Khóa luận Một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Mỹ

Òu doanh nghiÖp cña TW, ®Þa ph­¬ng vµ cña nhiÒu ngµnh nhiÒu cÊp qu¶n lý trªn mét vïng l·nh thæ cïng tham gia s¶n xuÊt kinh doanh mét ngµnh hµng vµ mÆt hµng. Nh­ng kh«ng h×nh thµnh râ quan hÖ ngµnh hµng(gi÷a s¶n xuÊt - chÕ biÕn- l­u th«ng- tiªu thô), vÉn n»m trong t×nh tr¹ng nhiÒu nh­ng mµ thiÕu, ®«ng nh­ng kh«ng m¹nh, thiÕu sù h­íng dÉn, ®iÒu hµnh, ph©n c«ng vµ phèi hîp trong ho¹t ®éng kinh doanh ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lén xén trªn thÞ tr­êng mçi khi cã nhu cÇu hµng cho xuÊt khÈu, m¹nh ai nÊy lµm ph©n t¸n côc bé, tranh mua tranh b¸n lµm suy yÕu lÉn nhau. Tæ chøc ch­a tèt thÞ tr­êng néi ®Þa ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng hµng ho¸ n«ng s¶n tuy ch­a nhiÒu nh­ng cã hiÖn t­îng ø ®äng thiÕu thÞ tr­êng, khã tiªu thô, gi¸ c¶ kh«ng æn ®Þnh n«ng d©n bÞ thua thiÖt mµ Nhµ n­íc còng kh«ng ®­îc lîi. Thêi gian võa qua, viÖc t¨ng thÞ phÇn n«ng s¶n ViÖt Nam ë thÞ tr­êng Mü gÆp nhiÒu khã kh¨n: mét mÆt thiÕu ®Çu t­ ®óng møc vµo viÖc x©y dùng chiÕn l­îc thÞ tr­êng, mÆt kh¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ thÞ tr­êng vµ chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt qu¶n lý vÜ m« lu«n thay ®æi nhiÒu khi thiÕu tÝnh kh¸ch quan. Kh«ng Ýt c¸c doanh nghiÖp lóng tóng, kh«ng ®Þnh h­íng ®­îc ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng kinh doanh. H¬n n­· trong ®iÒu kiÖn m«i tr­êng th­¬ng m¹i hiÖn nay ph¶i ®èi mÆt tr­íc sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vµ quyÕt liÖt. Do vËy viÖc nghiªn cøu x©y dùng chiÕn l­îc xuÊt khÈu ph¶i cã tÝnh hÖ thèng vµ ®ång bé c¸c yÕu tè cña thÞ tr­êng. Trong ®ã bao gåm c¶ thiÕt lËp c¸c ®Þnh chÕ yÓm trî (th«ng tin xóc tiÕn thÞ tr­êng, t¨ng c­êng vai trß vµ c¸c ho¹t ®éng cña c¸c ®Þnh chÕ yÓm trî, khuyÕch tr­¬ng xuÊt khÈu), ®Õn c¬ chÕ chÝnh s¸ch t¹o m«i tr­êng th­¬ng m¹i b×nh ®¼ng thuËn lîi cho tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo xuÊt khÈu n«ng s¶n sang thÞ tr­êng Mü. 67 2.2.2- Sù yÕu kÐm cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu n«ng s¶n Cã thÓ nãi phÇn lín c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang theo ®uæi mét chiÕn l­îc c¹nh tranh thô ®éng lµ dùa vµo c¸c lîi thÕ tù nhiªn. C¸c yÕu tè nh­ tµi nguyªn thiªn nhiªn, vÞ trÝ ®éc quyÒn, trî cÊp riªng rÏ, l·i suÊt ­u ®·i ®­îc nhiÒu doanh nghiÖp coi nh­ lµ c¬ së ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. RÊt Ýt doanh nghiÖp d¸m theo ®uæi mét chiÕn l­îc chñ ®éng mµ ®iÓm cèt lâi cña nã lµ mét vÞ thÕ c¹nh tranh kh¸c biÖt, mang tÝnh dµi h¹n, dùa trªn kh¶ n¨ng gi¶m chi phÝ b×nh qu©n trong ngµnh vµ kh¶ n¨ng t¹o ra c¸c s¶n phÈm ®éc ®¸o h¬n còng nh­ quy tr×nh s¶n xuÊt hîp lý h¬n. Bªn c¹nh t×nh tr¹ng thiÕu vèn vµ tr×nh ®é c«ng nghÖ m¸y mãc s¶n xuÊt l¹c hËu lu«n lu«n lµ khã kh¨n cña hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay. C¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cßn cã mét sè khã kh¨n nh­ sau: Thø nhÊt, khã kh¨n vÒ t×m hiÓu thÞ tr­êng. HiÖn nay phßng Th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®· tæ chøc mét sè buæi héi th¶o vÒ tiÕp cËn thÞ tr­êng Mü ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ViÖt Nam sang Mü song hiÖu qu¶ ch­a cao. ViÖc hiÓu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng Mü gióp cho doanh nghiÖp biÕt ®­îc nhu cÇu nhËp khÈu cña ng­êi tiªu dïng Mü, hÖ thèng ph©n phèi còng nh­ chÝnh s¸ch nhËp khÈu cña Mü hµng n¨m, c¸c ®èi thñ ®ang chiÕm lÜnh thÞ tr­êng … KÕt qu¶ c¸c doanh nghiÖp kh«ng x©y dùng ®­îc mét chÝnh s¸ch xuÊt khÈu l©u dµi. Còng v× thiÕu th«ng tin t×m hiÓu vÒ c¸c chÝnh s¸ch vµ hÖ thèng luËt ph¸p vµ c¸c quy ®Þnh ®èi víi nhËp khÈu hµng n«ng s¶n vµo Mü mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· ph¶i chÞu nhiÒu rñi ro h¬n so víi c¸c b¹n hµng kh¸c trong khu vùc nh­ Th¸i Lan. 68 Thø hai, khã kh¨n vÒ nguån nh©n lùc. MÆc dï nguån nh©n lùc cña ViÖt Nam rÊt dåi dµo song sè c«ng nh©n cã tay nghÒ vµ c¸n bé cã chuyªn m«n v÷ng vµng vÒ nghÒ nghiÖp rÊt Ýt dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l·ng phÝ c¸c nguån lùc trong s¶n xuÊt, hiÖu qu¶ lµm viÖc kh«ng cao. H¬n thÕ n÷a, tr×nh ®é ngo¹i ng÷, tin häc cña c¸n bé vµ c«ng nh©n trong c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu qu¸ yÕu. Nªn ®Ó tiÕn hµnh x©y dùng mét m¹ng l­íi b¸n hµng qua m¹ng rÊt khã. Tr×nh ®é ngo¹i ng÷ kÐm, sÏ dÉn ®Õn nh÷ng bÊt lîi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi ®µm ph¸n víi c¸c doanh nghiÖp vµ t×m ®èi t¸c Mü. Trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay c¸n bé võa giái ngo¹i ng÷, kiÕn thøc chuyªn m«n vµ am hiÓu luËt lÖ Mü vµ phong c¸ch ®µm ph¸n, lµm ¨n víi ng­êi Mü rÊt Ýt. §iÒu nµy khiÕn cho nhiÒu doanh nghiÖp ®· bá lì nhiÒu c¬ héi më réng sang thÞ tr­êng Mü. 2.2.3- Tr×nh ®é c«ng nghÖ chÕ biÕn l¹c hËu Mét trong nh÷ng nh©n tè lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng n«ng s¶n ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng Mü ®ã chÝnh lµ do hµm l­îng chÕ biÕn cña s¶n phÈm thÊp. Sù yÕu kÐm cña c«ng nghÖ chÕ biÕn ViÖt Nam hiÖn nay thÓ hiÖn: - C«ng nghÖ chÕ biÕn b¶o qu¶n thùc phÈm t¹i c¸c hé n«ng d©n: chÕ biÕn thùc phÈm ë ViÖt Nam ®· cã tõ l©u phôc vô cho tiªu dïng nh­: xay x¸t g¹o, ng«, chÕ biÕn miÕn, bón, phë, b¸nh ®a nem, n­íc m¾m, mËt ®­êng b¸nh kÑo, r­îu, nha…ViÖc chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm nµy rÊt ®a d¹ng, quy m« nhá bÐ, sö dông c«ng nghÖ th« s¬, chñ yÕu thñ c«ng, c«ng nghÖ Ýt biÕn ®æi. V× vËy hiÖu qu¶ cßn thÊp, dÔ g©y « nhiÔm m«i tr­êng, chÊt l­îng kh«ng ®­îc ®¶m b¶o. ViÖc b¶o qu¶n n«ng s¶n thùc phÈm cßn rÊt th« s¬ g©y nhiÒu tæn thÊt sau thu ho¹ch: - C«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc : nhiÒu nhµ m¸y chÕ biÕn n«ng s¶n thùc phÈm phôc vô cho xuÊt khÈu ®­îc x©y dùng tõ thêi ký c¬ chÕ kinh tÕ cò nay ®· l¹c hËu, kh«ng ®­îc t©n trang kü thuËt míi g©y. MÆc dï Nhµ n­íc ®· ®Çu t­ cho mét sè doanh nghiÖp c«ng nghÖ míi nh­ng vÉn béc lé nh÷ng h¹n chÕ: Ýt c«ng nghÖ chÕ biÕn s©u, c«ng nghÖ chÕ biÕn tËn thu phô phÈm trong chÕ biÕn n«ng s¶n cßn Ýt. 69 - N¨ng lùc ®æi míi c«ng nghÖ cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh nãi chung cßn yÕu, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu phÇn lín lµ do kh«ng cã vèn ®Ó ®Çu t­. Trong n¨ng lùc ®æi míi th× n¨ng lùc c«ng nghÖ ®­îc chuyÓn giao b»ng nh÷ng thay thay ®æi c¬ b¶n vÒ s¶n phÈm, vÒ thiÕt kÕ s¶n phÈm, nguyªn liÖu vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o s¶n phÈm hoµn toµn míi lµ yÕu nhÊt (t×nh h×nh nµy ®­îc thÓ hiÖn râ nhÊt ë nh÷ng s¶n phÈm nh­ lµ g¹o, chÌ, cµ phª, l¹c). §Æc biÖt, trong c¸c c¬ së s¶n xuÊt nhá møc ®é sö dông lao ®éng thñ c«ng lµ lín. MÆt kh¸c, viÖc ¸p dông ®Çy ®ñ ®ång bé c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ trong nh÷ng c«ng ®o¹n chÕ biÕn n«ng s¶n nh­ g¹o, chÌ tõ kh©u thu ho¹ch ®Õn ra thµnh phÈm cuèi cïng cã chÊt l­îng tèt vµ ®ñ tiªu chuÈn xuÊt khÈu sang Mü ch­a ®­îc phæ biÕn mét c¸c réng r·i. §Æc ®iÓm chung yÕu nhÊt cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lµ chuyÓn giao vµ ®æi míi c«ng nghÖ trong ®iÒu kiÖn míi lÎ tÎ, thiÕu quy ho¹ch vµ chiÕn l­îc. §ång thêi do quan ®iÓm s¶n xuÊt s¶n phÈm chÝnh ®Ó xuÊt khÈu nªn c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ chÕ biÕn th­êng kh«ng ®­îc khai th¸c hÕt c«ng suÊt. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña n«ng s¶n ViÖt Nam xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü. 1. C¸c gi¶i ph¸p ë tÇm vÜ m«. 1.1. Tæ chøc s¶n xuÊt t¹o nguån hµng vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho hµng n«ng s¶n. Môc tiªu chñ yÕu cña biÖn ph¸p nµy lµ nh»m khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ViÖt Nam, t¹o ra c¸c c¬ së nguån hµng n«ng s¶n kh«ng chØ cã quy m« lín ®¸p øng ®óng nhu cÇu, ®óng thêi gian, ®óng gi¸ c¶ mµ cßn phong phó vÒ chñng lo¹i s¶n phÈm, Do vËy biÖn ph¸p nµy sÏ mang l¹i c¸c lîi Ých sau: Gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng hiÖn nay sè l­îng mÆt hµng chñ lùc cña ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo Mü cßn qu¸ Ýt, danh môc hµng ho¸ ®¬n ®iÖu. Nãi c¸ch kh¸c, ViÖt Nam sÏ n¾m b¾t ®­îc c¬ héi, theo s¸t nhu cÇu cña thÞ tr­êng Mü ®Ó t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n vµo Mü. §¶m b¶o vÊn ®Ò an ninh l­¬ng thùc, gi¶i quyÕt viÖc lµm nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn ViÖt Nam cã tíi 70% d©n c­ sèng b»ng nghÒ n«ng. §a d¹ng ho¸ mÆt hµng còng cã nghÜa lµ t¹o ra nhiÒu viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho n«ng d©n nhÊt lµ ®èi víi c¸c vïng thuÇn n«ng, c¸c vïng ®Êt ®ai Ýt mµu mì. Gi¶m bít rñi ro th­¬ng m¹i ®èi víi n«ng s¶n do ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn tøc lµ cã thÓ lÊy hoa lîi cña s¶n phÈm ®­îc mïa bï ®¾p cho sù thua lç cña s¶n phÈm mÊt mïa vµ quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr­êng . Khả năng cạnh tranh của hàng nông sản Việt Nam thấp xuất phát từ một nguyên nhân cơ bản đó là: sản xuất nhỏ mang tính tự cung, tự cấp, thiếu các vùng sản xuất được qui hoạch tập trung có tỷ xuất hàng hoá cao phục vụ nhu cầu xuất khẩu, vì vậy việc qui hoạch vùng sản xuất nông sản tập trung sẽ giải quyết được những vấn đề lớn sau: 70 + Thứ nhất, việc qui hoạch vùng sản xuất nông sản xuất khẩu cho phép khai thác một cách hợp lí lợi thế so sánh trong nông nghiệp để tạo nguồn hàng xuất khẩu. Tính hợp lí được thể hiện trước hết ở tính hiệu quả trong khai thác các yếu tố đó. Việc khai thác cá yếu tố nguồn lực đó phải bảo đảm khả năng tái tạo để có thể khai thác lâu dài. + Thứ hai, việc qui hoạch vùn sản xuất nông sản xuất khẩu cho phép tạo ra nguồn hàng xuất khẩu tập trung có qui mô tương đối lớn, cho phép khắc phục tính phân tán, manh mún trong bố trí sản xuất nông nghiệp ở nước ta những nă qua. Đây là một trong những điều kiện tiền đề để có thể đảm bảo chữ tín với khách hàng nước ngoài về số lượng, chủng loại hàng và thời hạn giao hàng. + Thứ ba, qui hoạch phát triển vùng sản xuất nông sản xuất khẩu sẽ cho phép nâng cao hệu quả khai thác hệ thống hạ tầng kĩ thuật phục vụ sản xuất và xuất khẩu nông nghiệp. Xây dựng hệ thống hạ tầng kĩ thuật đòi hỏi lượng vốn lớn, nếu sản xuất nông nghiệp vẫn phân tán thì hiệu quả khai thác các công trình đó sẽ rất thấp, trong khi chúng ta không thể đủ lực để đầu tư xây dựng hạ tầng kĩ thuật dàn trải. + Thứ tư, qui hoạch vùng sản xuất nông sản xuất khẩu tập trung cũng sẽ cho phép nâng cao hiệu quả đâu tư xây dựng các nhà máy chế biến nông nghiệp xuất khẩu. Việc bố trí sản xuất nông nghiệp và bố trí các nhà máy chế biến nông nghiệp theo vùng sản xuất đã qui hoạch là điều kiện đầu tiên gắn kết sản xuất nông nghiệp với chế biến công nghiệp. + Thứ năm, qui hoạch vùng sản xuất nông sản xuất khẩu là định hướng cơ bản để kinh tế hộ, kinh tế trang trại phát triển phù hợp với nhu cầu của thị trường. 71 Tuy nhiên, trong điều kiện kinh tế thị trường, kinh tế hộ nông dân được quyền chủ động trong kinh doanh, vì vậy rất khó yêu cầu nông dân bố trí sản xuất theo qui hoạch đã định của nhà nước. Để nhân dân tự giác tuân thủ qui hoạch chung, nhà nước nên sử dụng các công cụ kinh tế, chẳng hạn như: nếu hộ nông dân bố trí sản xuất theo qui hoạch được bán s¶n phÈm không dưới mức giá sàn hàng vụ mà nhà nước công bố, nếu xảy ra rủi ro thiên tai sẽ được nhà nước hỗ trợ…Chỉ có như vậy qui hoạch mới có thể thành hiện thực, tránh tình trạng qui hoạch một đường nhưng nông dân lại làm một nẻo. Đồng thời, việc qui hoạch vùng sản xuất hàng nông sản chủ yếu xuất khẩu phải gắn liền với khâu chế biến, bảo quản và thị trường xuÊt khÈu. Bài học thực tế cho thấy, cần có tầm nhìn đầy đủ để đảm bào qui hoạch tông thể và lâu dài. Muốn vậy qui hoạch vùng sản xuất hàng nông sản chủ yếu cần đảm bảo sự phối hợp đồng bộ các hoạt động theo qui trình 7 khâu liên hoàn sau: sản xuất – thu hoạch – chế biến – đóng gói – bảo quản- vận chuyến- cảng khẩu. Đó là qui hoạch tối ưu, vừa nâng cao chất lượng sản phẩm vừa giảm thiếu chi phí nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường thế giới. 1.2 §Èy m¹nh c¸c biÖn ph¸p xóc tiÕn xuÊt khÈu. 1.2.1.Các biện pháp về tài chính, tín dụng cho các doanh nghiệp sản xuất hàng nông nghiệp xuất khẩu Hiện nay hầu như toàn bộ qui trình công nghệ, thiết bị để sản xuất, bảo quản và chế biến hàng nông sản ở Việt Nam đã rất lạc hậu không chỉ so với các nước trên thế giới mà ngay cả các nước trong khu vực. Muốn có được hàng nông sản với chất lượng cao, giá rẻ được thị trường chấp nhận, các doanh nghiệp không có con đường lựa chọn nào khác là phải đổi mới, mua sắm thiết bị, máy móc đạt tiêu chuẩn kỹ thuật cao, lại bỏ dần các công nghệ lạc hậu không còn thích hợp. Tuy nhiên, do tình trạng thường xuyên thiếu vốn của các doanh nghiệp nên việc cung cấp vốn của nhà nước là không thể thiếu được. Hơn thế nữa, năng lực kinh doanh, hoạt động của các doanh nghiệp ở nước ta cho tới thời điểm hiện tại vẫn còn quá yếu kém, vì vậy nhà nước cần có những chính sách hỗ trợ vốn, tín dụng cho họ, thực hiện cho vay với lãi suất thấp, đồng thời để vốn hỗ trợ có hiệu quả, nhà nước phải có những chính sách hướng dẫn và quan tâm thích đáng. 72 Ngoài ra, nhà nước cũng có thể cho vay vốn với lãi suất thấp để các doanh nghiệp đầu tư phát triển vùng nguyên liệu, đảm bảo đầu vào cũng như đầu ra, giữ được sản phẩm xuất khẩu bán ra với giá cạnh tranh, đặc biệt ưu tiên những mặt hàng mà Việt Nam có lợi thế về nguồn nguyên liệu. Ví dụ: hạt điều, rau quả như dứa, cà tím…là những mặt hàng đang có kim ngạch xuất khẩu ngày càng tăng và được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng. Để thực hiện được những điều trên, nhà nước cần xây dựng và ban hành Quü hỗ trợ tín dụng xuất khẩu làm tiền đề cho việc thành lập Ngân hàng chính sách xuất nhập khẩu. Ngân hàng xuất nhập khẩu sẽ cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu vay vốn với lãi suất ưu đãi, thực hiện các nghiệp vụ giúp các doanh nghiệp trong nước xuất khẩu tối đa dàng của mình ra nước ngoài. 