Khóa luận Phân tích báo cáo tài chính ở Techcombank – thực trạng và giải pháp

kho¶n cho vay ®­îc thÕ chÊp toµn bé b»ng nh÷ng bÊt ®éng s¶n mµ ng­êi vay vèn ®ang hoÆc sÏ sö dông hoÆc cho thuª. Hay nãi c¸ch kh¸c ng­êi vay vèn thÕ chÊp b»ng chÝnh tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay nh­ng d­íi h×nh thøc bÊt ®éng s¶n nh­ nhµ ë...; Râ rµng ®©y lµ mét trong nh÷ng néi dung tÝn dông quan träng trong giai ®o¹n hiÖn nay cña c¸c NHTM ViÖt Nam, mÆc dï ®ang bÞ bá ngâ, nh­ng ch¾c ch¾n trong mét vµi n¨m tíi c¸c ng©n hµng kh«ng thÓ lµm ng¬ tr­íc mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng vµ hÕt søc s«i ®éng nµy. HiÖn t¹i theo ®¸nh gi¸ cña Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ (ADB) th× cã rÊt nhiÒu NHTM ViÖt Nam tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng cho vay nhµ ë mµ ®iÓn h×nh nh­: Ng©n hµng Ph¸t triÓn nhµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long (MHB) víi thÞ phÇn cho vay nhµ ë chiÕm tû träng b×nh qu©n trªn 50% so víi tæng danh môc cho vay tÝnh tõ n¨m 1998 ®Õn 2002 cña ng©n hµng nµy. Cô thÓ theo sè liÖu thèng kª th× tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2002 d­ nî cho vay cña MHB ®¹t trªn 2.400 tû VND, trong ®ã d­ nî cho vay x©y dùng nhµ chiÕm trªn 60%; Sacombank chiÕm 11,37% vµo 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002; Techcombank trªn 10%... VËy thö ®Æt c©u hái lµ khi tÝnh tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu cho c¸c NHTM nãi trªn, ®iÓn h×nh lµ c¸c NH cã tû träng vÒ cho vay nhµ ë lín nh­ MHB th× xö lý sao ®©y? NÕu NHT¦ kh«ng cã qui ®Þnh cô thÓ cho lo¹i tµi s¶n cã rñi ro nµy th× râ rµng MHB sÏ bÞ thiÖt thßi khi tÝnh tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu. ThiÖt thßi ë chç lµ khi tÝnh theo nh­ qui ®Þnh hiÖn nay th× toµn bé c¸c kho¶n cho vay cña MHB sÏ ®­îc ®­a vµo lo¹i tµi s¶n cã rñi ro ë møc ®é 100% vµ nh­ vËy nã sÏ lµm cho tû lÖ an toµn vèn cña NH nµy gi¶m xuèng do ph¶i t¨ng møc ®é rñi ro cña kho¶n vay tõ 50% lªn 100%. Ng­îc l¹i, nÕu cã qui ®Þnh cô thÓ cho lo¹i tµi s¶n cã rñi ro nµy (møc 50%) th× hiÓn nhiªn tû lÖ an toµn vèn cña MHB sÏ ®­îc c¶i thiÖn rÊt nhiÒu. H¬n n÷a, hiÖn nay ADB ®ang tµi trî cho ViÖt Nam mét kho¶n cho vay tµi chÝnh nhµ ë trªn 30 triÖu USD víi tªn gäi lµ "Dù ¸n tµi chÝnh nhµ ë" ®Ó th«ng qua c¸c NHTM trong n­íc cho vay tíi ng­êi vay cuèi cïng nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh nhµ ë hiÖn nay cho c¸c tÇng líp d©n c­. Víi sè vèn trªn, ho¹t ®éng cung øng tÝn dông nhµ ë sÏ ®­îc gia t¨ng t¹i c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i tham gia Dù ¸n trong thêi gian tíi vµ sù gia t¨ng nµy sÏ lµm cho tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu cña c¸c NHTM ®i ng­îc chiÒu (gi¶m xuèng) khi ch­a cã qui ®Þnh cho ®èi t­îng nµy. Do vËy, cÇn cã mét sè ®iÒu chØnh nh­ sau: - VÒ c¬ cÊu vèn tù cã: Trong khi chê ®îi sù ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¸c c«ng cô vÒ vèn n»m trong vèn cÊp I vµ vèn cÊp II cña hÖ thèng NHTM ViÖt Nam nh­ c¸c qui ®Þnh cña BIS hay thùc tiÔn cña c¸c NHTM trong khu vùc nh­ Phillipin nãi trªn. Tr­íc m¾t ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c khi tÝnh to¸n tû lÖ an tßan vèn tèi thiÓu, cÇn nghiªn cøu, bæ sung thªm mét sè nguån vèn vµo c¬ cÊu vèn tù cã cña c¸c NHTM ViÖt Nam ®Ó tÝnh tû lÖ nµy nh­: quü ®Çu t­ ph¸t triÓn (Tµi kho¶n 612), quü dù phßng tµi chÝnh (Tµi kho¶n 613), lîi nhuËn gi÷ l¹i ch­a chia (Tµi kho¶n 692), vèn kh¸c (Tµi kho¶n 609).. v× c¸c quü nµy ®­îc h×nh thµnh tõ lîi nhuËn sau thuÕ vµ cã thÓ coi c¸c quü nµy chÝnh lµ phÇn dù tr÷ c«ng khai theo nh­ qui ®Þnh cña BIS (Basle). H¬n n÷a, nÕu xÐt vÒ mÆt lý thuyÕt, khi ng©n hµng gÆp rñi ro, c¸c ng©n hµng cã quyÒn sö dông c¸c quü nµy ®Ó xö lý v× nã thuéc ph¹m vi ®iÒu chØnh cña c¸c ng©n hµng. Riªng ®èi víi c¸c NHTM quèc doanh, nªn ®­a thªm vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n (Tµi kho¶n 602) vµo c¬ cÊu vèn tù cã ®Ó tÝnh to¸n v× thùc chÊt vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n do ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp cho c¸c NHTM quèc doanh ®Ó x©y dùng trô së vµ nã trë thµnh tµi s¶n cña ng©n hµng do ®ã nã còng ®­îc coi nh­ lµ vèn tù cã cña ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, NHT¦ còng nªn xem xÐt ban hµnh qui chÕ ®¸nh gÝa l¹i tµi s¶n cè ®Þnh h»ng n¨m cña c¸c NHTM ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i (t¨ng hay gi¶m) thùc tÕ t¹i c¸c thêi ®iÓm tÝnh to¸n c¸c chØ sè tµi chÝnh (kÕt thóc n¨m tµi chÝnh) nh­ tû lÖ an toµn vèn cña c¸c ng©n hµng ch¼ng h¹n. - VÒ tµi s¶n rñi ro: Tr­íc m¾t nªn qui ®Þnh vµ ®­a vµo danh môc tµi s¶n "cã " cã møc ®é rñi ro ë møc 50% ®ã lµ c¸c kho¶n cho vay nhµ ë vµ ®­îc ng­êi vay thÕ chÊp cho ng©n hµng b»ng chÝnh tµi s¶n (nhµ ë ) h×nh thµnh tõ vèn vay ®ã. NÕu kh«ng qui ®Þnh cô thÓ møc ®é rñi ro cho lo¹i tµi s¶n cã nµy th× ch¾c ch¾n sÏ g©y ra nh÷ng h¹n chÕ kh«ng ®¸ng cã cho c¸c NHTM trong viÖc më réng c¸c ho¹t ®éng tÝn dông nãi chung vµ tÝn dông nhµ ë nãi riªng, bëi v× mét sè lý do sau: nÕu kh«ng cã qui ®Þnh tû lÖ rñi ro cho lo¹i tÝn dông nhµ ë th× hiÓn nhiªn khi tÝnh tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu, c¬ quan thanh tra ng©n hµng ph¶i ®­a ®èi t­îng cho vay nhµ ë vµo lo¹i rñi ro 100% (tõ 50% lªn 100%) vµ do ®ã lµm cho tû lÖ an toµn vèn cña NH ®ã gi¶m xuèng, nÕu nhá h¬n møc qui ®Þnh < 8% th× râ rµng c¸c ng©n hµng ®ã ®· ph¹m LuËt. Ng­îc l¹i ®Ó c¶i thiÖn chØ sè nµy, c¸c NHTM ph¶i chän mét trong hai gi¶i ph¸p ®¬n gi¶n vµ kinh ®iÓn nhÊt, ®ã lµ: (i) gi¶m d­ nî cho vay, hoÆc (ii) t¨ng vèn ®iÒu lÖ theo møc t¨ng t­¬ng øng cña d­ nî cho vay ®Ó c¶i thiÖn tû lÖ nµy. Râ rµng nÕu gi¶m d­ nî cho vay trong ®iÒu kiÖn tµi chÝnh ®ang lµnh m¹nh, hoÆc xÐt theo th«ng lÖ quèc tÕ nh­ tr×nh bµy trªn tøc lµ vÉn cho phÐp ng©n hµng ®ã tiÕp tôc t¨ng dù nî ®èi víi phÇn cßn l¹i (50% nÕu møc ®é rñi ro cho lo¹i h×nh kinh doanh nµy lµ 50%), nh­ng do kh«ng cã qui ®Þnh cô thÓ cho ®èi t­îng nµy nªn ®Ó ®¶m b¶o duy tr× tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu theo qui ®Þnh buéc ng©n hµng ph¶i gi¶m d­ nî, dÉn ®Õn lîi nhuËn ng©n hµng gi¶m. HoÆc c¸ch lµm thø hai lµ t¨ng vèn ®iÒu lÖ, ®©y lµ mét c¸ch lµm kh«ng mÊy ®¬n gi¶n, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c NHTM quèc doanh. Trong khi ®ã nÕu cã qui ®Þnh cho lo¹i tµi s¶n nµy th× c¸c NH cã thÓ gi¶i quyÕt ®¬n gi¶n h¬n mµ kh«ng cÇn ®Õn 2 gi¶i ph¸p ®ã. H¬n n÷a, nÕu xÐt vÒ mÆt thùc tiÔn, viÖc qui ®Þnh møc ®é rñi ro 50% ®èi víi ho¹t ®éng cho vay nhµ ë trong ®iÒu kiÖn ng­êi vay ®· thÕ chÊp b»ng chÝnh nhµ ë ®ã cho ng©n hµng lµ ®óng víi møc rñi ro cña nã. Gi¶ sö nÕu ng­êi vay gÆp vÊn ®Ò, kh«ng tr¶ gèc vµ l·i cho ng©n hµng theo ®óng qui ®Þnh, th× ng©n hµng cã thÓ ph¸t m¹i tµi s¶n (nhµ ë) ®ã ®Ó hoµn vèn, vµ ch¾c ch¾n gi¸ trÞ cña ng«i nhµ ®ã khi ®em b¸n ®Ó thu håi vèn Ýt nhÊt lµ b»ng 50% tæng gi¸ trÞ thùc cña tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm b¸n, vµ nh­ vËy nã còng ®óng víi møc ®é rñi ro 50% cña nã, chø kh«ng thÓ lµ mÊt tr¾ng 100% ®­îc. Thø hai: Mét sè tµi s¶n cña ng©n hµng ch­a ®­îc quy ®Þnh n»m ë nhãm nµo trong 4 nhãm tµi s¶n quy ®æi rñi ro. Cô thÓ lµ: - Vµng chØ lµ mét trong nhiÒu kim lo¹i quý, ®¸ quý cña ng©n hµng. Nh­ng theo quyÕt ®Þnh 297/QD-NHNN5 th× bé phËn kim lo¹i quý ®¸ quý kh¸c trõ vµng kh«ng ®­îc xÕp vµo nhãm nµo trong 4 nhãm tµi s¶n cã rñi ro quy ®æi. Trong khi ®ã, ch¾n ch¾n kim lo¹i quý ®¸ quÝ kh¸c ph¶i ®­îc xÕp vµo møc tµi s¶n cã cã møc rñi ro 0% nh­ vµng. Do v©y, ®Ó tr¸nh bá sãt tµi s¶n cã cña ng©n hµng khi ph©n chia chóng theo møc ®é rñi ro, NHNN ViÖt Nam cÇn chñ ®éng h­íng dÉn c¸c NHTM söa ®æi, bæ sung vµo nhãm tµi s¶n cã cã møc ®é rñi ro 0% bé phËn kim lo¹i vµ ®¸ quý kh¸c. Trong tµi s¶n cã cña ng©n hµng cßn mét kho¶n môc kh¸c lµ gãp vèn ®ång tµi trî. §©y lµ bé phËn tµi s¶n do ng©n hµng gãp vèn víi c¸c TCTD kh¸c ®Ó cho vay. Do ®ã, ®©y thùc chÊt lµ ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng. Trong ®ã, ®èi t­îng cÊp tÝn dông cã thÓ lµ c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c TCTD. Nh­ng kho¶n môc nµy còng kh«ng ®­îc nh¾c ®Õn trong sè c¸c tµi s¶n cã ®­îc ph©n nhãm theo møc ®é rñi ro. NÕu vËy, khi tiÕn hµnh ph©n nhãm theo møc ®é rñi ro, ng©n hµng cÇn c¨n cø vµo b¶n chÊt cña tõng kho¶n môc ®Ó ph©n chia cho phï hîp. Muèn vËy, ng©n hµng ph¶i lµm tèt kÕ to¸n qu¶n trÞ. Cô thÓ lµ ng©n hµng sÏ ph©n chia kho¶n môc gãp vèn ®Ó ®ång tµi trî thµnh cho vay c¸c TCTD hay c¸c tæ chøc kinh tÕ. Trong ®ã, bé phËn nµo lµ cho vay cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n, bé phËn nµo lµ cho vay kh«ng cã tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp ®Ó theo dâi vµ s¾p xÕp vµo nhãm tµi s¶n cã cã møc ®é rñi ro 20%, 50% hay 100%. Theo quy ®Þnh, môc b nhãm tµi s¶n cã cã møc ®é rñi ro 20% gåm: GTCG do chÝnh quyÒn tØnh, thµnh phè b¶o l·nh, TCTD kh¸c ph¸t hµnh vµ môc d lµ kho¶n cho vay cã ®¶m b¶o b»ng GTCG do chÝnh quyÒn tØnh, thµnh phè, TCTD kh¸c ph¸t hµnh. NÕu kh«ng cã quy ®Þnh nµo thªm th× TCTD kh¸c ®­îc nh¾c ®Õn ë ®©y sÏ ®­îc hiÓu lµ gåm c¶ c¸c TCTD n­íc ngoµi. Nh­ng nÕu kh«ng xÐt ®Õn n¨ng lùc tµi chÝnh cña c¸c TCTD n­íc ngoµi mµ ®ång nhÊt mäi GTCG, c¸c kho¶n cho vay cã ®¶m b¶o b»ng GTCG do TCTD n­íc ngoµi ph¸t hµnh vµo nhãm TSC cã møc ®é rñi ro 20% lµ ch­a hîp lý. MÆt kh¸c, GTCG vµ c¸c kho¶n cho vay cã ®¶m b¶o b»ng GTCG do chÝnh quyÒn, c¸c tæ chøc kinh tÕ n­íc ngoµi ph¸t hµnh do kh«ng ®­îc liÖt kª vµo nhãm nµo trong 4 nhãm tµi s¶n cã theo møc ®é rñi ro nªn ng©n hµng còng cã thÓ hiÓu bé phËn nµy ®­îc xÕp vµo tµi s¶n cã kh¸c vµ cã møc ®é rñi ro 100%. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn lµ ch­a hîp lý v× theo quy ®Þnh cña céng ®ång ng©n hµng c¸c n­íc, c¸c kho¶n cho vay chÝnh phñ, NHTW ë c¸c n­íc m¹nh vÒ tµi chÝnh, hay tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc cã ®ñ b»ng chøng v÷ng m¹nh cã thÓ ®­îc xÕp vµo nhãm tµi s¶n cã cã møc ®é rñi ro nhá h¬n 100%. Nh­ ®· nãi ë phÇn thùc tr¹ng, mét trong nh÷ng h¹n chÕ cña Techcombank trong c«ng t¸c ph©n tÝch viÖc trÝch lËp c¸c quü lµ chØ ®¸nh gi¸ sè tuyÖt ®èi cña c¸c kho¶n môc c¸c quü xem cã trÝch lËp theo ®óng quy ®Þnh hay kh«ng mµ bá qua viÖc ph©n tÝch c¸c tû lÖ cña c¸c quü tÝnh trªn vèn ®iÒu lÖ cña ng©n hµng. §©y lµ mét néi dung ®¸nh gi¸ cÇn thiÕt vµ quan träng trong viÖc biÓu hiÖn kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro cña ng©n hµng. Hai tû lÖ dïng ®Ó ph©n tÝch lµ: 1) Tû lÖ quÜ dù tr÷ bæ sung so víi vèn ®iÒu lÖ = Quü dù tr÷ bæ sung Vèn ®iÒu lÖ x100 2)Tû lÖ quÜ dù phßng tµi chÝnh so víi vèn ®iÒu lÖ = Quü dù phßng tµi chÝnh Vèn ®iÒu lÖ x 100 C¸c chÕ ®é tµi chÝnh ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông ®Òu qui ®Þnh møc trÝch lËp tõng quÜ tÝnh trªn lîi nhuËn sau khi ®· nép thuÕ thu nhËp. Cô thÓ: tr­íc khi cã LuËt ng©n hµng, viÖc trÝch lËp c¸c quÜ cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së quyÕt ®Þnh 106 Q§/NH ngµy 9/6/1992 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc vÒ viÖc ban hµnh qui chÕ trÝch lËp vµ sö dông c¸c quü dù tr÷ cña tæ chøc tÝn dông: "c¸c tæ chøc tÝn dông ph¶i trÝch tû lÖ 10% trªn lîi nhuËn rßng lËp quÜ dù tr÷ ®Æc biÖt ®Ó dù phßng bï ®¾p rñi ro, quÜ nµy ®­îc trÝch ®Õn khi b»ng 100% vèn ®iÒu lÖ thùc cã t¹i thêi ®iÓm trÝch, c¸c tæ chøc tÝn dông ph¶i trÝch tû lÖ 5% trªn lîi nhuËn rßng lËp quÜ dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ, quÜ nµy ®­îc trÝch ®Õn khi b»ng 50% vèn ®iÒu lÖ thùc cã t¹i thêi ®iÓm trÝch." Thêi kú sau khi LuËt ng©n hµng, viÖc trÝch lËp c¸c quÜ cña c¸c ng©n hµng ®­îc thùc hiÖn theo nghÞ ®Þnh sè 166/1999/N§CP vÒ chÕ ®é tµi chÝnh ®èi víi tæ chøc tÝn dông. NghÞ ®Þnh nµy qui ®Þnh: phÇn lîi nhuËn cßn l¹i sau khi nép thuÕ thu nhËp, c¸c tæ chøc tÝn dông ph¶i tiÕn hµnh trÝch lËp c¸c quÜ theo tû lÖ sau: trÝch quÜ bæ sung vèn ®iÒu lÖ, møc trÝch nµy kh«ng qu¸ møc vèn ®iÒu lÖ thùc cã cña tæ chøc tÝn dông. PhÇn lîi nhuËn cßn l¹i, sau khi bï kho¶n lç cña c¸c n¨m tr­íc (®èi víi c¸c kho¶n lç kh«ng ®­îc bï vµo lîi nhuËn tr­íc thuÕ thu nhËp), nép tiÒn thu sö dông vèn ng©n s¸ch Nhµ n­íc, trõ c¸c kho¶n tiÒn ph¹t vi ph¹m luËt thuéc tr¸ch nhiÖm cña tæ chøc tÝn dông, ®­îc ph©n phèi nh­ sau: trÝch quü dù phßng tµi chÝnh 10%, sè d­ quÜ nµy kh«ng v­ît qu¸ 25% vèn ®iÒu lÖ cña tæ chøc tÝn dông; quü ®Çu t­ nghiÖp vô 50%; quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm 5%, sè d­ kh«ng v­ît qu¸ 6 th¸ng l­¬ng thùc hiÖn; trÝch quü khen th­ëng vµ quÜ phóc lîi, tèi ®a 2 quü kh«ng qu¸ 3 th¸ng l­¬ng thùc hiÖn nÕu tû suÊt lîi nhuËn tÝnh trªn vèn n¨m nay kh«ng thÊp h¬n n¨m tr­íc, kh«ng qu¸ 2 th¸ng l­¬ng thùc hiÖn nÕu tû suÊt lîi nhuËn tÝnh trªn vèn n¨m nay thÊp h¬n n¨m tr­íc. 3.1.2.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh vèn huy ®éng. Nh­ ®· nãi trong ch­¬ng II, viÖc ph©n tÝch chØ tiªu vèn huy ®éng ë Techcombank cßn béc lé 3 h¹n chÕ vµ nh÷ng gîi ý sau ®©y cã thÓ lµ c¸ch mµ c¸c nhµ qu¶n trÞ Techcombank nªn sö dông ®Ó lµm cho c«ng t¸c ph©n tÝch cña m×nh ®­îc toµn diÖn h¬n. Cô thÓ lµ: Thø nhÊt: Techcombank cÇn ph¶i x¸c ®Þnh l¹i cho chÝnh x¸c kh¸i niÖm vµ c¸c thµnh tè cÊu thµnh nªn Vèn huy ®éng cña ng©n hµng m×nh. Theo ®iÒu 45, 46, 47, 48 LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông qui ®Þnh: tæ chøc tÝn dông huy ®éng vèn d­íi h×nh thøc nhËn tiÒn göi kh«ng kú h¹n, cã kú h¹n vµ c¸c lo¹i tiÒn göi kh¸c cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. Khi ®­îc Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc chÊp thuËn, tæ chøc tÝn dông ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi, tr¸i phiÕu vµ giÊy tê cã gi¸ kh¸c ®Ó huy ®éng vèn cña tæ chøc c¸ nh©n trong n­íc vµ ngoµi n­íc. C¸c tæ chøc tÝn dông ®­îc vay ng©n hµng ®­îc vay vèn ng¾n h¹n cña Ng©n hµng Nhµ n­íc d­íi h×nh thøc t¸i cÊp vèn. Nh­ vËy, nÕu c¨n cø vµo h×nh thøc huy ®éng vèn cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng nguån vèn huy ®éng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i bao gåm c¸c kho¶n: - TiÒn göi, trong ®ã cã cña c¸ nh©n, tæ chøc kinh tÕ, kho b¹c Nhµ n­íc vµ tæ chøc tÝn dông kh¸c trong n­íc ngoµi n­íc; - TiÒn vay, trong ®ã cã vay cña Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c trong n­íc ngoµi n­íc. - Ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi, tr¸i phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ kh¸c. Tõ ®ã, chØ tiªu tû träng tõng nguån vèn huy ®éng còng ®­îc chia thµnh 3 chØ tiªu: tû träng tiÒn göi trªn nguån vèn huy ®éng; tû träng tiÒn vay trªn trªn nguån vèn huy ®éng; ph¸t hµnh tr¸i phiÕu trªn nguån vèn huy ®éng. SÏ lµ lîi thÕ khi Techcombank cã tû träng tiÒn göi trªn nguån vèn huy ®éng cao vµ æn ®Þnh. §iÒu nµy th­êng lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng l©u n¨m cã uy tÝn, chÊt l­îng s¶n phÈm tèt, nghiÖp vô ®a d¹ng, ®éi ngò nh©n viªn cã tr×nh ®é. Ng­îc l¹i, tû träng vèn vay cao th­êng lµm t¨ng chi phÝ ph¶i tr¶ cho nguån huy ®éng, cã thÓ ng©n hµng ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng rñi ro vÒ thanh kho¶n, ngo¹i hèi... Thø hai Nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn quan t©m ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a vèn huy ®éng vµ t×nh h×nh tÝn dông, ®Çu t­ cña ng©n hµng bëi trong ho¹t ®éng cña m×nh nÕu Techcombank huy ®éng vèn víi tèc ®é cao vµ sè l­îng lín nh­ng kh«ng t×m ®­îc ®Çu ra cho sè vèn nµy th× ho¹t ®éng kinh doanh sÏ kh«ng thÓ ®¹t hiÖu qu¶ nh­ mong muèn, thËm chÝ cã thÓ gÆp thua lç, ®×nh trÖ. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc tÝnh to¸n vµ so s¸nh hÖ sè sau: HÖ sè biÕn ®éng cña Møc t¨ng tr­ëng cña vèn huy ®éng trong kú nguån vèn huy ®éng = ----------------------------------------------------------- so víi tÝn dông, ®Çu t­ Møc t¨ng tr­ëng cña tÝn dông vµ ®Çu t­ trong kú Trong ®ã: møc t¨ng tr­ëng cña t×nh h×nh tÝn dông vµ ®Çu t­ trong kú kh«ng tÝnh ®Õn sè t¨ng tr­ëng cña d­ nî cho vay b»ng vèn tµi trî ñy th¸c ®Çu t­. NÕu hÖ sè nµy lín h¬n 1 cÇn xem xÐt nguyªn nh©n ®äng vèn ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt ®Çu ra cho vèn huy ®éng hoÆc cã chÝnh s¸ch huy ®éng phï hîp. Ng­îc l¹i, nÕu hÖ sè trªn nhá h¬n 1 cÇn kiÓm tra t×nh h×nh dù tr÷ vµ thanh kho¶n, tr¸nh rñi ro thiÕu vèn kh¶ dông. Thø ba Nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn xem xÐt ®Õn tÝnh æn ®Þnh cña nguån vèn trong khi ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vèn huy ®éng bëi mét lîi Ých cña viÖc lµm nµy lµ gióp cho Techcombank x¸c ®Þnh kú h¹n sñ dông vèn hîp lý ®ång thêi t¹o c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh møc thanh kho¶n cÇn thiÕt trong häat ®éng cña ng©n hµng. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p tû lÖ ®Ó tÝnh to¸n hai hÖ sè sau : Doanh sè chi tr¶ cho vèn huy®éng trong kú · Sè vßng quay cña vèn huy ®éng = -------------------------------------------------- Sè d­ b×nh qu©n cña vèn huy ®éng trong kú Doanh sè chi tr¶ nguån vèn huy ®éng trong k× Sè d­ b×nh qu©n cña nguån vèn huy ®«ng trong kú Thêi h¹n göi b×nh qu©n cña nguån vèn huy ®éng (tÝnh theo ngµy) Sè ngµy trong kú x · = Trong c«ng thøc nµy, sè d­ b×nh qu©n cña nguån vèn huy ®éng trong kú tr­íc ®­îc t×nh theo ph­¬ng ph¸p sè häc cña sè d­ c¸c kho¶n tiÒn huy ®éng ®­îc ë c¸c thêi ®iÓm trong kú. Sè vßng quay cña nguån vèn huy ®éng nãi lªn trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh nguån vèn nµy quay ®­îc mÊy vßng. Ng­îc l¹i, thêi h¹n göi b×nh qu©n cña nguån vèn huy ®éng nãi lªn thêi gian cÇn thiÕt ®Ó nguån vèn nµy quay ®­îc 1 vßng. Trªn c¬ së tÝnh to¸n sè vßng quay cña nguån vèn huy ®éng, c¸c nhµ ph©n tÝch sÏ thùc hiÖn so s¸nh víi cïng chØ tiªu nµy ë kú tr­íc. NÕu sè vßng quay cña vèn huy ®éng cµng Ýt chøng tá doanh sè chi tr¶ vèn huy ®éng trong mèi t­¬ng quan víi sè d­ b×nh qu©n cña nguån vèn trong kú cµng nhá. Do ®ã, nguån vèn trong kú ph©n tÝch cã tÝnh æn ®Þnh cao h¬n kú tr­íc. Ng­îc l¹i, nÕu doanh sè chi tr¶ b×nh qu©n cña vèn huy ®éng rÊt cao so víi sè d­ b×nh qu©n cña vèn huy ®éng trong kú ph©n tÝch sÏ lµm cho vßng quay vèn huy ®éng lín h¬n kú tr­íc, ®iÒu nµy cho thÊy vèn huy ®éng cña ng©n hµng kh«ng æn ®Þnh. Thø t­ Nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn quan t©m ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ chi phÝ tr¶ l·i cho nguån vèn huy ®éng trong c«ng t¸c ph©n tÝch cña m×nh. ViÖc lµm nµy ®­îc thùc hiÖn dÔ dµng th«ng qua viÖc tÝnh to¸n chØ tiªu l·i suÊt huy ®éng vèn b×nh qu©n ®Çu vµo nh­ trong c«ng thøc sau: = å (Tû träng nguån vèn i * L·i suÊt huy ®éng vèn i) Bªn c¹nh viÖc x¸c ®Þnh c«ng thøc tÝnh mét c¸ch hîp lý, c¸c nhµ ph©n tÝch cña Techcombank cÇn sö dông kh«ng chØ ph­¬ng ph¸p so s¸nh ®¬n thuÇn trÞ sè cña chØ tiªu qua c¸c thêi kú kh¸c nhau mµ cÇn thiÕt sö dông ph­¬ng ph©n tÝch thÝch hîp h¬n ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè ®Õn l·i suÊt b×nh qu©n cho nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng. Do c¸c nh©n tè tû träng tõng nguån vèn huy ®éng b×nh qu©n vµ l·i suÊt b×nh qu©n tõng nguån vèn huy ®éng cã mèi quan hÖ tÝch sè víi chØ tiªu l·i suÊt huy ®éng b×nh qu©n nªn tuú theo thêi gian vµ yªu cÇu ph©n tÝch, nhµ qu¶n trÞ cã thÓ sö dông ph­¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn hay ph­¬ng ph¸p sè chªnh lÖch ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè ®Õn l·i suÊt huy ®éng vèn b×nh qu©n trong kú. 3.1.3. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn. 3.1.3.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh dù tr÷. Techcombank nªn sö dông chØ tiªu hÖ sè kh¶ n¨ng chi tr¶ ®Ó ®o l­êng kh¶ n¨ng thanh to¸n cña m×nh nh­ theo quy ®Þnh cña NHNN. Cô thÓ lµ Tµi s¶n cã ph¶i thanh to¸n ngay HÖ sè kh¶ n¨ng chi tr¶ = ------------------------------------------ Tµi s¶n nî ph¶i thanh to¸n ngay Tuy nhiªn, nhµ qu¶n trÞ Techcombank còng cÇn l­u ý ®Õn mét sè h¹n chÕ cña quy ®Þnh nµy ®Ó cã c¸ch tÝnh to¸n sao cho phï hîp. Nh­ ®· nãi ë ch­¬ng 2, Techcombank kh«ng th­êng xuyªn tÝnh to¸n vµ thèng kª nguån vèn theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ trong mèi quan hÖ víi viÖc sö dông tµi s¶n. Do vËy, dï hÖ sè kh¶ n¨ng chi tr¶ cña Techcombank ®¹t cao ®iÒu nµy còng kh«ng hoµn toµn ®ång nghÜa víi viÖc Techcombank kh«ng gÆp rñi ro thanh kho¶n. Do vËy mét yªu cÇu tÊt yÕu trong viÖc ®¸nh gi¸ t×nh h×nh dù tr÷ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n lµ nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn quan t©m ®¸nh gi¸ nguån vèn vµ tµi s¶n theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ b»ng viÖc lËp b¶ng : B¸o c¸o tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ. Trong thùc tiÔn häat ®éng, sù chªnh lÖch trong kú ®¸o h¹n cña c¸c tµi s¶n vµ c¸c kho¶n nî dÉn ®Õn sù kh¸c biÖt trong thêi gian xuÊt hiÖn nh÷ng luång tiÒn vµo vµ ra khái ng©n hµng. B¸o c¸o thèng kª tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ sÏ gióp cho nhµ qu¶n trÞ dù ®o¸n ®­îc mét c¸ch kh¸i qu¸t nhu cÇu vµ c¸c nguån thanh kho¶n cña ng©n hµng trong tõng kho¶ng thêi gian vµ tõ ®ã cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh cÇn thiÕt khi thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng huy ®éng vèn vµ ®Çu t­ tiÕp theo. Kú ®¸o h¹n ®­îc tÝnh theo c«ng thøc : Thêi h¹n ®¸o h¹n thùc tÕ = Thêi gian tÝnh theo kú h¹n hîp ®ång – Sè ngµy thùc tÕ ®· thùc hiÖn hîp ®ång. Trong ®ã :Sè ngµy thùc tÕ ®· thùc hiÖn hîp ®ång = Ngµy lËp b¸o c¸o – Ngµy thùc hiÖn cho vay hoÆc huy ®éng Ng©n hµng cã thÓ ph©n tÝch trªn c¬ së lËp b¶ng 2.12: B¶ng 2.12: B¶ng ph©n tÝch nguån vèn trong mèi quan hÖ víi tµi s¶n theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ ChØ tiªu KKH 3th 3-6th 6-12th > 12 th å I.Sö dông nguån (A) TiÒn, tµi s¶n t­¬ng ®­¬ng tiÒn TGTT t¹i TCTD kh¸c TÝn dông vµ ®Çu t­ II. Nguån vèn (B) TGTT cña TCTD kh¸c TG vµ tiÒn vay TCTD kh¸c TG cña kh¸ch hµng Tµi s¶n nî kh¸c Vèn chñ së h÷u III. Chªnh lÖch nguån vµ sö dông nguån (B-A) IV. Chªnh lÖch céng dån ViÖc ph©n tÝch b¸o c¸o chñ yÕu tËp trung vµo ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro thanh kho¶n th«ng qua x¸c ®Þnh møc ®é thõa hoÆc thiÕu thanh kho¶n cho tõng kú h¹n vµ ®¸nh gi¸ møc ®é sö dông vèn ng¾n h¹n ®Çu t­ dµi h¹n th«ng qua x¸c ®inh tû lÖ chuyÓn ho¸n vèn thùc tÕ nh­ sau: VÝ dô t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i A cã b¸o c¸o vÒ tµi s¶n vµ nguån vèn ph©n theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ nh­ sau: Kú h¹n KKH 1 tuÇn 1 th¸ng 6 th¸ng 1 n¨m >1 n¨m ∑ Sö dông vèn 1.700 1.000 1.500 1.500 1.000 5.300 12.000 Nguån vèn 5.000 0 2.900 2.500 600 1.000 12.000 Chªnh lÖch 3.300 - 1.000 1.400 1.000 - 400 - 4.300 0 Céng dån 0 - 3.300 - 2.300 - 3.700 - 4.700 - 4.300 Nh×n vµo b¶ng ta thÊy ng©n hµng ®· sö dông rÊt nhiÒu tµi s¶n nî ng¾n h¹n ®Ó ®Çu t­ dµi h¹n. Chªnh lÖch thiÕu nguån vèn trung dµi h¹n (trªn mét n¨m) lín tíi 4300 triÖu ®ång. Tû lÖ ho¸n chuyÓn vèn thùc tÕ lµ: 4300/5300 = 81%. B¸o c¸o cho thÊy møc ®é rñi ro thanh kho¶n cña ng©n hµng lµ rÊt cao. Ng©n hµng cÇn cã biÖn ph¸p c¬ cÊu thêi h¹n trªn b¶ng tæng kÕt tµi s¶n cña m×nh nÕu kh«ng sÏ gÆp khã kh¨n lín vÒ thanh kho¶n. 3.1.3.2. Ph©n tÝch häat ®éng tÝn dông. Ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng sinh lêi chñ yÕu cña NHTM. Do vËy c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh tÝn dông ph¶i ®¶m b¶o ph©n tÝch ®Çy ®ñ vµ toµn diÖn mäi khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò nh»m ®­a l¹i cho nhµ qu¶n trÞ c¸i nh×n s©u s¾c vµ toµn diÖn nhÊt. T¹i Techcombank , ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®ã, néi dung ph©n tÝch ph¶i ®­îc bæ sung thªm nh÷ng khÝa c¹nh ®¸nh gi¸ sau: Thø nhÊt Trong ph©n tÝch, nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn lµm râ mèi quan hÖ h÷u c¬ gi÷a viÖc cÊp tÝn dông cña ng©n hµng m×nh víi t×nh t×nh nguån vèn huy ®éng ®­îc ®­a vµo kinh doanh. Thø hai Trong viÖc trÝch lËp dù phßng, Techcombank vÉn ph¶i thùc hiÖn theo nh­ quyÕt ®Þnh 488/QD – NHNN5 cña NHNN. Tuy nhiªn, nh­ ®· nãi quyÕt ®Þnh nµy cña NHNN cßn nhiÒu bÊt cËp, thiÕu tÝnh thùc tÕ vµ kh«ng theo tiªu chuÈn quèc tÕ. Do ®ã, trong c«ng t¸c ph©n tæ nî qu¸ h¹n ®Ó trÝch lËp dù phßng rñi ro tÝn dông Techcombank cÇn tÝnh ®Õn tÊt c¶ nh÷ng yÕu tè trªn ®Ó viÖc ph©n tæ nî qu¸ h¹n vµ trÝch lËp dù phßng cho chÝnh x¸c, ®¶m b¶o cho viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh rñi ro tÝn dông cña nhµ qu¶n trÞ ®­îc toµn diÖn vµ s¸t thùc h¬n. Thø ba Ng©n hµng nªn sö dông hÖ sè kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro tÝn dông. Nî qu¸ h¹n khã ®ßi Dù phßng bï ®¾p rñi ro HÖ sè kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro tÝn dông = ------------------------------ Trong ®ã: dù phßng bï ®¾p rñi ro tÝn dông ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch céng sè d­ cã cña c¸c tµi kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. HÖ sè kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro tÝn dông ®­îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro tÝn dông. NÕu dù phßng bï ®¾p rñi ro nhá h¬n nî qu¸ h¹n khã ®ßi (hay chØ tiªu hÖ sè kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro <1) chøng tá ng©n hµng th­¬ng m¹i kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng bï ®¾p rñi ro trong cho vay tõ trÝch dù phßng, ®iÒu nµy sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn kinh doanh trong kú, thËm chÝ cã thÓ sÏ lµm th©m hôt vèn tù cã nÕu ng©n hµng kinh doanh kh«ng cã l·i. Trong tr­êng hîp nµy cÇn xem xÐt thªm møc ®é ¶nh h­ëng cña rñi ro tÝn dông ®Õn sù suy gi¶m cña vèn tù cã b»ng c¸ch so s¸nh phÇn nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi víi vèn tù cã cña ng©n hµng qua chØ tiªu: Vèn tù cã cña ng©n hµng Nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi Nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi so víi vèn tù cã = ChØ tiªu nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi so víi vèn tù cã cµng lín thÓ hiÖn sù th©m hôt vèn tù cã cµng nhiÒu do chÊt l­îng tÝn dông suy gi¶m. §Æc biÖt, khi chØ tiªu nµy lín h¬n 1, ng©n hµng hoµn toµn kh«ng cßn kh¶ n¨ng thanh to¸n n÷a. 3.1.4. Ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp- chi phÝ vµ lîi nhuËn cña ng©n hµng. 3.1.4.1. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thu nhËp- chi phÝ. Nh×n vµo nh÷ng h¹n chÕ cña Techcombank trong c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp – chi phÝ ®· chØ ra trong ch­¬ng 2, ®Ó lµm tèt c«ng t¸c ph©n tÝch nµy nhµ qu¶n trÞ Techcombank nªn xem xÐt thªm mét sè yÕu tè sau d©y. Thø nhÊt Ngoµi viÖc xem xÐt tæng thu nhËp vµ tæng chi phÝ nhµ qu¶n trÞ Techcombank cÇn thiÕt ph¶i xem xÐt sù biÕn ®éng cña thu nhËp vµ chi phÝ trong mèi quan hÖ víi quy m« tµi s¶n, nguån vèn hay lao ®éng b»ng viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p tû lÖ ®Ó tÝnh to¸n vµ so s¸nh hai tû lÖ sau: ∑Tµi s¶n b×nh qu©n ∑Thu nhËp Tû lÖ thu nhËp trªn tæng tµi s¶n = ∑Tµi s¶n b×nh qu©n ∑Chi phÝ Tû lÖ chi phÝ trªn tæng tµi s¶n = ChØ tiªu trªn ph¶n ¸nh kÕt qu¶ t¹o thu nhËp cña mét ®ång tµi s¶n. ChØ tiªu nµy cµng cao cµng chøng tá ng©n hµng ®· ph©n bæ tµi s¶n cã mét c¸ch hîp lý, t¹o nÒn t¶ng cho viÖc t¨ng lîi nhuËn. ChØ tiªu tû lÖ chi phÝ trªn tæng tµi s¶n thÓ hiÖn chi phÝ mµ ng©n hµng ph¶i bá ra khi sö dông mét ®ång tµi s¶n. ChØ tiªu nµy cµng cao chøng tá c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ cña ng©n hµng cµng kÐm, ®ßi hái ng©n hµng cÇn cã nh÷ng thay ®æi thÝch hîp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ng©n hµng. Thø hai Techcombank ch­a tÝnh to¸n vµ sö dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tÝch hîp ®Ó ph©n tÝch chØ tiªu l·i suÊt hoµ vèn b×nh qu©n. Cã thÓ tham kh¶o c¸ch tÝnh l·i suÊt hoµ vèn b×nh qu©n theo ph­¬ng ph¸p chi phÝ lÞch sö nh­ sau: = x 100 = x 100 NÕu gäi: L·i suÊt hoµ vèn b×nh qu©n lµ: LS(HV) L·i ph¶i tr¶ cho nguån huy ®éng b×nh qu©n lµ: LS(PT) HÖ sè sö dông vèn lµ: HS th× c«ng thøc ®­îc viÕt: LS(HV) = x 100 3.1.4.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh lîi nhuËn. §Ó c«ng t¸c ®¸nh gi¸ t×nh h×nh lîi nhuËn ®¹t hiÖu qu¶ cao nhµ qu¶n trÞ Techcombank nªn ®­a thªm vµo trong ph©n tÝch c¸c néi dung sau ®©y: Thø nhÊt: Nhµ qu¶n trÞ Techcombank nªn sö dông ph­¬ng ph¸p Dupont ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ hai chØ tiªu ROA vµ ROE. Cô thÓ lµ : Vèn chñ së h÷u BQ Vèn chñ së h÷u BQ ∑ Tµi s¶n BQ Lîi nhuËn sau thuÕ ∑ Tµi s¶n BQ Lîi nhuËn sau thuÕ x = ----------------- Hay: Lîi nhuËn sau thuÕ 1 Lîi nhuËn sau thuÕ ∑ Tµi s¶n BQ Vèn chñ së h÷u BQ x = Vèn chñ së h÷u BQ ∑ Tµi s¶n BQ V× å Tµi s¶n = å Nguån vèn, nªn c«ng thøc trªn cßn cã thÓ viÕt ®­îc lµ: 1 Lîi nhuËn sau thuÕ Lîi nhuËn sau thuÕ ∑ Tµi s¶n BQ Vèn chñ së h÷u BQ x = Vèn chñ së h÷u BQ ∑ Nguån vèn BQ Mµ vèn chñ së h÷u trªn tæng nguån vèn cã thÓ tÝnh ®­îc b»ng: Vèn chñ së h÷u BQ Vèn chñ së h÷u BQ HÖ sè nî ∑ Nguån vèn BQ - - 1 = ∑ Nguån vèn BQ = 1 Do ®ã, ta cã: Lîi nhuËn sau thuÕ 1 Lîi nhuËn sau thuÕ = Vèn chñ së h÷u BQ x ∑ Tµi s¶n BQ 1 - HÖ sè nî Qua c«ng thøc trªn ta cã thÓ thÊy: tû suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u chÞu ¶nh h­ëng cña hai nh©n tè: tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn tæng tµi s¶n vµ hÖ sè nî. NÕu t¨ng tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn tæng tµi s¶n th× tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u còng sÏ t¨ng lªn vµ ng­îc l¹i. NÕu hÖ sè nî cµng t¨ng th× tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u còng sÏ t¨ng lªn vµ ng­îc l¹i. Do ®ã, trong ®iÒu kiÖn tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn tæng tµi s¶n kh«ng thay ®æi, ng©n hµng muèn t¨ng lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u, chØ cÇn t¨ng sö dông nî thay cho vèn chñ së h÷u. Tuy nhiªn, nÕu thÞ tr­êng thÊy r»ng vèn chñ së h÷u qu¸ thÊp, ng©n hµng ®ã ®­îc xem lµ cã rñi ro cao vµ do ®ã gi¸ cæ phiÕu cña ng©n hµng cã thÓ sÏ cã chiÒu h­íng gi¶m thÊp. V× vËy, c¸c nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cÇn ph¶i thËn träng trong viÖc sö dông ®ßn bÈy tµi chÝnh “hÖ sè nî”. HoÆc cã thÓ biÓu diÔn ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn tù cã theo mèi quan hÖ sau: ∑ Tµi s¶n BQ x = LN sau thuÕ x Lîi nhuËn sau thuÕ ∑ Thu nhËp Vèn chñ së h÷u BQ Vèn chñ së h÷u BQ ∑ Tµi s¶n BQ ∑ Thu nhËp 1 x = Lîi nhuËn sau thuÕ x Lîi nhuËn sau thuÕ ∑ Thu nhËp Vèn chñ së h÷u BQ ∑ Tµi s¶n BQ Vèn chñ së h÷u BQ ∑ Thu nhËp ∑ Tµi s¶n BQ Tõ mèi quan hÖ trªn cã thÓ rót ra: Tr­êng hîp tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u gi¶m do tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn doanh thu gi¶m, cã thÓ do ng©n hµng kh«ng kiÓm so¸t ®­îc chi phÝ ®· lµm gi¶m lîi nhuËn sau thuÕ hoÆc còng cã thÓ ®Þnh gi¸ dÞch vô thÊp hoÆc chiÕn l­îc Marketing ng©n hµng kÐm hiÖu qu¶. Tr­êng hîp tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u gi¶m do vßng quay tµi s¶n cã gi¶m, c¸c nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cÇn ph¶i xem l¹i sù ph©n bæ c¸c thµnh phÇn tµi s¶n: tµi s¶n sinh lêi vµ tµi s¶n kh«ng sinh lêi, tr¸nh ø ®äng kh«ng cÇn thiÕt. Tr­êng hîp tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u gi¶m do tû lÖ vèn chñ së h÷u trªn tæng sè nguån vèn qu¸ lín, c¸c nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cÇn xem l¹i c¸c chÝnh s¸ch huy ®éng vèn nh»m thu hót thªm nguån vèn tõ bªn ngoµi vµo kinh doanh. Thø hai Nhµ qu¶n trÞ nªn tÝnh to¸n thªm hai chØ tiªu sau ®Ó ph¶n ¸nh t×nh chi tr¶ cæ tøc cho c¸c cæ ®éng: Thu nhËp trªn mçi cæ phÇn ∑ Sè cæ phÇn th­êng TNCP = Lîi nhuËn sau thuÕ Chi tr¶ cæ tøc cho cæ phiÕu ­u ®·i _ Cæ tøc = Thu nhËp mçi cæ phÇn x Tû lÖ chia cæ tøc Víi c¸c NHTM cæ phÇn nh­ Techcombank th× cæ tøc trªn mçi cæ phÇn lµ ®iÒu quan t©m chñ yÕu cña c¸c cæ ®«ng, v× nã thÓ hiÖn møc ®é sinh lêi cho c¸c chñ së h÷u tõ nh÷ng ®ång vèn mµ hä ®ang gãp vµo ng©n hµng. Mét tû lÖ chia cæ tøc cao sÏ lµm hµi lßng c¸c cæ ®«ng, n©ng cao ®­îc gi¸ trÞ cæ phiÕu cña ng©n hµng trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh. V× vËy, viÖc c©n nh¾c mét tû lÖ chia cæ tøc hîp lý sÏ lµm hµi lßng c¸c nhµ ®Çu t­ vµ n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng trong t­¬ng lai. 3.1.5. Ph©n tÝch l­u chuyÓn tiÒn tÖ. Thø nhÊt Nhµ qu¶n trÞ sö dông ph­¬ng ph¸p so s¸nh ®Ó so s¸nh l­u chuyÓn tiÒn tÖ qua c¸c n¨m qua ®ã cã thÓ thÊy ®­îc sù biÕn ®éng cña dßng tiÒn l­u chuyÓn còng nh­ c¬ cÊu cña sù biÕn ®éng ®ã. VÝ dô cã t×nh h×nh sau: B¶ng 2.13 : T×nh h×nh l­u chuyÓn tiÒn thuÇn qua c¸c n¨m. (§¬n vÞ: tû ®ång) ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002 So 2002/2001 +/- Tû ®ång +/- % 1. L­u chuyÓn tiÒn thuÇn tõ häat ®éng kinh doanh 336,13 91,46 - 244,67 - 72,79 2. L­u chuyÓn tiÒn thuÇn tõ häat ®éng ®Çu t­ -0,29 -61,79 -61,5 20847,45 3. L­u chuyÓn tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 19,97 15,16 -4,81 -24,08 4. L­u chuyÓn tiÒn thuÇn trong kú. 355,81 44,81 -310,98 -87,4 5. TiÒn tån cuèi kú 924,47 167,78 -756,69 -81,85 (Nguån: b¸o c¸o th­êng niªn n¨m 2001 vµ 2002) Nh×n vµo b¶ng trªn nhµ ph©n tÝch sÏ nhËn thÊy: L­u chuyÓn tiÒn thuÇn trong n¨m 2002 lµ 44,81 tû ®ång, gi¶m 310,99 tû ®ång so víi n¨m 2001, t­¬ng ®­¬ng víi tû lÖ gi¶m lµ 87,4%. Do c¸c bé phËn cÊu thµnh nªn l­u chuyÓn tiÒn thuÇn trong kú cã mèi quan hÖ tæng sè nªn, b»ng ph­¬ng ph¸p c©n ®èi, nhµ qu¶n trÞ Techcombank nhËn thÊy sù biÕn ®éng ®ã lµ do c¸c bé phËn sau: - L­u chuyÓn tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2001 lµ 336,13 tû cßn n¨m 2002 lµ 91,46 tû. Nh­ thÕ, trong n¨m 2002 l­u chuyÓn tiÒn tõ häat ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®· gi¶m 224,67 tû ®ång, t­¬ng ®­¬ng víi tèc ®é gi¶m lµ 72,79%. - L­u chuyÓn tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ n¨m 2002 lµ -61,79 tû (do c¸c kho¶n thu vµo tõ ®Çu t­ nhá h¬n nhiÒu so víi c¸c kho¶n chi cho ®Çu t­), n¨m 2001 lµ - 0,29 tû ®ång. Nh­ thÕ kho¶n l­u chuyÓn thuÇn tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ tiÕp tôc gi¶m víi tû lÖ gi¶m vÒ sè tuyÖt ®èi lµ 61,495 tû t­¬ng ®­¬ng vÒ sè t­¬ng ®èi lµ 20847,45%. - L­u chuyÓn tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh n¨m 2002 lµ 167,78 tû ®ång, gi¶m 756,69 tû ®ång, t­¬ng ®­¬ng víi tèc ®é gi¶m lµ 81,85% so víi n¨m 2001. Nh­ vËy, vÒ sè tuyÖt ®èi, do n¨m 2002 l­u chuyÓn tiÒn tõ häat ®éng kinh doanh gi¶m m¹nh nhÊt, sau ®ã lµ kho¶n l­­ chuyÓn tiÒn tõ häat ®éng ®Çu t­ vµ häat ®éng tµi chÝnh lµm cho tæng l­u chuyÓn tiÒn thuÇn trong kú ®· gi¶m 310,69 tû. Ph­¬ng tr×nh c©n ®èi lµ: (-310,98) = (-244,67) + (-61,5) + (-4,81) Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy kho¶n môc tiÒn tån cuèi kú n¨m 2002 lµ 167,78 tû ®ång gi¶m 756,69 tû ®ång so víi n¨m 2001 ( n¨m 2001 lµ 924,47 tû). Nh­ vËy, nÕu nhËn xÐt mét c¸ch s¬ bé nhµ qu¶n trÞ Techcombank cã thÓ thÊy trong n¨m 2002 ng©n hµng Techcombank ®· sö dông ®­îc nhiÒu h¬n sè tiÒn cña m×nh vµo ho¹t ®éng kinh doanh còng nh­ c¸c ho¹t ®éng sinh lêi kh¸c, gi¶m thiÓu t×nh tr¹ng tiÒn ø ®äng vµo cuèi kú nh­ trong n¨m 2001. Cô thÓ viÖc sö dông tiÒn ®ã cã hiÖu qu¶ h¬n n¨m tr­íc hay kh«ng nhµ qu¶n trÞ cßn ph¶i kÕt hîp víi c¸c yÕu tè kh¸c míi cã thÓ ®­a l¹i nhËn ®Þnh chÝnh x¸c nhÊt. Thø hai: Nhµ qu¶n trÞ cÇn ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn l­u chuyÓn tiÒn nh­ b¶ng 2.14: B¶ng 2.14: Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn l­u chuyÓn tiÒn tÖ ChØ tiªu 2001 2002 2002/2001 Tû ®ång Tû ®ång +/- Tû ®ång +/- % I. C¸c nh©n tè lµm t¨ng tiÒn 896,97 1700,82 803,85 89,62 1. Tõ ho¹t ®éng kinh doanh 873,96 1685,28 811,32 92,83 a. Lîi nhuËn tr­íc thuÕ. 0 5,34 5,34 100 b. KhÊu hao TSC§. 1,77 2,26 0,49 27,68 c. Dù phßng. 0 20,35 20,35 100 d. Lç do thanh lý TSC§. 0,54 0 -0,54 -100 e. §iÒu chØnh kÕt qu¶ KD. 0,54 0 -0,54 -100 f. T¨ng c«ng nî ho¹t ®éng. 871,11 1657,33 786,22 90,25 2. Tõ ho¹t ®éng ®Çu t­. 0,68 0,38 -0,3 -44,12 a. Thu gãp vèn LD, mua CP 0 0,38 0,38 100 b. Thu tiÒn b¸n TSC§. 0,68 0 -0,68 -100 3. Thu tõ ho¹t ®éng TC. 22,33 15,16 -7,17 -32,11 II.C¸c nh©n tè lµm gi¶m tiÒn 541,15 1656,01 1114,86 206.01 1. Tõ ho¹t ®éng kinh doanh 537,83 1593,84 1056,01 196,35 a. L·i do ®Çu t­ vµo ®¬n vÞ kh¸c 0 0,38 0,38 100 b. Gi¶m TS ho¹t ®éng. 533,35 1587,24 1053,89 197,59 c. Chi c¸c quü. 2,95 3,52 0,57 19,32 d. Nép thuÕ TNDN. 1,53 2,69 1,16 75,82 2. Tõ ho¹t ®éng ®Çu t­. 0,97 62,17 61,20 6309,28 a. Mua TSC§ theo NG. 0,97 4,08 3,11 320,62 b. Mua CK. 0 57,91 57,91 100 c. Gãp vèn LD, mua CP. 0 0,18 0,18 100 3. Tõ ho¹t ®éng TC. 2,35 0 -2,35 -100 III. L­u chuyÓn tiÒn trong kú 355,81 44,83 -310,98 -87,4 ( Nguån: B¸o c¸o th­êng niªn Techcombank 2001, 2002) Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng vµ møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®ã ®Õn l­u chuyÓn tiÒn thuÇn trong kú, nhµ qu¶n trÞ cã thÓ cã mét nhËn ®Þnh t­¬ng ®èi râ rµng vÒ t×nh h×nh l­u chuyÓn tiÒn tÖ cña ng©n hµng m×nh, tõ ®ã nhµ qu¶n trÞ cã thÓ tÝnh to¸n mét sè hÖ sè tû lÖ sau: · HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng kinh doanh so víi tæng dßng tiÒn vµo. N¨m 2001: - Dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng kinh doanh lµ 871,11 tû ®ång, -Tæng dßng tiÒn vµo cña Techcombank lµ 894,11 tû ®ång. - HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ so víi tæng dßng tiÒn vµo lµ : 871,11/894,11 = 97,43%. N¨m 2002: - Dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng kinh doanh lµ 1587,24 tû ®ång, -Tæng dßng tiÒn vµo cña Techcombank lµ 1672,87 tû ®ång. - HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng kinh doanh so víi tæng dßng tiÒn vµo lµ : 1587,24/1672,87 = 94,48%. So s¸nh ta thÊy hÖ sè nµy trong n¨m 2002 lµ 94,48% ®· gi¶m ®i so víi n¨m 2001(n¨m 2001 ®¹t 97,43%). C¸c con sè ®Òu nãi lªn mét ®iÒu lµ tiÒn vµo tõ häat ®éng kinh doanh ë Techcombank chiÕm tû träng rÊt cao trong tæng dßng tiÒn vµo cña ng©n hµng, biÓu hiÖn mét hiÖu qu¶ kinh doanh tèt qua c¸c n¨m. Nguån tiÒn tõ häat ®éng nµy chÝnh lµ nguån chñ yÕu ®Ó Techcombank trang tr¶i cho ho¹t ®éng ®Çu t­ dµi h¹n còng nh­ tr¶ c¸c kho¶n vay ng¾n vµ dµi h¹n. · HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ so víi tæng dßng tiÒn vµo. N¨m 2001: - Dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng ®Çu t­ lµ 0,68 tû ®ång, -Tæng dßng tiÒn vµo cña Techcombank lµ 894,11 tû ®ång. HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ so víi tæng dßng tiÒn vµo lµ: 0,68/894,11 = 0,08%. N¨m 2002: - Dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng ®Çu t­ lµ 0,38 tû ®ång, -Tæng dßng tiÒn vµo cña Techcombank lµ 1672,87 tû ®ång. - HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ so víi tæng dßng tiÒn vµo lµ : 0,38/1672,87 = 0,02%. So s¸nh ta thÊy hÖ sè nµy trong n¨m 2002 ®· gi¶m ®i nhiÒu so víi n¨m 2001. N¨m 2002 lµ 0,02% cßn n¨m 2001 lµ 0,08%. Nh­ vËy, cã thÓ thÊy tiÒn vµo tõ häat ®éng ®Çu t­ ë Techcombank chiÕm tû träng rÊt khiªm tèn trong tæng dßng tiÒn vµo cña ng©n hµng. §©y cã thÓ lµ biÓu hiÖn cña mét chiÕn l­îc ®Çu t­ kh«ng hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, ®Ó cã c¸i nh×n chÝnh x¸c h¬n th× nhµ qu¶n trÞ cÇn kÕt hîp víi mét sè yÕu tè kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸. Trong tr­êng hîp hÖ sè nµy ë ng©n hµng lµ cao – tøc lµ dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ chiÕm tû träng cao, nÕu ch­a cã kÕ ho¹ch t¸i ®Çu t­ ng©n hµng ph¶i nghÜ ngay ®Õn viÖc ®iÒu phèi nguån tiÒn ­­ tiªn thanh to¸n c¸c kho¶n nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ hoÆc tr¶ tr­íc h¹n ®Ó gi¶m chi phÝ l·i vay, sau ®ã ®iÒu tiÕt vèn cho häat ®éng kinh doanh chÝnh ®Ó gi¶m c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n. · HÖ sè dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh so víi tæng dßng tiÒn vµo. Trong n¨m 2001 tû lÖ nµy ë Techcombank lµ 2,5% vµ n¨m 2002 lµ 0,91%. Còng nh­ ®Çu t­, dßng tiÒn vµo tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh chiÕm mét tû trong t­¬ng ®èi nhá trong tæng dßng tiÒn vµo cña ng©n hµng, vµ cã sù sôt gi¶m trong n¨m 2002 do trong n¨m 2002 kho¶n t¨ng vèn ®iÒu lÖ chØ ®¹t 15,16 tû ®ång. Ng©n hµng cã thÓ xem xÐt mét vµi yÕu tè ®Ó ®Èy cao tû träng cña dßng tiÒn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng nµy trong tæng dßng tiÒn vµo cña ng©n hµng. NÕu l­u chuyÓn tõ ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng ®ñ cho ho¹t ®éng ®Çu t­ th× ng©n hµng buéc ph¶i ®iÒu phèi dßng tiÒn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. §ã cã thÓ lµ ®ång nghÜa víi viÖc mét kho¶n vay sÏ t¨ng lªn, ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu hay lµ sù sôt gi¶m hoÆc cã thÓ lµ ng­ng chi tr¶ cæ tøc. Do vËy viÖc quan t©m ®Õn tû trong cña kho¶n môc nµy còng nh­ kho¶n môc ®Çu t­ lµ viÖc lµm sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cao h¬n cho ng©n hµng bªn c¹nh viÖc vÉn duy tr× tû träng cao cña dßng tiÒn vµo tõ häat ®éng kinh doanh trong tæng dßng tiÒn vµo cña ng©n hµng. 3.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn vÞÖc c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC t¹i Techcombank. 3.2.1. §èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc. Thø nhÊt TiÕp tôc hoµn thiÖn m«i tr­êng luËt ph¸p, t¹o c¬ së ph¸p lý cho ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng. Trong nh÷ng n¨m qua, víi sù ban hµnh hµng läat c¸c ®¹o luËt vµ quy chÕ trªn mäi lÜnh vùc ®· t¹o ra tiÒn ®Ò ph¸p lý thiÕt yÕu cho viÖc thµnh lËp vµ triÓn khai c¸c häat ®éng cña c¸c chñ thÓ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã vÉn kh«ng Ýt c¸c tån t¹i g©y ¶nh h­ëng lín ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c NHTM nh­ tÝnh kh«ng ®Çy ®ñ, kh«ng cô thÓ, kh«ng râ rµng trong mét sè quy ®Þnh vµ thùc tÕ cã nh÷ng quy ®Þnh chØ mang tÝnh chÊt h×nh thøc nh­ quy ®Þnh vÒ tû lÖ kh¶ n¨ng chi tr¶ hay nh­ c¸c quy ®Þnh trong hÖ sè Cook cña NHNN ViÖt nam. §iÒu nµy ®· t¹o ra kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n, m©u thuÉn trong viÖc ¸p dông vµ thùc hiÖn ë c¸c NHTM. Bëi vËy, viÖc c¶i thiÖn m«i tr­êng luËt ph¸p lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Thø hai NHNN ViÖt nam nªn sím x©y dùng mét hÖ thèng chØ tiªu chuÈn ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c NHTM mang tÝnh h­íng dÉn, cã quy ®Þnh thèng nhÊt vÒ ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n sao cho võa khoa häc võa phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn hiÖn thêi. Trªn c¬ së ®ã vµo cuèi n¨m NHNN nªn cã c¸c th«ng b¸o cho c¸c NHTM c¸c th«ng sè tµi chÝnh mang tÝnh b×nh qu©n theo c¸c chØ tiªu ®· ®­îc tiªu chuÈn hãa trªn c¬ së c¸c b¸o c¸o chÝnh thøc cña ng©n hµng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC cña c¸c NHTM. Thø ba NHNN kÕt hîp víi Bé tµi chÝnh cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu söa ®æi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh theo h­íng phï hîp víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, phï hîp víi ®Æc ®iÓm, tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh hiÖn t¹i cña c¸c NHTM nãi chung, ng©n hµng Techcombank nãi riªng vµ ®ång thêi phï hîp víi chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ. 