Khóa luận Hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt nam - Thực trạng và giải pháp phát triển

tû lÖ gãp vèn. Cã thÓ tháa thuËn víi phÝa n­íc ngoµi vÒ mét lÞch tr×nh thÝch hîp ®Ó t¨ng dÇn tû lÖ gãp vèn cña bªn ViÖt Nam sau mét qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶. NÕu kh«ng thÓ ¸p dông mét trong hai gi¶i ph¸p nªu trªn th× kh«ng nªn tiÕn hµnh liªn doanh mµ nªn chuyÓn sang h×nh thøc ®Çu t­ kh¸c, thÝ dô nh­ h×nh thøc doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi, bëi v× khi Êy vÉn ®¹t ®­îc môc tiªu thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ kh«ng ®Ó l¹i hËu qu¶ vÒ sù yÕu kÐm vµ bÞ thua thiÖt cña bªn ViÖt Nam. 2.3. Sù chªnh lÖch vÒ ®Þa bµn ®Çu t­ Trong qu¸ tr×nh triÓn khai ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®· diÔn ra sù mÊt c©n ®èi ®¸ng kÓ vÒ viÖc thu hót vèn ®Çu t­ theo ngµnh vµ theo vïng l·nh thæ. Mét sè ngµnh thu hót ®­îc khèi l­îng vèn ®Çu t­ trùc tiÕp kh¸ lín nh­ ngµnh th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ, l¾p r¸p « t«, ®Çu t­ vµo kh¸ch s¹n... Trong khi ®ã cã nhiÒu ngµnh kh¸c rÊt cÇn vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi nh­ng l¹i kh«ng thu hót ®­îc bao nhiªu, thÝ dô nh­ c¸c ngµnh n«ng nghiÖp, chÕ biÕn n«ng s¶n, c¬ khÝ... NÕu xÐt theo vïng l·nh thæ th× cã kh¸ nhiÒu tØnh ë T©y Nguyªn vµ miÒn nói phÝa B¾c lµ nh÷ng n¬i giµu tµi nguyªn kho¸ng s¶n nh­ng møc thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi l¹i rÊt th­a thít. HÇu hÕt c¸c dù ¸n chñ yÕu tËp trung ë nh÷ng ®« thÞ lín nh­ thµnh phè Hå ChÝ Minh, thñ ®« Hµ Néi, thµnh phè H¶i Phßng vµ nh÷ng tØnh cã ®Þa bµn thuËn lîi nh­ §ång Nai, Bµ RÞa - Vòng Tµu... §­¬ng nhiªn, kh«ng thÓ yªu cÇu c¸c nhµ kinh doanh n­íc ngoµi ®­a vèn ®Çu t­ cña hä r¶i ®Òu vµo c¸c tØnh vµ c¸c ngµnh kinh tÕ cña n­íc ta mµ hä cã quyÒn lùa chän nh÷ng ngµnh vµ nh÷ng ®Þa ph­¬ng thuËn lîi cho ho¹t ®éng ®Çu t­ cña hä, cã kh¶ n¨ng sinh lêi cao. Nh­ng mét sù mÊt c©n ®èi qu¸ møc cña viÖc thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi theo ngµnh vµ theo vïng l·nh thæ nh­ trªn ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng bÊt cËp trong m«i tr­êng ®Çu t­ ë n­íc ta. Cho ®Õn nay, c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vÉn ch­a chÞu ®Çu t­ trªn quy m« lín ®Ó khai th¸c tµi nguyªn ë c¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c vµ T©y Nguyªn (hä tÝch cùc bá vèn ®Çu t­ kh¸ lín vµo lÜnh vùc dÇu khÝ ë vïng thÒm lôc ®Þa v× cã kh¶ n¨ng sinh lîi cao) mµ chñ yÕu ®Çu t­ vµo c¸c thµnh phè lín vµ nh÷ng n¬i ®«ng d©n c­ ®Ó khai th¸c nguån lao ®éng dåi dµo vµ gi¸ nh©n c«ng cßn rÊt rÎ ë ViÖt Nam. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nãi trªn, chóng ta cÇn mét mÆt ph¶i ¸p dông c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­, gi¶m dÇn sù kh¸c biÖt vÒ ®iÒu kiÖn ®Çu t­ gi÷a c¸c ngµnh vµ c¸c vïng l·nh thæ, mÆt kh¸c cÇn ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ hç trî phï hîp nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c nhµ kinh doanh n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo nh÷ng lÜnh vùc vµ nh÷ng ngµnh, ®Þa ph­¬ng mµ kh¶ n¨ng sinh lîi ch­a cao. 2.4. VÊn ®Ò trong ký kÕt hîp ®ång liªn doanh Trong qu¸ tr×nh triÓn khai ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam, mét sè hîp ®ång liªn doanh ë t×nh tr¹ng bÊt hîp lý, tiÕp nhËn c«ng nghÖ l¹c hËu, vai trß cña bªn ViÖt Nam trong liªn doanh bÞ lÊn ¸t. Cã kh«ng Ýt tr­êng hîp c¸c dù ¸n liªn doanh tiÕp nhËn nh÷ng c«ng nghÖ kÐm hiÖu qu¶, trang thiÕt bÞ ®· qua sö dông mµ l¹i bÞ tÝnh víi gi¸ qu¸ cao, cã khi cao h¬n gi¸ gèc ®Õn 50%. ViÖc gãp vèn cña bªn n­íc ngoµi còng kh«ng theo ®óng quy ®Þnh trong hîp ®ång liªn doanh, c¶ vÒ ph­¬ng thøc gãp vèn, tiÕn ®é gãp vèn còng nh­ viÖc ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè gãp vèn. §©y còng lµ mét bµi häc quan träng mµ phÝa ViÖt Nam ph¶i rót kinh nghiÖm ®Ó quy ®Þnh thËt râ rµng khi ký kÕt hîp ®ång còng nh­ theo dâi chÆt chÏ trong qu¸ tr×nh triÓn khai hîp ®ång liªn doanh. 2.5. ChuyÓn giao c«ng nghÖ VÊn ®Ò chuyÓn giao c«ng nghÖ ë ViÖt nam cßn nhiÒu yÕu kÐm. Theo ®¸nh gi¸ cña mét sè chuyªn gia c«ng nghÖ th× chØ cã kho¶ng 30-40% sè dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi tiÕp nhËn ®­îc c«ng nghÖ thÝch hîp, ®ã lµ c«ng nghÖ ®¹t ®­îc tr×nh ®é nhÊt ®Þnh vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ t­¬ng ®èi cao; phÇn cßn l¹i lµ nh÷ng c«ng nghÖ, hoÆc lµ cã tr×nh ®é kü thuËt cao nh­ng kh«ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi cña n­íc ta, hoÆc lµ cã tr×nh ®é l¹c hËu vµ do ®ã kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ mong muèn. Cã ngµnh nh­ s¶n xuÊt bia tuy hiÖu qu¶ kinh tÕ kh¸ cao nh­ng kh«ng ph¶i lµ ngµnh thiÕt yÕu mµ quy m« ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi l¹i qu¸ lín (kho¶ng 500 triÖu USD) nªn ®· g©y ra mÊt c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu, t¹o ra sù c¹nh tranh gay g¾t kh«ng cÇn thiÕt. Cßn ngµnh thuèc l¸, ®©y lµ ngµnh c«ng nghiÖp g©y t¸c h¹i cho søc kháe con ng­êi vµ ë nhiÒu n­íc ®ang ®­îc h¹n chÕ nh­ng võa qua ë ViÖt Nam còng cã l­îng vèn ®Çu t­ ®¸ng kÓ, ®iÒu ®ã sÏ g©y nªn hËu qu¶ kh«ng tèt sau nµy. 2.6. Tr×nh ®é qu¶n lý Trong qu¸ tr×nh triÓn khai ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam viÖc tæ chøc qu¶n lý ë mét sè dù ¸n thiÕu chÆt chÏ, thiÕu b×nh ®¼ng nªn ®· g©y thua thiÖt cho phÝa ViÖt Nam, kh«ng nh÷ng vÒ phÝa nhµ n­íc mµ c¶ vÒ phÝa tËp thÓ vµ ®èi víi ng­êi lao ®éng. Kh«ng Ýt tr­êng hîp c«ng nh©n bÞ ng­îc ®·i, lµm viÖc trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®éc h¹i, c­êng ®é lao ®éng qu¸ cao mµ kh«ng cã thiÕt bÞ b¶o hé lao ®éng, ®·i ngé kh«ng tháa ®¸ng. ViÖc qu¶n lý vÒ mÆt nhµ n­íc ®«i khi thiÕu chÆt chÏ, c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra thiÕu kÞp thêi vµ th­êng xuyªn. §éi ngò c¸n bé qu¶n lý bªn ViÖt Nam lµm viÖc trong c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã mét bé phËn cßn yÕu vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n vµ ch­a ®­îc rÌn luyÖn vÒ b¶n lÜnh vµ tinh thÇn d©n téc nªn ®· g©y ra nh÷ng thiÖt thßi cho phÝa ViÖt Nam. 2.7. Ch¶y m¸u chÊt x¸m Trong qu¸ tr×nh triÓn khai ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®· ph¸t sinh mét sè t¸c ®éng tiªu cùc nh­ g©y ra viÖc ch¶y m¸u chÊt x¸m tõ khu vùc c¬ quan nhµ n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp quèc doanh cña ViÖt Nam sang khu vùc c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi còng nh­ mét sè t¸c ®éng tiªu cùc kh¸c trong lÜnh vùc v¨n hãa - x· héi. Do c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi tr¶ l­¬ng t­¬ng ®èi cao nªn mét sè c¸n bé kü thuËt vµ c¸n bé qu¶n lý ®­îc nhµ n­íc ta ®µo t¹o trong nhiÒu n¨m ®· chuyÓn qua lµm viÖc cho hä mµ c¸c doanh nghiÖp nµy kh«ng cÇn ph¶i ®Çu t­ cho kh©u ®µo t¹o còng nh­ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c chi phÝ b¶o hiÓm x· héi sau nµy. Nh÷ng nh­îc ®iÓm vµ yÕu kÐm nªu trªn lµ kh«ng nhá nh­ng nã còng lµ t×nh tr¹ng phæ biÕn ®èi víi nhiÒu quèc gia nhËn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. VÊn ®Ò ë ®©y kh«ng ph¶i lµ tõ ®ã ®Æt ra c©u hái lín vÒ viÖc cã tiÕp tôc triÓn khai ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam trong thêi gian tíi n÷a hay kh«ng mµ lµ ë chç cÇn ph¶i t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó kh¾c phôc nh÷ng yÕu vµ nh­îc ®iÓm ®ã. iV- Mét sè bµi häc kinh nghiÖm