1.2.2 §Èy m¹nh hç trî th«ng tin vµ xóc tiÕn th­¬ng m¹i. §©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan trùc tiÕp ®Õn chøc n¨ng vµ ho¹t ®éng cña Bé th­¬ng m¹i, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng th­¬ng vô t¹i n­íc ngoµi. * VÒ th«ng tin: Bé th­¬ng m¹i vµ Th­¬ng vô ViÖt Nam t¹i Mü ph¶i cã nhiÖm vô thu thËp vµ phæ biÕn th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, ®ång thêi lµm tèt c«ng t¸c dù b¸o thÞ tr­êng ®Ó ®Þnh h­íng cho s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu, ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng míi. §ång thêi, viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc tæng thÓ thÞ tr­êng Mü lµ viÖc cã tÇm quan träng hµng ®Çu trong thêi gian tr­íc m¾t. §Ó x©y dùng ®­îc chiÕn l­îc nµy Bé th­¬ng m¹i vµ Th­¬ng vô ViÖt Nam t¹i Mü ph¶i n¾m râ ®­îc c¸c ®iÓm, tÝnh chÊt, nhu cÇu vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸ còng nh­ thÓ chÕ cña thÞ tr­êng Mü ®Ó trî gióp c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµo viÖc s¶n xuÊt mÆt hµng g×? sè l­îng s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu bao nhiªu? vËn chuyÓn nh­ thÕ nµo? ®èi thñ c¹nh tranh? ph­¬ng thøc c¹nh tranh nh­ thÕ nµo? vµ v­íng m¾c g× cÇn gi¶i quyÕt trong quan hÖ song ph­¬ng. Trong qu¸ tr×nh thu thËp th«ng tin cÇn hÕt søc l­u ý ®Õn viÖc ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu míi. Míi ë ®©y cã thÓ ®­îc hiÓu theo hai nghÜa: cã thÓ lµ mÆt hµng mµ ViÖt Nam cã tiÒm n¨ng nh­ng ch­a xuÊt khÈu ®­îc hoÆc ®· xuÊt khÈu ®­îc nh­ng kim ng¹ch vÉn cßn nhá bÐ, kh«ng xøng víi tiÒm n¨ng. Còng cã thÓ lµ xu h­íng tiªu dïng trªn thÞ tr­êng së t¹i cã sù thay ®æi nªn mét mÆt hµng nµo ®ã trë nªn cã søc tiªu thô m¹nh, æn ®Þnh mµ mÆt hµng ®ã ViÖt Nam cã thÓ s¶n xuÊt ®­îc. C¸c biÖn ph¸p cô thÓ lµ: 73 + X©y dùng quy chÕ quy ®Þnh ®iÒu kiÖn tham gia vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng m«i giíi ®Ó h×nh thµnh tÇng líp ng­êi m«i giíi (c¸ nh©n, c¸c tæ chøc m«i giíi); t¹o ®iÒu kiÖn cho ra ®êi c¸c c«ng ty chuyªn ho¹t ®éng trong lÜnh vùc Marketing vµ t­ vÊn vÒ s¶n phÈm vµ thÞ tr­êng cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu n«ng s¶n. + ChÝnh phñ cïng víi c¸c c¬ quan ban ngµnh x©y dùng mét hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®iÖn tö phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ nh­ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, hÖ thèng thanh to¸n kh«ng tiÒn mÆt, c¬ së h¹ tÇng nh­ phÇn cøng, c«ng nghÖ, gi¶m c­íc ®iÖn tho¹i. * Xóc tiÕn th­¬ng m¹i cho n«ng s¶n xuÊt vµo thÞ tr­êng Mü: + ChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan ®èi ngo¹i th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngo¹i giao, ®µm ph¸n ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña n«ng s¶n ViÖt Nam theo nh­ HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng mµ hai n­íc ®· ký kÕt, vµ t¹o nhiÒu ®iÒu kiÖn ­u ®·i mËu dÞch dµnh cho c¸c n«ng s¶n ViÖt Nam. + §a d¹ng ho¸ c¸c chñ thÓ tham gia c«ng t¸c thÞ tr­êng vµ xóc tiÕn th­¬ng m¹i. Nhµ n­íc tËp trung ®µm ph¸n më réng thÞ tr­êng, ph¸t hiÖn c¸c hµng rµo tõ phÝa ®èi t¸c ®Ó t×m c¸ch th¸o gì. C¸c hiÖp héi ngµnh hµng cÇn lËp quü ®Ó t¨ng c­êng xóc tiÕn th­¬ng m¹i, nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ hîp t¸c quèc tÕ ë cÊp ngµnh hµng. C¸c tØnh thµnh phè còng nªn chñ ®éng dµnh vèn ®Çu t­ cho c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i. §èi víi c¸c tØnh thµnh phè lín cã ®iÒu kiÖn nh­ Hµ néi, thµnh phè HCM, H¶i Phßng, §µ N½ng, CÇn th¬, HuÕ cã thÓ nghiªn cøu x©y dùng nh÷ng trung t©m th­¬ng m¹i quèc tÕ ®Ó võa lµm n¬i giíi thiÖu s¶n phÈm xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­. C¸c doanh nghiÖp cÇn tÝch cùc phèi hîp tham gia c¸c ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn th­¬ng m¹i do Trung ­¬ng, hiÖp héi vµ ®Þa ph­¬ng tæ chøc, dµnh chi phÝ tho¶ ®¸ng cho c«ng t¸c nµy. + Bªn c¹nh ®ã cÇn thµnh lËp ban xóc tiÕn th­¬ng m¹i n«ng s¶n xuÊt khÈu víi cho thÞ tr­êng Mü cã chøc n¨ng lµ phæ biÕn th«ng tin vµ tæ chøc xóc tiÕn c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i. Trªn c¬ së chiÕn l­îc th©m nhËp thÞ tr­êng ®· ®­îc ho¹ch ®Þnh, ®ång thêi cã nhiÖm vô x©y dùng lé tr×nh hµnh ®éng cô thÓ ®Ó ®­a ®­îc hµng ho¸ ViÖt Nam ra thÞ tr­êng ngoµi Côc qu¶n lý c¬ së d÷ liÖu cña Bé th­¬ng m¹i vµ lo c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn khÝa c¹nh kü thuËt nh­ t¹o dùng c¬ së d÷ liÖu ®Ó truy cËp, t¹o dùng trang Web vÒ n«ng s¶n xuÊt khÈu ViÖt Nam. 74 2. Gi¶i ph¸p ë tÇm vi m«. 2.1 Kh¾c phôc tËp qu¸n s¶n xuÊt l¹c hËu vµ t¨ng c­êng n¨ng lùc chÕ biÕn C¸c doanh nghiÖp cÇn cã kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng phï hîp ®Ó ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ chÕ ®é an toµn theo tiªu chuÈn vÒ nhµ x­ëng, kho tµng, c«ng cô lao ®éng.. cña ngµnh. CÇn ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, ®­a d©y chuyÒn m¸y mãc ®ång bé vµo s¶n xuÊt chÕ biÕn dùa trªn mét chiÕn l­îc c«ng nghÖ ®óng ®¾n cho t­¬ng lai. C¸c doanh nghiÖp cÇn hîp t¸c ®Ó cïng nhau x©y dùng mét m¹ng l­íi th«ng tin vÒ c«ng nghÖ chÕ biÕn, ®Ó cã thÓ lu«n cËp nhËt nh÷ng th«ng tin míi nhÊt vµ cã thÓ lùa chän ®­îc c«ng nghÖ phï hîp víi yªu cÇu vµ ®iÒu kiÖn cña m×nh. CÇn ¸p dông réng r·i c¸c kinh nghiÖm cæ truyÒn vÒ b¶o qu¶n, dù tr÷ nguån nguyªn liÖu ®Çu vµo kÕt hîp tõng b­íc víi ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i. Sö dông c¸c lo¹i ho¸ chÊt b¶o qu¶n kh«ng ®éc h¹i, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn, c¶i tiÕn bao b×, mÉu m· s¶n phÈm. C¸c doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i chó ý ®Õn viÖc øng dông hÖ thèng qu¶n lý theo tiªu chuÈn quèc tÕ. + øng dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm theo tiªu chuÈn quèc tÕ ISO. + N©ng cao chÊt l­îng vÖ sinh an toµn thùc phÈm b»ng c¸ch ¸p dông HACCP HÖ thèng HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point - ph©n tÝch nguy c¬ vµ kiÓm so¸t c¸c kh©u träng yÕu) lµ hÖ thèng tiªu chuÈn ®­îc thiÕt kÕ riªng cho c«ng nghÖ thùc phÈm vµ c¸c ngµnh cã liªn quan ®Õn thùc phÈm nh­ ch¨n nu«i, trång trät…, tËp trung vµo vÊn ®Ò vÖ sinh vµ ®­a ra mét c¸ch tiÕp cËn cã hÖ thèng ®Ó phßng ngõa vµ gi¶m thiÓu nguy c¬. 75 HÖ thèng HACCP chØ cã tÝnh chÊt b¾t buéc ®èi víi nh÷ng c«ng ty chÕ biÕn thùc phÈm t¹i nh÷ng l·nh thæ thõa nhËn nã(trong ®ã cã Mü). Tuy nhiªn ®iÒu nay chØ mang tÝnh lý thuyÕt, cßn trªn thùc tÕ nÕu doanh nghiÖp ViÖt Nam muèn th©m nhËp thµnh c«ng thÞ tr­êng Hoa Kú th× ph¶i øng dông HACCP trong s¶n xuÊt vµ thuyÕt phôc c¸c nhµ nhËp khÈu Hoa Kú (th«ng qua chøng chØ vµ b¸o c¸o kiÓm tra) lµ m×nh ®· thùc hiÖn ®óng vµ ®Çy ®ñ c¸c nguyªn t¾c cña HACCP. Ngoµi ra c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nªn øng dông bé tiªu chuÈn SA 8000 - qu¶n lý tr¸ch nhiÖm x· héi vµ OHSAS 18000 vµ bé tiªu chuÈn m«i tr­êng ISO 1400. 