Giải pháp nhằm tăng cường công tác phân tích tài chính ở doanh nghiệp xây dựng số 34

o vßng quay vèn b»ng tiÒn gi¶m 24,35 vßng (gi¶m 48,4%). N¨m 2001 vèn b»ng tiÒn gi¶m 103 785 352 ®ång (gi¶m 6.11%), trong ®ã, tiÒn mÆt t¹i quü t¨ng lµ do c«ng ty dù tÝnh tr¶ nî vay ng¾n h¹n ng©n hµng do c«ng t¸c kÕ to¸n dån nhiÒu vµo cuèi n¨m nªn c«ng ty ch­a kÞp thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n víi ng©n hµng. §ã lµ mét dÊu hiÖu tèt v× c«ng ty ®· linh ho¹t, nhanh chãng h¬n trong viÖc gi¶i quyÕt nî ng¾n h¹n b»ng c¸ch tËn dông tèi ®a tiÒn vèn quü. Do vËy, vßng quay tiÒn cña c«ng ty n¨m 2001 t¨ng so víi n¨m 2000 lµ 8,41 vßng (t¨ng 32.45%). V× vËy, vay ng©n hµng cña c«ng ty ®Õn cuèi n¨m 2001 cßn 26 289 451 683 ®ång (58,32%) gi¶m ®­îc 1 864 492 630 ®ång (gi¶m 6,62%). Theo ý kiÕn cña c¸c nhµ qu¶n lý vµ kÕ to¸n tr­ëng cña c«ng ty th× nhu cÇu vèn b»ng tiÒn th­êng dao ®éng tõ 950 000 000 ®ång ®Õn 1 200 000 000 ®ång, nh­ vËy, l­îng vèn b»ng tiÒn cña c«ng ty nh­ hiÖn nay ®· l·ng phÝ Ýt nhÊt lµ 395 019 667 ®ång n»m nhµn rçi trong quü vµ trong tµi kho¶n ng©n hµng. TiÒn mÆt lµ mét lo¹i tiÒn linh ®éng nhÊt dÔ dµng dïng nã ®Ó tho¶ m·n mäi nhu cÇu trong qu¸ tr×nh kinh doanh nh­ng tiÒn mÆt hÇu nh­ kh«ng ®em l¹i mét kho¶n thu nhËp nµo nªn còng dÔ hiÓu nÕu c«ng ty gi¶m thiÓu kho¶n nµy ®Õn møc cã thÓ. Nh­ng còng kh«ng ph¶i c¸c kho¶n nµy cµng nhá hoÆc b»ng kh«ng th× tèt mµ nã ph¶i ®¶m b¶o ë mét møc naß ®ã phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Tuy nhiªn, tiÒn gi¶m cã nghÜa lµ tÝnh chñ ®éng tµi chÝnh trong viÖc më réng quy m«, chíp lÊy thêi c¬ kinh doanh thuËn lîi, cã thÓ bÞ gi¶m sót. §iÒu nµy ®ßi hái c«ng ty ph¶i ®iÒu chØnh l­îng tiÒn mét c¸ch hîp lý. Nh­ vËy, qua tû lÖ vßng quay tiÒn cho thÊy c«ng ty cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc sö dông tiÒn, ®­a tiÒn vµo quay vßng nhiÒu h¬n, víi sè tiÒn Ýt h¬n nh­ng doanh thu vÉn t¨ng. - Vßng quay hµng tån kho Hµng tån kho cña c«ng ty x©y dùng gåm: nguyªn vËt liÖu – c«ng cô dông cô, chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang thuéc hµng ho¸ tån kho. Kho¶n môc hµng tån kho chiÕm tû träng ®¸ng kÓ trong tæng tµi s¶n l­u ®éng (1999 lµ 7.95%; 2000 lµ 8.15%; 2001 lµ 14.34%). C«ng ty phÇn lín chØ thi c«ng nh÷ng c«ng tr×nh nhËn thÇu hay theo ®¬n ®Æt hµng, v× thÕ c«ng ty kh«ng cã thµnh phÈm tån kho mµ chñ yÕu chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang vµ hµng ho¸ tån kho. Kho¶n môc nµy chiÕm 95.71% tæng l­îng hµng tån kho 1999 vµ 97.58% tæng l­îng hµng tån kho 2000 vµ 98.53% tæng l­îng hµng tån kho 2001. HÖ sè vßng quay kho cña c«ng ty ngµy cµng gi¶m tõ 18.06 vßng n¨m 1999 xuèng cßn 11.77 vßng n¨m 2000, 9.07 vßng n¨m 2001. §iÒu ®ã lµ do gi¸ c¶ nguyªn vËt liÖu trªn thÞ tr­êng biÕn ®éng nªn vµo cuèi n¨m 2001 c«ng ty t¨ng møc dù tr÷ nguyªn vËt liÖu ®Ó cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc vèn, cung cÊp ®­îc kÞp thêi nguyªn vËt liÖu cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. - Kú thu tiÒn b×nh qu©n cña c«ng ty ngµy cµng cã xu h­íng gi¶m, vèn cña c«ng ty Ýt bÞ chiÕm dông vµ kh«ng g©y ø ®äng trong kh©u thanh to¸n, kh¶ n¨ng thu håi vèn cña c«ng ty còng t¨ng lªn . Tõ ®ã c«ng ty cã thªm nhiÒu c¬ héi trong kinh doanh øng víi sè vèn thu håi ®ã. N¨m 1999 vµ 2000 kú thu tiÒn b×nh qu©n vÉn gi÷ nguyªn, sang n¨m 2001 gi¶m38.62% lµ do tèc ®é kho¶n ph¶i thu gi¶m 23.12% trong khi doanh thu thuÇn t¨ng 24.35% ®iÒu ®ã cho thÊy c«ng ty ®· cã nh÷ng tiÕn bé trong céng t¸c qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu vµ cã quan hÖ tèt víi c¸c b¹n hµng. - Kho¶n ph¶i thu lµ gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp bÞ c¸c ®¬n vÞ kh¸c chiÕm dông hîp ph¸p hoÆc kh«ng hîp ph¸p. Kho¶n ph¶i thu chiÕm tû träng lín trong tµi s¶n l­u ®éng n¨m 1999 lµ 80.42%, gi¶m 52.23% n¨m 2000, gi¶m 23.1% n¨m 2001. Gi¶m kho¶n ph¶i thu do chÝnh s¸ch th¾t chÆt tÝn dông nh­ ph¹t 5% ®èi víi nh÷ng kho¶n nî tíi h¹n mµ ch­a kÞp thanh to¸n trong vßng 15 ngµy… tõ ®Êy nh»m gãp phÇn t¨ng doanh sè cña c«ng ty. N¨m 1999 tû träng ph¶i thu kh¸ch hµng chiÕm 79.7% n¨m 1999, 86.9% n¨m 2000, 97.1% n¨m 2001 trong tæng sè kho¶n ph¶i th, tõ ®ã, cho thÊy vèn c«ng ty ®ang bÞ chiÕm dông nhiÒu. Bªn c¹nh ®ã th× c«ng ty l¹i chiÕm dông cña ng­êi b¸n ngµy cµng t¨ng : tû träng cña nã chiÕm 20,27% n¨m 1999, 3% n¨m 2000, 0,24% n¨m 2001 trªn kho¶n ph¶i thu Trong khi ®ã tèc ®é gi¶m cña ph¶i tr¶ ng­êi b¸n lín h¬n so víi tèc ®é t¨ng cña ph¶i thu kh¸ch hµng (n¨m 2000 so víi n¨m 1999) vµ tèc ®é gi¶m cña kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng n¨m 2001 nhá h¬n tèc ®é gi¶m cña ph¶i tr¶ ng­êi b¸n. Nh­ vËy, t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty lµ t­¬ng ®èi kh¶ quan. 2.4 Nhãm hÖ sè c¬ cÊu vèn, hÖ sè nî, c¬ cÊu tµi s¶n - HÖ sè nî ®­îc ®o b»ng tæng nî chia cho tæng nguån vèn, nã cho biÕt mét ®ång vèn ®¶m b¶o thanh to¸n ®­îc cho mÊy ®ång nî. Nh×n vµo b¶ng 9, ta thÊy hÖ sè nî c¶ 3 n¨m ®Òu lín h¬n 0.8 (n¨m 1999: 0,878, n¨m 2000: 0,929, n¨m 2001: 0,836%) chøng tá c«ng ty ®· rÊt cè g¾ng trong viÖc chiÕm dông vèn cña nhµ cung cÊp vµ t×nh h×nh nî cña c«ng ty lµ kh¸ an toµn (v× mét ®ång vèn ®¶m b¶o thanh to¸n ®­îc cho 0,8 ®ång nî). §iÒu ®ã cßn ®­îc chøng minh qua hÖ sè sinh lîi vèn chñ së h÷u gi¶m dÇn qua c¸c n¨m : 0,0095 n¨m 1999; 0,055 n¨m 2000; 0,0028 n¨m 2001. Nh­ng vÒ tû träng c¬ cÊu nî cña c«ng ty ch­a thËt hîp lý v× nî ng¾n h¹n chiÕm tû träng cao h¬n rÊt nhiÒu so víi nî dµi h¹n (n¨m 2001 nî ng¾n h¹n chiÕm 83,66% th× nî dµi h¹n chiÕm 13,31%). HÖ sè c¬ cÊu tµi s¶n cho biÕt 100 ® tµi s¶n c«ng ty n¨m 1999 cã 0.056® tµi s¶n cè ®Þnh vµ 0.94® tµi s¶n l­u ®éng, n¨m 2000 cã 0.061® tµi s¶n cè ®Þnh vµ 0.937® tµi s¶n l­u ®éng , n¨m 2001 cã 0,096® tµi s¶n cè ®Þnh vµ 0,9®tµi s¶n l­u ®éng. Nh­ vËy n¨m 2000vµ 2001 sù chªnh lÖch theo xu h­íng ng¸y cµng t¨ng ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh vµ ngµy cµng gi¶m ®èi víi tµi s¶n l­u ®éng. §iÒu nµy vÒ tr­íc m¾t th× tèt nh­ng vÒ l©u dµi th× kh«ng tèt. Do ®ã c«ng ty ph¶i chó ý ph¸t huy vµ n©ng cao ®­îc c«ng suÊt cña tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu x©y dùng ngµy cµng t¨ng cña thÞ tr­êng thªm vµo ®ã l¹i võa t¹o ra ®­îc mét thÕ c©n ®èi tµi s¶n hîp lý. HÖ sè c¬ cÊu nguån vèn : th«ng th­êng c¸c nhµ tµi chÝnh cho r»ng tû lÖ nµy 50% lµ hîp lý. Nh­ng víi C«ng ty th× n¨m 2000 so víi n¨m 1999 tû lÖ nµy gi¶m 42,1% do tèc ®é gi¶m cña nguån vèn chñ së h÷u lµ 0,7% nhá h¬n tèc ®é t¨ng cña tæng nguån vèn lµ 70,58%. N¨m 2001 so víi n¨m 2000 tû lÖ nµy t¨ng 132,87% do tèc ®é t¨ng cña nguån vèn chñ së h÷u lµ 120,98% lín h¬n tèc ®é gi¶m cña tæng nguån vèn 4,62%. Nh­ vËy, thÓ hiÖn møc ®é tù chñ vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty lµ kh«ng hîp lý v× phÇn tµi s¶n tµi trî b»ng vèn ®i vay lín h¬n lµ phÇn tµi s¶n ®­îc tµi trî b»ng vèn tù cã cña m×nh. Nh­ng hÇu hÕt ®©y ®Òu lµ ®iÒu hÕt søc phæ biÕn ë mäi doanh nghiÖp x©y dùng ®Æc biÖt ®èi víi c«ng ty thuéc doanh nghiÖp nhµ n­íc nÕu chØ dùa vµo vèn chñ së h÷u cña m×nh th× kh«ng ®ñ mµ ph¶i tÝch cùc ®i vay, h¬n n÷a nhiÒu doanh nghiÖp thÝch dïng nî ®Ó kinh doanh h¬n vèn tù cã v× nguån vèn nµy sÏ thóc ®Èy doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ h¬n, tù gi¸c h¬n. Nh­ng c«ng ty nªn cÇn cã kho¶n vèn dù phßng ®Ó cã thÓ chñ ®éng h¬n vÒ tµi chÝnh tr­êng hîp thêi h¹n thanh to¸n c¸c kho¶n nî qu¸ gÇn nhau. 3. Ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn Do ®iÒu kiÖn kh«ng cã cña bµi viÕt, ho¹t ®éng nµy sÏ kh«ng ®­îc ®Ò cËp ®Õn ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn, song nh÷ng kh¸i niÖm chñ yÕu ®· ®­îc ®Ò cËp ®Õn ë phÇn thø nhÊt. NÕu cã ®iÒu kiÖn nghiªn cøu kü phÇn nµy sÏ cho biÕt doanh thu vµ s¶n phÈm cÇn ®¹t ®­îc khi biÕt ®­îc ®iÓm hoµ vèn, cho ta thÊy ®­îc kü l­ìng h¬n vÒ dßng tiÒn, kh¶ n¨ng thanh to¸n, chi tr¶ cña chóng t«i trong thêi kú ng¾n h¬n (th¸ng, quý). Trong giíi h¹n bµi viÕt chØ xin nªu c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn tµi chÝnh trong thêi kú dµi h¬n, cô thÓ lµ trong tõng n¨m. III. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty x©y dùng sè 34 giai ®o¹n 1999 – 2001. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh, nh­ng do nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh nªn ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i C«ng ty x©y dùng 34 trong thêi gian qua vÉn cßn nhiÒu ®iÓm cÇn kh¾c phôc. Tuy nhiªn còng kh«ng thÓ phñ nhËn nh÷ng ­u ®iÓm mµ C«ng ty ®· cã ®­îc vµ lu«n mong muèn hoµn thiÖn m×nh. 1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc 1.1 Nh©n sù phôc vô trong c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ho¹t ®éng d­íi sù chØ ®¹o cña kÕ to¸n tr­¬ng. C«ng ty ®· cã sù ph©n c«ng t¸ch biÖt gi÷a c¸c kÕ to¸n tæng hîp thùc hiÖn c«ng viÖc t«ng hîp cµc sè liÖu tõ kÕ to¸n phÇn hµnh vµ c¸c nh©n viªn thùc hiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh, cã sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña kÕt to¸n tr­ëng. C«ng t¸c ph©n tÝch thùc hiÖn ®­îc thuËn lîi lµ nhê vµo c¸c c¸n bé kÕ to¸n lu«n thu thËp vµ xö lý th«ng tin mét c¸ch kÞp thêi, chÝnh x¸c. C¸c c¸n bé ph©n tÝch thùc hiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch ®­îc thuËn lîi lµ nhê cã vai trß cña c¸c c¸n bé kÕ to¸n trong phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. Hä lu«n thu nhËn, xñ lý vµ tæng kÕt kÞp thêi, chÝnh x¸c c¸c th«ng tin kÕ to¸n. Hä cßn trùc tiÕp gióp ®ì c¸c c¸n bé ph©n tÝch nÕu trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch cã nh÷ng khóc m¾c liªn quan ®Õn chuyªn m«n hay ph¹m vi m×nh phô tr¸ch. 1.2 Th«ng tin sö dông trong ph©n tÝch tµi chÝnh Nh­ ®· nãi ë trªn, c¸c kÕ to¸n viªn trong C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt c«ng viÖc cña m×nh nªn c¸c th«ng tin kÕ to¸n ®­îc xö lý qua viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu tÝnh hiÖn thùc vµ tÝnh ph¸p lý víi c¸c v¨n b¶n tµi chÝnh. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh, ho¹t ®éng kiÓm tra kÕ to¸n ®­îc coi nh­ lµ ho¹t ®éng kiÓm to¸n tu©n thñ tong C«ng ty. Thong tin ®­îc tæng kÕt phôc vô cho yªu cÇu qu¶ lý lµ th«ng tin “s¹ch:. C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh do ®ã mµ cã tÝnh ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c, ®­îc lËp kÞp thêi, ®óng tiÕn ®é, v× thÕ kh«ng g©y khã kh¨n cho viÖc ph©n tÝch. Kh«ng chØ dõng l¹i ë c¸c th«ng tin bªn trong. C«ng ty cßn thu thËp rÊt nhiÒu th«ng tin bªn ngoµi. Nh÷ng ng­êi tham gia c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i C«ng ty rÊt chó ý ®Õn nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc. T×nh h×nh kinh tÕ trªn thÕ giíi vµ trong n­íc cã rÊt nhiÒu biÕn ®éng, do ®ã C«ng ty sÏ cã ®­îc thuËn lîi trong c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh cña m×nh. C¸c c¸n bé ph©n tÝch tµi chÝnh cßn quan t©m ®Õn c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc mét c¸ch nghiªm tóc. C¸c th«ng tin néi bé ®­îc thu thËp mét c¸ch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®óng tiÕn ®é, v× thÕ kh«ng g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c ph©n tÝch. 1.3 Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh C«ng ty cã sö dông kÕt hîp hai ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh lµ ph­¬ng ph¸p so s¸nh vµ ph­¬ng ph¸p tû lÖ, trong ®ã ph­¬ng ph¸p tû lÖ lµ chñ yÕu. Sù kÕt hîp nµy ®· lµm cho C«ng ty thÊy ®­îc b¶n chÊt vÊn ®Ò theo c¶ ®Þnh tÝnh lÉn ®Þnh l­îng. ViÖc sö dông ph­¬ng ph¸p tû lÖ ®­îc coi lµ ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng gióp cho C«ng ty Ýt gÆp khã kh¨n h¬n trong ph©n tÝch, trong vÊn ®Ò kinh nghiÖm, v× ®· cã nhiÒu doanh nghiÖp ¸p dông. 1.4 Néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh Néi dung c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i C«ng ty cã ­u ®iÓm lµ cho thÊy râ ®­îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh qua c¸c n¨m. ThÊy râ t×nh t×nh t¨ng gi¶m c¸c tµi s¶n vµ nguån vèn cña C«ng ty. 2. H¹n chÕ vµ nguyªn nh©n 2.1 Nh©n sù phôc vô c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh Nh©n sù phôc vô cho c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña C«ng ty cßn cã nh÷ng h¹n chÕ. H¹n chÕ c¬ b¶n nhÊt trong ho¹t ®éng nµy lµ bé phËn thùc hiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ch­a t¸ch rêi khái bé phËn thùc hiÖn c«ng viÖc kÕ to¸n. Trªn thÕ giíi, phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ®Ò t¸ch rêi c«ng t¸c kÕ to¸n vµ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh, song còng nh­ phÇn lín c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, C«ng ty còng ch­a thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy. VÊn ®Ò nµy ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh do kh«ng cã sù chuyªn m«n ho¸, c¸c c¸n bé ph©n tÝch tµi chÝnh vÉn ch­a thùc sù ®­îc coi träng, do c¸c c¸n bé ph©n tÝch tµi chÝnh vÉn ch­a nhËn thøc ®Çy ®ñ ®­îc vÊn ®Ò nµy. 2.2 Th«ng tin sö dông trong ph©n tÝch tµi chÝnh C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ®­îc C«ng ty lËp ra ®· gióp Ých rÊt nhiÒu cho c«ng t¸c ph©n tÝch nh­ng viÖc ch­a lËp b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ hµng n¨m Ýt nhiÒu lµm cho ng­êi ph©n tÝch khã ®¸nh gi¸ ®­îc kh¶ n¨ng t¹o ra luång tiÒn trong t­¬ng lai, kh¶ n¨ng tµi trî, ®Çu t­ trong ng¾n h¹n cô thÓ nh­ thÕ nµo. Bªn c¹nh ®ã nh­ ®· tr×nh bµy ë phÇn lý thuyÕt th× th«ng tin vÒ c¸c tû lÖ, chØ tiªu trung b×nh ngµnh lµ rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng ph©n tÝch. Tuy nhiªn, c¸c th«ng tin nµy ch­a ®­îc sö dông cho viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i C«ng ty nªn ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÝnh x¸c cña kÕt qu¶ ph©n tÝch. Nguyªn nh©n mét phÇn lµ do hiÖn nay ë ViÖt Nam ch­a cã c¸c C«ng ty chuyªn t­ vÊn vÒ tµi chÝnh, thèng kª vµ tÝnh to¸n hÖ thèng c¸c chØ tiªu trung b×nh ngµnh, phÇn n÷a lµ do c¸n bé ph©n tÝch ch­a chó ý ®Õn nh÷ng th«ng tin nµy. 2.3 Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh ViÖc ph©n tÝch ®­îc tiÕn hµnh kh«ng theo mét tr×nh tù quy tr×nh cô thÓ. C«ng t¸c ph©n tÝch cßn mang tÝnh ch¾p v¸, ®¬n ®iÖu. MÆc dï c«ng ty sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p tû lÖ vµ so s¸nh, song l¹i cã tÝnh chÊp dËp khu«n, kh«ng phï hîp víi ho¹t ®éng vµ môc tiªu s¶n xuÊt cña C«ng ty. C«ng