Giáo trình Chương trình dịch - Bài 2: Các giai đoạn chính của chương trình dịch - Nguyễn Thị Thu Hương

21/1/2010 1 Bài 2. Các giai đoạn chính ủ 1 c a chương trình dịch Các thành phần chính của trình biên dịch 2 Các giai đoạn của trình biên dịch „ Phân tích từ vựng (Lexical Analysis - Scanner) Lần lượt xem xét từng ký tự của chương trình ồ hâ hó hú hà h hữ đ ị 3 ngu n, p n n m c ng t n n ng ơn v cú pháp gọi là từ tố (token) „ Phân tích cú pháp (Syntax Analysis) Dãy token do bộ phân tích từ vựng đưa ra được kiểm tra xem có đúng cú pháp không? Các giai đoạn của trình biên dịch „ Phân tích ngữ nghĩa (Semantic Analysis) phân tích ý nghĩa từng lệnh của ngôn ngữ nguồn. 4 „ Sinh mã trung gian (Intermediate Code Generation)thường là mã 3 địa chỉ. Mã trung gian không phụ thuộc máy nên dễ tối ưu. 21/1/2010 2 Các giai đoạn của trình biên dịch „ Sinh mã đích: Sinh ra các lệnh máy để thực hiện thao tác. „ Tối ưu mã: Thực hiện với mã trung gian 5 và cả mã đích nhằm làm cho chương trình hiệu quả hơn. Quá trình dịch ộ 6 m t câu lệnh Pha 1:Phân tích từ vựng „ Bộ từ vựng:Chương trình làm nhiệm vụ phân tích từ vựng „ Các công việc của bộ từ vựng 7 Nhóm các ký tự thành từ tố Từ tố :đơn vị cú pháp được xử lý trong quá trình dịch như một thực thể không thể chia nhỏ hơn nữa Nhóm các từ tố theo loại. Một số loại từ tố 8 21/1/2010 3 Pha 2: Phân tích cú pháp „ Trình biên dịch kiểm tra xem những từ tố mà bộ từ vựng nhận biết được có kết hợp thành những câu lệnh đúng cú pháp 9 không „ Do bộ phân tích cú pháp đảm nhận Pha 2: Phân tích cú pháp „ Đầu ra của bộ phân tích cú pháp: …Cây phân tích cú pháp (nếu có) …Thông báo lỗi nếu ngược lại 10 „ Việc xây dựng được cây phân tích cú pháp chứng tỏ chương trình đúng về cú pháp Ví dụ: câu lệnh a = b + c 11 Văn phạm, ngôn ngữ, BNF,sơ đồ cú pháp „ Cú pháp …Cấu trúc văn phạm của một ngôn ngữ „ Bộ phân tích cú pháp cần đưa ra phân tích 12 cho mỗi câu của ngôn ngữ (chương trình) „ BNF : Dạng chuẩn để mô tả văn phạm của ngôn ngữ „ Sơ đồ cú pháp:cách mô tả văn phạm trực quan dưới dạng đồ thị định hướng 21/1/2010 4 Văn phạm, ngôn ngữ, BNF,sơ đồ cú pháp „ Các luật của BNF cũng như văn phạm hình thức sử dụng 2 loại ký hiệu ở vế phải „ Ký hiệu kết thúc : Từ ố ủ ô ữ 13 … t c a ng n ng …Không xuất hiện ở vế trái „ Ký hiệu không kết thúc …Ký hiệu trung gian của văn phạm để mô tả cấu trúc ngôn ngữ …Cần xuất hiện ở vế trái của ít nhất một luật …Bao trong cặp Văn phạm, ngôn ngữ, BNF,sơ đồ cú pháp „ Ký hiệu đầu : …Ký hiệu không kết thúc ở mức cao nhất …Xuất hiện ở gốc cây cú pháp 14 Khái niệm và kỹ thuật phân tích cú pháp „ Bằng cách áp dụng liên tục các luật mô tả văn phạm „ Nếu bộ PTCP chuyển thành công từ xâu 15 vào thành ký hiệu đầu thì xâu vào đúng cú pháp „ Ngược lại, câu được xem xét không đúng cú pháp Khái niệm và kỹ thuật phân tích cú pháp „Vấn đề quan trọng nhất khi xây dựng trình biên dịch là xây dựng một văn phạm 16 „Bao gồm đầy đủ các cấu trúc của một chương trình „ Không thể tạo nên một luật nào khác 21/1/2010 5 Khái niệm và kỹ thuật phân tích cú pháp „Văn phạm phải không nhập nhằng ế ằ 17 „N u văn phạm nhập nh ng, xây dựng được nhiều hơn 1 cây cho mỗi câu được đưa ra phân tích Pha 3: Phân tích ngữ nghĩa „Duyệt cây cú pháp của chương trình để xem mọi cấu trúc ngữ hĩ ó đú khô 18 ng a c ng ng „Chương trình đúng cả về cú pháp và ngữ nghĩa mới sinh mã được Pha 4: Sinh mã trung gian „ Chương trình với mã nguồn được chuyển sang chương trình tương đương trong ngôn ngữ trung gian 19 bằng bộ sinh mã trung gian. „ Mã trung gian là mã máy độc lập tương tự với tập lệnh trong máy. Ưu điểm của mã trung gian 1.Thuận lợi khi cần thay đổi cách biểu diễn chương trình đích. 2.Có thể tối ưu hóa mã độc lập với ể 20 máy đích cho dạng bi u diễn trung gian. 3.Giảm thời gian thực thi chương trình đích vì mã trung gian có thể được tối ưu 21/1/2010 6 Ngôn ngữ trung gian „Được người thiết kế trình biên dịch quyết định, có thể là: 21 †Cây cú pháp †Ký pháp Ba Lan sau (hậu tố) †Mã 3 địa chỉ Pha 5: Sinh mã đích „Vào: biểu diễn trung gian của chương trình nguồn R h t ì h đí h 22 „ a: c ương r n c … Mã Assembly … Mã mô phỏng trên máy đích ảo Các vấn đề thiết kế bộ sinh mã đích „ Input „ Output 23 „ Lựa chọn câu lệnh „ Cấp phát thanh ghi „ Máy đích