Khóa luận Đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh tại công ty cổ phần chứng khoán VNDirect: Thực trạng và giải pháp

chứng khoán VNDirect đã gia tăng đáng kể nhờ có số lượng tài khoản tăng lên mạnh mẽ. Từ 300 tài khoản vào đầu năm 2007 đến cuối năm 2008 số tài khoản trong công ty đã đạt gần 15.000 tài khoản, năm 2008 là năm thị trưòng chứng khoán Việt Nam gặp nhiều khó khăn song trung bình VNDirect vẫn mở thêm được 300 tài khoản/tháng. Chính điều đó đã làm cho thị phần môi giới của VNDirect tăng lên đáng kể, theo thống kê của sở giao dịch thì thị phần môi giới của VNDirect vào thời điểm tháng 6/2007 là 1.9% thì đến cuối năm 2007 là 2.4% và đến tháng 12/2008 là 2,9%. Thị phần môi giới của VNDirect tập trung vào các cổ phiếu niêm yết, đặc biệt là các cổ phiếu niêm yết trên sàn HASTC. Hiện tại thị phần của VNDirect vào khoảng 3%, nằm trong tốp 15 công ty chứng khoán hàng đầu, mục tiêu của công ty trong năm 2009 là đạt thị phần môi giới 5% và lọt vào tốp 10 công ty chứng khoán hàng đầu Việt Nam. Về cơ sở vật chất, máy móc thiết bị và công nghệ, với chỉ hơn hai năm hoạt động nhưng VNDirect đã thể hiện năng lực hoạt động của mình, hiện nay sàn giao dịch của VNDirect là một trong những sàn giao dịch đẹp và sang trọng nhất trên thị trường. Là một trong những công ty chứng khoán có hệ thống chi nhánh và đại lý nhận lệnh khá rộng khắp và phát triển, cùng với đó trụ sở chính của công ty tại toà nhà IPA cũng có đầy đủ các phòng ban với đầy đủ các phương tiện phục vụ công việc. VNDirect là công ty chứng khoán có năng lực về công nghệ, máy móc thiết bị tốt nhất trên thị trường. Công ty luôn sẵn sàng tham gia thử nghiệm hệ thống của sở giao dịch như đã thành công trong việc đưa đến cho khách hàng dịch vụ Online vào tháng 5/2007, thực hiện giao dịch từ xa với sàn HASTC và giao dịch thông sàn với sàn HOSE vào ngày 12/01/2009. Công ty hiện đang là công ty chứng khoán mạnh nhất trong việc cung cấp các sản phẩm Online cho khách hàng, hiện nay khách hàng có thể sử dụng tất cả các dịch vụ cơ bản như giao dịch, chuyển tiền, ứng trước thông qua dịch vụ Online. Về đội ngũ nhân sự, tính đến đầu năm 2009, công ty đang có hơn 120 nhân viên trong đó có 75 nhân viên làm việc tại trụ sở chính. Đội ngũ lãnh đạo của VNDirect hiện tại đang do chị Phạm Minh Hương là một trong những chuyên gia tài chính hàng đầu Việt Nam lãnh đạo với cương vị giám đốc điều hành kiêm chủ tịch hội đồng quản trị. Mặc dù trong năm 2008, các công ty chứng khoán hầu hết đều làm ăn thua lỗ và phải cắt giảm nhân sự những với chính sách phát triển của mình công ty không phải cắt giảm nhân sự thậm chí công ty vẫn có chính sách tuyển thêm những nhân viên giỏi. Về chính sách tuyển dụng, công ty vẫn đang rất thành công với hai hướng tuyển dụng đó là tuyển các nhân viên, các chuyên gia giỏi có kinh nghiệm trên thị trường và hướng thứ hai là tuyển các sinh viên giỏi vẫn đang học tại các trường đại học để đào tạo từ trước. Hiện nay đội ngũ nhân viên của VNDirect lấy nòng cốt là các nhân viên đã được đào tạo tại trường Đại học kinh tế quốc dân, hơn 70% nhân viên của công ty đã từng là sinh viên của trường. Về chất lượng nhân sự, hiện tại VNDirect nổi bật so với các công ty chứng khoán khác về đội ngũ nhân sự trong nghiệp vụ môi giới và công nghệ thông tin. Hiện tại đội ngũ công nghệ thông tin của VNDirect có chất lượng hàng đầu so với các công ty chứng khoán khác, là công ty duy nhất sử dụng phần mềm hệ thống do chính mình làm ra BO@DIRECR để phục vụ cho hoạt động của mình, đây là nét đặc trưng khác biệt của công ty so với các công ty khác. Trong năm 2009, đội ngũ công nghệ thông tin của công ty sẽ tiếp tục đưa ra các sản phẩm công ty nghệ mới để phục vụ cho mục tiêu phát triển theo chiều sâu của công ty. Chính nhờ có ưu điểm của công nghệ hiện đại và chất lượng của nhân viên, nên đội ngũ môi giới của VNDirect hiện tại cũng được đánh giá rất cao, luôn phục vụ một cách nhanh chóng chính xác đối với các yêu cầu của khách hàng và phục vụ với tiêu chí về văn hoá rất rõ ràng. Về các sản phẩm dịch vụ, công ty luôn đưa ra thêm nhiều sản phẩm rất mới và tạo điều kiện phục vụ cho giao dịch của nhà đầu tư với tiêu chí nhanh, rẻ và chất lượng. Các dịch vụ môi giới và tư vấn của VNDirect là các sản phẩm có chất lượng cao và có chi phí hợp lý. Hiện tại công ty đã cung cấp các sản phẩm Online mà khách hàng có thể thực hiện mọi nghiệp vụ ngay tại nhà mà không phải đến trực tiếp công ty, với khách hàng đến giao dịch trực tiếp tại sàn thì phí giao dịch chỉ là 0.1%, thấp hơn các loại hình giao dịch khác. Trong thời điểm thị trường chứng khoán gặp nhiều khó khăn, các nhà đầu tư chịu nhiều thua lỗ, công ty thường xuyên tổ chức các buổi nhận định hàng ngày, các buổi hội thảo hàng tuần vào chiều thứ tư và sẽ tư vấn miễn phí về danh mục đầu tư cổ phiếu của các nhà đầu tư. Mới nhất vào tháng 3/2009, công ty đã đưa ra sản phẩm cam kết ứng trước tiền mua chứng khoán T+2 nhằm tạo điều kiện về vốn cho các nhà đầu tư, đây là sản phẩm rất mới mà chưa có công ty chứng khoán nào trên thị trường cung cấp. 2.5.2. Những hạn chế và nguyên nhân tồn tại của hoạt động đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh Thị trường chứng khoán và hoạt động củaVNDirect cũng như các công ty chứng khoán ở Việt Nam còn mang nhiều tính sơ khai và thiếu chuyên nghiệp, do vậy trong hoạt động đầu tư nâng cao năng lực của mình thì VNDirect vẫn còn có nhiều tồn tại. 2.5.2.1. Vốn dành cho đầu tư thấp: Tính đến thời điểm tháng 1/2009, vốn điều lệ của công ty là 300 tỷ đồng và tổng nguồn vốn là 615 tỷ đồng, nếu so với các công ty chứng khoán thì vốn điều lệ của VNDirect chỉ cao thứ 14, sau nhiều công ty chứng khoán lớn như SSI, VCBS, chứng khoán Sài Gòn Thương Tín,… có số vốn điều lệ lên tới hơn 1.000 tỷ đồng. Về nguồn vốn, VNDirect không có các khoản nợ, vì vậy mặc dù rủi ro thấp nhưng không có các khoản nợ khiến cho vốn dành cho các hoạt động ít và không có các đòn bẩy tài chính. Năm 2009 cùng với sự khó khăn chung thì tổng nguồn vốn của VNDirect đã giảm 86 tỷ đồng, điều đó thể hiện tiềm lực về vốn của VNDirect đã bị giảm sút đáng kể. Chính vì vậy, với khả năng về tài chính chưa phải là quá lớn mạnh, VNDirect cũng gặp nhiều khó khăn trong việc huy động vốn, đầu tư và kinh doanh. Hơn nữa nguồn vốn chính của VNDirect là từ IPA, nhưng trong giai đoạn khủng hoảng hiện nay, IPA đang phải đối mặt trực tiếp với cuộc khủng hoảng tài chính và bất động sản nên khó có thể dành nhiều vốn đầu tư hơn cho VNDirect. 2.5.2.2. Cơ cấu đầu tư chưa hợp lý và thiếu linh hoạt: Về cơ cấu đầu tư, tính đến ngày 318/12/2008, tài sản cố định của VNDirect là 31.4 tỷ đồng, chiếm 4.6% trên tổng tài sản, đây là một con số khá lớn nếu so với tỷ lệ đầu tư vào tài sản cố định của các công ty chứng khoán khác. Việc đầu tư nhiều vào tài sản cố định trong thời điểm thị trường còn khó khăn là sẽ gặp nhiều khó khăn và rủi ro lớn, vốn dành cho đầu tư vào các lĩnh vực khác sẽ bị giảm sút, đặc biệt là các lĩnh vực cần thiết trong giai đoạn này là marketing và môi giới. Trong thời gian tới, công ty sẽ phải điều chỉnh lại cơ cấu đầu tư cho hợp lý hơn, phù hợp với tình hình thị trường hiện tại và trong tương lai. 2.5.2.3. Về đầu tư vào cơ sở vật chất, máy móc thiết bị và công nghệ: VNDirect là công ty chứng khoán có hoạt động đầu tư vào lĩnh vực công nghệ, cơ sở hạ tầng mạnh mẽ nhất trong số các công ty chứng khoán ở Việt Nam. Hàng năm công ty thường dành khoảng 13-14 tỷ dùng để đầu tư vào tài sản cố định và để nghiên cứu phát triển hệ thống công nghệ. Đây là lĩnh vực mạnh mẽ và nổi trội của VNDirect. Tuy nhiên trong giai đoạn khó khăn hiện nay, doanh thu hàng tháng của công ty thấp, các nhà đầu tư giao dịch với quy mô ít trong khi công ty vẫn phải vận hành công nghệ hiện đại, điều này dẫn đến nguy cơ doanh thu không bù nổi chi phí. Về cơ sở vật chất, VNDirect cũng dành một tỷ lệ vốn khá lớn cho đầu tư vào cơ sở hạ tầng tại trụ sở chính, chi nhánh và tại các đại lý nhận lệnh. Tuy nhiên việc thị trường chứng khoán Việt Nam giảm sút mạnh mẽ đã khiến VNDirect phải tái cơ cấu lại, các phòng ghép lại với nhau để giảm chi phí văn phòng, các chi nhánh giảm quy mô và đóng cửa một số đại lý nhận lệnh, điều này chính là nguyên nhân khiến cho hoạt động đầu tư chưa thực sự hiệu quả. 2.5.2.4. Chất lượng nhân sự và chính sách tuyển dụng chưa hợp lý: Vấn đề nhân lực là vấn đề rất quan trọng, đặc biệt là trong giai đoạn nền kinh tế khủng hoảng như hiện nay. Chính sách nhân sự thời kỳ khủng hoảng khác nhiều so với chính sách nhân sự trong giai đoạn nền kinh tế phát triển, thời điểm khủng hoảng thì các công ty cần hơn những nhân viên có thể đảm đương nhiều công việc. Trong thời điểm năm 2006-2007 khi thị trường chứng khoán phát triển mạnh mẽ, VNDirect đã đầu tư rất lớn vào nguồn nhân lực, tuyển nhiều nhân sự cho trụ sở chính, chi nhánh và các đại lý nhận lệnh, đào tạo và mở nhiều lớp phát triển kỹ năng nghiệp vụ cho nhân viên. Tuy nhiên trong thời điểm hiện nay, hoạt động của công ty gặp nhiều khó khăn, công ty phải điều chỉnh lại nhân sự, giữ lại các nhân viên có kinh nghiệm và có khả năng làm được nhiều vị trí, việc điều chuyển nhân viên khiến công ty chịu nhiều chi phí trong việc giải phóng hợp đồng, chi phí đào tạo,….. Một vấn đề nữa đó là vấn đề nhân sự có chất lượng. Mặt mạnh của VNDirect đó là công nghệ, công nghệ hiện đại và tiên tiến, tuy nhiên VNDirect còn rất mới mẻ, cấu trúc công ty cũng đang dần được xây dựng nên hoạt động đào tạo vẫn còn rất yếu kém. Theo một lãnh đạo công ty thừa nhận, hầu hết các nhân viên môi giới của công ty chưa nhận thấy hết tính năng công nghệ của phần mềm hệ thống công ty và tận dụng nó một cách tối đa, chính vì vậy nó đã làm giảm thế mạnh vốn có của công ty. Vấn đề đào tạo nhân sự có chất lượng cao đang là vấn đề rất quan trọng, và trong thời gian tới công ty sẽ phải tập trung giải quyết vấn đề này nếu muốn phát triển hơn nữa về công nghệ. 2.5.2.5. Đầu tư cho marketing và nghiên cứu sản phẩm chưa thoả đáng Mặc dù có những kết quả khá thành công ty hoạt động này mà tiêu biểu đó là thể hiện ở tốc độ gia tăng số lượng tài khoản nhanh nhất thị trường trong hai năm 2007 và 2008 song VNDirect vẫn còn một số vấn đề tồn tại. Hiện nay VNDirect đã có những phòng chuyên nghiên cứu về vấn đề này đó là phòng nghiên cứu thị trường, phòng giải pháp nghiệp vụ và phòng Market Info, tuy nhiên do sự khó khăn về tài chính nên những năm vừa qua VNDirect chưa có các nhân viên chuyên sâu trong các mảng này mà hầu hết họ là các nhân viên kiêm nhiệm từ các phòng khác sang như phòng giao dịch, phòng môi giới, chính vì vậy hiệu quả công việc là chưa được tối ưu. Về vốn đầu tư cho hoạt động Marketing còn thấp, mặc dù hàng năm vốn cho hoạt động này thường chiếm khoảng 2% song đó chủ yếu mới chỉ tập trung cho hoạt động nghiên cứu chứ chưa tập trung cho Marketing, trong thời gian tới công ty sẽ phải tập trung nhiều hơn đến hoạt động Marketing, đặc biệt là sẽ phải giới thiệu VNDirec đến với các nhà đầu tư nước ngoài, bởi lẽ hiện tại VNDirect chỉ có khoảng gần 100 tài khoản nước ngoài song giá trị giao dịch của họ vẫn còn rất thấp. CHƯƠNG III MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG ĐẦU TƯ NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA VNDIRECT TRONG THỜI GIAN TỚI 3.1. Triển vọng của thị trường chứng khoán Việt Nam và sự phát triển của các công ty chứng khoán: 3.1.1. Triển vọng của thị trường chứng khoán Việt Nam: Như chúng ta đã biết, năm vừa qua là năm tồi tệ nhất đối với thị trường chứng khoán Việt Nam và thế thế giới. Nền kinh tế thế giới bị khủng hoảng, kéo theo đó là sự sụt giảm mạnh mẽ của các chỉ số chứng khoán nổi tiếng thế giới như Dow Jone, Nasdas, S&P 500, Hangsheng, Dax.…… Chỉ số VN-Index hàn thử biểu của nền kinh tế Việt Nam cũng theo đó mà đi xuống nhanh chóng, đến cuối năm 2008, chỉ số VN-Index chỉ còn hơn 300 điểm, mất 66% giá trị so với đầu năm 2008 và mất hơn 75% giá trị so với đỉnh điểm 1167 điểm của VN-Index xác lập vào ngày 28/03/2007. Nền kinh tế thế giới và trong nước lâm vào cuộc khủng hoảng kéo theo đó là sự khó khăn, thua lỗ về tài chính của các công ty, tập đoàn tài chính hàng đầu ở trong và ngoài nước. Đó là CityGroup, Chrysler, GM, Ford,…..của Mỹ đến các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam như BVSC, KLS, Tribeco, Bông bạch Tuyết, nhiệt điện Phả Lại,…..Năm 2008, cả 2 sàn HOSE và HASTC có khoảng hơn 20 doanh nghiệp niêm yết công bố báo cáo tài chính năm 2008 bị thua lỗ, trong đó có những công ty thua lỗ hàng trăm tỷ như chứng khoán Bảo Việt, Chứng khoán Kim Long,……thậm chí có công ty thua lỗ vượt quá cả vốn chủ sở hữu như trường hợp của Tribeco. VN-Index từ 921 điểm ngày 2/1/2008 đã bị tụt xuống còn 315 điểm ngày 31/12/2008 cho thấy sự mất điểm rất lớn của thị trường chứng khoán Việt Nam, 75% nhà đầu tư thua lỗ, 80% các công ty chứng khoán công bố lợi nhuận âm, vốn hoá thị trường giảm một nửa từ chỗ chiếm 40% GDP xuống còn 20% GDP, từ 6 cổ phiếu có vốn hoá trên 1tỷ USD xuống còn duy nhất 1 cổ phiếu có vốn hoá trên 1 tỷ USD (ACB), hầu hết các đợt IPO không bán hết cổ phần như Sabeco, Habeco,…. tất cả điều đó nói lên bức tranh buồn tẻ của thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2008. Trong thời gian tới, theo đánh giá của các chuyên gia dự báo, đặc biệt là theo báo cáo của các tổ chức có uy tín như WB và HSBC thì nền kinh tế thế giới phải mất ít nhất 5 năm nữa để có thể vượt qua được cuộc khủng hoảng này. Thị trường chứng khoán Việt Nam là một trong những thị trường chứng khoán giảm mạnh nhất trong năm 2008 và năm 2009 vẫn sẽ là một năm khó khăn của thị trường chứng khoán Việt Nam. Với những dự báo đó và tình hình không máy sáng sủa của nền kinh tế đã khiến cho chỉ số VN-Index tiếp tục giảm giá trị xuống còn 250 điểm vào tháng 3/2009. Theo khuyến cáo của các tổ chức quốc tế thì các nhà đầu tư nên giảm giá trị danh mục đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam, điều này đã khiến cho các nhà đầu tư và các tổ chức nước ngoài đã rút một phần vốn khá lớn tại thị trường Việt Nam. Với những khó khăn trên, trong thời gian tới vẫn sẽ có nhiều khó khăn cho các công ty chứng khoán. Hầu hết các nghiệp vụ kinh doanh của các công ty chứng khoán đều bị rơi vào tình trạng cầm cự và bù lỗ, một số công ty chứng khoán đã xin rút bớt một số nghiệp vụ do không đủ khả năng duy trì. Nghiệp vụ tự doanh của các công ty chứng khoán hầu hết đều rơi vào tình trạng thua lỗ, các công ty đều giảm mạnh giá trị danh mục đầu tư khi mà VN-Index vẫn tiếp tục ở trong đà giảm giá trị. Một số công ty chứng khoán đầu tư trái phiếu năm 2008 thì tình hình còn có chút khả quan, các công ty đã đầu tư cổ phiếu thì rơi vào tình trạng thua lỗ mà vẫn không bán được cổ phiếu vì sức cầu trên thị trường là quá yếu. Về các nghiệp vụ khác như tư vấn và bảo lãnh phát hành thì gần như đóng băng, có rất ít các doanh nghiệp thực hiện cổ phần hoá và phát hành tăng vốn, chỉ trừ có các công ty, tổng công ty cổ phần hoá theo chủ trương của nhà nước, tuy nhiên số cổ phần mà họ phát hành cũng rất thấp và tỷ lệ thành công không cao. Về nghiệp vụ môi giới, các công ty gặp nhiều khó khăn, nhiều công ty đã phải đóng cửa các đại lý nhận lệnh do thu không bù nổi chi phí, một số công ty sống nhờ có mạng lưới đại lý nhận lệnh rộng khắp thì đang đứng trước khó khăn do quy định bắt buộc đóng cửa các đại lý nhận lệnh của Bộ tài chính. Tính thanh khoản của thị trường thấp, mỗi phiên chỉ có khoảng 15 triệu cổ phiếu được giao dịch trên cả 2 sàn với tổng giá trị khoảng 300 tỷ đồng, điều này khiến cho các công ty chứng khoán hầu hết đều rơi vào tình trạng phí thu được không bù nổi chi phí bỏ ra, trừ các công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn. Với những khó khăn như vậy, hầu hết các công ty chứng khoán đều phải thực hiện tái cấu trúc lại doanh nghiệp để phù hợp hơn với tình hình của thị trường, với mục tiêu là phải giảm mọi chi phí không cần thiết nhằm hạn chế tối đa khả năng thua lỗ dẫn đến phá sản. Về nhân sự, các công ty chứng khoán đều phải cắt giảm tối đa số lượng nhân viên để giảm chi phí nhân sự, các nhân viên còn lại thì hầu hết phải kiêm nhiệm và đảm đương khá nhiều công việc khác nhau. Theo một số công ty chứng khoán thì trong thời gian vừa qua, họ đã giảm số nhân viên từ 150 nhân viên xuống còn 50 nhân viên, qua đó đã giảm chi phí nhân viên từ 50-60%. Về chi phí văn phòng, các công ty thực hiện việc tái cơ cấu lại, các phòng ban được điều chuyển nhằm giảm thấp nhất chi phí thuê văn phòng, đóng cửa các đại lý nhận lệnh, các chi nhánh hoạt động không hiệu quả. Một số công ty chứng khoán có quy mô nhỏ thì thừa nhận hiện tại họ đang cầm cự trong cơn bão và nếu tình hình thị trường không khả quan hơn thì nguy cơ họ bị phá sản là có thể. Với tình hình hiện nay, việc đưa ra các chiến lược phù hợp hơn, linh hoạt và chủ động hơn trong thời điểm khó khăn có thể giúp công ty vượt qua cuộc khủng hoảng, thậm chí khẳng định được năng lực của mình. 3.1.2. Chiến lược phát triển và mục tiêu của VNDirect trong thời gian tới Với những khó khăn của tình hình thị trường chứng khoán trong và ngoài nước như vậy, VNDirect cũng như các công ty chứng khoán đang cố gắng có những thay đổi phù hợp hơn, tạp ra định hướng phát triển lâu dài. Trong thời điểm này, có thể nói là rất khó để các công ty chứng khoán có thể hy vọng đạt được mức lợi nhuận khó tin như những năm 2006-2007, thậm chí các công ty chứng khoán còn phải đối mặt với thua lỗ nặng nề và nguy cơ phá sản. VNDirect cũng không tránh khỏi tình trạng như vậy, năm 2007 dù mới là năm đầu tiên gia nhập thị trường nhưng công ty đã đạt mức lợi nhuận 95 tỷ đồng, nhưng với những khó khăn gặp phải công ty đã bị lỗ 86 tỷ trong năm 2008 và dự kiến vẫn còn rất nhiều khó khăn phải đối mặt trong năm 2009. Trong báo cáo tổng kết năm 2008, ban lãnh đạo công ty chứng khoán VNDirect đã xác định rõ năm 2009 là năm mà các công ty chứng khoán nói chung và công ty chứng khoán VNDirect nói riêng sẽ phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Với những khó khăn như vậy sẽ khiến cho công ty phải thực hiện tái cấu trúc lại công ty, thay đổi phương hướng chiến lược cho phù hợp hơn với hoàn cảnh thị trường. Công ty cũng xác định tập trung vào đầu tư theo chiều sâu thông qua nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chất lượng sản phẩm dịch vụ và công nghệ hiện đại. Trong năm 2009, công ty sẽ cắt giảm quy mô, giảm thiểu những chi phí không cần thiết để giúp công ty vượt qua giai đoạn khó khăn này, đó là giảm chi phí tài sản cố định thông qua giảm tối đa diện tích mặt bằng, đóng cửa các đại lý nhận lệnh không hiệu quả. Năm 2008 khoản chi phí lớn nhất của công ty đó là chi phí dành cho nguồn nhân lực lên đến hơn 13 tỷ đồng, chính vì vậy công ty phải thực hiện ra soát lại nhân viên, cắt giảm một số nhân viên có trình độ còn hạn chế, hay không có nhiều việc để giảm chi phí lương thưởng, thường xuyên đào tạo lại nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên, một nhân viên có thể tham gia làm tại nhiều vị trí khác nhau trong công ty. Về phương hướng đầu tư, trong thời gian tới công ty sẽ thực hiện đầu tư và hai mảng chính đó là đầu tư cho công nghệ và đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ. Về đầu tư cho công nghệ, công ty sẽ thực hiện nâng cao chất lượng công nghệ, ứng dụng vào việc tạo ra các sản phẩm dịch vụ dựa trên công nghệ hiện đại. Công ty sẽ hoàn thiện, đưa ra các giải pháp hữu ích hơn cho phần mềm BO@, tăng tốc độ xử lý lệnh của công ty trên sàn HOSE, sẵn sàng thực hiện giao dịch thông sàn HASTC khi trung tâm giao dịch có yêu cầu, hoàn thiện màn hình giao dịch cho các AT(Active trader),……. Một trong những nội dung đầu tư mà công ty tập trung trong thời gian tới đó là đầu tư nâng cao khả năng cung cấp các dịch vụ cho mọi đối tượng khách hàng, cho dù đó là khách hàng cũ của VNDirect đến các khách hàng mới, các khách hàng lớn cho đến cácActive Trader. Đối với các mọi khách hàng tại VNDirect, công ty sẽ đưa ra các tiện ích cho các nhà đầu tư như là đặt phí giao dịch thấp 0.2% cho mọi nhà đầu tư, cung cấp các tiện ích giao dịch, tăng tốc độ xử lý lệnh cho các nhà đầu tư(hiện nay tốc độ xử lý lệnh của VNDirect là tốt nhất thị trường 87lệnh/s), cung cấp thông tin trên trang web chính của công ty www.vndirect.com.vn với các thông tin đầy đủ và cập nhật hơn, công ty cũng cung cấp các công cụ hỗ trợ phân tích đầu tư. Đối với các khách hàng mới, các tiện ích mà công ty cung cấp cho đối tượng khách hàng này đó là đường dây hỗ trợ đặt lệnh, có đội ngũ thông tin thị trường cập nhật với khoảng 10 chuyên gia và thường xuyên có các báo cáo hỗ trợ đầu tư vào các ngày giao dịch. Đối với các khách hàng lớn, công ty sẽ cung cấp các dịch vụ một cách hết sức chuyên nghiệp, có nhân viên tư vấn riêng với trình độ và kinh nghiệm cao, có đội ngũ phân tích định kỳ và sẵn sàng chia sẻ cơ hội đầu tư với khách hàng. Đối với các khách hàng là các nhà kinh doanh chứng khoán, công ty sẽ đưa ra các tiện ích cho đối tượng khách hàng này như tốc độ xử lý lệnh nhanh, có lực lượng Market Info mạnh mẽ, hoàn thiện màn hình giao dịch cho AT(active trader). Bảng 3.1. Mục tiêu VNDirect trong năm 2009 Năm 2008 Mục tiêu năm 2009 Lợi nhuận -86.166.711.088đ 15.000.000.000đ Số lượng khách hàng 14.800 Tài khoản 18.000 Tài khoản Thị phần môi giới 2.9% 5% Vị thế - Xếp thứ 15 trong số các công ty chứng khoán - Tốp 500 doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam - Tốp 10 công ty chứng khoán hàng đầu - Tốp 500 doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam Nguồn: Công ty chứng khoán VNDirect Với những chiến lược và phương hướng đầu tư như vậy nên mặc dù thời gian tới các công ty chứng khoán đều được đánh giá là sẽ gặp nhiều khó khăn nhưng VNDirect vẫn đặt mục tiêu khá cao cho năm 2009 này. Công ty phấn đấu sẽ đạt lợi nhuận dương, gia tăng số lượng khách hàng và nâng cao thị phần của công ty. Năm 2008, thị phần môi giới của công ty chỉ đạt 3% thì mục tiêu đến năm 2009 công ty sẽ đạt thị phần môi giới là 5%. Về số lượng tài khoản, tính đến cuối năm 2008 số tài khoản khách hàng tại công ty là gần 15.000 tài khoản thì mục tiêu của công ty là đến cuối năm 2009 số tài khoản khách hàng là 18.000 tài khoản, xếp thứ 10 trong số các công ty chứng khoán. Mục tiêu của công ty là vẫn đứng vững trong danh sách 500 doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam. 3.2. Phân tích mô hình SWOT tại công ty cổ phần chứng khoán VNDirect 3.2.1. Điểm mạnh Là công ty chứng khoán thành viên của tập đoàn IPA: Là công ty con của một tập đoàn dịch vụ tài chính và bất động sản nên VNDirect có nhiều thuận lợi mà các công ty chứng khoán khác không có. Đó là sự bảo đảm về nguồn vốn từ IPA, đó là những uy tín mà IPA đã tạo dựng hơn 10 năm qua, đó là kinh nghiệm của những nhà lãnh đạo của IPA để tạo nên một VNDirect tuy rất mới nhưng không hề non trẻ cùng với những đối tác tài chính là những đối tác cũ của IPA. Công ty được thành lập với đội ngũ lãnh đạo đầy tài năng và kinh nghiệm: VNDirect được thành lập bởi đội ngũ lãnh đạo gồm những người có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính và chứng khoán trong nước và quốc tế, đứng đầu là chị Phạm Minh Hương, từng là giám đốc điều hành công ty chứng khoán Sài Gòn SSI và các cộng sự của chị, trong đó cũng có nhiều người đã từng là nòng cốt của SSI. Điều đó cho thấy những thế mạnh trong đội ngũ lãnh đạo của VNDirect mà không nhiều công ty chứng khoán có được. Có một nền tảng công nghệ hiện đại bậc nhất so với các công ty chứng khoán khác: Đây có lẽ là điểm nổi trội nhất của VNDirect so với các công ty chứng khoán khác, một thế mạnh mà VNDirect khó có thể bị phá vỡ. Mặc dù mới thành lập vào cuối năm 2006, nhưng ngay lập tức VNDirect đã đi sâu vào phát triển mạng lưới công nghệ, trở thành công ty chứng khoán duy nhất Việt Nam tự sử dụng phần mềm của mình. Tiếp sau đó là hàng loạt dấu ấn về công nghệ, đó là công ty chứng khoán đầu tiên đưa vào sử dụng dịch vụ Online và cung cấp tất cả các dịch vụ Online cho các nhà đầu tư, là công ty chứng khoán được thử nghiệm các giải pháp giao dịch như giao dịch từ xa HASTC, giao dịch thông sàn HOSE, là công ty chứng khoán có tốc độ truy cập bảng giá nhanh nhất, có tốc độ cử lý lệnh nhanh nhất thị trường,…. Các sản phẩm dịch vụ của VNDirect luôn phong phú và có chi phí rẻ: VNDirect có hệ thống các sản phẩm dịch vụ tương đối toàn diện và cung cấp các tiện ích giao dịch thuận lợi cho các nhà đầu tư, đặc biệt là các sản phẩm dịch vụ trực tuyến. VNDirect cung cấp cho các nhà đầu tư các dịch vụ trực tuyến từ mở tài khoản đến nộp tiền, chuyển tiền, đặt và huỷ sửa lệnh, ứng trước tiền bán chứng khoán,……với chi phí rất thấp. Công ty thường đưa ra mức phí giao dịch vào loại thấp nhất thị trường, với mức phí chỉ 0.2% trên tổng giá trị giao dịch bất kể thời điểm thị trường đang nóng, đó là một ưu điểm của VNDirect. Cơ chế hoạt động năng động, thích nghi nhanh với các thay đổi của môi trường kinh doanh và đòi hỏi của khách hàng Đội ngũ nhân viên trẻ, chuyên nghiệp, giàu tài năng, nhiệt tình với công việc, được đào tạo bài bản tại các quốc gia danh tiếng trong và ngoài nước. 3.2.2. Điểm yếu Các nhân viên của VNDirect vẫn chưa có đủ năng lực để tận dụng điểm mạnh về công nghệ nên dẫn đến lãng phí nguồn lực công nghệ. Mặc dù mới thành lập nhưng VNDirect luôn đi đầu với những sản phẩm công nghệ hàng đầu mà các công ty chứng khoán chưa có được. Tuy nhiên, khả năng đào tạo đội ngũ nhân viên đáp ứng với yêu cầu công nghệ cao lại là hạn chế của công ty. Vốn điều lệ chưa cao. Hiện tại vốn điều lệ của VNDirect chỉ là 300 tỷ đồng, xếp thứ 15 trong số các công ty chứng khoán, kém hơn rất nhiều so với các công ty chứng khoán hàng đầu như Chứng khoán Sài Gòn SSI, chứng khoán Sài Gòn Thương Tín đến 3-4 lần. Chính vì hạn chế về vốn nên VNDirect thể huy động được vốn để nâng cao năng lực cạnh tranh manh mẽ trong thời điểm cạnh tranh mạnh mẽ giữa các công ty. 3.2.3. Cơ hội Nền kinh tế Việt Nam đang phát triển với tốc độ rất nhanh, cơ hội để thị trường chứng khoán phát triển là rất lớn Trong những năm qua, nền kinh tế Việt Nam luôn đạt mức tăng trưởng mạnh mẽ khoảng 7- 8%, điều đó cho thấy sức phát triển và tiềm năng tăng trưởng của nền kinh tế. Theo đó, các nhà đầu tư nước ngoài đang nhìn nhận nền kinh tế Việt Nam là một điểm sáng của nền kinh tế thế giới, vốn FDI vào Việt Nam tăng liên tục trong những năm qua, vốn đầu tư của các nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam cũng khá cao( khoảng 3 tỷ USD) và có khả năng sẽ tăng mạnh hơn nữa trong thời gian tới. Thị trường chứng khoán Việt Nam đang dần hoàn thiện hơn, các nhà đầu tư đang hướng tới một thị trường chứng khoán chuyên nghiệp. Thị trường chứng khoán Việt Nam đang tiến dần đến sự chuyên nghiệp, mnà ở đó yêu cầu đòi hỏi các công ty chứng khoán phải có một nền tảng công nghệ hiện đại, nguồn nhân lực có chất lượng cao, các sản phẩm dịch vụ tiện ích. Mà những yếu tố này ở VNDirect là rất thuận lợi do đó cơ hội của công ty trong thời gian tới là rất lớn. Hiện tại mục tiêu của nhà nước ta là tiến hành cổ phần hoá các doanh nghiệp nhà nước, phát hành các trái phiếu cổ phiếu để thu hút vốn, đây là cơ hội thuận lợi giúp cho sự phát triển của VNDirect Hiện nay vẫn còn có khá nhiều các doanh nghiệp, tập đoàn nhà nước chưa cổ phần hoá, mà theo tiến trình của nhà nước thì trong thời gian tới các doanh nghiệp này sẽ phải cổ phần hoá. Trong đó có một số doanh nghiệp lớn sẽ thực hiện cổ phần hoá như Viettel, Mobiphone, Vinaphone,…… đây là cơ hội để cho VNDirect và các công ty chứng khoán khác. Trong ngắn hạn, khi nền kinh tế thế giới còn trong thời kỳ hậu khủng hoảng, thị trường chứng khoán chưa có nhiều tiềm năng tăng trưởng mạnh trở lại thì các công ty chứng khoán có các sản phẩm dịch vụ tiện ích với chi phí thấp như VNDirect có thể thu hút được một lượng lớn khách hàng. 3.2.4. Thách thức Quy mô thị trường còn quá nhỏ, do vậy việc tiến hành đầu tư, đặc biệt là đầu tư mạnh mẽ về công nghệ, đôi khi còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là với những thay đổi về chính sách và giải pháp giao dịch trên thị trường. Trong những năm qua, các cơ quan quản lý thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang tìm lối đi cho thị trường, các sở giao dịch vẫn đàn tìm cho mình các giải pháp giao dịch để phù hợp hơn với các thị trường chứng khoán thế giới. Mặc dù thành lập được hơn 8 năm, nhưng thị trường vẫn còn mang tính sơ khai và chưa đi vào chuyên nghiệp nên thường xuyên thay đổi, đặc biệt là sự thay đổi trong quản lý, hệ thống và trong cả các giải pháp về giao dịch. Chính vì vậy VNDirect gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận với công nghệ cao do có quá nhiều thay đổi khách quan. Có quá nhiều công ty chứng khoán đang hoạt động trên thị trường: Thị trường chứng khoán Việt Nam còn rất nhỏ về quy mô, trên cả 2 sàn thì số cổ phiếu niêm yết chỉ hơn 300 cổ phiếu, thị trường OTC chưa phát triển, giá trị giao dịch trong một ngày chỉ đạt hơn 500 tỷ đồng trong khi có tới 92 công ty chứng khoán đang hoạt động, điều này dẫn đến sự canh tranh mạnh mẽ giữa các công ty chứng khoán. Trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán Việt Nam chưa có nhiều tiếm năng tăng trưởng mạnh mẽ, nguy cơ các công ty chứng khoán vẫn sẽ bị thua lỗ và phá sản. VNDirect cũng không nằm ngoài nguy cơ đó. Thị trường chứng khoán Việt Nam có quy mô quá nhỏ, trong khi có quá nhiều công ty chứng khoán hoạt động, dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt giữa các công ty. Đặc biệt là sự cạnh tranh đến từ các đối thủ mới và các đối thủ cạnh tranh đến từ nước ngoài. Quy mô của thị trường chứng khoán Việt Nam còn rất nho, song có tới hơn 90 công ty chứng khoán đang hoạt động và rất nhiều hồ sơ xin thành lập của các công ty chứng khoán mới, điều đó nói lên sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các công ty chứng khoán ở Việt Nam trong thời gian tới. Sự gia nhập của các đối thủ cạnh tranh mới có tiềm lực về vốn và công nghệ đến từ trong và ngoài nước như Kim Eng,…… thực sự là mối đe doạ đối với các công ty khác. Các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam còn chưa chuyên nghiệp, sự hiểu biết của họ về các sản phẩm dịch vụ là chưa rõ ràng, đôi khi họ chỉ chạy theo các sản phẩm dịch vụ có chi phí thấp, nên việc đầu tư vào dịch vụ gặp nhiều khó khăn. Đây thực sự là vấn đề đối với các công ty chứng khoán ở các thị trường chứng khoán nhỏ như Việt Nam, các công ty chứng khoán muốn phát triển bắt buộc họ phải đầu tư nâng cao chất lượng các sản phẩm dịch vụ. Tuy nhiên các nhà đầu tư chưa nhận thấy rõ được những tiện ích và sự chuyên nghiệp mà các sản phẩm dịch vụ này đem lại, do vậy họ vẫn tìm đến các sản phẩm dịch vụ của các công ty chứng khoán có chi phí sử dụng thấp hơn. 3.3. Một số giải pháp về đầu tư nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của công ty trong thời gian tới Nâng cao năng lực cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường là điều hết sức cần thiết đối với các doanh nghiệp chứ không chỉ riêng gì đối với các công ty chứng khoán. Với các công ty chứng khoán Việt Nam, vì điều kiện thị trường và các nhân tố khách quan và chủ quan nền việc đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, năm 2008 và năm 2009, nền kinh tế Việt Nam và thế giới lâm vào cuộc khủng hoảng trầm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường chứng khoán và hoạt động của các công ty chứng khoán. Chính vì vậy việc đưa ra các giải pháp về đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh trong thời gian tới và về lâu dài là rất quan trọng. Khi xem xét tình hình thực tế ở VNDirect, có thể đưa ra các nhóm giải pháp sau đối với hoạt động đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty: 3.3.1. Nâng cao khả năng huy động vốn Vốn là yếu tố tiên quyết giúp cho sự phát triển của bất kỳ doanh nghiệp nào, đặc biệt với các công ty chứng khoán thì vốn càng có ý nghĩa quan trọng hơn. Việc đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh bắt buộc phải có một lượng vốn lớn để phù hợp với chiến lược đầu tư. Do vậy để nâng cao năng lực cạnh tranh thì trước hết công ty phải tăng vốn điều lệ để mở rộng hoạt động các nghiệp vụ, mở rộng quy mô sản phẩm, nâng cao trình độ công nghệ chứng khoán, từng bước chiếm lĩnh thị trường, tạo bước tiên phong trong chiến lược kinh doanh. Hiện nay nguồn vốn mà VNDirect đang sử dụng là từ nguồn vốn tự có và lợi nhuận để lại, không có các khoản vốn vay, do vậy công ty vẫn chưa tận dụng được tối ưu nguồn vốn của mình. Trước mắt, nền kinh tế thế giới và trong nước vẫn đang chịu hậu quả của cuộc khủng khoảng kinh tế, IPA và VNDirect cũng chịu tác động trực tiếp từ cuộc khủng hoảng này. Một lượng lớn tài sản của IPA và VNDirect đã bị mất, việc huy động thêm vốn vào thời điểm hiện tại gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên về lâu dài, việc huy động thêm vốn là hết sức cần thiết. Do vậy công ty cần có những biện pháp nhằm đa dạng hoá nguồn vốn cho hoạt động đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh như: Sử dụng hiệu quả nguồn vốn tự có cho hoạt động đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh bởi vì nguồn vốn này là nguồn vốn có chi phí sử dụng thấp nhất. Tăng vốn điều lệ thông qua việc huy động vốn từ tập đoàn mẹ IPA, khi vốn điều lệ tăng lên thì công ty có điều kiện về vốn để nâng cao khả năng cạnh tranh. Huy động các khoản vốn vay có chi phí thấp từ các khoản thu nhập của nhân viên, từ các định chế tài chính là bạn hàng cảu IPA và VNDirect và từ các đối tác chiến lược, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đòn bẩy tài chính. 3.3.2. Chuyển dịch cơ cấu đầu tư hợp lý Cơ cấu vốn hợp lý mục tiêu mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng đều mong muốn đạt được chứ không chỉ riêng các công ty chứng khoán. Cơ cấu vốn đầu tư hợp lý thể hiện sự hiệu quả của đầu tư, nếu công ty mà phân bổ cơ cấu vốn không hợp lý có thể dẫn đến lãng phí các nguồn lực đầu tư. Đối với các công ty chứng khoán, phải phân chia thích hợp giữa tỷ lệ vốn dành cho đầu tư và tỷ lệ vốn dành cho kinh doanh, trong phần vốn dành cho đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh thì cũng phải phân bổ hợp lý nguồn vốn dành cho đầu tư vào cơ sở vật chất, cho máy móc thiết bị công nghệ, cho đầu tư sản phẩm dịch vụ, nguồn nhân lực và cho marketing. Hiện nay đối với các công ty chứng khoán thường dành khoảng 5-7% vốn dành cho hoạt động đầu tư, nhưng thực sự các công ty chứng khoán cần linh hoạt trong việc chuyển dịch cơ cấu này, có thể là giảm xuống 4-5% hoặc có thể tăng lên trên 10% tuỳ theo điều kiện thị trường. Trước mắt, công ty cần chú trọng vào việc đầu tư theo chiều sâu chứ không tập trung đầu tư theo chiều rộng. Lượng vốn dành cho đầu tư trong thời gian tới sẽ là rất ít, chính vì vậy công ty cần sử dụng chúng một cánh hợp lý. Trong thời gian tới, VNDirect cần tập trung đầu tư vào nghiên cứu, nâng cao chất lượng các sản phẩm dịch vụ, marketing, đầu tư nâng cao công nghệ và các sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao. Trong dài hạn để thực hiện tốt việc phân bổ nguồn vốn thì VNDirect cần phải thực hiện tốt các vấn đề sau: Phải có công tác lập kế hoạch đầu tư hợp lý và rõ ràng, có nhiều phương án đầu tư để phù hợp với điều kiện của thị trường và chính sách chủ trương của cơ quan quản lý thị trường. Có sự tham gia quản lý và giám sát của bộ máy lãnh đạo nhằm đảm bảo kế hoạch và hiệu quả đầu tư. 3.3.3. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn Việc huy động vốn là một vấn đề nhưng làm thế nào để sử dụng hiệu quả nguồn vốn đã huy động được lại là vấn đề quan trọng hơn. Vốn dành cho đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh ở một công ty chứng khoán như VNDirect thường chỉ chiếm dưới 10% VCSH, do vậy việc sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư là hết sức quan trọng. Ở vào thời điểm nào thì việc đầu tư nâng cao hiệu quả nguồn vốn cũng hết sức quan trọng, đặc biệt là trong giai đoạn khủng hoảng, khi nguồn vốn dành cho đầu tư là thấp hơn rất nhiều nên việc sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đầu tư càng trở nên có ý nghĩa. Trong thời gian tới, công ty cần phải sử dụng vốn đầu tư một cánh tập trung, tiết kiệm và phải đầu tư theo kế hoạch, tập trung đầu tư vào các sản phẩm, nghiệp vụ mà công ty có nhiều lợi thế. Trong dài hạn, muốn sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đầu tư thì VNDirect cần thực hiện những tốt những vấn đề sau: Trong hoạt động đầu tư, VNDirect cần đầu tư một cách có định hướng, trọng điểm, tránh đầu tư dàn trải, gây lãng phí thất thoát vốn. Việc sử dụng vốn hiệu quả là rất cần thiết, đặc biệt với những công ty mà lượng vốn dành cho đầu tư không nhiều. Trong thời gian thị trường chứng khoán phát triển rất nóng vào năm 2007, công ty đã đầu tư rất mạnh vào 2 lĩnh vực là máy móc thiết bị và nguồn nhân lực. Đến thòi điểm hiện tại, vấn đề xảy ra đó là có quá nhiều máy móc thiết bị đã được đầu tư không sử dụng đến hoặc có sử dụng nhưng hiệu suất sử dụng rất thấp, nguồn nhân lực thì thừa và chất lượng không cao, chính vì vậy công ty phải thanh lý hợp đồng lao động và thanh lý bớt các tài sản cố định đã đầu tư, gây nên lãng phí vốn. VNDirect cần có bộ máy chuyên quản lý giám sát quá trình đầu tư, nhằm đảm bảo đầu tư đúng kế hoạch. Quản lý chặt chẽ vấn đề thu chi, tránh tình trạng thất thoát lãng phí vốn, vì đó là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến việc đầu tư không có hiệu quả. VNDirect cần xây dựng nên cơ cầu vốn hợp lý và phù hợp với điều kiện của VNDirect. Hiện tại, VNDirect chỉ có nguồn vốn tự có mà không sử dụng vốn vay, tuy nhiên VNDirect hoàn toàn có thể sử dụng vốn vay thông qua các định chế tài chính có quan hệ với VNDirect và IPA để nâng cao nguồn vốn và có một tỷ lệ vốn hợp lý. 3.3.4. Tăng cuờng đầu tư phát triển nguồn nhân lực Nguồn nhân lực là yếu tố quyết định đến hiệu quả hoạt động của mọi doanh nghiệp. Với các công ty chứng khoán thì yếu tố nguồn nhân lực lại càng trở nên có ý nghĩa quan trọng hơn bởi thị trường chứng khoán là một thị trường đặc biệt, là thị trưởng đỉnh cao của tất cả các thị trường. Các thành viên trong công ty chứng khoán chính là sức mạnh lớn nhất mà các công ty chứng khoán có được, là người tạo xây dựng nên năng lực cạnh tranh của công ty chứng khoán. Chính vì vậy các công ty chứng khoán nói chung và VNDirect nói riêng luôn muốn đầu tư để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của mình. Trong năm qua, VNDirect đã bị thua lỗ 86.1 tỷ đồng. Trong các khoản chi phí của công ty thì chi phí cho nhân viên là 13.8 tỷ đồng, chiếm 48% tổng chi phí hoạt động. Qua các con số này chúng ta có thể thấy chi phí cho nhân lực tại VNDirect là quá lớn. Trong khi năm vừa qua, công việc không nhiều, hầu hết nhân viên ở công ty đều chỉ làm việc với khoảng 50% công suất, điều này làm cho thất thoát lãng phí nguồn lực. Trong thời gian tới, các công ty chứng khoán vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn, vì vậy VNDirect cần phải điều chỉnh lại cơ cấu nhân sự nhằm cân đối tài chính, tiếp tục giảm bớt một phần nhân viên ở các phòng ban ít việc, và tuyển thêm những nhân viên có kinh nghiệm và có thể giải quyết được nhiều công việc. Về lâu dài việc đầu tư nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là một việc rất quan trọng. Để có thể làm được việc này, VNDirect cần thực hiện một số công việc sau: Trong vấn đề tuyển dụng, công ty vẫn cần tiếp tục duy trì phương thức tuyển dụng như trước đó là tuyển dụng những sinh viên đang còn ngồi trên ghế nhà trường để các sinh viên này vừa học vừa làm, tuyển những sinh viên có năng lực đã thực tập tại công ty và tuyển những nhân viên đã có kinh nghiệm. Tuy nhiên vấn đề đặt ra là công ty cần xây dựng nên phương thức tuyển dụng tốt hơn để có thể tuyển được những nhân viên có chất lượng hơn. Xây dựng một kế hoạch về đào tạo và tuyển dụng chặt chẽ, tránh tình trạng thiếu và yếu về nhân lực nhưng cũng tránh việc tuyển dụng ồ ạt, nhân lực chất lượng thấp. Tất cả phải được thực hiện theo kế hoạch đề ra từ trước của ban lãnh đạo. Trong đào tạo, công ty phải thường xuyên tổ chức đào tạo cho nhân viên của mình về chuyên mô, nghiệp vụ và kiến thức thị trường nhằm tạo nên một đội ngũ nhân viên đồng đều, có chất lượng cao. Đặc biệt phải thường xuyên đào tạo cho nhân viên tiếp cận với hệ thống công nghệ mới và sử dụng hiệu quả công nghệ đó. Có chính sách tạo nguồn nhân lực dài hạn, chất lượng cao. Đây là vấn đề mấu chốt quyết định đến tương lai và tiềm năng phát triển của công ty. Một công ty chứng khoán như VNDirect cần có những nhân viên giỏi về tài chính, chứng khoán và công nghệ thông tin. Do đó, VNDirect cần tài trợ cho các nhân viên giỏi đi học ở nước ngoài để tiếp cận với trình độ, kiến thức ở các quốc gia phát triển để mai sau về phục vụ cho VNDirect. Nâng cao chất lượng của bộ máy quản lý về chuyên môn và khả năng quản lý. Tất cả các quản lý đầu ngành ở VNDirect đều phải thường xuyên được đào tạo nâng cao trình độ như trưởng các bộ phận, khối nghiệp vụ, trưởng phòng,…… Có chính sách đãi ngộ đối với nhân viên của VNDirect. Đây là công việc hết sức quan trọng, có tác dụng nâng cao hiệu quả làm việc của nhân viên, tạo ra tình thân và tình cảm giữa mọi người trong công ty. Công ty phải thực hiện các chế độ về BHYT, BHXH đầy đủ cho nhân viên. Thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu, picnic nhằm tạo ra không khí thoải mái và thân thiện giữa các thành viên trong công ty. Về chính sách lương thưởng, có chính sách lương rõ ràng, có chính sách thưởng cho các nhân viên có thành tích xuất sắc, thưởng cho nhân viên trong các dịp lễ tết,…..Nâng cao chất lượng các hoạt động phúc lợi của công ty 3.3.5. Tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng, trình độ công nghệ Cơ sở hạ tầng, máy móc thiết bị và công nghệ là những yếu tố có tác động trực tiếp đến năng lực cạnh tranh cảu công ty chứng khoán. Nó thể hiện bộ mặt của công ty, khả năng thực hiện các giao dịch cho các khách hàng, tạo ra sự đa dạng và thế mạnh trong các sản phẩm dịch vụ của VNDirect. Đây đã là một điểm mạnh của VNDirect, chính vì vậy làm như thế nào để tiếp tục giữ vị thế của mình và nâng cao nó hơn nữa có ý nghĩa rất quan trọng. Trước mắt, VNDirect cần tập trung đầu tư theo chiều sâu, việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, máy móc thiết bị đòi hỏi chi phí khá hơn, hơn nữa việc đầu tư này cũng khó đem lại hiệu quả cao. Trogn thời gian tới, VNDirect cần phải đầu tư để nâng cấp sàn giao dịch của mình để phù hợp hơn cho giao dịch của các nhà đầu tư và các nhân viên của công ty. Về công nghệ, tiếp tục đầu tư nâng cấp phần mềm máy chủ, đưa ra các giải pháp giao dịch mới cho các nhà đầu tư, năm 2009 VNDirect sẽ đưa màn hình giao dịch mới cho các AT. Về lâu dài, việc đầu tư cho cơ sở hạ tầng, máy móc thiết bị và công nghệ có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt là đối với một công ty ty chứng khoán xác định tập trung vào công nghệ như VNDirect. Để làm được điều này, VNDirect cần thực hiện một số vấn đề sau: Đầu tư một cách hợp lý, có kế hoạch. Tránh đầu tư một cách ồ ạt, gây lãng phí các nguồn lực. Phải có tỷ lệ đầu tư cho hạ tầng, máy móc thiết bị một cách cân đối và phù hợp. Kết hợp giữa đầu tư nâng cao chât lượng máy móc, công nghệ với chất lượng nguồn nhân lực. Tránh tình trạng đầu tư quá mạnh vào công nghệ, nhưng nguồn nhân lực lại không theo kịp. Tăng cường nghiên cứu phát triển phần mềm, cập nhật những giải pháp mới từ nước ngoài. Tiến tới trở thành công ty chứng khoán có công nghệ hiện đại nhất thị trường, có thể thực hiện chuyển giao công nghệ cho các công ty chứng khoán khác. Phân bổ máy móc thiết bị hợp lý giữa các phòng ban, các chi nhánh và đại lý nhận lệnh. Tránh tình trạng vừa thiếu vừa thừa, làm giảm hiệu quả đầu tư. Tiếp tục nghiên cứu các giải pháp kỹ thuật mới nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho nhà đầu tư. Tiếp tục nâng cao tốc độ nhận và nhập lệnh trên sàn HOSE, cải tiến bảng giá DIRECR BOARD và nâng cấp hoàn thiện website của công ty. 3.3.6. Tăng cường đầu tư nghiên cứu thị trường, gia tăng số lượng khách hàng Với các công ty chứng khoán nói chung và VNDirect nói riêng, việc nắm bắt được thị trường luôn là vấn đề quan trọng, nó sẽ quyết định đến hoạt động và kết quả của kinh doanh và đầu tư của công ty. Trong đó mục tiêu xuyên suốt của công ty đó là gia tăng thị phần và có lợi nhuận. Để đạt được hai mục tiệu này đòi hỏi VNDirect phải tập trung đầu tư cho hoạt động nghiên cứu thị trường và gia tăng số lượng tài khoản. Dù thời điểm nào thì hoạt động này cũng là rất cần thiết, để làm được điều này, VNDirect cần thực hiện những vấn đề sau: Phân bổ vốn đầu tư hợp lý cho hoạt động nghiên cứu thị trường thông qua bộ phận nghiên cứu thị trường Market Info của công ty. Nâng cao chất lượng bộ phận này thông qua đầu tư cho nhân sự, máy móc thiết bị và cho quy trình nghiên cứu. Phân khúc thị trường và nhóm khách hàng, xác định nhóm khách hàng, phần thị trường mà VNDirect cần tập trung. Tìm kiếm khách hàng mới, gia tăng số lượng tài khoản, phấn đấu trở thành một trong những công ty chứng khoán có số lượng tài khoản khách hàng lớn nhất thị trường. Chăm sóc các khách hàng cũ của công ty, kể cả khách hàng cá nhân và tổ chức. Mở rộng thị trường sang các nhà đầu tư nước ngoài, bởi lẽ các nhà đầu tư nước ngoài chính là những nhà đầu tư có giá trị giao dịch lớn trên thị trường. 3.3.7. Đẩy mạnh hoạt động Marketing Marketing là hoạt động cần thiết đối với bất kỳ doanh nghiệp nào, đặc biệt là các công ty cung cấp dịch vụ như công ty chứng khoán. Trong nền kinh tế thị trường và trước sức ép của cạnh tranh lớn như hiện nay thì yêu cầu phải phát triển thương hiệu là vấn đề hết sức cần thiết. Điều đó đòi hỏi công ty phải thực hiện tốt hoạt động marketing. Trong những năm qua, công ty đã cố gắng đầu tư vào hoạt động marketing, song vì những nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau mà hoạt động marketing tại VNDirect vẫn còn chưa thực sự hiệu quả. Để tăng hiệu quả của hoạt động đầu tư cho marketing thì VNDirect cần thực hiện một số vấn đề sau: Tăng cường vốn đầu tư hợp lý hơn cho hoạt động marketing, cần phải giúp mọi người trong công ty từ bộ máy lãnh đạo đến các nhân viên nhận thức rõ vai trò quan trọng của hoạt động marketing đối với công ty. Quản lý chặt chẽ và có kế hoạch đầu tư, tránh đầu tư dàn trải, lãng phí. Quảng bá hình ảnh thương hiệu của VNDirect đến với các nhà đầu tư trong và ngoài nước thông qua báo chí, truyền hình, băng rôn và các cuộc hội thảo. Mọi người trong công ty đều phải nhìn thấy được giá trị của công ty để truyền nó đến các nhà đầu tư, có như vậy thì hoạt động marketing mới đạt được hiệu quả. Thường xuyên tổ chức các buổi hội thảo với các nhà đầu tư. Một mặt tìm cơ hội, trao đổi thông tin với các nhà đầu tư, mặt khác giới thiệu VNDirect đến với các nhà đầu tư. Tổ chức các buổi giao lưu với các bạn sinh viên. Đây là hoạt động mà VNDirect thường xuyên tổ chức, tuy nhiên VNDirect cần mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng các buổi giao lưu này. Hoạt động này là rất cần thiết bởi các bạn sinh viên là tương lai của đất nước, lại là những khách hàng tiềm năng của công ty, hơn nữa các bạn sinh viên là những người có thể truyền bá thương hiệu VNDirect ra thị trường có hiệu quả nhất. 3.3.8. Đa dạng hoá và nâng cao chất lượng sản phẩm Ngay từ khi thành lập VNDirect đã xác định tập trung vốn đầu tư cho nghiên cứu đa dạng hoá và nâng cao chất lượng sản phẩm. Chỉ có thường xuyên đổi mới nâng cao chất lượng các dịch vụ thì VNDirect mới có thể thu hút được các khách hàng mới và làm hài lòng các khách hàng cũ của mình. Để có thể giải quyết tốt vần để này, VNDirect cần thực hiện những giải pháp sau: Đầu tư cho hoạt động nghiên cứu, phát triển các sản phẩm thông qua phòng giải pháp nghiệp và thị trường. Nghiên cứu tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới cho các nhà đầu tư. Các sản phẩm này phải phục vụ cho các nhóm khách hàng khác nhau, tiện lợi cho nhà đầu tư và phải có tính nổi trội hơn so với sản phẩm dịch vụ tương tự của các công ty chứng khoán khác. Nâng cấp các sản phẩm đã có, đặc biệt là các sản phẩm có tính công nghệ cao đã trở thành thế mạnh của VNDirect như các sản phẩm Online. Phấn đấu Online hoá các sản phẩm dịch vụ. Giảm chi phí sử dụng sản phẩm dịch vụ, khuyến mại, ưu tiên phí sử dụng cho các khách hàng là các nhà đầu tư lớn, các khách hàng có giá trị giao dịch lớn,……. Để làm được điều này, yêu cầu công ty phải có quy trình đầu tư tốt, tiết kiệm và hiệu quả cao, qua đó mới có thể giảm chi phí sử dụng dịch vụ. Nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên, thường xuyên đào tạo để nhân viên hiểu rõ các sản phẩm dịch vụ mới của công ty. Đặc biệt là các nhân viên môi giới, những người thường xuyên tiếp xúc với khách hàng, phải hiểu rõ các sản phẩm này để tư vấn, hướng dẫn cho khách hàng. KẾT LUẬN Trong những năm gần đây cùng với sự phát triển của nền kinh tế, thị trường chứng khoán Việt Nam đang có những sự phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và chất lượng, ngày càng chứng tỏ đây là một lĩnh vực quan trọng đối với nền kinh tế của đất nước. Với những tiền đề thuận lợi như vậy, trong tương lai thị trường chứng khoán Việt Nam chắc chắn sẽ là kênh huy động vốn tốt nhất cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên đi cùng với sự phát triển đó chính là cạnh tranh, cạnh tranh là là điều tất yếu trong nền kinh tế thị trường. Khi thị trường chứng khoán phát triển sẽ dẫn đến sự cạnh tranh ngày càng quyết liệt giữa các công ty chứng khoán, để tồn tại và phát triển, một yêu cầu tất yếu đối với các công ty chứng khoán đó là đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh. Với những biến động phức tạp và khó lường của thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian qua, chắc chắn các cơ quan quản lý thị trường và các công ty chứng khoán phải có cái nhìn chính xác hơn, thực hiện đầu tư có kế hoạch hơn thì mới có thể phát triển được. Qua bài luận này, đã mang lại cái nhìn tổng quan nhất về thị trường chứng khoán và hoạt động của các công ty chứng khoán. Với VNDirect, hoạt động đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh thực sự đã có những tác động nhất định đến doanh thu, lợi nhuận và vị thế của công ty trên thị trường. Mặc dù bài luận chỉ dừng ở việc nghiên cứu thực trạng và giải pháp đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh tại công ty cổ phần chứng khoán VNDirect, nhưng hy vọng nó sẽ tạo ra định hướng đầu tư chung của các công ty chứng khoán. Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn các anh chị tại công ty cổ phần chứng khoán VNDirect và đặc biệt là TS Trần Mai Hương đã nhiệt tình giúp đỡ tôi hoàn thành chuyên đề này. TÀI LIỆU THAM KHẢO PGS.TS. Nguyễn Bạch Nguyệt; TS. Từ Quang Phương - Giáo trình Kinh tế đầu tư - NXB Đại học Kinh tế quốc dân năm 2007 Giáo trình Thị trường vốn - Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. TS. Đào Lê Minh - Giáo trình Những vấn đề cơ bản về chứng khoán và thị trường chứng khoán - NXB Chính trị Quốc gia Hà Nội – 2002. - Luật chứng khoán 2006 - Nghị định 144/2003/NĐ-CP về chứng khoán và TTCK Báo cáo tài chính và báo cáo vốn chủ sở hữu năm 2007-2008 công ty cổ phần chứng khoán VNDirect Báo cáo tổng kết tình hình kinh tế- tài chính- thị trường chứng khoán Việt nam năm 2008 và dự báo cho năm 2009 của Vietstock. Các website sau: www.vndirect.com.vn www.dautuchungkhoan.vn www.ssc.gov.vn www.ipa.com.vn www.vietstock.com.vn www.vneconomy.vn www.cafef.vn www.mof.gov.vn Nguồn thông tin và số liệu tại phòng dịch vụ khách hàng, phòng nhân sự công ty cổ phần chứng khoán VNDirect.