Luận văn Công tác chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội dài hạn ở cơ quan bảo hiểm xã hội Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc

căn cứ đóng BHXH, nhưng không quá 12 tháng (áp dụng đối với gia đình người lao động đang làm việc hoặc người lao động chờ giải quyết chế độ hưu trí). Còn đối với người lao động đang hưởng lương hưu, trợ cấp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp hàng tháng mà chết, nếu chết trong năm thứ nhất thì tính bằng 12 tháng lương hưu hoặc trợ cấp đang hưởng, nếu chết trong năm thứ hai trở lên thì mỗi năm giảm đi 1 tháng nhưng tối thiểu bằng ba tháng lương hưu hoặc trợ cấp . Những đơn vị chi trả lương cho người lao động theo chế độ tiền lương thuộc hệ thống thang, bảng lương do Nhà nước quy định được tính trên mức lương tối thiểu hiện hành do Nhà nước quy định từ ngày 1 tháng1 năm 2003 là 290.000 đồng tháng. Đối với doanh nghiệp, tổ chức mức lương của người lao động làm căn cứ đóng BHXH, Bảo hiểm y tế là mức lương ghi trong hợp đồng lao động theo thang bảng lương của doanh nghiệp, tổ chức đó nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu do Nhà nước quy định. b. Nguồn kinh phí Kinh phí để chi trả các chế độ BHXH dài hạn được lấy từ 2 nguồn đó là ngân sách Nhà nước và nguồn quỹ bảo hiểm xã hội. Ngân sách Nhà nước Ngân sách Nhà nước cấp đủ kinh phí theo số quyết toán chi trả cho các đối tượng đang hưởng các chế độ Bảo hiểm xã hội trước ngày 1 tháng 10 năm 1995 bao gồm các chế độ Trợ cấp hưu trí. Trợ cấp mất sức lao động. Trợ cấp mất sức lao động theo Quy định 91. Trợ cấp tai nạn lao động và Bệnh nghề nghiệp. Trợ cấp công nhân cao su. Trợ cấp tử tuất. Trợ cấp mai táng phí. Đóng bảo hiểm y tế cho đối tượng hưu trí, mất sức lao động, công nhân cao su, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp hưởng BHXH hàng tháng. Hàng tháng BHXH ứng trước nguồn kinh phí từ quỹ hưu trí để trả lương hưu và trợ cấp kịp thời, sau đó ngân sách Nhà nước sẽ thanh toán trả quỹ BHXH theo số thực chi. Quỹ BHXH Quỹ BHXH được hình thành từ các nguồn sau: Sự đóng góp của người lao động. Người lao động có trách nhiệm đóng 6% lương tháng, trong đó 5% để chi cho các chế độ hưu trí và tử tuất, 1% chi cho Bảo hiểm y tế. Sự đóng góp của người sử dụng lao động. Người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng 17% tổng quỹ lương. Trong đó, 10% chi các chế độ hưu trí, tử tuất, 5% chi các chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, 2% chi cho Bảo hiểm y tế. Nhà nước đóng với tư cách là người sử dụng lao động và hỗ trợ thêm. Tiền sinh lời từ các hoạt động bảo toàn và tăng trưởng quỹ. Nguồn thu hợp pháp khác. Quỹ BHXH được chia thành ba quỹ thành phần: quỹ hưu trí và trợ cấp, quỹ khám chữa bệnh bắt buộc và quỹ khám chữa bệnh tự nguyện. Hiện nay, quỹ BHXH chi trả cho các chế độ BHXH dài hạn sau: Trợ cấp hưu trí Trợ cấp cán bộ xã phường về hưu. Trợ cấp tai nạn lao động và người phục vụ tai nạn lao động. Trợ cấp bệnh nghề nghiệp. Trợ cấp tử tuất. Trợ cấp mai táng phí. BHXH Việt Nam mở tài khoản gửi quỹ BHXH tại hệ thông Ngân hàng kho bạc Nhà nước và hệ thông Ngân hàng thương mại Nhà nước . Quỹ được quản lý thông nhất, được hạch toán riêng và cân đối thu chi theo từng quỹ thành phần. 2. Thủ tục xét hưởng trợ cấp các chế độ Bảo hiểm xã hội dài hạn Cơ quan BHXH Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc không trực tiếp xét hưởng trợ cấp các chế độ BHXH dài hạn. Nhưng căn cứ vào những giấy tờ xét hưởng mà cơ quan BHXH cấp tỉnh chuyển xuống (các đối tượng hưởng mới, các đối tượng hưởng trợ cấp một lần) mà cơ quan BHXH tiến hành chi trả. Với chế độ hưu trí thì cần những giấy tờ sau: Quyết định của chủ sử dụng lao động. Bản kê khai quá trình tham gia BHXH. Biên bản giám định y khoa (nếu có). Có đơn tự nguyện (nếu có). Quyết định về hưởng lương hưu của giám đốc BHXH tỉnh. Cấp thẻ làm phiếu lĩnh sổ. Giấy chứng nhận về hưu. Giấy giới thiệu trả trợ cấp. Với chế độ tử tuất cần những giấy tờ sau: Quyết định về hưởng chế độ tử tuất của giám đốc BHXH tỉnh. Giấy xác nhận thôi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng của giám đốc BHXH huyện. Đơn xin hưởng chế độ tử tuất của người nhà người bị chết. Tờ khai hoàn cảnh gia đình. Giấy chứng tử. Công văn của giám đốc nơi đối tượng làm đề nghị giải quyết chế độ tử tuất (nếu chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp). Các thủ tục xét hưởng chế độ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp. Công văn của giám đốc nơi đối tượng làm việc đề nghị giải quyết chế độ tai nạn lao động hay bệnh nghề nghiệp. Trường hợp bị tai nạn lao động. Phải có biên bản điều tra tai nạn lao động do đơn vị lập. Nếu bị tai nạn giao thông cần có biên bản của cảnh sát giao thông. Giấy ra viện và giấy y chứng sau khi đã điều trị ổn định. Nếu chuyển lên đơn vị tuyến trên cần bổ sung giấy chuyển viện và giấy ra viện ở nơi điều trị sau cùng. Trường hợp bệnh nghề nghiệp cần phải có biên bản đo đạc môi trường lao động có yếu tố độc hại gây bệnh nghề nghiệp. Biên bản giám định của Hội đồng y khoa về việc suy giảm khả năng lao động. Quyết định về hưởng trợ cấp tai nạn lao động hay bệnh nghề nghiệp của giám đốc BHXH Tỉnh. Bản kê khai quá trình làm việc và đóng BHXH của đối tượng. 3. Phương thức và quy trình chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội dài hạn ở bảo hiểm xã hội Vĩnh yên - Tỉnh Vĩnh phúc. a. Phương thức chi trả các chế độ BHXH dài hạn ở BHXH Vĩnh yên - Tỉnh Vĩnh phúc. Vì hệ thống BHXH Việt Nam và hệ thống tài chính Việt Nam chưa phát triển. Do vậy, để thuận tiện cho cả cơ quan BHXH và người hưởng trợ cấp BHXH Vĩnh Yên áp dụng hai phương thức chi trả sau: - Chi trả trực tiếp cho đối tượng tại văn phòng cơ quan và tại các Uỷ ban Nhân dân phường. Khi cán bộ BHXH Vĩnh yên nhận danh sách chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH. Cơ quan sẽ tiến hành tạm ứng tiền để chi trả cho các đối tượng cho các cán bộ BHXH Vĩnh Yên tại những địa điểm được phân công. Sau đó, kế toán sẽ phải lập bảng thanh quyết toán lương hưu và trợ cấp BHXH của từng phường, xã ( mẫu C39 –BH). Người trực tiếp chi lương hưu và trợ cấp BHXH phải theo dõi lập danh sách đối tượng chết, đối tượng vắng mặt quá ba tháng liên tục không được lĩnh tiền, tuất hết hạn hưởng và những đối tượng vi phạm pháp luật bị kết án tù giam ( theo biểu số 8 – CBH). Xác nhận vào đơn đề nghị được tiếp tục nhận lương hưu hoặc trợ cấp BHXH của đối tượng ba tháng liên tục không lĩnh đã bị cắt khỏi danh