Khóa luận Tác động của hội nhập quốc tế đến ngành ngân hàng Việt Nam

Ò viÖc huy ®éng vèn, tÝnh yÕu kÐm trong lÜnh vùc thanh kho¶n vµ tÝnh rñi ro trong viÖc tËp trung vµo mét dÞch vô cho nªn c¸c ng©n hµng còng ®· chuyÓn sang c¸c ho¹t ®éng thu phÝ. Thùc tÕ cho thÊy tØ lÖ phÝ trªn tiÒn l·i ngµy cµng ®­îc c¸c ng©n hµng quan t©m vµ xem ®©y lµ con sè ph¶n ¸nh møc ®é thÝch nghi cña ng©n hµng víi m« h×nh tµi chÝnh níi láng. Tuy më réng vµo c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng møc thu phÝ nh­ng c¸c ng©n hµng còng n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, më réng thªm c¸c lo¹i h×nh dÞch vô. Tr­íc hÕt lµ ho¹t ®éng tÝn dông. Trong thêi gian qua c¸c ng©n hµng ®· ®æi míi ho¹t ®éng tÝn dông nh­ sau: HiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng tÝn dông dùa trªn c¬ së hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt kinh doanh cña ng­êi vay vèn; Më réng khèi l­îng tÝn dông ph¶i dùa trªn c¬ së n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông, quyÕt ®Þnh cho vay ph¶i trªn c¬ së x¸c ®Þnh vµ hiÓu râ ng­êi vay; ViÖc cho vay do chÝnh ng©n hµng quyÕt ®Þnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÝnh quyÕt ®Þnh ®ã; Chñ ®éng ph©n t¸n rñi ro ®Ó ng¨n ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro th«ng qua viÖc ph©n t¸n d­ nî vµ ®ång tµi trî; Trong hai n¨m 2000 vµ n¨m 2001 sè l­îng dÞch vô míi ng©n hµng giíi thiÖu cho kh¸ch hµng t¨ng 60%. C¸c NHTM cæ phÇn ®i ®Çu trong viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô ng©n hµng tiÖn Ých, c¸c NHTM quèc doanh còng ®ang nhanh chãng ®uæi kÞp. Trong n¨m 2002 hµng lo¹t c¸c s¶n phÈm míi ®ang ®­îc triÓn khai nh­: NHTM cæ phÇn ¸ Ch©u víi s¶n phÈm cho vay du häc, Sµi Gßn Th­¬ng TÝn víi s¶n phÈm tiÕt kiÖm tÝch luü, NHTM cæ phÇn n«ng nghiÖp Sµi Gßn víi s¶n phÈm tiÕt kiÖm bËc thang. ng©n hµng kü th­¬ng còng tõng b­íc ®­a c¸c tiÖn Ých ®Õn víi kh¸ch hµng th«ng qua c¸c dÞch vô: ng©n hµng t¹i gia, tµi trî mua « t«, dÞch vô thu chi hé... Ph¸t triÓn dÞch vô nãi chung vµ dÞch vô phi tÝn dông nãi riªng kh«ng nh÷ng gióp ng©n hµng t¨ng thu nhËp, gi¶m rñi ro do cã thÓ chuyÓn h­íng nhanh khi cã nh÷ng t¸c ®éng bªn ngoµi mµ cßn gióp ng©n hµng t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu vµ nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng cao cña c¸ nh©n vµ doanh nghiÖp, ch¼ng h¹n mét sè ng©n hµng ®· triÓn khai dÞch vô du häc trän gãi. DÞch vô nµy kh«ng chØ ®¬n thuÇn cÊp tÝn dông mµ ng©n hµng cßn t­ vÊn cho kh¸ch hµng chän c¸c tr­êng häc uy tÝn, cung cÊp c¸c chøng tõ tµi chÝnh ®Ó chøng minh n¨ng lùc tµi chÝnh cña ng­êi ®i häc, thay kh¸ch hµng xin phÐp NHNN chuyÓn ngo¹i tÖ cho kh¸ch hµng vµ thùc hiÖn viÖc b¸n vµ chuyÓn ngo¹i tÖ. C¸c ng©n hµng vÒ c¬ b¶n còng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh trong viÖc thùc hiÖn ®ång bé c¸c chiÕn l­îc kinh doanh cña m×nh. Thø nhÊt lµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghÖ. §Çu t­ c«ng nghÖ th«ng tin cÇn ®­îc ­u tiªn hµng ®Çu v× theo th«ng lÖ quèc tÕ trong ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng hiÖn ®¹i th× lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng tÝn dông cã xu h­íng gi¶m dÇn vÒ mÆt tØ träng, h¬n n÷a ho¹t ®éng tÝn dông l¹i tiÒm Èn nhiÒu rñi ro, c¸c ho¹t ®éng cÇn nhanh chãng vµ tiÖn Ých do ®ã sù hç trî cña c«ng nghÖ th«ng tin cã tÝnh quyÕt ®Þnh, nhÊt lµ viÖc øng dông vµ vËn hµnh hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö. NhËn thøc râ ®iÒu nµy cho nªn c¸c ng©n hµng ®· chó träng nhiÒu ®Õn chiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghÖ. Thø hai lµ chiÕn l­îc huy ®éng vèn vµ sö dông vèn cña NHTM. C¸c ng©n hµng ®· cã chiÕn l­îc huy ®éng vèn kh¸ ®a d¹ng nh­ nhËn tiÒn göi cña d©n c­, cña tæ chøc kinh tÕ, kho b¹c nhµ n­íc, TCTD vµ c¸c tæ chøc kh¸c; ph¸t hµnh c¸c giÊy tê cã gi¸; vay vèn NHNN vµ c¸c tæ chøc kh¸c. ChÝnh s¸ch sö dông vèn còng rÊt ®a d¹ng, c¸c ng©n hµng cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ vay vèn, cho vay b»ng VND, USD... MÆt kh¸c ®Ó h¹n chÕ rñi ro trong kinh doanh tiÒn tÖ, c¸c ng©n hµng ®· ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ theo ph­¬ng ch©m “kh«ng ®Ó chung tÊt c¶ trøng vµo mét ræ” ®ång thêi tèi ­u ho¸ viÖc sö dông c¸c nguån lùc. TÇm nh×n chiÕn l­îc vµ nghÖ thuËt ®iÒu hµnh cña c¸c nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng ®ang dÇn ®­îc n©ng cao ®Ó chiÕn l­îc huy ®éng vèn ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Thø ba lµ chiÕn l­îc kh¸ch hµng. Mét trong nh÷ng ho¹t ®éng quan träng nhÊt cña NHTM lµ t¹o ra, gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn mèi quan hÖ l©u bÒn víi tÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng bëi ®©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña NHTM. §èi víi doanh nghiÖp, khi b¸n ®­îc s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng thu ®­îc tiÒn th× coi nh­ kÕt thóc chu k× kinh doanh. Ng­îc l¹i khi ng©n hµng cung cÊp s¶n phÈm cho kh¸ch hµng th× ®ã míi chØ lµ khëi ®Çu. NhËn thøc râ ®Æc tr­ng nµy trong ho¹t ®éng ng©n hµng nªn c¸c ng©n hµng ®· chó ý x©y dùng chiÕn l­îc kh¸ch hµng. C¸c ng©n hµng chñ ®éng tham gia x©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh cña kh¸ch hµng, cung cÊp th«ng tin t­ vÊn cho kh¸ch hµng, t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm nh»m gióp cho kh¸ch hµng cã ph­¬ng ¸n kinh doanh h÷u hiÖu nhÊt. ng©n hµng ®Ò ra môc tiªu “phôc vô kh¸ch hµng víi th¸i ®é ©n cÇn, niÒm në, lÞch sù, nh· nhÆn”. Thø t­ lµ chiÕn l­îc ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Kinh doanh tiÒn tÖ lµ lÜnh vùc hÕt søc nh¹y c¶m xÐt trªn nhiÒu gi¸c ®é, v× vËy nã kh«ng nh÷ng ®ßi hái tr×nh ®é chuyªn m«n cao, kiÕn thøc kinh tÕ tæng hîp mµ cßn ®ßi hái g¾t gao vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. V× vËy viÖc kiÖn toµn bé m¸y trong toµn hÖ thèng tõ cÊp qu¶n trÞ cao nhÊt cho ®Õn nh©n viªn thõa hµnh lµ c«ng viÖc th­êng xuyªn ®Ó lo¹i ra khái hÖ thèng nh÷ng c¸n bé ë bÊt k× cÊp nµo yÕu kÐm vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n, sa sót vÒ phÈm chÊt ®¹o ®øc. 3.4. T¸c ®éng tíi c«ng nghÖ ng©n hµng. C«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i lµ thÕ m¹nh næi bËt cña c¸c NH n­íc ngoµi vµ ch¾c ch¾n hä sÏ tËn dông triÖt ®Ó khi vµo thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ cña ViÖt Nam n¬i mµ tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ vÉn cßn ë møc rÊt thÊp. ThÊy râ ®­îc kho¶ng c¸ch vÒ c«ng nghÖ ng©n hµng gi÷a phÝa ViÖt Nam vµ thÕ giíi nªn c¸c ng©n hµng ViÖt Nam ®· cã nh÷ng thay ®æi nhÊt ®Þnh trong viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng. Tõ ngµy 1/5/2002 hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng (HTTT§TLNH) giai ®o¹n I do WB tµi trî ®· ®i vµo ho¹t ®éng theo quyÕt ®Þnh 309/Q§ - NHNN ngµy 9/4/2002. §©y lµ hÖ thèng thanh to¸n liªn ng©n hµng ®Çu tiªn thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc thanh to¸n tæng tøc thêi dùa trªn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®­îc ¸p dông t¹i ViÖt nam mµ nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi ®· vµ ®ang ¸p dông. Theo thiÕt kÕ, hÖ thèng cã nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n sau: Thùc hiÖn thanh to¸n gi¸ trÞ cao, gi¸ trÞ thÊp khÈn; xö lý quyÕt to¸n tæng tøc thêi vµ quyÕt to¸n bï trõ rßng. Nh­ng trong giai ®o¹n ®Çu, hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng míi thùc hiÖn luång thanh to¸n gi¸ trÞ cao, gi¸ trÞ thÊp khÈn vµ xö lý quyÕt to¸n tæng tøc thêi. Sau mét n¨m thùc hiÖn thanh to¸n qua HTTT§TLNH t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông vµ c¸c ng©n hµng cho thÊy: HÖ thèng TT§TLNH ho¹t ®éng æn ®Þnh th«ng suèt, kh«ng x¶y ra nh÷ng trôc trÆc, v­íng m¾c lín. T¹i c¸c së giao dÞch, c¸c chi nh¸nh NHNN c¸c tØnh, thµnh phè vµ c¸c thµnh viªn, ®¬n vÞ thµnh viªn tæ chøc lu©n chuyÓn, kiÓm so¸t chøng tõ, h¹ch to¸n, thanh quyÕt to¸n ®¶m b¶o chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ an toµn vèn, thêi gian thùc hiÖn mét mãn chuyÓn tiÒn kh«ng qu¸ 10 gi©y. §Õn nay ®· cã 36 NHTM tham gia hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng. HÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng rót ng¾n ®­îc thêi gian thanh to¸n vµ t¨ng sù lu©n chuyÓn vèn. Khi b¾t ®Çu khai tr­¬ng hÖ thèng nµy th× chØ míi cã kho¶ng 20% sè l­îng NHTM tham gia, khèi l­îng giao dÞch ®¹t h¬n 1.000 tØ ®ång mçi ngµy. §Õn th¸ng 3/2003 ®· cã 159 ®¬n vÞ thµnh viªn cña 38 ng©n hµng ®Çu mèi tham gia víi doanh sè thanh to¸n ®¹t b×nh qu©n 3.000 tØ ®ång mçi ngµy, cã ngµy lªn tíi 5.400 tØ ®ång vµ ®ang tiÕp tôc t¨ng lªn. B×nh qu©n mçi ngµy cã tíi 7.000 giao dÞch thanh to¸n, cã ngµy t¨ng lªn 12.000 giao dÞch. ë mét sè ng©n hµng ®· cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ vÒ c«ng nghÖ ng©n hµng. Cã thÓ coi Vietcombank (VCB) lµ ng©n hµng ®i ®Çu trong viÖc ¸p dông c¸c c«ng nghÖ ng©n hµng hiÖn ®¹i trong thêi gian qua. N¨m 2002 VCB ph¸t hµnh h¬n 36.000 thÎ thanh to¸n, t¨ng tíi 33.000 thÎ so víi n¨m 2001, chñ yÕu lµ thÎ connect 24 (29.000 thÎ). Doanh sè thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ ®¹t 107 triÖu USD, t¨ng 21 triÖu USD so víi n¨m 2001. Doanh sè thanh to¸n thÎ Connect 24 ®· lªn tíi 400 tØ USD. VCB còng ®· triÓn khai xong ®Ò ¸n VCB-version 2010 thùc hiÖn nèi m¹ng toµn hÖ thèng, triÓn khai thùc hiÖn hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn hµng trùc tuyÕn VCB online, ®­a vµo vËn hµnh hÖ thèng giao dÞch tù ®éng ATM, c«ng bè Website. Ngµy 18/3 /2003 t¹i Hµ Néi VCB ®· khai tr­¬ng thÎ Vietcombank American Express lo¹i vµng vµ xanh, lÇn ®Çu tiªn sö dông ®ång néi tÖ ®­îc ph¸t hµnh ë ViÖt Nam. Kh¸ch hµng sö dông thÎ sÏ ®­îc h­ëng hµng lo¹t c¸c tiÖn Ých nh­ ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n tªn toµn thÕ giíi, ®­îc h­ëng ­u ®·i gi¶m gi¸ c¸c dÞch vô vµ gi¶i trÝ, ®­îc lùa chän cung cÊp dÞch vô thay thÕ thÎ khÈn cÊp trong vßng 48 giê, ®­îc cung cÊp dÞch vô trî gióp khÈn cÊp vµ b¶o hiÓm tai n¹n khi ®i du lÞch, ®­îc phôc vô t¹i h¬n 1.700 v¨n phßng dÞch vô du lÞch cña American Express trªn toµn thÕ giíi, cã thÓ rót tiÒn t¹i h¬n 500.000 m¸y rót tiÒn tù ®éng trªn toµn thÕ giíi. Techcombank trong n¨m 2002 tiÕp tôc triÓn khai phÇn mÒm øng dông ng©n hµng Globus. §©y lµ mét trong nh÷ng phÇn mÒm øng dông ng©n hµng hµng ®Çu thÕ giíi hiÖn nay, ®­îc ph¸t triÓn bëi h·ng Temerous cña Thôy SÜ, tÝch hîp trong nã c¸c c«ng cô vËn hµnh vµ qu¶n trÞ ng©n hµng hiÖn ®¹i phï hîp víi c¸c môc tiªu vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña Techcombank trong 10-15 n¨m tíi. HiÖn nay cïng víi viÖc l¾p r¸p m¸y ATM, thùc hiÖn nh÷ng dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i nh­ Homebanking th× hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam ®ang b¾t ®Çu thö nghiÖm vµ ®­a vµo thùc hiÖn cung cÊp mét sè dÞch vô ng©n hµng ®iÖn tö. Ng©n hµng ®iÖn tö sÏ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ vµ mang l¹i nhiÒu tiÖn Ých cho kh¸ch hµng. Tuy nhiªn víi tr×nh ®é c«ng nghÖ, ph¸p lÝ nh­ hiÖn nay th× mèi quan hÖ gi÷a ho¹t ®éng ng©n hµng ®iÖn tö vµ viÖc gi÷ bÝ mËt th«ng tin cho kh¸ch hµng ®ang ®­îc xem xÐt ®Ó ®¶m b¶o th«ng tin trªn m¹ng vµ b¶o mËt th«ng tin tiÒn göi trong ho¹t ®éng ng©n hµng ®iÖn tö. 3.5. T¸c ®éng tíi vÊn ®Ò qu¶n lý nh©n sù cña ng©n hµng Con ng­êi vÉn lu«n lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mçi chiÕn l­îc chÝnh s¸ch, viÖc bè trÝ, sö dông c¸n bé ®óng lóc ®óng chç, ®óng n¨ng lùc së tr­êng vµ ®µo t¹o c¸n bé båi d­ìng c¸n bé theo quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, khoa häc hîp lý sÏ gãp phÇn ®¶m b¶o th¾ng lîi cho c«ng cuéc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña chóng ta. §©y còng lµ mét néi dung lín ®ßi hái ngµnh ng©n hµng ViÖt nam cÇn ph¶i quan t©m, chó ý ®Õn. HiÖn t¹i c¬ cÊu tr×nh ®é ®­îc ®µo t¹o cña c¸n bé ë mét sè ng©n hµng ViÖt Nam nh­ sau: B¶ng 3: C¬ cÊu tr×nh ®é cña c¸n bé ë mét sè ng©n hµng: HTNH Trªn ®¹i häc (%) §¹i häc (%) Trung, s¬ cÊp (%) NHCT 0,73 30,10 69,17 NH §T&PT 0,75 34,10 65,15 NHNT 1,57 46,00 52,43 NH No&PTNT 0,35 28,65 71,00 Nguån: §Ò tµi khoa häc x©y dùng hÖ thèng th«ng tin qu¶n lÝ nguån nh©n lùc  trong hÖ thèng NHTM ViÖt Nam, Bïi Kh¾c S¬n, trang 23. Trong khi ®ã c¬ cÊu nµy ë c¸c n­íc trªn thÕ giíi nh­ sau: HÖ thèng NH TØ lÖ ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc (%) Anh 78 NhËt 75 §øc 77 Th¸i Lan 65 Malaysia 62 Nguån: §Ò tµi kh¶o s¸t nguån nh©n lùc ngµnh ng©n hµng ViÖt Nam, trang 81,  Ph¹m Thanh B×nh. ë ViÖt Nam n¨m 1990 toµn ngµnh ng©n hµng míi chØ cã kho¶ng 50 ng­êi qua ®µo t¹o trªn ®¹i häc. Nh­ vËy so víi hiÖn nay tr×nh ®é cña c¸n bé ng©n hµng ®· cã nhiÒu sù chuyÓn biÕn tÝch cùc. Tuy nhiªn ®Ó thùc sù canh tranh ®­îc víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi, víi yªu cÇu cña qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ, th× hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam ph¶i ®Ò ra mét chiÕn l­îc nh»m ph¸t triÓn nh©n sù, ®Æc biÖt quan t©m chó ý ®Õn tr×nh ®é chuyªn m«n, n¨ng lùc vËn hµnh kh¶ n¨ng øng phã linh ho¹t, hiÖu qña tr­íc sù ph¸t triÓn rÊt nh¹y c¶m cña kinh tÕ thÞ tr­êng. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã, c¸c tiªu chuÈn ®èi víi c¸n bé, nhÊt lµ nh÷ng ng­êi trùc tiÕp ho¹t ®éng trong nh÷ng lÜnh vùc liªn quan ®Õn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ph¶i ®­îc l­îng ho¸ mét c¸ch cô thÓ. 3.6. T¸c ®éng tíi vÊn ®Ò c¬ cÊu l¹i NHTM ViÖc c¬ cÊu l¹i hÖ thèng NHTM trong thêi gian qua ®­îc ®Æc biÖt quan t©m. Tr­íc tiªn lµ viÖc t¨ng vèn ®iÒu lÖ cña c¸c ng©n hµng. §Ó ®¶m b¶o an toµn trong kinh doanh vµ më réng ho¹t ®éng vèn ®iÒu lÖ cña c¸c ng©n hµng ®Òu ®­îc t¨ng lªn. N¨m 2002, Bé tµi chÝnh cÊp 4.900 tØ ®ång tõ tr¸i phiÕu ®Æc biÖt ®Ó bæ sung cho bèn NHTM quèc doanh, trong ®ã NHNN&PTNT ®­îc cÊp 1.500 tØ ®ång, NHCT vµ NHNT mçi ng©n hµng ®­îc cÊp 1.000 tØ ®ång, NH§T&PT ®­îc cÊp 1.200 tØ ®ång. Sau khi cÊp bæ sung vèn ®iÒu lÖ, hÖ sè an toµn vèn cña NHTNM quèc doanh ®· ®­îc c¶i thiÖn, nh­ng vÉn ch­a ®¹t hÖ sè an toµn vèn theo th«ng lÖ quèc tÕ lµ 8%. N¨m 2002, 36/43 NHTM cæ phÇn t¨ng vèn ®iÒu lÖ, nh­ng ch­a ®¹t nh­ mong muèn. ChØ cã NHTM cæ phÇn ®« thÞ cã vèn ®iÒu lÖ 450 tØ ®ång lµ cao nhÊt; sè NHTM cæ phÇn ®« thÞ cßn l¹i vèn ®iÒu lÖ ë møc tõ 70 ®Õn 100 tØ ®ång; 14 NHTM cæ phÇn n«ng th«n cã vèn ®iÒu lÖ rÊt thÊp, tõ 5 tØ ®ång ®Õn 7 tØ ®ång, chØ cã mét NHTM cæ phÇn n«ng th«n cã møc vèn ®iÒu lÖ lµ 10 tØ ®ång. Cuèi n¨m 2002, tæng nguån vèn huy ®éng cña c¸c TCTD vµo kho¶ng 290 ngh×n tØ ®ång, t¨ng 19% so víi cuèi n¨m 2001; tæng d­ nî cho vay vµo kho¶ng 270 ngh×n tØ ®ång, t¨ng 23% so víi cuèi n¨m 2001, trong ®ã d­ nî cho vay trung vµ dµi h¹n gÇn 110 tØ ®ång, t¨ng 26% so víi cuèi n¨m 2001, chiÕm tØ träng 40,7% tæng d­ nî; tæng sè nî tån ®äng cña c¸c NHTM lªn ®Õn 17 ngh×n tØ ®ång, chiÕm tØ träng kho¶ng 6,3% tæng d­ nî. N¨m 2002, c¸c NHTM xö lÝ kho¶ng 7.000 tØ ®ång nî tån ®äng b»ng hai c¸ch: Mét lµ b¸n tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó thu nî; hai lµ dïng quü dù phßng rñi ro cña m×nh ®Ó tù xo¸ nî. NHNT lµ NHTM quèc doanh tù xo¸ nhiÒu nh÷ng mãn nî kh«ng cßn kh¶ n¨ng thu håi, kho¶ng 1.500 tØ ®ång. Sè nî tù xo¸ NHTM chuyÓn sang theo dâi ë tµi kho¶n kÕ to¸n ngo¹i b¶ng. ViÖc nµy lµm trong s¹ch b¶ng c©n ®èi tµi s¶n cña NHTM. HiÖn nay, cßn kho¶ng 1.900 tØ ®ång NHTM quèc doanh vay theo sù chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ, ®Õn nay kh«ng thu ®­îc nî. Thùc hiÖn chñ tr­¬ng 1 triÖu tÊn ®­êng cña ChÝnh phñ vµo n¨m 2002, NHTM quèc doanh, chñ yÕu lµ NHNo&PTNT ViÖt Nam cho vay b»ng USD, quy ®æi thµnh 4.300 tØ ®ång ®Ó nhËp thiÕt bÞ toµn bé c¸c nhµ m¸y ®­êng, chñ yÕu lµ nhµ m¸y mÝa ®­êng do ®Þa ph­¬ng qu¶n lÝ. §Õn nay nhiÒu nhµ m¸y ®­êng cã nguy c¬ ph¸ s¶n, kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî NHTM. Víi t×nh h×nh ®ã tõ n¨m 2003 trë ®i, nî qu¸ h¹n cña c¸c NHTM quèc doanh sÏ cã thÓ t¨ng lªn. Ngµy 25/10/2002, ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh 85/CP söa ®æi, bæ sung NghÞ ®Þnh 178/CP ngµy 29/12/1999 vÒ ®¶m b¶o tiÒn vay cña c¸c TCTD. §©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó NHTM t¨ng d­ nî cho vay. NHNN ViÖt Nam ban hµnh quyÕt ®Þnh cho phÐp c¸c TCTD ®­îc lµm ®¹i lÝ cho nhau vÒ chi tr¶ kiÒu hèi, t¹o thuËn lîi cho ng­êi thô h­ëng kiÒu hèi, khiÕn l­îng gi¸ trÞ kiÒu hèi n¨m 2002 vµo kho¶ng h¬n 2 tØ USD, t¨ng so víi n¨m tr­íc kho¶ng 500 triÖu USD. NHNN ViÖt Nam 2 lÇn h¹ thÊp tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi nguån vèn huy ®éng b»ng ngo¹i tÖ cña NHTM ®­îc phÐp kinh doanh ngo¹i tÖ tõ 15% xuèng 5% vµo th¸ng 12/2002. Tr¹ng th¸i ngo¹i hèi cña NHTM ®­îc níi réng. Kh«ng nh÷ng thÕ, tõ th¸ng 12/2002, NHNN cßn n©ng l·i suÊt tiÒn göi b»ng ngo¹i tÖ cña NHTM t¹i NHNN tõ 1,25%/n¨m lªn 1,35%n¨m, cao h¬n l·i suÊt c¬ b¶n cña ng©n hµng dù tr÷ liªn bang Mü. DÞch vô thanh to¸n vÉn ®­îc coi lµ mÆt yÕu nhÊt. Tíi nay, sÐc ch­a ®i vµo cuéc sèng. NHNN ViÖt Nam ch­a dù th¶o xong nghÞ ®Þnh vÒ ph¸t hµnh vµ sö dông sÐc tr×nh ChÝnh phñ thay thÕ NghÞ ®Þnh 30/CP ®· lçi thêi. TiÒn mÆt trong l­u th«ng vÉn chiÕm tØ träng 70% tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n. Sau mét thêi gian c¬ cÊu l¹i, c¸c NHTM ®· lµm ®­îc mét sè viÖc, nh­ng c¸c mÆt chñ yÕu lµm vÉn ch­a ®¹t yªu cÇu nh­ t¨ng vèn ®iÒu lÖ, nhÊt lµ NHTM cæ phÇn, hoÆc ch­a lµm nh­ c¬ chÕ cho vay d­íi h×nh thøc chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu, ph¸p nh©n vµ thÓ nh©n ch­a sö dông ph­¬ng tiÖn thanh to¸n b»ng sÐc ... Ch­¬ng III Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îngnh÷ng t¸c ®éng cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ®Õn hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam Gi¶i ph¸p ®èi víi ng©n hµng Nhµ n­íc 1.1. X©y dùng vµ thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ míi. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ míi cÇn ®¶m b¶o v÷ng ch¾c môc tiªu æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« trªn c¬ së xãa bá c¸c c«ng cô qu¶n lý hµnh chÝnh, x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c c«ng cô míi cña c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®­a toµn bé hÖ thèng tõng b­íc tham gia cã hiÖu qu¶ vµo qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ, cô thÓ: Hoµn thiÖn c¬ chÕ ®iÒu hµnh l·i suÊt ®ång néi tÖ vµ ngo¹i tÖ theo h­íng tù do ho¸ cã sù ®iÒu tiÕt gi¸n tiÕp cña Nhµ n­íc th«ng qua l·i suÊt ®Þnh h­íng cña ng©n hµng Nhµ n­íc (l·i suÊt chiÕt khÊu, l·i suÊt c¬ b¶n). Hoµn thiÖn c¬ chÕ ®iÒu hµnh tØ gi¸ hèi ®o¸i theo h­íng võa linh ho¹t trong ng¾n h¹n, võa æn ®Þnh trong dµi h¹n, khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, gãp phÇn æn ®Þnh thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng vèn. Hoµn thiÖn hÖ thèng thÞ tr­êng tiÒn tÖ thø cÊp, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng liªn hµng vÒ néi tÖ vµ ngo¹i tÖ. Ph¸t triÓn c¸c c«ng cô tµi chÝnh cña thÞ tr­êng nµy, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng cô, c¸c giao dÞch gióp h¹n chÕ rñi ro vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i Forward, Future, Option. X©y dùng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng më, ph¸t triÓn mét sè trung t©m giao dÞch nghiÖp vô nµy, coi ®©y lµ mét trong nh÷ng c«ng cô chñ yÕu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ gióp ng©n hµng Nhµ n­íc ®iÒu tiÕt kÞp thêi vµ cã hiÖu qu¶ l­îng tiÒn cung øng phï hîp víi yªu cÇu kiÓm so¸t l¹m ph¸t vµ thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ trong tõng thêi kú. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý ngo¹i hèi theo h­íng tù do ho¸ c¸c giao dÞch v·ng lai vµ giao dÞch vèn, ®ång thêi x©y dùng c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t chu chuyÓn vèn quèc tÕ ®Æc biÖt lµ vèn ng¾n h¹n, kiÓm so¸t nî n­íc ngoµi. KiÓm so¸t tiÕn tíi xo¸ bá viÖc sö dông ngo¹i tÖ trong thanh to¸n néi ®Þa, tiÕn tíi trªn l·nh thæ ViÖt Nam chØ thanh to¸n vµ tiÕt kiÖm b»ng ®ång ViÖt Nam. KiÓm so¸t, h¹n chÕ vµ tiÕn tíi chÊm døt t×nh tr¹ng ®«la ho¸ trªn c¬ së n©ng cao vÞ thÕ ®ång tiÒn ViÖt Nam, ®a d¹ng ho¸ c¸c c«ng cô tµi chÝnh, c¸c h×nh thøc ®Çu t­, ph­¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt kÕt hîp víi c¸c biÖn ph¸p qu¶n lÝ ngo¹i tÖ nãi trªn. 1.2. HiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng thanh to¸n bï trõ. HÖ thèng thanh to¸n bï trõ cña ng©n hµng Nhµ n­íc cã vai trß quan träng trong viÖc c¬ cÊu l¹i vµ hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng ng©n hµng. HÖ thèng thanh to¸n bï trõ sÏ nèi m¹ng c¸c trung t©m giao dÞch lín ë c¸c vïng víi ng©n hµng th­¬ng m¹i, c¸c tæ chøc tµi chÝnh thuéc ng©n hµng vµ phi ng©n hµng trªn tõng vïng. HÖ thèng thanh to¸n cña ng©n hµng Nhµ n­íc còng cung cÊp dÞch vô thanh to¸n cã hiÖu qu¶ chi ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ, thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ c¸c giao dÞch kh¸c. C¸c ho¹t ®éng thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, cung øng, thu håi vµ ®iÒu hoµ tiÒn mÆt ph¶i ®­îc c¶i tiÕn ®¶m b¶o an toµn, thuËn tiÖn vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña tõng vïng. 1.3. C¬ cÊu l¹i hÖ thèng thanh tra, gi¸m s¸t ng©n hµng. ViÖc ViÖt Nam ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô quèc tÕ ®Ó cam kÕt më cöa thÞ tr­êng tµi chÝnh (tõ 2006 ®èi víi ASEAN, tõ 2008 ®èi víi Mü vµ tiÕp ®ã ®èi víi WTO) sÏ khiÕn cho sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh néi ®Þa trë nªn gay g¾t h¬n. Rñi ro cña c¸c ng©n hµng Th­¬ng m¹i, c¸c tæ chøc tµi chÝnh trªn thÞ tr­êng néi ®Þa vµ quèc tÕ còng t¨ng lªn râ rÖt. V× vËy, c«ng t¸c thanh tra cÇn ®­îc c¶i tiÕn c¶ vÒ néi dung vµ m« h×nh tæ chøc ®¶m b¶o h¹n chÕ rñi ro nãi trªn. H­íng c¬ cÊu l¹i vµ c¶i tiÕn c¬ b¶n c«ng t¸c thanh tra lµ tiÕn hµnh gi¸m s¸t vµ thanh tra, ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh tÝn dông theo ph­¬ng ph¸p CAMEL mµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ ®ang ¸p dông. ViÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn quy tr×nh thanh tra theo Camel, víi tÝnh chÊt lµ quy tr×nh gi¸m s¸t tõ xa vµ c¶nh b¸o sím, sÏ gãp phÇn kh«ng nhá gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng thùc hiÖn tèt h¬n c«ng t¸c gi¸m s¸t, ®iÒu hµnh, qu¶n lý, ®¸nh gi¸ ng©n hµng m×nh. ViÖc ¸p dông c¸c chuÈn mùc quèc tÕ b¾t buéc nãi trªn vµo thanh tra ng©n hµng ViÖt Nam ®ßi hái ph¶i ®µo t¹o mét ®éi ngò thanh tra viªn cã tr×nh ®é cao, x©y dùng c¬ cÊu tæ chøc hiÖu qu¶. Ng©n hµng Nhµ n­íc kh«ng thanh tra chi nh¸nh c¸c ng©n hµng Th­¬ng m¹i mµ chØ tËp trung thanh tra t¹i c¸c héi së chÝnh nh»m n©ng cao vai trß vµ hiÖu lùc cña c¬ quan thanh tra, gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t néi bé cña c¸c NHTM còng nh­ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý cña Héi ®ång qu¶n trÞ vµ ban gi¸m ®èc c¸c ng©n hµng nµy. 1.4. X©y dùng vµ hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc hÖ thèng NHNN. Hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc hÖ thèng NHNN ®Ó phï hîp víi vai trß ®éc lËp tù chñ cña NHNN, ph©n ®Þnh l¹i chøc n¨ng nhiÖm vô cña H§TW víi thèng ®èc NHNN, chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c côc vô nªn ®­îc ®iÒu chØnh l¹i b»ng viÖc gi¶m bít c¸ch ®iÒu hµnh tËp trung sù vô chuyÓn qua viÖc ®i s©u nghiªn cøu, t­ vÊn vÒ ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch, c¬ chÕ, t¸c nghiÖp liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tiÒn tÖ, tÝn dông, hèi ®o¸i g¾n víi tæ chøc ho¹t ®éng c¸c thÞ tr­êng tµi chÝnh- tiÒn tÖ- hèi ®o¸i. C¸c chi nh¸nh NHNN tØnh, thµnh phè cÇn bè trÝ l¹i c¬ së ho¹t ®éng theo khu vùc. C¸c c¬ së nµy cã nhiÖm vô: qu¶n lý tµi kho¶n cña c¸c ng©n hµng vµ tæ chøc tµi chÝnh trªn ®Þa bµn; giao dÞch thanh to¸n tiÒn mÆt vµ kh«ng tiÒn mÆt; gi¸m s¸t th­êng xuyªn viÖc tu©n thñ nghÜa vô dù tr÷ b¾t buéc c¸c tæ chøc tÝn dông trªn ®Þa bµn; thanh tra c¸c TCTD ë khu vùc. Gi¶i ph¸p ®èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i 2.1. Nhãm gi¶i ph¸p thÞ tr­êng 2.1.1. VÒ s¶n phÈm ng©n hµng. a. Thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p kh¬i t¨ng nguån vèn. C¸c gi¶i ph¸p chung KhuyÕn khÝch d©n më tµi kho¶n tiÒn göi t¹i ng©n hµng d­íi nhiÒu h×nh thøc nh­: tiÒn göi kh«ng k× h¹n, tiÒn göi cã h¹n chÕ sè lÇn rót trong th¸ng, khèng chÕ sè d­ tèi thiÓu ®­îc tr¶ l·i, tiÒn göi sæ tiÕt kiÖm, tiÒn göi tiÕt kiÖm dïng cho môc ®Ých cô thÓ, tiÒn göi víi dÞch vô tù ®éng chuyÓn th¼ng vµo tµi kho¶n, tiÒn göi cã dÞch vô thanh to¸n ho¸ ®¬n tù ®éng, tiÒn göi cã sè d­ nhÊt ®Þnh ®­îc tr¶ l·i theo l·i suÊt thÞ tr­êng tiÒn tÖ, ph¸t hµnh k× phiÕu göi tiÒn víi l·i suÊt cè ®Þnh ®­îc tr¶ l·i ®Þnh k×. ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kÝch thÝch gåm cÊp sÐc miÔn phÝ, sö dông ATM, göi tiÒn mét n¬i rót nhiÒu n¬i, quay xæ sè cã th­ëng... Thu hót c¸c doanh nghiÖp më vµ sö dông tµi kho¶n tiÒn göi kh«ng k× h¹n cã c¸c dÞch vô tiÖn Ých nh­ thanh to¸n trong hÖ thèng ng©n hµng miÔn phÝ, trang bÞ hÖ thèng nèi m¹ng trùc tiÕp víi ng©n hµng ®Ó qu¶n lÝ ®iÒu hµnh vèn chñ ®éng, nhanh chãng, ®­îc vay víi l·i suÊt ­u ®·i, cÊp sÐc thanh to¸n miÔn phÝ, c¸c dÞch vô chuyÓn tiÒn nhanh, thanh to¸n sÐc nhanh, t­ vÊn doanh nghiÖp miÔn phÝ vÒ c¸c dÞch vô vµ c¸c biÖn ph¸p chèng rñi ro, t­ vÊn nghiÖp vô tµi s¶n cã sinh lêi cho doanh nghiÖp... C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ T¨ng vèn tù cã: §èi víi c¸c NHTM quèc doanh th× Nhµ n­íc cÊp vèn ®Òu ®Æn h»ng n¨m. Ngoµi vèn ph¸p ®Þnh ®· ®­îc duyÖt vµ cÊp ®ñ, hµng n¨m c¸c NHTM quèc doanh còng cÇn tù n©ng cao vèn ®iÒu lÖ cho ng©n hµng m×nh. §Ó n©ng cao vèn ®iÒu lÖ cho c¸c nh©n hµng nãi chung th× c¸c ng©n hµng ph¶i më réng kinh doanh, tiÕt kiÖm chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn ®Ó bæ sung vèn tù cã cho ng©n hµng m×nh. T¨ng vèn huy ®éng: Do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh-tiÒn tÖ khu vùc, tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ta gi¶m, m«i tr­êng ®Çu t­ bÊt lîi h¬n. Tuy nhiªn, theo môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Õn n¨m 2020, ho¹t ®éng kinh tÕ cña n­íc ta nhén nhÞp trë l¹i tõ n¨m 2000. Ngoµi ra dù kiÕn ®Õn n¨m 2006 vèn vay n­íc ngoµi gi¶m dÇn ®Ó thay thÕ b»ng vèn huy ®éng trong n­íc. V× vËy tõ nay ®Õn n¨m 2010 vèn huy ®éng trong n­íc vÉn lµ chÝnh. Do ®ã c¸c ng©n hµng cÇn cã gi¶i ph¸p ®Ó t¨ng nguån vèn huy ®éng theo c¸c kªnh nh­ sau: Huy ®éng vèn tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, gåm: + Huy ®éng vèn tõ d©n c­: ¸p dông c¸c biÖn ph¸p hÊp dÉn ®Ó t¨ng tiÒn göi tiÕt kiÖm, kú phiÕu, tµi kho¶n c¸ nh©n. ChÊn chØnh n¬i giao dÞch tiÒn göi cña d©n c­ thuËn tiÖn, lÞch sù, khang trang, s¹ch ®Ñp. Trang bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng göi tiÒn mét n¬i, rót tiÒn nhiÒu n¬i. Tæ chøc lµm viÖc ngoµi giê ®Ó tiÕp nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng. Tæ chøc rót tiÒn b»ng ®iÖn tho¹i cho kh¸ch hµng. Linh ho¹t vµ ®a d¹ng ho¸ c¸ch tÝnh vµ tr¶ l·i cho kh¸ch hµng, ®¶m b¶o lîi Ých cho c¶ hai bªn. KhuyÕn khÝch b»ng vËt chÊt, quµ tÆng mang tÝnh ®éng viªn ®Ó thu hót kh¸ch hµng. T¨ng c­êng qu¶ng c¸o nh÷ng uy tÝn vµ ­u thÕ cña ng©n hµng víi kh¸ch hµng. Nguån vèn huy ®éng tõ d©n c­ cã gi¸ cao nh­ng cã ý nghÜa kinh tÕ x· héi lín. V× vËy, c¸c ng©n hµng ph¶i chó träng khai th¸c nguån vèn nµy. + Huy ®éng vèn tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ. Nguån vèn nµy cã gi¸ rÎ, khèi l­îng lín. Trong thêi gian tíi, khi ho¹t ®éng kinh tÕ s«i næi trë l¹i, nguån vèn nµy sÏ t¨ng víi tèc ®é cao. Do ®ã c¸c ng©n hµng còng kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn nguån vèn nµy. Huy ®éng vèn tõ thÞ tr­êng liªn ng©n hµng Nguån vèn huy ®éng trªn thÞ tr­êng liªn ng©n hµng cã ®Æc ®iÓm lµ tèc ®é t¨ng tr­ëng hµng n¨m kh«ng cao. Tuy nhiªn c¸c ng©n hµng vÉn ph¶i quan t©m ®Õn nguån vèn nµy ®Ó cã thÓ t¨ng mét c¸ch ®ång bé, toµn diÖn nguån vèn huy ®éng cho ng©n hµng m×nh. b. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc sö dông vèn. C¸c gi¶i ph¸p chung Ngoµi c¸c nghiÖp vô tÝn dông truyÒn thèng, c¸c ng©n hµng nªn më réng c¸c nghiÖp vô míi: §Çu t­ tr¸i phiÕu chÝnh phñ, tr¸i phiÕu c«ng ty, mua cæ phÇn c«ng ty, hïn vèn liªn doanh, lËp quü ®Çu t­ vµ t­ vÊn ®Çu t­. Liªn kÕt víi b¶o hiÓm, b­u ®iÖn ®Ó më réng b¸n s¶n phÈm. Cho vay t­ nh©n dïng cho môc ®Ých tiªu dïng, thÎ tÝn dông, thÎ ng©n hµng ®Ó tr¶ tiÒn mua hµng hoÆc b»ng viÖc ghi nî tµi kho¶n tiÒn göi, cho vay tr¶ gãp ... ¸p dông c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô th­¬ng m¹i nh­: cho vay chiÕt khÊu c¸c chøng tõ cã gi¸, cho vay bï ®¾p vèn l­u ®éng, cho vay ng¾n h¹n bï ®¾p vèn t¹m thêi do nguån ph¶i thu ch­a vÒ kÞp, cho vay thu mua hµng xuÊt khÈu hoÆc lµm hµng xuÊt khÈu, cho vay x©y dùng nhµ cöa, trô së b¸n hoÆc cho thuª, dÞch vô Factoring ... C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ: ChÝnh s¸ch ®Çu t­ tÝn dông trong thêi gian tíi cña c¸c ng©n hµng lµ chñ ®éng tÝch cùc t×m kiÕm c¸c dù ¸n kh¶ thi, hiÖu qu¶ ®Ó ®Çu t­ tÝn dông, tËp trung c¸c nguån vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c dù ¸n lín cã vai trß chñ ®¹o, quan träng cña nÒn kinh tÕ, c¸c ngµnh chÕ biÕn hµng ho¸ xuÊt khÈu (thuû s¶n, c©y c«ng nghiÖp xuÊt khÈu, l­¬ng thùc ...). Cã chÝnh s¸ch l·i suÊt, phÝ dÞch vô linh ho¹t hÊp dÉn ®Ó c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng víi nhau t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi ®i vay, c¶i tiÕn quy tr×nh nghiÖp vô, thñ tôc, ®Èy m¹nh c¸c nghiÖp vô t­ vÊn nghiÖp vô, th«ng tin thÞ tr­êng cho kh¸ch hµng. Më réng tÝn dông ®i liÒn víi cñng cè vµ n©ng cao chÊt l­îng, hiÖu qu¶ tÝn dông. KiÕn nghÞ víi NHNN vµ Bé Tµi chÝnh vÒ c¸c gi¶i ph¸p khoanh nî, xö lý nî khã ®ßi th«ng qua quü rñi ro tÝn dông. C¸c ng©n hµng dµnh mét l­îng vèn tho¶ ®¸ng ®Çu t­ chung, dµi h¹n cho c¸c dù ¸n cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn, cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÐ quèc d©n (®iÖn lùc, hµng kh«ng, b­u ®iÖn dÇu khÝ ...) TiÕp tôc më réng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Çu t­. Bªn c¹nh lo¹i h×nh cho vay truyÒn thèng nªn më réng c¸c nghiÖp vô thuª mua tµi chÝnh, bao thanh to¸n, liªn doanh, liªn kÕt, mua cæ phÇn, ®Êu thÇu tr¸i phiÕu kho b¹c, ®Çu t­ chøng kho¸n, tµi trî xuÊt nhËp khÈu, thÎ tÝn dông, cho vay tr¶ gãp... §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ g¾n liÒn víi viÖc ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt trong qu¶n lý, kiÓm tra gi¸m s¸t ho¹t ®éng tÝn dông, qu¶n lý vèn vay, thÈm ®Þnh dù ¸n, ®¸nh gi¸ rñi ro tÝn dông ... Më réng tÝn dông ®i liÒn víi viÖc cñng cè vµ n©ng cao hiÖu qu¶, chÊt l­îng tÝn dông, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu håi vèn, gi¶m dÇn tû lÖ nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi xuèng tû lÖ cho phÐp. Cã c¸c gi¶i ph¸p vÒ khai th¸c tµi s¶n xiÕt nî, xö lý nî khã ®ßi, kÓ c¶ c¸c gi¶i ph¸p khoanh nî, xin cÊp bï ... nh»m thu hót dÇn vèn vÒ cho ng©n hµng. T¨ng c­êng c¬ chÕ th«ng tin tÝn dông, n¾m ch¾c t×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp vay vèn ng©n hµng, t×nh h×nh biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, dù ®o¸n kÞp thêi chÝnh x¸c nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng ®Õn s¶n xuÊt, kinh doanh, t×nh h×nh thÞ tr­êng tµi chÝnh trong n­íc ®Ó chñ ®éng t­ vÊn cho doanh nghiÖp th¸o gì khã kh¨n, sö dông vèn vay cã hiÖu qu¶ h¬n. X©y dùng, hoµn thiÖn ®éi ngò c¸n bé tÝn dông, c¸n bé thÈm ®Þnh dù ¸n cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, ngo¹i ng÷ giái ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn nghiÖp vô tÝn dông trong n­íc vµ ho¹t ®éng tÝn dông trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ quèc tÕ. c. Më thªm c¸c dÞch vô vµ s¶n phÈm ®Çu t­ phôc vô kh¸ch hµng nh­: dÞch vô qu¶n lý tiÒn, qu¶n lý rñi ro b»ng c¸c s¶n phÈm hedging, chiÕt khÊu c¸c giÊy tê cã gi¸, dÞch vô tr¶ vµ chuyÓn tiÒn tËn nhµ, dÞch vô cung cÊp th«ng tin ng©n hµng b»ng ®iÖn tho¹i ... d. Më ng©n hµng phôc vô kh¸ch hµng c¸ nh©n, ng©n hµng t¹i nhµ, ng©n hµng ®Çu t­ vµ m«i giíi chøng kho¸n ... 2.1.2. Gi¶i ph¸p vÒ gi¸ c¶ vµ dÞch vô. Qu¸ tr×nh c¹nh tranh buéc c¸c ng©n hµng ph¶i tÝnh to¸n rÊt kü chÝnh s¸ch gi¸ c¶ vµ phÝ dÞch vô ®Ó võa cã lîi nhuËn, võa thu hót kh¸ch hµng. Xu thÕ chung lµ võa gi¶m chªnh lÖch l·i suÊt, võa cung cÊp dÞch vô miÔn phÝ ®i kÌm. MÆt kh¸c viÖc ®Þnh gi¸ ph¶i s¸t gi¸ thÞ tr­êng. TÊt c¶ nh÷ng ®ßi hái ®ã buéc ng©n hµng ph¶i bè trÝ nh©n lùc, s¾p xÕp tæ chøc khoa häc sao cho gi¶m chi phÝ gi¸ thµnh ë møc thÊp nhÊt ®Ó cã thÓ t¨ng thªm lîi nhuËn. ViÖc ®Þnh gi¸ ph¶i ®¹t ®­îc ý nghÜa then chèt cña vÊn ®Ò lµ lµm cho kh¸ch hµng thÊy ®­îc gi¸ trÞ mµ ng©n hµng ®em l¹i cho hä. Th­íc ®o hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch trªn lµ ®¶m b¶o sù hµi lßng cña kh¸ch hµng. ViÖc ®Þnh gi¸ sÏ thay ®æi tuú theo môc tiªu tõng ng©n hµng lµ: t¨ng tr­ëng nguån vèn hoÆc tÝn dông, t¨ng thÞ phÇn, t¨ng lîi nhuËn, t¨ng vèn kh¶ dông hay æn ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n cã hay nî trong thêi kú cã biÕn ®éng, gi÷ ch©n kh¸ch hµng truyÒn thèng hay thu hót kh¸ch hµng míi. MÆt kh¸c cÇn x¸c ®Þnh môc tiªu cña ng©n hµng lµ cung cÊp dÞch vô ®a d¹ng víi gi¸ trÞ tÇm trung b×nh hay cung cÊp dÞch vô cao cÊp gi¸ trÞ cao ®Ó ®Þnh gi¸ phï hîp, ®ång thêi tæ chøc bé m¸y vµ bè trÝ c¸n bé phôc vô thùc hiÖn môc tiªu ®ã. CÇn xem xÐt gi¸ c¶ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ ­u tiªn trong tõng thêi kú. Nghiªn cøu ban hµnh vµ ¸p dông nhiÒu møc l·i suÊt kh¸c nhau ®èi víi tõng lo¹i kh¸ch hµng trªn c¬ së ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro vµ ph©n lo¹i kh¸ch hµng. §iÒu hµnh tû gi¸ vµ l·i suÊt linh ho¹t, kÞp thêi, ®¹t hai môc tiªu: An toµn - lîi nhuËn. Cung cÊp nhiÒu dÞch vô tiÖn Ých miÔn phÝ hoÆc phÝ thÊp ®èi víi c¸c ®èi t­îng cã nguån göi tiÒn lín vµ æn ®Þnh. Nghiªn cøu ®¸p øng c¸c yªu cÇu riªng biÖt, ®Æc thï cña tõng lo¹i kh¸ch hµng hay c¸c s¶n phÈm chÊt l­îng cao ®Ó t¨ng thu phÝ. 2.1.3. C¸c gi¶i ph¸p xóc tiÕn. Thùc hiÖn qu¶ng c¸o b¸n s¶n phÈm, qu¶ng c¸o b¸o chÝ vµ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh»m x©y dùng danh tiÕng, h×nh ¶nh cña ng©n hµng trong giíi doanh nghiÖp còng nh­ trong qu¶ng ®¹i quÇn chóng. Më thªm giê giao dÞch hµng ngµy ®èi víi c¸c quÇy b¸n lÎ. Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p kh¸c dÓ phôc vô kh¸ch hµng tèt h¬n. 2.1.4. Gi¶i ph¸p cho hÖ thèng ph©n phèi. Më réng m¹ng l­íi c¸c chi nh¸nh. Chó träng viÖc më thªm c¸c phßng giao dÞch vÖ tinh víi m« h×nh gän nhÑ nh»m t¨ng nhanh nguån vèn vµ phôc vô réng r·i kh¸ch hµng. Trang bÞ hÖ thèng ATM, tæ chøc m¹ng l­íi ng©n hµng ®¹i lý phôc vô nhu cÇu thanh to¸n nhanh, thuËn tiÖn, an toµn, chi phÝ thÊp. Liªn kÕt víi c¸c hÖ thèng ATM kh¸c, ¸p dông Telemarketing, liªn kÕt víi c¸c siªu thÞ, cöa hµng, cöa hiÖu ®Ó hä chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cña c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ. 2.2. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ c¬ cÊu tæ chøc vµ ho¹t ®éng kinh doanh. 2.2.1. X©y dùng t«n chØ hay quy ­íc chung cña tõng ng©n hµng. Môc ®Ých cña viÖc nµy nh­ sau: + Ph¸p quy ho¸ nh»m tu©n thñ ®óng mäi quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ c¸c chÕ ®é, thÓ chÕ cña ngµnh ng©n hµng. + Gi÷ g×n vµ x©y dùng tõng b¶n s¾c riªng cña tõng ng©n hµng ®Ó ph¸t huy uy tÝn vµ danh tiÕng. + T«n chØ cña c¸c ng©n hµng lµ cung cÊp c¸c dÞch vô hoµn h¶o nhÊt cho kh¸ch hµng, qu¸n triÖt s©u s¾c ph­¬ng ch©m “thµnh c«ng cho kh¸ch hµng lµ thµnh qu¶ cña ng©n hµng”. + X©y dùng ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, kinh doanh trung thùc. C¸n bé ng©n hµng ®Æt tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc cña c¬ quan lªn trªn hÕt, tËn tuþ, liªm chÝnh, chÝ c«ng v« t­. + Kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao nh»m ®ãng gãp cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc, ®ång thêi c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c¬ quan. + §éng viªn c¸n bé c«ng nh©n viªn b»ng nhiÒu chÕ ®é phóc lîi: th­ëng vËt chÊt, cho ®i ®µo t¹o, dù c¸c líp tËp huÊn nghiÖp vô trong vµ ngoµi n­íc, n©ng l­¬ng tr­íc h¹n, ®Ò b¹t cÊt nh¾c... nh»m nu«i d­ìng nh©n tµi gi÷ ®­îc c¸n bé cèt c¸n vµ c¸c chuyªn gia giái, g¾n bã vµ tiÕn th©n cïng víi sù nghiÖp ph¸t triÓn cña ng©n hµng. + Më réng d©n chñ trong c¬ quan ®Ó ph¸t huy s¸ng kiÕn, ®éng viªn søc lùc, trÝ tuÖ vµ kh¶ n¨ng cña c¸n bé trong kinh doanh vµ qu¶n lý, t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp cña c¶ ng©n hµng. + Tæ chøc häc tËp t«n chØ trong toµn thÓ c¸n bé, nh©n viªn ng©n hµng ®Ó mäi ng­êi hiÓu râ tr¸ch nhiÖm, quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña m×nh ®èi víi ng©n hµng. Mçi ng­êi vµo c¬ quan ®Òu tu©n thñ môc tiªu cña c¬ quan, v× c¬ quan mµ ®ãng gãp søc m×nh vµo sù nghiÖp chung cña ng©n hµng. 2.2.2. Ban hµnh vµ ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc tiªn tiÕn phï hîp vÒ qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh. Ban hµnh c¸c quy chÕ qu¶n lý nghiÖp vô võa nghiªm tóc, an toµn, võa t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t huy ®­îc trÝ s¸ng t¹o n¨ng ®éng. Cã c¬ chÕ khuyÕn khÝch tÝnh tù gi¸c ph¸t huy n¨ng lùc, së tr­êng. Xo¸ bá t­ t­ëng trung b×nh chñ nghÜa, x©y dùng nÕp lµm viÖc míi, lÊy hiÖu qu¶ c«ng t¸c lµm th­íc ®o ®Ó n©ng l­¬ng, th­ëng. Ph©n cÊp, ph©n quyÒn ®èi víi tõng cÊp ®Ó x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n cña tõng ng­êi. X©y dùng c¬ cÊu tæ chøc phï hîp, dÔ kiÓm tra, kiÓm so¸t ë mäi cÊp, tõ Trung ­¬ng vµ ban l·nh ®¹o, ®Õn c¸c thµnh phÇn nghiÖp vô, nh­ng l¹i th«ng tho¸ng vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho cÊp d­íi ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng lµm lîi cho c¬ quan, gi¶i quyÕt ®­îc mäi khã kh¨n mµ kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt, t¹o sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c bé phËn vµ c¸ nh©n. X©y dùng kÕ ho¹ch chi tiªu tµi chÝnh hµng n¨m hîp lý cho tõng bé phËn trªn c¬ së tæng hoµ kÕ ho¹ch cña c¶ ng©n hµng lµ mét ®éng lùc thiÕt yÕu ®Ó ®¹t ®­îc kÕ ho¹ch chung cña c¶ c¬ quan. 2.2.3. Thay ®æi m« h×nh tæ chøc cña ng©n hµng cho phï hîp víi chøc n¨ng, nhiÖm vô trong thêi kú míi. Cñng cè vai trß ®Çu n·o cña c¸c trô së chÝnh. T¨ng c­êng qu¶n lý vµ kiÓm so¸t cña Trung ­¬ng ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho toµn hÖ thèng, ®ång thêi n¾m ch¾c mäi biÕn ®éng cña thÞ tr­êng ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh cho phï hîp. C¸c phßng, ban Trung ­¬ng ph¶i hç trî cho ban l·nh ®¹o ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh s¾c bÐn, nhanh nh¹y vµ chÝnh x¸c, ®ång thêi ®«n ®èc, hç trî c¸c chi nh¸nh b»ng c¸c h­íng dÉn, chØ thÞ cô thÓ ®Ó thùc thi cã hiÖu qu¶ c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh cña ban l·nh ®¹o. X©y dùng m« h×nh chuÈn, thèng nhÊt cho c¸c chi nh¸nh, c¸c phßng giao dÞch. T¸ch ho¹t ®éng ng©n hµng b¸n lÎ phôc vô d©n c­ (nh­ göi tiÕt kiÖm, thanh to¸n sÐc, chuyÓn tiÒn c¸ nh©n, sö dông thÎ ...) thµnh bé phËn riªng gäi lµ ng©n hµng phôc vô kh¸ch hµng c¸ nh©n. KhuyÕn khÝch d©n c­ göi tiÒn vµo ng©n hµng vµ sö dông thÎ ng©n hµng ®Ó thanh to¸n c¸c nhu cÇu mua s¾m hµng ho¸ tiªu dïng ë c¸c cöa hµng, cöa hiÖu. Thùc nghiÖm cho vay mua nhµ tr¶ gãp, cho vay mua ®å dïng gia ®×nh... Cñng cè vµ x©y dùng ng©n hµng phôc vô doanh nghiÖp: §­a ra nhiÒu s¶n phÈm míi ®¸p øng yªu cÇu cña doanh nghiÖp, thiÕt kÕ c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch trän gãi ®Ó hÊp dÉn vµ gi÷ kh¸ch hµng g¾n bã víi ng©n hµng. T¨ng c­êng bé phËn phôc vô c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông víi c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Ó ph¸t triÓn nghiÖp vô b¸n bu«n. Ph¸t triÓn bé phËn ho¹t ®éng nghiÖp vô ®Çu t­; t¸ch ho¹t ®éng kinh doanh cho kh¸ch hµng víi kinh doanh cho ng©n hµng, tÝch cùc tham gia vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n trong n­íc vµ quèc tÕ. Tõng b­íc h×nh thµnh c¸c c«ng ty con ho¹t ®éng chuyªn doanh trong c¸c lÜnh vùc tµi chÝnh vµ phi tµi chÝnh ®Ó b¾t kÞp nhu cÇu ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng. Sím cã mét sè chi nh¸nh ë n­íc ngoµi ®Ó tham gia thùc sù vµo ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng vèn quèc tÕ. 2.2.4. X©y dùng chØ tiªu kinh doanh. + Hµng n¨m x©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh chung cho toµn hÖ thèng. Trªn c¬ së kÕ ho¹ch chung, ph©n bæ chØ tiªu ho¹t ®éng, chØ tiªu lîi nhuËn cho tõng chi nh¸nh ng©n hµng. + PhÊn ®Êu t¨ng møc d­ nî hµng n¨m, t¨ng tû träng ®Çu t­ trung vµ dµi h¹n, ®Æc biÖt tËp trung vèn cho c¸c ngµnh, c¸c tËp ®oµn kinh tÕ, c¸c dù ¸n cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn, cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. 2.3. Gi¶i ph¸p chung vÒ c«ng nghÖ. Gi¶i ph¸p nµy nh»m x©y dùng c¬ së c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, phôc vô kh¸ch hµng, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng ViÖt Nam ngang tÇm víi c¸c ng©n hµng hiÖn ®¹i trong khu vùc tiÕn tíi héi nhËp quèc tÕ. 2.3.1. C¸c gi¶i ph¸p a. Tiªu chuÈn ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô ng©n hµng. §iÒu nµy ®¶m b¶o kh¶ n¨ng hoµ nhËp víi c¸c ng©n hµng quèc tÕ trong mäi lÜnh vùc nh­ cung cÊp vµ tiÕp nhËn xö lý th«ng tin ng©n hµng, th«ng tin th­¬ng m¹i vµ th«ng tin kinh tÕ. §ång thêi tham gia vµo tÊt c¶ c¸c thÞ tr­êng tµi chÝnh lín trong khu vùc. §Ó thùc hiÖn ®­îc nhiÖm vô nµy, cã c¸c gi¶i ph¸p nh­ sau: Tiªu chuÈn ho¸ hÖ thèng th«ng tin kh¸ch hµng bao gåm nhiÒu nguån d÷ liÖu kh¸c nhau, h×nh thµnh ng©n hµng d÷ liÖu phôc vô cho viÖc khai th¸c víi c¸c môc ®Ých kh¸c nhau. VÒ hÖ thèng m¹ng th«ng tin: M¹ng diÖn réng: hoµn chØnh m¹ng diÖn réng, kÕt nèi trùc tuyÕn c¸c m¹ng néi bé cña tÊt c¶ c¸c chi nh¸nh trong hÖ thèng ng©n hµng ®èi víi c¸c vïng cã ®iÒu kiÖn viÔn th«ng cho phÐp. M¹ng néi bé: ®­îc tiªu chuÈn ho¸ vµ thèng nhÊt trong toµn hÖ thèng ng©n hµng, ®¶m b¶o giao diÖn tèt víi hÖ thèng thanh to¸n quèc gia. M¹ng Intenet, Intranet: Sö dông vµ khai th¸c hÖ thèng c¸c m¹ng nµy nh»m thu thËp th«ng tin phôc vô qu¶n trÞ, kinh doanh vµ ®iÒu hµnh. TiÕn hµnh c¸c nghiÖp vô kinh doanh th«ng qua Internet. M¹ng Swift, m¹ng thanh to¸n thÎ: N©ng cÊp vµ ®¶m b¶o vËn hµnh chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ an toµn, phôc vô nhu cÇu thanh to¸n víi dung l­îng lín. b. §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh nghiÖp vô. ViÖc nµy ph¶i ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c tiÖn lîi cho kh¸ch hµng ë mäi lóc, mäi n¬i, ®ång thêi phï hîp víi xu h­íng ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin. §Ó thùc hiÖn ®­îc yªu cÇu trªn, cã c¸c gi¶i ph¸p sau: VÒ hÖ thèng ch­¬ng tr×nh t¸c nghiÖp: + HÖ thèng ng©n hµng b¸n lÎ (Retail Banking System): §¶m b¶o tiªu chuÈn ho¸ vµ ®ång bé ch­¬ng tr×nh xö lý c¸c nghiÖp vô ng©n hµng b¸n lÎ t¹i tÊt c¶ c¸c ng©n hµng theo tiªu chuÈn quèc tÕ vµ khu vùc. Tæ chøc xö lý nghiÖp vô theo m« h×nh Front-end vµ Back-end nh»m h­íng sù thuËn lîi cho kh¸ch hµng. + HÖ thèng thanh to¸n liªn ng©n hµng (Interbank/ Intrabank Payment System): Hoµn thµnh hÖ thèng thanh to¸n néi bé ng©n hµng t­¬ng thÝch víi hÖ thèng thanh to¸n liªn ng©n hµng do WB tµi trî. §¶m b¶o tù ®éng ho¸ cao trong lÜnh vùc thanh to¸n. + HÖ thèng thÎ thanh to¸n (Card System): Ph¸t triÓn hÖ thèng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ c¸c lo¹i, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i thÎ ph¸t hµnh nh­ thÎ tÝn dông, thÎ ghi nî, thÎ liªn kÕt. §Èy m¹nh ph¸t hµnh thÎ néi ®Þa. Chuyªn m«n ho¸ nghiÖp vô thÎ, tiÕn tíi h×nh thµnh c«ng ty thÎ ho¹t ®éng ®éc lËp trªn c¬ së ®­îc trang bÞ ®Çu t­ míi, n©ng cÊp th­êng xuyªn ®Ó hoµ nhËp vÒ tr×nh ®é víi c¸c ng©n hµng trªn thÕ giíi. VÒ hÖ thèng c¸c øng dông cung cÊp cho kh¸ch hµng: + C¸c dÞch vô ng©n hµng t¹i nhµ (Home Banking, Phone Banking, Voice Banking, Kios Banking): Ph¸t triÓn c¸c dÞch vô trªn nh»m gi¶m tèi thiÓu viÖc kh¸ch hµng ph¶i ®Õn ng©n hµng giao dÞch trùc tiÕp. + HÖ thèng ng©n hµng tù ®éng(Auto Branch): ATM, Cash Deposit machine, cheque: H×nh thµnh hÖ thèng ng©n hµng tù ®éng do kh¸ch trùc tiÕp giao dÞch víi m¸y mãc, trang thiÕt bÞ nh­ m¸y rót tiÒn tù ®éng, m¸y göi tiÒn tù ®éng, m¸y göi thanh to¸n sÐc tù ®éng ... + M¹ng l­íi ATM (ATM Network) ph¸t triÓn ra khái ph¹m vi trô së ng©n hµng vµ vËn hµnh 24/24 giê trong ngµy t¹i c¸c vÞ trÝ an toµn vµ cã ®iÒu kiÖn nh­ c¸c trung t©m b­u ®iÖn, c¸c toµ nhµ lín cã møc ®é an toµn cao ... c. T¨ng c­êng vµ hç trî cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh cña héi ®ång qu¶n trÞ, Ban tæng gi¸m ®èc vµ c¸c bé phËn chøc n¨ng ph©n tÝch vµ qu¶n lý: + Tù ®éng ho¸ tèi ®a kh¶ n¨ng kiÓm tra, kiÓm so¸t b»ng hÖ thèng m¸y tÝnh. + X©y dùng hÖ thèng cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ mèi quan hÖ kh¸ch hµng nh»m lùa chän c¸c ®èi t­îng phï hîp trong viÖc ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch huy ®éng vèn còng nh­ ®Çu t­ tÝn dông hîp lý trong tõng thêi kú. X©y dùng hÖ thèng Marketing ng©n hµng. + X©y dùng c¸c hÖ thèng cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ ®­a ra c¸c dù b¸o vÒ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña tµi s¶n nî, tµi s¶n cã cña ng©n hµng. + X©ydùng c¸c hÖ thèng ph©n tÝch vµ qu¶n lý rñi ro ng©n hµng bao gåm rñi ro trong c¸c lÜnh vùc tÝn dông, thanh to¸n - thanh kho¶n, huy ®éng vèn, c«ng nghÖ ... + ViÖc ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh chØ ®¹o kinh doanh cña ban l·nh ®¹o c¸c cÊp sÏ ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së cã sù hç trî ®¾c lùc cña hÖ thèng m¸y tÝnh vÒ sè liÖu lÞch sö vµ ch­¬ng tr×nh dù ®o¸n. d. §¶m b¶o tÝnh b¶o mËt vµ an toµn trong kinh doanh cña c¸c ng©n hµng. X©y dùng vµ thùc hiÖn nghiªm ngÆt quy chÕ b¶o mËt hÖ thèng vµ an toµn d÷ liÖu theo tiªu chuÈu vµ quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 2.3.2. C«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn. VÒ m« h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý ph¸t triÓn c«ng nghÖ. Ban l·nh ®¹o ng©n hµng ph¶i trùc tiÕp chØ ®¹o ®Þnh h­íng vÒ sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ, bao gåm c¶ lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin lÉn c«ng nghÖ nghiÖp vô ng©n hµng. X©y dùng m« h×nh trung t©m c«ng nghÖ ng©n hµng cã kh¶ n¨ng nghiªn cøu, c¶i tiÕn, ph¸t triÓn vµ ®­a vµo ¸p dông c¸c dÞch vô s¶n phÈm ng©n hµng míi phï hîp víi m«i tr­êng kinh tÕ - x· héi míi, còng nh­ kh¶ n¨ng cña c«ng nghÖ th«ng tin - tin häc trong tõng thêi kú, ®ång thêi cã kh¶ n¨ng liªn kÕt víi c¸c ®èi t­îng trong vµ ngoµi n­íc trong viÖc t­ vÊn, hç trî vµ ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm vÒ c«ng nghÖ ng©n hµng. X©y dùng vµ ph¸t triÓn trung t©m ®µo t¹o nh»m trang bÞ kiÕn thøc nghiÖp vô th«ng tin cho c¸n bé míi tuyÓn dông vµ ®µo t¹o cho c¸n bé ng©n hµng, ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vµ ®ång bé ë møc ®é cao. Phæ cËp tin häc ë møc t­¬ng ®èi cao ®èi víi c¸n bé ng©n hµng. VÒ tr×nh ®é kü thuËt cña ®éi ngò c¸n bé tin häc. T¨ng c­êng vÒ sè l­îng, båi d­ìng vµ n©ng cao tr×nh ®é; ®¶m b¶o cho lùc l­îng nµy cã ®ñ kh¶ n¨ng tiÕp qu¶n, vËn hµnh, b¶o d­ìng vµ ph¸t triÓn míi c¸c ch­¬ng tr×nh trong ph¹m vi giíi h¹n. Thùc hiÖn ®µo t¹o chÐo gi÷a kü thuËt vµ nghiÖp vô. §Æc biÖt cã mét sè chuyªn gia c«ng nghÖ th«ng tin võa cã kinh nghiÖm giái vÒ c«ng nghÖ th«ng tin, võa am hiÓu vÒ nghiÖp vô ng©n hµng. VÒ viÖc ®Çu t­, b¶o tr×, n©ng cÊp trang thiÕt bÞ tin häc: §Çu t­ cho ph¸t triÓn c«ng nghÖ ng©n hµng lµ ®Çu t­ theo chiÒu s©u, kh«ng thÓ thiÕu ®­îc. Ng©n hµng cÇn ph¶i ®Çu t­ cho c«ng nghÖ trªn c¬ së x¸c ®Þnh tÝnh cÊp b¸ch vµ hiÖu qu¶ l©u dµi, cã tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ x· héi. Nguån vèn ®Çu t­ cho c«ng nghÖ cã thÓ tõ nguån vèn ph¸t triÓn nghiÖp vô, nguån vèn vay hoÆc tÝn dông thu mua. §èi víi c¸c nghiÖp vô ng©n hµng truyÒn thèng cÇn nghiªn cøu ®Ó ®Çu t­ c«ng nghÖ xö lý theo h­íng chuyÓn giao trän gãi vµ ®ång bé c¸c ch­¬ng tr×nh tiªn tiÕn cña thÕ giíi. 2.4. Gi¶i ph¸p chung vÒ con ng­êi. ChiÕn l­îc chung vÒ con ng­êi cña ngµnh ng©n hµng lµ x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp tèt, cã tr×nh ®é chuyªn m«n giái, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh ng©n hµng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ trong m«i tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. Con ng­êi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng. V× vËy c¸c ng©n hµng ph¶i chó ý ®Õn viÖc t¨ng c­êng vÒ sè l­îng, n©ng cao vÒ chÊt l­îng ®Ó ®¸p øng yªu cÇu nhiÖm vô ®Ò ra. Sè l­îng nh©n viªn ph¶i ®¶m b¶o ®ñ ®Ó thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô cña ng©n hµng. §Ó n©ng cao chÊt l­îng nh©n viªn ng©n hµng th× c«ng t¸c ®µo t¹o cã ý nghÜa quan träng. Mét mÆt c¸c ng©n hµng ph¶i x©y dùng ®éi ngò c¸n bé trÎ cã phÈm chÊt, ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, cã tr×nh ®é. MÆt kh¸c, nhanh chãng ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé th©m niªn ë Trung ­¬ng còng nh­ ë chi nh¸nh ®Ó thÝch øng víi c¬ chÕ míi. §ång thêi tæ chøc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cho nh÷ng c¸n bé trong quy ho¹ch, nh÷ng c¸n bé cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp, cã kh¶ n¨ng tiÕp thu kü thuËt kinh doanh ®Ó t¹o lËp mét ®éi ngò c¸n bé kÕ cËn. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n giái. T¨ng c­êng ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n mµ ng©n hµng ®ang thiÕu v¾ng nh­ ngo¹i ng÷, tin häc, qu¶n trÞ kinh doanh, ph©n tÝch kinh tÕ ... Mét sè gi¶i ph¸p chÝnh cho c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé lµ: N©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o b»ng viÖc tæ chøc ®µo t¹o mét c¸ch hÖ thèng c¸c lÜnh vùc sau: + §µo t¹o nghiÖp vô, nhÊt lµ nghiÖp vô ng©n hµng theo th«ng lÖ quèc tÕ. + §µo t¹o ngo¹i ng÷ (tiÕng Anh, Nga, Ph¸p, Trung Quèc, ...). + §µo t¹o vÒ qu¶n lý theo th«ng lÖ quèc tÕ. + §µo t¹o kiÕn thøc vÒ chÝnh trÞ, x· héi, v¨n ho¸ céng ®ång ®Ó trë thµnh nhµ qu¶n lý vµ kinh doanh giái. + §µo t¹o vÒ c«ng nghÖ th«ng tin. + §µo t¹o n©ng cao hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt. §µo t¹o c¸c chuyªn gia chuyªn s©u cã tÝnh chiÕn l­îc, cã tÇm hiÓu biÕt tæng hîp vÒ ho¹t ®éng ng©n hµng ®èi néi vµ ®èi ngo¹i. Quy ho¹ch vµ ®µo t¹o c¸n bé chñ chèt, c¸n bé nguån cho ng©n hµng. Më réng c¸c h×nh thøc ®µo t¹o chuyªn ®Ò kh¸c. 2.5. Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ quan hÖ ®èi ngo¹i. ViÖc më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ quan hÖ ®èi ngo¹i sÏ gióp c¸c ng©n hµng më réng quan hÖ ®¹i lý ®Ó tranh thñ vèn, kü thuËt vµ kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn cña c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi. X¸c lËp ®iÒu kiÖn vµ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng ®Ó héi nhËp víi céng ®ång tµi chÝnh quèc tÕ. C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ nh­ sau: + Cñng cè vµ më réng quan hÖ ®èi ngo¹i vèn cã víi c¸c ng©n hµng ®¹i lý, gãp phÇn vµo chiÕn l­îc huy ®éng vèn tõ n­íc ngoµi. Rµ so¸t l¹i quan hÖ ®¹i lý, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c ng©n hµng cã quan hÖ tiÒn göi. Lùa chän c¸c ng©n hµng ®¹i lý, c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi phï hîp trong tõng lÜnh vùc ®èi ngo¹i cña tõng khu vùc ®Ó x©y dùng mèi quan hÖ chÆt chÏ vãi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi cã uy tÝn cao. T¨ng c­êng nghiªn cøu, trao ®æi kinh nghiÖm, n¾m b¾t nhanh nh¹y c¸c diÔn biÕn vÒ tµi chÝnh tiÒn tÖ trªn thÕ giíi nh»m cËp nhËt th«ng tin, n¾m b¾t c¸c xu thÕ míi vÒ thÞ tr­êng vèn ®Ó cã ®èi s¸ch kÞp thêi khi cã biÕn ®éng. + Më réng c¸c quan hÖ quèc tÕ song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng (quan hÖ tÝn dông, ®¹i lý, thanh to¸n ...). + X©y dùng vµ ph¸t triÓn mèi quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c ng©n hµng c¸c n­íc ASEAN, ng©n hµng c¸c n­íc l¸ng giÒng, + Ph¸t triÓn vµ n©ng cao m¹ng thanh to¸n quèc tÕ Swift ®Ó kÕt nèi v÷ng ch¾c víi m¹ng quèc tÕ. N©ng cao chÊt l­îng thanh to¸n quèc tÕ. PhÊn ®Êu ®­a c¸c ng©n hµng ViÖt Nam ph¸t triÓn ngang tÇm tr×nh ®é cña mét ng©n hµng tiªn tiÕn trong khu vùc, tiÕn tíi héi nhËp céng ®ång tµi chÝnh, ng©n hµng quèc tÕ. 2.6. §æi míi ho¹t ®éng kiÓm so¸t, kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t gióp cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®i ®óng hµnh lang ph¸p lý, thùc hiÖn tèt c¸c nghÞ quyÕt, quyÕt ®Þnh cña ban l·nh ®¹o ng©n hµng, b¶o vÖ ®­îc c¸n bé, tµi s¶n cña ng©n hµng. X©y dùng vµ thùc hiÖn quy tr×nh gi¸m s¸t tõ xa theo CAMELS C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ nh­ sau: + Tæ chøc ban kiÓm so¸t ®ñ m¹nh nh»m: . N¾m b¾t ngay tõ ®Çu c¸c quy chÕ, quy ®Þnh, thÓ lÖ nghiÖp vô, ph¸t hiÖn nh÷ng bÊt hîp lý, nh÷ng s¬ hë ngay tõ khi ban hµnh cho ®Õn qu¸ tr×nh thùc thi. . §¶m b¶o mäi ho¹t ®éng cña hÖ thèng ph¶i ®­îc rµ so¸t c¶ tr­íc vµ sau khi thùc hiÖn nh»m ®­a ra c¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt, cña Nhµ n­íc vµ cña ngµnh. + Bé m¸y kiÓm tra néi bé t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra th­êng xuyªn tõ trung ­¬ng ®Õn c¸c chi nh¸nh nh»m ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng sai sãt ®Ó chØnh söa hoÆc cã biÖn ph¸p kh¾c phôc. + Cã sù phèi hîp, kÕt hîp tèt gi÷a ban kiÓm so¸t vµ bé m¸y kiÓm tra néi bé ng©n hµng, phèi hîp chÆt chÏ gi÷a thanh tra Nhµ n­íc vµ thanh tra NHNN ®Ó xö lý tèt c¸c vÊn ®Ò næi cém. KÕt luËn ViÖc thùc hiÖn thµnh c«ng chñ tr­¬ng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n­íc nãi chung vµ c¸c cam kÕt cô thÓ cña ngµnh tµi chÝnh ng©n hµng nãi riªng trong hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Mü, cam kÕt AFTA vµ WTO ®ßi hái sù quyÕt t©m cao vµ sù phèi hîp gi÷a c¸c cÊp tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng, c¸c bé phËn, phßng ban mét c¸ch triÖt ®Ó trong lÜnh vùc ng©n hµng, gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ c¸c ng©n hµng ViÖt Nam, mÆt kh¸c cÇn cã sù nç lùc tõ ngay b¶n th©n c¸c ng©n hµng trong viÖc ®æi míi c¶i c¸ch c¬ cÊu hÖ thèng cña m×nh ngµy cµng phï hîp h¬n nh»m ®Èy nhanh vµ lu«n gi÷ thÕ chñ ®éng trong tiÕn tr×nh héi nhËp quèc tÕ. D­íi sù t¸c ®éng cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ngµnh ng©n hµng ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua ®· thùc sù cã nh÷ng b­íc chuyÓn m×nh to lín trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc: bæ sung söa ®æi c¸c v¨n b¶n chÝnh s¸ch ph¸p luËt nh»m hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng ng©n hµng, tiÕn hµnh qu¸ tr×nh t¸i c¬ cÊu mét c¸ch triÖt ®Ó, qu¸ tr×nh c¶i c¸ch toµn diÖn hÖ thèng Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ ng©n hµng th­¬ng m¹i trong n­íc... TÊt c¶ nh»m t¹o mét m«i tr­êng thuËn lîi nhÊt cho tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Qua ba ch­¬ng, kho¸ luËn ®· gi¶i quyÕt ®­îc mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n sau ®©y: HÖ thèng ho¸ c¬ së lý luËn nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ nãi chung vµ c¸c cam kÕt cô thÓ trong lÜnh vùc ng©n hµng ViÖt Nam, cô thÓ ho¸ chñ tr­¬ng chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n­íc b»ng viÖc dÉn ra c¸c nghÞ quyÕt, ®­a ra nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc cña ngµnh ng©n hµng ViÖt Nam trong héi nhËp, tõ ®ã nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña c«ng t¸c ®Èy nhanh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ trong lÜnh vùc ng©n hµng t¹i ViÖt Nam. Kho¸ luËn ®· luËn gi¶i vµ ph©n tÝch mét c¸ch cã hÖ thèng thùc tr¹ng cña hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam, thùc tr¹ng t¸c ®éng cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®èi víi ngµnh ng©n hµng trong nh÷ng n¨m qua, tõ ®ã cã nh÷ng nhËn ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ kh¸ch quan vÒ nh÷ng ®iÒu cßn tån t¹i vµ kh¾c phôc. Kho¸ luËn ®· ®Ò xuÊt ®Õn hai hÖ thèng gi¶i ph¸p ®èi víi ng©n hµng Nhµ n­íc vµ ®èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i tõ ®ã nhÊn m¹nh viÖc cÇn ph¶i nç lùc h¬n n÷a c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng phôc vô cho tiÕn tr×nh héi nhËp. V× thêi gian vµ kiÕn thøc cã h¹n, kho¸ luËn ch¾c ch¾n cßn béc lé nhiÒu thiÕu sãt, t«i mong muèn nhËn ®­îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ qu¶n lý, c¸c chuyªn gia vµ c¸c b¹n cã t©m huyÕt trong lÜnh vùc nµy. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o NghÞ quyÕt cña Bé ChÝnh trÞ vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ sè 07-NQ/TW. QuyÕt ®Þnh cña Thèng ®èc NHNN sè 300/Q§- NH5. NghÞ ®Þnh sè 63/1998/N§-CP vµ th«ng t­ 01/1999/TT- NHNN7. NghÞ ®Þnh sè 178/ 1999/N§ - CP. QuyÕt ®Þnh sè 283 /2000/Q§ - NHNN14. NghÞ ®Þnh sè 13/1999/N§- CP vµ th«ng t­ sè 08/2000/TT- NHNN5. Tµi liÖu héi th¶o : Héi th¶o vÒ chñ ®éng héi nhËp tµi chÝnh cña ViÖt Nam, héi nghÞ toµn quèc qu¸n triÖt s©u s¾c nghÞ quyÕt TW 07 vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, héi th¶o khoa häc n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp quèc tÕ. T¹p chÝ thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ. Thêi b¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp th¸ng 6/2003. T¹p chÝ chøng kho¸n. T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ. T¹p chÝ ngo¹i th­¬ng. T¹p chÝ Nhµ n­íc vµ ph¸p luËt . T¹p chÝ khoa häc vµ ®µo t¹o ng©n hµng. T¹p chÝ tµi chÝnh. T¹p chÝ kinh tÕ vµ th­¬ng m¹i. Thêi b¸o ng©n hµng. HiÖp ®Þnh gi÷a CHXHCN ViÖt nam vµ Hîp chñng quèc Hoa Kú vÒ quan  hÖ th­¬ng m¹i. Tãm t¾t nhiÖm vô chiÕn l­îc chñ yÕu cña ngµnh ng©n hµng tõ 2000 -  2010.