Khóa luận Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Liên Bang Nga –Tình hình và triển vọng

sù thô ®éng cña nÒn kinh tÕ Nga n¬i mµ c¸c nhµ ®Çu t­ chØ t¸c ®éng vµo m«i tr­êng ®Çu t­ lµ chñ yÕu, hä chØ t×m ®Õn nh÷ng ngµnh kinh tÕ vèn lµ tiÒm n¨ng sinh lîi s½n cã t¹i Nga, ngoµi ngµnh c«ng nghiÖp n¨ng l­îng vèn ®­îc coi lµ ngµnh ®Çu t­ kh«ng hÒ bÞ thÊt b¹i thua lç, c¸c nhµ ®Çu t­ chØ chó träng vµo nh÷ng ngµnh kinh tÕ mµ vèn ®Çu t­ thu håi nhanh. §iÒu nµy chøng tá sù t¸c ®éng cña chÝnh phñ Nga vµo viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn ch­a hiÖu qu¶. Sù mÊt c©n ®èi trong c¬ cÊu vèn ®Çu t­ kh«ng chØ n»m ë c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ mµ cßn ë c¬ cÊu vïng, l·nh thæ ®­îc ®Çu t­ trong n­íc Nga. Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi chØ tËp trung vµo nh÷ng ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn, c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn vµ d©n trÝ cao, th­êng lµ nh÷ng thµnh phè trung ­¬ng nh­ Matxc¬va (tû träng vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm trªn 50% trung b×nh n¨m) trong khi nh÷ng thµnh phè, l·nh thæ vµ c¸c n­íc céng hoµ kh¸c ®Æc biÖt lµ khu vùc gi¸p Trung ¸ hÇu nh­ kh«ng nhËn ®­îc vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Ngoµi c¸c thµnh phè lín, chØ cã nh÷ng vïng giµu tiÒm n¨ng thiªn nhiªn vµ vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi nh­ vïng Xakhalin vµ vïng ViÔn ®«ng lµ giµnh ®­îc vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ë mét møc ®é nµo ®ã. ViÖc mÊt c©n ®èi c¬ cÊu vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi theo vïng cã liªn hÖ mËt thiÕt víi chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ Nga, do chÝnh s¸ch c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ kh«ng tho¶ ®¸ng nªn nÒn kinh tÕ nga ph¸t triÓn kh«ng c©n ®èi kÐo theo mét sè vïng kinh tÕ chËm ph¸t triÓn tiÕp theo lµ sù ph¸t sinh nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc vµ nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc nµy sÏ lµm gi¶m sù hÊp dÉn víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi khiÕn cho c¸i vßng luÈn quÈn sÏ kh«ng cã ®­êng ra nÕu chÝnh phñ kh«ng cã viÖc ®Çu t­ cÇn thiÕt cho nh÷ng vïng kinh tÕ chËm ph¸t triÓn nµy.Trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch còng nh­ xu thÕ h­íng vÒ t­¬ng lai trong vµi n¨m tíi th× Mü vÉn lµ n­íc ®Çu t­ nhiÒu nhÊt vµo Nga, kÕ ®Õn lµ mét sè n­íc T©y ¢u. tuy nhiªn ®iÒu ®¸ng nãi ë ®©y lµ c¬ cÊu vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo Nga xÐt theo n­íc chñ ®Çu t­ th× vÉn cßn lµ h¹n chÕ lín. MÆc dï Nga lµ mét thÞ tr­êng v« cïng réng lín nh­ng míi chØ thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¸ng kÓ cña Mü, T©y ¢u trong khi ®ã nh÷ng chñ ®Çu t­ lín trªn thÕ giíi kh¸c nh­ NhËt b¶n, Singapo, Hµn quèc, Canada, Oxtralia kh«ng n»m trong danh s¸ch c¸c n­íc ®Çu t­ nhiÒu nhÊt vµo Nga mÆc dï tiÒm lùc kinh tÕ cña c¸c n­íc nµy kh«ng ph¶i lµ yÕu. §iÒu ®ã chøng tá r»ng chÝnh s¸ch ngo¹i giao hç trî kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i cña Nga kh«ng ®­îc triÖt ®Ó, kh«ng t¹o ra sù hÊp dÉn ®èi víi nh÷ng nhµ ®Çu t­ cña nh÷ng n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn ngoµi Mü vµ mét sè n­íc T©y ©u trong khi ®ã c¸c n­íc nµy lµ nh÷ng thÞ tr­êng cã thÓ cung cÊp cho Nga nh÷ng nguån vèn ®Çu t­ mµ Nga ®ang cÇn. Cã thÓ thÊy r»ng th«ng qua viÖc nghiªn cøu t×nh h×nh ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i Nga, mét vÊn ®Ò næi cém lªn lµ m«i tr­êng ®Çu t­ ë Nga vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ tiªu cùc khiÕn cho nhiÒu nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn e ng¹i ch­a d¸m ®Çu t­ vµo Nga. Cã thÓ liÖt kª ra ®©y nh÷ng h¹n chÕ lín nhÊt vÒ m«i tr­êng ®Çu t­ cña Nga: + T×nh h×nh chÝnh trÞ kh«ng æn ®Þnh, do m©u thuÉn chÝnh trÞ gi÷a c¬ quan hµnh ph¸p vµ lËp ph¸p, trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, chÝnh quyÒn liªn bang vµ chÝnh quyÒn c¸c n­íc céng hoµ. M©u thuÉn t«n gi¸o, s¾c téc, phong trµo ly khai vµ ®Æc biÖt lµ t×nh tr¹ng chÝnh phñ hay bÞ thay ®æi... + T×nh tr¹ng x· héi c¨ng th¼ng lu«n lu«n cã nguy c¬ bïng næ c¸c cuéc biÕn lo¹n do chÝnh phñ kh«ng cã chÝnh s¸ch cÇn thiÕt trong viÖc gi¶i quyÕt nî l­¬ng, trî cÊp x· héi vµ thÊt nghiÖp. C¸c chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ th­êng chØ ®em l¹i quyÒn lîi cho tÇng líp giµu cã tµi phiÖt. + HiÖn t­îng téi ph¹m trµn lan kh«ng nh÷ng ®e do¹ tíi an ninh kinh tÕ mµ cßn ®e do¹ c¶ sù an toµn cña c¸c nhµ ®Çu t­ vµ doanh nh©n n­íc ngoµi. HiÖn t­îng b¾t cãc tèng tiÒn khñng bè vÉn cã nguy c¬ bïng næ, thËm chÝ Mafia Nga ®ang cã nguy c¬ len lái vµo c¸c c¬ quan cao nhÊt cña Nga. Bªn c¹nh t×nh tr¹ng téi ph¹m trµn lan lµ tÖ n¹n röa tiÒn vµ tÖ quan liªu cöa quyÒn vµ tham nhòng. Trong b¶ng tæng kÕt vÒ møc ®é tham nhòng cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi th× Nga cïng mét sè n­íc SNG ®øng ë tèp ®Çu. TÖ n¹n tham nhòng vµ röa tiÒn kh«ng nh÷ng g©y tæn thÊt cho nÒn kinh tÕ Nga mµ cßn lµm cho c¸c nhµ ®Çu t­ vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ mÊt lßng tin dÉn ®Õn viÖc c¾t gi¶m viÖn trî vµ c¸c kho¶n tµi trî kh¸c do nghi ngê Nga sö dông sai môc ®Ých vµ lµm thÊt tho¸t vèn. Trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch kinh tÕ, n¹n ch¶y m¸u ngo¹i tÖ ë Nga ®· v­ît c¶ l­îng ngo¹i tÖ mµ c¸c tæ chøc quèc tÕ viÖn trî vµ cho Nga vay. HÖ thèng ph¸p luËt kh«ng hoµn chØnh vµ bÊt æn ®· lµ mét trong nh÷ng nh©n tè chñ yÕu h¹n chÕ ®Çu t­ n­íc ngoµi, tõ viÖc luËt ®Çu t­, c¸c chÝnh s¸ch thuÕ kh«ng hoµn chØnh, kh«ng mang tÝnh hç trî vµ kh«ng æn ®Þnh tíi viÖc thi hµnh luËt ph¸p cña c¸c c¬ quan hµnh ph¸p ®· g©y c¶n trë lín tíi c¸c nhµ ®Çu t­. Sù suy tho¸i cña kinh tÕ, søc mua néi ®Þa gi¶m m¹nh, l¹m ph¸t gi¶m chËm, ®ång tiÒn liªn tôc mÊt gi¸, thÞ tr­êng chøng kho¸n lu«n biÕn ®éng tiªu cùc cïng víi mét ®ång róp kh«ng chuyÓn ®æi ®­îc, m«i tr­êng tµi chÝnh kh«ng lµnh m¹nh khiÕn cho nhiÒu c«ng ty n­íc ngoµi kh«ng d¸m ®Çu t­ vµo Nga. §ång thêi, do c«ng nghÖ th«ng tin cßn l¹c hËu còng nh­ viÖc thiÕu th«ng tin vµ th«ng tin kh«ng chÝnh x¸c cña Nga còng lµm h¹n chÕ rÊt nhiÒu sù tiÕp cËn cña thÞ tr­êng Nga víi c¸c nhµ ®Çu t­ quèc tÕ. V.C¸c biÖn ph¸p c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ t¹i Liªn bang Nga NhËn thøc ®­îc r»ng m«i tr­êng ®Çu t­ cña n­íc m×nh ®ang cßn nhiÒu tiªu cùc, chÝnh phñ Nga còng ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tuy kh«ng ph¶i lóc nµo còng kÞp thêi. Th¸ng 9-1993, tæng thèng Nga ®· cã s¾c lÖnh 1466 vÒ viÖc kh«ng lµm xÊu ®i nh÷ng ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña ®Çu t­ n­íc ngoµi . Sau ®ã lµ hµng lo¹t c¸c dù th¶o ph¸p luËt ®· ®­îc th«ng qua vµ ®­a vµo ¸p dông nh­ thay ®æi vµ bæ sung cho luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi, luËt vÒ vïng kinh tÕ tù do, vÒ c¸c hîp ®ång chuyÓn nh­îng quyÒn ®Ò cËp ®Õn c¸c vÊn ®Ò nh­ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc ®Çu t­, quyÒn ®­îc l­u hµnh ngo¹i tÖ cã ®­îc do xuÊt khÈu s¶n phÈm cña m×nh, ­u ®·i cho c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi n»m ë khu vùc kinh tÕ tù do, tÝnh æn ®Þnh cña viÖc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång cña xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. §¸ng chó ý lµ luËt vÒ thuÕ lîi tøc cho c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t­¬ng tù nh­ c¸c xÝ nghiÖp nhá néi ®Þa. HoÆc thuÕ h¶i quan cã c¸c ®iÒu kho¶n miÔn thuÕ h¶i quan