Khóa luận Một số ý kiến trao đổi hạch toán kế toán về tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ hàng hoá, dịch vụ tại Công ty TNHH Nhật Minh Quốc

høc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc. NhiÖm vô ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh cña c«ng ty lµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, kinh doanh th­¬ng m¹i dÞch vô, bu«n b¸n t­ liÖu s¶n xuÊt, t­ liÖu tiªu dïng, ký göi hµng ho¸, m«i giíi vËn t¶i, giao nhËn vËn t¶i... theo ®óng ph¸p luËt hiÖn hµnh cña nhµ n­íc vµ h­íng dÉn cña Bé th­¬ng m¹i nh»m ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña toµn x· héi vµ t¹o nguån hµng xuÊt khÈu gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n. §Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c nhiÖm vô trªn, C«ng ty cã quyÒn ký kÕt c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu víi c¸c b¹n hµng trong n­íc vµ n­íc ngoµi vÒ liªn doanh hîp t¸c ®Çu t­, ®ång thêi vay vèn cña c¸c Ng©n hµng, ®­îc ®Æt ®¹i diÖn chi nh¸nh c«ng ty ë trong vµ ngoµi n­íc theo luËt ph¸p cña ViÖt Nam vµ n­íc së t¹i. C«ng ty ®­îc quyÒn huy ®éng c¸c nguån vèn kh¸c nhau sö dông c¸c nguån vèn vµ nguån lùc ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô kinh doanh cña m×nh. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty ph¶i cã tr¸ch nhiÖm chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vµ Bé Th­¬ng M¹i, thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt trong hîp ®ång kinh tÕ ®· ký, kinh doanh theo môc ®Ých thµnh lËp cña c«ng ty vµ theo ngµnh nghÒ ®· ®¨ng ký kinh doanh. C«ng ty cßn nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn n©ng cao doanh thu, gi¶m chi phÝ, më réng thÞ tr­êng quèc tÕ. Néi dung ho¹t ®éng cña c«ng ty bao gåm: + Trùc tiÕp xuÊt khÈu vµ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng nh­: NÊm h­¬ng (ë c«ng ty nÊm h­¬ng Thiªn T©n): G¹ch men l¸t nÒn (ë C«ng ty TNHH Long Tai...), hµng thñ c«ng mü nghÖ... + Trùc tiÕp nhËp khÈu vµ nhËn uû th¸c nhËp khÈu c¸c mÆt hµng vËt t­, nhiªn liÖu, vËt liÖu x©y dùng, hµng tiªu dïng vµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i kÓ c¶ chuyÓn khÈu t¹m nhËp ®Ó t¸i xuÊt (cßn gäi lµ h×nh thøc phi mËu dÞch). + Giao nhËn vËn t¶i vµ m«i giíi vËn t¶i. + B¸n bu«n t­ liÖu s¶n xuÊt, t­ liÖu tiªu dïng... *. C¸c ph­¬ng thøc tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ ë c«ng ty C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc lµ mét c«ng ty kinh doanh th­¬ng m¹i víi nhiÒu mÆt hµng vµ chñng lo¹i phong phó, sè l­îng lín. V× vËy, viÖc cã tiªu thô ®­îc hµng ho¸ hay kh«ng cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi sù sèng cßn cña c«ng ty. Nh»m ®¹t môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn c«ng ty ®· ¸p dông rÊt nhiÒu h×nh thøc tiªu thô c¶ trong vµ ngoµi n­íc nh­ b¸n bu«n, b¸n hµng xuÊt khÈu vµ h×nh thøc nhËn ®¹i lý. - B¸n bu«n: §Æc tr­ng cña b¸n bu«n lµ b¸n víi sè l­îng lín, nh­ng hµng ho¸ ®­îc b¸n vÉn n»m trong lÜnh vùc l­u th«ng: Khi nghiÖp vô b¸n bu«n ph¸t sinh tøc lµ khi hîp ®ång kinh tÕ ®· ®­îc ký kÕt vÒ mÆt chÊt l­îng, chñng lo¹i vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c th× phßng XNK cña c«ng ty lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng. Ho¸ ®¬n ®­îc lËp lµm 3 liªn (®Æt giÊy than viÕt mét lÇn) mét liªn l­u t¹i cuèng (cã mµu ®en), liªn hai (mµu ®á) giao cho ng­êi mua, liªn ba (mµu xanh) ®­a vÒ phßng kÕ to¸n ®Ó ghi sæ. Phßng XNK còng cã thÓ lËp ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho, lo¹i ho¸ ®¬n nµy lËp 3 hay 4 liªn, sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n tr­ëng vµ thñ tr­ëng ®¬n vÞ ký duyÖt ®ãng ®Êu. Tr­êng hîp thanh to¸n ngay th× ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho ®­îc chuyÓn ®Õn cho thñ quü lµm thñ tôc tÝnh tiÒn. Thu tiÒn xong th× thñ quü ký tªn vµ ®ãng dÊu ®· thanh to¸n vµo tê ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho, liªn 1 l­u t¹i cuèng, liªn 2 giao cho ng­êi mua, liªn 3 thñ kho gi÷ l¹i ®Ó ghi vµo thÎ kho vµ ghi sæ kÕ to¸n. Liªn 4 chØ sö dông l­u hµnh néi bé kh«ng cã gi¸ trÞ thanh to¸n vµ ®i ®­êng Trong ph­¬ng thøc b¸n bu«n cã 2 h×nh thøc: B¸n bu«n qua kho: Theo h×nh thøc nµy, c«ng ty xuÊt hµng tõ kho giao trùc tiÕp cho ng­êi mua do bªn mua uû nhiÖm ®Õn nhËn hµng trùc tiÕp. Ng­êi mua cÇm ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho do c¸c phßng XNK lËp ®Õn kho ®Ó nhËn hµng. Hµng ho¸ ®­îc coi lµ tiªu thô khi ng­êi mua ®· nhËn hµng vµ ký x¸c nhËn trªn ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho viÖc thanh to¸n tiÒn hµng (b»ng tiÒn mÆt, ng©n phiÕu hay sÐc). B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng (b¸n trùc tiÕp t¹i c¶ng): C«ng ty cö ng­êi ë phßng kinh doanh ®i cïng víi ng­êi mua ®Õn c¶ng ®Ó nhËn hµng ®­a tõ tÇu xuèng. Sau ®ã chuyÓn giao hµng ho¸ t¹i c¶ng cho bªn mua. Chøng tõ b¸n hµng lµ ho¸ ®¬n b¸n hµng do phßng XNK lËp. Hµng ho¸ ®­îc coi lµ tiªu thô ngay khi ng­êi mua nhËn ®ñ hµng, ký x¸c nhËn trªn chøng tõ b¸n hµng cña c«ng ty, viÖc thanh to¸n cã thÓ lµ tiÒn mÆt, sÐc, ng©n phiÕu hoÆc giÊy nhËn nî cña kh¸ch hµng. - B¸n hµng xuÊt khÈu: XuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô chñ yÕu cña C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc. Kinh doanh xuÊt khÈu th­¬ng m¹i d­íi 2 h×nh thøc: XuÊt khÈu trùc tiÕp vµ xuÊt khÈu uû th¸c. XuÊt khÈu trùc tiÕp diÔn ra qua 2 giai ®o¹n: giai ®o¹n mua hµng vµ giai ®o¹n b¸n hµng ra n­íc ngoµi c¨n cø trªn 2 hîp ®ång lµ hîp ®ång ngo¹i vµ hîp ®ång néi. Tr­íc hÕt c«ng ty göi ®¬n chµo hµng sang thÞ tr­êng nh÷ng n­íc cã nhu cÇu mua hµng, ng­êi mua lËp thñ tôc hái hµng ®Ò nghÞ c«ng ty cho biÕt gi¸ c¶ vµ thñ tôc cÇn thiÕt kh¸c ®Ó mua hµng. Khi nhËn ®­îc ®¬n ®ßi hái hµng c«ng ty sÏ cung cÊp mÉu hµng, lËp thñ tôc chµo hµng (Offer) Trªn c¬ së ®¬n hái hµng vµ th­ chµo hµng cña c«ng ty ®­a ra, hai bªn sÏ ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång (hîp ®ång ngo¹i). Theo hîp ®ång ®· ký kÕt c«ng ty tiÕn hµnh thu mua hµng xuÊt khÈu, qu¸ tr×nh nµy ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc ký kÕt hîp ®ång mua b¸n xuÊt khÈu víi ng­êi b¸n trong n­íc hoÆc ký kÕt hîp ®ång thuª gia c«ng hµng xuÊt khÈu (hîp ®ång néi) hay t¹m nhËp ®Ó t¸i xuÊt. Sau khi nhËn ®­îc LC cña ng­êi nhËp khÈu qua ng©n hµng ViÖt Combank (VCB) hoÆc Eximbank (EIB), C«ng ty lµm thñ tôc xuÊt khÈu, chøng tõ gåm cã: + Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i ( Commercial Invoice) + VËn ®¬n ( Bill of lading) + B¶ng kª ®ãng gãi ( Packing list) + GiÊy chøng nhËn nguån gèc hµng ho¸ (Certificate of orgin) §©y lµ nh÷ng yªó tè quan träng ®Ó lµm c¨n cø khiÕu n¹i ®ång thêi c«ng ty mang bé chøng tõ ra ng©n hµng VCB hoÆc EIB (nh÷ng ng©n hµng nhËn L/C) NÕu LC kh«ng thÓ huû ngang (Irrevocable L/C) lµ lo¹i th­ tÝn dông sau khi ®· ®­îc ng©n hµng më th× kh«ng thÓ söa ®æi, bæ sung, huû bá trong thêi gian hiÖu lùc cña nã, nÕu ch­a cã sù tho¶ thuËn cña ng­êi mua, ng­êi b¸n vµ ng©n hµng më th­ tÝn dông . NÕu L/C lµ huû ngang (revocable L/C) lµ lo¹i th­ tÝn dông cã thÓ ®­îc “Ng©n hµng më L/C” söa ®æi hoÆc huû bá vµo bÊt kú lóc nµo kh«ng cÇn b¸o tr­íc ng­êi h­ëng lîi (th­êng lµ do ng­êi mua yªu cÇu söa ®æi hoÆc huû bá trong khi hµng ®ang ®­îc chuyÓn tr­íc khi xuÊt tr×nh chøng tõ hay chøng tõ ®· xuÊt tr×nh nh­ng ch­a thùc hiÖn thanh to¸n ). Chøng tõ sÏ ®­îc göi sang ng©n hµng th«ng b¸o LC, ng©n hµng nµy yªu cÇu ng­êi mua ký hèi phiÕu thanh to¸n tiÒn hµng ®ång thêi göi tiÒn cho ng©n hµng nhËn LC (VCB hoÆc EIB) ®Ó thanh to¸n. Khi nhËn ®­îc tiÒn ng©n hµng VCB hoÆc EIB sÏ göi giÊy b¸o cã vÒ c«ng ty.§©y còng lµ kh©u kÕt thóc qu¸ tr×nh xuÊt khÈu trùc tiÕp. XuÊt khÈu uû th¸c: Trong tr­êng hîp nµy c«ng ty kh«ng ph¶i tiÕn hµnh thu mua hµng xuÊt khÈu mµ chØ lµm ®¹i lý b¸n hµng giao cho bªn giao uû th¸c. ViÖc t×m b¹n hµng n­íc ngoµi cã thÓ diÔn ra theo hai c¸ch. Thø nhÊt: Gi÷a bªn giao uû th¸c vµ bªn n­íc ngoµi lµ kh¸ch hµng quen biÕt, bªn giao uû th¸c chØ uû th¸c cho c«ng ty xuÊt khÈu hé. Thø hai: Bªn giao uû th¸c cã nguån hµng xuÊt khÈu nh­ng ch­a cã thÞ tr­êng tiªu thô, hä nhê C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc t×m thÞ tr­êng tiªu thô mÆt hµng ®ã. NÕu c«ng ty chÊp nhËn, hai bªn sÏ ký hîp ®ång uû th¸c xuÊt khÈu. Tr×nh tù xuÊt khÈu hµng còng t­¬ng tù nh­ xuÊt khÈu trùc tiÕp. Khi kh¸ch hµng thanh to¸n cho bªn nhËn uû th¸c tiÒn thu vÒ b¸n hµng, sau khi ®· trõ hoa hång ®­îc h­ëng, nÕu bªn uû th¸c yªu cÇu c«ng ty cã thÓ nép thuÕ xuÊt khÈu hé, thanh to¸n c¸c phÝ trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu vµ thanh to¸n phÇn cßn l¹i cho bªn giao uû th¸c. C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n xuÊt khÈu hµng ho¸ mµ c«ng ty th­êng ¸p dông lµ: Ph­¬ng thøc nhê thu: Lµ ph­¬ng thøc mµ ng­êi b¸n sau khi hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng ®· ký ph¸t hèi phiÕu ®ßi tiÒn ng­êi mua nhê ng©n hµng thu hé sè tiÒn ghi trªn tê hèi phiÕu ®ã( hèi phiÕu – Draft hay Bill of exchange – lµ mét tê lÖnh tr¶ tiÒn v« ®iÒu kiÖn cña mét ng­êi gäi lµ ng­êi ký ph¸t ®Ó yªu cÇu ng­êi nµy tr¶ ngay hay trong thêi h¹n Ên ®Þnh sè tiÒn ghi trªn hèi phiÕu cho mét ng­êi x¸c ®Þnh lµ ng­êi h­ëng lîi) Cã hai lo¹i nhê thu : nhê thu phiÕu tr¬n vµ nhê thu kÌm chøng tõ Nhê thu phiÕu tr¬n (clean collection): Ng­êi b¸n nhê ng©n hµng thu hé tiÒn hèi phiÕu ë ng­êi mua nh­ng kh«ng kÌm theo ®iÒu kiÖn g×. Ph­¬ng thøc thanh to¸n nµy kh«ng ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi b¸n , v× viÖc thanh to¸n hoµn toµn phô thuéc vµo ng­êi mua ng©n hµng chØ dãng vai trß ng­êi trung gian ®¬n thuÇn. Th­êng dïng khi hai bªn mua b¸n tin cËy lÉn nhau hoÆc cïng trong néi bé mét C«ng ty. b. Nhê thu kÌm chøng tõ ( Documentary collection): Ng­êi b¸n sau khi hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng lËp bé chøng tõ thanh to¸n nhê thu, nhê ng©n hµng thu hé tiÒn cña tê hèi phiÕu víi ®iÒu kiÖn lµ nÕu ng­êi mua tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn th× ng©n hµng míi giao chøng tõ göi hµng cho ng­êi mua ®Ó hä nhËn hµng. Ph­¬ng thøc nµy gåm hai lo¹i nhá: - Nhê thu tr¶ tiÒn ®æi chøng tõ (Documentary against Payment-D/P) Ph­¬ng thøc nµy ®­îc dïng trong tr­êng hîp mua b¸n tr¶ tiÒn ngay , khi ng­êi mua tr¶ tiÒn hèi phiÕunh©n hµng bªn mua míi trao chøng tõ. -Nhê thu chÊp nhËn ®æi chøng tõ ((Documentary against Acception-D/A) Ph­¬ng thøc D/A ®­îc sö dông trong tr­êng hîp mua chÞu. khi ng­êi mua ®· ký hèi phiÕu chÊp nhËn sÏ tr¶ tiÒn th× sÏ ®­îc ng©n hµng trao chøng tõ göi hµng ®Ó nhËn hµng. Ph­¬ng thøc chuyÓn tiÒn (Remittance): Lµ ph­¬ng thøc ®¬n gi¶n ng­êi mua hay ng­êi tr¶ tiÒn yªu cÇu ng©n hµng chuyÓn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ng­êi nhÊt ®Þnh t¹i mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh b»ng th­ chuyÓn tiÒn ( Mail transfer –MT) hay ®iÖn chuyÓn tiÒn ( Telegraphic transfer-T/T)do anh ta chän. toµn bé chi phÝ chuyÓn tiÒn ng­êi mua chÞu , chuyÓn tiÒn b»ng ®iÖn nhanh h¬n nh­ng chi phÝ cao h¬n. Ph­¬ng thøc tµi kho¶n ghi sæ: Ng­êi b¸n sau khi giao hµng ( hoÆc cung cÊp dÞch vô ) cho ng­êi mua th× më mét quyÓn sæ ®Ó ghi nî ng­êi mua. ng­êi mua theo ®Þnh kú sÏ tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n b»ng ph­¬ng thøc chuyÓn tiÒn qua ng©n hµng Ph­¬ng thøc th­ b¶o ®¶m tr¶ tiÒn. Theo yªu cÇu cña ng­êi mua ng©n hµng cña ng­êi mua viÕt cho ng­êi b¸n mét l¸ th­ b¶o ®¶m sÏ tr¶ tiÒn ( nÕu ng­êi b¸n giao hµng cho ng­êi mua ®óng quy ®Þnh) §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc Phßng hµnh chÝnh C¸c chi nh¸nh Phßng kÕ to¸n Phßng kinh doanh Ban gi¸m ®èc Gi¸m ®èc Phã Gi¸m ®èc §Ó thùc hiÖn ®­îc nhiÖm vô còng nh­ néi dung ho¹t ®éng, C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc cã mét c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý nh­ sau: Gi¸m ®èc lµ ng­êi ®øng ®Çu, ®¹i diÖn hîp ph¸p cña c«ng ty tr­íc ph¸p luËt. Gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi ho¹t ®éng vÒ kÕt qu¶ kinh doanh, giao nép ng©n s¸ch, ®¶m b¶o ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty. Phã gi¸m ®èc phèi hîp víi kÕ to¸n tr­ëng gióp viÖc trùc tiÕp cho gi¸m ®èc trong c«ng t¸c qu¶n lý. Phßng hµnh chÝnh: thùc hiÖn viÖc lËp b¸o c¸o, phèi hîp víi phßng kinh doanh lµm c«ng t¸c ®iÒu tra th­¬ng nh©n, tiÕp kh¸ch, l­u tr÷ tµi liÖu, ph©n ph¸t tµi liÖu gióp gi¸m ®èc, ®ång thêi gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc t¹pvô kh¸c. C¸c chi nh¸nh: C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc cã hai chi nh¸nh ®¹i diÖn Chi nh¸nh t¹i H¶i Phßng: Chi nh¸nh nµy thùc hiÖn c«ng t¸c giao nhËn hµng cña c«ng ty, phèi hîp víi c¸c phßng nghiÖp vô ®¶m b¶o giao hµng chÝnh x¸c, kÞp thêi, gãp phÇn tÝch cùc thu hót kh¸ch hµng. Chi nh¸nh t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh: tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc më réng thÞ tr­êng, b¸m s¸t thÞ tr­êng néi ®Þa khai th¸c nhu cÇu t¹i chç, ®Èy m¹nh kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu. Phßng KÕ to¸n tµi vô: Cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc h¹ch to¸n kÞp thêi ®Çy ®ñ chÝnh x¸c toµn bé ho¹t ®éng cña c«ng ty vÒ mÆt tµi chÝnh. H¹ch to¸n chÝnh x¸c toµn bé kÕt qu¶ kinh doanh tõng nghiÖp vô, t×nh h×nh tµi s¶n, nguån vèn cña c«ng ty. §¶m b¶o cho viÖc qu¶n lý tiÒn hµng, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn sao cho ®¸p øng kÞp thêi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, sö dông cã hiÖu qu¶ tiÒn nhµn rçi, qu¶n lý chi tiªu chÆt chÏ, phôc vô thanh tra, kÓm tra tèt. Khèi kinh doanh gåm c¸c phßng ban sau + Phßng nghiÖp vô 1: Thùc hiÖn c«ng t¸c xuÊt khÈu + Phßng nghiÖp vô 2: Thùc hiÖn c«ng t¸c nhËp khÈu + Phßng giao nhËn: Thùc hiÖn c«ng viÖc dÈm b¶o kho an toµn, xuÊt nhËp hµng chÝnh x¸c, tæ chøc c«ng t¸c qu¶n lý kho vµ ph­¬ng tiÖn cho thuª chuyªn chë. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc. C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc lµ mét doanh nghiÖp cã qui m« lín ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn réng vµ ho¹t ®éng kinh doanh trong nhiÒu lÜnh vùc, cã c¸c chi nh¸nh t¹i H¶i Phßng... nªn h×nh thøc tæ chøc kÕ to¸n cña c«ng ty võa tËp trung võa ph©n t¸n. Víi ®Æc ®iÓm nh­ vËy nªn bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®­îc tæ chøc nh­ sau: Phßng kÕ to¸n trung t©m ®Æt t¹i v¨n phßng c«ng ty cã c¸c chøc n¨ng sau: Tæng hîp sè liÖu kÕ to¸n H­íng dÉn kiÓm tra toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n trong toµn c«ng ty Thùc hiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh ë bé phËn Phßng kÕ to¸n ë c¸c ®¬n vÞ chi nh¸nh Thùc hiÖn nhiÖm vô h¹ch to¸n kÕ to¸n vÒ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh t¹i ®¬n vÞ theo sù ph©n cÊp cña phßng kÕ to¸n trung t©m H×nh thøc sæ kÕ to¸n T¹i phßng kÕ to¸n trung t©m cña C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc ¸p dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký – Sæ c¸i. H»ng ngµy c¨n cø vµo chøng tõ gèc ®Ó vµo c¸c sæ kÕ to¸n (thÎ chi tiÕt tõng tµi kho¶n) Cuèi kú c¨n cø vµo c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n tõng bé phËn lËp b¶ng tæng hîp sè liÖu cña tõng tµi kho¶n ®Ó nép cho bé phËn kÕ to¸n tæng hîp. C¨n cø vµo b¶ng tæng hîp nµy, bé phËn kÕ to¸n tæng hîp vµo Sæ c¸i, sau ®ã c¨n cø vµo Sæ c¸i vµo c¸c b¸o c¸o quyÕt to¸n hµng quÝ vµ b¶ng c©n ®èi tµi kho¶n cña ®¬n vÞ (chi nh¸nh) göi vÒ ®Ó tõ ®ã lËp c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n kh¸c tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n (1) (1) (1) Sæ quü Sæ kÕ to¸n chi tiÕt Chøng tõ gèc (6) (6) (5) (5) (3) (3) (4) B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc B¶ng tæng hîp chi tiÕt (2) NhËt ký - Sæ c¸i B¸o c¸o kÕ to¸n Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu, kiÓm tra II/ Tæ chøc h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc §Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô, phßng kÕ to¸n C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc sö dông c¸c tµi kho¶n sau: TK511: Doanh thu tiªu thô hµng ho¸ TK1561: Chi phÝ thu mua TK1562: Chi phi thu mua TK157: Hµng göi b¸n TK131: Ph¶i thu cña ng­êi mua TK331: Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n TK33311: ThuÕ GTGT ph¶i nép TK632: Gi¸ vèn hµng b¸n TK641: Chi phÝ b¸n hµng TK642: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK911; X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Ngoµi ra phßng kÕ to¸n cßn më c¸c TK111, TK112, TK335... theo ®óng qui ®Þnh hiÖn hµnh cña bé tµi chÝnh KÕ to¸n tiªu thô hµng nhËp khÈu t¹i C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc th­êng sö dông ph­¬ng thøc b¸n th¼ng cho ng­êi mua t¹i c¶ng vµ b¸n qua kho KÕ to¸n b¸n hµng kh«ng qua kho VÝ dô: Ngµy 5/10/2000 C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc vµ c«ng ty VN Sports ®· ký kÕt mét hîp ®ång nh­ sau: C«ng ty VN Sports sÏ mua cña C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc 22 mÆt hµng (b×nh läc n­íc + m¸y b¬m n­íc bÓ b¬i). Khi hµng vÒ tíi c¶ng c«ng ty kh«ng cho nhËp kho mµ xuÊt trùc tiÕp cho C«ng ty VN Sports, trÞ gi¸ vèn lµ 6.800 USD x 14.530® =98.804.000® trÞ gi¸ b¸n lµ 6.840 USD x 14.530 =111.934.509® . ThuÕ GTGT ph¶i nép 11.193.451® -> tæng gi¸ ph¶i thanh to¸n lµ 123.128.060® . C«ng ty VN Sports ph¶i øng tr­íc 90.000.000 ngay sau khi ký kÕt hîp ®ång. Tr×nh tù h¹ch to¸n nh­ sau: Khi c«ng ty VN Sports nhËn hµng vµ ®ång ý thanh to¸n sè cßn l¹i b»ng tiÒn mÆt. th× kÕ to¸n c¨n cø vµo gi¸ b¸n lËp ho¸ ®¬n GTGT gåm 3 liªn: liªn1 (l­u), liªn 2 (Giao cho kh¸ch hµng), liªn 3 (dïng ®Ó thanh to¸n). §ång thêi c¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng, kÕ to¸n quü lËp phiÕu thu nh­ sau: (phiÕu thu ph¶i cã dÊu cña c«ng ty míi cã gi¸ trÞ vÒ mÆt ph¸p lý). Ho¸ ®¬n thuÕ GTGT vµ phiÕu thu kÕ to¸n ghi chÐp vµo NhËt ký sæ c¸i Sæ chi tiÕt gi¸ vèn hµng b¸n Sæ tiÒn mÆt Sæ theo dâi thuÕ GTGT Sæ chi tiÕt hµng ho¸ Sæ chi tiÕt b¸n hµng 1.2. KÕ to¸n b¸n bu«n qua kho Tr­êng hîp nµy, hµng ho¸ ®· vÒ nhËp kho cña ®¬n vÞ khi b¸n hµng kÕ to¸n ph¶i lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng (ho¸ ®¬n GTGT) ®ång thêi viÕt lÖnh xuÊt hµng giao cho bªn mua ®Ó bªn mua ®Õn kho nhËn hµng. VÝ dô: Ngµy 26/10/2000 C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc ký kÕt hîp ®ång víi c«ng ty TNHH Long Tµi nh­ sau: C«ng ty Long Tµi sÏ mua + 35 thïng g¹ch 20x25 (25407-A) + 306 thïng g¹ch 20x25 (52109-A) + 1009 thïng g¹ch 20x25 (52400-A) §¬n gi¸ cña mçi thïng lµ 57.386® TrÞ gi¸ b¸n lµ 77.471.100® ThuÕ xuÊt GTGT lµ 10% -> 77.471.100® x10% = 7.747.100® (§¬n vÞ sÏ thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n sau 2 th¸ng nhËn hµng Tr×nh tù h¹ch to¸n nh­ sau: 19/2/2000 Khi mÆt hµng g¹ch cña C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc cã t¹i kho, C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc b¸o cho c«ng ty Long Tµi biÕt vµ tr­íc khi xuèng kho lÊy hµng th× ng­êi cña c«ng ty Long Tµi ph¶i qua phßng kÕ to¸n cña C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc ®Ó lÊy phiÕu xuÊt hµng vµ ®ång thêi kÕ to¸n còng lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng (ho¸ ®¬n GTGT) cho bªn mua ®Ó bªn mua nhËn hµng C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT kÕ to¸n ghi vµo Sæ NhËt ký – Sæ c¸i Sæ chi tiÕt doanh thu (511) Sæ theo dâi thuÕ GTGT (33311) Sæ ph¶i thu cña kh¸ch hµng (131) Sæ chi tiÕt gi¸ vèn hµng b¸n (632) Sæ chi tiÕt hµng ho¸ (156) (MÉu sæ nh­ ®· ®­a ra ë vÝ dô trªn) Vµo ngµy 12/12/2000 C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc nhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña Ng©n hµng §Çu t­ vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam kÌm theo uû nhiÖm chi cho biÕt c«ng ty Long Tµi ®· chuyÓn tr¶ 85.218.210® th× kÕ to¸n c«ng ty l¹i c¨n cø vµo giÊy b¸o cã vµ uû nhiÖm chi cña Ng©n hµng ghi vµo NhËt ký – Sæ c¸i Sæ chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng Sæ tiÒn göi Ng©n hµng Do c«ng ty TNHH Long Tµi chuyÓn tr¶ tiÒn sím h¬n quy ®Þnh hîp ®ång ®· ký, v× vËy C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc ®· chi 300.000® b»ng tiÒn mÆt nh­ ®· tho¶ thuËn gi÷a hai bªn. 2.kÕ to¸n tiªu thô hµng xuÊt khÈu 2.1 KÕ to¸n qu¸ tr×nh xuÊt khÈu trùc tiÕp : Quy tr×nh thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt khÈu b¾t ®Çu tõ khi c«ng ty ký ®­îc hîp ®ång víi ®èi t¸c n­íc ngoµi. Theo hîp ®ång ®· ký C«ng ty tiÕn hµnh thu mua hµng xuÊt khÈu . VÝ dô: Ngµy 25/2/2000 C«ng ty NhËt Minh Quèc ký hîp ®ång sè 41030 víi c«ng ty ABD (Singapore) vÒ xuÊt khÈu thiÕc thái + Sè l­îng: 20,000 kg + §¬n gi¸ : 5,670 USD/ kg. ThuÕ xuÊt khÈu 0% + Tæng gi¸ trÞ hîp ®ång ( ®· cã thuÕ VAT) : 124.740 USD + §iÒu kiÖn giao hµng: FOB H¶i Phßng + Ph­¬ng thøc thanh to¸n: Th«ng qua L/C. - Ngµy 20/2/2000 C«ng ty ký hîp ®ång sè 11/PK-KN víi c«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô tiÓu thñ c«ng nghiÖp B¾c th¸i vÒ viÖc mua thiÕc thái xuÊt khÈu: + Sè l­îng : 20,000 kg . §¬n gi¸ 5.4 USD/kg (bao gåm c¶ bao b× ®ãng gãi ) + Tæng trÞ gi¸ hîp ®ång 108,000USD. Tû gi¸ quy ®æi 1USD = 14.541VN§ -Thanh to¸n : C«ng ty NhËt Minh Quèc sÏ thanh to¸n b»ng tiÒn göi ng©n hµng ngay khi hoµn tÊt thñ tôc xuÊt khÈu Ngµy 3/3/2000 C«ng ty nhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng th«ng b¸o kh¸ch hµng ®· chuyÓn sè tiÒn 124.740 USD vµo tµi kho¶n cña c«ng ty. KÕ to¸n ®· tiÕn hµnh ghi sæ ®ång thêi ghi bót to¸n nh­ sau: Nî TK 1121: 1 .733 .761. 