Luận án Hoàn thiện tổ chức kiểm toán nội bộ trong các doanh nghiệp xây dựng Việt Nam

nh sách và thủ tục - Người phụ trách kiểm toán nội bộ phải có văn bản vạch ra chính sách và thủ tục để chỉ đạo nhân viên kiểm toán 540 Quản lý và phát triển nhân sự - Người phụ trách kiểm toán nội bộ phải lập chương trình tuyển chọn và phát triển nguồn nhân sự của bộ phận kiểm toán nội bộ. 550 Kiểm toán viên bên ngoài - Người phụ trách kiểm toán nội bộ phải phối hợp lực lượng kiểm toán nội bộ và ngoại kiểm. 560 Bảo đảm chất lượng - Người phụ trách kiểm toán nội bộ phải lập và duy trì một chương trình bảo đảm chất lượng để đánh giá các nghiệp vụ của bộ phận kiểm toán nội bộ. x - 4 Phụ lục 2.1 Công văn thông báo KTNB các đơn vị thành viên TCT Xây dựng Bạch Đằng năm 2005 BỘ XÂY DỰNG TỔNG CÔNG TY XD BẠCH ĐẰNG Số 18/TCT-TCKT V/v: Kiểm toán nội bộ năm 2005 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -----
----- Kính gửi:………………………………………………………………………. Để đánh giá kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, nắm được thực trạng tình hình tài chính của các đơn vị. Tổng công ty tiến hành kiểm toán nội bộ của các đơn vị thành viên Tổng công ty. Thành phần của đoàn kiểm toán gồm có: − Ông: Khúc Văn Tĩnh − Ông: Trần Đức Ruyện;…. Kế toán trưởng TCT – Trưởng đoàn Kiểm toán viên nội bộ Thời gian kiểm tra các đơn vị (theo lịch đính kèm). Phạm vi kiểm toán bao gồm: Kiểm toán báo cáo tài chính, báo cáo kế toán quả trị và kiểm toán tuân thủ. Để phục vụ cho công tác kiểm toán được tốt yêu cầu đơn vị bố trí cán bộ làm công tác nghiệp vụ thuộc các phòng ban: Kế toán tài cụ, kế hoạch, tổ chức lao động và cán bộ trực tiếp theo dõi quản lý máy móc thiết bị. Tài liệu chuẩn bị phục vụ công tác kiểm tra gồm: − Báo cáo kế toán năm 2004 (Bảng cân đối kế toán, biểu kết quả SXKD, bảng cân đối tài khoản luỹ kế và biểu giá thành luỹ kế năm 2004). − Chứng từ Nhật ký chung 12 tháng năm 2004 − Chi tiết chi phí heo khoản mục khớp với báo cáo kế toán. − Báo cáo công tác đầu tư, hiệu quả sử dụng TSCĐ, báo cáo tình hình hoạt động của máy móc, thiết bị hàng tháng, hồ sơ tăng, giảm TSCĐ, biểu tổng hợp kiểm kê TSCĐ đến 31/12/2003 và biểu tổng hợp kiểm kê TSCĐ đến 31/12/2004. − Chi tiết khối lượng dở dang từng công trình, hạng mục công trình. − Dự toán, quyết toán các công trình xây dựng, các hợp đồng kinh tế, thanh lý hợp đồng, các phần công việc khác ngoài xây lắp có liên quan đến doanh thu năm 2004. − Biểu tổng hợp các công trình tính doanh thu năm 2003 (Sau kiểm toán nội bộ năm 2003) − Biểu tổng hợp các công trình tính doanh thu năm 2004 (Số báo cáo của đơn vị). − Thuế GTGT đầu ra phải nộp, đầu vào được khấu trừ chi tiết theo từng công trình. Đúng thời gian qui định, tạo điều kiện thuận lợi để công tác kiểm toán năm 2004 đạt kết quả tốt. Tổng công ty XD Bạch Đằng Tổng giám đốc(đã ký) x - 5 Phụ lục 2.2 Quyết định kiểm toán của Tổng giám đốc Tổng công ty XDCTGT 4 BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI TỔNG CÔNG TY XDCTGT 4 Số 16/QĐ-KTNB CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -----
----- Nghệ An, ngày 15 tháng 01 năm 2007 QUYẾT ĐỊNH CỦA TỔNG GIÁM ĐỐC TỔNG CÔNG TY XDCTGT 4 Về việc kiểm toán báo cáo tài chính năm 2006 ------------------------------------------- TỔNG GIÁM ĐỐC TỔNG CÔNG TY XDCTGT 4 - Căn cứ Quyết định số 4985/QĐ/TCCB-LĐ ngày 02/12/1995 của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức Tổng công ty XDCTGT 4 - Căn cứ Quyết định số 76/TCCB-LĐ ngày 24/02/2004 của Tổng giám đốc Tổng công ty XDCTGT 4 về việc thành lập Phòng Kiểm toán nội bộ Tổng công ty, quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Phòng Kiểm toán nội bộ Tổng công ty, - Căn cứ Kế hoạch kiểm toán năm 2007 đã được Tổng giám đốc phê duyệt theo đề nghị của ông Trưởng Phòng Kiểm toán nội bộ. QUYẾT ĐỊNH Điều 1: Thực hiện kiểm toán Báo cáo tài chính năm 2006 tại Công ty CTGT 499; Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh; Công ty CTGT 422; Chi nhánh Hà Nội; Công ty đường bộ 471; Công ty CPCK và XD 465; Công ty Cổ phần XDCT 482; Công ty cổ phần XL và TM 424 thuộc Tổng công ty xây dựng công trình giao thông 4. Điều 2: Thời gian kiểm toán tại đơn vị dự kiến mỗi đơn vị từ 30 ngày đến 60 ngày. Thời gian tiến hành kiểm toán theo lịch. Điều 3: Các ông Trưởng Phòng Kiểm toán nội bộ, Giám đốc các công ty được kiểm toán và các bộ phận khác liên quan chịu trách nhiệm thi hành quyết định này. Quyết định này thay thế cho Quyết định 2662/QĐ-KTNB ngày 12 tháng 12 năm 2006 của Tổng giám đốc Tổng công ty. Tổng công ty XDCTGT 4 Tổng giám đốc(đã ký) x - 6 Phụ lục 2.3 Quyết định Kiểm toán năm 2004 của TCT xây dựng Trường Sơn BỘ QUỐC PHÒNG TỔNG CÔNG TY XD TRƯỜNG SƠN Số 09/TCT-KT CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -----
----- Hà nội, ngày 03 tháng 03 năm 2004 QUYẾT ĐỊNH Của Tổng giám đốc Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn Về việc tiến hành kiểm toán Công ty xây dựng 470 Các căn cứ: …………………………………………………………………… Quyết định Điều 1. Tiến hành kiểm toán Công ty xây dựng 470 với các nội dung như sau: − Kiểm toán kết quả sản xuất kinh doanh. − Kiểm tra tình hình tài chính của đơn vị, tính tuân thủ về kế toán – thống kê, các chế độ quản lý tài chính, kinh tế của đơn vị. Điều 2. Thời điểm và thời gian tiến hành cuộc kiểm toán: − Niên độ kiểm toán: năm 1999. − Thời gian kiểm toán: từ 16/03/2004 tới 26/03/2004 Điều 3. Thành lập đoàn KTNB gồm: − Đ/c Phạm Ngọc Dũng – Trưởng đoàn KTNB − Đ/c Thái Bá Tầm – Kiểm toán viên − Đ/c Vũ Mạnh Huấn – Kiểm toán viên Điều 4. Đồng chí giám đốc Công ty xây dưng 470, Trưởng phòng kiểm toán TCT và các đồng chí có tên trên chịu trách nhiệm thi hành quyết định này. Đúng thời gian qui định, tạo điều kiện thuận lợi để công tác kiểm toán năm 2004 đạt kết quả tốt. Tổng công ty XD Trường Sơn Tổng giám đốc (đã ký) x - 7 Phụ lục 2.4 Quyết định kiểm toán nội bộ năm 2000 BỘ XÂY DỰNG TCT XD SÔNG ĐÀ -----
----- Số: 2454 TCT/KTNB “V/v: KTNB năm 1999” CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -----
----- Hà Nội, ngày 01 tháng 01 năm 2000 - Các căn cứ: …. - Tổng giám đốc TCT qui định việc kiểm toán tình hình thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh, tình hình chấp hành các Chế độ, Chính sách quản lý kinh tế tài chính của Nhà nước, của TCT, quyết toán tài chính năm 1999 của các đơn vị thành viên TCT như sau: I. NỘI DUNG KIỂM TOÁN A. Kiểm toán hoạt động 1. Kiểm toán tình hình thực hiện các dự án đầu tư 2. Kiểm toán việc thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 1999 của các doanh nghiệp thành viên và toàn TCT: - Kế hoạch sản xuất, kế hoạch đầu tư - Kế hoạch tài chính, kế hoạch giá thành - Kiểm tra việc huy động, phân phối sử dụng các nguồn lực có đảm bảo đúng nguyên tắc “Tiết kiệm, hiệu quả, bảo toàn và phát triển vốn” 3. Kiểm tra tính hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh doanh, hiệu quả của các dự án đầu tư, liên doanh, liên kết, phân phối và sử dụng thu nhập, biện pháp khuyến khích sản xuất. Kết quả bảo tàn và phát triển vốn. B. Kiểm toán tuân thủ 1. Kiểm tra tính tuân thủ pháp luật, chính sách, chế độ tài chính, kế toán, chế độ quản lý của Nhà nước năm 1999 - Việc chấp hành Pháp lệnh hợp đồng kinh tế tỏng việc ký kết, thực hiện, thanh lý hợp đồng - Việc chấp hành Pháp lệnh kế toán thống kê - Việc chấp hành Qui chế quản lý tài chính của Nhà nước, Qui chế quản lý đầu tư và xây dựng, Quy chế đấu thầu,… 2. Kiểm tra việc chấp hành các chính sách, nghị quyết, quyết định, quy chế của Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc 3. Kiểm tra việc thực hiện các kiến nghị của phòng KTNB x - 8 C. Kiểm toán báo cáo tài chính , báo cáo quản trị năm 1999 của các doanh nghiệp thành viên, cơ quan đại diện của TCT và báo cáo của toàn TCT II. THỜI GIAN VÀ ĐỊA ĐIỂM KIỂM TOÁN Tuỳ tình hình thực tế trong quá trình kiểm toán, phòng Kiểm toán nội bộ của TCT có thể điều chỉnh lại lịch kiểm toán cho phù hợp. III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN Phòng Kiểm toán nội bộ TCT có trách nhiệm tổ chức, thực hiện công tác kiểm toán theo Quy chế và kế hoạch đã được Hộ đồng quản trị của TCT phê duyệt. Giám đốc các đơn vị thành viên, các phòng ban TCT chỉ đạo các bộ phận nghiệp vụ cung cấp số liệu, tài liệu cần thiết phục vụ cho đoàn kiểm toán. Khi kết thúc đợt kiểm toán, phòng KTNB lập báo cáo kiểm toán của các đơn vị thành viên và toàn TCT báo cáo Tổng giám đốc TCT./. x - 9 Phụ lục 2.5 Thông báo kiểm toán nội bộ của TCT xây dựng Sông Đà đối với Công ty xây dựng Sông Đà 4 TCT XÂY DỰNG SÔNG ĐÀ PHÒNG KIỂM TOÁN NỘI BỘ Số: 18/TN-KTNB CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -----
----- Hà Nội, ngày 01 tháng 01 năm 2000 THÔNG BÁO KIỂM TOÁN NỘI BỘ Kính gửi: Ông (Bà) Giám đốc công ty xây dựng Sông Đà số 4 Thực hiện quyết định số 2454 TCT/KTNB ngày 30/12/1999 của Tổng giám đốc TCT xây dựng Sông Đà về việc kiểm toán tình hình sản xuất kinh doanh năm 1999. Chúng tôi, phòng kiểm toán nội bộ, thông báo thừoi gian kiểm toán Công ty xây dựng Sông Đà số 4 bắt đầu từ ngày 05/02/2000 đến ngày 10/02/2000. Nay báo để công ty biết và hoàn thiện phần chứng từ, sổ sách còn thiếu nhằm cung cấp đầy đủ tài liệu mà chúng tôi cần cho cuộc kiểm toán. Niên độ kiểm toán: từ ngày 01/01/1999 đến ngày 31/12/1999. Địa điểm tiến hành : Tại văn phòng đại diện Công ty tại Miền Trung. Mong ông (bà) hợp tác và tạo điều kiện cho cuộc kiểm toán được tiến hành thuận lợi. Phòng Kiểm toán nội bộ TCT x - 10 Phụ lục 2.6 Quyết định Kiểm toán nội bộ của TCT xây dựng đường thuỷ BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI TCT XÂY DỰNG ĐƯỜNG THUỶ Số: 294/TC-KTNB CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -----
----- Hà nội, ngày 10 tháng 03 năm 2005 QUYẾT ĐỊNH CỦA TỔNG GIÁM ĐỐC TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG ĐƯỜNG THUỶ Các căn cứ: …………………………………………………………………… Theo đề nghị của ông trường phòng Kiểm toán nội bộ QUYẾT ĐỊNH Điều 1. Tiến hành kiểm toán tại Công ty thi công cơ giới với các nội dung sau: − Kiểm toán kết quả sản xuất kinh doanh. − Kiểm tra tình hình tài chính của đơn vị, tính tuân thủ về kế toán – thống kê, các chế độ quản lý tài chính, kinh tế của đơn vị. Điều 2. Thời điểm và thời gian tiến hành cuộc kiểm toán: − Niên độ kiểm toán: năm 2004. − Thời gian kiểm toán: từ 02/04/2005 tới 11/04/2005 Điều 3. Thành lập đoàn KTNB gồm: − Ông Phùng Thắng Lợi – Trưởng đoàn KTNB − Ông Nguyễn Văn Nhật– Kiểm toán viên − Bà Lê Thanh Vân – Kiểm toán viên Điều 4. Đồng chí giám đốc Công ty thi công cơ giới, Trưởng phòng kiểm toán nội bộ TCT và các đồng chí có tên trên chịu trách nhiệm thi hành quyết định này. Đúng thời gian qui định, tạo điều kiện thuận lợi để công tác kiểm táo năm 2004 đạt kết quả tốt. Q. Tổng giám đốc TCT xây dựng Đường Thuỷ (đã ký) x - 11 Phụ lục 2.7 Lịch kiểm toán nội bộ năm 2005 của TCT xây dựng Bạch Đằng LỊCH KIỂM TOÁN NỘI BỘ NĂM 2005 (Từ ngày 11/04/2005 đến hết ngày 30/06/2005, thời gian làm việc hàng ngày: Sáng từ 7h – 11h, chiều từ 13h – 17h) TT Tên đơn vị Thời gian Ngày, tháng 1 Công ty Xây dựng - Vật tư - Kỹ thuật 3 ngày 11-13/04 2 Công ty Cơ khí – Xây dựng 3 ngày 15-17/04 3 Công ty Thiết bị và Xây lắp 3 ngày 19-21/04 4 Ban quản lý Dự án quốc lộ 18 4 ngày 27/04-03/05 5 Công ty XNK và Xây dựng 3 ngày 13-15/05 6 Công ty Xây dựng 201 5 ngày 17-21/05 7 Công ty Tư vấn và Thiết kế xây dựng 4 ngày 23-26/05 8 Công ty Xây dựng 203 4 ngày 28-31/05 9 Công ty Xây dựng kỹ thuật hạ tầng 3 ngày 05-08/06 10 Công ty Xây dựng 204 4 ngày 11-14/06 11 Công ty Bê tông và Xây dựng 5 ngày 15-19/06 12 Công ty Xây dựng, Vật tư và Vận tải 4 ngày 23-26/06 Tổng công ty XD Bạch Đằng Tổng giám đốc (đã ký) Phụ lục 2.8 Trích dẫn Lịch kiểm toán nội bộ của TCT xây dựng Sông Đà (Phụ lục ban hành kèm theo công văn số 2454 TCT/KTNB ngày 30/12/1999) TT Tên đơn vị được kiểm toán Thời gian bắt đầu Thời gian kết thúc ĐOÀN 1 1. Công ty Sông Đà 4 05/02/2000 10/02/2000 2. Công ty Sông Đà 19 11/02/2000 16/02/2000 3. …. ĐOÀN 2 1. Cơ quan trong TCT 04/07/2000 13/07/2000 2. …. x - 12 Phụ lục 2.9 Mẫu Kế hoạch kiểm toán hàng năm của Tổng công ty XDCTGT 4 TỔNG CÔNG TY XDCTGT 4 PHÒNG KIỂM TOÁN NỘI BỘ ---------------------------------------------- Số 4/KTNB CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -----
----- TP Vinh, ngày … tháng… năm …. KẾ HOẠCH KIỂM TOÁN NĂM 2007 Căn cứ nhiệm vụ sản xuất kinh doanh năm 2007 và yêu cầu về việc nắm bắt tình hình tài chính tại các Công ty, Phòng Kiểm toán nội bộ xây dựng kế hoạch kiểm toán năm 2007 như sau: TT Thời gian Nội dung thực hiện Tổng công ty XDCTGT 4 Tổng giám đốc(đã ký) Phụ lục 2.10 Bảng phân công nhiệm vụ kiểm toán tại Công ty xây dựng số 9 – Tổng công ty xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam (Vinaconex) TT Nội dung công việc Người thực hiện 1. − Lập kế hoạch kiểm toán − Thực hiện kiểm tra phần kết quả kinh doanh Ông: Nguyễn Ngọc Huấn – Tổ trưởng Tổ Kiểm toán nội bộ 2. − Thực hiện kiểm tra phần các khoản phải thu và tài sản cố định Bà: Lê Kim Oanh – Kiểm toán viên 3. − Thực hiện kiểm tra phần vốn bằng tiền, hàng tồn kho Ông: Bùi Huy Cường – Kiểm toán viên x - 13 Phụ lục 2.11 Bảng kiểm tra tổng quát doanh thu bán hàng TỔNG CÔNG TY XD BẠCH ĐẰNG PHÒNG KẾ TOÁN TÀI CHÍNH Số lưu trong HS kiểm toán AA3 KIỂM TRA TỔNG QUÁT Số file lưu A1 Năm tài chính 2004 Đơn vị: Công ty Xây dựng, Vật tư và Vận tải Soát xét Thực hiện Khoản mục: Tài khoản 511 Tên, ký Ngày Tên, ký Ngày Tháng Nợ Có Tham chiếu Dư đầu kỳ: Tháng 1 xxx Đã đối chiếu với sổ cái chi tiết Tháng 2 xxx …. … … Tháng 12 xxx … …. Cộng phát sinh xxx Dư cuối kỳ: 48.021.198.206 Phụ lục 2.12 Kết quả kiểm toán Kết quả kinh doanh năm 2002 tại Công ty XD số 9 (TCT XNK xây dựng Việt Nam – Vinaconex) Chỉ tiêu Số báo cáo Số kiểm toán Chênh lệch 1. Doanh thu và các khoản TN − DT từ bán hàng và cung cấp dịch vụ 77.087.231.302 77.011.127.002 -76.104.300 − TN hoạt động tài chính 676.859.024 676.859.024 0 − TN bất thường 231.245.721 221.125.067 -10.120.654 2. Tổng chi phí 74.593.551.800 74.542.753.142 0 3. Các khoản giảm trừ 151.650.120 151.650.120 0 4. Tổng lợi nhuận 3.250.134.127 3.214.707.831 -35.426.296 x - 14 Phụ lục 2.13 Nhận xét và kiến nghị về Kiểm toán báo cáo tài chính năm 2004 cho Công ty xây dựng và vận tải – TCT xây dựng Bạch Đằng TCT XÂY DỰNG BẠCH ĐẰNG PHÒNG KẾ TOÁN TÀI CHÍNH Số lưu trong Hồ sơ kiểm toán: AA4 Nhận xét và kiến nghị Số file lưu: A2 Năm tài chính: 2004 Đơn vị: Công ty xây dựng, vật tư và vận tải Soát xét Thực hiện Khoản mục : Doanh thu bán hàng (TK511) Tên, ký Ngày Tên, ký Ngày NHẬN XÉT - Công trình cải tạo lưới điện Thanh Hà doanh thu tăng 17.296.452 đồng do Bên A đã chấp nhận thanh toán khối lượng phát sinh trong hạng mục xử lý nền móng của công trình theo phiếu giá ngày 27/05/2004 nhưng đơn vị chưa hạch toán. - Công trình xây dựng khách sạn Bãi cháy Quảng Ninh tăng 25.558.914 đồng do khối lượng phát sinh trong hạng mục lắp đặt hệ thống giám sát tự động của khách sạn, Bên A đã đồng ý thanh toán nhưng đơn vị chưa hạch toán. - Đơn vị chưa lập quy trình luân chuyển chứng từ theo quy định của TCT. Do vậy, trong quá trình bán hàng còn nhiều thiếu sót chữ ký của người có thẩm quyền xét duyệt và ra quyết định cũng như trong một số nghiệp vụ bán hàng, kiểm toán viên phát hiện thiếu chữ ký của người mua trong hợp đồng bán hàng. - Tuy nhiên qua kiểm tra, kiểm toán viên phát hiện thấy mọi nghiệp vụ đều thực sự tồn tại, việc ghi nhận doanh thu là phù hợp với hợp đồng và việc ghi sổ doanh thu là phù hợp với hoá đơn bán hàng. - Bên cạnh đó một số nghiệp vụ bán hàng không có đủ hợp đồng bán hàng do các khách hàng này thường là các đơn vị thành viêncủa TCT và hoạt động trên cùng địa bàn Hà Nội như Công ty xây dựng 203, Công ty thiết bị và xây lắp nhưng đơn vị vẫn lập hoá đơn đầy đủ. - Thời điểm ghi nhận doanh thu đảm bảo doanh thu được phản ánh đúng kỳ và phù hợp. Các khoản doanh thu của đơnv ị đã được tính toán, hạch toán đúng, đảm bảo sự khớp đúng số liệu giữa sổ chi tiết, sổ cái và Báo cáo tài chính. Nội dung các khoản doanh thu được hạch toán đúng quy chế của trung tâm và với chế độ kế toán hiện hành. x - 15 KIẾN NGHỊ Đề nghị đơn vị ghi bổ sung doanh thu Công trình cải tạo lưới điện Thanh Hà, Nợ TK 131/Có TK 511: 17.296.452 đồng; và doanh thu Công trình xây dựng khách sạn Bãy Cháy Quảng Ninh: Nợ TK 131/Có TK 511 : 25.558.914 đồng. Đề nghị đơn vị lập chu trình luân chuyển chứng từ tằng cường công tác lập, tập hợp kiểm tra soát xét chứng từ kế toán. Về công tác ký hợp đồng, một số nghiệp vụ bán hàng cho khách hàng với số tiền rấtlớn lại thiếu hoá đơn do khách hàng quen đề nghị đơn vị ký kết hợp đồng rõ ràng theo đúng pháp lệnh hợp đồng kinh tế theo quy định của Nhà nước. x - 16 Phụ lục 2.14 Báo cáo kiểm toán nội bộ – Công ty Sông Đà 4 (TCT xây dựng Sông Đà) BÁO CÁO KIỂM TOÁN NỘI BỘ ĐƠN VỊ: CÔNG TY SÔNG ĐÀ 4 Thực hiện công văn số 2454 TCT/KTNB ngày 30/12/1999 của Tổng giám đốc TCT, Đoàn KTNB TCT đã tiến hành kiểm toán tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh năm 1999 của Công ty xây dựng Sông Đà 4 từ ngày 05/02/2000 tới 10/02/2000 tại Văn phòng quản lý Miền Trung. A. Đặc điểm tình hình chung của Công ty: …. B. Kết quả kiểm toán: I. Kiểm toán báo cáo kết quả kinh doanh: …. II. Kiểm toán bảng cân đối kế toán: …. C. Nhận xét và kiến nghị: I. Nhận xét: Việc hạch toán doanh thu trong các đơn vị xây dựng hiện nay chưa tuân theo quy định về hạch toán doanh thu trong doanh nghiệp xây lắp. Kế toán còn hiện tượng “bốc thuốc” đối với các công trình ở xa, trong năm chưa làm đầy đủ biên bản nghiệm thu với đơn vị chủ đầu tư. QUản lý của phòng kế toán Công ty đối với các công trình ở xa còn nhiều lỏng lẻo, ví dụ như công trình Nậm La (Lào) chứng từ hạch toán chi phí đối với một số vật tư mua tại Việt Nam chở sang chưa đủ cơ sở để thanh toán. Qua xem xét hồ sơ công trình, kiểm toán viên thấy chỉ căn cứ vào hoá đơn mua hàng và biên bản bào giao vật tư giữa người mua hàng với lái xe vận chuểyn là đơn vị hạch toán toàn bộ giá vật tư đó vào chi phí công trình, không có chứng từ đã chứng minh vật tư đã đến công trình và đã được sử dụng hay chưa. Một số đơn vị khi mua vật tư chưa lấy báo giá hoặc chưa lấy đủ, chưa lập biên bản xét duyệt giá của Hội đồng xét duyệt, lập biên bản kiểm nghiệm thiếu. Vật tư nhận của người cung cấp đã đưa vào công trình nhưng chưa có hợp đồng mua bán như việc mua xà điện cao thế ở chi nhánh Sơn La. Quyết toán vật tư theo đầu thu tại chi nhánh Sơn La: Báo cáo quyết toán mang tính đối phó; không giải trình được cơ sở số liệu phản ánh trong báo cáo, không cung cấp đủ tài liệu như: báo cáo khối lượng của các công trình, lượng vật tư được sử dụng theo khối lượng đầu thu…. II. Kiến nghị: 1. Duy trì chấp hành nghiêm chỉnh Pháp lệnh kế toán thống kê và các qui định khác của x - 17 Nhà nước về quản lý kinh tế tài chính. Lập báo cáo thực hiện kế hoạch và báo cáo quyết toán tài chính năm phản ánh chính xác tình hình thực hiện đơn vị. 2. Tăng cường bộ máy tài chính từ công ty đến xí nghiệp, thực hiện hạch toán đúng theo trình tự chế độ kế toán. 3. Phát huy hơn nữa vai trò của kế toán tài chính trong quản lý sản xuất và chi tiêu tài chính. Phòng tài chính Công ty phải thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn các xí nghiệp về chuyên môn nghiệp vụ để hoạt động tài chính của các xí nghiệp đi vào nề nếp. Thực hiện thanh quyết toán với các bên A và thanh quyết toán nội bộ nhanh, gọn, kịp thời. Thường xuyên đối chiếu ký xác nhận công nợ và ký xác nhận khối lượng dở dang cuối năm đúng qui định… Trưởng đoàn KTNB Kế toán trưởng Công ty Giám đốc Công ty x - 18 Phụ lục 2.15 Báo cáo kiểm toán tài chính Công ty xây dựng 204 – TCT xây dựng Bạch Đằng TCT XÂY DỰNG BẠCH ĐẰNG ĐOÀN KIỂM TOÁN NỘI BỘ Số: 01/CT 204 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -----
----- Kính gửi: - Hội đồng quản trị và Tổng Giám đốc TCT - Công ty xây dựng 204 Chúng tôi (Đoàn kiểm toán nội bộ TCT năm 2004) đã kiểm toán báo cáo tài chính bao gòm: Bảng cân đối kế toán tại ngày 31/12/2004, Báo cáo kết quả kinh doanh, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ và Thuyết minh Báo cáo tài chính năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2004 được lập ngày 30/01/2005 của Công ty xây dựng 204 – TCT xây dựng Bạch Đằng. Việc lập bà tình bày báo cáo tài chính này thuộc trách nhiệm của Ban giám đốc Công ty xây dựng 204. Trách nhiệm của chúng tôi là đưa ra ý kiến về các báo cáo này căn cứ kết quả kiểm toán của chúng tôi. Chúng tôi thực hiện công việc kiểm toán nội bộ theo các Chuẩn mực Kiểm toán Việt Nam. Chúng tôi đã thực hiện việc kiểm tra thương phương pháp chọn mẫu và áp dụng các thử nghiệm cần thiết, các bằng chứng xác minh những thông tin trong Báo cáo tài chính, đánh giá việc tuân thủ các chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành, các nguyên tắc và phương pháp kế toán được áp dụng, các ước tính kế toán và xét đoán quan trọng của Giám đốc Công ty xây dựng 204 cũng như cách trình bày tổng quát Báo cáo tài chính. Chúng tôi cho rằng chúng tôi đã đưa ra những cơ sở hợp lý để làm căn cứ cho ý kiến của chúng tôi. Theo ý kiến của chúng tôi, Báo cáo tài chính của Công ty xây dựng 204 đã trình bày trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu tình hình tài hcính của Công ty xây dựng 204 vào ngày 31/12/2004 cũng như kết quả của các hoạt động và những thay đổi lưu lượng tiền trong năm tài chính kết thúc vào ngày 31/12/2004, phù hợp với các chuẩn mực và chế độ ké toán Việt Nam hiện hành, các qui định pháp lý có liên quan. Hải Phòng, ngày 07 tháng 05 năm 2005 Đoàn kiểm toán nội bộ năm 2005 Trưởng đoàn (đã ký) Kiểm toán viên (đã ký) x - 19 Phụ lục 2.16 Cơ cấu chức bộ máy quản lý TCT xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam (Vinaconex) CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ TỔNG GIÁM ĐỐC BAN KIỂM SOÁT VĂN PHÒNG HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ CÁC PHÓ TỔNG GIÁM ĐỐC KẾ TOÁN TRƯỞNG Các phòng ban của TCT: - Phòng Tài chính – Kế toán - Phòng Đầu tư - Phòng Tổ chức hành chính - Phòng Đối ngoại – Pháp chế - Phòng Kế hoạch - Phòng Đầu thầu và Quản lý dự án - Phòng Đào tạo thi đua và an toàn lao động - Phòng Kỹ thuật x - 20 Phụ lục 2.17 Mô hình tổ chức quản lý TCT xây dựng Bạch Đằng P. KINH TẾ THỊ TRƯỜNG CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ TỔNG GIÁM ĐỐC BAN KIỂM SOÁT CÁC PHÓ TỔNG GIÁM ĐỐC Các đơn vị trong TCT: - Chi nhánh TCT tại Hà Nội - Trường Công nhân Kỹ thuật – Bồi dưỡng nghiệp vụ xây dựng An Dương - Viện Điều dưỡng xây dựng Đồ Sơn - Các công ty thành viên (16 Công ty thành viên) P. KINH TẾ – KẾ HOẠCH P. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ P. TỔ CHỨC LAO ĐỘNG VĂN PHÒNG TCT P. KẾ TOÁN TÀI CHÍNH P. DỰ ÁN P. ĐẦU TƯ – XUẤT NHẬP KHẨU x - 21 Phụ lục 2.18 Mô hình tổ chức quản lý của TCT xây dựng Đường Thuỷ CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ TỔNG GIÁM ĐỐC BAN KIỂM SOÁT CÁC PHÓ TỔNG GIÁM ĐỐC Các đơn vị trong TCT: - Các Công ty và Xí nghiệp thành viên hạch toán độc lập (15 đơn vị) - Các Xí nghiệp hạch toán phụ thuộc - Chi nhánh Xuất nhập khẩu P. KẾ HOẠCH – THỊ TRƯỜNG P. KINH TẾ ĐỐI NGOẠI P. TÀI CHÍNH – KẾ TOÁN P. KỸ THUẬT – CÔNG TRÌNH P. HÀNH CHÍNH P. TỔ CHỨC CÁN BỘ – LAO ĐỘNG P. KIỂM TOÁN NỘI BỘ x - 22 Phụ lục 2.19 Mô hình tổ chức quản lý TCT xây dựng Trường Sơn Phụ lục 2.20 Mô hình tổ chức bộ máy quản lý TCT xây dựng Sông Đà CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ TỔNG GIÁM ĐỐC BAN KIỂM SOÁT CÁC PHÓ TỔNG GIÁM ĐỐC Các đơn vị trong TCT: - Các Công ty và Xí nghiệp thành viên hạch toán độc lập - Các Xí nghiệp hạch toán phụ thuộc - Chi nhánh P. KIỂM TOÁN NỘI BỘ CÁC PHÒNG, BAN CHỨC NĂNG TRONG TỔNG CÔNG TY HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ TỔNG GIÁM ĐỐC Các đơn vị trong TCT: - Các Công ty và Xí nghiệp thành viên hạch toán độc lập - Các Xí nghiệp hạch toán phụ thuộc - Chi nhánh P. KIỂM TOÁN NỘI BỘ CÁC PHÒNG, BAN CHỨC NĂNG TRONG TỔNG CÔNG TY x - 23 Phụ lục 2.21 Tổ chức Phòng Kiểm toán nội bộ TCT xây dựng Sông Đà Phụ lục 2.22 Tổ chức Phòng kiểm toán nội bộ TCT xây dựng Trường Sơn TRƯỞNG PHÒNG KIỂM TOÁN NỘI BỘ PHÓ PHÒNG KIỂM TOÁN NỘI BỘ KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ PHÓ PHÒNG KIỂM TOÁN NỘI BỘ TRƯỞNG PHÒNG KIỂM TOÁN NỘI BỘ KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ Ở TCT KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ TẠI CÁC ĐƠN VỊ THÀNH VIÊN HẠCH TOÁN ĐỘC LẬP KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ Ở TCT x - 24 Phụ lục 2.23 Tổ chức bộ phận kiểm toán nội bộ của TCT xây dựng Bạch Đằng KẾ TOÁN TRƯỞNG TCT KẾ TOÁN TSCĐ CÔNG TY KẾ TOÁN THANH TOÁN KẾ TOÁN VẬT LIỆU, CC-DC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ KẾ TOÁN PHẦN HÀNH KHÁC ... BỘ PHẬN TÀI CHÍNH TCT BỘ PHẬN KẾ TOÁN VẬT TƯ TÀI SẢN BỘ PHẬN KẾ TOÁN TỔNG HỢP BỘ PHẬN KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ PHÒNG KẾ TOÁN CÁC ĐƠN VỊ THÀNH VIÊN CỦA TCT x - 25 Phụ lục 2.24 Tổ chức Tổ kiểm toán nội bộ tại TCT xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam (Vinaconex) KẾ TOÁN TRƯỞNG TCT PHÓ PHÒNG KẾ TOÁN PHỤ TRÁCH KHỐI VĂN PHÒNG PHÓ PHÒNG PHỤ TRÁCH ĐẦU TƯ PHÓ PHÒNG PHỤ TRÁCH KTNB VÀ THANH TRA TÀI CHÍNH NỘI BỘ KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ KIỂM TOÁN VIÊN NỘI BỘ KẾ TOÁN VIÊN PHỤ TRÁCH CÁC PHẦN HÀNH CÓ LIÊN QUAN Ở TCT PHÒNG KẾ TOÁN TẠI CÁC ĐƠN VỊ THÀNH VIÊN x - 26 Phụ lục 2.25 Hệ thống câu hỏi phỏng vấn PHẦN A. THÔNG TIN CHUNG VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP (1) Số hiệu bảng điều tra: ……………….……………..………………………………………………………. (2) Ngày phỏng vấn: …………………………………..………………………………………………………… (3) Họ tên người được phỏng vấn ……………………………………Vị trí công tác……………………… (4) Tên công ty …………………………………………………………………………………………… …… (5) Thành phố mà Công ty đóng trụ sở: ……………………………………………………………............... (6) Công ty của ông/bà được thành lập từ khi nào? …………………………………………………………. (7) Công ty của ông/bà thuộc loại hình doanh nghiệp nào? 1 Doanh nghiệp nhà nước 2 Doanh nghiệp nước ngoài 3 Công ty trách nhiệm hữu hạn 4 Công ty hợp danh 5 Công ty tư nhân 6 Công ty cổ phần 7 Loại khác (Xin nêu cụ thể: ………………………………………………………………….) (8) Doanh nghiệp của ông/bà hoạt động trong lĩnh vực xây dựng nào? 1 Xây dựng dân dụng 2 Xây dựng cầu đường 3 Công trình thuỷ 4 Thuỷ điện, Nhà máy 5 Các lĩnh vực khác (Chi tiết:……………………………………………………………………….) (9) Bộ chủ quản của công ty ông là bộ nào? ………………………………………………………… (10) Trước khi thành lập Công ty của mình, ông/bà đã bao giờ làm việc cho một công ty trong cùng lĩnh vực kinh doanh này chưa? Có Không (11) Ông/bà đã quản lý hoặc tham gia công việc quản lý công ty hiện tại bao nhiêu năm tính tới thời điểm hiện nay? ……………. Năm 11.1. Ông/bà tham gia quản lý trong lĩnh vực gì? x - 27 Tài chính - Kế toán Kiểm toán nội bộ Quản lý chung 11.2. Ông/bà có bao nhiêu năm kinh nghiệm trong quản lý trong lĩnh vực ấy kể cả kinh nghiệm có được từ quản lý công ty hiện tại và trước đó? ……………. Năm (12) Ông/bà cho biết mô hình tổ chức bộ máy quản lý mà công ty đang áp dụng là như thế nào? Tổng công ty 90 Tổng công ty 91 Tổng công ty thuộc địa phương Loại khác 12.1. Nếu công ty của ông/bà tổ chức theo mô hình tổng công ty, công ty mẹ-con, Công ty có nhiều đơn vị thành viên thì ở công ty có bao nhiêu đơn vị thành viên? Có …… đơn vị thành viên 12.2. Công ty có chi nhánh hay văn phòng đại diện ở những đâu? Miền bắc ……………………………………. Miền trung ……………………………………. Miền nam ……………………………………. Nước ngoài ……………………………………. 12.3. Công ty có thi công ở nước ngoài hay không? Có Không (13) Ông/bà cho biết ước tính của mình về tổng số lao động của công ty tại thời điểm đầu các năm từ 2001-2006? Năm 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Tổng số lao động (14) Ông/bà cho biết ước tính của mình về doanh thu và lợi tức sau thuế theo bảng sau một cách sát thực nhất có thể từ 2001-2005? Năm 2001 2002 2003 2004 2005 Tổng doanh thu (triệu VNĐ) Lợi tức sau thuế (triệu VNĐ) (15) Theo ông/bà thì công ty của mình đang trong giai đoạn phát triển nào trong số những giai đoạn dưới đây? (Chỉ chọn một câu trả lời) Giai đoạn bắt đầu (Ví dụ: dự án, kế hoạch được xác định rõ ràng hoặc sản phẩm thử đã hoàn thành, các hoạt động mua bán đã bắt đầu,….) Giai đoạn phát triển chậm (Doanh thu tăng chậm) Giai đoạn phát triển nhanh (Doanh nghiệp phát triển với tỷ lệ tăng nhanh hơn so với nền kinh tế) Giai đoạn bão hoà (Doanh thu ngừng tăng) Giai đoạn suy thoái (Doanh thu bắt đầu giảm) x - 28 PHẦN B. KIỂM TRA, KIỂM SOÁT TÀI CHÍNH VÀ CÁC LĨNH VỰC KIỂM SOÁT KHÁC (16) Trong công ty của ông/bà có thực hiện kiểm toán hàng năm hay không? Có Không (17) Tổ chức nào thực hiện kiểm toán hàng năm ở công ty của ông/bà? Kiểm toán độc lập Kiểm toán Nhà nước Kiểm toán nội bộ Không có (18) Sau khi lập báo cáo tài chính, có thực hiện kiểm tra lại trước khi trình phê chuẩn báo cáo không? Nếu có thì ai là người phê chuẩn? (19) Công ty của ông/bà có tổ chức bộ phận/phòng kiểm toán nội bộ không? Có Không Nếu câu trả lời là có, xin ông/bà trả lời tiếp các câu hỏi từ 19.1 tới 19.26, trong trường hợp ngược lại xin ông bà bỏ qua những câu hỏi này và trả lời tiếp từ 20 đến 37. 19.1. Kiểm toán nội bộ ở đơn vị được thành lập từ khi nào? Từ năm ………………………. 19.2. Mô hình tổ chức của kiểm toán là: Một phòng, ban Một tổ kiểm toán Mô hình khác 19.3. Kiểm toán nội bộ ở công ty có biên chế bao nhiêu người: ………………… Người 19.4. Trình độ của các kiểm toán viên nội bộ ở trong công ty như thế nào? Đại học Ngành học: ……………… Cao đẳng Ngành học: ………………. Trung học chuyên nghiệp Ngành học: ………………. Có chứng chỉ nghề nghiệp 19.5. Công ty thực hiện tuyển kiểm toán viên như thế nào? Nội bộ Từ bộ phận: ……………… Bên ngoài Có kinh nghiệm ………………. 19.6. Khi được bổ nhiệm làm kiểm toán viên nội bộ, việc đào tạo của kiểm toán viên có được thực hiện không? Có Không 19.7. Theo ông/bà thì với số lượng biên chế kiểm toán viên nội bộ ở đơn vị như hiện nay có phù hợp với tình hình thực tế ở đơn vị không? Có Không x - 29 19.8. Theo ông/bà được biết thì kiểm toán nội bộ ở công ty đã tham gia vào những lĩnh vực nào? Kiểm toán báo cáo tài chính Kiểm toán tuân thủ Kiểm toán các lĩnh vực khác (Chi tiết: …………………………….) 19.9. Kiểm toán nội bộ thực hiện kiểm toán theo? Kế hoạch kiểm toán hàng năm Theo quyết định của thủ trưởng đơn vị Khác (Chi tiết: ……………………………………………….) 19.10. Kiểm toán nội bộ ở công ty cung cấp thông tin kiểm toán cho ai? TGĐ Hội đồng quản trị Kiểm toán Nhà nước Kiểm toán độc lập Cổ đông Đối tượng khác (Chi tiết: …………………………………………………) 19.11. Việc bổ nhiệm và miễn nhiệm kiểm toán viên trong công ty do ai quyết định? Thủ trưởng đơn vị Hội đồng quản trị Cổ đông Đối tượng khác (Chi tiết: …………………………………………………) 19.12. Kiểm toán nội bộ có thực hiện đánh giá hiệu quả của một bộ phận, phòng ban, một chi nhánh hay một nghiệp vụ (ví dụ: mua hàng, tuyển dụng lao động,…) nào không? Có (Chi tiết: ……………………………………………………………..) Không có Chỉ kiểm toán báo cáo tài chính 19.13. Nếu có kiểm toán báo cáo tài chính thì thời điểm kiểm toán là? Cuối năm tài chính trước khi quyết toán Sau khi quyết toán được duyệt Chỉ theo yêu cầu 19.14. Bộ phận KTNB có thực hiện khảo sát trước khi thực hiện kiểm toán không? Có Không 19.15. Kiểm toán nội bộ có xây dựng qui trình cho hoạt động kiểm toán không? Có Không 19.16. Kiểm toán nội bộ kiểm toán dựa trên cơ sở nào khi thực hiện kiểm toán? Chuẩn mực thực hành cho kiểm toán nội bộ Chuẩn mực kế toán, chế độ tài chính hiện hành Chuẩn mực cho kiểm toán độc lập Khác (Chi tiết: ……………………………………………………………) 19.17. Công ty có thuê KTNB từ bên ngoài không? x - 30 Có Không 19.18. Ông/bà có thể cho biết sai phạm được kiểm toán viên phát hiện, ngăn chặn và xử lý có giá trị vào khoảng bao nhiêu trong năm vừa qua? ………………………………………. 19.19. Ông/bà có thể ước tính trung bình chi phí cho hoạt động kiểm toán khoảng bao nhiêu (triệu VNĐ)? Chi phí lương cho nhân viên Các chi phí khác 19.20. Với chi phí như vậy, theo ông/bà thì chi phí cho hoạt động này như thế nào? Cao Thấp Trung bình 19.21. Công ty có thực hiện đánh giá về hoạt động KTNB tại đơn vị không? Nếu có thì tiêu thức sử dụng là gì? Có Không Tiêu thức sử dụng: ................................................ 19.22. Ông bà đánh giá như thế nào về mức độ hoàn thành kế hoạch của KTNB? <25% <50%, > 25% <75%, >50% >75% Cao Thấp Trung bình 19.23. Ông/bà đánh giá về tính hiệu quả của Kiểm toán nội bộ trong việc cung cấp thông tin phục vụ cho nhà quản lý ra quyết định như thế nào? Rất hiệu quả Khá hiệu quả Hiệu quả trung bình Không hiệu quả 19.24. Ông/bà đánh giá về hoạt động kiểm toán nội bộ như thế nào trong việc phối hợp với các hoạt động khác? (chẳng hạn như phối hợp kiểm soát đối với một hoạt động cụ thể, phối hợp với kiểm toán viên bên ngoài,…) Phối hợp tốt với các hoạt động Phối hợp hạn chế Không phối hợp 19.25. Ông/bà đánh giá như thế nào về những chính sách của Nhà nước về kiểm toán nội bộ? Phù hợp với thực tế Quá chung chung Không vận dụng được 19.26. Theo ông/bà thì Nhà nước có nên thực hiện quản lý Nhà nước đối với tổ chức kiểm toán nội bộ hay không? (Ví dụ tổ chức mô hình, ban hành chuẩn mực?...) x - 31 Có Không 19.27. Theo ý kiến ông/bà thì có cần thiết phải "tiêu chuẩn hoá" đối với kiểm toán viên nội bộ và tiến tới cấp chứng chỉ kiểm toán viên nội bộ không? Có Không 19.28. Cho tới thời điểm hiện tại, kiểm toán nội bộ còn tồn tại và hoạt động ở công ty không? Có Không 19.29. Theo ông/bà thì kiểm toán nội bộ nên tổ chức trong những loại doanh nghiệp nào? Các doanh nghiệp nhà nước nói chung Các tổng công ty, Tập đoàn hay Công ty có qui mô lớn Khác (chi tiết:……………………………………………………………) 19.30. Theo ông/bà thì có bao nhiêu phần trăm số người được hỏi sẽ trả lời câu hỏi số 19.29 như ông/bà? Có ………………. % (20) Ông/bà có từng nghe nói về kiểm toán nội bộ trong một đơn vị hay trong một tổ chức, một cơ quan hay chưa? Có Không (21) Ông/bà đánh giá như thế nào về vai trò của kiểm toán trong hoạt động quản lý? Rất quan trọng (theo nghĩa là bắt buộc phải có) Khá quan trọng (ảnh hưởng đáng kể tới việc ra quyết định) Không quan trọng (không hề ảnh hưởng tới ra quyết định) (22) Theo ông/bà thì việc sử dụng thông tin kiểm toán nói chung ở công ty của mình như thế nào? Khi cần báo cáo với cấp trên Khi cần đi vay vốn của ngân hàng Định kỳ khi kết thúc năm tài chính Yêu cầu của đối tác về báo cáo tài chính Khác (chi tiết: ………………………………………………………………………………..) (23) Theo ông/bà thì có sự khác biệt giữa thông tin và mục đích của cuộc kiểm toán do ba tổ chức kiểm toán thực hiện là Kiểm toán độc lập, Kiểm toán nhà nước và Kiểm toán nội bộ thực hiện? Có Không (24) Theo ông/bà thì kiểm toán nội bộ cần phải có sự độc lập như thế nào trong công ty? Độc lập với các bộ phận khác trong công ty và trực thuộc giám đốc Độc lập với các bộ phận khác và trực thuộc hội đồng quản trị Độc lập hoàn toàn Khác (chi tiết:…………………………………………………………………………………) (25) Theo ông/bà biết thì đến nay Nhà nước có ban hành những văn bản hướng dẫn về qui trình và tổ chức bộ máy kiểm toán nội bộ trong đơn vị chưa? x - 32 Có rồi Chưa có Không rõ (26) Ở công ty của ông/bà có tổ chức ban kiểm soát không? Có Không (27) Theo ông/bà thì hoạt động của ban kiểm soát có giống như kiểm toán nội bộ không? Có Không (28) Theo ông/bà thì Nhà nước có nên có những văn bản bắt buộc công ty phải tổ chức kiểm toán nội bộ hay không? Có Không (29) Ông/bà có nghĩ rằng việc thuê công ty kiểm toán ở bên ngoài kiểm toán thì không cần thiết phải tổ chức bộ phận kiểm toán nội bộ? Có Không (30) Theo ông/bà thì tổ chức một bộ phận kiểm toán nội bộ sẽ phức tạp và tốn kém? Có Không (31) Ông/bà có nghĩ rằng với qui mô như công ty mình thì sẽ rất khó để có thể ngăn chặn và phát hiện những sai phạm không? Có Không (32) Định kỳ ở công ty ông/bà có tiến hành đánh giá về tính hiệu quả của các hoạt động hay một bộ phận, một chi nhánh hay không? Có Không (33) Hiện tại ở công ty ông/bà có tồn tại một hệ thống kiểm soát mạnh hay không? Có Không (34) Theo ông/bà thì công ty của ông bà có thể phải đối mặt với những rủi ro nào trong hoạt động kinh doanh? Có Không (35) Theo ông/bà thì công ty của ông/bà có nên thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ không? Có Không x - 33 Phụ lục 2.26 Tóm tắt câu trả lời Qua phỏng vấn trực tiếp và qua gửi thư PHẦN A. THÔNG TIN CHUNG VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP (7) Các loại hình doanh nghiệp được khảo sát: Loại hình doanh nghiệp Số phiếu phát ra Số phiếu nhận về 1 Doanh nghiệp nhà nước 30 28 2 Doanh nghiệp nước ngoài 0 0 3 Công ty trách nhiệm hữu hạn 5 2 4 Công ty hợp danh 0 0 5 Công ty tư nhân 5 3 6 Công ty cổ phần 28 22 7 Loại khác 0 0 Tổng cộng 68 55 Tỷ lệ đạt: 80,8% (8) Hoạt động của các doanh nghiệp xây dựng: 1 Xây dựng 55/55 100% 2 Tham gia trong một số lĩnh vực khác 42/55 76,4% (9) Cơ quan chủ quản của công ty phỏng vấn: Bộ Xây dựng, Bộ Giao Thông, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND thành phố Hà Nội. (10) Kinh nghiệm làm việc trong các doanh nghiệp xây dựng: Có 42/55 Không 13/55 (11) Kinh nghiệm làm việc và lĩnh vực quản lý đang tham gia: Dưới 10 năm 4/55 Tài chính - Kế toán 30/55 Dưới 20 năm 25/55 Kiểm toán nội bộ 6/55 Trên 20 năm 13/55 Quản lý chung 6/55 (12) Mô hình tổ chức bộ máy quản lý của công ty xây dựng được phỏng vấn Tổng công ty 90 27 Tổng công ty 91 0 Tổng công ty 1 Loại khác 27 Phần B. Kiểm tra, kiểm soát tài chính và các lĩnh vực khác có liên quan 12.4. Số lượng đơn vị thành viên Có dưới 10 thành viên 24/55 Có trên 10 thành viên 31/55 12.5. Công ty có đại diện và hoạt động ở nơi khác ngoài địa phương đóng trụ sở: Miền bắc 55/55 Miền trung 29/55 Miền nam 31/55 Nước ngoài 2/42 x - 34 12.6. Công ty có thi công ở nước ngoài: Có 4/42 Không 38/42 (13) Ông/bà cho biết ước tính của mình về tổng số lao động của công ty tại thời điểm đầu các năm từ 2001-2006: Không nhận được câu trả lời chính xác. (14) Ông/bà cho biết ước tính của mình về doanh thu và lợi tức sau thuế theo bảng sau một cách sát thực nhất có thể từ 2001-2005: Không nhận được câu trả lời chính xác. (15) Theo ông/bà thì công ty của mình đang trong giai đoạn phát triển: 9/55 Giai đoạn bắt đầu (Ví dụ: dự án, kế hoạch được xác định rõ ràng hoặc sản phẩm thử đã hoàn thành, các hoạt động mua bán đã bắt đầu,….) 23/55 Giai đoạn phát triển chậm (Doanh thu tăng chậm) 18/55 Giai đoạn phát triển nhanh (Doanh nghiệp phát triển với tỷ lệ tăng nhanh hơn so với nền kinh tế) 3 Giai đoạn bão hoà (Doanh thu ngừng tăng) 2 Giai đoạn suy thoái (Doanh thu bắt đầu giảm) PHẦN B. KIỂM TRA, KIỂM SOÁT TÀI CHÍNH VÀ CÁC LĨNH VỰC KIỂM SOÁT KHÁC (16) Công ty có thực hiện kiểm toán hàng năm: Có 42/55 Không 13/42 (17) Tổ chức bộ máy kiểm toán thực hiện kiểm toán: Kiểm toán độc lập 38/55 Kiểm toán Nhà nước 28/55 Kiểm toán nội bộ 8/55 Không có hoạt động kiểm toán nào 13/55 (18) Số lượng công ty có thực hiện kiểm toán trước khi công bố báo cáo tài chính: Kiểm toán nội bộ 0/55 Kiểm toán độc lập 4/55 Các đối tượng khác 1/55 (19) Công ty có tổ chức bộ phận/phòng kiểm toán nội bộ: Có 8/55 Không 47/55 Thuê KTĐL kiểm toán nội bộ 0/42 19.1. Kiểm toán nội bộ ở đơn vị được thành lập: Sau năm 1997 ( sau khi có Quyết định 832 TC/CĐKT) và trước năm 2000: 8 19.2. Mô hình tổ chức của kiểm toán là: Một phòng, ban 5/8 Một tổ kiểm toán 3/8 Mô hình khác 0 19.3. Kiểm toán nội bộ ở công ty có biên chế bao nhiêu người: Dưới 4 người 5/8 Dưới 8 và trên 5 người 2/8 Trên 8 người 1/8 19.4. Kiểm toán viên tốt nghiệp từ ngành học: x - 35 Đại học 8/8 Ngành học: Tài chính, Kế toán, Ngân hàng Cao đẳng 0 Ngành học: ………………. Trung học chuyên nghiệp 0 Ngành học: ………………. Có chứng chỉ KTV 1 Chứng chỉ KTV độc lập 19.5. Công ty thực hiện tuyển kiểm toán viên như thế nào? Nội bộ 6/8 Từ bộ phận: ……………… Bên ngoài 0 Cả hai 2/8 Bên ngoài là những người có kinh nghiệm làm việc 19.6. Đào tạo kiểm toán viên nội bộ có được thực hiện: Có 7/8 Không 1/8 19.7. Số lượng kiểm toán viên có phù hợp với đơn vị: Có 2/8 Không 6/8 19.8. Kiểm toán nội bộ thực hiện kiểm toán lĩnh vực (thực tế): Kiểm toán báo cáo tài chính 8/8 Kiểm toán hoạt động 1/8 Kiểm toán tuân thủ 7/8 19.9. Kiểm toán nội bộ thực hiện kiểm toán: Kế hoạch kiểm toán hàng năm 8/8 Theo quyết định của thủ trưởng đơn vị 7/8 Theo kế hoạch kiểm toán dài hạn 0/8 19.10. Kiểm toán nội bộ ở công ty cung cấp thông tin kiểm toán cho: Tổng giám đốc 8/8 Hội đồng quản trị 8/8 Kiểm toán độc lập 0/8 Kiểm toán Nhà nước 1/8 Cổ đông 2/8 Phục trách hoặc giám đốc đơn vị được kiểm toán 8/8 19.11. Quyết định bổ nhiệm và miễn nhiệm kiểm toán viên trong công ty do: Tổng giám đốc 6/8 Hội đồng quản trị 2/8 19.12. Kiểm toán nội bộ có thực hiện đánh giá hiệu quả của một bộ phận, phòng ban, một chi nhánh hay một nghiệp vụ (ví dụ: mua hàng, tuyển dụng lao động,…): Có (Đánh giá hoàn thành kế hoạch đặt ra không?) 1/8 Không 7/8 19.13. Nếu có kiểm toán báo cáo tài chính thì thời điểm kiểm toán là? Cuối năm tài chính trước khi quyết toán 3/8 Đầu năm sau 19.14. Bộ phận KTNB có thực hiện khảo sát trước khi thực hiện kiểm toán không? Có 1/8 Không 7/8 x - 36 19.15. Kiểm toán nội bộ có xây dựng qui trình riêng cho hoạt động kiểm toán tại đơn vị không? Có 3/8 Không 5/8 19.16. Kiểm toán nội bộ kiểm toán dựa trên cơ sở: Chuẩn mực thực hành cho kiểm toán nội bộ 0 Chuẩn mực kế toán, chế độ tài chính hiện hành 8/8 Chuẩn mực cho kiểm toán độc lập 0 Qui chế kiểm toán nội bộ 2/8 19.17. Công ty có thực hiện “outsouce“ hoạt động kiểm toán nội bộ nào từ bên ngoài: Có Kiểm toán độc lập Có Kiểm toán nhà nước Không có 0 19.18. Sai phạm được kiểm toán viên phát hiện, ngăn chặn và xử lý có giá trị vào khoảng: Không trả lời chính xác. 19.19. Chi phí cho hoạt động kiểm toán (đơn vị:1.000.000): Nhận được 3 câu trả lời. Chi phí lương và thưởng cho nhân viên 36/1 người, 1năm 40/ 1 người, 1 năm 60/ 1 người, 1 năm Các chi phí khác (đi lại, ăn ở,...) 120/ 1 năm 80/ 1 năm 200/ 1 năm 19.20. Đánh giá về chi phí cho hoạt động kiểm toán nội bộ: Cao 1/8 Thấp 3/8 Trung bình 4/8 19.21. Công ty có thực hiện đánh giá về hoạt động KTNB tại đơn vị không? Nếu có thì tiêu thức sử dụng là gì? Có 2/8 Không 6/8 Chỉ báo cáo về mức độ hoàn thành kế hoạch: 2/8 19.22. Ông bà đánh giá như thế nào về mức độ hoàn thành kế hoạch của KTNB? <25% 4/8 Cao 25% 3/8 Thấp 6/8 <75%, >50% 1/8 Trung bình 2/8 >75% 19.23. Đánh giá về tính hiệu quả của Kiểm toán nội bộ trong việc hỗ trợ cho nhà quản lý ra quyết định: Rất hiệu quả 0 Khá hiệu quả 0 Hiệu quả trung bình 3/8 Không hiệu quả 3/8 Khác 2/8 19.24. Đánh giá về hoạt động kiểm toán nội bộ phối hợp với các hoạt động khác: x - 37 Tốt TB Kém Phối hợp tốt với các hoạt động chức năng trong Công ty trong kiểm soát 1/8 5/8 2/8 Phối hợp với kiểm toán viên bên ngoài 0/8 1/8 7/8 19.25. Đánh giá như thế nào về những chính sách của Nhà nước về kiểm toán nội bộ: Phù hợp với thực tế 2/8 Quá chung chung 6/8 Không vận dụng được 0/8 19.26. Theo ông/bà, Nhà nước có nên thực hiện quản lý Nhà nước đối với tổ chức kiểm toán nội bộ: Có 6/8 Không 2/8 19.27. Theo ông/bà, có cần thiết phải "tiêu chuẩn hoá" đối với kiểm toán viên nội bộ và tiến tới cấp chứng chỉ kiểm toán viên nội bộ: Có 6/8 Không 2/8 19.28. Cho tới thời điểm hiện tại, kiểm toán nội bộ còn tồn tại và hoạt động ở công ty không? Có 8/8 Không 0/8 19.29. Theo ông/bà thì kiểm toán nội bộ nên tổ chức trong những loại doanh nghiệp nào? Các doanh nghiệp nhà nước nói chung 0/8 Các tổng công ty, Tập đoàn hay Công ty có qui mô lớn 8/8 Khác (chi tiết:……………………………………………………………) 0/8 (20) Ông/bà có từng nghe về thuật ngữ “kiểm toán nội bộ” trong một đơn vị hay trong một tổ chức, một cơ quan: Có 46/55 Không 9/55 (21) Ông/bà đánh giá như thế nào về vai trò của kiểm toán trong hoạt động quản lý: Rất quan trọng (theo nghĩa là bắt buộc phải có) 5/42 Khá quan trọng (ảnh hưởng đáng kể tới việc ra quyết định) 33/42 Không quan trọng (không hề ảnh hưởng tới ra quyết định) 4/42 (22) Theo ông/bà thì việc sử dụng thông tin kiểm toán nói chung ở công ty của mình: Khi cần báo cáo với cấp trên 8/8 Khi cần đi vay vốn của ngân hàng 3/42 Định kỳ khi kết thúc năm tài chính 40/42 Yêu cầu của đối tác về báo cáo tài chính 42/42 Khác (chi tiết: ………………………………………………………………………………..) 5/42 (23) Theo ông/bà thì có sự khác biệt giữa thông tin và mục đích của cuộc kiểm toán do ba tổ chức kiểm toán thực hiện là Kiểm toán độc lập, Kiểm toán nhà nước và Kiểm toán nội bộ thực hiện: Có 6/42 Không 38/42 x - 38 (24) Theo ông/bà thì kiểm toán nội bộ cần phải có sự độc lập như thế nào trong công ty? Độc lập với các hoạt động trong công ty và trực thuộc tổng giám đốc 26/42 Độc lập với các hoạt động được kiểm toán và trực thuộc hội đồng quản trị 12/42 Độc lập hoàn toàn 2/42 Khác (Chi tiết: không trả lời hoặc không biết) 2/42 (25) Theo ông/bà biết thì đến nay Nhà nước có ban hành những văn bản hướng dẫn về qui trình và tổ chức bộ máy kiểm toán nội bộ trong đơn vị chưa? Có rồi 20/55 Chưa có 24/55 Không rõ 11/55 (26) Ở công ty của ông/bà có tổ chức ban kiểm soát: Có 28/55 Không 17/55 (27) Theo ông/bà thì hoạt động của ban kiểm soát có giống như kiểm toán nội bộ: Có 25/55 Không 30/55 (28) Theo ông/bà thì Nhà nước có nên có những văn bản bắt buộc công ty phải tổ chức kiểm toán nội bộ: Có 28/55 Không 27/55 (29) Ông/bà có nghĩ rằng việc thuê công ty kiểm toán ở bên ngoài kiểm toán thì không cần thiết phải tổ chức bộ phận kiểm toán nội bộ: Có 38/55 Không 17/55 (30) Theo ông/bà thì tổ chức một bộ phận kiểm toán nội bộ sẽ phức tạp và tốn kém: Có 20/55 Không 35/55 (31) Ông/bà có cho rằng với qui mô như công ty hiện tại sẽ rất khó để có thể ngăn chặn và phát hiện những sai phạm: Khó phát hiện 36/55 Không khó hát hiện 19/55 (32) Định kỳ, công ty tiến hành đánh giá về tính hiệu quả của các hoạt động hay một bộ phận, một chi nhánh: Có 16/55 Không 39/55 (33) Hiện tại, công ty ông/bà có tồn tại một hệ thống kiểm soát mạnh: Có 14/55 Không 41/55 (34) Theo ông/bà thì công ty của ông bà có thể phải đối mặt với những rủi ro nào trong hoạt động kinh doanh đang tăng lên? Có 55/55 Không 0/55 (35) Theo ông/bà thì công ty của ông/bà có nên thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ: Có 30/55 Không 25/55 x - 39 Phụ lục 2.27. Biểu đồ phân tích thời gian làm việc của KTV nội bộ (Kết quả khảo sát của Công ty kiểm toán Ernst & Young tại Nga và CIS năm 2002) Phụ lục 2.28. Biểu đồ về sự thay đổi trong chức năng của kiểm toán nội bộ (Kết quả khảo sát của Công ty kiểm toán Ernst & Young tại Nga và CIS năm 2002) x - 40 Phụ lục 2.29. Đối tượng được cung cấp Báo cáo kiểm toán nội bộ (Kết quả khảo sát của Công ty kiểm toán Ernst & Young tại Nga và CIS năm 2002) x - 41 Phụ lục 2.30. Ví dụ về một hướng dẫn kiểm toán: Kiểm toán đối với các hoạt động tài chính cơ bản – Chức năng ngân quĩ I. Các hoạt động chuẩn bị cho kiểm toán II. Xem xét các yếu tố về tổ chức A. Xem các hướng dẫn kiểm tra ngân quỹ tiêu chuẩn (Nếu có). B. Các vấn đề quan tâm đặc biệt: 1. Quy mô các nghiệp vụ, sơ đồ hạch toán và mô tả nội dung hạch toán tài khoản; 2. Các chính sách và thủ tục liên quan đến các hoạt động được xem xét: a. Quá trình thu chi (trực tiếp) b. Quá trình thu tiền (từ các khoản phải thu). c. Quá trình chi tiền (cho các khoản phải trả). 3. Phối hợp với các bộ phận khác; 4. Giải quyết các sai lệch phát sinh; III. Xem xét các hoạt động nội bộ đối với quá trình thu chi tiền mặt: 1. Thu tiền: Nguồn tiền mặt, trách nhiệm đối với người thực hiện; 2. Giữ tiền mặt: kiểm tra nhấn mạnh tới tính an toàn cho tiền; 3. Chi tiêu: Phê chuẩn chi tiêu được thực hiện như thế nào?; 4. Các vấn đề chung có liên quan. IV. Các hoạt động kế toán cơ bản. 1. Các giấy tờ, tài liệu kế toán: sổ nhật ký chứng từ, sổ cái, hồ sơ (bổ trợ), báo cáo có được xây dựng đầy đủ và quản lý tốt trong quan hệ với với các hoạt động kế toán không? 2. Đánh giá và xem xét hiệu quả của các hoạt động kế toán cơ bản: a. Phân công công việc; b. Khả năng trình độ của các cá nhân; c. Huy động các nhân viên trong hoàn thành công việc; d. Hiệu quả của sự phối hợp và trợ giúp của các hoạt động khác trong công ty; e. Sự phân quyền trong chức năng ngân quĩ. 3. Xem xét và đánh giá mức độ tự động của các hoạt động kế toán đặc biệt trên khía cạnh sử dụng máy tính. V. Xem xét những kiểm soát đặc biệt liên quan: Những kiểm soát đặc biệt tuỳ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. VI. Đánh giá hiệu quả các hoạt động ngân quĩ: - Kiểm tra các báo cáo đưa ra về quĩ; - Kiểm tra các chương trình mục tiêu; - Xem xét các mối quan hệ với các hoạt động khác của công ty; - Xem xét quan hệ với các thành viên ngoài công ty; - Đánh giá về việc huy động con người: lợi ích, nguyên tắc luật lệ và hiệu năng, chi phí hoạt động, sử dụng năng lực đúng đắn, hiệu quả của các cá nhân chủ chốt; - Đánh giá việc kiểm soát gian lận. VII. Đánh giá về cơ hội chính và thách thức có liên quan tới chức năng ngân quỹ.