MMƠỞÛ ĐĐAẦÀUU
II LLYÝÙ DDOO CCHHOỌÏNN ĐĐEỀÀ TTAÀØII
Mục tiêu giáo dục của Đảng ta được các Đại hội của Đảng Cộng sản Việt Nam đề cập và hoàn chỉnh trong Luật Giáo dục, trong đó ghi rõ: “Đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp; trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”1. Mục tiêu giáo dục đòi hỏi giáo dục phải thực hiện nguyên lý “học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, lý luận gắn liền với thực tiễn, giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”. Luật giáo dục cũng quy định rõ nhà trường phổ thông phải thực hiện phương pháp giáo dục sao cho “phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo của người học, bồi dưỡng cho người học năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên”2. Phương pháp giáo dục đó đòi hỏi mỗi giáo viên phải xác định việc dạy học không chỉ cung cấp những kiến thức lý thuyết mà còn phải gắn liền với thực hành; phương pháp truyền thụ kiến thức một chiều không còn phù hợp, tránh những biện pháp áp đặt, khắc phục cách dạy học theo kiểu giáo điều, thay vào đó là phải phát huy tính tích cực, độc lập của học sinh trong học tập, học phải đi đôi với hành, lý thuyết phải có thực hành. Bác Hồ dạy chúng ta “Học để mà hành. Học với hành phải đi đôi, học mà không hành thì học vô ích. Hành mà không học thì hành không trôi chảy”. Bác nêu bật mối quan hệ giữa lý luận với thực hành “Lý luận phải đem ra thực hành. Thực hành phải nhằm theo lý luận.”3. Mặt khác, trong bối cảnh thế giới hội nhập như hiện nay, đòi hỏi mỗi người cần phải năng động, sáng tạo, tự thể hiện mình như bốn tiêu chí của nền giáo dục thế giới: Học để biết, Học để làm, Học để cùng chung sống, Học để tự khẳng định mình.
Thứ hai, xuất phát từ xu thế đổi mới phương pháp dạy học lịch sử: hiện nay xã hội đang hưởng ứng phong trào đổi mới phương pháp dạy học, phát huy tính tích cực của học sinh, nhất là công tác hướng dẫn học sinh tự học ở nhà, đó là mối quan hệ giữa nội lực và ngoại lực. Việc dạy học của thầy (ngoại lực) có tác dụng thúc đẩy, hỗ
1 Luật giáo dục, 2005. NXB Lao động. tr.17, 18. 2 Luật giáo dục, 2005. NXB Lao động. tr.19. 3 Trịnh Đình Tùng, 2005. Hệ thống các phương pháp dạy học lịch sử ở trường THCS. NXBĐHSP, tr.191-192.
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Đào Thị Mộng Ngọc
SVTH: Trần Thị Thùy Dung Trang 6
trợ, tạo điều kiện cho trò tự học, tự phát triển, tự trưởng thành; còn tự học của trò là nhân tố quyết định sự phát triển của bản thân học sinh. Do đó, chiến lược giáo dục kết hợp giữa ngoại lực và nội lực tạo ra năng lực tự học sáng tạo của người học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, như Nghị quyết của Đại hội Đảng lần thứ VII đã nhấn mạnh “Tập trung nâng cao chất lượng dạy và học, tạo ra năng lực tự học, sáng tạo của học sinh”, “Bảo đảm về điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, phát triển mạnh phong trào tự học, tự đào tạo thường xuyên, rộng khắp trong toàn dân” 4. Dư luận đã đề cập nhiều đến các vấn đề như: đổi mới phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh, dạy học lấy học sinh làm trung tâm, thầy đóng vai trò chủ đạo, trò chủ động trong quá trình dạy học. Nhưng thiết nghĩ, mục đích cuối cùng của việc đổi mới phương pháp là nâng cao chất lượng học tập. Với mục đích này, cần phải đổi mới cả một quá trình: mục tiêu- nội dung- phương pháp- kiểm tra, đánh giá. Cùng với đổi mới phương pháp, cần đổi mới kiểm tra-đánh giá, việc tổ chức thi cử, phương pháp, cách thức ra đề thi, tránh tình trạng “thi gì học nấy”, và việc đánh giá kết quả giảng dạy của giáo viên, học tập của học sinh phải khuyến khích cách học tập thông minh, sáng tạo. Sử dụng bài tập nhận thức phát huy tính tích cực kích thích tư duy của học sinh, là một trong những biện pháp tạo hứng thú đối với môn lịch sử nhằm nâng cao chất lượng dạy- học.
Thứ ba, xuất phát từ đặc trưng của bộ môn, không giống như các khoa học khác, đối tượng của khoa học lịch sử là những gì đã xảy ra, song không “hiện có”, không thể trực quan sinh động, cũng không thể tái hiện lại bằng các thí nghiệm. Hơn nữa, nhận thức lịch sử bao giờ cũng khó khăn và phức tạp bởi lịch sử chính là bản thân cuộc sống, kết quả của hoạt động con người. Mặt khác, chương trình bộ môn Lịch sử ở trường phổ thông được cấu tạo từ xa đến gần, từ quá khứ đến hiện tại, trong khi đó nhận thức phù hợp với đặc điểm tâm lý và trình độ của học sinh là nhận thức từ gần đến xa, từ đơn giản đến phức tạp. Do đó, việc học tập và nghiên cứu lịch sử có những nét riêng, đòi hỏi phải phát huy tính tích cực của học sinh. Bên cạnh đó, việc học tập lịch sử không chỉ là biết về quá khứ, về một thời đã qua, mà phải làm cho tầm nhìn của học sinh được mở rộng, có sự liên hệ giữa quá khứ- hiện tại- tương lai, có thể dự đoán sự phát triển hợp quy luật của xã hội loài người. Trên cơ sở cung cấp kiến thức
4 Trích theo Phan Ngọc Liên-Nguyễn Thị Côi-Trần Vĩnh Tường (đồng CB), 2002. Một số chuyên đề PPDHLS, NXB ĐHQG Hà Nội, tr.241.
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Đào Thị Mộng Ngọc
SVTH: Trần Thị Thùy Dung Trang 7
thực sự khoa học, có hệ thống, hiện đại, cơ bản, phổ thông, giáo dục cho học sinh tính tự giác, tích cực, chủ động ứng xử trong mọi tình huống. Nói đến vai trò của tri thức lịch sử trong việc đào tạo con người, nhà văn dân chủ Nga thế kỷ XIX, Tsecnưsepki khẳng định “có thể không biết, không cảm thấy say mê, học tập môn toán, tiếng Latinh, hóa học; có thể không biết hàng nghìn môn khoa học khác, nhưng dù sao đã là con người có giáo dục mà không yêu thích lịch sử thì chỉ có thể là một con người phát triển không đầy đủ về trí tuệ”5. Bên cạnh đó, theo quan niệm của xã hội hiện nay là môn Lịch sử không có bài tập, hoặc có chăng cũng chỉ là những bài tập thực hành: vẽ sơ đồ, lập bảng biểu, nhiều giáo viên dạy Lịch sử cũng có những quan niệm như thế. Điều này xuất phát từ những nguyên nhân chủ quan và khách quan, nhưng quan trọng nhất là do họ chưa có một quan niệm đúng đắn về bài tập lịch sử, về ý nghĩa của việc sử dụng bài tập lịch sử trong dạy học ở trường phổ thông, đặc biệt là bài tập nhận thức để phát triển tư duy cho học sinh. Với hy vọng sẽ khắc phục phần nào những hạn chế của việc dạy học Lịch sử, và góp phần phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập, từ đó góp phần nâng cao chất lượng bộ môn, nên tôi đã chọn đề tài “Xây dựng và vận dụng bài tập nhận thức trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông nhằm góp phần nâng cao chất lượng bộ môn (Phần ba: Lịch sử thế giới cận đại-Chương I: Các cuộc cách mạng tư sản, chương trình Lịch sử lớp 10, ban cơ bản) làm đề tài khóa luận của mình.
IIII LLỊỊCCHH SSƯỬÛ NNGGHHIIEÊÂNN CCƯỨÙUU VVAẤÁNN ĐĐEỀÀ
Việc nghiên cứu về bài tập trong dạy học lịch sử, trong đó có bài tập nhận thức lịch sử đã được nói đến trong nhiều tài liệu trong và ngoài nước và đã đạt được một số kết quả nhất định. Ở nước ngoài, trong chuyên khảo “Bài tập nhận thức lịch sử”, tác giả I.Ia.Lerner (Văn Chu và Cao Lũy dịch) đã đi sâu trình bày một số vấn đề quan trọng của bài tập nhận thức: - Bài tập nhận thức là gì?. - Sự phân loại bài tập nhận thức.
- Tổ chức họat động dạy học Lịch sử và việc sử dụng bài tập nhận thức như thế nào cho có hiệu quả.
5 Trịnh Đình Tùng, 2005. Hệ thống các phương pháp dạy học lịch sử ở trường THCS. NXBĐHSP, tr.202.
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Đào Thị Mộng Ngọc
SVTH: Trần Thị Thùy Dung Trang 8
- Cách ra bài tập và hướng dẫn học sinh làm bài tập. Đặc biệt tác giả đưa ra hai dấu hiệu để nhận biết đâu là một bài tập nhận thức lịch sử: - Hoặc tìm ra những kiến thức mới về lịch sử xã hội bằng những phương thức mà học sinh đã biết. - Hoặc tìm thấy phương thức giải quyết mới mà trước đó học sinh không biết. Nhiều trường hợp cần cả hai điều kiện trên, nhưng thông thường chỉ cần một trong hai điều kiện là đủ. Trong quyển “Phát huy tính tích cực của học sinh như thế nào”, I.F.Kharlamop cho rằng về việc nắm vững kiến thức, con người phải tự khám phá cho mình, dù chỉ là “khám phá lại”. Con người chỉ thực sự nắm vững cái mà chính bản thân mình giành được bằng lao động của mình, sự “khám phá” này không phải là việc học thuộc lòng mà phải thông qua sử dụng các loại bài tập để khắc sâu kiến thức. Tác phẩm “Chuẩn bị giờ học lịch sử như thế nào” của N.G. Đairi có đề cập đến bài tập nêu vấn đề, người viết trong sự so sánh giữa hai phương thức dạy học: một là sự truyền đạt kiến thức có sẵn, hai là công tác tự lập của học sinh, từ đó nhận ra ưu điểm của phương thức thứ hai là “sự hình thành tính tự lập của học sinh, sự phát triển tư duy của các em, xu hứơng vươn tới sáng tạo và khả năng đạt được hoạt động sáng tạo”. Trong đó, tác giả khẳng định “giờ học nêu vấn đề có ý nghĩa đặc biệt đối với việc hình thành kiến thức trên cơ sở hoạt động tư duy của học sinh”, mà trong giờ học nêu vấn đề thì không thể không có bài tập nêu vấn đề. Trong nước, tác giả Phan Ngọc Liên, Trần Văn Trị trong giáo trình “Phương pháp dạy học lịch sử” đã dành một phần trong chương V để bàn về bài tập nhận thức với nội dung hệ thống bài tập nhận thức là điều kiện cần thiết để phát triển tư duy cho học sinh trong học tập lịch sử. Theo các tác giả, bài tập nhận thức nâng cao trình độ tư duy của học sinh khi nó được cấu tạo thành một hệ thống và nó có tác dụng giúp học sinh chủ yếu đi sâu vào nội dung bản chất của sự kiện. Mục đích của tác giả là làm thế nào để phát triển năng lực nhận thức cho học sinh, mà bài tập nhận thức là một trong những biện pháp hữu hiệu. Tuy nhiên, tài liệu mới chỉ dừng lại ở việc khẳng định ý nghĩa của bài tập nhận thức trong phát triển tư duy, chứ chưa đi sâu vào nghiên cứu bài tập nhận thức, chưa có một quan niệm rõ ràng về bài tập nhận thức.
