Luận án Hoàn thiện chính sách quản lý của Nhà nước về thương mại của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào đến năm 2020

®êi sèng. Nhµ n−íc ph¶i qu¶n lý b»ng kÕ ho¹ch ®Þnh h−íng, c¸c hµng hãa cßn l¹i ®Òu mua b¸n, xuÊt khÈu, nhËp khÈu vµ l−u th«ng tù do trªn thÞ tr−êng. * Ban hµnh chÝnh s¸ch vµ luËt c¹nh tranh. HiÖn t¹i ë Lµo ch−a cã luËt riªng vÒ c¹nh tranh. Tuy nhiªn chÝnh s¸ch c¹nh tranh ®Y ®−îc thÓ hiÖn, dï ch−a ®Çy ®ñ, trong luËt doanh nghiÖp vµ mét sè luËt vµ quy ®Þnh d−íi luËt cña Nhµ n−íc Lµo, t¹o m«i tr−êng ph¸p lý trong ®ã mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu b×nh ®¼ng tr−íc ph¸p luËt, thóc ®Èy c¹nh tranh b×nh ®¼ng vµ lµnh m¹nh, Nhµ n−íc cÇn sím ban hµnh LuËt c¹nh tranh, chÝnh s¸ch c¹nh tranh, coi c¹nh tranh lµ qui luËt cña sù ph¸t triÓn. * Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu. Tr−íc hÕt, ph¶i xãa bá dÇn hÕt chÕ ®é qu¶n lý h¹n ng¹ch ®Þnh l−îng vµ giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu hµng hãa hiÖn hµnh. ChØ ¸p dông chÕ ®é qu¶n lý h¹n ng¹ch ®Þnh l−îng vµ cã giÊy phÐp ®èi víi mét vµi mÆt hµng vµ ®èi víi thÞ tr−êng xuÊt nhËp khÈu do ChÝnh phñ quy ®Þnh tõng thêi ®iÓm theo t−¬ng quan th−¬ng m¹i song ph−¬ng. Trong tr−êng hîp hµng hãa xuÊt nhËp khÈu nµo ®ã cã h¹n ng¹ch th× ph¶i thùc hiÖn ®Êu thÇu h¹n ng¹ch nhËp khÈu vµ b¸n 180 h¹n ng¹ch xuÊt - nhËp khÈu mét c¸ch c«ng khai, minh b¹ch, c«ng b»ng, kh«ng ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c¸c thµnh phÇn doanh nghiÖp cÇn ¸p dông chÕ ®é qu¶n lý h¹n ng¹ch tù ®éng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn mÒm dÎo linh ho¹t cho c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu ho¹t ®éng hÕt kh¶ n¨ng vµ khai th¸c mäi tiÒm n¨ng cã thÓ cña nÒn kinh tÕ vµ lîi thÕ trong vµ ngoµi n−íc. Khi ®Y bá chÕ ®é qu¶n lý theo h¹n ng¹ch, th× ph¶i chuyÓn sang chÕ ®é qu¶n lý theo tiªu chuÈn kü thuËt, chÊt l−îng… * Ban hµnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c khu th−¬ng m¹i tù do cña Lµo X©y dùng c¸c khu th−¬ng m¹i tù do t¹i c¸c ®iÓm cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi viÖc ®i l¹i cña kh¸ch hµng, kh¸ch du lÞch, thuËn lîi viÖc nhËp hµng, xuÊt hµng hãa trªn tÊt c¶ c¸c ®Þa bµn c¸c tØnh cã cöa khÈu trong c¶ n−íc Lµo, ®Æc biÖt tËp trung c¸c thµnh phè lín gÇn biªn giíi nh−: Thñ ®« Viªng Ch¨n, TØnh Sav¨nakhÖt, Kh¨m Muén, Ch¨mpas¨k, Lu«ng NËm Tha, Lu«ng Pha Bang, Boly kh¨msay… * Xö lý mèi quan hÖ gi÷a tù do hãa th−¬ng m¹i víi b¶o hé s¶n xuÊt trong n−íc mét c¸ch hîp lý theo h−íng sau: Mét lµ: Cho phÐp tù do nhËp khÈu vµ l−u th«ng trªn toµn lYnh thæ ®èi víi mét sè mÆt hµng mµ Lµo kh«ng cã lîi thÕ vÒ s¶n xuÊt. Nh÷ng mÆt hµng ®ã Lµo kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng vÒ vèn, kü thuËt vµ nh©n lùc ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt. Nh÷ng mÆt hµng ®ã ®èi víi Lµo kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n xuÊt v× thiÕu c¸c yÕu tè ®Çu vµo. Vèn kü thuËt c«ng nghÖ, nh©n lùc, nguyªn liÖu trong n−íc hÇu nh− kh«ng cã. NÕu quyÕt t©m ®Çu t− s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng ®ã khi vµo AFTA vµ WTO trong vµi n¨m n÷a sÏ bÞ ¸p lùc c¹nh tranh cña c¸c n−íc l©n cËn, Nhµ n−íc kh«ng thÓ b¶o hé nh− tr−íc n÷a, cuèi cïng sÏ bÞ thÊt b¹i kh«ng thÓ c¹nh tranh ®−îc. Nh− vËy kh«ng nªn ®Çu t− s¶n xuÊt vµ kh«ng cÇn ph¶i b¶o hé s¶n xuÊt trong n−íc ®èi víi mÆt hµng ®ã. Mét sè mÆt hµng cho phÐp tù do nhËp khÈu, xuÊt khÈu, qu¸ c¶nh, t¹m nhËp t¸i xuÊt, miÔn thuÕ nhËp khÈu vµ tù do l−u th«ng trªn thÞ tr−êng toµn 181 lYnh thæ mµ kh«ng cã h¹n ng¹ch, kh«ng cÇn giÊy phÐp nhËp khÈu hay xuÊt khÈu, kh«ng ®¸nh thuÕ nhËp khÈu vµ thuÕ xuÊt khÈu. Nh÷ng mÆt hµng cã thÓ ¸p dông chÝnh s¸ch th−¬ng m¹i tù do ®Çu tiªn ë Lµo lµ: - C¸c lo¹i xe «t«, xe m¸y, m¸y mãc, thiÕt bÞ, c¬ giíi… - Hµng ®iÖn tö Electronic, vi tÝnh c¸c lo¹i (c¶ phÇn cøng vµ phÇn mÒm), TV, tñ l¹nh vµ m¸y ®iÖn tho¹i vµ phô tïng thiÕt bÞ. - V¶i c«ng nghiÖp, ®å da, giÇy c¸c lo¹i. - §å trang søc cao cÊp, ®ång hå, kÝnh, n−íc hoa, vµng b¹c, ®¸ quý, kim hoµn… - X¨ng dÇu c¸c lo¹i vµ khÝ ®èt. - VËt liÖu x©y dùng vµ thiÕt bÞ néi thÊt. Nh÷ng hµng hãa nµy lµ t− liÖu s¶n xuÊt, lµ ph−¬ng tiÖn häc tËp phôc vô cho ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn con ng−êi, lµ c«ng cô lao ®éng gi¶i phãng søc lao ®éng nÆng nhäc cña nh©n d©n. Nã lµ tµi s¶n c¸ nh©n, gia tµi cña gia ®×nh, lµ tµi s¶n vèn liÕng cña c«ng ty, cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ, kinh tÕ, xY héi. Nã lµ ph−¬ng tiÖn c«ng cô ®Ó n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l−îng s¶n xuÊt xY héi, ®¸p øng tho¶ mYn ®êi sèng vËt chÊt ngµy cµng t¨ng cña nh©n d©n. Hai lµ, tù do t¹m nhËp - t¸i xuÊt vµ dÞch vô qu¸ c¶nh ®èi víi tÊt c¶ c¸c mÆt hµng mµ nhµ n−íc Lµo vµ luËt ph¸p quèc tÕ kh«ng cÊm, kh«ng cÇn xin giÊy phÐp Bé Th−¬ng m¹i hay Së Th−¬ng m¹i, chØ cÇn thñ tôc triÓn khai h¶i quan t¹i cöa khÈu nhËp khÈu vµ cöa khÈu xuÊt khÈu. Ba lµ, tù do l−u th«ng kinh doanh th−¬ng m¹i trong n−íc, më réng chøc n¨ng kinh doanh trong giÊy ®¨ng ký, thu hÑp diÖn kinh doanh cã ®iÒu kiÖn, doanh nghiÖp chØ cÇn mét giÊy ®¨ng ký nh−ng ®Çy ®ñ tÊt c¶ c¸c ngµnh hµng, nhãm hµng ®−îc tù do kinh doanh vµ më réng c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, chÕ biÕn, vËn chuyÓn, söa ch÷a, x©y dùng, vµ c¸c dÞch vô kh¸c theo nhu cÇu cña thÞ tr−êng. 182 Bèn lµ, tù do vÒ gi¸ c¶ ®èi víi tÊt c¶ c¸c mÆt hµng, doanh nghiÖp tù quy ®Þnh gi¸ c¶ mua b¸n hµng hãa theo quy luËt thÞ tr−êng, cung cÇu vµ theo gi¸ tho¶ thuËn gi÷a ng−êi mua vµ ng−êi b¸n. Nhµ n−íc kh«ng can thiÖp viÖc quy ®Þnh gi¸ bÊt cø lo¹i s¶n phÈm hµng hãa nµo trªn thÞ tr−êng, bá chÕ ®é bï lç, bï gi¸ cho c¸c doanh nghiÖp Nhµ n−íc ho¹t ®éng kinh doanh, chuyÓn sang thùc hiÖn chÝnh s¸ch gi¸ theo c¬ chÕ thÞ tr−êng - "Gi¸ th¶ næi" do thÞ tr−êng quyÕt ®Þnh. Nhµ n−íc tham gia ®iÒu tiÕt gi¸ thÞ tr−êng b»ng biÖn ph¸p kinh tÕ, th«ng qua quü hµng hãa dù tr÷ ®Ó "tung ra" thÞ tr−êng khi cÇn thiÕt vµ cã thÓ sö dông doanh nghiÖp nhµ n−íc lµm lùc l−îng trùc tiÕp tham gia ®iÒu tiÕt thÞ tr−êng. Nhµ n−íc chØ quy ®Þnh gi¸ b¸n tµi nguyªn, gi¸ trÞ thuª ®Êt ®ai nh−ng tÊt c¶ ®Òu ph¶i th«ng qua ®Êu thÇu. N¨m lµ, bá chÕ ®é s¶n xuÊt trong n−íc theo kiÓu "®éc quyÒn" doanh nghiÖp nhµ n−íc b»ng c¸c biÖn ph¸p hµng rµo thuÕ quan vµ h¹n ng¹ch, chuyÓn sang c¬ chÕ c¹nh tranh lµnh m¹nh, b×nh ®¼ng, trªn c¬ së lîi Ých cña 3 bªn: nhµ kinh doanh, nhµ n−íc vµ nh©n d©n. Thay vµo ®ã lµ Nhµ n−íc thùc hiÖn chÝnh s¸ch hç trî doanh nghiÖp b»ng nh÷ng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p c¬ b¶n sau: Hç trî b»ng vèn tÝn dông vµ lYi suÊt −u ®Yi, hç trî ®Êt ®ai, ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng, miÔn gi¶m thuÕ thu nhËp,… nh»m môc ®Ých khuyÕn khÝch vµ ph¸t triÓn kinh tÕ vµ th−¬ng m¹i Lµo trong thêi gian tíi. * §èi víi chÝnh s¸ch thuÕ xuÊt nhËp khÈu vµ thuÕ kinh doanh néi ®Þa ®−îc thùc hiÖn theo c¸c h−íng chñ yÕu sau: - Xãa bá dÇn hµng rµo thuÕ quan xuÊt nhËp khÈu sím h¬n thêi h¹n quy ®Þnh cña ASEAN theo b¶ng biÓu, tê khai cho ®¬n gi¶n vµ phï hîp mÉu chung cña CEPT. - Thùc hiÖn chÝnh s¸ch thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT) thay cho thuÕ doanh thu hiÖn nay. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ chøng tõ, hãa ®¬n vµ c¸ch thøc thùc hiÖn ®Ó tr¸nh g©y t×nh tr¹ng x¸o trén khi thay ®æi 183 c¸ch tÝnh thuÕ vµ h¹n chÕ ®−îc nh÷ng tiªu cùc nh− trèn thuÕ vµ gian lËn th−¬ng m¹i… - Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ th−¬ng m¹i néi ®Þa. Nhµ n−íc cÇn ph¶i ban hµnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn vµ chÝnh s¸ch thuÕ ®Æc biÖt ®èi víi s¶n xuÊt hµng hãa n«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ th−¬ng m¹i n«ng th«n. Nhµ n−íc ban hµnh mét chÕ ®é thuÕ −u ®Yi (hoÆc miÔn gi¶m trong thêi h¹n 3-5 n¨m), thµnh hÖ thèng thuÕ riªng cho vïng s©u, vïng xa, n«ng th«n, miÒn nói, ®èi víi c¸c hé thuéc diÖn ®ãi nghÌo (hiÖn t¹i chiÕm 39% d©n sè c¶ n−íc). * Thùc hiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch hç trî ®Çu t− s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu. ChÝnh s¸ch hç trî s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu lµ mét chÝnh s¸ch th−¬ng m¹i quan träng nh»m môc tiªu ®Èy m¹nh s¶n xuÊt hµng hãa thay thÕ nhËp khÈu vµ hµng hãa xuÊt khÈu. §èi víi CHDCND Lµo, hç trî xuÊt khÈu vµ b¶o hiÓm xuÊt khÈu, ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t− n−íc ngoµi (trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp). Trong thêi gian tíi, hç trî xuÊt khÈu vµ b¶o hiÓm xuÊt khÈu cã thÓ ®−îc thùc hiÖn theo c¸c h×nh thøc c¬ b¶n sau: - Thµnh lËp ng©n hµng xuÊt nhËp khÈu Lµo (LAO EXIM BANK) cung cÊp tÝn dông xuÊt khÈu, nh»m hç trî vèn ®Çu t− s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu ®èi víi c¸c lo¹i hµng hãa xuÊt khÈu chñ lùc mòi nhän, hç trî vÒ vèn trùc tiÕp cho mét sè doanh nghiÖp chuyªn xuÊt khÈu mét sè n«ng s¶n hµng hãa ø ®äng hoÆc d− thõa cña n«ng d©n vµ thÞ tr−êng tiªu thô ë n−íc ngoµi gÆp khã kh¨n, hç trî tÝn dông víi lYi suÊt −u ®Yi hoÆc miÔn thuÕ xuÊt khÈu cho mét sè hµng hãa n«ng s¶n, hç trî tÝn dông xuÊt khÈu víi lYi xuÊt −u ®Yi hoÆc miÔn thuÕ thu nhËp tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cho tÊt c¶ s¶n phÈm hµng hãa hoÆc s¶n phÈm chÕ biÕn vµo nh÷ng thêi ®iÓm thÝch hîp. - Nhµ n−íc thùc hiÖn chÝnh s¸ch hç trî t¸i ®Çu t− vµ th−ëng xuÊt khÈu cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng hãa theo thµnh tÝch ®¹t ®−îc cña mçi c«ng ty. Trong ®ã −u ®Yi ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu ®−îc mÆt hµng míi, më ®−îc thÞ tr−êng míi. H×nh thøc trî cÊp vµ t¸i ®Çu t− 184 theo nhiÒu h×nh t høc nh−: trÝch th−ëng, miÔn thuÕ, lYi suÊt tÝn dông −u ®Yi, c¸c biÖn ph¸p hç trî kh¸c. Môc tiªu cña chÝnh s¸ch hç trî t¸i ®Çu t− xuÊt khÈu lµ nh»m thu hót ®Çu t− trong n−íc vµ n−íc ngoµi FDI, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t− vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ hç trî cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt - nhËp khÈu t×m kiÕm thÞ tr−êng míi, vµ më réng thÞ tr−êng xuÊt khÈu. 3.3.4. Hoµn thiÖn c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch ®ßn bÈy trong qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i t−¬ng thÝch víi c¸c th«ng lÖ quèc tÕ. Hoµn thiÖn c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch ®ßn bÈy kinh tÕ ph¶i phï hîp víi lé tr×nh cam kÕt trong AFTA, HiÖp ®Þnh Th−¬ng m¹i ViÖt Nam - Lào, chuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó gia nhËp WTO cã hiÖu qu¶, ph¶i phï hîp víi tiÕn tr×nh më cöa vµ héi nhËp vµo kinh tÕ c¸c n−íc khu vùc vµ thÕ giíi, mµ tr−íc nhÊt lµ héi nhËp vÒ th−¬ng m¹i, phôc vô vµ gãp phÇn më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ph¶i võa ®¶m b¶o lîi Ých quèc gia võa thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tù do hãa th−¬ng m¹i, tËn dông ®−îc c¸c lîi thÕ vµ kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ cña tù do hãa th−¬ng m¹i t¸c ®éng xÊu ®Õn ph¸t triÓn thÞ tr−êng néi ®Þa, theo h−íng sau ®©y: - C¸c c«ng cô chÝnh s¸ch trong qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i trªn thÞ tr−êng néi ®Þa ph¶i ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, phï hîp víi c¸c th«ng lÖ quèc tÕ ®Ó ¸p dông thèng nhÊt cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia trªn thÞ tr−êng. - C¸c c«ng cô vÒ tµi chÝnh nh− thuÕ, phÝ; c¸c c«ng cô vÒ tiÒn tÖ nh− lYi suÊt, thÞ tr−êng më, tû gi¸ hèi ®o¸i ph¶i ®æi míi phï hîp víi lé tr×nh më cöa vµ héi nhËp theo nguyªn t¾c "cã ®i, cã l¹i", trªn c¬ së ph¸t huy tèi ®a lîi thÕ so s¸nh cña quèc gia ®Ó tËn dông triÖt ®Ó c¸c c¬ héi vµ v−ît qua th¸ch thøc khi tiÕn hµnh héi nhËp. - C«ng cô chÝnh s¸ch ®ßn bÈy qu¶n lý th−¬ng m¹i ph¶i ®æi míi theo h−íng minh b¹ch, râ rµng cïng víi viÖc gi¶m thuÕ vµ bYi bá c¸c hµng rµo phi thuÕ quan thuÕ cho phï hîp víi lé tr×nh nh− ®Y cam kÕt, ®ång thêi ph¶i b¶o vÖ ®−îc s¶n xuÊt trong n−íc vµ b¶o ®¶m nguån thu ng©n s¸ch Nhµ n−íc, ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ. 185 - Xãa bá nh÷ng quy ®Þnh trong c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch mµ thÕ giíi kh«ng thõa nhËn, ®ång thêi x©y dùng bæ sung vµ triÓn khai vËn hµnh c¸c quy ®Þnh mµ c¸c n−íc, ®Æc biÖt lµ c¸c n−íc thµnh viªn cña Tæ chøc Th−¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) thõa nhËn. - §èi víi lÜnh vùc th−¬ng m¹i dÞch vô, cÇn chän mét sè dÞch vô cã lîi thÕ so s¸nh ®Ó më cöa héi nhËp dÇn tõng b−íc tiÕn tíi xãa bá ®éc quyÒn vÒ dÞch vô trªn thÞ tr−êng Lµo. 3.3.5. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i Mét lµ: x¸c ®Þnh vai trß, chøc n¨ng, quyÒn h¹n vµ nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i trong ®iÒu kiÖn bá ph−¬ng ph¸p qu¶n lý "Bé chñ qu¶n" doanh nghiÖp. Bé Th−¬ng m¹i cã chøc n¨ng tham m−u cho ChÝnh phñ qu¶n lý vÜ m« ®èi víi th−¬ng m¹i trªn ph¹m vi toµn quèc, thóc ®Èy, ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng hãa, chuyÓn ®æi kinh tÕ tù nhiªn thµnh phÇn kinh tÕ hµng hãa, lµm cho thÞ tr−êng trong n−íc ph¸t triÓn cã kh¶ n¨ng hßa nhËp vµo thÞ tr−êng khu vùc vµ quèc tÕ. Bé Th−¬ng m¹i qu¶n lý vÜ m« vÒ th−¬ng m¹i trong ph¹m vi c¶ n−íc b»ng ph¸p luËt vµ quy chÕ, cã sù ph©n cÊp qu¶n lý gi÷a Trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng, thùc hiÖn nh÷ng chøc n¨ng qu¶n lý (chøc n¨ng t¹o lËp m«i tr−êng, chøc n¨ng ®Þnh h−íng chiÕn l−îc vµ h−íng dÉn, chøc n¨ng tæ chøc, chøc n¨ng ®iÒu tiÕt, chøc n¨ng kiÓm tra), thùc hiÖn nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n do ChÝnh phñ giao phã. Hai lµ, ph©n cÊp qu¶n lý râ rµng gi÷a Trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng. C¬ chÕ phèi hîp, kÕt hîp trong ngµnh vµ liªn ngµnh ph¶i ®¬n gi¶n, Ýt kh©u nhÊt tr¸nh nh÷ng chång chÐo, b»ng c¬ chÕ "mét cöa, mét dÊu, mét ch×a khãa". Ba lµ, ®æi míi ph−¬ng ph¸p tæ chøc vµ sö dông c«ng cô tæ chøc theo h−íng tinh gi¶n tæ chøc bé m¸y vµ c¸n bé. C¬ quan Trung −¬ng ph¶i gän nhÑ mµ cã hiÖu qu¶, t¨ng c−êng lùc l−îng c¸n bé chuyªn viªn giái xuèng c¬ së, cung cÊp ph−¬ng tiÖn vµ ng©n s¸ch cho ®Þa ph−¬ng, thùc hiÖn chÕ ®é l−¬ng, phô cÊp cho c¸n bé qu¶n lý th−¬ng m¹i theo h−íng: c¸n bé ë ®Þa ph−¬ng 186 l−¬ng cao h¬n ë trªn Bé, c¸n bé ë vïng s©u vïng xa n¬i khã kh¨n, nguy hiÓm phô cÊp cao h¬n ë thµnh phè, thÞ xY. ThËm chÝ ph¶i tiÕn tíi l−¬ng c¸n bé qu¶n lý phô thuéc vµo kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh, qu¶n lý cña cÊp d−íi vµ doanh nghiÖp, c¬ së m×nh qu¶n lý. Bèn lµ, xãa bá c¸c thñ tôc hµnh chÝnh kh«ng cÇn thiÕt lµm c¶n trë ho¹t ®éng th−¬ng m¹i, chñ yÕu lµ trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu: bá giÊy phÐp nhËp khÈu, xuÊt khÈu mµ cÇn ban hµnh c¸c quy chÕ míi nh− sau: - ChuyÓn tÊt c¶ viÖc ®¨ng ký kinh doanh trong n−íc vµ c¸c lo¹i vµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cña n−íc ngoµi cho ®Þa ph−¬ng tæ chøc thùc hiÖn gåm: ®¨ng ký kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, ®¨ng ký kinh doanh s¶n xuÊt n«ng - l©m - c«ng nghiÖp, tiÓu c«ng nghiÖp, thñ c«ng - mü nghÖ, x©y dùng, dÞch vô vËn t¶i, du lÞch, nhµ hµng, kh¸ch s¹n, kinh doanh b¸n bu«n, b¸n lÎ, khai th¸c thu mua, chÕ biÕn c¸c lo¹i s¶n phÈm hµng hãa… - ChuyÓn c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lý chuyªn ngµnh sang qu¶n lý theo tiªu chuÈn kü thuËt vµ chiÕn l−îc, ®¨ng ký mY sè xuÊt nhËp khÈu cho nh÷ng ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®Ó thuËn tiÖn trong viÖc qu¶n lý c¸n c©n th−¬ng m¹i, thu nhËp thèng kª vµ thùc hiÖn c¸c thñ tôc h¶i quan vµ ¸p dông hÖ thèng b¸o c¸o qua m¹ng Internet. - Bá giÊy phÐp xuÊt khÈu, nhËp khÈu ®èi víi phÇn lín hÇu hÕt c¸c mÆt hµng ®ang chÞu sù qu¶n lý b»ng giÊy phÐp nhËp khÈu hoÆc h¹n chÕ ®Þnh l−îng. ChØ thùc hiÖn ®èi víi mét sè mÆt hµng do ChÝnh phñ trùc tiÕp qu¶n lý ®−îc chuyÓn sang h×nh thøc giÊy phÐp tù ®éng, chØ gi÷ l¹i qu¶n lý theo c¸c h×nh thøc nµy ®èi víi nh÷ng mÆt hµng liªn quan ®Õn søc khoÎ con ng−êi, ®éng thùc vËt hoang dY, di s¶n cã liªn quan ®Õn an ninh quèc phßng… N¨m lµ, tiÕp tôc ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cßn thiÕu nh− luËt chèng b¸n ph¸ gi¸, luËt më réng xuÊt khÈu vµ luËt kiÓm so¸t nhËp khÈu. TÝch cùc phª chuÈn c¸c c«ng −íc quèc tÕ vÒ th−¬ng m¹i quèc tÕ vµ ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i víi c¸c n−íc ®Ó t¹o c¬ së ph¸p lý cao h¬n cho c¸c ho¹t ®éng 187 th−¬ng m¹i cña c¸c doanh nghiÖp. §iÒu nµy ®ßi hái ph¶i t¨ng c−êng vai trß cña Quèc héi vµ ChÝnh phñ trong viÖc ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ th−¬ng m¹i. - T¨ng c−êng hiÖu lùc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ th−¬ng m¹i. C¸c quy ®Þnh vÒ ph¸p luËt th−¬ng m¹i cÇn ®−îc thùc hiÖn nghiªm minh, h¹n chÕ tiªu cùc ®Õn møc tèi ®a. Hoµn thiÖn tõng b−íc bé m¸y c«ng quyÒn vÒ th−¬ng m¹i vµ c¸c c¬ quan xö lý c¸c tranh chÊp th−¬ng m¹i, ®Æc biÖt lµ cÇn c¶i tiÕn ph−¬ng thøc ho¹t ®éng cña c¬ quan träng tµi th−¬ng m¹i trong viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ th−¬ng m¹i ®Ó ®¶m b¶o kû c−¬ng, trËt tù trong lÜnh vùc th−¬ng m¹i. - C¶i tiÕn LuËt doanh nghiÖp, më réng quyÒn h¹n, ®a d¹ng hãa, ®a chøc n¨ng, ®a ngµnh nghÒ kinh doanh cho doanh nghiÖp theo chñ tr−¬ng "D©n ®−îc lµm tÊt c¶ nh÷ng g× mµ luËt ph¸p kh«ng cÊm". §Æc biÖt trong lÜnh vùc qu¶n lý ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ph¶i thùc hiÖn qu¶n lý theo tinh gi¶m c¸c lo¹i thñ tôc hµnh chÝnh trong th−¬ng m¹i ë tÊt c¶ c¸c kh©u thñ tôc qu¶n lý nhµ n−íc ®èi víi ho¹t ®éng th−¬ng m¹i kÓ c¶ ho¹t ®éng th−¬ng m¹i chÝnh ng¹ch vµ tiÓu ng¹ch, c¸c ho¹t ®éng t¹m nhËp - t¸i xuÊt, chuyÓn khÈu, qu¸ c¶nh,… ChØ cã nh− vËy míi t¹o ra c¬ héi tèt vµ m«i tr−êng ph¸p lý th«ng tho¸ng cho c¸c doanh nghiÖp tham gia c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng trong vµ ngoµi n−íc. S¸u lµ, ban hµnh quy chÕ khen th−ëng ®èi víi doanh nh©n ho¹t ®éng th−¬ng m¹i trong n−íc, gãp phÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ vµ xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë n«ng th«n vïng s©u vïng xa, khen th−ëng ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng hãa, n©ng cao "tiªu chuÈn chÊt l−îng s¶n phÈm" trªn c¬ së ®ã khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp c¶i tiÕn chÊt l−îng hµng hãa xuÊt khÈu ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ, nh»m gia t¨ng ®−îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng hãa, ®Èy m¹nh kim ng¹ch xuÊt khÈu, b¶o ®¶m ch÷ tÝn l©u dµi víi c¸c b¹n hµng. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ¸p dông quy ®Þnh vÒ tiªu chuÈn quèc tÕ trong s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nh− ISO 9000 vµ ISO 14000. Nh÷ng 188 doanh nghiÖp nµo ®Y ®−îc cÊp chøng nhËn vÒ tiªu chuÈn nµy sÏ ®−îc h−ëng c¸c −u ®Yi vÒ xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu. B¶y lµ, ®æi míi ph−¬ng tiÖn qu¶n lý vÜ m« theo h−íng c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa. øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i ®Ó cËp nhËt th«ng tin qu¶n lý nhanh chãng kÞp thêi. 3.3.6. Hoµn thiÖn tæ chøc bé m¸y qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i Lµo Hoµn thiÖn vÒ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý th−¬ng m¹i cÇn ph¶i cã gi¶i ph¸p cô thÓ nh− sau: + C¨n cø vai trß, chøc n¨ng vµ nhiÖm vô qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i trong ®iÒu kiÖn míi cÇn s¾p xÕp vµ tæ chøc l¹i bé m¸y qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i Lµo hiÖn nay theo h−íng hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶ phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn cña WTO. Ph¶i tËp trung t¨ng c−êng hiÖu lùc cña ph¸p luËt vµ hiÖu lùc qu¶n lý hµnh chÝnh cña Nhµ n−íc. TiÕp tôc hoµn thiÖn bé m¸y hµnh chÝnh Trung −¬ng, ®Þa ph−¬ng vµ c¬ së, quy ®Þnh râ chøc n¨ng, nhiÖm vô, ph©n cÊp qu¶n lý vµ quyÒn h¹n cña c¸c cÊp ®Ó ®¶m b¶o viÖc xö lý gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®−îc ®óng ®¾n vµ kÞp thêi, cã kû c−¬ng, trong s¹ch nghiªm minh, phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr−êng vµ cã sù kiÓm so¸t, x©y dùng c¬ chÕ phèi kÕt hîp gi÷a c¸c ngµnh Trung −¬ng víi nhau, gi÷a c¸c cÊp qu¶n lý Nhµ n−íc víi nhau mét c¸ch thèng nhÊt; sö dông c«ng nghÖ vµ ph−¬ng ph¸p hiÖn ®¹i trong qu¸ tr×nh Nhµ n−íc. H¹n chÕ lo¹i trõ bÖnh quan liªu lµm viÖc th«ng qua nhiÒu cÊp nhiÒu kh©u vµ tÖ tham nhòng. QuyÕt ®Þnh Thñ t−íng ChÝnh phñ n−íc CHDCND Lµo sè 78/TT, ngµy 14/6/2002, vÒ chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n−íc ®èi víi th−¬ng m¹i. Bé m¸y qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i "Bé th−¬ng m¹i cã chøc n¨ng tham m−u cho ChÝnh phñ qu¶n lý vÜ m« ®èi víi th−¬ng m¹i trªn ph¹m vi toµn quèc; thóc ®Èy, ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng hãa; chuyÓn ®æi kinh tÕ tù nhiªn thµnh kinh tÕ hµng hãa, lµm cho thÞ tr−êng trong n−íc ph¸t triÓn cã kh¶ n¨ng hßa nhËp thÞ tr−êng khu vùc vµ quèc tÕ. Bé Th−¬ng m¹i qu¶n lý vÜ m« vÒ th−¬ng m¹i trong ph¹m 189 vi c¶ n−íc b»ng ph¸p luËt vµ quy chÕ, cã sù ph©n cÊp qu¶n lý gi÷a Trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng, lµm râ chøc n¨ng qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ n−íc vµ chøc n¨ng qu¶n lý kinh doanh". Tõ nh÷ng chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch kinh doanh ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ n−íc Lµo, chøc n¨ng nhiÖm vô qu¶n lý hµnh chÝnh kinh tÕ Nhµ n−íc lµ qu¶n lý vÜ m«, cuéc c¶i c¸ch hµnh chÝnh nhµ n−íc theo h−íng gän nhÑ, Ýt kh©u trung gian, tiÕt kiÖm, c¸c bé kh«ng trùc tiÕp qu¶n lý doanh nghiÖp, kh«ng ph¶i lµ "c¬ quan chñ qu¶n" cña doanh nghiÖp n÷a, mµ cÇn ph¶i x¸c ®Þnh l¹i vai trß, chøc n¨ng vµ nhiÖm vô qu¶n lý vÜ m« míi cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc vÒ kinh tÕ, trong ®ã cã th−¬ng m¹i. Theo h−íng thèng nhÊt trong toµn quèc, phï hîp víi sù ph¸t triÓn thÞ tr−êng th«ng suèt trong c¶ n−íc vµ quan hÖ h÷u c¬ gi÷a thÞ tr−êng trong n−íc víi thÞ tr−êng thÕ giíi. Theo ph−¬ng h−íng chung ®ã, tæ chøc bé m¸y qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i ë Lµo cÇn ®−îc c¬ cÊu l¹i nh− sau: * Bé Th−¬ng m¹i Lµo: - VÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô: ngoµi c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô ®Y ®−îc quy ®Þnh t¹i QuyÕt ®Þnh sè 78/TT (2002) cña Thñ t−íng ChÝnh phñ, cÇn bæ sung thªm nhiÖm vô ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch c¹nh tranh, chÝnh s¸ch thuÕ xuÊt, nhËp khÈu, chÝnh s¸ch h¶i quan, chÝnh s¸ch héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, chÝnh s¸ch chÊt l−îng hµng hãa, chÝnh s¸ch th−¬ng hiÖu vµ nhYn hiÖu s¶n phÈm, chÝnh s¸ch tÝn dông hç trî xuÊt khÈu. - VÒ c¬ cÊu tæ chøc: ®æi tªn c¸c ®¬n vÞ: Vô Néi th−¬ng thµnh Vô Th−¬ng m¹i trong n−íc, Vô Ngo¹i th−¬ng thµnh Vô xuÊt, nhËp khÈu, ViÖn Nghiªn cøu Th−¬ng m¹i ®a liªn, Vô ChÝnh s¸ch thÞ tr−êng ngoµi n−íc, Tr−êng §¹i häc Th−¬ng m¹i Lµo. T¹i c¸c Së Th−¬ng m¹i vÒ trùc thuéc Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè ®Ó thèng nhÊt qu¶n lý nhµ n−íc vÒ kinh tÕ theo ®Þa bµn lYnh thæ tõng ®Þa ph−¬ng. 190 * Tæ chøc Bé m¸y qu¶n lý th−¬ng m¹i cÊp tØnh, thµnh phè lµ: Së Th−¬ng m¹i. Trong tr−êng hîp nµy ®−îc tæ chøc l¹i vµ trùc thuéc UBND c¸c tØnh thµnh phè, thùc hiÖn vai trß, chøc n¨ng vµ nhiÖm vô, tham m−u, gióp viÖc cho UBND qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ m«i tr−êng ph¹m vi ®Þa bµn tØnh, thµnh phè. V× thÕ cÇn x¸c ®Þnh l¹i c¬ cÊu tæ chøc, c¶i tiÕn bé m¸y qu¶n lý vÜ m« ngµnh th−¬ng m¹i cÊp ®Þa ph−¬ng (tØnh, thµnh phè) trong nh÷ng thËp kû tíi. * Tæ chøc Bé m¸y qu¶n lý th−¬ng m¹i cÊp c¬ së, cÊp quËn, huyÖn. Do chøc n¨ng quËn, huyÖn lµ ®¬n vÞ triÓn khai, tæ chøc thùc hiÖn chØ tiªu kÕ ho¹ch kinh tÕ tµi chÝnh cÊp c¬ së, cho nªn ®Þa ph−¬ng lµm nhiÖm vô tæ chøc thùc hiÖn cô thÓ chøc n¨ng vµ nhiÖm vô qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i trªn ph¹m vi ®Þa bµn quËn huyÖn, chñ yÕu lµ: §¨ng ký kinh doanh b¸n lÎ; qu¶n lý thÞ tr−êng, gi¸ c¶, qu¶n lý chî; chèng bu«n lËu, gian lËn th−¬ng m¹i, hµng gi¶, ®Çu c¬, c¸c hµnh vi lõa ®¶o kh¸c; B¶o vÖ quyÒn lîi cña ng−êi tiªu dïng vÒ c©n ®ong ®o ®Õm, kiÓm tra an toµn thùc phÈm, søc khoÎ, thùc hiÖn v¨n minh th−¬ng m¹i trªn ®Þa bµn quËn huyÖn. V× thÕ cÇn ph¶i tæ chøc, c¶i tiÕn bé m¸y qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i ë cÊp quËn huyÖn trong thêi gian tíi lµ s¸t nhËp toµn bé phßng th−¬ng m¹i quËn huyÖn hiÖn nay vµo Phßng Tµi chÝnh quËn huyÖn thµnh phßng tµi chÝnh vµ th−¬ng m¹i quËn huyÖn. * Trong t−¬ng lai, tæ chøc bé m¸y qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i Lµo cã thÓ ¸p dông tham kh¶o mét sè m« h×nh cña c¸c n−íc tiªn tiÕn nh−: Bé Kinh tÕ (Ph¸p), Bé C«ng nghiÖp (NhËt b¶n vµ Philippin), Bé Ngo¹i giao vµ Th−¬ng m¹i (Australia), Bé C«ng th−¬ng (ViÖt Nam),… 3.3.7. N©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý th−¬ng m¹i cña Lµo hiÖn nay. §Æc ®iÓm cña ®éi ngò c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý th−¬ng m¹i Lµo hiÖn nay mÆc dï cã b−íc tiÕn míi cao h¬n tr−íc. Tuy nhiªn cã nh÷ng c¸n bé lYnh ®¹o qu¶n lý cÊp cao cña ngµnh cßn bÞ ¶nh h−ëng nÆng nÒ cña c¬ chÕ qu¶n lý quan 191 liªu, bao cÊp vµ tr×nh ®é chuyªn m«n, luËt ph¸p quèc tÕ vµ ngo¹i ng÷ kÐm, thiÕu kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn, cßn ®éi ngò c¸n bé chuyªn viªn, chuyªn gia nghiÖp vô th× kÐm tr×nh ®é vµ tr¸ch nhiÖm, cã mét sè bÞ sa lÇy tÖ n¹n tham nhòng, thiÕu trong s¹ch. Nh×n toµn bé m¸y th× cã thÓ nãi r»ng c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý th−¬ng m¹i Lµo hiÖn nay "võa thõa l¹i võa thiÕu", dÉn ®Õn hÖ qu¶ cña bé m¸y qu¶n lý nhµ n−íc kÐm hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶. Do vËy, vÊn ®Ò bøc xóc hiÖn nay lµ ph¶i nhanh chãng t¨ng c−êng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé, båi d−ìng, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n, ngo¹i ng÷, t¸c phong, lÒ lèi lµm viÖc khoa häc, nh»m ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña xu thÕ míi vÒ tù do hãa th−¬ng m¹i hiÖn nay. * Ph−¬ng h−íng ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý th−¬ng m¹i Lµo trong thêi gian tíi. Trong xu thÕ míi hiÖn nay ®ang cÇn nh÷ng c¸n bé lYnh ®¹o vµ qu¶n lý th−¬ng m¹i cã tÇm nh×n chiÕn l−îc, tæng qu¸t, hiÓu biÕt ®Æc ®iÓm vµ xu thÕ th−¬ng m¹i quèc tÕ, n¾m v÷ng thùc tiÔn cña ®Êt n−íc vµ biÕt vËn dông lîi thÕ so s¸nh khi ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch c¬ chÕ qu¶n lý míi, cã tr×nh ®é n¨ng lùc t−¬ng xøng víi nhiÖm vô ®−îc giao. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý th−¬ng m¹i cã lËp tr−êng chÝnh trÞ v÷ng vµng lµ ch−a ®ñ mµ cßn ph¶i cã n¨ng lùc vÒ quan hÖ kinh tÕ th−¬ng m¹i quèc tÕ, tr×nh ®é ngo¹i ng÷, n¾m v÷ng mét c¸ch s©u s¾c ®Æc ®iÓm lîi thÕ cña ®Êt n−íc vµ biÕn vËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o. CÇn ph¶i ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ l¹i ®óng thùc tr¹ng ®éi ngò c¸n bé hiÖn nay: mét lµ, ®éi ngò c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý: hai lµ, chuyªn gia, chuyªn viªn nghiÖp vô, kü thuËt, chuyªn m«n: ba lµ, c¸c nh©n viªn phôc vô. Chóng ta cÇn t¨ng c−êng ®Çu t− ®Ó n©ng chÊt l−îng nguån nh©n lùc tiªu chuÈn hãa, chuyªn m«n hãa, nhÊt lµ c¸n bé lYnh ®¹o vµ qu¶n lý. VÒ ®èi t−îng ®µo t¹o. Tr−íc hÕt lµ chó träng ®µo t¹o c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý cÊp vô, côc, së, ®µo t¹o nh÷ng nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, ph¸p luËt, ®µo t¹o c¸c chuyªn viªn giái vÒ nghiÖp vô, ph¸p luËt th−¬ng m¹i quèc 192 tÕ, ®ång thêi ph¶i tËp trung ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý cÊp c¬ së: phßng th−¬ng m¹i quËn huyÖn. VÒ néi dung ®µo t¹o. CÇn ®µo t¹o ®¹o ®øc vµ tµi n¨ng. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng, më cöa vµ héi nhËp th× c¸n bé th−¬ng m¹i cÇn lu«n lu«n ph¶i trau dåi ®¹o ®øc, phÈm chÊt c¸ch m¹ng "cÇn, kiÖm, liªm chÝnh, chÝ c«ng, v« t−" (Hå ChÝ Minh). §ång thêi, ph¶i n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n, n¨ng lùc lYnh ®¹o qu¶n lý vÜ m« vÒ th−¬ng m¹i theo luËt ph¸p Nhµ n−íc vµ luËt ph¸p vµ th«ng lÖ th−¬ng quèc tÕ. VÒ h×nh thøc tæ chøc. CÇn kÕt hîp c¸c líp ®µo t¹o trong n−íc vµ chó träng göi ra n−íc ngoµi ®µo t¹o. §µo t¹o trong n−íc, ph¶i ®Çu t− n©ng cÊp trung t©m tËp huÊn cña Bé Th−¬ng m¹i hiÖn nay thµnh "Tr−êng §¹i häc Th−¬ng m¹i", võa lµm nhiÖm vô båi d−ìng c¸n bé lYnh ®¹o qu¶n lý cÊp Vô, Côc, Së, tæ chøc líp tËp huÊn ng¾n h¹n cho c¸c chuyªn viªn, nghiÖp vô qu¶n lý; ®ång thêi lµm nhiÖm vô ®µo t¹o c¬ b¶n chÝnh quy dµi h¹n trung cÊp, ®¹i häc th−¬ng m¹i ®èi víi líp c¸n bé kÕ thõa t−¬ng lai. §ång thêi ph¶i tranh thñ sù gióp ®ì, hç trî cña c¸c n−íc ®µo t¹o theo ch−¬ng tr×nh tËp huÊn ng¾n h¹n hay ch−¬ng tr×nh häc dµi h¹n ë mét sè n−íc ph¸t triÓn, tranh thñ sù gióp ®ì, viÖn trî kinh nghiÖm vÒ qu¶n lý, gióp vÒ chuyªn gia qu¶n lý kinh tÕ th−¬ng m¹i cña c¸c n−íc b¹n nh− ViÖt Nam, Trung Quèc. Muèn ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý th−¬ng m¹i ®¸p øng víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh trong ®iÒu kiÖn míi ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp sau ®©y: Thø nhÊt, x©y dùng quy ho¹ch c¸n bé g¾n víi ®µo t¹o c¸n bé th−¬ng m¹i. VÒ c¨n cø ®Ó x©y dùng quy ho¹ch ®µo t¹o bao gåm: + C¨n cø ph−¬ng h−íng chiÕn l−îc ph¸t triÓn th−¬ng m¹i tõ nay ®Õn n¨m 2020, ®Æc biÖt lµ c¨n cø vai trß chøc n¨ng nhiÖm vô míi vÒ qu¶n lý Nhµ n−íc (vÜ m«) vÒ th−¬ng m¹i trong thêi gian tíi phï hîp víi xu h−íng tù do hãa th−¬ng m¹i vµ toµn cÇu hãa kinh tÕ. 193 + Quy ho¹ch ®µo t¹o, båi d−ìng vµ sö dông c¸n bé cña §¶ng vµ Nhµ n−íc Lµo lµ c¨n cø vµo yªu cÇu sö dông c¸n bé trong toµn ngµnh lµ c¬ së, ®Þa ph−¬ng vµ Trung −¬ng vµ nhu cÇu cña c¸c ®¬n vÞ doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ tr−íc m¾t vµ l©u dµi. + Ph¶i tiÕn hµnh kh¶o s¸t, nghiªn cøu ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n nh÷ng mÆt m¹nh vµ nh÷ng ®iÓm yÕu kÐm cña ®éi ngò c¸n bé ®Ó x¸c ®Þnh quy ho¹ch ®µo t¹o, båi d−ìng thÝch hîp. + C¨n cø vµo kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn cña c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé ë trong n−íc vµ sù hîp t¸c, gióp ®ì ë bªn ngoµi. §ã lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ ®éi ngò c¸n bé gi¶ng d¹y vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc, lµ kh¶ n¨ng ®Çu tr− ng©n s¸ch cho c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng ®Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt, kü thuËt, x©y dùng néi dung ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o theo h−íng hiÖn ®¹i hãa. §Ó ®¸p øng yªu cÇu x©y dùng ®éi ngò c¸n bé th−¬ng m¹i trong thêi gian tíi, trong quy ho¹ch ®µo t¹o, båi d−ìng ®éi ngò c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý toµn ngµnh th−¬ng m¹i hiÖn nay, còng nh− trong thêi gian s¾p ®Õn. Môc tiªu ®ã ph¶i ®¸p øng yªu cÇu sö dông c¸n bé cña tõng cÊp, tõng ®¬n vÞ. Môc tiªu ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé bao gåm môc tiªu trong n−íc vµ môc tiªu ®µo t¹o c¸n bé ë n−íc ngoµi. + X¸c ®Þnh râ c¬ cÊu ®éi ngò vÒ chuyªn m«n cña tõng cÊp ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý, c¸n bé chuyªn m«n, chuyªn gia, vµ nh©n viªn nghiÖp vô. VÒ c¬ cÊu ®é tuæi c¸n bé cö ®i ®µo t¹o, båi d−ìng ph¶i kÕt hîp c¸c ®é tuæi kh¸c nhau, ®¶m b¶o tÝnh kÕ thõa liªn tôc cña ®éi ngò c¸n bé. MÆt kh¸c, trong quy ho¹ch cßn ph¶i mang tÝnh ®Õn c¸n bé d©n téc thiÓu sè, phô n÷, con em gia ®×nh c¸ch m¹ng, con em c¸n bé lYnh ®¹o §¶ng vµ Nhµ n−íc, ®iÒu nµy thÓ hiÖn ®−îc c¬ cÊu giai tÇng xY héi, bé téc vµ giíi tÝnh, tr¸nh t×nh tr¹ng coi nhÑ mÆt nµy, tuyÖt ®èi hãa mÆt kia. + Tiªu chuÈn chøc danh c¸n bé thuéc diÖn quy ho¹ch: cã x¸c ®Þnh ®óng tiªu chuÈn chøc danh c¸n bé lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh môc tiªu, néi dung, ph−¬ng ph¸p ®µo t¹o båi d−ìng phï hîp víi yªu cÇu cña tõng lo¹i c¸n bé. 194 VÒ ®èi t−îng cÇn ®−îc ®−a vµo ®µo t¹o, båi d−ìng: Quy ho¹ch ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý kinh tÕ ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc nguån c¸n bé ®−a vµo ®µo t¹o, båi d−ìng. Mçi cÊp, mçi ngµnh ph¶i t¹o nguån c¸n bé ®Ó ®−a vµo quy ho¹ch ®µo t¹o båi d−ìng. C«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé ®ßi hái ph¶i cã c¬ quan chuyªn m«n vÒ qu¶n lý gi¸o dôc ®µo t¹o tiÕn hµnh mét c¸ch chÆt chÏ, khoa häc theo sù chØ ®¹o cña c¸c cÊp cã thÈm quyÒn vÒ ph¶i ®−îc phª duyÖt ®Ó ®¶m b¶o gi¸ trÞ ph¸p lý trong khi thùc thi quy ho¹ch. V× vËy ph¶i ®Çu t− thµnh lËp l¹i "Tr−êng §¹i häc Th−¬ng m¹i Lµo". Thø hai, ®Çu t− x©y dùng tr−êng ®¹i häc Th−¬ng m¹i Lµo chÝnh quy. Tr−êng §¹i häc Th−¬ng m¹i Lµo cã vÞ trÝ quan träng, v× ®ã lµ n¬i thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô ®µo t¹o, båi d−ìng n©ng cao nh÷ng kiÕn thøc, n¨ng lùc vµ phÈm chÊt ®¹o ®øc c¸ch m¹ng cho ®éi ngò c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý toµn ngµnh theo môc ®Ých, yªu cÇu sö dông c¸n bé, gãp phÇn tÝch cùc x©y dùng ®éi ngò c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý th−¬ng m¹i cña §¶ng, Nhµ n−íc Lµo. §¸p øng yªu cÇu sö dông c¸n bé cña c¸c c¬ quan qu¶n lý vÜ m« vµ nhu cÇu doanh nghiÖp trong vµ ngoµi quèc doanh hiÖn nay vµ t−¬ng lai. Thø ba, ban hµnh chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é ®µo t¹o cña tr−êng ®¹i häc Th−¬ng m¹i Lµo. §Ó tr¸nh t×nh tr¹ng coi nhÑ chÊt l−îng båi d−ìng, néi dung gi¶ng dËy cÇn ph¶i cã quy chÕ qu¶n lý vÒ mÆt Nhµ n−íc ®èi víi tr−êng, t¨ng c−êng c«ng t¸c kiÓm tra ®«n ®èc thùc hiÖn tèt. ChÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé lµ mét gi¶i ph¸p quan träng thóc ®Èy viÖc n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé. Do ®ã trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé cÇn ph¶i cã chÕ ®é, chÝnh s¸ch ®éng viªn, khuyÕn khÝch hoÆc b¾t buéc ë chøng mùc nhÊt ®Þnh ®èi víi c¸c ®èi t−îng cÇn ®−îc ®µo t¹o, båi d−ìng vµ cã chÝnh s¸ch chÕ ®é ®èi víi c¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o båi d−ìng. 195 ChÝnh s¸ch, chÕ ®é ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé bao gåm c¸c chÝnh s¸ch tuyÓn sinh, chÕ ®é ®Yi ngé, quy chÕ d¹y vµ häc, s¾p xÕp c«ng t¸c sau tèt nghiÖp. ChÕ ®é chÝnh s¸ch b¶o ®¶m ®êi sèng cña ng−êi häc, c¸n bé, gi¸o viªn vµ c«ng nh©n viªn thèng nhÊt cña Bé Gi¸o dôc nh−: nhµ ë, ®iÖn n−íc, häc bæng, ph−¬ng tiÖn ®i l¹i, khen th−ëng… Thø t−, t¨ng c−êng sù hîp t¸c quèc tÕ vÒ ®µo t¹o c¸n bé. Song song víi viÖc ®µo t¹o trong n−íc, mét ®iÒu hÕt søc quan träng hiÖn nay lµ ph¶i tranh thñ vµ t¨ng c−êng sù hîp t¸c quèc tÕ trong c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé th−¬ng m¹i, míi cã thÓ tiÕp thu kiÕn thøc míi vÒ khoa häc kü thuËt vµ ph−¬ng ph¸p qu¶n lý hiÖn ®¹i cña thÕ giíi ¸p dông vµo CHDCND Lµo. Hîp t¸c quèc tÕ vÒ ®µo t¹o c¸n bé ph¶i ®a d¹ng hãa, d−íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Chñ yÕu lµ ph¶i tranh thñ sù gióp ®ì, hç trî cña c¸c n−íc ®Ó göi c¸n bé cÊp vô, côc, së vµ chuyªn viªn cao cÊp cña ngµnh sang häc tËp nghiªn cøu t¹i c¸c n−íc tiªn tiÕn theo ch−¬ng tr×nh ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. §ång thêi ph¶i tranh thñ sù gióp ®ì, viÖn trî cña c¸c n−íc b¹n nh− ViÖt Nam, Trung Quèc, Th¸i Lan,… theo hÖ ®µo t¹o dµi h¹n chÝnh quy cÊp cö nh©n, th¹c sÜ, tiÕn sÜ ®Ó x©y dùng ®éi ngò c¸n bé trÎ, kÕ cËn sau nµy. Thø n¨m, t¨ng c−êng tr¸ch nhiÖm cña c¸c cÊp uû §¶ng ®èi víi c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé. §Ó t¨ng c−êng c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng ®éi ngò lYnh ®¹o, qu¶n lý, c¸c cÊp uû §¶ng cÇn ph¶i: ChØ ®¹o §¶ng uû cÊp d−íi, thñ tr−ëng c¸c c¬ quan quan t©m ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé, lYnh ®¹o tõng cÊp, cã kÕ ho¹ch cô thÓ vµ thèng nhÊt víi quy ho¹ch chung ®Ó gãp phÇn t¨ng c−êng n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o, båi d−ìng c¸n bé. ChØ ®¹o thùc hiÖn vµ triÓn khai, theo dâi mét c¸ch s¸t sao, nh»m n©ng cao chÊt l−îng d¹y vµ häc, tæng kÕt kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch, ®èi víi c¸n bé gi¶ng d¹y, viÖc bè trÝ sö dông c¸n bé ®Y ®−îc ®µo t¹o, båi d−ìng. 196 3.3.8. N©ng cao hiÖu lùc bé m¸y qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i a. Thø nhÊt, trong giai ®o¹n tr−íc m¾t cïng víi viÖc tiÕp tôc ®æi míi thÓ chÕ vµ c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh Nhµ n−íc tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu sau ®©y: 1. Ph©n ®Þnh râ rµng chøc n¨ng, nhiÖm vô, thÈm quyÒn cña ChÝnh phñ, Bé Th−¬ng m¹i vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng trong viÖc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i trong t×nh h×nh vµ ®iÒu kiÖn míi. 2. C¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh nhµ n−íc ®èi trong lÜnh vùc th−¬ng m¹i theo h−íng c¬ chÕ "mét cöa, mét dÊu". 3. T¨ng c−êng kû luËt kû c−¬ng, chÕ ®é tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé, c«ng chøc theo yªu cÇu míi, coi träng c¶ vÒ phÈm vµ n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n, kü n¨ng hµnh chÝnh ®−îc coi lµ träng t©m cña c¶i c¸ch hµnh chÝnh. 4. Ph¸t huy d©n chñ, t¨ng c−êng tÝnh c«ng khai, minh b¹ch vÒ thÓ chÕ, chÝnh s¸ch vµ ho¹t ®éng cña bé m¸y nhµ n−íc, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nh©n ho¹t ®éng. 5. CÇn cã mét ®éi ngò c¸n bé c«ng chøc liªm khiÕt, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao vµ th¹o viÖc c¶ vÒ chuyªn m«n vµ vÒ qu¶n lý hµnh chÝnh ®Ó bé m¸y Nhµ n−íc ho¹t ®éng tèt, cã hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶, b¶o ®¶m d©n chñ vµ tiÕn tíi hiÖn ®¹i. 6. §Êu tranh chèng tham nhòng, chèng tham « lYng phÝ lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng cña ®æi míi vÒ qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i Lµo hiÖn nay. b. Thø hai: Thùc hiÖn chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi c¸n bé. - TuyÓn chän qua thi cö c¸n bé qu¶n lý cÊp cao tõ thø tr−ëng vµ vô tr−ëng, gi¸m ®èc së, tæng gi¸m ®èc, gi¸m ®èc doanh nghiÖp nhµ n−íc tr−íc khi ®Ò b¹t, bæ nhiÖm. Thi tuyÓn chän c¸n bé c«ng chøc qu¶n lý vµ nghiÖp vô, chuyªn viªn cao cÊp trong ngµnh th−¬ng m¹i. 197 - Thùc hiÖn c¬ chÕ thi tuyÓn tr−íc khi n©ng ng¹ch, ®Ò b¹t, s¾p xÕp, bæ nhiÖm, sö dông theo cÊp bËc tr×nh ®é vµ n¨ng lùc vµ ®µo t¹o. - Thùc hiÖn chÕ ®é lu©n chuyÓn c¸n bé tõ cÊp Bé tr−ëng, thø tr−ëng, cÊp vô tr−ëng, gi¸m ®èc së, tæng gi¸m ®èc, gi¸m ®èc doanh nghiÖp nhµ n−íc. - Tiªu chuÈn hãa, chuyªn m«n hãa nghiÖp vô chuyªn m«n th−¬ng m¹i ®èi víi c¸n bé qu¶n lý. - Thùc hiÖn chÕ ®é c«ng l−¬ng vµ phô cÊp theo h−íng "kho¸n" thu chi hµng n¨m. §Æc biÖt −u tiªn chÕ ®é vµ phô cÊp theo h−íng khuyÕn khÝch c«ng t¸c c¬ së, n«ng th«n, miÒn nói, vïng s©u, vïng xa, vïng khã kh¨n nguy hiÓm (l−¬ng vµ phô cÊp ph¶i t¨ng dÇn). 3.3.9. T¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi c«ng t¸c hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i. §¶ng NDCM Lµo lµ §¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n, n«ng d©n vµ trÝ thøc yªu n−íc, lµ §¶ng M¸c - Lªnin ch©n chÝnh. §¶ng NDCM Lµo lµ "h¹t nh©n" lYnh ®¹o trong hÖ thèng chÝnh trÞ cña Lµo, ng−êi tæ chøc vµ lYnh ®¹o toµn diÖn mäi th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng Lµo, ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ - xY héi cña ®Êt n−íc Lµo theo ®Þnh h−íng XHCN: hßa b×nh, ®éc lËp, d©n chñ, thèng nhÊt vµ thÞnh v−îng. Tõ tr−íc ®Õn nay, §¶ng NDCM Lµo lu«n lu«n quan t©m chØ ®¹o vµ lYnh ®¹o s¸t sao ®èi víi ngµnh th−¬ng m¹i trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh trÞ, kinh tÕ xY héi do §¶ng giao phã. Trong hoµn c¶nh vµ ®iÒu kiÖn míi ®Ó lµm trßn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña ngµnh th−¬ng m¹i th× h¬n bao giê hÕt lµ ph¶i t¨ng c−êng sù lYnh ®¹o cña §¶ng ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i. §iÒu ®ã ph¶i thÓ hiÖn ë c¸c mÆt sau ®©y: 1. §−êng lèi, chñ tr−¬ng cña §¶ng lµ sîi chØ ®á xuyªn suèt trong chiÕn l−îc quy ho¹ch, kÕ ho¹ch vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn th−¬ng m¹i cña Nhµ n−íc Lµo. 198 2. §¶ng lYnh ®¹o, chØ ®¹o trong viÖc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt vÒ th−¬ng m¹i phï hîp víi ph¸p luËt vµ th«ng lÖ th−¬ng m¹i quèc tÕ, tham gia vµo c¸c c«ng −íc cã liªn quan ®Õn th−¬ng m¹i quèc tÕ, trong viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¬ chÕ vµ x©y dùng c¸c v¨n b¶n ph¸p lý th−¬ng m¹i. 3. T¨ng c−êng sù lYnh ®¹o tËp trung thèng nhÊt cña §¶ng vµ sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc. V× vËy cÇn ph¶i lµm râ h¬n n÷a vai trß chøc n¨ng lYnh ®¹o cña §¶ng vµ vai trß, chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n−íc ®èi víi th−¬ng m¹i trong tõng cÊp qu¶n lý tõ Trung −¬ng ®Õn ®Þa ph−¬ng. 4. T¨ng c−êng c«ng t¸c gi¸o dôc chÝnh trÞ t− t−ëng ®èi víi c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý, chuyªn viªn, nh©n viªn c«ng chøc nhµ n−íc ngµnh th−¬ng m¹i. §ång thêi kh«ng ngõng n©ng cao phÈm chÊt ®¹o ®øc vµ tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n cho c¸n bé, ®¶ng viªn vµ c«ng chøc trong toµn ngµnh th−¬ng m¹i, ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o, s¸ng kiÕn, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé, ®¶ng viªn trong lYnh ®¹o, qu¶n lý vÜ m« vµ vi m«, x©y dùng chi bé §¶ng vµ §¶ng bé ngµnh th−¬ng m¹i trong s¹ch, v÷ng m¹nh vµ toµn diÖn. Kiªn quyÕt lo¹i trõ nh÷ng c¸n bé ®¶ng viªn tho¸i hãa biÕn chÊt, tham nhòng ra khái §¶ng vµ bé m¸y qu¶n lý Nhµ n−íc trong ngµnh th−¬ng m¹i. 199 KÕt luËn Th−¬ng m¹i cã vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n−íc, nã t¸c ®éng ®Õn mäi mÆt ®êi sèng kinh tÕ xY héi, víi sù ph¸t triÓn ngµy cµng nhanh, ®a d¹ng vµ ho¹t ®éng trªn ph¹m vi toµn cÇu. Th−¬ng m¹i lµ mét ngµnh kinh tÕ thuéc lÜnh vùc l−u th«ng, thùc hiÖn gi¸ trÞ hµng hãa. Cho nªn muèn ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt hµng hãa, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa, më réng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng th× cÇn ph¶i ph¸t triÓn th−¬ng m¹i vµ cã chÝnh s¸ch c¬ chÕ phï hîp nh»m thóc ®Èy nÒn kinh tÕ quèc d©n ph¸t triÓn. Vai trß chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i rÊt quan träng trong viÖc can thiÖp vµo ho¹t ®éng th−¬ng m¹i, nã ®−îc chøng minh rÊt râ qua cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë Mü vµ thÕ giíi n¨m 2009. ChÝnh s¸ch qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i th«ng qua viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l−îc ph¸t triÓn, x©y dùng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ®iÒu hµnh, t¹o lËp m«i tr−êng ph¸p lý, x©y dùng c¬ chÕ t¸c ®éng nh»m ®¶m b¶o thuËn lîi cho th−¬ng m¹i ph¸t triÓn. Tõ n¨m 1986 ®Õn nay, §¶ng vµ Nhµ n−íc Lµo rÊt quan t©m ®Õn c«ng t¸c hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý vÒ th−¬ng m¹i th−¬ng m¹i, ®Y ban hµnh nhiÒu luËt ph¸p, c¶i tiÕn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý vÒ th−¬ng m¹i nh»m tõng b−íc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý, t¹o lËp m«i tr−êng cho th−¬ng m¹i Lµo ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, do ®iÓm xuÊt ph¸t cña nÒn kinh tÕ Lµo cßn thÊp, thÞ tr−êng cßn nhá bÐ, ®ang trong giai ®o¹n h×nh thµnh nªn nh÷ng thµnh tÝch ®¹t ®−îc ch−a ®¸ng kÓ. Th−¬ng m¹i ch−a chiÕm vÞ trÝ t−¬ng xøng, ®iÒu nµy mét phÇn lµ do chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i cßn yÕu. V× vËy, hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i lµ mét vÊn ®Ò kh¸ch quan trong ®æi míi qu¶n lý nhµ n−íc vÒ kinh tÕ ë Lµo hiÖn nay. 200 Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i ph¶i theo quan ®iÓm vµ nguyªn t¾c ®æi míi cña §¶ng, trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh râ quan ®iÓm vµ nguyªn t¾c hoµn thiÖn môc tiªu, ph−¬ng h−íg vµ néi dung cña nã. Néi dung hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i lµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch x©y dùng vµ qu¶n lý chiÕn l−îc ph¸t triÓn th−¬ng m¹i; ®æi míi kÕ ho¹ch hãa vÜ m«; ®æi míi qui ho¹ch, chÝnh s¸ch x©y dùng vµ ph¸t triÓn thÞ tr−êng, mÆt hµng vµ ®èi t¸c; ®æi míi chÝnh s¸ch, c¬ chÕ vµ ph−¬ng ph¸p qu¶n lý nhµ n−íc ®èi víi th−¬ng m¹i nh»m t¹o lËp m«i tr−êng ph¸p lý thuËn lîi, th«ng tho¸ng vµ hÊp dÉn, t¹o ®iÒu kiÖn cho th−¬ng m¹i trong n−íc vµ th−¬ng m¹i quèc tÕ ph¸t triÓn. §Ó hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i th× cÇn ph¶i tiÕn hµnh c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu sau ®©y: Mét lµ, ®Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc chÝnh trÞ, t− t−ëng nh»m ®æi míi t− duy vµ nhËn thøc cña c¸n bé lYnh ®¹o, qu¶n lý chñ chèt vÒ tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan, vai trß vµ néi dung qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i, thèng nhÊt vÒ quan ®iÓm, nguyªn t¾c, môc tiªu vµ ph−¬ng h−íng ®æi míi qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i ë CHDCND Lµo trong giai ®o¹n míi. Hai lµ, x©y dùng chiÕn l−îc, qui ho¹ch vµ kÕ ho¹ch hãa ph¸t triÓn th−¬ng m¹i, ph¸t triÓn thÞ tr−êng, mÆt hµng vµ ®èi t¸c nh»m ph¸t huy néi lùc vµ lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n−íc, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña Lµo, tËn dông thêi c¬ thuËn lîi cña toµn cÇu hãa, tù do hãa th−¬ng m¹i. Ba lµ, ban hµnh ®ång bé luËt ph¸p vÒ th−¬ng m¹i, ®æi míi chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i: chÝnh s¸ch th−¬ng m¹i trong n−íc vµ chÝnh s¸ch th−¬ng m¹i quèc tÕ theo lé tr×nh AFTA, WTO, phï hîp víi c¸c cam kÕt quèc tÕ. Ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch ®ßn b¶y kinh tÕ, khuyÕn khÝch, hç trî xuÊt khÈu, xóc tiÕn th−¬ng m¹i vµ c¸c chÝnh s¸ch kh¸c. Bèn lµ, ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý phèi, kÕt hîp gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc ®èi víi th−¬ng m¹i tõ Trung −¬ng ®Õn ®Þa ph−¬ng theo c¬ chÕ mét 201 cöa mét ®Çu. Xãa bá nh÷ng thñ tôc hµnh chÝnh, bá hµng rµo "BariÌr", c«ng khai minh b¹ch thÓ chÕ th−¬ng m¹i. N¨m lµ, hoµn thiÖn tæ chøc bé m¸y qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i tõ Trung −¬ng ®Õn ®Þa ph−¬ng, c¬ së. X¸c ®Þnh râ vai trß, chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña tõng c¬ quan, tõng cÊp qu¶n lý. ¸p dông khoa häc qu¶n lý, c«ng nghÖ th«ng tin (ICT) vµo c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i. S¸u lµ, n©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý chñ chèt toµn ngµnh th−¬ng m¹i b»ng c¸ch ®µo t¹o vµ båi d−ìng ®¹o ®øc c¸ch m¹ng vµ tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô ®¸p øng víi yªu cÇu, cña héi nhËp quèc tÕ. X©y dùng ®éi ngò c¸n bé chñ chèt, kÕ thõa vµ s½n sµng héi nhËp quèc tÕ. BÈy lµ, n©ng cao hiÖu lùc bé m¸y qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i. Tr−íc hÕt ph¶i ®iÒu chØnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, thÈm quyÒn qu¶n lý cña Bé Th−¬ng m¹i vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®èi víi th−¬ng m¹i. T¨ng c−êng kû c−¬ng, chÕ ®é tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé, c«ng chøc. §ång thêi ph¶i sµng läc c¸n bé c«ng chøc, thùc hiÖn chÕ ®é d©n chñ, thùc hiÖn thi tuyÓn vµ lu©n chuyÓn c¸n bé theo h−íng chuyªn m«n hãa cao. T¨ng c−êng thanh tra, kiÓm tra vµ c−¬ng quyÕt chèng tham nhòng, tham « lYng phÝ trong bé m¸y qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i. T¸m lµ, t¨ng c−êng sù lYnh ®¹o cña §¶ng ®èi víi lÜnh vùc th−¬ng m¹i. §¶ng lYnh ®¹o, chØ ®¹o trong viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt th−¬ng m¹i, x©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn, x©y dùng c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch vµ qui ho¹ch, kiÓm tra, kiÓm so¸t ho¹t ®éng qu¶n lý. Víi ®−êng lèi chÝnh s¸ch kinh tÕ ®óng ®¾n, chÝnh s¸ch më cöa héi nhËp phï hîp, hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i cã c¬ së khoa häc, ch¾c ch¾n th−¬ng m¹i Lµo sÏ cã b−íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ gãp phÇn tÝch cùc vµo sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n, t¹o ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa, ®−a ®Êt n−íc Lµo tho¸t khái nghÌo nµn vµ l¹c hËu. LuËn ¸n nµy hy väng gãp mét phÇn nhá vµo qu¸ tr×nh hoµn thiÖn thÓ chÕ vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung vµ lÜnh vùc th−¬ng m¹i nãi riªng cña n−íc CHDCND Lµo. 202 Danh môc c«ng tr×nh cña t¸c gi¶ 1. Bounna Hanexingxay (2003), Hoµn thiÖn qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i trªn ®Þa bµn tØnh Kh¨m Muén n−íc CHDCND Lµo, LuËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ th−¬ng m¹i. 2. Bounna Hanexingxay (2005), Khu vùc kinh tÕ th−¬ng m¹i cöa khÈu L¨ng Kh¨ng - Chalo HuyÖn Polakha - TËp san Kinh tÕ tØnh Kh¨m Muén. 3. Bounna Hanexingxay (2007), ChuyÓn ®æi kinh tÕ gia ®×nh thµnh kinh tÕ trang tr¹i nh»m xãa ®ãi gi¶m nghÌo ë n«ng th«n, T¹p chÝ Tuyªn huÊn tØnh Kh¨m Muén. 4. Bounna Hanexingxay (2007), "Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m ¹i cña n−íc CHDCND Lµo", T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Ph¸t triÓn, sè 126 th¸ng 12/2007. 5. Bounna Hanexingxay (2008), "Quan hÖ th−¬ng m¹i cña n−íc CHDCND Lµo víi c¸c n−íc ASEAN", T¹p chÝ Th−¬ng m¹i, sè 1 + 2 n¨m 2008. 203 Tµi liÖu tham kh¶o I. PhÇn tiÕng ViÖt 1. B¸o c¸o cña Ng©n hµng ThÕ giíi, c¸c n¨m 2005, 2006, 2007. 2. Bé Th−¬ng m¹i ViÖt Nam (2001), Th«ng t− sè 11/ 2001/ TT-BTM, ngµy 18/4/2001, vÒ h−íng dÉn thùc hiÖn QuyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng ChÝnh phñ vÒ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu thêi kú 2001-2005. 3. Bé Th−¬ng m¹i ViÖt Nam (2002), §æi míi vµ hoµn thiÖn qu¶n lý nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i trªn thÞ tr−êng néi ®Þa n−íc ta thêi kú ®Õn n¨m 2010. 4. Vò §×nh B¸ch (1999), Quan hÖ th−¬ng m¹i ViÖt Nam - ASEAN vµ chÝnh s¸ch xuÊt - nhËp khÈu ViÖt Nam, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 5. PGS. TS. Mai V¨n B−u vµ GS. TS. §ç Hoµng Toµn (2005), "Gi¸o tr×nh qu¶n lý nhµ n−íc vÒ kinh tÕ". NXB Lao ®éng vµ XY héi. 6. PGS. TS. NguyÔn Duy Bét vµ PGS. TS. §Æng §×nh §µo (1997), "Gi¸o tr×nh Kinh tÕ th−¬ng m¹i", NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi. 7. Brian Hiller (1995), Cuéc tranh luËn trong kinh tÕ vÜ m«, NXB Gi¸o dôc. 8. Vò §×nh B¸ch (2001), Hoµn thiÖn, t¨ng c−êng thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n−íc, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 9. C¸c b¸o c¸o cña Tham t¸n th−¬ng m¹i Lµo t¹i ViÖt Nam, c¸c n¨m 2005, 2006, 2007. 10. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, NXB ChÝnh trÞ quèc gia. 11. §Æng §×nh §µo (2001), Nh÷ng c¬ së ph¸p lý trong kinh doanh th−¬ng m¹i - dÞch vô, Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n, NXB Thèng kª. 12. §Æng §×nh §µo vµ PGS. TS. Hoµng §øc Th©n (2001), Gi¸o tr×nh kinh tÕ th−¬ng m¹i, Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n, NXB Thèng kª. 13. Lý T− - Lý D−¬ng (1999), CÈm nang M−u l−îc qu¶n lý, NXB V¨n hãa Th«ng tin. 204 14. PGS.TS. Hoµng Minh §−êng - PGS.TS. NguyÔn Thõa Léc (2006), "Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ Doanh nghiÖp th−¬ng m¹i", NXB §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n. 15. Dù b¸o thÕ kû XXI, NXB Thèng kª, 1998. 16. Edouard.A.Wattez, §«ng ¸ (1998), Tõ thÇn kú tíi khñng ho¶ng - Nh÷ng bµi häc cã Ých cho ViÖt Nam, UNDP t¹i ViÖt Nam. 17. HiÖp ®Þnh gi÷a CH XHCN ViÖt Nam vµ Hîp chñng quèc Hoa Kú vÒ Quan hÖ th−¬ng m¹i ký ngµy 13/7/2000 t¹i Washington, D.C, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2002. 18. TrÇn §×nh Huúnh (2001), Ph−¬ng thøc §¶nh lWnh ®¹o nhµ n−íc, NXB Hµ Néi. 19. HiÖp ®Þnh Th−¬ng m¹i gi÷a CH XHCN ViÖt Nam víi c¸c n−íc (2002), NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 20. HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i gi÷a ChÝnh phñ CH XHCN ViÖt Nam vµ ChÝnh phñ CHDCND Lµo 9/3/1998 t¹i Vianetiane, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2002. 21. HiÖp ®Þnh vÒ hîp t¸c kinh tÕ, v¨n hãa, khoa häc kü thuËt gi÷a ChÝnh phñ n−íc CH XHCN ViÖt Nam vµ ChÝnh phñ n−íc CH DCND Lµo n¨m 2003, Hµ Néi 9/01/2003. 22. Hoµn thiÖn ®Ó ph¸t triÓn, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2002. 23. Hoµng Ngäc Hßa (2002), Phèi hîp mét sè chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« nh»m thóc ®Èy c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc trong giai ®o¹n hiÖn nay, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 24. John H Jackson (2002), HÖ thèng th−¬ng m¹i thÕ giíi, LuËt vµ chÝnh s¸ch vÒ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, NXB Thanh niªn. 25. PGS.TS. NguyÔn Thõa Léc vµ TS. TrÇn V¨n BYo (2005), "Gi¸o tr×nh chiÕn l−îc kinh doanh cña doanh nghiÖp th−¬ng m¹i", NXB Lao ®éng vµ XY héi. 205 26. TrÇn §øc L−¬ng (2002), Hoµn thiÖn - Sù lùa chän c¸ch m¹ng nh»m môc tiªu ph¸t triÓn cña ViÖt Nam, Hoµn thiÖn ®Ó ph¸t triÓn, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 27. Marie Lavigne (2002), C¸c nÒn kinh tÕ chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch tËp trung sang kinh tÕ thÞ tr−êng, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 28. Hå ChÝ Minh (1976), VÒ c¸ch m¹ng xW héi chñ nghÜa vµ x©y dùng chñ nghÜa xW héi, NXB Sù thËt, Hµ Néi. 29. Ph¹m Minh (2000), LuËt Th−¬ng m¹i quèc tÕ - vËn t¶i quèc tÕ, NXB Thèng kª. 30. Ng©n hµng ThÕ giíi (1998), Nhµ n−íc trong mét thÕ giíi ®ang chuyÓn ®æi, B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn thÕ giíi 1997, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 31. Ng©n hµng ThÕ giíi (1999), "B−íc vµo thÕ kû 21", B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn thÕ giíi 1999-2000, NXB Sù thËt, Hµ Néi. 32. Nh÷ng v¨n b¶n h−íng dÉn vÒ tinh gi¶m biªn chÕ trong c¬ quan hµnh chÝnh, ®¬n vÞ sù nghiÖp, NXB Lao ®éng, Hµ Néi, 2002. 33. Niªn gi¸m Trung t©m Thèng kª quèc gia. 34. Kim Ngäc (2002), Kinh tÕ thÕ giíi 2001-2002 ®Æc ®iÓm vµ triÓn väng, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 35. Phßng Th−¬ng m¹i - C«ng nghiÖp ViÖt Nam (1989), Ph¸t triÓn mÆt hµng xuÊt khÈu. 36. NguyÔn Duy Quý (2002), Hoµn thiÖn t− duy lý luËn ë ViÖt Nam, Hoµn thiÖn ®Ó ph¸t triÓn, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 37. NguyÔn Duy Quý (2002), ThÕ giíi trong hai thËp niªn ®Çu thÕ kû XXI, s¸ch tham kh¶o, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 38. PGS.TS. NguyÔn Xu©n Quang (2006), "Gi¸o tr×nh Marketing th−¬ng m¹i", NXB §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n. 39. U«ng TrÇn Quang (1999), Kinh tÕ Lµo vµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu, NXB Khoa häc xY héi. 206 40. Rober - Pindyck (1994), Kinh tÕ häc vi m«, NXB Khoa häc vµ Kü thuËt. 41. Roberj - Gordon (1994), Kinh tÕ häc vÜ m«, NXB Khoa häc vµ Kü thuËt. 42. Ronald I. McKinnon (1996), Tr×nh tù tù do hãa kinh tÕ, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 43. Tháa thuËn gi÷a ChÝnh phñ CH XHCN ViÖt Nam vµ ChÝnh phñ CHDCND Lµo vÒ viÖc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng−êi, ph−¬ng tiÖn, hµng hãa qua l¹i biªn giíi vµ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn hîp t¸c th−¬ng m¹i, ®Çu t− gi÷a Lµo vµ ViÖt Nam, Viªn Ch¨n 13/8/2002. 44. Thñ t−íng ChÝnh phñ ViÖt Nam, QuyÕt ®Þnh sè 46/2001/Q§-TTg ngµy 4/4/2001, vÒ qu¶n lý xuÊt khÈu, nhËp khÈu hµng hãa thêi kú 2001-2005. 45. Lª H÷u TÇng (2002) - L−u Hµm Nh¹c (2002), Nghiªn cøu so s¸nh ®æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam vµ c¶i c¸ch kinh tÕ ë Trung Quèc, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 46. NguyÔn Phó Träng, PGS. TS. TrÇn Xu©n SÇm (2001), LuËt cø khoa häc cho viÖc n©ng cao chÊt l−îng ®éi ngò c¸n bé trong thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 47. V.I.Lªnin (1981), Toµn tËp, tËp 28, NXB Sù thËt, Hµ Néi. 48. ViÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn (2000), Qui ho¹ch ph¸t triÓn th−¬ng m¹i CHDCND Lµo ®Õn n¨m 2020, Hµ Néi. 49. Vò Quang Vinh (2001), Mét sè vÊn ®Ò c¶i c¸ch më cöa cña Trung Quèc vµ ®æi míi ë ViÖt Nam, NXB Thanh niªn. 50. LuËt Th−¬ng m¹i ViÖt Nam (2005). 51. NghÞ ®Þnh sè 189/2007/N§-CP cña ChÝnh phñ, quy tr×nh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc cña Bé C«ng Th−¬ng. II. PhÇn TiÕng Anh. 52. Asia Development Bank, Participatory Poverty Assessment Lao PDR, Vientiane, 2001. 53. Hans U. Luther, Learning from the Asian Crisis, Vientiane, 1999. 54. Hans U. Luther, Niche Markets, Vientiane, 200.. 55. Dr. Sourakiate Sathianthai, Exclusive "Diplomatique pour de Commerce", Bangkok, April, 2003. 207 Phô lôc 208 209 210 211 212 213 214 215