Tõ t×nh h×nh thùc tÕ gäi vèn ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi h¬n 10 n¨m qua, c¸c nhµ qu¶n lý kinh tÕ cña ViÖt mam ®ang tr¨n trë víi nh÷ng vÊn ®Ò míi n¶y sinh ®ßi hái ®­îc gi¶i quyÕt ®Ó thu hót nhiÒu h¬n vµ cã hiÖu qu¶ h¬n vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, gãp phÇn æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi vµ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ViÖt nam ph¸t triÓn. KÕt qu¶ nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò cô thÓ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã thÓ cho phÐp rót ra nhòng kÕt luËn cÇn thiÕt vµ h×nh thµnh nªn c¸c chÝnh s¸ch phï hîp víi thùc tiÔn vµ quy luËt ph¸t triÓn. VËy thùc tiÔn thêi gian qua ®· ®Æt ra nh÷ng vÊn ®Ò g× ®èi víi c¸c nhµ qu¶n lý kinh tÕ cña ViÖt Nam ? Cã thÓ nªu ra mét sè vÊn ®Ò cÇn quan t©m sau ®©y : - Nguyªn nh©n thÊt b¹i cña c¸c dù ¸n; - Bµi häc vÒ c«ng t¸c vËn ®éng vµ thu hót vèn ®Çu t­; - Kinh nghiÖm rót ra trong viÖc tiÕp nhËn vµ thÈm ®Þnh, cÊp giÊy phÐp cho c¸c dù ¸n; - Thµnh c«ng vµ thiÕu sãt trong c«ng t¸c qu¶n lý c¸c dù ¸n. 1. Nguyªn nh©n thÊt b¹i cña c¸c dù ¸n 1.1. TiÕn ®é dù ¸n Nh­ phÇn trªn ®· tr×nh bµy, nh÷ng dù ¸n bÞ thu håi giÊy phÐp hoÆc gÆp khã kh¨n, chËm triÓn khai chñ yÕu do c¸c nguyªn nh©n : Bªn ViÖt Nam yÕu vÒ tr×nh ®é qu¶n lý, kh«ng ®ñ søc xö lý c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh, lµm cho Héi ®ång qu¶n trÞ mÊt ®oµn kÕt, m©u thuÉn kÐo dµi dÉn ®Õn gi¶i thÓ xÝ nghiÖp; biÕn ®éng phøc t¹p cña thÞ tr­êng vµ gi¸ c¶ lµm ®¶o lén nh÷ng tÝnh to¸n ban ®Çu cña dù ¸n, do vËy ®Èy c¸c chñ dù ¸n vµo thÕ kh«ng thÓ tiÕp tôc thùc hiÖn dù ¸n ®­îc, ph¶i chÊp nhËn kÕt thóc. M«i tr­êng ®Çu t­ ë mét vµi ®Þa ph­¬ng kh«ng thuËn lîi ®Ó thùc hiÖn dù ¸n, kh«ng thuËn lîi c¶ vÒ mÆt h¹ tÇng c¬ së còng nh­ vÒ mÆt d­ luËn x· héi do sù thiÕu nhÊt trÝ trong c¸c c¬ quan l·nh ®¹o ®Þa ph­¬ng vµ quÇn chóng, do ch­a râ chñ tr­¬ng vµ bÞ ¶nh h­ëng ®Õn quyÒn lîi c¸ nh©n. 1.2. §èi t¸c ®Çu t­ §èi víi ViÖt Nam, ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ mét ho¹t ®éng míi mÎ, do ®ã, cßn thiÕu kinh nghiÖm trong viÖc lùa chän ®èi t¸c. Thêi gian ®Çu, d­êng nh­ hÇu hÕt c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n n­íc ngoµi nµo vµo ViÖt nam ®Çu t­ ®Òu ®­îc chÊp nhËn. §Õn giai ®o¹n sau, 2-3 n¨m trë l¹i ®©y, c¸c c¬ quan qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®· rót ra ®­îc kinh nghiÖm trong viÖc lùa chän ®èi t¸c, lo¹i bá dÇn nh÷ng c«ng ty n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam víi môc ®Ých chñ yÕu lµ ®Ó lµm m«i giíi ®Çu t­. 1.3. CÊp giÊy phÐp ®Çu t­ Song song víi t×nh h×nh trªn, viÖc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ å ¹t, thiÕu chän lùa c¸c ®èi t¸c thÝch hîp ®Ó hîp t¸c ®Çu t­ còng lµ mét thiÕu sãt. 1.4. Tr×nh ®é qu¶n lý Tr×nh ®é qu¶n lý, kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp cña ViÖt Nam cßn yÕu. C¸c c¸n bé trùc tiÕp tham gia trong c¸c Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh, hoÆc nãi réng ra lµ c¶ nh÷ng c¸n bé ë c¸c c¬ quan qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp tõ ®Þa ph­¬ng ®Õn trung ­¬ng cña ViÖt Nam, ch­a ®¸p øng ®­îc ®Çy ®ñ yªu cÇu c«ng t¸c. Ph¶i nhËn ra r»ng, thêi gian qua, sè c¸n bé nµy ch­a ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch c¬ b¶n, do vËy hiÓu biÕt vÒ luËt ph¸p nãi chung vµ luËt ph¸p liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp cßn yÕu. NhiÒu c¸n bé kh«ng biÕt ngo¹i ng÷, nªn kh«ng thÓ xö lý kÞp thêi t×nh huèng x¶y ra t¹i c¸c liªn doanh. Cïng víi hÖ thèng qu¶n lý ë c¸c cÊp chËm ®­îc h×nh thµnh, ph©n c«ng ph©n cÊp ch­a râ rµng, nªn c¸c sù viÖc x¶y ra chËm xö lý. Bé KÕ ho¹ch & §Çu t­ khi tæng kÕt vÊn ®Ò nµy ®· ®Æc biÖt nhÊn m¹nh ®Õn thùc tÕ lµ trong thêi gian qua, c¸c c¬ quan chñ qu¶n (c¸c Bé, Uû ban nh©n d©n ®Þa ph­¬ng) ®· ch­a thùc sù quan t©m, coi träng ®óng møc viÖc chän lùa c¸n bé tham gia hîp t¸c ®Çu t­; cßn cã hiÖn t­îng tuú tiÖn, nÓ nang trong viÖc bè trÝ c¸n bé vµ bu«ng láng qu¶n lý, kiÓm tra ho¹t ®éng cña hä. ViÖc thay ®æi ®ét biÕn gi¸ c¶ ®Çu vµo hoÆc ®Çu ra ®Òu ¶nh h­ëng ®Õn viÖc thùc hiÖn dù ¸n. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®©y lµ ®iÒu khã l­êng tr­íc ®­îc, chØ lo¹i trõ ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ cã tÇm chiÕn l­îc vµ dµy d¹n kinh nghiÖm, biÕt kÞp thêi xoay chuyÓn t×nh thÕ. 2. Qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ thu hót vèn FDI. §Ó thu hót ®­îc vèn ®Çu t­ trùc tiÕp tr­íc hÕt ph¶i cã ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn ph©n lo¹i ®èi t¸c ®Ó lùa chän ®­îc lo¹i ®èi t¸c cã tiÒm n¨ng, cã uy tÝn. Thêi gian qua ®· cã nh÷ng c¬ héi tèt ®Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã, v× ®· cã nhiÒu tËp ®oµn vµ C«ng ty cã tªn tuæi trªn thÕ giíi vµo ViÖt Nam t×m hiÓu kh¶ n¨ng ®Çu t­. §¸ng tiÕc r»ng, c¬ chÕ nhiÒu ®Çu mèi trong giao dÞch tiÕp xóc víi bªn ngoµi vµ sù yÕu kÐm cña hÖ thèng qu¶n lý vµ truyÒn ®¹t th«ng tin, ®· lµm h¹n chÕ kÕt qu¶ th¨m dß ®Ó hiÓu râ ®­îc c¸c ®èi t¸c, vµ kÞp thêi thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ th­êng xuyªn víi hä. ViÖt Nam còng ch­a x©y dùng ®­îc mét hÖ thèng “¨ng ten” ë bªn ngoµi ®Ó nghiªn cøu c¸c ®èi t¸c. Cßn ë trong n­íc, thiÕu sù chuÈn bÞ mét c¸c kü cµng danh môc c¸c dù ¸n ­u tiªn gäi vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nh­ phÇn trªn ®· tr×nh bµy, do c¸c ®Þa ph­¬ng vµ c¸c ngµnh ch­a cã quy ho¹ch vÒ c¸c dù ¸n hîp t¸c ®Çu t­ trùc tiÕp víi n­íc ngoµi, nªn danh môc c¸c dù ¸n ®­a ra gäi vèn ®Çu t­ trùc tiÕp víi n­íc ngoµi nhiÒu khi ch­a ®­îc sù nhÊt trÝ cao trong néi bé ViÖt nam. Cã thÓ do ch­a thÊy hÕt tÇm quan träng cña c«ng t¸c nµy, cã ®Þa ph­¬ng, cã ngµnh cßn ®­a ra c¸c dù ¸n ch­a ®­îc tÝnh to¸n vµ chuÈn bÞ kü, sè liÖu kh«ng ®Çy ®ñ. §iÒu nµy ®· g©y khã kh¨n cho qu¸ tr×nh vËn ®éng ®Çu t­, giíi thiÖu dù ¸n vµ ®µm ph¸n cô thÓ, lµm gi¶m søc hÊp dÉn cña danh môc dù ¸n ®· ban hµnh. Trong 1-2 n¨m gÇn ®©y, c«ng t¸c chuÈn bÞ, x©y dùng danh môc dù ¸n vµ gäi vèn ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi ®· cã tiÕn bé, phÇn nµo kh¾c phôc ®­îc c¸c tån t¹i trªn. Tuy vËy, viÖc x©y dùng danh môc dù ¸n ­u tiªn phï hîp víi quy ho¹ch cña ®Þa ph­¬ng vµ ngµnh, phï hîp víi c¸c tiªu chuÈn vµ th«ng lÖ quèc tÕ vÉn cÇn ®­îc quan t©m thÝch ®¸ng h¬n trong thêi gian tíi. 3. ThÈm ®Þnh vµ cÊp giÊy phÐp. Trong giai ®o¹n mét vµi n¨m ®Çu gäi vèn ®Çu t­ trùc tiÕp, c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc cña ViÖt Nam vÒ hîp t¸c ®Çu t­ khã cã thÓ tõ chèi c¸c dù ¸n xin cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng. C¸c c¸n bé chuyªn m«n cña ViÖt Nam lóc ®ã ch­a thÓ cã ngay ®­îc c¸c kinh nghiÖm trong c«ng t¸c xÐt duyÖt nµy. Thêi gian ®ã ph­¬ng tiÖn kü thuËt vµ th«ng tin cßn bÞ h¹n chÕ, do vËy c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n cßn cã thÓ bá sãt nhiÒu vÊn ®Ò quan träng nh­ viÖc x¸c ®Þnh n¨ng lùc cña c¸c ®èi t¸c, kh¶ n¨ng tiªu thô cña thÞ tr­êng, nguån nguyªn liÖu ®Çu vµo, gi¸ trÞ thiÕt bÞ, x©y dùng vµ s¶n xuÊt... ®iÒu ®ã gi¶i thÝch v× sao phÇn lín c¸c dù ¸n ®æ bÓ thuéc c¸c n¨m ®Çu thùc hiÖn LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Õn nay, sau h¬n 10 n¨m tiÕp nhËn, thÈm ®Þnh vµ cÊp giÊy phÐp cho c¸c dù ¸n, Bé KÕ ho¹ch & §Çu t­ ®· ban hµnh mét mÉu hå s¬ míi ®¬n gi¶n h¬n mÉu h­íng dÉn tr­íc ®©y, gióp c¸c nhµ ®Çu t­ nhanh chãng hoµn thµnh hå s¬ dù ¸n ®Ó xin cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng. VÊn ®Ò ®¸ng ®Ò cËp ®Õn trong c«ng t¸c nµy lµ thñ tôc xÐt duyÖt cßn r­êm rµ, nhÊt lµ ë kh©u xÐt duyÖt cña c¸c ®Þa ph­¬ng, mµ chñ yÕu lµ ë thµnh phè Hå ChÝ Minh. §Ó nhËn ®­îc sù chÊp thuËn cña ®Þa ph­¬ng, c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc ph¶i qua hai b­íc. B­íc mét lµ tr×nh duyÖt dù ¸n tiÒn kh¶ thi. B­íc hai lµ tr×nh duyÖt dù ¸n chÝnh thøc ®· tho¶ thuËn víi ®èi t¸c n­íc ngoµi. Thêi gian thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ë ®Þa ph­¬ng cßn kÐo dµi. C¸c vÊn ®Ò quan t©m cña “Héi ®ång” thÈm ®Þnh ë ®Þa ph­¬ng, gåm ®¹i diÖn cña nhiÒu ngµnh, cßn rÊt réng, g©y kh«ng Ýt phiÒn phøc cho c¸c chñ ®Çu t­, ch­a nãi ®Õn c¸c hiÖn t­îng tiªu cù cã thÓ cã trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n nµy. TÊt c¶ c¸c ®iÒu ®ã ®Òu lµ nh÷ng bµi hä bæ Ých cho c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n vµ cÊp giÊy phÐp trong giai ®o¹n tíi. 4. C«ng t¸c qu¶n lý c¸c dù ¸n ®· ®­îc cÊp giÊy phÐp. Qu¶n lý tèt xÝ nghiÖp sau khi ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh b¶o ®¶m thµnh c«ng cña hîp t¸c ®Çu t­. Thùc tÕ chøng tá viÖc h×nh thµnh dù ¸n, thÈm ®Þnh cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ ®· khã, nh­ng khã kh¨n h¬n nhiÒu lµ thùc hiÖn dù ¸n qu¶n lý ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp. 4.1. Thñ tôc cÊp phÐp §Çu tiªn ph¶i nãi ®Õn c¸c thñ tôc ph¶i thùc hiÖn ®èi víi mét dù ¸n sau khi ®­îc cÊp giÊy phÐp. Tr­íc ®©y, nhiÒu nhµ ®Çu t­ quan niÖm r»ng, sau khi ®­îc Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ cÊp giÊy phÐp xong lµ mäi thñ tôc ®· xong. XÝ nghiÖp ®­îc h×nh thµnh bëi giÊy phÐp ®· cÊp, ®· cã thÓ triÓn khai viÖc ®ãng vèn vµ ®i vµo ho¹t ®éng, nh­ng thùc tÕ ®· kh«ng ph¶i nh­ vËy. §èi víi c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh, ngoµi c¸c thñ tôc hµnh chÝnh nh­ ®¨ng ký ho¹t ®éng, ®¨ng ký ®Þa ®iÓm víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, kh¾c dÊu, më tµi kho¶n... cßn ph¶i xin ®­îc giÊy phÐp cÊp ®Êt vµ giÊy phÐp x©y dùng. Thùc tÕ kh«ng cã dù ¸n nµo kh«ng cã viÖc sö dông ®Êt vµ c¶i t¹o c¬ së hiÖn cã hoÆc x©y dùng míi. Thñ tôc cÊp ®Êt cßn kÐo dµi cã thÓ do quy ®Þnh ph©n cÊp qu¶n lý ®Êt hiÖn nay vµ cßn kÐo dµi h¬n nÕu cßn ph¶i gi¶i quyÕt viÖc di d©n vµ ®Òn bï cho viÖc di d©n ®ã. Thñ tôc cÊp giÊy phÐp x©y dùng còng cßn kh¸ phøc t¹p. C¸c chñ dù ¸n ph¶i nép nhiÒu hå s¬ thiÕt kÕ. NhiÒu khi ph¶i söa ®æi, bæ sung thiÕt kÕ nhiÒu lÇn, ph¶i söa ®æi c¶ c¸c chi tiÕt thiÕt kÕ nhá bªn trong c«ng tr×nh. C¸c c«ng viÖc trªn ®· lµm kÐo dµi thêi gian triÓn khai dù ¸n. Cã c¸c dù ¸n ph¶i sau 6 th¸ng hoÆc 1 n¨m ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ míi cã giÊy phÐp cÊp ®Êt, giÊy phÐp x©y dùng. 4.2. Qu¶n lý dù ¸n Thêi gian qua c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc cña ViÖt nam cßn tËp trung chó ý nhiÒu ®Õn c¸c kh©u ban ®Çu nh­ vËn ®éng ®Çu t­, thÈm ®Þnh vµ cÊp giÊy phÐp cho c¸c dù ¸n, nh­ng viÖc qu¶n lý c¸c dù ¸n cßn bÞ coi nhÑ. GÇn ®©y, tõ thùc tÕ ®æ bÓ cña nhiÒu dù ¸n, c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· ®­îc coi träng h¬n. ViÖc ch­a ph©n ®Þnh r¹ch rßi, cô thÓ nhiÖm vô quyÒn h¹n gi÷a c¸c c¬ quan Nhµ n­íc nhÊt lµ gi÷a Bé KÕ ho¹ch & §Çu t­, c¸c Bé, ngµnh kh¸c cã liªn quan vµ Uû ban Nh©n d©n ®Þa ph­¬ng ®ang dÇn ®­îc kh¾c phôc. Tuy nhiªn trong c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn tån t¹i nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y cÇn ®­îc kh¾c phôc: bé m¸y qu¶n lý ®Çu t­ ë c¸c Bé vµ ®Þa ph­¬ng ch­a ®Þnh h×nh, kÓ c¶ ë c¸c ®¬n vÞ cã nhiÒu dù ¸n; chÕ ®é th«ng tin b¸o c¸o ch­a thµnh nÒ nÕp; c¸c c¬ quan Nhµ n­íc kh«ng n¾m ch¾c ®­îc t×nh h×nh ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp. NhiÒu vÊn ®Ò ph¸t sinh trong xÝ nghiÖp chËm ®­îc xö lý, lµm kÐo dµi t×nh tr¹ng s¶n xuÊt ®×nh trÖ lµm xÊu m«i tr­êng ®Çu t­. Trong nhiÒu tr­êng hîp viÖc xö lý c¸c vô viÖc trong liªn doanh kh«ng theo ®óng luËt ph¸p, thiªn vÒ sö dông biÖn ph¸p hµnh chÝnh nh­ ®èi víi xÝ nghiÖp quèc doanh mµ kh«ng tÝnh ®Õn ®Æc thï cña xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. ChÝnh s¸ch xuÊt khÈu thuÕ hay thay ®æi... ®· t¹o t©m lý kh«ng æn ®Þnh trong c¸c nhµ ®Çu t­. ViÖc mét sè c¬ quan vµ ®Þa ph­¬ng tù ý ®Ò ra nh÷ng quy ®Þnh riªng vÒ qu¶n lý xÝ nghiÖp, vÒ tiÒn thuª ®Êt, vÒ gi¸ b¸n ®iÖn... tr¸i víi quy ®Þnh chung cña Nhµ n­íc, lµm cho c¸c nhµ ®Çu t­ hoµi nghi chÝnh s¸ch vµ luËt ph¸p cña ViÖt nam. Ngoµi ra cßn nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c nh­ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ vµ qu¶n lý vèn gãp cña mçi bªn, qu¶n lý tµi chÝnh ë c¸c xÝ nghiÖp... TÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò trªn cÇn ®­îc tæng kÕt ®Ó ®Þnh ra nh÷ng chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh phï hîp. Ch­¬ng III mét sè Gi¶i ph¸p nh»m thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam I- TriÓn väng thu hót ®Çu t­ t¹i ViÖt nam 1. ThuËn lîi: Theo b¸o c¸o cña Bé KÕ ho¹ch & §Çu t­, nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi gåm c¶ ®Çu t­ trùc tiÕp (FDI) vµ hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) trong n¨m 2001 ®Òu rÊt kh¶ quan vÒ møc huy ®éng lÉn møc sö dông. §Õn cuèi th¸ng 12/2001, FDI ®· thu hót ®­îc trªn 3 tû USD vèn ®Çu t­ ®¨ng ký vµ ®¹t 2,3 tû USD vèn ®Çu t­ thùc hiÖn. Trong khi ®ã ODA, sè vèn ®­îc hîp thøc ho¸ b»ng c¸c hiÖp ®Þnh ký kÕt víi c¸c nhµ tµi trî còng ®¹t gÇn 2,2 tû USD víi møc gi¶i ng©n kho¶ng 1,5 tû USD. NhiÒu chuyªn gia kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc cho r»ng, n¨m 2001 ViÖt Nam ®· lÊy l¹i ®­îc ®µ ph¸t triÓn cña nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam trong n¨m 2001 cã bèn nÐt næi bËt ®¸ng chó ý. 1.1. §èi t¸c ®Çu t­ PhÇn lín c¸c dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Òu thuéc c¸c nhµ ®Çu t­ Hµ Lan, Anh, Ph¸p, NhËt B¶n, Hoa Kú, Hµn Quèc, §µi Loan...võa cã vèn lín l¹i n¾m c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i vµ n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh thùc hiÖn c¸c dù ¸n hiÖu qu¶. HÇu hÕt c¸c dù ¸n nµy ®Òu n»m trong c¸c khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt, ®· ®­îc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng t­¬ng ®èi hoµn chØnh, do vËy nhanh chãng ®i vµo s¶n xuÊt. 1.2. Ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc träng ®iÓm Trªn 90% tæng sè vèn nµy tËp trung vµo c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ x©y dùng víi 373 dù ¸n, tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 2,066 tû USD, t¨ng 30% so víi n¨m 2000, riªng c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nÆng chiÕm trªn 70%. 1.3. §ãng gãp ng©n s¸ch Trõ mét sè dù ¸n nh­ Dù ¸n khÝ Nam C«n S¬n, phÇn lín c¸c dù ¸n kh¸c ®Òu cã 100% vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, quy m« võa vµ nhá, s¶n phÈm phôc vô xuÊt khÈu chiÕm phÇn lín. ChÝnh nhê nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®i vµo ho¹t ®éng ngµy mét t¨ng nªn tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trùc tiÕp trong c«ng nghiÖp ®· t¨ng tõ 25,09% n¨m 1995 lªn 35,4% n¨m 2000 vµ n¨m 2001 ®· chiÕm 35,6% cña toµn ngµnh c«ng nghiÖp ViÖt Nam. N¨m 2001, xuÊt khÈu cña khu vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¹t 3,6 tû USD (ch­a kÓ dÇu khÝ) t¨ng 9% so víi n¨m tríc, tuy ch­a ®¹t kÕ ho¹ch nh­ng ®· t¨ng gÊp ®«i møc chung cña c¶ n­íc. Môc tiªu ®Õn n¨m 2005 khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm 15% tæng s¶n phÈm trong n­íc (GDP), 25% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ 10% tæng thu ng©n s¸ch c¶ n­íc cã thÓ thùc hiÖn ®­îc. 1.4. §Èy m¹nh c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ChÝnh phñ, c¸c Bé, c¸c ngµnh, c¸c tØnh, thµnh phè, Ban qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt ®Òu thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p th¸o bá rµo c¶n, khuyÕn khÝch, thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi.           