Khảo sát và đề xuất giải pháp quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại thành phố Mỹ Tho - Tiền giang
MỞ ĐẦU 1.1 SỰ CẦN THIẾT CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU Đất nước ta hiện nay đang trên đà phát triển theo hướng công nghiệp hoá và hiện đại hoá. Cùng với sự phát triển trên, quá trình đô thị hoá ở Việt Nam cũng đang phát triển không ngừng cả về tốc độ lẫn qui mô, về số lượng lẫn chất lượng. Bên cạnh những mặt tích cực, những tiến bộ vượt bậc nói trên vẫn còn tồn tại những mặt tiêu cực, những hạn chế mà không một nước đang phát triển nào không phải đối mặt, đó là tình trạng môi trường ngày càng bị ô nhiễm cụ thể đó là ô nhiễm về đất, nước, không khí và tình trạng tài nguyên thiên nhiên ngày càng trở nên cạn kiệt, cũng như hàng loạt các vấn đề môi trường khác cần được giải quyết. Hiện nay, đối với các thành phố trọng điểm thì vấn đề này càng trở nên trầm trọng hơn, đòi hỏi cần được quan tâm sâu sắc và kịp thời giải quyết một cách nghiêm túc, triệt để. Song song với sự phát triển thần kỳ về mọi mặt của đất nước ta trong thời kỳ đổi mới, lãnh đạo và nhân dân tỉnh Tiền Giang cũng đã nổ lực đẩy mạnh phát triển nền kinh tế tỉnh nhà đạt được những thành tựu to lớn. Đặc biệt trong năm qua thành phố Mỹ Tho đã được chính phủ công nhận là đô thị loại II. Thành phố Mỹ Tho với diện tích 48,3 km2, dân số 195.590 người, có mật độ dân số 3.468 người/km2 gồm 11 phường và 4 xã. Mỹ Tho từ lâu đã là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của tỉnh Tiền Giang. Ngày nay Mỹ Tho có vai trò to lớn và là trọng điểm nền kinh tế công nghiệp của Tiền Giang, hiện tại Thành phố Mỹ Tho có một KCN Mỹ Tho và một cụm công nghiệp Trung An với 24/35 dự án đã đi vào hoạt động. Các ngành sản xuất chủ yếu là may gia công xuất khẩu, sản xuất bao bì, chế biến lương thực thực phẩm, thức ăn gia súc, chế biến đồ gỗ, vật liệu xây dựng và đóng mới phương tiện vận tải đường thuỷ đã thu hút trên 10.000 lao động. Mỹ Tho có một cảng đường sông, một cảng cá lớn, trên 100 công ty xí nghiệp tư nhân, hàng ngàn cơ sở sản xuất kinh doanh đa ngành nghề, nhiều trung tâm thương mại sản xuất, nhiều khu định cư mới và cơ sở hạ tầng phát triển mạnh với qui mô lớn. Lượng chất thải phát sinh từ những hoạt động trên ngày càng tăng, đa dạng về thành phần và nguy cơ gây ô nhiễm lớn hơn. Một trong những nguồn gây ô nhiễm chủ yếu là chất thải rắn phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh tế và sinh hoạt hằng ngày. Hiện nay, CTCTĐT Tp Mỹ Tho là đơn vị công ích duy nhất chịu trách nhiệm thu gom, vận chuyển và xử lý CTR trên địa bàn Tp Mỹ Tho. Hoạt động của công ty đã góp phần tích cực để thành phố ngày càng “xanh – sạch – đẹp”, tạo được mỹ quan và môi trường đô thị, góp phần cải thiện môi trường ngày càng tốt hơn. Tuy nhiên tình hình VSĐT trên địa bàn TP Mỹ Tho vẫn đang diễn biến phức tạp. Tình trạng rác tại đường phố, khu dân cư còn đổ bừa bãi xuống sông, kênh rạch, các khu đất trống gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường, đe doạ đến nguy cơ suy thoái tài nguyên nước, đất, không khí và làm ảnh hưởng đến sức khoẻ người dân. Rác thải luôn biến đổi tỉ lệ thuận với tốc độ gia tăng dân số và sự phát triển kinh tế. Vì vậy, thời gian thu gom, vận chuyển và xử lý không đáp ứng kịp thời sẽ làm cho mức độ ô nhiễm ngày càng gia tăng. Trước những thực tế trên, hiện trạng quản lý CTR đang còn nhiều bất cập, do đó các cấp lãnh đạo tỉnh, thành phố luôn đặc biệt quan tâm và coi đó là mục tiêu quan trọng cần khắc phục kịp thời trong thời gian tới. Trên cơ sở đó: “ Khảo sát hiện trạng và đề xuất giải pháp quản lý CTR sinh hoạt tại Tp Mỹ Tho – Tiền Giang”, để dóp phần cải thiện hiệu quả phương thức quản lý CTR trên địa bàn Tp Mỹ Tho – Tiền Giang. 1.2 Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI Lựa chọn phương án thích hợp để quản lý quá trình thu gom, vận chuyển và xử lý CTR sinh hoạt trên địa bàn TP Mỹ Tho. 1.3 MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Trên cơ sở khảo sát thu thập số liệu hiện có tại CTCTĐT Tp Mỹ Tho. Đề tài thực hiện một số mục tiêu sau: ã Đánh giá hiện trạng thu gom, vận chuyển và xử lý CTR sinh hoạt trên địa bàn Tp Mỹ Tho. ã Dự báo dân số, tốc độ phát sinh rác, nhu cầu vận chuyển, nhu cầu xử lý CTR đến năm 2020. ã Đưa ra các giải pháp cải thiện hệ thống quản lý CTR sinh hoạt tại Tp Mỹ Tho. 1.4 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Nội dung nghiên cứu được thực hiện trên cơ sở thu thập tài liệu, từ đó tư duy tính toán, kết hợp với kiến thức thực nghiệm để đưa ra một hệ thống quản lý CTR sinh hoạt phù hợp với điều kiện Tp Mỹ Tho. ã Mở đầu ã Tổng quan về CTR ã Hiện trạng quản lý CTR đô thị tại TP Mỹ Tho ã Dự báo phát sinh CTR đô thị tại TP Mỹ Tho ã Đề xuất các biện pháp quản lý CTR đô thị tại Tp Mỹ Tho ã Kết luận – kiến nghị 1.5 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU Phạm vi nghiên cứu của đề tài là địa bàn Tp Mỹ Tho Về rác có nhiều loại: rác y tế, rác sinh hoạt, rác công nghiệp, rác xây dựng, Nhưng do thời gian, điều kiện có giới hạn và còn nhiều hạn chế nên đối tượng tập trung nghiên cứu là rác sinh hoạt bao gồm: rác hộ gia đình, rác chợ, cơ quan, xí nghiệp, trường học đề tài không đặt ra mục tiêu nghiên cứu về vấn đề quản lý CTR công nghiệp, CTR nguy hại. 1.6 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1.6.1 Phương pháp luận Dựa vào hiện trạng diễn biến môi trường, các dữ liệu môi trường cơ sở phải được nghiên cứu, thu thập chính xác, khách quan. Từ đó, đáng giá phương án thực hiện cần thiết nhằm thực hiện công tác quản lý môi trường đạt hiệu quả. Trong những năm gần đây, cùng với tốc độ phát triển kinh tế ở mức cao. Với tốc độ dân số diễn ra mạnh mẽ là tiền đề cho nguồn phát sinh CTR sinh hoạt ngày càng gia tăng cả về mặt khối lượng và đa dạng về thành phần. Do đó, CTR sinh hoạt đã và đang xâm phạm vào các hệ sinh thái tự nhiên, môi trường gây tiêu cực đến vẻ mỹ quan đô thị, gây ô nhiễm môi trường và sức khoẻ con người một cách nghiên trọng, nếu không được quản lý và có biện pháp xử lý thích hợp. Như chúng ta biết, trong hoạt động sinh hoạt hằng ngày của con người dù ở bất kỳ đâu: tại nhà hàng hay công sở, trên đường đi, tại nơi công cộng đã thải ra một lượng rác sinh hoạt đáng kể, trong đó rác thực phẩm chiếm một tỉ lệ lớn. Việc thu gom và xử lý CTR sinh hoạt đang gặp rất nhiều khó khăn cho các công ty quản lý môi trường đô thị. Với khối lượng phát sinh lớn, CTR sinh ra chưa được thu gom và xử lý triệt để là nguồn gây ô nhiễm môi trường: đất, nước, không khí. Tại các bãi đổ rác, nước rò rỉ và khí bãi rác là mối đe doạ đối với nguồn nước mặt, nguồn nước ngầm và hệ sinh thái môi trường trong khu vực. Tp Mỹ Tho có tỉ lệ gia tăng dân số khá nhanh cùng với tốc độ phát triển kinh tế mạnh. Vì vậy, lượng CTR sinh hoạt cũng tăng lên đáng kể, đây là vấn đề môi trường mà các cấp lãnh đạo, các nhà quản lý đô thị luôn quan tâm và tìm cách giải quyết. Bên cạnh đó, vấn đề ô nhiễm môi trường do CTR sinh hoạt gây ra bởi ý thức thực hiện BVMT của người dân chưa cao, chưa có sự quản lý chặt chẽ của chính quyền địa phương. Vẫn còn các cơ sở sản xuất nhỏ tự xử lý CTR sinh hoạt của công ty mình bằng cách thải bỏ trong khuôn viên hoặc đối làm ô nhiễm môi trường xung quanh. 1.6.2 Phương pháp cụ thể Sưu tầm và tham khảo tài liệu là bước không thể thiếu trong quá trình điều tra nghiên cứu. Do giới hạn về phạm vi cũng như thời gian tìm hiểu, một phần tài liệu trong đề tài chỉ thu thập ở một số tài liệu được công bố rộng rãi liên quan đến CTR. Các tài liệu chính được tham khảo trong đề tài này được ghi trong phần tài liệu tham khảo. Khảo sát thực địa nhằm thu thập các số liệu về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, môi trường tại Tp Mỹ Tho. Đánh giá tìm hiểu các vấn đề có liên quan đến CTR sinh hoạt có tiêu cực đến công tác BVMT. Phương pháp mô hình hoá môi trường được sử dụng trong đề tài để dự báo dân số và tốc độ phát sinh CTR trên địa bàn Tp Mỹ Tho từ nay đến năm 2020 thông qua phương pháp Euler cải tiến trên cơ sở số liệu dân số hiện tại và tốc độ gia tăng dân số. Sử dụng mô hình toán học hàm Euler cải tiến giúp tính toán, dự báo trên một khoảng thời gian dài với công thức sau: Số liệu được xử lý với phần mềm Microsolf Excel, phần soạn văn bản được sử dụng với phần mềm Microsolf Word. 1.7 Ý NGHĨA KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI Đề tài đã được cung cấp một số cơ sở khoa học phục vụ cho công tác thu gom, vận chuyển và xử lý CTR sinh hoạt cho Tp Mỹ Tho, trong giai đoạn từ năm 2006 đến 2020. Tìm ra giải pháp thích hợp cho công tác quản lý và xử lý CTR sinh hoạt trên địa bàn TP Mỹ Tho, trên cơ sở đề xuất các giải pháp quản lý phù hợp tại Tp Mỹ Tho như đề xuất biện pháp phân loại rác tại nguồn và xử lý tác thải làm phân compost và nâng cao nhận thức của người dân. - Thu gom hiệu quả, triệt để lượng CTR phát sinh hằng ngày, đồng thời phân loại, tái sử dụng CTR. - Nâng cao hiệu quả quản lý CTR tại Tp Mỹ Tho, góp phần cải thiện môi trường và sức khoẻ cộng đồng. - Góp phần tạo thêm công ăn việc làm, nguồn thu nhập cho người lao động tại TP Mỹ Tho.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khảo sát và đề xuất giải pháp quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại thành phố Mỹ Tho - Tiền giang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
phöùc taïp. Löôïng raùc thaûi sinh hoaït ngaøy caøng nhieàu, hieän nay khoaûng 110 taán/ngaøy, vôùi nguoàn phaùt sinh ña daïng vaø khoù kieåm soaùt ñaõ taïo neân aùp löïc raát lôùn ñoái vôùi coâng taùc giöõ gìn VSMT.
Baûng 3.3: Khoái löôïng raùc thaûi thu gom ñöôïc töø 2002 – 2006
Naêm
Tp Myõ Tho(taán/ngaøy)
Toång löôïng raùc(taán/naêm)
2002
86,12
31433,8
2003
95,18
34740,7
2004
98,24
35857,6
2005
104,3
38069,5
2006
107,36
39186,4
(Nguoàn:CTCTÑT Tp Myõ Tho)
Hình 3.2: Phaân boá löôïng raùc thaûi thu gom ñöôïc töø 2002 - 2006
Qua hình 3.2 cho thaáy löôïng raùc thaûi haøng naêm taêng khoâng ñaùng keå. Löôïng raùc taäp trung taïi khu vöïc chuû yeáu laø raùc höõu cô, thaønh phaàn khoâng phöùc taïp. Löôïng raùc naøy ít taêng laø do löôïng raùc oån ñònh khoâng coù ñoät bieán veà soá löôïng cuõng nhö thaønh phaàn. Theâm vaøo ñoù laø söï oån ñònh cuûa daân cö ñòa phöông, tyû leä taêng daân soá haøng naêm laø raát thaáp.
3.3 HIEÄN TRAÏNG HEÄ THOÁNG THU GOM
3.3.1 Toác ñoä thaûi raùc
Toác ñoä thaûi raùc laø moät trong nhöõng thoâng soá quan troïng trong coâng taùc quaûn lyù CTR ñoâ thò vì qua thoâng soá toác ñoä thaûi raùc , chuùng ta tính toaùn ñöôïc toång khoái löôïng CTR trong töông lai nhaèm löïa choïn thieát bò thu gom, thieát keá heä thoáng ñöôøng thu gom, nhöõng thieát bò thu hoài taùi söû duïng raùc thaûi, laøm phaân höõu cô hoaëc nhöõng BCLHVS sao cho ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu caû veà khoái löôïng vaø thôøi gian.
Theo soá lieäu caùc ñeà taøi nghieân cöùu veà toác ñoä thaûi raùc cuûa khu vöïc daân cö thuoäc caùc thaønh phoá, tænh, huyeän, xaõ … so vôùi moät soá nöôùc treân theá giôùi ñöôïc thoâng qua trong baûng sau:
Baûng 3.4: Toác ñoä thaûi raùc bình quaân treân ñaàu ngöôøi cuûa moät soá khu vöïc
Nöôùc hoaëc thaønh phoá
Toác ñoä thaûi raùc
Canada
Uùc
Thuïy Só
Nhaät Baûn
Thuïy Ñieån
Trung Quoác
Vieät Nam
Thuû ñoâ Haø Noäi
TP Hoà Chí Minh
Tp Ñaø Naüng
Tp Ñaø Laït
Tp Bieân Hoaø
Tp Buoân Meâ Thuoät
1.7
1.6
1.3
0.9
0.8
0.5
0.2 – 0.5
0.45
0.63
0.3
0.53
0.4
0.35
(Nguoàn: ECP thu thaäp taøi lieäu 1993 – 1996)
Cuøng vôùi söï phaùt trieån kinh teá, coâng nghieäp hoaù vaø ñoâ thò hoaù ñôøi soáng ngöôøi daân ngaøy caøng ñöôïc naâng cao vaø do ñoù keùo theo toác ñoä thaûi raùc cuûa moãi ngöôøi cuõng seõ gia taêng. Noùi chung toác ñoä thaûi raùc sinh hoaït tính theo ñaàu ngöôøi phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhö: möùc soáng, möùc ñoâ thò hoaù, coâng nghieäp hoaù, nhu caàu vaø taäp quaùn sinh hoaït cuûa ngöôøi daân. Theo soá lieäu ñieàu tra Tp Hoà Chí Minh coù toác ñoä thaûi cao. Rieâng Tp Myõ Tho laø nôi taäp trung ñaàu moái vaän chuyeån, buoân baùn tieâu thuï noâng saûn cao (rau, traùi caây,…). Toác ñoä thaûi raùc tính theo thu gom thöïc teá tôùi 0.71kg/ngaøy/ngöôøi.
3.3.2 Löu giöõ taïi nguoàn
Caùc phöông tieän löu giöõ taïi nguoàn bao goàm caùc loaïi tuùi nilon, gioû, caàn xeù, thuøng nhöïa, caùc loaïi thuøng chöùa raùc loaïi 240l, 660l, …
Caùc loaïi duïng cuï naøy löu giöõ caùc loaïi CTRSH khaùc nhau, tuyø töøng khu vöïc thaûi boû nhö:
Chôï: Phaàn lôùn chaát thaûi laø rau quaû, thöïc phaåm khoâng coøn söû duïng ñöôïc. Taát caû caùc loaïi naøy ñöôïc ñoå thaønh ñoáng hoaëc boû vaøo thuøng ñaåy tay vaø ñöôïc coâng nhaân veä sinh ñeán queùt doïn thu gom theo ñuùng giôø qui ñònh. Tuyø theo qui moâ chôï maø thuøng ñaåy tay coù theå tích khaùc nhau (töø 120 – 660l). tuy nhieân, do dieän tích heïp neân caùc chôï Haøng Coøng, Voøng Nhoû,… khoâng theå ñaët thuøng maø chæ ñoå tröïc tieáp xuoáng chôï hoaëc ñoå thaønh ñoáng cho CNVS ñeán thu gom, queùt doïn vaø laáy raùc. Caùc thuøng chöùa ñaët taïi chôï do CTCTÑT ñaàu tö.
Nhaø haøng, khaùch saïn: chaát thaûi chuû yeáu laø thöïc phaåm, rau quaû, lon, hoäp, giaáy, thuøng carton … ñöôïc löu giöõ trong caùc thuøng coù theå tích phuø hôïp vôùi ñieàu kieän nôi ñaët thuøng chöùa. Loaïi thuøng thöôøng ñöôïc söû duïng hieän nay laø thuøng ñaåy tay 120l – 660l. Caùc phöông tieän löu tröõ naøy ñeàu do chuû caùc nguoàn phaùt sinh chaát thaûi ñaàu tö. Khi ñeán giôø thu gom coâng nhaân cuûa toå vaän chuyeån seõ tröïc tieáp ñeán thö gom vaø vaän chuyeån veà baõi raùc.
Cô quan, tröôøng hoïc: chuû yeáu laø ñoà duøng vaên phoøng hö, giaáy vaø thöïc phaåm. Löôïng chaát thaûi naøy thöôøng chöùa trong tuùi nilon boû vaøo thuøng nhöïa coù naép ñaäy (vôùi qui moâ nhoû) hoaëc chöùa tröïc tieáp vaøo thuøng ñaåy tay.
Ñoái vôùi caùc hoä gia ñình: hình thöùc löu tröõ bao goàm:
Chaát thaûi ñöôïc thaûi boû vaøo tuùi nilon ñaët trong thuøng (nhöïa, kim loaïi, caàn xeù).
Chaát thaûi ñöôïc boû tröïc tieáp vaøo thuøng (nhöïa, kim loaïi, caàn xeù).
Chaát thaûi ñöôïc boû vaøo tuùi nilon
Ñoái vôùi raùc heø phoá: thaønh phaàn chuû yeáu cuûa raùc ñöôøng phoá laø laù caây, coû, giaáy vaø nhieàu thöù khaùc maø ngöôøi ñi ñöôøng thaûi boû vaø caû raùc sinh hoaït cuûa caùc hoä gia ñình khoâng ñaêng kyù thu gom. Raùc ñöôøng phoá phaàn lôùn vaãn thaûi boû treân maët ñöôøng vaø chæ ñöôïc doïn saïch khi coù CNVS ñeán thu gom.
3.3.3 Lao ñoäng vaø phöông tieän
1) Lao ñoäng:
Toång soá coâng nhaân thu gom raùc tröïc tieáp cuûa toå thu gom raùc ñöôïc trình baøy trong baûng 3.5.
Baûng 3.5: Tình hình nhaân söï – lao ñoäng cuûa toå thu gom raùc
Ca laøm vieäc
Thôøi gian
Toå veä sinh
Soá nhaân coâng moãi toå
Ca ngaøy
7g – 17g
1
8
2
8
3
8
4
8
Ca ñeâm
18g – 4g
5
9
6
9
7
9
8
9
9
9
Toå chôï
10
(Nguoàn: CTCTÑT vaø khaûo saùt)
- Toå chôï do toå veä sinh raùc chôï thu gom goàm 10 coâng nhaân thu gom vaøo ca ñeâm.
- Ca ngaøy goàm 32 coâng nhaân laøm coâng vieäc queùt ñöôøng, væa heø (caùch leà 1m), gom raùc hoä daân, cô quan, tröôøng hoïc, quaùn aên ,…
- Ca ñeâm thu gom raùc ñöôøng phoá, raùc chôï, …
Phöông tieän
Phöông tieän lao ñoäng cuûa toå thu gom treân ñòa baøn Tp Myõ Tho laø thuøng 240l vaø thuøng 660l, chaát lieäu chính laø composite (khoâng coù phöông tieän khaùc) vôùi soá löôïng toång coäng laø 250 thuøng (goàm 150 thuøng composite loaïi 660l vaø 100 thuøng loaïi 240l). Taát caû caùc phöông tieän thu gom ñöôïc sôn maøu xanh.
Ngoaøi phöông tieän vaän chuyeån baèng thuøng 660l ñaåy tay moãi coâng nhaân trong toå thu gom ñeàu ñöôïc trang bò ñaày ñuû baûo hoä lao ñoäng vaø caùc duïng cuï lao ñoäng nhaèm baûo veä söùc khoeû ngöôøi coâng nhaân cuõng nhö giuùp cho caùc coâng taùc thu gom nhanh choùng vaø hôïp veä sinh.
Baûng 3.6: Loaïi, soá löôïng baûo hoä lao ñoäng vaø duïng cuï lao ñoäng ñöôïc caáp phaùt
Loaïi
Soá löôïng/ngöôøi
DUÏNG CUï
Choåi
4 caây/ngöôøi/thaùng
Ky saét
1 caùi/ngöôøi/naêm
Ñeøn baûo
2 caùi/ngöôøi/naêm
BAÛO HOÄ LAO ÑOÄNG
Ñoàng phuïc
2 boä/naêm
Gaêng tay
12 ñoâi/naêm
Giaøy
2 ñoâi/naêm
Noùn
2 caùi/naêm
Aùo möa
1 caùi/naêm
Khaåu trang
12 caùi/naêm
Aùo phaûn quang
2 caùi/naêm
(Nguoàn: CTCTÑT Tp Myõ Tho, naêm 2006)
3.3.4 Toå chöùc thu gom
Raùc ñöôøng phoá, raùc töø caùc nguoàn phaùt sinh treân ñòa baøn Tp Myõ Tho hieän nay do CTCTÑT chòu traùch nhieäm thu gom vaø vaän chuyeån.
CTRSH ñöôïc thu gom baèng caùc phöông tieän vaän chuyeån chuû yeáu laø baèng caùc thuøng ñaåy tay chöùa raùc loaïi 240l hoaëc thuøng chöùa 660l, xe eùp raùc, … Sau khi thu gom raùc töø caùc thuøng ñaåy tay seõ taäp trung ôû ñieåm heïn chôø xe chuyeân duïng chôû ñeán BCL ôû Taân Laäp.
Thôøi gian th gom ñöôïc chia laøm hai ca: ca ngaøy hoaït ñoäng töø 7g – 17g, ca ñeâm hoaït ñoäng töø 18g – 4g saùng.
Sô ñoà quy trình queùt doïn, thu gom vaø vaän chuyeån RTSH cuûa Tp Myõ Tho ñöôïc ñöa ra trong hình 3.3
Raùc ñöôøng phoá
Xe eùp
Hoä daân
Cô sôû saûn xuaát, KCN
Chôï, khaùch saïn, sieâu thò, tröôøng hoïc, cô quan
Ñieåm heïn
Xe eùp
Thuøng 660l
BCL Taân Laäp
Hình 3.3: Sô ñoà quy trình queùt doïn, thu gom vaø vaän chuyeån RTSH cuûa Tp Myõ Tho
3.3.5 Hình thöùc thu gom
Toå thu gom ñöôïc chia thaønh 10 toå nhoû (trong ñoù coù moät toå chôï). Ngöôøi thu gom raùc seõ ñaåy xe thu gom (xe ñaåy tay) töø nôi taäp trung ñeán vò trí laáy raùc ñaàu tieân trong daây thu gom, ñoå raùc töø thuøng chöùa raùc cuûa caùc hoä daân leân xe thu gom vaø traû thuøng raùc roãng veà vò trí cuõ, sau ñoù tieáp tuïc thu gom ôû nhöõng hoä gia ñình keá tieáp, quaù trình naøy ñöôïc thöïc hieän cho ñeán khi xe thu gom khoâng theå chöùa theâm raùc hay hoaøn taát moät daây thu gom. Sau ñoù ñöa raùc veà ñieåm heïn vaø chôø xe chuyeân duïng (loaïi xe eùp 5 taán hoaëc 7 taán) vaän chuyeån raùc ñi ñeán BCL Taân Laäp. Sau ñoù, tieáp tuïc thöïc hieän daây tieáp theo hoaëc trôû veà vò trí xuaát phaùt ban ñaàu khi ñaõ hoaøn taát daây thu gom.
Quy trình queùt doïn thu gom raùc ñöôøng phoá cuûa CNVS nhö sau:
Böôùc 1: thu gom ban ñaàu
Thu doïn raùc phaùt sinh coù khoái löôïng nhoû, thu gom raùc ñoáng, bòch treân ñöôøng phoá moät löôït do caùc hoä gia ñình vaø ngöôøi daân buoân baùn haøng rong thaûi ra boû vaøo thuøng 660l.
Böôùc 2: queùt doïn thu gom raùc vaøo thuøng 660l
Coâng nhaân ñaåy thuøng 660l doïc tuyeán ñöôøng vaø duøng choåi taøu cau, xeûng, ky hoát raùc, chaát thaønh ñoáng ñoå vaøo thuøng cho ñeán khi ñaày thuøng, chôø xe eùp ñeán laáy.
Laáy thuøng raùc döï tröõ tieáp tuïc thu gom treân caùc loä trình ñöôïc phaân coâng cho ñeán khi saïch raùc.
Böôùc 3: chuyeån raùc töø thuøng 660l qua xe eùp chuyeân duøng
Taïi ñieåm heïn, ñieåm chôø khi xe cô giôùi ñeán coâng nhaân thu gom raùc ñoå vaøo gaøu xe eùp, sau khi xong coâng nhaân doïn saïch ñieåm naïp raùc. Caùc coâng vieäc treân ñöôïc laëp ñi laëp laïi vaø laøm cho ñeán heát phaàn phuï traùch.
3.4 HIEÄN TRAÏNG HEÄ THOÁNG VAÄN CHUYEÅN
3.4.1 Lao ñoäng vaø phöông tieän
Toång soá coâng nhaân cuûa toå vaän chuyeån laø 39 ngöôøi, chæ toaøn laø nam vì coâng vieäc laùi xe chæ phuø hôïp vôùi nam.
Phöông tieän vaän chuyeån 16 ñaàu xe cô giôùi goàm 9 xe eùp raùc loaïi 5 – 10 taán, 5 xe taûi loaïi coâng suaát 5 – 10 taán, moät xe uûi baùnh xích 75CV vaø moät xe chôû khaùch phuïc vuï yeâu caàu ñi laïi coâng taùc cuûa coâng ty. Phöông tieän vaän chuyeån raùc ñöôïc trình baøy ôû baûng 3.7.
Baûng 3.7: Phöông tieän vaän chuyeån raùc treân ñòa baøn Tp Myõ Tho
STT
Teân thieát bò
Soá löôïng
Taûi troïng (taán)
Bieån soá
1
Xe eùp raùc
01
5
63D0357
2
Xe eùp raùc
01
5
63D0362
3
Xe eùp raùc
01
5
63D0480
4
Xe eùp raùc Huydai
01
5
63D0623
5
Xe eùp raùc Huydai
01
5
63D0880
6
Xe eùp raùc Delitz
01
10
63L7448
7
Xe eùp raùc Hino
02
7
63L5131
63L5584
8
Xe eùp raùc
01
5
63L7201
9
Xe uûi
01
(Nguoàn: CTCTÑT vaø khaûo saùt)
3.4.2 Thôøi gian vaän chuyeån
Ca ngaøy: 7g – 17g trong ca naøy xe vaän chuyeån raùc laø xe 5 – 7 taán, moãi xe vaän chuyeån 2 chuyeán/ca.
Ca ñeâm: 20g – 6g saùng, xe vaän chuyeån laø 10 taán, vaän chuyeån 2 chuyeán /ca.
Toå vaän chuyeån coù 9 xe hoaït ñoäng, thôøi gian khaùc nhau tuyø theo lòch phaân coâng. Rieâng ca ñeâm chæ coù xe 10 taán hoaït ñoäng (2 chuyeán/ca) nhöng tuyø thuoäc vaøo löôïng raùc maø xe coù theå seõ hoaït ñoäng theâm vaøo ca saùng.
Raùc sau khi laáy ñoå taïi BCL, xe tieáp tuïc trôû laïi ñieåm heïn tieáp tuïc laáy raùc hoaëc veà traïm xe theo lòch phaân coâng. Do löôïng raùc thöôøng nhieàu vaøo ngaøy ñaàu tuaàn (thöù 2 hoaëc thöù 3) ngöôïc laïi vaøo ngaøy thöù 7 hoaëc chuû nhaät löôïng raùc thaûi giaûm ñi nhieàu (do caùc cô quan, tröôøng hoïc khoâng laøm vieäc neân löôïng raùc giaûm) keùo theo caùc xe thu gom taïi caùc ñieåm heïn cuõng giaûm theo.
3.4.3 Hình thöùc hoaït ñoäng
Vaän chuyeån raùc laø coâng vieäc ñöa raùc töø nôi taäp trung ñeán nôi xöû lyù baèng phöông tieän vaän chuyeån chuyeân duøng. Coù 9 xe eùp raùc (5 – 10 taán): vôùi thuøng eùp kín töï ñoå, boä phaän chöùa nöôùc raùc vaø heä thoáng naâng caëp thuøng. Xe hoaït ñoäng vôùi moät taøi xeá vaø moät lao ñoäng vôùi nhieäm vuï laáy raùc ôû caùc ñieåm heïn, cô quan, tröôøng hoïc, khaùch saïn, chôï, quaùn aên, coâng vieân … roài chôû ñeán BCL Taân Laäp. Ñoå xong raùc xe tieáp tuïc di chuyeån ñeán ñieåm tieáp theo nhö lòch trình thu gom ñöôïc phaân coâng vaø thöïc hieän cho ñeán khi hoaøn taát coâng vieäc. Hoaït ñoäng cuûa xe nhieàu hay ít tuyø thuoäc vaøo khoái löôïng raùc.
Caùc ñieåm heïn naèm raûi ñeàu treân caùc truïc loä trong ñieàu kieän giao thoâng cho pheùp treân ñòa baøn Tp Myõ Tho. Tuy nhieân, do raùc thaûi thöôøng coù muøi hoâi thoái, ñoàng thôøi aûnh höôûng ñeán veû myõ quan neân thöôøng gaëp phaûi söï phaûn aùnh cuûa ngöôøi daân taïi ñòa ñieåm toàn taïi ñieåm heïn. Do vaäy, caùc ñieåm heïn thöôøng khoâng toàn taïi ôû moät vò trí coá ñònh maø chæ do coâng nhaân qui ñònh vôùi nhau, khoâng coù ñieåm heïn cuï theå vaø coá ñònh. Nhìn chung thì caùc ñieåm heïn naøy khoâng ñoàng nhaát veà khoaûng caùch, thöôøng thì khoaûng caùch moãi ñieåm töông ñöông 1km.
3.5 HIEÄN TRAÏNG XÖÛ LYÙ RAÙC THAÛI TP MYÕ THO
Phöông thöùc xöû lyù raùc duy nhaát cuûa Tp Myõ Tho laø choân laáp. BCL caùch Tp Myõ Tho 15km2. Sô ñoà vò trí baõi raùc theå hieän ôû hình 3.4.
Noâng tröôøng Taân Laäp I
caùch baõi choân laáp 4 Km
Ñöôøng
30 thaùng 4
loø thieâu cuûa
nghóa trang tænh
BCL
coång vaøo noâng tröôøng
Caàu Saét
Ngaõ 3 Phuù Myõ caùch baõi choân laáp 4500m
Hình 3.4: Sô ñoà vò trí BCL
BCL ñöôïc boá trí roäng 80.000m2, baõi raùc thieát keá thaønh 8 oâ, trong ñoù 7 oâ laø hoá choâ laáp raùc, 1 oâ duøng laøm ao sinh hoïc, dieän tích moãi oâ laø 10.000m2.
1) Thieát keá moät hoá choân laáp:
Chieàu daøi 125m
Chieàu roäng 80m
Chieàu saâu -20m
Ñoä doác maët neàn theo phöông ngang 3%
Ñoä doác raõnh thu gom nöôùc roø ræ 1%
Chieàu cao bôø bao hoá 2.5m
Ñoä doác ñöôøng leân xuoáng vaän chuyeån raùc 10%
Baùn kính quay xe 15m
Theå tích moät hoá choân laáp 45.000m3
Quy trình söû duïng baõi:
Laàn löôït choân laáp raùc theo caùc hoá töø soá 1 -> 7, chu trình naøy thuaän lôïi cho vieäc taän duïng caùc hoá chöa choâ raùc laøm ao sinh hoïc vaø trình töï khai thaùc baõi ñaõ laáp laøm phaân höõu cô sau naøy.
Hieän nay baõi raùc ôû ñaây chæ môùi söû duïng boán oâ (40.000m2), phaàn coøn laïi cho ngöôøi daân thueâ ñeå troàng khoùm. Boán oâ choân laáp naøy ñaõ gaàn ñaày, CTCTÑT seõ tieáp tuïc khai thaùc phaàn ñaát coøn laïi ñeå chuaån bò cho vieäc choân laáp raùc khi caùc oâ treân ñaõ ñaày.
Baõi raùc Taân Laäp ngoaøi löôïng raùc cuûa Tp Myõ Tho coøn tieáp nhaän theâm löôïng raùc cuûa huyeän Chaâu Thaønh (khoaûng 12.41 taán/ngaøy), huyeän Taân Phöôùc (2.19taán/ngaøy).
Taùi söû duïng:
Vieäc taùi söû duïng raùc taïi Tp Myõ Tho hieän nay ñöôïc thöïc hieän baèng hình thöùc thuû coâng. Sau khi raùc ñöôïc ñoå xuoáng baõi seõ coù löïc löôïng nhaët raùc cuûa tö nhaân tröïc tieáp löôïm boïc nilon, roài ñem ra phía ngoaøi ñeå taùi cheá laïi raùc thaûi (boïc nilon) thaønh nhöïa PE ñeå baùn cho caùc cô sôû saûn xuaát oáng nöôùc (taïi baõi raùc CTCTÑT cho ngöôøi ta thueâ 1 maûnh ñaát gaàn ñoù ñeå thöïc hieän vieäc taùi cheá raùc thaûi). Ñoái töôïng lao ñoäng chuû yeáu laø phuï nöõ ôû ñoä tuoåi lao ñoäng. Caùc ñoái töôïng löôïm boïc trong baõi raùc laøm vieäc trong ñieàu kieän veä sinh raát keùm.
Haèng ngaøy, toaøn boä khoái löôïng raùc chôû ñeán baõi ñöôïc caùc löïc löôïng nhaët raùc phaân loaïi vaø thu gom nhôø ñoù moät khoái löôïng raùc coù theå taän duïng laïi khaû naêng taùi sinh cuõng nhö taùi söû duïng chuùng.
3.6 ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG QUAÛN LYÙ CTR TAÏI TP MYÕ THO
3.6.1 Ñaùnh giaù coâng taùc thu gom
Coâng taùc VSMT laø vieäc laøm quan troïng theå hieän neáp soáng vaên minh ñoâ thò, ñoàng thôøi cuõng mang tính chaát thôøi söï hoaù ñöôïc toaøn xaõ hoäi quan taâm. Trong ñoù, coâng taùc thu gom chieám moät vò trí quan troïng trong vieäc goùp phaàn laøm toát coâng taùc VSMT.
Chuùng ta ñaõ quan saùt thöïc traïng thu gom raùc thaûi sinh hoaït taïi CTCTÑT Tp Myõ Tho, coù theå thaáy roõ nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên trong coâng taùc thu gom cuûa coâng ty. Vì vaäy, caàn phaûi phaùt huy toát nhöõng thuaän lôïi vaø khaéc phuïc nhöõng khoù khaên thì hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa coâng ty seõ ñöôïc naâng leân vaø goùp phaàn laøm moâi tröôøng ngaøy caøng saïch ñeïp hôn.
Thuaän lôïi:
Phöông tieän thu gom cuûa CNVS töông ñoái ñaày ñuû vaø chaát löôïng khaù toát.
Trong ñieàu kieän lao ñoäng chuû yeáu baèng thuû coâng, moâi tröôøng ñoäc haïi nhöng taäp theå coâng nhaân ñaõ coù nhieàu coá gaéng trong vieäc toå chöùc queùt doïn, thu gom laøm VSMT khoâng ngaïi möa naéng ñaõ goùp phaàn tích cöïc ñeå thaønh phoá ngaøy caøng “xanh, saïch, ñeïp”.
Coâng nhaân ñöôïc trang bò baûo hoä lao ñoäng ñaày ñuû.
Vieäc naâng caáp, môû roäng caùc tuyeán ñöôøng giuùp cho coâng taùc thu gom ñöôïc thuaän lôïi hôn, coâng nhaân giaûm ñöôïc nhieàu söùc lao ñoäng.
Caùc cô sôû cheá bieán coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp, nhaø vöïa kinh doanh rau caûi ñaõ ñöôïc coâng ty hôïp ñoàng giao nhaän raùc neân tình traïng ñoå böøa baõi ôû caùc khu coâng coäng, keânh raïch ñaõ giaûm roõ reät.
Khoù khaên:
YÙ thöùc vaø thoùi quen giöõ gìn VSMT cuûa coäng ñoàng daân cö treân ñòa baøn Tp Myõ Tho tuy coù ñöôïc naâng cao leân theo neáp soáng vaên hoaù môùi nhöng nhìn chung vaãn coøn thaáp, hieän töôïng xaû raùc böøa baõi, boû raùc khoâng ñuùng choã vaãn coøn phoå bieán.
Chöa trieån khai caùc thuøng raùc coâng coäng ñaïi traø nhö moät soá thaønh phoá khaùc. Ñaây laø nguyeân nhaân ñeå tình traïng vöùt raùc böøa baõi xaûy ra.
Vôùi khí haäu nöôùc ta coù hai muøa roõ reät: muøa möa vaø muøa naéng, vaøo nhöõng thaùng naéng thì coâng vieäc töông ñoái nheï, buø laïi coâng nhaân thu gom vaø queùt ñöôøng phaûi chòu moät muøi hoâi thoái noàng naëc hôn, hoï phaûi hít thôû moät löôïng buïi trong khoâng khí nhö buïi ñöôøng phoá vaø caùc chaát ñoäc oáng khoùi xe thaûi ra… Coøn vaøo nhöõng thaùng möa ñoái vôùi CNVS raát cöïc nhoïc, löôïng raùc thaám nöôùc trôû neân aåm öôùt, khoù queùt doïn, ngöôøi coâng nhaân phaûi luoân ñaûm baûo khoái löôïng mình thöïc hieän trong suoát muøa naøy.
Ñieàu quan troïng lieân quan ñeán tính maïng CNVS ñöôøng phoá laø khi laøm vieäc vaøo ban ñeâm, nhöõng tai naïn baát ngôø thöôøng xaûy ra ñeán vôùi hoï (naïn ñua xe traùi pheùp vaøo ban ñeâm hoaëc nhöõng ngöôøi ñi ñöôøng phoùng nhanh vöôït aåu va ñuïng vaøo coâng nhaân queùt ñöôøng).
Coâng taùc quaûn lyù raùc chöa chaët cheõ, moät soá hoä daân khoâng kyù hôïp ñoàng ñoå raùc maø hoï töï huyû hoaëc vöùt raùc böøa baõi. Hoaït ñoäng daân cö vaãn coøn moät soá khu vöïc chöa beâtoâng nhöïa hoaù nhö moät soá vuøng ven thuoäc trung taâm thaønh phoá. Nhöõng tuyeán ñöøông trôû neân laày loäi khi trôøi möa ñeán neân vieäc toå chöùc thu gom raùc ôû ñaây coøn gaëp nhieàu khoù khaên.
Hieän taïi, vieäc thu gom CTR ôû Tp Myõ Tho chæ môùi döøng laïi ôû möùc thu gom khoái löôïng, chöa ñi saâu vaøo vieäc phaân loaïi taïi nguoàn.
3.6.2 Ñaùnh giaù coâng taùc vaän chuyeån
1) Thuaän lôïi:
Phöông tieän duøng cho vaän chuyeån töông ñoái ñaày ñuû, do ñoù khoâng coù tình traïng raùc toàn ñoïng do thieáu phöông tieän.
Coâng ty ñaõ chuû ñoäng trong quy trình vaän chuyeån.
2) Khoù khaên:
Xe uûi raùc chæ coù moät chieác, khi xaûy ra söï coá gaây aùch taét vieäc san uûi laøm moâi tröôøng baõi raùc xaáu ñi raát nhanh.
Haàu heát xe maùy cuûa coâng ty ñeàu ñaõ cuõ.
Do moâi tröông laøm vieäc cuûa xe maùy bò oâ nhieãm, mau hö hoûng neân chi phí söûa chöõa taêng. Tình traïng hö hoûng thöôøng xuyeân, söûa chöõa nhieàu nhöng thieát bò khoâng toát leân ñöôïc, chi phí tieâu hao nguyeân lieäu taêng, coøn ñaàu tö mua môùi thì khoâng coù kinh phí.
3.6.3 Xöû lyù CTR
Baõi raùc Taân Laäp laø moät baõi raùc hôû, chöa theo ñuùng quy ñònh cuûa moät BCLHVS, khoâng coù vaønh ñai baûo veä, nhaø caân …
Ao sinh hoïc duøng ñeå chöùa nöôùc ræ raùc khoâng ñöôïc xöû lyù neân oâ nhieãm naëng.
Khoâng coù traïm trung chyeån ngay taïi baõi raùc, khi raùc ñöôïc vaän chuyeån veà ñoå traøn lan ra phía ñöôøng ñi ngay taïi oâ choân laáp.
Taïi baõi raùc tuy ñöôïc phun pheá phaåm EM moãi ngaøy vaøo buoåi saùng tröôùc khi laøm vieäc vaø buoåi chieàu sau khi ngöng vieäc nhöng tình traïng muøi hoâi vaãn coøn raát naëng gaây aûnh höôûng ñeán söùc khoeû cuûa ngöôøi daân ôû quanh khu vöïc baõi raùc.
Ñöôøng vaøo baõi raùc coù cô sôû haï taàng keùm, deã daøng xuoáng caáp do hoaït ñoäng vaän chuyeån raùc. Vaøo muøa möa ñöôøng raát laày loäi gaây khoù khaên cho vieäc vaän chuyeån raùc.
Vì vaäy, caàn phaûi coù bieän phaùp khaéc phuïc nhöõng vaán ñeà treân ñeå goùp phaàn caûi thieän moâi tröôøng ngaøy caøng toát hôn.
CHÖÔNG 4:
DÖÏ BAÙO PHAÙT SINH CHAÁT THAÛI RAÉN ÑOÂ THÒ TAÏI THAØNH PHOÁ MYÕ THO
4.1 DÖÏ BAÙO DAÂN SOÁ TAÏI TP MYÕ THO ÑEÁN NAÊM 2020
Buøng noå daân soá laø moät trong nhöõng yeáu toá raát quan troïng aûnh höôûng ñeán löôïng raùc thaûi haèng ngaøy, do ñoù khi döï baùo löôïng raùc thaûi phaùt sinh töø nay ñeán naêm 2020 caàn phaûi quan taâm chuù yù ñeán yeáu toá daân soá.
Ñeå döï baùo daân soá Tp Myõ Tho ñeán naêm 2020 ta söû duïng haøm Euler caûi tieán, vôùi toác ñoä taêng töï nhieân laø 1,205%.
vôùi:
Trong ñoù:
Ni: daân soá taïi naêm i
Ni+1: daân soá taïi naêm tính toaùn (ngöôøi)
: khoaûng thôøi gian cheânh leäch (thöôøng laáy = 1 naêm)
r: toác ñoä gia taêng daân soá
Keát quaû tính toaùn daân soá Tp Myõ Tho ñeán naêm 2020 ñöôïc trình baøy trong baûng 4.1.
Baûng 4.1: Daân soá Tp Myõ Tho ñeán naêm 2020 öùng vôùi r = 1,205%
Naêm
N’i+1
Ni+1/2
Ni+1
Toång soá daân cuûa Tp Myõ Tho (Ni)
2005
170369
2006
172421.95
171395.47
172434.32
172434
2007
174512.15
173473.08
174524.67
174525
2008
176627.69
175576.18
176640.36
176640
2009
178768.88
177704.44
178781.7
178782
2010
180936.02
179858.86
180949
180949
2011
183129.44
182039.22
183142.57
183143
2012
185349.44
184246
185362.73
185363
2013
187596.36
186479.54
187609.81
187610
2014
189870.51
188740.16
189884.13
189884
2015
192172.23
191028.18
192186.02
192186
2016
194501.86
193343.94
194515.81
194516
2017
196859.73
195687.77
196873.85
196874
2018
199246.18
198060.02
199260.47
199260
2019
201661.56
200461.02
201676.03
201676
2020
204106.22
202891.13
204120.87
204121
4.2 DÖÏ BAÙO TOÁC ÑOÄ PHAÙT SINH CTR TAÏI TP MYÕ THO ÑEÁN NAÊM 2020
Trong quaù trình quaûn lyù CTR moät yeáu toá khoâng theå thieáu ñoù laø döï baùo dieãn bieán khoái löôïng vaø thaønh phaàn cuûa CTR, töø ñoù laäp keá hoaïch thu gom vaø xöû lyù. Vieäc döï baùo khoái löôïng CTR phaùt sinh chæ mang tính töông ñoái vì phuï thuoäc raát nhieàu vaøo caùc yeáu toá nhö sau: phong tuïc, taäp quaùn cuûa vuøng, toác ñoä gia taêng daân soá, toác ñoä phaùt trieån kinh teá, cô caáu caùc ngaønh kinh teá, ñònh höôùng phaùt trieån trong töông lai, …, ngoaøi ra caàn coù moät thôøi gian daøi ñeå theo doõi tình hình trong hieän taïi, tieàm naêng vaø ñònh höôùng trong töông lai cuûa khu vöïc, ñoàng thôøi caàn thu thaäp soá lieäu vaø kieåm tra tính chính xaùc cuûa soá lieäu.
Söû duïng moâ hình toaùn hoïc haøm Euler caûi tieán ñeå tính toaùn, döï baùo khoái löôïng CTR Tp Myõ Tho ñeán naêm 2020, öùng vôùi tæ leä gia taêng raùc haèng naêm, r = 5.5%. (Xem baûng 4.2).
Baûng 4.2: Khoái löôïng CTR Tp Myõ Tho ñeán naêm 2020, öùng vôùi r = 5.5%
Naêm
N’i+1
Ni+1/2
Ni+1
Khoái löôïng raùc
2005
107.36
2006
113.26
110.31
113.43
113.43
2007
119.67
116.55
119.84
119.84
2008
126.43
123.14
126.61
126.61
2009
133.58
130.06
133.77
133.77
2010
141.12
137.45
141.33
141.33
2011
149.1
145.22
149.32
149.32
2012
157.53
153.42
157.76
157.76
2013
166.44
162.1
166.68
166.68
2014
175.84
171.26
176.1
176.1
2015
185.78
180.94
186.05
186.05
2016
196.28
191.17
196.56
196.56
2017
207.38
201.97
207.67
207.67
2018
219.09
213.38
219.41
219.41
2019
231.47
225.44
231.81
231.81
2020
244.56
238.18
244.91
244.91
4.3 DÖÏ BAÙO VEÀ NHU CAÀU VAÄN CHUYEÅN
Vôùi löôïng thieát bò chính nhö treân, hieän CTCTÑT Tp Myõ Tho ñuû khaû naêng vaän chuyeån 100 – 120 taánraùc/ngaøy. Nhöng tình hình thöïc teá cho thaáy coù moät soá ñieåm ñaùng löu yù sau:
Xe uûi raùc chæ coù moät chieác, khi xaûy ra söï coá gaây aùch taéc vieäc san uûi laøm moâi tröôøng baõi raùc xaáu ñi raát nhanh.
Haàu heát xe maùy ñeàu ñaõ cuõ.
Hieän taïi vôùi 9 xe eùp raùc, trung bình moãi xe chôû 13 taán/ngaøy (2 chuyeán), chæ ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu vaän chuyeån hieän taïi. Ñeå ñaùp öùng nhu caàu vaän chuyeån raùc ñeán naêm 2020 ta caàn phaûi tính toaùn thieát bò vaän chuyeån qua baûng 4.3
Baûng 4.3: Nhu caàu vaän chuyeån
Naêm
Khoái löôïng raùc (taán/ngaøy)
Soá löôïng thieát bò vaän chuyeån
Thieát bò mua theâm
Khaû naêng vaän chuyeån raùc (taán raùc/ngaøy)
Naêng suaát vaän chuyeån (taán/xe/ngaøy)
2005
2006
2007
107.36
113.43
119.84
9
100 – 120
13
2008
2009
126.61
133.77
10
Xe eùp raùc 7 taán
130 – 140
14
2010
2011
2012
141.33
149.32
157.76
11
Xe eùp raùc 7 taán
150 – 160
15
2013
2014
2015
166.68
176.1
186.15
12
Xe eùp raùc 10 taán
180 – 190
16
2016
2017
2018
196.56
207.67
219.41
13
Xe eùp raùc 10 taán
210 – 220
17
2019
2020
231.81
244.91
14
Xe eùp raùc 10 taán
240 – 250
18
4.4 DÖÏ BAÙO VEÀ NHU CAÀU XÖÛ LYÙ
Ñeå xöû lyù CTR ñeán naêm 2020 ñaït ñöôïc hieäu quaû cao ta caàn döï baùo nhu caàu xöû lyù raùc ñeå töø ñoù coù ñöôïc caùc giaûi phaùp quaûn lyù vaø xöû lyù phuø hôïp.
Toång theå tích chöùa raùc cuûa baõi raùc Taân Laäp khoaûng 315000m3 töông ñöông vôùi 315000 taán ( trong tröôøng hôïp raùc ñöôïc neùn chaët). Moät hoá choân laáp coù theå tích chöùa 45000 taán. Khoái löôïng raùc caàn xöû lyù ñöôïc tính toaùn trong baûng 4.4. Döïa vaøo toác ñoä thaûi raùc ñeå tính toaùn khaû naêng hoaït ñoäng cuûa baõi raùc.
Baûng 4.4: Khoái löôïng raùc caàn xöû lyù
Naêm
Tp Myõ Tho (taán/ngaøy)
H. Chaâu Thaønh
H. Taân Phöôùc
Taán/ngaøy
Taán/naêm
2005
107.36
12.41
2.19
121.72
44515.4
2006
113.43
12.9
2.56
128.72
46982.8
2007
119.84
13.4
2.93
136
49640
2008
126.61
13.86
3.3
143.16
52253.4
2009
133.77
14.35
3.67
151.6
55334
2010
141.33
14.83
4.04
159.99
58396
2011
149.32
15.32
4.41
168.83
61623
2012
157.76
15.8
4.78
178.11
65010.2
2013
166.68
16.28
5.15
187.87
68572.6
2014
176.1
16.77
5.52
198.13
72317.5
2015
186.05
17.25
5.89
208.92
76255.8
2016
196.56
17.74
6.26
220.28
80402.2
2017
207.67
18.22
6.63
232.23
84764
2018
219.41
18.7
7
244.7
89315.5
2019
231.81
19.19
7.37
258.74
94440.1
2020
244.91
19.67
7.74
271.97
99269.1
CHÖÔNG 5:
ÑEÀ XUAÁT CAÙC BIEÄN PHAÙP QUAÛN LYÙ CTR ÑOÂ THÒ TAÏI THAØNH PHOÁ MYÕ THO
PHAÂN LOAÏI TAÏI NGUOÀN
RSH muoán taùi cheá hieäu quaû laøm phaân boùn hoaëc caùc vaät lieäu khaùc goùp phaàn taïo ra kinh teá töø raùc thaûi thì phaûi thu gom, phaân loaïi taïi nguoàn. CTR seõ ñöôïc phaân thaønh ba loaïi nhö sau:
Thuøng maøu ñen ñöïng chaát thaûi höõu cô deã phaân huyû nhö rau quaû, thöïc phaåm.
Thuøng maøu vaøng ñöïng raùc taùi cheá nhö kim loaïi, naép loï, thuyû tinh, …
Thuøng maøu xanh ñöïng caùc loaïi raùc nhö xaø baàn, tro gaïch, saønh söù, …
Danh muïc caùc loaïi raùc caàn ñöôïc phaân loaïi trình baøy trong baûng 5.1.
Baûng 5.1: Danh muïc caùc loaïi raùc caàn phaân loaïi
Phaân loaïi
Ghi chuù
STT
Raùc höõu cô deã phaân huyû (thuøng maøu ñen)
Raùc taùi cheá (thuøng maøu vaøng)
Caùc loaïi raùc khaùc
1
Rau quaû
Kim loaïi
Tro, gaïch
2
Thöïc phaåm
Naép loï
Saønh söù
3
Laù caây
Thuyû tinh
Vaûi, haøng deät
4
Saûn phaåm noâng nghieäp
Nilon
Goã
5
Caùc chaát höõu cô khaùc
Giaáy
Thaïch cao
Ñoái vôùi caùc hoä gia ñình, cô sôû saûn xuaát töï trang bò caùc thuøng thì ñaùnh daáu maøu theo quy ñònh hoaëc duøng caùc loaïi bòch nilon coù maøu nhö caùc loaïi thuøng treân, coøn tröôøng hoïc, beänh vieän, chôï, nôi coâng coäng taát caû ñeàu ñöôïc ñaët ba loaïi thuøng raùc coù maøu saéc khaùc nhau taïi moãi ñieåm.
Tuy nhieân, trong thöïc teá vieäc naøy khoâng ñôn giaûn vì ôû Vieät Nam nhaân daân ta khoâng coù taäp quaùn, thoùi quen phaân loaïi RTSH. Trong khi ñoù ôû nhieàu nöôùc phaùt trieån treân theá giôùi vieäc thu gom vaø phaân loaïi RTSH ñaõ vaø ñang laø thoùi quen, laø traät töï xaõ hoäi coäng ñoàng. Taïi sao hoï laïi taïo ñöôïc cho ngöôøi daân vaø coäng ñoàng coù yù thöùc vaø thoùi quen ñoù? Theo kinh nghieäm cuûa caùc chuyeân gia xaõ hoäi hoïc vaø giaùo duïc hoïc ôû caùc nöôùc phaùt trieån thì ñeå coù thoùi quen thu gom vaø phaân loaïi raùc thaûi taïi nguoàn cho toaøn xaõ hoäi, hoï phaûi xaây döïng moät chöông trình tuyeân truyeàn, giaùo duïc vaø böôùc ñaàu phaûi trang bò thieát bò phaân loaïi taïi nguoàn cho ngöôøi daân. Vì vaäy, taïi Tp Myõ Tho muoán aùp duïng chöông trình phaân loaïi raùc taïi nguoàn ñaït ñöôïc hieäu quaû cao thì böôùc ñaàu caàn phaûi trang bò cho ngöôøi daân thieát bò duøng ñeå PLRTN vaø tuyeân truyeàn giaùo duïc ñeå naâng cao yù thöùc vaø thoùi quen cuûa ngöôøi daân trong vieäc phaân loaïi raùc thaûi. Moät khi ngöôøi daân ñaõ coù yù thöùc töï nguyeän cuõng nhö thoùi quen veà vaán ñeà naøy thì vaán ñeà veà raùc thaûi cuõng seõ ñöôïc giaûi quyeát.
Hình thöùc aùp duïng:
Caùn boä CTCTÑT Tp Myõ Tho phoái hôïp vôùi caùn boä phöôøng, ñoaøn thanh nieân, tröôûng khu phoá toå chöùc hoïp daân ôû töøng khu phoá ñeå giaûi thích cho ngöôøi daân hieåu veà nhöõng khoù khaên cuûa thaønh phoá trong vieäc xöû lyù raùc vaø lôïi ích cuûa vieäc PLRTN. Chuùng ta caàn giaûi thích töøng chi tieát cho ngöôøi daân hieåu:
+ Nhaø nöôùc ñaõ laøm gì cho coäng ñoàng: giaûi thích chi tieát caùc noå löïc cuûa nhaø nöôùc trong vieäc giaûm thieåu chaát thaûi.
+ Taïi sao nhaø nöôùc caàn coäng ñoàng: neâu ra caùc nguyeân nhaân laø nhaø nöôùc baát löïc trong vieäc PLRTN.
+ Coäng ñoàng coù theå laøm gì, giaûi thích laøm theá naøo ñeå coäng ñoàng nhaän thöùc vaø hoã trôï, caûi thieän vieäc thaûi boû chaát thaûi baèng caùch PLRTN.
Ñaëc bieät, ñeå vaän ñoäng hieäu quaû, ngöôøi daân ñaàu tieân ta neân vaän ñoäng laø ngöôøi phuï nöõ trong gia ñình vì hoï laø ngöôøi noäi trôï chính trong gia ñình, hoï coù traùch nhieäm veà vieäc quyeát ñònh tính caùch treû em trong vieäc vöùt raùc böøa baõi.
Höôùng daãn cho ngöôøi daân caùch thöïc hieän PLRTN.
Hoã trôï caùc gia ñình thuøng ñöïng raùc, tuùi nilon ñöïng raùc vôùi kyù hieäu rieâng.
Cöû caùn boä phong traøo (phuï nöõ, ñoaøn thanh nieân) ñi giaùm saùt, nhaéc nhôû, ñoäng vieân ngöôøi daân tham gia, chaáp haønh nghieâm chænh vieäc thu gom phaân loaïi raùc, khuyeán khích ngöôøi daân coù yù thöùc vaø daàn coù thoùi quen veà coâng vieäc naøy.
Ñöa vaøo chöông trình giaùo duïc ôû caùc caáp hoïc trong tröôøng hoïc veà vaán ñeà thu gom, phaân loaïi raùc thaûi, ñaëc bieät laø töø luùc caùc em coøn nhoû (maãu giaùo, caáp I). ngoaøi nhöõng baøi giaûng caàn keát hôïp theâm tranh veõ ñeå giuùp cho caùc em hình dung ra ñöôïc caùch thöùc thu gom, phaân loaïi raùc thaûi taïi gia ñình vaø treân ñöôøng phoá. Vì vaäy, khi lôùn leân vieäc giöõ gìn veä sinh, vöùt raùc ñuùng choã, ñuùng thuøng phaân loaïi khoâng chæ laø yù thöùc maø laø thoùi quen haèng ngaøy.
Tính toaùn chi phí thieát bò löu tröõ raùc thaûi taïi nguoàn
Chi phí ñaàu tö thuøng raùc:
Toång soá daân cuûa Tp Myõ Tho naêm 2006 laø 172434 ngöôøi.
Theo thoáng keâ cuûa CTCTÑT thì moãi gia ñình cuûa Tp Myõ Tho laø 6 ngöôøi.
Soá hoä gia ñình taïi Tp Myõ Tho naêm 2006 laø 172434 ngöôøi : 6 ngöôøi/hoä = 28739 hoä.
Nhaø nöôùc hoã trôï ban ñaàu cho caùc hoä gia ñình laø hai thuøng ñöïng raùc loaïi 10L (goàm thuøng ñöïng raùc thöïc phaåm vaø thuøng ñöïng caùc loaïi raùc khaùc, coøn thuøng ñöïng raùc taùi cheá thì caùc gia ñình töï trang bò) vaø tuùi nilon trong voøng moät naêm.
Toång chi phí ñaàu tö cho thuøng ñöïng raùc = toång soá thuøng (thuøng) * giaù thaønh (VNÑ/thuøng) = (28739 * 2) * 34.000 = 1.954.252.000 (VNÑ) (giaù thaønh thuøng chöùa raùc 10L laø 34.000)
Chi phí ñaàu tö tuùi nilon
Raùc thöïc phaåm seõ ñöôïc thu gom: 1 laàn/ngaøy
Raùc coøn laïi seõ ñöôïc thu gom: 2 laàn/tuaàn
Vaäy soá tuùi nilon seõ laø 38 tuùi/thaùng.hoä
Toång chi phí ñaàu tö cho tuùi nilon =
soá tuùi nilon (tuùi/hoä) * soá hoä (hoä) * thôøi gian ñaàu tö (thaùng) * giaù thaønh (VNÑ/tuùi) = 38 * 28739 * 12 * 150 = 1.965.747.600 (VNÑ)
( giaù thaønh tuùi nilon loaïi 5kg laø: 150 (VNÑ) )
Vaäy toång chi phí ñaàu tö thuøng vaø tuùi cho hoä gia ñình = toång chi phí ñaàu tö thuøng + toång chi phí ñaàu tö tuùi = 1.954.252.000 + 1.965.747.600 = 3.919.999.600(VNÑ)
THU GOM, VAÄN CHUYEÅN VAØ XÖÛ LYÙ
Ñoái vôùi caùc hoä daân:
Sau khi thöïc hieän phaân loaïi raùc taïi caùc hoä gia ñình, raùc thaûi haèng ngaøy cuûa caùc hoä daân ñöôïc ñöïng trong tuùi nilon loaïi 5kg. Phaàn pheá lieäu ñöôïc ngöôøi daân gom baùn cho caùc ngöôøi mua pheá lieäu. Phaàn raùc thaûi coøn laïi seõ ñöïng trong tuùi nilon ñöôïc buoäc kín laïi khi ñaày raùc. Khi gaàn ñeán giôø thu gom raùc, ngöôøi daân ñem raùc ñeå tröôùc nhaø, gaàn leà ñöôøng hoaëc cho vaøo thuøng raùc coâng coäng, CNVS seõ thu gom vaø vaän chuyeån veà baõi raùc. Raùc thöïc phaåm seõ ñöôïc thu gom moãi ngaøy vaø caùc loaïi raùc khaùc thu gom 2 laàn/tuaàn.
Quy trình thu gom, phaân loaïi, vaän chuyeån raùc ñöôïc ñöa ra trong hình 5.1.
RTSH
Phaân loaïi sô boä taïi nguoàn
Raùc sau khi phaân loaïi
Xe ñaåy tay, xe caûi tieán
Ñieåm heïn
Pheá lieäu
Taän duïng baùn pheá lieäu
Xe eùp raùc
Thuøng raùc coâng coäng 240L – 660L
BCL
Xe eùp raùc
Hình 5.1: Quy trình thu gom , phaân loaïi, vaän chuyeån raùc
Ñoái vôùi raùc chôï:
Theo ñaëc tính veà thaønh phaàn raùc chôï thöôøng thaønh phaàn CHC cao, theo keát quaû phaân tích cuûa trung taâm coâng ngheä vaø moâi tröôøng thaønh phaàn höõu cô trong raùc chôï laø 30,27%. Vì vaäy, phöông thöùc quaûn lyù löôïng chaát thaûi naøy laø xöû lyù tröïc tieáp (khoâng caàn phaân loaïi) taïi baïi xöû lyù (choân laáp hoaëc laøm phaân compost). (Xem hình 5.2)
Raùc chôï
Thuøng 660L
Xe eùp raùc
BCL
Xe eùp raùc
Hình 5.2: Quy trình vaän chuyeån raùc höõu cô töø chôï
Ñoái vôùi nhaø haøng, khaùch saïn, cô quan, tröôøng hoïc:
Cuõng seõ trang bò caùc thuøng raùc nhö ñeà xuaát treân, haèng ngaøy lao coâng seõ chuyeån ra phía loä theo ñuùng giôø quy ñònh ñeå caùc xe eùp raùc ñeán nhaän.
Rieâng ñoái vôùi caùc nhaø haøng, cöûa haøng dòch vuï aên uoáng lôùn raùc thaûi chuû yeáu laø raùc höõu cô, vì vaäy coâng taùc thu gom ñoøi hoûi phaûi ñuùng giôø quy ñònh, khoâng ñeå toàn ñoïng qua ngaøy sau.
Ñoái vôùi cô sôû saûn xuaát, KCN:
Coâng taùc thu gom, phaân loaïi CTR coâng nghieäp taïi nguoàn caàn ñöôïc quan taâm thöïc hieän trong coâng taùc quaûn lyù CTR coâng nghieäp.
Söû duïng thuøng chöùa raùc tieâu chuaån coù maøu ñeå phaân loaïi vaø thuaän lôïi cho vieäc thu gom vaø vaän chuyeån trong caùc coâng ty, xí nghieäp; caùc loaïi thuøng raùc sau ñaây seõ ñöôïc söû duïng:
Thuøng ñöïng RTSH (thuøng maøu ñen): coù thaønh phaàn thöïc phaåm hoaëc CHC cao.
Thuøng ñöïng raùc taùi cheá (thuøng maøu vaøng): chöùa chaát thaûi coù giaù trò taùi cheá nhö kim loaïi, thuyû tinh, giaáy, nilon, …
Thuøng chöùa CTR khoâng coù giaù trò taùi cheá (thuøng maøu xanh).
Thuøng chöùa chaát thaûi ñoäc haïi, laøm baèng theùp coù naép ñaäy kín (thuøng maøu cam).
Tuyø theo tính chaát CTR moãi cô sôû saûn xuaát coù theå coù soá löôïng thuøng raùc töø 2 – 6 thuøng (dung tích töø 240L – 660L/thuøng). Tuyø theo khoái löôïng cuûa loaïi raùc maø ñaët caùc thuøng coù dung tích thích hôïp. Caàn boá trí thuøng hôïp lyù taïi caùc khu vöïc.
CTR coâng nghieäp sau khi phaân loaïi ñöôïc chöùa trong caùc thuøng raùc rieâng ñeå vaän chuyeån rieâng cho töøng loaïi. Ñoái vôùi KCN, caùc cô sôû coù löôïng raùc thaûi lôùn phaûi boá trí baõi raùc trung chuyeån vaø nôi chöùa chaát thaûi phuø hôïp ñeå haïn cheá toái ña khaû naêng gaây oâ nhieãm ñeán xung quanh. Ñoái vôùi caùc cô sôû tieåu thuû coâng nghieäp coù quy moâ nhoû löôïng raùc phaùt sinh ít coù theå tieán haønh thu gom nhö caùc hoä daân thoâng thöôøng. Chaát thaûi höõu cô deã phaân huyû seõ ñöôïc thu gom haèng ngaøy, caùc loaïi CTR khaùc coù theå dao ñoäng töø 1 – 7 ngaøy tuyø theo löôïng thaûi ra nhieàu hay ít maø cô sôû phaûi hôïp ñoàng vôùi CTCTÑT.
CTR töø caùc cô sôû coâng nghieäp sau khi phaân loaïi seõ ñöôïc vaän chuyeån veà baõi raùc baèng caùc phöông tieän chuyeân duøng ñeå traùnh rôi vaõi doïc ñöôøng. Rieâng ñoái vôùi chaát thaûi nguy haïi, cô sôû saûn xuaát seõ hôïp ñoàng vôùi ñôn vò chuyeân xöû lyù veà raùc thaûi nguy haïi ñeå coù bieän phaùp xöû lyù thích hôïp. ( Xem hình 5.3).
Cô sôû saûn xuaát
Phaân loaïi sô boä taïi nguoàn
RTSH
Raùc khoâng nguy haïi
Raùc taùi cheá
CTNH
Xe eùp raùc
Baõi raùc
Baùn pheá lieäu
Cty chuyeân xöû lyù CTNH
Xöû lyù thieâu ñoát hoaëc CLHVS
Hình 5.3: Quy trình thu gom, phaân loaïi vaø xöû lyù CTR coâng nghieäp
Ñoái vôùi raùc thaûi y teá:
Raùc thaûi cuûa caùc beänh vieän, trung taâm y teá chöùa nhieàu vi truøng gaây beänh, coù khaû naêng laây lan dòch beänh cao. Vì vaäy, taïi ñaây ñaët hai loaïi thuøng ñeå thu gom: moät thuøng (maøu ñen) ñeå RTSH, moät thuøng (maøu cam) ñeå chaát thaûi y teá nguy haïi. CTR sau khi phaân loaïi thì RTSH ñöôïc CNVS cuûa CTCTÑT ñeán thu gom vaø vaän chuyeån veà baõi raùc. Coøn raùc thaûi y teá nguy haïi thì seõ vaän chuyeån baèng xe chuyeân duøng sang xöû lyù ôû loø ñoát raùc y teá cuûa beänh vieän Tp Myõ Tho. (Hình 5.4).
Chaát thaûi y teá
RTSH
Chaát thaûi y teá nguy haïi
Chai,loï,hôïp giaáy
Raùc thöïc phaåm,raùc khoâng taùi cheá
Chaát thaûi laâm saøng
Chaát thaûi hoaù hoïc
Baùn pheá lieäu
CTCTÑT thu gom
Thu gom, xöû lyù
Hình 5.4: Quy trình thu gom, phaân loaïi vaø vaän chuyeån raùc y teá
MOÄT SOÁ ÑEÀ XUAÁT ÑOÁI VÔÙI COÂNG NGHEÄ PLRTN
Xaây döïng caùc chöông trình giaùo duïc höùông daãn phaân loaïi raùc cuï theå vôùi caùc taøi lieäu vaø coâng cuï truyeàn thoâng tích hôïp cho caùc ñoái töôïng khaùc nhau nhö ngöôøi giaø, treû em, ngöôøi noäi trôï, …
Xaây döïng caùc ñoäi nhoùm chuyeân traùch truyeàn thoâng veà moäi tröôøng ôû caùc phöôøng vaø xaây döïng cho nhoùm caùc kyõ naêng veà coâng taùc truyeàn thoâng moâi tröôøng vaø nhoùm phaûi coù lòch sinh hoaït ñònh kyø ñeå xaây döïng nhöõng keá hoaïch cuï theå phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá taïi ñòa phöông.
Caàn trieån khai xaây döïng thí ñieåm moâ hình PLRTN ôû taïi moät vaøi khu phoá hoaëc moät phöôøng, nhaèm qua ñoù ñaùnh giaù tình hình vaø ruùt kinh nghieäm, sau ñoù seõ nhaân roäng moâ hình cho toaøn Tp Myõ Tho.
Böôùc ñaàu nhaø nöôùc caàn hoã trôï cho ngöôøi daân caùc loaïi thuøng raùc, bao nilon nhaèm khuyeán khích moïi ngöôøi tham gia vaøo coâng taùc naøy.
KEÁ HOAÏCH TRANG BÒ CAÙC PHÖÔNG TIEÄN THU GOM, VAÄN CHUYEÅN CTR
Ñeå ñaùp öùng nhu caàu thu gom, vaän chuyeån ñeán naêm 2020 caàn mua theâm caùc thieát bò phuïc vuï cho nhu caàu naøy. (Xem hình 5.2 – 5.3).
Baûng 5.2: Soá löôïng thieát bò thu gom, vaän chuyeån CTR
STT
Thieát bò
2006 – 2020
Yeâu caàu
Hieän coù
Boå sung
1
Thuøng chöùa raùc
750
250
500
2
Maùy uûi
2
1
1
3
Xe eùp raùc
13
9
4
4
Thuyeàn chôû raùc
2
0
2
Baûng 5.3: Voán mua saém trang thieát bò (ñôn vò tính 1000ñ)
STT
Thieát bò
Yeâu caàu qui caùch tính naêng
Soá löôïng
Ñôn giaù
Thaønh tieàn
1
Thuøng ñöïng raùc
Vaät lieäu composite, coù baùnh xe, V=660L
400
3.600
1.440.000
2
Thuøng ñöïng raùc
Vaät lieäu composite, coù baùnh xe, V=240L
100
1.500
150.00
3
Maùy uûi
Baùnh xích, coâng suaát 75CV
1
500.000
500.000
4
Xe vaän chuyeån
Naâng eùp raùc töï ñoäng, taûi troïng >= 7 taán
4
800.000
3.200.000
5
Thuyeàn chôû raùc
Baèng theùp, taûi troïng treân 8 taán(14m3), chaïy maùy
2
50.000
100.000
KEÁ HOAÏCH XÖÛ LYÙ RAÙC TREÂN ÑÒA BAØN TP MYÕ THO
Do löôïng raùc thaûi ra vaø thu gom ñöôïc ñeán naêm 2020 laø raát lôùn (1.495.996,35 taán raùc) caàn moät dieän tích ñaát nhieàu môùi coù theå choân laáp heát. Ñieàu naøy gaây laõng phí nguoàn ñaát cuõng nhö kinh phí ñaàu tö xaây döïng BCL. Vì vaäy, BCL Taân Laäp ñaõ aùp duïng phöông aùn quay voøng, nghóa laø thieát keá BCL thaønh 7 hoá choân laáp. Trong ñoù coù moät hoá ñeå choân laáp caùc loaïi raùc khoù phaân huyû, … coøn laïi 6 hoá seõ duøng ñeå choân laáp raùc. Sau 2 naêm ñeán 3 naêm khi raùc thaûi trong hoá thöù nhaát ñaõ phaân huyû seõ ñöôïc ñaøo leân saøng ñeå laáy phaân raùc. Phaàn khoâng phaân huyû seõ ñöôïc choân laáp trôû laïi vaøo hoá ñaõ ñònh saün. Löôïng phaân raùc thu ñöôïc sau khi saøng coù theå ñöôïc baùn cho nhaø maùy saûn xuaát phaân boùn höõu cô vi sinh.
Tuy nhieân neáu söû duïng phöông aùn naøy thì phaûi nghieân cöùu xaây döïng moät nhaø maùy phaân höõu cô.
Phaân tích hieäu quaû kinh teá vaø xaõ hoäi cuûa phöông aùn cheá bieán phaân compost
Trong chieán löôït phaùt trieån cuûa tænh raùc choân laáp seõ ñöôïc cheá bieán thaønh phaân raùc vaø phaân höõu cô vi sinh. Nhu caàu phaân höõu cô cho vöôøn caây aên traùi, caây coâng nghieäp vaø keå caû cho luùa ôû Ñoàng baèng soâng Cöûu Long hieän raát lôùn, goùp phaàn caûi taïo ñaát, giaûm söû duïng hoaù chaát töøng böôùc tieán tôùi saûn xuaát saïch vaø beàn vöõng. Theo tính toaùn cho thaáy neáu coù saün raùc choân laáp thì saûn xuaát phaân höõu cô vi sinh coù möùc lôøi khaù cao (ví duï giaù thaønh saûn xuaát khoaûng 700 – 800ñ/kg; giaù baùn 1000 – 1.050ñ/kg). Vôùi möùc thu gom 270 taán raùc töôi/ngaøy coù theå saûn xuaát 68 taán phaân höõu cô/ngaøy (25.000 taán/naêm).
Ñaëc bieät hôn nöõa döï aùn khoâng nhöõng ñaûm baûo quaù trình thu gom, vaän chuyeån vaø xöû lyù CTR vôùi coâng ngheä tieân tieán maø coøn goùp phaàn caûi thieän moâi sinh, phoøng ngöøa beänh taät cho coäng ñoàng, baûo veä myõ quan ñoâ thò vaø VSMT.
Giaûm giaù thaønh mua phaân cho ngöôøi noâng daân (khoaûng 40%) so vôùi phaân hoaù hoïc.
Coâng ngheä laøm phaân höõu cô vi sinh ít sinh ra nöôùc thaûi vaø khí thaûi, nöôùc thaûi sinh ra trong quaù trình uû phaân seõ ñöôïc xöû lyù vaø duøng töôùi laïi cho phaân ñeå giöõ aåm.
Lôïi ích cuûa vieäc laøm phaân
Phaân compost ñaõ ñöôïc nghieân cöùu raát nhieàu ôû caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø toå chöùc noâng nghieäp taïi nhieàu nôi treân theá giôùi ñaõ chöùng minh nhieàu lôïi ích cuûa phaân compost.Vieäc söû duïng phaân compost coù theå mang laïi nhieàu lôïi ích veà maët moâi tröôøng. Sau ñaây laø moät soá lôïi ích quan troïng nhaát:
1) Laøm giaøu ñaát troàng:
Boå sung caùc CHC, muøn ñeå phuïc hoài ñaát baïc maøu.
Tieâu dieät moät soá beänh laøm haïi caây troàng vaø saâu boï kyù sinh.
Gia taêng dung löôïng dinh döôõng vaø khaû naêng giöõ nöôùc trong caû ñaát seùt vaø ñaát caùt.
Khoâi phuïc caáu truùc ñaát troàng sau khi caùc vi sinh vaät töï nhieân trong ñaát troàng bò suït giaûm do söû duïng phaân boùn hoaù hoïc.
Giaûm maïnh nhu caàu söû duïng thuoác tröø saâu vaø phaân boùn.
Giaûi quyeát caùc vaán ñeà veà ñaát, nöôùc vaø khoâng khí.
Taïo thuaän lôïi cho vieäc phuïc hoài ñaát aåm, taïo moâi tröôøng soáng cho caây baèng caùch laøm giaøu dinh döôõng cho ñaát bò oâ nhieãm, ñaát bò keát cöùng vaø ñaát khoù troàng troït.
2) Caûi thieän naïn oâ nhieãm:
Haáp thuï caùc muøi hoâi.
Keát chaët caùc kim loaïi naëng vaø ngaên chuùng nhieãm vaøo caùc nguoàn nöôùc ñöôïc caây troàng haáp thuï hoaëc gaây ñoäc haïi veà sinh hoïc ñoái vôùi con ngöôøi.
Giaûm thieåu thuoác phoøng beänh cho caây troàng.
Traùnh ñöôïc söï saûn sinh khí metan vaø nöôùc thaûi roø ræ trong caùc BCL baèng caùch chuyeån CHC trong caùc BCL thaønh phaân compost.
CHÖÔNG 6:
KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ
6.1 KEÁT LUAÄN
Quaûn lyù vaø xöû lyù raùc thaûi laø moät boä phaän quan troïng goùp phaàn caûi taïo, laøm saïch, trong laønh moâi tröôøng. Vieäc quaûn lyù vaø xöû lyù raùc thaûi phaûi laø traùch nhieäm chung cuûa moïi ngöôøi, cuûa toaøn xaõ hoäi vì ñaây laø vaán ñeà haøng ñaàu trong coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng.
