Hoạt động của doanh nghiệp nhà nước - Cửa hàng miễn thuế của công ty dịch vụ hàng không sân bay Nội Bài

¨ng th¼ng cho hµnh kh¸ch tr­íc hoÆc sau mçi chuyÕn bay. 4.3. Kh¶ n¨ng: Liªn quan ®Õn kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm cña nh©n viªn. Cã hai lo¹i kh¶ n¨ng, lµ kh¶ n¨ng kü thuËt vµ kh¶ n¨ng chøc n¨ng. Kh¶ n¨ng kü thuËt bao gåm nh÷ng kiÕn thøc vÒ hµng kh«ng vÒ hµng ho¸ dÞch vô do nh©n viªn trùc tiÕp ®¶m nhËn. §Ó tõ ®ã cã thÓ giíi thiÖu cho kh¸ch hµng biÕt vµ tin t­ëng vµo hµng ho¸ dÞch vô hä ®· vµ sÏ ®­îc phôc vô. Kh¶ n¨ng chøc n¨ng ®­îc thÓ hiÖn qua mèi liªn hÖ víi hµnh kh¸ch, ®ã lµ tr×nh ®é vµ kü n¨ng giao tiÕp cña nh©n viªn t¹o cho hµnh kh¸ch sù hµi lßng. 4.4. Mèi liªn hÖ gi÷a hµnh kh¸ch vµ cöa hµng: Mèi liªn hÖ nµy ®­îc thÓ hiÖn tr­íc, trong vµ sau khi b¸n hµng miÔn thuÕ cho hµnh kh¸ch. Cöa hµng cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô cã chÊt l­îng tèt, th­êng xuyªn duy tr× nh÷ng mèi liªn hÖ víi kh¸ch hµng th«ng qua nhiÒu c¸ch thøc kh¸c nhau, ®Ó tõ ®ã n¾m ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng hoÆc c¶i tiÕn, söa ch÷a nh÷ng sai sãt trong qu¸ tr×nh b¸n hµng. II. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ. 1. Kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh: HiÖu qu¶ kinh doanh lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c nh©n tè cña qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp nh»m ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt trong ho¹t ®éng kinh doanh víi chi phÝ thÊp nhÊt. Nã kh«ng chØ lµ th­íc ®o tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý kinh doanh mµ cßn lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh doanh ®­îc hiÓu theo hai nghÜa: nghÜa réng vµ nghÜa hÑp. Theo nghÜa réng: hiÖu qu¶ kinh doanh lµ lîi Ých kinh tÕ x· héi do mét ho¹t ®éng kinh tÕ ®em l¹i, ®ã lµ mét chØ tiªu t­¬ng ®èi ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a kÕt qu¶ ®Çu ra so víi yÕu tè ®Çu vµo. Theo nghÜa hÑp: hiÖu qu¶ kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông nguån lùc cña doanh nghiÖp hoÆc cña x· héi ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ kinh doanh cao nhÊt trong mét giíi h¹n chi phÝ víi hiÖu qu¶ kinh tÕ cã thÓ l­îng hãa ®­îc. HiÖu qu¶ x· héi còng ph¶n ¸nh mét c¸ch t­¬ng ®èi gi÷a kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vÒ mÆt x· héi vµ nh÷ng chi phÝ hao tæn ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh ®ã. Th«ng th­êng hiÖu qu¶ x· héi khã cã thÓ l­îng hãa ®­îc. Do vËy, hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ x· héi cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau trªn c¬ së biÖn chøng. 2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh: HiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p cã quan hÖ ®Õn tßan bé c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh kinh doanh. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c mäi ho¹t ®éng cña C«ng ty, ta cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ c¸c chØ tiªu tµI chÝnh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua. C¸c chØ tiªu ®ã ph¶I ph¶n ¸nh ®­îc søc s¶n xuÊt, sù hao phÝ còng nh­ søc sinh lîi cña tõng yÕu tè, tõng lo¹i vèn. §Ó nh×n thÊy ®­îc tæng qu¸t ho¹t ®éng cña c«ng ty ta cã thÓ ph©n tÝch mét vµI chØ tiªu ho¹t ®éng cña c«ng ty qua viÖc sö dông vèn vµ hÖ thèng c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh. 2.1. HiÖu suÊt sö dông vèn. T×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cßn thÓ hiÖn qua kh¶ n¨ng lu©n chuyÓn vèn cña doanh nghiÖp. Kh¶ n¨ng lu©n chuyÓn vèn ch­a thÓ hiÖn ®­îc toµn diÖn t×nh h×nh, kÕt qu¶, hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh. Cã nhiÒu chØ tiªu dïng ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sö dông vèn cña doanh nghiÖp, nh­ng kh¶ n¨ng lu©n chuyÓn vèn th­êng ®­îc tËp trung vµo ph©n tÝch c¸c chØ tiªu sau: - Ph©n tÝch chØ tiªu lu©n chuyÓn hµng tån kho Hµng tån kho lµ mét bé phËn tµi s¶n dù tr÷ ng¾n h¹n ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh kinh doanh diÔn ra liªn tôc.Tèc ®é lu©n chuyÓn ®­îc thÓ hiÖn qua: Sè vßng hµng tån kho = Gi¸ vèn hµng b¸n Hµng tån kho b×nh qu©n Hµng tån kho b×nh qu©n = Hµng tån kho ®Çu kú hµng tån kho cuèi kú 2 Sè vßng ngµy cña mét vßng quay hµng tån kho = Ngµy trong kú (360 ngµy) Sè vßng quay hµng tån kho Sè vßng quay hµng tån kho cµng lín th× tèc ®é lu©n chuyÓn hµng tån kho cµng nhanh. Sù lu©n chuyÓn cµng nhanh sÏ gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ gi¶m ®­îc vèn dù tr÷ nh­ng vÉn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn tèt h¬n, vµ ng­îc l¹i sù lu©n chuyÓn vèn chËm th× doanh nghiÖp sÏ ph¶I mÊt nhiÒu vèn dù tr÷ h¬n. - Kh¶ n¨ng quay vßng vèn: Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, vèn l­u ®éng vËn ®éng kh«ng ngõng, ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng sÏ gãp phÇn gi¶I quyÕt nhu cÇu vÒ vèn, gãp phÇn n¨ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Sè vßng quay cña vèn = Doanh thu Vèn l­u ®éng b×nh qu©n Vèn l­u ®éng b×nh qu©n = VL§(®Çu kú) + VL§ (cuèi kú) 2 Sè ngµy cña mét vßng quay VL§ = Sè ngµy trong kú (360 ngµy) Sè vßng quay cña vèn ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn vèn l­u ®éng cµng lín th× tèc ®é vèn lu©n chuyÓn cµng nhanh gãp phÇn tÝch kiÖm t­¬ng ®èi sè vèn cho nhu cÇu kinh doanh. Sè ngµy cña mét vßng quay cµng nhá th× tèc ®é lu©n chuyÓn cµng lín. ViÖc sö dông vèn cè ®Þnh nh­ thÕ nµo lµ ®iÒu quan träng ®èi víi kinh tÕ , HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh = Doanh thu Gi¸ trÞ cßn l¹i tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n Gi¸ trÞ cßn l¹i tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n = Gi¸ trÞ cßn l¹i tµI s¶n cè ®Þnh ®Çu kú + gi¸ trÞ tµI s¶n cßn l¹i tµI s¶n cè ®Þnh cuèi kú 2 Ta thÊy, mét ®ång vèn cè ®Þnh ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu. 2.2. HÖ thèng chØ tiªu hiÖu qu¶ §èi víi doanh nghiÖp, môc tiªu cuèi cïng lµ lîi nhuËn. Lîi nhuËn lµ mét chØ tiªu tæng hîp ph¶n ¸nh h­íng cña toµn bé qu¸ tr×nh ®Çu t­, s¶n xuÊt, tiªu thô vµ nh÷ng gi¶i ph¸p kü thuËt qu¶n lý kinh tÕ t¹i doanh nghiÖp. V× vËy, lîi nhuËn lµ chØ tiªu tµi chÝnh mµ bÊt kú mét ®èi t­îng nµo muèn ®Æt quan hÖ víi doanh nghiÖp còng cÇn quan t©m ®Ó nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ lîi nhuËn, ta cã thÓ ph©n tÝch: - Tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu: Tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu = Lîi nhuËn tr­íc thuÕ Doanh thu ChØ tiªu nµy chØ ra mèi quan hÖ gi÷a doanh thu víi lîi nhuËn, ®©y lµ hai yÕu tè liªn quan rÊt mËt thiÕt. Tæng møc doanh thu, tæng møc lîi nhuËn vµ tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu cµng lín th× vai trß hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp cµng tèt h¬n. - Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn: Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn = Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn kinh doanh b×nh qu©n Vèn kinh doanh b×nh qu©n = Vèn kinh doanh ®Çu kú + vèn kinh doanh cuèi kú 2 Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn cho biÕt mét ®ång vèn doanh nghiÖp sö dông trong ho¹t ®éng t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Tû suÊt lîi nhuËn vèn cµng cao th× tr×nh ®é sö dông vèn cña doanh nghiÖp cµng tèt vµ ng­îc l¹i. - Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn chñ së h÷u (VCSH): ViÖc sö dông VCSH nh­ thÕ nµo còng lµ mét phÇn rÊt quan träng ®èi víi c¸c nhµ doanh nghiÖp. Tû suÊt lîi nhuËn trªn VCSH mµ cao th× tr×nh ®é sö dông VCSH cña doanh nghiÖp ®ã cµng cao. Tû suÊt lîi nhu©n trªn VCSH = Lîi nhuËn sau thuÕ VCSH b×nh qu©n VCSH b×nh qu©n = VCSH ®Çu kú + VCSH cuèi kú 2 3. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ: Tr­íc ®©y khi kinh doanh t¹i nhµ ga cò vµ thêi gian hiÖn t¹i, mét sè ng­êi nghÜ r»ng m×nh sÏ ®éc quyÒn b¸n hµng miÔn thuÕ t¹i s©n bay nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh thÊp vµ Ýt chó ý ®Õn c«ng t¸c marketing më réng thÞ tr­êng, c¶i tæ bé m¸y, n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô vµ hµng ho¸ .... quan niÖm trªn ®©y ®· béc lé c¸c h¹n chÕ vµ nh­îc ®iÓm: Kh«ng coi vÊn ®Ò ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ lµ c«ng viÖc chung cña mäi nh©n viªn trong bé phËn miÔn thuÕ. Kh¶ n¨ng héi nhËp vµ c¹nh tranh kÐm. X¸c ®Þnh kh«ng ®óng quan hÖ gi÷a chi phÝ vµ chÊt l­îng: V× vËy chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc th× vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong n­íc vµ c¸c cöa hµng miÔn thuÕ trªn thÕ giíi ®ang lµ mét vÊn ®Ò trong n­íc vµ c¸c cöa hµng miÔn thuÕ trªn thÕ giíi ®ang lµ mét vÊn ®Ò bøc thiÕt nhÊt. Khi ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét doanh nghiÖp trong ngµnh, c¸c nhµ qu¶n lý th­êng xem xÐt ®Õn mét kh¶ n¨ng ®¸p øng ®­îc 3 tiªu chuÈn hµng ®Çu lµ: ChÊt l­îng, gi¸ c¶ vµ giao hµng. ChÝnh v× vËy, kinh doanh hµng miÔn thuÕ muèn tån t¹i, ph¸t triÓn vµ cã hiÖu qu¶ th× viÖc h¹ gi¸ thµnh hµng ho¸ nhê mua tËn gèc vµ kh«ng ngõng c¶i tiÕn hoµn thiÖn chÊt l­îng dÞch vô b¸n hµng ph¶i trë thµnh nh÷ng môc tiªu quan träng trong ho¹t ®éng cña m×nh. Quan t©m ®Õn ®iÒu nµy lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng thøc tiÕp cËn vµ t×m c¸ch ®¹t ®­îc th¾ng lîi trong sù c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng, nh»m duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c cöa hµng miÔn thuÕ. III. Nguyªn t¾c vµ m« h×nh ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña viÖt nam 1. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng: C¸c doanh nghiÖp kinh doanh hµng miÔn thuÕ ho¹t ®éng cã thêi h¹n hoÆc kh«ng cã thêi h¹n theo giÊy phÐp kinh doanh hµng miÔn thuÕ do Bé Th­¬ng M¹i cÊp. Mét doanh nghiÖp cã thÓ më mét hay nhiÒu cöa hµng t¹i khu vùc cña m×nh tuú theo cung cÇu cña thÞ tr­êng n¬i xin phÐp më cöa hµng. Khi ®· ®­îc cÊp giÊy phÐp kinh doanh hµng miÔn thuÕ, c¸c doanh nghiÖp tù ho¹t ®éng cung øng hµng ho¸ s¶n xuÊt trong n­íc hoÆc c¸c lo¹i hµng lµm c¸c thñ tôc xin quota ®Ó nhËp hµng ho¸ tõ n­íc ngoµi vµo ®Ó b¸n t¹i c¸c cöa hµng miÔn thuÕ cña m×nh. * ChÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi hµng miÔn thuÕ: Hµng ho¸ nhËp khÈu vµo b¸n t¹i c¸c cöa hµng miÔn thuÕ ®­îc miÔn ®ãng thuÕ nhËp khÈu. Trong ®ã, hµng miÔn thuÕ lµ hµng nhËp khÈu ®Ó b¸n t¹i c¸c cöa hµng miÔn thuÕ, hµng s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam, hµng cã nguån gèc nhËp khÈu hîp ph¸p ®­îc miÔn thuÕ nhËp khÈu, miÔn thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, miÔn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. Hµng nhËp khÈu lµ hµng hãa nhËp khÈu ®Ó b¸n t¹i cöa hµng miÔn thuÕ ®· ®­îc lµm thñ tôc h¶I quan t¹i Chi côc h¶I quan Néi Bµi. Cöa hµng kinh doanh miÔn thuÕ (cöa hµng miÔn thuÕ) lµ cöa hµng b¸n hµng cho kh¸ch xuÊt c¶nh, qu¸ c¶nh, tæ bay xuÊt c¶nh t¹i khu vùc c¸ch ly quèc tÕ - Nhµ ga hµnh kh¸ch T1 ®· ®­îc Tæng côc H¶i quan chÊp nhËn. * §èi t­îng ®­îc mua hµng miÔn thuÕ: Nh÷ng sÜ quan thuyÒn viªn, tæ l¸i m¸y bay vµ nh©n viªn phôc vô trªn c¸c tµu biÓn vµ m¸y bay n­íc ngoµi. Hµnh kh¸ch xuÊt c¶nh qu¸ c¶nh, nhËp c¶nh b»ng tµu biÓn hoÆc m¸y bay qua c¶ng s©n bay quèc tÕ. SÜ quan thuyÒn viªn, tæ l¸i m¸y bay vµ nh©n viªn phôc vô trªn c¸c tµu biÓn ViÖt Nam hoÆc ho¹t ®éng viÔn d­¬ng vµ m¸y bay ViÖt Nam ho¹t ®éng trªn c¸c tuyÕn hµng kh«ng quèc tÕ ®· lµm xong thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh cã nhu cÇu mua hµng ®Ó mang ra n­íc ngoµi hoÆc tiªu dïng trong néi ®Þa (Riªng ng­êi nhËp c¶nh mua hµng ®Ó tiªu dïng trong néi ®Þa ®­îc mua theo tiªu chuÈn quy ®Þnh). Ng­êi n­íc ngoµi ®ang c«ng t¸c hoÆc du lÞch t¹i ViÖt Nam, ViÖt kiÒu vÒ th¨m ®Êt n­íc cã yªu cÇu mua hµng ®Ó xuÊt khÈu khái l·nh thæ ViÖt Nam. Hµng ho¸ nhËp khÈu ®Ó b¸n t¹i c¸c cöa hµng miÔn thuÕ cho kh¸ch xuÊt c¶nh ®­îc coi nh­ hµng t¹m nhËp, t¸i xuÊt theo luËt thuÕ xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu hµng mËu dÞch quy ®Þnh. Hµng ho¸ nhËp khÈu cña c¸c ®èi t­îng mua t¹i cöa hµng miÔn thuÕ xuÊt c¶nh kh«ng ®­îc mang vµ tiªu thô t¹i thÞ tr­êng néi ®Þa ViÖt Nam d­íi bÊt kú h×nh thøc nµo nh­ mua, cho tÆng hoÆc lµm quµ biÕu ®èi víi nh÷ng ng­êi kh«ng ®­îc phÐp xuÊt c¶nh. * Gi¸ c¶ t¹i c¸c cöa hµng miÔn thuÕ. Ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng v× vËy ph¶i ®¸p øng theo nh÷ng yªu cÇu sau: Gi¸ b¸n t¹i c¸c cöa hµng miÔn thuÕ ph¶i ®¶m b¶o sù c¹nh tranh gi÷a c¸c cöa hµng trong cïng mét khu vùc vµ c¹nh tranh víi c¸c cöa hµng miÔn thuÕ cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Bëi v× kh¸ch hµng cã thÓ ®i mét hµnh tr×nh qua nhiÒu n­íc cho nªn gi¸ c¶ cña cöa hµng miÔn thuÕ nµo rÎ h¬n th× hä sÏ mua t¹i ®ã. Doanh thu cña viÖc kinh doanh hµng miÔn thuÕ ph¶i bï ®¾p ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh nh­: vèn mua hoÆc nhËp khÈu hµng ho¸, l­¬ng c«ng nh©n, chi phÝ thuª mÆt b»ng cöa hµng, kho b·i vµ c¸c lo¹i thuÕ theo luËt ®Þnh vµ cã l·i. Do ®ã gi¸ b¸n t¹i c¸c cöa hµng miÔn thuÕ thuÕ cña doanh nghiÖp nµo do doanh nghiÖp ®ã quy ®Þnh. 2. Qu¶n lý hµng ho¸ b¸n t¹i cöa hµng miÔn thuÕ: 2.1. §èi víi hµng ho¸ s¶n xuÊt trong n­íc, hµng cña n­íc ngoµi ®· nhËp vµo trong n­íc. C¸c doanh nghiÖp lµm thñ tôc xin quota xuÊt khÈu theo tõng l« víi sè l­îng ®ñ b¸n trong 6 th¸ng hoÆc 1 n¨m tuú theo t×nh h×nh kinh doanh cña m×nh. Sau ®ã nhËp c¸c lo¹i hµng ho¸ trªn (theo ®óng danh môc hµng ho¸ ®­îc cÊp phÐp) vµo cöa hµng cña m×nh ®Ó b¸n, vµ ®Þnh kú theo c¸c kho¶ng thêi gian do Nhµ n­íc quy ®Þnh lµm b¶n b¸o c¸o hµng ho¸ ®· b¸n ®­îc (thùc xuÊt) víi Bé Th­¬ng m¹i vµ Tæng côc H¶i quan ®Ó thanh quyÕt to¸n nép thuÕ xuÊt khÈu mËu dÞch hoÆc phi mËu dÞch. 2.2. §èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu C¸c doanh nghiÖp lµm thñ tôc xin quota nhËp khÈu, sau khi ®­îc cÊp giÊy phÐp c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng t×m nguån hµng ®Ó mua vµ nhËp vÒ b¸n t¹i cöa hµng miÔn thuÕ. Sè l­îng hµng ho¸ nµy khi ®­îc chuyªn chë ®Õn c¸c c¶ng hoÆc biªn giíi ViÖt Nam ®Òu chÞu sù qu¶n lý chÆt chÏ cña H¶i quan tõ kh©u ¸p t¶i hµng vÒ kho riªng (kho chøa hµng ho¸ ®· ®­îc ®ång ý cña c¬ quan H¶i quan) kiÓm ho¸ tr­íc khi nhËp kho. Hµng ho¸ ®­îc ghi chÐp trªn 2 hÖ thèng sæ s¸ch: sæ cña chñ hµng vµ sæ cña c¬ quan H¶i quan. Kho l­u tr÷ hµng ®­îc niªm phong kÑp ch× cña c¬ quan H¶i quan (xuÊt nhËp kho giao nhËn tay ba: thñ kho, ng­êi nhËn (giao hµng) vµ H¶i quan ¸p t¶i hµng ho¸ tõ kho riªng vµo cöa hµng ®Ó b¸n. H¶i quan gi¸m s¸t ho¹t ®éng b¸n hµng vµ niªm phong kÑp ch× cña cöa hµng tr­íc khi më ®ãng cöa. Hµng quÝ c¸c doanh nghiÖp lµm thanh kho¶n c¸c tê khai nhËp hµng cña c¸c l« hµng ®· b¸n hÕt víi c¬ quan H¶i quan. Hµng ho¸ nhËp khÈu sau mét thêi gian qui ®Þnh kh«ng b¸n hÕt, c¸c doanh nghiÖp ph¶i lµm thñ tôc xin t¸i xuÊt sang n­íc thø ba hoÆc mua b¸n tiªu thô trong néi ®Þa th× xin phÐp Bé Tth­¬ng M¹i vµ lµm thñ tôc H¶i quan nép thuÕ nhËp khÈu hµng mËu dÞch theo luËt ®Þnh. Riªng c¸c lo¹i hµng ho¸ thuéc diÖn Nhµ n­íc cÊm nhËp khÈu th× kh«ng ®­îc tiªu thô néi ®Þa mµ b¾t buéc ph¶i t¸i xuÊt khÈu. Hµng ho¸ b¸n t¹i c¸c cöa hµng miÔn thuÕ ®Òu ph¶i d¸n tem VIETNAM DUTY NOT PAID do Bé Tµi chÝnh qui ®Þnh. 3. M« h×nh ho¹t ®éng kinh doanh: T¹i ViÖt Nam ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ cßn rÊt míi mÎ, nã xuÊt hiÖn tõ khi nÒn kinh tÕ n­íc ta më cöa, chuyÓn ®æi c¬ cÊu nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ qu¶n lý bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Ngµy 13/11/1990, Bé Th­¬ng NghiÖp vµ Tæng côc H¶i quan míi cho ra ®êi th«ng t­ liªn Bé Th­¬ng NghiÖp - H¶i quan “qui ®Þnh vÒ tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ (Duty free shop) t¹i c¶ng biÓn vµ C¶ng hµng kh«ng d©n dông quèc tÕ” vµ lóc ®ã Bé Th­¬ng NghiÖp chØ xÐt cÊp giÊy kinh doanh cho cöa hµng hµng miÔn thuÕ s©n bay Néi Bµi, s©n bay T©n S¬n NhÊt, cöa c¶ng H¶i Phßng, §µ N½ng nh­ vËy thêi kú ®Çu chØ cã 5 doanh nghiÖp Nhµ n­íc cÊp giÊy phÐp kinh doanh hµng miÔn thuÕ. Cho ®Õn nay c¶ n­íc ta cã kho¶ng gÇn 20 doanh nghiÖp ®­îc cÊp giÊy phÐp kinh doanh. C¸c doanh nghiÖp ®­îc phÐp kinh doanh hµng miÔn thuÕ thµnh mét hoÆc nhiÒu cöa hµng tuú theo qui m« thÞ tr­êng ë n¬i më cöa hµng. C¸c cöa hµng cho kh¸ch xuÊt c¶nh, nhËp c¶nh t¹i c¸c cöa khÈu ®­êng kh«ng, ®­êng biÓn, biªn giíi gäi lµ Duty free shop. C¸c cöa hµng b¸n cho kh¸ch xuÊt c¶nh, nhËp c¶nh trong thÞ tr­êng néi ®Þa gäi lµ Down Town Duty free shop. C¸c doanh nghiÖp muèn t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña m×nh víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong n­íc hoÆc n­íc ngoµi cã thÓ kªu gäi vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi d­íi h×nh thøc hîp ®ång hîp t¸c liªn doanh hoÆc xÝ nghiÖp liªn doanh hai bªn cïng gãp vèn vµ chia lîi nhuËn theo tû lÖ . Ch­¬ng III T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ t¹i c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay néi bµi I. Mét sè nÐt c¬ b¶n vÒ häat ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ t¹i C«ng ty 1. Giíi thiÖu vÒ C«ng ty: Th¸ng 7/1993, ngµnh Hµng kh«ng cã sù thay ®æi lín vÒ mÆt tæ chøc, bé phËn qu¶n lý Nhµ n­íc vµ kinh doanh ®­îc t¸ch riªng, C«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi Bµi ra ®êi vµ ph¸t triÓn ®Õn ngµy nay. Ngµnh nghÒ ®­îc phÐp kinh doanh: ChÕ biÕn suÊt ¨n, kinh doanh ¨n uèng, hµng mü nghÖ, Kinh doanh hµng miÔn thuÕ, Kinh doanh kh¸ch s¹n du lÞch. Kinh doanh vËn t¶i hµnh kh¸ch b»ng «t«, Taxi néi tØnh vµ liªn tØnh; VËn chuyÓn hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸ trong s©n ®ç m¸y bay; ®¹i lý dÞch vô vËn chuyÓn hµng ho¸ hµnh kh¸ch vµ c¸c dÞch vô kh¸c t¹i c¶ng hµng kh«ng, DÞch vô kü thuËt «t« xe m¸y cung cÊp phô tïng thay thÕ vµ x¨ng dÇu «t«; söa ch÷a «t«, l¾p ®Æt trang thiÕt bÞ phôc vô mÆt ®Êt ngµnh hµng kh«ng, khai th¸c dÞch vô kü thuËt th­¬ng m¹i hµng kh«ng. §¹i lý b¸n vÐ m¸y bay, kinh doanh qu¶ng c¸o, kinh doanh dÞch vô lµm s¹ch, vËn hµng söa ch÷a hÖ thèng ®iÖn ®iÖn l¹nh, n­íc vµ c¸c thiÕt bÞ kh¸c t¹i c¶ng hµng kh«ng. XuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ phôc vô kh¸ch; NhËp khÈu trang thiÕt bÞ phôc vô kinh doanh cña C«ng ty. Trong c¸c ngµnh nghÒ kinh doanh nãi trªn th× ngµnh chÕ biÕn suÊt ¨n, kinh doanh ¨n uèng, hµng mü nghÖ lµ ngµnh nghÒ kinh doanh chñ lùc ®èi víi C«ng ty. ý nghÜa cña viÖc kinh doanh hµng miÔn thuÕ : Ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu t¹i chç cña mét bé phËn thÞ tr­êng trong n­íc nh»m thu ®­îc ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc. Lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc gãp phÇn thu hót kh¸ch mua hµng cã chÝnh s¸ch gi¸ c¶ hîp lý. T¨ng c­êng qu¶ng b¸ du lÞch, giíi thiÖu ViÖt Nam víi b¹n bÌ thÕ giíi, gãp phÇn ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp kh«ng khãi. 2. Mét sè nÐt c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña C«ng ty: C¶ng hµng kh«ng quèc tÕ Néi Bµi lµ ®iÓm nót giao th«ng quan träng ®Ó ®ãn c¸c chuyÕn bay tõ c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®Õn ViÖt Nam. Tõ khi nÒn kinh tÕ ®­îc më cöa s©n bay ngµy cµng trë nªn nhén nhÞp h¬n, c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®Õn th¨m dß thÞ tr­êng ®Æt quan hÖ lµm ¨n víi ViÖt Nam ngµy cµng nhiÒu. L­îng kh¸ch ®Õn ViÖt Nam t¨ng c­êng hµng n¨m ®ång thêi víi viÖc nÒn kinh tÕ còng t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn æn ®Þnh. Theo sè liÖu dù b¸o cu¶ c¸c nhµ vËn chuyÓn hµng kh«ng th× hµng n¨m l­îng kh¸ch qua l¹i s©n bay Néi bµi t¨ng 25% víi kh¸ch quèc tÕ vµ 20% ®èi víi kh¸ch néi ®Þa (Tõ 2000 ®Õn 2005). Khi l­îng hµnh kh¸ch t¨ng lªn th× nhu cÇu tiªu dïng hµng ho¸ còng ®a d¹ng vµ t¨ng lªn kh«ng ngõng, trong ®ã cã mét sè lo¹i hµng ho¸ mµ n­íc ta ch­a s¶n xuÊt ®­îc. §Ó ®¸p øng nhu cÇu cÊp thiÕt nµy hµng lo¹t c¸c dÞch vô th­¬ng m¹i ®­îc ra ®êi, trong ®ã cã c¸c ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ. Ngµy 23/6/1990, Bé Th­¬ng M¹i ®· cÊp giÊy phÐp kinh doanh hµng miÔn thuÕ sè 076TM - §T cho phÐp s©n bay Néi Bµi ®­îc phÐp kinh doanh víi C«ng ty SUNDANCE DUTY FREE SALES LTD (HONG KONG) ®Ó më cöa hµng miÔn thuÕ ®Çu tiªn phôc cho hµnh kh¸ch xuÊt c¶nh qua s©n bay quèc tÕ Néi Bµi. Kinh doanh hµng miÔn thuÕ t¹i s©n bay Néi Bµi lµ mét m« h×nh kinh doanh míi ®èi víi C«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi Bµi nãi riªng vµ ViÖt Nam nãi chung. HiÖn nay c«ng ty cã ba cöa hµng miÔn thuÕ: hai cöa hµng phôc vô cho kh¸ch xuÊt c¶nh vµ mét cöa hµng phôc vô cho kh¸ch nhËp c¶nh. C¸c cöa hµng miÔn thuÕ xuÊt c¶nh ®­îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng dùa trªn c¬ së hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh gi÷a c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi Bµi víi mét sè ®èi t¸c n­íc ngoµi, giÊy phÐp kinh doanh do Bé Th­¬ng M¹i cÊp trªn c¬ së hai bªn cïng gãp vèn kinh doanh vµ cïng chia lîi nhuËn. T­ c¸ch ph¸p nh©n cña cöa hµng miÔn thuÕ lµ C«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi Bµi. Cöa hµng miÔn thuÕ nhËp c¶nh do C«ng ty tù tæ chøc kinh doanh. Th¸ng 8/1993, cöa hµng miÔn thuÕ b¸n hµng phôc vô kh¸ch xuÊt c¶nh hîp t¸c gi÷a c«ng ty NASCO víi c«ng ty IMEX PAN PACIFIC (HK) ®­îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng. Th¸ng 5/1996, cöa hµng miÔn thuÕ b¸n hµng phôc vô kh¸ch nhËp c¶nh hîp t¸c gi÷a c«ng ty NASCO víi c«ng ty SERVICO - Hµ Néi ®­îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng. HiÖn nay hîp ®ång ®· chÊm døt vµ do C«ng ty tù tæ chøc kinh doanh. Th¸ng 12/1996, cöa hµng miÔn thuÕ b¸n hµng phôc vô kh¸ch xuÊt c¶nh hîp t¸c gi÷a c«ng ty NASCO víi c«ng ty EASTERN DUTY FREE (EDF - Anh) ®­îc thµnh l©p vµ ®i vµo ho¹t ®éng. Cöa hµng miÔn thuÕ cã chøc n¨ng nhiÖm vô tæ chøc qu¶n lý vµ kinh doanh b¸n hµng miÔn thuÕ theo quy ®Þnh cña Tæng côc H¶i quan vµ Bé th­¬ng M¹i cho kh¸ch xuÊt vµ nhËp c¶nh. H×nh thøc hîp t¸c kinh doanh trong lÜnh vùc kinh doanh hµng miÔn thuÕ hiÖn nay ë c«ng ty NASCO lµ h×nh thøc hîp t¸c láng lÎo so víi mét sè h×nh thøc liªn doanh kh¸c. Nã cã ­u ®iÓm lµ c¬ chÕ rµng buéc c¸c bªn Ýt, chñ yÕu dùa vµo thiÖn chÝ hîp t¸c gi÷a c¸c bªn. H×nh thøc gãp vèn còng cßn nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i xem xÐt vµ ®iÒu chØnh. Bªn C«ng ty NASCO gãp vèn chñ yÕu b»ng th­¬ng quyÒn vµ t­ c¸ch ph¸p nh©n. Bªn c«ng ty n­íc ngoµi hÇu nh­ gãp vèn toµn bé vèn x©y dùng mua hµng ho¸, vèn mua s¾m tµi s¶n trang thiÕt bÞ m¸y mãc lµm viÖc vµ vèn mua hµng ho¸ ®Ó b¸n t¹i cöa hµng. §iÒu nµy khiÕn C«ng ty kh«ng chñ ®éng vµ ®iÒu tiÕt ®­îc nguån hµng, kh«ng tiÕp xóc trùc tiÕp víi nhµ cung cÊp hµng ho¸. Tõ ®ã khã kiÓm so¸t ®­îc ®Çu vµo nh­: gi¸ vèn mua hµng, tæng sè vèn ®­a vµo kinh doanh, c¬ cÊu hµng b¸n t¹i cöa hµng, chÊt l­îng vµ nguån gèc xuÊt xø hµng, chi phÝ vËn chuyÓn... ®iÒu nµy ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò x¸c ®Þnh chi phÝ thùc vµ tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh doanh. C«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý cöa hµng miÔn thuÕ C¸c cöa hµng miÔn thuÕ trùc thuéc Phßng xuÊt nhËp khÈu; Phßng nhËp khÈu lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n néi bé thuéc C«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi Bµi. S¬ ®å tæ chøc qu¶n lý cöa hµng miÔn thuÕ C«ng ty NASCO §¹i diÖn ®èi t¸c Phßng XNK MT nhËp Sundance MT nhËp EDF MT xuÊt Ban nghiÖp vô Nh×n vµo s¬ ®å trªn ta thÊy r»ng c¸c cöa hµng miÔn thuÕ h¹ch to¸n phô thuéc cã chøc n¨ng nhiÖm vô râ rµng vµ ®éc lËp víi nhau. C¸n bé phßng chØ ®¹o cïng víi sù tham m­u, kiÓm so¸t, cung øng hµng ho¸ cña ban nghiÖp vô, ë mçi cöa hµng cã c¸n bé phô tr¸ch lµ cöa hµng tr­ëng vµ cöa hµng phã. §èi víi c¸c cöa hµng miÔn thuÕ hîp t¸c liªn doanh viÖc ®iÒu hµnh ho¹t ®éng, vÊn ®Ò vèn h¹ch to¸n vµ chia lîi nhuËn ®Òu cã sù tham gia cña ®èi t¸c vµ tÝnh to¸n riªng cho tõng cöa hµng. Cöa hµng tr­ëng lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp vÒ tæ chøc qu¶n lý b¸n hµng. §¹i diÖn phÝa ®èi t¸c lµ ng­êi theo dâi gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña cöa hµng vµ cïng víi c«ng ty NASCO gi¶i quyÕt nh÷ng nghiÖp vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña cöa hµng. Tæ b¸n hµng gåm cã tæ tr­ëng vµ c¸c nh©n viªn b¸n hµng. Tæ kÕ to¸n thèng kª cã nhiÖm vô lµm c¸c b¸o c¸o b¸n hµng, thu tiÒn vµ nép lªn phßng tµi chÝnh C«ng ty. Tõ s¬ ®å qu¶n lý c¸c cöa hµng miÔn thuÕ ta cã thÓ rót ra ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm vµ tån t¹i sau: - ­u ®iÓm: + Cho phÐp gia t¨ng sù chuyªn m«n ho¸, thuËn lîi cho viÖc n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô. Bëi v× c¸c cöa hµng miÔn thuÕ cã thÓ tËp trung vµo c¸c dÞch vô mµ hä ®ang ®¶m nhiÖm, dÔ kiÓm so¸t vµ gi¶m bít lao ®éng. + Cho phÐp x¸c ®Þnh mét c¸ch kh¸ chÝnh x¸c c¸c yÕu tè: chi phÝ, lîi nhuËn, nh÷ng vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt vµ kh¶ n¨ng tån t¹i, ph¸t triÓn cña tõng cöa hµng. + Cho phÐp mçi bé phËn cã thÓ ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh hay lîi thÕ cña mçi cöa hµng. + Do chó träng vµo mét lo¹i h×nh dÞch vô nªn c¸c cöa hµng cã thÓ duy tr× tÝnh linh ho¹t, ph¶n øng kÞp thêi víi nh÷ng thay ®æi vÒ nhu cÇu hµnh kh¸ch vµ sù thay ®æi cña m«i tr­êng. - Tån t¹i: + Sö dông kh«ng hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc chung, bëi v× ph¶i cã c¸c bé phËn chøc n¨ng cho tõng cöa hµng, chi phÝ qu¶n lý cao. + RÊt khã phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a c¸c ®¬n vÞ, bëi nh©n viªn th­êng chó träng vµo dÞch vô cña m×nh h¬n lµ c¸c môc tiªu cña toµn c«ng ty. +M« h×nh nµy g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho phÝa ®èi t¸c. Hä bÞ thô ®éng trong viÖc kinh doanh v× ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng lµ do c«ng ty NASCO, sù phèi hîp cña nhiÒu bªn ®Ó gi¶i quyÕt mét c«ng viÖc ®«i khi g©y chång chÐo hoÆc kh«ng cÇn thiÕt. + Ch­a kÝch thÝch ®­îc c¸c bªn nhÊt lµ phÝa ®èi t¸c ®Çu t­ chiÒu s©u vµo kinh doanh t¹i c¸c cöa hµng hîp t¸c liªn doanh. Tõ thùc thÕ ho¹t ®éng kinh doanh, c«ng ty ®· cã nh÷ng thay ®æi, ®iÒu chØnh ®èi víi nh÷ng cöa hµng kinh doanh kÐm hiÖu qu¶ nh­: tù tæ chøc kinh doanh cöa hµng miÔn thuÕ nhËp c¶nh.. II. t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ t¹i c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay néi bµi 1.MÆt hµng kinh doanh: T¹i cöa hµng miÔn thuÕ cã 4 quÇy hµng b¸n c¸c mÆt hµng miÔn thuÕ gåm cã: quÇy n­èc hoa mü phÈm, quÇy r­îu thuèc – b¸nh kÑo; quÇy thêi trang; quÇy ®ång hå – kÝnh. Trong ®ã, doanh thu b×nh qu©n mét th¸ng cña mçi quÇy hµng nh­ sau: Tªn quÇy hµng Sè lao ®éng Doanh thu mét th¸ng N­íc hoa mü phÈm 15 100.000 USD/th¸ng R­îu thuèc b¸nh kÑo 9 120.000 USD/th¸ng Thêi trang 9 65.000 USD/th¸ng §ång hå – kÝnh 6 §Æc biÖt vµo kho¶ng thêi gian 5 th¸ng tr­íc vµ sau TÕt (tõ th¸ng 10 ®Õn th¸ng 2 n¨m sau) lµ vµo mïa du lÞch nªn doanh thu th­êng t¨ng vµo thêi ®iÓm nµy . Riªng th¸ng 1/2005, doanh thu cña quÇy n­íc hoa mü phÈm lµ 136.000 USD; r­îu thuèc lµ 168.000 USD; ®ång hå thêi trang lµ 85.000 USD. MÆt kh¸c, n­íc hoa mü phÈm vµ r­äu thuèc, b¸nh kÑo lµ nh÷ng mÆt hµng nh¹y c¶m, ®Æc biÖt lµ mÆt hµng b¸nh kÑo nªn khi gÇn hÕt ngµy sö dông th× nh÷ng quÇy nµy ph¶i lµm ®¬n xin gi¶m gi¸. NÕu gi¸ ®· gi¶m vµ cËn ngµy hÕt h¹n sö dông mµ hµng vÉn cßn tån kho t¹i quÇy th× ph¶i lµm ®¬n xin huû ®Ó ®¶m b¶o uy tÝn cña c«ng ty. 2. KÕt qu¶ kinh doanh ®¹t ®­îc: §¬n vÞ: tû ®ång ChØ tiªu \N¨m 2001 2002 2003 2004 So s¸nh (%) 02/01 03/02 04/03 1. Tæng doanh thu 29,3 33,4 42,47 54,5 1,14 1,27 1,28 2. C¸c kho¶n gi¶m trõ 0,3 0,4 0,47 0,5 1,33 1,18 1,06 3. Doanh thu thuÇn 29 33 42 54 1,13 1,27 1,28 4. Tæng chi phÝ 20,2 23 33 43,2 1,13 1,43 1,3 a. Gi¸ vèn hµng b¸n 16,2 18,4 26 34,5 1,13 1,41 1,32 b. Chi phÝ kh¸c 4 4,6 7 8,7 1,15 1,52 1,24 5. Lîi nhuËn 8,8 10 9 10,8 1,13 0,9 1,08 6. Thu nhËp b×nh qu©n (ng­êi/th¸ng) 0,89 0,91 0,9 0,95 1,02 0,98 1,05 Nguån: Phßng KÕ to¸n tæng hîp Côm c¶ng hµng kh«ng VÒ c¬ b¶n, ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ cã xu h­íng ph¸t triÓn tèt. Tõ n¨m 2001 ®Õn n¨m 2004 doanh thu ®Òu t¨ng trong ®ã doanh thu n¨m 2004 so víi n¨m 2001 t¨ng m¹nh h¬n c¶ (86,2%) nh­ng ®ång thêi chi phÝ còng t¨ng h¬n so víi c¸c n¨m kh¸c. Tuy nhiªn th× lîi nhuËn n¨m 2004 so víi n¨m 2001 vÉn t¨ng vµ t¨ng h¬n so víi n¨m 2002 vµ n¨m 2003. Riªng n¨m 2002 cã sù ®ét biÕn lín lµ do nhµ ga míi ®i vµo ho¹t ®éng, ®iÒu kiÖn kinh doanh mÆc dï cßn nhiÒu ®iÒu bÊt cËp (mÆt b»ng hÑp, kh«ng thuËn tiÖn...) nh­ng c«ng ty ®· ph¸t huy ®­îc thÕ m¹nh cña cöa hµng miÔn thuÕ nhËp c¶nh do tù khai th¸c nguån hµng h¬n n÷a l­îng kh¸ch quèc tÕ qua c¶ng còng t¨ng ë møc t­¬ng ®èi lín (kho¶ng 13,6%), thu nhËp d©n c­ t¨ng lªn v× vËy søc mua còng lín h¬n. Sang n¨m 2003, do cã dÞch SARS nªn lîi nhuËn cã gi¶m so víi n¨m 2002 nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ. Tû lÖ t¨ng chi phÝ còng t­¬ng øng víi tû lÖ doanh thu. Møc t¨ng ë ®©y chñ yÕu lµ do t¨ng tiÒn l­¬ng vµ gi¸ vèn hµng b¸n. TiÒn l­¬ng t¨ng mét phÇn do møc tiÒn l­¬ng trung b×nh t¨ng nh­ng chñ yÕu lµ do ph¶i t¨ng thªm lao ®éng. MÆc dï n¨ng suÊt lao ®éng gi¶m nh­ng vÉn ph¶i t¨ng thªm lao ®éng do chuyÕn bay t¨ng vµ r¶i r¸c, thêi gian më cöa trong ngµy dµi. Chi phÝ gi¸ vèn hµng b¸n: §©y lµ kho¶n chi phÝ ®¸ng chó ý nhÊt v× nã chiÕm tû träng lín trong tæng doanh thu vµ chi phÝ xÊp xØ 80%. Qu¶n lý kho¶n chi phÝ nµy rÊt khã kh¨n v× hµng ho¸ chñ yÕu do phÝa ®èi t¸c cung øng vµ mua ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi víi chñng lo¹i ®a d¹ng... nªn rÊt khã kiÓm so¸t vÒ gi¸ vµ v× vËy søc c¹nh tranh hÇu nh­ rÊt yÕu so víi c¸c cöa hµng miÔn thuÕ trªn thÕ giíi. 2.1. VÒ doanh thu: Tèc ®é t¨ng trung b×nh hµng n¨m ®¹t kho¶ng 30% ®©y lµ mét tû lÖ t­¬ng ®èi lín. Tuy nhiªn kh¶ n¨ng cña n¨m 2001 møc t¨ng cßn cao h¬n nÕu mÆt b»ng vµ nguån hµng ®­îc më réng ®a d¹ng phong phó h¬n. Theo ­íc tÝnh doanh thu thùc cña n¨m 2001 cã kh¶ n¨ng ®¹t tíi xÊp xØ 60 tû ®ång nÕu hµng ho¸ ®a d¹ng vµ gi¸ c¶ hîp lý h¬n. Riªng n¨m 2002 cã sù ®ét biÕn lín lµ do nhµ ga míi ®i vµo ho¹t ®éng, ®iÒu kiÖn kinh doanh mÆc dï cßn nhiÒu ®iÒu bÊt cËp (mÆt b»ng hÑp, kh«ng thuËn tiÖn...) nh­ng c«ng ty ®· ph¸t huy ®­îc thÕ m¹nh cña cöa hµng miÔn thuÕ nhËp c¶nh do tù khai th¸c nguån hµng h¬n n÷a l­îng kh¸ch quèc tÕ qua c¶ng còng t¨ng ë møc t­¬ng ®èi lín (kho¶ng 13%), thu nhËp d©n c­ t¨ng lªn v× vËy søc mua còng lín h¬n. 2.2. VÒ chi phÝ: Tû lÖ t¨ng chi phÝ còng t­¬ng øng víi tû lÖ doanh thu. Møc t¨ng ë ®©y chñ yÕu lµ do t¨ng tiÒn l­¬ng vµ vèn hµng. TiÒn l­¬ng t¨ng (kho¶ng 30%) mét phÇn do møc tiÒn l­¬ng trung b×nh t¨ng nh­ng chñ yÕu lµ do ph¶i t¨ng thªm lao ®éng. MÆc dï n¨ng suÊt lao ®éng gi¶m nh­ng vÉn ph¶i t¨ng thªm lao ®éng do chuyÕn bay t¨ng vµ r¶i r¸c, thêi gian më cöa trong ngµy dµi. Chi phÝ vèn hµng: §©y lµ kho¶n chi phÝ ®¸ng chó ý nhÊt v× nã chiÕm tû träng lín trong tæng doanh thu vµ chi phÝ sÊp xØ 80%. Qu¶n lý kho¶n chi phÝ nµy rÊt khã kh¨n v× hµng ho¸ chñ yÕu do phÝa ®èi t¸c cung øng vµ mua ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi víi chñng lo¹i ®a d¹ng... nªn rÊt khã kiÓm so¸t vÒ gi¸ vµ v× vËy søc c¹nh tranh hÇu nh­ rÊt yÕu so víi c¸c cöa hµng miÔn thuÕ trªn thÕ giíi. 2.3. VÒ lîi nhuËn: §©y lµ ®iÒu ®¸ng quan t©m nhÊt cña c¸c nhµ kinh doanh. MÆc dï doanh thu t¨ng nhanh vÒ gi¸ trÞ còng nh­ tû lÖ nh­ng gi¸ trÞ lîi nhuËn vµ tû lÖ lîi nhuËn cã thÓ nãi lµ rÊt thÊp so víi c¸c ngµnh kinh doanh b¸n hµng vµ dÞch vô kh¸c chØ chiÕm xÊp xØ 3% doanh thu. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do gi¸ vèn hµng cao vµ mét phÇn do chi phÝ qu¶n lý ph©n bæ. Tõ ®iÓm nµy cã thÓ thÊy r»ng ph­¬ng h­íng tù kinh doanh lµ ®iÒu tÊt yÕu trong thêi gian s¾p tíi. 2.4. Hµng tån kho (HTK): C«ng ty b¸n hµng trùc tiÕp nªn viÖc tån hµng lµ kh¶ n¨ng rÊt Ýt. Víi ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh th× viÖc dù tr÷ ph¶I ®­îc tÝnh to¸n ®Ó hµng trong kho võa ®ñ ®Ó l­u th«ng liªn tôc ®ång thêi kh«ng l¹m dông vµo vèn kinh doanh. L­îng d÷ tr÷ cña C«ng ty ®­îc tiÕn hµnh trªn c¬ së nghiªn cøu l­îng cÇu vÒ hµng hãa, l­îng hµng tån kho ®Çu kú vµ dù kiÕn tån cuèi kú. Trong mçi lÇn nhËp hµng th× C«ng ty lu«n cã sù ®iÒu chØnh do nh÷ng yªu cÇu vÒ thêi c¬ nhËp hµng vµ mua hµng. Ta cã thÓ xem xÐt tèc ®é lu©n chuyÓn hµng tån kho ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: §¬n vÞ: Tû ®ång N¨m 2001 2002 2003 2004 Gi¸ vèn 16,2 18,4 26 34,5 Gi¸ vèn HTK b×nh qu©n trong kú 8,1 4,6 8,67 7,67 Sè vßng quay HTK 2 4 3 4,2 Sè ngµy cña mét vßng quay 180 90 120 85,7 Nguån: Phßng KÕ ho¹ch tæng hîp Tõ b¶ng trªn ta thÊy sè vßng quay cña hµng tån kho t¨ng dÇn vµ sè ngµy cña mét vßng quay hµng tån ko nhá dÇn chøng tá tèc ®é lu©n chuyÓn hµng tån kho diÔn ra cµng nhanh. N¨m 2002, tèc ®é lu©n chuyÓn hµng tån kho ®¹t 4 vßng, mçi vßng víi thêi gian lµ 90 ngµy. Tèc ®é n¨m 2002 t¨ng gÊp hai lÇn vµ gi¶m sè ngµy lu©n chuyÓn xuèng cßn mét nöa. Víi sù thay ®æi nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn hµng nh­ vËy nªn thÓ hiÖn C«ng ty ®· tiÕt kiÖm t­¬ng ®èi vèn dù tr÷ hµng tån kho, gi¶I phãng vèn dù tr÷ ®Ó xoay vßng vèn nhanh t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ vèn ®Ó më réng kinh doanh gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn khi C«ng ty ho¹t ®éng. Tuy n¨m 2003 tèc ®é lu©n chuyÓn hµng tån kho cã gi¶m 1 vßng so víi n¨m 2002 nh­ng nh×n chung th× lîi nhuËn cña C«ng ty vÉn t¨ng. N¨m 2004 so víi n¨m 2002, vßng quay hµng tån kho t¨ng thªm 0,2 vßng vµ sè ngµy cña mét vßng quay gi¶m ®i 4,3 ngµy. §iÒu nµy cho thÊy n¨m 2004 tèc ®é lu©n chuyÓn hµng tån kho so víi n¨m 2002 chØ t¨ng rÊt Ýt vµ nh­ vËy còng cã ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. 3. §¸nh gi¸ chung kÕt qu¶ vµ nh÷ng tån t¹i 3.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc: MÆc dï lµ mét lo¹i h×nh dÞch vô míi so víi c¸c lo¹i h×nh dÞch vô kh¸c cña C«ng ty, nh­ng ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ cña m×nh trong nh÷ng n¨m qua. C¸c sè liÖu kÕt qu¶ kinh doanh qua tõng n¨m ®· cho thÊy sù t¨ng tr­ëng nhanh vµ lµ mét trong nh÷ng dÞch vô cã doanh thu vµ lîi nhuËn lín nhÊt C«ng ty. §éi ngò c¸n bé, nh©n viªn trong lÜnh vùc nµy ngµy cµng tr­ëng thµnh vµ cã nhiÒu kinh nghiÖm trong lÜnh vùc kinh doanh hµng miÔn thuÕ. C«ng t¸c tuyÓn chän vµ ®µo t¹o nh©n viªn b¸n hµng ®­îc chó träng vµ tiÕn hµnh t­¬ng ®èi bµi b¶n, c¸c nh©n viªn ®Òu cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ kh¸. C«ng t¸c ®Çu t­ mua s¾m trang thiÕt bÞ ®­îc tiÕn hµnh kÞp thêi vµ ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ néi dung vµ chÊt l­îng sö dông. Tæ chøc khai th¸c nguån hµng chñ ®éng vµ hiÖu qu¶ h¬n, chñng lo¹i hµng ho¸ phong phó chÊt l­îng ®¶m b¶o. 3.2. Nh÷ng khã kh¨n vµ tån t¹i Mét sè v¨n b¶n vÒ thèng nhÊt qu¶n lý gi¸m s¸t ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña Nhµ n­íc cßn thiÕu hoÆc ch­a ®ång bé. PhÇn lín mÆt b»ng kinh doanh hµng miÔn thuÕ kh«ng ®­îc nhµ chøc tr¸ch côm c¶ng qui ho¹ch ®Ó phï hîp víi luång ®i l¹i, mua b¸n cña kh¸ch, cho nªn rÊt khã hoÆc kh«ng thÓ më réng thªm khi cã nhu cÇu. Hai cöa hµng miÔn thuÕ xuÊt c¶nh ®­îc bè trÝ ë tÇng 3 lµ tÇng kh«ng trong luång ®i l¹i cña kh¸ch, diÖn tÝch nhá... §Æc ®iÓm nµy ®· c¶n trë viÖc më réng, ph¸t triÓn kinh doanh trong t­¬ng lai. HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng cña c«ng ty NASCO nãi chung vµ cña ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ nãi riªng cßn ch­a bµi b¶n vµ ®ång bé. Kho hµng còng tËp trung mét n¬i qu¶n lý nªn viÖc xuÊt hµng cho c¸c cöa hµng ph¶i tu©n thñ theo lÞch xuÊt trong tuÇn nªn nhiÒu khi cung øng hµng bÞ chËm trÔ. Ch­¬ng IV mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay néi bµi I. TriÓn väng ph¸t triÓn kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay néi bµi ®Õn n¨m 2005 Mäi ngµnh nghÒ kinh doanh ®Òu cã quan hÖ h÷u c¬ víi sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc nªn viÖc ®¸nh gi¸ triÓn väng ph¸t triÓn lµ vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p, nhÊt lµ nÒn kinh tÕ ®ã cßn trong t×nh tr¹ng ch­a ph¸t triÓn nh­ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay. Tuy nhiªn, c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ hiÖn nay vµ theo ®¸nh gi¸ tæng kÕt còng nh­ dù b¸o chiÕn l­îc cña ngµnh hµng kh«ng cho nh÷ng n¨m tiÕp theo th× kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh doanh hµng miÔn thuÕ ®Õn n¨m 2005 t¹i c¸c c¶ng hµng kh«ng s©n bay nãi chung vµ t¹i s©n bay Néi Bµi nãi riªng t­¬ng ®èi thuËn lîi: 1. VÒ m«i tr­êng kinh tÕ: Khi thu nhËp ®­îc n©ng cao th× nhu cÇu ®i l¹i cña d©n c­ nãi chung t¨ng lªn. Hä cÇn ph­¬ng thøc vËn chuyÓn chÊt l­îng cao, thêi gian nhanh, trong ®ã ®­êng hµng kh«ng lµ lùa chän hµng ®Çu vµ chiÕm ­u thÕ chñ yÕu. Hµnh kh¸ch qua c¶ng hµng kh«ng t¨ng, hÖ thèng dÞch vô t¹i c¶ng còng t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn theo ®Ó ®¸p øng nhu cÇu hµnh kh¸ch. Theo tæng kÕt cña mét vµi n­íc trªn thÕ giíi n¨m 1995, t¨ng 1% GDP th× t¨ng 0.5 kh¸ch ®i m¸y bay, t¨ng 1% gi¸ vÐ th× gi¶m 1,5 kh¸ch ®i m¸y bay. Víi møc thu nhËp d©n c­ n­íc ta ngµy cµng t¨ng, ®Æc biÖt lµ ë c¸c thµnh phè lín, ®Çu t­ n­íc ngoµi nhiÒu... lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngµnh hµng kh«ng ph¸t triÓn trong ®ã cã hÖ thèng dÞch vô t¹i c¶ng hµng kh«ng. 2. VÒ m«i tr­êng v¨n hãa x· héi: Qui m« d©n sè, sù ph©n bæ d©n c­ kh«ng ®ång ®Òu, thu nhËp cña ng­êi d©n cã ¶nh h­ëng tíi sè l­îng hµnh kh¸ch vµ tiªu dïng dÞch vô cña hä t¹i c¶ng hµng kh«ng. Ngµy nay, xu h­íng ®i du lÞch trong vµ ngoµi n­íc ph¸t triÓn m¹nh, c¸c di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, nghÖ thuËt truyÒn thèng, m«i tr­êng x· héi tèt... lµ nh÷ng ®iÓm quan träng hÊp dÉn kh¸ch du lÞch vµ hµng kh«ng lµ con ®­êng kh¸ch du lÞch th­êng lùa chän. 3. VÒ m«i tr­êng chÝnh trÞ, ph¸p luËt: VÊn ®Ò æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi lµ ®iÒu kiÖn xem xÐt hµng ®Çu ®èi víi c¸c h·ng hµng kh«ng còng nh­ hµnh kh¸ch khi cã nhu cÇu quan hÖ, ®i l¹i. C¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña Nhµ n­íc nh­: chÝnh s¸ch ®Çu t­ n­íc ngoµi, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i.... cã ¶nh h­ëng lín ®Õn l­îng kh¸ch tham gia vËn chuyÓn ®ã lµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Õn t×m c¬ héi ®Çu t­, kh¸ch du lÞch... 4.VÞ trÝ c¶ng hµng kh«ng Néi Bµi C¶ng hµng kh«ng Néi Bµi lµ mét trong nh÷ng c¶ng hµng kh«ng lín nhÊt n­íc ta, cöa ngâ cña Thñ ®« Hµ Néi, n»m gi÷a c¸c s©n bay quèc tÕ lín cña khu vùc §«ng Nam ¸. V× vËy, l­îng kh¸ch ®i ®Õn quèc tÕ qua c¶ng t¨ng tr­ëng nhanh vµ æn ®Þnh lµ ®iÒu kiÖn cùc kú thuËn lîi cho viÖc kinh doanh dÞch vô nãi chung vµ b¸n hµng miÔn thuÕ nãi riªng. Dù b¸o l­u l­îng hµnh kh¸ch ®i ®Õn quèc tÕ qua c¶ng hµng kh«ng Néi Bµi ®Õn 2005 N¨m Kh¸ch quèc tÕ (L­ît) 2000 684.567 2001 778.670 2002 1.042.543 2003 1.177.300 2004 1.336.500 2005 1.496.700 Th«ng qua nh÷ng sè liÖu ë b¶ng trªn ta thÊy r»ng tèc ®é t¨ng tr­ëng hµnh kh¸ch ®i ®Õn quèc tÕ ®· ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh ®· ph©n tÝch ë trªn. §Çu n¨m 2002 nhµ ga míi ®i vµo ho¹t ®éng, ®iÒu kiÖn vËt chÊt trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, tiÖn lîi còng lµ mét trong nh÷ng thuËn lîi c¬ b¶n ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng b¸n hµng vµ n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña C«ng ty dich vô hµng kh«ng s©n bay néi bµi. 1. Mét sè gi¶i ph¸p chung vÒ n©ng cao chÊt l­îng hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ. 1.1. N©ng cao chÊt l­îng dÞch vô kinh doanh hµng miÔn thuÕ lµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó tån t¹i, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. §©y lµ mét gi¶i ph¸p cùc kú quan träng, xuyªn suèt qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty nãi chung vµ kinh doanh hµng miÔn thuÕ nãi riªng. ChÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ chÝnh lµ lîi thÕ c¹nh tranh quan träng nhÊt trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. ChÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ ®­îc xem xÐt nh­ lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña C«ng ty trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Cã ®¹t vµ n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô th­êng xuyªn th× kinh doanh míi cã hiÖu qu¶ cao, l·i suÊt nhiÒu vµ ®Çu t­ më réng liªn tôc víi qui m« ngµy cµng lín. C«ng ty ph¸t triÓn v÷ng ch¾c, ®êi sèng ng­êi lao ®éng t¨ng lªn do thu nhËp thùc tÕ æn ®Þnh vÒ mÆt t­ t­ëng, gi¶i quyÕt ®­îc thªm nhiÒu viÖc lµm cho x· héi... 1.2. §Þnh h­íng vÒ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ t¹i C«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi Bµi. N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nãi chung vµ kinh doanh hµng miÔn thuÕ nãi riªng lµ t­ t­ëng chØ ®¹o chung trong ®Þnh h­íng chiÕn l­îc cña C«ng ty. VÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng dÞch vô cña C«ng ty ch­a ®­îc tiÕn hµnh ®ång bé vµ cßn ë tr×nh ®é s¬ khai. §Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu nhiÖm vô kinh doanh hiÖn t¹i vµ khai th¸c nhµ ga míi, nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, héi nhËp vµo khu vùc vµ thÕ giíi, tÊt yÕu ®ßi hái ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. 1.3 T¨ng c­êng biÖn ph¸p nghiªn cøu thÞ tr­êng: NÒn kinh tÕ n­íc ta lµ nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®Þnh h­íng cña Nhµ n­íc, trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, ho¹t ®éng kinh doanh cña bÊt cø thµnh phÇn kinh tÕ nµo còng ph¶I liÒn víi thÞ tr­êng, tu©n thñ theo quy luËt thÞ tr­êng, lÊy thÞ tr­êng lµ môc tiªu ho¹t ®éng cña m×nh, cÇn ph¶I dùa vµo sù biÕn ®éng cña thÞ truêng trong vµ ngoµi n­íc ®Ó ®­a ra c¸c môc tiªu vµ chiÕn l­îc kinh doanh cña m×nh mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh th× c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ v« cïng cÇn thiÕt. §Æc biÖt ®èi víi C«ng ty v× hµng hãa lµ bÞ phô thuéc vµo phÝa ®èi t¸c nªn C«ng ty ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch ®Ó kh«ng bÞ r¬i vµo t×nh tr¹ng thiÕu hµng. Gi¸ c¶ thÞ tr­êng còng lµ ®iÒu quan träng, C«ng ty cÇn xem xÐt vµ so s¸nh víi gi¸ c¶ quèc tÕ, ®Ó tËn dông ®­îc sù chªnh lÖch gi¸, gi¶i quyÕt nhanh chãng trong khi gÆp rñi ro. 1.4. Më réng thÞ tr­êng nhËp khÈu: Héi nhËp kinh tÕ khu vùc ®ang diÔn ra mét c¸ch m¹nh mÏ vµ s©u réng, c¸c khu vùc tù do mËu dÞch ®ang h×nh thµnh t¹o ra mét thÞ tr­êng ®ång nhÊt t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ. §©y râ rµng lµ mét lîi thÕ cho viÖc nhËp khÈu cña C«ng ty. §Ó ho¹t ®éng nhËp khÈu ®­îc më réng, C«ng ty cÇn kh¸ nhiÒu nguån hµng, cÇn cã nhiÒu mèi quan hÖ, cÇn nhiÒu thÞ tr­êng mang tÝnh chiÕn l­îc, th× c¸c khu vùc tù do mËu dÞch lµ mét sù lùa chän tèt nhÊt cho C«ntg ty bëi ®©y lµ thÞ tr­êng khæng lå vÒ mÆt hµng, ®ång thêi sÏ Ýt biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ còng nh­ vÒ c¸c mÆt hµng lµ do c¸c n­íc nµy dµnh cho nhau c¸c chÝnh s¸ch tèi huÖ quèc t¹o ra mét lîi thÕ kinh doanh, tõ ®ã, t¨ng kh¶ n¨ng kinh doanh t¹o ra sù v÷ng m¹nh vÒ mét khèi thÞ tr­êng ®ång nhÊt. Quan hÖ tin cËy l©u dµI lµ mét thuËn lîi cho ho¹t ®éng th­¬ng m¹i, v× vËy, C«ng ty cÇn thiÕt ph¶I ph¶I duy tr× mèi quan hÖ nh­ vËy ®èi víi c¸c b¹n hµng trong vµ ngoµI n­íc. 2. Mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ 2.1.§µo t¹o nguån nh©n lùc: §©y lµ chÝnh s¸ch cùc kú quan träng, nã quyÕt ®Þnh phÇn lín sù thµnh b¹i trong kinh doanh, nÕu sö dông con ng­êi mét c¸ch hîp lý sÏ khai th¸c ®­îc thÕ m¹nh vµ kh¶ n¨ng lµm viÖc, ®ång thêi tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ. Ng­îc l¹i nÕu sö dông con ng­êi kh«ng hîp lý sÏ thÊt b¹i trong kinh doanh. ChÝnh s¸ch c¸n bé: trong kinh doanh nhÊt lµ kinh doanh hµng miÔn thuÕ ph¶i sö dông c¸n bé cã n¨ng lùc tinh th«ng vÒ nghiÖp vô, ngo¹i ng÷, am hiÓu ph¸p luËt, cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu. Cã chÝnh s¸ch ®éng viªn, khen th­ëng kÞp thêi ®Ó khuyÕn khÝch nh÷ng nh©n tè tÝch cùc, kÞp thêi ng¨n chÆn nh÷ng tiªu cùc. Trong kinh doanh lu«n ®Ò cao vai trß con ng­êi ë tõng cÊp, tõng lÜnh vùc, tõng c«ng viÖc vµ sö dông mét c¸ch hîp lý míi cã hy väng thµnh c«ng. 2.2. X©y dùng chiÕn l­îc thÞ tr­êng Maketing: 2.2.1 §iÒu tra thÞ tr­êng: + ChÊt l­îng yªu cÇu vÒ chñng lo¹i hµng ho¸. + TÝnh th­êng xuyªn cña nhu cÇu + C¬ cÊu gi¸ + C¸c kªnh bu«n b¸n trªn thÞ tr­êng +Nh÷ng trë ng¹i trong kinh doanh. + Nh÷ng ®Æc ®iÓm, thÞ hiÕu, søc mua tËp qu¸n tiªu dïng cña kh¸ch hµng tõng n­íc, tõng vïng d©n c­ cña n­íc ®ã th«ng qua kinh nghiÖm cña thêi gian kinh doanh ®· qua. + Ngoµi ra cßn ph¶i xem xÐt n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c cöa hµng miÔn thuÕ trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi trªn c¬ së nghiªn cøu so s¸nh c¸c lîi thÕ, khã kh¨n cña m×nh. 2.2.2. T¨ng c­êng qu¶ng c¸o: Lµ h×nh thøc ho¹t ®éng quan träng nhÊt trong chiÕn l­îc b¸n hµng nãi chung vµ b¸n hµng miÔn thuÕ nãi riªng. Th«ng qua h×nh thøc nµy ®Ó cã thÓ thu hót ®­îc sù chó ý vµ l«i kÐo kh¸ch hµng ®Õn mua hµng ®ång thêi kh¸ch hµng còng yªn t©m h¬n vÒ cöa hµng vÒ s¶n phÈm hµng ho¸ cña m×nh ®· vµ sÏ mua. Nhê vËy uy tÝn vµ sè l­îng kh¸ch hµng th­êng xuyªn trung thµnh víi doanh nghiÖp còng ®­îc n©ng lªn. Ph­¬ng tiÖn vµ h×nh thøc qu¶ng c¸o: Trong thêi ®¹i khoa häc vµ kü thuËt ph¸t triÓn nh­ hiÖn nay th× c¸c ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o rÊt ®a d¹ng vµ phong phó. Tuy nhiªn ®Ó qu¶ng c¸o cho ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ ta cã thÓ th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn nh­: Tñ kÝnh qu¶ng c¸o, bµy hµng ë n¬i b¸n, ¸p phÝch, truyÒn h×nh, internet, b¸o t¹p chÝ... ®Æc biÖt lµ qu¶ng c¸o th«ng qua t¹p chÝ cho hµnh kh¸ch sö dông trªn m¸y bay. 2.2.3. Xóc tiÕn b¸n hµng: Ph¶i cã chÝnh s¸ch khuyÕn m¹i ®Ó th­ëng cho kh¸ch hµng mua lo¹i hµng ®¾t tiÒn, kh¸ch th­êng xuyªn mua hµng. T×m hiÓu t©m lý thÞ hiÕu kh¸ch hµng tõng n­íc, tõng vïng kh¸c nhau ®Ó cã chiÕn l­îc cung cÊp hµng ho¸ hîp lý, ®Æc biÖt chó ý mïa vô trong kinh doanh ®Ó khai th¸c triÖt ®Ó nhu cÇu kh¸ch hµng. §ãng gãi, bao b× hµng ho¸ ph¶i thËt ®Ñp, tiÖn lîi cho kh¸ch ®i m¸y bay. Tham gia th­êng xuyªn c¸c héi chî quèc tÕ vÒ miÔn thuÕ ®­îc tæ chøc hµng n¨m nh­ héi chî ë Singapore vµo th¸ng 5 ë Paris vµo th¸ng 10 ®Ó n¾m ®­îc gi¸ c¶ hµng ho¸, thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng, ­íc tÝnh møc tiªu thô hµng ho¸ trong n¨m. 2.2.4. ChiÕn l­îc gi¸ c¶: BÊt kú doanh nghiÖp nµo x©y dùng chiÕn l­îc gi¸ còng nh»m môc ®Ých b¸n ®­îc nhiÒu hµng, thu lîi nhuËn cao nhÊt. §Ó cã mét møc gi¸ phï hîp ph¶i qu¶n lý tèt gi¸ c¶ ®Çu vµo b»ng c¸ch mua hµng tËn gèc, gi¶m tèi ®a c¸c kho¶n chi phÝ ®i kÌm. Cã chÝnh s¸ch thay ®æi gi¸ kÞp thêi tuú theo thÞ hiÕu, kh«ng gian thêi gian cô thÓ. ChÝnh s¸ch gi¸ c¶ hîp lý lµ mét trong nh÷ng yÕu tè gãp phÇn th¾ng lîi trong kinh doanh cña doanh nghiÖp, t¹o ra l­îng tiªu thô hµng ho¸ h¬n t¨ng lîi nhuËn t¹o thÕ c¹nh tranh vµ v÷ng ch¾n trong kinh doanh. 2.3. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tiªu chuÈn ho¸: Do hÖ thèng tiªu chuÈn, thñ tôc qui tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ cßn thiÕu, chÊt l­îng tiªu chuÈn ch­a cao ch­a ®ång bé nªn viÖc tæ chøc x©y dùng, hoµn thiÖn hÖ thèng nµy lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt vµ ph¶i lµm ngay trong giai ®o¹n s¾p tíi. Phßng xuÊt nhËp khÈu cÇn nghiªn cøu, x©y dùng, ban hµnh, ¸p dông c¸c tiªu chuÈn chÊt l­îng cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ víi môc ®Ých ®¹t ®­îc c¸c chØ tiªu kinh tÕ - x· héi vµ ®­a kinh doanh dÞch vô vµo nÒ nÕp, æn ®Þnh ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ chung lín nhÊt. ViÖc ¸p dông tiªu chuÈn ®­îc thùc hiÖn réng r·i trong c¸c kh©u cung øng dÞch vô, sau b¸n hµng, l­u kho... Néi dung ph­¬ng h­íng c¬ b¶n nhÊt cña ho¹t ®éng tiªu chuÈn ho¸ lµ n¾m râ vµ x¸c ®Þnh chÊt l­îng hµng ho¸, dÞch vô cÇn ®¹t ®­îc ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Do vËy thùc chÊt ®©y lµ néi dung c¬ b¶n cña c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng dÞch vô, tiÕn tíi chÊt l­îng hiÖu qu¶ cao th«ng qua tiªu chuÈn ho¸. C¸c tiªu chuÈn phôc vô cho kinh doanh hµng miÔn thuÕ cÇn ph¶i tËp trung x©y dùng lµ: Tiªu chuÈn chøc danh ¸p dông trong c«ng t¸c tæ chøc vµ ph©n phèi tiÒn l­¬ng; tiªu chuÈn ng­êi cung cÊp hµng ho¸, nguyªn liÖu; tiªu chuÈn vÒ t¸c phong th¸i ®é nh©n viªn trùc tiÕp tiÕp xóc víi kh¸ch hµng; tiªu chuÈn vÒ chÊt l­îng cô thÓ tõng lo¹i hµng ho¸. C¸c ®iÒu kiÖn cô thÓ cÇn ph¶i thùc hiÖn Cã kÕ ho¹ch båi d­ìng nhËn thøc, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô, qu¶n lý, thùc hµnh x©y dùng th«ng tin vµ ¸p dông tiªu chuÈn trong toµn bé phßng. So¸t xÐt c¸c tiªu chuÈn kh«ng cßn phï hîp víi møc chÊt l­îng mµ thùc tÕ yªu cÇu, ®iÒu chØnh c¸c thñ tôc qui tr×nh ®· cã cho phï hîp h¬n, xÕp thø tù ­u tiªn c¸c néi dung cÇn so¹n th¶o, x©y dùng cã nhu cÇu cÊp b¸ch. Qu¶n