai th¸c thu hót c¸c nguån vèn cña c«ng ty cßn bÞ giíi h¹n qu¸ hÑp cho thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña cña c«ng ty tµi chÝnh.
VÒ vai trß ®iÒu hoµ vèn:
PTF ®îc thµnh lËp dùa trªn toµn bé vèn do Tæng c«ng ty cÊp chø kh«ng ph¶i do c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn ®ãng gãp ®Ó thµnh lËp v× thÕ ®· gi¶m kh¶ n¨ng chi phèi cña c«ng ty ®èi víi c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn.
HiÖn nay, VNPT ®· uû th¸c cho PTF thùc hiÖn cho vay ®èi víi mét sè doanh nghiÖp thµnh viªn vµ mét sè dù ¸n theo kÕ ho¹ch cña VNPT(VNPT chØ ®Þnh c¸c doanh nghiÖp nµy vay qua PTF). Nhê vËy ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho PTF më réng ho¹t ®éng cña m×nh. Tuy nhiªn, vai trß cña PTF cha thùc sù ph¸t huy mét c¸ch ®Çy ®ñ v× PTF chØ ®¬n thuÇn cã nhiÖm vô qu¶n lý vèn vay, gi¸m s¸t viÖc sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých vµ hëng l·i chø kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ rñi ro vµ hiÖu qu¶ ®Çu t cña dù ¸n.
Mét h¹n chÕ n÷a lµ ®Õn nay, Tæng c«ng ty vÉn cha ®ång ý giao cho PTF qu¶n lý phÇn tiÒn cña c¸c quü hiÖn nay do Tæng c«ng ty qu¶n lý, phÇn tiÒn nhµn rçi cña Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn t¹i Ng©n hµng.
MÆt kh¸c, do vai trß huy ®éng c¸c nguån lùc tµi chÝnh trong néi bé Tæng c«ng ty cßn h¹n chÕ, kh¶ n¨ng cho vay cña PTF ®èi víi c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn Tæng c«ng ty còng cha ... cho nªn vai trß ®iÒu hoµ vèn cßn h¹n chÕ, nÕu kh«ng muèn nãi lµ cha thùc hiÖn ®îc vai trß nµy.
Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p c¬ b¶n n©ng cao vai trß cña c«ng ty tµi chÝnh Bu ®iÖn trong Tæng c«ng ty
Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam.
3.1.§Þnh híng ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty Bu chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam
3.1.1.Sù cÇn thiÕt ®æi míi tæ chøc cña Tæng C«ng ty Bu chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam
Trong giai ®o¹n c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ hiÖn nay ë níc ta, viÖc ®æi míi khu vùc kinh tÕ Nhµ níc mµ träng t©m lµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc ®îc coi lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng. ViÖc t×m kiÕm mét m« h×nh míi nh»m ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc trªn c¬ së n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng trë nªn bøc xóc. Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam còng ®ang n»m trong bèi c¶nh nµy. V× vËy, viÖc ®æi míi tæ chøc h×nh thµnh tËp ®oµn lµ chñ tr¬ng ®óng ®¾n, cã ý nghÜa chiÕn lîc ®èi víi Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam.
Thø nhÊt, §æi míi tæ chøc h×nh thµnh tËp ®oµn lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng ®Ó thùc hiÖn c¸c chiÕn lîc ph¸t triÓn Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ chiÕn lîc ®Çu t tµi chÝnh ( 5 chiÕn lîc ph¸t triÓn cña VNPT lµ ChiÕn lîc s¶n phÈm, chiÕn lîc c«ng nghÖ, chiÕn lîc thÞ trêng c¹nh tranh, chiÕn lîc ®Çu t tµi chÝnh, chiÕn lîc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc). ChiÕn lîc ®Çu t tµi chÝnh cña VNPT lµ nh»m x©y dùng mét c¬ chÕ liªn kÕt tµi chÝnh gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, sö dông c¬ chÕ tµi chÝnh nh lµ mét c«ng cô ®iÒu hµnh ho¹t ®éng chung cña VNPT. Trªn c¬ së c¸c nguån tµi chÝnh, x©y dùng mét chÝnh s¸ch tµi chÝnh c©n ®èi, ®¶m b¶o "søc khoÎ" cho tËp ®oµn, dù phßng c¸c t¸c ®éng rñi ro tõ bªn ngoµi nh khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ, rñi ro tû gi¸...Trong chiÕn lîc tµi chÝnh, híng tËp trung cña VNPT bao gåm:
+ T¨ng cêng tiÒm lùc, sù tÝch tô vèn tÝch luü tõ b¶n th©n c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña tËp ®oµn, thay ®æi ph¬ng thøc qu¶n lý h¹ch to¸n, t¹o ®éng lùc thóc ®Èy viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c m¹ng còng nh hiÖu qu¶ tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña tËp ®oµn
+Thu hót nguån vèn ®Çu t trong níc b»ng viÖc thóc ®Èy ho¹t ®éng cña c«ng ty tµi chÝnh. KhuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong níc tham gia ®Çu t vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Bu chÝnh-ViÔn th«ng, ®Æc biÖt trong c¸c ®Þa bµn, thÞ trêng cã sù c¹nh tranh gay g¾t; tranh thñ sù ®Çu t, vay vèn cña ng©n hµng trong níc vµ c¸c kho¶n vay trung dµi h¹n.
+Thu hót nguån vèn níc ngoµi trong c¸c kho¶n vay vèn cña ChÝnh phñ tõ c¸c nguån ODA, IMF, ADB, WB, vèn vay tõ nh÷ng h·ng cung cÊp thiÕt bÞ vµ c¸c dù ¸n liªn doanh, c¸c dù ¸n hîp ®ång hîp t¸c liªn doanh.
+¦u tiªn sö dông vèn ng©n s¸ch ®Çu t cho sù ph¸t triÓn th«ng tin ë c¸c vïng biªn giíi, vïng s©u, vïng xa phôc vô an ninh quèc phßng. Nghiªn cøu x©y dùng quü ph¸t triÒn Bu chÝnh ViÔn th«ng quèc gia.
Thø hai, §æi míi tæ chøc, h×nh thµnh tËp ®oµn lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i hiÖn nay cña Tæng c«ng ty. §©y lµ bíc c¶i tiÕn c¨n b¶n d©y chuyÒn c«ng nghÖ, tæ chøc lao ®éng khoa häc vµ lÒ lèi lµm viÖc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t, ph©n t¸ch h¹ch to¸n kinh doanh vµ phôc vô c«ng Ých, taä ®éng lùc khuyÕn khÝch thu hót ngêi lao ®éng.