3.2 T¨ng c­êng ho¹t ®éng Marketing quèc tÕ cho hµng n«ng s¶n Marketing xuÊt khÈu lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. HiÖn nay, khi c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng Mü còng nh­ thÞ tr­êng thÕ giíi ®èi víi hµng n«ng s¶n ngµy cµng gay g¾t th× viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng Marketing lµ mét gi¶i ph¸p rÊt h÷u hiÖu. Tuy nhiªn, hiÖn nay Marketing ®­îc xem lµ kh©u yÕu nhÊt cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. V× vËy ®Ó t¨ng c­êng vµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng Marketing c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i chó träng ®Õn tÊt c¶ c¸c chÝng s¸ch nh­: VÒ chÝnh s¸ch s¶n phÈm: §Ó tr¸nh nh÷ng yÕu tè bÊt ngê trªn thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp cÇn x©y dùng cho m×nh mét chÝnh s¸ch s¶n phÈm mang tÝnh chñ lùc. Mçi doanh nghiÖp tr­íc hÕt nªn ®i chuyªn m«n ho¸ mét sè mÆt hµng n«ng s¶n cã lîi thÕ nhÊt ®Þnh cña doanh nghiÖp m×nh. Tõ ®ã cã ®iÒu kiÖn ®i s©u nghiªn cøu, n©ng cao chÊt l­îng n«ng s¶n ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng khã tÝnh nµy. Sau khi ®· lµm quen víi thÞ tr­êng Mü th× b¾t ®Çu ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n. Thªm vµo ®ã c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu n«ng s¶n cÇn ph¶i liªn kÕt víi nhau cã thÓ ®¶m b¶o nguån hµng æn ®Þnh cung cÊp cho ®èi t¸c ®Ó cã kh¶ n¨ng cung cÊp nguån hµng víi sè l­îng lín mµ nhµ nhËp khÈu yªu cÇu. Ngoµi viÖc ph¶i t¹o ra s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao nh­ ®· ®Ò cËp ë phÇn gi¶i ph¸p trªn doanh nghiÖp cÇn ph¶i chó träng ®Õn kh©u kÎ ký m· hiÖu vµ ®ãng gãi s¶n phÈm võa lµm chøc n¨ng th­¬ng m¹i võa gãp phÇn b¶o qu¶n chÊt l­îng s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh chuyªn chë. Trong kh©u l­u th«ng vËn chuyÓn cÇn ph¶i ®Çu t­ ®ãng gãp hoÆc nhËp khÈu c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn chuyªn dïng cã kho l¹nh, n©ng cÊp thiÕt bÞ vËn chuyÓn ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng cho c¸c hµng ho¸ chãng háng nh­ rau qu¶, thÞt… VÒ chÝnh s¸ch gi¸ xuÊt khÈu: 76 §Ó c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng Mü chØ cã hai c¸ch: Mét lµ s¶n phÈm ph¶i ®éc ®¸o hoÆc chñng lo¹i s¶n phÈm ®a d¹ng víi nhiÒu mÆt hµng n«ng s¶n kh¸c nhau. Hai lµ gi¸ mÆt hµng n«ng s¶n ph¶i cã gi¸ phï hîp víi ng­êi d©n Mü vµ thÊp h¬n ®èi thñ c¹nh tranh. C¸c hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam phÇn lín lµ gièng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña c¸c n­íc trong khu vùc ASEAN nh­ Th¸i Lan, Indonexia. Nªn nÕu kh«ng t¹o ra ®­îc nh÷ng s¶n phÈm hµng ®éc ®¸o, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm kh¸c víi nh÷ng s¶n phÈm cña c¸c n­íc nµy th× ®Ó c¹nh tranh víi nh÷ng mÆt hµng nµy th× gi¸ ph¶i rÎ. §Ó thùc hiÖn ®­îc biÖn ph¸p nµy buéc doanh nghiÖp ph¶i t¨ng nhanh s¶n l­îng, gi¶m chi phÝ ®Çu. VÒ chÝnh s¸ch ph©n phèi: M¹ng l­íi ph©n phèi s¶n phÈm th­êng mang ý nghÜa sèng cßn ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm. Cã hai c¸ch ®Ó doanh nghiÖp lùa chän h×nh thøc ph©n phèi s¶n phÈm: Thø nhÊt ®èi víi doanh nghiÖp cã ®ñ tiÒm lùc vÒ vèn, vÒ s¶n phÈm vµ th«ng th¹o am hiÓu luËt ph¸p n­íc Mü th× cã thÓ xuÊt khÈu trùc tiÕp cho mét c«ng ty nhËp khÈu ë Mü, hoÆc thµnh lËp mét ®¹i lý ë Mü. §Ó thµnh lËp ®¹i lý tr­íc hÕt c«ng ty ViÖt Nam ph¶i cã mét ®¹i lý kinh doanh ë c¸c tiÓu bang n¬i cã cöa khÈu nhËp hµng. §¹i lý ®­îc uû quyÒn nµy ®­îc uû quyÒn ®¹i diÖn cho c«ng ty thùc hiÖn c¸c thñ tôc. Ph¶i cã b¶o l·nh NK vµ c«ng ty b¶o l·nh ph¶i thµnh lËp ë Mü. Ng­êi nµy cã quyÒn thay mÆt cho c¸ nh©n hay tæ chøc giao quyÒn uû nhiÖm thùc hiÖn c¸c thñ tôc. Thø hai lµ xuÊt khÈu th«ng qua trung gian. 77 C¸c c«ng ty ViÖt Nam xuÊt khÈu hµng vµo Mü hÇu hÕt lµ nh÷ng c«ng ty míi b¾t ®Çu xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Mü vµ chñ yÕu lµ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n th«. Do ®ã ban ®Çu, c¸c c«ng ty ViÖt Nam nªn ®i ®­êng vßng lµ b¸n hµng cho c¸c c«ng ty cña n­íc kh¸c, sau ®ã c¸c c«ng ty nµy sÏ nhËp khÈu hµng vµo Mü. H×nh thøc xuÊt khÈu nµy sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn ®¸ng kÓ cho nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam. C¸ch thø hai lµ th«ng qua nh÷ng ng­êi m«i giíi. §Ó xuÊt khÈu vµo Mü b»ng con ®­êng trung gian, c¸c doanh nghiÖp nªn th«ng qua mét nhµ m«i giíi ®©y lµ c¸ch mµ c¸c n­íc nhËp khÈu vµo Mü th­êng ¸p dông ng­êi m«i giíi sÏ b¸n hµng cho nhµ xuÊt khÈu dùa trªn phÇn tr¨m hoa hång do ®ã lîi nhuËn bÞ chia sÎ sÏ Ýt ®i. H¬n thÕ n÷a ng­êi m«i giíi cã mèi quan hÖ rÊt mËt thiÕt víi nh÷ng ng­êi b¸n bu«n vµ b¸n lÎ. Nh­ng ®Ó xuÊt khÈu th«ng qua ng­êi m«i giíi doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã sè l­îng n«ng s¶n ®ñ lín, vµ ph¶i tiªu chuÈn ho¸ cao. Khi chän nh÷ng nhµ m«i giíi doanh nghiÖp ph¶i kiÓm tra xem ng­êi m«i giíi ®ã cã uy tÝn, cã kinh nghiÖm hay kh«ng ®Ó lùa chän mét ng­êi m«i giíi ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. §Ó sö dông h×nh thøc ph©n phèi th«ng qua trung gian nµy c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i chó ý ®Õn kh¶ n¨ng kinh nghiÖm, uy tÝn cña nhµ m«i giíi. VÒ chÝnh s¸ch qu¶ng c¸o s¶n phÈm. Ngoµi ra c¸c ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o trªn Internet c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c nh­ b¸o chÝ, t¹p chÝ … §Ó ®­a th«ng tin vÒ doanh nghiÖp còng nh­ vÒ mÆt hµng cña m×nh sang thÞ tr­êng Mü th× ph­¬ng ph¸p hiÖu qu¶ nhÊt lµ doanh nghiÖp ph¶i: + Tham gia vµo c¸c cuéc triÓn l·m, héi chî hµng n«ng s¶n cña thÕ giíi vµ cña Mü. Hµng n¨m ë Mü cã hµng tr¨m cuéc triÓn l·m ë ®ã nh÷ng nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam cã thÓ cã th«ng tin ®­îc vÒ nh÷ng nhµ nhËp khÈu cña Mü. + Th«ng qua c¬ quan ®¹i diÖn th­¬ng m¹i cña ViÖt Nam t¹i Hoa Kú tæ chøc c¸c buæi héi th¶o, tæ chøc giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm vµ c¸c c«ng ty cung cÊp hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam. C¸c hiÖp héi s¶n xuÊt n«ng s¶n trong n­íc cã thÓ liªn kÕt l¹i víi nhau b»ng c¸ch tæ chøc c¸c “Show room” tr­ng bµy giíi thiÖu hµng n«ng s¶n t¹i Mü. + §èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu lín th× cã thÓ më c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn vµ trung t©m th­¬ng m¹i giíi thiÖu s¶n phÈm. 2.3 Tõng b­íc ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö hµng n«ng s¶n 78 Mü lµ mét thÞ tr­êng ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö n«ng s¶n sím nhÊt vµ tØ lÖ ng­êi sö dông Internet cao nhÊt thÕ giíi. Tõ n¨m 1997-1999, sè trang tr¹i