260 Cã TK 511: 1.576.146.600 Cã TK 33311: 157.614.660 KÕ to¸n còng tiÕn hµnh ghi bót to¸n ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thu mua hµng xuÊt khÈu Nî TK 156 : 1.501.092.000 Nî TK 133 : 150.109.200 Cã TK 331 : 1.651.201.200 §ång thêi ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt khÈu: Nî TK 632 : 1.501.092.000 Cã TK156 : 1.501.092.000 Vµ chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì hµng : Nî TK 641 : 2.000.000 Cã TK111: 2.000.000 Song song víi viÖc ghi c¸c bót to¸n ph¶n ¸nh nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ , kÕ to¸n còng ph¶i tiÕn hµnh më sæ theo dâi hµng xuÊt khÈu (C¨n cø ®Ó ghi sæ lµ hép ®ång xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ phiÕu xuÊt kho , giÊy b¸o cã cña ng©n hµng ). §Ó cã ph­¬ng thøc thanh to¸n th«ng qua L/C c«ng ty ABD (Singapore) ®· ®Õn mét ng©n hµng t¹i n­íc ®ã lµm ®¬n göi “ng©n hµng më L/C” yªu cÇu ng©n hµng më L/C cho ng­êi b¸n - C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc (lµ ng­êi h­ëng lîi) C¨n cø vµo ®¬n, “Ng©n hµng më L/C” më L/C vµ th«ng b¸o néi cung L/C cho C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc biÕt vµ göi b¶n chÝnh L/C cho C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc th«ng qua Ng©n hµng Exim bank – Ng©n hµng mµ C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc cã giao dÞch. Ng©n hµng Exim bank th«ng b¸o néi dïng cho C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc biÕt vµ göi b¶n chÝnh L/C tíi. C«ng ty sau khi nhËn ®­¬c L/C thÊy cã ®iÓm nµo kh«ng chÊp nhËn ®­îc th× yªu cÇu c«ng ty ABD vµ “Ng©n hµng më L/C” söa ®æi, C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc lËp bé chøng tõ thanh to¸n vµ xuÊt tr×nh cho Ng©n hµng Exim bank. Ng©n hµng kiÓm tra vµ chuyÓn toµn bé chøng tõ thanh to¸n vµ sau khi xem xÐt thÊy hîp víi yªu cÇu cña L/C th× tr¶ tiÒn cho C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc. Ng©n hµng më L/C chuyÓn bé chøng tõ thanh to¸n cho c«ng ty ABD vµ yªu cÇu hoµn tr¶ l¹i tiÒn cho Ng©n hµng. C«ng ty ADB sau khi kiÓm tra bé chøng tõ thÊy phï hîp víi yªu cÇu cña L/C ®· hoµn tr¶ l¹i tiÒn cho Ng©n hµng më L/C. Nh­ vËy, cã thÓ thÊy tÝn dông chøng tõ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua Ng©n hµng, do ®ã thuËn lîi cho c¶ ng­êi mua vµ ng­êi b¸n. Th«ng th­êng néi dung cña th­ tÝn dông th­êng gåm nh÷ng ®iÒu kho¶n chñ yÕu sau: Tªn vµ ®Þa chØ cña ng­êi mua, ng­êi b¸n cña Ng©n hµng më L/C §Þa ®iÓm vµ ngµy më L/C Sè liÖu L/C, lo¹i L/C Sè tiÒn cña L/C Thêi h¹n hiÖu lùc, thêi h¹n tr¶ tiÒn vµ thêi h¹n giao hµng Nh÷ng néi dung vÒ hµng ho¸ nh­: tªn hµng, sè träng l­îng, gi¸ c¶, qui c¸ch phÈm chÊt, bao b×, ký hiÖu cña hµng ho¸ Nh÷ng néi dung vÒ giao nhËn vËn t¶i nh­: n¬i göi vµ n¬i giao hµng, c¸ch giao hµng, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i Nh÷ng néi dung quy ®Þnh vÒ bé chøng tõ thanh to¸n mµ ng­êi b¸n ph¶i xuÊt tr×nh: Tªn chøng tõ, sè l­îng cña mçi lo¹i, yªu cÇu lËp chøng tõ §iÒu kho¶n cam kÕt tr¶ tiÒn cña Ng©n hµng më L/C 2.2 KÕ to¸n qu¸ tr×nh xuÊt khÈu uû th¸c: Mét sè ®¬n vÞ tuy cã giÊy phÐp xuÊt khÈu nh­ng ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn nh­ lµ ch­a ký hîp ®ång víi n­íc ngoµi th× cã thÓ uû th¸c cho ®¬n vÞ cã chøc n¨ng xuÊt nhËp khÈu tiÕn hµnh xuÊt khÈu hµng ho¸ cña m×nh. Khi thùc hiÖn uû th¸c th× bªn uû th¸c vµ bªn nhËn uû th¸c ph¶i ký kÕt hîp ®ång víi nhau . VÝ dô: Ngµy 12/3/2000 C«ng ty NhËt Minh Quèc Ký mét hîp ®ång xuÊt khÈu uû th¸c víi c«ng ty kinh doanh hµng N«ng -L©m ë Tõ S¬n – Hµ B¾c .C«ng ty NhËt Minh Quèc nhËn xuÊt khÈu hé mÆt hµng quÕ vôn 5% tíi Basin Co., LTD +Sè l­îng 15 tÊn . §¬n gi¸ 2,55 USD/kg +Tæng trÞ gi¸ hîp ®ånglµ 38.250 USD +§iÒu kiÖn giao hµng : Theo gi¸ FOB H¶i Phßng +Hoa hång uû th¸c 1% +Chi phÝ ng©n hµng : 36 USD +Ph­¬ng thøc thanh to¸n : Nhê thu Ngµy 15/3 /2000TiÒn vµo tµi kho¶n c«ng ty 38.250 USD Tû gi¸ 14560 VN§/USD Sau khi ®· cã c¸c giÊy tê cÇn thiÕt C«ng ty NhËt Minh Quèc tiÕn hµnh më thñ tôc H¶i quan ®Ó xuÊt l« hµng trªn. Mäi chi phÝ liªn quan ®Õn l« hµng ®Òu ®­îc c«ng ty l­u gi÷ vµ ph¸t hµnh ho¸ ®¬n GTGT ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ nh­ ThuÕ xuÊt khÈu, thuÕ GTGT , PhÝ thñ tôc Ng©n hµng ...tr¶ l¹i cho C«ng ty uû th¸c cho NhËt minh Quèc. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ trªn kÕ to¸n cña c«ng ty lÇn l­ît ph¶n ¸nh trªn c¸c bót to¸n vµ ghi c¸c sæ liªn quan ®Õn nghiÖp vô ph¸t sinh . Khi nhËn hµng uû th¸c KÕ to¸n ghi: Nî TK 003: 556.920.000 ® Khi x¸c nhËn hµng ®· b¸n ®­îc hµng Cã TK 003: 556.920.000 ® §ång thêi ph¶n ¸nh sè hoa hång uû th¸c ®­îc h­ëng 38.250 x 1% x 14.560 = 5.569.200 ® Nî TK 1122: 6.126.120 Cã TK 511: 5.569.200 Cã TK 33311: 556.920 Sè tiÒn tr¶ l¹i cho ®¬n vÞ uû th¸c Nî TK 1122 : 550.793.880 Cã TK 3388: 550.793.880 §Ó theo dâi s¸t sao qu¸ tr×nh xuÊt khÈu do ®¬n vÞ kh¸c uû th¸c C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc ®· më sæ theo dâi chi tiÕt theo tõng hîp ®ång víi tõng ®¬n vÞ uû th¸c. 3. KÕ to¸n trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc qu¶n lý hµng nhËp kho theo tõng l« hµng. V× vËy trÞ gi¸ hµng xuÊt kho ®­îc lÜnh theo ph­¬ng ph¸p ghi gi¸ thùc tÕ ®Ých danh. TrÞ gi¸ Gi¸ vèn PhÝ Chi phÝ vèn hµng = hµng + nhËp + thu mua xuÊt b¸n nhËp khÈu khÈu Trong ®ã Gi¸ vèn hµng = Gi¸ CIF +ThuÕ nhËp khÈu +ThuÕ VAT nhËp khÈu V× c«ng ty tÝnh theo ®¬n gia thùc tÕ ®Ých danh cña tõng l« hµng nªn bé phËn kÕ to¸n sÏ tÝnh gi¸ cô thÓ cho tõng lo¹i hµng ho¸ trong l« hµng ®ã dùa theo ®¬n gi¸ quy ®Þnh trong hîp ®ång gi÷a c«ng ty víi b¹n hµng vµ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: §¬n gi¸ Gi¸ trÞ hîp ®ång ngo¹i x tû gi¸ hèi ®o¸i hµng = nhËp khÈu Sè l­îng nhËp §¬n gi¸ vèn Gi¸ CIF x tû gi¸ quy ®æi + thuÕ + chi phÝ mua hµng xuÊt = tiªu thô Sè l­îng nhËp Chi phÝ mua hµng bao gåm: PhÝ chuyÓn tiÒn, phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp 4. Chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ b¸n hµng lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸ lao vô dÞch vô trong kú nh­ chi phÝ nh©n viªn, b¸n hµng... Chi phÝ b¸n hµng ®­îc theo dâi vµ kÕt chuyÓn sang TK911 – X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 5. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc tËp hîp vµo cuèi mçi quÝ, sau ®ã chi phÝ qu¶n lý sÏ ®­îc kÕt chuyÓn sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong c«ng ty gåm cã: L­¬ng bé phËn qu¶n lý, chi phÝ ®å dïng v¨n phßng, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. 6. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô T¹i c«ng ty x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh hµng tiªu thô ®­îc thÓ hiÖn theo tõng thêi kú (th­êng lµ 1 quý, 1 n¨m), ë c«ng ty lµ mét n¨m tµi chÝnh chø kh«ng x¸c ®Þnh theo tõng nghiÖp vô tiªu thô. C«ng thøc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: KÕt qu¶ Doanh TrÞ gi¸ CPBH CPQLDN CphÝ chê ho¹t ®éng = thu - vèn hµng - cña hµng - cña sè hµng – k/c tiªu thô thuÇn xuÊt b¸n ®· b¸n ®· b¸n (nÕu cã) Theo mÉu sè B02-DN , ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 167/2000/Q§-BTC ngµy 25/10/2000, kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau (Trang bªn) Ngoµi viÖc theo dâi c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh trong ngµy kÕ to¸n cËp nhËp vµo sæ s¸ch nh­ Bé tµi chÝnh qui ®Þnh th× mçi th¸ng kÕ to¸n cña c«ng ty cßn ph¶i lËp b¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô mua vµo (BiÓu mÉu: ) B¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra (BiÓu mÉu:) §Ó tõ dã x¸c ®Þnh ®­îc sè thuÕ GTGT ph¶i nép ®­îc khÊu trõ hµng th¸ng (BiÓu mÉu:) Tõ nh÷ng b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô mua vµo vµ b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra, kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®­îc sè thuÕ GTGT khÊu trõ, thuÕ GTGT ph¶i nép, ®· nép cña hµng ho¸ (BiÓu mÉu) C¸c bót to¸n ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ, sè thuÕ GTG ta ph¶i nép Tr­êng hîp sè thuÕ GTGT ®Çu vµo nhá h¬n sè thuÕ GTGT ph¶i nép VÝ dô: Sè thuÕ GTGT ®Çu ra trong th¸ng 4 lµ: 57.000.000 ® Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo lµ 25.000.000 + Bót to¸n 1: KÕt chuyÓn toµn bé sè thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ trong th¸ng Nî TK 3331: 25.000.000 Cã TK133: 25.000.000 + Bót to¸n 2: Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®· nép trong kú Nî TK 3331: 22.000.000 Cã TK 111: 22.000.000 Tr­êng hîp sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ lín h¬n sè thuÕ ph¶i nép VÝ dô: Th¸ng 4 n¨m 2001 t¹i C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc cã Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo lµ: 23.121.391®. Sè thuÕ GTGT ®Çu ra lµ: 22.424.466® Bót to¸n 1: KÕt chuyÓn ®óng b»ng sè nép Nî TK 3331: 22.424.466 Cã TK 133: 22.424.466 Sè thuÕ ®­îc khÊu trõ cßn l¹i 696.925® sÏ ®­îc khÊu trõ vµo th¸ng sau. NÕu trong 3 th¸ng liªn tôc, th­êng xuyªn sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ lín h¬n sè thuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép th× doanh nghiÖp sÏ lµm thñ tôc yªu cÇu c¬ quan thuÕ hoµn l¹i sè thuÕ GTGT ch­a ®­îc khÊu trõ theo quy ®Þnh cña luËt thuÕ GTGT PhÇn thø ba mét sè ý kiÕn trao ®æi vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n vÒ tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô hµng ho¸, dÞch vô t¹i c«ng ty tnhh nhËt minh quèc I. §¸nh gi¸ chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô vµ thùc tr¹ng tæ chøc h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ t¹i C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc . 1. VÒ ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸. Trong nh÷ng n¨m võa qua, C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc ®· tr¶i qua nh÷ng giai ®o¹n thuËn lîi vµ khã kh¨n, nh÷ng b­íc th¨ng trÇm vµ nhiÒu biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, nh÷ng thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña nhµ n­íc. Tuy nhiªn, C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc vÉn gÆt h¸i nh÷ng thµnh tÝch to lín ®Æc biÖt trong lÜnh vùc tiªu thô hµng ho¸. Doanh thu vÒ tiªu thô t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m: n¨m 1997 ®¹t 200 tû ®ång, n¨m 1998 cho dï bÞ ¶nh h­ëng bëi cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh ë khu vùc vµ trªn thÕ giíi nh­ng møc doanh thu vÒ tiªu thô vÉn ®¹t 220 tû ®ång vµ n¨m 1999 lµ 210 tû ®ång, n¨m 2000 lµ 323 tû ®ång vµ dù tÝnh doanh thu sÏ ®¹t ®­îc vµo n¨m 2001 lµ 390 tû ®ång. Cã ®­îc c¸c thµnh tÝch kÓ trªn, c«ng ty ®· kh«ng ngõng më réng thÞ tr­êng tiªu thô, khai th¸c triÖt ®Ó nh÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng ®ång thêi cã c¸c chÝnh s¸ch tho¶ ®¸ng ®Ó ngµy cµng g¾n bã víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt ®Ó nh»m t¹o nguån hµng ®Ó tiªu thu mét c¸ch æn ®Þnh l©u dµi. 2. VÒ c«ng t¸c tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: KÕ to¸n lµ c«ng cô h÷u hiÖu trong qu¶n lý kinh doanh s¶n xuÊt kinh doanh, v× vËy viÖc h¹ch to¸n mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý lµ rÊt quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp T¹i C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc ®· lùa chän h×nh thøc h¹ch to¸n kÕ to¸n theo m« h×nh kÕ to¸n võa tËp trung, võa ph©n t¸n C«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty ®­îc tæ chøc kh¸ quy cñ, cã kÕ ho¹ch s¾p xÕp vµ chØ ®¹o tõ trªn xuèng d­íi, ®Æc biÖt lµ theo sù ph©n cÊp cña phßng kÕ to¸n c«ng ty, c¸c chi nh¸nh sÏ h¹ch to¸n theo ph­¬ng thøc ®Çy ®ñ, tõ ®ã viÖc lËp ra c¸c b¸o c¸o nhanh chãng ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, kÞp thêi cho yªu cÇu qu¶n lý trong c«ng ty, gióp cho l·nh ®¹o c«ng ty chØ ®¹o kÞp thêi s¸t víi nghiÖp vô kinh doanh, ®¶m b¶o ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. KÕ to¸n c«ng ty còng kh«ng ngõng t×m tßi hoµn thiÖn vµ n©ng cac ®Ó ®¸p øng víi nhu cÇu kinh doanh ngµy mét ®a d¹ng cña c«ng ty. Víi hÖ thèng kÕ to¸n cña c«ng ty hiÖn nay th× viÖc h¹ch to¸n doanh thu vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô liªn quan ®Õn viÖc x¸c ®Þnh lîi nhuËn vµ thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ ®èi víi nhµ n­íc ViÖt Nam rÊt nh¹y bÐn, linh ho¹t ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty. 3) VÒ tæ chøc kÕ to¸n ho¹t ®éng tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ 3.1) ¦u ®iÓm: KÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ë C«ng ty ®­îc tiÕn hµnh t­¬ng ®èi hoµn chØnh. - §èi víi kh©u tæ chøc ho¹ch to¸n ban ®Çu: + C¸c chøng tõ sö dông trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n ban ®Çu ®Òu phï hîp víi yªu cÇu nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµ c¬ së ph¸p lý cña nghiÖp vô. + C¸c chøng tõ ®Òu sö dông ®óng mÉu cña Bé Tµi chÝnh ban hµnh, nh÷ng th«ng tin kinh tÕ vÒ néi dung c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµo chøng tõ. + C¸c chøng tõ ®Òu ®­îc kiÓm tra, gi¸m s¸t chÆt chÏ, hoµn chØnh vµ xö lý kÞp thêi. + C«ng ty cã kÕ ho¹ch lu©n chuyÓn chøng tõ t­¬ng ®èi tèt, c¸c chøng tõ ®­îc ph©n lo¹i, hÖ thèng ho¸ theo c¸c nghiÖp vô, theo tr×nh tù thêi gian tr­íc khi ®i vµo kh©u l­u tr÷. §Ó phï hîp víi t×nh h×nh vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty, kÕ to¸n ®· më c¸c tµi kho¶n cÊp 2, cÊp 3 nh»m ph¶n ¸nh mét c¸ch chi tiÕt, cô thÓ h¬n t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c lo¹i tµi s¶n cña C«ng ty vµ gióp cho kÕ to¸n thuËn tiÖn h¬n trong viÖc ghi chÐp mét c¸ch ®¬n gi¶n, râ rµng vµ mang tÝnh thuyÕn phôc, gi¶m nhÑ ®­îc phÇn nµo khèi l­îng c«ng viÖc kÕ to¸n, tr¸nh ®­îc sù nhÇm lÉn chång chÐo trong c«ng viÖc ghi chÐp kÕ to¸n. + C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn ®Ó h¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô lµ hîp lý v× C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh lín , c¸c nghiÖp vô tiªu thô ph¸t sinh trong ngµy nhiÒu, kh«ng thÓ ®Þnh kú míi tiÕn hµnh h¹ch to¸n. - §èi víi c«ng t¸c tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch: + C«ng ty ®· ¸p dông ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm kÕ to¸n trªn m¸y nªn ®· gi¶m bít khèi l­îng c«ng viÖc ghi chÐp trªn sæ s¸ch, ®¶m b¶o cung cÊp sè liÖu nhanh chãng, chÝnh x¸c. + C«ng ty sö dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký sæ c¸i. Tuy nhiªn h×nh thøc sæ nµy còng ®­îc kÕ to¸n c«ng ty thay ®æi c¶i tiÕn cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty. Mçi nh©n viªn kÕ to¸n theo dâi chÞu tr¸ch nhiÖm mét sè tµi kho¶n nhÊt ®Þnh, thuËn tiÖn cho viÖc ®èi chiÕu vµ kiÓm tra, gióp cho kÕ to¸n tr­ëng n¾m b¾t ®­îc chi tiÕt nhanh chãng c¸c kho¶n môc ph¸t sinh. Tãm l¹i, tæ chøc h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô lµ néi dung quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty. Nã liªn quan ®Õn c¸c kho¶n thu nhËp thùc tÕ vµ phÇn ph¶i nép cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc, ®ång thêi nã ph¶n ¸nh sù vËn ®éng cña tµi s¶n, tiÒn vèn cña c«ng ty trong l­u th«ng. 3.2 Tån t¹i Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm cña tæ chøc, qu¶n lý qu¸ tr×nh tiªu thô còng nh­ tæ chøc h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ mµ C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc ®¹t ®­îc cßn cã nh÷ng tån t¹i mµ c«ng ty cã kh¶ n¨ng c¶i tiÕn vµ cÇn hoµn thiÖn nh»m ®¸p øng tèt h¬n n÷a yªu cÇu trong c«ng t¸c qu¶n lý cña c«ng ty MÆc dï vÒ c¬ b¶n, c«ng ty ®· tæ chøc tèt viÖc h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ nh­ng ë c«ng ty vÉn cã mét sè thiÕu sãt sau: Thø 1: ViÖc sö dông vµ h¹ch to¸n vµo mét sè c¸c tµi kho¶n c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh cßn ch­a hîp lý ¶nh h­ëng tíi b¸o c¸o quyÕt to¸n, ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn trong kú kÕ to¸n. Cô thÓ lµ viÖc h¹ch to¸n chi phÝ thu mua hµng ho¸ ®Ó b¸n cho kh¸ch hµng lµ ch­a hîp lý. Thø 2: Do ®Æc ®iÓm kinh doanh C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc cã mét sè l­îng kh¸ch hµng tr¶ chËm kh¸ lín nh­ng c«ng ty kh«ng tiÕn hµnh trÝch kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi, ®iÒu nµy ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô. Thø 3: C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh víi nhiÒu nghiÖp vô h¹ch to¸n liªn quan ®Õn ngo¹i tÖ nh­ng thùc tÕ c«ng ty kh«ng sö dông TK413 “Chªnh lÖch tû gi¸” ®Ó ph¶n ¸nh. §iÒu nµy ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cña c¸c mÆt hµng ®­îc thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ Thø 4: C«ng ty th­êng ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho hµng tiªu thô vµo cuèi th¸ng mµ kh«ng ph©n bæ 2 lo¹i chi phÝ nµy cho tõng mÆt hµng tiªu thô, v× vËy kh«ng x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ tiªu thô cña tõng mÆt hµng ®Ó cã kÕ ho¹ch kinh doanh phï hîp Thø 5: C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh th­¬ng m¹i, ®Ó tiÕn hµnh kinh doanh kh«ng nhiÒu tr­êng hîp c«ng ty ph¶i tiÕn hµnh mua s¶n phÈm hµng ho¸ nhËp kho sau ®ã míi ®em ®i tiªu thô. §iÒu nµy cã thÓ dÉn ®Õn sù gi¶m gi¸ cña hµng trong kho (Trong tr­êng hîp thÞ tr­êng ng­êi tiªu dïng kh«ng cßn quan t©m ®Õn lo¹i hµng ®ã). Tuy nhiªn kÕ to¸n ë c«ng ty l¹i kh«ng tiÕn hµnh trÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. ii/ mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn tæ chøc h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®inh kÕt qu¶ tiªu thô ë c«ng ty nhËt minh quèc 1.ChuyÓn ®óng tµi kho¶n Theo c¸ch h¹ch to¸n ë c«ng ty hiÖn nay th× khi mua hµng ho¸ ®Ó b¸n cho kh¸ch hµng toµn bé chi phÝ thu mua cho lo¹i hµng ho¸ nµy kÕ to¸n ®­a vµo TK 6418 lµ ch­a chÝnh x¸c. Theo Bé tµi chÝnh qui ®Þnh th×: TK1561: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ cña hµng ho¸ TK1562: Ph¶n ¸nh chi phÝ thu mua hµng ho¸. Do ®ã, doanh nghiÖp nªn ph¶n ¸nh chi phÝ thu mua hµng ho¸ vµo TK1562 cho phï hîp 2. LËp kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi Trªn thùc tÕ t¹i C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc cã tíi 60% kh¸ch hµng chÞu tiÒn hµng. Bªn c¹nh ®ã , C«ng ty ®· gÆp t×nh tr¹ng mét sè kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n tiÒn hµng xong v× mét sè lÝ do mµ kh«ng cã hoÆc khã cã kh¶ n¨ng tr¶ nî cho C«ng ty. T×nh tr¹ng nµy ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi viÖc gi¶m doanh thu cña C«ng ty. V× vËy, ®Ó gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n th× chuyªn ®Ò nµy còng xin ®­a ra mét ph­¬ng ¸n nh­ sau: C«ng ty nªn dù tÝnh kho¶n nî cã kh¶ n¨ng khã ®ßi, tÝnh to¸n lËp dù phßng ®Ó ®¶m b¶o sù phï hîp gi÷a doanh thu vµ chi phÝ trong kú.Cuèi mçi niªn ®é kÕ to¸n ph¶i dù tÝnh sè nî cã kh¶ n¨ng khã ®ßi ®Ó lËp dù phßng. C¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi ph¶i cã tªn , ®Þa chØ , néi dung tõng kho¶n nî , sè tiÒn ph¶i thu cña tõng con nî trong ®ã ghi râ sè nî ph¶i thu khã ®ßi cña tõng con nî. §ång thêi doanh nghiÖp ph¶i cã chøng tõ gèc hoÆc x¸c nhËn cña con nî vÒ sè tiÒn cßn nî ch­a tr¶ ( Hîp ®ång kinh tÕ, khÕ ­íc vay nî, b¶n thanh lý hîp ®ång, cam kÕt nî , ®èi chiÕc c«ng nî ..) . §©y lµ c¸c kho¶n nî ®· qu¸ h¹n hai n¨m kÓ tõ ngµy ®Õn h¹n thu nî doanh nghiÖp ®· ®ßi nhiÒu lÇn nh­ng vÉn kh«ng thu ®­îc. Tr­êng hîp ®Æc biÖt, tuy ch­a qu¸ h¹n hai n¨m nh­ng con nî ®ang trong thêi gian xem xÐt , gi¶i thÓ, ph¸ s¶n hoÆc cã c¸c dÊu hiÖu kh¸c nh­ bá trèn hoÆc ®ang bÞ giam gi÷, xÐt hái .. th× còng ®­îc coi lµ nî khã ®ßi. møc dù phßng c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi tèi ®a kh«ng v­ît qu¸ 20% tæng sè d­ nî ph¶i thu cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm cuèi n¨m vµ b¶o ®¶m cho doanh nghiÖp kh«ng bÞ lç. C¸c kho¶n nî khã ®ßi ®­îc xö lý xo¸ sæ khi cã c¸c b»ng chøng sau: + §èi víi con nî lµ ph¸p nh©n : Ph¶i cã quyÕt ®Þnh cña toµ ¸n cho xö lý ph¸ s¶n hay quyÕt ®Þnh cña cÊp cã thÈm quyÒn vÒ gi¶i thÓ doanh nghiÖp hoÆc c¸c quyÕt ®Þnh kh¸c cña c¬ quan cã thÈm quyÒn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt . + §èi víi con nî lµ thÓ nh©n : Con nî ®ang tån t¹i nh­ng cã ®ñ chøng minh kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî hoÆc cã lÖnh truy n· hay x¸c nhËn cña c¬ quan ph¸p luËt ®èi víi nh÷ng con nî ®· bá trèn hoÆc ®ang thi hµnh ¸n hoÆc con nî ®· chÕt kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî ( kÌm theo x¸c nhËn cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng) Sè dù phßng Tæng sè TØ lÖ ph¶i ph¶i trÝch thu lËp = doanh thu x thu khã ®ßi cho n¨m tíi b¸n chÞu ­íc tÝnh Ph­¬ng ph¸p ­íc tÝnh ®èi víi kh¸ch hµng ®¸ng ngê (dùa vµo thêi gian qu¸ h¹n thùc tÕ): Sè dù phßng cÇn Sè nî ph¶i thu Tû lÖ ­íc tÝnh ph¶i trÝch lËp cho kh¸ch = cña kh¸ch hµng x kh«ng thu ®­îc hµng ®¸ng ngê i ®¸ng ngê i ë kh¸ch hµng i C¸c kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi ®­îc theo dâi ë TK 139 “Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi”. KÕt cÊu cña TK 139 nh­ sau: Bªn nî: + C¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi kh«ng thu ®­îc ph¶i xö lý xo¸ nî. + KÕt chuyÓn sè chªnh lÖch vÒ dù phßng ph¶i thu khã ®ßi ®· lËp kh«ng sö dông cßn l¹i ®Õn cuèi niªn ®é kÕ to¸n lín h¬n sè ph¶i trÝch lËp dù phßng cho niªn ®é sau. Bªn cã : Sè dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi tÝnh vµo chi phÝ. Sè d­ bªn cã : Sè dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi cßn l¹i cuèi kú. NghiÖp vô trÝch lËp dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi ®­îc h¹ch to¸n nh­ sau: - C¨n cø vµo qui ®Þnh cña c¬ chÕ tµi chÝnh, cuèi niªn ®é kÕ to¸n, kÕ to¸n tÝnh dù phßng cho c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi. Nî TK 642.6 : Chi phÝ dù phßng. Cã TK 139 : Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. - Trong h¹ch to¸n, nÕu cã kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi ®· thùc sù kh«ng thÓ thu nî ®­îc, c¨n cø vµo nh÷ng v¨n b¶n x¸c nhËn, cã chøng cø ph¸p lý, kÕ to¸n c«ng ty lµm thñ tôc xo¸ nî theo qui ®Þnh. Khi ®­îc phÐp xo¸ nî ghi: a.Nî TK 6426 : Chi phÝ dù phßng Cã TK 131 : Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 138 : Ph¶i thu kh¸c b.Nî TK 004: Nî khã ®ßi ®· xö lý. - Khi tÝnh sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi sau niªn ®é, ghi: + Tr­êng hîp sè dù phßng cÇn lËp cho niªn ®é sau Ýt h¬n sè dù phßng ®· lËp cña niªn ®é tr­íc th× sè chªnh lÖch ®­îc hoµn nhËp vµo thu nhËp bÊt th­êng, ghi: Nî TK 139 : Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi Cã TK 721 : Thu nhËp bÊt th­êng. + Tr­êng hîp sè dù phßng cÇn lËp cho niªn ®é sau nhiÒu h¬n sè dù phßng ®· lËp cña niªn ®é tr­íc th× sè ph¶i lËp dù phßng bæ sung, ghi: Nî TK 6426 : Chi phÝ dù phßng Cã TK 139 : Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi - §èi víi nh÷ng kho¶n ph¶i thu khã ®ßi ®· ®­îc xö lý xo¸ nî nÕu kh¸ch hµng tr¶ l¹i, khi thu tiÒn kÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112 Cã TK 721 : Thu nhËp bÊt th­êng. §ång thêi ghi vµo bªn Cã TK 004 : Nî khã ®ßi ®· xö lý . 3. Sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n trong thanh to¸n cã dïng ngo¹i tÖ: C«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh vµ XNK nªn viÖc sö dông ngo¹i tÖ trong thanh to¸n lµ rÊt th­êng xuyªn. Tuy nhiªn, thùc tÕ hiÖn nay kÕ to¸n ë C«ng ty l¹i kh«ng sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n ®Ó h¹ch to¸n ngo¹i tÖ. Do vËy khi hµng xuÊt khÈu ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô, kÕ to¸n ghi: Nî TK 632 : Gi¸ vèn hµng x¸c ®Þnh lµ tiªu thô Cã TK 156 : Hµng ho¸ x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. Nh­ng kÕ to¸n ch­a ghi bót to¸n ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng xuÊt khÈu. ChØ khi nhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña ng©n hµng vÒ kho¶n tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 112 : Tæng sè tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n Cã TK 511 : Doanh thu theo tû gi¸ thùc tÕ Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ph¶i nép. NÕu kh¸ch hµng thanh to¸n ngoµi kú kinh doanh, kÕ to¸n sÏ tÝnh sai kÕt qu¶ h¹ch to¸n tiªu thô, tõ ®ã ph¶n ¸nh kh«ng ®óng thùc tr¹ng tiªu thô hµng ho¸ cña C«ng ty. Do vËy, ®Ó theo dâi ngo¹i tÖ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô mét c¸ch chÝnh x¸c, Kho¸ luËn ®Ò nghÞ c«ng ty nªn dïng tû gi¸ h¹ch to¸n ®Ó h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn ngoaÞ tÖ. Khi dïng tû gi¸ h¹ch to¸n kÕ to¸n c«ng ty ph¶i tu©n theo mét sè nguyªn t¾c sau: - §èi víi tiÒn ngo¹i tÖ (TK 1112, TK 1122), nî ph¶i thu (TK 131) , nî ph¶i tr¶ (TK 331) cã gèc ngo¹i tÖ ®­îc ghi sæ theo tØ gi¸ h¹ch to¸n. - §èi víi doanh thu xuÊt khÈu (TK 511) th× sè ngo¹i tÖ ®­îc qui ®æi ra tiÒn ViÖt Nam ®ång vµ ghi sæ theo tØ gi¸ thùc tÕ thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô. - §iÒu chØnh tû gi¸ ngo¹i tÖ ngµy cuèi kú: tiÒn nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ cßn d­ ®­îc ®iÒu chØnh vÒ tû gi¸ thùc tÕ ngµy cuèi kú so víi tû gi¸ thùc tÕ cuèi kú ®­îc ®iÒu chØnh t¨ng gi¶m c¸c ®èi t­îng trªn ®ång thêi ghi riªng kho¶n chªnh lÖch do chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ chê xö lý b¶o toµn vèn vµo thêi ®iÓm thÝch hîp. - Nguyªn t¾c ph¶n ¸nh nguyªn tÖ: C¸c kho¶n tiÒn thu chi b»ng ngo¹i tÖ cÇn ®­îc theo dâi nguyªn tÖ chi tiÕt ngoµi hÖ thèng sæ ghi chÐp, th­êng gäi lµ ghi tµi kho¶n ngoµi b¶ng c©n ®èi, ®Ó biÕt sè ngo¹i tÖ biÕn ®éng trong kú vµ cßn l¹i ë mäi thêi ®iÓm. §Ó theo dâi chªnh lÖch tØ gi¸ vµ sè nguyªn tÖ thu, chi trong kú, kÕ to¸n sö dông TK 413 ‘Chªnh lÖch tû gi¸” vµ tµi kho¶n ngoµi b¶ng TK 007 “Ngo¹i tÖ c¸c lo¹i”. KÕt cÊu cña 2 tµi kho¶n trªn nh­ sau: * TK 413 “Chªnh lÖch tû gi¸”. Bªn nî: + Chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh gi¶m cña vèn b»ng tiÒn, vËt t­, hµng ho¸ cã gèc ngo¹i tÖ vµ nî ph¶i thu. + Chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh t¨ng cña c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶. + Xö lý chªnh lÖch tû gi¸ khi cã quyÕt ®Þnh xö lý cña c¬ quan cã thÈm quyÒn. Bªn cã: + Chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh t¨ng cña vèn b»ng tiÒn, vËt t­, hµng ho¸ cã gèc ngo¹i tÖ vµ nî ph¶i thu. + Chªnh lÖnh tû gi¸ ph¸t sinh gi¶m cña c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ + Xö lý chªnh lªch tû gi¸ khi cã quyÕt ®Þnh xö lý cña c¬ quan cã thÈm quyÒn. Sè d­ bªn Nî: Chªnh lÖch tû gi¸ cÇn ph¶i ®­îc xö lý. Sè d­ bªn Cã: Chªnh lÖch tû gi¸ cßn l¹i. * TK 007 “Ngo¹i tÖ c¸c lo¹i” Bªn Nî: Sè ngo¹i tÖ thu vµo (nguyªn tÖ) Bªn cã : Sè ngo¹i tÖ xuÊt ra (nguyªn tÖ) Sè d­ bªn Nî: Sè ngo¹i tÖ cßn l¹i (nguyªn tÖ). Nh­ vËy, doanh thu tiªu thô hµng ho¸ thu b»ng ngo¹i tÖ sÏ ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: - Tr­êng hîp kh¸ch hµng tr¶ tiÒn ngay: + NÕu tû gi¸ h¹ch to¸n lín h¬n tû gi¸ thùc tÕ. Nî TK 1112, 1122 : Sè tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n (theo tû gi¸ h¹ch to¸n) CãTK 511 : Doanh thu (theo tû gi¸ thùc tÕ). Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ph¶i nép. Cã TK 413 : Chªnh lÖch tØ gi¸ §ång thêi ghi ®¬n: Nî TK 007 : Nguyªn tÖ ®· thu + NÕu tû gi¸ h¹ch to¸n nhá h¬n tû gi¸ thùc tÕ: Nî TK 1112, 1122 : Sè tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n . Nî TK 413 : Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK 511 : Doanh thu (theo tû gi¸ thùc tÕ) Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ph¶i nép. §ång thêi ghi ®¬n : Nî TK 007: Nguyªn tÖ ®· thu - Tr­êng hîp kh¸ch hµng tr¶ chËm: + NÕu tû gi¸ h¹ch to¸n lín h¬n tû gi¸ thùc tÕ: Nî TK 131: Sè tiÒn ph¶i thu cña kh¸ch hµng (theo tØ gi¸ h¹ch to¸n) Cã TK 511 : Doanh thu (theo tØ gi¸ thùc tÕ). Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ph¶i nép Cã TK 413 : Chªnh lÖch tû gi¸. §ång thêi ghi ®¬n: Nî TK 007: Nguyªn tÖ ph¶i thu. 4. Ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho tõng mÆt hµng tiªu thô ®Ó tÝnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ cña tõng mÆt hµng. §èi víi doanh nghiÖp, viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ qu¶n lý vµ chi phÝ b¸n hµng cho mçi mÆt hµng ®Ó tõ ®ã gi¶m bít chi phi cho nh÷ng mÆt hµng kh«ng ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho c«ng ty - §èi víi c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng cã thÓ ph©n bæ theo doanh sè b¸n: Chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ b¸n hµng cÇn ph©n bæ ph©n bæ cho nhãm = x Doanh sè b¸n nhãm hµng i Tæng doanh sè b¸n hµng hµng i - T­¬ng tù , ta sÏ cã tiªu thøc ph©n bæ chi phÝ QLDN theo doanh sè b¸n nh­ sau: Doanh sè b¸n nhãm hµng i Chi phÝ QLDN cÇn ph©n bæ Chi phÝ QLDN ph©n bæ cho nhãm hµng i Tæng doanh sè b¸n = x Ph©n bæ ®­îc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ QLDN cho tõng nhãm hµng, l« hµng tiªu thô, ta sÏ x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ kinh doanh cña tõng nhãm hµng, l« hµng theo c«ng thøc sau: KÕt qu¶ kinh doanh Doanh thu thuÇn - Gi¸ vèn cña - CPBH cña - Chi phÝ QLDN cña tõng nhãm hµng = cña tõng nhãm tõng nhãm tõng nhãm cña tõng nhãm LËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho Do h×nh thøc kinh doanh , thùc tÕ t¹i c«ng ty NhËt Minh Quèc nhiÒu khi ph¶i mua hµng vÒ nhËp kho ®Ó chuyÓn bÞ cho ho¹t ®éng ph©n phèi l­u th«ng tiÕp theo. ViÖc nµy kh«ng tr¸nh khái sù gi¶m gi¸ th­êng xuyªn liªn tôc cña hµng ho¸ trong kho. V× vËy Kho¸ luËn ®Ò nghÞ C«ng ty nªn dù tÝnh kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng ho¸ trong kho. Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho lµ viÖc ­íc tÝnh tr­íc vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh phÇn trÞ gi¸ bÞ gi¶m xuèng thÊp h¬n so víi gi¸ ghi sæ kÕ to¸n cña hµng tån kho .Cuèi kú, nÕu kÕ to¸n nhËn thÊy cã b»ng chøng ch¾c ch¾n vÒ sù gi¶m gi¸ th­êng xuyªn cô thÓ x¶y ra trong kú th× kÕ to¸n trÝch lËp dù phßng ViÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho nh»m gióp c«ng ty bï ®¾p c¸c kho¶n thiÖt h¹i thùc ý xÈy ra do hµng ho¸ tån kho bÞ gi¶m gi¸, ®ång thêi còng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ ®óng thùc tÕ thuÇn tuý hµng tån kho cña c«ng ty nh»m ®­a ra mét sè h×nh ¶nh trung thùc vÒ tµi s¶n cña c«ng ty lËp b¸o c¸o tµi chÝnh vµo cuèi kú h¹ch to¸n . Sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc ph¶n ¸nh trªn TK 159 “ Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho “. Gi¸ trÞ thùc hiÖn Gi¸ gèc Dù phßng thuÇn tuý cña = cña hµng = gi¶m gi¸ hµng tån kho tån kho hµng tån kho Møc dù phßng cÇn Sè l­îng Møc gi¶m lËp n¨m tíi cho = hµng tån kho i x gi¸ cña hµng hµng tån kho i cuèi niªn ®é tån kho KÕt cÊu cña TK 159 “Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho”nh­ sau: Bªn nî: Gi¸ trÞ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc hoµn nhËp vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Bªn cã: Gi¸ trÞ gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp . Sè d­ bªn cã: Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho hiÖn cßn. Tuy nhiªn khi tiÕn hµnh viÖc trÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho , kÕ to¸n c«ng ty nªn chó ý mét sè ®iÓm sau : - Dù phßng gi¶m gi¸hµng tån kho cña C«ng ty ®­îc lËp vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n tr­íc khi lËp b¸o c¸o tµi chÝnh khi trÝch lËp dù phßng ph¶i thùc hiÖn theo ®óng c¸c quy ®Þnh cña c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh hiÖn hµnh . - ViÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i tÝnh cho tõng mÆt hµng,vËt t­ hµng ho¸ tån kho khi cã b»ng chøng ch¾c ch¾n vÒ sù gi¶m gi¸ th­êng xuyªn . - Cuèi niªn ®é kÕ to¸n , c¨n cø vµo sè l­îng, gi¸ trÞ hµng tån kho ®Ó xÊc ®Þnh kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho cho niªn ®é tiÕp theo - NÕu sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i trÝch lËp cho n¨m sau nhá h¬n sè ®· lËp cuèi n¨m tr­íc ch­a sö dông th× sè chªnh lÖch ®­îc hoµn nhËp vµo kÕt qu¶ kinh doanh , nÕu ng­îc l¹i th× c¨n cø vµo sè chªnh lÖnh ®Ó lËp dù phßng bæ sung cho hµng tån kho cuèi niªn ®é kÕ to¸n. Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô trÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho diÔn ra nh­ sau + Cuèi niªn ®é kÕ to¸n , nÕu kÕ to¸n c«ng ty cã nh÷ng chøng cí ch¾c ch¾n vÒ trÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng tån kho thÊp h¬n gi¸ cã thÓ b¸n trªn thÞ tr­êng , kÕ to¸n sÏ lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho theo c¸c quy ®Þnh cña c¬ chÕ tµi chÝnh hiÖn hµnh : Nî TK 642 : Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Cã TK 159: Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho + Hoµn nhËp toµn bé sè dù phßng ®· lËp n¨m tr­íc vµ cuèi niªn ®é: Nî TK 159 Cã TK 721 Trong niªn ®é kÕ to¸n mäi biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ hµng tån kho ( t¨ng , gi¶m ) ph¶n ¸nh ë tµi kho¶n 412 Cuèi niªn ®é kÕ to¸n , tiÕn hµnh hoµn nhËp vµ trÝch lËp dù phßng nh­ trªn IIi. §iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c ý kiÕn trao ®æi vÒ h¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ Nh÷ng ý kiÕn nªu trªn nÕu ®­îc ¸p dông thùc hiÖn nã sÏ mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ sau: - HÖ thèng tÝnh to¸n doanh thu ®­îc hoµn thiÖn sÏ n©ng cao tÝnh hîp lÝ, tÝnh chÝnh x¸c, t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho c«ng t¸c qu¶n lý, kiÓm tra ®èi chiÕu thèng kª, viÖc hoµn thiÖn sæ s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho viÖc theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh kh¸ch hµng. ViÖc hoµn thiÖn hÖ thèng tµi kho¶n sö dông ph¶n ¸nh ®óng víi chuÈn mùc kÕ to¸n qui ®Þnh tr¸nh ®­îc nhiÒu thiÖt h¹i cho c«ng ty. §ång thêi gióp cho viÖc ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh doanh, lîi nhuËn mét c¸ch chÝnh x¸c. Nhµ qu¶n lý cã thÓ yªn t©m vÒ c¸c sè liÖu kÕ to¸n cung cÊp ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n Tuy nhiªn, ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng hiÖu qu¶ trªn c«ng ty cÇn t¨ng c­êng n©ng cao c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh kinh tÕ, tæ chøc ghi chÐp chøng tõ vµ h¹ch to¸n chÝnh x¸c ®óng theo qui ®Þnh cña c«ng ty vµ nhµ n­íc. §¬n vÞ ph¶i cã ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn kÕ to¸n hiÓu biÕt vÒ nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, cã kinh nghiÖm vµ chÞu khã häc hái. Trong ®éi ngò kÕ to¸n ph¶i cã nh÷ng h¹t nh©n v÷ng ch¾c mµ tr­íc hÕt lµ kÕ to¸n tr­ëng. kÕt luËn Cã nhiÒu c¸ch ®Ó tr¶ lêi c©u hái “Tån t¹i hay kh«ng tån t¹i”. Tån t¹i thoi thãp còng lµ mét kiÓu tån t¹i mµ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c liªn tôc æn ®Þnh còng lµ mét d¹ng tån t¹i. NghiÖp vô tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô lµ mét nghiÖp vô v« cïng quan träng trong viÖc t×m ra c©u hái ®ã. Gióp doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn, nghiÖp vô tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ®· gãp phÇn n©ng cao søc sèng cña DN trong mét m«i tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng nghiÖt ng·. KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó viÖc qu¶n lý, theo dâi, ph¶n ¸nh nghiÖp vô nµy ®­îc tèt h¬n, cã hiÖu qu¶ h¬n vµ còng chÝnh lµ gãp søc ®Ó t¹o nªn sù lín m¹nh cña Doanh nghiÖp . Víi môc ®Ých ®ãng gãp mét phÇn c«ng søc nhá bÐ vµo viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n, tõ ®ã t¨ng c­êng hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh t¹i c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, sau mét thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc, qua qu¸ tr×nh t×m hiÓu, nghiªn cøu cña b¶n th©n cïng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n cïng víi sù chØ b¶o vµ h­íng dÉn tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o, em ®· hoµn thµnh Kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy Kho¸ luËn ®· nªu ®­îc ba vÊn ®Ò : + Thø 1: Nªu lªn thùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc + Thø 2: Nªu lªn nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c h¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô vµ kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc. + Thø 3: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn viÖc tæ chøc h¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng tyTNHH NhËt Minh Quèc. Em xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi c¸c thÇy c« gi¸o trong tr­êng, ®Æc biÖt lµ TiÕn sÜ : Lª Quang BÝnh cïng toµn thÓ c¸c c« chó phßng KÕ to¸n c«ng ty TNHH NhËt Minh Quèc,c¸c anh c¸c chÞ vµ c¸c b¹n, nh÷ng ng­êi ®· tËn t×nh gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, tham kh¶o vµ hoµn thµnh Kho¸ luËn. Do khu«n khæ Kho¸ luËn vµ tr×nh ®é b¶n th©n, chuyªn ®Ò nµy ch¾c h¼n kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong vµ rÊt c¶m ¬n nh÷ng chØ b¶o cña thÇy c« gi¸o, cña c¸c anh chÞ ®i tr­íc vµ sù ®ãng gãp cña c¸c b¹n ®Ó bµi Kho¸ luËn ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Môc lôc Trang