Thø ba, §æi míi tæ chøc h×nh thµnh tËp ®oµn lµ biÖn ph¸p thÝch øng víi tèc ®é ph¸t triÓn nhanh cña khoa häc, c«ng nghÖ trªn thÕ giíi, t¹o ®iÒu kiÖn triÓn khai c«ng nghÖ míi trong cuéc "c¸ch m¹ng vÒ c«ng nghÖ th«ng tin"
Thø t, §æi míi tæ chøc h×nh thµnh tËp ®oµn lµ biÖn ph¸p ®Ó thÝch øng víi xu thÕ toµn cÇu ho¸, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ ®èi phã víi th¸ch thøc cña c¹nh tranh quèc tÕ.
Thø n¨m, §æi míi tæ chøc h×nh thµnh tËp ®oµn lµ ®Ó thùc hiÖn chñ tr¬ng cña §¶ng vµ Nhµ níc trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, trong ®æi míi doanh nghiÖp Nhµ níc.
Thø s¸u, §æi míi tæ chøc h×nh thµnh tËp ®oµn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam gi÷ ®îc tèc ®é ph¸t triÓn cao, ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu chÝnh trÞ, an ninh quèc phßng trong lÜnh vùc Bu chÝnh ViÔn th«ng.
3.1.2.VNPT cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn tíi thµnh lËp tËp ®oµn kinh tÕ.
Sau thêi gian 8 n¨m ho¹t ®éng "thÝ ®iÓm theo m« h×nh tËp ®oµn", VNPT ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh qu¶ to lín (®· tr×nh bµy trong ch¬ng 2). XÐt vÒ c¸c yÕu tè cña mét tËp ®oµn kinh tÕ th× VNPT ®· cã "d¸ng dÊp cña mét tËp ®oµn". ThÓ hiÖn trªn c¸c mÆt sau:
VÒ tr×nh ®é tÝch tô, tËp trung ho¸ s¶n xuÊt kinh doanh, Thùc tÕ cho thÊy ®èi víi Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam, trªn c¶ gãc ®é toµn ngµnh vµ gãc ®é tõng doanh nghiÖp thµnh viªn th× møc ®é tÝch tô vµ tËp trung ®Òu ®¹t ë tr×nh ®é cao. HiÖn t¹i Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam cã 103 ®¬n vÞ thµnh viªn, cã tæng tµi s¶n cè ®Þnh trªn 15 ngh×n tû ®ång.
VÒ sù ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, C¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty bao gåm c¶ khèi h¹ch to¸n phô thuéc, khèi h¹ch to¸n ®éc lËp, khèi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp, khèi liªn doanh vµ c«ng ty cæ phÇn ®Òu cã mèi quan hÖ, liªn kÕt kinh tÕ chÆt chÏ víi nhau, thÓ hiÖn râ nÐt tÝnh ®¬n ngµnh cña Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam. H¬n n÷a, trong m« h×nh tæ chøc hiÖn nay cña VNPT ®· xuÊt hiÖn c«ng ty tµi chÝnh- mét trong nh÷ng ®Æc trng cña m« h×nh tËp ®oµn kinh tÕ. C«ng ty tµi chÝnh lµm ®Çu mèi huy ®éng vèn vµ cho vay ®¸p øng yªu cÇu ®Çu t cña Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, thùc hiÖn t vÊn c¸c dù ¸n ®Çu t tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty vµ tiÕn ®Õn sÏ thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t thay Tæng c«ng ty trong níc vµ trªn thÞ trêng quèc tÕ. Quan hÖ gi÷a C«ng ty Tµi chÝnh víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty ®îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c cã vay, cã tr¶, theo l·i suÊt néi bé Tæng c«ng ty, lµ biÓu hiÖn cña quan hÖ tµi chÝnh chø kh«ng ph¶i quan hÖ hµnh chÝnh nh tríc ®©y. Trong t¬ng lai, CTTC sÏ ®ãng vai trß quan träng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn cña TCT, ph¸t huy ¶nh hëng cña TCT trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
VÒ m«i trêng kinh doanh, VNPT chiÕm gi÷ mét vÞ trÝ träng yÕu trong ngµnh Bu chÝnh-ViÔn th«ng, trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. S¶n phÈm cña VNPT chiÕm ®¹i bé phËn sè lîng s¶n phÈm cña toµn ngµnh. Sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam cã ¶nh hëng to lín ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña ®Êt níc. H¬n n÷a Tæng c«ng ty ho¹t ®éng trªn lÜnh vùc träng yÕu ®îc Nhµ níc u tiªn, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, cã triÓn väng ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong nh÷ng n¨m tíi.
VÒ tæ chøc, qua 10 n¨m ®æi míi, Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ®· x©y dùng ®îc mét ®éi ngò c¸n bé lín m¹nh, cã n¨ng lùc tr×nh ®é cao, cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®îc c¸c môc tiªu chiÕn lîc cña tËp ®oµn...
3.1.3.M« h×nh tËp ®oµn ViÔn th«ng ViÖt Nam
Qu¸n triÖt chñ tr¬ng cña §¶ng vµ Nhµ níc, nhËn thøc ®îc sù cÇn thiÕt
®æi míi tæ chøc h×nh thµnh tËp ®oµn, VNPT ®· va ®ang x©y dùng m« h×nh vµ lé tr×nh tiÕn tíi thµnh lËp tËp ®oµn Bu chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt Nam. Sau nhiÒu lÇn thay ®æi, hiÖn nay, VNPT ®· x¸c ®Þnh m« h×nh tËp ®oµn Bu chÝnh ViÔn th«ng nh sau:
S¬ ®å: TËp ®oµn Bu chÝnh-ViÔn th«ng ViÖt Nam
Tæng c«ng ty ViÔn th«ng (c«ng ty mÑ)
(Liªn kÕt mÒm)
Tæng c«ng ty Bu chÝnh
(Liªn kÕt cøng)
C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mét thµnh viªn
C«ng ty cæ phÇn
C«ng ty
liªn doanh
C«ng ty ViÔn th«ng khu vùc 3
C«ng ty
ViÔn th«ng khu vùc 2
C«ng ty viÔn th«ng khu vùc 1
Theo m« h×nh nµy, TËp ®oµn Bu chÝnh ViÔn th«ng ®îc x©y dùng trªn m« h×nh c«ng ty mÑ- c«ng ty con, trong ®ã h×nh thµnh c¶ liªn kÕt cøng vµ liªn kÕt mÒm. Tæng c«ng ty ViÔn th«ng lµ ®ãng vai trß lµ c«ng ty mÑ, t¹o ra c¸c "liªn kÕt cøng" víi c¸c c«ng ty con th«ng qua viÖc n¾m gi÷ ®a sè cæ phiÕu cña c«ng ty con, ®ång thêi t¹o "liªn kÕt mÒm " víi Tæng c«ng ty Bu chÝnh th«ng qua c¸c hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh.
