Luận văn Đẩy mạnh hoạt động cho thuê tài chính ổ Việt Nam

söï phaùt trieån laâu daøi vaø beàn vöõng. Treân cô sôû ñoù Nhaø nöôùc, caùc ban ngaønh lieân quan vaø chính baûn thaân caùc coâng ty cho thueâ taøi chính seõ ñöa ra nhöõng giaûi phaùp thích hôïp ñeå töøng böôùc khaéc phuïc nhöõng baát caäp, toàn taïi hieän coù vaø xaây döïng ñöôïc moät keânh cung öùng voán höõu hieäu cho muïc tieân phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Vôùi muïc tieâu phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi naêm naêm 2006-2010 laø phaán ñaáu duy trì toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cao vaø beàn vöõng, ñoàng thôøi taïo chuyeån bieán maïnh veà chaát löôïng, hieäu quaû vaø söùc maïnh caïnh tranh cuûa neàn kinh teá, ñöa ñaát nöôùc vöôït nhanh ra khoûi tình traïng keùm phaùt trieån, thu nhaäp thaáp; phaùt trieån maïnh nguoàn löïc con ngöôøi, giaùo duïc ñaøo taïo, khoa hoïc vaø coâng ngheä, naâng cao moät böôùc veà chaát trình ñoä coâng ngheä trong neàn kinh teá quoác daân; chuû ñoäng vaø chuaån bò toát cho hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi. Taïo ra böôùc phaùt trieån môùi treân con ñöôøng coâng nghieäp hoaù ruùt ngaén theo höôùng hieän ñaïi. Töø ñoù, chieán löôïc phaùt trieån ngaønh taøi chính cuûa nöôùc ta caàn taäp trung vaøo nhöõng ñònh höôùng chuû yeáu sau: - Tích cöïc ñoåi môùi vaø hoaøn thieän heä thoáng chính saùch taøi chính – tieàn teä quoác gia, ñoäng vieân hôïp lyù vaø phaân phoái coù hieäu quaû moïi nguoàn löïc nhaèm thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi. - Taïo laäp moâi tröôøng taøi chính laønh maïnh nhaèm giaûi phoùng vaø phaùt trieån caùc nguoàn löïc taøi chính vaø tieàm naêng saûn xuaát cuûa caùc doanh nghieäp, caùc taàng lôùp daân cö, thu huùt caùc nguoàn voán töø beân ngoaøi, ña daïng hoaù caùc coâng cuï vaø hình thöùc toå Trang 75 chöùc taøi chính, tieàn teä phi ngaân haøng vaø caùc quyõ ñaàu tö nhaèm ñoäng vieân moïi nguoàn löïc cho muïc tieâu phaùt trieån kinh teá. - Baûo ñaûm söï phaùt trieån an toaøn, laønh maïnh cuûa thò tröôøng taøi chính trong toaøn boä neàn kinh teá, öu tieân nguoàn taøi chính cho nhöõng döï aùn hieäu quaû cao nhaèm naâng cao hieäu quaû ñaàu tö , giuùp ñôõ phaùt trieån doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, xaây döïng moät soá taäp ñoaøn doanh nghieäp lôùn ñi ñaàu trong caïnh tranh vaø hieän ñaïi hoaù. - Hình thaønh ñoàng boä khuoân khoå phaùp lyù theo caùc thieát cheá vaø chuaån möïc quoác teá nhaèm taïo moâi tröôøng minh baïch, laønh maïnh vaø bình ñaúng cho hoaït ñoäng taøi chính, ña daïng hoaù caùc hình thöùc huy ñoäng voán, cho vay, cung öùng caùc dòch vuï vaø tieän ích taøi chính ñeán moïi doanh nghieäp vaø daân cö, ñaùp öùng kòp thôøi caùc nhu caàu voán cho saûn xuaát, kinh doanh vaø ñôøi soáng. Vôùi nhöõng muïc tieâu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vaø heä thoáng taøi chính nhö vaäy, moãi naêm chuùng ta caàn moät löôïng voán lôùn ñeå ñaàu tö, ñoåi môùi maùy moùc thieát bò vaø coâng ngheä tieân tieán. Do ñoù, beân caïnh caùc nguoàn voán