Luận án Nâng cao vai trò của thuế - Công cụ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa ở Việt Nam

âng taùc thanh tra, kieåm tra coù theå phaùt hieän nhöõng haønh vi vi phaïm phaùp luaät thueá ñeå coù nhöõng bieän phaùp cheá taøi thích hôïp nhaèm raên ñe, ngaên chaën haønh vi vi phaïm phaùp luaät thueá cuûa ñoái töôïng noäp thueá. Beân caïnh ñoù, thoâng qua coâng taùc thanh tra, kieåm tra ñeå phaùt hieän nhöõng khieám khuyeát cuûa heä thoáng chính saùch thueá ñeå ñieàu chænh cho phuø hôïp hôn. Ñeå thöïc söï phaùt huy vai troø cuûa mình trong quaûn lyù thu thueá thì coâng taùc thanh tra, kieåm tra caàn phaûi ñöôïc caûi caùch: - Toå chöùc boä maùy thanh tra thaønh 2 caáp: boä phaän thanh tra caáp trung öông tröïc thuoäc Toång cuïc thueá vaø boä phaän thanh tra ñòa phöông tröïc thuoäc cô quan thueá ñòa phöông. Boä phaän thanh tra caáp trung öông seõ khoâng tröïc tieáp thöïc hieän thanh tra taïi caùc doanh nghieäp, maø chæ giöõ vai troø chæ ñaïo caùc hoaït ñoäng thanh tra, ban haønh caùc höôùng daãn thoáng nhaát veà phöông phaùp thanh tra… Boä phaän thanh tra caáp ñòa phöông toå chöùc thaønh: boä phaän thanh tra doanh nghieäp lôùn; boä phaän thanh tra doanh nghieäp vöøa vaø nhoû; boä phaän thanh tra lieân tænh; boä phaän thanh tra ñoái vôùi ñoái töôïng noäp thueá laø caù nhaân. - Ñoái vôùi hoaït ñoäng thanh tra thì thoâng tin veà ñoái töôïng noäp thueá coù taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán hieäu quaû thanh tra. Do ñoù, boä phaän thanh tra caàn xaây döïng heä thoáng thoâng tin ñaày ñuû veà ñoái töôïng noäp thueá nhö: ngaønh ngheà kinh doanh, quy moâ kinh doanh, möùc ñoä chaáp haønh noäp thueá ñeå töø nhöõng thoâng tin naøy coù theå phaân tích, ñaùnh giaù, phaân loaïi ñoái töôïng noäp thueá töø möùc ñoä ruûi ro cao ñeán möùc ñoä ruûi ro thaáp ñeå laäp keá hoaïch thanh tra. Khi ñaõ coù heä thoáng thoâng tin ñaày ñuû veà ñoái töôïng noäp thueá neân chuyeån töø cô cheá thanh tra nhaèm vaøo taát caû caùc ñoái töôïng 162 noäp thueá sang cô cheá thanh tra theo möùc ñoä vi phaïm veà thueá, chæ nhöõng ñoái töôïng coù haønh vi gian laän thì môùi thanh tra, khoâng coù gian laän thì khoâng thanh tra (goïi laø thanh tra theo möùc ñoä ruûi ro) nhaèm khoâng gaây phieàn haø, caûn trôû coâng vieäc kinh doanh cuûa ñoái töôïng noäp thueá. 163 2 2 3 3 Hình 3.1: Chuyển từ thanh tra theo diện rộng sang thanh tra theo tieâu chí phaân loaïi Cơ sở khoâng thanh tra 1. Vi phạm nghieâm trọng Cơ sở thanh tra 2. Coù vi phạm khoâng nghieâm trọng 3. Chấp haønh tốt - Thöïc hieän chuyeân moân hoùa coâng taùc thanh tra: boá trí caùn boä thanh chuyeân moân hoùa theo töøng ngaønh ngheà kinh doanh ñeå coù theå tìm hieåu saâu hôn, roõ hôn ñaëc ñieåm kinh doanh cuûa töøng ngaønh ngheà, töø ñaây coù ñieàu kieän so saùnh giöõa caùc ñoái töôïng noäp thueá trong cuøng ngaønh ngheà ñeå phaùt hieän gian laän thueá moät caùch kòp thôøi. Song song ñoù caàn phaân loaïi caùc tröôøng hôïp thanh tra kieåm tra taïi cô quan thueá vaø tröôøng hôïp thanh tra kieåm tra taïi truï sôû ñoái töôïng noäp thueá. Thanh tra kieåm tra taïi cô quan thueá coù theå ñöôïc thöïc hieän thöôøng xuyeân ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp nhö: hoà sô ñaêng kyù thueá, keâ khai thueá, hoaøn thueá, mieãn giaûm thueá. Khi cô quan thueá kieåm tra phaùt hieän sai soùt hoaëc coù nghi vaán thì yeâu caàu 1 1 164 ñoái töôïng noäp thueá giaûi trình, boå sung. Neáu ñoái töôïng noäp thueá khoâng giaûi trình boå sung hoaëc giaûi trình khoâng hôïp lyù thì cô quan thueá môùi ra quyeát ñònh thanh tra taïi truï sôû ñoái töôïng noäp thueá. - Ngaøy nay hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp ngaøy caøng môû roäng, cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä thoâng tin neân ñeå coâng taùc thanh tra ñaït hieäu quaû phaûi khoâng ngöøng ñaøo taïo, boài döôõng naâng cao trình ñoä nghieäp vuï, kyõ naêng thanh tra cho caùn boä laøm coâng taùc thanh tra vaø xaây döïng löïc löôïng thanh tra ñuû maïnh ñaùp öùng yeâu caàu thanh tra. Theo kinh nghieäm caùc nöôùc thì löïc löôïng thanh tra phaûi ñaït khoaûng 30% soá löôïng caùn boä thì môùi coù theå thöïc toát vai troø cuûa mình, trong khi ñoù löïc löôïng thanh tra cuûa Vieät Nam chæ môùi khoaûng 16% [41, tr 137]. 3.2.3.3. Ñoåi môùi coâng taùc thu nôï vaø cöôõng cheá thueá Quaûn lyù nôï vaø cöôõng cheá thueá coù vai troø quan troïng trong vieäc naâng cao yù thöùc tuaân thuû, ñaûm baûo ñoái töôïng noäp thueá noäp ñuû caùc khoaûn nôï thueá, ñaûm baûo coâng baèng giöõa caùc ñoái töôïng noäp thueá, choáng thaát thu cho ngaân saùch nhaø nöôùc, nhaát laø thöïc hieän cô cheá “Töï khai, töï noäp” Ñeå phaùt huy vai troø cuûa mình, coâng taùc quaûn lyù nôï vaø cöôõng cheá thueá caàn ñöôïc ñoåi môùi: - Ban haønh kòp thôøi caùc vaên baûn phaùp quy lieân quan ñeán coâng taùc thu nôï vaø cöôõng cheá thueá cho pheùp ñoái töôïng noäp thueá coù theå noäp daàn soá nôï thueá vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc. - Xaây döïng caùc bieän phaùp höõu hieäu ñeå coù theå thu ñöôïc tieàn nôï thueá nhö: tröôùc tieân coù theå duøng caùc bieän phaùp ñeå gaây söùc eùp leân hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ñoái töôïng noäp thueá ñeå buoäc phaûi noäp thueá nhö khoâng baùn hoùa ñôn, khoâng cho pheùp kyù keát hôïp ñoàng kinh teá neáu khoâng coù giaáy chöùng nhaän ñaõ noäp thueá, 165 thoâng baùo cho caùc toå chöùc tín duïng vaø thoâng baùo treân phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng veà tình traïng nôï thueá cuûa ñoái töôïng; neáu ñoái töôïng nôï thueá vaãn khoâng chaáp haønh coù theå söû duïng bieän phaùp maïnh hôn nhö tòch bieân taøi saûn vaø baùn ñeå thu nôï. - Xaây döïng caùc quy trình veà nghieäp vuï thu nôï vaø cöôõng cheá thueá ñeå theo doõi chính xaùc soá thueá nôï cuûa töøng ñoái töôïng noäp thueá vaø thu nôï coù hieäu quaû, coù theå khaùi quaùt thaønh 4 böôùc nhö sau: (1) Thoâng baùo vaø yeâu caàu noäp thueá, (2) Ra leänh thu thueá, (3) Baùn taøi saûn tòch bieân, (4) Traû nôï thueá baèng soá tieàn thu ñöôïc töø vieäc baùn taøi saûn. - Thaønh laäp boä phaän chuyeân traùch veà coâng taùc thu nôï vaø cöôõng cheá thueá ôû caùc cô quan thueá vaø xaây döïng löïc löôïng phuø hôïp vôùi yeâu caàu. Theo kinh nghieäm caùc nöôùc thì löïc löôïng thu nôï vaø cöôõng cheá phaûi ñaït tyû leä khoaûng 10% [41, tr 137]. 