Trong tËp ®oµn, C«ng ty mÑ lµ Tæng c«ng ty ViÔn th«ng ViÖt Nam tæ chøc díi h×nh thøc Nhµ níc chiÕm gi÷ 100% vèn, lµ c«ng ty cã tiÒm lùc kinh tÕ m¹nh nhÊt vµ n¨ng lùc trÝ tuÖ cao nhÊt bao gåm: Nh÷ng bé phËn cã kh¶ n¨ng kinh doanh tèt, nh÷ng bé phËn then chèt cã thÓ qu¶n lý thèng nhÊt ®îc m¹ng líi nh: ®êng trôc viÔn th«ng quèc gia vµ quèc tÕ ; Bé phËn kinh doanh tµi chÝnh; C¸c c¬ së nghiªn cøu, ®µo t¹o, ch¨m sãc søc kháe;
Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam sÏ së h÷u toµn bé hoÆc mét phÇn vèn ®iÒu lÖ cña c«ng ty con vµ hëng lîi nhuËn tõ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c«ng ty con theo tû lÖ gãp vèn.
C¸c c«ng ty con lµ nh÷ng ph¸p nh©n ®éc lËp víi c«ng ty mÑ, ®îc c«ng ty mÑ së h÷u toµn bé hoÆc mét phÇn vèn ®iÒu lÖ díi c¸c h×nh thøc:
+C«ng ty h÷u h¹n mét thµnh viªn: do c«ng ty mÑ së h÷u 100 vèn ®iÒu lÖ. C¸c c«ng ty nµy ®îc h×nh thµnh tõ viÖc chuyÓn ®æi c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn cña Tæng c«ng ty kh«ng n»m trong ®èi tîng cæ phÇn ho¸.
+C¸c c«ng ty cæ phÇn phÇn lín ®îc h×nh thµnh b»ng c¸ch cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn hiÖn nay cña Tæng c«ng ty mµ trong ®ã Tæng c«ng ty gãp vèn víi t c¸ch lµ mét cæ ®«ng s¸ng lËp.
+C¸c c«ng ty liªn doanh, trong ®ã mét phÇn vèn ®iÒu lÖ do c«ng ty mÑ së h÷u nÕu c¸c c«ng ty nµy tù nguyÖn gia nhËp tËp ®oµn.
+Thµnh lËp c¸c C«ng ty viÔn th«ng vïng. ViÖc ph©n vïng dùa trªn quy m« vµ lu lîng, cã thu- chi t¬ng ®èi c©n b»ng. Chøc danh ®iÒu hµnh cao nhÊt cña c¸c c«ng ty nµy lµ Tæng Gi¸m ®èc. C¸c c«ng ty ViÔn th«ng vïng h¹ch to¸n ®éc lËp, trong néi bé c¸c C«ng ty ViÔn th«ng vïng thùc hiÖn h¹ch to¸n phô thuéc.
§Ó x©y dùng Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam hiÖn nay theo m« h×nh trªn ®ßi hái mét kho¶ng thêi gian kh¸ dµi. V× vËy, Tæng c«ng ty còng ®· x©y dùng lé tr×nh thùc hiÖn nh sau:
-Bíc 1, n¨m 2001:TriÓn khai thÝ ®iÓm ®æi míi tæ chøc vµ qu¶n lý kinh doanh khai th¸c Bu chÝnh ViÔn th«ng trªn ®Þa bµn 10 Bu ®iÖn tØnh, thµnh phè theo híng: H¹ch to¸n râ vµ riªng hai lÜnh vùc Bu chÝnh vµ ViÔn th«ng theo tõng dÞch vô trong mçi lÜnh vùc trªn ®Ó tiÕn tíi h¹ch to¸n ®éc lËp.
-Bíc 2, n¨m 2002-2004: TriÓn khai ®ång bé m« h×nh trªn trong toµn bé 61 Bu ®iÖn tØnh, thµnh phè, ®ång thêi víi viÖc nghiªn cøu sím viÖc thÝ ®iÓm m« h×nh C«ng ty mÑ-c«ng ty con sau khi cã híng dÉn cña Nhµ níc; ChuyÓn 8 doanh nghiÖp thµnh viªn cña Tæng c«ng ty thµnh C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mét thµnh viªn:C«ng ty th«ng tin di ®éng VMS, C«ng ty c¸c DÞch vô ViÔn th«ng GPC, C«ng ty ®iÖn to¸n vµ truyÒn sè liÖu VDC, C«ng ty ph¸t triÓn phÇn mÒm VASC, C«ng ty tiÕt kiÖm Bu ®iÖn, C«ng ty t vÊn x©y dùng vµ ph¸t triÓn Bu ®iÖn, XÝ nghiÖp In Bu ®iÖn, XÝ nghiÖp In Tem Bu ®iÖn; tiÕp tôc cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn khèi c«ng nghiÖp, th¬ng m¹i, x©y l¾p: Nhµ m¸y vËt liÖu Bu ®iÖn, Nhµ m¸y thiÕt bÞ Bu ®iÖn, C«ng ty thiÕt bÞ ®iÖn tho¹i, C«ng ty x©y l¾p Bu ®iÖn tp Hå ChÝ Minh...;X©y dùng c¬ chÕ hach to¸n riªng gi÷a dÞch vô Bu chÝnh vµ ViÔn th«ng. X©y dùng c¬ chÕ h¹ch to¸n cña c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc. Nghiªn cøu chiÕn lîc gi¸ c¸c dÞch vô Bu chÝnh ViÔn th«ng vµ chÝnh s¸ch phôc vô sù c¹nh tranh vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
-Bíc 3, ®Õn n¨m 2005: Hoµn thµnh tæ chøc vµ c¬ chÕ qu¶n lý TËp ®oµn Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam. TËp ®oµn Bu chÝnh ViÔn th«ng sÏ sö dông hai h×nh thøc liªn kÕt cøng vµ liªn kÕt mÒm. C«ng ty mÑ sÏ liªn kÕt cøng víi c¸c c«ng ty con th«ng qua c¬ chÕ vËn hµnh do Nhµ níc quy ®Þnh, ®iÒu lÖ cña Tæng c«ng ty(C«ng ty mÑ).ViÖc liªn kÕt mÒm ®îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c hîp ®ång vµ quy chÕ cña tËp ®oµn, gi÷a Tæng c«ng ty ViÔn th«ng ViÖt Nam vµ Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÖt Nam . TËp ®oµn sÏ cã Ban l·nh ®¹o chung ®Ó ®iÒu hµnh, phèi hîp sö dông v¨n phßng C«ng ty mÑ lµm c¬ quan t vÊn chuyªn m«n.
3.2.§Þnh híng ph¸t triÓn cña PTF
3.2.1.VÞ trÝ cña PTF trong m« h×nh míi
Nh vËy, theo m« h×nh trªn th× c«ng ty tµi chÝnh thuéc c«ng ty mÑ, víi vai trß qu¶n lý tËp trung hÖ thèng tµi chÝnh trong tËp ®oµn. §Ó chuÈn bÞ cho tiÕn tr×nh x©y dùng tËp ®oµn theo m« h×nh trªn, c¶ Tæng c«ng ty nãi chung vµ c«ng ty tµi chÝnh nãi riªng ®Òu ph¶i x©y dùng cho m×nh môc tiªu chiÕn lîc cô thÓ ®Þnh híng ho¹t ®éng tríc m¾t vµ l©u dµi, ®ång thêi cÇn t×m ra c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé ®Ó thùc hiÖn.