lý viÖc so¹n th¶o, x©y dùng vµ ¸p dông b»ng c¸ch tæ chøc, gi¸m ®Þnh, kiÓm nghiÖm, thanh tra chÊt l­îng, t¨ng c­êng c¬ së ph¸p lý cho viÖc ¸p dông tiªu chuÈn vµ thñ tôc qui tr×nh. T¨ng c­êng c«ng t¸c th«ng tin tiªu chuÈn ho¸. §Ó ®¶m b¶o c¬ së qu¶n lý chÊt l­îng trong C«ng ty, cÇn x©y dùng ®ñ, tiÕp tôc bæ xung so¸t xÐt, söa ®æi ®ång bé ho¸ hÖ thèng tiªu chuÈn thñ tôc qui tr×nh. Song song víi viÖc so¹n th¶o, x©y dùng ph¶i phæ biÕn réng r·i, h­íng dÉn vµ kiÓm tra viÖc ¸p dông, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng thanh tra. 3. KiÕn nghÞ 3.1. §èi víi Nhµ n­íc vµ ngµnh H¶i quan: Nªn sím ban hµnh nh÷ng v¨n b¶n vÒ viÖc thèng nhÊt qu¶n lý, gi¸m s¸t ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ ®ång bé chung cho c¶ n­íc ®Ó c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng kinh doanh. Cã c¸c chÕ ®é ­u tiªn cho c¸c doanh nghiÖp tù kinh doanh hµng miÔn thuÕ b»ng tiÒm n¨ng cña m×nh. 3.2. §èi víi c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi Bµi: Cã chñ tr­¬ng vµ kÕ ho¹ch ®Çu t­ hîp lý cho ngµnh kinh doanh hµng miÔn thuÕ, tõng b­íc chñ ®éng kinh doanh b»ng vèn cña m×nh. Chñ ®éng khai th¸c nguån hµng tõng b­íc më réng m¹ng l­íi cung øng gi¶m bít sù phô thuéc vµo ®èi t¸c. KÕt luËn Qua nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng t×nh h×nh kinh doanh cña ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña C«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi bµi ë trªn, cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn chñ yÕu sau: 1- NhËn thøc ®óng ®¾n vÒ viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ nãi riªng. §©y mét trong nh÷ng ph­¬ng c¸ch ®¹t ®­îc th¾ng lîi trong sù c¹nh tranh gay g¾t trªn th­¬ng tr­êng nh»m duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. 2- Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng kh«ng cho phÐp tån t¹i c¸c doanh nghiÖp chØ x¸c ®Þnh lµm ¨n qua tõng th­¬ng vô. Muèn n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô vµ hiÖu qu¶ kinh doanh, nhÊt thiÕt ®ßi hái C«ng ty ph¶i x©y dùng mét chiÕn l­îc kinh doanh dµi h¹n. 3- N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ b»ng c¸ch ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®· tr×nh bµy ë phÇn trªn lµ mét vÊn ®Ò kh«ng ph¶i khã kh¨n. Tuy nhiªn, kÕt qu¶ do nã ®em l¹i lµ ®iÒu kh«ng thÓ phñ nhËn ®­îc. Do ®ã, viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nµy lµ ®iÒu mµ C«ng ty cÇn nªn thùc hiÖn. 4 - N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ t¹i C«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi bµi lµ mét viÖc lµm rÊt cÇn thiÕt, nh­ng ph¶i thùc hiÖn tõng b­íc mét vµ cÇn cã thêi gian. Nã ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn rÊt nhiÒu biÖn ph¸p, ngoµi nh÷ng nç lùc cña b¶n th©n doanh nghiÖp, cÇn cã sù hç trî cña ngµnh hµng kh«ng vµ cña Nhµ n­íc. Sù gióp ®ì cña Nhµ n­íc ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch quèc gia. Môc tiªu tæng qu¸t cña chÝnh s¸ch nµy lµ ph¶i t¹o lËp ®­îc hµnh lang vµ m«i tr­êng ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu hµng ngµy cµng cao vÒ chÊt l­îng, cña ng­êi tiªu dïng trong n­íc vµ cña kh¸ch hµng n­íc ngoµi. 5 - Trong mçi biÖn ph¸p ®Òu ®Ò cao vai trß cña con ng­êi, coi träng vÊn ®Ò ®µo t¹o, huÊn luyÖn, gi¸o dôc con ng­êi nh»m ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o, tr¸ch nhiÖm cña tõng thµnh viªn trong tæ chøc. V× vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ, ph¶i ®Ó mäi thµnh viªn trong bé phËn nµy thÊy ®­îc vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong c«ng cuéc chung. 6 - N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ ph¶i ®­îc coi lµ mét viÖc lµm th­êng xuyªn, liªn tôc cña C«ng ty ë tÊt c¶ c¸c bé phËn. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®Ó duy tr× thÞ phÇn ®· chiÕm lÜnh vµ më réng nã, C«ng ty cÇn ph¶i c¶i tiÕn ph­¬ng thøc kinh doanh hµng miÔn thuÕ Ýt nhÊt lµ b»ng hoÆc nhanh h¬n c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Muèn v­ît lªn trªn, tÊt nhiªn C«ng ty ph¶i cã tèc ®é c¶i tiÕn nhanh h¬n. §iÒu ®ã buéc C«ng ty lu«n lu«n xem xÐt, ®¸nh gi¸, so s¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña m×nh víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. `môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 1. Sù cÇn thiÕt cña ®Ò tµi 1 2. Môc ®Ých nghiªn cøu 1 3. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 2 4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 2 5. KÕt cÊu cña ®Ò tµi 2 Ch­¬ng 1: Tæng quan Doanh nghiÖp nhµ n­íc 3 I. Kh¸i niÖm 3 II. C¸c lo¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc 4 1. C¨n cø vµo môc ®Ých ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp 4 2. C¨n cø vµo quy m« h×nh thøc tæ chøc cña doanh nghiÖp 4 3. Tæ chøc c¨n cø vµo c¸c h×nh thøc qu¶n lý 5 Ch­¬ng II: Tæng quan vÒ ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ 6 I. Mét sè nÐt c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ 6 1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kinh doanh hµng miÔn thuÕ 6 2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ 6 3. Vai trß cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ 8 4. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ 8 II. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ 10 1. Kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh 10 2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh 10 3. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qña kinh doanh hµng miÔn thuÕ 14 III. Nguyªn t¾c vµ m« h×nh ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña ViÖt Nam 14 1. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng 14 2. Qu¶n lý hµng ho¸ b¸n t¹i cöa hµng miªn thuÕ 16 3. M« h×nh ho¹t ®éng kinh doanh 17 Ch­¬ng III: T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ t¹i c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi bµi 19 I. Mét sè nÐt c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ t¹i c«ng ty 19 1. Giíi thiÖu vÒ c«ng ty 19 2. Mét sè nÐt c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ c¶u c«ng ty 20 II. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh hµng miÔn thuÕ t¹i c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay néi bµi 23 1. MÆt hµng kinh doanh 23 2. KÕt qu¶ kinh doanh ®¹t ®­îc 24 3. §¸nh gi¸ chung kÕt qu¶ vµ nh÷ng tån t¹i 27 Ch­¬ng IV: Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay néi bµi 29 I. TriÓn väng ph¸t triÓn kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay néi bµi ®Õn n¨m 2005. 29 1. VÒ m«i tr­êng kinh tÕ 29 2. VÒ m«i tr­êng v¨n ho¸ x· héi 29 3. VÒ m«i tr­êng chÝnh trÞ, ph¸p luËt 30 4. VÞ trÝ c¶ng hµng kh«ng Néi bµi 30 II. Mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ cña c«ng ty dÞch vô hµng kh«ng s©n bay Néi bµi 31 1. Mét sè gi¶i ph¸p chung vÒ n©ng cao chÊt l­îng hiÖu qu¶ kinh doanh hµng miÔn thuÕ 31 2. Mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ 32 3. KiÕn nghÞ 35 KÕt luËn 37