sách chi trả gửi lên BHXH huyện. Khi chi trả lương hưu và trợ cấp cho đối tượng phải có ít nhất hai cán bộ của BHXH huyện. Số tiền không chi trả hết phải hoàn ứng lại trong ngày. - Chi trả gián tiếp qua ban đại diện chi trả. Sau khi BHXH Vĩnh Yên ký hợp đồng với ban đại diện chi trả. Hàng tháng, ban đại diện sẽ tiếp nhận danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp (mẫu C34 –BH), được tạm ứng tiền (theo mẫu C38 - BH) để chi trả cho các đối tượng. Chậm nhất là lăm ngày kể từ ngày nhận tiền, ban đại diện chi trả phải cùng cơ quan BHXH Vĩnh Yên đối chiếu và lập bảng thanh quyết toán chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH ( mẫu C39 –BH). Bảng thanh quyết toán sẽ được lập làm hai bản, mỗi bên giữ một bản. Sau khi thực hiện chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH cho các đối tượng. Ban đại diện phải nộp danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp hàng tháng ( mẫu C34 –BH) có chữ ký của người nhận tiền và số tiền mà đối tượng chưa lĩnh (nếu có) cho cơ quan BHXH Vĩnh Yên cùng với thời điểm thanh quyết toán chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH. Hàng tháng, Ban đại diện chi trả lập danh sách và báo cáo kịp thời với BHXH Vĩnh Yên những đối tượng chết, đối tượng vắng mặt quá ba tháng liên tục không lĩnh tiền và những đối tượng vi phạm pháp luật bị kết án tù giam (theo biểu số 8 – CBH) Xác nhận vào đơn đề nghị được tiếp tục nhận lương hưu hoặc trợ cấp BHXH của đối tượng vắng mặt quá ba tháng liên tục không lĩnh tiền đã cắt khỏi danh sách chi trả gửi cơ quan BHXH Vĩnh Yên. Ban đại diện sẽ được nhận lệ phí chi trả do cơ quan BHXH Vĩnh Yên trả theo những gì thoả thuận trong hợp đồng, theo quy định chung của BHXH Việt Nam. Ngoài ra ban đại diện chi trả không được thu thêm bất kỳ một khoản lệ phí nào khác. b. Quy trình chi trả các chế độ BHXH dài hạn BHXH Việt Nam tiến hành chi trả trợ cấp các chế độ BHXH dài hạn theo một quy trình nhất định, thống nhất từ trung ương đến địa phương. Với những nhiệm vụ quyền hạn được quy định rõ ràng đối với từng cấp quản lý. Cụ thể, quy trình chi trả các chế độ BHXH dài hạn ở cơ quan BHXH Vĩnh Yên được thể hiện qua sơ đồ sau: BHXH Tỉnh Vĩnh phúc Ban đại diện chi trả Cán bộ chi trả trực tiếp C34 Đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp hàng tháng Giám đốc BHXH Tỉnh Phòng CĐCS C35, C36, C37,C42, C34, danh sách trợ cấp một lần Phòng CNTT ,C34 Phòng KHTC biểu tổng hợp, biểu 2-CBH, danh sách trợ cấp một lần Ngân hàng Giám đốc BHXH Vĩnh yên Bộ phận Kế toán C38 – BH, Viết phiếu chi Đối tượng hưởng trợ cấp một lần Bộ phận Quỹ ( Phiếu chi) Đối tượng hưởng trợ cấp một lần Phòng chế độ chính sách Hàng tháng căn cứ vào các quyết định đối tượng hưởng các chế độ BHXH một lần để lập danh sách hưởng trợ cấp BHXH một lần theo từng loại đối tượng, theo từng nguồn kinh phí. Hàng tháng căn cứ vào số đối tượng hưởng BHXH thường xuyên đang quản lý và đối tượng tăng giảm mới do xét duyệt trong tháng. Lập danh sách tăng hưởng lương hưu và trợ cấp hàng tháng (C35 – BH), danh sách điều chỉnh lương hưu tăng giảm lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng (C36 – BH), danh sách thôi trả lương hưu, trợ cấp hàng tháng (C37 –BH), danh sách đối tượng chưa nhận lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng (C42 –BH) của BHXH huyện. Chuyển sang Phòng công nghệ thông tin in danh sách lương hưu và trợ cấp BHXH (C34 –BH). Sau đó Phòng chế độ chính sách nhận lại danh sách từ Phòng công nghệ thông tin kiểm tra lại lần cuối trước khi trình giám đốc ký duyệt. Hàng tháng căn cứ vào danh sách báo giảm hưởng BHXH (số 8 –CBH) ra quyết định cắt giảm và đưa khỏi danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH của tháng sau. Trường hợp các đối tượng qua ba tháng liên tục không nhận lương hưu, trợ cấp BHXH đã đưa ra khỏi danh sách chi trả khi có đơn xin nhận lại. Phòng chế độ chính sách có trách nhiệm kiểm tra trước khi ra quyết định cho hưởng tiếp, đồng thời đưa vào danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp của tháng tiếp theo. Sau đó Phòng chế độ chính sách chuyển Phòng kế hoạch tài chính danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp (C34 –BH), và danh sách theo các mẫu C35 – BH, C36 –BH, C37 – BH, C42 – BH, trước ngày 28 hàng tháng. Phòng chế độ chính sách gửi cho phòng BHXH huyện một bản và Phòng kế hoạch tài chính một bản danh sách các đối tượng hưởng trợ cấp một lần cùng với bản sao quyết định hưởng trợ cấp một lần. Phòng kế hoạch tài chính Tiếp nhận từ Phòng chế độ chính sách danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp (C34 –BH), và danh sách theo các mẫu C35 – BH, C36 –BH, C37 – BH, C42 – BH. Phòng Kế hoạch tài chính sẽ lập bảng tổng hợp danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp (biểu số 2 – CBH) theo từng nguồn kinh phí, từng loại đối tượng gửi BHXH huyện cùng danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH (C34 – BH) trước ngày 30 hàng tháng. Ngoài ra, Phòng Kế hoạch tài chính thực hiện chi trả trợ cấp một lần cho người lao động làm việc ở những đơn vị BHXH trực tiếp thu và ghi sổ BHXH. Trợ cấp một lần gồm trợ cấp chế độ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, mai táng phí, tuất một lần. Phòng Kế hoạch tài chính sẽ gửi giấy báo lĩnh tiền và trực tiếp chi trả cho các đối tượng. Phòng Kế hoạch tài chính sẽ căn cứ vào danh sách đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH, danh sách đối tượng hưởng trợ cấp một lần để cấp kinh phí cho BHXH huyện chi trả cho đối tượng tại địa bàn. Đối với BHXH huyện Bộ phận kế toán có trách nhiệm nhận các danh sách từ BHXH Tỉnh chuyển về. Cơ quan sẽ lên danh sách các đối tượng hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH theo tổ của từng phường, xã. Thủ quỹ sẽ đi rút tiền từ Ngân hàng do cơ quan BHXH Tỉnh cấp. Sau khi đối chiếu số tiền thực chi với số tiền trong danh sách. Kế toán sẽ viết phiếu chi tạm ứng cho các đại diện chi trả và các cán bộ nhận nhiệm vụ chi trả trực tiếp tại các Uỷ ban nhân dân các phường, xã. Thủ quỹ căn cứ vào phiếu chi để tiến hành ứng tiền. Mỗi phường, xã có thể có nhiều bàn chi trả, mỗi bàn gồm một số tổ nhất định, và hai cán bộ của BHXH huyện. Ngoài ra Kế toán phải viết giấy báo lĩnh tiền gửi cho các đối tượng hưởng trợ cấp một lần gửi qua Uỷ ban nhân dân phường, xã đề nghị các đối tượng ra văn phòng cơ quan để lĩnh tiền. Việc chi trả phải tiến hành trước ngày 10 hàng tháng. Một số biểu mẫu dùng trong công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn (Phần phụ lục) 4. Tổ chức chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội dài hạn ở cơ quan bảo hiểm xã hội Vĩnh yên - Tỉnh Vĩnh Phúc Quy trình chi trả chế độ BHXH dài hạn nêu ở trên đã thể hiện rất rõ công việc của cán bộ của cơ quan BHXH Vĩnh yên. Song để thực hiện đúng quy trình như trên một các thuận tiện, khoa học và đúng lịch trình kế hoạch thì công tác tổ chức là vô cùng quan trọng. Đầu năm cơ quan BHXH Vĩnh Yên phải tiến hành lập dự toán chi, trong đó dự toán chi phải phản ánh đầy đủ nội dung từng khoản chi theo từng loại đối tượng. Sau khi nhận danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp từ BHXH tỉnh. Giám đốc BHXH Vĩnh yên sẽ phân công nhiệm vụ cho từng bộ phận. Đặc biệt là phân công cán bộ nào sẽ thực hiện chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH ở phường, xã nào. Cả thị xã có tất cả chín phường, xã. Mỗi phường xã lại có thể có nhiều bàn chi trả, mỗi bàn lại có hai cán bộ BHXH Vĩnh Yên. Vậy để đảm báo đúng lịch trình kế hoạch giám đốc phải tổ chức công việc sao cho thật hợp lý đồng thời phải đảm bảo các công việc hàng ngày của cơ quan. Giám đốc luôn theo dõi, giám sát kiểm tra công việc của từng cán bộ của cơ quan và ra quyết định thưởng phạt một cách công bằng. Công việc chi trả thường được tiến hành từ mùng 7 đến mùng 10 hàng tháng. Sau khi tổ chức chi trả xong, kế toán tiến hành vào sổ , bộ phận quỹ tiến hành kiểm kê quỹ tiền mặt. Và tiến hành chi trả lệ phí cho các đại lý và các cán bộ chi trả trực tiếp của cơ quan. 5. Cơ sở vật chất phục vụ công tác chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội dài hạn ở cơ quan Bảo hiểm xã hội Vĩnh yên - Tỉnh Vĩnh Phúc Để tiến hành công tác các chế độ BHXH dài hạn cơ sở vật chất ở cơ quan BHXH Vĩnh yên được trang bị như sau: Một phòng Quỹ, với hai két bạc một máy phôtô copi, một bàn làm việc, một tủ đựng tài liệu và các dụng cụ văn phòng cần thiết khác. Phòng Kế toán với ba bàn làm việc, hai tủ dựng tài liệu, một máy vi tính, một máy in và các dụng cụ văn phòng cần thiết khác. Ngoài ra, hai cán bộ trực tiếp đi chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH tại các phường, xã được trang bị một cặp đựng tiền. 6. Thực trạng công tác chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội dài hạn ở cơ quan bảo hiểm xã hội Vĩnh yên - Tỉnh Vĩnh phúc. Từ khi thành lập đến nay, cơ quan BHXH Vĩnh yên đã thực hiện đúng các chế độ chính sách đối với người tham gia và người được hưởng trợ cấp BHXH trên địa bàn. Với công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn năm năm qua ở BHXH Vĩnh Yên, cơ quan đã tập chung chi trả thống nhất kịp thời tạo điều kiện cho việc quản lý chặt chẽ các nguồn kinh phí. Cụ thể: Về công tác chi trả chế độ hưu trí. Bảng 1: Trợ cấp hưu trí một lần Năm Hưu viên chức Quỹ BHXH Người (người) Tiền (đồng) Bình quân tiền/ người (đồng/ người) 2000 1 7.500.000 7.500.000 2001 2 13.254.600 6.627.300 2002 3 19.440.000 6.480.000 2003 2 15.730.000 7.865.500 2004 2 16.240.000 8.120.000 (Nguồn BHXH Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh phúc) Qua bảng 1, ta thấy số người hưởng trợ cấp hưu trí một lần chỉ có ở nguồn quỹ BHXH đảm bảo và chỉ có ở loại hưu viên chức. Do BHXH Việt Nam đã giao cho lực lượng vũ trang (gồm lực lượng quân đội và lực lượng công an nhân dân) tự chi trợ cấp một lần. Số đối tượng hưởng không có nhiều biến động và số tiền trợ cấp bình quân trên một người biến động không đều. Có thể do thời gian đóng BHXH của các đối tượng là khác nhau với mức lương khác nhau. Nhưng nhìn chung mức trợ cấp một lần tương đối thấp so với điều kiện sống ở Thị xã Vĩnh Yên hiện nay, chỉ có tác dụng hỗ trợ về ngắn hạn cho người lao động, còn về dài hạn thì tương đối khó khăn. Thường thì, nếu không đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí định kỳ hàng tháng thì người lao động mới nhận trợ cấp một lần. Song rất ít trường hợp xin tự nguyện hưởng trợ cấp một lần nếu gia đình không có việc cần thiết vì so với hưởng trợ cấp định kỳ hàng tháng loại trợ cấp này không đảm bảo cho người lao động trong thời gian dài. Thiết nghĩ, Nhà nước cần có sự kết hợp chính sách BHXH với các chính sách khác như chính sách cho vay vốn có thế chấp sổ BHXH đối với những trường hợp cần tiền cho một kế hoạch hợp lý nào đó... Bảng 3: Số tiền trợ cấp hưu trí định kỳ hàng tháng bình quân Năm Số người(người) Tiền/tháng(đồng) Tiền/người/năm(đồng) Tiên/người/tháng(đồng) 2000 2.892 1.165.497.900 4.836.100 403.000 2001 3.067 1.414.881.200 5.535.900 461.300 2002 3.006 1.297.394.700 5.179.200 431.600 2003 3.094 1.523.162.300 5.907.500 492.300 2004 3.203 2.143.240.200 8.029.600 669.100 (Nguồn BHXH Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc) Nhìn vào bảng số 2, và số 3. Ta thấy năm 2000 Số tiền chi trả trợ cấp bình quân tháng là thấp nhất. Sau đó, số tiền chi trả trợ cấp ngày càng tăng lên từ 1.165.497.900 đồng năm 2000 đến 2.143.240.200 đồng năm 2004. Cùng với sự tăng lên của đối tượng được hưởng. Có thể giải thích bằng một số nguyên nhân sau: Do sự biến động tăng thêm của đối tượng hưởng, và biến động giảm đối tượng hưởng là không đáng kể. Do Nhà nước tiến hành thay đổi mức lương tối thiểu, từ 180.000 đồng/tháng năm 2000 lên 210.000 đồng/tháng năm 2001 và 290.000đồng/tháng năm 2003. Dẫn đến mức hưởng của từng đối tượng tăng lên, làm cho tổng chi sẽ tăng theo. Nếu so sánh số tiền bình quân chi trả trợ cấp hưu trí một lần /người với số tiền bình quân chi trợ cấp hưu trí thường xuyên/năm/người . Ta thấy mức trợ cấp một lần là rất thấp, thậm chí năm 2004 số tiền bình quân chi trợ cấp hưu trí thường xuyên/năm/người gần bằng với số tiền bình quân chi trả trợ cấp hưu trí một lần /người/năm. Thiết nghĩ Nhà nước cần phải có những điều chỉnh thật hợp lý giữa hai loại trợ cấp này. Theo bảng số 2, tỉ lệ chi trả trợ cấp hưu trí phần lớn là nằm bên nguồn ngân sách Nhà nước đảm bảo. Chúng tỏ những người về hưu trước ngày 01 tháng 10 năm 1995 là nhiều.Và điều này cũng giải thích số người hưởng trợ cấp hưu trí hàng tháng nằm bên nguồn ngân sách Nhà nước đảm bảo có xu hướng giảm. Do những nguyên nhân như chết, chuyển đi,...dẫn đến giảm đối tượng hưởng, mà biến động tăng chỉ do chuyển đến, và vì sau ngày 01 tháng 10 năm 1995 đối tượng về hưu sẽ do nguồn quỹ BHXH chi trả. Song số tiền chi trả do nguồn ngân sách Nhà nước đảm bảo lại không giảm xuống mà vẫn tăng lên, đây là một gánh nặng cho ngân sách Nhà nước. Về chế độ tử tuất Bảng 4: trợ cấp tử tuất thường xuyên Năm Tuất cơ bản Tuất nuôi dưỡng Ngân sách Nhà nước Quỹ BHXH Ngân sách Nhà nước Quỹ BHXH Người (người) Tiền (đồng) Người (người) Tiền (đồng) Người (người) Tiền (đồng) Người (người) Tiền (đồng) 2000 215 92.880.000 25 13.200.000 3 3.024.000 1 1.008.000 2001 225 207.900.000 32 24.192.000 2 3.528.000 1 1.764.000 2002 262 220.080.000 38 28.728.000 - - 1 1.764.000 2003 268 376.100.000 46 65.200.000 - - 1 2.436.000 2004 261 372.592.000 53 49.184.000 - - 1 2.436.000 (Nguồn BHXH Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc) Qua bảng số 4, ta thấy số đối tượng được hưởng trợ cấp tuất thuộc loại tuất cơ bản chiếm tỉ lệ nhiều hơn. Đồng nghĩa với số tiền chi trả loại trợ cấp này cũng nhiều hơn. Trong đó, nguồn chi trả lại phần lớn nằm bên nguồn ngân sách Nhà nước đảm bảo. Số đối tượng hưởng loại trợ cấp này là tăng lên hàng năm, cùng với số tiền chi trả tăng lên theo. Vì nguồn ngân sách Nhà nước thực hiện chi trả cho các đối tượng hưởng trước ngày 01 tháng 10 năm 1995, cho nên sự biến động tăng của các đối tượng được hưởng trợ cấp tuất thuộc nguồn này tăng lên có thể do sự biến động tăng từ nơi khác đến. Và như giải thích ở trên, do Nhà nước thay đổi mức lương tối thiểu nên mức trợ cấp cũng tăng lên theo vì việc xác định mức trợ cấp hoàn toàn dựa vào mức lương tối thiểu. Thiết nghĩ, Nhà nước cần có quy định rõ ràng hơn trong việc xác định mức hưởng của chế độ này vì mức trợ cấp tử tuất cơ bản/tháng/người = 40%x290.000 đồng = 116.000 đồng, và mức trợ cấp tuất nuôi dưỡng/tháng/người = 70%x290.000 đồng = 203.000 đồng. Mức trợ cấp quá thấp không đủ sống huống hồ là các nhu cầu khác. Đặc biệt là đối với những đối tượng được hưởng trợ cấp tuất nuôi dưỡng. Bảng 5: Trợ cấp tử tuất một lần. Năm Ngân sách Nhà nước Quỹ Tổng cộng Người (người) Tiền (đồng) Người (người) Tiền (đồng) Người (đồng) Tiền (đồng) 2000 3 15.000.000 2 9.600.000 5 24.600.000 2001 9 48.600.000 1 4.050.000 10 52.650.000 2002 16 40.925.700 1 8.650.000 17 49.575.700 2003 3 38.554.600 1 7.963.300 4 46.517.900 2004 32 50.979.600 1 9.428.700 33 60.408.300 (Nguồn BHXH Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc) Qua bảng số 5, ta thấy mức trợ cấp tử tuất một lần có sự biến động lớn vào hai năm 2002 và 2004. Đặc biệt là năm 2004, nếu đối tượng do bên ngân sách Nhà nước đảm bảo mức trợ cấp không cao. Điều này có thể đối tượng đủ điều kiện nhận trợ cấp tuất một lần đã có thời gian hưởng chế độ BHXH thường xuyên định kỳ hàng tháng khác trong một thời gian rồi. Còn bên quỹ số tiền trợ cấp tuất một lần tương đối cao hơn vì đối tượng có thời gian đóng BHXH lâu, hoặc mới hưởng trợ cấp chế độ BHXH khác. Người lao động khi gặp rủi ro không may là chết, thì ngoài khoản trợ cấp tuất một lần, hoặc tuất hàng tháng thân nhân của họ còn nhận được một khoản trợ cấp gọi là mai táng phí để trang trải cho việc mai táng. BHXH Vĩnh Yên luôn chi trả khoản mai táng phí một cách đầy đủ đúng theo quy định. Về chế độ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp Bảng 6: Trợ cấp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp Năm Ngân sách Nhà nước Quỹ BHXH Tổng tiền Tỉ lệ tăng Người (người) Tiền (đồng) Người(người) Tiền (đồng) Người (người) Tiền (đồng) Người (%) Tiền (%) 2000 13 20.586.900 19 34.659.400 32 55.246.300 2001 12 18.568.700 21 40.258.700 33 58.827.400 3% 6% 2002 15 25.453.800 21 38.707.200 36 64.161.000 9% 9% 2003 15 35.152.800 25 59.928.800 40 95.081.600 11% 48% 2004 19 45.418.800 25 70.778.800 44 116.197.600 10% 22% (Nguồn BHXH Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc) Qua bảng số liệu tổng hợp số người gặp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp. Ta thấy được trách nhiệm quản lý về an toàn lao động của Nhà nước nói chung và của người sử dụng lao động tại từng doanh nghiệp nói riêng. ở thị xã Vĩnh Yên một số các doanh nghiệp, người lao động có khả năng gặp bệnh ngề nghiệp và tai nạn lao động nhiều hơn như: các công ty xây dựng, công ty dược vĩnh phúc, công ty sản xuất ống tiêm...cho nên vấn đề an toàn lao động là rất cần thiết. Theo bảng 6, số người lao động bị tai nạn lao động ngày càng tăng lên tỉ lệ tăng không có biến động lớn. Khi số người lao động hưởng trợ cấp chế độ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp do ngân sách Nhà nước trả tăng lên trong năm 2004. Điều này có thể giải thích bằng sự biến động tăng của đối tượng hưởng từ nơi khác chuyển đến. Còn số người lao động hưởng trợ cấp chế độ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp do nguồn quỹ BHXH thì có tăng lên ở năm 2003, song lại giữ ở mức bình thường. Điều này có thể giải thích bằng sự giảm đối tượng hưởng bằng với mức tăng đối tượng. Hoặc do người lao động được trang bị bảo hộ lao động tốt hơn trước, hoặc người lao động có ý thức hơn trong bảo đảm an toàn lao động. Số tiền chi trả trợ cấp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp cũng ngày càng tăng lên, đặc biệt là hai năm 2003 và năm 2004. Do Nhà nước có sự thay đổi mức lương tối thiểu làm căn cứ xác định mức hưởng. Và có thể khi người lao động xảy ra tai nạn với mức độ suy giảm khả năng lao động lớn hơn. Nói chung, số người bị tai nạn lao động tăng lên tuy không nhiều song các cơ quan xí nghiệp và Nhà nước cần quan tâm hơn nữa trong việc bảo vệ an toàn cho người lao động để cho họ an tâm hơn trong sản xuất. Trợ cấp mất sức lao động. Bảng7: Trợ cấp mất sức lao động và mất sức lao động theo quy định 91 Năm Ngân sách Nhà nước Mất sức lao động Mất sức theo quy định 91 Người (người) Tiền (đồng) Người (người) Tiền (đồng) 2000 802 2.077.832.400 6 7.042.800 2001 799 2.094.030.000 6 7.200.000 2002 799 2.094.030.000 6 7.200.000 2003 803 2.926.106.891 6 9.943.200 2004 799 2.904.722.200 6 9.943.200 (Nguồn BHXH Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc) Qua bảng số 7 ta thấy đối tượng hưởng mất sức lao động chỉ do nguồn ngân sách Nhà nước đảm bảo chi trả. Số đối tượng không có sự biến động lớn. Riêng năm 2000 và 2003 số đối tượng hưởng trợ cấp có tăng lên là do có sự di biến động đối tượng từ nơi khác đến. Mức trợ cấp không đồng đều vì lý do Nhà nước có sự điều chỉnh mức lương tối thiểu như đã nêu ở phần trên. Kết luận: Nhìn một cách tổng quát tình hình chi trả trợ cấp BHXH dài hạn ở cơ quan BHXH Vĩnh Yên có một số điểm sau: - Số đối tượng hưởng trợ cấp BHXH ngày càng tăng lên. Sự biến động giảm tương đối ít so với sự tăng lên. Số đối tượng hưởng phần lớn vẫn do ngân sách Nhà nước chi trả. Số đối tượng bên quỹ BHXH chi trả có tăng lên song vẫn chiếm một tỉ lệ nhỏ hơn rất nhiều so với số đối tượng do nguồn ngân sách Nhà nước chi trả. - Trong năm năm thực hiện chi trả các chế độ BHXH dài hạn, có hai lần phải tiến hành điều chỉnh mức hưởng của các đối tượng do Nhà nước điều chỉnh tăng mức lương tối thiểu. Việc tăng lương tối thiểu sẽ đáp ứng được mức sống ngày càng cao của dân cư. Song mức tăng lương hưu của các đối tượng nghỉ hưu ở những giai đoạn khác nhau có sự chênh lệch tương đối lớn. Bảng 8: Tổng chi các chế độ BHXH dài hạn ở cơ quan BHXH Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh phúc Năm Ngân sách Nhà nước(đồng) Quỹ BHXH(đồng) Tổng thu(đồng) Tỉ lệ chi của quỹ BHXH so với Tổng thu BHXH(%) 2000 14.101.472.900 2.166.834.800 2.303.192.928 94 2001 16.773.104.600 2.668.815.600 3.454.789.392 77 2002 15.384.141.900 2.669.573.200 3.834.816.225 70 2003 16.963.483.791 4.851.579.512 5.752.224.338 84 2004 22.951.759.700 6.298.845.400 5.861.516.600 107 (Nguồn của BHXH Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc) - Nhìn vào bảng số 8, ta thấy tỉ lệ chi cho các chế độ BHXH dài hạn do quỹ BHXH đảm bảo so với tổng thu BHXH ngày càng tăng lên. Đặc biệt là năm 2004, trong khi phạm vi đối tượng tham gia BHXH càng ngày càng tăng cũng không đáp ứng được so với tốc độ chi trả như hiện nay. Thiết nghĩ cơ quan BHXH Việt Nam phải có chính sách phù hợp trong việc cân đối thu chi quỹ BHXH. - Nguồn chi do ngân sách Nhà nước đảm bảo chiếm phần lớn trong tổng chi, mà không có xu hướng giảm xuống, là một gánh nặng cho ngân sách Nhà nước. Đây chính là một bài toán khó đặt ra đòi hỏi cơ quan có thẩm quyền giải quyết. - Hàng tháng cơ quan BHXH Vĩnh Yên chi trả cho gần 4.000 đối tượng hưởng trợ cấp hàng tháng và nhiều đối tượng hưởng trợ cấp một lần, với số tiền lên tới hàng tỉ đồng. Do vậy cơ quan BHXH Vĩnh Yên phải luôn chú ý đến công tác hạch toán, thanh tra giám sát công tác chi trả, bảo đảm không có thiếu sót trong quá trình thực hiện. III. Đánh giá thực trạng chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội dàI hạn ở cơ quan bảo hiểm xã hội vĩnh yên - tỉnh vĩnh phúc Qua các bảng phân tích ở trên, ta chỉ có thể đưa ra được các nhận xét chủ quan về thực trạng, nguyên nhân của sự biến động các đối tượng cũng như sự tăng lên của số tiền chi trả trợ cấp cho các đối tượng hưởng chế độ BHXH dài hạn ở cơ quan BHXH Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc . Còn riêng về công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn của BHXH Vĩnh Yên thì tương đối tốt. Nhưng cũng không tránh được những thiếu sót, cụ thể: 1. Các kết quả Bảo hiểm xã hội Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc đã đạt được. Từ khi thành lập đến nay BHXH luôn coi trọng công tác chi trả các chế độ BHXH nói chung và các chế độ BHXH dài hạn nói riêng. Cơ quan BHXH Vĩnh Yên luôn có sự cố gắng trong công tác quản lý, và hoàn thiện bộ máy để làm tốt công tác được giao. Công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn là mảng lớn trong công việc của cơ quan, nó huy động phần lớn nhân lực và vật lực. Cơ quan BHXH Vĩnh Yên luôn được cơ quan BHXH Tỉnh Vĩnh Phúc đánh giá cao trong công tác này. Qua năm năm gần đây nhất từ năm 2000 đến hết 2004, cơ quan BHXH Vĩnh yên đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Cụ thể: BHXH Vĩnh Yên tiến hành chi trả giải quyết chế độ theo phương thức “một cửa”. Tức là không gây phiền hà cho đối tượng, cơ quan đơn vị, doanh nghiệp tổ chức đến giải quyết chế độ BHXH. Mọi đối tượng đến giải quyết các chế độ đều nhận được sự hướng dẫn tận tình và được giải quyết một cách thoả đáng. Cơ quan BHXH Vĩnh yên không ngừng cải tiến quy trình tiếp nhận hồ sơ, giải quyết các chế độ đảm bảo công khai nhanh chóng chính xác, giảm phiền hà tránh tiêu cực từ việc chi trả trực tiếp tại văn phòng cơ quan và Uỷ ban nhân dân Phường, xã đến việc chi trả gián tiếp qua ban đại diện chi trả. BHXH Vĩnh yên luôn thực hiện đúng quy trình chi trả, không xảy ra sai sót, không có khiếu kiện, đồng thời đẩy mạnh việc chuyển đổi tác phong lề lối làm việc mang tính phục vụ. BHXH Vĩnh yên thường xuyên tiến hành kiểm tra hoạt động tài chính, kiểm tra việc chi trả đặc biệt là công tác chi trả các chế độ thường xuyên định kỳ hàng tháng. Thực hiện nghiêm túc thời hạn quyết toán chi nguồn ngân sách Nhà nước và nguồn quỹ BHXH theo quy định. Đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động lưu giữ hồ sơ, vào sổ tài chính, quản lý đối tượng. Luôn báo cáo kịp thời lên cơ quan BHXH Tỉnh các thông tin cần thiết của đối tượng, sự biến động của đối tượng. 2. Một số tồn tại trong công tác chi trả các chế độ Bảo hiểm xã hội dài hạn ở Bảo hiểm xã hội Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc. Mặc dù cơ quan BHXH Vĩnh Yên thực hiện công tác chi trả trợ cấp BHXH nói chung, và công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn nói riêng tương đối tốt song cơ quan BHXH Vĩnh Yên vẫn còn một số tồn tại cần khắc phục như: a. Về mặt tổ chức thực hiện chi trả. Trong công tác tổ chức chi trả BHXH Vĩnh Yên thường do giám đốc phân công công việc. Nhưng trong thực tế, nhiều cán bộ chưa ý thức hết được vai trò quan trọng của việc chi trả. Việc tổ chức chi trả không được khoa học, khi đến kỳ chi trả trợ cấp hàng tháng cơ quan thường huy động hết nhân lực đi trả trợ cấp trực tiếp tại các Uỷ ban nhân dân phường. Cho nên khi có người đến giải quyết những vấn đề khác về BHXH thì thường không được giải quyết, điều đó ảnh hưởng đến công việc chung và đặc biệt gây mất thời gian cho đối tượng. Mặt khác, nhiều khi công việc của cơ quan lại khá nhàn rỗi, nhiều khi công việc lại quá nhiều. Do vậy cần phải có biện pháp phân bổ công việc một cách khoa học hơn. b. Về quản lý đối tượng hưởng trợ cấp BHXH hàng tháng. Việc quản lý đối tượng là rất cần thiết, song trong công tác nàycơ quan BHXH Vĩnh Yên chưa thực hiện một cách chặt chẽ. Có một số trường hợp nắm di biến động chưa được chắc chắn. Như đối tượng đã chuyển đi, hay đã chết, đã hết hạn hưởng mà vẫn tiến hành chi trả. Khi đã tiến hành chi trả việc thu hồi lại rất khó, mặt khác phải có cán bộ đến tận nhà để thu hồi điều đó gây ảnh hưởng đến công việc chung. c. Về công tác kiểm tra thanh tra. Công tác kiểm tra thanh tra đối với việc thực hiện chi trả các chế độ BHXH nói chung và các chế độ BHXH dài hạn nói chung chưa được tiến hành thường xuyên. Ta có thể thấy ngay như việc quản lý di biến động chưa được thực hiện nghiêm túc. Dẫn đến việc chi không theo quy định, thậm chí có nhiều trường hợp thâm hụt quỹ mà không rõ nguyên nhân. d. Về quy trình chi trả các chế độ BHXH dài hạn. Theo kế hoạch là danh sách từ Tỉnh cấp xuống vào ngày 30 hàng tháng, và chi trả lương hưu và trợ cấp trước ngày 10. Song cá biệt có trường hợp, do một số nguyên nhân nào đó mà danh sách mãi đến tháng sau mới chuyển xuống do vậy không thực hiện đúng tiến trình chi trả. Cơ quan BHXH Tỉnh Vĩnh Phúc có nhiệm vụ in danh sách đối tượng trợ cấp BHXH hàng tháng, song cá biệt có một số trường hợp không có sự đồng bộ trong việc in ấn như việc làm tròn số, thiếu phần cộng trang... gây rất nhiều khó khăn cho việc kiểm tra số liệu lên danh sách. e. Về cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ cho công tác chi trả. Mỗi tháng cơ quan BHXH Vĩnh Yên tiến hành chi trả cho hàng nghìn đối tượng hưởng trợ cấp BHXH dài hạn. Số tiền do BHXH Tỉnh Vĩnh Phúc cấp xuống cho cơ quan BHXH Vĩnh Yên lên đến hàng tỉ đồng. Song cơ quan BHXH vẫn chưa có phương tiện vận chuyển, mà thường đi thuê phương tiện vận chuyển từ bên ngoài. Như vậy không đảm bảo an toàn. Cơ sở vật chất tại văn phòng cơ quan tương đối tốt song bộ phận quỹ chưa được trang bị máy vi tính, gây khó khăn cho việc vào sổ và lập báo cáo thu chi hàng tháng, hàng quý. Do vậy, có một số trường hợp không có sự trùng hợp về số thực chi giữa bộ phận quỹ với bộ phận kế toán. Công việc lại phải tiến hành đi tiến hành lại mất thời gian, công sức và giảm tiến độ công việc. Công việc kế toán chỉ do một người đảm nhiệm, do khối lượng công việc tương đối lớn lên nhiều khi giải quyết công việc còn chậm chễ cá biệt có quý không kịp gửi báo cáo tài chính lên cơ quan BHXH cấp tỉnh. Qua tình hình thực hiện chi trả các chế độ BHXH dài hạn và đánh giá thực trạng của việc chi trả các chế độ BHXH ở BHXH Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc. Ta thấy còn rất nhiều vấn còn tồn tại cần có biện pháp hợp lý để khắc phục nhằm hoàn thiện hơn công tác này. Chương III. Một số kiến nghị và giảI pháp nhằm hoàn thiện công tác chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội dài hạn ở cơ quan bảo hiểm xã hội vĩnh yên - tỉnh vĩnh phúc I. Một số thuận lợi và khó khăn của Bảo hiểm xã hội Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc trong công tác chi trả các chế độ Bảo hiểm xã hội dài hạn. 1. Thuận lợi. Cơ quan BHXH Vĩnh Yên ngay khi thành lập đã sự chỉ đạo trực tiếp, toàn diện, sâu sát của BHXH Tỉnh Vĩnh Phúc. Đặc biệt, vì gần cơ quan BHXH Tỉnh Vĩnh phúc nên cơ quan BHXH có nhiều thuận lợi hơn trong việc giải quyết các vấn đề khó khăn, hay luôn nhận được sự hướng dẫn trực tiếp liên quan đến công tác chi trả các chế độ BHXH. Vì trụ sở của cơ quan nằm tại khu đặt trụ sở của các cơ quan cấp Tỉnh. Do vậy, cơ quan luôn nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình, trực tiếp của các cấp uỷ đảng, các ngành có liên quan. Cơ quan BHXH Vĩnh Yên có một đội ngũ cán bộ nắm vững các quy định cũng như thủ tục chi trả các chế độ BHXH dài hạn, và nhiệt tình trong công việc. Vì nằm trên địa bàn Thị xã nên cơ quan BHXH Vĩnh Yên có điều kiện tiếp xúc với khoa học công nghệ, cũng như xuống địa bàn cơ sở hay liên hệ với đối tượng khá nhanh chóng và thuận tiện. 2. Khó khăn. Cơ quan BHXH Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc còn gặp rất nhiều khó khăn trong công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn nói riêng và trong mọi mặt của hoạt động của cơ quan nói chung. Mặc dù có một đội ngũ cán bộ nhiệt tình trong công việc, song trình độ của các cán bộ vẫn còn hạn chế, đặc biệt là về việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào công tác chi trả. Cơ sở vật chất phục vụ cho công tác chi trả các chế độ BXHH dài hạn chưa đảm bảo đầy đủ, còn nhiều thiếu thốn. Cụ thể là thiếu phương tiện vận chuyển kinh phí chi trả, thiếu máy vi tính phục vụ cho công việc vào sổ,..dẫn đến nhiều bất lợi trong công việc. Vì cơ quan BHXH là cơ quan trực tiếp thực hiện chi trả các chế độ BHXH cho đối tượng thông qua nguồn kinh phí do BHXH Tỉnh cấp. Các quyết định của cơ quan BHXH Vĩnh Yên rất hạn chế, chỉ liên quan đến công việc thường xuyên của cơ quan. Khi có vấn đề gì khó khăn thường xin ý kiến của cơ quan BHXH cấp tỉnh. Cũng như việc sử dụng quỹ, ra quyết định tự trang bị các thiết bị khoa học công nghệ tiên tiến... thường phải xin ý kiến của cơ quan BHXH cấp trên. Cơ quan BHXH Vĩnh Yên gặp rất nhiều khó khăn trong việc quản lý đối tượng. Khi có sự biến động giảm của đối tượng, gia đình của đối tượng, Uỷ ban nhân dân, thậm chí các đại lý chi trả không hề báo cho cơ quan BHXH biết. Do vậy mà đôi khi cơ quan BHXH Vĩnh Yên vẫn chi trả trợ cấp cho đối tượng khi có giấy uỷ quyền của đối tượng. II. Một số kiến nghị 1. Đối với cơ quan BHXH Việt Nam. Từ thực trạng chi trả chế độ BHXH dài hạn ở Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc, mà cơ quan BHXH Việt Nam cần đưa ra những biện pháp cụ thể sao cho ngày càng đảm bảo thực hiện tốt công tác này không chỉ ở BHXH Vĩnh Yên nói riêng , và BHXH các cấp huyện nói chung. Thứ nhất: Theo kết luận của tình hình chi trả các chế độ BHXH dài hạn ở cơ quan BHXH Vĩnh Yên thì BHXH Việt Nam phải có biện pháp thích hợp trong việc cân đối thu chi quỹ BHXH sao cho hợp lý trong khi xu hướng đối tượng hưởng ngày càng tăng lên cộng với đời sống của dân cư ngày càng được cải thiện dẫn đến sự thay đổi mức lương tối thiểu làm căn cứ xác định mức hưởng của một số chế độ. Thứ hai: Tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện các chế độ BHXH dài hạn từ việc giải quyết đối tượng hưởng cho đến việc trực tiếp chi trả trợ cấp cho các đối tượng. Vì chi trả là công đoạn cuối cùng của việc giải quyết một chế độ, BHXH Việt Nam cần có những quy định cụ thể hướng dẫn BHXH cấp dưới thường xuyên tiến hành kiểm tra công tác này. Hạn chế tối đa các tiêu cực có thể phát sinh. Nếu có xảy ra tiêu cực phải kỷ luật một cách thích đáng, đồng thời có khuyến khích cho những đơn vị làm tốt công tác chi trả trợ cấp cho đối tượng. Thứ ba: BHXH Việt Nam cần trang bị cho cơ quan BHXH cấp huyện phương tiện vận chuyển tiền sao cho đảm bảo an toàn nhất. Cơ quan BHXH Việt Nam chuyển kinh phí chi trả xuống cho cơ quan BHXH cấp tỉnh thông qua tài khoản ngân hàng. BHXH cấp tỉnh cũng vậy chuyển kinh phí chi trả cho cơ quan BHXH cấp huyện thông qua tài khoản tại ngân hàng. Chỉ có cơ quan cấp huyện mới trực tiếp chi trả trợ cấp các chế độ BHXH cho các đối tượng. Với số tiền lớn hàng tỉ đồng mà cơ quan BHXH cấp huyện rút từ ngân hàng