3.2.2.Môc tiªu chiÕn lîc trong thêi gian tíi cña PTF:
Víi nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc trong 3 n¨m ho¹t ®éng võa qua, bíc sang n¨m 2002, c«ng ty ®· v¹ch ra chiÕn lîc ph¸t triÓn víi nh÷ng môc tiªu quan träng nh sau:
-TiÕp tôc hoµn thiÖn quy chÕ tµi chÝnh vµ c¬ cÊu tæ chøc trong giai ®o¹n míi, t¹o dùng mét c«ng ty ph¸t triÓn bÒn v÷ng, æn ®Þnh vµ l©u dµi.
-X©y dùng mét quy tr×nh t¸c nghiÖp cã hÖ thèng thèng nhÊt, tr×nh ®é cao, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c trang thiÕt bÞ thÝch øng víi tèc ®é ®æi míi vµ ph¸t triÓn.
- §Èy m¹nh kÕ ho¹ch nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng ®Çu t chøng kho¸n nh»m môc ®Ých tham gia vµo thÞ trêng chøng kho¸n mét c¸ch cã hiÖu qu¶.
-N©ng cao vai trß cña c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty, thùc hiÖn tèt chøc n¨ng chuyªn m«n ho¸ trong ®iÒu hµnh qu¶n lý tµi chÝnh, trë thµnh c«ng cô tµi chÝnh quan träng cña Tæng c«ng ty.
-N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ huy ®éng vèn vµ ho¹t ®éng ®Çu t
-Tèi ®a ho¸ lîi nhuËn b»ng c¸ch gi¶m chi phÝ vµ ®Çu t cã hiÖu qu¶ h¬n, tÝch luü vèn ®Ó t¨ng cêng thÕ m¹nh cho c«ng ty.
§Ó thùc hiÖn ®ù¬c c¸c môc tiªu ®ã, nhiÖm vô tríc m¾t cña c«ng ty lµ triÓn khai tèt viÖc tµi trî cho c¸c dù ¸n cña c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh, ®Æc biÖt tËp trung vµo c¸c dù ¸n cña c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp vµ cæ phÇn; t×m kiÕm c¸c dù ¸n míi ®Ó triÓn khai c«ng t¸c ®Çu t ngay tõ nh÷ng bíc ban ®Çu; ®Çu t vµo cæ phiÕu cña c¸c c«ng ty sÏ cæ phÇn ho¸ trong thêi gian tíi: C«ng ty x©y dùng Bu ®iÖn PTC, XÝ nghiÖp khoa häc s¶n xuÊt thiÕt bÞ th«ng tin II (KASATI), c«ng ty vËt t Bu ®iÖn I (COKYVINA), C«ng ty vËt t Bu ®iÖn II(POMASCO), c«ng ty x©y l¾p vµ ph¸t triÓn Bu ®iÖn thµnh phè Hå ChÝ Minh(SAICOM), c«ng ty cæ phÇn du lÞch Bu ®iÖn, Kh¸ch s¹n Kh¸nh Hoµ; t vÊn qu¶n lý vèn vµ nhËn uû th¸c ®Çu t cho Tæng c«ng ty; T vÊn lËp dù ¸n ®Çu t cho Tæng c«ng ty. Trong ®ã, ®Æc biÖt quan t©m tíi c¸c dù ¸n träng ®iÓm mang tÝnh chiÕn lîc cña Tæng c«ng ty, bao gåm c¸c dù ¸n ®Çu t ra níc ngoµi díi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau; thùc hiÖn tèt c¸c ®Ò tµi khoa häc cÊp Tæng c«ng ty.
C«ng ty còng ®· x©y dùng ph¬ng híng ph¸t triÓn kinh doanh ®Õn n¨m 2005-víi tªn gäi lµ chiÕn lîc ph¸t triÓn s¶n phÈm vµ më réng thÞ trêng.
Trªn c¬ së môc tiªu nhiÖm vô cña c«ng ty ®· ®îc quy ®Þnh vµ ph¹m vi ho¹t ®éng trong néi bé Tæng c«ng ty, ph¬ng híng ph¸t triÓn kinh doanh, ph¸t triÒn s¶n phÈm vµ më réng thÞ trêng cña c«ng ty ®îc tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò quan träng sau:
-Th«ng qua nghiÖp vô ph¸t hµnh, c«ng ty sÏ huy ®éng vèn tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông trong vµ ngoµi níc phôc vô cho dù ¸n ®Çu t cña Tæng c«ng ty
-Th«ng qua nghiÖp vô cho vay theo uû th¸c cña Tæng c«ng ty, c«ng ty sÏ gãp phÇn thùc hiÖn chñ tr¬ng chuyÓn quan hÖ cÊp ph¸t sang quan hÖ vay tr¶ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n cho nguån vèn ®Çu t cña Tæng c«ng ty.
-Víi nh÷ng ph¬ng thøc qu¶n lý ®iÒu hµnh ng©n quü, c«ng ty tµi chÝnh Bu ®iÖn sÏ cung cÊp dÞch vô qu¶n lý ng©n quü cho Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn mang l¹i hiÖu qu¶ lín nhÊt tõ nguån vèn b»ng tiÒn.
-NghiÖp vô t vÊn ®èi víi doanh nghiÖp ngµy cµng quan träng. C«ng ty tµi chÝnh sÏ ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô t vÊn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ®¬n vÞ, bao gåm T vÊn cæ phÇn ho¸, t vÊn qu¶n lý doanh nghiÖp vµ c¸c nghiÖp vô t vÊn kh¸c.
3.3. Gi¶i ph¸p n©ng cao vai trß cña PTF trong VNPT
Víi chñ tr¬ng x©y dùng c¸c Tæng c«ng ty ph¸t triÓn thµnh tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh do ®ã ®iÒu tÊt yÕu c¸c Tæng c«ng ty ph¶i g¾n m×nh vµo hÖ thèng thÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ. ChÝnh v× vËy cÇn thiÕt ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó tõng bíc hoµn thiÖn ho¹t ®éng cña c«ng ty tµi chÝnh trong c¸c Tæng c«ng ty.
