Giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng dứa tại tổng công ty Rau quả Việt Nam

gÇn ®©y, Tæng c«ng ty ®· ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ chÕ biÕn døa v× thÕ chÊt l­îng cña s¶n phÈm døa ngµy cµng ®­îc cñng cè, t¹o uy tÝn tèt víi mét sè kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ gi¸ c¶ lu«n cã xu h­íng mÒm dÎo h¬n lªn s¶n phÈm døa vÊn gi÷ ®­îc thÞ phËn cña m×nh vµ ngµy cµng më réng quy m« thÞ tr­êng xuÊt khÈu. 3. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam §Ó cã mét hîp ®ång xuÊt khÈu vµ thùc hiÖn hîp ®ång ®ã ph¶i qua c¸c b­íc sau: * ChuÈn bÞ giao dÞch * §µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång * Thùc hiÖn hîp ®ång C¸c c«ng viÖc chuÈn bÞ giao dÞch bao gåm viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ lËp ph­¬ng ¸n kinh doanh. Sau khi ®¸nh gi¸ s¬ bé kh¶ n¨ng vÒ lîi nhuËn ®¹t ®­îc, phßng XK b­íc vµo giai ®o¹n ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång XK. Tr­íc hÕt, ®Ó ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång, Tæng c«ng ty ph¶i lùa chän h×nh thøc giao dÞch ký kÕt hîp ®ång b»ng th­ tÝn, ®iÖn tho¹i hoÆc gÆp gì trùc tiÕp. NÕu b»ng ®iÖn tho¹i, chi phÝ rÊt tèn kÐm, néi dung kh«ng ®Çy ®ñ vµ dÔ cã tranh chÊp; qua gÆp gì trùc tiÕp, c¶ hai bªn ®Òu khã kh¨n do kho¶ng c¸ch. §èi víi mÆt hµng døa còng nh­ hÇu hÕt c¸c hµng ho¸ kh¸c, Tæng c«ng ty chän h×nh thøc ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång b»ng th­ tÝn dong th­¬ng m¹i. Tr×nh tù ký kÕt ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: Chµo hµng: VÒ mÆt ph¸p lý, lµ lêi ®Ò nghÞ ký kÕt hîp ®ång cña bªn chµo hµng (ng­êi b¸n) vµ ng­êi ®­îc chµo hµng (bªn mua). Cã thÓ chµo tù do hoÆc cè ®Þnh. Chµo tù do kh«ng rµng buéc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi chµo, chñ yÕu lµ ®Ó qu¶ng c¸o, th¨m dß thÞ tr­êng, duy tr× b¹n hµng... H×nh thøc nµy ®­îc Tæng c«ng ty sö dong trong thêi gian ®Çu ch­a cã b¹n hµng. Sau nµy khi ®· cã b¹n hµng th­êng xuyªn, Tæng c«ng ty ph¸t chñ yÕu nh÷ng ®¬n chµo cè ®Þnh, lµ chµo rµng buéc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi ph¸t ®¬n chµo. Trong ®¬n chµo chøa ®ùng nh÷ng néi dung tèi thiÓu cña hîp ®ång vµ ng­êi chµo chØ cã thÓ huû lêi cam kÕt nÕu lµm b¶n tuyªn bè göi ®Õn tr­íc hoÆc cïng víi ®Ò nghÞ ký kÕt hîp ®ång. ChÊp nhËn chµo hµng: Lµ thÓ hiÖn ý muèn ký kÕt hîp ®ång cña ng­êi ®­îc chµo víi ng­êi chµo. Trong tr­êng hîp phÝa b¹n chÊp nhËn cã söa ®æi mét sè ®iÓm, Tæng c«ng ty ph¶i th«ng b¸o cho phÝa b¹n lêi chÊp nhËn söa ®æi ®ã, lóc nµy ®¬n chµo hµng cè ®Þnh lóc ®Çu míi trë thµnh hîp ®ång. Nh÷ng ®iÓm cÇn l­u ý khi ký kÕt hîp ®ång: - §èi t­îng hîp ®ång: Tªn hµng: ph¶i ghi râ døa khoanh, døa miÕng... Sè l­îng: ghi râ ®¬n vÞ MT vµ ghi dung sai th­êng lµ ±5% ChÊt l­îng: v× dÔ g©y tranh chÊt nªn ph¶i m« t¶ râ. VÝ dô: kÝch cì hép, mïi vÞ, mµu... Bao b×: ghi râ c¸ch ®ãng bao, kiÖn. VÝ dô: Hép cã giÊy thiÕc, ®ãng 20 hép mét kiÖn b»ng gç ch¾c ch¾n. - Gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn thanh to¸n: Gi¸ c¶: ghi râ ®¬n gi¸, tæng gi¸ trÞ, ®ång tiÒn tÝnh gi¸ vµ ®ång tiÒn thanh to¸n. §iÒu kiÖn thanh to¸n: Tæng c«ng ty th­êng lùa chän ®iÒu kiÖn thanh to¸n b»ng ph­¬ng thøc tÝnh dông chøng tõ. - Giao hµng: ghi râ thêi h¹n giao hµng vµ ®iÒu kiÖn giao hµng. Giai ®o¹n ba lµ thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu gåm c¸c b­íc sau: ChuÈn bÞ hµng ®Ó xuÊt khÈu: Tæng c«ng ty lµ ®Çu mèi cuèi cïng tËp trung hµng tõ c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn, v× vËy ph¶i kiÓm tra hµng kü ®Ó lµm c¸c thao t¸c xuÊt khÈu tiÕp theo. VÝ dô kiÓm tra ®é an toµn cña kiÖn, ®é th­a c¸ch cña c¸c thanh gç, c¸c nót ®inh, kÎ ký m· hiÖu, lËp phiÕu ®ãng gãi theo mÉu riªng cña Tæng c«ng ty. KiÓm nghiÖp, kiÓm dÞch, xin giÊy chøng nhËn vÖ sinh: Tr­íc khi giao hµng ng­êi xuÊt khÈu cã nghÜa vô kiÓm tra hµng ho¸ vÒ phÈm chÊt, sè l­îng , träng l­îng, bao b×. ViÖc kiÓm dÞch vÖ sinh lµ mét kh©u b¾t buéc tiÕn hµnh ngay ë ®¬n vÞ s¶n xuÊt hay ë n¬i thu mua nh­ n«ng tr­êng, tr¹m hoÆc t¹i cöa khÈu. ë ViÖt Nam, Tæng c«ng ty xin giÊy vÖ sinh ë Bé y tÕ. C¸c giÊy tê nµy chØ cã gi¸ trÞ kh«ng qu¸ 7 ngµy nÕu hµng kh«ng xuÊt khÈu ®­îc. Thuª ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn-mua b¶o hiÓm: ViÖc Tæng c«ng ty cã ph¶i thuª ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ mua b¶o hiÓm hay kh«ng lµ phô thuéc vµo ph­¬ng thøc b¸n hµng quy ®Þnh trong hîp ®ång theo ®iÒu kiÖn FOB hay CIF. Tr­íc ®©y do ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm vµ vËn t¶i trong n­íc kÐm ph¸t triÓn nªn Tæng c«ng ty chñ yÕu b¸n hµng theo ®iÒu kiÖn FOB, do ®ã kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖn mua bá hiÓm vµ thuª tµu. HiÖn nay, do ®iÒu kiÖn thay ®æi, Tæng c«ng ty ®· b¸n hµng theo ®iÒu kiÖn CIF. C«ng ty b¶o hiÓm th­êng xuyªn cña Tæng c«ng ty lµ B¶o ViÖt. §èi víi mÆt hµng døa, Tæng c«ng ty th­êng mua theo ®iÒu kiÖn C. H·ng tµu th­êng xuyªn cña Tæng c«ng ty lµ VIETRANS. Do cã quan hÖ lµm ¨n tõ l©u, c¸c thñ tôc thuª tµu diÔn ra ®¬n gi¶n, thuËn lîi. Lµm thñ tôc h¶i quan: ®­îc thùc hiÖn qua 3 b­íc sau: - Khai b¸o h¶i quan: Ph¶i kª khai chÝnh x¸c, chuÈn bÞ mét sè giÊy tê nh­ hãa ®¬n, phiÕu ®ãng gãi, giÊy phÐp kinh doanh XNK, b¶ng kª chi tiÕt... -KiÓm tra hµng ho¸: Tæng c«ng ty cã bé phËn s¾p xÕp s½n hµng ho¸ theo trËt tù ®Ó thuËn tiÖn viÖc kiÓm tra vµ chÞu chi phÝ nh©n c«ng vÒ më vµ ®ãng c¸c kiÖn hµng. - Thùc hiÖn quyÕt ®Þnh cña H¶i quan: Theo quyÕt ®Þnh cña H¶i quan, hµng ho¸ sÏ ®­îc phÐp th«ng quan, th«ng quan cã ®iÒu kiÖn hoÆc kh«ng ®­îc th«ng quan. Tæng c«ng ty tr­íc hÕt ph¶i chÊp hµnh nh÷ng quyÕt ®Þnh nµy, sau ®ã t×m hiÓu nguyªn nh©n ®Ó kh¾c phôc. Giao hµng: Tæng c«ng ty cã thÓ giao hµng trùc tiÕp lªn tµu hoÆc th«ng qua VIETRANS. V× mÆt hµng døa xuÊt khÈu b»ng container, Tæng c«ng ty cã tr¸ch nhiÖm thuª container, ®ãng vµo container vµ lËp b¶ng kª khai hµng trong container. Trong nh÷ng tr­êng hîp kh«ng ®ñ container, Tæng c«ng ty ph¶i lËp “b¶n ®¨ng ký hµng chuyªn chë”, sau khi ®­îc chÊp nhËn Tæng c«ng ty míi giao hµng ®Õn ga container cho ng­êi vËn t¶i. Thanh to¸n vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i: Sau khi giao hµng, Tæng c«ng ty lËp bé chøng tõ thanh to¸n gåm ho¸ ®¬n, vËn ®¬n, c¸c lo¹i giÊy chøng nhËn, ®¬n b¶o hiÓu vµ mét sè chøng tõ kh¸c. NÕu cã khiÕu n¹i x·y ra th× hai bªn sÏ gi¶i quyÕt theo tinh thÇn hîp t¸c. 4. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng xuÊt khÈu s¶n phÈm døa cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam 4.1. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam ®· t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu sang c¸c thÞ tr­êng n­íc ngoµi víi nhiÒu mÆt hµng míi nh­ : hçn hîp ch«m ch«m vµ døa, Døa nguyªn qu¶, Døa khoanh, Døa l¸t c¾t nöa rÎ qu¹t, Døa l¸t c¾t g·y, Døa miÕng nhá, D¹ng c¾t khóc, D¹ng qu©n cê, Døa nghiÒn nhá, n­íc døa ®«ng l¹nh, N­íc døa ®­îc ®ãng trong n­íc ®­êng nh¹t, N­íc døa tù nhiªn, N­íc døa c« ®Æc (Queen), N­íc døa c« ®Æc (Cayen)... ChÊt l­îng cña c¸c s¶n phÈm còng ngµy ®­îc n©ng cao. Do vËy, Tæng c«ng ty ®· ®¸p øng ®­îc phÇn lín c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng nªu trong hîp ®ång. §Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nãi trªn, ngoµi viÖc phÊn ®Êu ®Ó n©ng cao chÊt l­îng c¶m quan (mµu s¾c, h­¬ng vÞ, h×nh th¸i) cña s¶n phÈm, Tæng c«ng ty còng tÝch cùc ®æi míi vµ n©ng cao chÊt l­îng bao b×, nh·n hiÖu. Bao b× hép s¾t kiÓu cò (hµn thiÕc) ®· ®­îc thay b»ng kiÓu míi (hµn ®iÖn), c¸c nh·n hiÖu ®­îc n©ng cao vÒ kü thuËt in Ên vµ chÊt l­îng giÊy in nÒn ®Ñp h¬n so víi tr­íc kia. Trong quan hÖ ngo¹i th­¬ng nh÷ng n¨m võa qua, ViÖt nam ®· më réng quan hµng hµng hÖ víi nhiÒu n­íc, trong ®ã cã mét sè thÞ tr­êng kim ng¹ch ngµy cµng t¨ng víi c¸c lo¹i mÆt hµng phong phó vµ ®a d¹ng nh­ Mü, Trung Quèc, Hµn Quèc.... §iÒu nµy ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho Tæng c«ng ty trong viÖc më réng thÞ tr­êng vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng mÆt hµng cho phï hîp víi së thÝch vµ thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng. Tæng c«ng ty ®· chó ý x©y dùng nh÷ng mÆt hµng mang tÝnh chiÕn l­îc nh­ døa vµ chó träng ®Çu t­ vµo c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn døa. Do vËy, doanh sè vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu ngµy cµng t¨ng, thu nhËp vµ ®êi sèng cña c¸n bé cña c«ng nh©n viªn ®­îc n©ng lªn. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®­îc, Tæng c«ng ty vÉn cßn c¸c h¹n chÕ vµ khã kh¨n trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña m×nh. V× vËy, Tæng c«ng ty cÇn ph¶i sím ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc c¸c khã kh¨n vµ h¹n chÕ nµy. 4.2. Nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i VÒ mÆt hµng - s¶n phÈm døa S¶n phÈm rau døa lµ s¶n phÈm mang tÝnh thêi vô, cÇn ®­îc tËp trung khai th¸c triÖt ®Ó míi cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. V× vËy, c¨n cø vµo thêi vô, ®Æc tÝnh cña døa, cÇn ®­îc x¸c ®Þnh râ kÕ ho¹ch thu ho¹ch, vËn chuyÓn, kho tµng, chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu... sao cho phï hîp. Muèn xuÊt khÈu, víi c¸c s¶n phÈm døa chóng ta cÇn ph¶i biÕt b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn mét c¸ch hîp lý, vÖ sinh ®¶m b¶o ®­îc chÊt l­îng cña hµng ho¸. §©y lÇ mét trong nh÷ng kh©u mµ tæng c«ng ty rÊt lµ yÕu kÐm. ThÞ tr­êng tiªu thô - s¶n phÈm døa KÓ tõ khi Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u tan r·, Tæng c«ng ty mÊt dÇn ®i c¸c thÞ tr­êng b¹n hµng truyÒn thèng. V× thÕ, Tæng c«ng ty kh«ng cã ®­îc sù trî gióp vÒ vèn, gièng c©y tõ b¹n hµng n­íc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong n­íc. ThÞ tr­êng thÕ giíi ®· ®­îc ph©n chia, mÆc dï lµ tù do gia nhËp, nh­ng Tæng c«ng ty vÉn vÊp ph¶i bøc t­êng c¹nh tranh quyÕt liÖt cña c¸c ®èi thñ. Trong bèi c¹nh ®ã Tæng c«ng ty hoµn toµn ph¶i v­¬n lªn b»ng chÝnh néi lùc cña m×nh mµ kh«ng cã sù hç trî cña Nhµ n­íc, Tæng c«ng ty ph¶i tù t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô cho c¸c s¶n phÈm cña m×nh trong ®ã cã s¶n phÈm døa. MÆt kh¸c, chÊt l­îng hµng hãa b¶o ®¶m lµ vÊn ®Ò khã kh¨n cña hµng xuÊt khÈu, hÖ thèng chØ tiªu hãa s¶n phÈm ë trong n­íc vÉn ch­a æn ®Þnh vµ thèng nhÊt. Tæng c«ng ty l¹i Ýt chó ý ®Õn c¸c tiªu chuÈn kh¸c cÇn thiÕt cña s¶n phÈm nh­: ký hiÖu, mÉu m·, nh·n m¸c, biÓu t­îng, h×nh thøc bao gãi... Nªn s¶n phÈm døa ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n khi th©m nhËp vµ tån t¹i ë c¸c thÞ tr­êng khã tÝnh nh­ : Mü, Ch©u ¢u, NhËt B¶n. Th«ng tin, giao dÞch, ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång Kh¶ n¨ng n¾m b¾t vµ khai th¸c th«ng tin vÒ nhu cÇu thÞ tr­êng cßn yÕu nªn khã kh¨n trong ho¹t ®éng tim kiÕm kh¸ch hµng vµ nhiÒu khi ®¸nh mÊt kh¸ch hµng chØ v× th«ng tin chËm h¬n so víi ®èi thñ c¹nh tranh. Tæng c«ng ty con chËm trong ho¹t ®éng chµo hµng vµ qu¶ng c¸o c¸c s¶n phÈm døa t¹i c¸c thÞ tr­êng míi vµ kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng cña c¸c ®èi thñ kh¸c nh­ Th¸i Lan. Bªn c¹nh ®ã sù Ýt hiÓu biÕt vÒ v¨n ho¸, luËt ph¸p vµ ®iÒu kiÖn vÖ sinh an toµn thùc phÈm cña n­íc nhËp khÈu ®· dÉn ®Õn nh÷ng vi ph¹m ®¸ng tiÕc vµ g©y thiÖt h¹i trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Ngoµi ra, C«ng viÖc giao dÞch th­êng kh«ng gÆp trùc tiÕp, mµ chñ yÕu lµ qua th­ tõ, ®iÖn tÝn, Fax vµ viÖc ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu cßn chËm, th­êng diÔn ra b»ng thêi gian qui ®Þnh trong hîp ®ång.. Do vËy kh«ng n¾m ch¾c ®­îc hµng hãa vµ thÞ tr­êng, ®iÒu nµy sÏ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh kh«ng s¸t thùc lµm cho viÖc ®µm ph¸n ph¶i thùc hiÖn l¹i nhiÒu lÇn g©y ra nh÷ng l·ng phÝ. Ch­¬ng iii mét sè gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊtkhÈu s¶n phÈm døa cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ viÖt nam I ®Þnh h­íng cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ viÖt nam giai ®o¹n 2002-2010 1. §Þnh h­íng V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng céng s¶n ViÖt Nam lÇn thø VIII ®· kh¼ng ®Þnh sù tiÕn bé cña xuÊt khÈu ®ång thêi nªu râ: “§Èy m¹nh xuÊt khÈu, coi xuÊt khÈu lµ h­íng ­u tiªn vµ lµ träng ®iÓm cña kinh tÕ ®èi ngo¹i, t¹o thªm c¸c mÆt hµng chñ lùc, n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu trªn thÞ tr­êng... cã chÝnh s¸ch b¶o vÖ hîp lý s¶n xuÊt trong n­íc”. CÇn ph¶i ®iÒu chØnh c¬ cÊu kinh tÕ trong n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn ®Ó t¨ng gi¸ trÞ thµnh phÈm cña s¶n phÈm c«ng nghiÖp. Mau chngs ph¸t triÔn s¶n xuÊt rau qu¶ trë thµnh mét ngµnh s¶n xuÊt quan träng cña n«ng nghiÖp c¶ n­íc, t¹o c¬ së chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n, t¨ng thu nhËp, c¶i thiÖn chÕ déu dinh d­ìng cho nh©n d©n, gãp phÇn c¶i thiÖn m«i sinh, m«i tr­êng, gãp phÇn thay ®æi bé mÆt n«ng th«n vµ c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña Ngµnh rau qu¶ trong qu¸ tr×nh ph¸t triÔn vµ héi nhËp cña ®Êt n­íc, Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam víi vai trß ®Çu ngµnh ®Ó ®Ò ra chiÕn l­îc ph¸t triÔn giai ®o¹n 2002-2010 lµm kim chØ nam cho ho¹t ®éng cña m×nh §èi víi mÆt hµng døa, Tæng c«ng ty ®· ®Ò ra mét sè ®Þnh h­íng chñ yÕu sau: 1.1 VÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp N¨m 2005, c¶ n­íc cÇn trªn 1 triÖu tÊn døa qu¶ ®Ó lµm nguyªn liÖu chÕ biÕn ra 220.000 ®Õn 260.000 tÊn s¶n phÈm døa c¸c lo¹i cho nªn ph¶i x©y dung c¸c vïng trång døa chuyªn canh cung cÊp døa cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn víi n¨ng suÊt b×nh qu©n 50 tÊn/ha (gièng døa Cayen) th× chØ cÇn 20.000 ha døa kinh doanh. Do ®ã, cÇn ph¶i thay ®æi gièng døa Victoria n¨ng suet thÊp b»ng døa Cayen. Theo ®iÒu kiÖn ®Þa lý, khÝ hËu... diÖn tÝch trång døa nªu trªn sÏ ®­îc quu ho¹ch thµnh 5 vïng chuyªn canh: + Vïng §ång Giao: 5.000 ha + Vïng Qu¶ng Nam-§µ N½ng: 3.000 ha + Vïng §ång Nai: 4.000 ha + Vïng S«ng BÐ T©y Ninh: 4.00 ha BiÓu 6:Môc tiªu ph¸t triÔn n¨ng suÊt, s¶n l­îng døa cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam H¹ng môc N¨m 2002 N¨m 2005 N¨m 2010 - DiÖn tÝch (ha) - N¨ng suÊt (TÊn/ha) - S¶n l­îng (TÊn) 4.274 6,5 27.583 10.000 10,6 106.000 15.000 16 248.000 1.2 VÒ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp N¨m 2010 cÇn ®¹t 300.00 tÊn rau qu¶ trong ®ã døa lµ 150.000 tÊn døa hép. V× vËy Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam cÇn ®Çu t­ më réng c¸c nhµ m¸y hiÖn cã, x©y dung míi 6 trung t©m chÕ biÕn rau qu¶, 3 nhµ m¸y bao b× hép s¾t, 2 nhµ m¸y bao b× thuû tinh, 2 nhµ m¸y bao b× giÊy carton vµ mét nhµ m¸y c¬ khÝ rau qu¶. C¸c nhµ m¸y sÏ ho¹t ®éng víi c«ng suet 50.000 tÊn/n¨m. C¸c nhµ m¸y bao b× sÏ ®­îc bè trÝ kh¾p 3 miÒn trong c¶ n­íc ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu ®ãng hép. 1.3 VÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu Tõ n¨m 2002-2010, Tæng l­îng døa xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty ®¹t b×nh qu©n 100.000 tÊn/n¨m, kim ng¹ch tõ 100-120 triÖu USD trong ®ã døa xuÊt khÈu ®i Mü ph¶i ®¹t 30.000 tÊn/n¨m, t­¬ng ®­¬ng víi 27 triÖu USD. 2. Môc tiªu chñ yÕu cña Tæng c«ng ty trong n¨m 2003 - S¶n xuÊt n«ng nghiÖp: + Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng ®¹t: 43 tû ®ång + Tæng diÖn tÝch gieo trång: 11.595 ha + S¶n phÈm chñ yÕu gåm: Døa, nh·n, v¶i, l­¬ng thùc quy thãc, nhùa th«ng. Trong ®ã, Døa qu¶ ®¹t: 51.800 tÊn, t¨ng 88% so víi n¨m 2002 - S¶n xuÊt c«ng nghiÖp: + Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng: 500 tû ®ång + S¶n phÈm s¶n xuÊt chñ yÕu: S¶n phÈm døa hép: 9.000 tÊn(t¨ng 75% so víi n¨m 2002), §å hép kh¸c, s¶n phÈm c« ®Æt vµ Pure qu¶, n­íc uèng c¸c lo¹i, Rau qu¶ ®«ng l¹nh, Rau qu¶ sÊy muèi, S¶n phÈm kh¸c... - Kim ng¹ch xuÊt khÈu: 42 triÖu USD(t¨ng 63% so víi n¨m 2002) + Døa vµ c¸c s¶n phÈm tõ døa: 9,2 triÖu USD(t¨ng 62% so víi n¨m 2002) II. mét sè gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu s¶n phÈm døa cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ viÖt naM §èi víi ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi, xuÊt khÈu s¶n phÈm døa lµ ho¹t ®éng kh¸ quan träng vµ lµ ho¹t ®éng chÝnh cña Tæng c«ng ty, gãp phÇn t¹o nguån vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ. Song víi t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu s¶n phÈm døa nh­ hiÖn nay vÉn ch­a ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng cña Tæng c«ng ty, do ®ã ®ßi hái ph¶i cã sù nç lùc tõ phÝa Nhµ n­íc, Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ tham gia xuÊt khÈu rau qu¶. §Ó ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu s¶n phÈm døa cña Tæng c«ng ty cã hiÖu qu¶, t«i xin ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ vµ biÖn ph¸p sau: 1. VÒ mÆt hµng Tæng c«ng ty muèn xuÊt khÈu ®­îc nhiÒu hµng hãa th× tr­íc hÕt ph¶i t¹o ra mét khèi l­îng hµng cã chÊt l­îng tèt víi gi¸ c¶ hîp lý. V× vËy, Tæng c«ng ty cÇn ph¶i chó ý ®Õn mét sè vÊn ®Ò sau: 1.1 Tæ chøc tèt nguån cung cÊp døa qu¶, chuÈn bÞ chu ®¸o chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu MÆc dï hiÖn nay nguån cung cÊp t­¬ng ®èi dåi dµo, nh­ng ®Ó tr¸nh nh÷ng biÕn ®éng vÒ nguån hµng do diÖn tÝch gieo trång bÞ thu hÑp, nhiÒu ®¬n vÞ ®­îc phÐp kinh doanh mÆt hµng nµy... Do vËy, c¸c c«ng ty thµnh viªn cÇn ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi bé phËn s¶n xuÊt. Trong tr­êng hîp dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt khÈu s¶n phÈm døa cã nhiÒu thuËn lîi, gi¸ c¶ t¨ng trªn thÞ tr­êng quèc tÕ ngoµi viÖc kÕt hîp ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu víi ng­êi s¶n xuÊt, Tæng c«ng ty còng nªn cÊp vèn cho ®¬n vÞ s¶n xuÊt më réng diÖn tÝch gieo trång ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm. MÆt kh¸c, cÇn gi¸m ®Þnh s¶n phÈm mét c¸ch nghiªm tóc trong kh©u thu ho¹ch. V× ®©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng xuÊt khÈu s¶n phÈm døa cña Tæng c«ng ty. C¸c ho¹t ®éng chÕ biÕn, bao b× s¶n phÈm còng ph¶i ®­îc tiÕn hµnh khÈn tr­¬ng ®Ó chuÈn bÞ s½n sµng cho xuÊt khÈu. Khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu s¶n phÈm døa th× Tæng c«ng ty cÇn ph¶i n¾m râ c¸c vÊn ®Ò nh­: b¸n cho ai ? gi¸ b¸n nh­ thÕ nµo ? lîi nhuËn thu vÒ ®­îc bao nhiªu ?... Ngoµi ra, Tæng c«ng ty cÇn t¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c nghiªn cøu ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ n©ng cao chÊt l­îng døa qu¶. 1.2 TËp trung n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ c«ng t¸c chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng nh»m quyÕt ®Þnh xem s¶n phÈm cña m×nh cã thÓ th©m nhËp, thÝch nghi vµ cã thÓ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thÞ tr­îng hay kh«ng. V× chØ cã nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao míi cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng. HiÖn nay s¶n phÈm døa cña Tæng c«ng ty ®­îc tiªu thô ë nh÷ng thÞ tr­êng khã tÝnh nh­ Mü, EU, NhËt ... Do ®ã Tæng c«ng ty cÇn ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng ®iÓm sau ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cña m×nh. - §Ó ®¶m b¶o yªu cÇu chÊt l­îng còng nh­ yªu cÇu vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm Tæng c«ng ty cÇn ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc kü thuËt nh­ c¶i t¹o, phæ biÕn gièng tèt, x©y dùng quy tr×nh th©m canh thÝch hîp cho lo¹i c©y døa, mçi vïng, ¸p dông phæ biÕn khoa häc kü thuËt vµo c¸c kh©u s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn... H­íng dÉn sö dông vµ ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt nh­: sö dông chÊt kÝch thÝch hoÆc k×m h·m sinh tr­ëng, dÇn thay thÕ gièng c©y døa Cayene cã chÊt l­îng hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Tãm l¹i ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm døa cÈn ph¶i ®¶m b¶o tõ kh©u ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - ChÕ biÕn rau qu¶ ë n­íc ta cã vÞ trÝ rÊt quan träng trong ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. C«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n nãi chung vµ chÕ biÕn s¶n phÈm døa nãi riªng cßn nh»m môc ®Ých t¨ng gi¸ trÞ s¶n phÈm n«ng nghiÖp, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, t¨ng tÝch lòy cho ng©n s¸ch nhµ n­íc, t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. HiÖn nay Tæng c«ng ty ®· vµ sÏ cÇn ph¶i ®Çu t­ vèn ®Ó n©ng cao vµ më réng d©y chuyÒn chÕ biÕn s¶n phÈm døa h¬n n÷a mét phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ trång trät, s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn døa mÆt kh¸c cã thÓ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®a d¹ng còng nh­ yªu cÇu vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm. - VÒ c«ng t¸c b¶o qu¶n: N©ng cao c«ng t¸c b¶o qu¶n lµ ho¹t ®éng rÊt quan träng ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng hãa vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu s¶n phÈm døa. V× vÒ c«ng t¸c b¶o qu¶n Tæng c«ng ty vÉn cã nhiÒu h¹n chÕ trong thêi gian qua do ®ã lµm gi¶m doanh thu vµ g©y thiÖt h¹i kh«ng nhá. - C¸c yÕu tè m«i tr­êng nh­ nhiÖt ®é, ®é Èm t­¬ng ®èi... còng ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng s¶n phÈm. ®Æc biÖt trng c¬ cÊu s¶n phÈm døa xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty cã s¶n phÈm døa hép ®«ng l¹nh yªu cÇu ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n cao. Do vËy, cÇn ph¶i cã thiÕt bÞ lµm l¹nh ®Ó xö lý nhiÖt ®é tõ lóc chÕ biÕn ®Õn lóc tiªu thô. §iÒu ®¸ng quan t©m lµ viÖc lËp thêi gian biÓu vµ viÖc tèi ­u hãa viÖc sö dông thiÕt bÞ b¶o qu¶n víi chi phÝ thÊp. 2. VÒ thÞ tr­êng §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu, t¨ng thÞ phÇn cña m×nh, Tæng c«ng ty cÇn ph¶i cã chiÕn l­îc ®a d¹ng hãa thÞ tr­êng xuÊt khÈu víi nh÷ng biÖn ph¸p sau: - Gi÷ v÷ng c¸c thÞ tr­êng quen thuéc vµ truyÒn thèng nh­ thÞ tr­êng Nga vµ c¸c n­íc §«ng ¢u. Tæng c«ng ty ph¶i t×m biÖn ph¸p nh»m chiÕm l¹i thÞ phÇn ®èi víi mét sè thÞ tr­êng ®· mÊt ®i vµ kh«ng ngõng lÊy l¹i uy tÝn ë thÞ tr­êng cò, më réng thÞ tr­êng míi cã triÓn väng. - §èi víi thÞ tr­êng tiªu thô døa míi vµ ®Çy tiÒm n¨ng nh­ Mü, EU, NhËt... th× cÇn ph¶i