3.2.3.4. Ñaåy maïnh öùng duïng tin hoïc trong coâng taùc quaûn lyù thueá Kinh teá trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ phaùt trieån vôùi toác ñoä cao theo xu höôùng hoäi nhaäp, toaøn caàu hoùa vaø chòu aûnh höôûng maïnh meõ cuûa Internet vaø coâng ngheä thoâng tin, theo ñoù phaùt sinh nhöõng hình thöùc kinh doanh môùi nhö thöông maïi ñieän töû, baùn haøng, thanh toaùn qua maïng, quaûn trò kinh doanh cuûa doanh nghieäp ngaøy caøng tin hoïc hoùa. Vôùi söï phaùt trieån naøy ñaõ vaø seõ tieáp tuïc taïo aùp löïc lôùn ñoái vôùi heä thoáng quaûn lyù thu thueá, ñeå ñaùp öùng ñöôïc nhieäm vuï quaûn lyù thueá trong thôøi kyø môùi, ngaønh thueá buoäc phaûi ñaåy maïnh tieán ñoä hieän ñaïi hoùa, öùng duïng coâng ngheä tin hoïc ñeå taïo khaû naêng thích öùng cao vaø khaû naêng xöû lyù, phaân tích ñöôïc khoái löôïng thoâng tin khoång loà, keát noái thoâng tin trong noäi boä ngaønh thueá, vôùi caùc quoác gia ñeå quaûn lyù ñöôïc ñoái töôïng noäp thueá. Beân caïnh ñoù, ngaønh thueá cuõng phaûi öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong vieäc cung caáp thoâng tin phaùp 166 luaät thueá cho ñoái töôïng noäp thueá moät caùch nhanh choùng, thuaän lôïi ñeå ñoái töôïng noäp thueá töï giaùc chaáp haønh nghóa vuï thueá theo cô cheá “töï khai – töï noäp”. Vieäc öùng duïng tin hoïc trong ngaønh thueá ñaõ ñöôïc trieån khai töøng böôùc vaø goùp phaàn naâng cao hieäu quaû quaûn lyù thu thueá nhö: - Ñaõ xaây döïng heä thoáng maïng maùy tính keát noái 64 Cuïc thueá vôùi 2 trung taâm maùy tính laø Toång cuïc thueá vaø Cuïc thueá Tp.Hoà Chí Minh. - Ñaõ xaây döïng vaø trieån khai toaøn ngaønh thueá caùc phaàn meàm ñeå xöû lyù nghieäp vuï: ñaêng kyù thueá, caáp maõ soá thueá, xöû lyù tôø khai thueá, tính thueá, tính nôï, tính phaït vaø xöû lyù baùo caùo keá toaùn, thoáng keâ thueá. Böôùc ñaàu ñaõ ñöa trang WEB ngaønh thueá ra Internet ñeå cung caáp caùc thoâng tin veà chính saùch, cheá ñoä thueá. - Böôùc ñaàu ñaõ hình thaønh cô sôû döõ lieäu taïi töøng caáp ñeå phuïc vuï cho vieäc khai thaùc, phaân tích thoâng tin quaûn lyù nhö thoâng tin veà ñoái töôïng noäp thueá, tôø khai thueá, chöùng töø noäp thueá, baùo caùo keá toaùn... Tuy nhieân, vieäc öùng duïng coâng ngheä thoâng tin vaøo moät soá chöùc naêng chuû yeáu cuûa quaûn lyù thueá nhö tuyeân truyeàn, hoã trôï ñoái töôïng noäp thueá, thanh tra kieåm tra thueá coøn chöa ñöôïc ñaùp öùng. Vôùi vieäc trieån khai boä maùy quaûn lyù thueá theo chöùc naêng thì vieäc öùng duïng coâng ngheä thoâng tin laø moät trong nhöõng yeáu toá goùp phaàn khoâng nhoû ñeán söï thaønh coâng cuûa coâng cuoäc caûi caùch thueá. Ñoái vôùi Vieät Nam, khi öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong quaûn lyù thueá caàn quan taâm ñeán nhöõng vaán ñeà sau: - Ñaåy nhanh vieäc öùng duïng vaø phaùt trieån tin hoïc, caàn löïa choïn lónh vöïc öu tieân öùng duïng coâng ngheä thoâng tin ñeå traùnh ñaàu tö laõng phí, neân öu tieân öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong lónh vöïc thueá ñieän töû vì khi thöông maïi hoùa quoác teá thì caùc hình thöùc kinh doanh mua baùn, thanh toaùn qua maïng seõ phaùt trieån raát 167 nhanh, neáu ngaønh thueá khoâng naém baét kòp thôøi tình hình ñeå quaûn lyù höõu hieäu seõ taát yeáu daãn ñeán thaát thu ngaân saùch. - Xaây döïng ngaân haøng döõ lieäu veà tình hình hoaït ñoäng, tình traïng keâ khai, noäp thueá vaø tình hình taøi chính cuûa töøng ñoái töôïng noäp thueá ñeå phuïc vuï coâng taùc thanh tra, kieåm tra thueá. - Xaây döïng phaàn meàm ñeå phaân tích thoâng tin veà tình hình noäp thueá, tình hình saûn xuaát kinh doanh vaø phaân tích kinh teá ngaønh ñeå löïa choïn nhöõng tröôøng hôïp, hieän töôïng coù nghi ngôø veà thueá. - Xaây döïng phaàn meàm ñeå hoã trôï, theo doõi, phaân tích ñaùnh giaù caùc khoaûn nôï, loaïi nôï, laäp keá hoaïch thu nôï, ñoân ñoác nôï. - Xaây döïng phaàn meàm theo doõi, quaûn lyù vieäc aùp duïng caùc bieän phaùp cöôõng cheá thu nôï, quaûn lyù vieäc cöôõng cheá thueá. - Xaây döïng phaàn meàm tra cöùu hoùa ñôn trong ngaønh thueá ñeå caùc cô quan thueá trong caû nöôùc coù theå xaùc minh nhanh choùng, chính xaùc hoùa ñôn ñaàu vaøo, ñaàu ra cuûa caùc hoà sô hoaøn thueá hoaëc kieåm tra caùc tröôøng hôïp gian laän veà thueá. - Ñoái vôùi öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong coâng taùc hoã trôï ñoái töôïng noäp thueá: + Caûi tieán noäi dung trang WEB ngaønh thueá treân Internet, caäp nhaät thoâng tin nhanh, thieát thöïc phuïc vuï ñoái töôïng noäp thueá, môû roäng hoûi ñaùp qua maïng. + Xaây döïng döõ lieäu höôùng daãn caùc chính saùch thueá, thuû tuïc keâ khai, noäp thueá moät caùch ñaày ñuû. + Xaây döïng ngaân haøng döõ lieäu veà caùc doanh nghieäp boû troán, caùc soá hoùa ñôn khoâng coøn giaù trò söû duïng. 168 + Töøng böôùc thí ñieåm keâ khai, noäp thueá qua maïng ñeå giaûm thôøi gian, thuû tuïc noäp thueá. 169 3.2.4. Naâng cao naêng löïc caùn boä coâng chöùc thueá Con ngöôøi luoân laø yeáu toá quyeát ñònh söï thaønh coâng hay thaát baïi trong lónh vöïc quaûn lyù, Chuû tòch Hoà Chí Minh ñaõ töøng noùi: “Caùn boä laø caùi goác cuûa moïi coâng vieäc. Muoân vieäc thaønh coâng hoaëc thaát baïi ñeàu do caùn boä toát hoaëc keùm. Neáu coù caùn boä toát, caùn boä ngang taàm thì vieäc xaây döïng ñöôøng loái seõ ñuùng ñaén vaø laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå ñöa söï nghieäp caùch maïng ñi ñeán thaéng lôïi. Khoâng coù caùn boä toát thì duø coù ñöôøng loái, chính saùch ñuùng cuõng khoù coù theå bieán thaønh hieän thöïc ñöôïc”[41, tr 220]. Trong boä maùy quaûn lyù thueá, ñoäi nguõ caùn boä coâng chöùc thueá laø moät boä phaän quan troïng goùp phaàn vaøo vieäc xaây döïng heä thoáng chính saùch thueá phuø hôïp, khoa hoïc, tieân tieán vaø cuõng chính ñoäi nguõ caùn boä thueá laø nhöõng ngöôøi thöïc hieän heä thoáng chính saùch thueá ñeå phaùt huy toái ña hieäu quaû cuûa heä thoáng chính saùch thueá. Trong quaù trình phaùt trieån heä thoáng thueá, ñoäi nguõ coâng chöùc thueá luoân laø nhaân toá, löïc löôïng quyeát ñònh söï thaéng lôïi vaø ñaõ ñoùng goùp nhieàu coâng söùc vaøo thaønh tích cuûa ngaønh thueá trong thôøi gian qua. Traûi qua nhieàu giai ñoaïn phaùt trieån, ñoäi nguõ caùn boä thueá ñaõ lôùn maïnh caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng. Neáu nhö naêm 1990, khi môùi thaønh laäp heä thoáng thu thueá thoáng nhaát trong caû nöôùc, toaøn ngaønh thueá coù 31.160 ngöôøi, soá luôïng caùn boä ñöôïc ñaøo taïo töø trung hoïc trôû leân chieám 36,5%, trong ñoù trình ñoä ñaïi hoïc laø 10,5%, trung caáp 26%. Ngaønh thueá ñaõ xaùc ñònh coâng taùc ñaøo taïo, boài döôõng laø moät trong nhöõng nhieäm vuï troïng taâm vaø quyeát ñònh söï thaéng lôïi cuûa ngaønh neân ñaõ khoâng ngöøng ñaåy maïnh coâng taùc ñaøo taïo vaø ñeán cuoái naêm 2006 soá löôïng caùn boä thueá ñaõ leân ñeán treân 40.000 ngöôøi, soá löôïng caùn boä thueá coù trình ñoä töø trung caáp trôû leân ñaõ chieám 94,1%, trong ñoù trình ñoä ñaïi hoïc vaø treân ñaïi hoïc chieám 34,2% [24, tr 6]. 170 Trong ñieàu kieän neàn kinh teá ñang phaùt trieån nhanh caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng, khoa hoïc coâng ngheä cuõng ngaøy caøng phaùt trieån vôùi toác ñoä cao, caùc thaønh phaàn kinh teá, caùc hình thöùc kinh doanh, soá löôïng ñoái töôïng noäp thueá seõ phaùt trieån moät caùch nhanh choùng, ña daïng, quy moâ hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp ngaøy caøng lôùn vaø mang tính toaøn caàu, vieäc quaûn lyù kinh doanh vaø caùc giao dòch thöông maïi ngaøy caøng ñöôïc tin hoïc hoùa neân nhieäm vuï quaûn lyù thueá ngaøy caøng khoù khaên, phöùc taïp. Beân caïnh ñoù, yeâu caàu hoäi nhaäp ngaøy caøng cao, ñoøi hoûi chính saùch thueá phaûi töông ñoàng vôùi quoác teá, caùch thöùc quaûn lyù phaûi phuø hôïp vôùi chuaån möïc quoác teá nhaèm taïo ñieàu kieän ñeå caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam. Thöïc traïng quaûn lyù thueá nöôùc ta hieän coøn khoaûng caùch khaù xa so vôùi caùc nöôùc tieân tieán, ñoäi nguõ caùn boä thueá vaãn coøn moät soá haïn cheá nhaát ñònh nhö: ñoäi nguõ coâng chöùc thueá coøn thieáu kieán thöùc chuyeân saâu, thieáu chuyeân nghieäp vaø thieáu kyû naêng quaûn lyù thueá hieän ñaïi, ñoái vôùi laõnh ñaïo thì thieáu kieán thöùc quaûn lyù kinh teá, quaûn lyù haønh chính Nhaø nöôùc, kieán thöùc vó moâ, nguoàn nhaân löïc phaân boå chöa hôïp lyù [41, tr 227]. Theo ñaùnh giaù cuûa oâng Nguyeãn Ñình Vu, Phoù Toång cuïc tröôûng “khoù khaên lôùn nhaát trong quaù trình hieän ñaïi hoùa maø ngaønh thueá ñang gaëp phaûi chính laø vaán ñeà phaùt trieån vaø ñaøo taïo nguoàn löïc, tröôùc heát laø trong chính ngaønh thueá, ñeå thích öùng vôùi muïc tieâu, yeâu caàu caûi caùch” [7]. Xuaát phaùt töø thöïc traïng treân, nhieäm vuï xaây döïng, kieän toaøn toå chöùc ñoäi nguõ caùn boä thueá tieán leân chính quy, hieän ñaïi ñang laø yeâu caàu heát söùc caáp baùch vôùi muïc tieâu ñaët ra laø xaây döïng ñoäi nguõ caùn boä, coâng chöùc thueá coù phaåm chaát chính trò toát, coù ñaïo ñöùc ngheà nghieäp cao, coù kieán thöùc chuyeân saâu, chuyeân nghieäp trong quaûn lyù thueá hieän ñaïi, coù kieán thöùc keá toaùn, ñaùnh giaù phaân tích taøi chính doanh nghieäp, coù khaû naêng öùng duïng khoa hoïc coâng ngheä vaøo coâng taùc quaûn lyù thu thueá nhaèm ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa coâng cuoäc caûi caùch thueá, coâng 171 nghieäp hoùa vaø hoäi nhaäp quoác teá. Ñeå ñaït ñöôïc yeâu caàu ñoù, ñoøi hoûi phaûi nhanh choùng thöïc hieän moät soá giaûi phaùp: - Ñoái vôùi ngöôøi coù nguyeän voïng vaøo laøm vieäc trong ngaønh thueá ñoøi hoûi phaûi ñaït moät trình ñoä kieán thöùc nhaát ñònh veà taøi chính, keá toaùn, tin hoïc, ngoaïi ngöõ, coù phaåm chaát vaø ñaïo ñöùc toát môùi ñöôïc tuyeån duïng. - Ñoái vôùi caùn boä ñang laøm vieäc phaûi tieán haønh ñaøo taïo, ñaøo taïo laïi kieán thöùc môùi veà taøi chính, keá toaùn vaø thöôøng xuyeân boài döôõng veà chính saùch thueá hieän haønh, kyõ naêng söû duïng ngoaïi ngöõ, tin hoïc. - Xaây döïng ñoäi nguõ giaûng vieân chuyeân traùch coù kyõ naêng sö phaïm ñaûm nhieäm coâng taùc boài döôõng nghieäp vuï cho caùn boä thueá, xaây döïng boä giaùo trình, taøi lieäu chuaån thoáng nhaát. Beân caïnh ñaøo taïo boài döôõng trình ñoä chuyeân moân cho caùn boä thueá, cuõng khoâng neân xem nheï vieäc giaùo duïc phaåm chaát ñaïo ñöùc caùch maïng, yù thöùc traùch nhieäm, yù thöùc phuïc vuï nhaân daân ñeå naâng cao tính töï giaùc cuûa caùn boä coâng chöùc thueá. Bôûi vì, trong neàn kinh teá thò tröôøng ngoaøi nhöõng maët tích cöïc noù cuõng chöùa ñöïng vaán ñeà tieâu cöïc, aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán ñôøi soáng, taâm lyù, tình caûm vaø ñaïo ñöùc cuûa con ngöôøi, trong ñoù coù caùn boä coâng chöùc thueá: “Moät soá caùn boä thueá do thieáu reøn luyeän trong cô cheá thò tröôøng neân bò sa suùt veà phaåm chaát, coù tö töôûng vuï lôïi, ñaõ xuaát hieän haønh vi gaây phieàn haø, saùch nhieãu ngöôøi noäp thueá… gaây thaát thu cho ngaân saùch nhaø nöôùc” [41, tr 227]. Cuøng vôùi vieäc giaùo duïc yù thöùc caùn boä thueá, cuõng caàn phaûi taêng cöôøng coâng taùc giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa cô quan thueá. Thôøi gian qua cô cheá giaùm saùt tuy ñaõ ñaït ñöôïc moät soá keát quaû nhaát ñònh nhö ñaõ phaùt hieän nhöõng sô hôû, sai phaïm cuûa caùn boä thueá goùp phaàn choáng tham nhuõng trong ngaønh thueá, tuy nhieân nhöõng sai phaïm cuûa caùn boä thueá ñöôïc phaùt hieän chuû yeáu qua toá caùo hoaëc qua ñieàu tra 172 cuûa cô quan chöùc naêng. Ñeå phaùt hieän vaø loaïi boû kòp thôøi nhöõng caùn boä thueá tha hoùa, bieán chaát thì caàn phaûi taêng cöôøng hôn nöõa coâng taùc giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa cô quan thueá caùc caáp nhö: xaây döïng chöùc naêng giaùm saùt trong noäi boä ngaønh thueá; xaây döïng moâ hình quaûn lyù thueá vôùi tieâu chí laø coâng vieäc cuûa boä phaän naøy coù theå kieåm tra giaùm saùt, ñaùnh giaù coâng vieäc cuûa boä phaän khaùc; toå chöùc boä phaän tieáp nhaän thö goùp yù cuûa ngöôøi noäp thueá ñeå toång hôïp, xem xeùt vaø xöû lyù kòp thôøi nhöõng tröôøng hôïp vi phaïm cuûa caùn boä thueá. Vaø giaûi phaùp khoâng keùm phaàn quan troïng ñeå giuùp caùn boä thueá taän taâm vôùi coâng vieäc laø cheá ñoä löông, ñaõi ngoä khen thöôûng. Caàn xaây döïng cheá ñoä löông ñaûm baûo ñöôïc nhu caàu sinh soáng ñeå caùn boä thueá coù theå yeân taâm coâng taùc, ñoàng thôøi coù cheá ñoä khen thöôûng xöùng ñaùng, kòp thôøi ñoái vôùi caùn boä thueá toát. Vôùi cheá ñoä löông vaø thöôûng toát thì khi caùn boä thueá coù yù ñònh tham nhuõng cuõng phaûi töï suy nghó veà söï ñaùnh ñoåi ñoù coù ñaùng hay khoâng neân cuõng haïn cheá ñöôïc thaát thu ngaân saùch. 3.2.5. Caùc giaûi phaùp ñoàng boä khaùc * Ban haønh môùi moät soá saéc thueá @ Ban haønh thueá taøi saûn. ÔÛ Vieät Nam, caùc saéc thueá vaø khoaûn thu mang tính chaát thueá ñaùnh vaøo taøi saûn hieän haønh bao goàm: thueá Nhaø ñaát, thueá Söû duïng ñaát noâng nghieäp, thueá Chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, tieàn thueâ ñaát, leä phí tröôùc baï. Tuy nhieân, caùc saéc thueá treân chöa bao quaùt ñaày ñuû caùc nguoàn thu, quy ñònh coøn nhieàu phöùc taïp nhö: thueá Söû duïng ñaát noâng nghieäp tính baèng thoùc nhöng thu baèng tieàn theo giaù thoùc do UBND tænh quy ñònh caên cöù theo giaù thò tröôøng neân giaù naøy cuõng thöôøng bieán ñoäng, coù khoaûng caùch nhaát ñònh giöõa nhöõng tænh giaùp ranh nhau; thueá Nhaø ñaát chöa thu thueá ñoái vôùi nhaø, quy ñònh naøy khoâng coøn phuø hôïp trong ñieàu kieän hieän 173 nay vì coù nhöõng caên nhaø raát coù giaù trò neân gaây thaát thu tieàm naêng cho ngaân saùch nhaø nöôùc, khoâng ñaûm baûo yeâu caàu ñoäng vieân hôïp lyù giöõa caùc taàng lôùp daân cö. Moät soá khoaûn thu vaøo taøi saûn vöøa mang tính chaát thueá laïi vöøa mang tính chaát leä phí nhö leä phí tröôùc baï. Vì vaäy, vieäc nghieân cöùu ban haønh luaät thueá Taøi saûn laø caàn thieát ñeå goùp phaàn taïo haønh lang phaùp lyù cho vieäc thöïc hieän chöùc naêng ñieàu haønh cuûa Nhaø nöôùc, naâng cao nghóa vuï ñoùng goùp cuûa chuû sôû höõu taøi saûn nhaèm töøng böôùc ñaûm baûo coâng baèng xaõ hoäi, ñaûm baûo moái quan heä thoáng nhaát, ñoàng boä giöõa caùc saéc thueá trong toaøn boä heä thoáng thueá, goùp phaàn ñoäng vieân moät phaàn thu nhaäp taêng thu cho ngaân saùch nhaø nöôùc, phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá trong ñieàu kieän hoäi nhaäp. Theo thoâng leä quoác teá, khi ban haønh thueá Taøi saûn thöôøng xem xeùt ñeán khaû naêng ñaùnh thueá vaøo taøi saûn, töùc laø xem xeùt moái quan heä giöõa taøi saûn vaø chuû theå quaûn lyù, neân coù caùc hình thöùc ñaùnh thueá nhö sau: - Ñaùnh thueá ñoái vôùi nhöõng loaïi taøi saûn tröïc tieáp thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa chuû theå quaûn lyù, chuû theå coù ñaày ñuû caùc quyeàn ñoái vôùi taøi saûn vaø taøi saûn mang laïi lôïi ích tröïc tieáp cho chuû theå ñoù. Ñoái vôùi nhöõng loaïi taøi saûn naøy seõ coù xaûy ra caùc tröôøng hôïp ñaùnh thueá nhö: thueá ñaùnh vaøo vieäc taïo döïng taøi saûn (laø nhöõng loaïi thueá ñaùnh vaøo vieäc ñaêng kyù quyeàn sôû höõu, quyeàn söû duïng), thueá ñaùnh vaøo giaù trò cuûa taøi saûn, thueá ñaùnh vaøo giaù trò taêng theâm cuûa taøi saûn. - Ñaùnh thueá ñoái vôùi nhöõng loaïi taøi saûn thuoäc quyeàn söû duïng cuûa chuû theå tröïc tieáp quaûn lyù nhöng khoâng coù quyeàn sôû höõu, nhöõng loaïi taøi saûn naøy thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa moät chuû theå khaùc (nhö nhöõng taøi saûn thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc, sôû höõu toaøn daân). Ñoái vôùi nhöõng loaïi taøi saûn naøy coù theå xaûy ra caùc tröôøng hôïp 174 ñaùnh thueá nhö: thueá ñaùnh vaøo vieäc ñaêng kyù quyeàn söû duïng taøi saûn, thueá ñaùnh vaøo vieäc söû duïng taøi saûn. - Ñaùnh thueá ñoái vôùi taøi saûn chuyeån dòch, töùc laø ñaùnh thueá ñoái vôùi taøi saûn ñang trong quaù trình chuyeån giao quyeàn sôû höõu hoaëc quyeàn söû duïng töø chuû theå naøy sang chuû theå khaùc. Tuøy theo tính chaát cuûa töøng loaïi taøi saûn, tuøy theo ñaëc ñieåm, ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi cuûa töøng quoác gia, seõ aùp duïng nhöõng saéc thueá ñaùnh vaøo taøi saûn khaùc nhau nhö: thueá ñaát, thueá nhaø, thueá mua saém taïo döïng baát ñoäng saûn, thueá mua saém thu nhaän oâtoâ, thueá söû duïng oâtoâ, thueá ñaêng kyù taøi saûn, thueá thöøa keá, thueá quaø taëng, thueá ñaùnh vaøo thu nhaäp töø taøi saûn. Trong ñieàu kieän hieän nay, luaät thueá Taøi saûn cuûa Vieät Nam neân keá thöøa caùc saéc thueá vaø khoaûn thu hieän haønh coù lieân quan ñeán taøi saûn nhöng coù söûa ñoåi boå sung cho phuø hôïp. Quy ñònh caùc taøi saûn chòu thueá seõ laø nhöõng taøi saûn coù giaù trò lôùn nhö quyeàn söû duïng ñaát, nhaø ôû, vaät kieán truùc, oâtoâ, xe maùy, taøu thuyeàn, maùy bay, ñaù quyù, suùng saên, suùng theå thao. Theo ñoù, caùc saéc thueá ñaùnh vaøo taøi saûn ôû Vieät Nam bao goàm: - Thueá ñaùnh vaøo vieäc ñaêng kyù taøi saûn nhö: ñaêng kyù quyeàn söû duïng ñaát, quyeàn sôû höõu nhaø ôû, vaät kieán truùc treân ñaát, caùc loaïi taøi saûn Nhaø nöôùc caàn quaûn lyù. Loaïi thueá naøy ñaùnh moät laàn vaøo thôøi ñieåm caùc chuû theå ñaêng kyù quyeàn söû duïng, quyeàn sôû höõu taøi saûn. - Thueá ñaùnh vaøo giaù trò taøi saûn nhö: thueá ñaùnh vaøo nhaø ôû, vaät kieán truùc treân ñaát. Thueá naøy ñaùnh haøng naêm. - Thueá ñaùnh vaøo vieäc söû duïng taøi saûn nhö: thueá ñaùnh vaøo quyeàn söû duïng ñaát cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân ñöôïc nhaø nöôùc giao ñaát. Thueá naøy ñaùnh haøng naêm. 175 - Thueá ñaùnh vaøo chuyeån dòch quyeàn sôû höõu hoaëc quyeàn söû duïng nhö: thueá chuyeån quyeàn söû duïng ñaát. Thueá naøy ñaùnh vaøo töøng laàn chuyeån quyeàn. @ Ban haønh thueá Baûo veä moâi tröôøng: Khoâng rieâng Vieät Nam, caùc nöôùc treân theá giôùi ñang phaûi ñoái maët vôùi thöïc traïng moâi tröôøng bò oâ nhieãm töø khoùi buïi saûn xuaát, nguoàn nöôùc bò oâ nhieãm bôûi chaát thaûi töø caùc nhaø maùy saûn xuaát… Ñeå baûo veä moâi tröôøng, tuøy vaøo ñieàu kieän cuï theå caùc nöôùc treân theá giôùi coù theå aùp duïng caùc bieän phaùp khaùc nhau nhö: + Ñöa ra caùc quy ñònh tieâu chuaån veà moâi tröôøng vaø baét buoäc caùc ñoái töôïng coù lieân quan phaûi thöïc hieän. + Aùp duïng caùc bieän phaùp veà taøi chính nhö thu thueá, phí ñoái vôùi caùc tröôøng gaây oâ nhieãm. Ñoái vôùi Vieät Nam hieän nay ñaõ coù moät soá quy ñònh thu phí coù lieân quan ñeán baûo veä moâi tröôøng nhö: phí thoaùt nöôùc, phí veä sinh, phí xaû nöôùc thaûi vaøo nguoàn nöôùc… Tuy nhieân, möùc thu phí coøn thaáp, chöa buø ñaép ñöôïc thieät haïi do oâ nhieãm gaây ra cho moâi tröôøng vaø hieäu quaû thu caùc loaïi phí chöa cao. Trong quaù trình hoäi nhaäp cuøng vôùi chính saùch khuyeán khích ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc thì trong töông lai seõ coù haøng loaït nhaø maùy, xí nghieäp ñöôïc thaønh laäp vaø ñöông nhieân möùc ñoä oâ nhieãm moâi tröôøng cuõng seõ taêng leân neáu chuùng ta khoâng coù giaûi phaùp hôïp lyù vaø kòp thôøi. Ñoái vôùi Vieät Nam, beân caïnh vieäc ñöa ra caùc quy ñònh tieâu chuaån veà moâi tröôøng vaø baét buoäc caùc ñoái töôïng coù lieân quan phaûi thöïc hieän, cuõng caàn phaûi coù nhöõng bieän phaùp taøi chính keøm theo, ñoù laø thueá Baûo veä moâi tröôøng. Thueá Baûo veä moâi tröôøng ñaùnh vaøo caùc yeáu toá gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nhaèm