ty kh«ng sö dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh Dupont, trong khi ®ã, ph­¬ng ph¸p nµy ngµy nay ®­îc ¸p dông réng r·i ë nhiÒu quèc gia lµ mét b»ng chøng cô thÓ cho tÝnh thiÕt thùc cña nã. Cho dï ë ViÖt Nam nã Ýt ®­îc ¸p dông nh­ng thùc ra viÖc tæ chøc vµ vËn dông ph­¬ng ph¸p nµy kh«ng cã g× phøc t¹p, mÆt kh¸c sÏ cho biÕt nh÷ng kÕt qu¶, nhËn xÐt ng¾n gän nh­ng cÇn thiÕt vÒ nguån gèc lµm thay ®æi lîi nhuËn, ¶nh h­ëng cña hÖ sè nî ®Õn lîi nhuËn cña C«ng ty nh­ thÕ nµo… Bªn c¹nh ®ã, trong quy chÕ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty cßn thiÕu nh÷ng quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh 2.4 Néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh Thùc tr¹ng c«ng t¸c tµi chÝnh t¹i c«ng ty x©y dùng 34 lµ ch­a thÓ hiÖn ®­îc ®Çy ®ñ c¸c néi dung cÇn ph©n tÝch. ViÖc ®¸nh gi¸, nhËn xÐt cßn mang tÝnh kh¸i qu¸t, ch­a thùc sù chuÈn x¸c. C«ng ty ch­a nãi râ ®­îc t×nh h×nh ®¶m b¶o nguån vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­ thÕ nµo. Do ®ã, C«ng ty ch­a thÓ hiÖn ®­îc hÕt sù thay ®æi cña nguån vèn vµ c¸ch thøc sö dông vèn cña doanh nghiÖp còng nh­ c«ng ty míi chØ ®Æt ra ®­îc c¸c kÕ ho¹ch cÇn thùc hiÖn trong thêi gian tíi mµ ch­a t×m ra ®­îc biÖn ph¸p nµo ®Ó cho kÕ ho¹ch ®ã cã tÝnh kh¶ thi vµ ®¹t hiÖu qu¶ tèt nhÊt. Qu¸ tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh cña C«ng ty kh«ng cho thÊy t¨ng gi¶m nguån vèn, t×nh h×nh sö dông vèn trong mét quý hoÆc mét th¸ng, nh÷ng chØ tiªu ¶nh h­ëng tíi sù t¨ng gi¶m nguån vèn, kh«ng cho thÊy nh÷ng kho¶n ®Çu t­ vèn vµ nguån vèn chñ yÕu ®­îc h×nh thµnh ®Ó tµi trî cho nh÷ng ®Çu t­ ®ã. Vµ tõ ®ã, C«ng ty còng sÏ kh«ng thÊy ®­îc nh÷ng gi¶i ph¸p khai th¸c c¸c nguån vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn trong doanh nghiÖp. Nh­ c«ng ty tuy ®· cè g¾ng ®Çu t­ cho tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó phôc vô cho thi c«ng c¸c c«ng tr×nh mét c¸ch tèt nhÊt th× c«ng ty l¹i ph¶i sö dông nguån vèn ®i vay dµi h¹n ®Ó ®Çu t­ trong khi ®ã c«ng ty cã thÓ cã nhiÒu ph­¬ng ¸n kh¸c tèt h¬n nh­ thuª tµi chÝnh hoÆc huy ®éng tõ c¸c nguån vèn mµ c«ng ty cã kh¶ n¨ng chiÕm dông mµ vÉn ®¶m b¶o an toµn cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña m×nh. Bªn c¹nh ®o, c¸c chØ tiªu vµ tû lÖ tµi chÝnh còng kh«ng ®­îc ph©n tÝch ®Çy ®ñ. Còng v× thÕ mµ c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch ch­a thùc sù ®Çy ®ñ, do ®ã c¸c ph­¬ng ¸n ho¹t ®éng cña C«ng ty ®­îc ®­a ra còng ch­a thËt s¸t víi thùc tÕ. ViÖc ph©n tÝch ®Ó cã ®­îc sù ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n vÒ t×nh h×nh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty cÇn ph¶i th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ t×nh h×nh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n, do ®ã cÇn tÝnh to¸n, ®¸nh gi¸ cô thÓ vµ ®Çy ®ñ c¸c tû lÖ cã liªn quan. C¸c hÖ sè vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh trong b¶ng thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty còng ch­a thËt ®Çy ®ñ ®Ó cã thÓ nhËn xÐt c¬ cÊu tµi chÝnh cña C«ng ty nh­ thÕ nµo lµ hîp lý, trong hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai. §èi víi C«ng ty th× nh÷ng hÖ sè nµy cßn g¾n víi kinh nghiÖm thùc tÕ nªn nhiÒu khi chØ cÇn tÝnh mét sè hÖ sè th× C«ng ty còng cã thÓ cã ®­îc nh÷ng nhËn xÐt ®óng ®¾n. Tuy vËy, ®iÒu chØnh c¬ cÊu tµi chÝnh lµ rÊt quan träng bëi cã nhiÒu yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn c¬ cÊu tµi chÝnh còng nh­ tÝnh quyÕt ®Þnh cña nã ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. C«ng ty còng ch­a ph©n tÝch nhiÒu vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng vµ sinh l·i. §iÒu nµy cho biÕt viÖc sö dông vèn l­u ®éng, tµi s¶n cè ®Þnh hay tæng tµi s¶n cña C«ng ty hiÖu qu¶ nh­ thÕ nµo, kh¶ n¨ng t¹o lîi nhuËn cao hay thÊp…. C«ng ty còng kh«ng ph©n tÝch ®Õn ®iÓm hoµ vèn, ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn sÏ cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ l­îng s¶n phÈm cÇn tiªu thô, doanh thu cÇn ®¹t ®­îc khi biÕt s¶n phÈm vµ doanh thu hoµ vèn. Ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn cßn chØ ra ng­ìng doanh nghiÖp kh«ng bÞ lç, x¸c ®Þnh quy m« ®Çu t­, quy m« s¶n xuÊt nh»m ®¹t lîi nhuËn mong muèn. Trªn ®©y ch­a ph¶i lµ toµn bé c¸c ­u ®iÓm, h¹n chÕ, còng nh­ c¸c nguyªn nh©n cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i C«ng ty x©y dùng 34. Còng nh­ ®a phÇn c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn nay, c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ®ang gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n kh«ng nhá. C«ng viÖc nghiªn cøu ®ªt chØ ra c¸c ­u ®iÓm, h¹n chÕ vµ nh÷ng nguyªn nh©n ®Ó tõ ®ã t×m ra ®­îc c¸c gi¶i ph¸p, n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i c«ng ty x©y dùng 34 sÏ ®­îc ®Ò cËp chi tiÕt h¬n ë phÇn thø ba. PhÇn thø ba Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh ë doanh nghiÖp x©y dùng sè 34 I. Sö dông ph­¬ng ph¸p Dupont lµm c¬ së c¶i thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña doanh nghiÖp x©y dùng sè 34 Môc tiªu cña c¸c c«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh suy cho cïng lµ lîi nhuËn. Tuy vËy, cÇn l­u ý r»ng kh«ng thÓ coi lîi nhuËn lµ chØ tiªu duy nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ còng kh«ng thÓ chØ dïng nã ®Ó so s¸nh chÊt l­îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau v× : - Lîi nhuËn lµ kÕt qu¶ tµi chÝnh cuèi cïng, nã chÞu ¶nh h­ëng bëi nhiÒu nh©n tè. Cã nh÷ng nh©n tè thuéc vÒ chñ quan, cã nh÷ng nh©n tè kh¸ch quan vµ cã sù bï trõ lÉn nhau. - Do ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh, ®iÒu kiÖn giao th«ng, vËn chuyÓn hµng, thÞ tr­êng tiªu thô, thêi ®iÓm tiªu thô cã kh¸c nhau th­êng lµm cho sè lîi nhuËn gi÷a c¸c doanh nghiÖp còng kh«ng gièng nhau. - C¸c doanh nghiÖp cïng lo¹i nÕu quy m« s¶n xuÊt kh¸c nhau th× lîi nhuËn thu ®­îc sÏ kh¸c nhau. ë nh÷ng doanh nghiÖp lín nÕu c«ng t¸c qu¶n lý kÐm nh­ng sè lîi nhuËn thu ®­îc vÉn cã thÓ lín h¬n nh÷ng doanh nghiÖp quy m« nhá nh­ng c«ng t¸c qu¶n lý l¹i tèt h¬n. Cho nªn ®Ó ®¸nh gi¸, so s¸nh chÊt l­îng ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã quy m« kh¸c nhau hay cña b¶n th©n C«ng ty qua c¸c thêi kú kh¸c nhau víi nh÷ng thay ®æi vÒ quy m« tµi s¶n, ngoµi chØ tiªu lîi nhuËn tuyÖt ®èi cßn ph¶i dïng chØ tiªu t­¬ng ®èi lµ tû suÊt doanh lîi vèn (hay tû sè lîi nhuËn trªn vèn). §©y lµ chØ tiªu quan träng thiÕt lËp mèi quan hÖ gi÷a c¸i thu vÒ ®­îc tõ mét khèi l­îng tµi s¶n nµo ®ã. Dupont – tªn mét nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh ng­êi Ph¸p tham gia kinh doanh ë Mü ®· lµm cho ý nghÜa cña chØ tiªu doanh lîi vèn ch­a dõng l¹i ë ®ã. ¤ng ®· tr×nh bµy chØ sè doanh lîi vèn mét c¸ch râ rµng h¬n trong mèi quan hÖ víi chØ tiªu doanh lîi doanh thu vµ vßng quay vèn : Lîi nhuËn sau thuÕ Lîi nhuËn sau thuÕ Doanh thu thuÇn -------------------- = ------------------------ x ------------------ Tæng vèn Doanh thu thuÇn Tæng vèn Nhê cã chØ sè Dupont nµy, c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh cã mét bøc tranh tæng hîp ®Ó ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh h÷u hiÖu. * Ph©n tÝch chØ sè doanh lîi vèn Lîi nhuËn sau thuÕ Lîi nhuËn sau thuÕ Doanh thu thuÇn --------------------- = --------------------- x ------------------ Tæng vèn Doanh thu thuÇn Tæng vèn Tû sè doanh lîi vèn phô thuéc vµo hai yÕu tè sau : - Thu nhËp cña doanh nghiÖp trªn mét ®ång doanh thu lµ bao nhiªu – tøc phô thuéc vµo hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. - Mét ®ång vèn t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu (vßng quay cña tæng vèn) – tøc phô thuéc vµo n¨ng lùc ho¹t ®éng. Sù ph©n tÝch nµy cho phÐp x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nguån gèc lµm thay ®æi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. BiÓu 5: C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn chØ tiªu doanh lîi vèn : ChØ tiªu §¬n vÞ Kú tr­íc Kú nµy Vßng quay vèn LÇn L0 L1 Doanh lîi doanh thu % P0(DT) P1(DT) Doanh lîi tæng vèn % P0(V) P1(V) ¶nh h­ëng cña doanh lîi doanh thu ®Õn doanh lîi vèn : d1 = (L1-L0)*P0 ¶nh h­ëng cña doanh lîi tæng vèn ®Õn doanh lîi vèn : d2= (P1-P0)*L1 tæng hîp ¶nh h­ëng cña hai nh©n tè trªn : d = d1 + d2 * Ph©n tÝch chØ sè doanh lîi vèn chñ së h÷u Lîi nhuËn thuÇn Lîi nhuËn thuÇn Doanh thu thuÇn Tæng vèn -------------------- = ------------------ x ------------------- x --------------- Vèn chñ së h÷u Doanh thu thuÇn Tæng vèn Vèn chñ së h÷u Trong ®ã: Tæng vèn ------------- Tæng vèn Tæng vèn Tæng vèn 1 ------------------ = ------------------ ---- = ----------------------- = ------------- Vèn chñ së h÷u Tæng vèn - vèn vay Tæng vèn - vèn vay 1-HÖ sè nî --------------------- Tæng vèn VËy ta cã: Lîi nhuËn thuÇn Lîi nhuËn thuÇn Doanh thu thuÇn 1 ------------------- = --------------------- x --------------------- x ------------- Vèn chñ së h÷u Doanh thu thuÇn Tæng vèn 1- hÖ sè nî Sù ph©n tÝch c¸c thµnh phÇn cña doanh lîi vèn chñ së h÷u cho thÊy khi hÖ sè nî chung t¨ng lªn th× doanh lîi vèn chñ së h÷u còng cao h¬n v× khi ®ã tû sè 1/ 1- (hÖ sè nî ) sÏ t¨ng. Do ®ã, khi tû lÖ nî cao sÏ dÉn tíi mét hÖ qu¶ víi lîi nhuËn lµ : NÕu doanh nghiÖp cã lîi nhuËn th× lîi nhuËn sÏ rÊt cao vµ ng­îc l¹i, nÕu lîi nhuËn thua lç th× sÏ thua lç rÊt nÆng. Sö dông ph­¬ng ph¸p Dupont cho thÊy mèi quan hÖ vµ hiÖu qu¶ cña sù kÕt hîp gi÷a hai ph­¬ng ph¸p so s¸nh vµ tû lÖ cho phÐp ng­êi ph©n tÝch nh×n nhËn c¸c chØ sè tµi chÝnh mét c¸ch cã hÖ thèng h¬n. BiÓu 6: C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn chØ tiªu doanh lîi vèn chñ së h÷u ChØ tiªu §¬n vÞ Kú tr­íc Kú nµy Vßng quay vèn LÇn L0 L1 Doanh lîi doanh thu % P0(DT) P1(DT) HÖ sè nî LÇn H0 H1 Doanh lîi vèn chñ së h÷u % P0(Vc) P1(Vc) ¶nh h­ëng cña vßng quay vèn ®Õn doanh lîi vèn chñ së h÷u: d1 = (L1-L0)*P0*H0 ¶nh h­ëng cña doanh lîi doanh thu ®Õn doanh lîi vèn chñ së h÷u: d2 = (P1-P0)*L1*H0 ¶nh h­ëng cña hÖ sè nî ®Õn doanh lîi vèn chñ së h÷u: d3 = (H1-H0)*L1*P1 Tæng hîp ¶nh h­ëng cña ba nh©n tè trªn : d= d1 + d2 +d3 * Th¸p chØ sè Dupont Sö dông th¸p chØ sè Dupont ®Ó cã thÓ b»ng trùc gi¸c tÝnh to¸n ngay ®­îc møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c quyÕt ®Þnh tíi chØ sè lîi nhuËn tæng vèn. B»ng s¬ ®å sau ta cã thÓ h×nh dung c¸c ¶nh h­ëng ®Õn ROI. Ch¼ng h¹n muèn n©ng cao chØ sè doanh lîi vèn cña doanh nghiÖp b»ng viÖc t¨ng doanh thu th× ph¶i ®¶m b¶o tèc ®é t¨ng lîi nhuËn lín h¬n tèc ®é t¨ng cña vèn. Do ®ã doanh nghiÖp ph¶i gi¶m tèi ®a c¸c kho¶n chi phÝ ®Õn møc cã thÓ vµ gi¶m nhanh h¬n t­¬ng øng víi sè vèn cÇn thiÕt. Muèn vËy, C«ng ty ph¶i thùc hiÖn tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu ®Ó chi phÝ biÕn ®æi gi¶m vµ gi¶m tµi s¶n dù tr÷. Theo th¸p chØ sè nµy chi phÝ biÕn ®æi gi¶m sÏ lµm gi¶m chi phÝ, lîi nhuËn t¨ng vµ t¨ng chØ sè doanh lîi doanh thu. Khi hµng tån kho gi¶m th× tæng vèn còng gi¶m xuèng vµ kÐo theo vßng quay t¨ng lªn. Nh­ vËy, kÕt qu¶ lµ doanh lîi vèn sÏ t¨ng lªn. B»ng th¸p chØ sè nµy C«ng ty sÏ biÕt chÝnh x¸c sù thay ®æi cña c¸c chØ sè doanh lîi vèn, doanh lîi vèn chñ së h÷u lµ do c¸c yÕu tè nµo, yÕu tè nµo cã ¶nh h­ëng tèt, yÕu tè nµo cã ¶nh h­ëng xÊu ®Ó tõ ®ã cã c¸c gi¶i ph¸p nh»m c¶i thiÖn chØ sè nµy. Ngoµi ra sö dông ph­¬ng ph¸p nµy cã thÓ cho ta tÝnh to¸n ngay ®­îc c¸c ¶nh h­ëng cña c¸c quyÕt ®Þnh tíi chØ sè doanh lîi vèn ®Ó tõ ®ã ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n nhÊt. Qua ph©n tÝch thùc tr¹ng C«ng ty x©y dùng 34 ta thÊy hµng tån vµ c¸c kho¶n ph¶i thu, tµi s¶n l­u ®éng® kh¸c cong chiÕm tû träng lín trong tæn tµi s¶n, chi phÝ c« ®Þnh (chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp))cong t¨ng cao. Nh­ vËy theo th¸p dupont th× nÐu C«ng ty gi¶m ®­îc chi phÝ cè ®Þnh sÏ lµm gi¶m tæng chi phÝ dÉn ®Õn t¨ng lîi nhuËn vµ c¶i thiÖn chØ sè doanh lîi doanh thu. §«ng thêi nÕu c«ng ty gi¶m ®­îc sè hµng tån kho. kho¶n ph¶i thu vµ tµi s¶n l­u ®éng kh¸c th× tæng tµi s¶n gi¶m vµ lµm t¨ng vßng quay tæng vèn. C¸c thay ®æi nµy cã thÓ ®Þnh l­îng b»ng c¸ch sö dông c¸c ph©n tÝch cïng th¸p chØ sè Dupont c¶ C«ng ty: - Ta thÊy tæng chi phÝ cè ®Þnh chiÕm 2,88% so víi doanh thu thuÇn trong ®ã qu¶n lý chiÕm 2,3%. Gi¶ sö ta h¹ thÊp tû träng nµy xuèng cßn 2% t­¬ng ®­¬ng víi sè tuyÖt ®èi lµ 165 413 977®ång. Tõ ®ã lµm cho lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng mét sè tuyÖt ®èi lµ 165 413 977 ®ång vµ lîi nhuËn sau thuÕ t¨ng lªn 95 112 038 ®ång vµ ®¹t 297 744 161 ®ång. DÉn tíi chØ sè doanh lîi doanh thu ®¹t 0,0054 (so víi tr­íc lµ 0,0037). Hµng tån kho cña C«ng ty qua c¸c n¨m còng chiÕm mét tû lÖ t­¬ng ®èi lín. §iÒu nµy lµm cho vßng quay hµng tån kho cña C«ng ty gi¶m. ThËt vËy, gi¶ sö ta gi¶m hµng ho¸ tån kho xuèng cßn 5% n¨m 2001tøc lµ gi¶m mét l­îng lµ 761 707 552 ®ång th× vßng quay hµng tån kho sÏ lµ 23,5 (so víi thùc tÕ n¨m 2001 lµ 9,07). Tõ ®ã, nã lµm cho tæng tµi s¶n (vèn) gi¶m ®i cßn 44 313 763 245 ®ång. Nh­ vËy, sè vßng quay tæng vèn t¨ng vµ ®¹t lµ 1,23 (so víi thùc tÕ n¨m 2001 lµ 1,21). S¬ ®å 2: Th¸p chØ sè Dupont SuÊt doanh lîi vèn (ROI) (0,0066/0,0044) Doanh lîi doanh thu (0,0054/0,0037) Sè vßng quay cña vèn (1,23/1,21) Tæng sè vèn Doanh thu thuÇn Doanh thu thuÇn Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn cè ®Þnh Vèn l­u ®éng Chi phÝ Doanh thu TS dù tr÷ SP dë dang Vèn b»ng tiÒn Kho¶n ph¶i thu ThuÕ lîi tøc L·i vay CP cè ®Þnh CP biÕn ®æi iI. hoµn thiÖn néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh C«ng ty ®· b­íc ®Çu thùc hiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh th«ng qua thuyÕt minh tµi chÝnh, so s¸nh sè liÖu qua mét sè n¨m rót ra nhËn xÐt tæng qu¸t. Tuy nhiªn, qu¸ tr×nh ph©n tÝch cña C«ng ty vÉn cßn ë d¹ng ®¬n gi¶n, míi tÝnh to¸n mét vµi chØ tiªu mµ ch­a lËp thµnh hÖ thèng, ch­a cã c«ng t¸c ph©n tÝch thùc sù. V× thÕ C«ng ty ch­a ®Ò ra ®­îc c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu cho kú kinh doanh tíi. §Ó ph©n tÝch cã hiÖu qu¶ C«ng ty nªn tiÕn hµnh theo c¸c b­íc sau: B­íc 1: ChuÈn bÞ cho c«ng t¸c ph©n tÝch - Ph¶i x¸c ®Þnh môc tiªu, kÕ ho¹ch ph©n tÝch. - Lùa chän nh÷ng nh©n viªn cã ®ñ tr×nh ®é nghiÖp vô ®Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch. - Cã kÕ ho¹ch phèi hîp víi c¸c bé phËn trong ph©n tÝch. - S­u tÇm ®ñ tµi liÖu cho ph©n tÝch: tõ th«ng tin bªn ngoµi (th«ng tin kinh tÕ chung, th«ng tin theo ngµnh, th«ng tin vÒ thuÕ, tû gi¸ hèi ®o¸i...) ®Õn th«ng tin kÕ to¸n, thèng kª... mµ chñ yÕu lµ th«ng tin kÕ to¸n. B­íc 2: TiÕn hµnh ph©n tÝch (xö lý th«ng tin). - TÝnh to¸n c¸c chØ tiªu theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ nh÷ng chØ tiªu cÇn thiÕt cho doanh nghiÖp. Tuú tõng gãc ®é nghiªn cøu, øng dông kh¸c nhau ®Ó cã ph­¬ng ph¸p xö lý th«ng tin kh¸c nhau phôc vô môc tiªu ph©n tÝch ®· ®Æt ra: xö lý th«ng tin lµ qu¸ tr×nh s¾p xÕp c¸c th«ng tin theo nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh nh»m tÝnh to¸n, so s¸nh, gi¶i thÝch, ®¸nh gi¸, x¸c ®Þnh nguyªn nh©n cña c¸c kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc phôc vô cho qu¸ tr×nh dù to¸n vµ quyÕt ®Þnh. - LËp b¶ng biÓu ®Ó so s¸nh, ph©n tÝch c¸c chØ tiªu ®· tÝnh to¸n. B­íc 3: KÕt qu¶ ph©n tÝch Dùa vµo kÕt qu¶ ®· tÝnh to¸n ®­a ra c¸c dù ®o¸n nhu cÇu vµ c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh. ViÖc ph©n tÝch tµi chÝnh ®­îc tr¶i qua 3 b­íc nh­ trªn. C«ng t¸c nµy nªn ®­îc thùc hiÖn ë phßng kÕ to¸n - tµi chÝnh phèi hîp víi c¸c phßng chøc n¨ng. §ã lµ: - Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu vµ tû lÖ tµi chÝnh chñ yÕu. - Ph©n tÝch diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn trong doanh nghiÖp. - Ph©n tÝch t×nh h×nh ®¶m b¶o nguån vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh. Mét yÕu tè quyÕt ®Þnh tÝnh thµnh b¹i cña mét doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng lµ doanh ngiÖp cã chiÕn l­îc kinh doanh nh­ thÕ nµo. ViÖc cã chiÕn l­îc ®óng sÏ ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh l©u dµi cho doanh nghiÖp vµ chØ cã vËy míi ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp trong mét m«i tr­êng kh«ng æn ®Þnh. Trong m«i tr­êng ®ã, ai cã tÇm nh×n tèt h¬n sÏ lµ ng­êi qu¶n lý thµnh c«ng. ChiÕn l­îc doanh nghiÖp ®­îc thÓ hiÖn bµng c¸c kÕ ho¹ch kú h¹n kh¸c nhau vµ c¸c m¶ng ho¹t ®éng kh¸c nhau. Cã thÓ nãi kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh lµ träng t©m cña kÕ ho¹ch ho¸ ho¹t ®éng doanh nghiÖp nãi chung, trªn c¬ së c¸c kÕ ho¹ch tµi chÝnh, c¸c kÕ ho¹ch kh¸c sÏ ®­îc ®Æt ra ®Ó ®¶m b¶o doanh nghiÖp c¸c môc tiªu mong muèn. Th«ng qua kÕt qu¶ cña ph©n tÝch tµi chÝnh, C«ng ty tiÕn hµnh kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh. §©y chÝnh lµ viÖc sö dông ph©n tÝch tµi chÝnh vµo trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty th«ng qua kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh. V× vËy, C«ng ty cÇn ph¸t triÓn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh. C¸c nhµ lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh cÇn xem xÐt tËp trung tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp chø kh«ng ®i s©u vµo chi tiÕt. Mét sè l­îng lín c¸c luËn chøng kinh tÕ ®Çu t­ nhá ®­¬c tËp trung vµ ®­îc xem xÐt nh­ lµ mét dù ¸n ®éc lËp. Mét kÕ ho¹ch tµi chÝnh lµ mét b¸o c¸o vÒ nh÷ng viÖc sÏ ®­îc hoµn thµnh trong t­¬ng lai nªn nã ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc c¸c yÕu tè cã tÝnh t­¬ng lai. KÕ ho¹ch tµi chÝnh n¨m míi chØ cung cÊp nh÷ng dù tÝnh cña viÖc huy ®éng, khai th¸c, ph©n phèi vµ sö dông nguån tµi chÝnh cho c¶ thêi kú mét n¨m, bæ sung cho kÕ ho¹ch tµi chÝnh dµi h¹n. C«ng ty cÇn tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc kÕ ho¹ch ng¾n h¹n mét c¸ch tin cËy ®Ó cã thÓ ph©n biÖt quü tiÒn vay cña ng©n hµng cã thÓ ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu hîp lý vµ ng¾n h¹n cña C«ng ty víi c¸c quü kh¸c trong ®iÒu kiÖn kinh doanh tiÒn tÖ, c¸c ng©n hµng kh«ng ph¶i lµ nguån v« tËn ®Ó cho vay... Nãi c¸ch kh¸c, c¸c ph­¬ng ph¸p vµ c«ng cô kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh cÇn ®­îc sö dông mét c¸ch thÝch hîp, bæ sung vµ hç trî lÉn nhau. iII. §µo t¹o, båi d­ìng ®éi ngò c¸n bé phôc vô cho ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh Trong mäi ho¹t ®éng nh©n tè con ng­êi lµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc. Vµ ngµy nay cho dï m¸y mãc cã hiÖn ®¹i ®Õn ®©u ®i n÷a th× thiÕu sù ®iÒu khiÓn cña con ng­êi chóng trë thµnh v« nghÜa. Trong qu¶n trÞ tµi chÝnh nãi chung vµ ph©n tÝch tµi chÝnh nãi riªng vai trß cña con ng­êi l¹i cµng cÇn thiÕt h¬n bëi ®©y lµ mét lÜnh vùc v« cïng phøc t¹p, viÖc xem xÐt vµ ph©n tÝch chóng nhiÒu khi tho¸t ra khái c¸c ®¸nh gi¸ ®¬n thuÇn vÒ mÆt kü thuËt ph©n tÝch mµ ®¹t ®Õn tr×nh ®é nghÖ thuËt. Do ®ã, mÆc dï ho¹t ®éng nµy ®­îc hç trî bëi nh÷ng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i cïng víi nh÷ng phÇn mÒm chuyªn dông song chóng chØ lµ c¸c c«ng cô ph©n tÝch gióp ta n¾m ®­îc vÊn ®Ò vµ ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh chø chóng kh«ng thÓ thay thÕ ta t×m ra c¸c gi¶i ph¸p xö lý. Nh­ vËy, ngoµi c¸c yÕu tè th«ng tin, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch th× c¸c n¨ng lùc vµ tr×nh ®é cña ng­êi ph©n tÝch sÏ lµ yÕu tè quan träng tiÕp theo gãp phÇn quan träng trong viÖc ®­a ra c¸c nhËn ®Þnh chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty. §Ó qu¸ tr×nh ph©n tÝch ®­îc hiÖu qu¶ ta cÇn mét kiÕn thøc chuyªn m«n tèt cña ba lo¹i nh©n viªn sau: + C¸c nh©n viªn ph©n tÝch tµi chÝnh + C¸c nh©n viªn kÕ to¸n + C¸c nh©n viªn kiÓm to¸n Vµ c¸c chÝnh s¸ch ®µo t¹o båi d­ìng c¸n bé cña C«ng ty theo ®ã sÏ ®­îc tËp trung vµo c¸c nh©n viªn nµy. + §èi víi c¸c nh©n viªn ph©n tÝch tµi chÝnh: HiÖn nay ë C«ng ty ch­a cã c¸c nh©n viªn chuyªn vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh. ViÖc ph©n tÝch tµi chÝnh lµ rÊt s¬ bé, míi chØ dïng l¹i ë viÖc tÝnh to¸n vµ so s¸nh mét sè chØ tiªu cña kú nµy so víi kú tr­íc chø ch­a h×nh thµnh ®­îc mét sù ph©n tÝch tæng hîp c¸c vÊn ®Ò chÝnh cña C«ng ty .§Ó cã ®­îc ®é ngò nh©n viªn nµy C«ng ty cã thÓ b»ng c¸ch cö c¸c c¸n bé ®i häc hoÆc b»ng viÖc thùc hiÖn tuyÓn dông bëi thø nhÊt n­íc ta míi chuyÓn s¸ng c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¸c vÊn ®Ò tµi chÝnh míi xuÊt hiÖn ch­a phøc t¹p vµ viÖc ®µo t¹o trong n­íc hoµn toµn cã thÓ ®¸p øng ®­îc. Thø n÷a lµ b»ng viÖc tuyÓn dông C«ng ty cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ ®µo t¹o mµ l¹i cã ngay ®­îc c¸c nh©n viªn sö dông. Sau ®ã hµng n¨m C«ng ty cã thÓ cö c¸c nh©n viªn nµy tiÕp tôc ®i ®µo t¹o thªm ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n. Nh­ thÕ C«ng ty võa cã c¸n bé ®Ó sö dông, võa cã thÓ tõng b­íc n©ng c¸o tay nghÒ cho ®éi ngò c¸n bé nµy ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña C«ng ty nãi riªng vµ sù ph¸t triÓn cña nÒn tµi chÝnh quèc gia nãi chung. + §èi víi c¸c nh©n viªn kÕ to¸n: §©y lµ cÇu nèi gi÷a c¸c th«ng tin kÕ to¸n tµi chÝnh ph¸t sinh tr×nh C«ng ty víi viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh: c¸c nh©n viªn kÕ to¸n tiÕp nhËn c¸c th«ng tin vÒ sù biÕn ®æi cña nguån vèn vµ tµi s¶n cña C«ng ty, ph¶n ¸nh chóng vµo trong v¸c tµi kho¶n vµ göi cho phßng ph©n tÝch tµi chÝnh. Do ®ã viÖc thµnh th¹o c¸c nghiÖp cô kÕ to¸n m×nh ®¶m nhËn, viÖc tÝnh to¸n nhanh vµ chÝnh x¸c c¸c tµi kho¶n m×nh phô tr¸ch sÏ gióp bé phËn ph©n tÝch cã c¸c sè liÖu chuÈn ®Ó ph©n tÝch. §©y kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò ®­îc ®Æt ra ®èi víi C«ng ty bëi C«ng ty hiÖn ®ang cã mét ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n m¹nh, cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao hiÓu biÕt vÒ c«ng viÖc m×nh lµm, gióp hä tiÕp cËn vµ øng dông ®­îc c¸c ph­¬ng ph¸p vµ kü thuËt xö lý hiÖn t¹i ®Ó hä cã thÓ hoµn thµnh c«ng viÖc cña m×nh mét c¸ch tèt h¬n. + §èi víi c¸c nh©n viªn kiÓm to¸n néi bé: Còng nh­ c¸c nh©n viªn kÕ to¸n tr×nh ®é nghiÖp vô cña ®éi ngò nh©n viªn nµy cµng cao th× c¸c th«ng tin kÕ to¸n cµng ®­îc b¶o ®¶m ®é chÝnh x¸c, b¶o ®¶m cho viÖc ph©n tÝch ngµy cµng cã thÓ ®­a ra c¸c ph¸n xÐt ®óng ®¾n h¬n. C¸c nh©n viªn nµy còng ph¶i ®­îc ®µo t¹o th­êng xuyªn hµng n¨m ®Ó n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cña m×nh. B»ng viÖc chó träng ®Õn chÊt l­îng cña ba lo¹i nh©n viªn cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh, C«ng ty sÏ cã mét ®éi ngò nh©n viªn phôc vô cho ho¹t ®éng nµy mét c¸ch ®ång bé víi chÊt l­îng cao, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh ph©n tÝch ®­îc th«ng suèt. ViÖc C«ng ty quan t©m tíi ®µo t¹o con ng­êi, tíi hÖ thèng th«ng tin tµi chÝnh còng nh­ c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ch¾c ch¾n sÏ lµm thay ®æi vÒ chÊt ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh ë C«ng ty, tõ ®ã gãp phÇn quan träng trong sù nghiÖp v­¬n lªn ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña C«ng ty. IV. Tæ chøc hÖ thèng th«ng tin tµi chÝnh phôc vô cho ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh Ph©n tÝch tµi chÝnh lµ mét tËp hîp c¸c kh¸i niÖm, ph­¬ng ph¸p vµ c¸c c«ng cô cho phÐp xö lý c¸c th«ng tin kÕ to¸n vµ c¸c th«ng tin kh¸c vÒ qu¶n lý nh»m ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña mét c«ng ty, ®¸nh gi¸ rñi ro, møc ®é vµ chÊt l­îng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty ®ã. Th«ng qua ph©n tÝch tµi chÝnh ta cã thÓ biÕt ®­îc ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña c«ng ty vµ tõ ®ã c¸c nhµ qu¶n lý tµi chÝnh cã thÓ biÕt ®­îc ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña c«ng ty vµ tõ ®ã c¸c nhµ qu¶n lý tµi chÝnh cã thÓ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty trong t­¬ng lai b»ng c¸ch lËp dù b¸o vµ lËp ng©n s¸ch. Nh÷ng th«ng tin nµy cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­, c¬ quan thuÕ quan vµ d©n chóng. Do ®ã quy tr×nh thùc hiÖn ph©n tÝch tµi chÝnh ngµy cµng ®­îc ¸p dông réng r·i trong ®¬n vÞ qu¶n lý kinh tÕ ®­îc tù chñ nhÊt ®Þnh vÒ tµi chÝnh nh­ c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi h×nh thøc, c¸c tæ chøc x· héi …§Æc biÖt, sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp, cña c¸c ng©n hµng vµ cña thÞ tr­êng vèn ®· t¹o nhiÒu c¬ héi ®Ó ph©n tÝch tµi chÝnh chøng tá thùc sù lµ v« cïng cÇn thiÕt Víi nh÷ng ý nghÜa nh­ vËy c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch sÏ ¶nh h­ëng lín tíi c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh, víi uy tÝn cña c«ng ty còng nh­ sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. Do ®ã tÝnh chÝnh x¸c, kÞp thêi cña ph©n tÝch tµi chÝnh cµng ®­î chó träng h¬n bao giê hÕt. §Ó ®¶m b¶o ®­îc ®iÒu nµy th× ®Çu tiªn c¸c th«ng tin sö dông trong ph©n tÝch cña c«ng ty ph¶i ®¶m b¶o ®­äc tÝnh chÝnh x¸c, kÞp thêi hay nãi c¸ch kh¸c c«ng ty cÇn ph¶i cã mét hÖ thèng th«ng tin tèt phôc vô cho ph©n tÝch. §Ó cã c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng ph©n tÝch theo em hÖ thèng th«ng tin phôc vô cho ph©n tÝch nªn ®­îc thÓ hiÖn nh­ s¬ ®å sau : S¬ ®å 3: Tæ chøc hÖ thèng th«ng tin cho ph©n tÝch tµi chÝnh Gi¸m ®èc Phßng ph©n tÝch tµi chÝnh Phßng vËt t­ kÜ thuËt Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n Phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng Phßng kinh tÕ, kÕ ho¹ch, tiÕp thÞ C¸c ®éi x©y dùng Thø nhÊt: C«ng ty nªn thµnh lËp thªm phßng ph©n tÝch tµi chÝnh trong c¬ cÊu bé m¸y tæ chøc cña m×nh. Phßng nµy trùc thuéc gi¸m ®èc, tr­ëng phßng chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vÒ viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty ®ång thêi cã tr¸ch nhiÖm t­ vÊn cho gi¸m ®èc c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. Phßng ph©n tÝch tµi chÝnh hoµn toµn ®éc lËp víi c¸c phßng ban kh¸c. C¸c th«ng tin ®Õn phßng lµ c¸c th«ng tin mät chiÒu, lµ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc ph©n tÝch. Sau khi ph©n tÝch cña phßng ®Òu ph¶i thùc hiÖn gi¸n tiÕp th«ng qua gi¸m ®èc. Thø hai: c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc ph©n tÝch ®­îc chia thµnh hai lo¹i chÝnh lµ c¸c th«ng tin bªn trong vµ c¸c th«ng tin bªn ngoµi. - C¸c th«ng tin bªn trong : lµ c¸c th«ng tin ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng trong ngµy cña c¸c tµi s¶n vµ nguån vèn cña c«ng ty. §ã lµ c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh mua nguyªn vËt liÖu, t×nh h×nh b¸n hµng, viÖc thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n…®Ó cã thÓ lµm ®­îc ®iÒu nµy c¸c th«ng tin vÒ ho¹t ®éng mua b¸n mµ cô thÓ lµ c¸c ho¸ ®¬n mua b¸n cña c¸c xÝ nghiÖp hoÆc c¸c ®éi ph¶i ®­îc tËp hîp lªn phßng tµi chÝnh kÕ to¸n trong ngµy vµ tõ ®©y c¸c th«ng nµy ®­îc chuyÓn ®Õn phßng ph©n tÝch tµi chÝnh b»ng hÖ thèng m¸y tÝnh nèi m¹ng. Ngoµi ra c¸c th«ng tin kh¸c ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng vÒ c¸c tµi kho¶n trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ b¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh còng ph¶i ®­îc b¸o c¸o lªn phßng ph©n tÝch trong ngµy. ViÖc tËp hîp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin nµy sÏ cho phÐp phßng ph©n tÝch tµi chÝnh n¾m ®­îc ngay toµn bé c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty trong ngµy, ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh. - C¸c th«ng tin bªn ngoµi : ph©n tÝch tµi chÝnh cã môc tiªu ®­a ra nh÷ng dù b¸o tµi chÝnh gióp cho viÖc ra quyÕt ®Þnh vÒ mÆt tµi chÝnh vµ gióp dù kiÕn kÕt qu¶ t­¬ng lai cña c«ng ty.. nªn c¸c th«ng tin sö dông kh«ng thÓ chØ giíi h¹n trong ph¹m vi nghiªn cøu néi bé c«ng ty mµ cÇn ph¶i më réng ra bªn ngoµi. C¸c th«ng tin bªn ngoµi cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng ph©n tÝch ë ®©y lµ : + C¸c th«ng tin kinh tÕ chung : ®ã lµ c¸c th«ng tin ph¶n ¸nh t×nh h×nh chung vÒ kinh tÕ, ch¼ng h¹n nh­ nÒn kinh tÕ ®ang suy tho¸i hay t¨ng tr­ëng, tû lÖ l¹m ph¸t vµ thÊt nghiÖp lµ bao nhiªu, triÓn väng trong t­¬ng lai nh­ thÕ nµo. C¸c yÕu tè nµy ®Æc biÖt lµ c¸c yÕu tè mang tÝnh chu kú sÏ t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. + C¸c th«ng tin theo ngµnh : ®ã lµ c¸c th«ng tin chung vÒ ngµnh x©y dùng mµ c«ng ty ®ang tham gia nh­ tèc ®é ph¸t triÓn chung cña ngµnh, c¸c chØ sè trung b×nh cña ngµnh…C¸c th«ng tin gióp cho c«ng ty ®¸nh gi¸ ®­îc tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña ngµnh còng nh­ ®¸nh gi¸ ®­îc n¨ng lùc ho¹t ®éng cña m×nh so víi møc trung b×nh cña ngµnh. + C¸c th«ng tin kh¸c nh­ th«ng tin vÒ thuÕ, tû gi¸ hèi ®o¸i …còng lµ th«ng tin cã Ých cho viÖ ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty. + C¸c th«ng tin nµy nªn ®­îc phßng kÕ ho¹ch thÞ tr­êng cïng phßng kÕ to¸n tµi chÝnh tæng hîp vµ chuyÓn