ngoaïi sinh nhö ODA, FDI, JBIC, moät trong nhöõng nguoàn voán noäi sinh quan troïng nhaát laø nguoàn taøi trôï töø caùc toå chöùc tín duïng trong nöôùc ñang ngaøy caøng phaùt huy öu theá vaø tieàm löïc cuûa mình, do ñoù ngaønh cho thueâ taøi chính caàn phaûi coù nhöõng ñònh höôùng phaùt trieån cuï theå nhaèm ñaùp öùng muïc tieâu chung cuûa caû nöôùc: - Phaùt trieån hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính thaønh moät loaïi hình taøi trôï voán phoå bieán vaø coù hieäu quaû, thay theá daàn vieäc mua traû goùp trong ñaàu tö maùy moùc thieát bò, phöông tieän vaän chuyeån, goùp phaàn choáng laïi söï tuït haäu veà kyõ thuaät coâng ngheä. - Phaán ñaáu ñeán naêm 2010, maïng löôùi hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ñöôïc môû roäng ñeán khaép caùc ñòa phöông trong caû nöôùc, ñaùp öùng nhanh choùng vaø hieäu quaû nhu caàu thueâ taøi saûn cuûa khaùch haøng. Trang 76 - Môû roäng ñoái töôïng cho thueâ ñeán moïi chuû theå coù nhu caàu trang bò, ñoåi môùi maùy moùc thieát bò, phöông tieän vaän chuyeån phuïc vuï saûn xuaát kinh doanh baèng hình thöùc cho thueâ taøi chính, ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp trong nhöõng ngaønh coù trieån voïng phaùt trieån maïnh meõ nhöng thieáu voán, thieáu kyõ thuaät hoaëc khoù tieáp caän caùc nguoàn taøi trôï voán khaùc nhö: nuoâi troàng vaø cheá bieán noâng laâm thuûy saûn, coâng ngheä thoâng tin, töï ñoäng hoaù saûn xuaát, laép raùp vaø cheá taïo maùy moùc thieát bò…… Vieät Nam seõ laø khu vöïc kinh teá naêng ñoäng, laø trung taâm taøi chính – tieàn teä vaø hoaït ñoäng ngaân haøng lôùn cuûa khu vöïc. Hieän nay nhu caàu voán hôïp lyù vaø an toaøn cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá treân ñòa baøn caû nöôùc cho taêng tröôûng kinh teá vaø theo muïc tieâu chung cuûa ñaát nöôùc maø Chính phuû ñeà ra ñang taêng leân raát lôùn, do ñoù ñeå goùp phaàn khai thaùc theá maïnh vaø hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa loaïi hình cho thueâ taøi chính, treân cô sôû nhöõng lyù luaän vaø thöïc tieãn ñaõ trình baøy ôû treân, toâi xin ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp nhaèm goùp phaàn thuùc ñaåy hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính phaùt trieån töông xöùng vôùi tieàm naêng. 3.3. Giaûi phaùp ñaåy maïnh hoïat ñoäng cho thueâ taøi chính taïi Vieät Nam 3.3.1 Giaûi phaùp taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính Chuùng ta nhaän thaáy baûn thaân caùc coâng ty cho thueâ taøi chính caàn coù nhöõng giaûi phaùp höõu hieäu ñeå töï mình khaéc phuïc nhöõng toàn taïi vaø phaùt huy nhöõng tieàm naêng cuûa chính mình. 3.3.1.1 Phaùt trieån nguoàn voán kinh doanh: Nguoàn voán kinh doanh cuûa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính bao goàm voán töï coù vaø voán huy ñoäng. Tröôùc heát, xeùt veà voán töï coù, tính caû voán ñieàu leä vaø voán töï boå sung qua caùc naêm thì hieän taïi quy moâ cuûa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính chæ töông ñöông moät ngaân haøng thöông maïi coå phaàn loaïi nhoû, do ñoù khaû naêng taøi trôï cho moät khaùch haøng bò haïn cheá raát nhieàu. Thöïc teá trong gaàn 7 naêm qua (töø 2000 ñeán nay), taát caû caùc Trang 77 coâng ty cho thueâ taøi chính ñeàu ñang hoaït ñoäng raát toát vaø phaàn lôùn ñeàu coù lôïi nhuaän (tröø coâng ty Kexim vì ñanh gaùnh chòu loã töø moät soá khoaûn cho thueâ khoâng hieäu quaû cuûa caùc naêm tröôùc) nhöng caùc coâng ty raát ít chuù troïng taêng voán ñieàu leä trong khi cuõng cuøng ñieàu kieän nhö vaäy, heä thoáng caùc ngaân haøng thöông maïi laïi lieân tuïc boå sung voán ñieàu leä. Cuï theå caùc ngaân haøng thöông maïi quoác doanh vôùi möùc taêng 15- 18%/naêm tuyø ngaân haøng, coøn caùc ngaân haøng thöông maïi coå phaàn coù moät soá tröôøng hôïp noåi baät nhö ACB taêng voán töø 70tyû (1994) leân 2.630 tyû ñoàng (2005), Sacombank taêng töø 30tyû (1991) leân 4.449 tyû ñoàng (2007), Techcombank taêng töø 50tyû (1995) leân 1.700tyû ñoàng (2007). Do ñoù, caùc coâng ty cuõng neân maïnh daïn taêng theâm voán töï coù baèng nguoàn taùi ñaàu tö vaø nguoàn ñaàu tö theâm cuûa caùc coå ñoâng, duø chöa coù ñöôïc böôùc nhaûy voït nhö caùc ngaân haøng thöông maïi coå phaàn thì cuõng phaûi töông ñöông vôùi möùc taêng tröôûng quy moâ hoaït ñoäng haøng naêm cuûa moãi coâng ty. Rieâng veà voán huy ñoäng, caùc coâng ty coù theå taêng cöôøng huy ñoäng töø nhieàu nguoàn khaùc nhau: - Huy ñoäng tieàn göûi daøi haïn: beân caïnh nguoàn voán töï coù vaø voán ñi vay thì ñaây laø moät nguoàn voán voâ cuøng quan troïng vôùi chi phí thaáp hôn ñi vay, thôøi gian laïi linh hoaït hôn vaø ñaây cuõng laø ñaàu vaøo oån ñònh giuùp cho thueâ taøi chính ñaåy maïnh ñaàu ra. Tuy nhieân, haàu nhö nghieäp vuï naøy chöa ñöôïc trieån khai vì coâng chuùng chæ môùi quen giao dòch tieàn göûi vôùi caùc ngaân haøng vaø hôïp taùc xaõ tín duïng. Caùc coâng ty cho thueâ taøi chính caàn laøm toát coâng taùc quaûng caùo, tieáp thò, quaûng baù hình aûnh cuûa mình nhö ôû treân thì môùi taïo ñöôïc nieàm tin nôi daân chuùng vaø thu huùt ñöôïc nguoàn voán naøy. - Phaùt haønh traùi phieáu vaø vay nôï töø caùc ñònh cheá taøi chính: Nghieäp vuï naøy ñöôïc Nhaø nöôùc cho pheùp töø naêm 2001 nhöng cuõng môùi chæ coù coâng ty VILC huy ñoäng ñöôïc 30 tyû. Neáu keát hôïp vôùi thò tröôøng chöùng khoaùn, caùc coâng ty seõ coù khaû naêng huy ñoäng ñöôïc voán nhaøn roãi trong daân chuùng cuõng nhö caùc nguoàn ñaàu tö giaùn Trang 78 tieáp beân ngoaøi. Beân caïnh ñoù, caùc coâng ty cuõng neân tieáp caän caùc nguoàn voán trung daøi haïn cuûa caùc ñònh cheá taøi chính trong vaø ngoaøi nöôùc, ví duï nhö coâng ty VILC ñöôïc Quyõ hoã trôï caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû FMO cuûa Haø Lan cho vay 2 trieäu USD/naêm vôùi ñieàu kieän cho vay caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû coù hoaït ñoäng goùp phaàn caûi thieän moâi tröôøng saûn xuaát. - Taêng cöôøng mua traû chaäm cuûa nhaø cung caáp: Trong quaù trình hoäi nhaäp chuùng ta ñaõ coù theâm nhöõng nhaø cung caáp thieát bò coù naêng löïc töø beân ngoaøi, hoï saün saøng cung caáp thieát bò maùy moùc theo hình thöùc traû chaäm, nhaát laø cho