Hoàn thiện thiết kế, công nghệ chế tạo và lắp ráp dòng xe mini buýt thông dụng 6 - 8 chỗ ngồi mang nhãn hiệu Việt Nam - Phần thí nghiệm về phanh của ô tô

BCN VSAE CATD Bé C«ng nghiÖp Héi Kü s− « t« ViÖt Nam Trung t©m ph¸t triÓn c«ng nghÖ « t« =====o0o===== B¸o c¸o tãm t¾t khoa häc kü thuËt Dù ¸n Hoµn thiÖn thiÕt kÕ, C«ng nghÖ chÕ t¹o vµ l¾p r¸p dßng xe mini buýt th«ng dông 6 ÷ 8 chç ngåi mang nh∙n hiÖu ViÖt Nam M· sè: KC.05.DA.13 PhÇn thÝ nghiÖm ThÝ nghiÖm: 03 ThÝ nghiÖm vÒ phanh cña « t« 6091-10 07/9/2006 Hµ Néi, 06-2006 B¶n quyÒn 2006 thuéc Trung t©m Ph¸t triÓn C«ng nghÖ ¤ t« §¬n vÞ sao chÐp toµn bé hoÆc tõng phÇn tµi liÖu nµy ph¶i göi ®Õn Gi¸m ®èc Trung t©m Ph¸t triÓn C«ng nghÖ « t« trõ tr−êng hîp sö dông víi môc ®Ých nghiªn cøu Môc lôc 1. Môc ®Ých thÝ nghiÖm ........................................................................................1 2. §èi t−îng thÝ nghiÖm ........................................................................................1 3. Ph−¬ng ph¸p ®o l¾c däc trªn ®−êng .................................................................2 4. ThiÕt bÞ vµ s¬ ®å ®o ..........................................................................................3 5. Qu¸ tr×nh ®o ......................................................................................................3 6. Mét sè h×nh ¶nh thÝ nghiÖm .............................................................................5 7. KÕt qu¶ thÝ nghiÖm ...........................................................................................9 PhÇn phô lôc sè liÖu thÝ nghiÖm - 1 - 1. Môc ®Ých thÝ nghiÖm HÖ thèng phanh lµ mét hÖ thèng ®iÒu khiÓn quan träng cña «t«. Nã ®¶m b¶o tÝnh an toµn cho xe vµ ng−êi trong qu¸ tr×nh vËn hµnh. HiÖu qu¶ phanh lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng thiÕt kÕ còng nh− sö dông cña «t«. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ phanh cña «t«, th«ng th−êng cã thÓ ®¸nh gi¸ th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ qu·ng ®−êng phanh, thêi gian phanh, gia tèc phanh chËm dÇn vµ lùc phanh. HiÖn nay t¹i ViÖt Nam, cã hai ph−¬ng ph¸p th−êng ®−îc sö dông ®Ó ®o hiÖu qu¶ phanh. Ph−¬ng ph¸p thø nhÊt lµ ®o trªn b¨ng thö t¹i c¸c tr¹m ®¨ng kiÓm. Trªn b¨ng thö th«ng th−êng x¸c ®Þnh lùc phanh vµ sai lÖch lùc phanh riªng t¹i c¸c b¸nh xe trªn cïng mét cÇu xe. Ph−¬ng ph¸p thø hai lµ ®o trªn thùc ®Þa (trªn ®−êng). Khi ®o hiÖu qu¶ phanh trªn ®−êng th−êng x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu nh− qu·ng ®−êng phanh, thêi gian phanh, gia tèc phanh chËm dÇn. Víi môc ®Ých ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ phanh cña hÖ thèng phanh l¾p ®Æt trªn xe minibus 8 chç ngåi do C«ng ty ¤t« Sµi Gßn (SAGACO) l¾p r¸p, nhãm thùc hiÖn Dù ¸n KC.05.DA.13 ®· tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ®o hiÖu qu¶ phanh cña xe trªn ®−êng. Qua ®ã ®¸nh gi¸ chÊt l−îng cña hÖ thèng phanh cña xe. C¸c chØ tiªu ®o ®¹c vµ ®¸nh gi¸ gåm cã: - Qu·ng ®−êng phanh - Thêi gian phanh - Gia tèc phanh chËm dÇn 2. §èi t−îng thÝ nghiÖm §èi t−îng thÝ nghiÖm lµ xe minibus 8 chç ngåi s¶n xuÊt, l¾p r¸p t¹i Cppng ty ¤t« Sµi Gßn. §Ó ®¸nh gi¸ dao ®éng cña xe trªn ®−êng còng nh− kiÓm chøng víi kÕt qu¶ tÝnh to¸n, chän m« h×nh ®−êng lµ ®−êng bªt«ng asphal tèt t¹i ®Þa bµn §¹i L¶i - VÜnh Phóc. Qu¸ tr×nh chuÈn bÞ xe thÝ nghiÖm: - Röa xe. - KiÓm tra ®ång bé cña xe. - KiÓm tra lµm viÖc cña ®éng c¬ vµ HTTL. - 2 - - B¬m vµ kiÓm tra ¸p suÊt lèp. - KiÓm tra vËn tèc vµ c¸c chØ sè cña ®ång hå tèc ®é. - KiÓm tra ®iÒu chØnh hÖ thèng phanh. - KiÓm tra ®iÒu chØnh hÖ thèng l¸i. H×nh 1. Xe thÝ nghiÖm 3. Ph−¬ng ph¸p ®o hiÖu qu¶ phanh trªn ®−êng §o hiÖu qu¶ phanh trªn ®−êng ng−êi ta cã thÓ dïng c¸c lo¹i c¶m biÕn vËn tèc, chuyÓn vÞ. Bé thiÕt bÞ hiÖn cã cña Häc viÖn Kü thuËt Qu©n sù ®−îc sö dông ®Ó ®o hiÖu qu¶ phanh, bao gåm 01 c¶m biÕn ®o vËn tèc cña xe, 01 ®Çu ®o chuyÓn vÞ lµ qu·ng ®−êng phanh. Dùa vµo hÖ thèng thiÕt bÞ vµ c¶m biÕn hiÖn cã, chóng t«i ®Ò xuÊt ph−¬ng ¸n thÝ nghiÖm nh− sau: - C¸c th«ng sè cÇn ®o lµ hiÖu qu¶ phanh cña xe: qu·ng ®−êng phanh, thêi gian phanh, gia tèc phanh. - §Ó kiÓm tra ®−îc, khi thÝ nghiÖm cÇn h¹n chÕ tèi ®a møc ®é nhiÔu vµ tÝn hiÖu vµo (kÝch ®éng) hoµn toµn ®−îc x¸c ®Þnh. - §Ó ®o c¸c th«ng sè cÇn so s¸nh, sö dông 01 c¶m biÕn tèc ®é (V1) ®Ó ®o - 3 - tèc ®é thùc cña xe vµ 01 ®Çu ®o chuyªn dông ®Ó ®o qu·ng ®−êng phanh. C¸c sè liÖu ®o ®¹c ®−îc xö lý qua phÇn mÒm ®o hiÖu qu¶ phanh DLSX vµ phÇn mÒm xö lý sè liÖu DasyLab. 4. ThiÕt bÞ vµ s¬ ®å ®o §Ó ®o tèc ®é tøc thêi cña xe cÇn mét c¶m biÕn vËn tèc vµ ®Ó ®o qu·ng ®−êng phanh cña xe cÇn 01 c¶m biÕn ®o dÞch chuyÓn. Bé thiÕt bÞ cÇn thiÕt do Häc viÖn Kü thuËt Qu©n sù cung cÊp gåm: - Mét m¸y tÝnh Dewetron 3000 vµ hai phÇn mÒm DLSX vµ Dasylab. - Mét c¶m biÕn tèc ®é V1. - Mét c¶m biÕn ®o qu·ng ®−êng phanh H7 - Mét bé nguån EA-TWI 250 – 12. H×nh 2. S¬ ®å ghÐp nèi thiÕt bÞ ®o - Nguån EA-TWI 250 – 12 cung cÊp 220V cho m¸y tÝnh ®iÖn xoay chiÒu vµ t¹o cho ¾c quy nguån 12 V (1 chiÒu) ®Ó cung cÊp cho H7 vµ bé xö lý DATRON. - C¶m biÕn V1 ®−a tÝn hiÖu vµo DATRON vµ tÝn hiÖu ®−îc t¸ch lµm 2 ®Ó ®−a vµo kªnh 4, 5. - M¸y tÝnh Dewetron vµ phÇn mÒm DLSX vµ Dasylab. 5. Qu¸ tr×nh ®o Môc ®Ých cña thÝ nghiÖm lµ x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ phanh cña xe nªn khi thÝ nghiÖm cÇn t¹o ra c¸c yÕu tè æn ®Þnh, kh«ng bÞ nhiÔu ®Ó ®iÒu kiÖn thÝ nghiÖm s¸t H7 VI DATRON EA - TWI 250 - 12 12V DEWETRON 3000 220V - 4 - thùc. §é tin cËy cña kÕt qu¶ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo sai sè trong khi ®o. C¸c nguån g©y ra sai sè cã thÓ lµ: - Ngo¹i c¶nh; - Sai sè thiÕt bÞ; - Ph−¬ng ph¸p ®o; - Sai sè do ng−êi thùc hiÖn. Muèn kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cã tÝnh chÝnh x¸c th× qui tr×nh thÝ nghiÖm khi thùc hiÖn ph¶i cã sù chuÈn bÞ vµ thao t¸c chÝnh x¸c nh»m tr¸nh ®−îc c¸c sai sè kÓ trªn g©y ra. Qui tr×nh ®−îc thùc hiÖn nh− sau: - YÕu tè ngo¹i c¶nh: §o¹n ®−êng thÝ nghiÖm cßn tèt, ph¼ng, trêi n¾ng rao, kh«ng cã giã. Do vËy ngo¹i c¶nh Ýt cã ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qu¶ ®o. - VÒ xe thÝ nghiÖm: Xe thÝ nghiÖm ®−îc chuÈn bÞ kü theo ®óng qui tr×nh chuÈn bÞ m« t¶ trong phÇn 2. - VÒ thiÕt bÞ: lµ thiÕt bÞ quang häc cã ®é chÝnh x¸c cao. §¹i l−îng ®o lµ ®é dÞch chuyÓn víi biªn ®é lín nªn thiÕt bÞ b¶o ®¶m kÕt qu¶ ®o lµ chÝnh x¸c. - VÒ kü thuËt: §©y lµ nguyªn nh©n g©y sai sè lín nhÊt cã thÓ gÆp ph¶i. VÊn ®Ò lµ c¸c th«ng sè dao ®éng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo tÇn sè kÝch ®éng, tøc lµ gi¸n tiÕp phô thuéc vµo vËn tèc xe. MÆc dï ®· chän ®−îc l¸i xe cã kinh nghiÖm nh−ng tèc ®é thö vÉn kh«ng thÓ b¶o ®¶m æn ®Þnh vµ kh«ng thÓ lÆp l¹i ®−îc. §Ó lo¹i trõ yÕu tè nµy, thÝ nghiÖm ®· thùc hiÖn víi 03 gi¸ trÞ vËn tèc æn ®Þnh (30, 40, 50km/h), mçi vËn tèc thùc hiÖn 5 lÇn ®o kh¸c nhau. - 5 - 6. Mét sè h×nh ¶nh thÝ nghiÖm - 6 - - 7 - - 8 -