N¨m 2003 ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¸nh gi¸ sÏ lµ n¨m ViÖt nam ®ãn nhËn nhiÒu dù ¸n. NghÞ quyÕt cña ChÝnh phñ vÒ n©ng cao hiÖu qu¶, sö dông ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· ®Ò ra hÖ thèng gi¶i ph¸p t­¬ng ®èi toµn diÖn, nh»m th¸o gì khã kh¨n ®èi víi ho¹t ®éng doanh nghiÖp vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ ®Ó thu hót thªm nguån vèn míi. H¬n thÕ nÒn kinh tÕ cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc, víi ®µ t¨ng tr­ëng ngµy cµng t¨ng; m«i tr­êng chÝnh trÞ, x· héi tiÕp tôc æn ®Þnh. Dù b¸o n¨m nay cã nhiÒu kh¶ n¨ng gia t¨ng dù ¸n ®Çu t­ míi vµ më réng quy m« dù ¸n cña Hµn Quèc, NhËt b¶n, §µi Loan, Hång K«ng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. TiÕp ®ã lµ kh¶ n¨ng gia t¨ng ®Çu t­ cña Mü, EU trong c¸c lÜnh vùc dÇu khÝ, ho¸ chÊt, d­îc phÈm, c«ng nghÖ, th«ng tin … Tuy nhiªn, trong n¨m 2003 còng nh­ c¸c n¨m tiÕp theo, ViÖt nam sÏ ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh ngµy cµng quyÕt liÖt h¬n trong thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi, nhÊt lµ víi n­íc l¸ng giÒng Trung Quèc, c¸c n­íc ASEAN. §Æc biÖt t×nh h×nh tû lÖ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nãi chung, ASEAN nãi riªng ®ang cã xu h­íng gi¶m m¹nh. §Çu t­ n­íc ngoµi cña Mü vµo ViÖt nam ®­îc nhËn ®Þnh lµ cã thÓ sÏ t¨ng sau HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü. §Çu t­ n­íc ngoµi cña EU nh÷ng n¨m qua cã tû träng gia t¨ng vµo lÜnh vùc dÇu khÝ vµ ®iÖn, nh­ng kh¶ n¨ng ®Çu t­ vµo c¸c dù ¸n trong n¨m 2003 cña EU ch­a chÝnh thøc. Ngoµi ra c¸c TØnh, Thµnh còng thùc hiÖn mäi biÖn ph¸p c¶i tiÕn, më réng cöa ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ vµo TØnh m×nh. §iÓn h×nh, trong n¨m 2003, ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp cho ho¹t ®éng ®Çu t­ x©y dùng Khu c«ng nghiÖp Dung QuÊt sÏ t¨ng kho¶ng 11% so víi n¨m 2002. Nguån vèn nµy sÏ ®­îc Ban Qu¶n lý Khu c«ng nghiÖp Dung QuÊt tËp trung thùc hiÖn mét sè c«ng tr×nh träng ®iÓm nh­ kÌ ch¾n c¸t, c¸c trôc ®­êng phÝa §«ng vµ T©y khu C«ng nghiÖp, Tr­êng ®µo t¹o nghÒ giai ®o¹n 2, ®­êng Dung QuÊt- Chu Lai-Kú Hµ. Nguån vèn ODA vµ vèn tÝn dông ph¸t triÓn sÏ tËp trung cho dù ¸n: thiÕt bÞ, Tr­êng ®µo t¹o nghÒ, BÖnh viÖn Dung QuÊt giai ®o¹n 1 vµ dù ¸n s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ ®Çu t­ h¹ tÇng kü thuËt Ph©n khu c«ng nghiÖp Sµi Gßn - Dung QuÊt. C¸c doanh nghiÖp còng dù kiÕn ®Çu t­ n¹o vÐt luång c¶ng bÕn sè 1, triÓn khai x©y dùng 2 bÕn c¶ng tæng hîp sè 1 vµ 2, më réng hÖ thèng cÊp ®iÖn, cÊp n­íc, b­u chÝnh ViÔn th«ng ®¶m b¶o phôc vô cho c¸c nhµ ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp Dung QuÊt. 2. Khã kh¨n: 2.1. VÒ phÝa ViÖt nam Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi nªu trªn, viÖc thu hót vµ sö dông ®ång vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt nam trong thêi gian qua cßn tån t¹i nhiÒu vÊn ®Ò sau: Tuy ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ nh­ng m«i tr­êng ®Çu t­ cña n­íc ta ch­a thùc sù t¹o nªn mét ®éng lùc m¹nh mÏ ®èi víi nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ nh÷ng v­íng m¾c trong c¬ chÕ qu¶n lý ®Çu t­, trong c¬ chÕ kiÓm tra gi¸m s¸t tµi chÝnh vµ tÝnh thiÕu nhÊt qu¸n trong hÖ thèng ®iÒu hµnh trong khu vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi. VÉn cßn tån t¹i nh÷ng chªnh lÖch rÊt lín còng nh­ nh÷ng kh¸c biÖt qu¸ nhiÒu trong chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ nh÷ng khu vùc kh¸c nhau, t¹o nªn sù thiÕu nhÊt qu¸n trong thùc hiÖn chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Çu t­ n­íc ngoµi. Gi¸ c¶ vÒ sö dông c¬ së h¹ tÇng cña ViÖt nam cßn kh¸ ®¾t so víi c¸c n­íc trong khu vùc, ®iÒu nµy lµm gi¶m m¹nh kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ViÖt nam trong thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nguån lùc vÒ lao ®éng vµ c¸n bé qu¶n lý ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vÒ tr×nh ®é, kü n¨ng … cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Sù c¹nh tranh vµ ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng néi ®Þa lµm cho c¸c chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi mÊt c¬ héi ®Çu t­, nhÊt lµ c¸c lÜnh vùc ®Çu t­ ®¹t lîi nhuËn cao nh­ kh¸ch s¹n, v¨n phßng, c¨n hé … C¸c thñ tôc hµnh chÝnh cßn phiÒn hµ (®Æc biÖt lµ thñ tôc cÊp phÐp x©y dùng, thÈm duyÖt thiÕt kÕ, x©y dùng, chøng chØ quy ho¹ch, cÊp ®Êt …) NhiÒu dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt nam ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶. HÇu hÕt c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt nam ch­a thÓ hiÖn viÖc c¸c nhµ ®Çu t­ mang c«ng nghÖ míi, hiÖn ®¹i cña thÕ giíi vµo ViÖt Nam. Lîi dông sù ­u ®·i, khuyÕn khÝch ®Çu t­ cña n­íc ta, nhiÒu nhµ ®Çu t­ ®­a vµo ViÖt Nam c¸c c«ng nghÖ, thiÕt bÞ kh«ng ®ång bé. NhiÒu dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· t¹o ra sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam theo c¸ch gi¶m tØ lÖ hµng xuÊt khÈu ®Ó tranh giµnh thÞ tr­êng néi ®Þa ViÖt Nam. Doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi b¸n ra thÞ tr­êng c¸c lo¹i hµng ho¸ rÊt ®¾t so víi n­íc së t¹i vµ so víi c¸c n­íc l©n cËn. VÒ phÝa n­íc ngoµi Doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· béc lé kh«ng Ýt nh÷ng khÝa c¹nh tiªu cùc ngoµi mong muèn ®èi víi n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ sau: Doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi cã thÓ bÊt chÊp nh÷ng ®ßi hái t«n träng truyÒn thèng v¨n ho¸, x· héi cña d©n téc, khai th¸c tµi nguyªn qu¸ møc, kh«ng quan t©m tíi viÖc xö lý « nhiÔm m«i tr­êng, bãc lét ng­êi lao ®éng b¶n xø b»ng nhiÒu h×nh thøc g©y m©u thuÉn vµ lµm n¶y sinh nhiÒu vÊn ®Ò míi trong x· héi Doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi cã thÓ lîi dông khai th¸c nh÷ng mÆt yÕu kÐm cña ChÝnh phñ vµ c¸c doanh nghiÖp n­íc së t¹i ®Ó khai vèng gi¸ trÞ m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ vèn gãp, chuyÓn giao kü thuËt, c«ng nghÖ l¹c hËu, gi¶m lîi Ých cña n­íc nhËn ®Çu t­. Ch¼ng h¹n n¨m 1995, Uû ban Nhµ n­íc vÒ Hîp t¸c vµ §Çu t­ (nay lµ Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­) ®· thuª C«ng ty SGS (Societe General de Surveilance) gi¸m ®Þnh l¹i gi¸ trÞ m¸y mãc thiÕt bÞ cña 14 doanh nghiÖp liªn doanh vµ ph¸t hiÖn 6 doanh nghiÖp trong sè trªn ®· khai vèng gi¸ trÞ thiÕt bÞ víi tæng sè 13.173 triÖu USD (B¸o ViÖt nam ®Çu t­ n­íc ngoµi, sè 119 ngµy 18/7/1995). Doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi cã thÓ lµm t¨ng sù phô thuéc vÒ vèn, kü thuËt vµ m¹ng l­íi tiªu thô cña n­íc nhËn ®Çu t­ vµo phÝa n­íc ngoµi. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ më, nÕu b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cã søc c¹nh tranh yÕu th× víi sù xuÊt hiÖn cña doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi sÏ dÉn ®Õn sù lòng ®o¹n vµ gi¶m sót hiÖu qu¶ s¶n xuÊt – kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, bëi v× c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi th­êng chiÕm ­u thÕ vÒ kü thuËt, vÒ vèn vµ kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lý so víi doanh nghiÖp trong n­íc. ii- Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m thu hót cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt nam. 1. TiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ FDI 1.1. ViÖt Nam cÇn ph¶i tiÕp tôc x©y dùng, ®iÒu chØnh, hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt liªn quan ®Õn ®Êu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, t¹o diÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng FDI ph¸t triÓn theo ®óng ®Þng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi vµ phï hîp víi yªu cÇu chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. ViÖc x©y dùng, hoµn thiÖn nµy cÇn theo h­íng: thiÕt lËp mÆt b»ng ph¸p lý chung cho c¶ ®Çu t­ trong n­íc vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi nh»m t¹o lËp m«i tr­êng æn ®Þnh, b×nh ®¼ng cho s¶n xuÊt vµ kinh doanh, tiÕn tíi xo¸ bá dÇn sù ph©n biÖt vÒ chÝnh s¸ch ®Çu t­ cã liªn quan ®Õn quyÒn , nghÜa vô gi÷a c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Tr­íc m¾t, rµ so¸t l¹i tÊt c¶ c¸c lo¹i gi¸ c¶ hµng ho¸, dÞch vô, lÖ phÝ do nhµ n­íc qui ®Þnh… ®Ó cã sù ®iÒu chØnh hîp lý, thu hÑp vµ tiÕn tíi ¸p dông mÆt b»ng gi¸ thèng nhÊt ®èi víi nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµ nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. 1.2. CÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc n­íc ngoµi ®Ó khai th¸c thªm c¸c kªnh thu hót ®Çu t­ míi ; nghiªn cøu vµ thùc hiÖn thÝ ®iÓm c¸c h×nh thøc ®Çu t­ míi nh­ c«ng ty hîp danh, c«ng ty qu¶n lý vèn; söa ®æi bæ sung NghÞ ®Þnh sè 103/199/N§-CP ngµy 10 th¸ng 9 n¨m 1999 cña chÝnh phñ vÒ giao, b¸n, kho¸n, cho thuª doanh nghiÖp nhµ n­íc, theo h­íng cho phÐp nhµ ®Çu t­ FDI mua trªn 30% cæ phÇn doanh nghiÖp Nhµ n­íc cæ phÇn ho¸, nhËn kho¸n kinh doanh, qu¶n lý, thuª c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ; ViÖt Nam còng cÇn häc tËp n­íc ngoµi nh­ Trung Quèc lµ nghiªn cøu x©y dùng m« h×nh kinh tÕ më. + TriÓn khai thùc hiÖn thÝ ®iÓm viÖc chuyÓn ®æi doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi sang ho¹t ®éng theo h×nh thøc c«ng tû cæ phÇn, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp nµy ®­îc niªm yÕt t¹i thÞ tr­êng chøng kho¸n. + Nghiªn cøu söa ®æi NghÞ ®Þnh 62/N§-CP c¸c quy ®Þnh liªn quan ®Ó ®Èy nhanh viÖc h×nh thµnh vµ triÓn khai c¸c dù ¸n BOT theo h­íng trong mét sè tr­êng hîp cÇn thiÕt, Thñ t­íng ChÝnh phñ chØ ®Þnh hoÆc chän nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi lµm dù ¸n BOT, quy ®Þnh cô thÓ vÒ thêi h¹n ®µm ph¸n dù ¸n BOT. + Nghiªn cøu thÝ ®iÓm viÖc cho phÐp nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi thµnh lËp c«ng ty qu¶n lý vèn, c«ng ty mÑ – c«ng ty con ho¹t ®éng theo m« h×nh ®a môc tiªu, ®a h×nh thøc + Nghiªn cøu ®Ò ¸n ¸p dông h×nh thøc ®Çu t­ mua l¹i vµ s¸t nhËp (M&A) ®Ó më thªm kªnh míi thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi theo mét sè ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. + Nghiªn cøu ban hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ quy chÕ ho¹t ®éng cña c¸c Quü ®Çu t­. Nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ ®Çu t­ FDI nãi riªng vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi nãi chung cã ®­îc mét ‘s©n ch¬i’ réng lín h¬n, cÇn ph¶i më réng lÜnh vùc thu hót FDI phï hîp víi cam kÕt trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. + T¨ng c­êng thu hót ®Çu t­ ®Ó ViÖt nam sím trë thµnh mét trong c¸c trung t©m s¶n xuÊt khu vùc vÒ ®iÖn tö; c¬ khÝ chÕ t¹o; t¨ng c­êng thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn m¹nh c¸c ngµnh c«ng nghiÖp hç trî. + §Èy nhanh tiÕn ®é h×nh thµnh c¸c dù ¸n ®Çud t­ n­íc ngoµi cã quy m« lín. + Rµ so¸t c¸c quy ®Þnh vÒ t¹m dõng hoÆc h¹n chÕ cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó xem xÐt, níi láng ®iÒu kiÖn ®Çu t­ phï hîp víi lé tr×nh më cöa thÞ tr­êng theo cam kÕt héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ. + Më réng lÜnh vùc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó gãp phÇn c¶i thiÖn cuéc sèng vµ sinh ho¹t, ¨n ë cña ng­êi d©n, trong ®ã cã c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi (tr­êng häc, bÖnh viÖn, nhµ ë, khu vui ch¬i gi¶i trÝ, thÓ thao, ®« thÞ, trß ch¬i cã th­ëng) + Rµ so¸t ®Ó më réng nh÷ng lÜnh vùc ®­îc h­ëng ­u ®·i khuyÕn khÝch hoÆc ®Æc biÖt khuyÕn khÝch ®Çu t­. + Ban hµnh kÞp thêi c¸c chÝnh s¸ch ®Ó thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo lÜnh vùc ®Çu t­ vµo khu c«ng nghÖ cao, kinh doanh bÊt ®éng s¶n, dÞch vô ph©n phèi, gi¸o dôc, ®µo t¹o. + Ban hµnh quy chÕ khu c«ng nghÖ cao vµ chÝnh s¸ch ­u ®·u thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo lÜnh vùc c«ng nghÖ, kü thuËt cao. + Nghiªn cøu, söa ®æi NghÞ ®Þnh 60/CP cña ChÝnh phñ ngµy 5 th¸ng 7 n¨m 1994 vÒ quyÒn së h÷u nhµ ë vµ quyÒn sö dông ®Êt ë t¹i ®« thÞ vµ NghÞ ®Þnh 61/CP ngµy 5 th¸ng 7 n¨m 1994 vÒ mua b¸n vµ kinh doanh nhµ ë phï hîp víi quy ®Þnh cña Bé LuËt d©n sù vµ LuËt söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt ®Êt ®ai. + Ban hµnh ngay c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thùc hiÖn chÝnh s¸ch, quy ®Þnh vÒ hîp t¸c ®Çu t­ víi n­íc ngoµi trong lÜnh vùc gi¸o dôc ®µo t¹o, d¹y nghÒ, nghiªn cøu khoa häc theo NghÞ ®Þnh 06/2000/N§-CP ngµy 6/3/2000 cña ChÝnh phñ ®Ó võa t¨ng c­êng thu hót ®­îc nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ cã chÊt l­îng võa qu¶n lý ®­îc ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ trong lÜnh vùc nµy. + Ban hµnh c¸c quy ®Þnh cho phÐp nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc ®Çu t­ cung cÊp dÞch vô nhËp khÈu, dÞch vô ph©n phèi trong n­íc theo tinh thÇn NghÞ ®Þnh 24/2000/N§-CP ngµy 3/07/2000 cña ChÝnh phñ. Thu hÑp danh môc hµng ho¸ kh«ng thuéc ®èi t­îng doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi mua ®Ó xuÊt khÈu. Tõng b­íc më cöa thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n cho ng­ßi ViÖt Nam ®Þnh c­ ë n­íc ngoµi vµ c¸c nhµ ®Çu t­ FDI tham gia ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam; x©y dùng c¬ chÕ ®Ó doanh nghiÖp FDI ®­îc x©y dùng vµ kinh doanh nhµ ë, ph¸t triÓn khu ®« thÞ míi; ®ång thêi ®Ó nhanh chãng b¾t kÞp víi tr×nh ®é khoa häc kü thuËt , tiÕp cËn s©u réng h¬n víi khu vùc vµ thÕ giíi, nhµ n­íc ta cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong c¸c lÜnh vùc dÞch vô khoa häc c«ng nghÖ, dÞch vô th«ng tin, chuyÓn giao c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, kÓ c¶ c«ng nghÖ nguån, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc; tõng b­íc më réng kh¶ n¨ng hîp t¸c ®Çu t­ tr«ng lÜnh vùc th­¬ng m¹i, dÞch vô, du lÞch- nh÷ng lÜnh vùc cßn nhiÒu tiÒm n¨ng. 1.3. §Èy nhanh viÖc thùc hiÖn lé tr×nh gi¶m chi phÝ ®Çu t­ vµ tiÕn tíi chÕ ®é mét gi¸ ¸p dông thèng nhÊt cho ®Çu t­ trong n­íc vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Tr­íc m¾t, thèng nhÊt ¸p dông phÝ ®¨ng kiÓm ph­¬ng tiÖn c¬ giíi, phÝ c¶ng biÓn, phÝ qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Rµ so¸t cã hÖ thèng c¸c lo¹i phÝ, lÖ phÝ ®ang ¸p dông liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, b·i bá c¸c lo¹i phÝ kh«ng cÇn thiÕt. Gi¶m c¸c chi phÝ ®Çu vµo (®iÖn, viÔn th«ng, dÞch vô c¶ng ...) b»ng hoÆc thÊp h¬n c¸c n­íc trong khu vùc ®Ó gi¶m gi¸ thµnh, n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm xuÊt khÈu. KiÕn nghÞ söa ®æi nh÷ng bÊt hîp lý vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, thuÕ thu nhËp c¸ nh©n liªn quan ®Õn ®Çu t­ n­íc ngoµi. 