MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU
CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
I. SỰ CẦN THIẾT KHÁCH QUAN VÀ VAI TRÒ CỦA THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TRONG NỀN KINH TẾ
THỊ TRƯỜNG
1. Sự cần thiết khách quan của thanh toán không dùng tiền mặt
2.Vai trò của thanh toán không dùng tiền mặt
3. Quá trình phát triển của thanh toán không dùng tiền mặt ở Việt Nam
II. QUI ĐỊNH CHUNG TRONG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT
1. Những quy định chung
2. Quy định về trách nhiệm thanh toán
3 . Đối với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán- Ngân hàng thương mại
III. NỘI DUNG CÁC HÌNH THỨC THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT
1. Thanh toán bằng Séc
2. Thanh toán bằng ủy nhiệm chi - Lệnh chi
3. Thanh toán bằng ủy nhiệm thu – Nhờ thu
4. Hình thức thanh toán thư tín dụng
5. Thanh toán bằng thẻ Ngân hàng ( thẻ thanh toán)
CHƯƠNG II:THỰC TRẠNG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN CAO BẰNG
I. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN CAO BẰNG
1. Một số nét về tình hình kinh tế tỉnh Cao Bằng
2. Thực trạng tình hình hoạt động kinh doanh của Ngân hàng đầu tư & phát triển Cao Bằng
II. TÌNH HÌNH THỰC TẾ CỦA THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN
CAO BẰNG
1. Một số nét chung về thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng đầu tư & phát triển Cao Bằng
2. Tình hình vận dụng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt
3. Tình hình thu phí dịch vụ thanh toán
4 .Tình hình thanh toán vốn giữa các ngân hàng
III. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ &PHÁT TRIỂN CAO BẰNG
1. Những kết quả đạt được
2.Một số tồn tại, hạn chế
3. Nguyên nhân
CHƯƠNG III: CÁC GIẢI PHÁP MỞ RỘNG VÀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN CAO BẰNG
I. MỤC TIÊU – CHIẾN LƯỢC HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ & PHÁT TRIỂN CAO BẰNG TRONG NHỮNG NĂM TỚI
1. Mục tiêu chung
2. Mục tiêu cụ thể
II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM MỞ RỘNG VÀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT
1 . Một số giải pháp
2. Kiến nghị về một số thể thức thanh toán khác
III. CÁC KIẾN NGHỊ ĐỂ HOÀN THIỆN GIẢI PHÁP
1. Kiến nghị với nhà nước
2. Kiến nghị với ngân hàng nhà nước
3. Kiến nghị với Ngân hàng đầu tư & phát triển Việt Nam
4. Kiến nghị với Ngân hàng đầu tư & phát triển Cao Bằng
KẾT LUẬN
72 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1739 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Một số vấn đề Thanh toán không cần dùng tiền mặt tại ngân hàng đầu tư và phát triển Cao Bằng - Thực trạng và giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Öu ®ång, tøc lµ t¨ng 10,1%.
Trong ®ã: D nî ng¾n h¹n n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng tõ 78.981 triÖu ®ång lªn 97.750 triÖu ®ång, vÒ sè tuyÖt ®èi t¨ng 18.769 triÖu ®ång, tøc lµ t¨ng 23,7%. §Õn n¨m 2003 d nî ng¾n h¹n ®¹t 109.593 triÖu ®ång, t¨ng so víi n¨m 2002 vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 11.843 triÖu ®ång, tøc lµ t¨ng 12,1%.
D nî trung vµ dµi h¹n n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng tõ 24.630 triÖu ®ång lªn 29.197 triÖu ®ång, vÒ sè tuyÖt ®èi t¨ng 4.567 triÖu ®ång, tøc lµ t¨ng 18,5%. §Õn n¨m 2003 d nî trung vµ dµi h¹n ®¹t 32.044 triÖu ®ång, t¨ng so víi n¨m 2002 vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 2.847 triÖu ®ång, tøc lµ t¨ng 9,75%.
D nî dµi h¹n kÕ ho¹ch nhµ níc n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng tõ 76.374 triÖu ®ång lªn 87.256 triÖu ®ång, vÒ sè tuyÖt ®èi t¨ng 10.882 triÖu ®ång, tøc lµ t¨ng 14,2%. §Õn n¨m 2003 d nî dµi h¹n kÕ ho¹ch nhµ níc ®¹t 94.209 triÖu ®ång, t¨ng so víi n¨m 2002 vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 6.953 triÖu ®ång, tøc lµ t¨ng 7,96%.
c) Ho¹t ®éng thanh to¸n vµ kÕ to¸n tµi chÝnh.
VÒ c«ng t¸c thanh to¸n: C«ng t¸c thanh to¸n gi÷ mét vai trß quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. Nh×n vµo c«ng t¸c thanh to¸n cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc phÇn nµo t×nh h×nh ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. NhËn thøc râ ®îc ®iÒu ®ã, trong nh÷ng n¨m qua NH§T&PT Cao B»ng ®· nhanh chãng hoµ nhËp vµo sù chuyÓn m×nh cña hÖ thèng Ng©n hµng, c¶i tiÕn, ®æi míi c«ng t¸c thanh to¸n, ®Æc biÖt lµ TTKDTM ®ång thêi thi hµnh mét c¸ch linh ho¹t, ®óng ®¾n c¸c nghÞ ®Þnh, v¨n b¶n híng ®Én míi ban hµnh. MÆt kh¸c, C«ng t¸c thanh to¸n t¹i NH§T&PT Cao B»ng kh«ng ngõng ®îc ph¸t triÓn nhiÒu h×nh thøc phong phó, hiÖn ®¹i. ViÖc tin häc ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n víi ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ to¸n cã chuyªn m«n, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, n¨ng ®éng sö dông m¸y vi tÝnh thµnh th¹o. Nhê vËy ®· kh¾c phôc ®îc t×nh tr¹ng chËm trÔ vµ yÕu kÐm tríc ®©y trong lÜnh vùc thanh to¸n qua ng©n hµng. ViÖc tæ chøc thanh to¸n nhanh chãng, thuËn tiÖn, chÝnh x¸c, an toµn ®· t¹o ®îc uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng, thu hót ®îc ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch chuyÓn tiÒn, më réng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Doanh sè thanh to¸n qua Ng©n hµng t¨ng ®· gãp phÇn t¨ng tèc ®é chu chuyÓn vèn trong nÒn kinh tÕ, h¹n chÕ lîng tiÒn mÆt vµo lu th«ng. Gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho Ng©n hµng.
VÒ kÕ to¸n: Ng©n hµng lu«n thùc hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, nhanh tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, ®¶m b¶o an toµn sè d tiÒn göi cña kh¸ch hµng, thùc hiÖn chi tr¶ ®óng chÕ ®é quy ®Þnh.
Thùc hiÖn kiÓm so¸t hå s¬ cho vay chÆt chÏ ®óng chÕ ®é, viÖc gi¶i ng©n, thu nî, thu l·i ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c. LËp c¸c lo¹i b¸o c¸o kÕ to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c göi cÊp trªn vµ cung cÊp th«ng tin phôc vô chØ ®¹o kinh doanh cña.
d) KÕt qu¶ tµi chÝnh.
KÕt qu¶ kinh doanh hµng n¨m t¹i chi nh¸nh ®Òu cã l·i. Tæng doanh thu vµ chi phÝ t¨ng.
B¶ng 3 : KÕt qu¶ tµi chÝnh cña NH§T&PT Cao B»ng
§¬n vÞ : TriÖu ®ång
ChØ tiªu
2001
2002
2003
Tæng thu
15.120
20.083
27.000
Tæng chi
12.680
17.212
23.550
Chªnh lÖch Thu - Chi
2.440
2.871
3.450
(Nguån b¸o c¸o kÕ to¸n n¨m 2001, 2002, 2003)
Tõ kÕt qu¶ tµi chÝnh trªn cho thÊy 1 c¸ch toµn diÖn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y NH§T&PT Cao B»ng ®· t¨ng tèi ®a c¸c nguån thu, gi¶m tèi ®a chi phÝ trªn c¬ së lîi nhuËn hîp lý, b»ng c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp.
Tõ b¶ng sè liÖu cho thÊy lîi nhuËn n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng tõ 2.440 triÖu ®ång, lªn 2.871 triÖu ®ång, vÒ sè tuyÖt ®èi t¨ng 431 triÖu ®ång , tøc lµ t¨ng 17,66%. §Õn n¨m 2003 ®¹t 3.450 t¨ng so víi n¨m 2001, vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 579 triÖu ®ång, tøc lµ t¨ng 20,1%.
Lîi nhuËn cña Ng©n hµng t¨ng chñ yÕu lµ do doanh thu tõ ho¹t ®éng Ng©n hµng t¨ng. MÆt kh¸c lîi nhuËn t¨ng còng do chi phÝ qua c¸c n¨m thÊp chøng tá ®¬n vÞ ®· c©n ®èi ®îc nguån thu chi…§©y lµ biÓu hiÖn tÝch cùc. §iÒu ®ã chøng tá nh÷ng ®Þnh híng vµ chÝnh s¸ch cña Ng©n hµng lµ hoµn toµn phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ trêng.
2.3.1- T×nh h×nh thùc tÕ cña thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn cao b»ng.
2.3.1.1- Mét sè nÐt chung vÒ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NH§T&PT Cao B»ng.
Còng nh c¸c mÆt ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c, c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NH§T&PT Cao B»ng ®ang tõng bíc chuyÓn ®æi ®Ó phï hîp víi yªu cÇu thanh to¸n cña nÒn kinh tÕ.
Nh÷ng ®æi míi trong c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña NH§T&PT Cao B»ng , tríc hÕt ph¶i kÓ ®Õn viÖc thùc hiÖn tin häc ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n, nã ®· ®Èy nhanh ®îc tèc ®é lu©n chuyÓn chøng tõ, rót ng¾n thêi gian thanh to¸n, kh¾c phôc ®îc t×nh tr¹ng thanh to¸n chËm trÔ, sai sãt. Cô thÓ lµ:
- VÒ c«ng t¸c thanh to¸n chuyÓn tiÒn ®iÖn tö: NH§T&PT Cao B»ng ®· ®îc trang bÞ ®Çy ®ñ m¸y vi tÝnh vµ thùc hiÖn nèi m¹ng ®Ó thanh to¸n. ViÖc thanh to¸n chuyÓn tiÒn qua chuyÓn tiÒn ®iÖn tö ®¶m b¶o nhanh chãng, thuËn tiÖn, chÝnh x¸c, an toµn ®· t¹o ®îc uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng, thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch.
C«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NH§T&PT Cao B»ng ngµy cµng ®îc cñng cè vµ hoµn thiÖn. Nã cã u ®iÓm h¬n h¼n so víi thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt.
B¶ng sè 04
T×nh h×nh thanh to¸n chung cña NH§T&PT Cao B»ng
§¬n vÞ: TriÖu ®ång
ChØ tiªu
N¨m 2001
N¨m 2002
N¨m 2003
Sè tiÒn
%
Sè tiÒn
%
Sè tiÒn
%
1. TT b»ng TM
328.106
25,71%
528.529
24,6%
747.520
26,09%
2. TTKDTM
948.562
77,29%
1.620.239
75,4%
2.117.272
70,91%
Doanh sè TT
1.276.668
100%
2.148.768
100%
2.864.792
100%
(Nguån b¸o c¸o kÕ to¸n n¨m 2001, 2002, 2003)
Qua b¶ng sè liÖu cho thÊy: t×nh h×nh thanh to¸n cña ng©n hµng diÔn ra rÊt tèt trong 3 n¨m qua. Nh×n chung doanh sè ®Òu t¨ng lªn theo c¸c n¨m:
N¨m 2002 mÆc dï tû träng gi¶m so víi n¨m 2001 vÒ TTKDTM nhng xÐt vÒ tuyÖt ®èi th× vÉn t¨ng lªn 671.677 triÖu ®ång. Cho thÊy cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c ngµnh kinh tÕ ng©n hµng ®· kh«ng ngõng ®æi míi ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh ®¸p øng yªu cÇu thanh to¸n cña c¸ nh©n vµ doanh nghiÖp tõ ®ã doanh sè thanh to¸n kh«ng ngõng t¨ng lªn râ rÖt.
§Õn n¨m 2003 doanh sè vÒ TTKDTM ®¹t cao nhÊt so víi n¨m 2001, 2002 lµ 2.117.272 triÖu ®ång chiÕm tû träng 70,91%.
HiÖn nay TTKDTM ®· vµ ®ang kh«ng ngõng ®îc ®Èy m¹nh n©ng cao sè lîng còng nh chÊt lîng vµ ngµy cµng hoµ nhËp vµo c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ toµn quèc nãi chung vµ Cao B»ng nãi riªng. MÆc dï ®¹i bé phËn d©n chóng níc ta vÉn cã thãi quen dïng tiÒn mÆt ®Ó mua b¸n thanh to¸n tiÒn hµng ho¸ dÞch vô ®Æc biÖt lµ trªn ®Þa bµn tØnh Cao B»ng mét tØnh miÒn nói cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn chËm vµ nghÌo so víi c¶ níc. Nhng TTKDTM vÉn ph¸t triÓn së dÜ nh vËy lµ do c¸c tckt sö dông vµ cã nhu cÇu thanh to¸n ngµy mét t¨ng. Tuy vËy, viÖc TTKDTM cha ®îc ph¸t triÓn trong d©n c lµ mét vÊn ®Ò tån t¹i lín cÇn sím kh¾c phôc v× ph¸t triÓn thanh to¸n trong d©n c kh«ng chØ t¨ng thu nhËp cho c¸c Ng©n hµng mµ nã cßn cã ý nghÜa to lín trong viÖc gi¶m khèi lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng, gãp phÇn t¨ng tr×nh ®é d©n trÝ cho ngêi d©n.
2.3.1.2. T×nh h×nh vËn dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NH§T&PT Cao B»ng.
C¸c h×nh thøc TTKDTM lu«n ®îc thay ®æi cho phï hîp víi tèc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. NH§T&PT Cao B»ng ®· tiÕp nhËn vµ triÓn khai thùc hiÖn tèt nh»m khai th¸c triÖt ®Ó tÝnh n¨ng ®éng cña nã. §Ó thÊy ®îc cô thÓ ë mçi h×nh thøc thanh to¸n ®îc vËn dông ë NH§T&PT Cao B»ng ta nghiªn cøu s©u tõng h×nh thøc thanh to¸n.
a) H×nh thøc thanh to¸n b»ng sÐc.
Trong c¸c h×nh thøc TTKDTM cã thÓ thÊy sÐc lµ c«ng cô thanh to¸n cã nhiÒu lîi thÕ h¬n h¼n so víi c¸c c«ng cô kh¸c, nÕu nh nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn cña h×nh thøc thanh to¸n nµy ®îc tho¶ m·n ch¾c ch¾n nã sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ rÊt lín. HiÖn nay, thanh to¸n b»ng sÐc ®îc sö dông phæ biÕn ë c¸c níc trªn thÕ giíi, nhng ë ViÖt Nam viÖc thanh to¸n b»ng sÐc vÉn cßn rÊt h¹n chÕ. Tuy nhiªn, tõ sau nghÞ ®Þnh 30/CP cña chÝnh phñ ban hµnh vÒ quy chÕ sö dông sÐc vµ Th«ng t 07/TT - NHNN1 ngµy 27 th¸ng 12 n¨m 1996 híng dÉn thùc hiÖn quy chÕ ph¸t hµnh vµ sö dông sÐc, ®· cã mét sè quy ®Þnh míi lo¹i bá quy ®Þnh bÊt hîp lý tríc ®©y vÒ sÐc nªn thanh to¸n sÐc tõng bíc ®îc ®Èy m¹nh, viÖc sö dông sÐc trë nªn phæ biÕn h¬n trong c¸c giao dÞch thanh to¸n, phÇn nµo lµm t¨ng khèi lîng TTKDTM trong tæng sè thanh to¸n chung cña Ng©n hµng. Song do thãi quen a dïng tiÒn mÆt cña d©n chóng còng nh nh÷ng quy ®Þnh vÒ sÐc cßn nhiÒu bÊt cËp lµm cho sÐc vÉn cha ph¸t huy ®îc tÝnh u viÖt cña nã do vËy dï sÐc cã nhiÒu tiÖn Ých nhng vÉn cha ®îc sö dông nhiÒu. HiÖn nay, SÐc sö dông thanh to¸n t¹i NH§T&PT Cao B»ng chØ sö dông mét lo¹i ®ã lµ SÐc chuyÓn kho¶n.
SÐc chuyÓn kho¶n lµ mét c«ng cô TTKDTM cã nhiÒu tiÖn Ých nhng nã chØ ®îc sö dông víi khèi lîng t¬ng ®èi Ýt trong tæng TTKDTM .
Cô thÓ: N¨m 2002 TTKDTM tæng sè mãn lµ 6.835 mãn víi tæng sè tiÒn lµ 1.630.239 triÖu ®ång , trong ®ã SÐc chuyÓn kho¶n lµ 135 mãn chiÕm 1,97% trong tæng sè mãn TTKDTM, doanh sè thanh to¸n ®¹t 35.199 triÖu ®ång, chiÕm tû träng 2,15% Tèng sè TTKDTM. §Õn n¨m 2003 tèng sè mãn TTKDTM lµ 6.970 mãn víi tæng sè tiÒn lµ 2.117.272 triÖu ®ång, trong ®ã sÐc chuyÓn kho¶n lµ 159 mãn t¨ng 24 mãn so víi n¨m 2002, chiÕm tû träng 2,28% trong tèng sè mãn TTKDTM , doanh sè thanh to¸n ®¹t 51.299 triÖu ®ång, t¨ng so víi n¨m 2002 vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 16.110 triÖu ®ång, tøc lµ t¨ng 45,73%. ChiÕm tû träng 2,42% trong tæng TTKDTM n¨m 2003.
Víi kÕt qu¶ nh trªn th× thanh to¸n b»ng sÐc t¹i NH§T&PT Cao B»ng ®· t¨ng lªn c¶ vÒ sè mãn vµ doanh sè. Nhng tû träng trong tæng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt th× nã l¹i rÊt nhá vµ tèc ®é t¨ng trong sö dông sÐc lµ rÊt chËm. Tuy nhiªn thùc tÕ thanh to¸n b»ng sÐc chuyÓn kho¶n ®· phÇn nµo ph¸t huy ®îc u ®iÓm cña nã trong c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, nh÷ng u ®iÓm ®ã lµ:
- SÐc chuyÓn kho¶n cã thñ tôc ph¸t hµnh, thanh to¸n ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn. Khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu th× Ng©n hµng b¸n trùc tiÕp sÐc cho hä, sau ®ã kh¸ch hµng tù ph¸t hµnh sÐc ®Ó mua hµng t¹i n¬i diÔn ra giao dÞch mua b¸n sau khi ®· tho¶ thuËn víi nhau mµ kh«ng cÇn ph¶i ®Õn Ng©n hµng lµm bÊt kú thñ tôc nµo. §iÒu nµy lµm tiÕt kiÖm thêi gian cho ngêi ph¸t hµnh sÐc.
- Thñ tôc thanh to¸n sÐc chuyÓn kho¶n còng rÊt ®¬n gi¶n do kh«ng ph¶i chuyÓn qua mét tµi kho¶n trung gian nµo nªn gióp cho c«ng t¸c kÕ to¸n trong Ng©n hµng ®ì phøc t¹p h¬n. MÆt kh¸c do kh«ng ph¶i ký göi vµo tµi kho¶n riªng ®Ó thanh to¸n tríc khi giao sÐc cho ngêi thô hëng nªn ngêi ph¸t hµnh sÐc kh«ng bÞ mÊt mét kho¶n tiÒn sinh lêi trªn sè tiÒn ký göi nh sÐc B¶o chi.
Tuy nhiªn thanh to¸n b»ng sÐc chuyÓn kho¶n còng béc lé nh÷ng nhîc ®iÓm nhÊt ®Þnh do nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan t¸c ®éng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp.
- SÐc chuyÓn kho¶n ®îc thanh to¸n theo nguyªn t¾c ghi nî tµi kho¶n ngêi ph¸t hµnh tríc, ghi cã cho ngêi thô hëng sau. Do vËy khi kh¸ch hµng göi vµo tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n ë hai Ng©n hµng kh¸c nhau th× qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ kÐo dµi 1 - 2 ngµy, nÕu tµi kho¶n tiÒn göi cña ngêi ph¸t hµnh sÐc kh«ng ®ñ tiÒn ®Ó thanh to¸n ngay th× ngêi thô hëng v« t×nh bÞ chiÕm dông vèn trong mét kho¶ng thêi gian lµm cho vèn bÞ ø ®äng trong thanh to¸n, dÉn ®Õn lu©n chuyÓn vèn chËm, ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ngêi thô hëng.
- Ngêi mua cã thÓ ph¸t hµnh sÐc qu¸ sè d trªn tµi kho¶n tiÒn göi t¹i Ng©n hµng, do ®ã ngêi b¸n cã thÓ bÞ chiÕm dông vèn, lµm ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña hä.
- Mét tê sÐc ph¶i ghi qu¸ nhiÒu yÕu tè, g©y khã kh¨n vµ t©m lý ng¹i sö dông cho ngêi ph¸t hµnh trong viÖc gi c¸c yÕu tè lªn trªn tê sÐc.
- Ph¹m vi thanh to¸n sÐc chuyÓn kho¶n hÑp, chØ ¸p dông thanh to¸n ®èi víi c¸c kh¸ch hµng më tµi kho¶n t¹i 1 chi nh¸nh hoÆc 2 chi nh¸nh Ng©n hµng cã tham gia thanh to¸n bï trõ. ChÝnh ®iÒu nµy ®· lµm cho doanh sè thanh to¸n cña sÐc chuyÓn kho¶n thÊp h¬n nhiÒu so víi uû nhiÖm chi
b) H×nh thøc thanh to¸n b»ng Uû nhiÖm chi .
Uû nhiÖm chi lµ lÖnh chi tiÒn cña chñ tµi kho¶n ®îc lËp theo mÉu in s½n cña Ng©n hµng yªu cÇu Ng©n hµng phôc vô m×nh (n¬i më tµi kho¶n tiÒn göi) trÝch tµi kho¶n cña m×nh ®Ó tr¶ cho ngêi thô hëng. Bëi vËy Uû nhiÖm chi cã mét quy tr×nh lu©n chuyÓn rÊt ®¬n gi¶n, nhanh chãng. Uû nhiÖm chi ®îc ¸p dông ë ph¹m vi réng, bao gåm thanh to¸n trong cïng mét Ng©n hµng vµ kh¸c Ng©n hµng. V× nh÷ng u ®iÓm cña Uû nhiÖm chi nªn nã ®îc sö dông kh¸ phæ biÕn trong TTKDTM t¹i NH§T&PT Cao B»ng.
N¨m 2002 thanh to¸n b»ng Uû nhiÖm chi 5.435 mãn chiÕm tû träng 79,51% trong tæng sè mãn TTKDTM. Doanh sè thanh to¸n ®¹t 1.398.530 triÖu ®ång, chiÕm 85,78% trong tæng TTKDTM.
N¨m 2003 thanh to¸n b»ng Uû nhiÖm chi 5.569 mãn chiÕm tû träng 79,89% trong tæng sè mãn TTKDTM. Doanh sè thanh to¸n ®¹t 1.796.892 triÖu ®ång, chiÕm 84,8% trong tæng TTKDTM. So víi n¨m 2002 thanh to¸n bµng Uû nhiÖm chi n¨m 2003 t¨ng 134 mãn, víi sè tiÒn t¨ng lµ 398.362 triÖu ®ång, tøc lµ t¨ng 28,48%.
Cã ®îc kÕt qu¶ nh trªn lµ do NH§T&PT Cao B»ng ®· xóc tiÕn m¹nh mÏ c¸c gi¶i ph¸p ®æi míi c¬ chÕ. §éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ to¸n cã tr×nh ®é nghiÖp vô v÷ng vµng, sö dông m¸y vi tÝnh thµnh th¹o, t¸c phong giao dÞch lÞch sù, tËn tuþ, chu ®¸o víi mäi kh¸ch hµng. §Æc biÖt quan träng lµ NH§T&PT Cao B»ng ®· tæ chøc nèi m¹ng ®Ó tiÖn viÖc thanh to¸n liªn hµng, chuyÓn tiÒn ®i c¸c tØnh nhanh chãng, kÞp thêi chÝnh x¸c, an toµn.
Mét mãn chuyÓn tiÒn qua m¹ng vi tÝnh ®i c¸c ng©n hµng cïng hÖ thèng kh¸c ®Þa ph¬ng chËm nhÊt trong vßng mét ngµy lµm viÖc lµ kh¸ch hµng cã tiÒn trªn tµi kho¶n, nÕu Ng©n hµng kh¸c hÖ thèng th× chËm nhÊt trong vßng hai ngµy lµm viÖc. Nh vËy chuyÓn tiÒn qua m¹ng m¸y vi tÝnh võa nhanh, võa chÝnh x¸c, rÊt Ýt x¶y ra sai sãt. Thêi gian thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi ng¾n cho nªn ®· rót ng¾n ®îc qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn, gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn.
Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi ®· thÓ hiÖn ®îc tÝnh h¬n h¼n so víi c¸c thÓ thøc thanh to¸n kh¸c. Nã ®îc kh¸ch hµng u chuéng ®Ó chi tr¶ tiÒn hµng ho¸ dÞch vô.
Trong thêi gian võa qua t¹i NH§T&PT Cao B»ng kh«ng cã trêng hîp nµo vi ph¹m chÕ ®é thÓ lÖ thanh to¸n ®èi víi h×nh thøc thanh to¸n uû nhiÖm chi. H×nh thøc thanh to¸n nµy sÏ ngµy cµng më réng vµ ®îc nhiÒu ngêi a dïng v× thñ tôc ®¬n gi¶n, thêi gian lu©n chuyÓn chøng tõ nhanh, ®¶m b¶o chuyÓn tiÒn an toµn, chÝnh x¸c, ®· ®¸p øng ®îc nhu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng.
H×nh thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi - chuyÓn tiÒn cã nhiÒu u ®iÓm song còng cßn mét sè h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc ®Ó c«ng t¸c thanh to¸n ®îc tèt h¬n, cô thÓ lµ:
- Uû nhiÖm chi ®îc lËp theo mÉu in s½n cña ng©n hµng, phÇn ®Ó ghi néi dung chuyÓn tiÒn hÑp nªn kh«ng ghi ®îc ®Çy ®ñ néi dung chuyÓn tiÒn.
- Uû nhiÖm chi ®îc dïng ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n tr¶ tiÒn hµng ho¸, dÞch vô hoÆc chuyÓn tiÒn trong cïng hÖ thèng vµ kh¸c hÖ thèng Ng©n hµng, Kho b¹c Nhµ níc. §èi víi chøng tõ chuyÓn tiÕp, ch¬ng tr×nh m¸y vi tÝnh cha phï hîp.
- Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi ®Ô dÉn ®Õn trêng hîp ®¬n vÞ mua chiÕm dông vèn cña ®¬n vÞ b¸n.
2.3.1.3 T×nh h×nh thu phÝ dÞch vô thanh to¸n.
Ng©n hµng thùc hiÖn dÞch vô thanh to¸n theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng bao gåm dÞch vô trong cïng mét Ng©n hµng vµ dÞch vô thanh to¸n kh¸c Ng©n hµng th«ng qua chuyÓn tiÒn hai ph¹m vi cung øng dÞch vô thanh to¸n cã ¸p dông thu phÝ kh¸c nhau.
- C¸c kho¶n thanh to¸n trùc tiÕp gi÷a kh¸ch hµng víi kh¸ch hµng trong cïng Ng©n hµng vµ gi÷a kh¸ch hµng víi Ng©n hµng n¬i më tµi kho¶n vÒ tr¶ nî, tr¶ l·i, mua giÊy tê in, c¸c kho¶n vay, tr¶ nî th× Ng©n hµng kh«ng ®îc thu phÝ dÞch vô thanh to¸n.
- C¸c kho¶n thanh to¸n kh¸c Ng©n hµng ph¶i qua chuyÓn tiÒn th× Ng©n hµng thu phÝ.
PhÝ víi NH§T&PT ViÖt Nam nãi chung vµ NH§T&PT Cao B»ng nãi riªng ¸p dông theo c«ng v¨n 2496/cv-NH§T&PT cña TG§ NH§T&PT ViÖt Nam:
+ ChuyÓn tiÒn trùc tiÕp tõ tµi kho¶n víi lÖ phÝ 0,06% sè tiÒn chuyÓn vµ tèi ®a lµ 700.000®/mãn
+ Nép tiÒn mÆt ®Ó chuyÓn tiÒn víi lÖ phÝ 0,10% sè tiÒn chuyÓn vµ tèi ®a lµ 100.00®/mãn.
+ ChuyÓn tiÒn ®i TTBT lµ 3000®/mãn.
+ PhÝ tra so¸t lµ 20.000®/mãn/lÇn.
Trong c¸c n¨m qua viÖc thu phÝ dÞch vô cña chi nh¸nh kh«ng ngõng t¨ng lªn thÓ hiÖn : N¨m 2001 ®¹t 186 triÖu ®ång.
N¨m 2002 ®¹t 228 triÖu ®ång.
N¨m 2003 ®¹t 335 triÖu ®ång.
Nh×n chung t×nh h×nh thu phÝ qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng n¨m sau cao h¬n n¨m tríc, chøng tá dÞch vô thanh to¸n cña chi nh¸nh rÊt ph¸t triÓn. PhÝ dÞch vô gãp phÇn kh«ng nhá vµo thu nhËp cña ng©n hµng. Nhng trong kinh doanh ®Æc biÖt lµ trong qu¸ tr×nh héi nhËp hiÖn nay, ®Ó khuyÕn khÝch kh¸ch hµng më vµ sö dông dÞch vô tµi kho¶n qua ng©n hµng chi nh¸nh nªn miÔn mét sè lo¹i phÝ ®ång thêi ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh»m thu hót vµ më réng kh¸ch hµng.
2.3.1.4 T×nh h×nh thanh to¸n vèn gi÷a c¸c ng©n hµng
a) Thanh to¸n liªn hµng.
Thanh to¸n liªn hµng thùc chÊt lµ viÖc chuyÓn tiÒn tõ Ng©n hµng nµy ®Õn Ng©n hµng kia ®Ó phôc vô thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô cña hai kh¸ch hµng (mua vµ b¸n) khi c¶ hai kh¸ch hµng kh«ng cïng më tµi kho¶n ë mét Ng©n hµng, hoÆc lµ chuyÓn cÊp vèn, ®iÒu hoµ vèn, trong néi bé hÖ thèng Ng©n hµng.
Trong nh÷ng n¨m qua t¹i NH§T&PT Cao B»ng ®· ¸p dông h×nh thøc thanh to¸n liªn hµng vµ ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶ nh sau:
B¶ng 5: T×nh h×nh thanh to¸n liªn hµng t¹i NH§T&PT Cao B»ng
§V: TriÖu ®ång
N¨m
Liªn hµng ®i
Liªn hµng ®Õn
2001
464.780
467.824
2002
605.331
599.687
2003
779.475
780.585
(Nguån b¸o c¸o kÕ to¸n c¸c n¨m 2001, 2002, 2003)
Tõ b¶ng sè liÖu cho ta thÊy t×nh h×nh thanh to¸n liªn hµng trong nh÷ng n¨m qua t¹i NH§T&PT Cao B»ng liªn tôc t¨ng, n¨m sau cao h¬n n¨m tríc.
Víi kÕt qu¶ trªn NH§T&PT Cao B»ng ®· thùc hiÖn ®îc yªu cÇu cña c«ng t¸c TTKDTM: Nhanh chãng, chÝnh x¸c, an toµn, t¨ng nhanh vßng quay cña vèn. §¸p øng ®îc yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ gãp phÇn gi¶m chi phÝ trong lu th«ng do kh«ng ph¶i thùc hiÖn vËn chuyÓn tiÒn mÆt tõ n¬i nµy ®Õn n¬i kh¸c ..... T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó Ng©n hµng sö dông vèn tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶ gãp phÇn lµm t¨ng lîi nhuËn cña Ng©n hµng.
b) Thanh to¸n bï trõ.
VÒ TTBT qua NHNN: Trªn ®Þa bµn thÞ x· Cao B»ng, NH§T&PT Cao B»ng tham gia TTBT qua NHNN cïng c¸c NHTM trªn ®Þa bµn, vµ kho b¹c nhµ níc. C¸c thµnh viªn tham gia TTBT, hµng ngµy theo giê quy ®Þnh lËp b¶ng kª chøng tõ TTBT mÉu 12 göi cho c¸c ng©n hµng thµnh viªn cã liªn quan. C¸c ng©n hµng thµnh viªn c¨n cø vµo b¶ng kª mÉu 12 lËp b¶ng kª TTBT (mÉu 14) göi ng©n hµng chñ tr×, c¨n cø vµo b¶ng kª mÉu 14 cña c¸c ng©n hµng thµnh viªn NHNN cuèi ngµy lËp vµ göi kÕt qu¶ TTBT (mÉu 15) cho c¸c ng©n hµng thµnh viªn.
TTBT qua c¸c n¨m ®¹t nh÷ng doanh sè ®¸ng khÝch lÖ, cô thÓ:
N¨m 2001 doanh sè lµ 309.930 triÖu ®ång.
N¨m 2002 doanh sè lµ 327.999 triÖu ®ång, t¨ng h¬n n¨m tríc 18.069 triÖu ®ång.
N¨m 2003 doanh sè lµ 441.730 triÖu ®ång, t¨ng h¬n so 2001 lµ 131.800 triÖu ®ång vµ t¨ng 42.53%
Qua sè liÖu trªn cho thÊy t×nh h×nh vÒ TTBT ph¸t triÓn râ rÖt, n¨m sau cao h¬n n¨m tríc.
Nh÷ng mÆt ®îc: Hµng ngµy ng©n hµng ®· thùc hiÖn tèt phiªn giao dÞch, c¸c chøng tõ ®îc giao nhËn kÞp thêi ngay trong phiªn giao dÞch t¹i NHNN, kÕt qu¶ TTBT ®îc thùc hiÖn kÞp thêi. Tuy nhiªn do nhu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng ngµy cµng lín,yªu cÇu thanh to¸n nhanh chãng kÞp thêi, bëi vËy sè phiªn giao dÞch cÇn quy ®Þnh cho phï hîp.
2.3.2 HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n vµ tr×nh ®é c¸n bé.
TTKDTM lµ nghiÖp vô rÊt quan träng, chÊt lîng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nµy cã t¸c ®éng rÊt lín tíi viÖc ph¸t triÓn cña ng©n hµng nãi riªng vµ cña c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ nãi chung.
TTKDTM rÊt ®a d¹ng, phong phó, phôc vô khèi lîng kh¸ch hµng rÊt lín nªn yªu cÇu cña nghiÖp vô nµy ph¶i nhanh, chÝnh x¸c, an toµn tµi s¶n. §¶m b¶o ®iÒu nµy th× hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n lµ mét viÖc lµm v« cïng quan träng vµ thiÕt yÕu.
T¹i NH§T&PT Cao B»ng ®· triÓn khai thùc hiÖn tèt c¸c v¨n b¶n,quy chÕ, quy tr×nh nghiÖp vô theo tiªu chuÈn qu¶n lý chÊt lîng ISO - 9000 do trung ¬ng ban hµnh vµ cô thÓ ho¸ phï hîp víi ®iÒu kiÖn t¹i chi nh¸nh.
Trong nh÷ng n¨m qua chi nh¸nh ®· ®Çu t c¶i t¹o x©y dùng hÖ thèng c¬ së vËt chÊt phï hîp víi yªu cÇu ho¹t ®éng cña ng©n hµng hiÖn t¹i, chó träng ®Çu t n©ng cÊp c«ng nghÖ tin häc coi ®©y lµ yÕu tè quan träng ®Ó ®Èy m¹nh øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. TriÓn khai c¸c ch¬ng tr×nh øng dông diÖn réng cña toµn ngµnh, n©ng cao tiÖn Ých dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng t¹i chi nh¸nh, ph¸t huy tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o trong ho¹t ®éng, triÓn khai vËn hµnh c¸c s¶n phÈm míi cã tÝnh c¹nh tranh lµnh m¹nh cao ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng, thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng NH§T do trung ¬ng chØ ®¹o.
Cïng víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c«ng nghÖ th«ng tin øng dông vµo ho¹t ®éng ng©n hµng ®· triÓn khai nhanh vµ m¹nh gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thay ®æi c«ng nghÖ ng©n hµng nãi chung vµ NH§T&PT Cao B»ng nãi riªng. Tõ c«ng t¸c qu¶n trÞ ®iÒu hµnh ®Õn c¸c s¶n phÈm ng©n hµng nãi chung ®Òu cã sù cã mÆt cña c«ng nghÖ th«ng tin tuy nhiªn viÖc ¸p dông vµo ho¹t ®éng ë chi nh¸nh cßn rÊt thô ®éng, phô thuéc gÇn nh hoµn toµn vµo c¸c chñ tr¬ng ch¬ng tr×nh cña trung ¬ng.
VÒ tr×nh ®é c¸n bé , ®Õn n¨m 2003 tr×nh ®é ®¹i häc vµ cao ®¼ng dµi h¹n chiÕm 84% trªn tæng sè CBCNV trong toµn chi nh¸nh. §éi ngò c¸n bé ®îc trÎ ho¸ ®Ó ®¶m b¶o c¸c c«ng viÖc khã kh¨n phøc t¹p. Do cã sù ®Çu t thÝch ®¸ng trong n©ng cao chÊt lîng ®éi ngò còng nh trang bÞ c¬ së vËt chÊt, thùc hiÖn tèt c¸c ch¬ng tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng nªn c«ng nghÖ t¹i chi nh¸nh ®· cã sù thay ®æi tÝch cùc.
2.4 §¸nh gi¸ chung vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n t¹i NH§T&PT Cao B»ng
2.4.1 Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc:
§¸nh gi¸ mét c¸ch tæng qu¸t trong nh÷ng n¨m qua ®Æc biÖt lµ n¨m 2003 NH§T&PT Cao B»ng ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ trong tÊt c¶ c¸c mÆt hoat ®éng trong ®ã cã nghiÖp vô kÕ to¸n vµ TTKDTM .
Cã thÓ thÊy khèi lîng vµ doanh sè thanh to¸n KDTM gia t¨ng qua c¸c n¨m. N¨m 2001 thanh to¸n ®¹t 1.276.668 triÖu trong ®ã TTKDTM lµ 948.562 triÖu ®ång, n¨m 2002 thanh to¸n ®¹t 2.148.768 triÖu ®ång trong ®ã TTKDTM ®¹t 1.620.239 triÖu ®ång t¨ng so v¬Ý 2001 lµ 671.677 triÖu ®ång. §Õn n¨m 2003 thanh to¸n ®¹t 2.864.792 triÖu ®ång vµ TTKDTM lµ 2.117.272 triÖu ®ång t¨ng so 2002 lµ 497.033 triÖu ®ång.
Nh×n chung vÒ sè lîng mãn vµ doanh sè thanh to¸n ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m. Khèi lîng c«ng viÖc hµng ngµy ph¸t sinh lín nhng c«ng t¸c thanh to¸n ®Òu ®¶m b¶o kÞp thêi vµ Ýt ph¶i tra so¸t l¹i.
C¸c nghiÖp vô vÒ chuyÓn tiÒn liªn hµng vµ thanh to¸n bï trõ còng ®îc thùc hiÖn tèt vµ æn ®Þnh.Thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh vÒ thêi gian göi lÖnh vµ nhËn lÖnh cña NH§T&NH§T&PT Cao B»ng trung ¬ng, tiÕp nhËn vµ xö lý kÞp thêi mäi chøng tõ ®i ®Õn, xö lý c¸c sai lÇm ®îc tiÕn hµnh nhanh chãng vµ hÇu nh kh«ng ®Ó x¶y ra sai lÇm. Nªu cao ®îc tÝnh chñ ®éng, hiÖu qu¶ trong ®iÒu hµnh, c«ng t¸c chuyªn m«n coi ®©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó h×nh hµnh c¸c nghiÖp vô kh¸c, lu«n b¸m s¸t nhu cÇu cña kh¸ch hµng, cña thÞ trêng. T¨ng cêng nghiªm tóc kiÓm tra kiÓm so¸t néi bé, tÝch cùc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n cña c¸n bé. §Çu t thÝch ®¸ng cho ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc n©ng cao c¬ së vËt chÊt vµ c«ng nghÖ ng©n hµng.
Víi phong c¸ch nhiÖt t×nh chu ®¸o tin cËy, chi nh¸nh ®· thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng ®Õn víi NH§T&PT . Trong ho¹t ®éng lu«n phôc vô nhanh chãng, kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng c¶ vÒ tiÒn vay, tiÒn göi, c¸c kh©u thanh to¸n còng nh t¹o ®îc niÒm tin víi b¹n hµng, cïng víi viÖc më réng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô ®· ngµy mét n©ng cao kh¶ n¨ng phôc vô nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ trêng trong giai ®o¹n míi.
2.4.2 Mét sè tån t¹i, h¹n chÕ
Lµ mét chi nh¸nh miÒn nói, quy m« nhá so víi toµn ngµnh, ngoµi nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc nªu trªn chi nh¸nh cßn cã mét sè khã kh¨n tån t¹i cô thÓ:
Chi nh¸nh lu«n quan t©m ®ÕnviÖc ®Çu t vµo c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho ho¹t ®éng kÕ to¸n, thanh to¸n song do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghÖ th«ng tin lµm cho m¸y mãc thiÕt bÞ nhanh chãng l¹c hËu. Mét sè thÓ thøc TTKDTM míi hiÖn ®¹i cha ®îc ¸p dông réng r·i do quy ®Þnh cña NH§T&PT trung ¬ng, mÆt kh¸c do m«i trêng ®Þa bµn ho¹t ®éng cña chi nh¸nh. HiÖn nay trªn ®Þa bµn NHTM lµ NHNo&PTNT vµ NHCS míi ®îc thµnh lËp, chi nh¸nh chØ cã mét héi së giao dÞch chÝnh ®Æt t¹i ®Þa bµn bëi vËy h¹n chÕ trong c«ng t¸c H§V còng nh sö dông c¸c dÞch vô thanh to¸n. H¬n n÷a chi nh¸nh cha tù chñ vÒ vèn, vèn tÝn dông ®Çu t cßn dùa vµo vèn trung ¬ng ®iÒu chuyÓn.
Do ®Æc thï ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng nªn hiÖn t¹i chi nh¸nh míi chØ thùc hiÖn c¸c mÆt kinh doanh trùc tiÕp t¹i trô së chÝnh ®iÒu nµy còng lµ mét h¹n chÕ cho viÖc më réng kh¸ch hµng, më réng thÞ phÇn.
Tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n cßn nhiÒu bÊt cËp so víi yªu cÇu c«ng viÖc do ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng trong c¬ chÕ thÞ trêng lu«n cã sù thay ®æi, ®Æc biÖt lµ c¬ chÕ nghiÖp vô kÕ to¸n. KiÕn thøc vÒ tin häc ngo¹i ng÷ cña ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n cha ®¬c ®µo t¹o cã hÖ thèng nªn phÇn nµo h¹n chÕ c«ng t¸c thanh to¸n trong nh÷ng n¨m qua.
MÆc dï doanh sè TTKDTM cã chiÒu híng gia t¨ng nhng thanh to¸n b»ng sÐc chiÕm tû träng rÊt nhá trong tæng doanh sè KDTM cña ng©n hµng. Trong khi ®ã trªn thÕ giíi sÐc lµ c«ng cô ®îc sö dông phæ biÕnvµ cã nhiÒu tiÖn Ých. T×nh h×nh më tµi kho¶n c¸ nh©n vµ thanh to¸n qua tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n cã dÊu hiÖu kh¶ quan trong thanh to¸n b»ng sÐc qua tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n rÊt h¹n hÑp. Nh vËy sÐc vÉn cha ®îc ngêi d©n chÊp nhËn nh mét tiÖn Ých.
VÒ c¸c b¶ng kª TTBT göi cho c¸c thµnh viªn cßn lËp thñ c«ng b»ng tay cha triÓn khai TTBT ®iÖn tö qua m¹ng víi c¸c ng©n hµng thµnh viªn, ®«i khi kho¶n vèn ®iÒu chuyÓn cña chi nh¸nh cha ®îc b¸o cã kÞp thêi trong ngµy.
Thùc tÕ c«ng t¸c thanh to¸n míi chØ phôc vô khu vùc nhµ níc, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp cßn ®¹i bé phËn d©n c vÉn cßn lµ míi mÎ. Tû träng cña TTKDTM cã cao víi doanh sè t¨ng theo n¨m nhng míi chØ dõng l¹i ë sÐc (SCK) vµ ñy nhiÖm chi, c¸c thÓ thøc kh¸c vÉn cha ®îc ¸p dông.
2.4.3 Nguyªn nh©n
Chñ quan:
§· chó träng c«ng t¸c tuyÓn dông, ®µo t¹o gãp phÇn n©ng cao sè lîng vµ chÊt lîng c¸n bé, nhng mét sè c¸n bé cha ph¸t huy hÕt n¨ng lùc, tÝnh chñ ®éng trong c«ng viÖc, cßn thiÕu c¸n bé cã n¨ng lùc ë mét sè vÞ trÝ chñ chèt nh c«ng t¸c ®iÖn to¸n, viÖc triÓn khai qu¶n lý kiÓm so¸t ë tõng bé phËn cha triÖt ®Ó.
Kh¸ch quan:
Cao B»ng lµ mét tØnh cã nÒn kinh tÕ chËm ph¸t triÓnvµ nghÌo nhÊt so víi c¶ níc. Bëi vËy m«i trêng kinh doanh cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, sù phèi hîp gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi vÉn cha cao, cha kÞp thêi. C¸c dù ¸n ®Çu t Ýt, quy m« kh«ng lín, nhiÒu dù ¸n ®Çu t hoµn thµnh vµ ®· ®i vµo khai th¸c nhng kÐm hiÖu qu¶. Sè lîng tæ chøc kinh tÕ kh«ng nhiÒu phÇn lín tËp chung vµo ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶nchñ yÕu lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá víi nhiÒu tån t¹i vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh, n¨ng lùc thi c«ng.
Do m«i trêng ho¹t ®éng nªn c¸c dÞch vô thanh to¸n còng cã phÇn h¹n chÕ, c¸c thÓ thøc thanh to¸n ¸p dông vµo chi nh¸nh cha nhiÒu, ®©y còng lµ mét trë ng¹i rÊt lín ¶nh hëng ®Õn t×nh h×nh ho¹t ®éng cña chi nh¸nh.
ch¬ng III
c¸c gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn cao b»ng
3.1 môc tiªu – chiÕn lîc ho¹t ®éng cña NH§T&PT Cao B»ng trong nh÷ng n¨m tíi.
a) Môc tiªu chung:
T¨ng trëng tæng tµi s¶n. §Èy m¹nh huy ®éng vèn víi c¬ cÊu hîp lý, æn ®Þnh nguån vèn, tù chñ vÒ vèn ho¹t ®éng. §Èy m¹nh t¨ng trëng tÝn dông, chó träng khai th¸c kh¸ch hµng, dù ¸n ®Çu t trung dµi h¹n. Më réng kh¸ch hµng, ph¸t triÓn ho¹t ®éng dÞch vô. Duy tr× chÊt lîng ho¹t ®éng, nî qu¸ h¹n díi møc quy ®Þnh, ®¶m b¶o an toµn thanh to¸n, tù chñ c©n ®èi vèn. N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, n¨ng suÊt lao ®éng. Lµnh m¹nh ho¸ vµ n©ng cao n¨ng lùc tµi chÝnh, chuyÓn dÞch c¬ cÊu ho¹t ®éng. ¸p dông chuÈn ho¸ cho ho¹t ®éng, n©ng cao c«ng nghÖ Ng©n hµng.
b) Môc tiªu cô thÓ:
- T¨ng trëng tæng tµi s¶n 10%, duy tr× tû träng cao, hîp lý tµi s¶n cã sinh lêi trªn tæng tµi s¶n.
- T¨ng trëng huy ®éng vèn 8% trë lªn, trong ®ã vèn huy ®éng tõ 12 th¸ng trë lªn chiÕm trªn 50% tæng huy ®éng, tù chñ vÒ nguån vèn.
- TÝn dông t¨ng trëng tõ 7% trë lªn. Trong ®ã t¨ng nhanh cho vay trung, dµi h¹n th¬ng m¹i bï ®¾p phÇn thu nî KHNN.
- C¬ cÊu l¹i tµi s¶n nî: T¨ng sè lîng kh¸ch hµng lµ c¸c TCKT, x· héi, c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp. §Èy m¹nh huy ®éng tiÒn göi trong d©n c, ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kh¸ch hµng ®Ó h¹n chÕ tÝnh chu kú trong huy ®éng. C¬ cÊu kú h¹n, l·i suÊt ®a d¹ng, linh ho¹t, hîp lý víi cã cÊu sö dông vèn.
- ChuyÓn dÞch c¬ cÊu tµi s¶n cã theo híng ®a d¹ng danh môc tµi s¶n cã sinh lêi, më réng c¸c ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®Çu t, t¨ng tû träng tµi s¶n cã sinh lêi/ tæng tµi s¶n, n©ng cao chÊt lîng tµi s¶n.
- T¨ng n¨ng lùc tµi chÝnh: Xû lý nî tån ®äng. §èi víi nh÷ng kho¶n nî qu¸ h¹n theo KHNN thùc hiÖn ®óng, ®ñ vµ kÞp thêi c¸c thñ tôc khoanh, xo¸, gi·n nî theo ®óng chÕ ®é vµ chØ ®¹o cña ngµnh.
- T¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng: phÊn ®Êu n©ng cao chØ sè ROA theo møc chung cña toµn hÖ thèng, trÝch ®ñ møc DPRR, n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng.
- S¾p xÕp c¬ cÊu phßng ban ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh tÕ th¬ng m¹i. Ph¸t triÓn m¹ng líi, më réng ho¹t ®éng vµ hiÖu qu¶.
- Quy ho¹ch hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc cña chi nh¸nh, bæ nhiÖm ®ñ c¸n bé cã ®ñ ®iÒu kiÖn, tiªu chuÈn, n¨ng lùc vµo vÞ trÝ chñ chèt ®Ó n©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh.
- C«ng t¸c tæ chøc c¸n bé: ViÖc tuyÓn dông lao ®éng ph¶i ®¶m b¶o chÊt lîng vµ sè lîng phï hîp víi ho¹t ®éng cña chi nh¸nh ®ång thêi lu«n quan t©m ®Õn c«ng t¸c gi¸o dôc, ®µo t¹o n©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc trong c¸c mÆt ho¹t ®éng cña chi nh¸nh.
- Ph¸t triÓn s¶n phÈm g¾n liÒn víi hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ Ng©n hµng. TriÓn khai c¸c ch¬ng tr×nh øng dông diÖn réng cña toµn ngµnh, n©ng cao tiÖn Ých dÞch vô kh¸nh hµng t¹i chi nh¸nh. Ph¸t huy tÝch chñ ®éng, s¸ng t¹o trong nghiªn cøu triÓn khai, vËn hµnh c¸c s¶n phÈm míi cã tÝnh c¹nh tranh lµnh m¹nh cao ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng.
3.2- Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m më réng vµ n©ng cao
chÊt lîng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt.
3.2.1 Mét sè gi¶i ph¸p :
3.2.1.1 Nhãm gi¶i ph¸p chung.
§Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò më réng vµ n©ng cao chÊt lîng TTKDTM ®· cã nhiÒu ngêi nghiªn cøu vµ ®a ra nhiÒu gi¶i ph¸p kh¸c nhau, tuy nhiªn kh«ng ph¶i c¸c gi¶i ph¸p ®ã ¸p dông ë Ng©n hµng nµo còng ®em l¹i hiÖu qu¶. Trªn c¬ së kÕ thõa vµ ph¸t huy nh÷ng kinh nghiÖm thùc tÕ, c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ t¹i ®Þa ph¬ng vµ môc tiªu ho¹t ®éng cña chi nh¸nh, céng víi nh÷ng kiÕn thøc lý luËn ®îc häc t¹i trêng vµ qua thùc tËp t¹i NH§T&PT Cao B»ng xin ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh sau:
a) Gi¶i ph¸p vÒ c«ng t¸c c¸n bé.
Con ngêi lµ nguån lùc quan träng nhÊt ®èi víi bÊt kú tæ chøc hay doanh nghiÖp nµo. Sù thµnh c«ng cña mäi doanh nghiÖp lu«n phô thuéc vµo yÕu tè n¨ng lùc vµ hiÖu suÊt cña nh÷ng ngêi lao ®éng. Mäi tæ chøc muèn ®¹t ®îc môc ®Ých ®Òu ph¶i dùa trªn viÖc sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc cña m×nh vµ c¸c Ng©n hµng còng kh«ng ph¶i lµ trêng hîp ngo¹i lÖ.
Nhng vÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó t¨ng n¨ng suÊt hay t¨ng hiÖu suÊt lµm viÖc cña ngêi lao ®éng?
Thùc tÕ trªn c¶ ph¬ng diÖn lý thuyÕt vµ thùc hµnh ®Òu chØ ra r»ng: Ngoµi c¸c yÕu tè vÒ ph¬ng tiÖn, c«ng cô lao ®éng th× hiÖu suÊt lµm viÖc cña ngêi lao ®éng trong mçi Ng©n hµng cao hay thÊp chñ yÕu ®îc quyÕt ®Þnh bëi n¨ng lùc qu¶n trÞ nh©n lùc, bëi n¨ng lùc sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc cña Ng©n hµng. Thùc chÊt ®ã lµ qu¸ tr×nh khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ lùc lîng lao ®éng, thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu cña Ng©n hµng, còng cã thÓ hiÓu ®ã lµ qu¸ tr×nh t¹o lËp m«i trêng lao ®éng vµ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng ®Õn ngêi lao ®éng nhÇm ph¸t huy ®îc n¨ng lùc, t¨ng sù tù gi¸c, cè g¾ng vµ s¸ng t¹o trong thùc hiÖn nhiÖm vô, nh»m t¹o ra nh÷ng tè chÊt lao ®éng míi, ®Ó mäi c¸ nh©n ngêi lao ®éng cã thÓ ®ãng gãp nhiÒu nhÊt søc lùc vµ trÝ tuÖ cho viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña Ng©n hµng.
Ng©n hµng cÇn ph¶i cã chiÕn lîc ®µo t¹o, s¾p xÕp, sö dông hîp lý lùc lîng lao ®éng nãi chung vµ c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ to¸n nãi riªng. X¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu tõng lo¹i nh©n lùc sö dông tiÕt kiÖm nguån nh©n lùc trong qu¸ tr×nh kinh doanh, tr¸nh x¶y ra hiÖn tîng thõa, thiÕu lao ®éng, ®ã lµ bÝ quyÕt n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña Ng©n hµng.
X©y dùng nh÷ng tè chÊt lao ®éng míi cña ngêi c¸n bé kÕ to¸n, ®Ó ®¶m b¶o cho Ng©n hµng vµ ho¹t ®éng kinh doanh ph¸t triÓn kh«ng ngõng vµ liªn tôc. §Ó lµm ®ù¬c ®iÒu nµy ph¶i th«ng qua ®µo t¹o, båi dìng, ®éng viªn khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng. Lµm tèt ®iÒu nµy nhµ qu¶n trÞ Ng©n hµng sÏ t¹o c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn chÝnh b¶n th©n ngêi lao ®éng, bëi th«ng qua ®ã gãp phÇn n©ng cao kh¶ n¨ng nhËn thøc, tr×nh ®é t duy lý luËn, n¨ng lùc tiÕp thu nh÷ng kiÕn thøc míi vµ vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®ã vµo ho¹t ®éng tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt vµ hiÖu suÊt c«ng t¸c víi ngêi lao ®éng.
Thóc ®Èy ph¸t huy sù cè g¾ng, s¸ng t¹o cña c¸ nh©n, cñng cè vµ n©ng cao søc m¹nh cña tËp thÓ.
Sö dông c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i ®óng ngêi ®óng viÖc ®ång thêi quan t©m ®Õn c¶ lîi Ých vËt chÊt vµ yÕu tè tinh thÇn cña ngêi lao ®éng, ®¶m b¶o sù c«ng b»ng, biÕt kÕt hîp hµi hoµ môc tiªu gi÷a Ng©n hµng víi môc tiªu vµ lîi Ých cña ngêi lao ®éng.
Thêng xuyªn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng giao lu trao ®æi nghiÖp vô ... §Ó n©ng cao tr×nh ®é giao tiÕp, më réng mèi quan hÖ häc tËp kinh nghiÖm tõ ®ång nghiÖp...
Cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i cho c¸n bé kÕ to¸n t¹i c¸c trêng ®¹i häc hoÆc theo c¸c líp ng¾n ngµy do NH§T ViÖt Nam tæ chøc, thêng xuyªn tËp huÊn nghiÖp vô t¹i NH§T ®Ó n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô vµ kiÕn thøc thÞ trêng. CÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ngêi c¸n bé kÕ to¸n kh«ng ngõng ®îc ®µo t¹o vµ tiÕp thu nh÷ng tr×nh ®é míi.
ViÖc chuyªn m«n ho¸ ®èi víi tõng c¸n bé tÝn dông vÉn ®¶m b¶o ®îc kh¶ n¨ng ®a d¹ng ho¸ ®Çu t cña ng©n hµng ®Ó tr¸nh rñi ro, kh¾c phôc m©u thuÉn gi÷a chuyªn m«n ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸, lµm t¨ng chÊt lîng vµ ®é tin cËy cña c¸c th«ng tin kÕ to¸n t¹o c¬ së cho viÖc x©y dùng c¸c mèi quan hÖ kh¸ch hµng l©u dµi.
b) T¨ng cêng ho¹t ®éng Marketing.
Ngµy nay, c¸c ®Þnh chÕ Ng©n hµng ho¹t ®éng trong sù biÕn ®éng kh«ng ngõng cña m«i trêng kinh doanh vµ cuéc chiÕn giµnh giËt thÞ trêng diÔn ra khèc liÖt. ®iÒu ®ã ®ßi hái Ng©n hµng ph¶i lùa chän l¹i cÊu tróc vµ ®iÒu chØnh c¸ch thøc ho¹t ®éng cho phï hîp nh»m n©ng cao vÞ thÕ c¹nh tranh. §iÒu nµy chØ ®îc thùc hiÖn tèt khi cã gi¶i ph¸p Marketing n¨ng ®éng ®óng híng.
T¨ng cêng tuyªn truyÒn, qu¶ng b¸ nh÷ng ho¹t ®éng lµ mét viÖc kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ kinh doanh cña Ng©n hµng nãi riªng, nhÊt lµ trong t×nh h×nh hiÖn nay tr×nh ®é d©n trÝ cña d©n cßn h¹n chÕ, sù hiÓu biÕt vÒ ho¹t ®éng Ng©n hµng cßn cã h¹n. §Ó “x· héi ho¸ c«ng t¸c Ng©n hµng”. CÇn t¨ng cêng mèi quan hÖ víi c¸c kh¸ch hµng truyÒn thèng ®Ó gi÷ v÷ng nÒn vèn. §Èy m¹nh c«ng t¸c th«ng tin tuyªn truyÒn, tiÕp thÞ, l«i cuèn kh¸ch hµng míi theo híng ®a d¹ng ho¸, chó träng c¸c kh¸ch hµng cã tiÒm n¨ng. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch kh¸ch hµng lµ TCKT, x· héi, c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp ®Ó më tµi kho¶n vµ giao dÞch thêng xuyªn.
Do ®Æc thï s¶n phÈm vµ dÞch vô cña Ng©n hµng lµ v« h×nh do ®ã rÊt khã nhËn biÕt nhÊt lµ víi hé s¶n xuÊt vµ c¸ nh©n. Do ®ã, cÇn ph¶i t¨ng cêng tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o khuyÕch tr¬ng h×nh ¶nh cña Ng©n hµng.
Marketing gi¶i quyÕt hµi hoµ c¸c mèi quan hÖ lîi Ých gi÷a kh¸ch hµng , nh©n viªn vµ chñ Ng©n hµng. Bé phËn Marketing gióp chñ Ng©n hµng gi¶i quyÕt tèt c¸c mèi quan hÖ trªn th«ng qua c¸c ho¹t ®éng nh: Tham gia x©y dùng vµ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i, phÝ, kÝch thÝch hÊp dÉn phï hîp víi tõng lo¹i kh¸ch hµng, khuyÕn khÝch nh©n viªn ph¸t minh s¸ng kiÕn ... nh»m cung cÊp cho kh¸ch hµng nhiÒu tiÖn Ých cho kh¸ch hµng.
c) HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ Ng©n hµng.
§æi míi ph¬ng thøc giao dÞch, dùa trªn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i kh«ng chØ lµ thuÇn tuý vÒ kü thuËt mµ cßn lµ vÊn ®Ò v¨n ho¸ giao tiÕp trong ®êi sèng x· héi nãi chung, lÜnh vùc Ng©n hµng nãi riªng. §Ó ph¸t triÓn nghiÖp vô giao dÞch, thanh to¸n hiÖn ®¹i Ng©n hµng cÇn x©y dùng ®îc mét hÖ thèng c¬ së vËt chÊt hoµn h¶o, cã ®éi ngò nh©n viªn giÇu kinh nghiÖm víi kiÕn thøc khoa häc ®Çy ®ñ, th¸i ®é tËn t×nh cëi më, phôc vô kh¸ch hµng chu ®¸o... T¨ng cêng tiÕp cËn víi nh÷ng thµnh tùu khoa häc hiÖn ®¹i, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin ...
d) N©ng cao chÊt lîng dÞch vô vµ ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm míi.
N©ng cao chÊt lîng phôc vô, c«ng nghÖ quy tr×nh nghiÖp vô nh»m n©ng cao chÊt lîng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô ®· cã nh b¶o l·nh, thanh to¸n, kinh doanh ngo¹i tÖ.
Cã ®Þnh híng ®Ó chuÈn bÞ cho më réng khai th¸c c¸c ®Þa bµn cã tiÒm n¨ng, më réng thÞ trêng. TriÓn khai ¸p dông kÞp thêi c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô míi nh : ThÎ thanh to¸n, thanh to¸n quèc tÕ, nèi m¹ng thanh to¸n ®iÖn tö víi kh¸nh hµng ngay khi cã kÕ ho¹ch vµ chØ ®¹o cña ngµnh.
e) C¬ cÊu l¹i tæ chøc vµ ho¹t ®éng qu¶n lý.
X©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng linh ho¹t, khuyÕn khÝch kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch víi Ng©n hµng ®Çu t, gi÷ v÷ng khèi kh¸ch hµng truyÒn thèng, më réng vµ ®a d¹ng kh¸ch hµng kh«ng ph©n biÖt lo¹i h×nh, thµnh phÇn kinh tÕ.
Cñng cè x¾p xÕp m« h×nh tæ chøc cña chi nh¸nh cho phï hîp víi n¨ng lùc trong ho¹t ®éng, më thªm c¸c phßng giao dÞch t¹i c¸c cöa khÈu chÝnh ®Ó më réng c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ an toµn.
3.2.1.2 Nhãm gi¶i ph¸p ®èi víi c¸c thÓ thøc thanh to¸n.
a) Gi¶i ph¸p ®èi víi sÐc thanh to¸n.
Trªn thÕ giíi, sÐc lµ c«ng cô thanh to¸n rÊt tiÖn lîi vµ phæ biÕn ngay c¶ khi ®· cã c¸c c«ng cô thanh to¸n kh¸c hiÖn ®¹i h¬n xuÊt hiÖn nh c¸c lo¹i ThÎ Ng©n hµng, ThÎ ®iÖn tö. H¬n n÷a, sÐc kh«ng chØ ®Ó thanh to¸n trong níc mµ cßn ®îc thanh to¸n trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Trong khi ®ã “§iÒu 1 dù th¶o míi vÒ sÐc chØ quy ®Þnh trªn l·nh thæ ViÖt Nam”. Do vËy, vÒ l©u dµi cÇn tiÕn hµnh ban hµnh LuËt SÐc ®Ó chuÈn ho¸ viÖc sö dông sÐc t¹i ViÖt Nam theo th«ng lÖ quèc tÕ.
C¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i cÇn t¨ng cêng qu¶ng c¸o vÒ viÖc thanh to¸n b»ng sÐc bªn c¹nh c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh¸c ®Ó d©n c hiÓu râ h¬n viÖc thanh to¸n sÐc. Ngoµi ra, cÇn t¨ng cêng huÊn luyÖn nh©n viªn Ng©n hµng vÒ th¸i ®é phôc vô kh¸ch hµng bëi v× ®èi tîng kh¸ch hµng liªn quan ®Õn sÐc lµ hÕt søc ®a d¹ng: Kh¸c nhau vÒ tuæi t¸c, giíi tÝnh, tr×nh ®é, tÝn ngìng, thu nhËp ... Do vËy, nh©n viªn Ng©n hµng cÇn ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao vµ kiÕn thøc vÒ t©m lý kh¸ch hµng khi phôc vô kh¸ch hµng.
b) Gi¶i ph¸p ®èi víi Uû nhiÖm chi.
Trong c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, h×nh thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi lµ h×nh thøc ®îc nhiÒu kh¸ch hµng a dïng nhÊt.
Tõ t×nh h×nh thùc tÕ ta thÊy: §Ó ®Èy m¹nh h×nh thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi trong thanh to¸n, tríc hÕt ph¶i cã mét m«i trêng ph¸p lý toµn diÖn vµ ®ång bé. Ngµnh ng©n hµng cÇn phæ biÕn réng r·i gióp mäi ngêi th«ng hiÓu vÒ h×nh thøc thanh to¸n uû nhiÖm chi, tõ ®ã ®Èy m¹nh viÖc sö dông uû nhiÖm chi trong thanh to¸n.
Víi tÝnh u viÖt h¬n h¼n cña h×nh thøc thanh to¸n uû nhiÖm chi . H×nh thøc thanh to¸n nµy ch¾c ch¾n sÏ ®îc kh¸ch hµng a dïng vµ ngµy cµng ®îc më réng.
d) Gi¶i ph¸p ®èi víi Uû nhiÖm thu.
Thùc tÕ cho thÊy thanh to¸n b»ng Uû nhiÖm thu cßn nhiÒu h¹n chÕ, do chøng tõ ®îc lËp tõ bªn b¸n lªn mÊt nhiÒu c«ng ®o¹n vµ thêi gian lu©n chuyÓn, dÔ xÈy ra trêng hîp chøng tõ khèng vµ sai lÖch sè tiÒn ... MÆt kh¸c, ngêi b¸n giao hµng tríc råi míi lËp Uû nhiÖm thu göi vµo Ng©n hµng nhê thu hé, trong khi chê ®îi ngêi mua tr¶ tiÒn th× mét phÇn vèn bÞ chiÕm dông....XÈy ra hiÖn tîng kh«ng b×nh ®¼ng trong nÒn kinh tÕ .
Thùc tÕ cho thÊy thanh to¸n b»ng Uû nhiÖm thu chØ ®îc sö dông khi hai bªn mua vµ b¸n cã quan hÖ thêng xuyªn vµ cã sù tÝn nhiÖm lÉn nhau ...ChÝnh v× nh÷ng lý do trªn lµm cho h×nh thøc thanh to¸n nµy cßn cã Ýt ngêi sö dông ...V× vËy, ®Ó thu hót kh¸ch hµng tham gia vµo dÞch vô nµy. Ng©n hµng cÇn yªu cÇu c¸c (bªn mua vµ b¸n) ph¶i thèng nhÊt tho¶ thuËn víi nhau dông h×nh thøc nµy tríc khi giao hµng, cÇn quy ®Þnh ®iÒu kiÖn thanh to¸n cô thÓ trong hîp ®ång kinh tÕ vµ th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho Ng©n hµng ®Ó lµm c¨n cø thùc hiÖn.
VÒ phÝa c¸c Ng©n hµng cÇn quy ®Þnh cô thÓ, vµ ®Çu t trang bÞ nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo thanh to¸n ®Ó viÖc thanh to¸n ®îc diÔn ra nhanh chãng, kÞp thêi vµ chÝnh x¸c ...Thóc ®Èy kh¸c hµng sö dông nhiÒu h¬n dÞch vô nµy.
3.2.3-KiÕn nghÞ vÒ mét sè thÓ thøc thanh to¸n kh¸c
Trong thêi gian qua, cã thÓ nãi ngµnh Ng©n hµng ViÖt Nam ®· cã nhiÒu nç lùc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thanh to¸n b»ng thÎ cña ngêi d©n. Theo ®ã c¸c NHTM ViÖt Nam ®· ®Èy m¹nh l¾p ®Æt hÖ thèng m¸y giao dÞch tù ®éng ATM (Automated Teller Machine) trªn ph¹m vi c¶ níc.
Tuy nhiªn sè lîng m¸y ATM l¾p ®Æt cßn qu¸ Ýt, chñ yÕu tËp trung ë c¸c khu vùc trung t©m cña c¸c thµnh phè lín, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu giao dÞch cña ngêi d©n. C¸c dÞch vô t¹i m¸y ATM cha ®a d¹ng ...Kh¸ch hµng khi nhËn thÎ ph¸t hµnh cña Ng©n hµng nµo ph¶i ®Õn hÖ thèng ATM cña chÝnh Ng©n hµng ®ã l¾p ®Æt míi cã thÓ thùc hiÖn ®ùoc c¸c giao dÞch ...T×nh tr¹ng nµy kh«ng nh÷ng h¹n chÕ viÖc sö dông thÎ cña kh¸ch hµng, cßn g©y l·ng phÝ cho nÒn kinh tÕ --x· héi ...Do vËy, c¸c Ng©n hµng cÇn ®Èy m¹nh ph¸t triÓn hÖ thèng m¸y ATM h¬n n÷a . C¸c Ng©n hµng cÇn cã sù thèng nhÊt víi nhau vÒ viÖc ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh dÞch vô ATM, cÇn cã sù kÕt nèi hÖ c¸c m¸y ATM ....Tõ ®ã, thóc ®Èy kh¸ch hµng sö dông lo¹i h×nh dÞch vô hiÖn ®¹i nµy.
Bªn c¹nh nh÷ng h×nh thøc thanh to¸n trªn, mét h×nh thøc thanh to¸n kh¸c ®ang ®îc c¸c Ng©n hµng quan t©m lµ më réng vµ sö dông tµi kho¶n c¸ nh©n, gãp phÇn khai th¸c vèn ®Çu t, æn ®Þnh lu th«ng tiÒn tÖ, c¶i t¹o vµ xo¸ bá dÇn tËp qu¸n chØ sö dông tiÒn mÆt trong d©n c, n©ng cao hiÖu qu¶ thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ. §Ó khuyÕn khÝch ngêi d©n më vµ sö dông tµi kho¶n c¸ nh©n vÒ phÝa c¸c Ng©n hµng cÇn t¹o sù tin tëng cña ngêi d©n vµo hÖ thèng Ng©n hµng, ®i s©u tiÕp cËn vµo c¸c ®èi tîng cã thu nhËp æn ®Þnh, thêng xuyªn cã c¸c kho¶n thanh to¸n ®Òu kú cho c¸c doanh nghiÖp nh: TiÒn níc, phÝ bu chÝnh viÕn th«ng, ®iÖn tho¹i ...Thóc ®Èy thãi quen sö dông c¸c c«ng cô TTKDTM .
3.2.2 C¸c kiÕn nghÞ ®Ó hoµn thiÖn gi¶i ph¸p:
3.2.2.1 KiÕn nghÞ víi nhµ níc.
Ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng ph¶i lµ nghiÖp vô riªng cña ng©n hµng mµ lµ s¶n phÈm dÞch vô Ng©n hµng cung cÊp cho nÒn kinh tÕ. §Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n vèn cña c¸c doanh nghiÖp, TCKT vµ c¸c c¸ nh©n trong nÒn kinh tÕ, do vËy, ë tÇm vÜ m« cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó ®iÒu chØnh ho¹t ®éng nµy. MÆc dï trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y hÖ thèng thanh to¸n cña ngµnh ng©n hµng níc ta ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ vµ phôc vô kh¸ tèt cho kh¸ch hµng ®Æc biÖt trong thanh to¸n víi c¸c ng©n hµng níc ngoµi (ë ViÖt Nam ®· tham gia thanh to¸n SWIFT nhng ViÖt Nam vÉn ®îc ®¸nh gi¸ lµ cha tho¸t khái ‘nÒn kinh tÕ tiÒn mÆt’ do ho¹t ®éng TTKDTM qua ng©n hµng trong níc vÉn cha cã chuyÓn biÕn g× ®¸ng kÓ, vÉn cha vît qua con sè 70% so víi tæng doanh sè thanh to¸n cña c¸c doanh nghiÖp, trong khi ®ã ë c¸c níc ph¸t triÓn tû lÖ nµy lµ trªn 90%.
XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ cña ho¹t ®éng thanh to¸n t¹i ®Þa bµn tØnh Cao B»ng còng nh trong ph¹m vi c¶ níc t«i xin m¹nh d¹n nªu mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ níc ®Ó gi¶i ph¸p cã tÝnh kh¶ thi.
- ChÝnh phñ nªn hoµn chØnh h¬n n÷a hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng thanh to¸n b»ng c¸ch tiÕp tôc ban hµnh mét sè b¨n b¶n ph¸p lý cho ho¹t ®éng thanh to¸n. ChÝnh phñ ®· ban hµnh nghÞ ®Þnh 64/2001/N§CP ngµy 20/09/2001 “VÒ ho¹t ®éng thanh to¸n qua c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n”. Tuy vËy trong c¸c v¨n b¶n ph¸p lý nµy nh÷ng ®iÒu kho¶n ®¶m b¶o quyÒn lîi cho c¸c bªn tham gia thanh to¸n vÉn cha ®îc thÓ hiÖn râ rµng. C¸ch thøc ban hµnh v¨n b¶n theo kiÓu chØ cã thÓ triÓn khai trong c¸c ng©n hµng vµ c¸c doanh nghiÖp, rÊt khã ®Õn ®îc víi d©n chóng. Nh÷ng quy ®Þnh vÒ thñ tôc thanh to¸n cßn phøc t¹p, cha theo th«ng lÖ quèc tÕ nhÊt lµ sÐc mét c«ng cô thanh to¸n rÊt phæ biÕn trªn thÕ giíi hoÆc cßn chung chung.
- X· héi cµng ph¸t triÓn, thu nhËp cña ngêi d©n cµng t¨ng, nhu cÇu dÞch vô ®ù¬c sö dông ngµy cµng lín. Do ®ã nÕu kh«ng triÓn khai ®ång bé c¸c biÖn ph¸p, më réng ¸p dông ph¬ng thøc TTKDTM, th× khèi lîng thanh to¸n trùc tiÕp b»ng tiÒn mÆt cµng t¨ng theo cÊp sè nh©n, cµng t¨ng thªm nhiÒu ¸p lùc cho x· héi nhÊt lµ c¸c ngµnh Ng©n hµng. Bëi vËy ®èi víi c¸c c¬ quan nhµ níc, khi mua b¸n, chi tiªu víi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i thùc hiÖn thanh to¸n qua Ng©n hµng. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¬ quan nhµ níc thanh to¸n qua hÖ thèng Ng©n hµng, nhµ níc cÇn cho phÐp vµ b¾t buéc c¸c c¬ quan nhµ níc, c¸c ®¬n vÞ tæ chøc ph¶i më tµi kho¶n giao dÞch ë Ng©n hµng th¬ng m¹i gÇn nhÊt. §èi víi c¸c doanh nghiÖp, TCKT viÖc më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng vµ thanh to¸n qua Ng©n hµng trong c¸c lÜnh vùc kinh doanh hµng ngµy lµ b¾t buéc. §èi víi c¸ nh©n cã c¸c giao dÞch mua b¸n lín... ®Òu ph¶i thanh to¸n qua Ng©n hµng mét c¸ch b¾t buéc.
3.3.2 KiÕn nghÞ víi NHNN.
Víi vai trß lµ ngêi qu¶n lý, chi ®¹o, tæ chøc hÖ thèng thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ NHNN ®· tham mu cho chÝnh phñ hoÆc trùc tiÕp ®iÒu hµnh ho¹t ®éng thanh to¸n trong toµn ngµnh Ng©n hµng ra c¸c v¨n b¶n ph¸p quy híng dÉn thùc hiÖn dÞch vô thanh to¸n, ®Ó lµm tèt nghiÖp vô nµy ®Ò nghÞ NHNN thùc hiÖn mét sè néi dung sau:
-TiÕp tôc hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n híng dÉn vÒ tæ chøc thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ nh híng dÉn sö dông sÐc theo nghÞ ®Þnh 159/CP cña chÝnh phñ vÒ sÐc.
-Trong n¨m 2002 NHNN ®· triÓn khai thanh to¸n chuyÓn tiÒn ®iÖn tö liªn Ng©n hµng vµ kÕt qu¶ rÊt kh¶ quan nhng míi chØ dõng l¹i ë c¸c ng©n hµng thÝ ®iÓm gåm së giao dÞch NHNN vµ 5 tØnh cha më réng ra toµn quèc do ®a sè c¸c ng©n hµng cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu vÒ trang bÞ kü thuËt vµ ®iÒu quan träng h¬n lµ vÒ tæ chøc thùc hiÖn. Do vËy, ®Ò nghÞ NHNN cÇn gióp ®ì c¸c NHTM cßn l¹i ®Ó cã ®ñ ®iÒu kiÖn tham gia thanh to¸n ®iÖn tö liªn Ng©n hµng.
3.2.2.3-KiÕn nghÞ víi NH§T&PT ViÖt Nam.
-§Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho chi nh¸nh NH§T&PT Cao B»ng ®øng v÷ng trªn th¬ng trêng kinh doanh vµ hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®îc giao ®Ò nghÞ trung ¬ng theo dâi vµ thêng xuyªn quan t©m chØ ®¹o, t¹o ®iÒu kiÖn cho chi nh¸nh vÒ mäi mÆt ho¹t ®éng nhÊt lµ c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n vÒ tin häc.
-Trung ¬ng hç trî chÝnh s¸ch ®Çu t phôc vô miÒn nói víi c¸c dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cã hiÖu qu¶, khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng KTXH cña tØnh. T¹o ®iÒu kiÖn cho chi nh¸nh vÒ ®Çu t mua s¾m c¸c tµi s¶n thiÕt bÞ m¸y mãc phôc vô cho ho¹t ®éng cña chi nh¸nh ®¶m b¶o tiÖn Ých, an toµn, thuËn lîi. Trung ¬ng quan t©m h¬n n÷a ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o ®Ó n©ng cao tr×nh ®é, n¨ng lùc cho c¸n bé thuéc c¸c tØnh miÒn nói.
3.2.2.4-KiÕn nghÞ víi NH§T&PT Cao B»ng .
Lµ mét chi nh¸nh cña NH§T&PT ViÖt Nam, trùc tiÕp tæ chøc ho¹t ®éng thanh to¸n trªn ®Þa bµn ®Ò nghÞ NH§T&PT Cao B»ng thùc hiÖn mét sè néi dung sau:
- HiÖn nay chi nh¸nh chØ cã mét héi së chÝnh ®Æt t¹i phè Xu©n Trêng thÞ x· Cao B»ng nªn t×nh h×nh H§V còng nh viÖc sö dông c¸c dÞch vô thanh to¸n cßn h¹n chÕ. H¬n n÷a trªn ®Þa bµn tØnh cßn cã mét NHTM kh¸c lµ NHNo& PTNT do cã lîi thÕ cã c¸c chi nh¸nh, phßng giao dÞch trùc thuéc nªn c¸c ho¹t ®éng cã thuËn lîi h¬n. §Çu n¨m 2003 NHNo& PTNT tØnh Cao B»ng ®· thùc hiÖn thanh to¸n biªn mËu trùc tiÕp t¹i 2 cöa khÈu lín t¹i Cao B»ng trong khi ®ã NH§T&PT Cao B»ng ph¶i thanh to¸n th«ng qua chi nh¸nh NH§T&PT L¹ng S¬n v× vËy khã cã thÓ gi÷ ®îc kh¸ch hµng. Bëi vËy chi nh¸nh nªn më réng quy m« ho¹t ®éng, më thªm c¸c phßng giao dÞch, chi nh¸nh trùc thuéc ®Æc biÖt lµ ë c¸c huyÖn biªn giíi cã cöa khÈu.
- §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thanh to¸n cÇn thêng xuyªn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, tÝch cùc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n tin häc, ngo¹i ng÷ cña c¸n bé. §Çu t thÝch ®¸ng cho n©ng cao c¬ së vËt chÊt vµ c«ng nghÖ ng©n hµng.
kÕt luËn
C«ng t¸c thanh to¸n lµ mét trong nh÷ng chøc n¨ng quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña ngµnh ng©n hµng vµ nã sÏ cã t¸c ®éng rÊt lín ®èi víi sù t¨ng trëng, ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay ®ang trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ th× tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ ®Æt lªn vai ngµnh ng©n hµng lµ ph¶i ®æi míi, c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. §Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®æi míi cña nÒn kinh tÕ vµ nhanh chãng hoµ nhËp víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn hung cña ThÕ giíi, ngµnh Ng©n hµng níc ta kh«ng ngõng më réng c¸c dÞch vô cung cÊp cho kh¸ch hµng. Trong xu thÕ ®ã th× ®Èy m¹nh c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt vµ më réng tµi kho¶n c¸ nh©n gi÷ mét vai trß quan träng. Nã ®· vµ ®ang lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cña ngµnh Ng©n hµng hiÖn nay. §Ó thùc hiÖn ®îc nhiÖm vô nµy, viÖc c¶i tiÕn, ®a ra c¸c c«ng cô thanh to¸n linh ho¹t, phï hîp víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ vµ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu thu hót kh¸ch hµng mµ ®Æc biÖt lµ kh¸ch hµng c¸ nh©n tíi më tµi kho¶n vµ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh.
Víi kÕt qu¶ cña b¶n kho¸ luËn nµy b¶n th©n em hy väng sÏ ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ kiÕn thøc cña m×nh vµo viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n cña thùc tiÔn ®Æt ra ®Æc biÖt lµ gãp phÇn hoµn thiÖn chÕ ®é TTKDTM trong NH§T&PT Cao B»ng nãi riªng vµ ë níc ta nãi chung, gãp phÇn ph¸t triÓn x· héi.
nhËn xÐt cña thñ trëng c¬ quan
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- NH007.doc