Giáo trình kiểm toán tài chính

Kiểm toán cổ tức Trong cuộc kiểm toán về cổ tức, kiểm toán viên thường quan tâm lớn đến các nghiệp vụ hơn là số dư cuối kỳ. Bởi vì xuất phát từ bản chất của cổ tức là phần lợi nhuận đem chia cho các cổ đông. Cổ tức sẽ là số tiền mà doanh nghiệp phải trả, đã trả khi lấy mệnh giá cổ phần nhân với tỉ lệ được hưởng do doanh nghiệp công bố. Chính vì vậy mà rất dễ xảy ra sai phạm khi tiến hành các nghiệp vụ về cổ tức. Kiểm toán viên cần xem xét các vấn đề sau: a) Cổ tức ghi sổ phải được phê chuẩn Bằng cách xem xét các biên bản họp của hội đồng quản trị về quyết định cổ tức của mỗi cổ phiếu, về ngày của cổ tức. Đối với cổ tức tuyên bố, kiểm toán viên phải đề phòng rất có thể nó chưa được ghi sổ và đặc biệt thường xảy ra gần ngày lập bảng cân đối tài sản. Do đó, thủ tục cần kiểm toán là xem xét lại hồ sơ tư liệu, kiểm toán thường xuyên để xác định xem có giới hạn nào đó đối với việc thanh toán cổ tức trong các hợp đồng về trái phiếu hay không. Ngay cả đối với sự tuyên bố cổ tức, kiểm toán viên cũng có thể kiểm toán lại bằng cách tính lại số tiền dựa trên cổ tức của mỗi cổ phiếu và số lượng cổ phiếu đang lưu hành. Khi tính được số tổng cộng thì có thể đối chiếu với bút toán ghi tiền mặt b) Cổ tức hiện có phải được ghi sổ, điều này đáp ứng mục tiêu về tính hiện hữu. c) Cổ tức được đánh giá đúng đắn, theo lợi nhuận thu được và điều lệ doanh nghiệp. d) Cổ tức thanh toán cho cổ đông là có căn cứ hợp lý - tức là phải theo đúng Luật doanh nghiệp, đúng điều lệ công ty và những căn cứ nêu ra khi phát hành cổ phiếu. e) Cổ tức phải trả đều được ghi sổ Doanh nghiệp tự theo dõi sổ sách về cổ tức và có trách nhiệm chi trả. Kiểm toán viên có thể kiểm tra tổng số tiền cổ tức bằng cách tính lại và đối chiếu với nghiệp vụ ghi tiền mặt. Đồng thời phải kiểm tra nghiệp vụ chi trả có được ghi sổ cổ tức đúng ngày hay không. f) Cổ tức phải trả được đánh giá đúng đắn, phải tuân theo nguyên tắc mọi cổ tức đều được coi là một khoản nợ nếu nó chưa được thanh toán.