Khóa luận Hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu tại công ty giao nhận kho vận ngoại thương Vinatrans Hải Phòng: thực trạng và một số giải pháp

®Þnh cã hîp ®ång vËn chuyÓn víi H·ng tµu ®Ó tr¸nh tr­êng hîp giao nhÇm vá. - Bè trÝ c¸n bé hiÖn tr­êng theo dâi t×nh h×nh ®ãng hµng vµ giao hµng lªn tµu. - Khi ®ãng hµng lÎ ph¶i kiÓm ®Õm tõng kiÖn hµng, m· hµng, sè ®o, kÝch th­íc, sè l­îng, khèi l­îng cô thÓ. - Ngay sau khi tµu feeder rêi c¶ng H¶i Phßng, chuyÓn Shipment Advice cho h·ng tµu, göi copy B/L ®óng vµ ®ñ c¸c chi tiÕt giao hµng, trªn m«i vËn ®¬n ghi râ ruoting party (hîp ®ång) freight payer (ng­êi thanh to¸n). Giao vËn ®¬n chÝnh cho kh¸ch hµng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc ph¸t hµnh vËn ®¬n ®óng theo quy ®Þnh cña h·ng tµu. - §Èy m¹nh c«ng t¸c Sales- Marketing t¨ng sè l­îng hµng xuÊt nhËp khÈu qua c¶ng H¶i Phßng theo gÝa cø¬c chØ ®¹o cña h·ng tµu víi tõng l« hµng. - B¸o c¸o t×nh h×nh hµng xuÊt cña h·ng tµu, b¸o c¸o thèng kª hµng th¸ng theo biÓu mÉu vµ quy ®Þnh. * Qu¶n lý container rçng - TiÕp nhËn vµ qu¶n lý tèt toµn bé container cña h·ng tµu mµ m×nh lµm ®¹I lý, nhËp, xuÊt rçng. ViÖc sö dông container rçng theo nguyªn t¾c container nµo nhËp vµo tr­íc sÏ xuÊt ®i tr­íc (fist in- fist out). ViÖc sö dông container theo ®óng quy ®Þnh cña h·ng tµu. - Ký hîp ®ång l­u kho b·i, b¶o qu¶n container víi sù chÊp thuËn cña h·ng tµu. - Hµng tuÇn th«ng b¸o kÞp thêi sè l­îng vµ t×nh tr¹ng container h­ háng. LËp ®Çy ®ñ biªn b¶n container h­ háng víi c¸c bªn cã liªn quan, th«ng b¸o cho h·ng tµu biÕt ®Ó lªn kÕ ho¹ch ®Ó söa ch÷a kÞp thêi, toµn bé chi phÝ söa ch÷a thuéc bªn g©y ra chÞu. Tr­êng hîp container h­ háng thuéc tr¸ch nhiÖm cña ®¹i lý th× ph¶i cã sù chÊp thuËn cña h·ng tµu míi tiÕn hµnh söa ch÷a. - C©n ®èi l­îng vá cotainer ®Ó ®¸p øng nhu cÇu, ph¶i th«ng b¸o kÕ ho¹ch cung cÊp vá cho h·ng tµu tr­íc 2 tuÇn. §iÒu ®éng vá container ®i c¸c c¶ng kh¸c khi cÇn thiÕt. - B¸o c¸o ®óng, ®ñ t×nh h×nh diÔn biÕn container hµng ngµy vµ c¸c chÕ ®é kh¸c cho h·ng tµu theo quy ®Þnh. * Thu c­íc phÝ vËn t¶i ®­êng biÓn, ®­êng bé vµ c¸c chi phÝ kh¸c - ChÞu tr¸ch nhiÖm thu ®óng, thu ®ñ tÊt c¶ c¸c c­íc phÝ ®­êng biÓn, ®­êng bé vµ tÊt c¶ c¸c chi phÝ kh¸c liªn quan theo ®óng quy ®Þnh vµ yªu cÇu cña h·ng tµu. - ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c thiÖt h¹i vµ rñi ro do viÖc thu thiÕu, kh«ng ®ñ, kh«ng ®óng tÊt c¶ c¸c c­íc phÝ ®­êng biÓn, ®­êng bé vµ tÊt c¶ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan tõ kh¸ch hµng trªn c¬ së c­íc tr¶ tr­íc hoÆc tr¶ sau. Thùc hiÖn nghiªm tóc biÓu gi¸ cña h·ng tµu. - C¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qua tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô cña h·ng tµu ph¶i cã x¸c nhËn tr­íc cña h·ng tµu míi ®­îc thùc hiÖn. - Thay mÆt h·ng tµu thanh to¸n chi phÝ l­u kho b·i container, c¸c chi phÝ vËn t¶i néi ®Þa vµ c¸c chi phÝ c¸c cã liªn quan ®Õn dÞch vô mµ m×nh lµm ®¹i lý theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. b. T×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c ®¹i lý h·ng tµu: B¶ng 2: Doanh thu tõ hîp ®ång uû th¸c ®¹i lý h·ng tµu n¨m 2002 H·ng tµu Sè hîp ®ång kÝ kÕt TuyÕn Feeder GÝa c­íc (USD) Hoa hång ®¹i lý Sè cont vËn chuyÓn Doanh thu (USD) Thùc hiÖn Kh«ng thùc hiÖn Cã hµng Kh«ng cã hµng Hapag-lloyd 285 27 Singapore Hongkong Busan 480 350 750 2% 2% 2% 308 220 255 60 30 15 2956 1540 3825 Lloyd triestino 196 18 Busan Hongkong 750 350 2.5% 2.5% 550 250 0 15 10312.5 2187 H·ng kh¸c 189 19 Bangkok Hongkong 520 350 2% 2% 187 500 5 12 2431 4375 Tæng 670 64 2270 145 27627 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh 2002 B¶ng 3: X¸c ®Þnh hao phÝ lao ®éng chi dÞch vô ®¹i lý h·ng tµu Hµng giao nh©n KhÊu hao nhµ, kho b·i (usd) TiÒn l­¬ng P­¬ng tiÖn Ci phÝ kh¸c ThuÕ doanh thu Hapag-lloyd 4107 6658 1280 2000 5026 Lloyd triestino 3521 5887 740 1395 3937 H·ng kh¸c 2572 3629 460 1128 3360 Tæng 10200 16174 2480 4523 12323 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m2002 Qua nh÷ng sè liÖu ë b¶ng 2 vµ b¶ng 3 cho thÊy kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cña n¨m 2002 ®· t¨ng ®¸ng kÓ so víi kÕt qu¶ cña n¨m 2001. Cã ®­îc kÕt qu¶ trªn lµ nhê c¸c yÕu tè sau: + VÒ kh¸ch quan, s¶n l­îng hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu th«ng quan qua c¶ng H¶i Phßng n¨m 2002 còng t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 13% ®Æc biÖt lµ s¶n l­îng hµng container xuÊt nhËp kh¶u th«ng quan qua c¶ng container Chïa VÏ. Së dÜ s¶n l­îng t¨ng còng n»m trong nhËn ®Þnh chung vÒ t×nh h×nh hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña khu vùc MiÒn B¾c nãi chung vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña khu vùc tam gi¸c H¶i Phßng- Hµ Néi- Qu¶ng Ninh. + YÕu tè chñ quan còng kh«ng kÐm phÇn quan träng trªn c¬ së ®Þnh h­íng ®óng cña c«ng ty trong ho¹t ®éng ®¹i lý H·ng tµu ®· t¨ng c­êng c¸n bé, c¬ së vËt chÊt trang thiÕt bÞ vµ më réng t×m kiÕm nguån hµng trong vµ ngoµi n­íc ®Æc bÞªt lµ c¸c hîp ®ång vËn t¶i mua FOB vµ b¸n CIF víi sè l­îng hµng ho¸ lín nh­: hµng n«ng s¶n, giµy dÐp may mÆc. 2. §¹i lý giao nhËn (Freight Fowarder): Vinatrans HP hiÖn ®ang lµm ®¹i lý giao nhËn cho mét sè nh÷ng h·ng giao nhËn lín trªn thÕ giíi nh­ Kuehne & Nagel, Panalpina, M&M…. §¹i lý giao nhËn lµ ng­êi trung gian gi÷a ng­êi cã hµng (hµng xuÊt nhËp khÈu) víi ng­êi vËn t¶i. §¹i lý giao nhËn tæ chøc thu gom hµng ho¸ (®èi vãi hµng xuÊt khÈu) hoÆc ph©n phèi chia lÎ hµng ho¸ thu gom tõ n­íc ngoµi göi ®Õn (®èi víi hµng nhËp) sau ®ã lo liÖu cho viÖc vËn t¶i. §èi víi kh¸ch hµng th× ®¹i lý giao nhËn ®ãng vai trß lµ ng­êi chuyªn chë nh­ng ®èi víi h·ng tµu th× ®¹i giao nhËn ®ãng via trß lµ kh¸ch hµng. a. Quy tr×nh tæ chøc giao nhËn: Ho¹t ®éng giao nhËn hµng ho¸ ph¶i dùa trªn nh÷ng nguyªn t¾c sau: - ViÖc giao nhËn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu t¹i C¶ng lµ do C¶ng tiÕn hµnh trªn c¬ së hîp ®ång gi÷a chñ hµng hoÆc ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c víi C¶ng - Tr­êng hîp hµng kh«ng qua C¶ng (kh«ng l­u kho t¹i C¶ng th× chñ hµng hoÆc ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c cã thÓ giao nhËn trùc tiÕp víi ng­êi vËn t¶i. Trong tr­êng hîp nµy, chñ hµng ph¶i quyÕt to¸n trùc tiÕp víi tµu, chØ tho¶ thuËn víi C¶ng ®Þa ®iÓm bçc dì, thanh to¸n chi phÝ bçc dì vµ c¸c chi phÝ ph¸t sinh kh¸c. - ViÖc bèc dì hµng ho¸ trong ph¹m vi C¶ng do c¶ng tæ chøc thùc hiÖn. trong tr­êng hîp chñ hµng muèn ®­a ph­¬ng tiÖn vµ c«ng nh©n vµo ®Ó bèc dì hµng th× chñ hµng ph¶i tho¶ thuËn víi C¶ng vµ tr¶ c¸c lÖ phÝ cã liªn quan cho C¶ng. - Khi ®­îc uû th¸c nhËn hµng tõ tµu, C¶ng nhËn hµng b»ng ph­¬ng thøc nµo th× giao hµng b»ng ph­¬ng thøc Êy. - Ng­êi nhËn hµng ph¶i xuÊt tr×nh c¸c chóng tõ hîp lÖ x¸c nhËn quyÒn ®­îc nhËn hµng vµ ph¶i nhËn liªn tôc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh víi khèi l­îng hµng ho¸ ghi trªn chøng tõ. - C¶ng kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµng ho¸ khi hµng ®· ra khái kho b·i cña c¶ng. Khi tiÕn hµnh giao nhËn mét l« hµng xuÊt nhËp khÈu, ng­êi giao nhËn cã thÓ thùc hiÖn víi t­ c¸ch lµ ®¹i lý hay lµ ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c. Víi t­ c¸ch lµ ®¹i lý cho h·ng tµu th× quy giao nhËn rÊt ®¬n gi¶n, ®èi víi hµng xuÊt, ng­êi gia nhËn chØ ph¶i thùc hiÖn mçi viÖc lµ thuª khoang l­u c­íc vµ sau ®ã th«ng b¸o cho chñ hµng ; ®èi víi hµng nhËp, ng­êi giao nhËn lÊy bé hå s¬ tõ ®¹i lý cña hä ë n­íc ngoµi göi hµng giao cho ng­êi nhËn cïng víi giÊy uû quúªn nhËn hµng. Tuy nhiªn, khi ng­êi giao nhËn thùc hiÖn víi t­ c¸ch lµ ng­êi ®­îc chñ hµng uû th¸c, th× ng­êi giao nËn ph¶i thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc cã liªn quan ®Õn viÖc giao nhËn tõ viÖc chuÈn bÞ kho b·i ®Ó tiÕp nhËn hµng tõ ng­êi göi, ®ãng hµng, kÎ ký m· hiÖu cho l« hµng…®Õn viÖc giao nhËn hµng víi ng­êi chuyªn chë. Vµ khi thùc hiªn víi t­ c¸ch lµ ng­êi ®­îc uû th¸c, quy tr×nh giao nhËn mét l« hµng xuÊt nhËp khÈu nh­ sau: a.1 Giao hµng xuÊt khÈu: Trong bu«n b¸n quèc tÕ hiÖn nay, viÖc thanh to¸n hÇu hÕt sö dông ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. V× vËy, viÖc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu, nhÊt lµ viÖc giao hµng vµ lËp c¸c chøng tõ kh«ng chØ tu©n theo hîp ®ång mua b¸n, mµ cßn ph¶i tu©n theo c¸c ®iÒu kho¶n cña L/C vµ ph¶i ®óng mét c¸ch m¸y mãc c¸c b­íc giao nhËn hµng xuÊt khÈu: * ChuÈn bÞ hµng ho¸ + NhËn hµng tõ ng­êi göi vµ cÊp c¸c chøng tõ giao nhËn cho hä, l­u kho hµng ho¸. NÕu hµng ho¸ cã tÝnh chÊt nguy hiÓm th× ng­êi göi hµng ph¶i cã chØ dÉn giao nhËn vËn chuyÓn hµng nguy hiÓm. Cã thÓ cÊp cho ng­êi göi hµng mét trong nh÷ng chøng tõ giao nhËn sau: GiÊy chøng nhËn nhËn hµng cña ng­êi giao nhËn GiÊy biªn nhËn l­u kho hµng ho¸ GiÊy chøng nhËn vËn chuyÓn cña ng­êi giao nhËn. VËn ®¬n nhµ (House B/L) nÕu ng­êi giao nhËn lµ mét ng­êi gom hµng. + TiÕn hµnh ®ãng gãi vµ kÎ ký m· hiÖu hµng ho¸: Theo yªu cÇu cña ng­êi göi, ng­êi giao nhËn thùc hiÖn viÖc ®ãng gãi vµ kÎ ký m· hiÖu, thùc chÊt lµ viÖc gia cè bªn ngoµi ®¶m b¶o an toµn cho qu¸ tr×nh chuyªn chë. * ChuÈn bÞ c¸c giÊy tê cho l« hµng + Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i; b¶n kª chi tiÕt hµng ho¸ trong kiÖn; c¸c giÊy tê kh¸c cã liªn quan (®èi víi hµng xuÊt khÈu cã nh÷ng quy ®Þnh riªng). + TiÕn hµnh c¸c thñ tôc kiÓm nhiÖm, kiÓm dÞch hµng ho¸ vµ lÊy giÊy chóng nhËn kiÓm nhiÖm, kiÓm dÞch vµ giÊy chøng nhËn vÖ sinh. + Lµm thñ tôc h¶i quan: - Ng­êi giao nhËn tù khai vµo mÉu tê khai do Tæng côc h¶i quan quy ®Þnh råi göi cho c¬ quan H¶i quan kÌm theo c¸c giÊy tê cÇn thiÕt kh¸c, hîp ®ång mua b¸n, b¶n kª chi tiÕt vµ c¸c giÊy tê kh¸c (®èi víi hµng xuÊt khÈu cã ®iÒu kiÖn vµ quy ®Þnh riªng). - XuÊt tr×nh hµng ho¸ ®Ó c¬ quan H¶i quan kiÓm tra, vµo ngµy quy ®Þnh, ng­êi giao nhËn sÏ xuÊt tr×nh hµng ho¸ ®Ó cã quan h¶i quan kiÓm tra vµ ®èi chiÕu víi tê khai. Sau ®ã c¬ quan h¶i quan sÏ cã quyÕt ®Þnh vµ tiÕn hµnh niªm phong h¶i quan. Tõ ®ã hµng ho¸ ph¶i ®Æt d­íi sù gi¸m s¸t cña h¶i quan. - Nép thuÕ xuÊt nhËp khÈu vµ lÖ phÝ h¶i quan. * TiÕn hµnh viÖc giao hµng víi tµu. + LËp tê khai hµng ho¸ chuyªn chë (cargo list) göi cho c¶ng, cho tµu hoÆc ®¹i lý h·ng tµu. Nghiªn cøu lÞch tr×nh cña tµu ®Ó biÕt ®­îc ngµy, giê tµu vµo c¶ng. + ChÊp nhËn chÝnh x¸c th«ng b¸o s½n sµng xÕp dì (notice of readiness- NOR) víi tµu ®Ó kh«ng bÞ thiÖt khi tÝnh th­ëng ph¹t xÕp dì hµng. + LÊy hå s¬ xÕp hµng lªn taï (stowage plan) theo dâi lÞch tr×nh bèc hµng cña tµu ®Ó lËp kÕ ho¹ch giao hµng lªn tµu. + Ký hîp ®ång víi c¶ng ®Ó thuª ph­¬ng tiÖn bèc dì, nh©n c«ng (nÕu cÇn) + §Õn ngµy giao hµng ®· tho¶ thuËn víi h·ng tµu vµ c¶ng vô, tiÕn hµnh trë hµng ra c¶ng vµ giao cho tµu chë hµng. + Cïng víi tµu, c¶ng theo dâi ®«n ®èc viÖc giao hµng lªn tµu. + LËp c¸c biªn b¶n cÇn thiÕt khi cã sù h­ háng thiÕu hôt hµng ho¸. + LÊy biªn lai thuúªn phã cho sè hµng ®· giao cho mçi ca lµm viÖc. + TËp hîp c¸c biªn lai thuúªn phã vµ ®æi lÊy vËn ®¬n ®­êng biÓn khi kÕt thóc viÖc giao nhËn vµ phaØ lÊy ®­îc bé vËn ®¬n ®Çy ®ñ * LËp bé chøng tõ thanh to¸n + Göi vËn ®¬n vµ c¸c chøng tõ cÇn thiÕt cho ng­êi göi hµng. + Th«ng b¸o cho ng­êi nhËn hµng, ng­êi göi hµng biÕt ngµy tµu dêi c¶ng + LËp bé chøng tõ ®ßi tiÒn ng­êi nhËp khÈu gåm: . Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i . VËn ®¬n ®­êng biÓn . GiÊy chøng nhËn phÈm chÊt, giÊy chøng nhËn träng l­îng, giÊy chøng nhËn xuÊt sø, chøng tõ b¶o hiÓm (nÕu cã). + Ngoµi ra ng­êi giao nhËn cã thÓ gióp ®ì ng­êi xuÊt khÈu thu xÕp viÖc mua b¶o hiÓm, gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, båi th­êng ng­êi chuyªn chë, ng­êi b¶o hiÓm (nÕu ng­êi göi hµng yªu cÇu) a.2 NhËn hµng nhËp khÈu: Giao nhËn hµng nhËp khÈu lµ mét nhiÖm vô hÕt søc phøc t¹p v× hµng ho¸ kÕt thóc qu¸ tr×nh chuyªn chë trªn mét hµnh tr×nh dµi nªn cã thÓ x¶y ra nhiÒu biÕn cè. V× vËy, trong qu¸ tr×nh giao nhËn hµng nhËp khÈu, ng­êi giao nhËn ph¶i tiÕn hµnh mét c¸ch cÈn thËn chu ®¸o, ®Æc biÖt lµ kh©u kiÓm tra hµng ho¸ tr­íc khi nhËn hµng víi tµu vµ nÕu ph¸t hiÖn hoÆc nghi ngê hµng ho¸ cã tæn thÊt h­ háng th× cÇn ph¶i yªu cÇu gi¸m ®Þnh, lËp c¸c chøng tõ cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi nhËn hµng trong viÖc khiÕu n¹i, ®ßi båi th­êng bªn thø ba cã liªn quan còng nh­ ®¶m b¶o quyÒn lîi cña anh ta. C¸c b­íc giao nhËn hµng nhËp khÈu gåm cã: * Tr­íc khi nhËn ®­îc giÊy b¸o thêi gian dù kiÕn tµu ®Õn (ETA- estimated time of arriival) + Th«ng qua h·ng tµu: §Ó n¾m ®­îc th«ng tin vÒ tµu nh­: tªn tµu, quèc tÞch tµu, ngµy tµu sÏ ®Õn c¶ng dì hµng, cÇu c¶ng mµ tµu sÏ cËp. LÊy b¶n l­îc khai hµng ho¸ trªn tµu (cargo maniest), th«ng tin vÒ tiÒn c­íc (freight in) th­êng do ®¹i lý tµu biÓn lËp, dïng ®Ó biÕt ®­îc th«ng tin vµ khai b¸o h¶i quan. LÊy B/L copy. + Liªn hÖ víi chñ hµng ®Ó: LÊy B/L gèc vµ lÊy giÊy chøng nhËn phÈm chÊt LÊy c¸c giÊy tê cÇn thiÕt kh¸c (®èi víi hµng nhËp khÈu cã ®IÒu kiÖn hoÆc cã quy ®Þnh riªng) BiÕt ®­îc kÕ ho¹ch ph©n phèi hµng cho c¸c ®¬n vÞ néi ®Þa. * Sau khi nhËn ®­îc giÊy b¸o thêi gian dù kiÕn tµu ®Õn (ETA) Ng­êi giao nhËn tiÕn hµnh: +ViÕt giÊy b¸o nhËn hµng göi cho chñ hµng néi ®Þa lÇn mét + Lµm thñ tôc h¶i quan: LËp tê khai h¶i quan Nép tê khai cho c¬ quan h¶i quan cïng víi hîp ®ång th­¬ng m¹i, b¶n kª chi tiÕt, vËn ®¬n (b¶n sao), c¸c giÊy tê kh¸c (®èi víi hµng nhËp khÈu cã ®IÒu kiÖn vµ cã quy ®Þnh riªng). §Æt hµng d­íi sù kiÓm so¸t cña h¶i quan Nép thuÕ nhËp khÈu vµ lÖ phÝ h¶i quan. + LËp lÖnh giao hµng (Delivery order) * Sau khi nhËn ®­îc thån b¸o xÕp hµng (NOR- notice of readines). Trong vßng 24 giê sau khi nhËn ®­îc NOR, ng­êi giao nhËn sÏ th«ng b¸o cho chñ hµng lÇn hai. TiÕn hµnh nhËn hµng tõ tµu vµ giao cho chñ hµng néi ®Þa. + NhËn hµng tõ tµu: Ng­êi giao nhËn cïng víi c¶ng vô tiÕn hµnh viÖc nhËn hµng tõ tµu vµ lËp c¸c biªn b¶n cÇn thiÕt khi nhËn hµng. C«ng viÖc nhËn hµng gåm c¸c b­íc: LÊy s¬ ®å xÕp hµng (cargo plan) vµ s¬ ®å hÇm tµu (hacht list) nh»m biÕt râ vÞ trÝ hµng ho¸ ®Ó biÕt râ hµng vµ kiÓm tra tr¹ng th¸i cña hµng ho¸ tr­íc khi dì. Tr­íc khi dì hµng cÇn ph¶i kiÓm tra hÇm tµu, t×nh h×nh niªm phong kÑp ch×, t×nh h×nh s¾p xÕp vµ t×nh h×nh hµng ho¸ trong hÇm tµu; nÕu ph¸t hiÖn hµng ®­îc chÊt xÕp lung tung, cã nhiÒu kiÖn ®æ vì, h­ háng, hµng mÊt mïi, m«c bÈn th× lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh s¾p xÕp hµng trong hÇm tµu. Biªn b¶n nµy do ng­êi nhËn hµng (c¶ng) vµ thuyÒn tr­ëng lËp ®èi tÞch hoÆc do gi¸m ®Þnh viªn do ng­êi nhËn hµng mêi ®Õn. Khi ®· dì hµng xong toµn bé, c¶ng tiÕn hµnh kÕt to¸n víi tµu vµ lËp biªn b¶n kÕt to¸n nhËn hµng víi tµu ROROC (Report on receipt of cargo) x¸c nhËn sè l­îng hµng thùc tÕ mµ thuyÒn tr­ëng ®· giao cho C¶ng. Tµu giao hµng theo ph­¬ng thøc nµo th× quyÕt to¸n theo ph­¬ng thøc Êy. NÕu sè l­îng hµng thùc tÕ giao Ýt h¬n so víi sè l­îng ghi trong vËn ®¬n th× C¶ng ph¶i yªu cÇu lÊy giÊy chøng nhËn hµng thiÕu CSC (Certificate of shortlanded cargo), th­êng do ®¹i lý tµu biÓn cÊp. Sau khi dì hµng, nÕu thÊy hµng ®æ vì h­ háng th× C¶ng tiÕn hµnh lËp biªn b¶n hµng ®æ vì h­ háng COR (Cargo outturn report) víi tµu, trong biªn b¶n x¸c ®Þnh râ bao nhiªu kiÖn bao bÞ ®æ vì h­ hángvµ x¸c ®Þnh tæn thÊt thùc tÕ lµ baã nhiªu. NÕu trong COR chØ ghi sè l­îng lµ bao kiÖn th× sau ®ã ng­êi giao nhËn ph¶i mêi gi¸m ®Þnh ®Õn ®Ó gi¸m ®Þnh, lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh tæn thÊt, x¸c ®Þnh cô thÓ møc ®é tæn thÊt thùc tÕ cña sè bao kiÖn ®æ vì, h­ háng. Trong tr­êng hîp nghi ngê hµng cã tæn thÊt th× trong vßng ba ngµy kÓ tõ ngµy dì hµng xong, cÇn ph¶i lËp th­ dù kh¸ng LR (letter of reservation) ®Ó nh»m b¶o l­u quyÒn ®ßi båi th­êng cho chñ hµng, ®Ó chøng minh r»ng C¶ng ®· cã th«ng b¸o lµ hµng cã tæn thÊt kh«ng râ rÖt cho ng­êi chuyªn chë hoÆc ®¹i lý cña h·ng tµu. LËp th­ dù kh¸ng xong, ng­êi giao nhËn cÇn ph¶i tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh, x¸c ®Þnh møc ®é tæn thÊt thùc tÕ cña hµng ho¸ lµ bao nhiªu vµ lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh tæn thÊt hµng ho¸ thùc tÕ theo LR. + Giao hµng cho ng­êi nhËn cã thÓ tiÕn hµnh theo hai ph­¬ng ph¸p: Giao hµng t¹i cÇu c¶ng: Hµng ®­îc cÈu trùc tiÕp tõ tµu vµo ph­¬ng tiÖn cña chñ hµng. ChÝnh v× thÕ ng­êi ta gäi ®©y lµ ph­¬ng ph¸p lÊy hµng ®i th¼ng (kh«ng l­u kho ë c¶ng). Theo c¸ch nµy th× thêi gian xÕp dì hµng ra khái tµu còng chÝnh lµ thêi gian giao hµng cho chñ hµng. Ph­¬ng ph¸p nµy cã ­u ®iÓm næi bËt lµ hµng kh«ng ph¶i vËn chuyÓn vµ l­u trong kho nªn chñ hµng tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ l­u kho, h¹n chÕ ®­îc tæn thÊt ®èi víi hµng ho¸, hµng ®­îc ®­a vµo sö dông nhanh h¬n. Giao hµng t¹i kho b·i cña c¶ng: Hµng ®­îc ®­a vµo kho b·i b¶o qu¶n sau ®ã míi giao cho chñ hµng. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, chñ hµng ph¶i tèn kÐm chi phÝ vËn chuyÓn hµng hµng tõ c¶ng vµo kho vµ chi phÝ l­­ kho. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ c¸c chñ hµng th­êng dïng ph­¬ng ph¸p nµy v× ph­¬ng tiÖn vµ c¬ së vËt chÊt cña chñ hµng néi ®Þa kh«ng s½n cã ®Ó lÊy hµng ®i th¼ng. a.3 Gi¸m ®Þnh Khi nhËn hµng nhËp khÈu, nÕu thÊy cã tæn thÊt hµng ho¸ th× cÇn ph¶i tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh nh»m t×m ra nguyªn nh©n, møc dé tæn thÊt vµ phËn ®Þnh tr¸ch nhiÖm. ViÖc gi¸m ®Þnh ®­îc tiÕn hµnh trªn c¬ së giÊy yªu cÇu gi¸m ®Þnh cña mét hoÆc c¸c bªn liªn quan nh­ chñ hµng, ng­êi chuyªn chë… C¸c c¬ quan tham gia gi¸m ®Þnh gåm: + C¬ quan gi¸m ®Þnh + C«ng ty b¶o hiÓm + H¶i quan + Ng­êi giao nhËn + C¶ng + C¸c chñ hµng néi ®Þa §èi víi c¸c tæn thÊt dÔ nhËn thÊy nh­ hµng Èm ­ít, mèc…cÇn tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh ngay trªn hiÖn tr­êng hoÆ trªn kho b·i cña C¶ng trong vßng 60 ngµy kÓ tõ ngµy dì hµng ra khái tµu. §èi víi nh÷ng tæn thÊt khã nhËn thÊy nh­ tæn thÊt vÒ sè l­îng, träng l­îng cã hÓ tiÕn hµnh t¹i kho cña chñ hµng. Thêi gian gi¸m ®Þnh trong vßng 30 ngµy ®èi víi tæn thÊt vÒ mÆt sè l­îng, träng l­îng vµ 45 ngµy ®èi víi tæn thÊt vÒ phÈm chÊt kÓ tõ ngµy dì hµng ra khái tµu Trong qua tr×nh giao nhËn, ®Æc biÖt khi hµng tæn thÊt, ng­êi giao nhËn ph¶i lËp mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c c¸c biªn b¶n vµ chøng tõ cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ ®ßi båi th­êng ®èi víi c¸c bªn liªn quan nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi cña ng­êi uû th¸c. * Yªu cÇu chung ®èi víi ho¹t ®éng giao nhËn hµng ho¸: - Ph¶l tiÕn hµnh mét c¸ch nhanh chãng nh»m: + Gi¶m thêi gian l­u kho + Gi¶m thêi gian lËp chøng tõ, gi¸m ®Þnh kiÓm tra hµng ho¸ - ChÊt l­îng giao nhËn ph¶l tèt + Giao hµng ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c + §¶m b¶o an toµn cho hµng ho¸ + §¸p øng cao víi yªu cÇu giao nhËn - Chi phÝ giao nhËn ph¶i thÊp, hîp lý. b. C¸c nghiÖp vô cña ®¹i lý giao nhËn: C«ng viÖc cña ®¹i lý giao nhËn còng gÇn gièng c«ng viÖc cña ®¹i lý h·ng tµu, chØ kh¸ch ë chç ®¹i lý h·ng tµu th× cã tµu ®Ó chuyªn chë, cßn ®¹i lý giao nhËn chØ lµ trung gian nªn hä ph¶i lùa chän tuyÕn ®­êng vËn t¶i, h·ng tµu vËn t¶i thÝch hîp ®Ó ®¶m b¶o hµng ho¸ di chuyÓn nhanh chãng, an toµn, chÝnh x¸c, tiÕt kiÖm ®Ó ®¸p øng yªu cÇu c¶u nhµ xuÊt khÈu hay nhµ nhËp khÈu. * Hµng nhËp - Th­êng xuyªn liªn hÖ víi tµu feeder, c¸c ®¹i lý h·ng tµu theo dâi t×nh h×nh hµng nhËp vÒ. Th«ng b¸o hµng vÒ vµ nhËn bé chøng tõ cña bªn ®¹i lý giao nhËn cña m×nh ë n­íc ngoµi. - §èi víi hµng lÎ (LCL/LCL): Fowarder ký mét giÊy uû quyÒn cho kh¸ch hµng sang mét ®¹i lý giao nhËn kh¸c ®Ó lµm thñ tôc nhËn hµng v× ®¹i lý giao nhËn ®ã gom ®ñ nguyªn container. - §èi víi hµng nguyªn container chia lÎ (FCL/LCL): Fowarder lµm thñ tôc H¶i quan vµ gi¸m ®Þnh ®Ó ®­a hµng vÒ kho b·i cña m×nh, sau ®ã ph¸t lÖnh giao hµng cho kh¸ch hµng ®Õn kho lµm thñ tôc H¶i quan ®Ó nhËn hµng. - §¶m nhËn viÖc tæ chøc vËn t¶i néi ®Þa (door to door service) theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. - Thu ®ñ phÝ khai th¸c hµng (CFS) vµ phÝ l­u kho nÕu cã. * Hµng xuÊt - NhËn booking, giao lÖnh lÊy vá container cña ®¹i lý h·ng tµu cho kh¸ch hµng ®ãng hµng vµ giao hµng xuÊt, ®¨ng ký tµu cho ®¹i lý h·ng tµu hoÆc feeder theo lÞch tr×nh ®¶m b¶o qu¸ tr×nh vËn t¶i liªn tôc. - LËp vµ giao vËn ®¬n chÝnh cho kh¸ch hµng. §Èy m¹nh c«ng t¸c Sales- Marketing- ®©y lµ yÕu tè v« cïng quan träng. - Giao lÖnh lÊy container rçng vµ niªm ch× cho kh¸ch hµng ®ãng hµng trªn c¬ së booking, thùc hiÖn mäi nhiÖm vô giao nhËn, lµm thñ tôc h¶i quan, vËn chuyÓn néi ®Þa. - Sau khi tµu ch¹y, lµm Shipment Advice/ Pre-alert göi cho ®¹i lý h·ng tµu giao nhËn ë n­íc ngoµi. c. T×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c ®¹i lý giao nhËn: B¶ng 4: Doanh thu tõ hîp ®ång uû th¸c ®¹i lý Giao nhËn n¨m 2002 H·ng giao nhËn Sè hîp ®ång kÝ kÕt TuyÕn Feeder Gi¸ c­íc (usd) Hoa hång ®¹i lý Sè cont vËn chuyÓn Doanh thu (USD) Thùc hiÖn Kh«ng thùc hiÖn Cã hµng Kh«ng cã hµng Kuehne & Nagel 102 2 Singapore Hongkong 600 500 2% 2% 227 250 15 8 2.724 2.750 Panalpina 137 2 Busan Hongkong 750 550 2.5% 2.5% 