taïo nguoàn thu cho ngaân saùch ñeå trang traûi cho caùc chi phí baûo veä moâi 176 tröôøng, cuõng ñoàng thôøi töøng böôùc taïo yù thöùc baûo veä moâi tröôøng cuûa caùc thaønh vieân trong xaõ hoäi. Tuy nhieân, khi ban haønh thueá Baûo veä moâi tröôøng cuõng caàn chuù yù ñeán yeáu toá thuùc ñaåy kinh teá phaùt trieån, thu huùt ñaàu tö ñeå coù chính saùch thueá thích hôïp. * Thôøi ñieåm coù hieäu löïc cuûa vaên baûn thueá Vieäc quy ñònh thôøi haïn coù hieäu löïc thi haønh laø noäi dung baét buoäc cuûa caùc vaên baûn phaùp luaät, caùc vaên baûn phaùp luaät luoân coù tính lòch söû neân vieäc thöïc hieän chæ ñöôïc giôùi haïn trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh töø thôøi ñieåm phaùt sinh ñeán thôøi ñieåm chaám döùt, trong ñoù thôøi ñieåm baét ñaàu coù hieäu löïc cuûa vaên baûn phaùp luaät raát quan troïng, ñoái vôùi phaùp luaät thueá, thôøi haïn coù hieäu löïc coù aûnh höôûng lôùn ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Thôøi gian qua, moät soá vaên baûn phaùp luaät veà thueá coù thôøi gian aùp duïng quaù gaàn vôùi thôøi gian ban haønh ñaõ taùc ñoäng khoâng toát ñeán giaù thaønh, lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp. Vì vaäy, khi ban haønh moät vaên baûn thueá nhaát laø nhöõng vaên baûn thay ñoåi theo höôùng khoâng coù lôïi cho doanh nghieäp caàn phaûi chuù yù ñeán: - Khoaûng thôøi gian töø khi ban haønh ñeán thôøi ñieåm coù hieäu löïc thi haønh ñuû daøi ñeå caùc ñôn vò kinh doanh coù ñuû thôøi gian nghieân cöùu, naém baét vaø coù keá hoaïch ñieàu chænh hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa mình. - Thôøi ñieåm caùc luaät thueá coù hieäu löïc thi haønh phaûi hôïp lyù, vì thueá laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng ñoái vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, ñaàu tö, nhaäp khaåu haøng hoùa, ñoàng thôøi cuõng laø nhaân toá taùc ñoäng khoâng nhoû ñeán giaù caû thò tröôøng. Vì vaäy, quy ñònh thôøi ñieåm coù hieäu löïc thi haønh cuûa caùc luaät thueá phaûi ñöôïc caân nhaéc sao cho taùc ñoäng xaáu ñeán neàn kinh teá laø thaáp nhaát. * Choáng thaát thu thueá 177 Trong cô cheá thò tröôøng, muïc ñích cao nhaát cuûa hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh laø lôïi nhuaän neân nhieàu ñoái töôïng noäp thueá ñaõ lôïi duïng nhöõng sô hôû trong cô cheá chính saùch thueá, coâng taùc quaûn lyù thueá ñeå troán thueá gaây thaát thu ngaân saùch nhaø nöôùc, tình traïng naøy khoâng chæ xaûy ra ôû Vieät Nam maø coøn ôû caùc nöôùc treân theá giôùi. Thaát thu thueá coù theå ñöôïc phaân bieät theo 2 loaïi laø thaát thu tieàm naêng vaø thaát thu thöïc teá. Thaát thu tieàm naêng laø thöïc traïng coù nguoàn thu caàn thieát phaûi ñoäng vieân vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc nhöng chöa quy ñònh trong luaät thueá, coøn thaát thu thöïc teá laø nhöõng khoaûn thu ñöôïc phaùp luaät thueá quy ñònh nhöng thöïc teá laïi khoâng thu ñöôïc do nhieàu nguyeân nhaân khaùc nhau. Ñoái vôùi thaát thu tieàm naêng chæ caàn ñöa nhöõng khoaûn thu ñaõ phaùt sinh thöïc teá nhöng chöa quy ñònh thu trong luaät thueá vaøo luaät thueá. Tuy nhieân, ñoái vôùi thaát thu thöïc teá seõ dieãn ra thöôøng xuyeân, lieân tuïc vaø raát khoù ñoái phoù, vì vaäy caàn xaùc ñònh roõ quan ñieåm haïn cheá thaát thu thueá laø moät trong nhöõng giaûi phaùp laøm taêng thu ngaân saùch, taêng voán cho ñaàu tö phaùt trieån, taïo coâng baèng bình ñaúng giöõa caùc ñôn vò saûn xuaát kinh doanh ñeå coù ñònh höôùng thích hôïp: - Ñoái vôùi thaát thu do cô quan thueá boû soùt ñoái töôïng noäp thueá nhö hoä caù theå, cöûa haøng, cöûa hieäu, cô quan thueá caàn phoái hôïp chaët cheõ vôùi cô quan chöùc naêng, chính quyeàn ñòa phöông ñeå naém chaéc, quaûn lyù chaët cheõ tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa ñôn vò. - Ñoái vôùi thaát thu do hoùa ñôn chöùng töø, cô quan thueá tröôùc khi baùn hoùa ñôn cho ñôn vò phaûi baét buoäc ñôn vò kinh doanh ñoùng daáu caùc chæ tieâu cuûa ñôn vò mình nhö teân, ñòa chæ, maõ soá thueá leân taát caû caùc hoùa ñôn lieân 2 vaø caùn boä thueá phaûi kieåm tra thaät ñaày ñuû tröôùc khi baùn hoùa ñôn cho ñôn vò; toå chöùc theo doõi theo soá seri hoùa ñôn ñaõ baùn cho töøng ñôn vò kinh doanh nhaèm phuïc vuï cho coâng taùc tra cöùu, xaùc minh; khuyeán khích söû duïng hoùa ñôn töï in. Ñoái vôùi nhöõng ñôn vò söû 178 duïng ngaân saùch nhaø nöôùc, baét buoäc khi chi tieâu phaûi coù hoùa ñôn chöùng töø hôïp phaùp môùi ñöôïc quyeát toaùn. - Ñoái vôùi thaát thu do chuyeån giaù quoác teá: trong ñieàu kieän kinh teá quoác teá môû roäng, ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam ngaøy caøng taêng thì troán thueá qua chuyeån giaù ngaøy caøng trôû neân phoå bieán. Ñeå troán thueá thoâng qua chuyeån giaù caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi seõ keâ khai taêng chi phí ñaàu vaøo, haï thaáp giaù ñaàu ra ñeå giaûm thueá Thu nhaäp doanh nghieäp phaûi noäp. Treân theá giôùi ñaõ xaûy ra nhieàu vuï troán thueá thoâng qua chuyeån giaù quoác teá, nhö naêm 1993, cô quan thueá noäi ñòa cuûa Myõ ñaõ phaùn quyeát haõng OÂtoâ Nissan cuûa Nhaät ñaõ troán thueá baèng caùch ñònh giaù raát cao caùc loaïi xe nhaäp vaøo Myõ vaø ñaõ tuyeân phaït 170 trieäu USD, ñoái vôùi Vieät Nam trong naêm 2005, Cuïc thueá Tp.HCM ñaõ tieán haønh kieåm tra hôn 50 doanh nghieäp FDI vaø phaùt hieän nhieàu doanh nghieäp khai man lôïi nhuaän tröôùc thueá, ñaõ truy thu gaàn 60 tyû ñoàng [22, tr 30]. Ñeå haïn cheá tình traïng troán thueá qua chuyeån giaù caàn thöïc hieän moät soá giaûi phaùp sau: ñieàu chænh giaûm thueá suaát thueá Thu nhaäp doanh nghieäp vôùi möùc töông ñoàng hoaëc thaáp hôn caùc nöôùc trong khu vöïc; naâng cao hieäu quaû phöông phaùp xaùc ñònh trò giaù giao dòch nhö so saùnh vôùi giaù thò tröôøng; naâng cao naêng löïc caùn boä quaûn lyù caùc coâng ty ña quoác gia trong vieäc thaåm ñònh giaù, xaùc ñònh giaù giao dòch; öùng duïng tin hoïc trong vieäc quaûn lyù nhö xaây döïng döõ lieäu veà ñoái töôïng noäp thueá, caùc lónh vöïc hoaït ñoäng ñeå coù theå ñoái chieáu, so saùnh khi phaùt hieän hieän töôïng chuyeån giaù. - Ñoái vôùi thaát thu do caùn boä thueá nhö: caùn boä thueá yeáu naêng löïc neân khoâng phaùt hieän ñöôïc nhöõng sai phaïm cuûa ñoái töôïng noäp thueá hoaëc do caùn boä thueá thoûa hieäp vôùi ñoái töôïng noäp thueá ñeå cuøng chieám ñoaït tieàn thueá. Ñeå khaéc phuïc tình traïng naøy thì beân caïnh ñaøo taïo veà trình ñoä chuyeân moân cho caùn boä thueá cuõng khoâng neân xem nheï vieäc giaùo duïc phaåm chaát ñaïo ñöùc caùch maïng, yù thöùc traùch nhieäm, yù thöùc phuïc vuï nhaân daân cho caùn boä coâng chöùc thueá ñeå naâng 179 cao tính töï giaùc cuûa caùn boä coâng chöùc thueá. Ñoàng thôøi, taêng cöôøng coâng taùc giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa cô quan thueá ñeå phaùt hieän vaø loaïi boû kòp thôøi nhöõng caùn boä thueá tha hoùa, bieán chaát; xaây döïng cheá ñoä löông ñaûm baûo ñöôïc nhu caàu sinh soáng ñeå caùn boä thueá coù theå yeân taâm coâng taùc, ñoàng thôøi coù cheá ñoä khen thöôûng xöùng ñaùng, kòp thôøi ñoái vôùi caùn boä thueá toát. * Phoái hôïp giöõa caùc ban ngaønh Ñeå thöïc hieän thaønh coâng coâng cuoäc caûi caùch thueá phuïc vuï söï nghieäp coâng nghieäp hoùa theo ñònh höôùng cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc thì khoâng chæ rieâng ngaønh thueá maø coøn caàn coù söï keát hôïp giöõa caùc cô quan ban ngaønh khaùc. - Boä Keá Hoaïch Ñaàu Tö vaø caùc ñôn vò tröïc thuoäc: caàn phaûi phoái hôïp chaët cheõ vôùi cô quan thueá trong vieäc cung caáp thoâng tin veà ñaêng kyù kinh doanh vaø taêng cöôøng kieåm tra, giaùm saùt nhaèm kieåm soaùt chaët cheõ vieäc thaønh laäp vaø hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp sau khi ñaêng kyù kinh doanh. - Ngaân haøng Nhaø nöôùc caàn nghieân cöùu ban haønh cô cheá quaûn lyù thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët nhaèm kieåm soaùt vieäc söû duïng tieàn trong xaõ hoäi goùp phaàn quaûn lyù thueá ñoái vôùi doanh nghieäp, caù nhaân ñöôïc chaët cheõ hôn. - Boä Giaùo duïc keát hôïp vôùi cô quan thueá ñöa giaùo duïc kieán thöùc thueá vaøo chöông trình giaùo duïc cho sinh vieân hoïc sinh töø thaáp ñeán cao laøm cho theá heä treû hieåu ñöôïc baûn chaát toát ñeïp cuûa thueá, moät soá kieán thöùc veà thueá ñeå chaáp haønh phaùp luaät thueá. - Coâng an: taêng cöôøng phoái hôïp vôùi cô quan thueá trong vieäc ñieàu tra phaùt hieän kòp thôøi caùc tröôøng hôïp gian laän troán thueá. KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3 180 Vôùi ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá ñeán naêm 2010, 2020 cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc laø: “Ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá, ñaït ñöôïc böôùc chuyeån quan troïng veà naâng cao hieäu quaû vaø tính beàn vöõng cuûa söï phaùt trieån, sôùm ñöa nöôùc ta khoûi tình traïng keùm phaùt trieån, naâng cao roõ reät ñôøi soáng vaät chaát, tinh thaàn cuûa nhaân daân, ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa taïo neàn taûng ñeå ñeán naêm 2020 nöôùc ta cô baûn trôû thaønh moät nöôùc coâng nghieäp theo höôùng hieän ñaïi” [53, tr 185, 186]. Theo ñoù, thueá phaûi huy ñoäng ñaày ñuû caùc nguoàn thu vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc, ñaûm baûo nguoàn löïc taøi chính vaø giaønh phaàn cho chi ñaàu tö phaùt trieån ngaøy caøng nhieàu; chính saùch thueá phaûi giuùp phaùt huy cao ñoä caùc nguoàn löïc trong nöôùc, thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, khuyeán khích xuaát khaåu; chính saùch thueá phaûi töøng böôùc taïo moâi tröôøng phaùp lyù bình ñaúng, coâng baèng; heä thoáng chính saùch thueá ñaûm baûo ñôn giaûn, minh baïch. Beân caïnh ñoù, heä thoáng chính saùch thueá cuõng phaûi phuø hôïp vôùi tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam, ñaûm baûo heä thoáng chính saùch thueá Vieät Nam phuø hôïp thoâng leä thueá quoác teá. Xuaát phaùt töø thöïc traïng treân, keát hôïp giöõa phaân tích lyù luaän vaø thöïc tieãn heä thoáng thueá ôû Vieät Nam, döïa treân quan ñieåm phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, quan ñieåm hoaøn thieän heä thoáng thueá cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, thoâng leä thueá quoác teá, luaän aùn ñaõ ñöa ra nhöõng giaûi phaùp thieát thöïc nhaèm hoaøn thieän heä thoáng thueá Vieät Nam: - Nhoùm giaûi phaùp 1: xaùc ñònh hôïp lyù tyû suaát thu thueá, cô caáu thu thueá ñeå kích thích kinh teá phaùt trieån. - Nhoùm giaûi phaùp 2: hoaøn thieän moät soá saéc thueá chuû yeáu. - Nhoùm giaûi phaùp 3: hoaøn thieän boä maùy quaûn lyù thu thueá. 181 Beân caïnh ñoù, taùc giaû cuõng ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp ñoàng boä khaùc nhaèm hoaøn thieän heä thoáng thueá, ñeå thueá thöïc söï laø coâng cuï ñieàu tieát vó moâ saéc beùn cuûa Nhaø nöôùc trong töøng böôùc ñi cuûa quaù trình coâng nghieäp hoùa. 182 KEÁT LUAÄN Ñoái vôùi moãi quoác gia treân theá giôùi, thueá khoâng chæ ñöôïc söû duïng ñeå taäp trung moät phaàn toång saûn phaåm xaõ hoäi vaø thu nhaäp quoác daân vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc nhaèm ñaûm baûo nhu caàu chi tieâu cuûa Nhaø nöôùc maø coøn laø coâng cuï hieäu quaû ñeå quaûn lyù vó moâ neàn kinh teá phaùt trieån theo ñònh höôùng, taïo ñieàu kieän moâi tröôøng thuaän lôïi cho saûn xuaát kinh doanh phaùt trieån, goùp phaàn ñaûm baûo coâng baèng, bình ñaúng xaõ hoäi vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Ñoái vôùi Vieät Nam, luaän aùn ñaõ heä thoáng hoùa ñöôïc nhöõng lyù luaän cô baûn veà thueá, phaân tích thöïc traïng vai troø cuûa thueá ñoái vôùi quaù trình coâng nghieäp hoùa ôû Vieät Nam ñeå töø ñoù ñi ñeán khaúng ñònh: thueá khoâng nhöõng laø nguoàn thu chuû yeáu cuûa ngaân saùch nhaø nöôùc, ñaùp öùng nhu caàu chi cuûa Nhaø nöôùc trong quaù trình coâng nghieäp hoùa, maø coøn laø coâng cuï taøi chính quan troïng ñeå Nhaø nöôùc ñieàu chænh töøng böôùc ñi cuûa neàn kinh teá nhö: söû duïng coâng cuï thueá ñeå thu huùt voán ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, khuyeán khích xuaát khaåu, chuyeån dòch cô caáu kinh kinh teá… Trong thôøi gian tôùi, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc chuû tröông ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa ñaát nöôùc trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ngaøy caøng saâu roäng vôùi muïc tieâu: ñöa GDP cuûa Vieät Nam ñeán naêm 2010 leân ít nhaát 2,1 laàn naêm 2000; thu huùt voán ñaàu tö, naâng cao hieäu quaû vaø söùc caïnh tranh cuûa saûn phaåm, doanh nghieäp vaø neàn kinh teá; ñaùp öùng toát hôn nhu caàu tieâu duøng, moät phaàn ñaùng keå nhu caàu saûn xuaát vaø ñaåy maïnh xuaát khaåu, môû roäng quan heä hôïp taùc quoác teá; oån ñònh kinh teá vó moâ, caùn caân thanh toaùn quoác teá; giaûm boäi chi ngaân saùch, giaûm laïm phaùt; tích luõy noäi boä neàn kinh teá ñaït treân 30% GDP. Ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu ñeà ra phaûi thöïc hieän ñoàng boä caùc giaûi phaùp. Ñoái vôùi heä thoáng chính saùch thueá, Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù X ñaõ chæ ra muïc tieâu tieáp tuïc caûi caùch heä thoáng chính saùch thueá theo höôùng “Hoaøn 183 thieän heä thoáng phaùp luaät veà thueá theo nguyeân taéc coâng baèng, thoáng nhaát vaø ñoàng boä, baûo ñaûm moâi tröôøng thuaän lôïi, khuyeán khích phaùt trieån saûn xuaát, kinh doanh. Ñieàu chænh chính saùch thueá theo höôùng giaûm vaø oån ñònh thueá suaát, môû roäng ñoái töôïng thu, ñieàu tieát thu nhaäp hôïp lyù. Töøng böôùc thöïc hieän phöông phaùp tính thueá, quaûn lyù thueá, xöû lyù caùc vi phaïm veà thueá theo thoâng leä quoác teá, hieän ñaïi hoùa coâng taùc quaûn lyù haønh chính thueá” [53, tr 245]. Xuaát phaùt töø quan ñieåm cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc veà phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, quan ñieåm hoaøn thieän heä thoáng thueá; keát hôïp giöõa phaân tích lyù luaän, thöïc tieãn heä thoáng thueá ôû Vieät Nam, thoâng leä thueá quoác teá, luaän aùn ñaõ ñöa ra nhöõng giaûi phaùp thieát thöïc nhaèm hoaøn thieän heä thoáng thueá Vieät Nam nhö: xaùc ñònh hôïp lyù tyû suaát thu thueá, cô caáu thu thueá ñeå kích thích kinh teá phaùt trieån; hoaøn thieän moät soá saéc thueá; hoaøn thieän boä maùy quaûn lyù thu thueá ñeå thueá thöïc söï laø coâng cuï ñieàu tieát vó moâ saéc beùn cuûa Nhaø nöôùc trong töøng böôùc ñi cuûa quaù trình coâng nghieäp hoùa. Vì thôøi gian coù haïn vaø khuoân khoå luaän aùn cho pheùp neân khoâng traùnh khoûi thieáu soùt, kính mong quyù thaày coâ, caùc nhaø khoa hoïc ñoùng goùp yù kieán ñeå nghieân cöùu sinh coù theå naâng cao trình ñoä, phuïc vuï toát hôn trong coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc trong töông lai. 184 CAÙC COÂNG TRÌNH KHOA HOÏC ÑAÕ COÂNG BOÁ 1. Th.S Nguyeãn Km Quyeán (2003) - “Tôø khai thueá Giaù trò gia taêng, ñoâi ñieàu caàn baøn” - Taïp chí Kinh Teá Phaùt Trieån soá 158, thaùng 12.2003, trang 33, 34, 35. 2. Th.S Nguyeãn Km Quyeán (2005) “Vietnam’s Import Duties in Preparation for WTO Acecession” – Taïp chí Economic Development, soá 127, thaùng 3.2005, trang 17. 3. Th.S Nguyeãn Km Quyeán (2005) “ Vöôùng maéc khi quyeát toaùn thueá thu nhaäp ñoái vôùi ngöôøi coù thu nhaäp cao” - Taïp chí Kinh Teá Phaùt Trieån, soá 178, thaùng 8.2005, trang 35, 36, 37. 185 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Leâ Vaên AÙi (2000), Giaùo trình thueá – Tröôøng Ñaïi hoïc Taøi chính-Keá toaùn Haø Noäi. NXB Taøi Chính. 2. Leâ Vaên AÙi, Ñoã Ñöùc Minh, Nguyeãn Mai Phöông (2002), Chính saùch thueá cuûa Vieät Nam trong tieán trình hoäi nhaäp. NXB Taøi chính. 3. Baùo Tuoåi treû ngaøy 05/11/2006. 4. Boä keá hoaïch vaø Ñaàu tö, tham khaûo thoâng tin treân treân trang WEB www.mpi.gov.vn 5. Baùo caùo ñaùnh giaù tình hình thi haønh luaät doanh nghieäp, Boä keá hoaïch–Ñaàu tö 2005-2006. 6. Boä Taøi Chính (2000), Boài döôõng kieán thöùc kinh teá, taøi chính. NXB Taøi chính. 7. Boä Taøi Chính, tham khaûo thoâng tin treân trang WEB www.mof.gov.vn. 8. Nguyeãn Cuùc (1997), Taùc ñoäng cuûa Nhaø nöôùc nhaèm chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. NXB Chính trò quoác gia. 9. Nguyeãn Xuaân Duõng (2002), Moät soá ñònh höôùng ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ôû Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2010. NXB Khoa hoïc xaõ hoäi. 10. Ñinh Phi Hoå, Leâ Ngoïc Uyeån, Leâ Thò Tuøng (2006), Giaùo trình kinh teá phaùt trieån- tröôøng Ñaïi hoïc Kinh Teá Tp.HCM. NXB Thoáng Keâ. 11. Nguyeãn Troïng Huaån, Nguyeãn Theá Nghóa, Ñaëng Höõu Toaøn (2002), Coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ôû Vieät Nam, lyù luaän vaø thöïc tieãn. NXB Chính trò quoác gia. 186 12. Mai Thanh Loan (2000), Nhöõng vaán ñeà ñoåi môùi vaø hoaøn thieän heä thoáng thueá trong cô cheá thò tröôøng ôû Vieät Nam, Luaän aùn tieán só kinh teá, Ñaïi hoïc Kinh teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 13. Döông Thò Bình Minh (2000), Giaùo trình Taøi chính coâng. NXB Taøi chính. 14. Döông Thò Bình Minh, Söû Ñình Thaønh (2004), Lyù thuyeát taøi chính tieàn teä. NXB Thoáng keâ. 15. Quaùch Ñöùc Phaùp (1999), Thueá – Coâng cuï ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá. NXB Xaây döïng. 16. Phan Thanh Phoá, Vuõ Anh Tuaán (1997), Coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa vaø kinh teá thò tröôøng ôû Vieät Nam. NXB Thoáng keâ. 17. Leâ Du Phöông, Nguyeãn Thaønh Ñoä (1999), Chuyeån dòch cô caáu kinh teá trong ñieàu kieän hoäi nhaäp vôùi khu vöïc vaø theá giôùi. NXB Chính trò quoác gia. 18. Taïp chí Phaùt trieån Kinh teá thaùng 01/2007. 19. Taïp chí Nghieân cöùu kinh teá thaùng 6/2004, thaùng 08/2004, thaùng 3/2007. 20. Taïp chí Nhöõng vaán ñeà kinh teá vaø chính trò theá giôùi thaùng 3/2007. 21. Taïp chí Taøi chính thaùng 12/2005. 22. Taïp chí Taøi chính thaùng 7/2005, thaùng 9/2005. 23. Taïp chí Taøi chính thaùng 12/2006. 24. Taïp chí Thueá Nhaø nöôùc thaùng thaùng 11/2006, thaùng12/2006. 25. Taïp chí Khu coâng nghieäp Vieät Nam thaùng 2/2007. 26. Buøi Taát Thaéng (1997), Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá trong thôøi kyø coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. NXB Khoa hoïc xaõ hoäi. 187 27. Nguyeãn Hoàng Thaéng (1999), Thueá ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá, Luaän aùn tieán só kinh teá, Ñaïi hoïc Kinh teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 28. Nguyeãn Thanh, Nguyeãn Vaên Haø, Vuõ Anh Tuaán (2004), Nhöõng quan nieäm khaùc nhau veà coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa vaø ñaëc ñieåm, noäi dung coâng nghieäp hoùa ôû Vieät Nam. NXB Thoáng keâ. 29. Söû Ñình Thaønh (2005), Vaän duïng phöông phaùp laäp ngaân saùch theo keát quaû ñaàu ra trong quaûn lyù chi tieâu coâng cuûa Vieät Nam. NXB Taøi chính. 30. Söû Ñình Thaønh (2006), Lyù thuyeát taøi chính coâng. NXB Ñaïi hoïc Quoác gia Tp.HCM. 31. Söû Ñình Thaønh, Phaïm Vaên Naêng (2002), Söû duïng coâng cuï taøi chính ñeå huy ñoäng voán phuïc vuï phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa Vieät Nam, NXB thoáng keâ. 32. Traàn Ñình Thieân (2002), Coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ôû Vieät Nam phaùc thaûo loä trình. NXB Chính trò quoác gia. 33. Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2000-2001. 34. Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2001-2002. 35. Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2002-2003. 36. Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2002-2003. 37. Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2003-2004. 38. Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2004-2005. 39. Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2005-2006. 40. Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2006-2007. 41. Taøi lieäu taäp huaán nghieäp vuï - Toång cuïc thueá, thaùng 05/2005. 188 42. Toång Cuïc Haûi Quan, tham khaûo thoâng tin treân trang WEB www.custom.gov.vn. 43. Toång Cuïc Thueá, tham khaûo thoâng tin treân trang WEB www.gdt.gov.vn. 44. Toång cuïc Thoáng keâ, tham khaûo thoâng tin treân trang WEB www.pso.gov.vn. 45. Traàn Bình Troïng, Chu Vaên Caáp, Phaïm Quang Phan (2006), Giaùo trình kinh teá chính trò Mac-Leânin. NXB Chính trò Quoác Gia. 46. Tröôøng Ñaïi hoïc Nhaân Daân Trung Quoác (1999), Caûi caùch kinh teá, taøi chính Vieät Nam vaø Trung Quoác – Thaønh töïu vaø trieån voïng. NXB Taøi chính 47. Nguyeãn Thanh Tuyeàn (2004), Giaùo trình Thueá - Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh Teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh. NXB Thoáng keâ. 48. Nguyeãn Thanh Tuyeàn, Ñaøo Duy Huaân (2000), Coâng nghieäp hoùa ôû moät soá nöôùc Ñoâng Nam AÙ, Baøi hoïc kinh nghieäm vaø taàm nhìn ñeán naêm 2002. NXB Chính trò quoác gia. 49. Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn VI (1987), NXB Söï thaät. 50. Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn VII (1991), NXB Chính trò Quoác gia. 51. Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn VIII (1996), NXB Chính trò Quoác gia. 52. Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn IX (2001), NXB Chính trò Quoác gia. 53. Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn X (2006), NXB Chính trò Quoác gia. 54. Vaên baûn phaùp quy veà thueá. i PHUÏ LUÏC PHUÏ LUÏC 1: TOÁC ÑOÄ TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ VAØ ÑOÙNG GOÙP CUÛA CAÙC NHOÙM NGAØNH NAÊM 2006 Toác ñoä taêng Ñoùng goùp vaøo toác ñoä taêng chung Tyû troïng ñoùng goùp vaøo toác ñoä taêng chung Toång soá 8,17 % 8,17% 100% 1. Nhoùm ngaønh noâng, laâm nghieäp, thuûy saûn 2.Nhoùm ngaønh coâng nghieäp, xaây döïng - Rieâng coâng nghieäp 3.Nhoùm ngaønh dòch vuï 3,4% 10,37% 10,18 8,29% 0,67% 4,16% 3,2% 3,34% 8,2% 50,9% 39,2% 40,9% Nguoàn: Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2006-2007, tr 5 [40] PHUÏ LUÏC 2: TOÁC ÑOÄ TAÊNG GIAÙ TRÒ SAÛN XUAÁT COÂNG NGHIEÄP 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Toaøn ngaønh (%) 17,5 14,6 14,8 16,8 16,6 17,2 17,0 1.Khu vöïc DNNN 2.Khu vöïc ngoaøi Nhaø nöôùc 3.Khu vöïc coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 13,2 19,2 21,8 12,7 21,5 12,6 12,5 18,3 15,2 11,9 23,3 18,0 11,9 22,3 17,4 8,7 24,1 20,9 9,1 23,9 18,8 Nguoàn: Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2006-2007, tr 73 [40] ii PHUÏ LUÏC 3: TYÛ LEÄ KIM NGAÏCH XUAÁT KHAÅU SO VÔÙI GDP 26.2 46.4 46.3 47.6 50.6 58 61.1 64.9 0 10 20 30 40 50 60 70 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Nguoàn: Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2006-2007, tr 15 [40] PHUÏ LUÏC 4: KIM NGAÏCH XUAÁT KHAÅU HAØNG HOÙA BÌNH QUAÂN ÑAÀU NGÖÔØI 36.4 75.7 186.5 390.1 470.9 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 1990 1995 2000 2005 2006 Nguoàn: Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2006-2007, tr 15 [40] iii PHUÏ LUÏC 5: GDP BÌNH QUAÂN ÑAÀU NGÖÔØI Naêm GDP tính baèng USD theo giaù thöïc teá (trieäu USD) Daân soá trung bình (nghìn ngöôøi) GDP bình quaân ñaàu ngöôøi (USD) 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 3.179,3 5.688,7 6.116,7 6.719,9 7.582,5 8.719,8 10.098,2 11.577,9 71.966 77.635 78.686 79.727 80.902 82.032 83.105 84.108 289,0 402,1 412,9 440,0 491,9 556,3 638,4 725,3 Nguoàn: Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2006-2007, tr 76 [40] iv PHUÏ LUÏC 6: VOÁN ÑAÀU TÖ PHAÙT TRIEÅN PHAÂN THEO THAØNH PHAÀN KINH TEÁ VAØ NGAØNH KINH TEÁ Voán ñaàu tö 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 I.Voán ñaàu tö 117.134,0 131.170,9 151.183,0 170.496,0 199.104,5 231.616,2 275.000,0 335.000,0 398.900,0 1.Chia theo thaønh phaàn kinh teá a.Khu vöïc nhaø nöôùc 65.034,0 76.958,1 89.417,5 101.973,0 112.237,6 125.127,6 147.500,0 175.000,0 199.700,0 b.Khu vöïc ngoaøi nhaø nöôùc 27.800,0 31.542,0 34.593,7 38.512,0 52.111,8 68.688,6 84.900,0 107.500,0 134.200,0 c.Khu vöïc coù voán ÑTNN 24.300,0 22.670,8 27.171,8 30.011,0 34.755,1 37.800,0 42.600,0 52.500,0 65.000,0 2.Chia theo ngaønh kinh teá a.Noâng, laâm nghieäp, thuûy saûn 14.970,3 18.556,0 20.933,7 16.414,8 17.448,1 19.575,5 23.300,0 28.400,0 b.Coâng nghieäp, xaây döïng 41.668,4 48.509,0 59.305,6 72.249,0 84.294,0 95.643,6 113.800,0 138.700,0 c.Dòch vuï 60.495,3 64.105,9 70.943,7 81.832,2 97.362,4 116.397,1 137.900,0 167.900,0 II.Hieäu quaû ñaàu tö 1.Tyû leä voán ñaàu tö so vôùi GDP 32,4% 32,8% 34,2% 35,4% 37,2% 37,8% 38,4% 40,0% 41,0% 2.Ñeå taêng 1 ñoàng GDP phaûi ñaàu tö (ñoàng) 2,47 3,37 3,63 4,29 3,65 2,98 2,70 2,70 2,96 3.Moät ñoàng voán taïo ra GDP (ñoàng) 3,1 3,0 2,9 2,8 2,7 2,6 2,6 2,5 2,4 Nguoàn: Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2006-2007, tr 70 [40] v PHUÏ LUÏC 7: NHÖÕNG MAËT HAØNG XUAÁT - NHAÄP KHAÅU CHUÛ YEÁU Maët haøng 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Xuaát khaåu Daàu thoâ (trieäu USD) 14.882 15.424 16.732 1.687 17.143 19.501 17.967 16.618 Deät may (trieäu USD) 1.746 1.892 1.975 2.752 3.689 4.430 4.838 5.802 Giaøy deùp (trieäu USD) 1.387 1.472 1.578 1.875 2.281 2.691 3.040 3.555 Gaïo (Ngaøn taán) 4.508 3.477 3.721 3.236 3.810 4.063 5.250 4.749 Caø pheâ (ngaøn taán) 482 734 931 722 749 976 892 897 Ñieän töû, maùy tính (trieäu USD) 585 789 709 605 855 1.062 1.427 1.770 Nhaäp khaåu Maùy moùc thieát bò (trieäu USD) 2.005 2.572 2.706 3.790 5.409 5.249 5.282 6.555 Xaêng daàu (ngaøn taán) 7.425 8.447 9.083 9.971 9.936 11.048 11.477 11.041 Nguyeân phuï lieäu (trieäu USD) 1.096 1.422 1.590 1.711 2.034 2.253 2.281 1.959 Saét theùp (ngaøn taán) 2.254 2.845 3.870 4.946 4.623 5.186 5.525 5.624 Hoaù chaát (trieäu USD) 258 276 422 426 529 683 865 1.026 OÂ toâ (ngaøn chieác) 14 23 35 47 838 * 904 * 1.080 * 705 * Xe maùy (ngaøn chieác) 502 1.807 2.380 1.480 329 * 452 * 541 * 566 * Ñieän töû, maùy tính (trieäu USD) 630 881 667 649 975 1.342 1.707 2.055 * Trieäu USD Nguoàn: Thôøi baùo Kinh teá Vieät Nam 2006-2007, tr 72 [40]