Mü truy cËp Internet t¨ng hai lÇn, cã 85% n«ng d©n tõ ®é tuæi 25-45 ®· tiÕp cËn ®­îc víi Internet. TØ lÖ d©n sè truy cËp Internet b×nh qu©n cña Mü lµ 38%, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp con sè nµy cßn cao h¬n nhiÒu. Do vËy ®©y lµ mét trong c¸c c¸ch triÓn khai b¸n hµng cã hiÖu qu¶ nhÊt. Th«ng qua m¹ng Internet c¸c doanh nghiÖp cã thÓ b¸n hµng vµ cung cÊp th«ng tin cho kh¸ch hµng thuËn tiÖn vµ nhanh chãng h¬n. Do ®ã gióp c¸c doanh nghiÖp n©ng cao hiÖu qu¶ trong qu¸ tr×nh kinh doanh; gi¶m ®­îc c¸c chi phÝ vÒ qu¶ng c¸o. H¬n thÕ n÷a c¸c doanh nghiÖp cã thÓ t×m ®­îc ®èi t¸c phï hîp víi m×nh. ChÝnh v× vËy c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i sím triÓn khai h×nh thøc b¸n hµng nµy b»ng c¸ch x©y dùng cho m×nh mét chÝnh s¸ch kinh doanh phï hîp víi c¸ch thøc b¸n hµng qua m¹ng. 2.4 N©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n sang Mü. §Ó n©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp th× nh©n tè con ng­êi lµ vÊn ®Ò kh«ng thÓ bá qua. Con ng­êi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña doanh nghiÖp. NhÊt lµ khi vµo thÞ tr­êng Mü- mét thÞ tr­êng rÊt réng lín víi nhiÒu luËt lÖ, thñ tôc quy ®Þnh, chi tiÕt, phong c¸ch vµ tËp qu¸n kinh doanh kh¸c víi nh÷ng n­íc mµ tr­íc ®©y chóng ta ®· lµm ¨n. NÕu kh«ng cã am hiÓu vÒ thÞ tr­êng nµy th× kh«ng thÓ x©m nhËp vµ x©y dùng mèi lµm ¨n l©u dµi ®­îc. Do vËy c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i: + N©ng cao kü n¨ng ®µm ph¸n víi c¸c doanh nh©n Mü, ®Ó tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÖt h¹i trong ký kÕt hîp ®ång vµ hîp t¸c lµm ¨n. Muèn thÕ c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®µo t¹o nh÷ng c¸n bé cã chuyªn m«n nghiÖp vô, cã tr×nh ®é hiÓu biÕt, trong ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång. Cho hä c¬ héi ®­îc ®i tham kh¶o thÞ tr­êng Mü ®Ó t×m hiÓu phong tôc vµ phong c¸ch trong ®µm ph¸n víi ng­êi Mü. + §µo t¹o c¸n bé, c«ng nh©n viªn nhÊt lµ nh÷ng ng­êi lµm nghiÖp vô chuyªn m«n th«ng th¹o ngo¹i ng÷ vµ kiÕn thøc tin häc. + T×m hiÓu vµ n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt hÖ thèng ph¸p luËt liªn bang vµ cña tõng bang mµ m×nh lµm ¨n ®­îc quy ®Þnh ®èi víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n. Ngoµi nh÷ng quy ®Þnh vÒ thuÕ quan c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i biÕt luËt vÒ tr¸ch nhiÖm s¶n phÈm b¶o vÖ ng­êi tiªu dïng, c¸c thñ tôc quy ®Þnh vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm, nh·n m¸c, xuÊt xø… + §µo t¹o c¸n bé ngo¹i th­¬ng ngoµi cã tay nghÒ, ®ñ n¨ng lùc ®Ó n¾m b¾t chÝnh x¸c vµ kÞp thêi nhu cÇu thÞ tr­êng, quy m« nhu cÇu, kh¶ n¨ng n¾m b¾t nhu cÇu, biÕt ®­îc nh÷ng diÔn biÕn trªn thÞ tr­êng nh­ gi¸ c¶, tµi chÝnh, tiÒn tÖ trªn thÞ tr­êng Mü cßn ph¶i cã kh¶ n¨ng tiÕp thÞ tèt. + §µo t¹o c«ng nh©n cã tay nghÒ, chuyªn m«n v÷ng ®Ó lµm ra s¶n phÈm cã chÊt l­îng, n¨ng suÊt cao. 79 2.5 C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tÝch cùc tham gia vµo c¸c hiÖp héi xuÊt khÈu n«ng s¶n quèc tÕ. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ tham gia vµo c¸c hiÖp héi n«ng s¶n quèc tÕ. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam chØ míi tham gia vµo rÊt Ýt c¸c hiÖp héi xuÊt khÈu n«ng s¶n thÕ giíi nh­ hiÖp héi xuÊt khÈu cµ phª, ca cao, hiÖp héi cao su tù nhiªn. ViÖc tham gia vµo c¸c hiÖp héi nµy sÏ gióp ViÖt Nam häc hái ®­îc kinh nghiÖm tõ n­íc b¹n, còng nh­ cËp nhËt c¸c th«ng tin trªn thÞ tr­êng. H¬n thÕ n­· tham gia hiÖp héi n«ng s¶n sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu n«ng s¶n h¹n chÕ rñi ro do chÝnh s¸ch Ðp gi¸ cña n­íc nhËp khÈu. V× hiÖp héi gåm nh÷ng nhµ s¶n xuÊt lín nªn cã thÓ chi phèi vÒ mÆt gi¸ c¶ b»ng c¸ch h¹n chÕ sè s¶n l­îng b¸n ra. 80 kÕt luËn Kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n n­íc ta trong suèt chÆng ®­êng ®æi míi võa qua ®· ®¹t ®­îc nh÷ng b­íc ph¸t triÓn quan träng, lµm thay ®æi bé mÆt kinh tÕ x· héi n«ng th«n ViÖt Nam. Mét trong nh÷ng thµnh tÝch næi bËt cña n«ng nghiÖp lµ t¹o ra ®­îc mét l­îng hµng ho¸ n«ng s¶n dåi dµo phôc vô cho tiªu dïng trong n­íc vµ xuÊt khÈu. Kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n hµng n¨m t¨ng b×nh qu©n 22%, ®iÒu ®ã cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi mét n­íc n«ng nghiÖp nh­ ViÖt Nam. NÒn n«ng nghiÖp tr­íc ®©y mang ®Ëm dÊu Ên cña s¶n xuÊt nhá, tù tóc, tù cÊp lµm kh«ng ®ñ ¨n, nay ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn quan träng trong qu¸ tr×nh tiÕn lªn s¶n xuÊt hµng ho¸ quy m« lín, b­íc ®Çu ®¸p øng ®ßi hái vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n theo h­íng CNH - H§H. §Õn nay, hµng ho¸ ViÖt Nam nãi chung vµ hµng n«ng s¶n nãi riªng ®· cã mÆt ë hÇu hÕt c¸c khu vùc thÞ tr­êng trªn thÕ giíi trong ®ã cã nhiÒu mÆt hµng ®· ®ñ søc c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i cña c¸c n­íc nh­ cµ phª, g¹o, h¹t ®iÒu… NhiÒu mÆt hµng ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc chç ®øng v÷ng ch¾c ngay c¶ trªn c¸c thÞ tr­êng khã tÝnh nh­ Mü, EU, NhËt B¶n. Tuy vËy, thÞ tr­êng Mü vÉn cßn lµ mét thÞ tr­êng t­¬ng ®èi míi mÎ ®èi víi kh«ng chØ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi chung vµ doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nãi riªng. H¬n thÕ n÷a ®Ó th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Mü c¸c nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam ph¶i v­ît qua c¸c rµo c¶n vÒ nh÷ng quy ®Þnh nhËp khÈu hµng n«ng s¶n vµo thÞ tr­êng Mü. Nh÷ng thµnh tÝch s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu n«ng s¶n ViÖt Nam trong giai ®o¹n võa qua chØ cã ®­îc xem lµ “líp v¸ng” trªn bÒ mÆt cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp n­íc ta. Thùc chÊt hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam cßn kÐm c¹nh tranh vÒ nhiÒu mÆt nh­ s¶n l­îng, gi¸ c¶ ,chÊt l­îng, tr×nh ®é chÕ biÕn… MÆc dï nh÷ng mÆt hµng ®­îc xem xÐt lµ ViÖt Nam cã lîi thÕ so s¸nh. Trªn c¬ së ®ã ng­êi viÕt ®· ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p ë tÇm vÜ m« còng nh­ vi m« nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng n«ng s¶n mµ tr­íc hÕt lµ trªn thÞ tr­êng Mü. Víi c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nh­ vËy, ng­êi viÕt hy väng sÏ ®Ò xuÊt ®­îc mét hÖ thèng gi¶i ph¸p ®ång bé ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña kh«ng chØ nh÷ng mÆt hµng n«ng s¶n chñ yÕu mµ c¶ nh÷ng mÆt hµng n«ng s¶n kh¸c. tµi liÖu tham kh¶o Tµi liÖu tham kh¶o b»ng tiÕng ViÖt 1.Dù b¸o t×nh hinh Th­¬ng m¹i thÕ giíi thêi kú 1999-2005, ViÖn nghiªn cø Th­¬ng m¹i, 1999. 2.XuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Mü, Bé Tµi chÝnh Mü vµ Tæng côc H¶i quan, VCCI dÞch, 2000. 3. §Æng Kim S¬n “ CNH tõ n«ng nghiÖp: Lý luËn, thùc tiÔn vµ triÓn väng ¸p dông ë ViÖt Nam”, Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp, hµ Néi, 2001. 4.