cho c¸c tµi s¶n ®­îc ®­a vµo Nga víi t­ c¸ch ®Ó gãp vèn cè ®Þnh cho c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh. ChÝnh phñ ®· cã b­íc quan träng trong viÖc c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ víi viÖc lËp héi ®ång t­ vÊn vÒ ®Çu t­ vµo th¸ng 7-1994, do thñ t­íng ®øng ®Çu víi thµnh viªn gåm ®¹i diÖn cña 12 n­íc ®Çu t­ lín nhÊt vµo Nga. Khi míi thµnh lËp, héi ®ång gåm ®¹i diÖn cña c¸c c«ng ty ABB, BASF, Citicorp, CoCa-Cola, Siemens... Héi ®ång häp kh«ng d­íi hai lÇn trong n¨m vµ gi÷a c¸c kú cã ba nhãm trùc thuéc héi ®ång lµm viÖc th­êng xuyªn. Nhãm thø nhÊt nghiªn cøu viÖc so¹n th¶o c¸c ®iÒu kho¶n cã liªn quan ®Õn yªu cÇu hoµn thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ vµ c¬ chÕ phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi víi c¸c bé ngµnh vµ c¬ quan hµnh ph¸p. Nhãm thø hai gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan tíi ®iÒu kho¶n cña chÝnh s¸ch thuÕ, h¶i quan vµ ngo¹i tÖ. Nhãm thø ba xö lý c¸c vÊn ®Ò n©ng cao uy tÝn cña n­íc chñ nhµ nhËn ®Çu t­ . ChÝnh nhê viÖc thµnh lËp héi ®ång víi ba nhãm th­êng trùc nµy mµ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn m«i tr­êng ®Çu t­ cña Nga ®· ®­îc th¶o luËn ë quy m« quèc tÕ. Ngoµi ra chÝnh phñ liªn bang còng ®­a ra hµng lo¹t biÖn ph¸p ®Ó c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ nh­ : TiÕn hµnh ®µm ph¸n víi c¸c chÝnh phñ n­íc chñ ®Çu t­ ®Î tiÐn hµnh ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh cïng b¶o vÖ khuyÕn khÝch ®Çu t­ . Nghiªn cøu xem xÐt nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó x¸c lËp hÖ thèng b¶o hiÓm cho n­íc chñ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi . Nghiªn cøu ®Ó ban hµnh ph¸p lÖnh vÒ viÖc sö dông ®Êt vµ cho thuª ®Êt cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi . ThiÕt lËp c¸c hÖ thèng th«ng tin cho c¸c chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Çu n¨m 1995, chÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh thµnh lËp trung t©m hç trî ®Çu t­ n­íc ngoµi trùc thuéc bé kinh tÕ . Trung t©m nµy ®­îc giao nhiÖm vô chÝnh lµ: Cung cÊp th«ng tin ®¸ng tin cËy vÒ m«i tr­êng ®Çu t­ ë Nga vµ c¸c ®èi t¸c Nga . Gióp ®ì c¸c xÝ nghiÖp néi ®Þa tiÕp cËn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó t×m ®­îc ®èi t¸c thÝch hîp. Gióp c¸c bªn chuÈn bÞ lµm c¸c thñ tôc ®Ó kÝ kÕt c¸c hîp ®ång thµnh lËp liªn doanh. §Õn cuèi n¨m 1995, chÝnh phñ ®· th«ng qua ch­¬ng tr×nh tæng hîp khuyÕn khÝch ®Çu t­, chÝnh phñ Nga liªn tôc ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶ ®Ó c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­, cho phÐp thu hót ngµy cµng nhiÒu vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi . Tuy nhiªn, nh÷ng gi¶i ph¸p nµy kh«ng thÓ ®em l¹i kÕt qu¶ tèt ®Ñp ngay khi mµ n­íc Nga cßn ®Çy c¸c khã kh¨n vÒ x· héi, kinh tÕ vµ chÝnh trÞ kh«ng dÔ g× v­ît qua ngay. Theo ®¸nh gi¸ th× m«i tr­êng ®Çu t­ ë Nga hiÖn cßn l©u míi ®­îc nh­ mong muèn, ®é rñi ro vÉn cßn rÊt lín. Nh­ng dï sao nhê nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc ®· t¹o ra xu h­íng nh×n chung lµ tèt ®Ñp lªn ®Ó Nga cã thÓ trë thµnh n¬i ®Çu t­ lý t­ëng cña nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21. §Ó t¹o ra m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn thu hót ngµy cµng nhiÒu vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ vµo nh÷ng ngµnh kinh tÕ träng ®iÓm, chiÕn l­îc, chÝnh phñ Nga ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch ­u tiªn ®Æc biÖt dµnh cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cô thÓ lµ : -ChÝnh phñ ®Æt sù ­u tiªn hµng ®Çu ®èi víi c¸c kho¶n ®Çu t­ vµo ph¸t triÓn tiÒm n¨ng khoa häc, kÜ thuËt c«ng nghÖ cao mµ cho ®Õn nay vÉn ch­a nhËn ®­îc nhiÒu sù ®Çu t­ ®¸ng kÓ trong ®ã lÜnh vùc c«ng nghiÖp qu©n sù, quèc phßng ®­îc quan t©m ®Æc biÖt, nhÊt lµ ®Çu t­ chuyÓn c¸c xÝ nghiÖp quèc phßng sang ho¹t ®éng d©n sù. -KhuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo khu vùc kinh tÕ ®Þnh h­íng xuÊt khÈu kh«ng chØ c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn , n¨ng l­îng mµ cßn gåm c¶ lÜnh vùc m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i, thiÕt bÞ c«ng nghÖ cao; khu vùc s¶n xuÊt hµng ho¸ trong n­íc thay thÕ nhËp khÈu, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, chÕ biÕn thùc phÈm, d­îc phÈm... -¦u tiªn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo lÜnh vùc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, tr­íc tiªn lµ c¬ së h¹ tÇng trong giao th«ng vµ b­u chÝnh viÔn th«ng vèn ®· tôt hËu h¼n 20 n¨m so víi thÕ giíi. -KhuyÕn khÝch ®Çu t­ vµo khu vùc sö dông nhiÒu lao ®éng trong n­íc, ®Æc biÖt lµ khu vùc miÒn trung t©m vµ t©y b¾c n­íc Nga lµ c¸c vïng thõa nh©n lùc vµ khu vùc phÝa ®«ng cã tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó. -C¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi trong lÜnh vùc s¶n xuÊt t­ liÖu s¶n xuÊt, vµ c¸c dÞch vô cã thÓ t¨ng cao hiÖu qu¶ cña nÒn c«ng nghiÖp cã thÓ nhËn ®­îc sù hç trî ban ®Çu cña chÝnh phñ. Tuy nhiªn, râ rµng lîi Ých cña n­íc Nga vµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi kh«ng ph¶i bao giê còng trïng nhau. PhÝa Nga khi x¸c ®Þnh chiÕn l­îc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ theo ®uæi môc tiªu kh«i phôc vµ khai th¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ, khoa häc kÜ thuËt ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, cung cÊp cho thÞ tr­êng trong n­íc vµ xuÊt khÈu hµng ho¸ cã chÊt l­îng cao, tiÕp thu khoa häc kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, nhanh chãng hiÖn ®¹i ho¸, ®­a ®Êt n­íc ®i lªn. Trong khi ®ã c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi tr­íc hÕt l¹i coi Nga nh­ mét thÞ tr­êng cßn bá ngá cÇn khai th¸c kiÕm lêi v× ®©y lµ quèc gia cã tiÒm n¨ng to lín vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó, nguån nh©n lùc dåi dµo, cã tay nghÒ cao, cã nh÷ng thµnh tùu khoa häc kÜ thuËt …ChÝnh v× thÕ mµ c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch Nga ®· ph¶i tÝnh to¸n ®Çy ®ñ ®Õn lîi Ých cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó x¸c ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch , biÖn ph¸p mÒm dÎo, thÝch hîp. Ch¼ng h¹n nh­ ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi cã thÓ b¾t ®Çu tõ viÖc lËp mét c«ng ty nhËp khÈu vµ b¸n trªn thÞ tr­êng Nga s¶n phÈm cña hä, sau khi tÝch luü ®­îc tµi chÝnh c¸c c«ng ty nµy b¾t ®Çu tiÕn hµnh ®Çu t­ vµo môc ®Ých s¶n xuÊt. Tøc lµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi chØ ®Çu t­ khi cÇu cña thÞ tr­êng ®· æn ®Þnh. Trong tiÕn tr×nh thùc hiÖn chiÕn l­îc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, chÝnh phñ Nga lu«n cã nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ ®Ó hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh tÝn dông, thuÕ, c¶i tiÕn hÖ thèng ph¸p luËt, c¸c lÜnh vùc tæ chøc hµnh chÝnh vµ th«ng tin. LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi n¨m 1991 còng ®­îc söa ®æi ®Ó phï hîp thùc tiÔn kinh tÕ ®Êt n­íc. C¸c ch­¬ng tr×nh cña chÝnh phñ nh»m thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong nh÷ng n¨m tíi ViÖc thi hµnh c¸c ch­¬ng tr×nh cña chÝnh phñ nh»m khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i Nga sÏ lµ mét b­íc ®i quan träng nh»m ph¸t triÓn m«i tr­êng ®Çu t­ t¹i Liªn bang Nga v× nã t¹o ra sù thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi ho¹t ®éng t¹i Nga. Th¸ng 10-1995, chÝnh phñ Liªn bang Nga ®· th«ng qua Ch­¬ng tr×nh huy ®éng vèn ®Çu t­ trong n­íc vµ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cho nÒn kinh tÕ. Ch­¬ng tr×nh nµy ®· ®Æc biÖt chó ý ®Õn c¸c kho¶n ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®­a ra nhËn ®Þnh r»ng vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i chiÕm 10% tæng vèn ®Çu t­ trong toµn Liªn bang vµ nªu ra tÇm quan träng cña vÞªc ®Çu t­ gi÷a c¸c SNG. Ch­¬ng tr×nh cña chÝnh phñ nªu ra sù hç trî cña chÝnh phñ víi c¸c nhµ ®Çu t­ bao gåm : -T¹o ra mét hÖ thèng b¶o hiÓm vµ ®¶m b¶o sù an toµn cho c¸c kho¶n ®Çu t­ n­íc ngoµi -Quy ®Þnh viÖc sö dông c¸c tµi s¶n thÕ chÊp -X©y dùng nh÷ng quyÒn ­u tiªn ®Ó hÊp dÉn, thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. -Quy ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan tíi quyÒn së h÷u nh÷ng bÊt ®éng s¶n. -B¸n cæ phÇn cña c«ng ty thuéc lÜnh vùc mµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn ®ang h¹n chÕ cho c¸c nhµ ®Çu t­. -Cho phÐp nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi mua chøng kho¸n do chÝnh phñ ph¸t hµnh. -Tµi trî b¶o hiÓm cho tµi s¶n thÕ chÊp. -LËp danh s¸ch khu vùc ®Çu t­ mµ c¸c nhµ ®Çu t­ sÏ ®­îc ­u tiªn. -X©y dùng c¬ chÕ chuyÓn c¸c kho¶n nî n­íc ngoµi cña Liªn bang Nga thµnh cæ phÇn trong c¸c c«ng ty ®· ®­îc t­ nh©n ho¸. -Cam kÕt chÝnh phñ sÏ t¹o mäi m«i tr­êng ph¸p lý vµ kinh doanh thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. Nh÷ng tho¶ thuËn cô thÓ ®ang ®­îc thùc hiÖn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi quy ®Þnh viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n quy m« lín vµ ph©n chia s¶n phÈm. Cã ®Õn 32 tho¶ thuËn ®· ®­îc ký kÕt nh»m ®Ó khuyÕn khÝch vµ b¶o vÖ vèn ®Çu t­ cho c¸c bªn. Ch­¬ng III: TriÓn väng ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i Liªn bang Nga trong nh÷ng n¨m tíi . Bµi häc kinh nghiÖm ®èi víi ViÖt nam I. TriÓn väng ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i Liªn bang Nga trong nh÷ng n¨m tíi 1. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc nhê ®Çu t­ n­íc ngoµi trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch t¹i Nga 1.1 M«i tr­êng ®Çu t­ cña Liªn bang Nga ®­îc c¶i thiÖn * M«i tr­êng kinh tÕ vµ tµi chÝnh Quan hÖ gi÷a ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ viÖc c¶i thiÖn m«i tr­êng tµi chÝnh lµ mèi quan hÖ t­¬ng t¸c hç trî lÉn nhau. Khi m«i tr­êng tµi chÝnh ®­îc trong s¹ch th× míi thu hót ®­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ ng­îc l¹i, ®Çu t­ n­íc ngoµi sÏ gióp m«i tr­êng tµi chÝnh dÇn dÇn ®­îc hoµn thiÖn. Cã thÓ nãi, ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc chÝnh ®Ó nÒn tµi chÝnh tÝn dông Nga tiÕn tíi sù hoµn thiÖn. §Çu t­ n­íc ngoµi cßn tham gia thiÕt lËp m«i tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë Nga mét c¸ch trùc tiÕp th«ng qua viÖc c¸c nhµ ®Çu t­ tham gia ®Çu t­ vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n, c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh, tÝn dông, b¶o hiÓm vµ dÞch vô ®¶m b¶o thÞ tr­êng ho¹t ®éng. ViÖc ®Çu t­ vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· cã lóc ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng ngµnh ®Çu t­ cã lîi nhÊt. Vèn ®Çu t­ vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n vµ lÜnh vùc tµi chÝnh tiÒn tÖ ®· lµm cho lÜnh vùc nµy cã c¬ héi ®­îc ph¸t triÓn vµ ®em l¹i kinh nghiÖm cho c¸c nhµ qu¶n lý ®­a m«i tr­êng tµi chÝnh ph¸t triÓn theo xu h­íng nh­ ë c¸c n­íc tiÕn bé ®ãng vai trß cÇu dÉn tiÕp nèi vµ hç trî cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cña Liªn bang Nga ®­îc thµnh c«ng h¬n. Tr­íc viÖc ®ßi hái kh¸ch quan nÕu muèn thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi Nga ®· ph¶i thùc hiÖn mét sè chÝnh s¸ch c¶i c¸ch hÖ thèng tµi chÝnh, ng©n hµng, mÆc dï cßn nhiÒu vÊn ®Ò h¹n chÕ nh­ng Nga ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh c«ng ®¸ng kÓ: + Nga ®· b­íc ®Çu thiÕt lËp vµ cñng cè c¸c nh©n tè cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i trªn thÞ tr­êng, x©y dùng ®­îc mét nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ hÖ thèng ph¸p lý trong n­íc vµ quèc tÕ lµm c¬ së cÇn thiÕt ®Ó ®Þnh h­íng vËn hµnh c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i trªn c¬ së ngµy cµng mang tÝnh chÊt thÞ tr­êng h¬n. Nh÷ng nguyªn t¾c c¹nh tranh, tù do ho¸, hai bªn cïng cã lîi, b×nh ®¼ng, ­u tiªn cña môc tiªu kinh tÕ ®· trë thµnh ph­¬ng ch©m xö thÕ cña liªn bang Nga c¶ ë cÊp vÜ m« lÉn khi triÓn khai c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cña m×nh. T­ duy vµ t©m lý thÞ tr­êng ®ang ngµy cµng chiÕm ­u thÕ trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi Liªn bang Nga. + Nga ®· x¸c lËp vµ cñng cè t­ c¸ch ph¸p nh©n cÇn thiÕt vµ tham dù cµng s©u vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ - tµi chÝnh - tiÒn tÖ khu vùc vµ quèc tÕ. §Æc biÖt Liªn bang Nga ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vai trß víi c¸c tæ chøc tiÒn tÖ quèc tÕ gióp Nga cã ®iÒu kiÖn trong viÖc huy ®éng c¸c nguån tÝn dông cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ nh­ IMF, Ng©n hµng thÕ giíi. §Õn nay, nh÷ng c¶i c¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ thùc sù ®· c¶i thiÖn ®­îc c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cña Liªn bang Nga khiÕn cho chóng kh«ng chØ cßn lµ mét ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng vµ viÖn trî mét chiÒu cho mét sè n­íc v× môc ®Ých chÝnh trÞ lµ chñ yÕu mµ cßn ®­îc bæ xung c¶ lo¹i h×nh thu hót FDI còng nh­ ®Çu t­ gi¸n tiÕp. Liªn bang Nga ®· thu hót ®­îc kho¶ng 10 tû USD vèn FDI vµ ®­îc cam kÕt mét kho¶n cho vay h¬n 22 tû USD cña IMF. * M«i tr­êng luËt ph¸p Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ång thêi më cöa thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi, mäi quèc gia sÏ ph¶i x©y dùng mét nÒn t¶ng ph¸p lý cho ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ ®ã còng lµ mét tiªu chÝ kh«ng thÓ thiÕu trong viÖc ®¸nh gi¸ tÝnh ­u viÖt cña mét nÒn kinh tÕ. Ngay sau khi t¸ch ra khái Liªn x«, LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· ®­îc thµnh lËp do nhu cÇu cña viÖc thu hót vµ ®iÒu chØnh ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi. Trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch, ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi chÝnh lµ ®éng lùc ®Ó Nga hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý nh­ viÖc LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi söa ®æi trong th¸ng 7 n¨m 1999; hµng lo¹t chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ ®­îc chÝnh phñ ban hµnh ®Ó c¶i thiÖn h¬n n÷a m«i tr­êng ®Çu t­. Ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ tÊm g­¬ng ph¶n chiÕu nh÷ng mÆt h¹n chÕ vÒ m«i tr­êng ph¸p lý trong ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i Nga. ChÝnh v× vËy, chÝnh phñ Nga lu«n l¾ng nghe nh÷ng ph¶n håi tõ c¸c nhµ ®Çu t­ ®Ó tõ ®ã ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­; chÝnh s¸ch ­u tiªn cña chÝnh phñ; ch­¬ng tr×nh ho¹t ®éng vµ thµnh lËp Héi ®ång t­ vÊn ®Ò ®Çu t­ vµo th¸ng 7 n¨m 1994, do Thñ t­íng ®øng ®Çu víi thµnh viªn gåm ®¹i diÖn cña 12 n­íc ®Çu t­ lín nhÊt vµo Nga ®Ó tham vÊn cho chÝnh phñ c¸c ý kiÕn nh»m ®em l¹i m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn h¬n. §ång thêi, tr­íc ®ßi hái bøc xóc vÒ mét m«i tr­êng kinh tÕ còng nh­ m«i tr­êng ®Çu t­ trong s¹ch h¬n, chÝnh phñ ®· ph¶i th­êng xuyªn ®­a ra c¸c biÖn ph¸p c¶i c¸ch hÖ thèng tµi chÝnh tiÒn tÖ, c¸c biÖn ph¸p chèng téi ph¹m kinh tÕ, t¨ng c­êng an ninh x· héi, chèng tham nhòng... Nãi mét c¸ch tæng qu¸t, nhê cã ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ m«i tr­êng luËt ph¸p, ®Æc biÖt lµ LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i Nga ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn. 1.2 TriÓn väng kinh tÕ Nga * DÊu hiÖu phôc håi cña kinh tÕ Nga MÆc dï sãng giã cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ thÕ giíi ®· lµm chao ®¶o nÒn kinh tÕ Nga song thêi ®iÓm hoµnh hµnh d÷ déi nhÊt ®· ®i qua. Nh×n chung t×nh h×nh kinh tÕ hiÖn nay ®¸ng l¹c quan. N¨m 1999, nh÷ng khu vùc chñ chèt trong nÒn kinh tÕ Nga ®· ph¸t triÓn m¹nh. Sù ph¸t triÓn nµy ®· g©y ra mét t©m lý l¹c quan trong c¸c giíi chøc Nga. Tuy nhiªn phÇn lín nh÷ng g× ®¹t ®­îc trong n¨m 1999 míi chØ bï ®¾p ®­îc nh÷ng g× ®· bÞ mÊt trong cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tai h¹i n¨m 1998. Tuy Nga cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ng n¨m 1998 kinh tÕ Nga lÇn ®Çu tiªn ®· cã sù t¨ng tr­ëng kÓ tõ khi b¾t ®Çu ®æi míi sang kinh tÕ thÞ tr­êng. Mét dÊu hiÖu ®¸ng kh¶ quan lµ c¶ ChÝnh phñ Nga vµ Quü tµi chÝnh tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF) ®Òu hµi lßng vÒ t×nh h×nh kinh tÕ Nga trong 9 th¸ng ®Çu n¨m 1999. Nga ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ trong viÖc t¨ng s¶n l­îng c«ng nghiÖp, æn ®Þnh t×nh h×nh thÞ tr­êng trao ®æi ngo¹i tÖ vµ ng¨n chÆn sù gi¶m gi¸ cña ®ång Róp. ChÝnh phñ Nga ®· chØ thÞ cho c¸c ngµnh kinh tÕ cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p m¹nh mÏ vµ ph¶i ®­a nh÷ng s¶n phÈm c«ng nghÖ cao cña Nga tíi thÞ tr­êng c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Theo sè liÖu cña Uû ban thèng kª quèc gia Nga, trong n¨m2001, s¶n l­îng c«ng nghiÖp cña Nga t¨ng 8,1% cã gi¸ trÞ t­¬ng ®­¬ng 3000 tû róp. S¶n xuÊt cña 15 ngµnh c«ng nghiÖp chñ chèt cña Nga ®Òu cã sù t¨ng tr­ëng nhÊt ®Þnh. Ngµnh c«ng nghiÖp vi sinh ®¹t sù t¨ng tr­ëng cao nhÊt 29,2%, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ho¸ vµ ho¸ dÇu ®øng hµng thø hai, tiÕp theo lµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, c¸c tæ hîp l©m nghiÖp, chÕ t¹o « t«, luyÖn thÐp vµ kim ko¹i mµu. S¶n l­îng l­¬ng thùc thùc phÈm quÇn ¸o còng ®¹t ®­îc møc t¨ng tr­ëng ®¸ng kÓ trong n¨m qua. S¶n l­îng b«ng sîi t¨ng 13,1%, giÇy dÐp t¨ng 21,8% vµ hµng dÖt kim t¨ng 79,2%. N¨m2001, s¶n l­îng l­¬ng thùc cña Nga t¨ng gÇn 10% so víi n¨m 2000 vµ s¶n l­îng n«ng phÈm b»ng møc n¨m 1998. VÒ x©y dùng thùc hiÖn 33,4 triÖu m2 nhµ ë, t¨ng 8,5% so víi n¨m 1998. Trong c¸c ngµy 7 - 14/1/2000, dù tr÷ vµng vµ ngo¹i tÖ cña Nga t¨ng 2,4%, ®¹t 12,6 tû USD, trong ®ã dù tr÷ ngo¹i tÖ t¨ng 8,4%, tõ 7 tû 801 triÖu USD lªn 8 tû 457 triÖu USD. Dù tr÷ vµng gi¶m 9,6% tõ 4 tû 422 triÖu USD xuèng cßn 3 tû 998 triÖu USD. Trong khi ®ã trong c¶ n¨m 1999, dù tr÷ vµng ngo¹i tÖ cña Nga chØ t¨ng 1,9% vµ ®¹t 12 tû 156 triÖu USD. MÆc dï chi phÝ cho quèc phßng vµ æn ®Þnh x· héi cao h¬n so víi møc dù tÝnh ban ®Çu 1 tû USD, nh­ng trong 9 th¸ng ®Çu n¨m 1999, ng©n s¸ch cña Nga vÉn ®¹t møc thÆng d­ 24,6 tû róp (895 triÖu euro, 940 triÖu USD). S¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng 7% so víi cïng kú n¨m ngo¸i, trong khi nhu cÇu vÒ ®iÖn t¨ng 2,7%. Tû lÖ l¹m ph¸t 10 th¸ng ®Çu n¨m gi¶m xuèng cßn 33,2 %. Riªng trong th¸ng 10 tû lÖ l¹m ph¸t lµ 1,4%, gi¶m m¹nh so víi 8% cña th¸ng 1/1999. Theo "Dù b¸o ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña Nga n¨m 2003" do Bé ph¸t triÓn kinh tÕ Nga lËp, tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 7 /2002 Nga ®· kh¾c phôc ®­îc nh÷ng xu h­íng tiªu cùc ph¸t sinh tõ n¨m 2001. C¸c chØ tiªu kinh tÕ vÜ m« ®­îc thùc hiÖn tèt h¬n nhê sù thay ®æi cña mét sè yÕu tè t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 7/2002, tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP b»ng 104% so víi cïng kú n¨m ngo¸i. Tæng s¶n l­îng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng 3,9%. C¸c ngµnh cã tèc ®é t¨ng tr­ëng lín lµ luyÖn kim mµu, thùc phÈm, nhiªn liÖu vµ c¶ ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. Nöa ®Çu n¨m 2002 kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng h¬n 10% so víi cïng kú n¨m 2001, l¹m ph¸t lµ 9,8% (so víi cïng kú n¨m 2001 lµ 13,2%). D­íi ®©y lµ mét sè chØ tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi chÝnh cña Nga trong giai ®o¹n sau cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ 1998 (1999-2002) TriÓn väng 1999 2000 2001 2002 (Th¸ng 1 ®Õn 7) 2002 (*) GDP 105,4 109,0 105,0 104,0 103,9 L¹m ph¸t 136,5 120,2 118,6 109,8 114,0 S¶n phÈm c«ng nghiÖp 111,0 111,9 104,9 103,9 104,4 S¶n phÈm n«ng nghiÖp 104,1 107,7 106,8 103,9 103,0 §Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh 105,3 117,4 108,7 102,6 104,5 Thu nhËp thùc tÕ trung b×nh cña ng­êi d©n 86,4 109,5 105,8 107,8 106,8 Kim ng¹ch b¸n lÎ 93,9 108,8 110,7 108,7 108,5 DÞch vô 106,6 105,0 102,8 100,9 102,0 XuÊt khÈu hµng ho¸ 101,0 139,5 96,2 93,2 102,3 NhËp khÈu hµng ho¸ 68,1 113,5 119,8 107,3 107,8 (Nguån: Dù b¸o ph¸t triÓn kinh tÕ cña Nga 2003-2005 T¹p chÝ BIKI No 113, 114, 115/2002) (*): Dù ®o¸n cña c¸c chuyªn gia NÒn kinh tÕ ®ang cã nh÷ng chuyÓn biÕn tiÕn bé râ rÖt th«ng qua nh÷ng d·y sè vÒ tû lÖ l¹m ph¸t gi¶m, møc chªnh lÖch lín vÒ tû gi¸ quy ®æi cña ®ång róp víi c¸c ®ång ngo¹i tÖ m¹nh ®· dÇn ®­îc thu hÑp l¹i. * Dù b¸o nÒn kinh tÕ Nga trong nh÷ng n¨m tíi Trong b¶n b¸o c¸o cña c«ng ty t­ vÊn quèc tÕ "A.T.Keerny" víi tùa ®Ò "ChØ sè lßng tin vµo ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi " cã nhÊn m¹nh r»ng c¸c nhµ ®Çu t­ quèc tÕ ®ang ngµy cµng tin t­ëng h¬n vµo m«i tr­êng ®Çu t­ t¹i Nga. D.White - nhµ ph©n tÝch cña c«ng ty - cho r»ng møc ®é tin cËy cña c¸c nhµ ®Çu t­ vµo nÒn kinh tÕ Nga n¨m 2002 ®· t¨ng lªn 19%, vµ Nga ®· v­¬n lªn xÕp ë vÞ trÝ thø 17 trong sè nh÷ng n­íc cã m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn. C¸c nhµ ®Çu t­ Ch©u ¢u xÕp Nga ë vÞ trÝ thø 10, cßn Mü -vÞ trÝ thø 19. Cø 10 nhµ ®Çu t­ lín trªn thÕ giíi th× cã 1 ng­êi cho r»ng ch¾c ch¾n hä sÏ vµo thÞ tr­êng Nga trong kho¶ng 2003-2005, ®iÒu nµy cã ®­îc lµ nhê vµo sù tiÕn bé cña c¸c chØ tiªu kinh tÕ c¬ b¶n vµ c¶ viÖc Mü míi c«ng nhËn c¬ chÕ thÞ tr­êng cña nÒn kinh tÕ Nga. §ång thêi D.White còng nhÊn m¹nh r»ng Nga sÏ tôt hËu so víi c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ®ang chuyÓn ®æi ë §«ng ¢u vÒ tèc ®é hÊp dÉn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi do uy tÝn cßn t­¬ng ®èi thÊp cña c¸c c«ng ty Nga vµ do LuËt th­¬ng m¹i cßn ch­a hoµn thiÖn, tÖ tham nhòng vµ c¶ rµo c¶n thuÕ quan cßn rÊt lín ë Nga. ¤ng ta còng nªu lªn nh÷ng dÞch chuyÓn tÝch cùc gåm nh÷ng kÕ ho¹ch ®Çu t­ cña c«ng ty "Ford Motor" vµ "Royal Dutch-Shell", sù trë l¹i cña c«ng ty "BP" (nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi lín nhÊt ë Nga tr­íc n¨m 1998). Th¸ng 7/2002 "Standard and Poor's" ®· n©ng vÞ trÝ xÕp h¹ng vÒ kh¶ n¨ng tù cÊp tÝn dông dµi h¹n cña Nga tõ B+ lªn BB-. §iÒu nµy cho thÊy c¬ chÕ tr¶ nî vµ qu¶n lý ng©n s¸ch cña Nga ®· ®­îc c¶i thiÖn. TriÓn väng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo Liªn bang Nga trong nh÷ng n¨m tíi (tû USD) T×nh huèng 1: N¨m 2002 2003 2004 2005 Vèn FDI 5,0 6,0 7,1 7,8 T×nh huèng 2: N¨m 2002 2003 2004 2005 Vèn FDI 5,0 6,5 7,8 8,5 Nguån: B¸o Biki(TiÕng Nga) c¸c sè 113,114,115 n¨m 2002 NÒn t¶ng cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ sÏ dùa trªn sù ph¸t triÓn cña nhu cÇu néi ®Þa. SÏ thay thÕ xuÊt khÈu vµ sù t¨ng tr­ëng s¶n phÈm s¶n xuÊt tõ nh÷ng ngµnh kh«ng ph¶i ®Çu t­ thªm do tËn dông nh÷ng ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt nhµn rçi. Mét khi n¨ng lùc s¶n xuÊt ®­îc h×nh thµnh, nhu cÇu gia t¨ng, tû lÖ t¨ng tr­ëng cña kinh tÕ Nga dùa vµo tiÒm lùc cña chÝnh b¶n th©n m×nh sÏ t¨ng sau n¨m 2002. 1.3 Nh÷ng biÖn ph¸p cña chÝnh phñ Nga trong thêi gian tíi nh»m thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi * Hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt vµ c¸c chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ Mét trong nh÷ng thay ®æi vÒ mÆt ph¸p lý quan träng nhÊt cña Nga ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong nh÷ng n¨m tíi lµ viÖc chÝnh phñ ban hµnh luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi víi mét sè söa ®æi vµo th¸ng 7 n¨m 1999 trong ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. LuËt ®Çu t­ söa ®æi kh«ng chØ duy tr× nh÷ng sù b¶o ®¶m cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi nh­ luËt ®Çu t­ cò cã hiÖu lùc tõ n¨m 1991 mµ cßn b¶o vÖ tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Æc biÖt lµ khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp. LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi míi ban hµnh kh¼ng ®Þnh chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ thuÕ kh«ng chØ trong lÜnh vùc ®Çu t­ mµ cßn cho c¸c dù ¸n tõ 140 triÖu USD trë lªn; chÝnh s¸ch dµnh cho nh÷ng nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi sù b×nh ®¼ng trong viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp víi c¸c bªn cã quèc tÞch Nga; c¶i c¸ch thñ tôc ®¨ng ký thµnh lËp c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. * C¶i thiÖn m«i tr­êng kinh tÕ Trong nh÷ng n¨m tíi, vÊn ®Ò quan träng ®èi víi Nga kh«ng chØ lµ sù håi sinh cña nÒn kinh tÕ mµ cÇn ph¶i ®¹t sù t¨ng tr­ëng víi tû lÖ t¨ng tr­ëng hµng n¨m kh«ng d­íi 5% vµ duy tr× trong mét thêi gian dµi. ChØ trong ®iÒu kiÖn nh­ vËy Nga míi cã thÓ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò nh­ phóc lîi x· héi, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, dÇn dÇn thanh to¸n c¸c kho¶n nî vµ ®Çu t­ cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ kh¸c. §Þnh h­íng ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi cña chÝnh phñ Nga kh¼ng ®Þnh ®Þnh h­íng cèt lâi lµ ph¶i ph¸t huy kh¶ n¨ng néi t¹i, x¸c ®Þnh n¨m 2000 ph¶i gi÷ v÷ng mét trong nh÷ng nguyªn t¾c chñ ®¹o vµ cã tÝnh chÊt nÒn t¶ng lµ ®¶m b¶o an ninh kinh tÕ quèc gia. Trong t­¬ng lai n­íc Nga kh«ng thÓ chØ tr«ng chê vµo nguån tÝn dông bªn ngoµi bëi vËy ®Êt n­íc chØ cã thÓ trang tr¶i c¸c nhu cÇu vµo nguån tµi chÝnh cña m×nh. Trong th¸ng 1 n¨m 2000 Nga ®· c©n ®èi c¸c kho¶n chi tiªu tõ ng©n s¸ch liªn bang. HiÖn nay, chÝnh phñ ®ang tËp trung so¹n th¶o "Nh÷ng ch­¬ng tr×nh kinh tÕ " cña quý 1 n¨m 2000 trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã tµi trî tõ bªn ngoµi. §ã lµ mét ®­êng lèi mµ chÝnh phñ chñ tr­¬ng c¶i thiÖn m«i tr­êng kinh tÕ còng nh­ m«i tr­êng ®Çu t­ trªn c¬ së ph¸t huy néi lùc. Néi dung chñ yÕu trong chiÕn l­îc kinh tÕ lµ n©ng cao møc thu nhËp cña ng©n s¸ch, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng ®Çu t­, hç trî ph¸t triÓn khu vùc s¶n xuÊt. KÕ ho¹ch cña chÝnh phñ vµ ng©n hµng trung ­¬ng c«ng bè gi¶m thuÕ suÊt trong viÖc t¸i cÊp kinh phÝ gãp phÇn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông cña ngµnh ng©n hµng, t¨ng møc ®Çu t­ vµo nÒn kinh tÕ. Ng©n hµng trung ­¬ng còng ®ang so¹n th¶o c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn tÝn dông trong tiªu dïng, n©ng cao søc mua cña nh©n d©n. Bªn c¹nh nh÷ng thay ®æi luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi, c¸c chÝnh s¸ch bæ sung luËt cña Nga còng lu«n cã xu h­íng ph¸t triÓn theo h­íng tÝch cùc ®Ó hÊp dÉn m«i tr­êng kinh tÕ, tµi chÝnh ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ë sù t¨ng tr­ëng trong c«ng nghiÖp do chÝnh phñ ®· cã nh÷ng ®iÒu chØnh hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thóc ®Èy h¬n n÷a c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu vµ nh÷ng biÖn ph¸p tµi chÝnh khÈn cÊp ®Õ t¹m thêi lµm dÞu ®i cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÓn tÖ. ChÝnh phñ yªu cÇu kiÓm so¸t chÆt chÏ c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu vµ thu thuÕ, ng¨n chÆn n¹n rß rØ tiÒn ra n­íc ngoµi, tiÕn hµnh cuéc ®Êu tanh chèng ho¹t ®éng "kinh tÕ ngÇm" vµ tham nhòng. TÊt c¶ nh÷ng biÖn ph¸p ®ã sÏ gãp phÇn æn ®Þnh kinh tÕ vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ cña m«i tr­êng kinh tÕ mµ tõ ®ã lµm m«i tr­êng ®Çu t­ trë nªn hÊp dÉn h¬n. Tr­íc m¾t, chÝnh phñ còng ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p kiÓm so¸t míi vÒ ng©n hµng cÇn thiÕt ®Ó hç trî ®ång róp m¹nh lªn vµ ng¨n chÆn t×nh tr¹ng l¹m ph¸t trong n¨m 2000. * Ng¨n chÆn téi ph¹m NhËn thøc vÒ nguy c¬ téi ph¹m Nga ®ang c¶n trë nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi chÝnh phñ Nga kh¼ng ®Þnh nÕu t×nh tr¹ng an ninh kinh tÕ x· héi kh«ng ®­îc c¶i thiÖn trong nh÷ng n¨m tíi th× viÖc thu hót thªm ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo Nga sÏ kh«ng thùc hiÖn ®­îc. Cuèi n¨m 1999, ChÝnh phñ Nga ®· th«ng qua mét lo¹t biÖn ph¸p nh»m t¨ng c­êng ®Êu tranh chèng téi ph¹m vµ thùc hiÖn c¸c tho¶ thuËn, c¸c nghÜa vô quèc tÕ cña Nga vÒ mÆt nµy. Tæng thèng Nga Putin ®· ký nghÞ ®Þnh giao cho c¸c c¬ quan chuyªn tr¸ch nh­ Bé Néi vô Nga, c¬ quan an ninh liªn bang, viÖn KiÓm s¸t tèi cao... phèi hîp víi Bé ngo¹i giao, Bé Khoa häc, Bé tµi chÝnh...so¹n th¶o c¸c dù th¶o hiÖp ­íc quèc tÕ vÒ hîp t¸c chèng téi ph¹m trong khu«n khæ LHQ, héi ®ång Ch©u ©u vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ kh¸c, trao ®æi kinh nghiÖm, ®µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é cña lùc l­îng chèng téi ph¹m. ViÖc lµm ®Çu tiªn lµ chÝnh phñ Nga ®· ph©n bæ l¹i kinh phÝ cho ch­¬ng tr×nh liªn bang vÒ t¨ng c­êng ®Êu tranh chèng téi ph¹m vµ tham nhòng trong giai ®o¹n 1999 - 2000, söa ®æi vµ bæ xung ®iÒu kiÖn cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng th«ng tin liªn l¹c. * æn ®Þnh chÝnh trÞ ViÖc æn ®Þnh chÝnh trÞ sÏ cã ý nghÜa v« cïng quan träng trong viÖc thu hót vèn ®Çu t­ trong nh÷ng n¨m tíi . Vµo ®Çu n¨m 2000 n­íc Nga ®· gÊp rót tæ chøc cuéc bÇu cö tæng th«ng míi vµ kÕt qu¶ kh«ng ngoµi dù ®o¸n lµ tæng thèng Putin ®¾c cö víi sè phiÕu ñng hé cao. Ngoµi ra gi÷a §¶ng Céng s¶n Nga ®ang chiÕm ®a sè trong Duma (quèc héi) vµ tæng thèng Putin lu«n cã sù dung hoµ ngay tõ khi «ng Putin míi ®­îc bÇu lµm thñ t­íng. §iÒu nµy lµm cho trong chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ lu«n cã sù ñng hé cña Duma vµ thÓ hiÖn sù t«n träng lÉn nhau gi÷a Duma vµ tæng thèng. Còng vÒ viÖc æn ®Þnh quan hÖ gi÷a c¬ quan hµnh ph¸p vµ lËp ph¸p, «ng Putin ®· gi¶i quyÕt triÖt ®Ó vµ thµnh c«ng cuéc xung ®ét ë Chesnya vµ ®Èy lui nh÷ng phÇn tö khñng bè ra khái n­íc Nga, t¹o uy tÝn cho n­íc Nga trªn tr­êng quèc tÕ. Song song víi viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ë Chesnya viÖc Nga thµnh lËp liªn minh víi Bªlarut ®· t¹o ra mét thÞ tr­êng réng lín vµ æn ®Þnh, ®ång ®Òu vÒ mäi mÆt, gãp phÇn thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ®a ph­¬ng cña liªn minh trong ®ã cã ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi. II. Bµi häc kinh nghiÖm ®èi víi ViÖt nam 1. Bµi häc kinh nghiÖm 1.1. Ph¶i nhËn thøc râ vai trß quan träng cña ®Çu t­ n­íc ngoµi §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c môc tiªu mµ §¶ng vµ Quèc héi n­íc ta ®· ®Æt ra nh»m biÕn n­íc ta thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2020, Viªt nam cÇn ph¶i ®Èy m¹nh thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Ó ph¸t huy mäi nguån lùc kh«ng thÓ kh«ng thÓ kh«ng nh¾c ®Õn nguån lùc bªn ngoµi mµ quan träng nhÊt lµ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi . Më réng quan hÖ ®èi ngo¹i trong ®ã cã mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng lµ thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi . 1.2 X©y dùng vµ hoµn thiÖn luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi . Dùa vµo nh÷ng thµnh tùu vµ h¹n chÕ cña Nga trong viÖc thu hót vèn ®Çu t­ trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch cã thÓ rót ra mét sè kinh nghiÖm chÝnh mµ tr­íc hÕt, muèn thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi thµnh c«ng, yÕu tè quan träng hµng ®Çu lµ m«i tr­êng ®Çu t­ ph¶i hÊp dÉn, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng ph¸p luËt. ViÖc hoµn chØnh h¬n n÷a luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh tíi viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ ®Æc biÖt lµ vèn FDI . CÇn ph¶i ph¸t huy c¸c yÕu tè chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi nh­ ®·i ngé nhµ ®Çu t­ b×nh ®¼ng nh­ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ thuÕ, chÝnh s¸ch vÒ tû gi¸, mua b¸n ngo¹i tÖ vµ chuyÓn ngo¹i tÖ vÒ n­íc, ®¶m b¶o cña nhµ n­íc víi nhµ ®Çu t­ trong tr­êng hîp rñi ro x¶y víi nhµ ®Çu t­ khi chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc thay ®æi hay viÖc vi ph¹m chÝnh s¸ch cña mét sè c¸n bé qu¶n lý, ®¶m b¶o quyÒn lîi cho nhµ ®Çu t­ trong vÊn ®Ò thanh lý tµi s¶n... Trong luËt ®Çu t­ t¹i Liªn bang Nga cã quy ®Þnh vÒ b¶o l·nh cña chÝnh phñ Liªn bang Nga ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi khi luËt ph¸p thay ®æi vµ ®­îc quy ®Þnh t­¬ng ®èi cô thÓ. Chinh phñ ®¶m b¶o sÏ b¶o vÖ sù æn ®Þnh vÒ quyÒn lîi cña nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®Çu t­. Trong tr­êng hîp ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi bÞ chÊm døt, nhµ ®Çu t­ cã quyÒn thu håi l¹i nh÷ng kho¶n tiÒn ®Çu t­ vµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ hoÆc hµng ho¸ quy ®æi theo gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm mµ ho¹t ®éng ®Çu t­ bÞ chÊm døt, c¸c kho¶n tiÒn vµ gi¸ trÞ c¸c lo¹i vËt t­ hµng ho¸ bÞ thiÖt h¹i mÊt m¸t do ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i chÊm døt do chÝnh c¸c chñ ®Çu t­ g©y ra. C¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi th­êng rÊt quan t©m tíi viÖc hç trî, b¶o ®¶m cña chÝnh phñ n¬i së t¹i khi cã rui ro trong qua tr×nh ®Çu t­ ph¸t sinh do viÖc t¨ng c­êng nh÷ng sù b¶o ®¶m cña chÝnh phñ víi nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi v« cung quan träng. Nh÷ng ®iÒu kho¶n quy ®Þnh cô thÓ trong luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i Nga nªu trªn sÏ lµ nh÷ng kinh nghiÖm rÊt cã gi¸ trÞ cho c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ ë ViÖt nam tham kh¶o vµ tiÕp thu ®Ó ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ cña ViÖt Nam. - LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i Liªn bang Nga cã quy ®Þnh râ viÖc ®èi xö c«ng b»ng víi nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi trong ®ã nªu r»ng: "c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ t¹i Nga ®­îc h­ëng tuyÖt ®èi vµ v« ®iÒu kiÖn mäi sù b¶o vÖ ®­îc ph¸p luËt hiÖn hµnh vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy kh¸c cña Liªn bang Nga, c¸c hiÖp ®Þnh quèc tÕ mµ chÝnh phñ Nga ®· ký kÕt. C¸c quy ®Þnh ®·i ngé víi nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi kh«ng ®­îc thua thiÖt h¬n c¸c doanh nh©n trong n­íc trong vÊn ®Ò tµi s¶n. Chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc ®¶m b¶o cã quyÒn lîi b×nh ®¼ng nh­ c¸c c«ng d©n Nga trong giíi h¹n quyÒn lîi mµ ph¸p luËt Nga ®· quy ®Þnh". §©y còng lµ vÊn ®Ò mµ ViÖt nam ph¶i ®Æc biÖt quan t©m nhÊt lµ khi mét sè c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cung nh­ nhiÒu ng­êi n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam ®ang kªu ca vÒ viÖc hä bÞ ®èi xö kh«ng b×nh ®¼ng trong viÖc kinh doanh nhÊt lµ khi co tranh chÊp x¶y ra hoÆc thu c¸c kho¶n lÖ phÝ. Sù b×nh ®¼ng trong viÖc kinh doanh ®­îc ®¶m b¶o kh«ng chØ t¹o ra sù hÊp dÉn víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ cßn t¹o cho sù ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam cã hiÖu qu¶, chiÕm ®­îc niÒm tin cña c¸c nhµ ®Çu t­. - Trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch mét trong nh÷ng vÊn ®Ò g©y c¶n trë ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i Nga lµ sù thay ®æi th­êng xuyªn liªn tôc cña c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt. §iÓm h¹n chÕ nµy còng cã mét chót t­¬ng ®ång víi m«i tr­êng ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam. Kinh nghiÖm cho thÊy ®Ó thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã hiÖu qu¶, chÝnh phñ ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt ®iÒu chØnh ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi hoµn chØnh vµ cã tÝnh æn ®Þnh cao. 1.3. T¹o ra m«i tr­êng kinh tÕ hÊp dÉn Th«ng qua viÖc nghiªn cøu m«i tr­êng kinh tÕ ë Nga víi mét sè mÆt tÝch cùc vµ h¹n chÕ, ViÖt nam cã thÓ häc hái ®­îc rÊt nhiÒu bµi häc ®Ó c¶i thiÖn m«i tr­êng kinh tÕ cña m×nh. ViÖc t¹o ra m«i tr­êng kinh tÕ lµnh m¹nh vµ æn ®Þnh x· héi sÏ lµ yÕu tè quan träng hµng ®Çu ®Ó thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. ChØ khi x· héi æn ®Þnh vµ m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi, kh«ng cã nh÷ng vÊn ®Ò tiªu cùc th× míi cã søc hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ trùc tiÕp vµ c¸c nguån ®Çu t­ d­íi h×nh thøc kh¸c. Muèn cã ®­îc m«i tr­êng kinh tÕ hÊp dÉn, tr­íc hÕt ph¶i x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo xu h­íng thÞ tr­êng, thóc ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh t­ nh©n ho¸ nÒn kinh tÕ. Trong ®iÒu kiÖn ViÖt nam hiÖn nay, chóng ta nªn t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a ®Ó ph¸t triÓn thµnh phÇn kinh tÕ t­ nh©n, ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp t¹o ra m«i tr­êng kinh tÕ tù do , th«ng tho¸ng... ChØ cã nh­ vËy th× míi t¹o søc hÊp dÉn víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Trong c¸c chÝnh s¸ch c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ t¹i Nga, cïng víi c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­, tuy kh«ng ph¶i lóc nµo còng thµnh c«ng nh­ng chÝnh phñ Nga lu«n cã c¸c biÖn ph¸p chèng téi ph¹m, tham nhòng, lõa ®¶o vµ ®¶m b¶o an toµn cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Chóng ta ph¶i lu«n ý thøc r»ng téi ph¹m h×nh sù vµ téi ph¹m kinh tÕ th­êng g©y c¶n trë rÊt lín tíi c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­. Mét khi t×nh tr¹ng tham nhòng kh«ng ®­îc h¹n chÕ, ®Æc biÖt lµ c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh phi ph¸p sÏ lµ nguyªn nh©n khiÕn cho c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ ngõng c¸c kho¶n viÖn trî vµ hç trî tÝn dông, tÖ quan liªu lõa ®¶o kh«ng kiÓm so¸t ®­îc trong n­íc cã thÓ g©y c¶n trë ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty n­íc ngoµi t¹i ®©y. §iÒu nµy cã thÓ dÉn ®Õn viÖc mét sè c«ng ty n­íc ngoµi h¹n chÕ ho¹t ®éng hoÆc thËm chÝ cßn thu håi vèn vÒ n­íc. TÖ h¬n n÷a, t×nh h×nh téi ph¹m vµ tham nhòng sÏ t¹o ra mét h×nh ¶nh xÊu trong m¾t c¸c nhµ ®Çu t­ quèc tÕ. §Ó t¹o ra m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn, ph¶i kh«ng ngõng t¨ng c­êng m¹nh mÏ c¸c biÖn ph¸p chèng téi ph¹m vµ n¹n tham nhòng. Trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch Nga ®· kh«ng tËn dông ®­îc c¸c mèi quan hÖ ®a ph­¬ng víi vÞ thÕ lµ n­íc ®Çu tµu cña khèi SNG vµ ®· ®Ó tuét khái tay c¸c mèi quan hÖ víi NhËt b¶n vµ nhiÒu n­íc §«ng ¢u trong khi chØ chó träng quan hÖ víi Mü vµ T©y ©u. §iÒu nµy kh«ng chØ h¹n chÕ c¸c nguån vèn ®Çu t­ vµo Nga mµ cßn lµm gi¶m vÞ thÕ cña Nga trªn tr­êng quèc tÕ. Rót kinh nghiÖm tõ Nga, ViÖt nam cÇn ®Èy m¹nh thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ kh«ng t¸ch rêi qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµo khu vùc, kh«ng chØ chó träng c¸c quan hÖ song ph­¬ng mµ cßn tËn dông c¸c mèi quan hÖ ®a ph­¬ng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ ngo¹i giao nhÊt lµ khi ViÖt nam lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña ASEAN vµ APEC, ®ång thêi ®ang trong tiÕn tr×nh ra nhËp WTO, ph¸t triÓn thªm c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ víi c¸c n­íc ë Ch©u Phi, Trung ®«ng vµ Nam Mü. T¹i Nga, chóng ta thÊy mét trong nh÷ng søc hÊp dÉn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo n­íc nµy lµ tiÒm n¨ng khoa häc kü thuËt. §©y chÝnh lµ bµi häc kh«ng kÐm phÇn quan träng ®èi víi chóng ta, ®Ó ph¸t huy t¸c dông cña ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ång thêi gãp phÇn c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­, d­íi gãc ®é nh©n lùc th× viÖc ®Çu t­ vµo nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ vµ gi¸o dôc ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é ng­êi lao ®éng ph¶i ®­îc quan t©m vµ ®Çu t­ h¬n n÷a. C¬ cÊu vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo Nga trªn mäi tiªu chÝ ®Òu cã xu h­íng mÊt c©n ®èi, ®iÒu ®ã cho thÊy viÖc x©y dùng mét c¬ cÊu kinh tÕ hoµn chØnh còng lµ mét nh©n tè quan träng ®Ó c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­. C¸c chÝnh s¸ch c©n ®èi sù ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc cïng víi mét sè chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ ®Æc biÖt vµo nh÷ng vïng, nh÷ng ngµnh kinh tÕ chËm ph¸t triÓn vµ kÐm hÊp dÉn sÏ lµ mét nh©n tè quan träng ®Ó c©n b»ng c¬ cÊu vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹o c¬ së cho viÖc c©n b»ng ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n vµ ®ã còng lµ nh©n tè c¶i thiÖn m«i tr­êng kinh tÕ lµm cho m«i tr­êng ®Çu t­ ngµy cµng hÊp dÉn h¬n. 1.4. Thóc ®Èy c¸c chÝnh s¸ch hç trî c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. ViÖt nam nªn tiÕp thu mét c¸ch linh ho¹t c¸c biÖn ph¸p c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ cña chÝnh phñ Nga, chÝnh s¸ch ­u tiªn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi còng nh­ c¸c ch­¬ng tr×nh cña chÝnh phñ nh»m thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch nh­ viÖc chÝnh phñ Nga thµnh lËp mét Héi ®ång t­ vÊn ®Çu t­ ®Ó cung cÊp th«ng tin vµ nhËn nh÷ng ý kiÕn ®¸nh gi¸ cña c¸c nhµ ®Çu t­. Trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch Nga ®· cã mét sè biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Çu t­ vµo khu vùc kinh tÕ ®Þnh h­íng xuÊt khÈu. §©y còng lµ mét kinh nghiÖm cho ViÖt nam v× ngoµi c«ng nghiÖp khai th¸c dÇu khÝ, hiÖn nay c¸c ngµnh mòi nhän xuÊt khÈu cña ViÖt nam nh­ n«ng nghiÖp vµ thuû s¶n cßn ch­a nhËn ®­îc l­îng vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t­¬ng øng víi tiÒm n¨ng to lín cña nã. Bªn c¹nh c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi theo ngµnh ®­îc ­u tiªn, c¸c chÝnh s¸ch tÝch cùc ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi theo c¸c khu vùc ®Ó c©n ®èi c¬ cÊu nÒn kinh tÕ theo vïng l·nh thæ còng ph¶i ®­îc tiÕn hµnh song song 2. KiÕn nghÞ víi c¸c doanh nghiÖp C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trong thêi k× kinh tÕ më cöa ph¶i cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ tÇm quan träng cña viÖc hîp t¸c ®Çu t­ víi n­íc ngoµi. §Çu t­ cña n­íc ngoµi ®· vµ sÏ lµ c¬ héi, lµ nguyªn nh©n quan träng nh­ mét “có hÝch” m¹nh thóc ®Èy lµm cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trë nªn n¨ng ®éng; khÈn tr­¬ng, s¸ng t¹o trong s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ®ã vÞ thÕ trong th­¬ng m¹i quèc tÕ sÏ n©ng lªn. Trong bèi c¶nh ViÖt Nam hiÖn nay, sù ®Çu t­ cña ViÖt Nam ra n­íc ngoµi hÇu nh­ kh«ng ®¸ng kÓ cho nªn vÊn ®Ò mµ c¸c doanh nghiÖp cÇn quan t©m nhÊt lµ kh«ng chØ tr«ng chê vµo c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc mµ ph¶i chñ ®éng hoµn thiÖn m×nh ®Ó kh«ng nh÷ng doanh nghiÖp cã tiÒm n¨ng vµ hiÖu qu¶ mµ cßn tiÕp nhËn vèn ®Çu t­ hiÖu qu¶ vµ tranh thñ nh÷ng mÆt lîi do ®Çu t­ n­íc ngoµi ®em l¹i cho m«i tr­êng kinh tÕ ViÖt Nam. Muèn thùc hiÖn kinh doanh cã hiÖu qu¶ , kh«ng nh÷ng hiÖu qu¶ theo c¸ch nghÜ cña chóng ta mµ cßn ®¹t tr×nh ®é chÊp nhËn ®­îc Ýt nhÊt lµ trong khu vùc, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau : * N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm Muèn thu hót vµ lîi dông ®­îc ®Çu t­ cña ®èi t¸c n­íc ngoµi, doanh nghiÖp ph¶i cã uy tÝn tõ tr­íc bëi s¶n phÈm chÊt l­îng cña m×nh h¬n n÷a trong mét vµi n¨m tr­íc m¾t, khi mµ chóng ta ch­a ph¶i hoµn toµn më cöa thÞ tr­êng, hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan cßn lµ ph­¬ng tiÖn che ch¾n cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc tån t¹i. Khi nh÷ng hµng rµo ®ã bÞ buéc ph¶i dì bá ®Ó héi nhËp th× c¹nh tranh b×nh ®¼ng sÏ thµnh nguy c¬ ®èi víi sù tån t¹i cña kh«ng Ýt doanh nghiÖp viÖc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh trªn c¬ së ®ã cã thÓ t×m kiÕm ®­îc ®èi t¸c n­íc ngoµi ®¸ng tin cËy ®Çu t­ ®Ó më réng s¶n xuÊt ngµy cµng trë nªn quan träng. ViÖc s¶n xuÊt ph¶i thùc sù g¾n kÕt víi thÞ tr­êng, quan t©m ®Çy ®ñ ®Õn kh¶ n¨ng tiªu thô trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. §Ó sö dông vèn ®Çu t­ hiÖu qu¶ tõ c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, c¸c doanh nghiÖp nªn tiÕp thu c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Ó dÇn thay thÕ c«ng nghÖ l¹c hËu, lu«n ®Æt yÕu tè chÊt l­îng s¶n phÈm lªn hµng ®Çu, tËn dông tèi ®a tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn mµ c¸c chñ ®Çu t­ FDI mang l¹i. *N©ng cao tr×nh ®é, kinh nghiÖm qu¶n lý vµ chuyªn m«n ho¸. KÓ tõ khi ViÖt Nam cã c¸c chÝnh s¸ch ®æi míi, cho phÐp c¸c thµnh phÇn kinh tÕ t­ nh©n ho¹t ®éng, th«ng qua LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi mét lo¹t c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n ®· ra ®êi. MÆt tÝch cùc cña nh÷ng doanh nghiÖp nµy lµ hä kh¸ n¨ng ®éng vµ cã phong c¸ch lµm viÖc th«ng tho¸ng h¬n so víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. Tuy nhiªn trong viÖc tæ chøc vµ qu¶n lý ë c¸c doanh nghiÖp nµy vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp. Ph¶i nãi r»ng xÐt trªn gãc ®é trËt tù vµ quy cñ th× c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n cña ViÖt nam cßn v« cïng kÐm, ®ã sÏ lµ c¶n trë lín ®Ó c¸c doanh nghiÖp nµy t¨ng kh¶ n¨ng héi nhËp kinh tÕ víi sù ph¸t triÓn cña thùc tiÔn kinh tÕ thÕ giíi, do ®ã sÏ ®¸nh mÊt c¬ héi ®­îc tham gia quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ mét c¸ch thµnh c«ng. §Æc biÖt lµ quan hÖ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nh÷ng nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp nhá cña ViÖt nam th­êng vÉn mang trong ®Çu lèi suy nghÜ cña thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ, mang nÆng t­ duy c¸ nh©n vµ tuú høng, bèc ®ång, nhiÒu khi kh«ng nhËn thøc ®­îc vÞ thÕ cña m×nh ®Ó lao vµo nh÷ng môc tiªu kÐm kh¶ thi trong khi ®ã l¹i kh«ng cã kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng cho t­¬ng lai l©u dµi, kh«ng h­íng tíi triÕt lý kinh doanh hiÖn ®¹i vµ v¨n minh h¬n n÷a. Trong khi ®ã c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vÉn ch­a c¶i thiÖn ®­îc phong c¸ch lµm viÖc quan liªu tr× trÖ, ch­a b¾t kÞp ®­îc phong c¸ch kinh doanh hiÖn ®¹i. Do vËy ®Ó thµnh c«ng h¬n trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ, ph¸t huy vµ t¨ng vÞ thÕ cña m×nh trong viÖc hîp t¸c víi phÝa n­íc ngoµi, c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é, kiÕn thøc vµ tiÕp thu kinh nghiÖm tõ bªn ngoµi. Ph¶i coi träng viÖc häc vÊn tõ lý thuyÕt ®Õn thùc hµnh. C¸c doanh nghiÖp nªn trÝch lËp quü ph¸t triÓn nh©n lùc ®Ó th­êng xuyªn tæ chøc c¸c kho¸ häc, héi th¶o... PhÇn lín c¸c chñ doanh nghiÖp ViÖt nam d­êng nh­ kh«ng nhËn thøc ®­îc lîi Ých cña viÖc chuyªn m«n ho¸ ®Ó tõ ®ã sö dông dÞch vô vµ trong nh÷ng tr­êng hîp rÊt cÈn träng khi chia sÎ th«ng tin kinh doanh víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi. Thay vµo ®ã hä giao cho nh©n viªn cña m×nh thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô nµy. ë c¸c n­íc kh¸c, nh÷ng dÞch vô nµy ®­îc sö dông phæ biÕn bao gåm kiÓm to¸n, ®µo t¹o, thiÕt kÕ, ®iÒu tra thÞ tr­êng, xö lý sè liÖu vµ qu¶ng c¸o maketting. PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam tù lµm lÊy c¸c c«ng viÖc trªn nªn ®· lµm t¨ng chi phÝ cè ®Þnh vµ bá qua lîi Ých cña viÖc chuyªn m«n ho¸. * Hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ nh©n sù. Khi xem xÐt hîp t¸c vµ ®Çu t­ víi mét doanh nghiÖp cña ViÖt nam, ®iÒu quan träng nhÊt lµ nhµ ®Çu t­ quan s¸t tr×nh ®é cña c¸n bé qu¶n lý vµ c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. Muèn thµnh c«ng trong hîp t¸c quèc tÕ vÊn ®Ò nh©n sù ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt triÖt ®Ó. Víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam, khã kh¨n ph¶i gi¶i quyÕt kh«ng chØ n»m ë c¬ cÊu tæ chøc mµ cßn n»m ë chÝnh s¸ch tuyÓn dông lao ®éng ë c«ng ty, ®éi ngò nh©n viªn cã n¨ng lùc, cã t©m huyÕt, g¾n bã l©u dµi víi c«ng ty lµ yÕu tè quan trong gióp doanh nghiÖp ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn. V× vËy doanh nghiÖp cÇn cã mét kÕ ho¹ch tuyÓn chän cô thÓ, ®Æc biÖt lµ vµo c¸c vi trÝ quan träng nh­ c¸c tr­ëng phßng. * Sö dông ®ång vèn cã hiÖu qu¶ NÕu tÝnh b×nh qu©n, vèn ®¨ng ký kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp n­íc ta míi chØ vµo kho¶ng vµi tr¨m ngh×n USD. NÕu tÝnh chung toµn bé khu vùc doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn tæng sè vèn b×nh qu©n mçi doanh nghiÖp còng chØ vµo kho¶ng 1 triÖu USD. Nh÷ng con sè ®ã cho thÊy ®éi ngò doanh nghiÖp n­íc ta tuy kh¸ ®«ng nh­ng tiÒm lùc tµi chÝnh l¹i ch­a m¹nh. Khi tiÒm lùc tµi chÝnh kh«ng m¹nh th× gi¶i ph¸p tèi ­u lµ ph¶i kªu gäi sù ®Çu t­ trong ®ã vÊn ®Ò ®Æt ra lµ: - Thø nhÊt, doanh nghiÖp ph¶i sö dông ®ång vèn s½n cã víi hiÖu qu¶ cao nhÊt ®Ó chiÕm ®­îc lßng tin cña ®èi t¸c n­íc ngoµi. - Thø hai, khi cã sù hîp t¸c ®Çu t­ doanh nghiÖp ®ã ph¶i sö dông ®ång vèn ®Çu t­ sao cho cã hiÖu qu¶. §Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu ®ã, doanh nghiÖp cÇn ph¶i thÓ hiÖn b»ng viÖc lùa chän c¸c chiÕn l­îc ®Çu t­, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh sao cho cã hiÖu qu¶ cao nhÊt, kh«ng nªn ®Çu t­ trµn lan mµ nªn tËp trung ®Çu t­ cho c¸c s¶n phÈm cã lîi thÕ, cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao trªn thÞ tr­êng. KÕt luËn Nh×n l¹i chÆng ®­êng h¬n mét thËp kû c¶i c¸ch cña Liªn bang Nga chóng ta cã thÓ thÊy r»ng mÆc dï ch­a ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ mong muèn nh­ng dï sao Liªn bang Nga còng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh. Trong thêi gian tíi ®Ó ®­a n­íc Nga trë l¹i vÞ thÕ c­êng quèc th× chÝnh phñ vµ nh©n d©n Nga sÏ cßn ph¶i nç lùc cè g¾ng rÊt nhiÒu, ®Æc biÖt lµ trong viÖc æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ- x· héi vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­. T«i còng nh­ nhiÒu ng­êi ViÖt Nam kh¸c, nh÷ng ng­êi ®· vµ ®ang häc tËp vµ nghiªn cøu tiÕng Nga lu«n hy väng Liªn bang Nga sÏ thùc hiÖn thµnh c«ng c«ng cuéc c¶i c¸ch chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ. ThÕ kû 21 víi sù kiÖn «ng V.Putin ®¾c cö Tæng thèng Liªn bang Nga ®· më ra mét trang míi trong lÞch sö cña n­íc Nga. Víi viÖc thùc hiÖn nhiÒu chÝnh s¸ch míi vµ cã ®­îc sù ñng hé cña nhiÒu ®¶ng ph¸i ë Nga «ng V.Putin ®· b­íc ®Çu æn ®Þnh ®­îc t×nh h×nh ®Êt n­íc. NÒn kinh tÕ cña Nga ®· cã sù t¨ng tr­ëng sau nhiÒu n¨m tr× trÖ, niÒm tin cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo thÞ tr­êng ®· t¨ng lªn. Quan hÖ ®èi ngo¹i cña Nga víi c¸c n­íc vµ khu vùc trªn thÕ giíi còng ®· ®­îc thóc ®Èy ph¸t triÓn m¹nh h¬n, ®Æc biÖt lµ chÝnh phñ Liªn bang Nga ®· quay l¹i víi nh÷ng ®ång minh cò, coi ®©y lµ nh÷ng ®èi t¸c chiÕn l­îc. Trong sè c¸c n­íc ®ång minh cò th× ViÖt Nam chóng ta ®­îc Liªn bang Nga ®Æc biÖt coi träng v× gi÷a ViÖt Nam vµ Liªn X« tr­íc ®©y vµ Liªn bang Nga hiÖn nay cã mét mèi quan hÖ truyÒn thèng h÷u nghÞ ®Æc biÖt vµ hiÓu biÕt lÉn nhau, h¬n n÷a chóng ta l¹i lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña ASEAN ( HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ ) vµ s¾p gia nhËp vµo AFTA ( Khu vùc th­¬ng m¹i tù do §«ng Nam ¸). Muèn th©m nhËp thÞ tr­êng ASEAN th× th«ng qua cÇu nèi ViÖt Nam lµ gi¶i ph¸p tèt nhÊt ®èi víi Nga. Ng­îc l¹i thÞ tr­êng Nga còng lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng víi c¸c nhµ ®Çu t­ vµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. §©y lµ mét thÞ tr­êng t­¬ng ®èi dÔ tÝnh, søc mua l¹i t­¬ng ®èi lín, chóng ta l¹i cã mét ®éi ngò ®«ng ®¶o ®ång bµo ®ang sèng vµ lµm viÖc t¹i ®©y. ChÝnh v× vËy viÖc nghiªn cøu t×m hiÓu thÞ tr­êng còng nh­ m«i tr­êng vµ triÓn väng ®Çu t­ t¹i Nga lµ rÊt cÇn thiÕt kh«ng chØ cho c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch mµ cßn c¶ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. Do khu«n khæ khãa luËn còng nh­ thêi gian cã h¹n vµ kinh nghiÖm cßn ch­a cã nhiÒu nªn ng­êi viÕt ch­a ®i s©u nghiªn cøu kü ®­îc ®Ò tµi. T«i rÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn ®ãng gãp vµ x©y dùng cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn ®Ò tµi ë cÊp cao h¬n. Qua khãa luËn nµy t«i còng hy väng sÏ ®em l¹i mét chót th«ng tin gióp cho b¹n ®äc cã thÓ hiÓu biÕt thªm vÒ ®Êt n­íc vµ con ng­êi Nga. Mét lÇn n÷a cho phÐp t«i ®­îc göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh nhÊt ®Õn PGS-TS NguyÔn Phóc Khanh- hiÖu phã tr­êng §HNT, ng­êi ®· tËn t×nh gióp ®ì t«i thùc hiÖn khãa luËn nµy. TµI liÖu tham kh¶o *B¸o Biki (tiÕng Nga) c¸c sè ngµy 31/10; 27/7; 1/10; 28/9; 22/8; 12/9; 3/10; 10/10; 5/10 n¨m 2002 *T¹p chÝ Nghiªn cøu Ch©u ¢u c¸c sè 2,4,5-2001 vµ sè 3, 5 n¨m 2002 * “ChiÕn l­îc kinh tÕ – tµi chÝnh Liªn bang Nga” _ ViÖn nghiªn cøu kinh tÕ thÕ giíi, n¨m 2002. * “Liªn bang Nga – Quan hÖ kinh tÕ, ®èi ngo¹i trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch thÞ tr­êng”_ nhµ xuÊt b¶n KHXH – Hµ Néi, n¨m 1999. * Th«ng tin tõ m¹ng Internet: - - - - - russia.shaps.ru - Fpt.ViÖt Nam - Nam - * “§Çu t­ quèc tÕ” – XuÊt b¶n n¨m 1997. T¸c gi¶ PTS. Vò ChÝ Léc * “Quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, lý thuyÕt vµ thùc tiÔn” – XuÊt b¶n 1997. T¸c gi¶ PTS T« Xu©n D©n, PTS Vò ChÝ Léc.