550 250 0 15 10.312 3.437 Jardine 138 3 Hamburg Rot 1.650 1.575 1.5% 1.5% 135 187 8 0 3.341 4.417 H·ng kh¸c 144 3 Busan Hongkong 520 350 2% 2% 187 500 5 12 1.944 3.500 Tæng 521 10 2.286 55 32.428 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh 2002 B¶ng 5: X¸c ®Þnh hao phÝ lao ®éng chi dÞch vô ®¹i lý Giao nhËn 2002 H·ng giao nhËn KhÊu hao nhµ, kho b·i (usd) TiÒn l­¬ng Ph­¬ng tiÖn Chi phÝ kh¸c ThuÕ doanh thu Kuehne & Nagel 1.500 2.300 450 858 2.200 Panalpina 2.426 3.200 689 1.492 3.300 Jardine 3.000 3.000 625 1.350 3.220 H·ng kh¸c 8.960 3.500 1.080 1.800 3.740 Tæng 12.000 2.870 5.500 12.460 Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m2002 Qua nh÷ng sè liÖu nªu ë b¶ng 3 vµ 4 cho thÊy kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cña n¨m 2002 ®· t¨ng ®¸ng kÓ víi kÕt qu¶ n¨m 2001. Cã ®­îc kÕt qu¶ trªn lµ nhê c¸c yÕu tè sau: - VÒ kh¸ch quan, s¶n l­îng hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu th«ng quan qua C¶ng H¶i Phßng n¨m 2002 t¨ng so víi n¨m 2001 lµ13%, ®Æc biÖt lµ container xuÊt nhËp khÈu th«ng quan qua c¶ng container Chïa VÏ. Së dÜ s¶n l­îng t¨ng còng n»m trong nhËn ®Þnh chung vÒ t×nh h×nh hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu giao nhËn cña khu vùc miÒn B¾c nãi chung vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña tam gi¸c Hµ Néi- H¶i phßng- Qu¶ng Ninh. - YÕu tè chñ quan còng kh«ng kÕm phÇn quan träng trªn c¬ së ®Þnh h­íng ®óng cña chi nh¸nh trong ho¹t ®éng giao nhËn, ®· t¨ng c­êng c¸n bé, c¬ së vËt chÊt trang thiÕt bÞ khai th¸c tèt ph­¬ng tiÖn th«ng tin s½n cã- ®Æc biÖt lµ internet vµ më réng t×m kiÕm nguån hµng trong vµ ngoµi n­íc ®Æc biÖt lµ c¸c hîp ®ång vËn t¶i mua FOB vµ b¸n CIF víi sè l­îng hµng ho¸ lín nh­: hµng n«ng s¶n, giµy dÐp, hµng may mÆc. §Æc biÖt lµ c¸c §¹i lý giao nhËn n­íc ngoµi (®èi t¸c cña c«ng ty) trong n¨m 2002 ®· ký ®­îc nhiªï hîp ®ång chØ ®Þnh hµng may mÆc, giµy dÐp tõ khu vùc phÝa B¾c vµo s©u trong néi ®Þa c¸c n­íc EU theo ph­¬ng thøc “Door to door”. Ngµy nay víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña viÖc chuyªn chë hµng ho¸ bµng container, phÇn lín hµng ho¸ ®­îc ®ãng vµo container ngay t¹i nhµ m¸y hoÆc hµng n»m s©u trong néi ®Þa. Sau ®ã container ®­îc chë b»ng tµu biÓn ®Õn n­íc nhËp khÈu hoÆc b»ng mét ph­¬ng tiÖn nµo ®ã. Tõ c¶ng n­íc mua hµng, container l¹i ®­îc ®Ó nguyªn chë thµng vµo néi ®Þa tíi kho cña ng­êi nhËn hµng cuèi cïng tiªu thô. Nh­ vËy, chóng ta dÔ dµng h×nh dung ra r»ng nÕu ng­êi xuÊt khÈu (ng­êi nhËp khÈu) ph¶i giao dÞch víi tõng chñ ph­¬ng tiÖn trªn tõng chÆng ®­êng kh¸c nhau th× qu¶ lµ tèn kÐm thêi gian, c«ng søc vµ chi phÝ vËn t¶i sÏ chiÕm mét phÇn kh«ng nhá trong gi¸ thµnh. §ã lµ ch­a kÓ nÕu xÈy ra h­ háng, mÊt m¸t trong hµnh tr×nh th× chñ hµng khã lßng ®­îc båi th­êng tho¶ ®¸ng v× kh«ng biÕt tæn thÊt xÈy ra ë chÆng nµo, thuéc ng­êi vËn t¶i ph­¬ng tiÖn g×. ChÝnh trong bèi c¶nh ®ã cÇn cã mét nhµ tæ chøc vËn t¶i ®øng ra bao thÇu toµn bé qu¸ tr×nh chuyªn chë, ®¶m b¶o cho chñ hµng chØ cÇn gâ mét cöa vµ ký mét hîp ®ång vËn t¶i nh­ng hµng ho¸ ®­îc vËn chuyÓn kÞp thêi, an toµn víi gi¸ hîp lý tõ kho cña ng­êi b¸n ®Õn cöa kho cña ng­êi mua (door to door service). Ng­êi bao thÇu kinh doanh vËn t¶i gäi lµ ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn. Víi lý do ®ã ®· xuÊt hiÖn nhiÒu h·ng giao nhËn trªn thÕ giíi nh­ M&M. Kuehne& Nagel, Panalpina vµ ngµy cµng ph¸t triÓn do nhu cÇu vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ b»ng container t¨ng cao. Víi nh÷ng h·ng giao nhËn lín nh­ vËy, bao giê hä còng ®Æt ®¹i lý cña m×nh ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi ®Ó thùc hiÖn viÖc vËn chuyÓn cña n­íc ®ã, ®ång thêi còng nh»m ph¸t triÓn H·ng. Chóng ta hy väng ®Õn mét lóc nµo ®ã ViÖt Nam cã thÓ thµnh lËp h·ng giao nhËn ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, sau khi häc tËp ®­îc kinh nhiÖm lµm viÖc còng nh­ qu¶n lý trong mét t­¬ng lai kh«ng xa. 3. Tæng s¶n l­îng vËn t¶i vµ giao nhËn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña chi nh¸nh Vinatrans HP: B¶ng 5: Tæng hîp sè liÖu Vinatrans th«ng quan qua c¶ng hp N¨m 2001 Hîp ®ång thùc hiÖn S¶n l­îng ChuyÕn GRT NhËp (TEU) XuÊt (TEU) Céng (TEU) - Hîp ®ång bèc xÕp, giao nhËn cont: H·ng ZIM-GSL vµ RCL - Hîp ®ång l­u kho b·i: H·ng ZIM-GSL, RCL, Hapag- Lloyd - Hîp ®ång khai th¸c kho CFS Chïa VÏ - Hîp ®ång bèc xÕp hµng b¸ch ho¸: H·ng: Richmer, Bow Shipping Tµu cont 7 44.671 5.672 6.037 11.709 Tµu b¸ch ho¸ 9 16.512 7.655 7.655 Hµng CFS 124 450 Hµng kh¸c 1.938 2.244 3.200 N¨m 2002 Hîp ®ång thùc hiÖn S¶n l­îng ChuyÕn GRT NhËp (TEU) XuÊt (TEU) Céng (TEU) - Hîp ®ång bèc xÕp, giao nhËn cont: H·ng ZIM-GSL vµ RCL - Hîp ®ång l­u kho b·i: H·ng ZIM-GSL, RCL, Hapag- Lloyd - Hîp ®ång khai th¸c kho CFS Chïa VÏ - Hîp ®ång bèc xÕp hµng b¸ch ho¸: H·ng: Richmer, Bow Shipping Tµu cont 11 44.671 5.672 6.037 11.709 Tµu b¸ch ho¸ 11 155.772 11.538 Hµng CFS 162 560 Hµng kh¸c 1.938 2.244 4.182 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh Vinatrans 2001-2002 N¨m 2002, c«ng ty ®· ký kÕt ®­îc 1625 hîp ®ång giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu b»ng container víi c¸c c«ng ty trong n­íc vµ thùc hiÖn ®­îc 1230 hîp ®ång (sè cßn l¹i ®­îc thùc hiÖn tiÕp vµo n¨m 2002.) trong ®ã giao nhËn vËn chuyÓn 4312 container c¸c lo¹i vµ nhiÒu hµng kh¸c. C¶ n¨m thùc hiÖn ®­îc 7300 tÊn chÌ cña VINATEA. §Çu n¨m 2002, khai th¸c ®­îc 400 tÊn ®ay. Hµn vËt t­ VINADAIESUNG lµm ®­îc 182 container hµng xuÊt nhËp khÈu, giao 328 tµu/ 52000 tÊn tr¬ng ®ã cã 1656 container. C«ng ty ®· ¸p dông chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch thu hót kh¸ch hµng, do vËy sè chñ hµng t¨ng lªn vµ khèi l­îng hµng ho¸ còng t¨ng lªn. Cßn ®èi víi hµng nhËp, s¶n l­îng lµm thñ tôc nhËp khÈu t¨ng lªn nhiÒu h¬n. Trong tæng sè s¶n l­îng giao nhËn vËn t¶i, hµng néi ®Þa chiÕm 50% cã doanh thu cao h¬n n¨m 2001 trªn 1.5 tû ®ång. §èi víi hµng lµm thñ tôc h¶i quan, chØ cã mét sè bä hµng ngo¹i quan con v­íng m¾c. C«ng ty ®· chó träng c¸c kh©u lµm thñ tôc ®¶m b¶o chøng tõ ph¸p lý, tu©n theo quy chÕ. NhiÒu l« hµng, chøng tõ thiÕu ®ång bé, tµu vµo nhanh, hµng ho¸ phøc t¹p còng ®· cè g¾ng gi¶i quyÕt tèt. KÕt qu¶ khai th¸c ®­îc mét l­îng hµng kh¸ lín, t¹o ®­îc doanh thu vËn t¶i, l­u kho, b¶o qu¶n liªn hoµn ®· kÕt hîp tèt nhÊt vµ khi b¾t ®Çu thùc hiÖn ®¹t hiÖu qu¶ (bét m× chuyÓn t¶i, hµng triÓn l·m, thiÕt bÞ...) Doanh thu ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i container n¨m 2002 ®¹t h¬n 13 tû cao h¬n n¨m 2001 4 tû ®ång. Ho¹t ®éng diÔn ra kh«ng ®ång ®Òu, ®Õn cuèi quý III cã phÇn gi¶m sót do t×nh h×nh thÞ tr­êng gÆp nhiÒu khã kh¨n, cã r¸t nhiÒu h·ng tµu kh¸c ®­îc phÐp lµm ®¹i lý giao nhËn cho c¸c h·ng giao nhËn vµ c¸c h·ng tµu kh¸c trªn thÞ tr­êng H¶i Phßng. Tõ cuèi quý IV, do ph¶i c¹nh tranh c«ng ty nªn còng ph¶i gi¶m gi¸ c­íc vµ thùc hiÖn c¬ chÕ linh ho¹t víi tõng ®«Ý tù¬ng kh¸ch hµng. Cã l« hµng nh­ thiÕt bÞ ®iÖn tho¹i, thñ tôc phøc t¹p, hµng vÒ nhiÒu, thñ tôc thiÕu ®ång bé nh­ng c«ng ty ®· cè g¾ng phèi hîp tèt víi H¶i quan vµ c«ng viÖc ®· hoµn thµnh ®¹t hiÖu qu¶ ®¸ng kÓ. trong qua tr×nh giao nhËn vËn t¶i, c¸n bé c«ng nh©n viªn th­êng xuyªn tiÕnh hµnh rót kinh nhiÖm kÞp thêi nªn ®· gi÷u ®­îc uy tÝn, tÝn nhiÖm víi kh¸ch hµng, do ®ã chÊt l­îng c«ng viÖc ngµy mét t¨ng. Ngoµi ra c«ng ty möo réng thªm lµm ®¹i lý xuÊt nhËp c¶nh cho c¸ tµu Trung Quèc, mét sè h·ng tµu nh­ Zimline, RCL...®­îc xóc tiÕn t¹o c¬ héi cho hµng më luång tÞa H¶i Phßng. TÊt c¶ c¸c c«ng viÖc trªn ®­îc thùc hiÖn ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ cho n¨m 2003 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo. §¹t ®­îc doanh thu trªn 10 tû ®ång lµ do sù ®ãng gãp lín lao cña tt¹p thÓ ®éi ngò chi nh¸nh Vinatrans HP víi tr×nh ®é nghiÖp vô ca, phôc vô kh¸ch hµng nhanh vµ thuËn tiÖn; lu«n ®­îc kh¸ch hµng khen ngîi vµ tin cËy. Do ®¹i lý vËn t¶i ®ßi hái cã c¸c thiÕt bÞ chuyªn dông, c¸ch qu¶n lý hiÖn ®¹i phï hîp víi trong nø¬c vµ quèc tÕ nªn c«ng ty chó träng ®Çu t­ c¸c thiÕt bÞ qu¶n lý vËn t¶i, rót vµ ®ãng hµng vµo container hiÖn ®¹i, cho kÕt qu¶ cao, chÊt l­îng c«ng viÖc tèt. HÖ thèng m¸y vi tÝnh cña phßng ®ùoc trang bi kÞp thêivµ ®µy ®ñ gióp kh©u ®¹i lý hµng chÝnh x¸c, nhanh gän, mang tÝnh quèc tÕ ho¸. Nh÷ng thñ tôc giao nhËn container ®­îc hoµn thµnh ®óng tiªu chuÈn quèc tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi an toµn cho hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña chñ hµng. ViÖc qu¶n lý cotainer nhanh gän cßn thÓ hiÖn viÖc s¾p xÕp hµng hãa cho c¸c chñ hµng, chñ tµu hîp lý, rót ng¾ng thêi gian l­u kho b·i, lµm lîi cho chñ hµng. Sù t¨ng tr­ëng nhanh chãng cña doanh thu chi nh¸nh Vinatrans HP trong n¨m 2002 ®· kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n trong viÖc ®Çu t­ ®µo t¹o con ng­êi vµ ¸p dông c«ng nghÖ míi. §ã còng lµ mét lý do Vinatrans HP ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êg vËn chuyÓn container ®Çy c¹nh tranh hiÖn nay trªn thÞ tr­êng HP. Ch­¬ng III TriÓn väng cña ngµnh giao nhËn nãi chung vµ cña c«ng ty Vinatrans nãi riªng. Mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ I. §èi víi ngµnh giao nhËn ë ViÖt Nam: 1.Ph­¬ng h­íng cña ngµnh giao nhËn trong thêi gian tíi: Trong thêi gian tíi cïng víi sù ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ còng nh­ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang dÇn ®i vµo æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn th× nhu cÇu vÒ giao nhËn vµ vËn t¶i quèc tÕ sÏ kh«ng ngõng t¨ng lªn, nhÊt lµ ho¹t ®éng giao nhËn vµ vËn t¶i biÓn. Theo sè liÖu tõ “ Nguån t¹p chÝ th«ng tin vËn t¶i 3- 1995”, nhu cÇu vÒ vËn t¶i biÓn trong nh÷ng n¨m tíi sÏ lµ: (®¬n vÞ 1000 TÊn) Ho¹t ®éng N¨m 2000 N¨m 2005 N¨m 2010 XuÊt khÈu 45.000 70.000 88.000 NhËp khÈu 17.000 38.000 45.000 Néi ®Þa 6.000 15.000 39.000 Tæng 68.000 123.000 172.000 Nguån:T¹p chÝ thång tin vËn t¶i3/1999 Theo sè liÖu b¶ng trªn, ta cã thÓ nhËn thÊy nhu cÇu vÒ giao nhËn vµ vËn t¶i biÓn tõ nay ®Õn n¨m 2010 lµ rÊt lín. L­îng hµng ho¸ xuÊt khÈu chuyªn chë b»ng ®­êng biÓn n¨m 2000 míi lµ 45000 ngh×n tÊn, nh­ng ®Õn n¨m 2010 ®· t¨ng lªn 88000 ngh×n tÊn (t¨ng gÇn gÊp ®«i), trong khi ®ã l­îng hµng nhËp khÈu chuyªn chë b»ng ®­êng biÓn t¨ng gÇn gÊp ba tõ 17000 ngh×n tÊn n¨m 2000 lªn 45000 ngh×n tÊn n¨m 2010 vµ dÆc biªt lµ vËn t¶i néi ®Þa t¨ng h¬n s¸u lÇn tõ 6000 ngh×n tÊn lªn 39000 ngh×n tÊn. Nh­ vËy, ®Ó cã thÓ n¾m ®­îc nh÷ng c¬ héi quý b¸u ®ã vµ ®Èy nhanh ho¹t ®éng giao nhËn, b¾t kÞp víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh giao nhËn thÕ giíi th× ngay tõ b©y giê c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang ho¹t ®éng trong lÜnh vùc giao nhËn vµ kho vËn nãi riªng còng nh­ ngµnh giao nhËn ViÖt Nam nãi chung cÇn ph¶i nhanh chãng ®Ò ra nh÷ng ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cô thÓ tõng n¨m cña doanh nghiÖp m×nh còng nh­ toµn thÓ ngµnh giao nhËn ViÖt Nam th× míi cã thÓ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ngµy cµng cao cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cña ®Êt n­íc nãi chung còng nh­ ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam nãi riªng. Ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cña ngµnh giao nhËn ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi lµ: - §èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang ho¹t ®éng trong lÜnh vùc giao nhËn vËn t¶i cÇn ph¶i: Kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc, tr×nh ®é còng nh­ phÈm chÊt ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp ®èi víi c¸n bé trong ngµnh, t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì c¸c c¸n bé n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n còng nh­ t¹o m«i tr­êng lµm viÖc thuËn lîi ®Ó hä cã thÓ ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc, nh÷ng ®iÓm m¹nh cña b¶n th©n m×nh. Bªn c¹nh ®ã, víi t­ c¸ch lµ ng­êi qu¶n lý, th× c¸c gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc, c¸c tr­ëng phã phßng ph¶i biÕt kÕt hîp ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm cña mçi c¸ nh©n ®Ó t¹o nªn søc m¹nh cho tËp thÓ nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Kh«ng ngõng ®æi míi vµ c¶i tiÕn trang thiÕt bÞ, nhµ x­ëng nh­ kho b·i c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn chuyªn chë, tiÕn hµnh ®µu t­ mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ tõ c¸c n­íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi ®Ó cã thÓ phôc vô ngµy cµng tèt h¬n c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña ®Êt n­íc vµ phï hîp víi c¸c h×nh thøc vËn t¶i míi trªn thÕ giíi ch¼ng h¹n nh­ tµu chë container, tµu LASH, tµu RORO. Bªn c¹nh ®ã th× c¸c doanh còng cÇn ph¶i hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin ®Ó xö lý nhanh chãng c¸c th«ng tin viÖc th«ng b¸o lÞch tµu, c¸c h·ng trªn c¸c luång chuyªn chë chÝnh. CÇn më réng ®a d¹ng ho¸ vµ ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh dÞch vô giao nhËn sao cho phï hîp víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña c¸c ph­¬ng thøc vËn chuyÓn míi vµ cã thÓ theo kÞp ®­îc sù ph¸t triÓn cña ngµnh giao nhËn vËn t¶i thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ dÞch vô gom hµng, dÞch vô chia lÎ hµng, dich vô giao nhËn tõ cöa ®Õn cöa “ Door to Door ”. Kh«ng ngõng më réng mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng còng nh­ c¸c h·ng, c¸c c«ng ty n­íc ngoµi ®ang ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy trªn c¬ së hîp t¸c vµ hç trî lÉn nhau. Quan hÖ víi tÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng vµ c¸c b¹n hµng trªn thÕ giíi nh»m tranh thñ ®­îc nguån vèn dåi dµo cña hä còng nh­ tËn dông ®­îc kh¶ n¨ng chuyªn chë, c¸c ph­¬ng tiÖn chuyªn chë tiªn tiÕn cña hä. TiÕn hµnh häc hái, ®óc rót kinh nghiÖm qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i cña c¸c h·ng næi tiÕng trªn thÕ giíi. Ngµy cµng hoµn thiÖn nghiÖp vô giao nhËn vËn t¶i quèc tÕ, hoµn thiÖn c¸c ®iÒu kiÖn giao nhËn, c¸c thñ tôc giÊy tê, t×m ra ph­¬ng ¸n ho¹t ®éng tèi ­u nhÊt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kh¸ch hµng, ®èi t¸c lµm ¨n khi giao dÞch víi doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng giao nhËn ph¶i ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña chñ hµng, ng­êi chuyªn chë, víi vai trß lµ ng­êi t­ vÊn ®Ó ng­êi chuyªn chë vµ chñ hµng t×m ®Õn. - §èi víi ngµnh giao nhËn ViÖt Nam, mµ c¬ quan ®øng ®Çu vµ ®ãng vai trß chñ ®¹o ®èi víi toµn ngµnh giao nhËn ViÖt Nam ®ã lµ HiÖp héi c¸c nhµ giao nhËn ViÖt Nam- VIFFAS. Ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng trong thêi gian tíi cña HiÖp héi giao nhËn ViÖt Nam lµ ph¶i kh«ng ngõng phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c thµnh viªn nh»m b¶o vÖ lîi Ých chÝnh trÞ vµ n©ng cao ®Þa vÞ cña n­íc CHXHCN ViÖt Nam trong c¸c mÆt liªn quan tíi lÜnh vùc giao nhËn vËn t¶i quèc tÕ còng nh­ quyÒn lîi cña c¸c thµnh viªn, kiÕn t¹o mèi quan hÖ hîp t¸c, liªn kÕt, hç trî vµ gióp ®ì nhau gi÷a c¸c ®¬n vÞ héi viªn thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc giao nhËn vËn t¶i, nh»m t¹o m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh, thóc ®Èy ho¹t ®éng giao nhËn cña c¸c héi viªn. HiÖp héi cÇn ph¶i tËn dông mäi ®iÒu kiÖn, ph­¬ng tiÖn, tæ chøc ®Ó gióp héi viªn n©ng cao vµ c¶i tiÕn chÊt l­îng trong lÜnh vùc giao nhËn kho vËn nh»m n¾m b¾t kÞp thêi c¸c yªu cÇu ngµy cµng cao cña b¹n hµng vµ ®èi t¸c. HiÖp héi ®¹i diÖn cho quyÒn lîi cña céng ®ång c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vÒ lÜnh vùc giao nhËn kho vËn trong c¸c quan hÖ kinh doanh vµ hîp t¸c quèc tÕ. Bªn c¹nh ®ã, hiÖp héi còng cÇn ph¶i gióp ®ì c¸c héi viªn trong viÖc ®µo t¹o, bæ tóc, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô trong ho¹t ®éng giao nhËn kho vËn ®Ó ®¸p øng yªu cÇu c¸c ®ång nghiÖp trªn thÕ giíi. 2. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng giao nhËn: Tõ nh÷ng v­íng m¾c, tån t¹i trong ho¹t ®éng cña ngµnh giao nhËn nh­ ®· ®­îc chØ ra ë trªn kÕt hîp víi viÖc xem xÐt ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty nãi riªng còng nh­ cña toµn ngµnh giao nhËn nãi chung trong thêi gian tíi, ®Ó ngµy cµng n©ng cao hiÖu qu¶ còng nh­ chÊt l­îng cña ngµnh giao nhËn cã thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ngµy cµng cao cña ho¹t ®éng giao nhËn trong n­íc, ho¹t ®éng giao nhËn quèc tÕ, t«i xin ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ cña b¶n th©n m×nh nh­ sau: a. Tr­íc tiªn lµ vÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc giao nhËn kho vËn: - C¸c ®¬n vÞ cÇn ph¶i kh¾c phôc t×nh tr¹ng c¸n bé non kÐm vÒ tr×nh ®é nghiÖp vô, x©y dùng ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é hiÓu biÕt vÒ c¸c mÆt nh­ luËt ph¸p quèc tÕ, còng nh­ luËt ph¸p cña c¸c quèc gia vÒ th­¬ng m¹i, giao nhËn, vËn t¶i, h¶i quan, b¶o hiÓm. Bªn c¹nh ®ã, c¸c c¸n bé nghiÖp vô còng ph¶i n¾m râ ®­îc tËp qu¸n bu«n b¸n cña tõng vïng, tõng khu vùc cña c¸c c¶ng vµ cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ th«ng th¹o. Vµ ®Ó lµm ®­îc viÖc ®ã c¸c ®¬n vÞ cÇn ph¶i: + Cã chÕ ®é tuyÓn dông hîp lý ®Ó thu hót nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é vµ n¨ng lùc, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ cßn non yÕu, míi tham gia vµo ho¹t ®éng giao nhËn. + Chó träng viÖc cñng cè nghiÖp vô, n©ng cao tr×nh ®é cho ®éi ngò c¸n bé th«ng qua c¸c h×nh thøc kh¸c nhau nh­ kÕt hîp víi c¸c c¬ quan, c¸c ban ngµnh chøc n¨ng vµ ®Æc biÖt lµ tr­êng ®¹i häc ngo¹i th­¬ng trong viÖc më c¸c líp ®µo t¹o nghiÖp vô ng¾n h¹n hoÆc dµi h¹n. Cö c¸n bé ®i häc ë c¸c líp chuyªn ngµnh vÒ giao nhËn vËn t¶i ë trong vµ ngoµi n­íc nh»m gióp ®ì hä lµm tèt c«ng viÖc giao nhËn vËn t¶i, cã ®­îc b»ng chøng nhËn nghiÖp vô ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho ®¬n vÞ cã thÓ tham gia c¸c tæ chøc giao nhËn quèc tÕ, cã thÓ lµm ®¹i lý cho c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, cã ®ñ kh¶ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ®Æt ra cã hiÖu qu¶ khoa häc. + Kh«ng ngõng t¨ng c­êng ®éi ngò c¸n bé nghiÖp vô. Cã chÕ ®é ®·i ngé, th­ëng ph¹t thÝch ®¸ng ®èi víi c¸n bé ®Ó khuyÕn khÝch hä ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. + Cã quy chÕ, ®iÒu lÖ râ rµng ®Ó t¹o cho ®éi ngò c¸n bé cã t¸c phong lµm viÖc nh¹y bÐn, n¨ng ®éng. - C¸c ®¬n vÞ cÇn t¹o ®­îc sù chñ ®éng trong kinh doanh, më réng mèi quan hÖ b¹n hµng th«ng qua viÖc: + C¸c ®¬n vÞ cÇn ph¶i lu«n t¨ng c­êng c«ng t¸c marketing t×m kh¸ch hµng, liªn hÖ trùc tiÕp víi kh¸ch hµng cã nhu cÇu vÒ giao nhËn vËn t¶i. Muèn thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy th× c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch kh¸ch hµng, chÝnh s¸ch gi¸ c¶ hîp lý nh»m cñng cè mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng cò, thu hót, hÊp dÉn thªm kh¸ch hµng vµ c¸c ®èi t¸c míi. + Tham gia c¸c cuéc héi th¶o chung, héi th¶o chuyªn ®Ò víi c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh còng nh­ lµ víi kh¸ch hµng ®Ó cã thÓ trao ®æi, häc hái kinh nghiÖm cña c¸c ®¬n vÞ cïng ngµnh còng nh­ lµ ngµy cµng t¨ng c­êng cñng cè mèi quan hÖ víi b¹n hµng, n¾m b¾t ®­îc t©m t­ nguyÖn väng, nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó ngµy cµng phôc vô tèt h¬n. + KÞp thêi n¾m b¾t c¸c th«ng tin cña ngµnh, c¸c th«ng tin cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng giao nhËn trong n­íc vµ trªn thÕ giíi. + H­íng tíi ho¹t ®éng víi vai trß lµ ng­êi kinh doanh giao nhËn vËn t¶i quèc tÕ, cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó ký hîp ®ång uû th¸c, lµ b¹n hµng trong mèi quan hÖ víi c¸c h·ng giao nhËn n­íc ngoµi chø kh«ng ph¶i lµ ®¹i lý cña hä. - C¸c ®¬n vÞ cÇn ph¶i hoµn thiÖn mèi quan hÖ víi c¸c tæ chøc giao nhËn vËn t¶i quèc tÕ d­íi c¸c h×nh thøc nh­: + Ký kÕt c¸c hîp ®ång ®¹i lý, hîp ®éng uû th¸c víi c¸c c«ng ty, c¸c h·ng giao nhËn v¹n t¶i n­íc ngoµi. +Ký kÕt c¸c hîp ®ång víi c¸c tæ chøc c¸c h·ng giao nhËn quèc tÕ trong viÖc ®µo t¹o chuyªn gia, trao ®æi chuyªn gia. +Ký kÕt c¸c hîp ®ång hîp t¸c liªn doanh víi c¸c h·ng n­íc ngoµi nh»m tranh thñ vèn, kü thuËt còng nh­ tr×nh ®é qu¶n lý, ®iÒu hµnh tiªn tiÕn cña hä. - C¸c ®¬n vÞ cÇn t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cã liªn quan trùc tiÕp tíi giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ b»ng c¸ch ®Çu t­ mua s¾m trang thiÕt bÞ, x©y dùng kho b·i nhµ x­ëng th«ng qua nguån vèn dù tr÷, th«ng qua h×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ trong vµ ngoµi n­íc... b. VÒ phÝa ngµnh giao nhËn ViÖt Nam: §Ó cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc t×nh tr¹ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh nh­ hiÖn nay vµ ®Ó cã thÓ thèng nhÊt ®­îc ho¹t ®éng giao nhËn vÒ mét mèi th× toµn ngµnh giao nhËn vËn t¶i ViÖt Nam cÇn ph¶i: - Thay ®æi ph­¬ng ph¸p lµm viÖc, thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “ lµm hÕt viÖc chø kh«ng lµm hÕt giê ”, g©y tÝn nhiÖm víi kh¸ch hµng b»ng chÝnh chÊt l­îng c«ng viÖc vµ dÞch vô mµ m×nh cung cÊp. - Cã th¸i ®é ®óng ®¾n trong kinh doanh víi b¹n hµng, ®¹i lý, chñ tµu, gi÷ mèi quan hÖ tèt, hîp t¸c víi c¬ quan ngµnh giao nhËn vËn t¶i vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng. - C¸c ®¬n vÞ giao nhËn cïng gióp ®ì, hç trî nhau ph¸t triÓn, cïng t×m viÖc, chia sÎ c«ng viÖc cho nhau khi nhu cÇu vÒ giao nhËn t¨ng. Tr¸nh t×nh tr¹ng ®è kþ nhau khiÕn cho c¸c tæ chøc giao nhËn n­íc ngoµi lîi dông giµnh hÕt c«ng viÖc råi l¹i uû th¸c l¹i cho ta. - C¹nh tranh trªn c¬ së hîp t¸c: C¸c ®¬n vÞ cÇn cïng nhau tham kh¶o ®­a ra mét ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ chung, cã biÓu gi¸ c­íc æn ®Þnh, râ rµng, nªn chµo gi¸ dÞch vô trän gãi, song linh ho¹t; nªn cã chÝnh s¸ch gi¶m gi¸, th­ëng cho kh¸ch hµng cã mèi quan hÖ lµm ¨n l©u dµi th­êng xuyªn nh­ng vÉn ®¶m b¶o lîi nhuËn. - Th«ng qua hiÖp héi giao nhËn ViÖt Nam: + X©y dùng, ban hµnh ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam, t¹o ®Þnh h­íng chung cho c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh. + §­a ra c¸c biÓu mÉu chøng tõ thèng nhÊt cho c¸c ®¬n vÞ cã thÓ ¸p dông + Cung cÊp c¸c th«ng tin, t­ liÖu vÒ t×nh h×nh giao nhËn cña ngµnh còng nh­ t×nh h×nh giao nhËn trªn thÕ giíi, gióp ®ì c¸c ®¬n vÞ ¸p dông kü thuËt míi. + Tæ chøc c¸c héi nghÞ, héi th¶o chuyªn ®Ò ®Ó c¸c nhµ giao nhËn cã ®iÒu kiÖn gÆp gì nhau trao ®æi kinh nghiÖm. + Tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o nghiÖp vô giao nhËn vËn t¶i quèc tÕ c. VÒ phÝa Nhµ n­íc vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý: - Nhµ n­íc vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc cÇn ph¶i sö dông c¸c c«ng cô vÜ m« cã hiÖu qu¶ ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng giao nhËn ®i vµo nÒ nÕp kû c­¬ng, C¸c c¬ quan qu¶n lý cÇn qu¶n lý chÆt chÏ ho¹t ®éng giao nhËn cña c¸c ®¬n vÞ theo ®óng ph¸p luËt, kh«ng ®Ó c¸c tæ chøc c¸ nh©n kinh doanh tr¸ h×nh, kh«ng ®¨ng ký, trèn lËu thuÕ. - ChÝnh phñ, Bé Th­¬ng m¹i cÇn cã nh÷ng quy ®inh cô thÓ vÒ ®iÒu kiÖn tr×nh ®é chuyªn m«n giao nhËn vËn t¶i mµ c¸n bé lµm nghiÖp vô giao nhËn ph¶i ®¹t ®­îc tr­íc khi cÊp giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh. Tr­íc m¾t trong thêi gian tíi, c­¬ng quyÕt kh«ng cÊp giÊy phÐp kinh doanh giao nhËn cho c¸c ®¬n vÞ kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn, kh¾c phôc t×nh tr¹ng mua b¸n l¹i dÞch vô, c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh... C¸c v¨n b¶n, quy ®Þnh cña Nhµ n­íc, c¸c ngµnh cÇn ph¶i ®­îc söa ®æi cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. - Nhµ n­íc cÇn ph¶i ®Çu t­ ®Ó c¶i t¹o n©ng cÊp x©y míi c¸c cÇu ®­êng bÕn c¶ng ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. II. §èi víi c«ng ty Vinatrans: 1. §¸nh gi¸ t×nh h×nh c«ng t¸c vËn t¶i vµ giao nhËn hµng ho¸ cña Vinatrans H¶i phßng trong thêi gian qua: Tõ khi thµnh lËp ®Õn nay Vinatrans H¶i phßng ®· v­ît qua sãng giã cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ngµy cµng ph¸t triÓn. Trong thêi kú ®Çu, kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng khèc liÖt vµ mäi c«ng viÖc ®Òu míi mÎ, ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn h¹n chÕ do vËy gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong ho¹t kinh doanh cña m×nh. Cïng víi nh÷ng nç lùc cña chÝnh m×nh còng nh­ sù hç trî cña c«ng ty tõ n¨m 2001 chi nh¸nh ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn râ rÖt. §Õn nay, doanh nhgiÖp ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ cña m×nh trong ngµnh vËn t¶i vµ giao nhËn. KÕt qu¶ ®ã ®­îc chøng minh qua sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng vµ kh¶ n¨ng v÷ng m¹nh vÒ tµi chÝnh cña Chi nh¸nh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. HÇu hÕt c¸c chØ tiªu cña n¨m 2002 ®Òu cao h¬n c¸c chØ tiªu cña n¨m 2001. §iÒu ®ã cho thÊy r»ng dï trong ®iÒu kiÖn khñng ho¶ng kinh tÕ cña c¸c n­íc trong khu vùc nh­ng b¶n th©n chi nh¸nh víi sù nç lùc cè g¾ng cña mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn, chi nh¸nh ®· t¹o ra sù ®i lªn nhanh chãng cña chi nh¸nh. Ta thÊy r»ng doanh thu t¨ng mµ thùc chÊt cña vÊn ®Ò lµ t¨ng ®­îc l­îng tiÒn vµ ®éng thêi còng t¨ng ®­îc c¶ sè l­îng vµ chÊt l­îng dÞch vô hµng ho¸ cña Vinatrans H¶i phßng, gãp phÇn më réng quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi, më réng giao l­u kinh tÕ vµ v¨n ho¸. MÆt kh¸c ®· kh«ng ngõng t×m kiÕm thÞ tr­êng ®Ó t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ thu nhËp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong chi nh¸nh, gi¶i quyÕt ®­îc viÖc ®ã còng lµ ®iÒu tr¨n trë khã kh¨n cña bao doanh nghiÖp Nhµ n­íc khi ®øng tr­íc sù chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh nãng báng cña Nhµ n­íc ta. Víi sù ph¸t triÓn cña chi nh¸nh Vinatrans H¶i phßng ®· gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc kh¼ng ®Þnh c«ng ty Vinatrans lµ mét ph¸p nh©n ®­îc ®¸nh gi¸ lµ mét doanh nghiÖp hµng ®Çu trong lÜnh vùc nµy ë ViÖt Nam, cã tr×nh ®é chuyªn m«n t­¬ng ®­¬ng víi c¸c n­íc trong khu vùc. 2. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn c«ng t¸c vËn t¶i vµ giao nhËn hµng ho¸ XNK cña c«ng ty trong thêi gian tíi: Trªn ®µ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam còng nh­ cña khu vùc hay trªn toµn thÕ giíi, c¸c mèi quan hÖ lµm ¨n ngµy cµng réng vµ chÆt h¬n, c¸c n­íc ®i vµo chuyªn m«n ho¸ s©u, l­îng hµng s¶n xuÊt vµ lu©n chuyÓn ngµy cµng nhiÒu. Thªm vµo ®ã khoa häc kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho th­¬ng m¹i dÞch vô ph¸t triÓn qua viÖc cung cÊp th«ng tin cËp nhËt, c¸c trang thiÕt bÞ hç trî, n©ng cÊp c¶i tiÕn ph­¬ng tiÖn, c«ng cô hç trî... NÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn th× khu vùc dÞch vô sÏ ngµy cµng chiÕm tû träng lín trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ vËy, ngµnh giao nhËn- mét ngµnh dÞch vô cã nhiÒu kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. Tuy nhiªn sù ph¸t triÓn l©u bÒn vµ v÷ng vµng th× chØ cã ®­îc khi cã mét ®­êng lèi ph¸t triÓn ®óng ®¾n, phï hîp ®Æc biÖt víi mét c«ng ty lín nh­ Vinatrans. H¬n thÕ n÷a trong sù c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng th× viÖc ®Ò ra mét ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn hîp lý l¹i cµng cÇn thiÕt. ý thøc ®­îc tÇm quan träng cña viÖc ®Ò ra ph­¬ng h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn, ban l·nh ®¹o c«ng ty ®· hÕt søc chó t©m nghiªn cøu t×nh h×nh c«ng ty, kh¶ n¨ng, tiÒm n¨ng cña c«ng ty m×nh còng nh­ khuynh h­íng, xu h­íng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ trong n­íc vµ quèc tÕ, sù biÕn ®éng vµ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc ®Ó ®Ò ra ®­îc ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn thÝch hîp. B­íc sang thiªn niªn kû míi, ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña c«ng ty chó träng vµo nh÷ng ®iÓm sau: - T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý, ®æi míi c«ng t¸c chØ ®¹o, ®iÒu hµnh trong ban gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc sù tù do ph¸t huy n¨ng lùc cña nh©n viªn. - Thùc hiÖn giao kho¸n cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trªn c¬ së giao chØ tiªu kinh tÕ, cho phÐp c¸c ®¬n vÞ ®­îc tù do h¹ch to¸n, kÕ to¸n nh»m ®Èy m¹nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ nh­ng ®Õn cuèi kú hoÆc theo ®Þnh kú sÏ ph¶i b¸o c¸o cho c«ng ty vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh. - TiÕp tôc quan t©m t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng ®ång thêi cñng cè duy tr× c¸c mèi lµm ¨n s½n cã, më réng m¹ng l­íi dÞch vô vµ kÕt hîp linh ho¹t c¸c h×nh thøc kinh doanh. - Ho¹t ®éng dich vô cña c«ng ty ph¶i dÆt yªu cÇu hiÖu qu¶, an toµn, thuËn lîi cho kh¸ch hµng lªn ®Çu. ChÊt l­îng dÞch vô cao ph¶i lµ ®iÒu quan t©m tr­íc hÕt. 3. C¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c vËn t¶i vµ giao nhËn hµng ho¸ XNK: §Ó theo ®óng ®­îc ph­¬ng h­íng ®· ®Ò ra, c«ng ty ®· ®­a ra nh÷ng nhiÖm vô cÇn ph¶i thùc hiÖn trong thêi gian tíi cô thÓ nh­ sau: - T¨ng c­êng ho¹t ®éng Marketing t×m kiÕm nguån hµng, ®Æc biÖt lµ tõ c¸c chñ hµng trùc tiÕp ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Cô thÓ lµ: N©ng l­îng hµng kh«ng chØ ®Þnh ®­êng biÓn tõ 10% lªn 20%, n©ng l­îng hµng kh«ng chØ ®Þnh ®­êng kh«ng tõ 40% lªn 45%. - Më réng ho¹t ®éng dÞch vô míi, ®Æc biÖt lµ chuyÓn ph¸t nhanh Feedex. §©y lµ ho¹t ®éng míi song cã lîi nhuËn tiÒm n¨ng cao. - PhÊn ®Êu ®­a doanh thu t¨ng lªn tõ 10% ®Õn 15% so víi n¨m tr­íc. - X©y dùng vµ hoµn thiÖn quy tr×nh nghiÖp vô giao nhËn lªn ngang tÇm tr×nh ®é cña ngµnh giao nhËn quèc tÕ. - Thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n thèng kª, b¸o c¸o thu chi theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña c«ng ty. §Ó hoµn thµnh ®­îc nhiÖm vô ®Æt ra, ngoµi nç lùc cña ban l·nh ®¹o vµ toµn bé nh©n viªn cña c«ng ty th× còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh vËn t¶i vµ giao nhËn kh¸c trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam c«ng ty còng cßn rÊt nhiÒu ®iÒu ph¶i chó ý. D­íi ®©y lµ h­íng cña c¸c bé phËn nghiÖp vô: * Bé phËn b¸n hµng- t×m nguån hµng (Sales- Marketing) - Tæ chøc viÖc thu thËp th«ng tin mét c¸ch khoa häc ®Ó khai th¸c hiÖu qu¶ phï hîp víi kh¶ n¨ng cña m×nh. Thu thËp th«ng tin vÒ kh¸ch hµng nh­ nh÷ng kh¸ch hµng nµo cã kh¶ n¨ng ®i b»ng ®­êng biÓn, s¶n l­îng hµng th¸ng lµ bao nhiªu, hay ®ang ®i cho h·ng giao nhËn nµo ®Ó cã ®èi s¸ch thÝch hîp, khai th¸c nguån hµng cho thêi gian tíi. - Lªn hå s¬ kh¸ch hµng cô thÓ b»ng viÖc ph©n lo¹i kh¸ch hµng nh­ kh¸ch hµng tiÒm n¨ng, kh¸ch hµng ®ang theo dâi, kh¸ch hµng ®· sö dông dÞch vô nh­ng ®Õn nay th× kh«ng. - ThiÕt lËp c¸c b­íc nªn theo ®Ó n©ng cao chÊt l­îng, lo¹i bá sai sãt vÝ nh­: Thu thËp th«ng tin Xö lý th«ng tin: Ph©n tÝch thÞ tr­êng, l­îc bá nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt, quan träng cho c«ng viÖc Duy tr× quan hÖ: Lu«n t¹o cho kh¸ch hµng Ên t­îng tèt vÒ chÊt l­îng dÞch vô cao vµ uy tÝn cña c«ng ty ngay c¶ khi hä ch­a cã nhu cÇu sö dông dÞch vô. Quan hÖ víi kh¸ch hµng dùa trªn nguyªn t¾c hai bªn cïng cã lîi. * Bé phËn hiÖn tr­êng (Operation) - CÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi nh©n viªn c¸c bé phËn kh¸c ®Æc biÖt lµ bé phËn Marketing ®Ó thùc hiÖn chÝnh x¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng hay nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra víi hµng. - Nhanh nhÑn cÈn thËn khi lµm hµng - CÇn cã mèi quan hÖ tèt ®èi víi c¸c c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc tèt h¬n. * Bé phËn dÞch vô kh¸ch hµng (Customer Service) - Thùc hiÖn c«ng viÖc nhanh nhÑn, chÝnh x¸c - Phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c bé phËn kh¸c Ngoµi vÊn ®Ò chÝnh s¸ch con ng­êi cô thÓ cßn ph¶i chó träng tíi x©y dùng c¬ cÊu qu¶n lý cña c«ng ty sao cho hîp lý. B¶n th©n ngµnh nghÒ nµy rÊt linh ho¹t nªn còng ph¶i cã c¬ cÊu qu¶n lý mÒm dÎo, tr¸nh sù cøng nh¾c trong qu¶n lý chØ ®¹o. C¬ cÊu ph¶i n¨ng ®éng, phèi hîp chÆt chÏ ®ång bé gi÷a c¸c bé phËn nghiÖp vô. Tr­íc t×nh h×nh c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t cña thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ, chÊt luîng lµ yÕu tè then chèt ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c c«ng ty giao nhËn. C¸c c«ng ty cÇn thÊy râ yªu cÇu ph¶i x©y dùng ¸p dông hÖ thèng qu¶n trÞ chÊt l­îng cã hiÖu qu¶ vµ ®­îc chøng nhËn cña tæ chøc c«ng nhËn chÊt l­îng uy tÝn trªn thÕ giíi vÒ viÖc phï hîp víi tiªu chuÈn ISO 9002. Nhê vËy c«ng ty sÏ cã uy tÝn cao víi c¶ kh¸ch hµng, b¹n hµng ë trong n­íc vµ n­íc ngoµi trong lÜnh vùc giao nhËn quèc tÕ t¹o chç ®øng v÷ng trong m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t hiÖn t¹i. KÕt luËn Víi ®µ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸, ngµnh giao nhËn víi mµng l­íi dÞch vô ®a d¹ng ngµy cµng më réng trë thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i cã quy m« lín vµ cã tæ chøc chÆt chÏ. Sè l­îng c¸c tæ chøc giao nhËn t¨ng nhanh vµ ngµy cµng nhiÒu trªn thÕ giíi. ë ViÖt Nam, tõ khi thùc hiÖn chñ tr­¬ng më cöa nÒn kinh tÕ, nhu cÇu hµng ho¸ nhËp khÈu t¨ng lªn vÒ chñng lo¹i còng nh­ sè l­îng, phôc vô cho c¶ nhu cÇu tiªu dïng cña d©n c­ vµ c¸c tæ chøc còng nh­ nhu cÇu ®Çu vµo cho s¶n xuÊt. Song song víi hµng nhËp khÈu, l­îng hµng xuÊt khÈu còng t¨ng lªn râ rÖt. Trong mét m«i tr­êng cã nhu cÇu vËn chuyÓn hµng ho¸ lín víi vai trß mét ngµnh dÞch vô n»m trong kh©u l­u th«ng, ngµnh giao nhËn mµ ®Æc biÖt lµ ngµnh giao nhËn ®­êng biÓn ®· ph¶t triÓn nhanh chãng, gióp hµng ho¸ l­u th«ng, tr¸nh ø ®äng, vËn chuyÓn an toµn víi gi¸ c­íc gi¶m, t¹o cho hµng ho¸ cã lîi thÕ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Tuy r»ng quy m« ph­¬ng tiÖn kÜ thuËt còng nh­ tr×nh ®é nghiÖp vô cña ngµnh giao nhËn ViÖt Nam ch­a s¸nh ®­îc víi nhiÒu n­íc kh¸c song còng ®· bao qu¸t ®­îc hÕt c¸c ho¹t ®éng cña dÞch vô nµy. C¸c ho¹t ®éng nµy ®ßi hái ng­êi giao nhËn ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng trong lÜnh vùc giao nhËn, hiÓu biÕt vÒ c¸c c¶ng biÓn, c¸c tuyÕn ®­êng cïng víi luËt lÖ c¸c khu vùc. §Ó ph¸t triÓn ngµnh th× nç lùc tõ phÝa ng­êi giao nhËn lµ ch­a ®ñ mµ cßn cÇn ph¶i cã sù hç trî tõ phÝa Nhµ n­íc, ®Æc biÖt lµ ph­¬ng diÖn luËt ph¸p. Nhµ n­íc cÇn ®­a ra nh÷ng nguyªn t¾c, quy ®Þnh cho ho¹t ®éng giao nhËn cïng víi nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn cho ngµnh. Trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña m×nh, ngµnh giao nhËn cßn cã rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cÇn quan t©m nh­ t×nh tr¹ng c¬ së vËt chÊt, sù c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng giao nhËn- nh­ng vÊn ®Ò vÒ luËt ph¸p vÉn lµ quan träng nhÊt. §©y lµ nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh. Ngµnh giao nhËn còng ®ßi hái cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a ng­êi giao nhËn vµ Nhµ n­íc víi sù nç lùc tõ c¶ hai phÝa ®Ó ®­a ngµnh lªn ngang tÇm víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi.