Lựa chọn bài tập nâng cao khả năng thực hiện đòn đánh ippon (3 điểm) trong thi đấu kumite cho sinh viên chuyên ngành karate ngành huấn luyện thể thao trường Đại học Thể dục thể thao Bắc Ninh

BµI B¸O KHOA HäC 46 Tóm tắt: Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng của vấn đề, bằng các phương pháp nghiên cứu thường quy trong thể dục thể thao (TDTT), đề tài đã lựa chọn ra được 22 bài tập nâng cao khả năng thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) của sinh viên chuyên ngành Karate Ngành Huấn luyện thể thao (HLTT) Trường Đại học TDTT Bắc Ninh. Từ khóa: Bài tập, đòn đánh Ippon, Chuyên ngành Karate, Trường Đại học TDTT Bắc Ninh. Selection of exercises to improve Ippon performance (3 points) in Kumite competition for Karate students majoring in sports training at Bac Ninh Sports University Summary: On the basis of theoretical research and the current situation of the problem, by the conventional research methods in physical training and sports, the thesis has selected 22 exercises to improve the performance of Ippon attack (3 points) for Karate students majoring in Physical Education, Bac Ninh Sports University. Keywords: Exercises, Ippon strikes, Karate major, Bac Ninh Sports University. *TS, Trường Đại học Thể dục thể thao Bắc Ninh ÑAËT VAÁN ÑEÀ Sau khi được Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) công nhận là môn thể thao chính thức thi đấu tại Olympic Tokyo 2020, Liên đoàn Karate thế giới đã liên tục điều chỉnh luật thi đấu sao cho phù hợp với những yêu cầu khách quan đặt ra. Trong sự điều chỉnh này có một thay đổi rất lớn đối với hệ thống đòn đánh Ippon (3 điểm) nội dung thi đấu Kumite, thay vì trước kia vận động viên (VĐV) thực hiện đòn quật ngã được phép sử dụng hai tay để túm, kéo đánh ngã đối phương thì bây giờ VĐV chỉ được phép sử dụng một tay để thực hiện hành động này. Luật thi đấu thay đổi đòi hỏi các huấn luyện viên (HLV) phải tìm tòi nghiên cứu những bài tập mới, những phương pháp huấn luyện mới để nâng cao khả năng thực hiện đoàn đánh Ippon (3 điểm) cho VĐV. Đây là một đòi hỏi tất yếu trong công tác huấn luyện nâng cao thành tích môn võ này. Nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, năng lực thực hành của sinh viên chuyên ngành Karate Trường Đại học TDTT Bắc Ninh, thì việc tìm những bài tập chuyên biệt nhằm nâng cao năng lực thực hành cho sinh viên trong bối cảnh luật thi đấu luôn được điều chỉnh là một nhu cầu bức thiết, từ nhu cầu thực tiễn đó chúng tôi đã hướng mục đích nghiên cứu của mình vào việc lựa chọn bài tập nâng cao năng lực thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) của sinh viên chuyên ngành Karate Ngành HLTT, Trường Đại học TDTT Bắc Ninh. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi đã sử dụng những phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu; Phương pháp quan sát sư phạm; Phương pháp phỏng vấn; Phương pháp toán học thống kê. LÖÏA CHOÏN BAØI TAÄP NAÂNG CAO KHAÛ NAÊNG THÖÏC HIEÄN ÑOØN ÑAÙNH IPPON (3 ÑIEÅM) TRONG THI ÑAÁU KUMITE CHO SINH VIEÂN CHUYEÂN NGAØNH KARATE NGAØNH HUAÁN LUYEÄN THEÅ THAO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC THEÅ DUÏC THEÅ THAO BAÉC NINH Nguyễn Hồng Đăng* 47 - Sè 6/2019 KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU VAØ BAØN LUAÄN 1. Xác định các nguyên tắc lựa chọn bài tập nâng cao năng lực thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) cho sinh viên chuyên ngành Karate Ngành HLTT Trường Đại học TDTT Bắc Ninh Chúng tôi đã lựa vào các nguyên tắc giảng dạy, và các đặc điểm sinh lý; trình độ kỹ thuật thi đấu Kumite của đối tượng nghiên cứu; dựa vào mục đích, yêu cầu về giảng dạy kỹ thuật để xác định các nguyên tắc lựa chọn bài tập: - Nguyên tắc 1: Các bài tập được lựa chọn phải có tính định hướng phát triển kỹ thuật ghi 3 điểm rõ rệt nhằm tác động trực tiếp vào các nhóm cơ chủ yếu tham gia vào hoạt động kỹ - chiến thuật trong thi đấu Kumite. - Nguyên tắc 2: Các bài tập lựa chọn phải đảm bảo tính hợp lý, nghĩa là nội dung, hình thức, khối lượng vận động phải phù hợp với đặc điểm đối tượng, điều kiện thực tiễn của công tác giảng dạy. - Nguyên tắc 3: Việc lựa chọn các bài tập phải đảm bảo tính khả thi, có nghĩa là các bài tập có thể thực hiện được trên đối tượng và điều kiện tập luyện của sinh viên chuyên ngành Karate Ngành HLTT Trường Đại học TDTT Bắc Ninh. - Nguyên tắc 4: Các bài tập phải có tính đa dạng, tạo cảm hứng cho sinh viên. - Nguyên tắc 5: Các bài tập phải có tính hiệu quả, nghĩa là các bài tập phải nâng cao được kỹ thuật cho đối tượng nghiên cứu. - Nguyên tắc 6: Các bài tập phải có tính tiếp cận với xu hướng sử dụng các biện pháp và phương pháp giảng dạy kỹ thuật trong dạy học hiện đại. 6 nguyên tắc lựa chọn bài tập nâng cao năng lực thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) cho sinh viên chuyên ngành Karate Ngành HLTT Trường Đại học TDTT Bắc Ninh là cơ sở, định hướng lựa chọn bài tập. 2. Xác định những bộ phận chính của cơ thể tham gia khi thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) trong thi đấu Kumite môn Karate Nhằm xác định chính xác những bài tập nâng cao năng lực thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) của sinh viên chuyên ngành Karate Ngành HLTT, cần phải xác định những bộ phận cơ thể chính tham gia khi thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) là việc làm hết sức cần thiết. Để thực hiện nôi dung này đề tài tiến hành phỏng vấn các giảng viên chuyên ngành võ, HLV có thâm niên trong huấn luyện Karate và VĐV Karate có đẳng cấp. Số phiếu phát ra là 35, số phiếu thu về là 30. Cách trả lời cho từng câu hỏi cụ thể như sau: Ưu tiên 1: 3 điểm; Ưu tiên 2: 2 điểm; Ưu tiên 3: 1 Bảng 1. Kết quả phỏng vấn lựa chọn những bộ phận chính của cơ thể tham gia khi thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) nội dung thi đấu Kumite môn Karate (n=30) TT Bộ phậncơ thể Kết quả Tổng điểm Tỷ lệ %Ưu tiên 1 Ưu tiên 2 Ưu tiên 3 mi Điểm mi Điểm mi Điểm 1 Cánh tay 22 66 6 12 2 2 80 88.89 2 Vai 19 57 6 12 5 5 74 82.22 3 Cơ ngực 13 39 7 14 10 10 63 67.78 4 Cơ lưng 22 66 7 14 1 1 81 90.00 5 Cơ bụng 19 57 8 16 5 5 78 86.67 6 Cơ lườn 9 27 10 20 11 11 58 64.44 7 Hông 25 75 4 8 1 1 84 93.33 8 Khớp háng 26 78 4 8 0 0 86 95.56 9 Cơ đùi 20 60 5 10 5 5 75 83.33 10 Cẳng chân 15 45 8 16 9 9 70 77.78 BµI B¸O KHOA HäC 48 điểm. Những bộ phận cơ thể nào có số ý kiến tán thành của các giảng viên, HLV, VĐV từ 70% tổng điểm trở lên được lựa chọn để xác định bài tập nâng cao năng lực thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) cho sinh viên chuyên ngành Karate ngành HLTT. Kết quả phỏng vấn được trình bày tại bảng 1. Qua bảng 1 cho thấy: Trong 10 bộ phận cơ thể tham gia và có ảnh hưởng đến năng lực thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) trong thi đấu Kumite môn Karate có 2 bộ phận cơ thể là cơ ngực và cơ lườn được đa phần các giảng viên, HLV và VĐV đánh giá tham gia vào thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm), với tỷ lệ phần trăm chỉ dao động từ 64.44%-67.78%. Khi lựa chọn bài tập chúng tôi sẽ không tập trung vào những bài tập liên quan nhiều đến hai vùng cơ này. 3. Phỏng vấn lựa chọn bài tập nâng cao khả năng thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) cho sinh viên chuyên ngành Karate ngành HLTT Trường Đại học TDTT Bắc Ninh Để xác định bài tập nâng cao khả năng thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) cho sinh viên chuyên ngành Karate ngành HLTT Trường Đại học TDTT Bắc Ninh, đề tài tiến hành phỏng vấn các giảng viên, HLV có thâm niên công tác đang làm công tác giảng dạy, huấn luyện môn Karate của Trường Đại học TDTT Bắc Ninh và một số tỉnh có phong trào Karate ở Miền Bắc Việt Nam bằng phiếu hỏi theo 3 mức: Ưu tiên 1 : 3 điểm - Ưu tiên 2 : 2 điểm - Ưu tiên 3 : 1 điểm. Kết quả thu được trình bày tại bảng 2. Từ kết quả thu được ở bảng 2 cho thấy: Trong 34 bài tập nâng cao khả năng thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) mà chúng tôi phỏng vấn, có 22 bài tập được các ý kiến lựa chọn với số ý kiến chiếm tỷ lệ từ 70% trở lên. Đó là: Nhóm bài tập chuẩn bị chung: 08 bài tập Nhóm bài tập chuẩn bị chuyên môn: 11 bài tập Nhóm bài tập thi đấu: 03 bài tập KEÁT LUAÄN Thông qua nghiên cứu đã lựa chọn được 22 bài tập nâng cao khả năng thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) nội dung thi đấu môn Kumite cho sinh viên chuyên ngành Karate Ngành HLTT Trường Đại học TDTT Bắc Ninh gồm: Nhóm bài tập chuẩn bị chung: 08 bài tập; Nhóm Đòn thế Karate được phân thành 1 điểm, 2 điểm và 3 điểm, nếu VĐV giành nhiều hơn đối thủ 8 điểm sẽ thắng tuyệt đối. Chính vì vậy, giành được điểm Ippon (3 điểm) là ưu thế rất lớn với VĐV thi đấu đối kháng môn Karate 49 - Sè 6/2019 Bảng 2. Lựa chọn bài tập nâng cao khả năng thực hiện đòn đánh Ippon (3 điểm) cho sinh viên chuyên ngành Karate ngành HLTT Trường Đại học TDTT Bắc Ninh (n = 30) TT Bài tập Kết quả phỏng vấn Tổng điểm Tỷ lệ %Ưu tiên 1 Ưu tiên 2 Ưu tiên 3 mi Điểm mi Điểm mi Điểm Nhóm bài tập chuẩn bị chung 1 Bật xa tại chỗ x 3 tổ 10 30 4 8 16 16 54 60.00 2 Chạy 2 x 800m, nghỉ giữa 3 phút 19 57 4 8 7 7 72 80.00 3 Co tay xà đơn 60s x 2 tổ, nghỉ giữa 1 phút 11 33 3 6 6 6 45 50.00 4 Nằm sấp chống đẩy 30s x 3 tổ, nghỉgiữa 20s 15 45 10 20 5 5 70 77.78 5 Nâng cao đùi tại chỗ 45s x 2 tổ, nghỉgiữa 20s 18 54 5 10 7 7 71 78.89 6 Gánh tạ 20kg đứng lên ngồi xuống 30sx 3 tổ, nghỉ giữa 45s 21 63 6 12 3 3 78 86.67 7 Giật tạ nhanh 10kg trong 15s x 3 tổ,nghỉ giữa 20s 19 57 6 12 5 5 74 82.22 8 Chạy 30m xuất phát cao x 3 tổ, nghỉgiữa 45s 9 27 6 12 15 15 54 60.00 9 Nhảy dây tốc độ 30s x 3 tổ, nghỉ giữa 20s 24 72 4 8 2 2 82 91.11 10 Cơ bụng 3 tổ x 40L, nghỉ giữa 20s 27 81 3 6 0 0 87 96.67 11 Cơ lưng 3 tổ x 40L, nghỉ giữa 20s 28 84 1 2 1 1 87 96.67 Nhóm các bài tập chuẩn bị chuyên môn Bài tập chuyên môn 1 12 Buộc chun cố chân đá vòng cầu thượngđẳng 45s x 3 tổ, nghỉ giữa 30s 19 57 7 14 4 4 75 83.33 13 Đá vòng cầu đấm tay sau liên tục 60s x3 tổ, nghỉ giữa 45s 12 36 2 4 16 16 56 62.22 14 Lướt đá vòng cầu 2 đích cách nhau2.5m trong 60s x 3 tổ, nghỉ giữa 45s 10 30 4 8 16 16 54 60.00 15 Ngồi xuống đứng lên đá vòng cầu đổichân liên tục 60s x 3 tổ, nghỉ giữa 45s 17 51 6 12 7 7 70 77.78 16 Aiuchi tay trước, tay sau + đá vòng cầu thượng đẳng trong 45s x 3 tổ, nghỉ giữa 20s 19 57 5 10 6 6 73 81.11 17 Tấn công mục tiêu xuất hiện đột ngột vùng thượng đẳng bằng đòn chân 45s x 3 tổ, nghỉ giữa 20s 20 60 5 10 5 5 75 83.33 18 Đấm hai bước tay trước + tay sau + vòng cầu chân sau vào đích 45s x 3 tổ, nghỉ giữa 20s 16 48 9 18 5 5 71 78.89 19 Đánh đổi bước + đá vòng cầu ngượcvào 15 mục tiêu x 3 tổ, nghỉ giữa 20s 14 42 13 26 3 3 71 78.89 BµI B¸O KHOA HäC 50 20 Đá vòng cầu chân trước liên tục 10 mục tiêucách nhau 1m x 3 tổ, nghỉ giữa 20s 9 27 7 14 14 14 55 61.11 21 Đá vòng cầu chân trước + đấm tay sau vào đích30s x 3 tổ, nghỉ giữa 20s 10 30 8 16 12 12 58 64.44 22 Đánh (tay trước + tay sau) + đá vòng cầu chântrước 45s x 3 tổ, nghỉ giữa 30s 10 30 7 14 13 13 57 63.33 23 Ngồi xuống đứng lên đá vòng cầu trong 30s x 3tổ, nghỉ giữa 20s 9 27 14 28 7 7 62 68.89 24 Đá vòng cầu liên tục 2 mục tiêu cách nhau 3mtrong 45s x 3 tổ, nghỉ giữa 30s 10 30 9 18 11 11 59 65.56 25 Tại chỗ đá vòng cầu liên tục thượng đẳng 30s x3 tổ, nghỉ giữa 20s 19 57 8 16 3 3 76 84.44 26 Đánh ngã phản đòn đá vòng cầu tấn công trong30s x 3 tổ, nghỉ giữa 20s 18 54 8 16 4 4 74 82.22 27 Đánh ngã phản đòn tay trước tấn công trong 30sx 3 tổ, nghỉ giữa 20s 17 51 6 12 7 7 70 77.78 Bài tập chuyên môn 2 28 Bài tập thi đấu Yuko, Wara ari, Ippon, nghỉ giữa 20s 18 54 7 14 5 5 73 81.11 29 Bài tập thi đấu quy định thời gian, nghỉ giữa 60s 9 27 10 20 11 11 58 64.44 30 Bài tập thi đấu trụ đài, nghỉ giữa 60s 17 51 7 14 6 6 71 78.89 31 Bài tập thi đấu 1 đánh 2, nghỉ giữa 60s 8 24 11 22 11 11 57 63.33 Nhóm bài tập thi đấu 32 Thi đấu kiểm tra 18 54 6 12 6 6 72 80.00 33 Thi đấu cọ sát 15 45 11 22 4 4 71 78.89 34 Thi đấu giải 17 51 9 18 4 4 73 81.11 các bài tập chuẩn bị chuyên môn: 11 bài tập; Nhóm bài tập thi đấu: 03 bài tập. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Trương Quốc Bảo (2015), “Nghiên cứu vận dụng kỹ chiến thuật của nữ VĐV Kumite môn Karate ưu tú thế giới”, Luận văn Thạc sĩ, Đại học TDTT Bắc Kinh, Trung Quốc. 2. Nguyễn Hồng Đăng (2016), “Nghiên cứu đối sách huấn luyện và phân tích đặc trưng kỹ chiến thuật của nam VĐV Karatedo Việt Nam”, Luận án Tiến sĩ GDH, Học viện Thể thao Thượng Hải, Trung Quốc. 3. Đặng Thị Hồng Nhung (2011), “Nghiên cứu tố chất thể lực chuyên môn nhằm nâng cao kỹ thuật tấn công của nữ VĐV Karate đội tuyển quốc gia”, Luận án Tiến sỹ giáo dục học, Viện Khoa học TDTT, Hà Nội. (Bài nộp ngày 12/5/2019, Phản biện ngày 5/6/2019, duyệt in ngày 26/12/2019)