vÒ phßng ph©n tÝch tµi chÝnh theo ®Þnh kú hµng th¸ng. §ång thêi víi c¸ ho¹t ®éng trªn c«ng ty cÇn thùc hiÖn viÖc kiÓm tra vµ kiÓm to¸n néi bé th­êng xuyªn va nghiªm tóc. C«ng t¸c nµy sÏ gióp c«ng ty ph¸t hiÖn ®­îc nh÷ng sai ph¹m hoÆc nhÇm lÉn trong c«ng t¸c kÕ to¸n ngay tõ khi c«ng tr×nh ®­îc ®­a vµo thi c«ng, nhê ®ã sÏ h¹n chÕ ë møc cao nhÊt nh÷ng sai lÖch sè liÖu trong qu¸ tr×nh thi c«ng tiÕp theo. KiÓm to¸n néi bé cµng chÆt chÏ th× ch¾c ch¾n viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty cµng chÝnh x¸c. ViÖc thµnh lËp thªm phßng ph©n tÝch tµi chÝnh ®éc lËp víi c¸c phßng ban kh¸c vµ trùc thuéc gi¸m ®èc trong bé m¸y c¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty ch¾c ch¾n sÏ lµm cho c«ng ty c©n nh¾c kü l­ìng h¬n c¸c quyÕt ®Þnh cña m×nh khi ph¶i xem xÐt thªm d­íi gãc ®é hiÖu qu¶ vÒ mÆt tµi chÝnh gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh; tiÕp theo lµm cho phßng nµy t­¬ng ®èi ®éc lËp vµ do ®ã c¸c ®¸nh gi¸ vÒ mÆt tµi chÝnh sÏ ®­îc kh¸ch quan h¬n. Ngoµi ra viÖc n¾m b¾t ®­îc c¸c th«ng tin vÒ ho¹t ®éng cña c«ng ty trong ngµy, n¾m b¾t c¸c th«ng tin vÒ m«i tr­êng ho¹t ®éng cña c«ng ty theo th¸ng còng nh­ viÖc t¨ng c­êng sñ dông c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra kiÓm to¸n néi bé trong c«ng ty cßn ®¶m b¶o cho c«ng ty cã ®­îc nh÷ng th«ng tin chÝnh s¸c kÞp thêi, gãp phÇn quan träng trong viÖc ®­a ra c¸c ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c lµm c¬ së cho viÖc ®­a ta c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ ®óng ®¾n. V. T¨ng c­êng sö dông chÝnh s¸ch thay thÕ tÝn dông b»ng thuª mua ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty. TÝn dông thuª mua lµ viÖc doanh nghiÖp t¹o vèn b»ng c¸ch thuª trang bÞ, vËt t­ c«ng cô vµ tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c sö dông cho kinh doanh. Cã thÓ nãi ®©y lµ h×nh thøc t¹o vèn kh¸ phæ biÕn cho hÖ thèng tµi chÝnh c¸c n­íc kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn. Víi h×nh thøc nay, doanh nghiÖp ®­îc sö dông vèn nh­ chÝnh m×nh lµ ng­êi së h÷u víi gi¸ thuª ®Þnh tr­íc trong hîp ®ång thuª mua, doanh nghiÖp cã quyÒn tr¶ l¹i tµi s¶n ®· thuª hoÆc mua víi gi¸ cßn l¹i hoÆc tiÕp tôc thuª víi gi¸ tho¶ thuËn míi (cã thÓ víi gi¸ thuª thÊp h¬n, th­êng lµ gi¸ ­u ®·i). Thùc chÊt cña tÝn dông thuª mua lµ c«ng ty cho thuª mua tµi s¶n, thiÕt bÞ theo dù ¸n ®Çu t­ cña doanh nghiÖp ®i thuª vÒ chÊt l­îng, chñng lo¹i, gi¸ c¶ …b»ng nguån vèn cña c«ng ty m×nh vµ quyÒn së h÷u tµi s¶n ®ã ®øng tªn doanh nghiÖp cho thuª mua. Vµ doanh nghiÖp ®i thuª gi¶ dÇn gi¸ trÞ tµi s¶n hoÆc thiÕt bÞ thuª ®ã hµng n¨m theo hîp ®ång ký kÕt, th­êng thêi gian ®i thuª ph¶i lín h¬n hoÆc b»ng 90% thêi gian h÷u dông cña tµi s¶n hay thiÕt bÞ ®ã. Trong nhiÒu tr­êng hîp, mét doanh nghiÖp b¸n cho c«ng ty thuª mua tµi s¶n cña m×nh, sau ®ã l¹i thuª l¹i cña c«ng ty trªn ngay chÝnh tµi s¶n ®ã ®Ó sö dông. Qua ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty x©y dùng sè 34 ta nhËn thÊy, t×nh tr¹ng hiÖn nay cña c«ng ty lµ ®ang gÆp khã kh¨n nhiÒu vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng vµ ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn. Muèn ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh th× c«ng ty ph¶i cã mét l­îng vèn rÊt lín, theo sè liÖu cung cÊp cña phßng kinh tÕ – kÕ ho¹ch – tiÕp thÞ quy m« kh¸ch hµng cña c«ng ty cã thÓ t¨ng m¹nh tõ gi÷a n¨m 2002 (kh¸ch hµng tiÒm n¨ng) nªn nhu cÇu ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh lµ rÊt cao, theo sè liÖu trong b¶n kÕ ho¹ch n¨m 2002 cña phßng kinh tÕ – kÕ ho¹ch – tiÕp thÞ ë c«ng ty th× cÇn kho¶ng 5 –7 tû ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh. (nh×n b¶ng 1) Nguyªn nh©n lµ do: +VÒ ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn Do vËt t­ - vËt liÖu tËp trung t¹i mét kho cña c«ng ty, ®èi víi c«ng tr×nh thi c«ng trong ph¹m vi 30 km nhu cÇu vËn chuyÓn vËt t­ tíi ch©n c«ng tr×nh lín th­êng ph¶i thuª ngoµi mµ hiÖn nay c«ng ty chØ cã 2 xe kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®¸p øng cho tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh. + Ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn xi m¨ng chñ yÕu cña c«ng ty chÝnh b»ng xe cña Nhµ m¸y xi m¨ng Nghi S¬n (víi hîp ®ång trªn 30 tÊn h·ng míi trë), do c«ng ty ch­a cã xe vËn chuyÓn lo¹i nhá nªn ¶nh h­ëng ®Õn c¸c hîp ®ång lÊy xi m¨ng tõng lÇn nhá h¬n 30 tÊn ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c c«ng tr×nh thi c«ng trong néi thµnh (n»m ë nh÷ng trôc phè cÊm ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn trªn 20 tÊn qua l¹i). Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cßn cung cÊp xi m¨ng dêi theo nghiªn cøu phßng thÞ tr­êng th× nhu cÇu sö dông bª t«ng t­¬i lín nÕu c«ng ty ®©ï t­ m¸y trén bª t«ng cì lín th× sÏ b¸n ®­îc xi m¨ng rêi nhiÒu h¬n, hiÖu qu¶ kinh tÕ ®em l¹i cao h¬n lîi nhuËn sau thuÕ hiÖn nay c«ng ty ®ang cã ®­îc trªn mét n¨m. + Cuèi n¨m 2001 ®Çu n¨m 2002 c«ng ty nhËn ®­îc mét vµi hîp ®ång n©ng cÊp lµm míi trong khi ®ã ®Çu t­ n¨m 2002 lµ mét m¸y ñi, mét m¸y xóc hiÖn ®ang thi c«ng c«ng tr­ßng Lµo Cai (c«ng tr×nh ®Õn th¸ng 3 n¨m 2003 míi hoµn thµnh). Tõ ®ã, c«ng ty ph¶i ®Çu t­ míi hai m¸y xóc, hai m¸y lu, 2 m¸y ñi. Trong khi ®ã, nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn th× muèn ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh th× ph¶i gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu, gi¶m kho¶n t¹m øng, cã nhu cÇu vèn b»ng tiÒn lín, ®i vay dµi h¹n, vay ng¾n h¹n. Mµ kho¶n ph¶i thu cña c«ng ty ngµy cµng cã xu h­íng gi¶m chñ yÕu lµ do vay ng¾n h¹n gi¶m (trong nh÷ng n¨m qua c«ng ty cã nhu cÇu më réng quy m« nªn c«ng ty ®· vay nhiÒu nh­ng ch­a tr¶ hÕt nî cò v× vËy c«ng ty ®· chiÕm dông vèn cña ng­êi b¸n). NÕu rót tõ kho¶n ph¶i thu néi bé th× ¶nh h­ëng tíi nhu cÇu sö dông vèn cña c¸c ®éi x©y dùng. Cßn nÕu rót tõ kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng th× ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi doanh thu cña c«ng ty v× doanh thu cña c«ng ty trong XDCB chiÕm 11 tû hÇu hÕt ch­a ®­îc quyÕt to¸n ph¶i chê thanh to¸n khi c«ng tr×nh hoµn thµnh, doanh thu kinh doanh xi m¨ng chiÕm 6 tû nh­ hiÖn nay kh¸ch hµng th­êng nî l©u trªn mét th¸ng c«ng ty míi thu ®Ó c¹nh tranh ®¬n vÞ kh¸c, nÕu gi¶m thêi gian nhËn nî tøc lµ gi¶m doanh thu (thùc tÕ c«ng ty lµ ®¹i lý cña nhµ m¸y nghi s¬n nªn ph¶i b¸n ®óng víi gi¸ c¹nh tranh ®· vèn cã), t¨ng thêi gian nî lµm tæng ph¶i thu t¨ng còng kh«ng thÓ rót vèn ra ®­îc. Vèn b»ng tiÒn cña c«ng ty chiÕm mét tû lÖ rÊt nhá trong tæng nguån vèn nªn nhu cÇu vèn b»ng tiÒn gÇn nh­ kh«ng cã. NÕu rót t¹m øng th× ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vèn d­íi c¸c ®éi. C¸c nguån ®Çu t­ cña c«ng ty ®Òu khã khai th¸c trong khi ®ã ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh theo nhu cÇu cña c«ng ty l¹i cÇn sè l­îng lín (mÆc dï n¨m 2001 tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng thªm 2.7 tû). Theo tæng kÕt cuèi n¨m cña ban l·nh ®¹o nhËn ®Þnh ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ th× Ýt nhÊt ®Çu t­ thªm vµo tµi s¶n cè ®Þnh tõ 5 – 7 tû ®Ó ®¸p øng kh¶ n¨ng thi