Phaân loaïi raùc taïi nguoàn taïo ñieàu kieän toát cho vieäc xöû lyù raùc, ñaây laø yeáu toá quyeát ñònh cho phöông phaùp xöû lyù cuûa vieäc löïa choïn phöông phaùp xöû lyù vaø giaûm chi phí cho vieäc xöû lyù raùc.
Nghieân cöùu ñeà xuaát heä thoáng quaûn lyù CTRSH phuø hôïp taïi Tp Myõ Tho laø vieäc laøm caàn thieát. Ñoà aùn ñöôïc thöïc hieän qua hieän traïng thöïc teá taïi Tp Myõ Tho, toâi ñaõ thu ñöôïc nhöõng keát quaû sau:
6.1.1 Ñoái vôùi quy trình thu gom raùc hoä gia ñình
Vôùi soá daân 170.369 ngöôøi thì coù khoaûng 34.000 hoä, hieän taïi chæ thu gom ñöôïc 20.000 hoä, khoaûng 1/3 löôïng raùc sinh hoaït chöa ñöôïc thu gom.
Neáu Tp Myõ Tho tieán haønh PLRTN thì seõ tieát kieäm ñöôïc raát nhieàu chi phí töø caùc khaâu thu gom, vaän chuyeån vaø xöû lyù.
Thôøi gian chôø taïi ñieåm heïn laø 5 – 30 phuùt.
Soá laàn quay voøng xe 2 chuyeán/ngaøy. Soá hoä khoâng giao raùc chieám tæ leä treân 30%.
6.1.2 Quy trình thu gom raùc ñöôøng phoá
Ñeå vaïch tuyeán thu gom raùc hôïp lyù laø moät coâng vieäc khoù khaên ñoøi hoûi nhieàu thôøi gian vaø söï tính toaùn caån thaän. Hieän nay, coâng taùc thu gom CTR ôû Tp Myõ Tho coøn raát nhieàu khoù khaên, hieän traïng boá trí caùc ñieåm heïn naøy cuõng gaây neân moät soá aûnh höôûng ñaùng keå cho moâi tröôøng xung quanh vaø nhaát laø nhöõng hoä daân naèm gaàn caùc ñieåm heïn naøy.
Ngoaøi ra, coâng taùc thu gom raùc taïi caùc ñieåm heïn cuõng coøn raát nhieàu böùc xuùc, thôøi gian thu gom chöa hôïp lyù, thôøi gian caùc xe eùp tôùi laáy raùc taïi caùc ñieåm heïn cuõng chöa khôùp vôùi thôøi gian giao raùc cuûa caùc xe thu gom, vôùi lyù do ñoù coâng nhaân thu gom raùc ñôïi ôû ñieåm heïn moät thôøi gian raát laâu (coù khi maát caû giôø ñoàng hoà) hoaëc ñoâi luùc caùc xe eùp cuõng phaûi chôø coâng nhaân ñeán giao raùc.
6.1.3 Quy trình vaän chuyeån CTR
Chaát löôïng veä sinh doïc theo caùc tuyeán vaän chuyeån raùc nhìn toaøn cuïc ñaûm baûo veä sinh, tuy nhieân tình traïng nöôùc roø ræ töø caùc xe eùp chaûy doïc caùc tuyeán thu gom vaø muøi xe boác ra aûnh höôûng ñeán ngöôøi ñi ñöôøng.
6.2 KIEÁN NGHÒ
Nhaèm naâng cao hieäu quaû cuûa vieäc quaûn lyù CTR Tp Myõ tho, toâi coù moät soá ñeà xuaát döïa treân keát quaû ñieàu tra thöïc teá nhö sau:
Caàn quan taâm boài döôõng naâng cao naêng löïc nghieäp vuï cho ñoäi nguõ chuyeân moân vaø quaûn lyù, cuõng nhö taêng cöôøng trang thieát bò caàn thieát phuïc vuï cho hoaït ñoäng quaûn lyù moâi tröôøng treân ñòa baøn.
Xaây döïng chöông trình tuyeân truyeàn veà vaán ñeà PLRTN vaø lôïi ích cuûa vieäc PLRTN baèng caùch toå chöùc caùc buoåi hoïp khu phoá, phaùt thanh treân lo phoùng thanh, treo baêng roân ngay taïi caùc ñieåm taäp trung ñoâng daân cö, vaän ñoäng moïi ngöôøi cuøng tham gia moät caùch trieät ñeå vaø kieân trì vaøo chöông trình PLRTN.
Nhaø nöôùc hoã trôï kinh phí cho ngöôøi daân nhö vieäc phaân phaùt caùc thuøng raùc cho moãi hoä gia ñình ñeå coâng vieäc phaân loaïi ñöôïc thuaän lôïi vaø nhaø nöôùc thu mua laïi saûn phaåm coù theå taùi cheá.
Taêng cöôøng theâm xe aùp raùc, naâng cao chaát löôïng xe eùp raùc ñeå giaûm tieáng oàn vaø khoùi.
Toå chöùc thöïc hieän toát coâng taùc queùt doïn, thu gom, vaän chuyeån kòp thôøi veà baõi xöû lyù, khoâng ñeå toàn ñoïng qua ñeâm vaø tình traïng xe keùo tay naèm chôø xe cô giôùi ôû caùc ñieåm heïn. Kieåm tra ñieàu chænh quy trình moät caùch hôïp lyù.
Phoái hôïp chaët cheõ hôn nöõa vôùi chính quyeàn ñòa phöông trong coâng taùc VSMT ñeå ñaûm baûo ngaøy caøng hoaøn thieän hôn.
Thöïc hieän toát coâng taùc queùt doïn vaø thu gom raùc noäi oâ thaønh phoá keå caû ca ngaøy vaø ca ñeâm.
Phoái hôïp vôùi ban quaûn lyù KCN tænh baøn bieän phaùp thu gom raùc thaûi coâng nghieäp vaø RTSH cuûa coâng nhaân nôi laøm vieäc.
Vaïch tuyeán thu gom vaø vò trí caùc ñieåm heïn sao cho hôïp lyù nhaát, quaõng ñöôøng vaø thôøi gian di chuyeån cuûa coâng nhaân ngaén nhaát.
Boá trí laïi caùc ñieåm heïn ñeå möùc ñoä aûnh höôûng tôùi moâi tröôøng vaø ngöôøi daân xung quanh ít nhaát, haïn cheá nhaân daân khieáu kieän.
Gia taêng theâm xe thu gom ñeå traùnh cho vieäc chôø ñôïi cuûa caùc coâng nhaân taïi caùc ñieåm heïn.
Toå chöùc xe cô giôùi thu gom raùc ôû caùc ñieåm heïn coù qui öôùc thôøi gian giao nhaän treân caùc tuyeán ñöôøng.
Thöôøng xuyeân kieåm tra chaát löôïng thu gom raùc taïi caùc ñieåm heïn, chaát löôïng veä sinh taïi nhöõng nôi naøy caàn söû duïng dung dòch khöû muøi vaø pheá phaåm haïn cheá muøi taïi caùc ñieåm heïn.
Nhöõng coâng nhaân laøm vieäc raát vaát vaû, ñaëc bieät phuï thuoäc raát nhieàu vaøo ñieàu kieän thôøi tieát neân hoï caàn ñöôïc quan taâm nhieàu hôn nöõa veà cheá ñoä vaø chính saùch.
Sô ñoà caùc bieän phaùp quaûn lyù CTR ñöôïc trình baøy trong hình 2.1.
Caùc kyõ thuaät môùi
Thieâu ñoát
UÛ sinh hoïc laøm phaân boùn
Thu gom chaát thaûi
Xöû lyù chaát thaûi
Vaän chuyeån chaát thaûi
Tieâu huyû taïi caùc BCL
Neáu khoâng ñöôïc xöû lyù
Hình 2.1: Sô ñoà caùc bieän phaùp QLCTR
SÔ ÑOÀ CUÛA HOAÏT ÑOÄNG THU GOM, VAÄN CHUYEÅN CTRSH
Hình thöùc thu gom CTRSH ñöôïc thöïc hieän lieân tuïc 1 laàn/ngaøy, caùc xe thu gom seõ ñeán caùc hoä daân ñeå thöïc hieän coâng ñoaïn thu gom vôùi qui trình thöïc hieän theo töøng tuyeán thu gom, treân caùc tuyeán thu gom ñöôïc phaân thaønh caùc daây thu gom chính. Ngöôøi ñi thu gom coù traùch nhieäm thu gom trong caùc daây thu gom cuûa hoï (do ñöôïc phaân coâng, hôïp ñoàng thu gom, …). Sau ñoù chuyeån ñeán caùc ñieåm heïn (traïm trung chuyeån caùch xa nôi thu gom), hoaëc traïm trung chuyeån. Töø ñoù, giao raùc cho caùc xe vaän chuyeån chuyeân duïng trong hoaït ñoäng vaän chuyeån CTRSH. Caùc xe naøy coù nhieäm vuï vaän chuyeån ñeán caùc baõi xöû lyù chaát thaûi hoaëc ñeán traïm phaân loaïi taäp trung. (Xem hình 2.2).
Coâng ngheä eùp kieän
Coâng ngheä eùp kieän ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû toaøn boä raùc thaûi taäp trung thu gom vaøo nhaø maùy. Raùc ñöôïc phaân loaïi baèng phöông phaùp thuû coâng treân baêng taûi, caùc chaát trô vaø caùc chaát coù theå taän duïng ñöôïc nhö kim loaïi, nilon, giaáy, thuyû tinh, plastic … ñöôïc thu hoài ñeå taùi cheá. Nhöõng chaát coøn laïi seõ ñöôïc baêng taûi chuyeàn qua heä thoáng eùp neùn raùc baèng thuyû löïc vôùi muïc ñích laøm giaûm toái ña theå tích khoái raùc vaø taïo thaønh caùc kieän vôùi tyû soá neùn raát cao. ( Xem hình 2.3).
Caùc kieän raùc ñaõ eùp neùn naøy ñöïôc söû duïng vaøo vieäc ñaép caùc bôø chaén hoaëc san laáp nhöõng vuøng truõng sau khi ñöôïc phuû leân caùc lôùp ñaát caùt.
Raùc thaûi
Baêng taûi raùc
Phaân loaïi
Pheãu naïp raùc
Kim loaïi
Thuyû tinh
Giaáy
Nhöïa
Caùc khoái eùp kieän sau khi eùp
Baêng taûi thaûi vaät lieäu
Maùy eùp raùc
Hình 2.3: Coâng ngheä xöû lyù raùc thaûi baèng phöông phaùp eùp kieän
Tình hình coâng ngheä xöû lyù CTR ôû Vòeât Nam hieän nay
ÔÛ Vieät Nam, do ñieàu kieän kinh teá chöa phaùt trieån, neân haàu heát caùc nôi chöa ñaàu tö thích ñaùng cho vaán ñeà xöû lyù raùc thaûi. Nhöõng thaønh phoá lôùn nhö Haø Noäi vaø TP Hoà Chí Minh vaø thò traán Lai Vung tænh Ñoàng Thaùp, tænh Ninh Thuaän ñaõ ñaàu tö
Các file đính kèm theo tài liệu này:
luan van.doc- bia lot.doc
- biaPHUONG.doc
- DE CUONG.doc
- HINH.doc
- phan dau.doc