më réng quy m«, t¹o uy tÝn vµ s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao. - Tæng c«ng ty cÇn chó träng c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ c«ng t¸c xóc tiÕn b¸n hµng cho c¸c s¶n phÈm trong ®ã cã s¶n phÈm døa nh»m më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu. §èi víi Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam, ®©y chÝnh lµ ®iÓm yÕu c¨n b¶n lµm cho c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu døa diÔn ra mét c¸ch thô ®éng vµ ph¶i qua mét n­íc thø ba lµm ¶nh h­ëng tíi lîi Ých cña Tæng c«ng ty, h¹n chÕ tÝnh linh ho¹t øng phã víi sù biÕn ®éng cña c¸c thÞ tr­êng cña Tæng c«ng ty. §Ó kh¾c phôc ®iÓm yÕu nµy ®ßi hái ph¶i cã chiÕn l­îc ®óng ®¾n trong xóc tiÕn xuÊt khÈu. Bªn c¹nh ®ã, Tæng c«ng ty còng cÇn cËp nhËt nh÷ng th«ng tin míi vÒ t×nh h×nh gi¸ c¶, cung cÇu trªn thÞ tr­êng c¹nh tranh. §Ó thùc hiÖn tèt vÊn ®Ò vÒ thÞ tr­êng, Tæng c«ng ty cÇn cã phßng nghiªn cøu vµ ®iÒu tra thÞ tr­êng, tæng hîp tin tøc vµ xö lý th«ng tin ®Ó ®­a ra c¸c ®Þnh h­íng s¶n xuÊt còng nh­ c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Muèn vËy, Tæng c«ng ty ph¶i chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: 2.1 §iÒu tra thÞ tr­êng Ho¹t ®éng nµy ®ßi hái ph¶i n¾m b¾t ®­îc nh÷ng th«ng tin vÒ quy m« thÞ tr­êng, vÒ chÊt l­îng, vÒ yªu cÇu chñng lo¹i s¶n phÈm, mïa vô, tÝnh th­êng xuyªn cña nhu cÇu, c¬ cÊu gi¸ c¶, c¸c kªnh bu«n b¸n vµ nh÷ng trë ng¹i trong bu«n b¸n. Ngoµi ra, cßn ph¶i xem xÐt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh c¹nh tranh cña c¸c nhµ cung cÊp, nghiªn cøu so s¸nh, xem xÐt ®iÒu kiÖn ®Ó cã thÓ th©m nhËp vµo mét thÞ tr­êng nµo ®ã. 2.2 Th«ng tin thÞ tr­êng Th«ng tin cã vai trß quan träng gióp cho nhµ qu¶n lý cã nh÷ng quyÕt ®Þnh tèi ­u ®Ó ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty. Trong c«ng t¸c nghiªn cøu më réng thÞ tr­êng th× th«ng tin cã vai trß v« cïng quan träng, kh¶ n¨ng thu thËp vµ chiÕm gi÷ th«ng tin t¹o nªn mét chç ®øng v÷ng ch¾c cho Tæng c«ng ty trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÕ giíi. Do ®ã, Tæng c«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vÒ c¸c t×nh h×nh: ThÞ tr­êng cã triÓn väng nhÊt ®èi víi xuÊt khÈu s¶n phÈm døa cïng víi c¸c ®iÒu kiÖn vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ c¶... (gi¶m bít thÞ tr­êng kÐm hÊp dÉn ®Ó t×m thÞ tr­êng môc tiªu). T×nh h×nh c¹nh tranh gi÷a c¸c ®èi t¸c hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai. T×nh h×nh s¶n xuÊt, ®Çu t­, ¸p dông c«ng nghÖ míi còng nh­ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý c¸c ph­¬ng thøc, ®iÒu kiÖn mua b¸n, chiÕn l­îc kinh doanh cña b¹n hµng. BiÕn ®éng chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi cña c¸c n­íc cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi sù vËn ®éng cña thÞ tr­êng (cung, cÇu vµ gi¸ c¶ mµ Tæng c«ng ty quan t©m). -ChÝnh s¸ch h¶i quan, thuÕ xuÊt nhËp khÈu, chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i th­¬ng cña thÞ tr­êng. Nh÷ng th«ng tin nµy gióp cho Tæng c«ng ty cã thÓ x¸c lËp ®­îc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, chiÕn l­îc kinh doanh, lùa chän ®èi t¸c vµ thÞ tr­êng thÝch hîp cho viÖc xuÊt khÈu rau qu¶ cña m×nh. §©y lµ mét thø tµi s¶n v« h×nh mµ kh«ng ph¶i bÊt cø c«ng ty nµo còng cã ®­îc. §Ó cã thÓ thu thËp ®­îc th«ng tin, Tæng c«ng ty nªn chó träng c¸c ®iÓm sau: Tæng c«ng ty ph¶i cã ®éi ngò c¸n bé nghiÖp vô cã kh¶ n¨ng chän läc, tËp hîp, ph©n tÝch th«ng tin qua: c¸c b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña Tæng c«ng ty, b¸o c¸o cña c¸c c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn, c¸c tµi liÖu chuyªn ngµnh, t¹p chÝ... Tæng c«ng ty nªn tæ chøc nh©n viªn xuèng tiÕp xóc trùc tiÕp víi c¸c b¹n hµng cã quan hÖ víi m×nh, ®i kh¶o s¸t thÞ tr­êng ®ang vµ sÏ xuÊt khÈu s¶n phÈm døa nh­ Mü,EU, Singapore, NhËt... Tham gia triÓn l·m quèc tÕ, c¸c héi nghÞ chuyªn ®Ò do n­íc ngoµi tæ chøc hay thu thËp th«ng tin qua c¸c b¹n hµng ë t¹i n­íc m×nh. C¸c th«ng tin thùc tÕ sÏ bæ xung vµ lµm chÝnh x¸c thªm c¸c th«ng tin ë v¨n phßng. TiÕp ®ã Tæng c«ng ty cÇn ph¶i biÕt xö lý th«ng tin. Cã nh­ vËy, Tæng c«ng ty míi cã ®­îc quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c vÒ thÞ tr­êng, b¹n hµng, nhu cÇu gi¸ c¶, ph­¬ng thøc giao dÞch vµ ®iÒu kiÖn thanh to¸n. Trªn c¬ së giíi h¹n ®iÒu tra, lùa chän mét sè thÞ tr­êng, b¹n hµng, ph©n lo¹i ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng thÞ tr­êng b¸n hµng cã triÓn väng, lo¹i bá nh÷ng thÞ tr­êng kÐm hÊp dÉn vµ s¾p xÕp thø tù thÞ tr­êng ®· lùa chän theo cÊp bËc ­u tiªn. Trong qóa tr×nh nµy, Tæng c«ng ty nªn quan t©m nhiÒu vÒ ®iÒu kiÖn tµi chÝnh, kh¶ n¨ng tiªu thô, uy tÝn ®Þa vÞ trªn thÞ tr­êng, th¸i ®é chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt... ®Ó so s¸nh vµ rót ra quyÕt ®Þnh vÒ viÖc ®Æt quan hÖ víi thÞ tr­êng vµ b¹n hµng nµo. 3. VÒ vèn 3.1 ViÖc huy ®éng vèn trong kinh doanh Vèn lu«n lu«n lµ vÊn ®Ò cùc kú khã kh¨n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn, xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nãi chung vµ hµng rau qu¶ t­¬i nãi riªng. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam ®· chñ ®éng t¹o vèn kinh doanh cho m×nh tõ c¸c nguån trong n­íc vµ ngoµi n­íc th«ng qua mét sè nguån sau: Huy ®éng tõ c¸c ng©n hµng th«ng qua h×nh thøc vay. MÆc dï cã rÊt nhiÒu khã kh¨n tiÕp cËn víi nguån vèn nµy nh­ng Tæng c«ng ty ph¶i coi lµ nguån vèn quan träng cÇn khai th¸c. ChÝnh phñ ta lu«n cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî vµ khuyÕn khÝch doanh nghiÖp Nhµ n­íc xuÊt khÈu nªn rÊt lîi cho Tæng c«ng ty vay vèn trùc tiÕp ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Huy ®éng vèn tõ c¸n bé, c«ng nh©n viªn trong Tæng c«ng ty. MÆc dï ph¶i tr¶ l·i cao h¬n nh­ng khi tËn dông nguån vèn nµy Tæng c«ng ty l¹i thu ®­îc lêi vÒ nhiÒu mÆt. Khi c¸n bé c«ng nh©n viªn bá vèn ra cho Tæng c«ng ty vay hä sÏ n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm víi ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty. ViÖc ®­îc h­ëng l·i suÊt cao còng thóc ®Èy hä lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n, mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho Tæng c«ng ty h¬n. Do vËy, ®Ó cã thÓ huy ®éng vèn tõ nguån nµy, biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt hiÖn nay ®ang ®­îc Nhµ n­íc khuyÕn khÝch ¸p dông, th«ng qua viÖc cæ phÇn hãa, Tæng c«ng ty ®­îc quyÒn ph¸t hµnh cæ phiÕu vµ b¸n cæ phiÕu cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong Tæng c«ng ty ®Ó më réng thªm nguån vèn cña m×nh. Huy ®éng vèn tõ chÝnh lîi nhuËn tÝch lòy cña Tæng c«ng ty. §©y lµ nguån c¬ b¶n vµ l©u dµi ®Ó më réng ph¹m vi kinh doanh. Ngoµi viÖc huy ®éng nguån vèn tõ trong n­íc, Tæng c«ng ty cßn cã thÓ huy ®éng vèn tõ n­íc ngoµi. §©y lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu vµ quan träng. ViÖc huy ®éng nguån vèn nµy cã thÓ thùc hiÖn th«ng qua c¸c h×nh thøc nh­: Vay tõ c¸c nhµ nhËp khÈu lµ kh¸ch hµng th«ng qua thanh to¸n tr¶ chËm khi nhËp khÈu hµng hoÆc xin øng tr­íc vèn khi xuÊt hµng. H×nh thøc nµy kh«ng mÊt kho¶n tiÒn l·i vèn vay, song chØ ¸p dông ®­îc víi doanh nghiÖp cã uy tÝn cao, nguån hµng æn ®Þnh vµ cã chÊt l­îng cao. T¨ng c­êng hîp t¸c ®Çu t­, liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ c¸c ®èi t¸c cã c¸c m¸y mãc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Trong