c«ng c¸c c«ng tr×nh víi quy m« võa vµ lín mµ c«ng ty ®· ký kÕt n¨m 2002. VËy mét c©u hái ®­îc ®Æt ra lµ c«ng ty ph¶i lÊy nguån tõ ®©u ®Ó ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh? C«ng ty l¹i ch­a ®­a ra ®­îc gi¶i ph¸p nµo lµ hîp lý nªn em xin ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p thuª mua tµi chÝnh ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty. HiÖu qu¶ cña viÖc thuª tµi chÝnh m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng víi thuª ë bªn ngoµi vµ vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®Ó mua: + Ph­¬ng ¸n thuª tµi chÝnh : hoµn toµn chñ ®éng vÒ ph­¬ng tiÖn m¸y mãc ®Ó thi c«ng, sau mét thêi gian bªn thuª ®­îc së h÷u toµn bé sè m¸y mãc , sè vèn ®Çu t­ ban ®Çu thÊp, qu¸ tr×nh khÊu hao hîp lý, kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn vèn l­u ®éng, doanh nghiÖp cã thÓ thanh to¸n gèc hoÆc l·i vay theo th¸ng-quý kh«ng c¨ng th¼ng vÒ vèn b»ng tiÒn. Nh­ng trong thêi gian thuª tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh v× vËy doanh nghiÖp kh«ng thÓ b¸n l¹i tµi s¶n trong thêi gian nµy. Tuy nhiªn, môc ®Ých cña c«ng ty lµ ®Ó sö dông chø kh«ng ph¶i mua ®Ó b¸n l¹i. + Thuª m¸y mãc ë bªn ngoµi : kh«ng chñ ®éng, kh«ng theo ý muèn. Chi phÝ thuª m¸y cao. Kh«ng thuËn lîi trong viÖc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh cña c«ng ty. Chi phÝ vËn chuyÓn cao, tèn thêi gian, kh«ng an toµn trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn. + Vay vèn ng©n hµng hoÆc c¸c tæ chøc tÝn dông ®Ó ®Çu t­: cã nhiÒu ®iÒu ch­a thuËn lîi nh­ viÖc tr¶ l·i thµng, ph©n ®Þnh kú h¹n nhiÒu khi bÊt cËp cho thanh to¸n. Nh×n vµo b¶ng 1 mét sè thiÕt bÞ m¸y mãc c«ng ty ®Çu t­ n¨m 2002 ta thÊy nh­ vËy tæng gi¸ trÞ ®Çu t­ ban ®Çu lµ 5 246 triÖu ®ång. NÕu c«ng ty thuª tµi chÝnh sè m¸y mãc thiÕt bÞ trªn hay thuª ngoµi còng nh­ vay ng©n hµng ®Òu ph¶i chÞu mét chi phÝ cè ®Þnh lµ kho¶ng 274,786 triÖu ®ång. Trong ®ã: - Chi phÝ tiªu hao dÇu m¸y theo tiªu chuÈn kü thuËt.lµ 2,504 triÖu ®ång/1m¸y(xe) - DÇu phanh 0,6triÖu ®ång/1m¸y(xe) - L­¬ng l¸i xe lµ 1,8triÖu ®ång/1m¸y hoÆc 9,6 triÖu ®ång/1xe - BHXH 0,8*15%*12th¸ng= 1,44 triÖu ®ång/1m¸y(xe) - Chi phÝ l­u th«ng 0,3 triÖu ®ång/1m¸y(xe) - B¶o hiÓm d©n sù tèi thiÓu 0,38 triÖu ®ång/1m¸y(xe) + NÕu sö dông ph­¬ng ¸n thuª mua tµi chÝnh th×: - Chi phÝ söa chøa ®Þnh kú lµ 24 triÖu ®ång - Chi phÝ s¨m lèp cho xe lµ 17 triÖu ®ång - TiÒn tr¶ thuª xe mçi n¨m lµ 380 triÖu ®ång, m¸y lµ 600 triÖu - Chi phÝ cho sè dÈu tiªu hao (xe) tèi ®a mét n¨m kho¶ng 480 triÖu ®ång - Chi phÝ tiªu hao dÈu diezel mét n¨m kho¶ng 360 triÖu ®ång Nh­ vËy, tæng chi phÝ cho dµn m¸y mãc trªn lµ 1979,994 triÖu ®ång + NÕu thuª ngoµi th× sè tiÒn thuª trung b×nh mét m¸y mãc lµ 15 triÖu ®ång mét th¸ng, mét n¨m sÏ chi hÕt 180 triÖu ®ång /1 m¸y mãc thiÕt bÞ, vËy th× chi phÝ chi cho toµn bé m¸y mãc thiÕt bÞ trªn lµ kho¶ng 2520 +274,786 =2 794,786 triÖu ®ång + Do c«ng ty võa vay dµi h¹n 6 000 triÖu ®ång ®Ó ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 2001 võa qua nªn kh¶ n¨ng vay thªm ng©n hµng lµ rÊt khã. Thªm vµo ®ã hÖ sè nî cña c«ng ty ®ang ë møc ®é an toµn 1® vèn ®¶m b¶o thanh to¸n 0,8 ®ång ng¾n h¹n, nÕu vay ng¾n h¹n ng©n hµng sÏ lµm cho hÖ sè nµy > 1 tõ ®ã lµm mÊt uy tÝn cña doanh nghiÖp khã cã kh¶ n¨ng tr¶ nî kh¶ n¨ng thanh to¸n khã kh¨n kh«ng ®¶m b¶o tÝnh an toµn cho kho¶n nî c¸c bªn thø 3 c©n nh¾c rÊt nhiÒu khi ra quyÕt ®Þnh cung cÊp tÝn dông cho c«ng ty . Nh­ vËy, so víi ph­¬ng ¸n trªn sau mét thêi gian thuª m¸y mãc thiÕt bÞ sÏ thuéc quyÒn së h÷u cña c«ng ty 34 (nÕu c«ng ty muèn mua l¹i víi gi¸ trÞ cßn l¹i cña dµn m¸y mãc vµ xe vËn chuyÓn trªn) vµ c«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®­îc mét kho¶n chi phÝ lµ 814,792 triÖu ®ång.tõ viÖc thuª xe mµ vÉn gi÷ ®­îc th¸i ®é tin t­ëng cña c¸c nhµ cung cÊp kh¸c. HiÖu qu¶ cña ph­¬ng ¸n thuª tµi chÝnh mang l¹i cho c«ng ty lµ : Tæng doanh thu dù kiÕn n¨m 2002 kho¶ng 64 032 triÖu ®ång. Trong ®ã: - Chi phÝ cho m¸y thi c«ng lµ kho¶ng 40% tæng doanh thu 25 612,8 triÖu ®ång - KhÊu hao thiÕt bÞ (do xe, m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô c«ng viÖc kinh doanh chung cña c«ng ty nªn chi phÝ trong qu¸ tr×nh sö dông ®­îc tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý chung) lµ 869,22 triÖu ®ång. - Chi phÝ gi¸n tiÕp (10%) lµ 6 403,2 triÖu ®ång. - Chi phÝ di chuyÓn m¸y mãc, l¸n tr¹i thi c«ng (6%) 3 841,92 triÖu ®ång - Chi phÝ kh¸c (2%) 1 280,640 triÖu ®ång Tæng chi phÝ lµ 38 007,78 triÖu ®ång Lîi nhuËn sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n chi phÝ nh­ chi phÝ cho xe ch¹y, thuÕ thu nhËp, c¸c kho¶n theo chÕ ®é lîi nhuËn cßn l¹i kho¶ng 16 696,46 triÖu ®ång . Mçi n¨m doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho c«ng ty tµi chÝnh kho¶ng 980 triÖu ®ång tiÒn gèc +phÝ thuª. Nguån tr¶ nî nµy doanh nghiÖp lÊy tõ : +KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh lµ 887,33 triÖu ®ång +Lîi nhuËn sau thuÕ lµ 1 000,46 triÖu ®ång +C¸c nguån kh¸c 50 triÖu ®ång Trong ®ã phÝ thuª doanh nghiÖp lÊy tõ nguån lîi nhuËn 15 696 triÖu ®ång do viÖc ®Çu t­ xe mang l¹i. vi. Mét sè kiÕn nghÞ víi c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn - C¬ quan qu¶n lý cÊp trªn cÇn nhanh chãng söa ®æi c¸c quy ®Þnh vµ quy chÕ vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cho phï hîp h¬n víi xu thÕ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng, c©n nh¾c tíi c¸c yÕu tè c¹nh tranh, nh÷ng t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè bªn ngoµi nh­ thùc trµnh nÒn kinh tÕ, sù biÕn ®éng vÒ cung cÇu, gi¸ c¶… vµ n¨ng lùc ho¹t ®éng cña C«ng ty, ®ång thêi ph¶i x¸c ®Þnh râ vai trß chñ chèt cña C«ng ty trong lÜnh vùc x©y dùng. - Trong thêi gian tíi, Tæng c«ng ty x©y dùng Hµ Néi nªn x©y dùng mét hÖ thèng chØ tiªu tµi chÝnh ¸p dông trong toµn Tæng C«ng ty, lµm th­íc ®o chuÈn ®Ó ®o l­êng vµ so s¸nh hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ trong Tæng C«ng ty víi nhau. Nã còng lµm c¬ së tham chiÕu vµ ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng tµi chÝnh cña c¸c C«ng ty ®¬n vÞ, xem ®¬n vÞ nµo m¹nh, ®¬n vÞ nµo ch­a m¹nh ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p ph¸t huy nh÷ng ®iÓm m¹nh h¹n chÕ nh÷ng ®iÓm yÕu. - Hç trî kinh phÝ cho C«ng ty triÓn khai kÕ ho¹ch ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô lÜnh vùc tµi chÝnh. X¸c ®Þnh tÇm quan trong cña ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh ®èi víi tõng doanh nghiÖp thµnh viªn, còng nh­ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c trong ngµnh. - tõng b­íc øng dông m¹ng l­íi tin häc vµo ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh trong toµn ngµnh. thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n, kiÓm to¸n mét c¸ch ®ång bé t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong ngµnh dÔ dµng liªn hÖ vµ hç trî nhau trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ ho¹t ®éng tµi chÝnh theo quy ®Þnh ph¸p luËt. Tõ ®ã, C«ng ty cã thÓ t¹o ®­îc vÞ thÕ v÷ng ch¾c cña m×nh trªn thÞ tr­êng, më réng hîp t¸c ®Çu t­ liªn doanh liªn kÕt víi thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc.