Khảo sát kiến thức – thái độ - hành vi về việc tầm soát ung thư cổ tử cung của nữ nội trợ từ 18 - 65 tuổi tại thành phố Hồ Chí Minh từ 25/2/2008 đến 11/5/2008

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Kỹ Thuật Đại Học Y Phạm Ngọc Thạch Năm 2010 1 KHẢO SÁT KIẾN THỨC – THÁI ĐỘ - HÀNH VI VỀ VIỆC TẦM SOÁT UNG THƯ CỔ TỬ CUNG CỦA NỮ NỘI TRỢ TỪ 18 - 65 TUỔI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TỪ 25/2/2008 ĐẾN 11/5/2008 Nguyễn Thanh Hiệp*, Lê Minh Nguyệt*, Trương Thị Bích Hà* TÓM TẮT Đặt vấn ñề: Ung thư cổ tử cung là một trong hai loại ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ trên toàn thế giới. Mục tiêu: Khảo sát kiến thức – thái ñộ – hành vi về việc tầm soát ung thư cổ tử cung của nữ nội trợ từ 18-65 tuổi tại thành phố Hồ Chí Minh. Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang ñược thực hiện trên ñối tượng là nữ nội trợ sống tại thành phố Hồ Chí Minh từ 25/02/2008 ñến 11/05/2008. Số liệu ñược thu thập thông qua bảng câu hỏi soạn sẵn từ 768 nữ nội trợ. Kết quả: Kết quả cho thấy tỷ lệ nữ nội trợ có kiến thức khá-tốt về ung thư cổ tử cung và tầm soát bệnh là 27,7%. Có 75,7% nữ nội trợ cho rằng tầm soát ung thư cổ tử cung là cần thiết. Trong số những nữ nội trợ ñã có quan hệ tình dục, tỷ lệ người có ñi khám phụ khoa kiểm tra trong vòng 3 năm qua là 23,3% và chỉ có 12% là có chủ ñộng ñi khám phụ khoa ñịnh kỳ 6-12 tháng. Trong số những nữ nội trợ ñã từng khám phụ khoa kiểm tra, chỉ có 19,3% biết mình có ñược làm xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung. Kết luận: Cần có những kế hoạch nâng cao kiến thức và sự quan tâm ñúng mức về chương trình tầm soát ung thư cổ tử cung cho các nữ nội trợ. Từ khóa: Ung thư cổ tử cung, Phết tế bào âm ñạo – Cổ tử cung, ABSTRACT KNOWLEDGE – ATTITUDE - PRACTICE OF CERVICAL CANCER SCREENING AMONG THE HOUSEWIVES AT THE AGE OF 18-65 IN HO CHI MINH CITY FROM 25/2/2008 TO 11/5/2008 Nguyen Thanh Hiep, Le Minh Nguyet, Truong Thi Bich Ha * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 14 - Supplement of No 2 - 2010: 80 - 85 Background: Cervical cancer is one of the two popular kinds of cancer in women worldwide. Objective: To evaluate knowledge - attitude - practice of cervical cancer screening among the housewives in Ho Chi Minh City. Method: Cross-sectional study among the housewives of Ho Chi Minh City from 02/25/2008 to 05/11/2008. Data were collected by self-answered questionnaires from a total of 768 women. Results: The proportion was 27.7% for good knowledge about cervical cancer and cervical cancer screening. 75.7% housewives thought that cervical cancer screening is necessary. Among the housewives who had sexual intercourse, the proportion of women having gynaecological examination within the last three years was 23.3% and just only 12% of them had annual gynaecological examination. Among women had gynaecological examination, only 19.3% of them knew that they had been done a Pap test. Conclusions: we need more projects increasing the knowledge about cervical cancer screening program, changing women’s awareness, and increasing the proportion of women who have annual gynaecological examination for cervical cancer screening. Keywords: Cervical cancer, Pap test, gynaecological examination. ĐẶT VẤN ĐỀ Ung thư CTC là một trong hai loại ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Tại Việt Nam, cùng với ung thư vú, ung thư cổ tử cung là loại ung thư có tần suất gặp cao nhất ở phụ nữ Việt Nam với tỷ suất mới mắc là 17,3/100.000 dân và tỷ lệ tử vong là 11/100.000 dân (năm 2000)(1).Tuy nhiên ung thư CTC có nhiều ñặc ñiểm mà dựa vào ñó chúng ta có thể hy vọng ñẩy lùi hoàn toàn căn bệnh này. Đây là loại ung thư có một giai ñoạn diễn tiến lâm sàng khá lâu trước khi bệnh diễn tiến ñến ung thư tại chỗ hay xâm lấn. Việc phát hiện ung thư CTC ở giai ñoạn sớm sẽ cho một kết quả ñiều trị rất khả quan(2). Chương trình tầm soát ung thư CTC, với công cụ sàng lọc ñại trà ñầu tiên là phết tế bào CTC hay xét nghiệm Pap và hiệu quả của việc ñiều trị sớm ñã góp phần làm giảm tỷ lệ mắc ung thư CTC tại nhiều quốc gia trên thế giới(2). Trên thực tế, tại thành phố Hồ Chí Minh, theo nghiên cứu tại bệnh viện Ung Bướu năm 2006 trên 379 bệnh nhân thì có ñến 65,4% ñược chẩn ñoán ở giai ñoạn muộn(1), cũng như tỷ lệ bệnh ung thư mới mắc hàng năm vẫn chưa giảm ñáng kể mặc dù ngành y tế ñã nỗ lực rất nhiều. Điều này là do còn một số hạn chế trong công tác tầm soát ung thư hay còn do những yếu tố nào nữa từ phía cộng ñồng và ñặc biệt là do chính bản thân người phụ nữ? Đối với các nữ nội trợ, nhóm ñối tượng không có thu nhập, ít chủ ñộng về kinh tế có thể gây khó khăn cho họ khi tham gia các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản(3). Ngoài ra, các nữ nội trợ do không làm việc trong các ñơn vị tổ chức nào nên có thể sẽ ít quan tâm và không bị bắt buộc tham gia các loại hình bảo hiểm, trong ñó có bảo hiểm y tế. Đây sẽ là yếu tố thiệt thòi cho họ khi ñến khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế. ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Thiết kế nghiên cứu * ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch. Tác giả liên hệ: Nguyễn Thanh Hiệp. ĐT: 0902652435. Email: nguyenthanhhiep@yahoo.com Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Kỹ Thuật Đại Học Y Phạm Ngọc Thạch Năm 2010 2 Nghiên cứu cắt ngang (Cross-sectional). Tiêu chuẩn chọn mẫu Phụ nữ từ 18-65 tuổi. Hiện tại ñang là nội trợ: không tham gia vào bất kì loại hình kinh tế nào trong vòng ít nhất 1 năm tính ñến thời ñiểm hiện tại. Đang sống tại các quận/huyện thuộc thành phố Hồ Chí Minh: có hộ khẩu thường trú hoặc có ñăng kí tạm trú dài hạn (> 1 năm) tại các quận/huyện thuộc thành phố Hồ Chi Minh. Có khả năng trả lời bảng câu hỏi: có khả năng nghe, ñọc và hiểu tiếng Việt ở mức ñộ một người bình thường. Đồng ý trả lời bảng câu hỏi. Tiêu chuẩn loại trừ Không thỏa các tiêu chuẩn chọn mẫu nêu trên. Cỡ mẫu Sử dụng công thức