t×nh tr¹ng võa thiÕu vèn, võa thiÕu m¸y mãc thiÖt bÞ c«ng nghÖ th× ®©y lµ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu gióp cho Tæng c«ng ty më réng trung t©m chÕ biÕn rau qu¶ xuÊt khÈu. Tãm l¹i, dï hîp t¸c víi c¸c ®èi t¸c trong hay ngoµi n­íc, Tæng c«ng ty ®Òu ph¶i tØnh t¸o lùa chän ®èi t¸c tin cËy ®Ó võa gi¶i quyÕt khã kh¨n, võa b¶o vÖ ®­îc lîi Ých cña m×nh. Cã nh­ vËy, Tæng c«ng ty míi cã thÓ x©y dùng ®­îc m« h×nh c«ng nghiÖp rau qu¶ khÐp kÝn ®ñ søc c¹nh tranh vµ cã thÓ x©m nhËp vµo thÞ tr­êng quèc tÕ. 3.2 N©ng cao hiÖu qu¶ trong qu¶n lý chi phÝ, vèn vµ lîi nhuËn Qua viÖc ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu rau qu¶ nãi chung vµ viÖc xuÊt khÈu s¶n phÈm døa nãi riªng, chóng ta cã thÓ ®­a ra mét sè biÖn ph¸p vÒ qu¶n lý chi phÝ, vèn, lîi nhuËn vµ c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kh¸c ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty. Thø nhÊt, tiÕp tôc ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu mµ Tæng c«ng ty ®· ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m qua lµm tiÒn ®Ò, ®éng lùc cho c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kh¸c cïng vËn ®éng theo xu h­íng tÝch cùc ®¶m b¶o cho toµn bé ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty cã hiÖu qu¶, nªn cÇn ph¶i: N©ng cao tØ lÖ vèn b»ng tiÒn trªn tæng tµi s¶n ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng trao ®æi cña Tæng c«ng ty diÔn ra nhanh chãng, linh ho¹t, ®ång thêi cã kh¶ n¨ng hç trî cho c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh­ gióp ®ì ng­êi s¶n xuÊt, ®¶m b¶o cho nguån thu cña m×nh. TÝch cùc gi¶m c¸c kho¶n thu vèn tån ®äng trong tay kh¸ch hµng. Muèn nh­ vËy, tr­íc khi ký kÕt hîp ®ång, Tæng c«ng ty ph¶i n¾m râ t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng ®Ó tr¸nh nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra tõ c¸c kho¶n tiÒn trªn Gi¶m ®Õn møc phï hîp møc tån kho, chØ ®Ó l¹i mét l­îng phßng nh÷ng tr­êng hîp thÞ tr­êng cã ®ét biÕn. ViÖc nµy gióp Tæng c«ng ty gi¶m ®­îc chi phÝ l­u kho vµ b¶o qu¶n hµng hãa. Vßng quay vèn l­u ®éng còng cÇn tiÕp tôc n©ng cao ®Ó Tæng c«ng ty t¨ng lîi nhuËn, thu ®­îc c¶ vÒ chÊt lÉn l­îng. Cã nh­ vËy th× hiÖu qu¶ kinh doanh míi cao vµ toµn diÖn. Thø hai, Tæng c«ng ty cÇn gi¶i quyÕt nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i. MÆc dï mét sè chØ tiªu vËn ®éng theo chiÒu h­íng tÝch cùc. Song thêi gian qua do t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ trong n­íc vµ khu vùc cã nhiÒu biÕn ®éng nªn ¶nh h­ëng tíi tû lÖ doanh lîi trªn vèn chñ së h÷u, doanh lîi trªn doanh thu, doanh lîi trªn vèn, lµm cho nh÷ng chØ tiªu nµy gi¶m xuèng trong n¨m 1999 - 2000. Nh­ng ®Õn n¨m 2001 c¸c chØ tiªu nµy ®· phôc håi vµ t¨ng cao trong thêi gian tíi. §iÒu ®ã chøng tá Tæng c«ng ty vÉn cã kh¶ n¨ng vùc dËy vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn, n©ng cao tû lÖ doanh lîi cña m×nh. 4. VÒ ph­¬ng thøc kinh doanh vµ thanh to¸n Cã rÊt nhiÒu ph­¬ng thøc kinh doanh, tïy thuéc vµo tõng kh¸ch hµng vµ tiÒm lùc cña m×nh mµ Tæng c«ng ty ký kÕt hîp ®ång theo ph­¬ng thøc nµo cho phï hîp nhÊt. MÆt kh¸c, còng ph¶i dùa vµo thêi ®iÓm mµ Tæng c«ng ty ¸p dông cho m×nh ph­¬ng thøc kinh doanh tèt nhÊt chø kh«ng ®Æt ra mét ph­¬ng thøc nhÊt ®Þnh lu«n ¸p dông mét c¸ch cøng nh¾c. B»ng viÖc nghiªn cøu c¸c ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm cña tõng ph­¬ng thøc céng víi t×nh h×nh thùc tr¹ng hiÖn nay cña Tæng c«ng ty cho thÊy: vèn cña Tæng c«ng ty cßn h¹n chÕ do ®ã cã thÓ ¸p dông h×nh thøc tr¶ tr­íc, tøc lµ Tæng c«ng ty nhËn tiÒn cña n­íc nhËp khÈu, sau mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ®· tháa thuËn, Tæng c«ng ty tr¶ hµng cho n­íc nhËp khÈu. Víi h×nh thøc nµy, Tæng c«ng ty cã thuËn lîi lµ gi¶m bít ®­îc rñi ro v× ch¾c ch¾n ®· cã ®Çu mèi tiªu thô hµng lùa chän ®­îc hµng xuÊt khÈu theo ®óng yªu cÇu cña n­íc nhËp khÈu. Ngoµi ra, Tæng c«ng ty cã thÓ ¸p dông ph­¬ng thøc xuÊt khÈu ñy th¸c, ph­¬ng thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp, bu«n b¸n ®èi l­u... VÒ ph­¬ng thøc thanh to¸n, ®©y lµ mét vÊn ®Ò hiÖn nay g©y nhiÒu tranh c·i trong Tæng c«ng ty. Tr­íc ®©y, Tæng c«ng ty chñ yÕu thanh to¸n theo h×nh thøc më L/C hay ®¶m b¶o sÏ thanh to¸n víi ®iÒu kiÖn hiÖn cã mét bªn rµng buéc. C¸c h×nh thøc nµy ®¶m b¶o an toµn cho Tæng c«ng ty nh­ng còng h¹n chÕ mét sè kh¸ch hµng ®Õn víi Tæng c«ng ty. Do ®ã, Tæng c«ng ty cÇn ®­a ra mét sè ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c t¹o ra sù ®a d¹ng cho kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng lùa chän. 5. VÒ c«ng t¸c lËp ph­¬ng ¸n giao dÞch vµ thùc hiÖn hîp ®ång 5.1 C«ng t¸c lËp ph­¬ng ¸n giao dÞch ®µm ph¸n §èi víi kh¸ch hµng cã quan hÖ lµm ¨n lÇn ®Çu th× Tæng c«ng ty nªn tiÕn hµnh viÖc giao dÞch ®µm ph¸n t¹i trô së cña m×nh. Cßn ®èi víi b¹n hµng quen thuéc th× nªn tiÕn hµnh giao dÞch ®µm ph¸n qua th­ tõ, telex, fax ®Ó gi¶m chi phÝ giao dÞch, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. §Ó viÖc lËp ph­¬ng ¸n giao dÞch ®µm ph¸n ®¹t kÕt qu¶ tèt, Tæng c«ng ty ph¶i ph©n tÝch tØ mØ, ®Æc biÖt chó ý tíi ®Æc ®iÓm kinh tÕ, x· héi mµ ®èi t¸c chÞu ¶nh h­ëng nh­ thêi gian, kh«ng gian, ng«n ng÷, hÖ thèng ph¸p luËt... 5.2 C«ng t¸c thùc hiÖn hîp ®ång ViÖc t¨ng c­êng c¸c nghiÖp vô thùc hiÖn hîp ®ång kh«ng nh÷ng lµm cho hîp ®ång ngo¹i th­¬ng ®­îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ mµ cßn t¨ng sè hîp ®ång thùc hiÖn trong mçi th¸ng, mçi quý vµ mçi n¨m. Tõ ®ã lµm t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn. ViÖc thùc hiÖn hîp ®ång ph¶i linh ho¹t s¸ng t¹o, kh«ng nªn qu¸ m¸y mãc dÉn ®Õn c¸c vi ph¹m hîp ®ång. ViÖc ký kÕt hîp ®ång ph¶i xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu thÞ tr­êng, hµng hãa xuÊt khÈu ph¶i ®¹t tiªu chuÈn nh­ ®· ghi trong hîp ®ång. 6. Ho¹t ®éng hç trî tiªu thô §èi víi bÊt kú ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp nµo th× ho¹t ®éng Marketing Mix còng rÊt quan träng, ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu s¶n phÈm døa cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ còng vËy: Tr­íc hÕt lµ chÝnh s¸ch s¶n phÈm Tæng c«ng ty ®· vµ ®ang thùc hiÖn n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm lµm t¨ng kh¶ n¨ng th©m nhËp nh÷ng thÞ tr­êng míi vµ ®Çy tiÒm n¨ng, s¶n phÈm ®­îc ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm, vµ ®¸p øng ®­îc nh÷ng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, s¶n phÈm døa ®­îc xuÊt khÈu trùc tiÕp cã chÊt l­îng cao vµ cã th­¬ng hiÖu cña Tæng c«ng ty kÕt hîp víi nh·n hiÖu cña nhµ nhËp khÈu vµ nhµ ph©n phèi. VÒ chiÕn l­îc gi¸ c¶, Tæng c«ng ty trong thêi gian qua chñ yÕu xuÊt khÈu theo gi¸ FOB. Nh­ng trong thêi gian tíi ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng Ðp gi¸ Tæng c«ng ty nªn x©y dùng khung gi¸ cho s¶n phÈm døa xuÊt khÈu trªn c¬ së nghiªn cøu ph©n tÝch chi phÝ gi¸ c¶ thÞ tr­êng quèc tÕ vµ gi¸ c¶ s¶n phÈm cña ®èi thñ c¹nh tranh, Tæng c«ng ty còng phÊn ®Êu sÏ xuÊt khÈu trùc tiÕp theo khung gi¸ CIF. VÒ m¹ng l­íi ph©n phèi b¸n hµng, trong n­íc th× Tæng c«ng ty cã m¹ng l­íi tiªu thô trªn toµn l·nh thæ ViÖt Nam nh­ng l­îng tiªu thô s¶n phÈm døa trong n­íc vÉn cßn rÊt Ýt. HiÖn t¹i Tæng c«ng ty ®· më nhiÒu v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi, nh­ng so víi kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu vÉn cßn Ýt mµ chñ yÕu s¶n phÈm ®­îc xuÊt khÈu qua trung gian. Do vËy trong thêi gian tíi Tæng c«ng ty cÇn ph¶i ®Èy m¹nh h×nh thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp. VÒ c«ng t¸c xóc tiÕn hçn hîp, Tæng c«ng ty sÏ nªn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c¸c h×nh thøc xóc tiÕn kh¸c nhau nh­ qu¶ng c¸o, tuyªn truyÒn khuyÕn m¹i ... Ngoµi ra ho¹t ®éng tham gia c¸c héi trî triÓn l·m còng sÏ mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ b¸n hµng vµ xuÊt khÈu lín hoÆc Tæng c«ng ty cã thÓ dïng th­ chµo hµng tíi nh÷ng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng... 7. C¸c biÖn ph¸p kh¸c 7.1 Gi÷ v÷ng vµ n©ng cao uy tÝn cña Tæng c«ng ty Trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu, Tæng c«ng ty ph¶i quan t©m c«ng t¸c ch¨m sãc t¹o niÒm tin cho kh¸ch hµng sau khi xuÊt khÈu ®­îc l« hµng cho kh¸ch n­íc ngoµi, g©y ra sù l·ng phÝ rÊt lín trong viÖc tÝch lòy tµi s¶n v« h×nh cña Tæng c«ng ty. §ã lµ viÖc gi÷ v÷ng vµ n©ng cao uy tÝn, sù tin t­ëng vµ tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng sau khi hä ®· mua hµng cña Tæng c«ng ty. V× sù tin t­ëng vµ tÝn nhiÖm nµy, cã thÓ sau ®ã kh¸ch hµng vµ Tæng c«ng ty sÏ t¹o ®­îc mèi quan hÖ l©u dµi vµ sau ®ã kh¸ch hµng l¹i tù t×m ®Õn Tæng c«ng ty ®Ó ký kÕt hîp ®ång. VËy ®Ó gi÷ v÷ng vµ n©ng cao uy tÝn cña m×nh Tæng c«ng ty sÏ ph¶i n©ng cao chÊt l­îng cña hµng xuÊt khÈu, thùc hiÖn giao hµng ®óng quy c¸ch, ®óng thêi h¹n, n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô kÌm theo nÕu cã. §©y lµ nh÷ng yÕu tè mµ sau khi mua hµng råi kh¸ch hµng c¶m thÊy hµi lßng vµ cã thÓ sÏ ®Õn víi Tæng c«ng ty b»ng mét hîp ®ång kh¸c. 7.2 N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn Con ng­êi víi tr×nh ®é chuyªn m«n cao lµ mét trong nh÷ng nguån lùc c¬ b¶n cña mét quèc gia. Kinh doanh trong m«i tr­êng quèc tÕ ®Çy biÕn ®éng, th«ng tin thay ®æi tõng giê ®ßi hái c¸n bé kinh doanh ph¶i n¨ng ®éng s¸ng t¹o. Hä ph¶i th­êng xuyªn ®­îc båi d­ìng vÒ tr×nh ®é ®Ó cã kh¶ n¨ng dù b¸o ®­îc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, n¾m b¾t nhanh nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi vµ øng xö linh ho¹t tr­íc nh÷ng th«ng tin ®ã. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn ®ßi hái Tæng c«ng ty ph¶i bá ra nh÷ng chi phÝ kh«ng nhá, song hiÖu qu¶ mµ nã mang l¹i lµ rÊt lín, quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i trong kinh doanh cña c¶ Tæng c«ng ty. Bªn c¹nh viÖc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, Tæng c«ng ty nªn khuyÕn khÝch vËt chÊt cho c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn ®Ó hä lµm viÖc tÝch cùc h¬n nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty. §Ó lµm ®­îc viÖc nµy, Tæng c«ng ty nªn thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p sau: Th­êng xuyªn göi c¸n bé cã n¨ng lùc ®i häc tËp, nghiªn cøu ë c¸c líp ®µo t¹o c¸n bé kinh doanh trong vµ ngoµi n­íc. §µo t¹o chuyªn m«n cho ®éi ngò c¸n bé míi, gióp hä n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu. §Þnh kú cö c¸n bé ®i ®µo t¹o l¹i. §µo t¹o ®éi ngò kü thuËt viªn ®Ó cã ®ñ n¨ng lùc kiÓm tra, gi¸m ®Þmh hµng hãa, ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng hãa theo ®óng yªu cÇu, ®óng tiªu chuÈn quèc tÕ. Cö c¸c c¸n bé tham gia kinh doanh ë n­íc ngoµi ®Ó võa n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng, võa häc hái kinh nghiÖm lµm ¨n g©y dùng ®­îc nh÷ng mèi quan hÖ kinh doanh v÷ng ch¾c. iii. KiÕn nghÞ ®èi víi nhµ n­íc vµ Bé NN&PTNT 1. Cã nh÷ng chÝnh s¸nh hç trî ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn c¸c mÆt hµng rau qu¶ xuÊt khÈu nãi chung vµ mÆt hµng døa nãi riªng S¶n xuÊt chÝnh lµ nguån t¹o ra hµng cho xuÊt khÈu. Nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi quy m«, c¬ cÊu vµ chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu. V× vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu s¶n phÈm rau qu¶ vµ døa th× bªn c¹nh viÖc tiÕp tôc më réng diÖn tÝch ®Êt gieo trång, ViÖt Nam cÇn ®Çu t­ nhiÒu h¬n cho viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn s¶n phÈm døa theo chiÒu s©u, tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. V× vËy Nhµ n­íc vµ Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n cÇn cã c¸ biÖn ph¸p hç trî Tæng c«ng ty nh­ cho vay tÝn dông, ®Çu t­ vµ miÔn gi¶m thuÕ ­u ®·i víi c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n, bªn c¹nh ®ã còng nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p thu hót t¹o ®iÒu kiÖn cho nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi nh­ h×nh thøc liªn doanh liªn kÕt... Ngoµi ra Nhµ n­íc vµ Bé NN vµ ph¸t triÓn n«ng th«n còng ph¶i cã nh÷ng hç trî Tæng c«ng ty trong c«ng t¸c quy ho¹ch vïng nguyªn liÖu trång døa ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nguån cung cho chÕ biÕn mét c¸ch ®Çy ®ñ kÞp thêi vÒ sè l­îng, chÊt l­îng tr¸nh ph©n t¸n ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ n¨ng suÊt s¶n xuÊt vµ kinh doanh tõ ®ã lµm gi¶m gi¸ thµnh hµng xuÊt khÈu vµ t¹o ®­îc n¨ng lùc c¹nh tranh. T¨ng c­êng ®Çu t­ t¹o ra c¸c vïng nguyªn liÖu tËp trung cã chÊt l­îng cao, cã c¬ së h¹ tÇng ®ñ ®iÒu kiÖn phôc vô cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu cã n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng cao. Víi mét nguån lùc h¹n chÕ nh­ lµ ViÖt Nam th× ®©y lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu. VÊn ®Ò lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ®©u lµ vïng ­u tiªn cho tõng mÆt hµng, nh»m tËp trung vµo ®ã ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®Ò ra. §Çu t­ cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn, tõng b­íc n©ng cao tØ lÖ hµng chÕ biÕn trong c¬ chÕ hµng xuÊt khÈu. Thùc tÕ cho thÊy, ViÖt Nam trong thêi gian qua chñ yÕu lµ xuÊt khÈu nguyªn liÖu d­íi d¹ng th« nªn viÖc më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu ®· ¶nh h­ëng ®Õn kim ng¹ch xuÊt khÈu. V× thÕ, trong thêi gian tíi ViÖt Nam cÇn ph¶i ®Èy m¹nh vµ ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt, c«ng nghiÖp chÕ biÕn, c«ng nghiÖp bao b× vµ mÉu m·, nh»m t¹o ra c¸c lo¹i hµng hãa cã gi¸ trÞ c«ng nghiÖp cao. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n­íc cÇn khuyÕn khÝch xuÊt khÈu rau qu¶ b»ng c¸ch t¨ng h¹n ng¹ch ®èi víi lo¹i s¶n phÈm nµy vµ gi¶m thuÕ xuÊt khÈu. KhuyÕn khÝch ®Çu t­ liªn doanh vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn sÏ ®em l¹i nhiÒu thuËn lîi mµ tr­íc hÕt ph¶i kÓ ®Õn vèn vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt thÝch hîp. Ngoµi ra, c¸c liªn doanh cßn gióp ViÖt Nam gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò khã kh¨n vÒ gièng c©y trång chÊt l­îng cao, kü thuËt th©m canh, bÝ quyÕt trong chÕ biÕn s¶n phÈm vµ th©m nhËp vµo thÞ tr­êng míi... Nhµ n­íc ph¶i ®¶m b¶o tèt dÞch vô cung øng c¸c lo¹i vËt t­ n«ng nghiÖp nh­ ph©n bãn, thuèc trõ s©u, x¨ng dÇu, m¸y mãc vµ c«ng cô s¶n xuÊt ®¸p øng cho nhu cÇu nh©n d©n. Thªm vµo ®ã, còng cÇn coi träng c«ng t¸c nghiªn cøu c¬ b¶n vµ dù b¸o t×nh h×nh tiªu thô rau qu¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Trªn c¬ së ®ã cung cÊp th«ng tin cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc, h­íng dÉn cho ng­êi s¶n xuÊt ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng mµ thÞ tr­êng thÕ giíi ®ang cã nhu cÇu. 2. Trî gióp nguån vèn vµ tiªu thô hµng c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu n«ng s¶n nãi chung vµ s¶n phÈm døa nãi riªng - T¹o ®iÒu kiÖn vÒ vèn cho c¸c doanh nghiÖp MÆt hµng rau qu¶ lµ mÆt hµng mµ viÖc s¶n xuÊt, thu mua mang tÝnh thêi vô ®Ëm nÐt víi chu kú s¶n xuÊt t­¬ng ®èi dµi. Trong khi ®ã, ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra suèt n¨m vµ ®¹t ®­îc gi¸ cao h¬n vµo c¸c kú gi¸p vô. V× vËy, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp kinh doanh mÆt hµng nµy ph¶i cã l­îng vèn lín ®ñ søc mua trong kú thu ho¹ch vµ dù tr÷ cho xuÊt khÈu c¶ n¨m. Thùc tÕ cho thÊy nhiÒu doanh nghiÖp do thiÕu vèn nªn ho¹t ®éng kinh doanh gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, nhiÒu khi chØ tr«ng chê vµo xuÊt khÈu ñy th¸c cho t­ th­¬ng. MÆt kh¸c, t¹i c¸c ng©n hµng cßn diÔn ra t×nh tr¹ng ø ®äng vèn. Nh­ng v× c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®¸p øng ®­îc c¸c ®ßi hái kh¾t khe vÒ thñ tôc vay vèn, thÕ chÊp tµi s¶n...nªn kh«ng ®­îc vay vèn. V× vËy, Nhµ n­íc cÇn ph¶i ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng cho c¸c doanh nghiÖp vay vèn ®Ó s¶n xuÊt thu mua hµng xuÊt khÈu. Trong tr­êng hîp gi¸ rau qu¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cã xu h­íng thÊp vµ gi¸ thu mua rau qu¶ trong n­íc t¨ng lªn g©y thua lç cho c¸c c¬ së chÕ biÕn kinh doanh th× nhµ n­íc nªn xem xÐt b×nh æn gi¸ c¶ ®Ó c¾t gi¶m ®i mét phÇn l·i suÊt tÝn dông. - T¹o ®iÒu kiÖn vÒ tiªu thô hµng Nhµ n­íc ph¶i ®ãng vai trß tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc phèi hîp víi c¸c doanh nghiÖp t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng, gióp c¸c doanh nghiÖp gi¶i quyÕt ®­îc c¸c khã kh¨n ë tÇm vÜ m«. Qua ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho hä tiÕp cËn thÞ tr­êng vµ giíi thiÖu hµng hãa cña m×nh cho n­íc ngoµi. §Èy m¹nh xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng thÕ giíi cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trªn lÜnh vùc nµy. Cã thÓ nãi, thÞ tr­êng thÕ giíi biÕn ®éng phøc t¹p, nh­ng ë ViÖt Nam nh÷ng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng nµy cßn chËm, thiÕu vµ ch­a chÝnh x¸c. Cho nªn trong thêi gian tíi nhµ n­íc còng nh­ c¸c bé cã liªn quan ®Æc biÖt chó ý ®Õn c«ng t¸c nghiªn cøu vµ kh¶o s¸t thÞ tr­êng thÕ giíi. §ång thêi còng t¹o c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp th¨m dß vµ t×m kiÕm thÞ tr­êng. LËp quü hç trî cho xuÊt khÈu vµ c¸c quü b×nh æn gi¸ ®èi víi mÆt hµng rau qu¶ vµ s¶n phÈm døa. ë ViÖt Nam, quü nµy ®· thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng song hiÖu qu¶ cßn thÊp v× c¸c quü nµy ch­a ®ñ m¹nh ®Ó cã thÓ trî gi¸ cho ng­êi s¶n xuÊt. §èi víi Tæng c«ng ty do nguån vèn cã h¹n nªn bÞ h¹n chÕ trong viÖc xuÊt khÈu cho c¸c b¹n hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ngay, do vËy vai trß cña quü hç trî xuÊt khÈu ®èi víi Tæng c«ng ty rÊt quan träng nªn cÇn ph¶i ph¸t triÓn quü nµy. 3. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu theo h­íng ®¬n gi¶n h¬n, th«ng tho¸ng h¬n phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. Nh÷ng quy ®Þnh vÒ xuÊt nhËp khÈu,c¸c hµng rµo th­¬ng m¹i, thñ tôc H¶i quan vµ c¬ chÕ thanh to¸n lµ nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng lín ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu s¶n phÈm døa ®­îc tèt h¬n, Nhµ n­íc ta cÇn ph¶i ®æi míi vµ hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ c¸c quy ®Þnh xuÊt khÈu. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p lý, quy ®Þnh ph¶i ®¶m b¶o ®­îc tÝnh ®ång bé, nhÊt qu¸n trong viÖc khuyÕn khÝch tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®Ó t¹o nguån hµng æn ®Þnh l©u dµi cho c¸c c«ng ty chuyªn kinh doanh xuÊt khÈu, tr¸nh t×nh tr¹ng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu mét mÆt hµng nµo ®Êy. CÇn khuyÕn khÝch xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp hµng xuÊt khÈu vµ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Trong thùc tÕ cã v« sè c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm nhiÖm vô cung øng vËt liÖu ®Çu vµo hoÆc b¸n thµnh phÈm nh­ng kh«ng ®­îc ­u ®·i. V× thÕ, Nhµ n­íc cÇn xem xÐt, cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu. Trªn thùc tÕ, c«ng t¸c qu¶n lý xuÊt khÈu cña Nhµ n­íc cßn mét sè bÊt cËp víi diÔn biÕn cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu, cßn nhiÒu thiÕu sãt vµ nh­îc ®iÓm ph¶i t×m c¸ch kh¾c phôc vµ gi¶i quyÕt. C¸c thñ tôc H¶i quan vÉn lµ nh÷ng trë ng¹i lín vµ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh r­êm rµ phøc t¹p, g©y l·ng phÝ thêi gian, c«ng søc cho c¸c ®¬n vÞ xuÊt khÈu ®· c¶n trë tiÕn ®é thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty nªn nã lµm mÊt c¬ héi thuËn lîi vµ nhiÒu kh¸ch hµng lín. Do vËy viÖc c¶i c¸ch cµng trë nªn cÊp thiÕt h¬n. VÒ l©u dµi, c¸c qui ®Þnh vÒ qu¶n lý xuÊt khÈu hiÖn hµnh ph¶i ®­îc bæ xung söa ®æi vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¸t triÓn thuËn lîi. §èi víi c¸c mÆt hµng cã h¹n ng¹ch, Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ph¶i trùc tiÕp lùa chän ra c¸c doanh nghiÖp ®¸ng tin cËy cã ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ vèn, m¹ng l­íi thu mua, kho dù tr÷ vµ b¶o qu¶n hµng hãa ®Ó giao h¹n ng¹ch. MÆt kh¸c, lu«n cã sù gi¸m s¸t chÆt chÏ vµ phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng giµnh kh¸ch hµng b»ng c¸ch h¹ gi¸ bÊt hîp lý g©y thiÖt h¹i cho chÝnh doanh nghiÖp còng nh­ Nhµ n­íc. Ngoµi ra chÕ ®é ph©n bæ h¹n ng¹ch cÇn ph©n bæ tõ ®Çu n¨m v× nã gióp cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu døa còng nh­ Tæng c«ng ty ®Ò ra ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn trong n¨m, t¹o ra sù nh¹y bÐn trong kinh doanh. Cuèi cïng lµ nh÷ng chÝnh s¸ch thuÕ cña Nhµ n­íc, hiÖn nay hÖ thèng thu thuÕ cã rÊt nhiÒu bÊt cËp ®Æc biÖt lµ ®èi víi thuÕ xuÊt khÈu mét phÇn nµo ®· t¹o ra sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trªn thÞ tr­êng lµ Tæng c«ng ty nhiÒu lóc bÞ Ðp gi¸ trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Trong thêi gian tíi xu h­íng c¾t gi¶m thuÕ sÏ ®­îc thùc hiÖn réng r·i trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi nh»m khuyÕn khÝch trao ®æi bu«n b¸n gi÷a c¸c n­íc, mÆt kh¸c ®ã còng lµ yªu cÇu b¾t buéc ®Ó tham gia vµo c¸c tæ chøc th­¬ng m¹i trªn thÕ giíi vµ khu vùc nh­ AFTA, WTO. 4. Mét sè kiÕn nghÞ kh¸c 4.1. Thµnh lËp quü b¶o l·nh tÝn dông §Ó hç trî tµi chÝnh cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu rau qu¶ vµ Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam, ChÝnh phñ nªn ®øng ra thµnh lËp quü b¶o l·nh tÝn dông. Quü nµy sÏ ®øng ra b¶o l·nh c¸c kho¶n vay, cïng chia sÎ thµnh c«ng víi doanh nghiÖp vµ rñi ro víi ng©n hµng. Quü nµy cã thÓ b¶o l·nh trªn c¸c kho¶n môc sau: + B¶o l·nh chøng tõ th­¬ng m¹i: nh»m gióp c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®æi chøng tõ lÊy tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng th«ng b¸o L/C ngay sau khi giao hµng, kh«ng ph¶i ®æi chuyÓn tiÒn nh­ hiÖn nay. + B¶o l·nh tiÒn vay ®Ó mua m¸y mãc, vËt t­ phôc vô s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. + B¶o l·nh nép thuÕ nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ vËt t­ nhËp khÈu ®Ó s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu. Khi hµng vÒ doanh nghiÖp cã thÓ lÊy hµng ngay vµ ®Õn h¹n nép thuÕ, nÕu doanh nghiÖp ch­a nép th× sÏ ®­îc quü nép thay. + B¶o ®¶m thùc hiÖn hîp ®ång: Sau khi kÝ kÕt hîp ®ång vµ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång th× quü sÏ ®øng ra b¶o l·nh cho ®¬n vÞ xuÊt khÈu. 4.2. Thµnh lËp trung t©m xóc tiÕn th­¬ng m¹i ThÞ tr­êng n«ng s¶n thÕ giíi nãi chung vµ thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm døa nãi riªng lµ mét trong nh÷ng thÞ tr­êng biÕn ®éng phøc t¹p. Nh­ng ë ViÖt Nam, c¸c th«ng tin vÒ ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng nµy cßn thiÕu vµ ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. V× vËy, Nhµ n­íc nªn sím thµnh lËp trung t©m xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®Ó trî gióp c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ kinh doanh. Chøc n¨ng cña trung t©m nµy lµ cung cÊp th«ng tin vµ tæ chøc xóc tiÕn ho¹t ®éng th­¬ng m¹i, tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ tæ chøc ®­a hµng hãa ViÖt Nam ra thÞ tr­êng thÕ giíi. Trong ®ã quan träng nhÊt lµ gióp c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tham gia vµo hÖ th«ng ph©n phèi hµng hãa ë c¸c n­íc. Trung t©m nµy sÏ thiÕt lËp mét ng©n hµng d÷ liÖu vÒ c¸c thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Trong thêi gian võa qua khi ch­a cã mét trung t©m xóc tiªn th­¬ng m¹i chuyªn m«n th× côc xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®· cã nh÷ng hç trî ®¸ng kÓ vÒ cung cÊp th«ng tin nghiªn cøu thÞ tr­êng h÷u Ých, tuy nhiªn vÉn cßn Ýt so víi nhu cÇu th«ng tin cÇn thiÕt. Bªn c¹nh ®ã Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng còng ®· th­êng xuyªn ®øng ra b¶o trî vµ tæ chøc cho ®oµn ®i kh¶o s¸t thÞ tr­êng n­íc ngoµi. 4.3 KhuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu ViÖc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ ®Çu t­ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu míi chØ nh×n ®Õn c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt trùc tiÕp hµng xuÊt khÈu mµ ch­a chó ý ®Õn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm nhiÖm vô cung øng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo vµ b¸n thµnh phÈm. Sù ph¸t triÓn cña xuÊt khÈu hµng ho¸ sÏ kÐo theo ®­îc sù ph¸t triÓn cña nhiÒu ngµnh vµ tÊt c¶ cïng h­íng vÒ xuÊt khÈu. Ch¼ng h¹n, ®èi víi ngµnh s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ xuÊt kh©u s¶n phÈm døa th× kh«ng chØ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn døa xuÊt khÈu ®­îc ­u ®·i mµ ngay c¶ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, cung øng vËt t­ n«ng nghiÖp nh­ ph©n bãn, thuèc trõ s©u, gièng c©y trång...còng ph¶i ®­îc h­ëng ­u ®·i. Trong kh©u chÕ biÕn th× Nhµ n­íc còng nªn xem xÐt ®Ó cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt bao b×, hãa chÊt... còng ®­îc h­ëng lîi Ých. Do vËy khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp nµy ph¸t triÓn còng ®ång nghÜa víi viÖc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu s¶n phÈm døa. Ngoµi ra, Nhµ n­íc cÇn b·i bá quy ®Þnh vÒ møc chªnh lÖch l·i suÊt. ChÝnh phñ chØ nªn cho phÐp ¸p dông møc quy ®Þnh vÒ l·i trÇn, bá quy ®Þnh vÒ møc chªnh lÖch tèi ®a nh­ hiÖn nay ®Ó t¹o c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng, cã lîi cho c¶ ng­êi göi lÉn ng­êi vay. MiÔn gi¶m thuÕ doanh thu cho doanh thu tõ xuÊt khÈu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp chuyªn kinh doanh trong kho¶ng thêi gian tr­íc khi luËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cã hiÖu lùc. ViÖc miÔn gi¶m thuÕ theo h­íng nµy sÏ võa thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp chuyªn doanh ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, võa t¹o mèi quan hÖ g¾n bã gi÷a s¶n xuÊt vµ kinh doanh, gi¶m ®­îc t×nh tr¹ng c¸c c¬ së s¶n xuÊt ®ua nhau xin xuÊt khÈu trùc tiÕp (hoÆc biÕn t­íng qua c¸c hîp ®ång ñy th¸c) ®Ó tr¸nh thuÕ doanh thu trong kh©u kinh doanh nh­ hiÖn nay. Cã chÕ ®é khen th­ëng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ cao. Nhµ n­íc cßn cã thÓ ¸p dông c¸c h×nh thøc nh­ b»ng khen, b¶ng vµng danh dù, danh hiÖu doanh nghiÖp cã tÝn nhiÖm trªn thÞ tr­êng ®Ó t¨ng thªm uy tÝn cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu tèt. KÕt luËn Trong nh÷ng n¨m qua, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty ty Rau qña ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµn tùu ®¸ng tù hµo, ®· gãp phÇn vµo viÖc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn vµ n©ng cao uy tÝn cña Tæng c«ng ty trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. §iÒu nµy kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÔn v÷ng vµng cña Tæng c«ng ty trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. D­íi s­ chØ ®¹o trùc tiÕp cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÔn n«ng th«n, Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam ®· hoµn thµnh giai ®o¹n I cña ch­¬ng tr×nh ph¸t triÔn rau qu¶, Tæng c«ng ty ®· cã mét sè d©y chuyÒn víi m¸y mãc hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ tiªn tiÕn, chÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc n©ng cao. Nh×n chung, mÆt hµng rau qu¶ vµ mÆt hµng døa nãi riªng cßn lµ mét mÆt hµng kinh doanh kh¸ míi mÎ ë ViÖt Nam hiÖn nay. Víi 15 n¨m ho¹t ®éng, Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam ®· nhanh chong n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu, tiÒm n¨ng thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ n­íc ngoµi ®èi víi mÆt hµng døa. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu døa cña Tæng c«ng ty ®· cã b­íc t¨ng tr­ëng tèt nh÷ng vÉn ch­a ®ñ m¹nh ®Ó ®­a mÆt hµng døa trë thµnh ®Çu tµu trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu rau qu¶ cña Tæng c«ng ty còng nh­ cña c¶ n­íc. Do vËy cÇn cã sù quan t©m tho¶ ®¸ng tõ phÝa Tæng c«ng ty ®èi víi mÆt hµng døa vµ nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî tõ phÝa Bé N«ng nghiÖp & PTNT ®Ó ho¹t ®éng xuÊt khÈu døa ngµy cµng ph¸t triÔn h¬n. Qua 15 tuÇn thùc tËp t¹i Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam ®· gióp em hiÓu h¬n vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng cña Tæng c«ng ty. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña mÆt hµng døa trong chiÕn l­îc ph¸t triÔn cña Tæng c«ng ty giai ®o¹n 2000-2010, em chän ®Ò tµi: “Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu mÆt hµng døa cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam”. Trªn c¬ së ®ã ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m ®È m¹nh xuÊt khÈu mÆt hµng døa trong thêi gian tíi. Víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c c« chó phßng XNK I cïng sù h­íng dÉn trùc tiÕp cña TS NguyÔn Thõa Léc, Ths NguyÔn Anh TuÊn ®· gióp em hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò thùc tËp nµy. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.  tµi liÖu tham kh¶o 1, Gi¸o tr×nh TMQT PGS-TS NguyÔn Duy Bét 2, Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ kinh doanh TMQT PGS-TS TrÇn ChÝ Thµnh 3, §iÒu lÖ Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam 4, B¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty c¸c n¨m 1999, 2000, 2001, 2002 5, B¸o c¸o ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty c¸c n¨m 1999, 2000, 2001, 2002 6, B¸o c¸o tæng kÕt 15 n¨m ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam (1988-2002) 7, Dù ¸n ph¸t triÔn cña Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam giai ®o¹n 2000-2010 8, FAO year book Môc lôc