3.3.1.Gi¶i ph¸p n©ng cao vai trß huy ®éng vèn
B¶n th©n c«ng ty tµi chÝnh lµ mét trung gian tµi chÝnh trong 1 Tæng c«ng ty lín, ph¶i thùc sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o. Ph¶i khai th¸c tèt thÞ trêng néi bé cña Tæng c«ng ty më réng h×nh thøc ho¹t ®éng ra bªn ngoµi Tæng c«ng ty trong ph¹m vi cho phÐp. C«ng ty còng cÇn tËn dông sù hç trî ®Æc biÖt cña Tæng c«ng ty v× ®Çy lµ mét m« h×nh míi ra ®êi cha cã kinh nghiÖm. Mét sè biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy:
-T×m c¸ch ®Ó Gi¶m tèi thiÓu chi phÝ huy ®éng vèn, khi c«ng ty ®îc chñ ®éng vÒ l·i suÊt th× c«ng ty cÇn x©y dùng khung l·i suÊt ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh cao h¬n, gi¶m c¸c chi phÝ kh¸c liªn quan ®Õn c«ng t¸c huy ®éng nh x©y dùng ®éi ngò thùc hiÖn nghiÖp vô ®¬n gi¶n cã hiÖu qu¶.
-TriÓn khai c¸c ph¬ng thøc huy ®éng míi cã hiÖu qu¶ h¬n
-T×m C¸c biÖn ph¸p ®Ó më réng ho¹t ®éng cho vay bëi v× khi ho¹t ®éng cho vay ®îc më réng th× míi t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn huy ®éng vèn tèt h¬n. C¸c biÖn ph¸p më réng ho¹t ®éng cho vay cã thÓ lµ: X©y dùng ph¸t triÓn h¬n n÷a c¸c mèi quan hÖ tÝn dông víi c¸c ng©n hµng vµ tæ chøc tÝn dông kh¸c, më réng ho¹t ®éng ®ång tµi trî víi c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c ngoµi c¸c ng©n hµng c«ng ty ®· thiÕt lËp quan hÖ, nghiªn cøu ®Ó khi cã ®iÒu kiÖn th× triÓn khai dÞch vô tÝn dông míi nh dÞch vô bao thanh to¸n, dÞch vô tµi trî cho kh¸ch hµng sö dông c¸c s¶n phÈm, dÞch vô cña ngµnh.
3.3.2.Gi¶i ph¸p n©ng cao vai trß ®Çu t tµi chÝnh
-T¨ng cêng c«ng t¸c kh¸ch hµng, x©y dùng c¸c kªnh th«ng tin phôc vô cho ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh.
-TÝch cùc liªn hÖ víi c¸c ban chøc n¨ng VNPT ®Ó t×m kiÕm c¸c dù ¸n kh¶ thi vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Çu t cña PTF.
-ThiÕt lËp quan hÖ víi c¸c c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn ®Ó gãp phÇn thùc hiÖn ®Çu t ®óng tiÕn ®é.
-TiÕp cËn c¸c dù ¸n ®Çu t träng ®iÓm cña ngµnh ngay tõ lóc míi s¬ khai, lËp kÕ ho¹ch thu xÕp vèn cho dù ¸n.
-Theo s¸t tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ cña c¸c ®¬n vÞ cæ phÇn trong thêi gian tíi ®Ó thùc hiÖn ®Çu t kÞp thêi cã hiÖu qu¶, víi môc tiªu ®Çu t tèi ®a vµo cæ phiÕu cña c¸c c«ng ty nµy theo kh¶ n¨ng vµ quan hÖ víi c¸c ®¬n vÞ cæ phÇn ho¸.
-Qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kho¶n vèn ®· ®Çu t vµo c¸c c«ng ty cæ phÇn .
-Nghiªn cøu h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm, dÞch vô míi nh dÞch vô uû th¸c qua c«ng ty cho thuª tµi chÝnh, h×nh thøc hîp t¸c ®Çu t trùc tiÕp víi c¸c ®èi t¸c.
3.3.3.Gi¶i ph¸p n©ng cao vai trß ®iÒu hoµ vèn
-§Ó thùc hiÖn ®îc vai trß ®iÒu hoµ vèn kh«ng thÓ t¸ch rêi viÖc thùc hiÖn kiÓm so¸t vÒ mÆt tµi chÝnh ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. V× vËy, ®Ó gãp phÇn vµo nhiÖm vô nµy, c«ng ty tµi chÝnh kh«ng thÓ t¸ch rêi c¸c phßng ban cña Tæng c«ng ty nhÊt lµ phßng(ban tµi chÝnh). V× vËy, c«ng ty tµi chÝnh cÇn kiÕn nghÞ Tæng c«ng ty lµm râ vµ ph©n ®Þnh ranh giíi nhiÖm vô gi÷a c«ng ty tµi chÝnh vµ c¸c phßng ban cña Tæng c«ng ty vµ cÇn phèi hîp víi chÆt chÏ víi c¸c ban ngµnh cña Tæng c«ng ty ®Ó cã thÓ tiÕp nhËn th«ng tin cÇn thiÕt vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ®Ó lµm tèt phÇn nhiÖm vô cña m×nh.
-HiÖn nay, vèn ®iÒu lÖ cña PTF kh«ng lín, nhËn uû th¸c ®Çu t cña Tæng c«ng ty lµ mét h×nh thøc t¨ng vèn ho¹t ®éng cho PTF. PTF nªn tËn dông nguån vèn nµy mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n...
-Hoµn thiÖn c«ng t¸c ng©n quü cña c«ng ty, t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nguån tiÒn cña c«ng ty ®Ó tõ ®ã lµm tèt h¬n c«ng t¸c nµy cho Tæng c«ng ty.
3.3.4.C¸c gi¶i ph¸p kh¸c
-Phèi hîp víi Tæng c«ng ty x©y dùng kÕ ho¹ch bæ sung vèn ®iÒu lÖ, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c«ng ty tham gia vµo c«ng cuéc ®Çu t vµo c¸c c«ng tr×nh cña Tæng c«ng ty cã hiÖu qu¶ h¬n.
-Më réng ®a d¹ng hãa lo¹i h×nh s¶n phÈm dÞch vô, tríc hÕt lµ trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu. §èi víi ho¹t ®éng tÝn dông : sö dông tèi ®a c¸c nguån ®Ó tµi trî cho c¸c dù ¸n cña c¸c ®¬n vÞ cïng ngµnh kinh tÕ kü thuËt, triÓn khai cho vay c¸n bé c«ng nh©n viªn, cho vay tr¶ gãp, h×nh thµnh c¸c s¶n phÈm cho vay míi nh lo¹i h×nh bao thanh to¸n(chiÕt khÊu c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng.)
-§Èy m¹nh c¸c ph¸t triÓn c¸c dÞch vô t vÊn tµi chÝnh tiÒn tÖ nh t vÊn lËp b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi, t vÊn ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ doanh nghiÖp...
-Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc c¶ vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm c«ng t¸c trong tõng lÜnh vùc. KÕt hîp c¶ tù ®µo t¹o néi bé vµ ®µo t¹o bªn ngoµi.
Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m ph¸t huy h¬n n÷a vai trß cña PTF trong VNPT. Tuy nhiªn, c«ng ty tµi chÝnh kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc nh÷ng gi¶i ph¸p trªn nÕu nh c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc vµ quy ®Þnh cña Tæng c«ng ty vÉn bã buéc ho¹t ®éng cña c«ng ty. Sau ®©y, lµ mét sè kiÕn nghÞ v¬i c¸c c¬ quan qu¶n lý c«ng ty tµi chÝnh Bu ®iÖn nh»m t¹o m«i trêng ho¹t ®éng th«ng tho¸ng cho c«ng ty.