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Đào Thị Mộng Ngọc
SVTH: Trần Thị Thùy Dung Trang 9
Tác giả Nguyễn Thị Côi trong “Các con đường, biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học lịch sử ở trường phổ thông”, trong phần “Các con đường, biện pháp phát triển tính tích cực, độc lập trong nhận thức”, nhất là tư duy học sinh, tác giả đã đề cập đến bài tập nhận thức. Bài tập nhận thức hay bài tập nêu vấn đề là một trong các công việc cần có khi dạy học nêu vấn đề. Trong tác phẩm này, tác giả cũng đã làm sáng tỏ một số vấn đề: - Có sự phân biệt cơ bản giữa câu hỏi- bài tập lịch sử- bài tập nhận thức lịch sử. - Đề ra yêu cầu khi xây dựng và sử dụng bài tập nhận thức lịch sử. - Đưa ra một số dạng bài tập nhận thức có thể xây dựng và sử dụng trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông. Tác giả Lê Viết Bình trong bài viết “Bài tập nhận thức lịch sử: khái niệm, ý nghĩa của nó trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông” đăng trên tạp chí Giáo dục 2/2005 đã làm sáng tỏ bước đầu một số vấn đề: - Khái niệm về bài tập nhận thức lịch sử. - Đã có những nhận thức ban đầu về mối quan hệ giữa câu hỏi nhận thức lịch sử- bài tập lịch sử- bài tập nhận thức lịch sử. - Nêu ra được ý nghĩa của bài tập nhận thức trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông về mặt giáo dưỡng, giáo dục, phát triển. Tuy nhiên, tác giả chỉ đi vào lý luận, mà chưa xây dựng được các bài tập minh họa. Tác giả Trần Quốc Tuấn trong bài viết “Bài tập lịch sử trong việc tích cực hóa họat động nhận thức của học sinh” (đăng trên tạp chí Nghiên cứu giáo dục 2/1998) cho rằng: trong học tập lịch sử, sử dụng bài tập lịch sử có tác dụng quan trọng đối với việc tăng cường hoạt động nhận thức. Bài tập lịch sử bao gồm các loại: bài tập lập niên biểu, thống kê, bài tập vẽ sơ đồ, biểu đồ, bài tập nhận thức lịch sử. Theo tác giả, bài tập nhận thức là loại bài tập dẫn đến hiểu biết mới về lịch sử bằng phương thức giải quyết mới mà trước đó học sinh chưa biết. Bài viết cũng đưa ra một số trừơng hợp sử dụng bài tập nhận thức: có thể đưa ra trước để định hướng họat động của học sinh, hoặc củng cố bài học sau một tiết bằng bài tập nhận thức. Hơn nữa, tác giả cũng đưa ra ý kiến về xây dựng bài tập nhận thức: sử dụng tài liệu gốc, tài liệu lịch sử, và xây dựng bài tập trên một cứ liệu cụ thể.
Tác phẩm “Bài tập lịch sử ở trường phổ thông” của các tác giả Đặng Văn Hồ, Trần Quốc Tuấn có đề cập tới bài tập nhận thức lịch sử trong hệ thống bài tập lịch sử
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Đào Thị Mộng Ngọc
SVTH: Trần Thị Thùy Dung Trang 10
gồm: bài tập nhận biết lịch sử, bài tập nhận thức và bài tập thực hành lịch sử, đồng thời tác giả cũng đưa ra các yêu cầu khi xây dựng bài tập nhận thức lịch sử và một số ví dụ minh họa. Trong tủ sách của khoa có đề tài khóa luận “Xây dựng bài tập nhận thức trong dạy học nhằm phát triển năng lực nhận thức cho học sinh THPT” (phần Lịch sử Việt Nam từ thế kỷ X đến thế kỷ XIX) của tác giả Vũ Thị Toan (niên khóa 2003-2007). Người viết đã có những lý luận về quá trình nhận thức của học sinh theo quan điểm triết học và sinh lý học, đồng thời cũng xây dựng được hệ thống bài tập nhận thức lịch sử. Tuy nhiên, kết cấu phần lý luận của bài viết còn khá rời rạc, và thời điểm đưa ra các bài tập nhận thức, theo tôi vẫn chưa thích hợp. Thông qua các công trình nghiên cứu trên, người viết nhận thấy có sự thống nhất của các tác giả về các vấn đề: - Các công trình đều khẳng định trong dạy học lịch sử, việâc sử dụng bài tập nhận thức là rất cần thiết và có một ý nghĩa quan trọng. - Những công trình trên đã giải quyết một số vấn đề về mặt lý luận, phương pháp xây dựng và sử dụng bài tập nhận thức trong dạy học Lịch sử. Ngoài chuyên khảo của I.Ia.Lerner, hiện nay chưa có tác phẩm nào xây dựng và gợi ý cách vận dụng bài tập nhận thức trong dạy học lịch sử phổ thông (Phần ba: Lịch sử thế giới cận đại- Chương I: Các cuộc cách mạng tư sản từ giữa thế kỷ XVI đến cuối thế kỷ XVIII, chương trình Lịch sử lớp 10, ban cơ bản). Vì vậy tôi hy vọng khóa luận này đóng góp một phần nào đó vào yêu cầu đặt ra.
IIIIII PPHHAẠÏMM VVII NNGGHHIIEÊÂNN CCƯỨÙUU
Do điều kiện và khuôn khổ của khóa luận, đề tài chỉ tập trung vào việc nghiên cứu những cơ sở lý luận của việc sử dụng bài tập nhận thức trong dạy học Lịch sử ở trường phổ thông, mối liên hệ giữa bài tập nhận thức và tình huống có vấn đề; nguyên tắc biên soạn và quy trình sử dụng bài tập nhận thức. Trên cơ sở đó, chúng tôi đi vào xây dựng và gợi ý cách vận dụng bài tập nhận thức trong dạy học lịch sử ở phổ thông (Phần ba: Lịch sử thế giới cận đại-Chương I: Các cuộc cách mạng tư sản từ giữa thế kỷ XVI đến cuối thế kỷ XVIII) và bài 33 của chương II. Và tôi cũng đãõ tiến hành giảng dạy thực nghiệm phổ thông để rút ra những ưu, khuyết điểm cũng như bài học kinh nghiệm khi vận dụng bài tập nhận thức trong dạy học lịch sử.
Khóa luận tốt nghiệp
MỤC LỤC . 3
MỞ ĐẦU . 5
I. Lý do chọn đề tài . 5
II. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 7
III. Phạm vi nghiên cứu . 10
IV. Phương pháp nghiên cứu: 11
V. Cấu trúc của khóa luận: 11
CHƯƠNG I 13
BÀI TẬP NHẬN THỨC TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở 13
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG . 13
I. CƠ SỞ CỦA VIỆC SỬ DỤNG BÀI TẬP NHẬN THỨC TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG . 13
I.1. Quá trình nhận thức theo quan điểm triết học 13
I.2. Quá trình nhận thức theo quan điểm sinh lý học . 16
I.3. Quá trình nhận thức theo quan điểm tâm lý học . 17
I.4. Quá trình nhận thức của học sinh trong học tập lịch sử . 19
II. BÀI TẬP NHẬN THỨC TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG . 20
II.1 Quan niệm về bài tập nhận thức . 20
II.1.1 Quan niệm chung 20
II.1.2 Mối liên hệ giữa bài tập nhận thức và câu hỏi 23
II.1.3 Mối liên hệ giữa bài tập nhận thức và tình huống có vấn đề . 24
II.2 Phân loại bài tập nhận thức . 26
II.3 Nguyên tắc biên soạn bài tập nhận thức . 27
II.4 Quy trình soạn thảo bài tập nhận thức 28
II.5 Quy trình sử dụng bài tập nhận thức . 28
II.6 Ý nghĩa của việc sử dụng bài tập nhận thức trong dạy học lịch sử 29
II.6.1 Ý nghĩa giáo dưỡng . 29
II.6.2 Ý nghĩa giáo dục . 29
II.6.3 Ý nghĩa phát triển 30
CHƯƠNG II . 31
XÂY DỰNG VÀ GỢI Ý CÁCH VẬN DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP NHẬN THỨC TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ . 31
Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG . 31
(Phần ba: Lịch sử thế giới cận đại-Chương I: Các cuộc cách mạng tư sản (từ giữa thế kỷ XVI đến cuối thế kỷ XVIII), chương trình lịch sử lớp 10, ban Cơ bản) . 31
I. VÀI NÉT VỀ NỘI DUNG CỦA “PHẦN BA: LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI”. 31
Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Đào Thị Mộng Ngọc
SVTH: Trần Thị Thùy Dung Trang 4
II. MỤC ĐÍCH-YÊU CẦU CẦN ĐẠT CỦA CÁC BÀI HỌC TRONG “Chương I: Các cuộc cách mạng tư sản từ giữa thế kỷ XVI đến cuối thế kỷ XVIII và bài 33 của chương II). 32
III. XÂY DỰNG VÀ GỢI Ý CÁCH VẬN DỤNG BÀI TẬP NHẬN THỨC TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG 34
CHƯƠNG III 57
VẬN DỤNG BÀI TẬP NHẬN THỨC VÀO GIẢNG DẠY BÀI . 57
“CÁCH MẠNG HÀ LAN VÀ CÁCH MẠNG TƯ SẢN ANH” . 57
I. LÝ DO CHỌN BÀI 57
II. THỰC NGHIỆM . 58
II.1. Các bước tiến hành . 58
II.2. Tiến hành thực nghiệm 58
III. TIẾN HÀNH LÀM BÀI TẬP THỰC NGHIỆM . 75
IV. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM . 83
V. Ưu điểm, hạn chế của việc sử dụng bài tập nhận thức trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông. 86
V.1. Ưu điểm: . 86
V.2. Hạn chế 86
KẾT LUẬN . 88
Phụ lục . 91
TÀI LIỆU THAM KHẢO 93
                
              
                                            
                                
            
 
            
                
95 trang | 
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 3004 | Lượt tải: 5
              
            Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Xây dựng và vận dụng bài tập nhận thức trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông nhằm góp phần nâng cao chất lượng bộ môn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ïc: 
1. Kieán thöùc: 
+ Hoïc sinh bieát tình hình Neâ-ñec-lan vaø nöôùc Anh tröôùc caùch maïng: veà kinh teá, 
chính trò, xaõ hoäi. 
+ Hoïc sinh hieåu theá naøo laø moät cuoäc caùch maïng tö saûn: giai caáp laõnh ñaïo, ñoäng 
löïc, nhieäm vuï,... 
+ Hoïc sinh chöùng minh ñöôïc caùch maïng Haø Lan laø moät cuoäc caùch maïng tö saûn. 
2. Tö töôûng, tình caûm, thaùi ñoä 
 Hoïc sinh ñaùnh giaù ñöôïc baûn chaát cuûa giai caáp tö saûn. 
3. Kyõ naêng 
Reøn luyeän cho hoïc sinh kyõ naêng söû duïng baûn ñoà, kyõ naêng phaân tích, toång hôïp. 
II. THIEÁT BÒ, TAØI LIEÄU DAÏY - HOÏC 
- Baûn ñoà theá giôùi: baûn ñoà caùc vuøng Taây AÂu. 
-AÛnh OÂ-li-vô Croâm-oen. 
- Aûnh Vim-hem O-rang-gio. 
- Löôïc ñoà dieãn bieán caùch maïng Haø Lan, caùch maïng tö saûn Anh. 
III. TIEÁN TRÌNH TOÅ CHÖÙC DAÏY - HOÏC 
1. Giôùi thieäu baøi môùi 
GV khaùi quaùt: Giai ñoaïn haäu kyø trung ñaïi (theá kyû XV – XVII), cheá ñoä phong 
kieán khuûng hoaûng, suy vong. Giai caáp tö saûn tuy môùi ra ñôøi nhöng ñaõ nhanh choùng 
khaúng ñònh theá löïc kinh teá ngaøy caøng lôùn maïnh cuûa mình. Cuoäc ñaáu tranh cuûa giai caáp 
tö saûn choáng cheá ñoä phong kieán theå hieän tröôùc heát treân lónh vöïc toân giaùo, vaên hoaù, 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 69 
ngheä thuaät… laø böôùc doïn ñöôøng cho nhöõng cuoäc caùch maïng tö saûn khoâng theå traùnh 
khoûi ôû taây AÂu. Nhöng vì sao, nhöõng cuoäc caùch maïng tö saûn sôùm noå ra ôû “vuøng ñaát 
thaáp” vaø xöù sôû “söông muø” YÙ nghóa cuûa nhöõng söï kieän ñoù ñoái vôùi tieán trình cuûa Lòch 
söû nhaân loaïi ra sao? Chuùng ta seõ nghieân cöùu laøm saùng toû vaán ñeà naøy trong baøi hoïc 
hoâm nay. 
2. Toå chöùc daïy hoïc baøi môùi 
Caùc hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Nhöõng kieán thöùc HS caàn naém vöõng 
GV chia HS thaønh 4 nhoùm traû lôøi caâu hoûi 
sau: 
Nhoùm 1: Laäp baûng trình baøy dieãn bieán cuûa 
caùch maïng Neâ-ñec-lan? 
Nhoùm 2: Tình hình nöôùc Anh tröôùc caùch 
maïng? Nguyeân nhaân buøng noå caùch maïng? 
Nhoùm 3: Laäp baûng trình baøy dieãn bieán cuûa 
caùch maïng Anh? 
Nhoùm 4: Trình baøy keát quaû, tính chaát, yù 
nghóa cuûa caùch maïng Neâ-ñec-lan? 
GV giôùi thieäu treân baûn ñoà vò trí cuûa Haø Lan 
tröôùc caùch maïng (goàm laõnh thoå caùc nöôùc Haø 
Lan, Bæ, Lucxaêmbua vaø moät soá vuøng Ñoâng 
Baéc Phaùp) vaø giaûi thích vì sao vuøng ñaát naøy 
coù teân goïi laø “Neâ-ñec-lan” (Vuøng ñaát thaáp). 
GVH: Nhaän xeùt veà tình hình kinh teá Neâ-ñec-
lan tröôùc caùch maïng? 
TL: 
GVH: Bieåu hieän cuûa söï phaùt trieån ñoù? 
TL: 
 GVH: Söï phaùt trieån kinh teá TBCN coù aûnh 
höôûng theá naøo ñeán tình hình xaõ hoäi 
Neâñeùclan? 
1. Caùch maïng Haø Lan 
a.Tình hình Neâ-ñec-lan tröôùc caùch 
maïng: 
- Kinh teá: 
- Töø ñaàu theá kyû XVI Neâ-ñec-lan laø moät 
trong nhöõng vuøng kinh teá TBCN phaùt 
trieån nhaát chaâu AÂu. 
- Xaõ hoäi: 
- Giai caáp tö saûn Neâ-ñec-lan ra ñôøi, theá 
löïc kinh teá ngaøy caøng lôùn maïnh. 
- Tö töôûng toân giaùo Can-vanh ngaøy caøng 
phaùt trieån 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 70 
Caùc hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Nhöõng kieán thöùc HS caàn naém vöõng 
GV noùi veà nhöõng chính saùch cai trò khaéc 
nghieät cuûa chính quyeàn Taây Ban Nha ñoái vôùi 
vuøng Neâ-ñec-lan: 
Veà toân giaùo: thi haønh chính saùch ñaøn aùp khoác 
lieät caùc loaïi Taân giaùo (naêm 1550 ban boá 1 saéc 
leänh taøn khoác, quy ñònh khoâng nhöõng tín ñoà 
Taân giaùo bò xöû töû (nam thì bò cheùm, nöõ bò 
choân soáng) maø nhöõng ngöôøi giuùp ñôõ, che daáu, 
thaäm chí noùi chuyeän thaân maät vôùi tín ñoà Taân 
giaùo cuõng bò tòch thu taøi saûn 
Veà kinh teá: Vua Phi-lip II ñaõ taêng thueá xuaát, 
nhaäp khaåu, tìm moïi caùch vô veùt cuûa caûi cuûa 
nhaân daân Neâ-ñec-lan (tuy chæ chieám 6% dieän 
tích cuûa ñeá quoác vaø chæ coù 3 trieäu daân, song 
haøng naêm Neâ-ñec-lan phaûi noäp cho trieàu ñình 
2 trieäu ñoàng tieàn vaøng, gaùnh chòu tôùi 40% 
toång soá ñoùng goùp cuûa caùc vuøng khaùc cho nhaø 
vua. Ñænh ñieåm laø naêm 1564, Phi-lip ra leänh 
caám thöông nhaân Neâ-ñec-lan buoân baùn khieán 
cho haøng ngaøn ngöôøi bò thaát nghieäp. Naêm 
1566, do thôøi tieát muøa ñoâng quaù khaéc nghieät, 
laøm cho maát muøa, giaù thöïc phaåm taêng voït 
 maâu thuaãn giöõa nhaân daân vuøng Neâ-ñec-
lan vôùi chính quyeàn Taây Ban Nha 
GVH: Nguyeân nhaân buøng noå cuûa caùch maïng 
Haø Lan? 
TL: maâu thuaãn giöõa toaøn theå nhaân daân Neâ-
ñec-lan vôùi chính quyeàn Taây Ban Nha veà toân 
giaùo, veà kinh teá. 
GV söû duïng löôïc ñoà cuoäc caùch maïng Haø 
Lan ñeå chæ phaàn dieãn bieán caùch maïng 
b. Caùch maïng buøng noå: 
- Nguyeân nhaân: laø vuøng coù neàn kinh teá 
phaùt trieån tieân tieán nhaát Chaâu AÂu thôøi 
baáy giôø, song veà chính trò laïi phuï thuoäc 
Taây Ban Nha maâu thuaãn giöõa toaøn theå 
nhaân daân Neâ-ñec-lan vôùi chính quyeàn 
Taây Ban Nha veà kinh teá vaø xaõ hoäi. 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 71 
Caùc hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Nhöõng kieán thöùc HS caàn naém vöõng 
GVH: Keát quaû- tính chaát- yù nghóa cuûa caùch 
maïng? 
TL: 
GV giaûi thích vì sao noùi cuoäc ñaáu tranh cuûa 
nhaân daân Neâ-ñec-lan ñöôïc xem laø cuoäc caùch 
maïng tö saûn. 
- Dieãn bieán: 
Thôøi gian Söï kieän 
8/1566 
8/1567 
4/1572 
1/1579 
1648 
Nhaân daân noåi daäy khôûi 
nghóa, taán coâng Giaùo hoäi 
Taây Ban Nha ñöa quaân 
sang ñaøn aùp daõ man nhöõng 
ngöôøi khôûi nghóa 
Quaân khôûi nghóa laøm chuû 
ñöôïc caùc tænh phía Baéc 
Hoäi nghò U-treách goàm ñaïi 
bieåu caùc tænh mieàn Baéc, 
tuyeân boá thoáng nhaát ñôn vò 
ño löôøng, tieàn teä, quaân söï 
vaø chính saùch ñoái ngoaïi, 
tuyeân boá thaønh laäp “Caùc 
tænh lieân hieäp” 
Taây Ban Nha chính thöùc 
coâng nhaän neàn ñoäc laäp cuûa 
Haø Lan 
c. Tính chaát- yù nghóa 
- Tính chaát: laø 1 cuoäc caùch maïng tö saûn 
dieãn ra döôùi hình thöùc ñaáu tranh giaønh 
ñoäc laäp. 
- YÙ nghóa 
+ Laø cuoäc caùch maïng tö saûn ñaàu tieân 
treân theá giôùi. 
+ Môû ñöôøng cho chuû nghóa tö baûn Haø 
Lan phaùt trieån. 
+ Môû ra thôøi ñaïi môùi – buøng noå caùc cuoäc 
caùch maïng tö saûn. 
2. Caùch maïng tö saûn Anh 
a. Tình hình nöôùc Anh tröôùc caùch maïng 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 72 
Caùc hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Nhöõng kieán thöùc HS caàn naém vöõng 
GVH: Söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá Anh 
ñöôïc theå hieän nhö theá naøo? 
TL: 
 - Söï phaùt trieån cuûa coâng tröôøng thuû 
coâng daàn laán aùt phöôøng hoäi. Saûn phaåm taêng 
nhanh veà soá löôïng vaø chaát löôïng kích thích 
hoaït ñoäng ngoaïi thöông phaùt trieån nhaát laø 
ngaønh len daï, buoân baùn noâ leä da ñen. 
 - Söï phaùt trieån ngaønh len daï keùo theo 
söï phaùt trieån cuûa ngheà nuoâi cöøu. Do vaäy moät 
boä phaän quyù toäc Anh chuyeån sang kinh 
doanh haøng hoaù theo höôùng TBCN, trôû thaønh 
quyù toäc môùi. 
GV mieâu taû caûnh “Raøo ñaát cöôùp ruoäng” (Hình 
aûnh “Cöøu aên thòt ngöôøi” cuûa nhaø vaên Tomat 
Morô), sau ñoù höôùng daãn HS lyù giaûi vì sao tö 
saûn, quyù toäc môùi ôû Anh giaøu leân nhanh choùng 
nhö vaäy. 
GV giaûi thích veà taàng lôùp quyù toäc môùi 
- Kinh teá: ñaàu theá kæ XVII, neàn kinh teá 
nöôùc Anh phaùt trieån nhaát Chaâu AÂu. 
- Xaõ hoäi: Tö saûn, quyù toäc môùi giaøu leân 
nhanh choùng. 
- Chính trò: Cheá ñoä phong kieán kìm haõm 
löïc löôïng saûn xuaát TBCN. 
b.Caùch maïng buøng noå: 
Nguyeân nhaân saâu xa: 
- Kinh teá: quan heä saûn xuaát TBCN phaùt 
trieån (caùc coâng tröôøng thuû coâng, söï hình 
thaønh taàng lôùp quyù toäc môùi, giai caáp tö 
saûn coù theá köïc veà kinh teá,. . . ) nhöng bò 
cheá ñoä phong kieán kìm haõm. 
- Xaõ hoäi: Sac-lo I cai trò ñoäc ñoaùn, ñaët 
nhieàu thöù thueá môùi, maâu thuaãn xaõ hoäi 
phaùt trieån gay gaét (noâng daân vôùi ñòa chuû, 
chuû yeáu laø quyù toäc môùi, tö saûn vôùi phong 
kieán) daãn ñeán caùch maïng buøng noå. 
Nguyeân nhaân tröïc tieáp: 
4/1640, Sac-lo I trieäu taäp Quoác hoäi nhaèm 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 73 
Caùc hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Nhöõng kieán thöùc HS caàn naém vöõng 
GV nhaán maïnh ñeán dieãn bieán CMTS Anh ñöôïc 
chia laøm 2 giai ñoïan: giai ñoïan 1 öu theá 
thuoäc veà phe nhaø vua, giai ñoïan 2 vôùi vieäc toå 
chöùc quaân ñoäi quy cuû hôn cuûa Crom-oen, öu 
theá chuyeån veà phe Quoác hoäi vôùi chieán thaéng 
Neâ-dô-bi 
GVH: Em bieát gì veà nhaân vaät O.Crom-oen? 
GV giôùi thieäu sô löôïc nhaân vaät O.Crom-oen: 
nhaø hoïat ñoäng chính trò, nhaø chæ huy quaân söï 
noåi tieáng. Töø naêm 1628, oâng laø ñaïi bieåu Quoác 
hoäi. Khi caùch maïng Anh noå ra, Crom-oen 
ñöôïc giao toå chöùc vaø chæ huy “ñoäi quaân söôøn 
saét”, goàm nhöõng noâng daân Thanh giaùo, ñöôïc 
chieâu moä ôû khu vöïc coù phong traøo noâng daân 
phaùt trieån. Ñoäi quaân Crom-oen ñaõ goùp phaàn 
lôùn trong chieán thaéng Neâ-dô-bi (1645). Sau 
ñoù ñöôïc giao giöõ chöùc Baûo hoä coâng vaø thieát 
laäp cheá ñoä ñoäc taøi quaân söï phuïc vuï ñaéc löïc 
cho quyù toäc môùi vaø tö saûn vôùi caùc chuû tröông 
phaùt trieån coâng thöông nghieäp, môû roäng öu 
theá cuûa nöôùc Anh treân bieån, saùt nhaäp Scot-len, 
thoân tính Ailen. 
taêng thueáQuoác hoäi khoâng ñoàng yù. 
Saclo I ñònh duøng vuõ löïc ñaøn aùp Quoác 
hoäi, nhöng bò quaàn chuùng nhaân daân phaûn 
ñoái quyeát lieät, Sac-lo I taäp hôïp löïc löôïng 
phaûn coâng. Caùch maïng buøng noå 
Dieãn bieán cuûa caùch maïng: 
Giai ñoïan Thôøi 
gian 
Söï kieän 
Giai ñoïan I 
(1642-
1649) 
Giai ñoaïn 
II 
(1649-
1688) 
8/1642 
6/1645 
1649 
1653 
1658 
1660 
Sac-lo I tuyeân 
chieán vôùi Quoác 
hoäi- noäi chieán 
baét ñaàu 
Quaân ñoäi nhaø 
vua thaát baïi, 
Sac-lo I bò baét 
Sac-lo I bò xöû 
töû, neàn coäng 
hoøa ñöôïc thieát 
laäp. 
Crom-oen trôû 
thaønh Baûo hoä 
coâng, neàn ñoäc 
taøi quaân söï 
ñöôïc thieát laäp 
Crom-oen cheát 
Con Sac-lo I laø 
Sac-lo III leân 
ngoâi vua, phuïc 
hoài neàn quaân 
chuû chuyeân 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 74 
Caùc hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Nhöõng kieán thöùc HS caàn naém vöõng 
1688 
cheá 
Quoác hoäi tieán 
haønh chính 
bieán, ñöa Vim-
hem O-rang-
giô leân ngoâi 
vua, cheá ñoä 
quaân chuû laäp 
hieán ñöôïc xaùc 
laäp 
c. YÙ nghóa 
Laät ñoå cheá ñoä phong kieán, môû ñöôøng cho 
CNTB ôû Anh phaùt trieån. 
Môû ra thôøi kyø quaù ñoä töø cheá ñoä phong 
kieán sang cheá ñoä tö baûn. 
°Ñaëc ñieåm CMTS Anh: 
-Laø 1 cuoäc CM khoâng trieät ñeå. 
-Coù söï tham gia cuûa taàng lôùp quyù toäc 
môùi trong löïc löôïng laõnh ñaïo (söï lieân 
minh giöõa tö saûn vaø quyù toäc môùi trong 
taàng lôùp laõnh ñaïo). 
4. Sô keát baøi hoïc 
 GV höôùng daãn HS nhaän thöùc caùc vaán ñeà chuû yeáu sau: 
- Vì sao cuoäc caùch maïng tö saûn Haø Lan noå ra döôùi hình thöùc moät cuoäc chieán 
tranh giaûi phoùng daân toäc? 
- Caû hai cuoäc caùch maïng noùi treân coù gì gioáng nhau? 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 75 
III. TIEÁÁN HAØØNH LAØØM BAØØI TAÄÄP THÖÏÏC NGHIEÄÄM 
Baøi 1: 
“Theo Lenin, tình theá caùch maïng coù nhöõng ñaëc tröng cô baûn laø söï khuûng hoaûng 
cuûa taàng lôùp thoáng trò (khoâng theå cai trò nhö cuõ), caùc taàng lôùp bò trò khoâng muoán soáng 
nhö cuõ vì laâm vaøo tình traïng ñaëc bieät khoán khoå, tính chính trò cuûa giai caáp ñöôïc naâng 
cao. Coù tình theá caùch maïng nhöng phaûi coù laõnh ñaïo saùng suoát thì caùch maïng môùi thaønh 
coâng”. 
Taïi sao noùi: Tình theá caùch maïng tö saûn ñaõ chín muoài ôû nöôùc Anh ñaàu theá kyû 
XVII? 
YÙ nghóa cuûa vieäc löïa choïn baøi taäp naøy: 
Baøi taäp naøy reøn luyeän cho hoïc sinh kyõ naêng bình luaän moät nhaän ñònh, ñoàng thôøi 
khaéc saâu kieán thöùc maø caùc em ñaõ tieáp thu. 
Yeâu caàu ñoái vôùi hoïc sinh khi laøm baøi taäp naøy: 
- Hoïc sinh hieåu “tình theá caùch maïng”. 
- Hoïc sinh söû duïng nhöõng gì ñaõ bieát (baøi giaûng cuûa giaùo vieân, saùch giaùo khoa) 
ñeå phaân tích roài ruùt ra nhaän xeùt, ñaùnh giaù. 
Hoïc sinh giaûi baøi taäp naøy: 
Hoïc sinh keát luaän ôû nöôùc Anh ñaàu theá kyû XVII ñaõ hoäi ñuû moïi ñieàu kieän cho 
caùch maïng buøng noå (hoïc sinh chöùng minh baèng moät soá söï kieän). Vaø gioït nöôùc laøm traøn 
ly, trôû thaønh nguyeân nhaân tröïc tieáp cho caùch maïng buøng noå laø cuoäc khôûi nghóa cuûa 
nhaân daân Scot-len. 
Sau phaàn trình baøy veà tình hình nöôùc Anh tröôùc caùch maïng: veà kinh teá, chính trò, 
xaõ hoäi, nhaát laø nhöõng chính saùch cai trò ñoäc ñoaùn cuûa Sac-lo I laøm kìm haõm söï phaùt 
trieån kinh teá tö baûn chuû nghóa vôùi haøng loaït thöù thueá ñöôïc ñaët ra, gaây maâu thuaãn vôùi 
caùc taàng lôùp nhaân daân. Vaø luùc naøy giaùo vieân ñaët caâu hoûi cho hoïc sinh. 
(Vôùi caâu hoûi naøy, giaùo vieân söû duïng hình thöùc thaûo luaän nhoùm cho hoïc sinh 
cuøng trao ñoåi vôùi nhau, sau ñoù moät baïn ñöùng leân traû lôøi, caùc baïn khaùc cuøng ñoùng goùp 
yù kieán). Haàu heát hoïc sinh ñeàu cho raèng ôû nöôùc Anh ñaàu theá kyû XVII ñaõ xuaát hieän tình 
theá caùch maïng (theo ñònh nghóa cuûa Lenin) baèng nhöõng daãn chöùng: vieäc chòu ñuû caùc 
thöù thueá naëng neà laøm cho ñôøi soáng nhaân daân ngaøy caøng cöïc khoå neân hoï ñaõ ñöùng daäy 
ñaáu tranh döôùi söï laõnh ñaïo cuûa tö saûn vaø quyù toäc môùi. 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 76 
Baøi 2: 
Söï phaân hoùa trong haøng nguõ quyù toäc Anh 
“Söï phaùt trieån sôùm quan heä saûn xuaát tö baûn chuû nghóa trong noâng nghieäp khieán 
haøng nguõ quyù toäc Anh phaân hoùa maïnh meõ. 
Söï phaân hoùa trong haøng nguõ quyù toäc Anh laø ñaëc ñieåm nöôùc Anh theá kæ XVI, XVII. 
Coù moät boä phaän quyù toäc, chuû yeáu quyù toäc loaïi trung vaø loaïi nhoû baét ñaàu chuyeån bieán 
thaønh giai caáp tö saûn. Quyù toäc loaïi trung vaø loaïi nhoû hoaëc laø thueâ nhaân coâng laøm vieäc 
trong coâng tröôøng saûn xuaát saûn phaåm baùn ra thò tröôøng, hoaëc cho ñaát ñai thu ñòa toâ tö 
baûn chuû nghóa. Hoï xaây döïng nhaø maùy röôïu, coâng tröôøng deät len. Ñoù laø quyù toäc môùi maø 
quyeàn lôïi nhaát trí vôùi quyeàn lôïi cuûa giai caáp tö saûn” (Trích theo Nguyeãn Ñình Vyø (chuû 
bieân): Tö lieäu giaûng daïy lòch söû kinh teá, vaên hoùa ôû tröôøng phoå thoâng trung hoïc (phaàn 
Lòch söû theá giôùi, NXB Giaùo duïc, HN 1993, tr.70) 
Giai caáp tö saûn Anh bao goàm thöông nhaân vaø chuû caùc coâng tröôøng thuû coâng. Vaøo 
ñaàu theá kæ XVII, hoï laø giai caáp tieán boä vaø caùch maïng, nhöng laïi coù nhieàu boä phaän vôùi 
quyeàn lôïi khaùc nhau, neân tinh thaàn caùch maïng cuõng khoâng gioáng nhau. Tröôùc khi caùch 
maïng buøng noå, giai caáp tö saûn Anh ñaõ trôû thaønh moät löïc löôïng kinh teá vaø chính trò ñaùng 
keå, nhöng chöa ñuû söùc laõnh ñaïo cuoäc ñaáu tranh neân phaûi lieân minh vôùi quyù toäc môùi 
trong cuoäc ñaáu tranh choáng cheá ñoä phong kieán baûo thuû, laïc haäu nhaèm thieát laäp moät cheá 
ñoä xaõ hoäi môùi, môû ñöôøng cho söï phaùt trieån cuûa kinh teá tö baûn chuû nghóa 
Giai caáp noâng daân Anh chòu taùc ñoäng maïnh meõ söï thaâm nhaäp cuûa chuû nghóa tö 
baûn vaøo noâng nghieäp vaø phaân hoùa thaønh nhieàu boä phaän, coù vò theá kinh teá khaùc nhau 
(goàm coù tieåu noâng, phuù noâng, baàn noâng, nhaân daân lao ñoäng ôû thaønh thò) 
Em haõy phaân tích vò trí cuûa caùc giai caáp, taàng lôùp trong xaõ hoäi vaø thaùi ñoä cuûa 
hoï ñoái vôùi caùch maïng? 
YÙ nghóa cuûa vieäc löïa choïn baøi taäp naøy: 
Caùch maïng tö saûn Anh laø moät cuoäc caùch maïng quan troïng, laø troïng taâm cuûa baøi. 
Khi caùch maïng noå ra, moãi giai caáp, taàng lôùp tuøy theo lôïi ích cuûa mình seõ coù thaùi ñoä 
choáng ñoái hay uûng hoä caùch maïng. Ñeå bieát ñöôïc ñieàu naøy hoïc sinh phaûi yù thöùc ñöôïc vò 
trí kinh teá, chính trò cuûa moãi giai caáp, taàng lôùp trong xaõ hoäi Anh tröôùc caùch maïng. Qua 
phaân tích, hoïc sinh hieåu ñöôïc raèng tö saûn vaø quyù toäc môùi coù chung quyeàn lôïi neân lieân 
minh vôùi nhau vaø trôû thaønh giai caáp laõnh ñaïo caùch maïng- ñaây laø ñaëc ñieåm aûnh höôûng 
tôùi tính chaát cuûa caùch maïng Anh sau naøy 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 77 
Baøi taäp naøy giuùp caùc em reøn luyeän khaû naêng phaân tích, ñaùnh giaù, ñoàng thôøi tieáp 
nhaän nhöõng kieán thöùc cho vieäc tieáp thu nhöõng dieãn bieán môùi cuûa cuoäc caùch maïng Anh 
sau naøy. 
Yeâu caàu ñoái vôùi hoïc sinh khi laøm baøi taäp naøy 
- Hoïc sinh phaûi nhaän thöùc ñöôïc söï phaân hoùa cuûa giai caáp quyù toäc tröôùc söï thaâm 
nhaäp cuûa chuû nghóa tö baûn vaøo noâng nghieäp (quyù toäc phong kieán, quyù toäc môùi). 
- Neâu ñöôïc vò trí cuûa moãi giai caáp, taàng lôùp trong xaõ hoäi. 
- Nhaän thöùc ñöôïc do coù chung quyeàn lôïi neân quyù toäc môùi- tö saûn lieân minh vôùi 
nhau. 
Hoïc sinh giaûi baøi taäp naøy: 
- Giai caáp tö saûn: chuû yeáu laø nhöõng thöông nhaân töï do, chuû caùc coâng tröôøng thuû 
coâng, hoï coù thaùi ñoä thuø ñòch vôùi nhaø vua vì nhöõng bieän phaùp duy trì phöôøng hoäi, cheá 
ñoä ñoäc quyeàn thöông maïi cuûa trieàu ñình ngaên caûn söï phaùt trieån kinh teá coâng thöông 
nghieäp cuûa hoï. Vì vaäy, hoï trôû thaønh taàng lôùp tích cöïc trong cuoäc ñaáu tranh choáng 
phong kieán, trôû thaønh löïc löôïng ñaïi bieåu cho phöông thöùc saûn xuaát môùi choáng laïi 
phöông thöùc saûn xuaát phong kieán laïc haäu. 
- Quyù toäc lôùp treân soáng chuû yeáu baèng caùch thu ñòa toâ phong kieán, döïa vaøo 
quyeàn sôû höõu ruoäng ñaát. Cho neân taàng lôùp cuõ gaén lieàn vôùi vaän meänh cuûa cheá ñoä quaân 
chuû chuyeân cheá. 
- Quyù toäc môùi: hoï chính laø nhöõng keû hung haêng nhaát trong nhöõng vuï raøo ñaát, 
cöôùp ruoäng, ñuoåi noâng daân, bieán ruoäng vöôøn thaønh ñoàng coû. Nguyeän voïng cuûa hoï laø 
bieán quyeàn chieám höõu ruoäng ñaát hieän coù thaønh quyeàn sôû höõu tö saûn. Trong khi ñoù, cheá 
ñoä phong kieán taêng cöôøng quyeàn kieåm soaùt quyeàn chieám höõu cuûa quyù toäc môùi, baûo veä 
chaët cheõ nhöõng quyeàn lôïi vaø ruoäng ñaát cuûa giai caáp quyù toäc vaø giaùo hoäi 
- Noâng daân Anh, chuû yeáu laø baàn noâng- hoï laø naïn nhaân cuûa phong traøo raøo ñaát 
cöôùp ruoäng. Hoï kieân quyeát ñaáu tranh thuû tieâu cheá ñoä boùc loät phong kieán, laáy laïi phaàn 
ñaát ñai ñaõ bò töôùc ñoaït. 
* Ñaây laø baøi giao veà nhaø, hoïc sinh chuaån bò tröôùc khi ñeán lôùp, noäp vaøo ñaàu giôø. 
Hoïc sinh coù hai nhieäm vuï caàn giaûi quyeát: xaùc ñònh ñòa vò (vò trí) cuûa moãi giai caáp, 
taàng lôùp trong xaõ hoäi, thöù hai nhaän ñònh thaùi ñoä cuûa hoï ñoái vôùi caùch maïng 
Hoïc sinh ñeàu nhaän ra raèng muïc ñích cuûa caùch maïng laø choáng phong kieán, taïo 
ñieàu kieän cho coâng thöông nghieäp phaùt trieån neân nhaän ñöôïc söï uûng hoä cuûa giai caáp tö 
saûn vaø quyù toäc môùi. Ñoàng thôøi caùc em cuõng nhaän ra raèng do lôïi ích kinh teá neân hai giai 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 78 
caáp naøy ñaõ lieân minh vôùi nhau choáng phong kieán. Coøn giai caáp noâng daân do chòu nhieàu 
cöïc khoå neân cuõng noåi daäy choáng phong kieán, vaø phía beân kia laø nhöõng giai caáp coù 
chung quyeàn lôïi vôùi cheá ñoä phong kieán neân ra söùc choáng phaù caùch maïng, ñoù laø quyù toäc 
phong kieán. Tuy nhieân, coù moät soá baøi caùc em chöa coù söï phaân bieät giöõa quyù toäc phong 
kieán vaø quyù toäc môùi, caùc em nghó giai caáp quyù toäc chæ laø quyù toäc môùi neân chæ neâu thaùi 
ñoä cuûa quyù toäc môùi ñoái vôùi caùch maïng. 
Baøi 3: 
Baûn Tuyeân ngoân veà quyeàn haønh 
Caùc vò quaän coâng ñaïi trí vaø ñaïi toân cuøng vôùi nhöõng ñaïi bieåu cuûa chuùng daân, hoïp 
maët trong hoäi nghò naøy hôïp thaønh 1 söï ñaïi dieän toaøn theå vaø töï do cuûa daân toäc.. . Tröôùc 
tieân tuyeân boá raèng theo göông caùc vi toå tieân nhaèm xaùc ñònh vaø uûng hoä nhöõng quyeàn 
haønh vaø quyeàn töï do xa xöa cuûa hoï nhö sau: 
1. Raèng caùi goïi laø quyeàn gaùc laïi caùc ñaïo luaät hay thöïc thi caùc ñaïo luaät theo yù chí 
cuûa vöông trieàu, khoâng coù söï taùn ñoàng cuûa Nghò vieän laø baát hôïp phaùp. 
2. Raèng caùi goïi laø quyeàn phoå bieán caùc ñaïo luaät hay thöïc thi caùc ñieàu luaät do leänh 
cuûa trieàu ñình laø söï vi phaïm luaät vaø thöïc thi nhö tröôùc ñaây laø baát hôïp phaùp. 
3. Raèng Hoäi ñoàng ñaõ ñaët ra tröôùc ñaây ñeå döïng leân moät Toøa aùn vì nhöõng vuï thuoäc 
toân giaùo vaø taát caû caùc hoäi ñoàng khaùc vôùi taát caû caùc toøa aùn khaùc cuøng baûn chaát nhö theá 
ñeààu baát hôïp phaùp vaø ñoäc haïi. 
4. Raèng moïi caùch thu tieàn ñeå trieàu ñình söû duïng vôùi lyù do laø vì ñaëc quyeàn cuûa 
trieàu ñình, khoâng coù söï ñoàng yù cuûa Nghò vieän, laø baát hôïp phaùp. 
5. Raèng söï vieäc ñoäng binh hay duy trì moät ñaïo quaân trong vöông quoác ôû vaøo thôøi 
bình khoâng coù söï ñoàng yù cuûa Nghò vieän laø baát hôïp phaùp. 
6. Raèng nhöõng thaàn töû laø ngöôøi Thanh giaùo ñeàu coù theå coù vuõ khí ñeå töï veä, phuø 
hôïp vôùi nhöõng ñieàu kieän cuûa mình vaø theo luaät phaùp cho pheùp. 
7. Raèng nhöõng cuoäc tuyeån cöû nhöõng thaønh vieân cuûa Nghò vieän phaûi ñöôïc töï do. 
8. Raèng quyeàn töï do ngoân luaän, taát caû nhöõng cuoäc tranh luaäân vaø taát caû moïi vaên 
kieän cuûa Nghò vieän khoâng ñöa ñeán baát cöù moät söï truy naõ naøo hay moät söï truy toá naøo 
tröôùc baát cöù moät toøa aùn naøo, ôû baát cöù nôi naøo ngoaøi Nghò vieän 
(?) Em haõy so saùnh cheá ñoä quaân chuû chuyeân cheá vaø cheá ñoä quaân chuû laäp hieán 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 79 
YÙ nghóa cuûa vieäc löïa choïn baøi taäp naøy: 
- Hoïc sinh laøm quen vôùi khaùi nieäm “quaân chuû laäp hieán”, hoïc sinh caàn hieåu cheá 
ñoä quaân chuû laäp hieán laø gì, noù khaùc gì vôùi cheá ñoä quaân chuû chuyeân cheá maø caùc em ñaõ 
bieát. 
- Reøn luyeän cho hoïc sinh kyõ naêng so saùnh, ñoàng thôøi ñeå so saùnh ñöôïc buoäc hoïc 
sinh phaûi nhôù laïi kieán thöùc cuõ. 
Yeâu caàu ñoái vôùi hoïc sinh khi laøm baøi taäp naøy: 
- Töø nhöõng thoâng tin ñaõ cho, hoïc sinh nhaän thöùc ñöôïc nhöõng quyeàn cuûa Vua, 
cuõng nhö cô quan naém quyeàn löïc trong hai cheá ñoä naøy. 
- Tìm ra ñieåm gioáng, khaùc giöõa hai cheá ñoä naøy 
Hoïc sinh giaûi baøi taäp naøy: 
- Cheá ñoä quaân chuû cuûa vua Sac-lo I laø cheá ñoä quaân chuû chuyeân cheá thoáng trò 
nöôùc Anh tröôùc caùch maïng tö saûn Anh 1640, coøn cheá ñoä quaân chuû laäp hieán döôùi thôøi 
Vim-hem O-rang-gio thaønh laäp naêm 1689 sau cuoäc caùch maïng tö saûn Anh. 
- Ñieåm gioáng nhau: caû hai ñeàu coù nhaø vua . 
- Tuy nhieân, döôùi thôøi vua Sac-lo I, nhaø vua naém heát quyeàn haønh trong tay. Ñaây 
laø ñaëc ñieåm cuûa cheá ñoä phong kieán taäp quyeàn. Ñeán thôøi vua Vim-hem O-rang-gio, nhaø 
vua chæ coøn laø hö vò, quyeàn haønh naèm trong tay Quoác hoäi (tö saûn vaø quyù toäc môùi). Ñieàu 
naøy cho thaáy cuoäc caùch maïng Anh laø moät cuoäc caùch maïng khoâng trieät ñeå. 
(Baûn Tuyeân ngoân quyeàn haønh, giaùo vieân ñöa cho hoïc sinh veà nhaø tham khaûo 
tröôùc ñeå hoïc sinh hieåu roõ hôn veà cheá ñoä quaân chuû laäp hieán, hieåu veà nhöõng quyeàn maø 
moät vò vua coù trong cheá ñoä naøy) 
Söû duïng baøi taäp naøy sau khi giaûng giai ñoaïn hai trong dieãn bieán caùch maïng tö 
saûn Anh vôùi vieâc ñöa Vim-hem O-rang-gio leân ngoâi vua, thieát laäp cheá ñoä quaân chuû laäp 
hieán. Giaùo vieân ñaët caâu hoûi cho hoïc sinh. 
Baøi naøy giaùo vieân goïi hai hoïc sinh leân baûng laøm baøi, nhöõng baïn phía döôùi laøm 
vaøo vôû. Hai hoïc sinh leân baûng ñeàu chæ ra ñöôïc ñieåm gioáng (coù vua) vaø khaùc (quaân chuû 
chuyeân cheá: vua naém moïi quyeàn löïc; quaân chuû laäp hieán: vua chæ laø hö vò, quyeàn haønh 
do Quoác hoäi naém), caùc em cuõng döïa vaøo baøn Tuyeân ngoân quyeàn haønh ñeå neâu ra moät 
soá quyeàn laøm ví duï. 
 Keát quaû giaûi baøi taäp nhaän thöùc cuûa hoïc sinh lôùp thöïc nghieäm 
Baøi 1: 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 80 
Ñaây laø baøi taäp giaùo vieân cho hoïc sinh chuaån bò tröôùc ôû nhaø, hoïc sinh phaûi giaûi 
quyeát hai nhieäm vuï: 
- Vò trí cuûa caùc giai caáp, taàng lôùp trong xaõ hoäi 
- Thaùi ñoä cuûa hoï ñoái vôùi caùch maïng 
Baøi 2: 
Baøi naøy ñöôïc söû duïng trong quaù trình daïy hoïc, hoïc sinh phaûi giaûi quyeát hai 
nhieäm vuï: 
- ÔÛ nöôùc Anh ñaàu theá kyû XVII “coù” hay “chöa” tình theá caùch maïng 
- Chöùng minh 
Baøi 3: 
Baøi naøy ñöôïc söû duïng trong quaù trình daïy hoïc, hoïc sinh phaûi giaûi quyeát hai 
nhieäm vuï: 
- Quyeàn haønh thöïc söï thuoäc veà ai? 
- Ñieåm gioáng vaø khaùc giöõa hai cheá ñoä 
 Sau ñaây laø baøi laøm cuûa moät soá hoïc sinh: 
Baøi 1: 
Nguyeãn Ngoïc Thanh Uyeân (10A1): 
- Quyù toäc: 
+ Quyù toäc phong kieán: quyeàn lôïi gaén vôùi trieàu ñình phong kieán, laø choã döïa cho 
cheá ñoä phong kieán caûn trôû caùch maïng. 
+ Quyù toäc môùi: moät soá quyù toäc vöøa vaø nhoû chuyeån sang phöông thöùc kinh doanh 
môùi, thaønh quyù toäc môùi maø quyeàn lôïi nhaát trí vôùi quyeàn lôïi cuûa giai caáp tö saûn trôû 
thaønh moät löïc löôïng quan troïng ñeå lieân minh vôùi tö saûn Anh trong caùch maïng do 
quyeàn lôïi gaén lieàn vôùi tö saûn Anh. 
- Giai caáp tö saûn: laø löïc löôïng coù theá löïc veà kinh teá, caùch maïng coù aûnh höôûng 
tröïc tieáp ñeán quyeàn lôïi cuûa giai caáp tö saûn neân ñaây laø löïc löôïng noøng coát, coù vai troø 
laõnh ñaïo caùch maïng, vaø ñaõ trôû thaønh moät löïc löôïng kinh teá, chính trò ñaùng keå ñeå lieân 
minh vôùi quyù toäc môùi. 
- Giai caáp noâng daân: chòu taùc ñoäng cuûa chuû nghóa tö baûn vaøo noâng nghieäp, cuøng 
vôùi vieäc ñôøi soáng cuûa hoï ngaøy caøng cöïc khoå chieám soá ñoâng, gaây aùp löïc cho chính 
quyeàn phong kieán, uûng hoä caùch maïng, ñöa caùch maïng ñaït tôùi ñænh cao. 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 81 
Nguyeãn Höõu Ñöùc Tieán (10A1) 
Taàng lôùp Vai troø, vò trí, thaùi ñoä 
Quyù toäc phong kieán vaø Giaùo hoäi Laø boä phaän coå huû, laïc haäu, kìm haõm söï 
phaùt trieån cuûa kinh teá tö baûn chuû nghóa 
Laø choã döïa cuûa cheá ñoä phong kieán, duy 
trì ñaëêc quyeàn phong kieán choáng phaù 
caùch maïng. 
Quyù toäc môùi Chuû yeáu laø quyù toäc loaïi trung vaø nhoû, 
thueâ nhaân coâng, xaây nhaø maùy ñeå laøm 
giaøu nhanh choùng, daàn daàn ñöôïc tö saûn 
hoùa thaønh quyù toäc môùi. 
Coù quyeàn lôïi nhaát trí vôùi quyeàn lôïi giai 
caáp tö saûn, lieân minh vôùi giai caáp tö saûn, 
laõnh ñaïo caùch maïng. 
Giai caáp tö saûn Goàm thöông nhaân, chuû caùc coâng tröôøng 
thuû coâng. 
Laø löïc löôïng kinh teá vaø chính trò ñaùng keå 
nhöng chöa ñuû söùc moät mình laõnh ñaïo 
caùch maïng, neân phaûi lieân minh vôùi quyù 
toäc môùi. 
Giai caáp noâng daân Laø löïc löôïng ñoâng ñaûo goàm: tieåu noâng, 
phuù noâng, baàn noâng. 
Laø löïc löôïng chieán ñaáu chuû yeáu trong 
caùch maïng vôùi söï laõnh ñaïo cuûa tö saûn vaø 
quyù toäc môùi. 
Ñaøo Haûi Yeán (10 Toaùn) 
Ñoái vôùi quyù toäc phong kieán (laø choã döïa cuûa cheá ñoä phong kieán) thì quyeàn lôïi 
cuûa hoï gaén vôùi cheá ñoä phong kieán, neân caùch maïng chæ caûn trôû hoï maø thoâi, vì theá, hoï ra 
söùc ñaáu tranh, choáng phaù caùch maïng. 
Ngöôïc laïi, quan heä saûn xuaát phong kieán laïc haäu chæ caûn trôû söï kinh doanh laøm 
giaøu cuûa tö saûn vaø quyù toäc môùi neân hoï coù yù chí ñaáu tranh. 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 82 
Döôùi cheá ñoä cuõ, giai caáp noâng daân phaân hoùa thaønh nhieàu boä phaän, tuy vaäy, ña 
phaàn hoï vaãn bò boùc loät naëng neà bôûi giai caáp thoáng trò neân ñaïi ña soá noâng daân coù yù chí 
vaø saün saøng chieán ñaáu, hoï ñoùng vai troø thuùc ñaåy cuoäc caùch maïng ñi ñeán thaéng lôïi. 
 Nhaän xeùt veà vieäc laøm baøi taäp cuûa hoïc sinh: 
Hoïc sinh hai lôùp haàu nhö chöa quen vôùi vieäc laøm baøi taäp lòch söû, nhöng haàu heát 
hoïc sinh ñeàu raát coá gaéng laøm baøi döôùi söï höôùng daãn cuûa giaùo vieân, caùc em ñeàu noäp 
baøi ñuùng giôø vaøo ngaøy hoâm sau. Ñoái vôùi nhöõng baøi taäp ñöôïc söû duïng trong quaù trình 
tieáp thu kieán thöùc môùi, hoïc sinh ñeàu haêng haùi tham gia traû lôøi. 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 83 
IV. KEÁÁT QUAÛÛ THÖÏÏC NGHIEÄÄM 
1. Keát quaû cuûa 2 lôùp 10 Hoùa-10 Toaùn 
Keát quaû thu ñöôïc thoâng qua ñieåm soá laøm baøi kieåm tra cuûa hoïc sinh (laáy troøn soá) 
 10 Toaùn 
( Lôùp thöïc nghieäm) 
10 Hoùa 
(Lôùp ñoái chöùng) 
Soá hoïc sinh Tyû leä % Soá hoïc sinh Tyû leä % 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
0 
0 
0 
4 
8 
9 
5 
0 
0 
0 
0 
15,38 
30,77 
34,62 
19,23 
0 
3 
4 
4 
5 
6 
8 
2 
0 
9,37 
12,5 
12,5 
15,63 
18,75 
25 
6,25 
0 
Keát quaû thu ñöôïc töø xeáp loaïi ñieåm cuûa hoïc sinh 
Lôùp 10 Toaùn 
ÑIEÅM SOÁ LÖÔÏNG HOÏC SINH XEÁP LOAÏI TYÛ LEÄ % 
X<5 
5=<X<=6 
6<X<8 
8=<X<9 
9=<X<=10 
0 
4 
8 
9 
5 
YEÁU 
TB 
Khaù 
Gioûi 
XS 
0 
15,38 
30,77 
34,62 
19,23 
Lôùp 10 Hoùa 
ÑIEÅM SOÁ LÖÔÏNG HOÏC SINH XEÁP LOAÏI TYÛ LEÄ % 
X<5 
5=<X<=6 
6<X<8 
8=<X<9 
9=<X<=10 
7 
9 
6 
8 
2 
YEÁU 
TB 
Khaù 
Gioûi 
XS 
21,875 
28,125 
18,75 
25 
6,25 
 Lôùp
p 
Ñieåm 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 84 
Keát quaû ñieåm trung bình cuûa 2 lôùp (laøm troøn soá) 
LÔÙP ÑIEÅM TRUNG BÌNH 
10Toaùn 8 (7,57) 
10Hoùa 6 (6,19) 
2. Keát quaû thu ñöôïc cuûa 2 lôùp 10A1-10A3 
Keát quaû thu ñöôïc thoâng qua ñieåm soá laøm baøi kieåm tra cuûa hoïc sinh (laáy troøn soá) 
 Lôùp 10A1 
(Thöïc nghieäm) 
Lôùp 10A3 
(Ñoái chöùng) 
Soá hoïc sinh Tyû leä % Soá hoïc sinh Tyû leä % 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
0 
0 
2 
26 
7 
9 
2 
0 
0 
4,35 
56,52 
15,22 
19,57 
4,35 
4 
2 
12 
13 
11 
9,52 
4,76 
28,57 
30,95 
26,2 
Keát quaû thu ñöôïc töø xeáp loaïi ñieåm cuûa hoïc sinh 
Lôùp 10A1 
ÑIEÅM SOÁ LÖÔÏNG HOÏC SINH XEÁP LOAÏI TYÛ LEÄ % 
X<5 
5=<X<=6 
6<X<8 
8=<X<9 
9=<X<=10 
0 
2 
26 
7 
11 
Yeáu 
TB 
Khaù 
Gioûi 
XS 
0 
4,35 
56,52 
15,22 
23,91 
Lôùp 10A3 
ÑIEÅM SOÁ LÖÔÏNG HOÏC SINH XEÁP LOAÏI TYÛ LEÄ % 
X<5 
5=<X <=6 
6<X<8 
8=<X<9 
9=<X<=10 
4 
14 
13 
11 
Yeáu 
TB 
Khaù 
Gioûi 
XS 
9,52 
33,33 
30,95 
26,2 
Lôùp 
Ñieåm 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 85 
Keát quaû ñieåm trung bình cuûa 2 lôùp (laøm troøn soá) 
LÔÙP ÑIEÅM TRUNG BÌNH 
10A1 8 (7,6) 
10A3 6 (6,6) 
 Nhaän xeùt qua keát quaû thöïc nghieäm: 
Caùc baûng soá lieäu treân cho ta moät vaøi nhaän xeùt: 
Ñieåm soá maø hoïc sinh ñaït ñöôïc ôû lôùp thöïc nghieäm toát hôn so vôùi lôùp ñoái chöùng: 
- ÔÛ 10 Toaùn (lôùp thöïc nghieäm) vaø lôùp 10 Hoùa (lôùp ñoái chöùng): 
+ Lôùp 10 Toaùn khoâng coù ñieåm döôùi 5, trong khi lôùp 10 Hoùa coù 7 hoïc sinh chieám 
tæ leä 21,88%. 
 + Ñieåm thaáp nhaát cuûa lôùp 10 Toaùn laø ñieåm 6, trong khi lôùp 10 Hoùa thaáp nhaát laø 
3 ñieåm 
+ Soá hoïc sinh ñaït ñieåm gioûi vaø xuaát saéc cuûa lôùp 10 Toaùn laø 14 hoïc sinh so vôùi 
10 hoïc sinh cuûa lôùp 10 Hoùa 
+ Xeáp loaïi theo ñieåm thì lôùp 10 Toùan khoâng coù hoïc sinh xeáp loaïi yeáu, trong khi 
lôùp 10 Hoùa laø 21,88%, tæ leä hoïc sinh ñaït ñieåm xuaát saéc ôû lôùp thöïc nghieäm laø 19,23%, 
lôùp ñoái chöùng laø 6,25% 
+ Ñieåm trung bình cuûa lôùp thöïc nghieäm laø 7,57; lôùp ñoái chöùng laø 6,19, töùc laø lôùp 
thöïc nghieäm cao hôn 1,5 ñieåm 
- Lôùp thöïc nghieäm 10A1 vaø lôùp ñoái chöùng 10A3: 
+ Lôùp 10A1 khoâng coù hoïc sinh ñaït ñieåm döôùi 5, coøn ôû lôùp 10A3 coù 4 hoïc sinh 
+ Lôùp 10A1 coù toång coäng 11 hoïc sinh ñaït ñieåm 9, 10; trong khi lôùp 10A3 ñieåm 
cao nhaát chæ laø ñieåm 8 
+ Tæ leä hoïc sinh xeáp loaïi gioûi vaø xuaát saéc ôû lôùp thöïc nghieäm laø 15,22% vaø 
23,91%, ôû lôùp ñoái chöùng khoâng coù hoïc sinh xeáp loaïi gioûi, xuaát saéc 
+ Ñieåm trung bình cuûa lôùp 10A1 laø 7,6 ñieåm cao hôn lôùp 10A3 laø 6,6 ñieåm 
Qua ñoù, chuùng ta thaáy raèng trình ñoä tieáp thu cuûa lôùp thöïc nghieäm toát hôn so vôùi 
lôùp ñoái chöùng, baèng chöùng laø trong baøi kieåm tra nhanh coù nhieàu hình thöùc: traéc 
nghieäm, traû lôøi Ñ-S, ñieàn khuyeát, vaø töï luaän, ñoøi hoûi hoïc sinh phaûi naém ñöôïc baøi vaø 
hieåu ñöôïc vaán ñeà. Trong ñoù, coù caâu 6 laø caâu töï luaän yeâu caàu hoïc sinh khoâng chæ naém 
ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa caùch maïng Anh laø khoâng trieät ñeå, ñoàng thôøi phaûi giaûi thích ñöôïc 
khoâng trieät ñeå ôû ñieåm naøo vaø haàu heát nhöõng hoïc sinh ñaït ñieåm cao ñeàu laø nhöõng em 
traû lôøi ñöôïc caâu hoûi töï luaän naøy 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 86 
Töø nhöõng keát quaû naøy, ngöôøi vieát nhaän thaáy vieäc vaän duïng baøi taäp nhaän thöùc 
trong daïy hoïc lòch söû ôû tröôøng phoå thoâng taêng cöôøng hoïat ñoäng nhaän thöùc tích cöïc cuûa 
hoïc sinh, ñem laïi keát quaû hoïc taäp cao hôn so vôùi caùch daïy thoâng thöôøng. 
V. ÖU ÑIEÅÅM, HAÏÏN CHEÁÁ CUÛÛA VIEÄÄC SÖÛÛ DUÏÏNG BAØØI TAÄÄP NHAÄÄN THÖÙÙC 
TRONG DAÏÏY HOÏÏC LÒCH SÖÛÛ ÔÛÛ TRÖÔØØNG PHOÅÅ THOÂÂNG. 
V.1. Öu ñieååm: 
Vieäc söû duïng baøi taäp nhaän thöùc buoäc hoïc sinh phaûi tö duy nhieàu hôn, kích thích 
boä naõo hoïat ñoäng giuùp caùc em naém vöõng kieán thöùc hôn, bôûi nhö Ton-xtoi ñaõ noùi “Kieán 
thöùc chæ thöïc söï laø kieán thöùc khi naøo noù laø thaønh quaû cuûa tö duy chöù khoâng phaûi cuûa trí 
nhôù”25 . 
Vôùi dung löôïng kieán thöùc caàn truyeàn ñaït laø raát nhieàu trong khi thôøi gian laïi coù 
haïn, vì vaäy ñoøi hoûi khoâng chæ giaùo vieân maø hoïc sinh cuõng caàn phaûi hoaït ñoäng tích cöïc 
hôn trong vieäc naém kieán thöùc. Söû duïng baøi taäp nhaän thöùc taïo ñieàu kieän cho hoïc sinh coù 
söï chuaån bò baøi tröôùc ôû nhaø cuõng nhö baøi taäp ñeå laøm sau moät tieát hoïc, ñoàng thôøi giaùo 
vieân cuõng deã daøng hôn trong khaâu höôùng daãn hoïc sinh ñi saâu tìm hieåu phaàn troïng taâm 
cuûa baøi. 
Söû duïng baøi taäp nhaän thöùc cuõng giuùp hoïc sinh reøn luyeän caùc kyõ naêng nhö: kyõ 
naêng phaân tích, toång hôïp, kyõ naêng thaûo luaän nhoùm, kyõ naêng noùi tröôùc lôùp, ... 
Khoâng khí lôùp hoïc seõ sinh ñoäng hôn, seõ coù raát ít caûnh thaày giaûng- troø ghi, thay 
vaøo ñoù laø caûnh trao ñoåi giöõa thaày- troø, troø- troø. 
V.2. Haïïn cheáá 
Vieäc soïan thaûo baøi taäp nhaän thöùc ñoøi hoûi giaùo vieân phaûi boû ra raát nhieàu thôøi 
gian, nghieân cöùu saùch giaùo khoa vaø caû nhöõng taøi lieäu tham khaûo coù lieân quan, soaïn 
khoâng chæ moät, hai baøi maø soaïn thaønh moät heä thoáng, moät khoùa trình ñeå hoïc sinh quen 
daàn vôùi vieäc laøm caùc baøi taäp naøy. Giaùo vieân khoâng chæ soaïn caùc baøi taäp treân lôùp maø 
coøn caùc baøi taäp veà nhaø, baøi taäp vôùi ñoä khoù vöøa ñuû vöøa coù theå kích thích tö duy hoïc sinh 
nhöng khoâng gaây ra caûm giaùc “lo sôï” ñoái vôùi hoïc sinh khi phaûi giaûi baøi taäp, baøi taäp 
phaûi phong phuù, ña daïng ñeå khoâng gaây ra caûm giaùc “ngaùn” ôû hoïc sinh. 
ÔÛ moãi lôùp, trình ñoä hoïc sinh laø khaùc nhau neân giaùo vieân cuõng caàn coù nhöõng 
caùch höôùng daãn khaùc nhau, giaùo vieân phaûi suy nghó veà vieäc neân ñöa baøi taäp nhaän thöùc 
25
 I.F.Kharlamop (Ñoã Thò Trang, Nguyeãn Ngoïc Quang dòch), 1978. Phaùt huy tính tích cöïc hoïc taäp cuûa hoïc sinh 
nhö theá naøo. NXBGD, tr.18 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 87 
vaøo luùc naøo laø thích hôïp nhaát, phaùt huy tö duy hoïc sinh moät caùch toát nhaát, möùc ñoä chæ 
daãn cuûa giaùo vieân laø vöøa ñuû ñeå hoïc sinh vaãn phaùt huy toát tính tö duy ñoäc laäp cuûa mình. 
Vieäc kieåm tra baøi laøm cuûa hoïc sinh cuõng laø moät khoù khaên bôûi thôøi gian treân lôùp 
laø khoâng nhieàu, nhöng nhaát thieát phaûi kieåm tra. Vì vaäy, giaùo vieân buoäc phaûi taän duïng 
nhöõng giôø oân taäp hay nhöõng phuùt kieåm tra ñaàu giôø ñeå kieåm tra, söûa baøi cho caùc em. 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 88 
KEÁÁT LUAÄÄN 
Boä moân lòch söû coù yù nghóa quan troïng trong vieäc giaùo duïc hoïc sinh, phaùt trieån 
naêng löïc nhaän thöùc vaø haønh ñoäng cho hoïc sinh ôû tröôøng phoå thoâng. Nhöng tröôùc ñaây, 
moân Söû vaãn bò coi laø moân phuï, hoïc söû chæ caàn trí nhôù, khoâng caàn tö duy, hoïc söû chæ hoïc 
lyù thuyeát khoâng coù baøi taäp. Tuy nhieân, nhöõng naêm gaàn ñaây, vieäc daïy-hoïc söû ñang laø 
vaán ñeà ñöôïc caû xaõ hoäi quan taâm bôûi keát quaû keùm coûi cuûa hoïc sinh trong caùc kì thi 
tuyeån sinh Ñaïi hoïc, Cao ñaúng. Ñieàu naøy xuaát phaùt töø nhieàu nguyeân nhaân: coù theå do 
hoïc sinh khoâng höùng thuù, hoïc sinh hoïc leäch tuû, coù theå do giaùo vieân khoâng ñoåi môùi 
phöông phaùp, vaãn laø kieåu daïy “thaày ñoïc-troø cheùp”. Noùi chung, baùo chí ñaõ neâu ra raát 
nhieàu nguyeân nhaân daãn ñeáán tình traïng ñoù, vaø vaán ñeà baây giôø laø khaéc phuïc tình hình ñoù 
nhaèm naâng cao chaát löôïng daïy-hoïc. 
Hoïc taäp laø moät quaù trình nhaän thöùc, ñöôïc thöïc hieän döôùi söï höôùng daãn cuûa giaùo 
vieân, nhöng ñaây chæ laø nhöõng yeáu toá beân ngoaøi, coøn yeáu toá quyeát ñònh ñeán hieäu quaû 
cuûa vieäc daïy hoïc ñoù laø söï hoïat ñoäng tích cöïc nhaèm chieám lónh tri thöùc cuûa hoïc sinh. 
Hoaït ñoäng nhaän thöùc cuûa hoïc sinh cuõng coù nhöõng ñieåm töông ñoàng vôùi hoïat ñoäng cuûa 
caùc nhaø khoa hoïc tìm ra kieán thöùc môùi: caû hai ñeàu laø hoaït ñoäng nhaän thöùc, ñeàu mang 
tính chaát khaùm phaù, neáu laø nhaø khoa hoïc thì ñoù laø nhöõng khaùm phaù cho xaõ hoäi, vôùi hoïc 
sinh ñoù laø nhöõng khaùm phaù ñoái vôùi ngöôøi hoïc, cho duø ñoù laø “khaùm phaù laïi”. Maët khaùc 
quaù trình nhaän thöùc cuûa hoïc sinh ñöôïc deã daøng hôn khi tieáp xuùc vôùi taøi lieäu ñöôïc gia 
coâng veà maët sö phaïm, vaø ñöôïc giaùo vieân höôùng daãn, tuy nhieân ñeå ñi ñeán nhöõng khaùm 
phaù ñoù caû hai ñeàu phaûi hao toán moät naêng löôïng thaàn kinh nhaát ñònh. 
Hieän nay, daïy hoïc theo xu höôùng tích cöïc hoùa hoaït ñoäng nhaän thöùc cuûa hoïc sinh 
ñang ñöôïc ñeà cao, phöông phaùp daïy hoïc tích cöïc phaùt huy ñöôïc trí tueä, tö duy, oùc 
thoâng minh cuûa hoïc sinh, caùch daïy naøy seõ khôi gôïi, kích thích ngöôøi hoïc suy nghó, tìm 
toøi, vaø phaùt huy tö duy ñeán möùc cao nhaát. Daïy hoïc theo höôùng tích cöïc hoùa taïo cô hoäi 
phaùt huy trí tueä cuûa taäp theå, vì hoïc sinh phaûi suy nghó, hôïp taùc vôùi baïn beø ñeå tìm ra 
kieán thöùc. 
Vieäc söû duïng baøi taäp nhaän thöùc trong daïy hoïc lòch söû phaùt huy tính tích cöïc cuûa 
hoïc sinh, baøi taäp ñaët hoïc sinh tröôùc maâu thuaãn caàn giaûi quyeát giöõa ñieàu ñaõ bieát-chöa 
bieát, töø ñoù kích thích tö duy, thuùc ñaåy boä naõo hoïc sinh hoaït ñoäng. Ñoàng thôøi trong quaù 
trình tìm ra ñaùp aùn, hoïc sinh ñöôïc trao ñoåi vôùi nhau, ngoân ngöõ ñöôïc phaùt trieån, khaû 
naêng dieãn ñaït ngaøy caøng hoaøn thieän hôn, khoâng khí lôùp hoïc seõ soâi noåi hôn, khoâng coøn 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 89 
caûnh thaày giaùo “ñoäc thoaïi”, hoïc sinh im laëng laéng nghe, maø seõ laø nhöõng buoåi trao ñoåi 
giöõa thaày-troø, troø-troø. Baøi taäp nhaän thöùc vaø caâu hoûi ñeàu ñöôïc söû duïng trong daïy hoïc 
nhöng caâu hoûi chæ trôû thaønh baøi taäp nhaän thöùc khi noù bao haøm trong noù “tính vaán ñeà” 
maø vôùi kieán thöùc, phöông phaùp hieän taïi, hoïc sinh khoâng theå giaûi quyeát. Theo xu höôùng 
ñoåi môùi nhö hieän nay, vieäc söû duïng nhöõng caâu hoûi döôùi daïng baøi taäp nhaän thöùc, vaø caùc 
baøi taäp nhaän thöùc trong daïy hoïc ngaøy caøng ñöôïc khuyeán khích, do ñoù vieäc bieân soaïn 
baøi taäp nhaän thöùc duøng trong daïy hoïc cuõng laø moät vaán ñeà ñaùng quan taâm, ñoøi hoûi coâng 
söùc, thôøi gian cuûa giaùo vieân raát nhieàu. Khi bieân soaïn baøi taäp nhaän thöùc duøng trong daïy 
hoïc caàn ñaûm baûo caùc yeâu caàu sau: phaûi baùm saùt noäi dung, chöông trình saùch giaùo 
khoa; baøi taäp ñi vaøo kieán thöùc troïng taâm cuûa baøi, baøi taäp phaûi ña daïng, phong phuù, coù 
tính haáp daãn ñoái vôùi hoïc sinh, phaûi hoaøn chænh veà noäi dung vaø hình thöùc. Töø nhöõng yeâu 
caàu naøy, ta ñeà ra nguyeân taéc cuõng nhö quy trình bieân soaïn, quy trình söû duïng heä thoáng 
baøi taäp nhaän thöùc. 
Ñeà taøi nghieân cöùu vieäc xaây döïng vaø söû duïng baøi taäp nhaän thöùc trong daïy hoïc 
lòch söû (Phaàn ba: Lòch söû theá giôùi caän ñaïi-Chöông I: Caùc cuoäc caùch maïng tö saûn töø 
giöõa theá kyû XVI ñeán cuoái theá kyû XVIII) vaø tieán haønh thöïc nghieäm taïi tröôøng thöïc taäp 
laø tröôøng THPT chuyeân Löông Theá Vinh-Ñoàng Nai. Ngöôøi vieát ñaõ coá gaéng soaïn thaûo 
caùc baøi taäp nhaän thöùc duøng trong giaûng daïy caùc cuoäc caùch maïng tö saûn, ñaõ neâu ra yeâu 
caàu veà noäi dung vaø phöông phaùp höôùng daãn hoïc sinh laøm baøi, caùc baøi taäp nhaän thöùc 
cuõng ñaõ ñi vaøo troïng taâm cuûa baøi, vaøo caùc kieán thöùc cô baûn, ñaûm baûo cho hoïc sinh 
naém ñöôïc söï kieän, nhaân vaät, hình thaønh khaùi nieäm, ruùt ra quy luaät lòch söû. Chuùng toâi 
cuõng ñaõ tieán haønh thöïc nghieäm, kieåm tra hieäu quaû cuõng nhö tính khaû thi cuûa vieäc söû 
duïng baøi taäp nhaän thöùc trong daïy hoïc lòch söû, quaù trình thöïc nghieäm ñöôïc tieán haønh ôû 
2 lôùp (1 lôùp chuyeân töï nhieân, 1 lôùp khoâng chuyeân), keát quaû thu ñöôïc raát khaû quan, khaû 
naêng tieáp thu baøi ôû lôùp thöïc nghieäm cao hôn lôùp ñoái chöùng, khoâng khí hoïc taäp soâi ñoäng 
hôn. Keát quaû naøy cho pheùp ngöôøi vieát ñeà cao bieän phaùp söû duïng baøi taäp nhaän thöùc 
trong daïy hoïc lòch söû nhaèm naâng cao trình ñoä hoïc sinh, kích thích tö duy caùc em phaùt 
trieån. 
Tuy nhieân, duø ñaõ coá gaéng nhöng vieäc bieân soaïn baøi taäp nhaän thöùc vaãn coøn 
nhieàu thieáu soùt. Ñeà taøi môùi chæ ñi vaøo caùc cuoäc caùch maïng tö saûn thuoäâc theá giôùi caän 
ñaïi lôùp 10 (caùch maïng tö saûn Haø Lan, Anh, chieán tranh giaønh ñoäc laäp cuûa thuoäc ñòa 
Anh ôû Baéc Myõ, caùch maïng tö saûn Phaùp, thoáng nhaát Ñöùc, Italia, noäi chieán Myõ) maø chöa 
coù ñieàu kieän nghieân cöùu caûi caùch Minh Trò ôû Nhaät, caûi caùch noâng noâ Nga-ñaây ñeàu laø 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 90 
caùc cuoäc caùch maïng tö saûn nhöng dieãn ra döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau, ñeå cho hoïc 
sinh coù ñöôïc moät heä thoáng kieán thöùc veà caùc cuoäc caùch maïng tö saûn. 
Vôùi nhöõng haïn cheá treân, ngöôøi vieát seõ tieáp tuïc noã löïc ñeå khaéc phuïc vaø neáu coù 
ñieàu kieän seõ tìm caùch nghieân cöùu saâu hôn caùc vaán ñeà nhö: soaïn thaûo baøi taäp nhaän thöùc 
phuø hôïp vôùi töøng trình ñoä hoïc sinh, töø hoïc sinh yeáu ñeán hoïc sinh gioûi, nghieân cöùu caùch 
bieân soaïn vaø höôùng daãn laøm baøi taäp nhaän thöùc sao cho coù hieäu quaû, tìm hieåu baøi taäp 
nhaän thöùc ñöôïc duøng trong caùc baøi ngoaïi khoùa. 
Ñoù laø nhöõng döï ñònh cho töông lai. Hieän taïi, vôùi ñeà taøi “Xaây döïng vaø söû duïng 
baøi taäp nhaän thöùc trong daïy hoïc lòch söû tröôøng phoå thoâng nhaèm goùp phaàn naâng cao 
chaát löôïng boäâ moân (Phaàn ba: Lòch söû theá giôùi caän ñaïi-Chöông I: Caùc cuoäc caùch maïng 
tö saûn töø giöõa theá kyû XVI ñeán cuoái theá kyû XVIII, chöông trình Lòch söû lôùp 10, ban cô 
baûn) vôùi nhöõng cô sôû lyù luaän vaø keát quaû thöïc nghieäm cho thaáy nhöõng öu ñieåm cuûa vieäc 
söû duïng baøi taäp nhaän thöùc trong daïy hoïc Lòch söû ôû tröôøng phoå thoâng laø khoâng theå phuû 
nhaän. 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 91 
PHUÏÏ LUÏÏC 
Hoï vaø teân: 
Lôùp: 
ÑEÀ KIEÅM TRA 
A. Em haõy khoanh troøn nhöõng caâu traû lôøi ñuùng 
1. Quan heä saûn xuaát tö baûn chuû nghóa xaâm nhaäp vaøo neàn kinh teá nöôùc Anh ñaàu 
tieân ôû lónh vöïc naøo? 
a. Noâng nghieäp 
b. Coâng nghieäp 
c. Thuû coâng nghieäp 
d. Thöông nghieäp 
2. Tröôùc khi caùch maïng buøng noå, Haø Lan laø thuoäc ñòa cuûa nöôùc naøo? 
a. Anh 
b. Phaùp 
c. Taây Ban Nha 
d. Boà Ñaøo Nha 
3. Söï kieän naøo ñaùnh daáu caùch maïng tö saûn Anh ñaït ñeán ñænh cao? 
a. 1645, chieán thaéng Neâ-dô-bi 
b. Saclo I bò xöû töû 
c. 1653, cheá ñoä ñoäc taøi cuûa Cromwell 
d. 1688, neàn quaân chuû laäp hieán thaønh laäp 
B. Ghi ÑUÙNG (Ñ) hoaëc SAI (S) tröôùc caùc caâu sau ñaây khi noùi veà “Tình hình nöôùc 
Anh tröôùc caùch maïng” 
a. Theá kæ XVII, Anh coù neàn kinh teá phaùt trieån nhaát Chaâu AÂu 
b. Saclô I cai trò ñoäc ñoaùn 
c. Xaõ hoäi Anh phaân hoùa thaønh 2 phe ñoái laäp: quyù toäc phong kieán phaûn ñoäng- 
quyù toäc môùi, tö saûn, noâng daân, bình daân thaønh thò 
d. Ñaëc ñieåm noåi baät cuûa kinh teá Anh laø noâng nghieäp laïc haäu 
e. Ngoaïi thöông phaùt trieån (keå caû buoân baùn noâ leä da ñen vaø cöôùp bieån) 
f. Laõnh ñaïo caùch maïng tö saûn Anh laø giai caáp tö saûn vaø quyù toäc 
C. Ñieàn vaøo choã troáng: 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 92 
- Cheá ñoä quaân chuû laäp hieán laø cheá ñoä 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
- Sau khi caùch maïng thaønh coâng, giai caáp caàm quyeàn ôû nöôùc Anh laø 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
 D. Taïi sao CMTS Anh khoâng trieät ñeå? Giaûi thích vaø chöùng minh? 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 93 
TAØØI LIEÄÄU THAM KHAÛÛO 
1. Nguyeãn Ngoïc Baûo (CB), 2005, Lyù luaän daïy hoïc ôû tröôøng THCS, NXB ÑHSP. 
2. Leâ Vieát Bình, 2/2005, Baøi taäp nhaän thöùc lòch söû: Khaùi nieäm vaø yù nghóa cuûa 
noù trong daïy hoïc lòch söû ôû tröôøng phoå thoâng, Taïp chí giaùo duïc. 
3. Nguyeãn Thò Coâi, 2006, Caùc con ñöôøng, bieän phaùp naâng cao hieäu quaû daïy hoïc 
lòch söû ôû tröôøng phoå thoâng, NXB ÑHSP. 
4. N.G.Dairi, 1978, Chuaån bò giôø hoïc lòch söû nhö theá naøo, NXBGD. 
5. Thaùi Trí Duõng, Baøi giaûng Taâm lyù hoïc, Löu haønh noäi boä. 
6. Tieàn Thöøa Ñaùn-Höùa Khieát Minh, 2005, Thoâng söû nöôùc Anh, NXB lao ñoäng 
xaõ hoäi. 
7. Ñaëng Vaên Ñöùc-Nguyeãn Thu Haèng, 2007, Phöông phaùp daïy hoïc ñòa lyù theo 
höôùng tích cöïc, NXBÑHSP. 
8. I.F.Kharlamop (Ñoã Thò Trang, Nguyeãn Ngoïc Quang dòch), 1978, Phaùt huy 
tính tích cöïc hoïc taäp cuûa hoïc sinh nhö theá naøo, NXBGD. 
9. Phan Theá Kim, 1997, Phaùt trieån naêng löïc nhaän thöùc vaø giaùo duïc haønh ñoäng 
cho hoïc sinh-qua vieäc daïy hoïc lòch söû ôû tröôøng THPT, TP.HCM. 
10. Ñaëng Vaên Hoà, 2001, Baøi taäp lòch söû ôû tröôøng phoå thoâng, Hueá. 
11. I.Ia.Lerner (Nguyeãn Cao Luõy, Vaên Chu dòch), Baøi taäp nhaän thöùc, Boä giaùo 
duïc-Vieän chöông trình phöông phaùp. 
12. Phan Ngoïc Lieân-Trònh Tuøng-Nguyeãn Thò Coâi-Traàn Vónh Töôøng (ñoàng CB), 
2002, Moät soá chuyeân ñeà phöông phaùp daïy hoïc lòch söû, NXBÑHQG Haø Noäi. 
13. Phan Ngoïc Lieân (CB), 2008, Lòch söû theá giôùi caän ñaïi (Taäp 1), NXBÑHSP 
14. Phan Ngoïc Lieân-Traàn Vaên Trò (chuû bieân), 2004, Phöông phaùp daïy hoïc lòch 
söû, NXBGD. 
15. Phan Troïng Ngoï, 2005, Daïy hoïc vaø phöông phaùp daïy hoïc trong nhaø tröôøng, 
NXBÑHSP 
16. Haø Theá Ngöõ, 2001, Giaùo duïc hoïc-moät soá vaán ñeà lyù luaän vaø thöïc tieãn, NXB 
ÑHQG Haø Noäi. 
17. Vuõ Döông Ninh-Nguyeãn Vaên Hoàng, 2006, Lòch söû theá giôùi caän ñaïi, 
NXBGD. 
18. V.Okon, 1976, Nhöõng cô sôû cuûa daïy hoïc neâu vaán ñe à, NXBGD Haø Noäi. 
Khoùa luaän toát nghieäp GVHD: Th.S Ñaøo Thò Moäng Ngoïc 
SVTH: Traàn Thò Thuøy Dung Trang 94 
19. Leâ Vinh Quoác, 2008, Caùc yeáu toá cô baûn trong quaù trình giaùo duïc hieän ñaïi vaø 
vaán ñeà ñoåi môùi daïy hoïc ôû Vieät Nam, ÑHSP TP.HCM. 
20. Nguyeãn Xuaân Thöùc, 2007, Giaùo trình taâm lyù hoïc ñaïi cöông, NXBÑHSP. 
21. Thaùi Duy Tuyeân, 1998, Nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa giaùo duïc hoïc hieän ñaïi, 
NXBGD. 
22. Trònh Ñình Tuøng, 2005, Heä thoáng caùc phöông phaùp daïy hoïc lòch söû ôû tröôøng 
THCS, NXBÑHSP. 
23. Hoäi giaùo duïc lòch söû, 1996, Ñoåi môùi vieäc daïy, hoïc laáy “hoïc sinh laøm trung 
taâm”, ÑHQG Haø Noäi. 
24. Nhieàu taùc giaû, 1989, Hai traêm naêm caùch maïng Phaùp (1789-1989), Ban khoa 
hoïc xaõ hoäi Thaønh uûy TP.HCM. 
25. Boä giaùo duïc vaø ñaøo taïo, 2009, Giaùo trình nhöõng nguyeân lyù cô baûn cuûa chuû 
nghóa Maùc-Lenin, NXBCTQ. 
26. Luaät Giaùo duïc, 2005, NXB Lao ñoäng. 
27. Vieän ngoân ngöõ, 2007, Töø ñieån Tieáng Vieät, NXB Töø ñieån Baùch khoa. 
            Các file đính kèm theo tài liệu này:
tranthithuydung.pdf