§Ò tµi 99-78-162 “Mét sè biÖn ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Mü”, Bé Th­¬ng m¹i , th¸ng 5/2000. 5.§Ò tµi B99-40-17 “§æi míi c«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n, thùc phÈm nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu ViÖt Nam”, Bé Th­¬ng m¹i, th¸ng 7 n¨m 2000. 6.§Ò tµi “Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu h»m ph¸t huy lîi thÕ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu n«ng s¶n trong thêi gian tíi”, ViÖn Kinh tÕ n«ng nghiÖp, th¸ng2/2001 7.HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt – Mü. 8.Ph¸t triÓn xuÊt khÈu thêi kú 2001-2005. 9.Ph­¬ng h­íng ®iÒu chØnh c¬ cÊu vµ ®Çu t­ cña c¸c ngµnh trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­, th¸ng 4/2000. 10.T¹p chÝ Kinh tÕ vµ dù b¸o sè 1/2001, sè 12/2002, sè 2,5,7/2003. 11.T¹p chÝ Kinh tÕ Ngo¹i th­¬ng sè11, ngµy 20/9/2003. 12.T¹p chÝ Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn sè 20/2002, sè 8/2003. 13.T¹p chÝ Th­¬ng m¹i sè 16/2003, sè 22/2003. 14.T¹p chÝ Ch©u Mü ngµy nay sè 3/2002, sè1/2003, sè 5/2003. 15.T¹p chÝ Kinh tÕ ®èi ngo¹i sè 277/2001, sè 4/2003. 16.T¹p chÝ Nh÷ng vÊn ®Ò Kinh tÕ thÕ giíi sè 7/2003. 17.”Th­¬ng m¹i ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ”, Bé Th­¬ng m¹i vµ §¹i häc Ngo¹i Th­¬ng, 2003. Tµi liÖu tham kh¶o b»ng tiÕng Anh. USDA2000, How export are faringing ASeans rough waters. USDA 1999, USDA agricultural baseline projections to 2008. Pacific economic cooporation council 2000, pacific food outlook. Furkase,E&Martin, 1999, The effect of the United State Granting most favoured aution status to Viet Nam, Worldbank, Washington DC, USA. Rizawanul islam, 1987, Rural industrilization and employment in Asean. Tµi liÖu tham kh¶o trªn Internet. www.agroviet,gov.vn www.vccidata.com.vn www.usinfo.state.gov www.vneconomy.com www.uscensus.gov www.fas.usda.gov www.ams.usda.gov www.cgri.gov.vn www.cris.com www.dei.org.vn www.mot.gov www.mof.gov www.nass.usda.gov www.us-asean-org/vietnam www.tradeport.prg www.econ.ag.gov phô lôc 1 C¸c nhãm s¶n phÈm n«ng s¶n trong hÖ thèng thuÕ hµi hoµ Ch­¬ng 1-§éng vËt sèng 0101 Ngùa, lõa, la sèng 0102 Bß sèng 0103 Lîn sèng 0104 Cõu vµ dª sèng 0105 Gia cÇm sèng 0106 C¸c ®éng vËt sèng kh¸c Ch­¬ng 2-ThÞt vµ lßng ®éng vËt ¨n ®­îc 0201 ThÞt bß t­¬i hoÆc ­íp l¹nh 0202 ThÞt bß ®«ng l¹nh 0203 ThÞt lîn t­¬i,­íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh 0204 ThÞt cõu hoÆc dª t­¬i,­íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh 0205 ThÞt ngùa lùa,la t­¬i,­íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh 0206 Lßng bß,lîn v.v ¨n ®­îc t­¬i hoÆc ­íp l¹nh 0207 ThÞt vµ lßng gia cÇm ¨n ®­îc t­¬i,­íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh 0208 ThÞt vµ lßng ®éng vËt ¨n ®­îc t­¬i,­íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh kh¸c 0209 Mì lîn kh«ng cã thÞt n¹c vµ mì gia cÇm t­¬i,­íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh 0210 ThÞt vµ lßng ®éng vËt ¨n ®­îc ­íp muèi,ng©m trong n­íc muèi,kh« hoÆc hun khãi. Ch­¬ng 3-C¸,t«m cua,®éng vËt th©n mÒn vµ ®éng vËt kh«ng x­¬ng sèng d­íi n­íc . 0301 C¸ sèng 0302 C¸ t­¬i hoÆc ­íp l¹nh ngo¹i trõ c¸ ®· läc x­¬ng 0303 c¸ ®«ng l¹nh ngo¹i trõ c¸ ®· läc x­¬ng vµ c¸ kh¸c 0304 c¸ ®· läc x­¬ng vµ thÞt v¸ t­¬i,­íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh kh¸c 0305 C¸ kh«, ­íp muèi hoÆc ng©m trong n­íc muèi ;c¸ hun khãi 0306 §éng vËt th©n mÒm,gi¸p x¸c hoÆc kh«ng t­¬i,­íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh. 0307 ®éng vËt kh«ng x­¬ng sèng, gi¸p x¸c hoÆc kh«ng, cßn sèng, t­¬i, ­íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh Ch­¬ng 4-S¶n phÈm s÷a, trøng chim, mËt ong tù nhiªn, c¸c s¶n phÈm ¨n ®­îc cã nguån gèc tõ ®éng vËt, kh«ng tõ bÊt cø nguån nµo cô thÓ hay ®­îc bao gåm trong ®ã 0401 S÷a vµ kem, t­¬i, kh«ng c« ®Æc vµ kh«ng cã ®­êng 0402 S÷a vµ kem, c« ®Æc hoÆc cã thªm ®­êng 0403 S÷a b¬ ®· ®ãng thµnh côc vµ kem, s÷a chua, s÷a ®· lªn men 0404 ChÊt láng gièng n­íc cßn l¹i sau khi s÷a chua ®· ®«ng cøng, c¸c s¶n phÈm bao gåm thµnh tè s÷a tù nhiªn 0405 B¬ vµ c¸c chÊt bÐo kh¸c vµ dÇu chiÕt xuÊt tõ s÷a 0406 Ph«m¸t vµ s÷a chua ®Ó dïng lµm ph«mat 0407 Trøng chim cßn vá t­¬i, ®­îc b¶o qu¶n hoÆc ®· luéc 0408 Trøng chim, kh«ng cßn vá vµ lßng ®á, t­¬i hoÆc ®­îc s¬ chÕ 0409 mËt ong tù nhiªn 0410 C¸c s¶n phÈm ¨n ®­îc kh¸c cã nguån gèc tõ ®éng vËt, kh«ng tõ bÊt cø nguån nµo cô thÓ. Ch­¬ng 5-c¸c s¶n phÈm cã nguån gèc tõ ®éng vËt, kh«ng tõ bÊt cø nguån nµo thÓ hoÆc bao gåm trong ®ã. 0501 Tãc ng­êi, ®· ®­îc röa hoÆc cä chïi hoÆc kh«ng 0502 L«ng lîn, l«ng chã, l«ng lîn lßi vµ l«ng chån 0503 L«ng ngùa vµ phÕ phÈm l«ng ngùa 0504 C¸c c¬ quan trong bông, bµng quang vµ d¹ dµy cña ®éng vËt 0505 L«ng vò vµ l«ng t¬ cña chim 0506 X­¬ng vµ sõng 0507 Ngµ voi, mai rïa, x­¬ng c¸ voi, sõng, g¹c h­¬u nai v.v 0508 San h« vµ vá sß chÕt hoÆc s¬ chÕ ®¬n gi¶n 0509 Bät biÓn thiªn nhiªn cã nguån gèc tõ ®éng vËt 0510 Long diªn h­¬ng, muèi tiªu, x¹ h­¬ng, vµ c©y cã mïi x¹ 0511 C¸c s¶n phÈm ®éng vËt kh«ng tõ bÊt cø nguån cô thÓ nµo hoÆc gåm trong ®ã Ch­¬ng 6- C©y sèng vµ c¸c c©y kh¸c : cñ, rÔ vµ nh÷ng s¶n phÈm t­¬ng tù, hoa c¾t vµ hoa t¸n l¸ trang trÝ 0601 Cñ, th©n cñ, rÔ th©n cñ, cñ hµnh, vßng hoa, vµ th©n rÔ 0602 C¸c c©y ®ang sèng kh¸c, bao gåm c©y, c©y bôi v.v.. 0603 Hoa c¾t vµ nô hoa 0604 T¸n l¸, cµnh c©y vµ c¸c bé phËn kh¸c cña c©y Ch­¬ng 7- Rau ¨n ®­îc vµ tinh bét (Certa) trong rÔ vµ th©n cñ. 0701 Khoai t©y t­¬i hoÆc ­íp l¹nh 0702 Cµ chua t­¬i hoÆc ­íp l¹nh 0703 Hµnh, c©y hÑ t©y, tái t©y vµ rau 0704 B¾p c¶i, sóp l¬, su hµo, c¶i xo¨n vµ c©y thuéc hä c¶i ¨n ®­îc 0705 rau diÕp vµ c©y diÕp xo¨n t­¬i hoÆc ­íp l¹nh 0706 Cµ rèt, c©y cñ c¶i, cñ c¶i ®­êng, c©y diÕp cñ, cÇn t©y vµ cñ c¶i gißn 0707 D­a chuét vµ d­a chuét xanh nhá dïng ®Ó ng©m giÊm, t­¬i hoÆc ­íp l¹nh 0708 §Ëu, cã vá hoÆc kh«ng vá, t­¬i hoÆc ­íp l¹nh 0709 C¸c rau kh¸c, t­¬i hoÆc ­íp l¹nh 0710 Rau ®«ng l¹nh(kh«ng luéc hoÆc trÇn qua n­íc s«i) 0711 Rau ®­îc b¶o qu¶n t¹m thêi 0712 Rau kh«, cã vá, ®· ®­îc lµm trÇy vá hoÆc kh«ng 0713 §Ëu kh«, cã vá, ®· ®­îc lµm trÇy vá hoÆc kh«ng 0714 Bét s¾n, bét dong, bét cñ lan, cñ hoa h­íng d­¬ng, khoai t©y ®­êng Ch­¬ng 8- Qu¶ vµ h¹t ¨n ®­îc, vá cam hoÆc d­a hÊu 0801 Qu¶ dõa, qu¶ h¹ch BRAZIL, h¹t ®µo lén hét 0802 C¸c h¹t kh¸c, t­¬i hoÆc kh« 0803 Chuèi, bao gåm chuèi l¸, t­¬i hoÆc kh« 0804 Qu¶ chµ lµ, qu¶ v¶i, døa, qu¶ b¬, qu¶ æi, qu¶ soµi v.v 0805 Qu¶ cam, t­¬i hoÆc kh« 0806 Nho, t­¬i hoÆc kh« 0807 D­a(bao gåm c¶ d­a hÊu) vµ ®u ®ñ t­¬i 0808 T¸o, lª vµ méc qu¶, t­¬i 0809 M¬, v¶i, ®µo, mËn t­¬i 0810 Qu¶ t­¬i kh¸c 0811 Qu¶ vµ h¹t ®«ng l¹nh, kh«ng luéc hoÆc ®· luéc 0812 Qu¶ vµ h¹t ®­îc s¬ chÕ t¹m thêi 0813 Qu¶, kh« vµ hçn hîp h¹t hoÆc qu¶ kh« 0814 Vá cam hoÆc d­a hÊu t­¬i, ®«ng l¹nh, hoÆc kh« Ch­¬ng 9- Cµ phª, chÌ vµ gia vÞ 0901Cµ phª, vµ phª ®· rang hoÆc cµphªin hoÆc kh«ng 0902 ChÌ 0903 MATE 0904 H¹t tiªu lo¹i “PIPER”, ít nhiÖt ®íi 0905 Vani 0906 QuÕ vµ hoa quÕ 0907 §inh h­¬ng (qu¶ nguyªn, cµnh vµ th©n c©y) 0908 H¹t nhôc ®Ëu khÊu, vá kh« cña qu¶ nhôc ®Çu khÊu vµ c©y b¹ch ®Ëu khÊu 0909 H¹t håi, h¹t bardian, h¹t th× lµ, h¹t c©y mïi, h¹t c©y th× lµ Ai CËp v,v 0910 Gõng, nghÖ, c©y nghÖ, c©y hóng t©y, l¸ nguyÖt quÕ, ca_ri Ch­¬ng 10- Ngò cèc 1001 Lóa m× vµ meslin 1002 Lóa m¹ch ®en 1003 Lóa m¹ch 1004 Yªn m¹ch 1005 H¹t ngò cèc 1006 G¹o 1007 Lóa miÕn 1008 KiÓu m¹ch, kª vµ h¹t hoµng yÕn, c¸c ngò cèc kh¸c Ch­¬ng 11- C¸c s¶n phÈm cña c«ng nghÖ xay, m¹ch nha, tinh bét, Inulin, Gluten, lóa m× 1101 Bét m× hoÆc bét MESLIN 1102 Bét ngò cèc kh¸c ngoµi bét m× hay bét MESLIN 1103 H¹t ngò cèc ®· ®­îc xay bá vá, mÞn vµ viªn nhá 1104 H¹t ngò cèc ng­îc l¹i ®· ®­îc s¬ chÕ 1105 Bét khoai t©y, mÞn vµ th« 1106 Bét ®Ëu kh« 1107 M¹ch nha, rang hoÆc kh«ng rang 1108 Tinh bét: INULIN 1109 GLUTEN lóa m×, kh« hoÆc kh«ng Ch­¬ng 12- H¹t cã dÇu vµ qu¶ cho dÇu : h¹t ngò cèc t¹p, h¹t vµ qu¶, c©y c«ng nghiÖp hoÆc c©y y d­îc, r¬m vµ cá kh« 1201 §Ëu t­¬ng, bÞ vì hoÆc kh«ng 1202 L¹c, ch­a rang hoÆc ng­îc l¹i ®· nÊu 1203 Cïi dõa kh« 1204 H¹t c©y lanh, ®· bÞ vì hoÆc kh«ng 1205 H¹t c©y c¶i dÇu hoÆc h¹t c©y c¶i dÇu ®· bÞ vì hoÆc kh«ng 1206 H¹t h­íng d­¬ng, ®· bÞ vì hoÆc kh«ng 1207 C¸c h¹t cã dÇu vµ qu¶ cho dÇu kh¸c 1208 Bét mÞn h¹t cã dÇu hoÆc bét mÞn cña qu¶ cho dÇu 1209 H¹t, qu¶ vµ bµo tö ®­îc sö dông cho gieo trång 1210 H¹t bia, t­¬i hoÆc kh«, ®· ®­îc nghiÒn hay kh«ng 1211 C¸c c©y vµ bé phËn cña c©y 1212 §Ëu ch©u chÊu, rong biÓn, vµ c¸c s¶n phÈm rau kh¸c 1213 R¬m vµ vá ch©u chÊu ngò cèc, ch­a ®­îc chÕ biÕn 1214 Cñ c¶i Thuþ §iÓn, MANGOLDS, rÔ cá kh«, cã ®­îc c¾t vµ ph¬i kh« vµ cá linh l¨ng Ch­¬ng 13- Nguyªn liÖu bÖn, tÕt : c¸c s¶n phÈm thùc vËt kh«ng tõ nguån gèc cô thÓ hoÆc ®· bao gåm trong ®ã. 1401 Nguyªn liÖu thùc vËt ®­îc sö dông c¬ b¶n cho bÖn, tÕt 1402 Nguyªn liÖu rau ®­îc sö dông nh­ thøc ¨n b¨m vµ ­íp gia vÞ hoÆc vËt liÖu mÒm dïng ®Ó ®Öm Cæ vËt 1403 Nguyªn liÖu thùc vËt ®­îc dïng trong bµn ch¶i hoÆc trong chæi 1404 C¸c s¶n phÈm thùc vËt kh«ng tõ nguån gèc cô thÓ hoÆc ®­îc bao gåm trong ®ã. Ch­¬ng 15- Mì vµ dÇu ®éng vËt hoÆc thùc vËt vµ c¸c s¶n phÈm c¸c s¶n phÈm t¸ch cña chóng, mì ¨n ®­îc ®· ®­îc chÕ biÕn, s¸p ®éng vËt hoÆc thùc vËt 1501 mì lîn vµ mì gia cÇm ®­îc phñ hoÆc chiÕt xuÊt dung m«i 1502 Mì bß, cõu hoÆc dª kh«ng ®­îc phñ 1503 STEARIN lîn, OLEOSTEARIN vµ dÇu ®éng vËt dïng ®Ó ®èt 1504 Mì vµ dÇu tõ c¸ vµ ®éng vËt cã vó ë biÓn 1505 DÇu mì len vµ c¸c chÊt bÐo chiÕt xuÊt tõ ®ã 1506 DÇu vµ mì ®éng vËt kh¸c 1507 DÇu ®Ëu t­¬ng vµ c¸c phÇn nhá cña nã 1508 DÇu l¹c vµ phÇn nhá cña nã 1509 DÇu « liu vµ c¸c s¶n phÈm nhá cña nã 1510 DÇu vµ c¸c phÇn nhá cña chóng kh¸c, chØ chiÕt tõ « liu 1511 DÇu cä vµ c¸c phÇn nhá cña nã 1512 H¹t h­íng d­¬ng, h¹t rum hoÆc dÇu h¹t b«ng 1513 DÇu dõa ( dÇu tõ cïi dõa kh« ), dÇu cä hoÆc dÇu c©y cä cao 1514 DÇu tõ c¶i dÇu, dÇu tõ c©y c¶i dÇu hoÆc dÇu mï t¹c vµ c¸c phÇn nhá cña chóng 1515 Mì vµ dÇu thùc vËt hçn hîp kh¸c 1516 Mì vµ dÇu ®éng vËt hoÆc thùc vËt ®­îc hydro ho¸ 1517 B¬ lµm b»ng mì ®éng vËt hoÆc thùc vËt, hçn hîp hoÆc s¶n phÈm chÕ biÕn ¨n ®­îc 1518 Hçn hîp hoÆc s¶n phÈm chÕ biÕn cña mì vµ dÇu kh«ng ¨n ®­îc 1519 C¸c axit bÐo MONOCARBOXYLIC c«ng nghiÖp, dÇu axit, r­îu bÐo 1520 GLYLCEROL( GLYCERINE) tinh khiÕt hoÆc kh«ng 1521 s¸p thùc vËt, s¸p ong vµ dÇu c¸ nhµ t¸ng 1522 DEGRAS cÆn cßn l¹i tõ xö lý mì. Ch­¬ng 16- C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ thÞt, c¸,®éng vËt th©m mÒm hoÆc ®éng vËt kh«ng x­¬ng sèng ë d­íi n­íc kh¸c 1601 Dåi, xóc xÝch, l¹p x­ëng vµ s¶n phÈm t­¬ng tù tõ thÞt, lßng ®éng vËt hoÆc tiÕt ®éng vËt 1602 ThÞt hoÆc lßng ®éng vËt ®· ®­îc s¬ chÕ hoÆc chÕ biÕn kh¸c 1603 C¸c chiÕt xuÊt tõ thÞt hoÆc n­íc thÞt, c¸c chiÕt xuÊt tõ c¸ 1604 C¸ ®· ®­îc chÕ biÕn hoÆc s¬ chÕ bao gåm c¶ trøng c¸ vµ c¸c s¶n phÈm thay thÕ 1605 T«m ®· ®­îc chÕ biÕn hoÆc s¬ chÕ Ch­¬ng 17- §­êng vµ b¸nh kÑo lµm tõ ®­êng 1701 §­êng mÝa hoÆc ®­êng tõ cñ c¶i ®­êng vµ sucroza ho¸ chÊt tinh khiÕt 1702 C¸c ®­êng kh¸c d­íi d¹ng r¾n, xiro, n­íc h¸ng v.v 1703 MËt mÝa 1704 B¸nh kÑo lµm tõ ®­êng kh«ng chøa cocoa Ch­¬ng 18- Cocoa vµ c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ cocoa 1801 §Ëu COCOA , cßn nguyªn h¹t hoÆc ®· vì tan, th« hoÆc d· rang 1802 Vá cocoa, vá trÊu , vá vµ phÕ phÈm cocoa 1803 Bét nh·o cocoa, chøa chÊt bÐo hoÆc kh«ng 1804 Mì b¬ hoÆc dÇu COCOA 1805 Bét COCOA kh«ng ®­êng 1806 S«c«la vµ c¸c thùc phÈm chÕ biÕn kh¸c bao cã chøa COCOA Ch­¬ng 19- C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ ngò cèc, bét, tinh bét hoÆc s÷a, c¸c s¶n phÈm tõ bét mú 1901 ChiÕt xuÊt m¹ch nha, c¸c thùc phÈm chÕ biÕn tõ bét mÞn hoÆc s÷a 1902 Bét sÊy kh« lµm b»ng bét mú, trøng vµ s÷a, ®­îc nÊu hoÆc nhåi hoÆc kh«ng 1903 Bét s¾n bét vµ c¸c s¶n phÈm thay thÕ 1904 Thùc phÈm chÕ biÕn thu ®­îc b»ng ngò cèc næ hoÆc rang 1905 B¸nh mú, b¸nh ngät n­íng,b¸nh,b¸nh bÝch quy vµ c¸c s¶n phÈm tõ bét mú kh¸c Ch­¬ng 20- C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ rau, qu¶, h¹t vµ c¸c bé phËn kh¸c cña c©y 2001 Rau vµ qu¶, ®· ®­îc chÕ biÕn hoÆc s¬ chÕ b»ng giÊm v.v 2002 Cµ chua ®· ®­îc chÕ biÕn hoÆc s¬ chÕ 2003 NÊm vµ nÊm côc, ®· ®­îc chÕ biÕn hoÆc s¬ chÕ 2004 Rau ®«ng l¹nh kh¸c 2005 Rau ®· ®­îc chÕ biÕn hoÆc s¬ chÕ kh¸c 2006 Qu¶, h¹t, vá qu¶ ®· ®­îc s¬ chÕ b»ng ®­êng 2007 Møt, th¹ch qu¶, møt qu¶ nghiÒn, qu¶ hoÆc hét nhuyÔn tõ h¹t 2008 Qu¶, h¹t vµ c¸c bé phËn kh¸c cña c©y ¨n ®­îc kh¸c 2009 N­íc qu¶(bao gåm n­íc nho Ðp) vµ n­íc rau Ch­¬ng 21- C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn t¹p ¨n ®­îc 2101 ChiÕt xuÊt, c« ®Æc vµ c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ cµ phª, chÌ, mate 2102 men(ho¹t chÊt hoÆc kh«ng ho¹t chÊt) 2103 N­íc xèt vµ c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn theo ®ã, ®å gia vÞ vµ gia vÞ hçn hîp 2104 Xóp n­íc xuýt vµ c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn theo ®ã, c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn thuÇn nhÊt tõ s÷a t­¬i. 2105 Kem ®¸ vµ c¸c ®¸ l¹nh ¨n ®­îc kh¸c 2106 Thùc phÈm chÕ biÕn kh«ng tõ gèc cô thÓ hoÆc bao gåm trong ®ã Ch­¬ng 22- R­îu bia, r­îu m¹nh vµ giÊm 2201 N­íc, kh«ng ®­êng hoÆc h­¬ng th¬m 2202 N­íc, cã ®­êng hoÆc h­¬ng th¬m 2203 Bia ®­îc lµm tõ m¹ch nha 2204 R­îu tõ nho t­¬i, bao gåm c¶ r­îu ®­îc m¹nh thªm 2205 R­îu vecmut vµ r­îu cã h­¬ng th¬m kh¸c 2206 R­îu t¸o, r­îu lª lªn men kh¸c 2207 R­îu ETHYL ho¸ chÊt 2208 R­îu ETHYLkh«ng ho¸ chÊt ALOCHOLIC Ýt h¬n 80% 2209 GiÊm vµ c¸c s¶n phÈm thay thÕ giÊm Ch­¬ng 23- CÆn vµ phÕ phÈm tõ c«ng nghiÖp thùc phÈm, thøc ¨n cho ®éng vËt ®· ®­îc chÕ biÕn 2301 Bét mÞn cña thÞt ,lßng ®éng vËt, c¸ v.v 2302 C¸m, SHARPS vµ c¸c phÕ phÈm kh¸c cña ngò cèc 2303 CÆn cña chÕ biÕn tinh bét vµ c¸c cÆn t­¬ng tù 2304 B¸nh dÇu vµ cÆn h¹t dÇu kh¸c tõ ®Ëu t­¬ng 2305 B¸nh dÇu vµ c¸c chiÕt xuÊt r¾n kh¸c tõ dÇu cña h¹t d­íi ®Êt 2306 B¸nh dÇu vµ chiÕt xuÊt cÆn kh¸c