3.4.Mét sè kiÕn nghÞ
3.4.1.KiÕn nghÞ vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc
HiÖn nay, ho¹t ®éng cña PTF gÆp rÊt nhiÒu víng m¾c do c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc cha ®ång bé, thÓ hiÖn lµ cßn nhiÒu quy ®Þnh chång chÐo, m©u thuÉn khiÕn ho¹t ®éng cña c«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n. §Ó m«i trêng ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty nãi chung vµ PTF nãi riªng th«ng tho¸ng h¬n. Víi giíi h¹n nghiªn cøu cña m×nh, t«i xin m¹nh d¹n nªu mét sè kiÕn nghÞ nh»m më réng ho¹t ®éng cña PTF vµ t¨ng tÝnh chñ ®éng, linh ho¹t h¬n cho PTF.
Mét lµ, cÇn sím ban hµnh NghÞ ®Þnh vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty tµi chÝnh. HiÖn t¹i, Ng©n hµng Nhµ níc ®ang trong qu¸ tr×nh so¹n th¶o NghÞ ®Þnh nµy, nhng do cã nhiÒu ý kiÕn tranh c·i kh¸c nhau nªn viÖc ra ®êi v¨n b¶n nµy ®· chËm so víi dù ®Þnh. Môc tiªu ra ®êi cña c¸c c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty ®· ®îc x¸c ®Þnh râ víi vai trß hÕt søc quan träng. ThÕ nhng, thùc tÕ ho¹t ®éng cña tÊt c¶ c¸c c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty ®Òu gÆp rÊt nhiÒu víng m¾c, vai trß cña c¸c c«ng ty nµy cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vµ mong muèn khi thµnh lËp. Quan ®iÓm cña c¸c c¬ quan qu¶n lý còng cha râ rµng. Tríc khi ®a ra dù th¶o NghÞ ®Þnh vÒ c«ng ty tµi chÝnh, nhiÒu quan chøc NHNN cßn cho r»ng nªn ®a c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty ra ngoµi ph¹m vi ®iÒu chØnh cña NghÞ ®Þnh. §iÒu nµy thËt phi lý! V× thÕ, ®iÒu tríc tiªn lµ trong NghÞ ®Þnh vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty tµi chÝnh cÇn cã mét kho¶n môc lµm râ vÞ trÝ cña c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty.
C«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty cã vÞ trÝ, chøc n¨ng riªng nªn kh«ng thÓ ghÐp vµo h×nh th¸i ng©n hµng hay tæ chøc tÝn dông kh¸c ®Ó xo¸ bá phÇn nµy hay phÇn kh¸c khi quy ®Þnh ph¹m vi ho¹t ®éng còng nh hµnh vi hoat ®éng cña nã. Còng kh«ng nªn trãi buéc ho¹t ®éng cña c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty nh c¸c CTTC kh¸c. CTTC trong Tæng c«ng ty ph¶i ®îc thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng nh mét c«ng ty tµi chÝnh b×nh thêng kh¸c, h¬n n÷a nã ph¶i ®îc thùc hiÖn mét sè ho¹t ®éng ®Æc thï phï hîp.
V× thÕ, trong NghÞ ®Þnh vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty cÇn ph¶i cã c¸c quy ®Þnh më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty nãi chung vµ PTF nãi riªng. Cô thÓ lµ mét sè quy ®Þnh sau:
-Më réng ph¹m vi huy ®éng tiÒn göi cña PTF ra d©n c nãi chung vµ ph¹m vi cho vay ra c¶ hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n ®Ó dÔ dµng thu hót vèn vµ sö dông ®îc nguån cã l·i suÊt thÞ trêng...
-Cho phÐp PTF ®îc huy ®éng nguån vèn cã kú h¹n 3 th¸ng trë lªn. V× thùc tÕ nguån vèn cha ®Çu t cã thª huy ®éng cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn lµ rÊt lín.(>900 tû ) nhng l¹i cã kú h¹n <1 n¨m. NÕu PTF ®îc huy ®éng nguån vèn cã kú h¹n tõ 3th¸ng trë lªn th× sÏ gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ c«ng t¸c chu chuyÓn vèn trong néi bé ngµnh còng nh toµn bé nÒn kinh tÕ
--Cho phÐp PTF ®îc lµm tæ chøc tÝn dông ®Çu mèi. Lµ thµnh viªn cña VNPT, PTF cã ®iÒu kiÖn ®Ó t×m hiÓu c¸c dù ¸n cña ngµnh mét c¸ch nhanh chãng, ®Çy ®ñ. Qua c¸c cuéc tiÕp xóc, lµm viÖc víi PTF, mét sè ng©n hµng vµ tæ chøc tÝn dông kh¸c bµy tá sù quan t©m vµ s½n sµng tham gia ®ång tµi trî cho c¸c dù ¸n cña ngµnh trong trêng hîp PTF ®øng ra lµm tæ chøc tÝn dông ®Çu mèi. C¸c ng©n hµng vµ tæ chøc tÝn dông nµy còng nhÊn m¹nh viÖc PTF ®øng ra lµm ®Çu mèi trong c¸c kho¶n cho vay c¸c dù ¸n trong ngµnh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho hä trong viÖc thu thËp th«ng tin, ®¸nh gi¸ vµ thÈm ®Þnh dù ¸n cho vay tèt h¬n lµ khi b¶n th©n hä ®øng ra lµm ®Çu mèi.
-Xo¸ bá quy ®Þnh vÒ viÖc khung l·i suÊt huy ®éng vµ cho vay cña PTF ph¶i do Tæng Gi¸m ®èc Tæng c«ng ty quyÕt ®Þnh. BiÖn ph¸p nµy lµm t¨ng tÝnh ®éc lËp, tù chñ kinh doanh cña PTF, t¨ng tÝnh c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cho PTF
-Cho phÐp PTF ®îc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô vÒ ngo¹i hèi ®Ó thu hót c¸c nguån v«n ngo¹i tÖ nh»m ®¸p øng toµn diÖn nhu cÇu vèn cña Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn: VNPT lµ Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam m¹nh, ®· vµ ®ang thiÕt lËp ®îc thÞ phÇn vµ søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ trêng khu vùc vµ quèc tÕ trong xu híng toµn cÇu ho¸. V× vËy, mèi quan hÖ kinh tÕ cña VNPT víi c¸c tæ chøc níc ngoµi vµ quèc tÕ cã liªn quan mËt thiÕt vµ b¾t buéc ph¶i sö dông c¸c ®ång tiÒn cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi nh USD, DM, FFr...cha kÓ VNPT cßn cã c¸c doanh nghiÖp liªn doanh hoÆc cã vèn ®Çu t níc ngoµi lªn tíi hµng tr¨m triÖu USD. Trong ®iÒu kiÖn nh vËy, PTF thùc tiÔn ®ßi hái cÇn sím ®îc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®äng ngo¹i hèi nh NHTM míi cã htÓ thùc hiÖn nguån ngo¹i tÖ kh«ng nhá cho nÒn kinh tÕ.
Tãm l¹i, néi dung NghÞ ®Þnh vÒ tæ chøc ho¹t ®éng cña c«ng ty tµi chÝnh ph¶i t¹o ra sù c¹nh tranh b×nh ®¼ng gi÷a c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. H¬n n÷a, kh«ng nªn trãi buéc lo¹i CTTC trong Tæng c«ng ty ph¶i hoµn toµn gièng nh CTTC ®ang ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh tiÒn tÖ, mµ cÇn ph¶i më réng chøc n¨ng ®Çu t cña nã. ChÝnh ®Çu t míi lµ môc tiªu chñ yÕu cña Tæng c«ng ty trong viÖc huy ®éng vèn. Vµ ®©y còng lµ mét chøc n¨ng quan träng, lµ nhu cÇu cÇn thiÕt thµnh lËp CTTC trong Tæng c«ng ty.
Hai lµ, vÒ chÕ ®é thu thuÕ th× nªn bá quy ®Þnh vÒ thu thuÕ VAT ®èi víi dÞch vô nhËn uû th¸c tõ nguån vèn néi bé cña Tæng c«ng ty v× thùc chÊt ®©y chØ lµ mét biÖn ph¸p ®Ó ®iÒu hoµ vèn néi bé.
Ba lµ, cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®ång bé ®Ó ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam. ViÖc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty tµi chÝnh còng kh«ng thÓ t¸ch rêi ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n. Do ®ã, viÖc ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n lµ mét néi dung quan träng vµ cÇn thiÕt. C¸c biÖn ph¸p ®Ó ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam cã thÓ lµ: t¨ng hµng ho¸ cho thÞ trêng chøng kho¸n, ®Èy m¹nh cæ phÇn hãa c¸c doanh nghiÖp, hoµn thiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch cho ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n, ®µo t¹o nh©n lùc cho thÞ trêng chøng kho¸n...
3.4.2.KiÕn nghÞ vÒ quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh trong tËp ®oµn Bu ®iÖn
Sù xuÊt hiÖn c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty sÏ dÉn ®Õn mét sè thay ®æi vÒ hÖ thèng vµ c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty. Do míi thµnh lËp vµ tÝnh chÊt ho¹t ®éng cña c«ng ty tµi chÝnh thuéc lo¹i h×nh nµy ë níc ta cha cã kinh nghiÖm nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng lóng tóng khã kh¨n ban ®Çu. C¸c c«ng ty tµi chÝnh vµ b¶n th©n Tæng c«ng ty ®Òu ph¶i x©y dùng c¬ chÕ ho¹t ®éng vµ c¬ chÕ qu¶n lý míi ®Ó tù thÝch øng v¬i ®iÒu kiÖn riªng trong Tæng c«ng ty.
Mét trong nh÷ng khã kh¨n g©y trë ng¹i ®èi víi PTF ®ã lµ c¬ chÕ qu¶n lý bªn trong Tæng c«ng ty cha th«ng suèt, cha t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty tµi chÝnh ho¹t ®éng. Mét sè víng m¾c gi÷a c«ng ty tµi chÝnh vµ ban tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty vÒ chøc n¨ng, quyÒn h¹n vµ sù phèi hîp lÉn nhau?
H¬n n÷a, Qua nh÷ng thùc tÕ ®· tr×nh bµy ë phÇn trªn cho thÊy viÖc ph¸t huy vai trß thùc sù cña c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty Nhµ níc ph¶i g¾n liÒn víi viÖc x©y dùng mét c¬ chÕ tµi chÝnh trong m« h×nh Tæng c«ng ty phï hîp víi c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan. C¬ chÕ ®ã cho phÐp Tæng c«ng ty thùc sù cã hiÖu lùc trong viÖc ®iÒu tiÕt, chi phèi vÒ mÆt tµi chÝnh ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nhng kh«ng ph¶i dùa vµo ý muèn chñ quan vµ b»ng biÖn ph¸p hµnh chÝnh mµ chñ yÕu dùa trªn c¸c quan hÖ cña kinh tÕ thÞ trêng (th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t tÝn dông cña mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh trung gian nh C«ng ty Tµi chÝnh); c¬ chÕ Êy cho phÐp tËp trung thu hót ®îc c¸c nguån lùc tµi chÝnh cÇn thiÕt cho ph¸t triÓn nhng ®ång thêi còng ®¶m b¶o viÖc sö dông c¸c nguån ®ã cã hiÖu qu¶ nhÊt; ...c¬ chÕ ®ã cã ph©n ®Þnh râ rµng vÒ lÜnh vùc tr¸ch nhiÖm vÒ quan hÖ phèi hîp gi÷a C«ng ty tµi chÝnh vµ c¸c phßng ban chøc n¨ng cña Tæng c«ng ty.
Víi yªu cÇu nh vËy, mét m« h×nh c«ng ty tµi chÝnh nh mét c«ng ty mÑ thùc hiÖn ®iÒu tiÕt, ®Çu t vèn cña Tæng c«ng ty cã thÓ lµ m« h×nh phï hîp trong t¬ng lai khi c¸c yÕu tè cña thÞ trêng vèn h×nh thµnh hoµn chØnh, khi yªu cÇu tÝch tô, tËp trung vèn cña Tæng c«ng ty ®· ë møc cao, vît ra khái kh¶ n¨ng ®¶m b¶o vµ tÇm kiÓm so¸t cña c¬ chÕ truyÒn thèng, tù th©n ®ßi hái ph¶i cã mét c«ng ty tµi chÝnh cã ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng, chi phèi vÒ mÆt tµi chÝnh ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Tríc m¾t, c«ng ty tµi chÝnh vÉn chØ nªn nh mét ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty nhng ®Ó ph¸t huy ®îc vai trß vµ dÇn v¬n lªn ®¸p øng ®îc yªu cÇu míi cÇn cã mét sè biÖn ph¸p nh sau:
-X©y dùng quy chÕ tËp trung ®îc c¸c nguån quü chuyªn dïng nhµn rçi vÒ Tæng c«ng ty th«ng qua c«ng ty tµi chÝnh ®Ó cho vay vµ ®Çu t cã hiÖu qu¶, tr¸nh l·ng phÝ, gi¶m dÇn viÖc ®iÒu ®éng cÊp ph¸t...§©y lµ mét biÖn ph¸p quan träng t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c«ng ty tµi chÝnh cã thÓ thùc hiÖn ®îc vai trß ®iÒu hoµ vèn trong Tæng c«ng ty. Vµ thùc tÕ, c«ng ty tµi chÝnh chØ cã thÓ thùc hiÖn ®îc tèt vai trß nµy chØ khi c¸c nguån lùc tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty ®îc tËp trung qua c«ng ty tµi chÝnh vµ c«ng ty tµi chÝnh ®îc thùc hiÖn qu¶n lý ®iÒu chuyÓn c¸c nguån vèn nµy cho toµn Tæng c«ng ty.