tính cỡ mẫu: Áp dụng vào công thức ta tính ñược n = 384. Vì áp dụng phương pháp chọn mẫu theo cụm nhiều giai ñoạn nên ñể loại trừ sai số chọn mẫu do hiệu ứng cụm cần nhân cỡ mẫu với một hệ số ước lượng khoảng bằng 2. Do ñó, cỡ mẫu là n x 2 = 384 x 2= 768 người. Phương pháp chọn mẫu Chọn mẫu theo cụm nhiều giai ñoạn (Multistage cluster sampling). Các giai ñoạn chọn mẫu: Giai ñoạn 1: Bốc thăm ngẫu nhiên ñể chọn các quận /huyện. Giai ñoạn 2: Bốc thăm ngẫu nhiên ñể chọn các phường/xã. Giai ñoạn 3: Chọn mẫu theo phương pháp ngẫu nhiên hệ thống. Phương pháp thu thập số liệu Gửi bảng câu hỏi soạn sẵn (với tên và ñịa chỉ ñã ñược mã hóa) ñến ñối tượng cần ñược phỏng vấn thông qua các tổ trưởng tổ dân phố và các trưởng thôn. KẾT QUẢ Kiến thức về ung thư CTC và tầm soát bệnh của các nữ nội trợ. Biểu ñồ 1: Tỷ lệ nữ nội trợ từng nghe về ung thư CTC và xét nghiệm PAP (n=768 người). Bảng 1: Kiến thức của các nữ nội trợ về bệnh ung thư CTC (n=768 người). Tần số Tỷ lệ (%) (n=768) Biết 374 48,7 Bệnh ung thư CTC có thể ñược phát hiện sớm Không biết 394 51,3 Biết 357 46,5 Bệnh ung thư CTC có thể ñiều trị tốt hơn nếu ñược phát hiện sớm Không biết 411 53,5 82.20% 17.80% 70.70% 29.30% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Từng nghe nói về bệnh ung thư CTC Từng nghe nói về Pap smear Đã từng nghe Chưa từng nghe 2 2 )2/1( )1( d ppZ n −×× = − α Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Kỹ Thuật Đại Học Y Phạm Ngọc Thạch Năm 2010 3 Biết 235 30,6 Bệnh ung thư CTC có thể có dù không có triệu chứng gì Không biết 533 69,4 Bảng 2: Kiến thức của các nữ nội trợ về mục ñích xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC (n = 768 người). Từng nghe về XN PAPsmear Tần số Tỷ lệ (%) (n=543) Tỷ lệ cộng dồn Tỷ lệ (%) (n=768) Phát hiện nguyên nhân viêm nhiễm sinh dục 152 28,0 28,0 19,8 Phát hiện ung thư nhưng không rõ là ung thư gì 44 8,1 36,1 5,7 Không biết 68 12,5 48,6 8,9 Phát hiện ung thư CTC 279 51,4 100 36,3 Đã từng nghe Tổng 543 100 70,7 Chưa từng nghe 225 29,3 Tổng 768 100 Bảng 3: Kiến thức của các nữ nội trợ về ñối tượng cần làm xét nghiệm phết tế bào ÂĐ –CTC (n=768 người). Từng nghe về XN PAPsmear Tần số Tỷ lệ (%) (n=543) Tỷ lệ cộng dồn Tỷ lệ (%) (n=768) Người có triệu chứng nặng hay bệnh tái phát nhiều lần 183 33,7 33,7 23,8 Người có nguy cơ (giao hợp sớm, mắc STD...) 80 14,7 48,4 10,4 Không biết 66 12,2 60,6 8,6 Tất cả phụ nữ ñã có quan hệ tình dục 214 39,4 100 27,9 Đã từng nghe Tổng 543 100 70,7 Chưa từng nghe 225 29,3 Tổng 768 100 Bảng 4: Kiến thức của các nữ nội trợ về khoảng cách giữa 2 lần xét nghiệm tầm soát ung thư CTC (n=768 người). Từng nghe về XN PAPsmear Tần số Tỷ lệ (%) (n=543) Tỷ lệ cộng dồn Tỷ lệ (%) (n=768) Không cần kiểm tra lại nữa 37 6,8 6,8 4,8 Đến khi có triệu chứng bất thường 91 16,8 23,6 11,8 Không biết 52 9,6 33,2 6,8 Định kì mỗi 6 – 12 tháng 363 66,8 100 47,3 Đã từng nghe Tổng 543 100 70,7 Chưa từng nghe 225 29,3 Tổng 768 100 Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Kỹ Thuật Đại Học Y Phạm Ngọc Thạch Năm 2010 4 Biểu ñồ 2: Tỷ lệ nữ nội trợ phân bố theo ñiểm kiến thức về ung thư CTC và tầm soát bệnh (n=768 người). Thái ñộ về việc tầm soát ung thư cổ tử cung của các nữ nội trợ Bảng 5: Thái ñộ về việc khám phụ khoa của các nữ nội trợ (n =768 người). Thái ñộ Tần số Tỷ lệ (%) (n=768) Nghĩ là không cần thiết vì không có triệu chứng 479 62,4 Cảm thấy ngượng, mắc cỡ 315 41,0 Sợ bị ñau 205 26,7 Bảng 6: Thái ñộ về bệnh ung thư CTC và tầm soát bệnh của các nữ nội trợ (n=768 người). Tần số Tỷ lệ (%) (n=768) Niềm tin bệnh ung thư là số phận Nghĩ bệnh là số phận, không thể tránh khỏi 44 5,7 Không nghĩ bệnh là số phận, có thể tránh khỏi 582 75,8 Không có ý kiến 142 18,5 Thái ñộ quan tâm ñến việc tầm soát bệnh Không muốn vì sợ khám sẽ ra bệnh 8 1,0 Không quan tâm xem mình có bệnh hay không 0 0,0 Cho rằng tầm soát ung thư CTC là cần thiết 581 75,7 Không có ý kiến 179 23,3 Niềm tin về khả năng chữa khỏi bệnh Nghĩ rằng bệnh không chữa khỏi 136 17,7 Tin tưởng sẽ trị ñược nếu phát hiện sớm 357 46,5 Không ý kiến 275 35,8 27.70% 72.30% Kiến thức khá tốt Kiến thức TB - kém Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Kỹ Thuật Đại Học Y Phạm Ngọc Thạch Năm 2010 5 Hành vi tầm soát ung thư cổ tử cung của các nữ nội trợ Biểu ñồ 3: Hành vi ñi khám phụ khoa của các nữ nội trợ (n=649 người ñã có quan hệ tình dục). Bảng 7: Tỷ lệ nữ nội trợ biết mình làm xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC (n=768 người). Tần số Tỷ lệ (%) Tỷ lệ (%) (n=768) Có ñược làm xét nghiệm PAP smear 37 19,3 4,8 Không ñược làm XN PAP smear 23 12,0 3,0 Từng khám phụ khoa kiểm tra. Không rõ 132 68,8 17,2 Tổng 192 100% 25% Không khám phụ khoa kiểm tra 576 75% Tổng 768 100% Bảng 8: Tỷ lệ nữ nội trợ phân bố theo hoàn cảnh ñi khám phụ khoa kiểm tra (n=192người từng ñi khám phụ khoa kiểm tra). Hoàn cảnh ñi khám Tần số Tỷ lệ (%) Khám sức khỏe cơ quan/Khi có ñoàn khám bệnh ñến khám 18 9,4 Khi ñi khám vì một bệnh khác 2 1,0 Chủ ñộng ñi khám nhưng không theo ñịnh kì mỗi 6-12 tháng 56 29,2 Chủ ñộng ñi khám ñịnh kỳ mỗi 6-12 tháng 116 60,4 Tổng 192 100 Bảng 9: Nơi các nữ nội trợ thường ñến ñể khám phụ khoa kiểm tra (n=172 người chủ ñộng ñi khám phụ khoa). Tần số Tỷ lệ (%) Bệnh viện lớn 80 46,4 Trung tâm bảo vệ sức khỏe bà mẹ –trẻ em 12 7,1 Trung tâm y tế (bệnh viện quận/huyện) 44 25,5 Trạm y tế phường/xã 17 9,7 Bác sĩ tư 19 11,3 Tổng 172 100 Bảng 10: Lý do các nữ nội trợ không ñi khám phụ khoa (n=768 người). Lý do Tần số Tỷ lệ (%) (n=768) Nghĩ là không cần thiết vì không có triệu chứng 479 62,4 38.50% 61.50% 27.10% 72.90% 23.30% 76.70% 22.80% 77.20% 12.00% 88.00% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Từng đi khám phụ khoa Từng đi khám phụ khoa kiểm tra Đi khám phụ khoa trong vòng 3 năm Chủ động đi khám phụ khoa Chủ động đi khám phụ khoa 6 – 12 tháng có không Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Kỹ Thuật Đại Học Y Phạm Ngọc Thạch Năm 2010 6 Cảm thấy ngượng, mắc cỡ 315 41,0 Sợ bị ñau 205 26,7 Không có tiền 177 23,0 Không có thời gian 189 24,6 Không hài lòng với thái ñộ nhân viên y tế 78 10,2 BÀN LUẬN(2 1 3) Kiến thức về tầm soát ung thư CTC. Tỷ lệ nữ nội trợ có kiến thức khá-tốt về bệnh ung thư CTC và tầm soát bệnh là 27,7%, trong ñó - Tỷ lệ nữ nội trợ có kiến thức ñúng về ñặc ñiểm bệnh ung thư CTC là “bệnh ung thư CTC có thể có dù không có triệu chứng gì” còn thấp. Số nữ nội trợ có kiến thức về ñặc ñiểm trên chưa ñạt 1/2 (30,6%). Số nữ nội trợ có kiến thức về ñặc ñiểm bệnh ung thư CTC là “bệnh ung thư CTC có thể ñược phát hiện sớm và ñiều trị cho kết quả tốt hơn nếu ñược phát hiện sớm” ñạt gần ½. Như vậy, mặc dù tỷ lệ nữ nội trợ ñã từng nghe về bệnh ung thư CTC cao (82,2%), nhưng tỷ lệ nữ nội trợ biết rõ và ñúng về bệnh thì không cao. - Trong 70,7% nữ nội trợ ñã từng nghe về xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC thì chỉ có khoảng 1/2 trong số họ, tức 36,3% là biết rõ mục ñích của xét nghiệm. Trong số nữ nội trợ ñã từng nghe về xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC thì có 12,5% trong số họ không hề biết mục ñích xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC là gì; 28% nghĩ rằng mục ñích xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC là phát hiện nguyên nhân viêm nhiễm sinh dục và có 8,1% biết mục ñích xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC là ñể phát hiện ung thư nhưng không rõ là ung thư gì. - Kết quả trên cho thấy tuy số nữ nội trợ có nghe nhiều về xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC nhưng phần lớn trong số họ chưa hiểu rõ xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC là gì và mục ñích của xét nghiệm này. Thái ñộ về bệnh ung thư CTC và tầm soát bệnh - Thái ñộ của nữ nội trợ về việc khám phụ khoa – tầm soát ung thư CTC còn xem nhẹ khi ña số nghĩ rằng việc khám phụ khoa – tầm soát ung thư CTC là không cần thiết (62,4%) và còn nhiều người cảm thấy ngượng, mắc cỡ nên không muốn ñi khám (41%). - Ngược lại, thái ñộ-niềm tin về bệnh ung thư CTC rất tích cực. 75,7% cho rằng rằng việc tầm soát ung thư CTC là cần thiết, 46,5% tin rằng bệnh ung thư CTC sẽ trị ñược nếu phát hiện sớm, chỉ có một số rất ích là 5,7% có thái ñộ tiêu cực khi nghĩ rằng “ung thư là số phận, không thể tránh khỏi”. Hành vi tầm soát ung thư CTC - Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy, trong số nữ nội trợ có ñi khám phụ khoa kiểm tra thì chỉ có 19,3% trong số ñó biết rõ mình từng ñược làm xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC (37/192 người có ñi khám phụ khoa kiểm tra). Đây là một tỷ lệ thấp, nguyên nhân có thể là do chủ quan của người bệnh hay do yếu tố khách quan từ phía y tế. Có thể khi khám cho người bệnh, người khám (bác sĩ, nữ hộ sinh,) khi thực hiện xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC thì không giải thích, tư vấn cho người bệnh biết. Nhất là những người ñi khám kiểm tra ở những nơi quá ñông như ở các bệnh viện lớn, thì cơ hội họ ñược thông tin ñầy ñủ lại ít hơn nữa. KẾT LUẬN Qua khảo sát trên 768 nữ nội trợ từ 18-65 tuổi tại thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi ñã xác ñịnh ñược: Tỷ lệ nữ nội trợ có kiến thức khá tốt về việc khám phụ khoa-tầm soát ung thư CTC là 27,7%. Tỷ lệ nữ nội trợ cho rằng việc tầm soát ung thư CTC là cần thiết là75,7%. Trong số những người ñã có quan hệ tình dục, tỷ lệ nữ nội trợ ñi khám phụ khoa kiểm tra trong vòng 3 năm là 23,3% và tỷ lệ nữ nội trợ chủ ñộng ñi khám phụ khoa ñịnh kỳ 6-12 tháng là 12%. Trong số những người ñã từng ñi khám phụ khoa kiểm tra, tỷ lệ nữ nội trợ biết mình ñược làm xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC là 19,3%. KIẾN NGHỊ Do sự hiểu biết về việc “Khám phụ khoa-tầm soát ung thư CTC” của nữ nội trợ thành phố Hồ Chí Minh vẫn còn hạn chế, và thái ñộ của nữ nội trợ về vấn ñề này chưa ñược tích cực, chúng tôi kiến nghị: Xây dựng và ñưa vào thực hiện chương trình tuyền thông ñại chúng về ung thư CTC và tầm soát bệnh với các phương tiện truyền thông ña dạng và lặp lại nhiều lần. Tổ chức các buổi nói chuyện, giáo dục sức khỏe cho nữ nội trợ về ung thư CTC và tầm soát bệnh. Có thể lồng ghép trong các buổi họp tổ phụ nữ ở khu phố, tổ dân phố. Ở tất cả những nơi có hoạt ñộng khám phụ khoa, nên có bích chương và phát tờ rơi về ung thư CTC và tầm soát bệnh. Do tỷ lệ nữ nội trợ có hành vi ñi khám phụ khoa kiểm tra còn thấp, chúng tôi kiến nghị: Tổ chức các cuộc vận ñộng các chị em phụ nữ tại ñịa phương (tổ dân phố, khu phố) ñi khám phụ khoa kiểm tra hàng năm. Các cơ quan y tế cũng nên tổ chức các ñợt khám phụ khoa miễn phí cho một số quận huyện xa xôi, còn nghèo (các huyện ngoại thành). Thiết lập sự quản lý về khám phụ khoa kiểm tra cho tất cả các phụ nữ trong ñộ tuổi sinh ñẻ tại ñịa phương. Do tỷ lệ nữ nội trợ biết mình ñược làm xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC còn thấp, chúng tôi kiến nghị: Nhân viên y tế cần phải thông báo cho người ñến khám phụ khoa các xét nghiệm mà họ ñược làm, mục ñích và giá trị của các xét nghiệm này, khi nào cần phải làm lạitrong ñó bao gồm cả xét nghiệm phết tế bào ÂĐ-CTC. Kết quả các xét nghiệm cần ñược trả về cho người ñược làm xét nghiệm. Điều này cần ñược quan tâm thực hiện bằng cách hẹn ngày ñến lấy kết quả, gửi thư hoặc ñiện thoại nhắc nhở ñến lấy cho những người ñược làm xét nghiệm. Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ Kỹ Thuật Đại Học Y Phạm Ngọc Thạch Năm 2010 7 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1 Bộ y tế – Bệnh viện Ung bướu (2000), Tình hình bệnh ung thư ở Việt Nam năm 2000, Thống kê về bệnh ung thư, 3 - 4. 2 Parkin DM, F Bray, J. Ferlay and Paola Pisani (2002), “Global Cancer Statistics-2002“, CA Cancer J Clin 2005, 55:74-108. 3 Phan Thái Hảo, Bùi Châu Tuệ (2006), Khảo sát kiến thức – thái ñộ – hành vi, kinh tế xã hội ñến giai ñoạn lâm sàng của ung thư cổ tử cung lúc chẩn ñoán tại bệnh viện Ung Bướu Tp.HCM, Luận văn tốt nghiệp bác sĩ y khoa Khóa XII – TTĐTBDCBYT.