Khóa luận Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường Mỹ - Thực trạng và giải pháp thúc đẩy tăng trưởng

Mục lục Lời mở đầu 6 Chương I: Khái quát về thị trường Mỹ và những yêu cầu đặt ra đối với hàng thủy sản Việt Nam khi xuất khẩu sang Mỹ. 8 I. Khái quát về thị trường Mỹ 8 1. Giới thiệu về thị trường Mỹ. 8 1.1 Điều kiện tự nhiên- xã hội: 8 1.2 Giá trị văn hoá, lối sống: 9 1.3 Thị hiếu của người tiêu dùng: 10 1.4 Kinh tế. 11 2.Thị trường thuỷ sản Mỹ. 13 2.1 Nhu cầu, thị hiếu tiêu dùng thủy sản trên thị trường Mỹ. 14 2.2 Tình hình khai thác, nuôi trồng và chế biến thủy sản của Mỹ. 16 2.3 Hệ thống kênh phân phối sản phẩm thủy sản trên thị trường Mỹ. 17 2.4 Tình hình xuất nhập khẩu thủy sản của Mỹ. 20 II. Các quy định liên quan đến việc nhập khẩu thủy sản. 25 1. Luật thuế quan và hải quan 25 1.1 Hệ thống thuế quan 25 1.2 Quy chế thương mại bình thường (NTR) 26 1.2 Chế độ ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP) 27 2.Luật bồi thường thương mại. 27 2.1 Luật thuế chống bán phá giá 28 2.2 Luật thuế đối kháng 29 3.Quyền hạn chế nhập khẩu theo luật môi trường 29 3.1 Luật bảo vệ Động vật biển có vú 1972 (MMPA): 29 3.2 Điều 609 của Luật Chung của Mỹ 101-162: 29 3.3 Điều 8 của Luật bảo vệ của Fishermen năm 1976, được sửa đổi thành Luật sửa đổi bổ sung Pelly: 29 3.4 Luật cưỡng chế đánh bắt cá bằng lưới nổi ngoài khơi: 30 4.Luật chống khủng bố sinh học. 30 5.Các hàng rào khác trong buôn bán thủy sản. 30 5.1 Hàng rào kỹ thuật (TBT): 31 5.2 Hàng rào an toàn thực phẩm và an toàn vệ sinh thú y (SPS). 31 5.3 Bộ tiêu chuẩn HACCP: 32 6.Quy định về nhãn hàng hoá. 33 Chương II: Thực trạng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vào thị trường Mỹ. 34 I. Tổng quan về tình hình xuất khẩu thủy sản của Việt Nam trong những năm gần đây. 34 1. Tình hình chung về kim ngạch xuất khẩu thủy sản. 34 2 Cơ cấu các mặt hàng thủy sản xuất khẩu. 37 3.Chất lượng và giá cả hàng thủy sản xuất khẩu. 39 4.Các đối tác xuất khẩu thủy sản chính. 42 II. Thực trạng xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị trường Mỹ. 48 1. Kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ. 48 2. Cơ cấu mặt hàng thủy sản xuất khẩu. 51 4. Khả năng cạnh tranh của hàng thủy sản Việt Nam trên thị trường Mỹ. 55 4. Phương thức xuất khẩu thủy sản. 61 5. Đánh giá những thành công, tồn tại của hoạt động xuất khẩu thủy sản sang thị trường Mỹ. 62 5.1 Thành công, thuận lợi. 62 5.2 Tồn tại, khó khăn. 63 III. Bài học pháp lý rút ra từ cuộc chiến thương mại catfish. 65 Chương III: phương hướng và giải pháp nhằm tăng cường xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào thị trường Mỹ. 70 I. Định hướng phát triển xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. 70 1.Quan điểm, mục tiêu và phương hướng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam từ nay đến năm 2010. 70 1.1 Quan điểm. 70 1.2 Phương hướng. 71 1.3 Mục tiêu. 72 II. Định hướng cụ thể với thị trường Mỹ. 74 III. Một số giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cường hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vào thị trường Mỹ. 77 1. Nhóm giải pháp đối với các Bộ, Ban, Ngành có liên quan. 77 1.1. Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại để quảng bá sản phẩm thủy sản Việt Nam trên thị trường Mỹ. 77 1.2. Tăng cường quản lý, giám sát hoạt động nuôi trồng, đánh bắt thủy sản trên cả nước nhằm duy trì các nguồn lợi thủy sản. 79 1.3 áp dụng khoa học công nghệ hiện đại để tạo nguồn hàng cho hoạt động xuất khẩu thủy sản. 80 1.4 Đầu tư phát triển nguồn nhân lực nhằm tạo tiền đề cho hoạt động xuất khẩu thủy sản. 81 1.5 áp dụng các chính sách vốn, tài chính, tín dụng để khuyến khích các doanh nghiệp trong nước xuất khẩu sang thị trường Mỹ. 82 1.6 Tăng cường công tác quản lý chất lượng hàng thủy sản xuất khẩu. 83 2 Nhóm giải pháp đối với các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam. 84 2.1 Nghiên cứu và nắm vững hệ thống luật pháp của Mỹ. 84 2.2 Phát triển các hoạt động marketing quốc tế. 86 2.3 Đa dạng hoá các mặt hàng xuất khẩu nhằm thoả mãn tốt nhất nhu cầu và thị hiếu của người tiêu dùng Mỹ. 87 2.4 Thực hiện tốt chương trình HACCP để đảm bảo chất lượng hàng thủy sản xuất khẩu. 88 2.5 Chú trọng đăng ký nhãn hiệu và xây dựng thương hiệu cho sản phẩm xuất khẩu của doanh nghiệp mình. 90 2.6 Đa dạng hoá các phương thức xuất khẩu, thực hiện liên doanh liên kết trong xuất khẩu thủy sản sang thị trường Mỹ. 91 Kết luận 94 Tài liệu tham khảo. 95 Phụ lục 1: Mức tiêu thụ 10 loại thủy sản được ưa chuộng nhất trên thị trường Mỹ 99 Phụ lục 2: Ngoại thương thủy sản Mỹ giai đoạn 1998-2002 99 Phụ lục 3: Biểu thuế nhập khẩu thủy sản vào Hoa Kỳ. 100 Phụ lục 4: Các rào cản TBT và SPS Mỹ áp dụng 101 Phụ lục 5: Giá tôm xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2002. 101 Phụ lục 6: Giá thành cao nhất và thấp nhất của các tra và basa tại An Giang 102 Phụ lục 7: Các phương pháp tính toán chi phí sản xuất cá tra và cá basa tại An Giang 103 DANH MụC BảNG Bảng 1: Một số chỉ tiêu kinh tế của Mỹ. 12 Bảng 2: Tình hình xuất nhập khẩu của Hoa Kỳ 13 Bảng 3: Mức tiêu thụ thủy sản của Mỹ 14 Bảng 4: Sản lượng khai thác thủy sản của Mỹ. 16 Bảng 5: Xuất khẩu thủy sản của Mỹ giai đoạn 1998 - 2002 20 Bảng 6: Tình hình nhập khẩu thủy sản của Mỹ giai đoạn 1998-2002. 21 Bảng 7: Các nước cung cấp chính cho thị trường tôm Mỹ năm 2002 23 Bảng 8: Sản lượng và kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam giai đoạn 1998-2002. 35 Bảng 9: Tỷ lệ hàng thủy sản xuất khẩu không đạt tiêu chuẩn 40 Bảng 10: Cơ cấu thị trường xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. 43 Bảng 11: Cơ cấu xuất khẩu thủy sản vào thị trường Mỹ. 51 Bảng 12: Giá một số mặt hàng thủy sản Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ. 57 Bảng 13: Giá tôm sú vỏ đông lạnh tại Mỹ tháng 6/2003 58 Bảng 14: So sánh khả năng cạnh tranh của hàng thủy sản Việt Nam với Thái Lan và Trung Quốc. 60 Bảng 15: Chỉ tiêu phát triển thủy sản của Việt Nam đến 2010. 74 DANH MụC BIểU Biểu 1: Sơ đồ phân phối thủy sản bán lẻ tại Mỹ. 19 Biểu 2: Sơ đồ thủy sản bán sỉ tại Mỹ. 19 Biểu 3: Cơ cấu các mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ 22 Biểu 4: 5 nước xuất khẩu thủy sản chính sang Mỹ năm 2002 24 Biểu 5: Giá trị thủy sản xuất khẩu 1998-2002 35 Biểu 6: Tỷ trọng các mặt hàng thủy sản xuất khẩu theo giá trị 39 Biểu 7: Thị trường xuất khẩu thủy sản 7 tháng 2003 42 Biểu 8: Giá trị và tỷ trọng xuất khẩu thủy sảnvào thị trường Mỹ. 49 Biểu 9: Xuất khẩu tôm đông lạnh của Việt Nam vào thị trường Mỹ 52 Lời mở đầu Với đường bờ biển dài 3.260 km, vùng lãnh hải rộng 12 hải lý và vùng đặc quyền kinh tế trên biển rộng 200 hải lý với diện tích khoảng 1 triệu km2, Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển mạnh ngành thủy sản. Thực tế những năm qua cũng cho thấy ngành thủy sản Việt Nam đã có những bước phát triển đáng kể. Hiện nay, thủy sản đang được coi là ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Trên thị trường thủy sản quốc tế, Việt Nam cũng đạt được vị trí ngày càng cao, vững mạnh và có khả năng cạnh tranh cùng các đối thủ đáng gờm khác như Thái Lan, Trung Quốc, Mỹ, Mêhicô . Năm 2002, tổng sản lượng thủy sản Việt Nam đạt 2,4 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt 2,02 tỷ USD. Năm 2003, ngành thủy sản dự kiến sẽ khai thác được gần 2,5 triệu tấn thủy sản và kim ngạch xuất khẩu thủy sản sẽ đạt từ 2,2 đến 2,3 tỷ USD . Những năm gần đây, ngoài những bạn hàng truyền thống như Nhật Bản, Hồng Kông, Singapore, thủy sản Việt Nam còn thâm nhập được vào những thị trường mới đầy tiềm năng như Trung Quốc, EU. Đặc biệt, từ khi Mỹ bỏ lệnh cấm vận thương mại với Việt Nam và từ khi hiệp định thương mại song phương Việt Nam-Hoa Kỳ có hiệu lực (10/12/2001), Việt Nam đã nhanh chóng thâm nhập thị trường Mỹ. Ngoài con tôm và các sản phẩm thủy sản truyền thống khác, Việt Nam còn đưa vào đây mặt hàng cá da trơn rất được thị trường ưa chuộng vì vậy đã nhanh chóng biến Mỹ thành thị trường đứng đầu về tiêu thụ hàng thủy sản Việt Nam (từ 10% thị phần xuất khẩu thủy sản của Việt Nam trong năm 1998 lên 32,38% trong năm 2002) . Đối với các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp thủy sản nói riêng, Mỹ là một thị trường rộng lớn, hứa hẹn nhiều cơ hội kinh doanh. Nhưng bên cạnh đó, thị trường Mỹ cũng chứa đựng rất nhiều rủi ro do hệ thống pháp luật phức tạp, hàng loạt các tiêu chuẩn đặt ra đối với hàng nhập khẩu. Nhận thức được điều này, trên cơ sở kiến thức được học và qua quá trình nghiên cứu thực tế em đã chọn nghiên cứu đề tài “Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường Mỹ - Thực trạng và giải pháp thúc đẩy tăng trưởng”. Đề tài tập trung phân tích các đặc điểm thị trường thủy sản Mỹ (bao gồm các đặc điểm về nhu cầu, thị hiếu, tiêu dùng ); thực trạng xuất khẩu mặt hàng thủy sản của Việt Nam nói chung và xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào thị trường Mỹ nói riêng, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy tăng cường. Do hạn chế về thời gian, số liệu nên đề tài giới hạn phạm vi nghiên cứu trong khoảng thời gian 5 năm (từ 1998 đến nay) và các giải pháp được đề xuất cho tầm nhìn đến năm 2010. Kết cấu đề tài gồm ba chương: Chương I: Khái quát về thị trường Mỹ và những yêu cầu đặt ra đối với hàng thủy sản Việt Nam khi xuất khẩu sang Mỹ. Chương II: Thực trạng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vào thị trường Mỹ. Chương III: Phương hướng và giải pháp nhằm tăng cường xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào thị trường Mỹ. Trong quá trình tìm hiểu và nghiên cứu đề tài, do còn hạn chế về mặt lý luận cũng như kinh nghiệm thực tế nên không tránh khỏi những thiếu sót. Em mong nhận được sự góp ý, bổ sung của các thầy cô và các bạn để luận văn của em được hoàn thiện hơn về cả lý luận và thực tiễn. Em xin chân thành cảm ơn ThS. Đào Ngọc Tiến và các cô chú tại Bộ Thủy Sản, các bác trong thư viện nhà trường đã tận tình giúp đỡ và tạo điều kiện cho em có thể hoàn thành luận văn này.

104 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1746 | Lượt tải: 5

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường Mỹ - Thực trạng và giải pháp thúc đẩy tăng trưởng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

o c¸c thÞ trêng míi. Kh«ng t¨ng s¶n lîng ®¸nh b¾t thñy s¶n, nu«i trång thñy s¶n sÏ trë thµnh nguån cung cÊp nguyªn liÖu chñ yÕu cho chÕ biÕn xuÊt khÈu thñy s¶n, chiÕm kho¶ng 60% tæng s¶n lîng thñy s¶n, cô thÓ nh sau: B¶ng 15: ChØ tiªu ph¸t triÓn thñy s¶n cña ViÖt Nam ®Õn 2010. C¸c chØ tiªu 2005 2010 Gi¸ trÞ xuÊt khÈu (triÖu USD) 3.000 4.500 Tæng s¶n lîng (tÊn) 2.350.000 3.400.000 S¶n lîng nu«i (tÊn) 1.150.000 2.000.000 Trong ®ã: - Thuû s¶n níc ngät 600.000 870.000 - T«m 225.000 420.000 - C¸ biÓn 56.000 200.000 - NhuyÔn thÓ 185.000 380.000 - Thuû s¶n kh¸c 84.000 130.000 S¶n lîng khai th¸c (tÊn) 1.400.000 1.400.000 Trong ®ã: - Khai th¸c gÇn bê 700.000 700.000 - Khai th¸c xa bê 700.000 700.000 Nguån: ChiÕn lîc xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam ®Õn 2010-Bé thñy s¶n. II. §Þnh híng cô thÓ víi thÞ trêng Mü. Tríc ®©y, do qu¸ lÖ thuéc vµo thÞ trêng NhËt B¶n (thêng chiÕm trªn 70-80%% thÞ phÇn) nªn khi thÞ trêng nµy r¬i vµo khñng ho¶ng, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· v« cïng khã kh¨n xoay së míi cã thÓ t×m ra lèi tho¸t. §©y lµ bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u cho xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam, cho thÊy ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× kh«ng thÓ qu¸ lÖ thuéc vµo mét thÞ trêng nµo ®ã. ChÝnh v× vËy, trong thêi gian tíi, Bé Thñy s¶n cã chñ tr¬ng tiÕp tôc gi÷ v÷ng thÞ phÇn cña c¸c b¹n hµng nhËp khÈu thñy s¶n lín nhÊt cña ViÖt Nam hiÖn nay lµ Mü, NhËt B¶n, Trung Quèc vµ Hång k«ng, EU. §ång thêi, c©n ®èi 4 thÞ trêng nµy trong c¬ cÊu thÞ trêng xuÊt khÈu thñy s¶n, kh«ng qu¸ tËp trung hay chó träng qu¸ vµo bÊt cø thÞ trêng nµo. §èi víi thÞ trêng Mü, Bé ®· ®a ra ®Þnh híng cô thÓ nh sau: VÒ thÞ phÇn: N¨m 1998, kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Mü míi chiÕm 9,8% trong tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam. §Õn n¨m 2000, 2001 vµ 2002, thÞ phÇn cña Mü ®· t¨ng lªn t¬ng øng lµ 24,3%; 27,5% vµ 32,4%. Trong 7 th¸ng ®Çu n¨m 2003, con sè nµy tiÕp tôc t¨ng lªn møc kØ lôc lµ 38,4%. §iÒu nµy cho thÊy, tèc ®é t¨ng trëng cña thÞ trêng Mü t¨ng lªn rÊt nhanh qua c¸c n¨m. Tuy nhiªn, víi chñ tr¬ng gi÷ v÷ng vµ c©n ®èi thÞ phÇn cña c¸c thÞ trêng nhËp khÈu chÝnh vµ tr¸nh r¬i vµo t×nh tr¹ng lÖ thuéc vµo Mü nh trêng hîp NhËt B¶n tríc ®©y, Bé thñy s¶n ®· ®a ra kÕ ho¹ch tû träng cña thÞ trêng Mü ®Õn n¨m 2005 vµ c¶ 2010 gi÷ æn ®Þnh ë møc tõ 25-28%; cßn kim ng¹ch xuÊt khÈu thñy s¶n sang Mü n¨m 2005 phÊn ®Êu ®¹t 600 triÖu USD vµ ®Õn n¨m 2010 ®¹t 1 tû USD. Víi viÖc Mü t¨ng cêng th¾t chÆt kiÓm tra, gi¸m s¸t ®èi víi hµng thñy s¶n nhËp khÈu vµ hµng lo¹t rµo c¶n mµ Mü ®Æt ra, viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng kÕ ho¹ch xuÊt khÈu thñy s¶n sang Mü sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. MÆc dï vËy, víi tiÒm n¨ng thñy s¶n s½n cã, víi kÕ ho¹ch triÓn khai cô thÓ vµ víi sù nç lùc cè g¾ng cña c¸c doanh nghiÖp, cña toµn ngµnh Thñy s¶n, xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam sang Mü sÏ thµnh c«ng ®Ó cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ lín nh Th¸i Lan, Trung Quèc, Mªhic«, Canada. VÒ c¬ cÊu s¶n phÈm: HiÖn nay, t«m ®«ng l¹nh vµ c¸ lµ hai mÆt hµng chñ yÕu trong c¬ cÊu s¶n phÈm cña ta xuÊt sang Mü. Nhng ®Ó gi÷ v÷ng ®îc thÞ phÇn, t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Mü th× chØ dùa vµo hai mÆt hµng nµy lµ cha ®ñ. ChÝnh v× vËy, chóng ta ph¶i ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng, nç lùc cung cÊp sang Mü nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao vµ thÞ trêng Mü ®ang cã nhu cÇu lín nh t«m (t¬i, ®«ng l¹nh, luéc, hÊp...), c¸ ngõ, c¸ håi, c¸ r« phi (ë d¹ng t¬i nguyªn con hoÆc philª ®«ng l¹nh, ®ãng hép), cua, sß... VÒ chÊt lîng s¶n phÈm: §Ó c¹nh tranh ®îc trªn thÞ trêng Mü th× chÊt lîng lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu. ChÊt lîng hµng thñy s¶n ViÖt Nam xuÊt sang Mü hiÖn ®· cã thÓ s¸nh víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i cña c¸c níc trong khu vùc. Nh»m tiÕp tôc duy tr× ®îc chÊt lîng s¶n phÈm thñy s¶n xuÊt khÈu, Bé Thñy s¶n cã kÕ ho¹ch ®Çu t 500-600 triÖu USD cho c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn quèc doanh ®Ó n©ng cao n¨ng lùc chÕ biÕn. §ång thêi, Bé khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp liªn doanh, cæ phÇn nhËp c¸c d©y chuyÒn thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, chÕ biÕn c¸c hµng cã gi¸ trÞ cao. Ngoµi ra, bªn c¹nh viÖc t¨ng cêng ®«n ®èc vµ kiÓm tra c¸c doanh nghiÖp trong viÖc thùc hiÖn HACCP, Bé sÏ ®Çu t n©ng cÊp ®ång bé cho 60-80 doanh nghiÖp ®Ó ®ñ tiªu chuÈn xuÊt hµng sang Mü. Bé còng ®ang kªu gäi c¸c dù ¸n ®Çu t níc ngoµi víi c¸c ch¬ng tr×nh hç trî kü thuËt cho c¸c doanh nghiÖp tù n©ng cao chÊt lîng trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn. VÒ c¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn nguån nguyªn liÖu: Nguån nguyªn liÖu phôc vô cho chÕ biÕn xuÊt khÈu hiÖn ®ang ®îc Bé thñy s¶n rÊt quan t©m. HiÖn nay, Bé Thñy s¶n ®ang phèi hîp cïng víi Trung t©m khuyÕn ng trung ¬ng vµ c¸c tØnh, thµnh x©y dùng c¸c dù ¸n më réng diÖn tÝch nu«i trång thñy s¶n, ®Æc biÖt lµ t¹i c¸c khu vùc ®ång b»ng ven biÓn. C¸c dù ¸n nµy sÏ tËp trung vµo c¸c lo¹i thñy s¶n nu«i nh: t«m he, t«m só, t«m cµng xanh, c¸ r« phi, nhuyÔn thÓ..., lµ nh÷ng mÆt hµng mµ thÞ trêng Mü ®ang cã nhu cÇu cao. VÒ quü hç trî xuÊt khÈu thñy s¶n: HiÖn quü hç trî xuÊt khÈu thñy s¶n ®ang do HiÖp héi c¸c nhµ chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam qu¶n lý. Quü nµy ®îc lËp tõ c¸c kho¶n phÝ do c¸c doanh nghiÖp héi viªn tù nguyÖn ®ãng gãp vµ tõ nguån hç trî cña Nhµ níc. Quü nµy cã nhiÖm vô gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp trong viÖc t¨ng cêng xóc tiÕn th¬ng hiÖu thñy s¶n ViÖt Nam ë níc ngoµi, thu thËp th«ng tin thÞ trêng, tæ chøc, híng dÉn doanh nghiÖp tham gia c¸c héi chî thñy s¶n, gióp doanh nghiÖp vît qua khã kh¨n ban ®Çu khi míi th©m nhËp thÞ trêng Mü vµ liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp trong c¸c vô kiÖn th¬ng m¹i nh vô tranh chÊp c¸ tra, basa võa qua... Trong thêi gian tíi, quü cÇn tiÕp tôc ph¸t huy vai trß cña m×nh vµ nç lùc ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n. III. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m t¨ng cêng ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Mü. Tõ n¨m 1998 trë l¹i ®©y, ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam sang Mü ®· gÆt h¸i ®îc nh÷ng thµnh qu¶ rÊt ®¸ng ghi nhËn, cô thÓ lµ kim ng¹ch xuÊt khÈu lín vµ tèc ®é t¨ng trëng nhanh. §Ó tiÕp tôc duy tr× ®îc nh÷ng thµnh qu¶ nµy, ngµnh thñy s¶n ViÖt Nam cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m hiÖn thùc ho¸ nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra. Nhãm gi¶i ph¸p ®èi víi c¸c Bé, Ban, Ngµnh cã liªn quan. §Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Ó qu¶ng b¸ s¶n phÈm thñy s¶n ViÖt Nam trªn thÞ trêng Mü. HiÖn nay, c¸c s¶n phÈm thñy s¶n cña ViÖt Nam trªn thÞ trêng Mü Ýt ®îc ngêi tiªu dïng biÕt ®Õn chñ yÕu lµ v× ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i, giíi thiÖu s¶n phÈm cña chóng ta cßn yÕu kÐm. MÆc dï th¬ng vô ViÖt Nam ë Hoa Kú, Côc xóc tiÕn th¬ng m¹i ®· ®îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng kh¸ l©u nhng ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan nµy trong viÖc gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp t×m kiÕm c¬ héi lµm ¨n, qu¶ng b¸ s¶n phÈm cßn rÊt h¹n chÕ. V× vËy, trong thêi gian tíi, ngoµi chøc n¨ng qu¶n lý, chØ ®¹o, híng dÉn c¸c doanh nghiÖp xóc tiÕn xuÊt khÈu, Bé Thñy s¶n cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi Bé th¬ng m¹i, Côc xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ Th¬ng vô ViÖt Nam t¹i Hoa Kú ®Ó cã thÓ hç trî c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ h¬n th«ng qua viÖc: Cung cÊp nhiÒu h¬n c¸c lo¹i h×nh dÞch vô víi møc phÝ u ®·i. Víi c¸c dÞch vô nµy, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ yªu cÇu cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ nhu cÇu, thÞ hiÕu tiªu dïng thñy s¶n cña ngêi Mü, híng dÉn tham gia c¸c héi chî thñy s¶n, tæ chøc c¸c chiÕn dÞch qu¶ng c¸o vµ khuyÕch tr¬ng s¶n phÈm trªn thÞ trêng Mü. ThËm chÝ, c¸c doanh nghiÖp cßn cã thÓ yªu cÇu trî gióp ®µo t¹o kü thuËt cho c¸c c¸n bé thÞ trêng cña m×nh... Lµm cÇu nèi gióp c¸c doanh nghiÖp thñy s¶n ViÖt Nam tiÕp cËn trùc tiÕp víi thÞ trêng thñy s¶n Mü th«ng qua viÖc tæ chøc cho c¸c ®oµn doanh nghiÖp ®i thùc tÕ t¹i thÞ trêng Mü ®Ó t×m hiÓu nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng hay häc hái c¸c kinh nghiÖm trong viÖc nu«i trång, chÕ biÕn thñy s¶n cña Mü. Phæ biÕn tíi c¸c doanh nghiÖp nh÷ng v¨n b¶n hay nh÷ng quy ®Þnh míi nhÊt cña thÞ trêng Mü vÒ viÖc nhËp khÈu thñy s¶n. Ngoµi c¸c c¬ quan trªn, tõ khi HiÖp héi c¸c nhµ chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam ra ®êi (n¨m 1998), HiÖp héi ®· rÊt tÝch cùc phèi hîp víi Bé Thñy s¶n khai th¸c vµ cung cÊp th«ng tin thÞ trêng, ®Æc biÖt lµ thÞ trêng Mü, giíi thiÖu c¬ héi t×m ®èi t¸c, më réng thÞ trêng... cho c¸c doanh nghiÖp.Trong nh÷ng n¨m tíi, HiÖp héi VASEP cÇn tiÕp tôc ph¸t huy tèt vai trß cña m×nh trong viÖc thu thËp, xö lý, dù b¸o t×nh h×nh vµ cËp nhËt th«ng tin ph¸p luËt cho c¸c doanh nghiÖp héi viªn, gãp phÇn gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin cña c¸c doanh nghiÖp nµy. Ngoµi ra, HiÖp héi cÇn gióp ®ì thªm c¸c doanh nghiÖp tham gia vµo c¸c héi chî thñy s¶n lín cña Mü nh héi chî Boston hay tæ chøc c¸c héi chî thñy s¶n quèc tÕ ngay t¹i ViÖt Nam, tæ chøc c¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin trong níc vµ c¸c t¹p chÝ ë níc ngoµi, bíc ®Çu ®a th¬ng m¹i ®iÖn tö vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n. Ho¹t ®éng ngo¹i giao mang tÝnh chÝnh trÞ gi÷a hai quèc gia còng ¶nh hëng rÊt lín ®Õn xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam. Cô thÓ lµ tõ sau khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt Nam-Hoa Kú ®îc ký kÕt vµ chÝnh thøc ®i vµo hiÖu lùc, lîng hµng thñy s¶n xuÊt khÈu tõ ViÖt Nam sang Mü ®· t¨ng m¹nh, tõ ®ã Mü còng trë thµnh b¹n hµng nhËp khÈu thñy s¶n lín nhÊt cña ViÖt Nam. V× vËy, c¸c nhµ ngo¹i giao ViÖt Nam cÇn ph¶i duy tr× vµ më réng c¸c quan hÖ ngo¹i giao víi Mü, ®ång thêi xóc tiÕn thùc thi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i cã hiÖu qu¶ nh»m t¹o thªm nhiÒu c¬ héi lµm ¨n víi c¸c ®èi t¸c Mü cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. Nhng bªn c¹nh viÖc t¨ng cêng ho¹t ®éng ngo¹i giao, ChÝnh phñ ViÖt Nam, Bé Thñy s¶n vµ hiÖp héi VASEP còng cÇn ®øng ra ®Êu tranh víi chÝnh phñ Mü vÒ viÖc sö dông c¸c hµng rµo phi th¬ng m¹i trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu thñy s¶n cña hai níc, tr¸nh nh÷ng vô tranh chÊp th¬ng m¹i nh vô kiÖn c¸ tra, basa võa qua. Cuèi cïng, ®Ó ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i trªn thÞ trêng Mü thùc sù cã hiÖu qu¶, ViÖt Nam cÇn nhanh chãng thµnh lËp mét C¬ quan xóc tiÕn th¬ng m¹i quy m« lín, hç trî hiÖu qu¶ cho c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nh JETRO cña NhËt B¶n hay KOTRA cña Hµn Quèc. T¨ng cêng qu¶n lý, gi¸m s¸t ho¹t ®éng nu«i trång, ®¸nh b¾t thñy s¶n trªn c¶ níc nh»m duy tr× c¸c nguån lîi thñy s¶n. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò nhøc nhèi hiÖn nay lµ t×nh tr¹ng nu«i trång tù ph¸t vµ ®¸nh b¾t thñy s¶n v« tæ chøc. §iÒu nµy ®· lµm ¶nh hëng kh«ng tèt tíi nguån lîi thñy h¶i s¶n vµ g©y ra t×nh tr¹ng lóc th× d thõa, lóc l¹i khan hiÕm nguån nguyªn liÖu phôc vô xuÊt khÈu. V× vËy, nhµ níc cïng c¸c c¬ quan ban ngµnh cÇn t¨ng cêng qu¶n lý, gi¸m s¸t ho¹t ®éng nu«i trång, ®¸nh b¾t thñy h¶i s¶n theo híng: §iÒu tra nguån lîi, lËp b¶n ®å ph©n bè, biÕn ®éng ®µn c¸ trªn c¸c ng trêng, ®Çu t nghiªn cøu, ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng dù b¸o nguån lîi. Gi¶m khai th¸c vïng gÇn bê vµ tiÕn ®Õn duy tr× ë møc s¶n lîng gÇn bê hµng n¨m kho¶ng 700 ngh×n tÊn, s¶n lîng khai th¸c xa bê còng ®¹t kho¶ng 700 ngh×n tÊn ®Ó gi÷ møc s¶n lîng khai th¸c tèi ®a lµ 1,4 triÖu tÊn. X©y dùng c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn, b¶o vÖ tÝnh ®a d¹ng ho¸ sinh häc cña c¸c ®èi tîng thuû sinh. Trang bÞ cho mçi tØnh ven biÓn 1-2 tµu kiÓm ng ®Ó lµm nhiÖm vô kiÓm tra b¶o vÖ nguån lîi, tham gia cøu n¹n trªn biÓn. X©y dùng quy ho¹ch ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nu«i trång thñy s¶n tõng vïng, tõng ®Þa ph¬ng b»ng c¸ch x¸c ®Þnh c¸c ®èi tîng, c«ng nghÖ vµ quy m« nu«i phï hîp víi ®Æc ®iÓm sinh th¸i vµ tiÒm n¨ng cña tõng vïng ®Þa lý, tõng vïng mÆt níc ®Ó ®¶m b¶o n¨ng suÊt cao vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ l©u dµi. §Èy m¹nh nu«i th©m canh vµ b¸n th©m canh c¸c ®èi tîng cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao vµ thÞ trêng Mü cã nhu cÇu lín nh t«m só, t«m cµng xanh, c¸ r«phi, c¸c loµi nhuyÔn thÓ vµ mét sè loµi c¸ biÓn kh¸c. 1.3 ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó t¹o nguån hµng cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n. Nh»m ph¸t triÓn thñy s¶n theo híng c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸, kh«ng ngõng gia t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm thñy s¶n ViÖt Nam trªn thÞ trêng thÕ giíi nãi chung vµ thÞ trêng Mü nãi riªng, gi¶i ph¸p c«ng nghÖ ®Ò xuÊt cho ngµnh thñy s¶n ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi nh sau: §èi víi lÜnh vùc khai th¸c: Lùa chän ®îc c«ng nghÖ khai th¸c cã hiÖu qu¶, tËp trung vµo c¸c nghÒ khai th¸c c¸ næi di c, c¸ næi ®¹i d¬ng, c¸ ®¸y, nhuyÔn thÓ ë ®« s©u 20-30 m. c¸c nghÒ chñ yÕu cÇn quan t©m lµ líi kÐo ®«i hoÆc ®¬n cã ®é më cao, líi v©y rót ch×, líi rª, c©u cÇn, c©u mùc, chôp mùc, nghÒ c©u vµng. Nghiªn cøu øng dông hoÆc nhËp khÈu c«ng nghÖ cña níc ngoµi, gåm kü thuËt sö dông ¸nh s¸ng, chµ r¹o ®Ó tËp trung c¸ trong nghÒ kÐo líi v©y, nghÒ c©u vµng khai th¸c ë ®é s©u vµ lång bÉy, líi kÐo c¸ tÇng ®¸y ë ®é s©u 50-200m vµ mét sè mÉu líi kh¸c cã hiÖu qu¶, m¸y thö líi rª vµ d©y c©u. §èi víi lÜnh vùc nu«i trång: §a nhanh tiÕn bé KHKT cña thÕ giíi vµ khu vùc vµo ¸p dông thÝ ®iÓm råi chuyÓn sang diªn réng. Hoµn thiÖn c«ng nghÖ hiÖn cã, ®ång thêi du nhËp c«ng nghÖ míi vÒ gièng, nu«i, thøc ¨n, b¶o vÖ m«i trêng, ®Æc biÖt ®èi víi t«m, c¸ biÓn vµ nhuyÔn thÓ. Song song víi ph¸t triÓn c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng cña c¸c ®èi tîng nu«i truyÒn thèng, tríc m¾t nghiªn cøu nhËp c¸c ®èi tîng gièng míi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn nu«i trång thñy s¶n nhng ph¶i ®îc kiÓm dÞch rÊt kü cµng. T¨ng cêng ®Çu t ®ång bé ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng c¬ së nghiªn cøu, nu«i trång cña ngµnh. §èi víi lÜnh vùc chÕ biÕn: Quy ho¹ch, ®Çu t x©y dùng hÖ thèng kho l¹nh vµ ph¸t triÓn dÞch vô kho l¹nh trong c¶ níc víi c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ tiªn tiÕn. N©ng cÊp chÊt lîng nguyªn liÖu h¶i s¶n, gi¶m gi¸ ®Çu vµo b»ng c¸ch trang bÞ hÖ thèng s¬ chÕ vµ b¶o qu¶n ngay trªn tµu. T¨ng cêng c¸c h×nh thøc liªn kÕt ngang vµ däc, t¹o sù ph©n c«ng hîp t¸c gi÷a nhµ chÕ biÕn vµ g¾n kÕt víi s¶n xuÊt nguyªn liÖu th«ng qua viÖc h×nh thµnh c¸c c©u l¹c bé s¶n phÈm ®Ó thèng nhÊt tõ s¶n lîng ®Õn c¸c yªu cÇu vÒ s¶n phÈm, kÝch cì tõng lo¹i nguyªn liÖu cho phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ trêng. §Çu t n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt vµ n¨ng lùc nghiªn cøu, triÓn khai cña Trung t©m C«ng nghÖ sinh häc vµ c«ng nghÖ chÕ biÕn thuéc ViÖn Nghiªn cøu nu«i trång thñy s¶n II ®Ó cã ®ñ kh¶ n¨ng nghiªn cøu, ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ t vÊn cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng. 1.4 §Çu t ph¸t triÓn nguån nh©n lùc nh»m t¹o tiÒn ®Ò cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho ngµnh thñy s¶n ph¶i ®îc ChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan ban ngµnh quan t©m nh»m ®¸p øng cho ngµnh mét lùc lîng lai ®éng cã ®ñ n¨ng lùc chuyªn m«n. Kh«ng nh÷ng thÕ, lùc lîng lao ®éng nµy ph¶i ®îc trang bÞ c¶ nh÷ng kiÕn thøc chuyªn m«n vµ ý thøc phÊn ®Êu cho mét ngµnh Thñy s¶n ph¸t triÓn bÒn v÷ng, biÕt b¶o vÖ nguån lîi cho quèc gia. Bªn c¹nh ®ã, trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ, còng nh nhiÒu ngµnh kh¸c, ngµnh Thñy s¶n ®ßi hái cã mét ®éi ngò lao ®éng biÕt lµm tiÕp thÞ, hiÓu biÕt hÖ thèng luËt ph¸p, th«ng lÖ bu«n b¸n, biÕt øng dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn trong s¶n xuÊt nhng vÉn ®¶m b¶o chÊt lîng an toµn vÖ sinh thùc phÈm, th©m nhËp thµnh c«ng vµ duy tr× æn ®Þnh chç ®øng trªn thÞ trêng Mü. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, Bé Thñy s¶n cÇn thùc hiÖn nh÷ng néi dung sau: T¨ng cêng më réng h×nh thøc ®µo t¹o trong vµ ngoµi níc cho c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé nghiªn cøu vµ c¸n bé marketing. Quan t©m tæ chøc c¸c kho¸ ®µo t¹o ng¾n h¹n, c¸c líp tËp huÊn cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ c¸c doanh nghiÖp vÒ luËt lÖ, chÝnh s¸ch kinh tÕ, th¬ng m¹i cña Mü vµ thÕ giíi. Më réng c¸c h×nh thøc liªn kÕt, hîp t¸c quèc tÕ ®Ó t×m kiÕm sù gióp ®ì cña c¸c níc, c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Ó ®µo t¹o c¸n bé ®¹i häc, sau ®¹i häc ë c¸c níc cã nghÒ c¸ ph¸t triÓn nh Mü, Trung Quèc, Th¸i Lan... hoÆc thuª chuyªn gia níc ngoµi trùc tiÕp ®Õn ViÖt Nam gi¶ng d¹y. §ång thêi, tæ chøc c¸c chuyÕn tham quan, t×m hiÓu thÞ trêng, häc tËp kinh nghiÖm ph¸t triÓn cña c¸c níc, ®Æc biÖt lµ c¸c níc trong khu vùc vµ Mü. TiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng thï lao cho lao ®éng trong ngµnh trªn nguyªn t¸c g¾n khèi lîng víi chÊt lîng c«ng viÖc hoµn thµnh, thùc hiÖn chÕ ®é thëng, ph¹t c«ng minh ®èi víi ngêi lao ®éng. Chó ý ®Õn ®iÒu kiÖn vÖ sinh, b¶o hé lao ®éng ®èi víi chÕ biÕn thñy s¶n, nhÊt lµ víi lao ®éng n÷. ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch vèn, tµi chÝnh, tÝn dông ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp trong níc xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü. Thñy s¶n lµ mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng, chiÕm tû träng cao nhÊt trong c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu sang Mü. H¬n thÕ n÷a, thñy s¶n lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng cña ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng Mü. V× vËy, Nhµ níc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch vèn, tµi chÝnh, tÝn dông ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp trong níc më réng ho¹t ®éng xuÊt khÈu sang Mü: Cho vay vèn tÝn dông ®Ó ®Çu t c¶i t¹o, n©ng cÊp vµ x©y míi nhµ xëng, hÖ thèng trang thiÕt bÞ, c¬ së s¶n xuÊt gièng, thøc ¨n..., ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu thñy s¶n víi møc thÕ chÊp thÊp, l·i suÊt u ®·i, thêi h¹n vay dµi. Thµnh lËp quü hç trî xuÊt khÈu, quü b¶o hiÓm xuÊt khÈu gióp c¸c doanh nghiÖp gi¶m thiÓu ®îc rñi ro trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu sang Mü, gióp doanh nghiÖp vît qua c¸c khã kh¨n ban ®Çu khi míi th©m nhËp thÞ trêng Mü. ¸p dông møc thuÕ u ®·i ®èi víi viÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, d©y chuyÒn chÕ biÕn ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ, phôc vô nu«i trång vµ chÕ biÕn xuÊt khÈu. Cã chÕ ®é thëng xuÊt khÈu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®¹t thµnh tÝch cao trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n sang Mü nh»m t¹o ra m«i trêng c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp vµ còng lµ t¹o ®éng lùc cho b¶n th©n doanh nghiÖp trong viÖc t¨ng cêng ho¹t ®éng xuÊt khÈu sang Mü. T¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng hµng thñy s¶n xuÊt khÈu. Trong khi ngêi NhËt cã thÓ “gióp” c¸c ®èi t¸c xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam b»ng c¸ch nhËn c¸c s¶n phÈm chÊt lîng thÊp, kh«ng ®óng theo quy ®Þnh cña hîp ®ång víi møc gi¸ thÊp h¬n th× chØ rÊt Ýt kh¸ch hµng Mü lµm viÖc nµy. §èi víi hä, trong c«ng viÖc lµm ¨n, c¸c ®èi t¸c ph¶i ®¶m b¶o ®îc uy tÝn cña m×nh, l« hµng sau ph¶i gi÷ ®îc chÊt lîng nh l« hµng tríc, chÊt lîng cña c¸c s¶n phÈm trong cïng mét l« hµng còng ph¶i ®ång ®Òu nh ®· quy ®Þnh trong hîp ®ång. Hä cã thÓ gióp c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam gi¶i quyÕt sai lÇm mét hoÆc hai lÇn nhng nÕu t×nh tr¹ng nµy x¶y ra thêng xuyªn th× hä sÏ buéc ph¶i t×m mét ®èi t¸c kh¸c tin cËy h¬n. V× vËy, ®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng, tõ ®ã t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng thñy s¶n ViÖt Nam trªn thÞ trêng Mü, Bé thñy s¶n cïng víi Trung t©m kiÓm tra chÊt lîng vµ vÖ sinh thñy s¶n ViÖt Nam NAFIQUACEN vµ c¸c c¬ quan liªn quan cÇn t¨ng cêng h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng hµng thñy s¶n xuÊt khÈu theo híng: TiÕp tôc triÓn khai hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng theo hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng HACCP, ®¶m b¶o an toµn vÖ sinh tõ ao nu«i ®Õn bµn ¨n. TriÓn khai ®ång bé c¸c quy ®Þnh, tiªu chuÈn, quy tr×nh, quy ph¹m vÒ qu¶n lý chÊt lîng vÖ sinh an toµn thùc phÈm, cã quy ®Þnh c¸c ho¸ chÊt vµ chÕ phÈm sinh häc ®îc sö dông hay cÊm sö dông, cã chÕ tµi xö lý vi ph¹m khi sö dông c¸c thuèc, ho¸ chÊt bÞ cÊm. Phèi hîp c¸c c¬ quan chÝnh phñ qu¶n lý kh¸ng sinh tõ gèc nhËp khÈu, kh«ng ®Ó nhËp khÈu, bu«n b¸n trµn lan. Tæ chøc c¸c ®oµn c¸n bé ®i kiÓm tra ®Þnh kú hoÆc ®ét xuÊt ®Ó xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ c«ng t¸c thùc hiÖn HACCP hoÆc c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ kh¸c nh GMP, SSOP...cña doanh nghiÖp. Dùa vµo kÕt qu¶ kiÓm tra thùc tÕ, ®oµn kiÓm tra cã thÓ yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp duy tr× thùc hiÖn tèt HACCP, GMP, SSOP... hoÆc ®a ra c¸c hµnh ®éng söa ch÷a, cËp nhËt kÞp thêi, phï hîp víi ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm hay d©y chuyÒn s¶n xuÊt hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp; tr¸nh t×nh tr¹ng c¸c doanh nghiÖp ®¹t ®îc giÊy chøng nhËn HACCP råi th× coi nh lµ ®· cã “giÊy chøng nhËn xuÊt khÈu sang Mü”, l¬i láng viÖc thùc hiÖn an toµn vÖ sinh thùc phÈm. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ®· cã chøng nhËn HACCP mµ kh«ng duy tr× ®îc c¸c quy ®Þnh nµy, ®oµn kiÓm tra cã thÓ ¸p dông h×nh thøc c¶nh c¸o vµ nÕu tiÕp tôc cè t×nh vi ph¹m th× tíc giÊy chøng nhËn tiªu chuÈn chÊt lîng ®ã. TiÕn hµnh kiÓm tra cuèi cïng ®èi víi c¸c l« hµng thñy s¶n xuÊt khÈu sang Mü chÆt chÏ h¬n, ®¶m b¶o kh«ng xuÊt sang Mü nh÷ng l« hµng kh«ng ®¸p øng ®îc c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng nh: d lîng kh¸ng sinh qu¸ møc cho phÐp, cã nhiÒu t¹p chÊt lÉn trong hµng thñy s¶n xuÊt khÈu... §Çu t ®æi míi trang bÞ kü thuËt, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý cña Trung t©m kiÓm tra chÊt lîng vµ vÖ sinh thñy s¶n ViÖt Nam NAFIQUACEN ®Ó ®¶m b¶o c«ng t¸c kiÓm tra cña trung t©m tõ trung ¬ng tíi c¸c ®Þa ph¬ng. Nhãm gi¶i ph¸p ®èi víi c¸c doanh nghiÖp thñy s¶n ViÖt Nam. Nh ®· ®Ò cËp ë phÇn trªn, ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®¹t 1 tû USD xuÊt khÈu thñy s¶n sang Mü trong n¨m 2010 cÇn ph¶i cã sù nç lùc hÕt m×nh cña tõng doanh nghiÖp, cña toµn ngµnh thñy s¶n. V× vËy, cïng víi nh÷ng gi¶i ph¸p t¨ng cêng tõ phÝa c¸c Bé, Ban, Ngµnh cã liªn quan th× b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu. Nghiªn cøu vµ n¾m v÷ng hÖ thèng luËt ph¸p cña Mü. Mü lµ mét ®Êt níc réng lín gåm nhiÒu bang víi hÖ thèng ph¸p luËt phøc t¹p bËc nhÊt thÕ giíi. ThËm chÝ, mçi bang cña Mü còng cã sù ®éc lËp t¬ng ®èi vµ cã nh÷ng quy ®Þnh, luËt lÖ riªng. V× vËy, khi lµm ¨n víi c¸c kh¸ch hµng Mü, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i rÊt thËn träng vµ ph¶i chñ ®éng t×m hiÓu kÜ vÒ hÖ thèng luËt vµ c¸c quy ®Þnh cña Mü vÒ viÖc nhËp khÈu thñy s¶n, gåm LuËt th¬ng m¹i, LuËt thuÕ quan vµ h¶i quan, c¸c quy ®Þnh vÒ nhËp khÈu hµng thùc phÈm...hay tiªu chuÈn riªng cña c¸c bang vÒ chÊt lîng hµng thñy s¶n (vÝ dô, Bang Louisiana muèn ®¸nh thuÕ tiªu thô víi mäi s¶n phÈm t«m nhËp khÈu vµo bang ®Ó b¶o vÖ ng d©n ®Þa ph¬ng. Bang nµy còng ®· ®¬n ph¬ng tiÕn hµnh kiÓm tra chloramphenicol, lo¹i kh¸ng sinh bÞ cÊm sö dông trong thùc phÈm tõ gi÷a nh÷ng n¨m 1990, ®èi víi t«m nhËp khÈu tõ Ch©u ¸- c«ng viÖc tõ l©u vèn thuéc tr¸ch nhiÖm cña C¬ quan qu¶n lý thùc phÈm vµ dîc phÈm Hoa Kú USFDA). ViÖc HiÖp héi c¸c chñ tr¹i nu«i c¸ nheo Mü kiÖn kh«ng cho tiªu thô c¸ tra, basa ViÖt Nam trªn thÞ trêng Mü víi th¬ng hiÖu catfish, vô kiÖn b¸n ph¸ gi¸ c¸ tra, c¸ basa võa råi vµ vô kiÖn t«m s¾p tíi cho thÊy c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· bÞ thua mét phÇn còng lµ do kh«ng hiÓu biÕt vÒ luËt ph¸p Hoa Kú. V× vËy, ®Ó kinh doanh thµnh c«ng trªn thÞ trêng Mü, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam ph¶i n¾m v÷ng luËt ph¸p cña Hoa Kú vµ luËt th¬ng m¹i quèc tÕ: Tham gia vµo c¸c líp häc giíi thiÖu vÒ hÖ thèng luËt ph¸p Mü, luËt th¬ng m¹i quèc tÕ vµ c¸c tËp qu¸n kinh doanh trªn thÞ trêng Mü do Bé Thñy s¶n hay c¸c c¬ quan, ban ngµnh tæ chøc. Tù t×m hiÓu vÒ níc Mü (kinh tÕ, v¨n ho¸, luËt ph¸p, ...) th«ng qua c¸c s¸ch b¸o vµ c¸c trang web cña: Phßng th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam ( côc xóc tiÕn th¬ng m¹i ViÖt Nam ( ), ®¹i sø qu¸n Mü t¹i ViÖt Nam ( hay c¸c trang web cña níc Mü ( ...) Chñ ®éng t×m kiÕm, nghiªn cøu cËp nhËt c¸c v¨n b¶n, quy ®Þnh míi cña Mü vÒ quy tr×nh thñ tôc nhËp khÈu thñy s¶n, vÒ vÊn ®Ò d lîng kh¸ng sinh, chÊt lîng vÖ sinh an toµn thùc phÈm... C¸c nhµ xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam còng cÇn ph¶i lµm quen víi nh÷ng vô tranh chÊp th¬ng m¹i vµ cã c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt tranh chÊp nµy mét c¸ch hîp lý vµ tho¶ ®¸ng. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i cã ®éi ngò luËt s thµnh th¹o, ®ñ søc ®èi phã víi c¸c vô kiÖn vµ cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t th«ng tin nhanh ®Ó t vÊn cho doanh nghiÖp tr¸nh nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng. Ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng marketing quèc tÕ. Cïng víi nh÷ng nç lùc thóc ®Èy ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Ó qu¶ng b¸ s¶n phÈm thñy s¶n ViÖt Nam trªn thÞ trêng Mü cña ChÝnh phñ vµ c¸c Bé, Ban, Ngµnh cã liªn quan ë cÊp vÜ m« th× ë cÊp vi m«, c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam còng cÇn ph¸t triÓn tèt c¸c ho¹t ®éng marketing cña m×nh. C¸c ho¹t ®éng nµy bao gåm: Thµnh lËp mét bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ nghiªn cøu thÞ trêng, t×m hiÓu nh÷ng nhu cÇu, thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng Mü, kh¸m ph¸ nh÷ng ph¬ng ph¸p tiÕp cËn thÞ trêng nhanh chãng vµ cã hiÖu qu¶ th«ng qua viÖc nghiªn cøu t¹i chç vµ c¸c chuyÕn ®i thùc tÕ. Tham gia vµo c¸c héi chî, triÓn l·m chuyªn ngµnh thñy s¶n ®îc tæ chøc ®Þnh kú t¹i Mü nh héi chî Boston (®îc tæ chøc vµo th¸ng 3), héi chî thñy s¶n California hay héi chî thñy s¶n bê T©y ®îc tæ chøc t¹i Los Angeles ®Ó giíi thiÖu vÒ doanh nghiÖp, qu¶ng b¸ vµ xóc tiÕn b¸n hµng, gÆp gì ngêi tiªu dïng, c¸c nhµ nhËp khÈu Mü, thu thËp c¸c th«ng tin bæ Ých vÒ thÞ trêng Mü, xu híng tiªu dïng, c¸c vÊn ®Ò an toµn vÖ sinh, c«ng nghÖ nu«i, s¶n phÈm míi ... Tuy nhiªn, do chi phÝ tham gia héi chî ë Mü kh¸ cao (tiÒn thuª gian hµng 6-10 m2 trung b×nh lµ 2.000 USD/ngµy cha kÓ chi phÝ vËn chuyÓn hµng, tiÒn ¨n ë vµ ®i l¹i trong thêi gian héi chî) nªn c¸c doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu lùa chän ®óng héi chî ®Ó tham gia. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp còng cã thÓ phèi hîp cïng nhau tham gia héi chî ®Ó gi¶m bít chi phÝ. X©y dùng mét quü riªng chØ phôc vô cho môc ®Ých qu¶ng c¸o, tæ chøc c¸c chiÕn dÞch tiÕp thÞ, qu¶ng b¸ s¶n phÈm trªn thÞ trêng Mü v× ë Mü nh÷ng chi phÝ nµy lµ t¬ng ®èi cao. Thµnh lËp v¨n phßng ®¹i diÖn, ®¹i lý b¸n hµng t¹i Mü ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc tiÕp cËn, liªn l¹c vµ giíi thiÖu s¶n phÈm víi c¸c siªu thÞ, c¸c nhµ nhËp khÈu Mü. Tõng bíc x©y dùng vµ cñng cè c¸c quan hÖ lµm ¨n víi c¸c ®èi t¸c nµy. Ph¸t triÓn th¬ng m¹i ®iÖn tö trong ho¹t ®éng Marketing: thiÕt lËp trang website riªng cña doanh nghiÖp, giíi thiÖu toµn c¶nh vÒ doanh nghiÖp, lÜnh vùc ho¹t ®éng, c¸c mÆt hµng, c¬ héi lµm ¨n, göi th ®iÖn tö tíi c¸c b¹n hµng vÒ c¸c s¶n phÈm míi...§©y lµ mét biÖn ph¸p qu¶ng c¸o rÊt hiÖu qu¶ do chi phÝ thÊp, cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi kh¸ch hµng ë mäi n¬i trªn thÕ giíi. HiÖn nay, víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c«ng nghÖ th«ng tin, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng dÇn nhËn thøc ®îc vai trß cña th¬ng m¹i ®iÖn tö trong ho¹t ®éng cña m×nh vµ b¾t ®Çu x©y dùng c¸c trang web riªng. Tuy nhiªn, do cha ®îc ®Çu t ®óng møc nªn c¸c trang web nµy vÉn cßn nghÌo nµn vÒ néi dung vµ kh«ng ®îc cËp nhËt thêng xuyªn. Trong thêi gian tíi, c¸c doanh nghiÖp nªn chó träng h¬n n÷a vµo lÜnh vùc nµy bëi v× viÖc mua b¸n qua Internet ®îc coi lµ mét h×nh thøc giao dÞch rÊt phæ biÕn vµ tiÖn Ých. §a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu nh»m tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng Mü. Nhu cÇu vÒ c¸c mÆt hµng thñy s¶n cña ngêi Mü lµ rÊt lín vµ ®a d¹ng. Tuy nhiªn, c¸c mÆt hµng thñy s¶n xuÊt khÈu cña ta sang Mü chñ yÕu lµ c¸c s¶n phÈm t«m vµ c¸ s¬ chÕ hoÆc ®«ng l¹nh. ThÞ trêng Mü l¹i lµ mét thÞ trêng cã tÝnh c¹nh tranh gay g¾t, v× vËy, ®Ó duy tr× ®îc vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ trêng nµy, c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ chØ dùa vµo c¸c mÆt hµng truyÒn thèng mµ ph¶i lu«n lu«n ®æi míi, ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng ®Ó cã thÓ cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm thÞ trêng Mü cÇn chø kh«ng chØ dõng l¹i ë nh÷ng s¶n phÈm doanh nghiÖp cã. Gi¶m dÇn tû träng hµng nguyªn liÖu, s¬ chÕ trong c¬ cÊu hµng thñy s¶n xuÊt khÈu, thay vµo ®ã lµ c¸c mÆt hµng ®· qua chÕ biÕn, hµng t¬i sèng hay ®å hép thñy s¶n, nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ cao nh surimi, t«m bao bét, b¸nh nh©n t«m, c¸c lo¹i t«m, c¸ t¬i, c¸ ®ãng hép...hay c¸c lo¹i hµng kh« ¨n liÒn: ruèc t«m, mùc, t«m, c¸ tÈm gia vÞ... Thay ®æi h×nh thøc bao b× s¶n phÈm, kh«ng chØ cung cÊp c¸c s¶n phÈm ®«ng l¹nh ë d¹ng block mµ cßn ë c¸c d¹ng kh¸c nh ®ãng khay hay d¹ng ®ãng tói nhá IQF. Nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó cung cÊp cho thÞ trêng nh÷ng s¶n phÈm míi, phï hîp thÞ hiÕu tiªu dïng. Thùc hiÖn tèt ch¬ng tr×nh HACCP ®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng hµng thñy s¶n xuÊt khÈu. §èi víi c¸c thÞ trêng nh NhËt B¶n hay EU..., HACCP ®îc coi lµ “giÊy chøng nhËn xuÊt khÈu” mµ nhµ xuÊt khÈu cÇn cã ®Ó cã thÓ xuÊt khÈu thñy s¶n vµo c¸c thÞ trêng nµy. Cßn ®èi víi thÞ trêng Mü, HACCP lµ yªu cÇu ph¸p lý mµ nhµ xuÊt khÈu ph¶i kiÓm tra tríc khi xuÊt hµng. C¸c nhµ xuÊt khÈu sÏ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc FDA nÕu kh«ng tu©n thñ quy ®Þnh HACCP hoÆc kh«ng thÓ chøng minh ®· thùc hiÖn HACCP víi nh÷ng b»ng chøng cô thÓ. C¸c s¶n phÈm, doanh nghiÖp, quèc gia hoÆc khu vùc ®· bÞ FDA ®a vµo danh s¸ch c¶nh b¸o (v× lý do an toµn thùc phÈm) th× khi nhËp hµng vµo Mü sÏ tù ®éng bÞ ®a vµo lu gi÷ t¹i cöa khÈu ®Ó chê kÕt qu¶ kiÓm tra. Mét doanh nghiÖp muèn ®îc ra khái danh s¸ch c¶nh b¸o nµy cÇn cã 5 l« hµng liªn tôc kh«ng bÞ ph¸t hiÖn bÊt cø lçi nµo liªn quan ®Õn an toµn thùc phÈm. Khi ®ã, doanh nghiÖp ph¶i tù m×nh (th«ng qua nhµ nhËp khÈu Mü) tr×nh bµy b»ng chøng lªn FDA vÒ kÕt qu¶ kiÓm tra 5 l« hµng nªu trªn. Cßn nÕu doanh nghiÖp cè t×nh vi ph¹m vµ bÞ c¶nh c¸o nhiÒu lÇn th× sÏ bÞ cÊm xuÊt khÈu hµng vµo thÞ trêng Mü vÜnh viÔn. Ngoµi ra, hµng thñy s¶n khi nhËp vµo c¶ng Hoa Kú ph¶i qua gi¸m ®Þnh cña FDA, chØ khi nµo FDA c«ng nhËn hµng ®¹t tiªu chuÈn th× ngêi nhËp khÈu míi cã thÓ lµm thñ tôc dÔ dµng. V× vËy, nhiÒu nhµ nhËp khÈu Hoa Kú ®Æt ®iÒu kiÖn chØ thanh to¸n tiÒn hµng sau khi FDA cho phÐp nhËp khÈu. Nh÷ng ®iÒu trªn cho thÊy, hiÓu biÕt râ HACCP vµ thùc hiÖn, kiÓm so¸t tèt viÖc lu tr÷ hå s¬ ch¬ng tr×nh nµy sÏ lµ yÕu tè quan träng ®Ó t¹o lßng tin víi c¸c nhµ nhËp khÈu Mü, tr¸nh t×nh tr¹ng c¸c l« hµng kÐm phÈm chÊt bÞ FDA c¶nh b¸o, tr¶ l¹i hay tiªu hñy. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i: KÞp thêi ®Çu t söa ch÷a, n©ng cÊp nhµ xëng, c¬ së s¶n xuÊt, ®æi míi trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ ®¶m b¶o c¸c tiªu chuÈn an toµn vÖ sinh thùc phÈm víi nguån vèn do doanh nghiÖp tù trang tr¶i hoÆc cã thÓ ®Ò nghÞ nhµ níc hç trî mét phÇn. §Ó cã ®éi ngò qu¶n lý chÊt lîng trùc tiÕp gi¸m s¸t vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn HACCP t¹i doanh nghiÖp, doanh nghiÖp cÇn cö ngêi tham gia vµo c¸c líp ®µo t¹o, tËp huÊn, híng dÉn c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, chÕ biÕn thñy s¶n thùc hiÖn HACCP do Bé phèi hîp cïng víi dù ¸n SEAQIP (dù ¸n n©ng cao chÊt lîng hµng thuû s¶n xuÊt khÈu do §an M¹ch tµi trî) hay c¸c tæ chøc quèc tÕ kh¸c nh UNDP, FAO, INFOFISH... tæ chøc. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp còng cã thÓ tù m×nh t×m hiÓu vÒ HACCP th«ng qua c¸c trang web nh hay §µo t¹o, gi¸o dôc, ph¸t tµi liÖu cho c¸c nh©n viªn vÒ HACCP, chó ý ®Õn ®iÒu kiÖn vÖ sinh, b¶o hé lao ®éng ®èi víi chÕ biÕn thñy s¶n, nhÊt lµ ®èi víi lao ®éng n÷. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ®· ®¹t ®îc chøng nhËn HACCP råi th× ph¶i quan t©m duy tr× thùc hiÖn, thêng xuyªn xem xÐt ®Ó ®a ra c¸c hµnh ®éng söa ch÷a, cËp nhËt kÞp thêi, c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa thÝch hîp víi d©y chuyÒn s¶n xuÊt hiÖn t¹i v× Trung t©m kiÓm tra chÊt lîng vµ vÖ sinh thñy s¶n NAFIQUACEN sÏ thêng xuyªn tiÕn hµnh c¸c ®ît kiÓm tra viÖc thùc hiÖn HACCP cña c¸c doanh nghiÖp nµy. ThËm chÝ, USFDA còng cö c¸c chuyªn gia cña hä sang ®Ó kiÓm tra mét sè doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n sang Mü do hä chØ ®Þnh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ang x©y dùng HACCP vµ muèn ®îc chøng nhËn th× ph¶i ®¨ng ký víi NAFIQUACEN lµ c¬ quan Nhµ níc cña ViÖt Nam ®îc FDA uû quyÒn kiÓm tra vµ chøng nhËn nÕu ®¹t yªu cÇu HACCP. Chó träng ®¨ng ký nh·n hiÖu vµ x©y dùng th¬ng hiÖu cho s¶n phÈm xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp m×nh. T¹i cuéc héi th¶o “B¶o vÖ nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i ViÖt Nam vµ Hoa Kú”, Phã côc trëng côc së h÷u trÝ tuÖ TrÇn ViÖt Hïng kh¼ng ®Þnh “HiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ hÖ thèng ®¨ng ký b¶o hé nh·n hiÖu hµng ho¸ t¹i Hoa Kú lµ nhu cÇu tèi cÇn thiÕt cña c¸c doanh nghiÖp còng nh c¸c c¬ quan qu¶n lý ViÖt Nam nh»m g×n gi÷ vµ ph¸t triÓn uy tÝn, thÞ phÇn cña nh·n hiÖu còng nh s½n sµng ®èi phã víi c¸c tranh chÊp vµ vi ph¹m nh·n hiÖu cña m×nh t¹i thÞ trêng ®Çy rñi ro nµy”. Thùc vËy, HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng ViÖt Nam-Hoa Kú chÝnh thøc cã hiÖu lùc ®· mang l¹i nhiÒu c¬ héi cho c¸c nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam. Nhê vËy, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Mü ®· t¨ng mét c¸ch Ên tîng, trong ®ã thñy s¶n lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng cã tèc ®é t¨ng trëng xuÊt khÈu sang Mü m¹nh nhÊt. Tuy nhiªn, mét trong nh÷ng c¶n trë lín nhÊt cña c¸c nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam sang Hoa Kú lµ sù thiÕu hiÓu biÕt vÒ hÖ thèng ph¸p luËt Hoa Kú, bao gåm c¶ hÖ thèng luËt ph¸p b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. Khi kinh doanh trªn thÞ trêng Mü, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hÇu nh kh«ng quan t©m tíi vÊn ®Ò ®¨ng ký nh·n hiÖu. V× vËy, theo thèng kª cña Côc së h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam vµ nghiªn cøu trªn trang web Patent vµ nh·n hiÖu hµng ho¸ cña Hoa Kú th× sè nh·n hiÖu cã nguån gèc ViÖt Nam xin ®¨ng ký b¶o hé t¹i Hoa Kú míi chØ lµ 164 nh·n hiÖu. §©y lµ mét con sè qu¸ khiªm tèn khi biÕt r»ng t¹i ViÖt Nam c¸c doanh nghiÖp Hoa Kú ®· ®¨ng ký b¶o hé cho 8.988 nh·n hiÖu cña hä. Cuéc tranh chÊp th¬ng m¹i c¸ tra, basa ViÖt Nam võa qua víi hËu qu¶ lµ 2 lo¹i c¸ nµy cña ViÖt Nam bÞ cÊm kh«ng ®îc tiªu thô díi c¸i tªn catfish cµng chøng minh râ h¬n vai trß cña viÖc ®¨ng ký nh·n hiÖu vµ x©y dùng th¬ng hiÖu cho c¸c s¶n phÈm thñy s¶n xuÊt khÈu ViÖt Nam trªn thÞ trêng Mü. §Ó ®¨ng ký nh·n hiÖu cho s¶n phÈm cña m×nh t¹i Mü, c¸c doanh nghiÖp cÇn ®¨ng ký víi V¨n phßng s¸ng chÕ vµ nh·n hiÖu Hoa Kú (USPTO) díi h×nh thøc ®¨ng ký ®iÖn tö hoÆc ®¨ng ký v¨n b¶n vµ nép 355 USD. XÐt nghiÖm viªn cña USPTO sÏ xem xÐt nh·n hiÖu ®ã vÒ tÝnh ph©n biÖt vµ tra cøu c¸c nh·n hiÖu xung ®ét. Doanh nghiÖp nép ®¬n ph¶i gi¶i ®¸p nh÷ng c©u hái cña luËt s xÐt nghiÖm trong vßng 6 th¸ng. NÕu doanh nghiÖp kh«ng tr¶ lêi, ®¬n sÏ bÞ ®×nh chØ. NÕu kh«ng cã ý kiÕn ph¶n ®èi, nh·n hiÖu sÏ ®îc ®¨ng ký. Cßn trong viÖc x©y dùng th¬ng hiÖu cho s¶n phÈm cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp cÇn chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò: X©y dùng logo cho s¶n phÈm: chó ý t¹o sù kh¸c biÖt, ®¬n gi¶n, dÔ nhËn biÕt nhng vÉn cã kh¶ n¨ng lµm cho ngêi xem liªn tëng ®Õn s¶n phÈm cña c«ng ty. H×nh tîng cña nh·n hiÖu: viÖc x©y dùng h×nh tîng ph¶i tuú thuéc vµo tõng lo¹i s¶n phÈm thuû s¶n b¸n ra vµ ph¶i nghiªn cøu cho phï hîp víi thÞ hiÕu cña ngêi Mü. Bao b× cÇn ®îc thiÕt kÕ cÈn thËn tõ mÇu s¾c ®Õn kiÓu d¸ng, ®¶m b¶o tho¶ m·n c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt, vÖ sinh vµ ph¶i ®îc thiÕt kÕ næi bËt. Ngoµi ra, doanh nghiÖp cã thÓ liªn tôc c¶i tiÕn bao b× ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ trêng Mü. §a d¹ng ho¸ c¸c ph¬ng thøc xuÊt khÈu, thùc hiÖn liªn doanh liªn kÕt trong xuÊt khÈu thñy s¶n sang thÞ trêng Mü. HiÖn nay, xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam sang Mü chñ yÕu th«ng qua h×nh thøc xuÊt khÈu gi¸n tiÕp qua c¸c trung gian. Víi môc tiªu xuÊt khÈu sang Mü ®¹t kim ng¹ch 600 triÖu USD trong n¨m 2005 vµ 1 tû USD n¨m 2010, bªn c¹nh nç lùc t¨ng cêng s¶n lîng xuÊt khÈu, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm..., c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ¸p dông nhiÒu ph¬ng thøc xuÊt khÈu h¬n n÷a: gia c«ng chÕ biÕn nguyªn liÖu cho c¸c níc ®Ó cung cÊp hµng sang Mü vµ ®Æc biÖt lµ thiÕt lËp hÖ thèng kªnh ph©n phèi trùc tiÕp tíi tay c¸c tËp ®oµn ph©n phèi thùc phÈm, c¸c siªu thÞ lín cña Mü nh Sysco, Costco, Wal Mart...vµ thËm chÝ lµ tíi tËn c¸c chî c¸ vµ ngêi tiªu dïng Mü. Ngoµi ra, ®Ó t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña m×nh trªn thÞ trêng Mü, c¸c doanh nghiÖp thñy s¶n ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cÇn ph¶i liªn kÕt l¹i víi nhau bëi v×: C¸c ®èi t¸c Mü thêng cã nh÷ng ®¬n ®Æt hµng víi sè lîng nhng l¹i ®ßi hái ph¶i giao hµng trong thêi h¹n ng¾n. NÕu chØ mét doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam th× khã cã thÓ ®¶m b¶o ®îc c¸c yªu cÇu cña ®¬n ®Æt hµng nµy nhng nÕu c¸c doanh nghiÖp liªn kÕt víi nhau trong viÖc thu mua nguyªn liÖu vµ chÕ biÕn, t¹o nguån hµng xuÊt khÈu th× hoµn toµn cã thÓ ®¶m b¶o giao hµng ®óng h¹n vµ ®ñ sè lîng. Phèi hîp víi nhau cïng tham gia c¸c héi chî, tæ chøc c¸c chiÕn dÞch khuyÕn m¹i, qu¶ng b¸ s¶n phÈm trªn thÞ trêng Mü... gióp cho c¸c doanh nghiÖp tiÕt kiÖm mét kho¶n chi phÝ kh¸ lín bëi v× c¸c chi phÝ nµy trªn thÞ trêng Mü lµ kh¸ cao. Trªn thÞ trêng Mü, ngoµi nh÷ng ®èi thñ nh Trung Quèc, Th¸i Lan th× c¸c nhµ xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam còng ph¶i c¹nh tranh ngay víi c¸c nhµ s¶n xuÊt thñy s¶n Mü v× nh chóng ta ®· biÕt, Mü còng lµ mét trong nh÷ng níc xuÊt khÈu thñy s¶n lín nhÊt thÕ giíi. Mµ c¸c nhµ s¶n xuÊt thñy s¶n Mü l¹i thêng liªn kÕt thµnh c¸c liªn minh, hiÖp héi nh HiÖp héi c¸c chñ tr¹i nu«i c¸ nheo, Liªn minh t«m miÒn Nam hay HiÖp héi t«m Luisiana...®Ó t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ níc ngoµi. V× vËy, c¸c doanh nghiÖp thñy s¶n ViÖt Nam, kÓ c¶ nh÷ng doanh nghiÖp quèc doanh lín còng khã lßng c¹nh tranh víi c¸c hiÖp héi vµ liªn minh nµy. Trong thùc tiÔn xuÊt khÈu hµng thñy s¶n sang Mü, cã nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh vît khái khu«n khæ cña tõng doanh nghiÖp. §Ó xö lý c¸c vÊn ®Ò nµy cÇn sù liªn kÕt cña céng ®ång c¸c doanh nghiÖp víi c¬ quan qu¶n lý cña nhµ níc ë c¸c cÊp. Nh÷ng minh vÝ dô cô thÓ cho trêng hîp nµy cã thÓ kÓ ®Õn lµ vÊn ®Ò ph¸t triÓn thÞ trêng chung, viÖc thèng nhÊt c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng ®Ó b¶o vÖ uy tÝn s¶n phÈm, thèng nhÊt gi¸ b¸n gi÷a c¸c doanh nghiÖp cïng s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm... vµ ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò tranh chÊp th¬ng m¹i nh trêng hîp vô kiÖn c¸ tra, basa ViÖt Nam võa qua vµ vô kiÖn t«m s¾p tíi. HiÖn nay, HiÖp héi c¸c nhµ chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam VASEP lµ n¬i héi tô cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam. HiÖp héi ®· ®ãng vai trß rÊt quan träng trong viÖc thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i gi÷a c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ Hoa Kú, viÖc gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp th©m nhËp thÞ trêng Mü, viÖc gi¶i quyÕt c¸c khã kh¨n trong vô kiÖn c¸ tra vµ basa võa råi... ®ång thêi HiÖp héi còng ®ang chñ ®éng phèi hîp víi HiÖp héi nghÒ c¸ cña c¸c níc còng ®ang bÞ Mü kiÖn trong vô b¸n ph¸ t«m ®Ó ®Êu tranh chèng l¹i viÖc ¸p ®Æt c¸c hµng rµo phi thuÕ quan cña Mü. Thùc tÕ cho thÊy, HiÖp héi lµ h×nh thøc tæ chøc phï hîp ®Ó hç trî, liªn kÕt vµ x©y dùng tinh thÇn céng ®ång cña c¸c doanh nghiÖp nh»m ph¸t triÓn thÞ trêng xuÊt khÈu. V× vËy, trong thêi gian tíi, HiÖp héi cÇn tÝch cùc ph¸t huy vai trß cña m×nh. KÕt luËn Ngµnh thñy s¶n ViÖt Nam víi nh÷ng ho¹t ®éng nhiÒu mÆt vµ sù t¨ng trëng liªn tôc trong nh÷ng n¨m qua ®© ®ãng vai trß ngµy mét to lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi cña c¶ níc. Ngay tõ Héi nghÞ Trung ¬ng 5, kho¸ VII, ngµnh thñy s¶n ®· ®îc kh¼ng ®Þnh thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän. Tõ ®ã ®Õn nay, ngµnh thñy s¶n ®· chøng minh vµ kh¼ng ®Þnh ®îc vai trß nµy cña m×nh trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. §ãng gãp vµo nh÷ng thµnh c«ng ®ã cña ngµnh thñy s¶n ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng kÕt qu¶ to lín mµ ngµnh ®· ®¹t ®îc th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n sang thÞ trêng Mü. Tríc ®©y, Mü lµ mét thÞ trêng ta gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn th× nay ®· thuËn lîi h¬n vµ ®îc ®¸nh gi¸ lµ thÞ trêng mang tÝnh ®ét ph¸ ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam. Giai ®o¹n 1998-2002, xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam sang Mü ®· cã ®îc nh÷ng chØ tiªu t¨ng trëng ®Çy ®ñ: t¨ng m¹nh vÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng, t¨ng trëng vÒ c¶ thÞ phÇn vµ sè lîng c¸c c«ng ty tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu sang Mü. Theo ®¸nh gi¸ cña Th¬ng vô ViÖt Nam t¹i Hoa Kú, hiÖn nay, trong sè c¸c mÆt hµng ViÖt Nam xuÊt khÈu sang Mü th× thñy s¶n ®îc coi lµ mÆt hµng cã tiÒm n¨ng lín nhÊt. Tuy nhiªn, víi hÖ thèng ph¸p luËt phøc t¹p, víi hµng lo¹t c¸c quy ®Þnh vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm,..., vµ ®Æc biÖt lµ sù c¹nh tranh khèc liÖt tõ phÝa c¸c ®èi thñ kh¸c, ®Ó hoµn thµnh chØ tiªu xuÊt khÈu thñy s¶n sang Mü ®¹t 600 triÖu USD trong n¨m 2005 vµ 1 tû USD n¨m trong 2010, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ ph¶i ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ thö th¸ch. Qua viÖc giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ thÞ trêng thñy s¶n Mü, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu thñy s¶n sang thÞ trêng Mü nãi riªng, tõ ®ã ®a ra c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy t¨ng trëng, ngêi viÕt hy väng xuÊt khÈu thñy s¶n níc ta sÏ sím ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra vµ tiÕp tôc ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. tµi liÖu tham kh¶o. PGS.TS. NguyÔn ThÞ M¬: ChÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu cña Hoa Kú vµ nh÷ng biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Hoa Kú sau khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt Nam-Hoa Kú cã hiÖu lùc- Trung t©m th«ng tin th¬ng m¹i, 2002. LuËt gia §inh TÝch Linh: Doanh nghiÖp cÇn biÕt khi quan hÖ th¬ng m¹i víi Hoa Kú- NXB Thèng Kª, 2002. Trung t©m nghiªn cøu ph¸t triÓn Investconsult, C«ng ty t vÊn ®Çu t vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ: T×m hiÓu Hoa Kú cho môc ®Ých kinh doanh- NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, 2002. Bé th¬ng m¹i, trung t©m th¬ng m¹i ViÖt Nam: Híng dÉn tiÕp cËn thÞ trêng Hoa Kú- NXB Thèng Kª, 2001. PGS.TS. Hoµng ThÞ ChØnh: Ph¸t triÓn thñy s¶n ViÖt Nam, nh÷ng luËn cø vµ thùc tiÔn- NXB N«ng nghiÖp, 2003. ViÖt Nam víi tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ- NXB Thèng kª,2002. TiÒm n¨ng ViÖt Nam thÕ kû 21- NXB ThÕ giíi, 2002. Niªn gi¸m thèng kª 2002- NXB Thèng kª, 2003. Bé Thñy s¶n: ThÞ trêng nhËp khÈu thñy s¶n thÕ giíi vµ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam n¨m 1998. Bé Thñy s¶n: B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô kÕ ho¹ch n¨m 2001, chØ tiªu, biÖn ph¸p thùc hiÖn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi 2001cña ngµnh thñy s¶n. Bé Thñy s¶n: B¸o c¸o tæng kÕt 3 n¨m thùc hiÖn ch¬ng tr×nh xuÊt khÈu thñy s¶n. Bé Thñy s¶n: B¸o c¸o s¬ kÕt thùc hiÖn kÕ ho¹ch 6 th¸ng ®Çu n¨m vµ biÖn ph¸p hoµn thµnh nhiÖm vô n¨m 2002 cña ngµnh Thñy s¶n. Bé Thñy s¶n: B¸o c¸o kÕt qu¶ nu«i trång thñy s¶n n¨m 2002 vµ biÖn ph¸p thùc hiÖn kÕ ho¹ch nu«i trång thñy s¶n n¨m 2003. Bé Thñy s¶n: B¸o c¸o t×nh h×nh c«ng t¸c quý I/2003. Bé Thñy s¶n: ChiÕn lîc xuÊt khÈu thñy s¶n ViÖt Nam thêi kú 1999-2010. Bé Thñy s¶n: Th«ng tin chuyªn ®Ò c¸c sè n¨m 2001, 2002. VASEP: B¸o c¸o héi th¶o thÞ trêng thñy s¶n thÕ giíi 2001. D¬ng Nguyªn Kh¶i (tæng hîp): ThÞ trêng Mü víi thñy s¶n nu«i- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n sè T4/2001 (tr 10-12). M¹nh Th¾ng (lîc dÞch): ThÞ trêng Mü vÒ c¸ ngõ hép- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n sè T5/2001 (tr 25-26). NAFIQUACEN: VÒ chÊt lîng hµng thñy s¶n xuÊt khÈu 5 th¸ng ®Çu n¨m 2001- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T6/2001 (tr 46,47). DiÖu Nguyªn (dÞch): Quy ®Þnh vÒ d lîng Chloramphenicol trong thùc phÈm t¹i Mü- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T1/2002 (tr 27-28) Th¸i Ph¬ng (dÞch): NhËp khÈu c¸ r« phi cña Mü n¨m 2001 vµ triÓn väng n¨m 2002- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T4/2002 (tr 19-21). PV: Mü vµ EU víi vÊn ®Ò d lîng Chloramphenicol trong t«m- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T6/2002 (tr 42-44). Vâ §øc Gi·: Ghi nhËn t¹i héi nghÞ b¸o c¸o kÕt qu¶ kiÓm tra c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thñy s¶n vµo thÞ trêng Mü cña USFDA- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T6/2002 (tr 45,46). To¹ ®µm vÒ LuËt chèng b¸n ph¸ gi¸ cña Mü ®èi víi c¸ tra, basa ViÖt Nam- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T7/2003 (tr 5,6) PV: Ngõng kiÓm tra 100% hµng thñy s¶n sang EU, liÖu doanh nghiÖp ®· hÕt lo?- t¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T10/2002 (tr 7). Ngäc Thuû: §oµn ®¹i diÖn Bé Th¬ng m¹i Hoa Kú tíi ViÖt Nam vÒ vô kiÖn c¸ tra, basa- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T10/2002 (tr 9,10). Quúnh Ph¬ng (dÞch): C¸c nhµ s¶n xuÊt Mü nªn c¹nh tranh b»ng trÝ tuÖ chø kh«ng ph¶i b»ng c¸c rµo c¶n- Th¬ng m¹i thñy s¶n T12/2002 (tr 7-9). PV: ChÊt lîng vµ vÖ sinh an toµn thùc phÈm, cöa më cho xuÊt khÈu vµ hoµ nhËp thÕ giíi- T¹p chÝ thñy s¶n T12/2002 vµ T1/2003 (tr 36,37). Th¸i Thanh D¬ng: XuÊt khÈu thñy s¶n vît mèc 2 tû USD, thµnh tùu kú diÖu nhng...-T¹p chÝ thñy s¶n T2/2003 (tr10-12). PV: Nh×n l¹i xuÊt khÈu c¸ cña ViÖt Nam giai ®o¹n 1998-2002- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T3/2003 (tr 14-16). HT (dÞch): NhËp khÈu t«m ®¸p øng nhu cÇu cña ngêi Mü vµ t¹o ra gi¸ trÞ 9,8 tû USD- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T3/2003 (tr 7). Th«ng c¸o b¸o chÝ vÒ viÖc Bé Th¬ng m¹i Hoa Kú söa ch÷a mét phÇn sai sãt trong quyÕt ®Þnh s¬ bé- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T3/2003 (tr 2). TP: Thñy s¶n thÕ giíi n¨m 2001-2002 vµ nh÷ng th¸ch thøc n¨m 2003- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T5-6/2003 (tr 58-60) Huúnh ThÕ N¨ng: Lµm g× ®Ó x©y dùng chiÕn lîc th¬ng hiÖu cho c¸ tra, basa- T¹p chÝ thñy s¶n T7/2003 (15-17) Th¸i B¸ Hå (dÞch): XuÊt nhËp khÈu thñy s¶n n¨m 2002 cña Trung Quèc- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T7/2003 (tr 28-30). Nguyªn Kh¶i (tæng hîp): QuyÕt ®Þnh bÊt c«ng cña chñ nghÜa b¶o hé lçi thêi- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T7/2003 (tr 17,18). Th¸i Ph¬ng: NhuyÔn thÓ ch©n ®Çu: thÞ trêng thÕ giíi vµ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam 5 n¨m qua- T¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n T8/2003 (tr 25-27). XuÊt khÈu thñy s¶n 7 th¸ng 2003- Th¬ng m¹i thñy s¶n T9/2003 (tr 24). §øc Hµ: ThÊy tríc thÞ trêng xuÊt khÈu thñy s¶n bÊt æn- Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam sè 142, ra ngµy 5/9/2003 (tr 3). PGS.TS. NguyÔn ThiÕt S¬n: Mét n¨m thùc hiÖn HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt Nam-Hoa Kú vµ nh÷ng vÊn ®Ò- Ch©u Mü ngµy nay T1/2003 (tr 52-68). Khac Quang: Japan, the main market of Vietnamese seafood export- Vietnam Economic News No31/2003 (page 7). Hoang Thi Chinh: Aquatic Product Exports to the USA, Issues and Solutions- Economic Review No3 (103)/2003 (page 18-19). Gregory V Brown: US seafood Market- Infofish International 1/2003 (page 37,38). Infofish monthly report -April, 2003. Infopesca report -August, 2003. NOAA news Releases 2002: Shrimp overtakes canned tuna as top US seafood, overall seafood consumption decreases in 2001. NOAA news Releases 2003: Americans ate more seafood in 2002. News media/Top ten seafoods (7/10/2003). US trade 2002 (8/10/2003). profile/USA. (8/10/2002). fishery products market news (9/10/2003). US seafood export up slightly in Jan-July 2003. Global seafood trade largely driven by rising aquaculture production : Quèc tÕ/ C¸c nÒn kinh tÕ/ Hoa Kú (8/10/2003). : tin tøc. : trang tin tøc. Phô lôc 1: Møc tiªu thô 10 lo¹i thñy s¶n ®îc a chuéng nhÊt trªn thÞ trêng Mü §¬n vÞ: pound/ngêi (*: C¸ ngõ ®ãng hép, **:lîng tiªu thô c¸ da tr¬n ®· ®îc tÝnh l¹i ®Ó phï hîp víi viÖc Mü cÊm kh«ng cho nhËp khÈu c¸ tra vµ basa díi tªn catfish) N¨m S¶n phÈm 1998 1999 2000 2001 2002 T«m 2,8 3,0 3,2 3,4 3,7 C¸ ngõ 3,4 3,5 3,5 2,9 3,1* C¸ håi 1,38 1,7 1,58 2,02 2,021 C¸ tuyÕt p«l¾c 1,65 1,57 1,59 1,21 1,13 C¸ da tr¬n 1,06 1,16 1,08 1,15 1,103** C¸ tuyÕt ®¹i t©y d¬ng 0,97 0,77 0,75 0,56 0,658 Cua 0,57 0,54 0,38 0,44 0,568 Nghªu, sß 0,39 0,46 0,47 0,47 0,545 C¸ r«phi - - - 0,35 0,401 C¸ dÑt (chñ yÕu lµ c¸ b¬n) - 0,39 0,42 0,39 0,317 Nguån: www.nfi.org/News media- Top ten seafoods (7/10/2003) Phô lôc 2: Ngo¹i th¬ng thñy s¶n Mü giai ®o¹n 1998-2002 §¬n vÞ: ngh×n USD. N¨m XuÊt khÈu NhËp khÈu C¸n c©n 1998 754.735 8.173.185 -7.418.450 1999 889.559 9.013.886 -8.124.327 2000 982.035 10.054.045 -9.072.010 2001 1.163.458 9.864.431 -8.700.973 2002 1.087.823 10.121.263 -9.033.440 Nguån:www.st.nmfs.gov/st1- US trade 2002. Phô lôc 3: BiÓu thuÕ nhËp khÈu thñy s¶n vµo Hoa Kú. M· sè hµng thñy s¶n MÆt hµng ThuÕ trong diÖn hëng NTR (%) ThuÕ trong diÖn kh«ng hëng NTR (%) 0310 C¸c lo¹i c¸ sèng 0 0 0320 C¸c bé phËn cßn l¹i cña c¸ sau khi c¾t läc philª, kÓ c¶ gan c¸ t¬i hoÆc íp l¹nh 0 2,2 cent/ kg hoÆc 4,4 cent/ kg tuú lo¹i. 0303 C¸c bé phËn cßn l¹i cña c¸ sau khi c¾t läc philª, kÓ c¶ gan c¸ ®«ng l¹nh 0 2,2 cent/ kg hoÆc 4,4 cent/ kg tuú lo¹i. 0304 Philª c¸, thÞt c¸ ®· läc x¬ng t¬i, íp l¹nh hoÆc ®«ng l¹nh 0 Mét sè lo¹i 0%, mét sè lo¹i 5,5 cent/kg 0305 C¸ kh«, íp muèi hoÆc x«ng khãi 4 – 7 25 – 30 0306.13 T«m c¸c lo¹i 0 0 0306.14/24 ThÞt cua ®«ng l¹nh hoÆc kh«ng ®«ng l¹nh 7,5 7,5 0307 C¸c lo¹i nghªu sß 0 0 0307.06 èc 5 5 1601-1604 C¸c thùc phÈm chÕ biÕn tõ c¸, thÞt 0,9 cent/kg hoÆc 2,1-15% 6,6 cent/kg ®Õn 22 cent/kg hoÆc 20%-35% 1605.10.05 Cua chÕ biÕn chÝn 10% 20 1605.10.20 ThÞt cua 0 22,5 1605.10.40 C¸c lo¹i cua chÕ biÕn kh¸c 5 15 1605.20.05 T«m chÕ biÕn chÝn 5 20 1605.30.05 T«m hïm chÕ biÕn chÝn 10 20 1605.30.10 T«m hïm s¬ chÕ cã ®«ng l¹nh hoÆc kh«ng ®«ng l¹nh 0 0 1605.90 C¸c nhuyÔn thÓ kh¸c (nghªu,sß,èc) 0 20 Nguån: www.customs.ustreas.gov phô lôc 4: C¸c rµo c¶n TBT vµ SPS Mü ¸p dông N¨m Lo¹i Nhãm hµng bÞ ¸p dông Néi dung 1995 TBT Kh«ng nhËp khÈu s¶n phÈm c¸ ngõ NÕu sö dông líi ®¸nh b¾t lÉn c¸ heo 1997 TBT Kh«ng nhËp khÈu t«m biÓn NÕu líi kÐo kh«ng l¾p thiÕt bÞ xua ®uæi rïa biÓn. 1997 SPS Tr¶ hµng hoÆc tiªu huû NÕu ph¸t hiÖn cã vi sinh vËt hoÆc mèi nguy ho¸ häc. 1998 SPS Doanh nghiÖp kh«ng ®îc xuÊt khÈu vµo Mü NÕu kh«ng cã ch¬ng tr×nh HACCP ®îc FDA c«ng nhËn 2000 TBT C¸ Tra, Basa Kh«ng cho mang tªn catfish 2001 SPS Kh«ng nhËp khÈu hoÆc tiªu huû NÕu ph¸t hiÖn cã kh¸ng sinh bÞ cÊm Nguån: T¹p chÝ th«ng tin khoa häc c«ng nghÖ-kinh tÕ thñy s¶n sè th¸ng 2/2003 (trang 6). PHô LôC 5: Gi¸ t«m xuÊt khÈu 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002. MÆt hµng Quy c¸ch Gi¸ t¹i ViÖt Nam (USD/ kg) Gi¸ t¹i Ên §é (USD/ kg) Gi¸ t¹i Th¸i Lan (USD/ kg) T«m cµng nguyªn con 1-2 2-4 4-6 6-8 6,3 5,37 4,72 4,04 6,72 5,83 5,36 4,75 7,02 5,93 5,47 4,69 T«m cµng thÞt 31-40 41-50 51-60 61-70 71-90 8,7 8,19 7,29 7,02 6,12 9,41 8,86 7,97 7,54 6,68 9,37 9,03 8,21 7,65 6,67 T«m s¾t thÞt 70-90 90-100 100-200 200-300 300-500 6,35 4,55 3,35 2,75 2,3 6,93 5,29 3,87 3,34 2,95 7,13 5,44 4,28 3,51 3,36 Nguån: Tæng hîp tõ t¹p chÝ th¬ng m¹i thñy s¶n sè th¸ng 3, th¸ng 4 vµ th¸ng 5/ 2002. Phô lôc 6: Gi¸ thµnh cao nhÊt vµ thÊp nhÊt cña c¸ tra vµ c¸ basa t¹i An Giang (kÕt qu¶ ®iÒu tra t¹i thêi ®iÓm 1/2/2003.) DiÔn gi¶i C¸ tra nu«i hÇm (VND/kg) C¸ tra nu«i bÌ (VND/kg) C¸ basa nu«i bÌ (VND/kg) Gi¸ thµnh s¶n xuÊt trung b×nh chung 7.279 9.707 11.439 Trong ®ã: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña 10% sè hé cã chi phÝ nu«i cao nhÊt. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña 10% sè hé cã chi phÝ nu«i thÊp nhÊt 8.110 6.275 11.480 8.810 12.051 10.313 Nguån: T¹p chÝ thñy s¶n sè th¸ng 7/2003 (trang 15) PHô LôC 7: C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n chi phÝ s¶n xuÊt c¸ tra vµ c¸ basa t¹i An Giang. DiÔn gi¶i Ph¬ng ¸n chi phÝ chÕ biÕn cao nhÊt Ph¬ng ¸n chi phÝ chÕ biÕn thÊp nhÊt C¸ nu«i bÌ (c¸ tr¾ng t¹i c¬ së nu«i) Gi¸ c¶ nguyªn liÖu t¹i bÌ nu«i (VND/kg) 9.500+500 (vËn chuyÓn) 9.500+500 (vËn chuyÓn) Tû lÖ chÕ biÕn 3,1 3,1 Tæng gi¸ c¸ nguyªn liÖu 31.000 31.000 Chi phÝ chÕ biÕn/1 kg thµnh phÈm 6.950 3.923 Tæng chi phÝ chÕ biÕn/1 kg thµnh phÈm 37.950 34.923 Phô phÈm thu håi 3.150 3.150 Gi¸ thµnh 1 kg thµnh phÈm (VND) 34.800 31.773 Tû gi¸ USD 15.400 15.400 Gi¸ thµnh 1 kg thµnh phÈm (USD) 2,26 2,06 NÕu gi¸ b¸n thÊp nhÊt 2,60 2,06 L·i c«ng ty thu ®îc 0,34 0,54 Tû lÖ % nhµ chÕ biÕn thu ®îc 15,04 26,20 C¸ nu«i hÇm (c¸ vµng t¹i hÇm) Gi¸ c¸ nguyªn liÖu t¹i hÇm (VND/kg) 7.300+500 (vËn chuyÓn) 7.300+500 (vËn chuyÓn) Tû lÖ chÕ biÕn 2,75 2,75 Tæng gi¸ c¸ nguyªn liÖu 21.450 21.450 Chi phÝ chÕ biÕn/1 kg thµnh phÈm 6.950 3.923 Tæng chi phÝ chÕ biÕn/1 kg thµnh phÈm 28.400 25.373 Phô phÈm thu håi 1.400 1.400 Gi¸ thµnh 1kg thµnh phÈm (VND) 27.000 23.973 Tû gi¸ USD 15.400 15.400 Gi¸ thµnh 1kg thµnh phÈm (USD) 1,75 1,56 NÕu b¸n gi¸ thÊp nhÊt 1,8 1,8 L·i c«ng ty thu ®îc 0,05 0,24 Tû lÖ % nhµ chÕ biÕn thu ®îc 2,85 15,40 Nguån: T¹p chÝ thñy s¶n th¸ng 7/2003 (trang 16,17)

Các file đính kèm theo tài liệu này:

B2.doc