3.2.2. §èi víi Ng©n hµng Techcombank. Thø nhÊt Techcombank nªn cã mét bé phËn chuyªn tr¸ch trong viÖc ph©n tÝch BCTC víi ®éi ngò c¸n bé ng©n hµng cã th©m niªn c«ng t¸c vµ tr×nh ®é cao nh»m ®¶m b¶o cho c«ng t¸c ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vµ cã hiÖu qu¶ thùc tiÔn. Phßng chøc n¨ng nµy ®Æt d­íc sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Héi ®ång qu¶n trÞ, cã thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch ®¸nh gi¸ th­êng xuyªn hoÆc ®Þnh kú ho¹t ®éng kinh doanh cña Techcombankm cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh kh¸c theo mét quy tr×nh nhÊt ®Þnh. Víi viÖc chuyªn m«n hãa nh­ vËy, c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC sÏ ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn vµ cã hiÖu qu¶ h¬n, t¹o ra nguån th«ng tin ®· qua xö lý mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c, tõ ®ã gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ Techcombank cã ®­îc nh÷ng c¬ së ®Ó ra quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ. Thø hai ChÊn chØnh vµ n©ng cao chÊt l­îng cña c«ng t¸c kÕ to¸n, kiÓm to¸n néi bé nh»m ®¶m b¶o tÝnh x¸c thùc vµ ®é tin cËy cÇn thiÕt cña c¸c th«ng tin vµ chØ tiªu tµi chÝnh. TÝnh chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ cña th«ng tin lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó cã c¸c kÕt luËn ph©n tÝch thËt sù cã ý nghÜa cho c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ ®iÒu hµnh. V× thÕ, hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n, thèng kÕ ®ång thêi n©ng cao chÊt l­îng kiÓm to¸n néi bé trë nªn hÕt søc cÇn thiÕt. Cã nh­ v©y th× c¸c th«ng sè tµi chÝnh ®­îc tÝnh to¸n qua c¸c chØ tiªu míi ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, trung thùc hiÖn tr¹ng tµi chÝnh cña ng©n hµng. Thø ba Techcombank cÇn øng dông tin häc vµo c«ng t¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng. Trong thùc tÕ viÖc øng dông tin häc vµo ph©n tÝch cña Techcombank tuy ®· cã nh­ng cßn kh¸ s¬ sµi, nhiÒu sè liÖu vÉn ph¶i lËp b»ng tay kh«ng chÝnh x¸c vµ kh«ng kÞp thêi. Bªn c¹nh ®ã, trong ph©n tÝch cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch rÊt hiÖu qu¶ nh­ ph­¬ng ph¸p håi quy nh­ng viÖc thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p nµy cÇn viÖc øng dông tin häc vµo réng r·i. Do vËy, ng©n hµng Techcombank nªn cÇn tÝch cùc vµ chñ ®éng trong viÖc øng dông tin hoc ®ång thêi n©ng cao chÊt l­îng cña c¸n bé tin häc trong ng©n hµng. Thø t­ N©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc, tr×nh ®é vµ n¨ng lùc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ cña nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng. §¸nh gi¸ häat ®éng kinh doanh lµ yªu cÇu cÇn thiÕt, kh¸ch quan kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh, qu¶n lý kinh doanh cña nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng. Do ®ã, tr­íc hÕt, Techcombank cÇn n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé qu¶n lý vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ®ång thêi ph¶i th­êng xuyªn më c¸c líp båi d­ìng ng¾n ngµy vÒ kü n¨ng ph©n tÝch cho c¸n bé qu¶ lý trong hÖ thèng ng©n hµng, t¹o ra ®éi ngò c¸c nhµ qu¶n lý ng©n hµng cã n¨ng lùc ph©n tÝch, n¨ng lùc tæ chøc c«ng t¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ phôc vô tèt cho viÖc ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý cña nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng. KÕt luËn ch­¬ng 3 Hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch cÇn ph¶i trë thµnh mét môc tiªu phÊn ®Êu cña Techcombank trong thêi gian tíi. §Ó hoµn thiÖn, kh«ng thÓ chØ b»ng ý nghÜ mµ ph¶i b»ng ®æi míi t­ duy, b»ng häc tËp trau dåi kh«ng ngõng còng nh­ b»ng viÖc øng dông nh÷ng néi dung lý thuyÕt vµo thùc tiÔn ho¹t ®éng ph©n tÝch. §ång hµnh cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña Techcombank trong t­¬ng lai, víi nh÷ng gi¶i ph¸p cã tÝnh chÊt gîi më cña khãa luËn nh­ ®· tr×nh bµy hy väng Techcombank sÏ ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng míi trong tiÕn tr×nh ®i lªn cña m×nh. KÕt luËn Lu«n kh¸ch quan hãa ®Ó nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸ b¶n th©n bao giê còng lµ ®iÒu kh«ng ®¬n gi¶n. ThÕ nh­ng, trong thùc tiÔn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, c¸c NHTM lu«n cã mét nhu cÇu tù th©n lµ ph©n tÝch, nhËn ®Þnh vÒ thùc tr¹ng tµi chÝnh cña chÝnh b¶n th©n ng©n hµng m×nh. C«ng viÖc Êy ®· khã l¹i ®ßi hái ph¶i ®­îc lµm th­êng xuyªn ®Ó cung cÊp th«ng tin cho nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng trong viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh, ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng trong hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai. Ph©n tÝch BCTC lµ mét c¸ch ®Ó thùc hiÖn yªu cÇu Êy. §ång hµnh cïng víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng, ph©n tÝch BCTC ngµy cµng chøng tá ®­îc vai trß quan träng cña nã. ë Techcombank còng kh«ng lµ ngo¹i lÖ. Thùc tÕ, víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn h¬n 10 n¨m, ph©n tÝch BCTC ë Techcombank ®· lµ mét c«ng cô ®¾c lùc gióp cho nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng n¾m b¾t ®­îc hiÖn tr¹ng tµi chÝnh cña ®¬n vÞ m×nh trªn rÊt nhiÒu c¸c khÝa c¹nh kh¸c nhau, tõ ®ã nhµ qu¶n trÞ cã thÓ thÊy ®­îc mét bøc tranh t­¬ng ®èi kh¸i qu¸t vÒ bé mÆt ng©n hµng m×nh trong suèt mét chÆng ®­êng dµi ho¹t ®éng. Tuy nhiªn, xÐt mét c¸ch toµn diÖn, c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC cña Techcombank vÉn cßn tån t¹i nh÷ng h¹n chÕ vµ khiÕm khuyÕt nh­ ®· chØ ra trong ch­¬ng 2 cÇn ph¶i ®­îc bæ sung vµ hoµn thiÖn trong thêi gian tíi. Dùa trªn nÒn t¶ng lý luËn vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh ®èi víi doanh nghiÖp nãi chung vµ lý luËn ph©n tÝch BCTC ng©n hµng nãi riªng, khãa luËn ®· tr×nh bµy t­¬ng ®èi kü vÒ nh÷ng tån t¹i, ph©n tÝch c¸c ­u vµ nh­îc ®iÓm cña Techcombank còng nh­ chØ ra c¸c nguyªn nh©n vµ h­íng gîi më cho ng©n hµng trong viÖc n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC trong hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai. §Ó cã thÓ ¸p dông cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c ph©n tÝch nµy th× sù nç lùc cña Techcombank lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Çu tiªn, bªn c¹nh ®ã còng ph¶i cÇn cã sù quan t©m vµ chØ ®¹o x¸t sao vµ kÞp thêi cña NHNN ViÖt nam. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Häc viÖn ng©n hµng ( 2001), Qu¶n trÞ ng©n hµng, Nxb Thèng kª. Häc viÖn ng©n hµng ( 2002), KÕ to¸n ng©n hµng, Nxb Thèng kª. NguyÔn V¨n C«ng (2002), LËp- ®äc – kiÓm tra vµ ph©n tÝch BCTC, Nxb Tµi chÝnh. NguyÔn TÊn B×nh (2003), Ph©n tÝch ho¹t ®éng doanh nghiÖp, Nxb §¹i häc quèc gia TP. Hå ChÝ Minh. Quèc héi n­íc céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt nam (1998), LuËt NHNN ViÖt nam vµ LuËt c¸c TCTD, Nxb ChÝnh trÞ Quèc gia. Peter.S. Rose (2001), Qu¶n trÞ ng©n hµng th­¬ng m¹i, Nxb Tµi chÝnh. Häc viÖn ng©n hµng (2001), Thèng kª ng©n hµng, Nxb Thèng kª. T« Ngäc H­ng (2000), NghiÖp vô kinh doanh ng©n hµng, Nxb Thèng kª. Frederic S. Mishkin (1995), TiÒn tÖ, ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh, Nxb Khoa häc kü thuËt. Ph¹m thÞ G¸i (1997), Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, Nxb Gi¸o dôc. T¹p chÝ KÕ to¸n c¸c sè n¨m 2000, 2001, 2002, 2003. T¹p chÝ Khoa häc vµ ®µo t¹o ng©n hµng c¸c sè n¨m 2001, 2002, 2003. T¹p chÝ Ng©n hµng c¸c sè n¨m 2001, 2002 , 2003 va 2004. T¹p chÝ ThÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ c¸c sè n¨m 2000, 2001, 2002, 2003 vµ 2004. Ng©n hµng TMCP Kü Th­¬ng (1998 – 2003), B¸o c¸o th­êng niªn vµ b¸o c¸o tæng kÕt kinh doanh. Ng©n hµng TMCP Kü Th­¬ng ( 2002-2003), B¶n tin ng©n hµng. T.S Lª ThÞ Xu©n, LuËn ¸n tiÕn sÜ kinh tÕ: “Hoµn thiÖn hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ë ViÖt Nam hiÖn nay”, m· sè 5.02.09. Khãa luËn tèt nghiÖp: KL77/03 vµ 56/02. Lêi c¶m ¬n Trong thêi gian h¬n 2 th¸ng thùc tËp t¹i Ng©n hµng TMCP Kü Th­¬ng em ®· nh©n ®­îc sù gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn cña Ban l·nh ®¹o ng©n hµng vµ ®Æc biÖt lµ sù chØ b¶o nhiÖt t×nh cña c¸c c«, c¸c chÞ trong phßng KÕ to¸n tµi chÝnh. ChÝnh sù gióp ®ì vµ chØ b¶o ®ã ®· gióp em n¾m b¾t ®­îc nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ vÒ c¸c nghiÖp vô ng©n hµng vµ kü n¨ng ph©n tÝch BCTC. Nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ nµy sÏ lµ hµnh trang ban ®Çu cho em trong qu¸ tr×nh ra c«ng t¸c sau nµy. Em xin bµy tá lßng c¶m ¬n s©u s¾c tíi Ban l·nh ®¹o ng©n hµng, tíi toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng vÒ sù gióp ®ì cña c¸c c«, c¸c chó, c¸c anh chÞ trong thêi gian thùc tËp võa qua. Em còng xin kÝnh chóc NHTMCP Kü Th­¬ng ngµy cµng ph¸t triÓn lín m¹nh; kÝnh chóc c¸c c«, c¸c chó vµ c¸c anh chÞ lu«n thµn ®¹t trªn c­¬ng vÞ c«ng t¸c cña m×nh. Em còng xin göi lêi biÕt ¬n ch©n thµnh nhÊt tíi c« gi¸o- TiÕn sÜ Lª ThÞ Xu©n- ng­êi ®· nhiÖt t×nh h­íng dÉn em trong c¸ch nghiªn cøu vÊn ®Ò, gióp em cã t­ duy ®óng ®¾n trong qu¸ tr×nh tiÕp cËn vµ còng nh­ chØ b¶o tËn t×nh cho em trong suèt thêi gian em hoµn thµnh khãa luËn cña m×nh. Cuèi cïng, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n nh÷ng t×nh c¶m vµ sù truyÒn thô kiÕn thøc cña tËp thÓ gi¸o viªn khoa KÕ to¸n- KiÓm to¸n ng©n hµng – Häc viÖn ng©n hµng trong suèt qu¸ tr×nh em häc tËp vµ nghiªn cøu. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Lêi cam ®oan T«i xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu cña riªng t«i. C¸c sè liÖu, kÕt qu¶ nªu trong khãa luËn lµ hoµn toµn trung thùc vµ xuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn Kü Th­¬ng. T¸c gi¶ khãa luËn TrÇn ThÞ TuÖ Linh. Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t ADB Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ BCTC B¸o c¸o tµi chÝnh CKH Cã k× h¹n KKH Kh«ng k× h¹n NHNN Ng©n hµng nhµ n­íc IMF Quü tiÒn tÖ quèc tÕ TCTD Tæ chøc tÝn dông TSC§ Tµi s¶n cè ®Þnh Techcombank Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn kü th­¬ng BCLCTT B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ BCKQKD B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh BC§KT B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n GTCG GiÊy tê cã gi¸ CSTT ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ Danh môc b¶ng biÓu B¶ng 2.1: B¶ng ph©n tÝch quy m«, c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn. 33 B¶ng 2.2: §¸nh gi¸ Vèn tù cã cña Techcombank. 42 B¶ng 2.3: C¬ cÊu vèn huy ®éng cña Techcombank. 45 B¶ng 2.4: C¬ cÊu vèn huy ®éng ph©n theo lo¹i tiÒn göi. 47 B¶ng 2.5: D­ nî cho vay theo thµnh phÇn kinh tÕ. 53 B¶ng 2.6: T×nh h×nh tÝn dông ph©n theo tiªu thøc kú h¹n. 55 B¶ng 2.7: T×nh h×nh thu nhËp cña Techcombank. 58 B¶ng 2.8: T×nh h×nh chi phÝ cña Techcombank. 60 B¶ng 2.9: T×nh h×nh lîi nhuËn cña Techcombank. 63 B¶ng 2.10: ChØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh cña Techcombank. 64 B¶ng 2.11: Ph©n lo¹i tµi s¶n- nguån vèn. 71 B¶ng 2.12: B¶ng ph©n tÝch nguån vèn trong mèi quan hÖ víi tµi s¶n theo kú ®¸o h¹n thùc tÕ … ..…………. 86 B¶ng 2.13: T×nh h×nh l­­ chuyÓn tiÒn thuÇn qua c¸c n¨m. 93 B¶ng 2.14: Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn l­u chuyÓn tiÒn tÖ. 95 BiÓu ®å 2.1: T¨ng tr­ëng cña nguån vèn qua c¸c n¨m. 36 BiÓu ®å 2.2: T¨ng tr­ëng cña vèn vµ c¸c quü qua c¸c n¨m. 40 BiÓu ®å 2.3: T¨ng tr­ëng cña tÝn dông qua c¸c n¨m. 52 BiÓu ®å 2.4: D­ nî theo thµnh phÇn kinh tÕ. 53 BiÓu ®å 2.5: D­ nî theo ngµnh kinh tÕ n¨m 2002. 54 Danh môc s¬ ®å S¬ ®å 2.1: M« h×nh tæ chøc cña Techcombank. 31 Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng 1: LÝ luËn chung vÒ ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh NHTM 3 1.1.Ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM 3 Kh¸i niÖm NHTM 3 2.Chøc n¨ng cña c¸c NHTM 3 1.1.3. Nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng 5 Nh÷ng ®Æc thï trong ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng 6 1.2. Lý luËn vÒ ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh ng©n hµng. 9 B¸o c¸o tµi chÝnh cña ng©n hµng. 9 Ph©n tÝch BCTC. 16 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC ë NHTM cæ phÇn kü th­¬ng 30 2.1. Giíi thiÖu chung vÒ ng©n hµng TMCP Kü Th­¬ng ViÖt Nam 30 2.1.1.Hoµn c¶nh ra ®êi 30 2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña Techcombank 31 2.2. Thùc tr¹ng ph©n tÝch BCTC ë Techcombank 32 2.2.1. Ph©n tÝch kh¸i qu¸t c¬ cÊu tµi s¶n - nguån vèn 32 2.2.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh nguån vèn cña ng©n hµng 41 2.2.3. Ph©n tÝch t×nh h×nh t×nh h×nh sö dông vèn cña Techcombank 48 2.2.4. Ph©n tÝch t×nh h×nh thu nhËp, chi phÝ vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña Techcombank. 58 2.2.5. Ph©n tÝch l­u chuyÓn tiÒn tÖ. 65 2.3. NhËn xÐt chung vÒ viÖc ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i Techcombank 66 23.1. ¦u ®iÓm 66 2.3.2. Tån t¹i 67 2.3.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i 69 Ch­¬ng 3: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC ë Techcombank 71 3.1. Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC ë Techcombank. 71 3.1.1) VÒ ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n- nguån vèn cña ng©n hµng 71 3.1.2) Ph©n tÝch c¬ cÊu NV cña ng©n hµng: 74 3.1.3. §¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn. 85 3.1.4. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thu nhËp- chi phÝ vµ lîi nhuËn cña ng©n hµng. 88 3.1.5. Ph©n tÝch l­u chuyÓn tiÒn tÖ. 92 3.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn vÞÖc c«ng t¸c ph©n tÝch BCTC t¹i Techcombank. 97 3.2.1. §èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc. 97 3.2.2. §èi víi Ng©n hµng Techcombank. 98 KÕt luËn 101 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 102