Khóa luận Quan hệ kinh tế, thương mại Việt nam–Hàn quốc trong xu thế hội nhập hiện nay

tû, Ph¸p nhËp siªu 4,4 tû, Anh nhËp siªu 53,6 tû, Hång K«ng nhËp siªu 11,2 tû, Mªhic« nhËp siªu 16,3 tû. C¸ch ®©y mÊy n¨m, Hµn Quèc cßn gi÷ kû lôc thÕ giíi vÒ sè n¨m kinh tÕ t¨ng tr­ëng liªn tôc lªn ®Õn 20 n¨m, nay míi chÞu nh­êng kû lôc ®ã cho Trung Quèc. Trong quan hÖ th­¬ng m¹i ViÖt Nam vÉn trong t×nh tr¹ng nhËp siªu. Hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Hµn Quèc chñ yÕu vÉn lµ hµng s¬ chÕ, c«ng nghÖ thÊp trong khi ®ã vÉn ph¶i nhËp khÈu nhiÒu m¸y mãc thiÕt bÞ, ho¸ chÊt…tõ Hµn Quèc ®Ó phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam chÊt l­îng cßn thÊp l¹i kh«ng æn ®Þnh nªn doanh nh©n Hµn Quèc th­êng mua qua Hång K«ng hoÆc t×m ®Õn Th¸i Lan. Trong sè 10 mÆt hµng cã kim ng¹ch nhËp khÈu lín nhÊt cña Hµn Quèc th× cã tíi 8 mÆt hµng ViÖt Nam ch­a s¶n xuÊt ®­îc nh­ linh kiÖn b¸n dÉn, m¸y mãc, kim lo¹i quý, s¶n phÈm ho¸ dÇu, thiÕt bÞ chÕ t¹o b¸n dÉn… MÆt kh¸c b¶n th©n thÞ tr­êng Hµn Quèc còng rÊt kÐn chän hµng tiªu dïng, ®Æc biÖt lµ hµng l­¬ng, thùc phÈm. HÇu hÕt nh÷ng mÆt hµng nµy khi nhËp khÈu vµo Hµn Quèc ph¶i qua kiÓm dÞch rÊt chÆt chÏ, ph¶i cã b¸o c¸o ®Çy ®ñ vÒ qu¸ tr×nh nu«i trång, b¶o qu¶n… vµ chØ sau khi nhËn ®­îc giÊy phÐp cña c¬ quan cã thÈm quyÒn míi cã thÓ nhËp vµo Hµn Quèc. NhËt B¶n chÊp nhËn ®é ®¹m ph©n huû lµ 12% trong khi Hµn Quèc chØ chÊp nhËn 8%. §©y thùc sù lµ mét th¸ch thøc cho hµng ho¸ ViÖt Nam khi mµ tr×nh ®é s¶n xuÊt trong n­íc cßn rÊt h¹n chÕ. H¬n thÕ n÷a thÞ tr­êng Hµn Quèc cßn “næi tiÕng” víi ®Æc ®iÓm ®­îc b¶o hé m¹nh, cã nh÷ng hµng rµo thuÕ quan ngÆt nghÌo mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ch­a v­ît qua ®­îc. §Õn thêi ®iÓm nµy, Hµn Quèc vÉn ¸p dông chÕ ®é h¹n ng¹ch ®èi víi mét sè mÆt hµng mµ ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu víi møc thuÕ suÊt cßn rÊt cao so víi mét sè thÞ tr­êng kh¸c trªn thÕ giíi. §¬n cö nh­ ®èi víi mÆt hµng rau qu¶, theo Bé Th­¬ng m¹i, møc thuÕ suÊt ­u ®·i nhËp khÈu mÆt hµng nµy cña Hµn Quèc ®èi víi møc h¹n ng¹ch mµ Hµn Quèc cho phÐp xª dÞch tõ 28% ®Õn 30%. Tuy nhiªn nÕu doanh nghiÖp ViÖt Nam xuÊt khÈu v­ît møc h¹n ng¹ch cho phÐp th× vÉn ®­îc nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng nµy nh­ng sÏ ph¶i chÞu mét møc thuÕ suÊt kho¶ng tõ 300% ®Õn 600%. Víi mét møc thuÕ suÊt cao nh­ vËy th× hµng ho¸ ViÖt Nam cã mÆt t¹i thÞ tr­êng cßn Ýt còng lµ ®iÒu dÔ hiÓu. Kh«ng nh÷ng thÕ khi vµo thÞ tr­êng Hµn Quèc, hµng ho¸ cña ViÖt Nam cßn ph¶i c¹nh tranh víi hµng ho¸ cña nhiÒu n­íc nh­ Th¸i Lan, Malayxia, Hång K«ng…®Æc biÖt lµ hµng cña Trung Quèc. Trong khi ®ã, ViÖt Nam l¹i nhËp tõ Hµn Quèc chñ yÕu lµ c¸c lo¹i m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ nguyªn vËt liÖu cã gi¸ trÞ cao. C¸c doanh nghiÖp Hµn Quèc th­êng phµn nµn r»ng thiÕu th«ng tin cña doanh nghiÖp ViÖt Nam (vÒ mÆt hµng, tay nghÒ, kü thuËt, kim ng¹ch cña doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng cung cÊp nguån hµng, thêi gian giao hµng, gi¸ dù kiÕn…) hoÆc nÕu cã th× phÇn lín l¹i b»ng tiÕng ViÖt vµ chØ giíi thiÖu chung chung nh­ ‘xuÊt khÈu n«ng s¶n’, ‘thñ c«ng mü nghÖ’...nªn rÊt khã lµm viÖc. Doanh nghiÖp Hµn Quèc cã Ên t­îng rÊt tèt víi viÖc giíi thiÖu b»ng Catalog song rÊt Ýt doanh nghiÖp ViÖt Nam chó ý tíi c¸ch giíi thiÖu nµy. §©y còng lµ nh­îc ®iÓm vÒ tr×nh ®é nghiÖp vô marketing mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn sím cã biÖn ph¸p kh¾c phôc. Thªm vµo ®ã hiÖn t­îng tr¸o hµng xÊu nÕu cã ®iÒu kiÖn, nî nÇn d©y d­a vµ sù thiªn vÞ ®«i khi kh¸ v« lý ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· khiÕn c¸c doanh nghiÖp Hµn Quèc thªm n¶n lßng. Trong quan hÖ ®Çu t­, tuy Hµn Quèc lµ mét n­íc cã vèn ®Çu t­ lín t¹i ViÖt Nam nh­ng thùc tÕ ngoµi nh÷ng lîi Ých kinh tÕ mµ hai bªn thu ®­îc vÉn cßn nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh. Khã kh¨n ®Çu tiªn lµ hÖ thèng luËt ph¸p cña ViÖt Nam cßn ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn. MÆc dï ®­îc söa ®æi vµ bæ sung liªn tôc tõ n¨m 1986 ®Õn nay nh­ng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cña ViÖt Nam cã liªn quan hai n­íc vÉn ch­a ®­îc chÆt chÏ vµ æn ®Þnh. C¸c chÝnh s¸ch, v¨n b¶n d­íi luËt vÒ ®Çu t­ n­íc ngoµi qu¸ nhiÒu l¹i thay ®æi liªn tôc nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. ChÝnh nh÷ng hÖ thèng v¨n b¶n nµy ®· g©y khã kh¨n, trë ng¹i rÊt lín c¶ cho c¸c nhµ ®Çu t­ ViÖt Nam còng nh­ Hµn Quèc muèn t×m hiÓu ®Çu t­ vµo nhau. ViÖt Nam ®ang cè g¾ng c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ vµ ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ h¬n n÷a nh­ng c¸c thñ tôc hµnh chÝnh xÐt duyÖt vµ thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­ vÉn cßn chËm ch¹p vµ phiÒn hµ, ch­a tho¶ m·n ®­îc yªu cÇu cña c¸c nhµ ®Çu t­. Trªn thùc tÕ, mét sè dù ¸n ®· kh«ng ®­îc tiÕn hµnh hoÆc ph¶i thu håi giÊy phÐp ®Çu t­. C¬ së h¹ tÇng n­íc ta cßn khã kh¨n, thiÕu thèn vµ l¹c hËu g©y trë ng¹i cho qu¸ tr×nh ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã c¬ chÕ vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ Hµn Quèc cßn cã sù chªnh lÖch. MÆc dï c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang nç lùc ®Èy nhanh tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ nh­ng phÇn lín c¸c c«ng ty ViÖt Nam tham gia liªn doanh víi Hµn Quèc vÉn ch­a tho¸t h¼n c¬ chÕ bao cÊp. Trong khi ®ã Hµn Quèc ®· h×nh thµnh ®­îc mét ®éi ngò c¸c doanh nghiÖp giái, ng­êi lao ®éng cã t¸c phong c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, cã ý thøc kû luËt cao. Do ®ã trong c¸c c«ng ty liªn doanh cña ViÖt Nam víi Hµn Quèc ®· x¶y ra t×nh tr¹ng xung ®ét gi÷a c¸n bé c«ng nh©n ViÖt Nam víi chñ ®Çu t­ Hµn Quèc. §©y lµ vÊn ®Ò nhøc nhèi cÇn ®­îc quan t©m gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng theo ®óng ph¸p luËt ViÖt Nam. N¨m 1997 cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ Ch©u ¸ x¶y ra ®· g©y hËu qu¶ nÆng nÒ cho nÒn kinh tÕ c¸c n­íc trong khu vùc trong ®ã cã Hµn Quèc. L¹m ph¸t t¨ng nhanh, nhiÒu c«ng ty r¬i vµo ph¸ s¶n ®· buéc c¸c Chaebol Hµn Quèc ë n­íc ngoµi ph¶i rót vèn vÒ tËp trung c¶i c¸ch c¬ cÊu, thu hÑp quy m« nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng bª bèi tµi chÝnh. §Çu t­ cña Hµn Quèc vµo ViÖt Nam trong thêi gian nµy do ®ã gi¶m m¹nh, nhiÒu dù ¸n ph¶i t¹m ho·n hoÆc kh«ng thùc hiÖn ®­îc. Kim ng¹ch th­¬ng m¹i hai chiÒu t¨ng tr­ëng ©m còng lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. Cuéc khñng ho¶ng ®· thùc sù g©y khã kh¨n cho quan hÖ gi÷a hai n­íc trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh nh­ng ®ång thêi còng gióp hai n­íc nãi riªng vµ c¸c n­íc trong khu vùc nãi chung nhËn ra ®­îc nh­îc ®iÓm trong hîp t¸c khu vùc, c¸c n­íc kh«ng thÓ phèi hîp cïng nhau ®Ó ng¨n chÆn khñng ho¶ng. HiÖn nay trong tiÕn tr×nh phôc håi kinh tÕ, c¸c n­íc ®Òu nhËn thÊy r»ng t×nh tr¹ng suy gi¶m kinh tÕ ë bÊt k× mét n­íc nµo trong khu vùc ®Òu cã thÓ g©y ra nh÷ng t¸c ®éng ë mäi møc ®é kh¸c nhau tíi mäi quèc gia §«ng Nam ¸. Do ®ã hîp t¸c khu vùc nãi chung vµ hîp t¸c ViÖt Nam - Hµn Quèc nãi riªng cµng cÇn ®­îc thóc ®Èy h¬n bao giê hÕt. Ch­¬ng III: TriÓn väng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hµn Quèc I. §Þnh h­íng ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hµn Quèc trong thêi gian tíi Cã thÓ nãi quan hÖ ViÖt Nam - Hµn Quèc trong thêi gian qua ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh, ®em l¹i nhiÒu lîi Ých cho c¶ hai bªn, nhÊt lµ ®èi víi ViÖt Nam. Sù hîp t¸c gi÷a hai n­íc trªn nhiÒu lÜnh vùc ®· gióp bæ sung nguån lùc cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, phôc vô cã hiÖu qu¶ cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Bªn c¹nh ®ã viÖc ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c víi Hµn Quèc cßn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ViÖt Nam tõng b­íc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Do ®ã trong thêi gian tíi viÖc t¨ng c­êng quan hÖ hîp t¸c ViÖt Nam - Hµn Quèc lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Mét sè ®Þnh h­íng d­íi ®©y sÏ gióp n©ng cao hiÖu qu¶ cña sù hîp t¸c nµy: Thø nhÊt, cÇn æn ®Þnh vµ kh«ng ngõng cñng cè quan hÖ ®èi ngo¹i gi÷a hai n­íc trªn c¬ së ®éc lËp, tù chñ, réng më, ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ c¸c mèi quan hÖ. §©y lµ mét ®iÒu hÕt søc cã ý nghÜa v× trong thêi ®¹i ngµy nay “ngo¹i giao cÊp cao” th­êng gãp phÇn rÊt quan träng vµo viÖc g¾n bã quan hÖ gi÷a c¸c quèc gia vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò träng ®¹i trong quan hÖ quèc tÕ. Kh«ng cã sù æn ®Þnh v÷ng ch¾c trong quan hÖ ®èi ngo¹i th× sÏ kh«ng cã nh÷ng mèi quan hÖ hîp t¸c kh¸c, sÏ kh«ng thÓ cã sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë mçi quèc gia. §iÒu nµy l¹i cµng cã ý nghÜa víi ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ cßn nghÌo vµ ®ang nç lùc tho¸t khái nguy c¬ tôt hËu. Thø hai, víi xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp, vèn vµ c«ng nghÖ trë thµnh hai nguån lùc khan hiÕm nhÊt, cã vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc ®¸p øng yªu cÇu t¨ng tr­ëng nhanh vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu m¹nh mÏ ë ViÖt Nam. Thùc tÕ ë nhiÒu n­íc cho thÊy nhËp khÈu c«ng nghÖ chÝnh lµ con ®­êng ng¾n nhÊt ®Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. Trong khi ®ã xu h­íng t¨ng tr­ëng nhanh cña nÒn kinh tÕ Hµn Quèc ®· lµm n¶y sinh nhu cÇu chuyÓn giao vèn vµ c«ng nghÖ cho nh÷ng n­íc ®i sau, trong ®ã cã ViÖt Nam. Sù phï hîp vÒ nhu cÇu nµy lµ ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c gi÷a hai n­íc, ®Æc biÖt lµ quan hÖ ®Çu t­. Khi ®ã ViÖt Nam kh«ng nh÷ng phÇn nµo gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thiÕu vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ mµ cßn cã thÓ tiÕp cËn ®­îc víi nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, häc hái ®­îc kinh nghiÖm cña c¸c nhµ ®Çu t­ Hµn Quèc phôc vô cã hiÖu qu¶ cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Do ®ã trong thêi gian tíi cÇn tÝch cùc thóc ®Èy mèi quan hÖ nµy trªn c¬ së b×nh ®¼ng, ®«i bªn cïng cã lîi. Riªng phÝa ViÖt Nam cÇn chñ ®éng c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ theo h­íng phï hîp nh»m t¨ng c­êng thu hót FDI cña Hµn Quèc. Thø ba, trong t×nh h×nh hiÖn nay vÊn ®Ò thÞ tr­êng cã tÇm quan träng rÊt lín. Nã quyÕt ®Þnh c¶ ®Çu vµo lÉn ®Çu ra cña s¶n xuÊt. Do tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ch­a cao, n­íc ta cßn ph¶i nhËp khÈu mét l­îng ®¸ng kÓ m¸y mãc, thiÕt bÞ, vËt t­ nªn viÖc nhËp khÈu tõ thÞ tr­êng nµo cã lîi nhÊt vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ sÏ ¶nh h­ëng rÊt lín tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. Trong khi ®ã Hµn Quèc l¹i lµ nguån cung cÊp nguyªn vËt liÖu gi¸ rÎ, chÊt l­îng tèt, hoµn toµn cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu cña ViÖt Nam. Nh­ng vÊn ®Ò nµy cµng trë nªn gay g¾t h¬n khi ®i liÒn víi b­íc chuyÓn c¬ chÕ, ®ã lµ ®Þnh h­íng t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu lµ ph¶i t¹o ra thÞ tr­êng "chç dùa ®Çu tiªn" lµm nÒn t¶ng cho chiÕn l­îc xuÊt khÈu. §èi víi ViÖt Nam, vÊn ®Ò nµy ®Æc biÖt gay g¾t, bëi lÏ n­íc ta ph¶i chuyÓn sang mét thÞ tr­êng vÒ c¬ b¶n lµ míi, l¹i “khã tÝnh” chø kh«ng nh­ nh÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng tr­íc ®©y, trong khi n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ l¹i rÊt thÊp. Cã thÓ nãi hîp t¸c th­¬ng m¹i víi Hµn Quèc võa t¹o ra ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ng ®ång thêi còng ®Æt ra cho chóng ta nh÷ng th¸ch thøc ph¶i v­ît qua. Do vËy cÇn tiÕp tôc ph¸t triÓn mèi quan hÖ hîp t¸c th­¬ng m¹i víi Hµn Quèc theo h­íng tÝch cùc nhËp khÈu c¸c nguyªn vËt liÖu cÇn thiÕt cho ph¸t triÓn kinh tÕ vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu. CÇn chñ ®éng chuyÓn dÞch c¬ cÊu xuÊt khÈu theo h­íng t¨ng m¹nh nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao trªn thÞ tr­êng Hµn Quèc, gi¶m m¹nh c¸c s¶n phÈm th« vµ s¬ chÕ. Môc tiªu ®Õn 2005 lµ h¹ tû träng cña nhãm nguyªn liÖu th« chØ chiÕm tèi ®a lµ 25 - 28% kim ng¹ch xuÊt khÈu. Thø t­, viÖc hîp t¸c víi Hµn Quèc lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng gióp chóng ta gi¶i quyÕt vÊn ®Ò qu¸ ®é lao ®éng. §©y vèn lµ vÊn ®Ò rÊt khã kh¨n cho bÊt cø quèc gia nµo, ®Æc biÖt lµ trong b­íc chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ n«ng th«n - n«ng nghiÖp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng - c«ng nghiÖp. Qu¶ thùc, trong ®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam, hîp t¸c kinh tÕ víi Hµn Quèc nãi riªng vµ c¸c nÒn kinh tÕ kh¸c nãi chung ®Òu h­íng tíi mét môc tiªu kÐp: võa tËn dông ®­îc tÝnh kinh tÕ cña lao ®éng (kh¶ n¨ng sö dông nguån lao ®éng dåi dµo vµ rÎ), võa gi¶i quyÕt ®­îc mét trong nh÷ng vÊn ®Ò nan gi¶i nhÊt, còng lµ mét bÊt lîi thÕ ph¸t triÓn ®ang ®Æt ra lµ: d­ thõa lao ®éng, thÊt nghiÖp vµ thiÕu viÖc lµm. Gi¶m thÊt nghiÖp, t¹o thªm viÖc lµm lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ cÊp b¸ch hµng ®Çu cña ViÖt Nam, nhÊt lµ khi ®Æt trong quan hÖ víi ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa cho toµn bé sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ. Trong khi ®ã, lîi thÕ so s¸nh lín nhÊt mµ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam cã ®­îc lµ nguån lao ®éng. Kh«ng tËn dông tèt lîi thÕ nµy cã nghÜa lµ l·ng phÝ mét thÕ m¹nh trong hoµn c¶nh cßn nghÌo, lµ h·m chËm, thËm chÝ triÖt tiªu c¬ héi cã thÓ "cÊt c¸nh nhanh". ViÖc thiÕt lËp nhanh chãng vµ réng kh¾p c¸c quan hÖ kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ quan hÖ víi Hµn Quèc cho phÐp chóng ta h¹n chÕ ®iÓm bÊt lîi, ®ång thêi ph¸t huy lîi thÕ trong trong quan hÖ lao ®éng. II. Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy quan hÖ ViÖt Nam - Hµn Quèc Trong quan hÖ hîp t¸c ViÖt Nam - Hµn Quèc thêi gian qua, bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ tèt ®Ñp mµ hai bªn ®· ®¹t ®­îc, vÉn cßn tån t¹i mét sè khã kh¨n. §Ó gãp phÇn kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n nµy vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ®Þnh h­íng hîp t¸c gi÷a hai n­íc trªn ®©y, t«i xin ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p sau: 1. Gi¶i ph¸p vÒ m«i tr­êng, thÓ chÕ Gi÷ v÷ng sù æn ®Þnh chÝnh trÞ - kinh tÕ - x· héi, kiªn tr× ®­êng lèi ®æi míi toµn diÖn nÒn kinh tÕ, hoµn thiÖn c¬ chÕ thÞ tr­êng, h×nh thµnh cÊu tróc thÓ chÕ kinh tÕ míi lµ nh©n tè cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc t¨ng c­êng sù hîp t¸c kinh tÕ cña ViÖt Nam víi c¸c n­íc nãi chung vµ víi Hµn Quèc nãi riªng. æn ®Þnh chÝnh trÞ lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó æn ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ thùc hiÖn c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ë n­íc ta theo h­íng ®æi míi, lµ nÒn t¶ng cho sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ n©ng cao ®êi sèng x· héi. T×nh h×nh chÝnh trÞ trong n­íc cã æn ®Þnh, c¸c n­íc kh¸c trong ®ã cã Hµn Quèc míi tin t­ëng vµo ®­êng lèi ®æi míi cña ViÖt Nam; yªn t©m lµm ¨n, kinh doanh, hîp t¸c víi ViÖt Nam trªn c¬ së cïng cã lîi. Thùc tÕ, ViÖt Nam ®­îc giíi doanh nghiÖp Ch©u ¸ - TBD ®¸nh gi¸ lµ n­íc ®øng ®Çu khu vùc vÒ an ninh tèt, x· héi æn ®Þnh, Ýt biÕn ®éng. §©y lµ mét lîi thÕ trong hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ thiÕt lËp quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ thu hót FDI. Tuy nhiªn, kh«ng v× thÕ mµ ViÖt Nam l¬ lµ c«ng t¸c nµy. §Ó gi÷ v÷ng vµ t¨ng c­êng sù æn ®Þnh chÝnh trÞ, ViÖt Nam cÇn ph¶i tiÕp tôc thùc hiÖn ®­êng lèi ®æi míi m¹nh mÏ h¬n n÷a c¶ vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi, v¨n ho¸, t­ t­ëng. YÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng, ®ã lµ ph¶i t¨ng c­êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng, t¨ng c­êng vai trß cña Nhµ n­íc ph¸p quyÒn cña d©n, do d©n vµ v× d©n, thùc hiÖn d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh, b¶o vÖ chñ quyÒn quèc gia, tõng b­íc ®i lªn Chñ nghÜa X· héi. Cïng víi sù æn ®Þnh lµ chÝnh s¸ch ngo¹i giao mÒm dÎo, b¶o ®¶m nguyªn t¾c t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn, ®a ph­¬ng ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ trong quan hÖ, víi khÈu hiÖu “ViÖt Nam muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi v× hoµ b×nh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn”. ChÝnh viÖc më réng quan hÖ ngo¹i giao lµ tiÒn ®Ò cho viÖc më réng quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng, ®Æc biÖt lµ quan hÖ ViÖt Nam - Hµn Quèc. Bªn c¹nh ®ã chóng ta cÇn tÝch cùc ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ ph¸t triÓn kinh tÕ tiÕn tíi x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®­a n­íc ta trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp. Cã nh­ thÕ ViÖt Nam míi tõng b­íc rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi Hµn Quèc, trë thµnh mét ®èi t¸c kinh tÕ quan träng cña Hµn Quèc gãp phÇn thóc ®Èy quan hÖ ViÖt Nam - Hµn Quèc ngµy cµng s©u s¾c vµ bÒn chÆt h¬n. 2. Gi¶i ph¸p cho quan hÖ th­¬ng m¹i 2.1 T¨ng c­êng søc c¹nh tranh cho hµng ho¸ ViÖt Nam xuÊt khÈu sang Hµn Quèc Khi th©m nhËp thÞ tr­êng Hµn Quèc hµng ho¸ cña ViÖt Nam ph¶i c¹nh tranh víi nhiÒu ®èi thñ trong ®ã ph¶i ®Æc biÖt kÓ ®Õn Trung Quèc, do ®ã ®Ó cã thÓ trô v÷ng trªn thÞ tr­êng nµy, viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cho hµng ho¸ ViÖt Nam lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt. Tr­íc hÕt chóng ta cÇn x¸c ®Þnh râ nh÷ng mÆt hµng nµo vµ sè l­îng bao nhiªu cã thÓ th©m nhËp thÞ tr­êng Hµn Quèc. DÖt may, giµy dÐp, h¶i s¶n, d­îc liÖu, than ®¸ vµ rau qu¶ thùc sù lµ nh÷ng mÆt hµng mµ ViÖt Nam cã tiÒm n¨ng trong ®ã riªng mÆt hµng rau qu¶ Hµn Quèc míi chØ biÕt ®Õn hµng Th¸i Lan, Philippines, Malaysia. Bªn c¹nh ®ã tiÒm n¨ng nhËp khÈu thuû s¶n cña thÞ tr­êng Hµn Quèc lµ rÊt lín, thËm chÝ kh«ng thua kÐm thÞ tr­êng EU, trong khi ®ã ®iÒu kiÖn b¸n hµng l¹i kh¸ dÔ dµng. §· cã nhiÒu doanh nghiÖp Hµn Quèc ®Õn Th­¬ng vô ViÖt Nam t×m th«ng tin vÒ c¸c nhµ xuÊt khÈu thñy s¶n cña ta. Thªm mét lîi thÕ n÷a cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi mét sè c«ng ty cña Hµn Quèc ®ang nhËp khÈu hµng Trung Quèc muèn chuyÓn sang mua hµng ViÖt Nam nh»m ®a d¹ng ho¸ nguån cung cÊp, tr¸nh phô thuéc vµo mét thÞ tr­êng ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro. Do ®ã trong thêi gian tíi cÇn duy tr× vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng nµy. Tuy nhiªn trong ®ã còng cÇn l­u ý t¨ng c­êng xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm chÕ biÕn võa ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ xuÊt khÈu, võa ®Ó kh¾c phôc tÝnh bÊt æn cña hµng ho¸ xuÊt khÈu ViÖt Nam, t¹o niÒm tin cho c¸c nhµ nhËp khÈu Hµn Quèc. Ngoµi ra chóng ta ph¶i kh«ng ngõng æn ®Þnh vµ n©ng cao chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu ®Ó ®¶m b¶o uy tÝn víi b¹n hµng. §Çu t­ c¶i tiÕn c«ng nghÖ do ®ã cÇn ®­îc c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam thùc hiÖn mµ tr­íc hÕt lµ t¨ng c­êng kh©u chÕ biÕn ®Ó tiÕn tíi b¸n nh÷ng g× thÞ tr­êng cÇn chø kh«ng ph¶i nh÷ng g× ta cã. CÇn ®Æc biÖt chó ý n©ng cao chÊt l­îng hµng n«ng l©m s¶n, bëi thÞ tr­êng Hµn Quèc vèn rÊt kh¾t khe ®èi víi viÖc nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng nµy. ViÖc kÝ kÕt tho¶ thuËn KiÓm dÞch thùc vËt th¸ng 9 n¨m 2003 võa qua vµ tho¶ ­íc vÒ KiÓm so¸t chÊt l­îng an toµn vÖ sinh thuû s¶n cµng lµm t¨ng thªm c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®­a hµng vµo thÞ tr­êng nµy. Tuy nhiªn còng cÇn nç lùc kh¾c phôc ¶nh h­ëng cña thêi tiÕt, thùc hiÖn th©m canh, t¨ng vô, ®Çu t­ nghiªn cøu ph¸t triÓn gièng míi cã chÊt l­îng cao kÕt hîp víi viÖc kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm b¾t buéc. Cã nh­ thÕ vÞ trÝ hµng ho¸ ViÖt Nam trªn trªn thÞ tr­êng thÕ giíi nãi chung vµ thÞ tr­êng Hµn Quèc nãi riªng míi ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ. Ngoµi ra ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh chóng ta còng cÇn quan t©m ®Õn ®Æc ®iÓm cña ng­êi tiªu dïng Hµn Quèc. Do nh÷ng thay ®æi cña lèi sèng, xu thÕ tiªu dïng cña ng­êi Hµn Quèc nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã nhiÒu nÐt míi. §iÒu dÔ nhËn thÊy lµ sù gia t¨ng tiªu dïng nh÷ng thùc phÈm chÊt l­îng cao, ®å ¨n liÒn, gi¶m tiªu dïng g¹o vµ lóa m×, t¨ng tiªu dïng nh÷ng s¶n phÈm l©u bÒn vµ ®¾t tiÒn, t¨ng nhu cÇu vÒ dÞch vô, ®Æc biÖt rÊt nh¹y c¶m víi vÊn ®Ò vÖ sinh, an toµn thùc phÈm vµ thùc phÈm biÕn ®æi gien. §èi víi c¸c s¶n phÈm thùc phÈm doanh nghiÖp ViÖt Nam nªn chó ý tíi khÈu vÞ cña ng­êi d©n Hµn Quèc vÝ dô nh­ c¸ kh«, mùc kh«, m× ¨n liÒn ph¶i tÈm cay h¬n…Bªn c¹nh yÕu tè chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ ng­êi Hµn Quèc cßn rÊt quan t©m ®Õn h×nh thøc s¶n phÈm vµ dÞch vô kh¸ch hµng. §©y còng chÝnh lµ ®iÓm yÕu cña hµng ho¸ ViÖt Nam nãi chung vµ hµng ho¸ xuÊt khÈu nãi riªng. Do ®ã cÇn tÝch cùc ®Çu t­ c¶i tiÕn bao b×, mÉu m· s¶n phÈm còng nh­ ®¸p øng tèt dÞch vô sau b¸n hµng cho phï hîp víi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng Hµn Quèc. Cã nh­ thÕ hµng ho¸ ViÖt Nam kh«ng nh÷ng cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng Hµn Quèc mµ cßn cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi hµng Th¸i Lan, Trung Quèc trªn ®Êt Hµn. 2.2 X©y dùng ph­¬ng thøc b¸n hµng hiÖu qu¶ Trong xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ tr­êng Hµn Quèc bªn c¹nh c¸c yÕu tè nh­ s¶n phÈm, chÊt l­îng s¶n phÈm th× ph­¬ng thøc b¸n hµng còng gi÷ mét vai trß quan träng. ViÖc x©y dùng mét ph­¬ng thøc b¸n hµng hiÖu qu¶ sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam th©m nhËp s©u h¬n vµo thÞ tr­êng Hµn Quèc tõ ®ã gãp phÇn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ tr­êng nµy. V× doanh nghiÖp Hµn Quèc chñ yÕu lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá nªn hä th­êng mua nh÷ng l« hµng nhá, do ®ã trong thêi gian tíi chóng ta cÇn ¸p dông ph­¬ng thøc b¸n hµng linh ho¹t. Bªn c¹nh ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng cÇn xem xÐt ph­¬ng thøc sö dông ®¹i lý b¸n hµng lµ c¸c c«ng ty Hµn Quèc thuéc thµnh viªn cña HiÖp héi c¸c nhµ nhËp khÈu. §Ó xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy ®©y lµ ph­¬ng thøc phæ biÕn nhÊt v× 90% (kho¶ng trªn 100 tû USD) kim ng¹ch nhËp khÈu cña Hµn Quèc lµ th«ng qua hiÖp héi nµy. Khi xuÊt khÈu vµo Hµn Quèc doanh nghiÖp trong n­íc nªn sö dông c¸c ®¹i lý ë ®©y, kh«ng nªn gi÷ thãi quen mua ®øt b¸n ®o¹n. §Ó cã thÓ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nãi riªng vµ nh÷ng mÆt hµng kh¸c nãi chung vµo Hµn Quèc c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn t¨ng c­êng tham gia tham gia ®Êu thÇu t¹i thÞ tr­êng nµy. §©y lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng thøc xuÊt khÈu rÊt cã hiÖu qu¶ nh­ng ch­a ®­îc c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam quan t©m thùc hiÖn. Trªn thùc tÕ ®Õn nay míi chØ cã c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam tham gia ®Êu thÇu cßn c¸c doanh nghiÖp kinh doanh c¸c s¶n phÈm kh¸c cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vÉn ch­a n¾m râ quy ®Þnh cña ®Êu thÇu vµ ch­a tham gia ho¹t ®éng nµy. Hµng n¨m, Hµn Quèc ®Òu tæ chøc c¸c ®ît ®Êu thÇu nhËp khÈu c¸c mÆt hµng n«ng s¶n nh­ g¹o, ®ç t­¬ng, ®ç ®á, dÇu võng…vèn lµ nh÷ng mÆt hµng ViÖt Nam cã thÕ m¹nh. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i ®Æt quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c nhµ nhËp khÈu Hµn Quèc, cung cÊp gi¸ vµ mÉu hµng ®Ó tham gia ®Êu thÇu. Cã nh­ thÕ doanh nghiÖp ViÖt Nam míi cã thÓ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy. Th­¬ng m¹i ®æi hµng hai chiÒu trong ®ã ¸p dông nh÷ng rµng buéc vÒ xuÊt nhËp khÈu còng lµ mét ph­¬ng thøc nªn khuyÕn khÝch thùc hiÖn. ChÝnh phñ cÇn ®µm ph¸n ®Ó Hµn Quèc më cöa h¬n n÷a cho hµng ho¸ ViÖt Nam ®Æc biÖt lµ mÆt hµng thÞt vµ g¹o, gi¶m bít sù mÊt c©n b»ng trong c¸n c©n th­¬ng m¹i gi÷a hai n­íc. Bªn c¹nh c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng nãi trªn c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng cÇn nghiªn cøu vµ tõng b­íc chuÈn bÞ ®Ó tiÕn tíi ¸p dông th­¬ng m¹i ®iÖn tö hay cßn gäi lµ b¸n hµng qua m¹ng víi Hµn Quèc. §©y lµ mét ph­¬ng thøc b¸n hµng rÊt cã hiÖu qu¶, gióp tiÕt kiÖm thêi gian vµ chi phÝ. Tuy hiÖn t¹i ph­¬ng thøc nµy ch­a ph¸t triÓn réng r·i ë ViÖt Nam nh­ng trong t­¬ng lai gÇn ®©y sÏ lµ ph­¬ng thøc giao dÞch th­¬ng m¹i phæ biÕn vµ thuËn tiÖn nhÊt. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn m¹nh d¹n ®Çu t­ vÒ c¶ nh©n lùc - nh÷ng chuyªn gia vÒ c«ng nghÖ ®iÖn tö vµ vËt lùc - m¸y tÝnh, phÇn mÒm m¸y tÝnh…®Ó viÖc thùc hiÖn ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. 2.3 §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i Trong quan hÖ th­¬ng m¹i gi÷a hai n­íc c¸c doanh nghiÖp Hµn Quèc cßn hiÓu rÊt Ýt vÒ thÞ tr­êng hµng ho¸ ViÖt Nam. §©y sÏ lµ ®iÓm bÊt lîi cho hµng ho¸ ViÖt Nam khi xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy. Do ®ã ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn chóng ta cÇn ®Æc biÖt chó träng t¨ng c­êng ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i. Ho¹t ®éng nµy kh«ng nh÷ng sÏ gióp cho viÖc qu¶ng b¸ s¶n phÈm xuÊt khÈu ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng Hµn Quèc mµ cßn gióp ViÖt Nam cã ®iÒu kiÖn t×m hiÓu s©u h¬n thÞ tr­êng nµy. HiÖn nay c¶ n­íc ®· cã h¬n 23000 doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nh­ng phÇn lín ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm vµ hiÓu biÕt vÒ thÞ tr­êng n­íc ngoµi trong ®ã cã thÞ tr­êng Hµn Quèc. VÒ phÝa ChÝnh phñ ®Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy vai trß cña c¸c tham t¸n th­¬ng m¹i lµ rÊt quan träng. Trùc tiÕp ho¹t ®éng trªn ®Êt n­íc Hµn Quèc, hä ph¶i lµ t¸c nh©n g¾n kÕt c¸c doanh nghiÖp trong n­íc víi c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng nµy. Hä ph¶i tÝch cùc cung cÊp nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ doanh nghiÖp Hµn Quèc, vÒ ®Æc ®iÓm thÞ tr­êng Hµn Quèc tíi doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ ng­îc l¹i ®em ®Õn cho doanh nghiÖp Hµn Quèc nh÷ng hiÓu biÕt vÒ doanh nghiÖp ViÖt Nam, hµng ho¸ ViÖt Nam. Ngoµi ra Bé Th­¬ng m¹i cßn cã thÓ tæ chøc c¸c cuéc gÆp gì gi÷a c¸c doanh nghiÖp hai n­íc ®Ó hä t×m hiÓu nhau, trao ®æi kinh nghiÖm, ®Ó qu¶ng c¸o, giíi thiÖu s¶n phÈm cña m×nh tiÕn tíi hîp t¸c kinh doanh. Nh÷ng cuéc tiÕp xóc th­êng xuyªn kiÓu nµy sÏ mang l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých cho c¶ hai bªn. Bªn c¹nh ®ã cÇn n©ng cao vai trß hç trî trùc tiÕp doanh nghiÖp cña c¸c tæ chøc xóc tiÕn th­¬ng m¹i, nhÊt lµ cña Phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam. CÇn sím triÓn khai c¸c ho¹t ®éng nh­ x©y dùng qu¶ng b¸ h×nh ¶nh quèc gia th«ng qua th­¬ng hiÖu s¶n phÈm ®Æc tr­ng, thµnh lËp c¸c trung t©m thiÕt kÕ, t¹o mÉu s¶n phÈm, nh·n m¸c, bao b×, c¸c trung t©m héi chî triÓn l·m th­¬ng m¹i t¹i c¸c thµnh phè lín trong n­íc vµ trªn thÞ tr­êng Hµn Quèc. Trong thêi gian tíi chóng ta cã thÓ thµnh lËp c¸c trung t©m giíi thiÖu s¶n phÈm ViÖt Nam ë Hµn Quèc võa ®Ó hç trî cho c¸c doanh nghiÖp ®ång thêi lµ n¬i qu¶ng b¸ h×nh ¶nh ViÖt Nam. Ngoµi viÖc giíi thiÖu s¶n phÈm c¸c trung t©m cßn lµm nhiÖm vô thu thËp vµ xö lý th«ng tin th­¬ng m¹i, thiÕt lËp quan hÖ víi c¸c tæ chøc xóc tiÕn th­¬ng m¹i Hµn Quèc, hç trî doanh nghiÖp ViÖt Nam tham gia héi chî triÓn l·m ®­îc tæ chøc t¹i Hµn Quèc. Doanh nghiÖp nµo cã n¨ng lùc cã thÓ cö ng­êi sang lµm ®¹i diÖn nh­ lµ h×nh thøc chÝnh phñ vµ doanh nghiÖp cïng tham gia. Trong n¨m ®Çu doanh nghiÖp tham gia sÏ kh«ng ph¶i chÞu bÊt k× kho¶n phÝ nµo, nh÷ng n¨m sau cã thÓ tõng b­íc ®ãng gãp mét phÇn. H¬n lóc nµo hÕt viÖc, chän lùa, ®µo t¹o, båi d­ìng ®éi ngò c¸n bé kinh doanh xuÊt nhËp khÈu kiªn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, t­ t­ëng, thµnh th¹o vÒ nghiÖp vô, tinh th«ng vÒ ngo¹i ng÷ vµ c¸c ph­¬ng tiÖn kinh doanh hiÖn ®¹i, trong s¹ch vÒ phÈm chÊt ®¹o ®øc lµ nhiÖm vô sèng cßn, cÇn ®­îc c¸c cÊp, c¸c ngµnh quan t©m tho¶ ®¸ng. VÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp còng ph¶i t¨ng c­êng kh©u qu¶ng c¸o tiÕp thÞ ®Ó cã thÓ trùc tiÕp giíi thiÖu s¶n phÈm cña m×nh. Ngµy nay cïng víi sù tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt vµ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña m¹ng may tÝnh toµn cÇu viÖc trao ®æi th«ng tin ®­îc thùc hiÖn hÕt søc nhanh chãng vµ hiÖu qu¶. §©y lµ c¬ héi tèt ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam qu¶ng b¸ s¶n phÈm cña m×nh tíi thÞ tr­êng Hµn Quèc. Víi mét kho¶n phÝ kh«ng nhiÒu c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ tù x©y dùng nh÷ng trang Web giíi thiÖu ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ c«ng ty, vÒ s¶n phÈm cña m×nh. Bªn c¹nh ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng nªn tËn dông vai trß cña c¬ quan Th­¬ng vô ViÖt Nam ë Hµn Quèc. §©y lµ biÖn ph¸p mµ hiÖn nay ®­îc rÊt Ýt doanh nghiÖp ViÖt Nam ¸p dông trong khi c¸c doanh nghiÖp Hµn Quèc ®· tÝch cùc triÖt ®Ó tiÕn hµnh. Theo tham t¸n th­¬ng m¹i cña ViÖt Nam t¹i Hµn Quèc mçi ngµy cã tíi 4 - 5 doanh nghiÖp Hµn Quèc ®iÖn tho¹i vµ fax tíi Th­¬ng vô hái mua hµng ViÖt Nam vµ theo h­íng dÉn cña Th­¬ng vô nhiÒu doanh nghiÖp Hµn Quèc ®· trùc tiÕp sang ViÖt Nam t×m ®èi t¸c. Trong khi ®ã Th­¬ng vô nhËn ®­îc rÊt Ýt yªu cÇu hoÆc chµo hµng cña c¸c c«ng ty ViÖt Nam nªn viÖc giíi thiÖu cña Th­¬ng vô ch­a thËt sù ®¹t hiÖu qu¶ mong muèn. VÉn biÕt kh¶ n¨ng h¹n hÑp vÒ tµi chÝnh Ýt nhiÒu chi phèi tíi c«ng t¸c tiÕp thÞ cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu song còng cÇn ph¶i nh×n nhËn thùc tÕ r»ng kh«ng Ýt doanh nghiÖp lµm ¨n cßn mang tÝnh thêi vô nªn bÞ ®éng vµ ch­a cã biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó ®eo b¸m, duy tr× thÞ tr­êng xuÊt khÈu. Ngoµi ra khi liªn hÖ víi c¸c nhµ nhËp khÈu Hµn Quèc doanh nghiÖp ViÖt Nam nªn göi catalogue, brochure, hµng mÉu vµ b¶ng gi¸ ®Ó giíi thiÖu vÒ c«ng ty m×nh. Khi ®· cã mèi liªn hÖ b»ng viÖc trao ®æi nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ban ®Çu, doanh nghiÖp ViÖt Nam nªn sang Hµn Quèc vµ mang theo hµng mÉu còng nh­ th«ng tin cô thÓ h¬n nh­ b¶ng gi¸ chµo x¸c ®Þnh, sè l­îng cã thÓ giao ®Ó tho¶ thuËn hîp ®ång. 3. Gi¶i ph¸p cho quan hÖ ®Çu t­ §èi víi mét nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn nh­ ViÖt Nam ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng. §©y thùc sù lµ nguån lùc bæ sung hiÖu qu¶ cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, lµ cÇu nèi thóc ®Èy mèi quan hÖ hîp t¸c gi÷a ViÖt Nam víi c¸c n­íc ®Çu t­ trong ®ã cã Hµn Quèc. MÆc dï m«i tr­êng ®Çu t­ ë ViÖt Nam trong mÊy n¨m gÇn ®©y ®· ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ song vÉn cßn tån t¹i nhiÒu khã kh¨n, bÊt cËp g©y trë ng¹i cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi nãi chung vµ c¸c nhµ ®Çu t­ Hµn Quèc nãi riªng. HiÖn nay chØ sè thu hót FDI cña ViÖt Nam vÉn rÊt khiªm tèn, xÕp thø 71/140 n­íc (so víi 10 n¨m tr­íc ®©y lµ 115/140 n­íc). Do ®ã ®Ó t¨ng c­êng quan hÖ ®Çu t­ ViÖt Nam - Hµn Quèc trong thêi gian tíi ViÖt Nam cÇn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: 3.1 X©y dùng hÖ thèng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ hÊp dÉn, mÒm dÎo ChÝnh s¸ch th­¬ng m¹i cÇn th«ng tho¸ng theo h­íng tù do ho¸ ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng xuÊt nhËp khÈu c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn liÖu s¶n xuÊt còng nh­ c¸c s¶n phÈm; tøc lµ b¶o ®¶m sù thuËn lîi, kÕt nèi liªn tôc c¸c c«ng ®o¹n ho¹t ®éng ®Çu t­ cña c¸c nhµ ®Çu t­. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ ph¶i gi¶i quyÕt ®­îc c¸c vÊn ®Ò chèng l¹m ph¸t vµ æn ®Þnh tiÒn tÖ. ChÝnh s¸ch l·i suÊt vµ tû gi¸ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn dßng ch¶y cña FDI víi t­ c¸ch lµ nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh gi¸ trÞ ®Çu t­ vµ møc lîi nhuËn thu ®­îc t¹i mét thÞ tr­êng x¸c ®Þnh. Dßng vèn ®Çu t­ dµi h¹n, nhÊt lµ FDI ®æ vµo mét n­íc th­êng tû lÖ thuËn víi sù gia t¨ng lßng tin cña c¸c chñ ®Çu t­, ®ång thêi l¹i tû lÖ nghÞch víi ®é chªnh lÖch l·i suÊt trong - ngoµi n­íc. NÕu ®é chªnh lÖch l·i suÊt ®ã cµng cao, t­ b¶n n­íc ngoµi cµng ­a ®Çu t­ theo kiÓu cho vay ng¾n h¹n, Ýt chÞu rñi ro vµ h­ëng l·i ngay trªn chØ sè chªnh lÖch l·i suÊt ®ã. H¬n n÷a, khi møc l·i suÊt trong n­íc cao h¬n møc l·i suÊt quèc tÕ, th× søc hót víi dßng vèn ch¶y vµo cµng m¹nh. Tuy nhiªn, ®ång nghÜa víi møc l·i suÊt cao lµ chi phÝ trong ®Çu t­ cao, lµm gi¶m ®i lîi nhuËn cña c¸c nhµ ®Çu t­. Mét tû gi¸ hèi ®o¸i linh ho¹t, phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ë tõng giai ®o¹n th× kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn tõ xuÊt khÈu cµng lín, søc hÊp dÉn víi vèn n­íc ngoµi cµng lín. Mét n­íc cã møc t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu cao sÏ lµm yªn lßng c¸c nhµ ®Çu t­ v× kh¶ n¨ng tr¶ nî cña n­íc ®ã ®­îc ®¶m b¶o h¬n, ®é m¹o hiÓm trong ®Çu t­ sÏ gi¶m xuèng. C¸c møc ­u ®·i tµi chÝnh - tiÒn tÖ dµnh cho vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi tr­íc hÕt ph¶i b¶o ®¶m cho c¸c chñ ®Çu t­ t×m kiÕm ®­îc lîi nhuËn cao nhÊt trong ®iÒu kiÖn kinh doanh chung cña khu vùc, cña mçi n­íc vµ vµo nh÷ng n¬i mµ chÝnh phñ muèn khuyÕn khÝch ®Çu t­. Nh÷ng ­u ®·i vÒ thuÕ chiÕm vÞ trÝ quan träng hµng ®Çu trong sè c¸c ­u ®·i tµi chÝnh dµnh cho ®Çu t­ n­íc ngoµi. Møc ­u ®·i thuÕ cao h¬n lu«n ®­îc dµnh cho c¸c dù ¸n cã tû lÖ vèn n­íc ngoµi cao, quy m« lín, dµi h¹n, h­íng vÒ thÞ tr­êng n­íc ngoµi, sö dông nhiÒu nguyªn vËt liÖu vµ lao ®éng trong n­íc, t¸i ®Çu t­ lîi nhuËn vµ cã møc ®é "néi ®Þa ho¸" s¶n phÈm vµ c«ng nghÖ cao h¬n. HÖ thèng thuÕ thi hµnh sÏ cµng hiÖu qu¶ nÕu cµng râ rµng, ®¬n gi¶n, dÔ ¸p dông vµ møc thuÕ kh«ng ®­îc qu¸ cao (so víi l·i suÊt, lîi nhuËn b×nh qu©n, so víi møc thuÕ chung cña khu vùc vµ quèc tÕ...). C¸c thñ tôc thuÕ, còng nh­ c¸c thñ tôc qu¶n lý ®Çu t­ n­íc ngoµi kh¸c, ph¶i ®­îc tinh gi¶n hîp lý, tr¸nh vßng vÌo nhiÒu kh©u trung gian, ph¶i c«ng khai vµ thuËn lîi cho ®èi t­îng chÞu qu¶n lý vµ nép thuÕ. Tù do ho¸ ®Çu t­ cµng cao cµng thu hót ®­îc nhiÒu vèn n­íc ngoµi. Sù hç trî tÝn dông (ë nhiÒu n­íc chÝnh phñ ®· lËp ra c¸c Quü hç trî ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó hç trî cho c¸c nhµ ®Çu t­, nhÊt lµ cho nh÷ng dù ¸n thuéc diÖn khuyÕn khÝch ®Çu t­), cïng víi c¸c dÞch vô tµi chÝnh, b¶o l·nh cña chÝnh phñ, cña c¸c c¬ quan tÝn dông xuÊt khÈu vµ cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh ®a ph­¬ng nh­ WB ®·, ®ang vµ sÏ ®ãng vai trß to lín lµm t¨ng dßng vèn n­íc ngoµi, nhÊt lµ FDI t­ nh©n ch¶y vµo, nhÊt lµ trong lÜnh vùc h¹ tÇng. Nh­ vËy, mét khi c¸c rñi ro gi¶m xuèng, tû lÖ lîi nhuËn t¨ng lªn, th× c¸c luång vèn n­íc ngoµi sÏ ®æ vµo nhiÒu vµ æn ®Þnh. Ng­îc l¹i t­ b¶n n­íc ngoµi sÏ thËn träng h¬n, thËm chÝ bá ch¹y nÕu n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ cã "®é tin cËy thÊp vÒ tÝn dông" - mét chØ sè tæng hîp cña c¸c yÕu tè nh­: rñi ro chÝnh trÞ cao, ph¸t triÓn kinh tÕ chËm, xuÊt khÈu kÐm, nî cao vµ bÊt æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. Khi ®ã, dï cã nh÷ng ­u ®·i tµi chÝnh rÊt cao ®­îc ®­a ra còng khã hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ Hµn Quèc vèn n¨ng ®éng, thËn träng, lu«n mong muèn vµ th­êng cã nhiÒu c¬ héi lùa chän thÞ tr­êng ®Çu t­ nh­ ý trªn toµn thÕ giíi. 3.2. Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng Sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng kü thuËt cña mét quèc gia vµ mét ®Þa ph­¬ng tiÕp nhËn FDI lu«n lµ ®iÒu kiÖn vËt chÊt hµng ®Çu ®Ó c¸c chñ ®Çu t­ cã thÓ nhanh chãng th«ng qua c¸c quyÕt ®Þnh vµ triÓn khai c¸c dù ¸n ®· cam kÕt. Mét tæng thÓ h¹ tÇng ph¸t triÓn ph¶i bao gåm mét hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i ®ång bé vµ hiÖn ®¹i víi c¸c cÇu, c¶ng, ®­êng x¸, kho b·i vµ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®ñ søc bao phñ quèc gia vµ ®ñ tÇm ho¹t ®éng quèc tÕ; mét hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c viÔn th«ng hiÖn ®¹i; hÖ thèng ®iÖn n­íc dåi dµo vµ ph©n bæ tiÖn lîi cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ ®êi sèng vµ mét hÖ thèng m¹ng l­íi cung cÊp c¸c lo¹i dÞch vô kh¸c (y tÕ, gi¸o dôc, gi¶i trÝ, c¸c dÞch vô h¶i quan, tµi chÝnh, qu¶ng c¸o, kü thuËt...) ph¸t triÓn réng kh¾p vµ cã chÊt l­îng cao. Tãm l¹i, hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng ®ã ph¶i gióp cho c¸c chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi thuËn tiÖn trong kinh doanh, gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn tõ ®ã lµm t¨ng hiÖu qu¶ ®Çu t­. Trong c¸c ®iÒu kiÖn vµ chÝnh s¸ch h¹ tÇng phôc vô FDI, chÝnh s¸ch ®Êt ®ai vµ bÊt ®éng s¶n cã søc chi phèi m¹nh mÏ ®Õn c¸c luång FDI ®æ vµo ViÖt Nam; nÕu gi¶i quyÕt ®­îc æn tho¶ nh÷ng v­íng m¾c cña lÜnh vùc nµy, cô thÓ lµ viÖc gi¶i phãng mÆt b»ng cho c¸c dù ¸n th× c¸c nhµ ®Çu t­ sÏ cµng më réng hÇu bao ®Çu t­ lín vµ l©u dµi h¬n n÷a. ViÖc ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng kh«ng chØ lµ ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó t¨ng sù hÊp dÉn cña m«i tr­êng ®Çu t­ mµ ®ã cßn lµ c¬ héi ®Ó chóng ta cã thÓ vµ cã kh¶ n¨ng thu lîi ®Çy ®ñ h¬n tõ dßng vèn n­íc ngoµi ®· thu hót ®­îc (th«ng qua thu nhËp tõ dÞch vô vËn t¶i, th­¬ng m¹i, tµi chÝnh, t­ vÊn th«ng tin phôc vô c¸c dù ¸n ®Çu t­ ®ang vµ sÏ triÓn khai). 3.3 C¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh Lùc c¶n lín nhÊt lµm n¶n lßng c¸c nhµ ®Çu t­ lµ thñ tôc hµnh chÝnh r­êm rµ, phiÒn phøc g©y tèn kÐm vÒ thêi gian vµ chi phÝ, lµm mÊt c¬ héi ®Çu t­. §©y còng chÝnh lµ ®iÓm yÕu lµm gi¶m lîi thÕ c¹nh tranh cña m«i tr­êng ®Çu t­ ViÖt Nam. Bé m¸y hµnh chÝnh hiÖu qu¶ quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng kh«ng chØ thu hót vèn n­íc ngoµi mµ cßn cña toµn bé qu¸ tr×nh huy ®éng, sö dông vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn cña quèc gia. Bé m¸y ®ã ph¶i thèng nhÊt, gän nhÑ, s¸ng suèt vµ nh¹y bÐn vÒ chÝnh s¸ch víi nh÷ng thñ tôc hµnh chÝnh, nh÷ng quy ®Þnh ph¸p lý cã tÝnh chÊt tèi thiÓu, ®¬n gi¶n, c«ng khai vµ nhÊt qu¸n ®­îc thùc hiÖn bëi nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, ®­îc gi¸o dôc tèt vµ cã kû luËt, t«n träng ph¸p luËt. §Ó cã thÓ x©y dùng ®­îc mét m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn tho¶ m·n c¸c tiªu chÝ trªn, tr­íc hÕt chÝnh phñ ViÖt Nam cÇn coi thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi trong giai ®o¹n 2000 - 2010 lµ ­u tiªn ®Æc biÖt. Muèn vËy cÇn t¹o ra sù hÊp dÉn ®Æc biÖt vÒ c¹nh tranh víi c¸c n­íc l©n cËn nh­ Trung Quèc, Th¸i Lan, Indonesia, Malaysia...vèn lµ nh÷ng thÞ tr­êng ®Çu t­ truyÒn thèng cña Hµn Quèc nh»m thu hót l­îng vèn FDI tr­íc khi ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn WTO, t¹o søc c¹nh tranh cho nÒn kinh tÕ khi héi nhËp ®Çy ®ñ víi thÕ giíi. C¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Çu t­ ph¶i ®­îc cô thÓ ho¸. C¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i nh­ miÔn gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, kÓ c¶ c¸c dù ¸n ®Çu t­ më réng, chÝnh s¸ch mét gi¸, miÔn gi¶m tiÒn thuª ®Êt... cÇn ®­îc söa ®æi nhanh chãng linh ho¹t. Kh«ng nªn quy ®Þnh thêi gian tån t¹i cña dù ¸n. Kh«ng v× sù vi ph¹m cña mét vµi doanh nghiÖp hay mét vµi nhµ ®Çu t­ mµ th¾t chÆt thªm c¸c quy ®Þnh luËt lÖ lµm khã kh¨n h¬n cho sè ®«ng c¸c doanh nghiÖp vµ nhµ ®Çu t­ kh¸c. MÆt kh¸c cÇn x©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ ®Çu t­ ë ViÖt Nam. Nªn ch¨ng chÝnh phñ nªn lËp b¶n ®å quy ho¹ch vÒ ®Çu t­, kÓ c¶ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc trªn tõng lÜnh vùc, tõng nhãm mÆt hµng víi nguyªn t¾c kh«ng h¹n chÕ sè l­îng dù ¸n s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu; chØ h¹n chÕ vÒ sè l­îng, quy m« dù ¸n s¶n xuÊt hµng ho¸ phôc vô nhu cÇu tiªu thô néi ®Þa ®Ó tr¸nh hçn lo¹n cung cÇu trªn thÞ tr­êng, tr¸nh l·ng phÝ ®Çu t­. C¸c ®Þa ph­¬ng ®­îc ph©n cÊp vµ chñ ®éng cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ nh­ng ph¶i tu©n thñ quy ho¹ch vÒ ®Çu t­ ®Ó tr¸nh rèi lo¹n thÞ tr­êng néi ®Þa, g©y khã kh¨n cho ®iÒu hµnh cña chÝnh phñ vµ thiÖt h¹i cho nhµ ®Çu t­. ChÝnh phñ ViÖt Nam cÇn dµnh sù quan t©m h¬n n÷a ®Õn c¸c c«ng ty FDI ®ang ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam v× theo kinh nghiÖm c¸c nhµ ®Çu t­ míi tr­íc khi quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµo ViÖt Nam ®Òu tham kh¶o ý kiÕn nhËn xÐt cña l·nh ®¹o c¸c c«ng ty FDI ®ang ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam. Hä coi ®¸nh gi¸, nhËn xÐt nµy lµ kh¸ch quan vµ lµ chØ tiªu quan träng nhÊt khi ®i ®Õn quyÕt ®Þnh cuèi cïng. V× vËy, chÝnh phñ cÇn quan t©m gi¶i quyÕt nh÷ng v­íng m¾c, khã kh¨n vµ cïng c¸c doanh nghiÖp nµy th¸o gì ngay c¸c rµo c¶n. Cô thÓ nh­ hiÖn nay c¸c nhµ ®Çu t­, nhµ qu¶n lý n­íc ngoµi chØ ®­îc cÊp visa cã thêi h¹n 6 th¸ng (®­îc gia h¹n khi hÕt h¹n). Theo hä thêi h¹n nµy lµ qu¸ ng¾n trong khi ®ã viÖc xin gia h¹n l¹i lµ c¶ mét vÊn ®Ò, g©y nhiÒu khã kh¨n cho ho¹t ®éng kinh doanh ë ViÖt Nam. Do ®ã chÝnh phñ nªn quan t©m nghiªn cøu kÐo dµi thêi h¹n nµy, cã thÓ lµ 1 n¨m ®Ó c¸c nhµ ®Çu t­ yªn t©m hîp t¸c ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam. 3.4. N©ng cao tr×nh ®é cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Ó thùc hiÖn liªn doanh, liªn kÕt cã hiÖu qu¶ §éi ngò nh©n lùc cã kü thuËt cao lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn hµng ®Çu ®Ó mét n­íc trë nªn hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. ViÖc thiÕu c¸c nh©n lùc kü thuËt lµnh nghÒ, c¸c nhµ l·nh ®¹o, qu¶n lý cao cÊp, c¸c nhµ doanh nghiÖp tµi ba cïng víi sù l¹c hËu vÒ tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ trong n­íc sÏ khã lßng ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña nhµ ®Çu t­ ®Ó triÓn khai c¸c dù ¸n cña hä. ë ViÖt Nam lao ®éng gi¶n ®¬n d­ thõa qu¸ nhiÒu, trong khi ®ã l¹i thiÕu c¸c chuyªn viªn cã tr×nh ®é kü thuËt, qu¶n lý cao. Do cung kh«ng ®ñ cÇu nªn tiÒn l­¬ng tr¶ rÊt cao lµm cho m«i tr­êng ®Çu t­ kÐm hÊp dÉn. Trong khi ®ã, Hµn Quèc næi tiÕng lµ n­íc cã lùc l­îng lao ®éng quy cñ vµo bËc nhÊt thÕ giíi. Nh÷ng bÊt cËp cña lao ®éng ViÖt Nam ch¾c ch¾n sÏ ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn quyÕt ®Þnh bá vèn ®Çu t­ cña nh÷ng nhµ ®Çu t­ Hµn Quèc. Mét hÖ thèng doanh nghiÖp trong n­íc ph¸t triÓn, ®ñ søc tiÕp thu c«ng nghÖ chuyÓn giao vµ lµ ®èi t¸c ngµy cµng b×nh ®¼ng víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ thu hót ®­îc nhiÒu h¬n vµ hiÖu qu¶ h¬n luång vèn n­íc ngoµi. HÖ thèng c¸c doanh nghiÖp ®ã ph¶i bao gåm c¶ nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt lÉn dÞch vô ë tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, ngµnh nghÒ vµ thµnh th¹o c¸c nghiÖp vô kinh doanh quèc tÕ, ®ñ søc gi÷ ®­îc thÞ phÇn thÝch ®¸ng t¹i thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngµy cµng cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. M¹ng l­íi c¸c doanh nghiÖp dÞch vô vÒ tµi chÝnh - ng©n hµng cã vai trß quan träng trong hÖ thèng ®ã, nh»m t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc huy ®éng vµ l­u chuyÓn vèn trong n­íc vµ quèc tÕ. 4. Gi¶i ph¸p cho quan hÖ xuÊt khÈu lao ®éng XuÊt khÈu lao ®éng lµ mét néi dung quan träng cña quèc gia vÒ viÖc lµm, lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi gãp phÇn t¨ng nguån nh©n lùc ®¸p øng nhiÖm vô c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Trong khi ®ã Hµn Quèc ®­îc biÕt ®Õn nh­ lµ mét thÞ tr­êng nhËp khÈu lao ®éng tiÒm n¨ng. §©y lµ thÞ tr­êng tiÕp nhËn sè l­îng kh¸ lín lao ®éng tõ 14 n­íc Ch©u ¸ theo h×nh thøc tu nghiÖp sinh, trong ®ã cã ViÖt Nam. Do vËy ®Ó t¨ng c­êng xuÊt khÈu lao ®éng sang thÞ tr­êng nµy chóng ta cÇn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: 4.1. Söa ®æi, bæ sung c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ChÝnh phñ cÇn sím cã biÖn ph¸p söa ®æi, bæ sung c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i hiÖn hµnh. Tr­íc hÕt cÇn ph©n cÊp qu¶n lý, lµm râ vµ t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan chñ qu¶n ®èi víi doanh nghiÖp, tr¸ch nhiÖm cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®èi víi ho¹t ®éng tuyÓn chän lao ®éng xuÊt khÈu trªn ®Þa bµn. VÒ phÝa doanh nghiÖp chØ cho phÐp c¸c doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ tham gia xuÊt khÈu lao ®éng vµ chuyªn gia. Giao quyÒn tù chñ réng r·i cho c¸c doanh nghiÖp. Giao tr¸ch nhiÖm ®µo t¹o lao ®éng cho doanh nghiÖp. ChÝnh phñ cã thÓ nghiªn cøu n©ng tiªu chuÈn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu lao ®éng nh­ n©ng ®iÒu kiÖn vÒ vèn ®iÒu lÖ lªn 7 tû ®ång, ph¶i cã Ýt nhÊt vµ c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc chuyªn ngµnh vµ ngo¹i ng÷, qui ®Þnh doanh nghiÖp ph¶i cã c¬ së ®µo t¹o vµ dµnh mét phÇn chi phÝ cho ®µo t¹o lao ®éng. §Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng sang lµm viÖc t¹i n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ sang thÞ tr­êng Hµn Quèc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch nh­ gi¶m chi phÝ cho ng­êi lao ®éng, söa ®æi c¬ chÕ tham gia b¶o hiÓm x· héi ®èi víi ng­êi lao ®éng. PhÝa Hµn Quèc ®· cã lÇn yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam thu lÖ phÝ ph¸i cö trong giíi h¹n cho phÐp nh»m gi¶m bít khã kh¨n cho ng­êi lao ®éng, nãi chung nªn thu Ýt h¬n giíi h¹n tèi ®a cho phÐp. Bªn c¹nh ®ã, chÝnh phñ cÇn thµnh lËp Quü hç trî xuÊt khÈu lao ®éng trªn c¬ së ®ãng gãp cña doanh nghiÖp, ng­êi lao ®éng vµ Nhµ n­íc. 4.2. ChuÈn bÞ nguån lao ®éng xuÊt khÈu sang Hµn Quèc §Ó xuÊt khÈu lao ®éng sang Hµn Quèc thùc sù cã hiÖu qu¶ c¸c doanh nghiÖp cÇn c¨n cø vµo nhu cÇu lao ®éng cña thÞ tr­êng nµy vµ kh¶ n¨ng ký kÕt hîp ®ång ®Ó lËp kÕ ho¹ch xuÊt khÈu lao ®éng hµng n¨m vµ dµi h¹n. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp nhá trªn thÞ tr­êng nµy ®ang thiÕu hôt nh©n c«ng trÇm träng kÓ tõ khi chÝnh phñ Hµn Quèc th«ng qua lÖnh c­ìng chÕ xuÊt c¶nh ®èi víi lao ®éng n­íc ngoµi bÊt hîp ph¸p. Tû lÖ thiÕu hôt n¨m 2002 lµ 9,36% trong tæng sè 5 - 300 lao ®éng biªn chÕ cña mét doanh nghiÖp, n¨m 2003 thiÕu hôt kho¶ng 300.000 nh©n c«ng vµ dù tÝnh n¨m 2004 vÉn tiÕp tôc thiÕu hôt. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn chñ ®éng phèi hîp víi c¸c ®Þa ph­¬ng ®Ó chuÈn bÞ nguån lao ®éng ®­a vµo ®µo t¹o chuyªn m«n, ngo¹i ng÷ phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ tr­êng nµy. C«ng t¸c tuyÓn chän lao ®éng xuÊt khÈu ®i Hµn Quèc còng cßn nhiÒu bÊt cËp. HiÖn nay c¸c c«ng ty ®­îc quyÒn xuÊt khÈu lao ®éng ViÖt Nam sang Hµn Quèc th­êng kh«ng tiÕp xóc trùc tiÕp tuyÓn tu nghiÖp sinh b»ng th«ng b¸o trªn b¸o chÝ mµ th«ng qua m«i giíi, do ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®­êng d©y m«i giíi n©ng cao c¸c tiªu cùc phÝ. §iÒu nµy ¶nh h­ëng rÊt xÊu ®Õn uy tÝn cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu lao ®éng ViÖt Nam vµ lµm gi¶m lßng tin cña KFSB. ThËm chÝ KFSB cßn khuyÕn c¸o nÕu ®¬n vÞ nµo thu phÝ tu nghiÖp sinh qu¸ nhiÒu mµ kh«ng râ lÝ do hoÆc th«ng qua m«i giíi ®Ó tuyÓn chän sÏ bÞ xö lÝ nghiªm kh¾c. Do vËy ®Ó lÊy l¹i uy tÝn cña m×nh doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng th«ng b¸o c«ng khai trªn b¸o chÝ vÒ tiªu chuÈn tuyÓn chän, sè tiÒn ph¶i nép vµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cho mét lao ®éng muèn sang lµm viÖc ë Hµn Quèc. Bªn c¹nh ®ã b¶n th©n c¸c c«ng ty xuÊt khÈu lao ®éng còng cÇn th­êng xuyªn thanh läc néi bé ®Ó ph¸t hiÖn c¸c ®­êng d©y m«i giíi ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi. 4.3. N©ng cao chÊt l­îng lao ®éng xuÊt khÈu sang Hµn Quèc §èi víi riªng thÞ tr­êng Hµn Quèc viÖc n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng vÒ tay nghÒ vµ ngo¹i ng÷ lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ ®· gÇn chôc n¨m kÓ tõ khi ng­êi lao ®éng ViÖt Nam ®Çu tiªn sang Hµn Quèc cho ®Õn nay KFSB vÉn ph¶i nh¾c nhë c¸c doanh nghiÖp ta chÊn chØnh l¹i kh©u ®µo t¹o, ®Æc biÖt lµ ngo¹i ng÷. §iÒu nµy còng mét phÇn lµ do cã kh«ng Ýt nh÷ng doanh nghiÖp coi viÖc ®µo t¹o nh­ mét thñ tôc hµnh chÝnh, thËm chÝ cßn xem ®©y lµ mét ho¹t ®éng lµm t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Thªm vµo ®ã hiÖn nay KFSB ®· ®­a ra quy ®Þnh trong hå s¬ cña tu nghiÖp sinh göi cho KFSB ph¶i bao gåm c¶ b¶n copy bµi kiÓm tra ngo¹i ng÷ tiÕng Hµn vµ bµi kiÓm tra gi¸o dôc ®Þnh h­íng tiÕng Hµn. ThÝ sinh tèt nghiÖp ph¶i viÕt, nãi nghe ®­îc tiÕng Hµn c¬ b¶n, biÕt c¸c sè c¬ b¶n. KFSB sÏ kiÓm trong l¹i khi sang Hµn Quèc. Do ®ã trong thêi gian tíi c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i thµnh lËp c¸c c¬ së ®µo t¹o ®ång thêi kÕt hîp víi c¸c tr­êng ®µo t¹o nghÒ ®Ó ®µo t¹o nguån lao ®éng theo c¬ chÕ tr­êng cung cÊp nguån lao ®éng cã chÊt l­îng cho doanh nghiÖp vµ doanh nghiÖp t¹o ®Çu ra cho tr­êng trªn c¬ së nhu cÇu thÞ tr­êng. Cã nh­ thÕ c«ng t¸c ®µo t¹o míi thùc sù cã hiÖu qu¶. Bªn c¹nh ®ã Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp còng cÇn cung cÊp th«ng tin vÒ nhu cÇu, ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng vµ tiªu chuÈn lao ®éng th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vµ c¬ quan lao ®éng ®Þa ph­¬ng ®Ó ®Þnh h­íng cho ng­êi lao ®éng tù häc nghÒ, ngo¹i ng÷. T×nh tr¹ng tu nghiÖp sinh ViÖt Nam ë Hµn Quèc bá hîp ®ång vµ hÕt h¹n hîp ®ång kh«ng vÒ cßn kh¸ phæ biÕn. §©y lµ d­ luËn xÊu ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn triÓn väng quan hÖ xuÊt khÈu lao ®éng gi÷a hai n­íc. Nh­ng c¸ch thøc ng¨n chÆn hiÖu qu¶ nhÊt kh«ng ph¶i lµ rµng buéc chÆt h¬n ng­êi lao ®éng víi doanh nghiÖp. MÊu chèt lµ ë chç ý thøc cña c¸c bªn tham gia quan hÖ lao ®éng, ®¬n vÞ ph¸i cö vµ ng­êi lao ®éng. Nªn ch¨ng c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu lao ®éng h·y chuyÓn sang m« h×nh ho¹t ®éng nh­ mét ®¬n vÞ m«i giíi thuÇn tuý thay v× ph¶i ch¨m b½m ng­êi lao ®éng trong suèt thêi gian cña hîp ®ång. Doanh nghiÖp chØ ®ãng vai trß trung gian cßn ng­êi lao ®éng vµ chñ sö dông trùc tiÕp kÝ hîp ®ång rµng buéc vµ chÞu tr¸ch nhiÖm víi nhau. Nh­ng tr­íc m¾t thiÕt nghÜ vÉn cÇn nh÷ng biÖn ph¸p nh»m n©ng cao ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt, thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång lao ®éng xuÊt khÈu sang Hµn Quèc tõ phÝa chÝnh phñ vµ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp. KÕt luËn Nh×n l¹i 11 n¨m kÓ tõ khi chiÕn tranh l¹nh kÕt thóc, cïng víi nh÷ng biÕn ®éng to lín vµ s©u s¾c trªn toµn thÕ giíi vµ khu vùc ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng, quan hÖ ViÖt Nam - Hµn Quèc ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn ®Çy ý nghÜa vµ rÊt ®¸ng khÝch lÖ. Hai n­íc ®· thiÕt lËp vµ cñng cè mèi quan hÖ hîp t¸c trªn nhiÒu lÜnh vùc trong ®ã chiÕm vÞ trÝ næi bËt nhÊt lµ ho¹t ®éng kinh tÕ, th­¬ng m¹i, ®Çu t­. ChØ trong vßng h¬n 10 n¨m, Hµn Quèc ®· v­¬n lªn thµnh n­íc b¹n hµng ®øng thø 4, n­íc ®Çu t­ ®øng thø 4 vµ mét trong nh÷ng n­íc viÖn trî ph¸t triÓn hµng ®Çu cho ViÖt Nam. Nh©n d©n hai n­íc ngµy cµng hiÓu biÕt vµ tin cËy lÉn nhau. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu næi bËt, quan hÖ hai n­íc thêi k× nµy còng cßn nhiÒu h¹n chÕ, khã kh¨n. §ã lµ: ViÖt Nam nhËp siªu cßn lín trong quan hÖ th­¬ng m¹i, lµ sù xung ®ét gi÷a chñ vµ thî trong mét sè c«ng ty cã vèn cña Hµn Quèc ®Çu t­ vµo ViÖt Nam, lµ t×nh tr¹ng bá viÖc ®Ó ra ngoµi lµm cña mét sè c«ng nh©n ViÖt Nam t¹i Hµn Quèc…§©y thùc sù lµ nh÷ng rµo c¶n cÇn sím ®­îc kh¾c phôc trong quan hÖ gi÷a hai n­íc. Xu thÕ khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ ®ang diÔn ra hÕt søc m¹nh mÏ, nhanh chãng vµ réng kh¾p. Nã cuèn tÊt c¶ c¸c quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµo guång quay cña m×nh vµ s½n sµng bá l¹i ®»ng sau nh÷ng quèc gia chËm thÝch øng. Hµn Quèc vµ ViÖt Nam còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt ®ã. Ph¶i v­¬n lªn ®Ó héi nhËp lµ xu thÕ tÊt yÕu, mµ viÖc lµm thiÕt thùc ®Çu tiªn chÝnh lµ thóc ®Èy quan hÖ h÷u nghÞ hîp t¸c ViÖt Nam – Hµn Quèc lªn mét tÇm cao míi - ngµy cµng s©u s¾c, toµn diÖn vµ tèt ®Ñp h¬n. Lêi më ®Çu ChiÕn l­îc ph¸t triÓn theo m« h×nh “®µn ngçng bay” nh÷ng n¨m tr­íc ®©y ë §«ng ¸ ®· lµm cho th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ më réng nhanh chãng, t¹o nªn t×nh tr¹ng phô thuéc rÊt cao gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ trong khu vùc. KÓ tõ ®ã cho ®Õn nay, trong bèi c¶nh kinh tÕ cã nhiÒu biÕn ®éng víi cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ch©u ¸ 1997, ¶nh h­ëng ngµy cµng lín cña EU vµ NAFTA ®èi víi khu vùc vµ ®Æc biÖt lµ xu thÕ khu vùc ho¸, toµn cÇu ho¸ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ th× sù phô thuéc nµy cµng trë nªn chÆt chÏ h¬n bao giê hÕt. ChÝnh v× vËy sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña ngµy cµng nhiÒu c¸c liªn kÕt nh­ ASEAN, ASEAN + 3, ASEAN + 1lµ tÊt yÕu. Quan hÖ ViÖt Nam – Hµn Quèc còng n»m trong sè ®ã. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña hîp t¸c song ph­¬ng ViÖt Nam – Hµn Quèc em ®· chän ®Ò tµi: “Quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hµn Quèc trong xu thÕ héi nhËp hiÖn nay” cho kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. Môc ®Ých nghiªn cøu: Môc ®Ých cña bµi viÕt lµ nghiªn cøu chÝnh s¸ch quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay ®­îc cô thÓ ho¸ trong quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hµn Quèc, tæng kÕt vµ ®¸nh gi¸ thùc tiÔn quan hÖ nµy thêi gian qua, tõ ®ã x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng vµ ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy mèi quan hÖ h÷u nghÞ hîp t¸c ViÖt Nam – Hµn Quèc. Ph¹m vi vµ ®èi t­îng nghiªn cøu: Do tÝnh chÊt h¹n chÕ cña kho¸ luËn nªn bµi viÕt chØ xin ®Ò cËp ®Õn quan hÖ ViÖt Nam - Hµn Quèc trªn lÜnh vùc kinh tÕ - th­¬ng m¹i trong ®ã bao gåm quan hÖ mËu dÞch, quan hÖ ®Çu t­, quan hÖ xuÊt khÈu lao ®éng. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: §Ó thùc hiÖn ®­îc ®Ó tµi nµy, em ®· sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc nh­ ph­¬ng ph¸p thèng kª, ph©n tÝch, tæng hîp sè liÖu, ph­¬ng ph¸p so s¸nh... Bè côc cña ®Ò tµi: Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, bµi viÕt ®­îc tr×nh bµy thµnh 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ vµ chÝnh s¸ch quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hµn Quèc giai ®o¹n 1992 – 2003. Ch­¬ng III: TriÓn väng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hµn Quèc. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n TiÕn sÜ NguyÔn V¨n Hång ®· tËn t×nh h­íng dÉn vµ gióp ®ì em hoµn thµnh kho¸ luËn nµy. Kho¸ luËn nµy míi lµ b­íc ®Çu em lµm quen víi c«ng t¸c nghiªn cøu, do ®ã kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt trong viÖc triÓn khai ®Ò tµi. Em mong nhËn ®­îc sù th«ng c¶m cña quÝ ThÇy C« vµ c¸c b¹n sinh viªn. Môc lôc Lêi më ®Çu Ch­¬ng I: Quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ vµ chÝnh s¸ch quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay 1 I. Quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ 1 1. Kh¸i niÖm quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ 1 2. Vai trß cña quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ 2 II. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ 3 III. C¬ së cña quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ 9 IV. ChÝnh s¸ch cña ViÖt Nam vÒ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ 11 1. Chñ tr­¬ng cña §¶ng vÒ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ 11 1.1 Môc tiªu cña quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ 11 1.2 Nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o 12 1.3 ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i thêi k× 2001 - 2010 13 2. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ nãi chung vµ trong quan hÖ ViÖt Nam – Hµn Quèc nãi riªng 15 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hµn Quèc giai ®o¹n 1992 – 2003 18 I. Kh¸i qu¸t chung 18 II. Quan hÖ th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hµn Quèc 20 1. Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ViÖt Nam – Hµn Quèc 20 2. C¬ cÊu hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam víi Hµn Quèc 26 2.1 C¬ cÊu hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Hµn Quèc 26 2.1 C¬ cÊu hµng ho¸ nhËp khÈu cña ViÖt Nam tõ Hµn Quèc 29 III. Quan hÖ ®Çu t­ ViÖt Nam – Hµn Quèc 32 1. Kh¸i qu¸t chung 32 2. LÜnh vùc ®Çu t­ 36 3. §Þa bµn ®Çu t­ 37 4. H×nh thøc ®Çu t­ 40 IV. C¸c lÜnh vùc hîp t¸c kinh tÕ kh¸c 44 1. ViÖn trî kh«ng hoµn l¹i 44 2. TÝn dông ­u ®·i 47 3. XuÊt khÈu lao ®éng 48 V. §¸nh gi¸ quan hÖ hîp t¸c ViÖt Nam – Hµn Quèc 51 1. §¸nh gi¸ tæng qu¸t 51 1.1 VÒ phÝa ViÖt Nam 51 1.2 VÒ phÝa Hµn Quèc 53 2. Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho quan hÖ hîp t¸c ViÖt Nam – Hµn Quèc 54 3. Nh÷ng h¹n chÕ, khã kh¨n vµ mét sè vÊn ®Ò cÊp b¸ch ®Æt ra cho quan hÖ ViÖt Nam – Hµn Quèc 56 Ch­¬ng III. TriÓn väng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hµn Quèc 60 I. §Þnh h­íng ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ViÖt Nam – Hµn Quèc trong thêi gian tíi 60 II. Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy quan hÖ ViÖt Nam – Hµn Quèc 63 1. Gi¶i ph¸p vÒ m«i tr­êng, thÓ chÕ 63 2. Gi¶i ph¸p cho quan hÖ th­¬ng m¹i 65 2.1 T¨ng c­êng søc c¹nh tranh cho hµng ho¸ ViÖt Nam 65 2.2 X©y dùng ph­¬ng thøc b¸n hµng hiÖu qu¶ 67 2.3 §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i 68 3. Gi¶i ph¸p cho quan hÖ ®Çu t­ 71 3.1 X©y dùng hÖ thèng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ hÊp dÉn, mÒm dÎo 71 3.2 Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng 73 3.3 C¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh 74 3.4 N©ng cao tr×nh ®é cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Ó thùc hiÖn liªn doanh, liªn kÕt cã hiÖu qu¶ 75 4. Gi¶i ph¸p cho quan hÖ xuÊt khÈu lao ®éng 76 4.1 Söa ®æi, bæ sung c¬ chÕ, chÝnh s¸ch 77 4.2 ChuÈn bÞ nguån lao ®éng xuÊt khÈu 77 4.3 N©ng cao chÊt l­îng lao ®éng xuÊt khÈu 78 KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o