1.4. §æi míi vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ phï hîp víi yªu cÇu kinh doanh cña nhiÒu c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã nhu cÇu chuyÓn tiÒn ra n­íc ngoµi còng nh­ ®­a vèn vµo ViÖt nam kinh doanh. V× vËy viÖc kÕt hèi ngo¹i tÖ sÏ g©y sù h¹n chÕ cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Do ®ã viÖc tiÕp tôc gi¶m dÇn, tiÕn tíi xo¸ bá kÕt hèi ngo¹i tÖ khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn lµ viÖc cÇn thiÕt. §ång thêi sö dông linh ho¹t, cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ nh­ tû gi¸, l·i suÊt theo nguyªn t¾c thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc. 1.5. TiÕp tôc c¶i c¸ch hÖ thèng thuÕ phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn KT-XH cña ®Êt n­íc vµ cam kÕt quèc tÕ theo h­íng ®¬n gi¶n hãa c¸c s¾c thuÕ, tõng b­íc ¸p dông hÖ thèng thuÕ chung cho c¶ ®Çu t­ trong n­íc vµ ®Çu t­ FDI. X©y dùng chÝnh s¸ch thuÕ khuyÕn khÝch ®Çu t­ FDI s¶n xuÊt phô tïng, linh kiÖn, n©ng cao tû lÖ néi ®Þa ho¸ s¶n ph©m cho phÐp c¸c dù ¸n s¶n xuÊt nguyªn liÖu phô trî hµng XK ®­îc h­ëng ­u ®·i t­¬ng tù nh­ c¸c dù ¸n ®Çu t­ s¶n xuÊt hµng XK. 1.6. §Èy m¹nh c¸c tiÕn tr×nh XNK vµ b¶o hé ®Çu t­ ViÖc b¶o hé ph¶i cã thêi h¹n hîp lý cã hiÖu qu¶, vµ chØ ®èi víi mét sè s¶n phÈm quan träng. ViÖc b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc ph¶i ®­îc ®Æt trong bèi c¶nh ViÖt Nam tham gia ASEAN, AFTA vµ chuÈn bÞ gia nhËp WTO, nghÜa lµ sÏ ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh ¸c liÖt do xu thÕ tù do ho¸ ®Çu t­ vµ th­¬ng m¹i mang ®Õn. Do ®ã b¶o hé s¶n xuÊt kh«ng chØ lµ riªng cho doanh nghiÖp ViÖt Nam mµ c¶ doanh nghiÖp FDI trªn ®Êt ViÖt Nam v× nã lµ bé phËn h÷u c¬ cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, lµ ph¸p nh©n ViÖt Nam. B¶o hé s¶n xuÊt ph¶i cã ®iÒu kiÖn vµ ph¶i cã thêi gian hîp lý ®Ó doanh nghiÖp ®æi míi c«ng nghÖ, thiÕt bÞ nh»m t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, gi¸ rÎ h¬n gi¸ nhËp khÈu; kiªn quyÕt kh«ng b¶o hé nh÷ng cung c¸ch lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶, l¹c hËu, c¶n b­íc tiÕn cña c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. 1.7. Gi¶i quyÕt kÞp thêi nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c vÒ ®Êt ®ai, gi¶i phãng mÆt b»ng ®Ó ®Èy nhanh tiÕn ®é triÓn khai dù ¸n. ThÝ ®iÓm cho phÐp c¸c t­ nh©n trong n­íc ®· ®­îc cÊp quyÒn sö dông ®Êt l©u dµi ®­îc cho c¸c nhµ ®Çu t­ FDI thuª l¹i ®Êt trong thêi h¹n cÊp quyÒn sö dông ®Êt. Nghiªn cøu c¸ch gi¶i quyÕt yªu cÇu cña doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®Çu t­ thùc hiÖn dù ¸n lín ë ViÖt Nam cÇn thÕ chÊp gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ®· ®­îc giao hoÆc cho thuª dµi h¹n ®Ó vay vèn cña c¸c tæ chøc tÝn dông ho¹t ®éng ë n­íc ngoµi trong tr­êng hîp c¸c tæ chøc tÝn dông ë ViÖt Nam kh«ng cã kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu vèn. 1.8. TriÓn khai x©y dùng ®Ò ¸n hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ ®Çu t­ n­íc ngoµi theo h­íng t¹o lËp mét mÆt b»ng thèng nhÊt vÒ ph¸p lý vµ chÝnh s¸ch chñ yÕu ®èi víi ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ ®Çu t­ trong n­íc. 1.9. Nghiªn cøu cã hÖ thèng t×nh h×nh, chÝnh s¸ch ®Çu t­ ra n­íc ngoµi cña c¸c n­íc träng ®iÓm, c¸c tËp ®oµn lín; chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p c¶i thiÖn m«i tr­êng thu hót, sö dông ®Çu t­ n­íc ngoµi cña c¸c n­íc trong khu vùc ®Ó x¸c lËp luËn cø cho viÖc x©y dùng ®Þnh h­íng chiÕn l­îc vµ chÝnh s¸ch ®Çu t­ n­íc ngoµi cña ViÖt nam. 2. N©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng FDI 2.1. N©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸c Bé, c¸c ngµnh, uû ban nh©n d©n cÊp TØnh trong viÖc qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp FDI theo luËt ®Þnh, b¶o ®¶m hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c trung t©m xö lý ‘nãng’; ®Þnh kú tiÕp xóc víi c¸c doanh nghiÖp, ®èi tho¹i víi c¸c nhµ ®Çu t­ FDI ®Ó t×m hiÓu nh÷ng v­íng m¾c cña hä. 2.1.1. §Èy m¹nh viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp CÇn m¹nh d¹n h¬n n÷a trong viÖc ph©n cÊp, uû quyÒn h¬n n÷a cho c¸c ®Þa ph­¬ng trong viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI trªn ®¹i bµn ®Ó ®¬n gi¶n h¬n n÷a thñ tôc, xö lý kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh. ViÖc ph©n cÊp nµy ph¶i trªn c¬ së ®¶m b¶o b¶o nguyªn t¾c tËp trung, thèng nhÊt qu¶n lý vÒ qui ho¹ch, c¬ cÊu, chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ; trong ®ã chó träng ph©n cÊp qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng sau giÊy phÐp cña c¸c dù ¸n FDI; t¨ng c­êng sù h­íng dÉn, kiÓm tra cña c¸c Bé, ngµnh Trung ­¬ng. Cã c¬ chÕ xö lý nghiªm kh¾c c¸c tr­êng hîp vi ph¹m luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, quy ho¹ch trong viÖc thùc hiÖn chñ ch­¬ng ph©n cÊp qu¶n lý nhµ n­íc vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, kÓ c¶ viÖc ph¶i chÊm døt hiÖu lùc cña c¸c giÊy phÐp ®Çu t­ cÊp sai qui ®Þnh. C¸c c¬ quan cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ ph¶i th­êng xuyªn rµ so¸t, ph©n lo¹i c¸c dù ¸n FDI ®· ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp, kÞp thêi th¸o gì khã kh¨n cho doanh nghiÖp FDI. §èi víi doanh nghiÖp ®· ®i vµo s¶n xuÊt, kinh doanh, c¸c Bé, ngµnh vµ Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh, trong ph¹m vi thÈm quyÒn cña m×nh, cÇn ®éng viªn khen th­ëng kÞp thêi ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng tèt tiÕp tôc ph¸t triÓn, ®ång thêi cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó th¸o gì khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp, nhÊt lµ vÊn ®Ò thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm, c¸c nghÜa vô thuÕ. 2.2.2. Th¸o gì c¸c v­íng m¾c cña c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi §èi víi c¸c dù ¸n ®ang triÓn khai thùc hiÖn, c¸c Bé, ngµnh vµ Uû ban nh©n d©n cÊp tØnh cÇn tÝch cùc doanh nghiÖp th¸o gì khã kh¨n, nhÊt lµ trong kh©u ®Òn bï, gi¶i phãng mÆt b»ng ®Ó nhanh chãng hoµn thµnh x©y dùng c¬ b¶n, ®­a doanh nghiÖp vµo s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi c¸c dù ¸n ch­a triÓn khai, song xÐt thÊy cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn, cÇn thóc ®Èy viªc triÓn khai trong mét thêi gian vµ gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c, kÓ c¶ viÖc ®iÒu chØnh môc tiªu vµ quy m« ho¹t ®éng cña dù ¸n. §èi víi c¸c dù ¸n ch­a triÓn khai vµ kh«ng cã triÓn väng thùc hiÖn, cÇn kiªn quyÕt thu håi giÊy phÐp ®Çu t­, dµnh ®Þa ®iÓm cho nhµ ®Çu t­ kh¸c. 2.2. KiÓm so¸t chÆt chÏ viÖc thµnh lËp míi c¸c khu c«ng nghiÖp (KCN) vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh triÓn khai c¸c KCN ®· cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp; bæ sung c¸c m« h×nh vÒ KCN nhá phôc vô cho viÖc ph¸t triÓn ngµnh nghÒ ë n«ng th«n vµ chØnh trang ®« thÞ; ®iÒu chØnh c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn h¹ tÇng trong vµ ngoµi hµng rµo; t¸ch viÖc cho thuª ®Êt nguyªn thæ vµ kinh doanh h¹ tÇng. 3. C¶i tiÕn c¸c thñ tôc hµnh chÝnh §Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t­ FDI. Nghiªn cøu x©y dùng c¬ chÕ qu¶n lý vµ tæ chøc qu¶n lý theo h­íng mét cöa, mét ®Çu mèi trung ­¬ng vµ ë ®Þa ph­¬ng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng ®Çu t­ FDI. §Ó t¹o b­íc c¨n b¶n vÒ thñ tôc hµnh chÝnh, cÇn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p sau: - T¨ng c­êng phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ë Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng trong qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ FDI; ph©n ®Þnh râ quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cña tõng c¬ quan trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh; duy tr× th­êng xuyªn viÖc tiÕp xóc cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc víi c¸c nhµ ®Çu t­ FDI. - C¶i tiÕn c¸c thñ tôc hµnh chÝnh liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ FDI theo h­íng tiÕp tôc ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc cÊp phÐp ®Çu t­ , më réng ph¹m vi c¸c dù ¸n thuéc diÖn ®¨ng ký cÊp phÐp ®Çu t­; rµ so¸t cã hÖ thèng tÊt c¶ c¸c lo¹i giÊy phÐp,c¸c qui ®Þnh liªn quan ®Õn ho¹t ®éng FDI, trªn c¬ së ®ã b·i bá nh÷ng lo¹i giÊy phÐp, qui ®Þnh kh«ng cÇn thiÕt ®èi víi ho¹t ®éng FDI. - C¸c Bé , c¸c ngµnh vµ ®Þa ph­¬ng ph¶i qui ®Þnh râ rµng, c«ng khai c¸c thñ tôc hµnh chÝnh, ®¬n gi¶n ho¸ vµ gi¶m bít c¸c thñ tôc kh«ng cÇn thiÕt; kiªn quyÕt xö lý nghiªm kh¾c c¸c tr­êng hîp s¸ch nhiÔu, cöa quyÒn, tiªu cùc vµ v« tr¸ch nhiÖm cu¶ c¸n bé c«ng quyÒn. 4. §Èy m¹nh c«ng t¸c vËn ®éng, xóc tiÕn ®Çu t­ Khi mµ ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi ë ViÖt Nam ë giai do¹n ®Çu th× c¸c chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn ®ang tiÕp cËn, th¨m dß vµ lùa chän th× ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ nh­ ‘bµ mèi’ gióp c¸c chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ trong n­íc rót ng¾n thêi gian t×m hiÓu, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó hä nhanh chãng ®i ®Õn lµm ¨n víi nhau. Cã thÓ nãi xóc tiÕn ®Çu t­ t¸c ®éng trùc tiÕp tíi FDI, lµ c«ng cô ®Ó chuyÓn nh÷ng yÕu tè thuËn lîi cña m«i tr­êng ®Çu t­ th«ng qua c¸c c¬ chÕ h÷u hiÖu cña hÖ thèng, khuyÕn khÝch t¸c ®éng ®Õn c¸c nhµ ®Çu t­ tiÒm tµng ë n­íc ngoµi. ®ång thêi cÇn ph¶i xóc tiÕn ®Çu t­ v× cã qu¸ nhiÒu c¬ héi ®Çu t­ trªn thÕ giíi, sù lùa chän cña nhµ ®Çu t­ lµ ph¶i tiªn l­îng th«ng tin kÞp thêi vµ chÝnh x¸c trªn c¬ së so s¸nh møc ®é sinh lîi vµ rñi ro. C¹nh tranh thu hót FDI còng lµ c¹nh tranh trong lÜnh vùc xóc tiÕn, vËn ®éng ®Çu t­. Chóng ta cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p xóc tiÕn sau: 4.1. §æi míi ph­¬ng thøc vËn ®éng, xóc tiÕn ®Çu t­ - §Èy m¹nh vËn ®éng ®Çu t­ mét c¸ch chñ ®éng theo c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n träng ®iÓm ; xóc tiÕn ®Çu t­ theo ngµnh, lÜnh vùc, ®Þa bµn víi c¸c dù ¸n vµ ®èi t¸c cô thÓ, h­íng vµo c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi cã tiÒm lùc vÒ tµi chÝnh vµ c«ng nghÖ nguån nh­: Ch©u ¢u, B¾c ¢u, B¾c Mü, Nga…tiÕp tôc vËn ®éng nhµ ®Çu t­ NhËt B¶n, §µi Loan, Singapore cã tiÒm lùc, thÕ m¹nh ë nh÷ng lÜnh vùc ta cã nhu cÇu; cã kÕ ho¹ch vËn ®éng trùc tiÕp c¸c tËp ®oµn cã tiÒm lùc vÒ vèn, c«ng nghÖ, thÞ tr­êng tiªu thô… - Phèi hîp chÆt chÏ gi÷a Bé Ngo¹i Giao, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­, Bé Th­¬ng M¹i trong viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Çu t­ thÕ giíi vµ khu vùc, ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh…, phèi hîp trao ®æi th«ng tin: tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ vµ th­¬ng m¹i tõ bªn ngoµi th«ng qua c¸c c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao vµ th­¬ng m¹i n­íc ngoµi cña ViÖt Nam ë c¸c n­íc vµ ®Þa bµn träng ®iÓm ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ ®¶m b¶o tiÕt kiÖm. Tranh thñ sù hîp t¸c, gióp ®ì lÉn nhau víi c¸c tæ chøc xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi quèc tÕ; tr­íc hÕt lµ trong khu«n khæ cña ASEAN, APEC, hîp t¸c ASEAN-¢U, hîp t¸c víi c¸c c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t­ cña NhËt, Mü, c¸c n­íc EU vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ kh¸c… T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thµnh lËp hiÖp héi hoÆc c©u l¹c bé c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI t¹i ViÖt Nam; T¨ng c­êng phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c c¬ quan xóc tiÕn th­¬ng m¹i cña c¸c n­íc ë ViÖt Nam ®Ó giíi thiÖu luËt ph¸p, chÝnh s¸ch , qu¶ng b¸ c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n ®Çu t­; Tæ chøc ®Þnh kú c¸c cuéc gÆp céng ®ång ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®Ó t×m hiÓu t×nh h×nh, th¸o gì khã kh¨n vµ hç trî cho c¸c doanh nghiÖp FDI ®ang ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam. C«ng bè danh môc dù ¸n gäi vèn FDI ; so¹n th¶o in tµi liÖu,s¸ch phæ biÕn luËt ph¸p, chÝnh s¸ch vÒ FDI b»ng c¸c thø tiÕng th«ng dông nh­ Anh, Ph¸p, NhËt, Trung Quèc… §ång thêi, c¸c bé c¸c ngµnh, Uû ban nh©n d©n tØnh thµnh phè ph¶i chñ ®éng vµ cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn, chØ ®¹o ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång c¸c dù ¸n FDI. 4.2. Chó träng c¶ xóc tiÕn ®Çu t­ ®Ó thu hót c¸c dù ¸n FDI míi vµ c¸c ho¹t ®éng hç trî c¸c nhµ ®Çu t­ ®Ó triÓn khai hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n FDI ®ang ho¹t ®éng. Gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c khã kh¨n, v­íng m¾c ®Ó c¸c nhµ ®Çu t­ FDI ho¹t ®éng thuËn lîi. BiÓu d­¬ng, khen th­ëng kÞp thêi c¸c doanh nghiÖp, nhµ FDI cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong kinh doanh, cã ®ãng gãp thiÕt thùc vµo x©y dùng ®Êt n­íc. §ång thêi phª ph¸n, xö lý nghiªm nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m ph¸p luËt ViÖt Nam. - §a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña l·nh ®¹o §¶ng vµ Nhµ n­íc, c¸c diÔn ®µn quèc tÕ, c¸c ho¹t ®éng hîp t¸c xóc tiÕn ®Çu t­ trong khu«n khæ hîp t¸c AIA, ASEAN, APEC, ASEM, c¸c cuéc héi th¶o vÒ ®Çu t­ ë trong vµ ngoµi n­íc; sö dông tæng hîp c¸c ph­¬ng tiÖn xóc tiÕn ®Çu t­ qua truyÒn th«ng ®¹i chóng, m¹ng Internet, tiÕp xóc trùc tiÕp… - §Èy m¹nh viÖc tuyªn truyÒn giíi thiÖu vÒ ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®Ó t¹o dùng h×nh ¶nh míi vÒ ViÖt Nam; t¹o sù ®¸nh gi¸ thèng nhÊt vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong d­ luËn x· héi. - C¸c c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao - th­¬ng m¹i ViÖt Nam cã tr¸ch nhiÖm lµm tèt viÖc vËn ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ vµo ViÖt Nam, bè trÝ c¸n bé lµm c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t­ ë mét sè ®Þa bµn träng ®iÓm. T¨ng c­êng c¸n bé lµm c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t­ ë c¸c Bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng. - Bè trÝ nguån tµi chÝnh cho ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ trong kinh phÝ ng©n s¸ch chi th­êng xuyªn hµng n¨m cña c¸c Bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng. - T¨ng c­êng c«ng t¸c nghiªn cøu t×nh h×nh kinh tÕ, thÞ tr­êng ®Çu t­, chÝnh s¸ch ®Çu t­ ra n­íc ngoµi cña c¸c n­íc, c¸c tËp ®oµn vµ c«ng ty lín ®Ó cã chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ phï hîp; nghiªn cøu luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cña c¸c n­íc trong khu vùc ®Ó kÞp thêi cã ®èi s¸ch thÝch hîp. - X©y dùng, hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµm c¬ së cho viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, më réng tuyªn truyÒn ®èi ngo¹i trªn c¬ së sö dông th«ng tin hiÖn ®¹i. X©y dùng vµ ®­a vµo trang Web vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc n­íc ngoµi ®Ó phôc vô viÖc cung cÊp th«ng tin cËp nhËt vÒ chñ ch­¬ng, chÝnh s¸ch ph¸p luËt vÒ ®Çu t­, giíi thiÖu c¸c dù ¸n kªu gäi ®Çu t­, biÓu d­¬ng nh÷ng dù ¸n thµnh c«ng. 5. X©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé cã n¨ng lùc, c«ng nh©n kü thuËt cã tr×nh ®é cao trong khu vùc FDI VÊn ®Ò tuyÓn chän, ®µo t¹o, båi d­ìng c¸n bé vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ lu«n lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cña c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc. Tr­íc hÕt, trong liªn doanh c¸c c¸n bé bªn ViÖt Nam lµ ng­êi ®¹i diÖn cho quyÒn lîi phÝa ViÖt Nam nªn hä ph¶i lµ nh÷ng ng­êi cã ®ñ n¨ng lùc chuyªn m«n, tr×nh ®é ngo¹i ng÷ . Cã nh­ vËy, hä míi ®¶m b¶o ®­îc lîi Ých cho doanh nghiÖp ViÖt Nam, cho ng­êi lao ®éng ViÖt Nam khi cÇn, tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ ‘lÐp vÕ’ tr­íc bªn n­íc ngoµi. TiÕp ®Õn, ®èi víi nh÷ng c«ng nh©n lµm viÖc trong doanh nghiÖp cã vèn FDI, bao gåm c¶ liªn doanh hoÆc 100% vèn n­íc ngoµi, nghÜa lµ bao gåm c¶ h×nh thøc cã l·nh ®¹o doanh nghiÖp FDI lµ ng­êi ViÖt Nam hay kh«ng, th× ngoµi tr×nh ®é tay nghÒ còng ph¶i cã mét hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ luËt ph¸p, ch¼ng h¹n nh­ luËt lao ®éng, th× míi biÕt b¶o vÖ nh÷ng lîi Ých hîp lý cña m×nh. Muèn vËy, cÇn ph¶i: - Tæ chøc båi d­ìng, n¨ng cao tr×nh ®é vÒ luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, chuyªn m«n, ngo¹i ng÷ ®èi víi ®éi ngò c¸n bé lµm hîp t¸c víi n­íc ngoµi. - ThÝ ®iÓm h×nh thøc thi tuyÓn hoÆc cã c¬ chÕ bæ nhiÖm hîp lý c¸c chøc vô quan träng trong liªn doanh. Rµ so¸t, sµng läc ®Ó n©ng cao chÊt l­îng c¸n bé, chÊm døt t×nh tr¹ng hÔ cã ®Êt gãp vèn th× mÆc nhiªn ®­îc cö ng­êi cña m×nh tham gia vµo Héi §ång Qu¶n TrÞ vµ Ban Gi¸m §èc. - Phèi hîp víi Bé lao ®éng, Th­¬ng binh vµ x· héi vµ c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi tæ chøc tèt viÖc n©ng cao tay nghÒ cho ng­êi lao ®éng. * * * Tãm l¹i, ®Ó thu hót cã hiÖu qu¶ FDI, cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p kh¸c nhau nh­ng l¹i g¾n bã rÊt chÆt chÏ víi nhau nh­ trªn. Mét mÆt, ViÖt Nam cÇn t¹o dùng m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn, mÆt kh¸c cÇn t¹o dùng lßng tin vµ sù hiÓu biÕt vÒ ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Ph¶i biÕt kÕt hîp lîi Ých cña c¶ hai bªn, tøc lµ trong khi theo ®uæi môc tiªu tæng thÓ kinh tÕ - x· héi mµ ViÖt Nam ®· ®Ò ra th× chÝnh phñ ViÖt Nam còng ph¶i cÇn quan t©m ®Õn lîi Ých cña nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi; trong tr­êng hîp cã sù m©u thuÉn vÒ môc ®Ých g©y ¶nh h­ëng tíi bªn nµy hoÆc bªn kia, th× hai bªn cÇn cã sù th¶o thuËn ®Ó cã thÓ tèi ®a ho¸ c¸c ®iÒu kiÖn vµ lîi Ých cña nhau, bëi vÒ nguyªn t¾c FDI chØ ph¸t huy tèt nhÊt khi tho¶ m·n tèt nhÊt môc ®Ých, quyÒn lîi hai bªn. Nh­ng cã lÏ thuyÕt phôc h¬n c¶ ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ FDI vÉn lµ viÖc ViÖt Nam cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nhanh chãng, døt ®iÓm c¸c vô viÖc ®ang ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ quan t©m trªn c¬ së quan ®iÓm nhËn thøc míi nh»m kh«i phôc lßng tin cña hä ®èi víi ho¹t ®éng FDI ë n­íc ta vµ duy tr× më réng ho¹t ®éng cña c¸c ‘®­êng d©y nãng” kh«ng ®Ó “ nguéi “®i mét c¸ch nhanh chãng. ChÝnh nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ nµy kÕt hîp víi ®­êng lèi chÝnh s¸ch míi sÏ tá râ thiÖn chÝ vµ quyÕt t©m cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta trong viÖc t¨ng c­êng thu hót FDI. NÕu lµm nhÊt ®Þnh ta sÏ thÊy hiÖu qu¶ cña nh÷ng quÕt t©m vµ thiÖn chÝ ®ã. KÕt luËn HiÖn nay, viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ang trë thµnh mét bé phËn chñ yÕu trong quan hÖ kinh tÕ thÕ giíi vµ lµ nh©n tè quan träng hµng ®Çu cã nhiÒu n­íc, nh»m hç trî vµ ph¸t huy lîi thÕ cña mçi quèc gia ®Ó ph¸t triÓn. Nhu cÇu ®Çu t­ ngµy cµng cao trë nªn bøc thiÕt trong ®iÒu kiÖn cña xu h­íng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ, cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc. C«ng nghÖ vµ ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ngµy cµng t¨ng. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®Çu t­ cña n­íc ngoµi lµ mét trong nh÷ng nh©n tè chñ yÕu cho sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ mét trong nh÷ng chØ sè c¬ b¶n ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn. ViÖt Nam x©y dùng chñ nghÜa x· héi tõ ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp vÒ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ, kü thuËt... §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ®Ò ra môc tiªu tæng qu¸t ®Õn n¨m 2000 lµ “ra khái khñng ho¶ng, æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi, phÊn ®Êu v­ît t×nh tr¹ng n­íc nghÌo vµ kÐm ph¸t triÓn, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, cñng cè quèc phßng vµ an ninh, t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êt n­íc ph¸t triÓn nhanh h¬n vµo ®Çu thÕ kû XXI”. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu nãi trªn ph¶i thùc hiÖn tæng hîp c¸c biÖn ph¸p trong ®ã viÖc ®Èy m¹nh thu hót vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ n­íc ngoµi cã tÇm quan träng hµng ®Çu, vµ ®©y còng lµ vÊn ®Ò míi mÎ ®èi víi n­íc ta, nã võa ®­îc triÓn khai trong bèi c¶nh c¹nh tranh c«ng khai quyÕt liÖt trªn thÞ tr­êng ®Çu t­ gi÷a c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ khu vùc. Thùc tÕ cho thÊy r»ng ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ chñ yÕu ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó bæ sung nguån vèn ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n. BÊt cø n¬i nµo, bÊt kú n¬i nµo, bÊt kú ngµnh nµo còng cÇn vèn ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn. V× vËy cÇn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p nh»m thu hót nhiÒu h¬n vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi nãi chung vµ vèn FDI nãi riªng sao cho cã hiÖu qu¶. VÇn ®Ò ®Æt ra n÷a lµ tiÕp nhËn vèn ®· khã song sö dông vèn ®Ó cã ®­îc hiÖu qu¶ l¹i cµng khã h¬n vµ chØ khi nµo sö dông cã hiÖu qu¶ th× viÖc thu hót ®Çu t­ míi cã ý nghÜa thiÕt thùc. Tµi liÖu tham kh¶o LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi n¨m 1996 vµ luËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt §Çu t­ N­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam n¨m 2000. Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª, Hµ Néi, 2000. NghÞ ®Þnh 24/2000/N§- CP ngµy 31/7/2000 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt §Çu t­ N­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. LuËt ®Çu t­ N­íc ngoµi cña c¸c n­íc nh­ CHLB Nga, Thai Lan, Indonexia, Hµn Quèc. B¸o ViÖt nam - §Çu t­ n­íc ngoµi B¸o c¸o “T×nh h×nh ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam n¨m 2002 vµ nh÷ng gi¶i ph¸p chÝnh n¨m 2003” – Bé KÕ ho¹ch & §Çu t­ NghÞ ®Þnh 27/2003/N§-CP cña ChÝnh phñ söa ®æi, bæ sung NghÞ ®Þnh 24/2000 vÒ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt §Çu t­ N­íc ngoµi t¹i ViÖt nam Quy ®Þnh 519/TTg ngµy 6/8/1996 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ kÕt cÊu h¹ tÇng B¸o Kinh tÕ vµ §Çu t­ B¸o §Çu t­