-Giao toµn bé phÇn vèn ph¶i vay vµ huy ®éng cña Tæng c«ng ty cho c«ng ty tµi chÝnh ®Ó PTF chñ ®«ng cã kÕ ho¹ch, víi nhiÒu h×nh thøc, quan hÖ víi nhiÒu ®èi t¸c nh»m sö dông vèn cã hiÖu qu¶ h¬n. BiÖn ph¸p nµy gióp Tæng c«ng ty dÇn kh«ng bao vèn qua viÖc cÊp ph¸t va h¹n chÕ viÖc c¸c ®¬n vÞ û l¹i.
-Cho phÐp PTF nhËn uû th¸c qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh phÇn vèn ®Çu t gi¸n tiÕp qua h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn nh»m ®iÒu chuyÓn vèn ®óng môc tiÒu vµ hiÖu qu¶ cao h¬n.
-Hoµn thiÖn quy chÕ giao PTF t vÊn qu¶n lý vèn cña Tæng c«ng ty ë c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn, c¸c c«ng ty cæ phÇn,... vµ thóc ®Èy nhanh chãng ®a vµo thùc thi.
-Cho phÐp C«ng ty tµi chÝnh tham gia nghiªn cøu ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý ®iÒu hµnh kinh tÕ cña Tæng c«ng ty.
--C¬ chÕ tµi chÝnh ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh ®¶m b¶o tÝnh tù chñ vÒ tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, n©ng cao sù hoµ nhËp thùc sù cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn vµo c¬ chÕ thÞ trêng
3.4.3.KiÕn nghÞ kh¸c vÒ më réng ho¹t ®éng cho c«ng ty tµi chÝnh
-Bao thanh to¸n lµ mét h×nh thøc chiÕt khÊu chøng tõ ®îc thÓ hiÖn th«ng qua viÖc tµi trî tÝn dông cña c«ng ty tµi chÝnh ®èi víi doanh nghiÖp. CTTC mua l¹i ho¸ ®¬n ghi c¸c kho¶n nî ph¶i thu cña c¸c doanh nghiÖp ph¸t sinh tõ viÖc b¸n hµng tr¶ chËm, thùc hiÖn qu¶n lý sæ s¸ch cho c¸c doanh nghiÖp.NghiÖp vô bao thanh to¸n nÕu ®îc thùc hiÖn còng sÏ n©ng cao ®îc vai trß hç trî vÒ mÆt tµi chÝnh cña c«ng ty tµi chÝnh ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, gi¶m ®îc c¸c chi phÝ thanh to¸n trong c¸c hîp ®ång mua b¸n hoÆc nhËp khÈu vËt t thiÕt bÞ cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn.
-Cho phÐp c«ng ty tµi chÝnh tham gia mét sè nghiÖp vô chøng kho¸n nh m«i giíi, t vÊn ®Çu t hoÆc ®îc mua b¸n cæ phiÕu cña thÞ trêng chøng kho¸n trong mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh ®Ó tËp sù trong m«i trêng cña thÞ trêng vèn. NghiÖp vô nµy cµng cã lîi Ých thiÕt thùc h¬n ®èi víi c¸c c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty cã nhiÒu ®¬n vÞ thµnh viªn thùc hiÖn cæ phÇn ho¸.
-Tæng c«ng ty cho phÐp c«ng ty tµi chÝnh tham gia vµo qu¸ tr×nh chuÈn bÞ ®Çu t tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty nh viÖc chuÈn bÞ ®Çu t vèn vµo c¸c liªn doanh, BBC, c«ng ty cæ phÇn vµ uû nhiÖm cho c«ng ty tæng hîp ph©n tÝch tµi chÝnh, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vÒ vèn, ...
-Tæng c«ng ty uû th¸c c«ng ty tµi chÝnh cho vay tõ c¸c nguån ODA, vµ c¸c nguån vèn kh¸c cña chÝnh phñ hoÆc Tæng c«ng ty ký kÕt víi níc ngoµi.
KÕt luËn
C«ng ty tµi chÝnh Bu ®iÖn ra ®êi ®ãng mét vai trß quan träng trong viÖc ph¸t triÓn Tæng c«ng ty nãi riªng vµ thÞ trêng tµi chÝnh nãi chung. C«ng ty ®· bíc ®Çu thÓ hiÖn ®îc vai trß hÕt søc cÇn thiÕt trong Tæng c«ng ty, lµ ®Çu mèi quan träng trong viÖc thùc hiÖn huy ®éng vèn vµ cho vay c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, ®Çu t vµo c¸c dù ¸n cña Tæng c«ng ty, t vÊn qu¶n lý tµi chÝnh cho c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn Tæng c«ng ty ®ång thêi ®ang trong giai ®o¹n chuÈn bÞ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ng©n quü thay cho Tæng c«ng ty ®Ó tiÕn ®Õn thùc hiÖn ®Çy ®ñ h¬n vai trß lµ c«ng cô qu¶n lý tµi chÝnh toµn diÖn cña Tæng c«ng ty.
Ngoµi ra, c«ng ty tµi chÝnh Bu ®iÖn còng ®· bíc ®Çu tham gia c¸c ho¹t ®éng trªn thÞ trêng chøng kho¸n, gãp phÇn cïng c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c lµm "s«i ®éng" thªm ho¹t ®éng trªn thÞ trêng nµy.
Tuy nhiªn, víi thêi gian ho¹t ®éng cha dµi, nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc cha thÓ hiÖn ®Çy ®ñ tiÒm lùc cña nã. Thªm vµo ®ã lµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cho lo¹i h×nh c«ng ty nµy cßn nhiÒu víng m¾c vµ m©u thuÉn. Nh»m t¨ng cêng vai trß thùc sù cña c«ng ty tµi chÝnh Bu ®iÖn nãi riªng vµ c¸c c«ng ty tµi chÝnh trong Tæng c«ng ty nãi chung trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay vµ ®Æc biÖt lµ trong tiÕn tr×nh x©y dùng c¸c tËp ®oµn kinh tÕ Nhµ nø¬c m¹nh ë ViÖt Nam ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu biÖn ph¸p ®ång bé tõ c¸c cÊp qu¶n lý vµ c¶ trong b¶n th©n c¸c c«ng ty tµi chÝnh.
Víi tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, nhÊt lµ kinh nghiÖm thùc tÕ cha nhiÒu vµ víi thêi gian nghiªn cøu ng¾n, trong bµi viÕt nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. KÝnh mong nhËn ®îc sù quan t©m vµ ®¸nh gi¸ cña c« gi¸o híng dÉn.
&
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 24130.DOC