về, cũng như việc vận chuyển tiền xuống nơi trực tiếp chi trả mà không có phương tiện vận chuyển hợp lý thì sẽ không đảm bảo an toàn tuyệt đối. Nếu mất cảnh giác hay có gì thiếu sót xảy ra ai sẽ là người chịu trách nhiệm. Như vậy, vấn đề phương tiện vận chuyển là thực sự cấp bách đối với cơ quan BHXH Vĩnh Yên nói riêng và cơ quan BHXH cấp huyện nói chung. Thứ tư: Bộ phận kế toán của cơ quan BHXH Vĩnh Yên là bộ phận có khối lượng công việc lớn nhất cơ quan. Mà chỉ do một cán bộ đảm nhiệm, thiết nghĩ BHXH Việt Nam nên thống nhất một phần mềm kế toán cho BHXH cấp huyện như vậy không những công việc được giải quyết nhanh chóng mà còn góp phần vào công tác quản lý đối tượng được tốt hơn. Tích cực đưa khoa học công nghệ vào quản lý chi trả các chế độ BHXH dài hạn từ trung ương đến địa phương. Vì cơ quan BHXH cấp huyện là nơi trực tiếp tiến hành chi trả các chế độ BHXH, cho nên việc trang bị các phương tiện kỹ thuật tiên tiến vào công tác quản lý đối tượng, cũng như việc vào sổ tài chính... là rất cần thiết. Ngoài ra, tiến hành nối mạng máy tính nội bộ, nối mạng INTERNET tại cơ quan BHXH từ trung ương đến địa phương. Nhằm nâng cao trình độ cho cán bộ cũng như cập nhật thông tin và các cán bộ có thể tham khảo ý kiến của các đồng nghiệp khi gặp vướng mắc trong công việc. Thứ năm: Tổ chức các lớp đào tạo cho cán bộ công chức trong toàn ngành để họ có thể thích nghi với những yêu cầu mới, khắc phục kịp thời những hẫng hụt về chuyên môn, về khoa học kỹ thuật. Đồng thời nâng cao năng lực quản lý và phát huy hết kinh nghiệm đã tích luỹ trước đây của các cán bộ công chức trong lĩnh vực BHXH. Thường xuyên tổ chức các cuộc thi hiểu biết về chế độ chính sách và các vấn đề có liên quan đến chế độ BHXH cho các cán bộ cấp huyện cùng tham gia. Để từ đó có thể tìm ra những người thực sự có trình độ có năng lực trong công việc và có những kế hoạch đào tạo cho hợp lý. 2. Đối với cơ quan BHXH Tỉnh Vĩnh Phúc. Thứ nhất: Tăng cường kiểm tra giám sát cơ quan BHXH cấp huyện trong công tác chi trả. Không những kiểm tra thông qua các báo cáo tài chính mà còn phải trực tiếp xuống từng cơ quan BHXH cấp huyện để tiến hành kiểm tra. Thậm chí trực tiếp đi chi trả cho đối tượng để nắm rõ cung cách làm việc cũng như việc sử dụng nguồn kinh phí được cấp. Đặc biệt, cơ quan BHXH Tỉnh Vĩnh Phúc phải kiểm tra thông qua các chứng từ gốc, vì chứng từ gốc mới phản ánh rõ nhất nội dung của quyết định chi trả. Xử phạt nghiêm khắc đối với những khoản chi không hợp lý, và có dấu hiệu gian lận. Thứ hai: Cần có sự tiếp thu ý kiến từ cơ quan BHXH cấp dưới cũng như việc hướng dẫn giải quyết các vấn đề phức tạp liên quan đến công tác chi trả. Hàng tháng hoặc hàng quý tổ chức cuộc họp bàn về những vấn đề còn hạn chế trong công tác chi trả các chế độ BHXH nói chung, đặc biệt là các chế độ BHXH tiến hành chi trả thường xuyên Thứ ba: Cần có sự nhất quán trong công việc in ấn với công việc kế toán, đảm bảo cho cơ quan BHXH cấp huyện không gặp khó khăn gì trong việc đối chiếu số liệu trong việc chi trả các chế độ BHXH. Thứ tư: Thực hiện đúng thời gian chuyển danh sách chi trả lương hưu và trợ cấp xuống cho cơ quan BHXH Vĩnh Yên theo quy định. Không nên để kéo dài sang tháng sau mà vẫn yêu cầu cơ quan phải hoàn thành việc chi trả lương hưu và trợ cấp trước ngày mùng 10 hàng tháng, gây khó khăn trong tiến độ thực hiện của cơ quan BHXH Vĩnh Yên. Thứ năm: Có kế hoạch cụ thể trong việc điều chuyển cán bộ không nên tuỳ tiện điều chuyển cán bộ, như vậy không những gây khó khăn cho cơ quan cấp dưới mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới cán bộ được điều chuyển. Thứ sáu: Đẩy nhanh quá trình xét hưởng cho đối tượng vì có đối tượng có quyết định về hưu hay quyết định hưởng các chế độ khác hai thậm chí ba tháng sau vẫn chưa có danh sách chuyển cho BHXH Vĩnh Yên. Không những gây phiền hà cho chính đối tượng mà còn làm mất thời gian của cán bộ BHXH Vĩnh Yên vì phải kiểm tra danh sách khi đối tượng hưởng có thắc mắc. 3. Đối với cơ quan BHXH Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc. a. Về bộ máy tổ chức và thực hiện tổ chức chi trả các chế độ BHXH. Giám đốc BHXH Vĩnh Yên cần có sự phân công công việc một các hợp lý, sao cho khi công việc trở lên cấp bách nhất cũng không làm ảnh hưởng đến công việc của các bộ phận khác trong cơ quan. Vì cơ quan BHXH Vĩnh Yên tiến hành chi trả trực tiếp cho hầu hết các xã, phường trong thị xã. Và chỉ ký hợp đồng đại lý chi trả với ba đại lý chi trả của xã, phường có số đối tượng hưởng tương đối ít . Cho nên cơ quan phải lập kế hoạch thực hiện chi trả cho các đối tượng ngay từ đầu tháng không được trì hoãn đến khi tới ngày chi trả trợ cấp mới lên kế hoạch. Đồng thời phải kiện toàn lại bộ máy tổ chức một các hợp lý và khoa học hơn. Nâng cao trình độ cho cán bộ của cơ quan bằng việc cử đi học các lớp đào tạo do cơ quan BHXH cấp trên mở. Khuyến khích các cán bộ trong cơ quan tích cực tham gia các cuộc thi tìm hiểu về chính sách BHXH và các vấn đề có liên quan đến BHXH để nâng cao trình độ hiểu biết. Đồng thời cơ quan BHXH Vĩnh Yên coi trọng công tác xây dựng, quy tắc tập chung dân chủ. Tiếp tục hoàn thiện mình, nâng cao uy tín chất lượng trong công tác chi trả. b. Về quản lý đối tượng hưởng trợ cấp BHXH hàng tháng. Quản lý đối tượng hưởng có vai trò quan trọng trong công tác chi trả. Nó không những bảo đảm công bằng cho các đối tượng mà đảm bảo nguồn kinh phí không bị cấp thừa, không bị thâm hụt. Đồng thời quản lý chặt chẽ đối tượng để ngăn ngừa tình trạng gian lận có thể phát sinh không chỉ xuất phát từ đối tượng mà còn xuất phát từ những người có liên quan đến công tác chi trả. Cơ quan BHXH Vĩnh Yên phải chú trọng hơn nữa công tác quản lý đối tượng hưởng. c. Về công tác kiểm tra thanh tra. Từ thực trạng ta thấy công tác kiểm tra tại cơ quan BHXH Vĩnh Yên chưa được thực hiện nghiêm túc.Thiết nghĩ, giám đốc cơ quan BHXH Vĩnh Yên cần có sự kiểm tra sát sao hơn từ khâu rút tiền từ ngân hàng về đến việc phiếu chi cũng như trực tiếp chi trả đến tay người lao động. d. Về cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ cho công tác chi trả. Vì chưa được giải quyết phương tiện vận chuyển kinh phí chi trả hợp lý, do vậy cơ quan BHXH Vĩnh Yên cần đặc biệt chú ý đến sự an toàn trong khi vận chuyển. Vì thiếu trang thiết bị tiên tiến trong công tác chi trả, cụ thể là ở bộ phận quỹ do đó cần có sự phối hợp nhịp nhàng hơn trong công việc. Sau mỗi đợt chi lương hưu và trợ cấp BHXH bộ phận quỹ phải vào sổ căn cứ từ các phiếu chi. Vì không có máy tính lên công việc cộng sổ gặp rất nhiều khó khăn. Bộ phận quỹ cần phải phối hợp với bộ phận kế toán để đối chiếu số liệu, cụ thể là tổng chi mỗi tháng. Có như vậy mới đảm bảo chính xác và hiệu quả. III. Một số giảI pháp nhằm hoàn thiện công tác chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội dàI hạn ở cơ quan bảo hiểm xã hội vĩnh yên - tỉnh vĩnh phúc Xuất phát từ những thuận lợi và khó khăn cùng với những kiến nghị đối với công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn ở của cơ quan BHXH Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc. Xin đưa ra một số giải pháp để hoàn thiện hơn công tác này. Thứ nhất: Từ thực tế công tác chi trả trợ cấp dài hạn của cơ quan BHXH Vĩnh Yên, thiết nghĩ cơ quan nên ký thêm hợp đồng với đại lý chi trả. Không những đẩy nhanh tiến độ công việc mà không làm ảnh hưởng đến công việc chung. Mặt khác, vì chưa có phần mềm kế toán nên công việc kế toán còn nhiều cơ quan BHXH cần tuyển thêm người thực sự có trình độ kế toán và trình độ chuyên môn về BHXH. Đồng thời cơ quan BHXH cần có sự phối hợp, giúp đỡ nhau trong công việc giữa các bộ phận. Đặc biệt là trong công tác quản lý đối tượng hưởng. Thứ hai: Về quản lý đối tượng, cơ quan BHXH Vĩnh Yên cần có sự phối hợp với các Uỷ ban nhân dân các phường, xã trong việc quản lý đối tượng. Vì các Uỷ ban nhân dân là nơi nắm rõ sự di biến động của các đối tượng hưởng BHXH nhất. Vì vậy, cơ quan BHXH có thể thông qua Uỷ ban nhân dân các phường, xã để theo dõi sự biến động của đối tượng. Hàng tháng trước khi chi trả trợ cấp cơ quan BHXH nên gọi điện hoặc xuống trực tiếp để hỏi về sự biến động có đối tượng. Công việc này không tốn mất nhiều thời gian và không ảnh hưởng đến công việc của cơ quan vì trước khi tiến hành chi trả trực tiếp công việc giữa các bộ phận của cơ quan BHXH Vĩnh Yên khá nhàn rỗi. Cơ quan BHXH có thể phối hợp với những lần xuống cơ sở để theo dõi tình hình sự biến động của đối tượng. Cơ quan BHXH phải nêu rõ trong hợp đồng đại lý chi trả về việc đại lý chi trả có trách nghiệm trong việc báo cáo tình hình biến động giảm của các đốí tượng hưởng trong phạm vi đối tượng mình quản lý. Và nâng cao ý thức cho cán bộ trực tiếp đi chi trả trong việc theo dõi tình hình biến động của đối tượng. Ngoài ra nếu có cấp thừa cho đối tượng đã hết hạn hưởng, đối tượng chuyển đi, hay đối tượng đã chết phải nhanh chóng đi thu hồi để hoàn lại cho bộ phận quỹ. Thứ ba: Về công tác thanh tra kiểm tra. Giám đốc BHXH phải trực tiếp và thường xuyên tiến hành kiểm tra việc chi trả, kiểm tra việc sử dụng quỹ, cũng như kiểm tra xem có thực hiện đúng chế độ tài chính theo quy định không. Công việc này không chỉ có cấp trên mới thực hiện mà quan trọng nhất là sự kiểm tra, giám sát của chính giám đốc cơ quan BHXH Vĩnh Yên. Đặc biệt, bộ phận quỹ của của cơ quan phải thường xuyên kiểm kê số tiền có trong quỹ, cân đối việc thu chi quỹ. Không những giám đốc thường xuyên đôn đốc hoạt động của cơ quan mình mà còn đôn đốc các đại lý chi trả trợ cấp BHXH. Đảm bảo thực hiện chi trả theo đúng nguyên tác. Thứ tư: Mặc dù thiếu phương tiện vận chuyển, nhưng cơ quan BHXH Vĩnh Yên có thể thuê xe ở những nơi đáng tin cậy, và phân công một số cán bộ nhất định đi rút tiền cũng như đi vận chuyển tiền đến địa điểm chi trả. Thứ năm: Thực tế cho thấy cán bộ cơ quan BHXH Vĩnh Yên rất ít tham gia các cuộc thi tìm hiểu về chính sách BHXH. Vì phong trào tham gia các cuộc thi này có thể chưa triển khai sâu rộng xuống cơ quan BHXH cấp huyện nói chung. Nhưng Giám đốc BHXH Vĩnh Yên cũng có thể tự tổ chức các cuộc thi để nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ cơ quan. Đồng thời khuyến khích các cán bộ trong cơ quan tự nâng cao trình độ về việc ứng dụng khoa học công nghệ vào công việc có liên quan đến công tác chi trả. Kết luận BHXH là một chính sách xã hội lớn của bất kỳ quốc gia nào, do vậy không chỉ có nước ta mới quan tâm đặc biệt đến nó. Để biến chính sách BHXH thực sự là chỗ dựa vững chắc cho người lao động là việc khó. Vì chính sách này áp dụng cho tất cả mọi người lao động, phạm vi áp dụng rất rộng. Do đó, tiến hành thực hiện chế độ BHXH phải dựa vào nhiều yếu tố. Ngay từ đầu chính sách phải được xây dựng thiết kế kỹ lưỡng sao cho phù hợp với điều kiện của đất nước, của xã hội, cũng như phải phù hợp với tình hình tài chính của quỹ BHXH trong dài hạn. Từ ngay sau khi chính sách BHXH được triển khai, Đảng và Nhà nước ta luôn chú trọng và đổi mới chính sách BHXH sao cho phù hợp với từng thời kỳ. Trong quá trình triển khai thực hiện chính sách BHXH vẫn không thể tránh khỏi những thiếu sót, đòi hỏi phải có sửa đối bổ xung cho phù hợp với điều kiện mới. Quá trình sửa đổi đến khi thực hiện vẫn còn khá nhiều khâu phức tạp và gặp không ít khó khăn. Đặc biệt là công tác chi trả các chế độ BHXH, cụ thể là các chế độ BHXH dài hạn. Vì sự cân bằng giữa đóng và hưởng các chế độ BHXH phải được dàn trải trong cả thời kỳ dài, đồng thời việc tiến hành chi trả đến tay đối tượng phải được thực hiện theo một quy trình nhất định. Vì vậy, thiếu sót xảy ra là điều không thể tránh khỏi. Công tác chi trả chế độ BHXH dài hạn tại cơ quan BHXH Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc cũng không thể tránh khỏi những tồn tại cả về mặt chủ quan lẫn mặt khách quan. Bài viết này chỉ đưa ra một vài tồn tại trong nhiều rất nhiều tồn tại có liên quan đến công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn. Với những kiến nghị xuất phát từ thực tế của cơ quan BHXH Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc tuy còn rất hạn chế, song cũng mong rằng sẽ đóng góp được một phần nào vào sự hoàn thiện hơn công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn ở BHXH Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng. Qua đó mà xem xét đến một số khía cạnh của công tác chi trả các chế độ BHXH dài hạn nói chung. Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn cô Th.s Tô Thiên Hương cùng các cô, các chú tại cơ quan BHXH Vĩnh Yên – Tỉnh Vĩnh Phúc đã nhiệt tình giúp đỡ em hoàn thành bài viết này. Sinh viên thực tập Nguyễn Thị Hương Tài liệu tham khảo 1. Giáo trình bảo hiểm. Đại học KTQD Hà Nội. NXB Thống kê 2000. 2. Tạp chí bảo hiểm xã hội năm 2000, 2001, 2002, 2003, 2004. 3. Bảo hiểm xã hội những điều cần biết. Bộ lao động thương binh và xã hội. Nhà xuất bản thống kê 2001. 4. Các văn bản pháp luật có liên quan. 5. Bộ luật lao động. 6. Một số tài liệu khác. Phụ lục Nhận xét của giáo viên hướng dẫn