tõ dÇu thùc vËt 2307 CÆn r­îu : ARGOL 2308 Nguyªn liÖu thùc vËt vµ phÕ phÈm cña thùc vËt 2309 C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn ®­îc sö dông ®Ó nu«i ®éng vËt Ch­¬ng 24- Thuèc l¸ vµ c¸c s¶n phÈm thay thÕ thuèc l¸ 2401 Thuèc l¸ ch­a ®­îc chÕ biÕn, phÕ th¶i cña thuèc l¸ 2402 X× gµ xÐn, CIGARILLOS vµ ®iÒu thuèc l¸ 2403 Thuèc l¸ chÕ biÕn kh¸c vµ c¸c s¶n phÈm thay thÕ thuèc l¸ chÕ biÕn kh¸c Ch­¬ng 33- DÇu thiÕt yÕu vµ dÇu nhùa th«ng v,v 3301 DÇu thiÕt yÕu Ch­¬ng 35 - C¸c chÊt Albuminoidal v.v 3501 Cadªin, s¶n phÈm cadªin ph¸t sinh kh¸c, keo cadªin 3502 ALBUMIN, ALBUMINATE vµ s¶n phÈm ALBUMIN ph¸t sinh 3503 Gªlatin Ch­¬ng 41- Da th« (ngo¹i trõ l«ng thó) vµ da thuéc 4101 Da bß hoÆc da ngùa th« 4102 Da cõu th« t­¬i hoÆc ng©m muèi 4103 Da th« kh¸c hoÆc ng©m muèi Ch­¬ng 43- L«ng thó 4301 L«ng thó th« Ch­¬ng 44- Gç vµ c¸c s¶n phÈm gç, than cñi 4401 Cñi, phÕ phÈm cña gç 4402 Than cñi 4403 Gç th« ®· ®­îc t­íi vá hoÆc kh«ng 4404 §ai trßn b»ng gç, sµo cäc ®­îc chÎ, cäc nhän, cét sµn nhµ vµ cäc tiªu 4405 Len gç, bét gç 4406 Thanh ngang ®­êng xe löa hoÆc ®­êng xe ®iÖn b»ng gç 4407 Gç xÎ hoÆc LENGTWISE m¶nh, ®­îc c¾t l¸t hoÆc bµo 4408 TÊm gç máng trang trÝ vµ gç tÊm máng ®Ó lµm gç d¸n 4409 Gç ®­îc tiÕp tôc t¹o thµnh 4410 TÊm v¸n nhá vµ tÊm v¸n t­¬ng tù 4411 Sîi gç hoÆc c¸c nguyªn liÖu cã chÊt gç kh¸c 4412 Gç d¸n, « gç trang trÝ vµ gç t­¬ng tù 4413 Gç ®Æc, khóc, dÜa, xÎ 4414 Khung tranh, ¶nh b»ng gç 4415 Hßm, hép, thïng boong b»ng gç 4416 THïng r­îu, thïng trßn, chum, chËu vµ c¸c s¶n phÈm kh¸c cña thî ®ßng thïng 4417 C¸c c«ng cô, th©n c«ng cô, tay cÇm c«ng cô, th©n bµn ch¶i hoÆc c¸n chæi b»ng gç 4418 §å gç trong nhµ 4419 Bé ®å ¨n vµ bé ®å bÕp b»ng gç 4420 H×nh hoa v¨n trang trÝ b»ng gç vµ gç ®­îc trang trÝ 4421 C¸c s¶n phÈm gç kh¸c Ch­¬ng 51- Len, l«ng ®éng vËt ®Ñp hoÆc th« 5101 Len, kh«ng ®­îc ch¶i hoÆc lµm s¹ch 5102 L«ng ®éng vËt ®Ñp hoÆc th«, kh«ng ®­îc ch¶i hoÆc lµm s¹ch 5103 PhÕ phÈm cña len hoÆc cña l«ng ®éng vËt ®Ñp hoÆc th« 5104 Hµng len hoÆc l«ng ®éng vËt ®Ñp hoÆc th« tån kho lo¹i trung b×nh 5105 Len vµ l«ng ®éng vËt ®Ñp hoÆc th« ®· ®­îc ch¶i hoÆc lµm s¹ch Ch­¬ng 52- B«ng 5201 B«ng, kh«ng ®­îc ch¶i hoÆc lµm s¹ch 5202 B«ng, c¸c phÕ phÈm(bao gåm phÕ phÈm sîi chØ vµ hµng tån kho lo¹i trung b×nh) 5203 B«ng ®· ®­îc lµm s¹ch Phô lôc 2 Quy tr×nh cÊp giÊy phÐp cña FDA 1 2 3 4A 4B 5 6A 6B 7B 7A 8B 8A 9A 9C 9B 10B 10A 11A 11B 11C 11D 12 13 14B 14A 1.Nhµ nhËp khÈu hoÆc ®¹i lý cña ng­êi nhËp khÈu ph¶i xuÊt tr×nh mét bé hå s¬ nhËp khÈu cho Tæng côc H¶i quan trong vßng 5 ngµy kÓ tõ ngµy hµng ®Õn t¹i cña khÈu.Sau ®ã ph¶i xuÊt tr×nh cho FDA nh÷ng th«ng tin vÒ hµng ho¸ nhËp khÈu xem hµng ho¸ ®ã cã phï hîp víi quy ®Þnh cña FDA hay kh«ng. 2.Nhµ nhËp khÈu ph¶i tr×nh 2 b¶n copy bé hå s¬ nhËp khÈu gåm nh÷ng chøng tõ nh­ sau: B¶n copy ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i, giÊy chøng nhËn nép thuÕ,ho¸ ®¬n hµng, vËn ®¬n.... 3.Sau khi nhËn ®­îc bé hå s¬ nhËp khÈu,FDA sÏ xem xÐt liÖu cã nªn tiÕn hµnh kiÓm tra mÉu hµng hay kh«ng.NÕu mÉu hµng kh«ng cÇn thiÕt ph¶i kiÓm tra,FDA göi mét cho phÐp nhËp khÈu vµ chuyÓn ®Õn tæng côc h¶i quan vµ nhµ nhËp khÈu,sau ®ã hµng ®­îc th«ng quan.. 4.C¬ së ®Ó mÉu hµng cã thÓ lÊy ®Ó kiÓm tra lµ do FDA quyÕt ®Þnh vµo thêi ®iÓm hµng ®Õn vµ dùa vµo ®Æc ®iÓm vµ nguån gèc cña hµng ho¸. NÕu FDA göi mét b¶n th«ng b¸o kiÓm tra mÉu hµng(Notice of Samplinh) tíi Côc h¶i quan, hµng ho¸ nhËp khÈu sÏ bÞ gi÷ l¹i cho ®Õn khi cã th«ng tin ph¶n håi tõ FDA nh­ng nhµ nhËp khÈu ®­îc phÐp ®­a hµng ®Õn c¶ng cöa khÈu kh¸c mµ gÇn víi c¸c kh¸ch hµng cña m×nh h¬n. 5. NÕu FDA lÊy mÉu hµng, nã sÏ chuyÓn mÉu ®Õn phßng thÝ nghiÖm ®Ó ph©n tÝch vµ quyÕt ®Þnh hµng cã phï hîp quy ®Þnh cña FDA. NÕu hµng ®­îc kiÓm tra phï hîp víi quy ®Þnh cña FDA, FDA sÏ göi mét b¶n th«ng b¸o tíi nhµ nhËp khÈu vµ côc h¶i quan. 6.A. NÕu hµng ho¸ cã dÊu hiÖu vi ph¹m ®¹o luËt vÒ thùc phÈm, thuèc vµ Mü phÈm vµ hoÆc liªn quan ®Õn ®¹o luËt. FDA sÏ göi mét b¶n th«ng b¸o giam gi÷ vµ xÐt xö hµng ho¸ tíi nhµ nhËp khÈu vµ Côc h¶i quan. B¶n th«ng b¸o nµy sÏ th«ng b¸o chi tiÕt vÒ viÖc vi ph¹m cña hµng nhËp khÈu vµ cho phÐp 10 ngµy lµm viÖc ®Ó nhµ nhËp khÈu tr¶ lêi. 6.B.Vµo thêi ®iÓm nµy nhµ nhËp khÈu chØ cã mét c¬ héi duy nhÊt lµ cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin chøng minh hµng phï hîp ®Ó th«ng quan. 7A.Nhµ nhËp khÈu sÏ ph¶i cung cÊp mét b¶n khai b»ng lêi hoÆc b»ng v¨n b¶n ®Ó hµng ho¸ ®­îc chÊp nhËn. 7B.Nhµ nhËp khÈu kh«ng ph¶i tr¶ lêi b¶n th«ng b¸o giam gi÷ vµ xÐt xö hµng ho¸ vµ kh«ng yªi cÇu gia h¹n thêi h¹n xÐt xö. 8A.Phiªn toµ xÐt xö cña FDA sÏ t¹o c¬ héi cho nhµ nhËp khÈu ®­a ra nh÷ng th«ng tin ®Çy ®ñ ®Ó ®­îc chøng minh hµng phï hîp víi quy ®Þnh cña FDA. 8B.FDA göi mét b¶n th«ng b¸o tõ chèi chÊp nhËn hµng tíi nhµ nhËp khÈu vµ nh÷ng bªn cã liªn quan. 9A.Nhµ nhËp khÈu ®­a ra nh÷ng b»ng chøng cña phßng thÝ nghiÖm ®­îc chøng nhËn chøng minh r»ng nh÷ng ph©n tÝch vÒ hµng ho¸ phï hîp víi yªu cÇu vÒ møc g©y « nhiÔm vµ kh«ng ¶nh h­ëng tíi con tiªu dïng. 9B.Nhµ nhËp khÈu sau ®ã yªu cÇu mét ®¬n xin cho phÐp tu söa hµng ho¸ vµ tiÕn hµnh thùc hiÖn biÖn ph¸p theo (FDA form FD 766). Form nµy yªu cÇu mét s¶n phÈm ph¶i ®­îc g¾n nh·n phï hîp.Nhµ nhËp khÈu ph¶i ®­a ra mét ph­¬ng ph¸p chi tiÕt ®Ó cho phÐp hµng hoµ phï hîp. 10A.ViÖc thÈm tra t¸i xuÊt khÈu hoÆc tiªi huû hµng ®­îc chuyÓn tíi côc h¶i quan.Nã sÏ ®­îc chØ râ trong b¶n tõ chèi chÊp nhËn hµng vµ sÏ ®­îc Côc h¶i quan tiÕn hµnh thÈm tra. 10B.C¸c mÉu tiÕp theo sÏ ®­îc FDA thu thËp ®Ó x¸c ®Þnh sù phï hîp cña hµng ho¸ ®Ó FDA sÏ ®¸nh gi¸ l¹i. BÊt cø thiÖt h¹i nµo sÏ ®­îc tr¶ b»ng tr¸i phiÕu. 11A.NÕu hµng ho¸ ®­îc chÊp nhËn mét b¶n th«ng b¸o ®­îc chuyÓn tíi h¶i quan vµ nhµ nhËp khÈu. 11B.NÕu mÉu kh«ng ®­îc chÊp nhËn, nhµ nhËp khÈu cã thÓ ®Ö ®¬n xin kiÓm tra l¹i hoÆc tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p kh¸c hoÆc FDA sÏ ®­a ra mét sù tõ chèi 11C. FDA th«ng qua c¸c thñ tôc kiÓm tra l¹i ®¬n kÌm theo mét b¶n th«ng b¸o hµng h¸o sÏ ph¶i chê lÖnh gi¶i phãng hµng cña FDA. 11D. NÕu FDA kh«ng th«ng qua kiÓm tra l¹i, nhµ xuÊt khÈu sÏ ®­îc xem xÐt l¹i quyÕt ®Þnh chØ nÕu nã chØ ra nh÷ng thay ®æi cã ý nghÜa.Yªu cÇu cuèi cïng cña nhµ nhËp khÈu sÏ ®­îc th«ng b¸o vÒ quyÕt ®Þnh nµy. 12.Sau khi c¸c thñ tôc kiÓm tra l¹i ®­îc hoµn tÊt, FDA sÏ kiÓm tra l¹i vµ sÏ lÊy hµng ®Ó kiÓm tra. 13.KiÓm tra ®­îc thùc hiÖn ®Ó quyÕt ®Þnh sù phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn t¸i kiÓm tra l¹i 14A.FDA chÊp nhËn hµng phï hîp vµ göi giÊy gi¶i phãng hµng tíi. Côc h¶i quan Mü vµ hµng nhËp khÈu.Mäi chi phÝ kiÓm tra vµ chi phÝ ph¸t sinh do nhµ nhËp khÈu chÞu. 14B.NÕu mÉu kh«ng phï hîp FDA sÏ th«ng b¸o trong ra trong Form FD 790 vµ tíi côc h¶i quan vµ nhµ nhËp khÈu. Nhµ nhËp khÈu sÏ chÞu chi phÝ kiÓm tra nµy vµ c¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh. Nguån :FDA-c¬ quan qu¶n lý thùc phÈm vµ thuèc.