caùc coâng ty cho thueâ taøi chính voán coù söï ñaûm baûo hôn veà taøi chính so vôùi mua baùn tröïc tieáp vôùi khaùch haøng söû duïng. Vieäc coøn laïi laø caùc coâng ty cho thueâ taøi chính phaûi coù chieán löôïc kinh doanh hôïp lyù, soå saùch taøi chính roõ raøng, ñoái töôïng khaùch haøng phuø hôïp ñeå thuyeát phuïc ñöôïc caùc nhaø cung caáp. Ñaây khoâng nhöõng laø cô hoäi taêng nguoàn voán kinh doanh cho caùc coâng ty cho thueâ taøi chính maø coøn laø cô hoäi haï thaáp chi phí thueâ cho beân ñi thueâ do chi phí söû duïng voán cuûa beân cho thueâ giaûm. 3.3.1.2 Ña daïng hoaù hoaït ñoäng: Ngoaøi hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính cuõng neân phaùt trieån theâm caùc hình thöùc hoaït ñoäng khaùc trong khuoân khoå luaät phaùp cho pheùp: - Tö vaán taøi chính, ñaàu tö: hoaïch ñònh chính saùch taøi chính, ñaàu tö voán laø moät haïn cheá cuûa caùc doanh nghieäp Vieät Nam, ñaëc bieät laø nhöõng doanh nghieäp vöøa vaø nhoû. Vì vaäy, vôùi nhöõng hieåu bieát cuûa mình, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính coù theå tö vaán cho khaùch haøng neân ñaàu tö vaøo loaïi saûn phaåm naøo, möùc ñoä bao nhieâu, neân duøng nguoàn voán naøo vôùi tyû leä ra sao ñeå doanh nghieäp coù theå coù ñöôïc nhöõng hình dung cuï theå veà vieäc ñaàu tö, haïn cheá bôùt nhöõng quyeát ñònh ñaàu tö sai laàm. - Tö vaán löïa choïn maùy moùc thieát bò: Thò tröôøng maùy moùc thieát bò hieän nay raát lôùn vôùi nhieàu chuûng loaïi, tính naêng, tính höõu duïng, coâng suaát, nguoàn goác, ñôøi maùy … Trang 79 khaùc nhau. Khi coù nhu caàu ñaàu tö, raát nhieàu doanh nghieäp luùng tuùng trong choïn löïa thieát bò vì thieáu am hieåu veà tính naêng kyõ thuaät, coâng duïng, hieäu quaû cuûa loaïi maùy caàn ñaàu tö trong moät thò tröôøng maùy moùc roäng lôùn. Trong khi ñoù, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính laïi coù ñieàu kieän tìm hieåu, tieáp xuùc vôùi nhieàu doanh nghieäp trong nhieàu ngaønh ngheà, nhieàu nhaø cung caáp, nhieàu loaïi maùy khaùc nhau neân seõ hieåu roõ veà thò tröôøng maùy moùc, yù kieán tö vaán cuûa hoï seõ giuùp khaùch haøng löïa choïn ñuùng loaïi maùy moùc thieát bò phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa mình. Do ñoù, caùc coâng ty neân taän duïng nhöõng kieán thöùc, hieåu bieát cuûa mình ñeå thöïc hieän dòch vuï tö vaán, vöøa ñem laïi hieäu quaû veà maët kinh teá, vöøa haïn cheá ruûi ro cho thueâ vì ñaõ giuùp khaùch haøng traùnh ñaàu tö vaøo nhöõng döï aùn gaây thieät haïi cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa hoï. 3.3.1.3 Xaùc ñònh khaùch haøng muïc tieâu vaø xaây döïng chính saùch phuïc vuï: Trong thò tröôøng ñaày tính caïnh tranh, caùc coâng ty cho thueâ caàn vaïch ra thò tröôøng muïc tieâu vaø töø ñoù xaây döïng chính saùch phuïc vuï ñaûm baûo chieán löôïc kinh doanh laâu daøi vaø hieäu quaû (Coù theå ôû thôøi ñieåm hieän taïi chöa caàn ñeán vieäc phaân khuùc thò tröôøng nhöng caùc coâng ty cuõng khoâng theå maõi giaãm chaân leân nhau). Ñoái töôïng ñi thueâ chuû yeáu laø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû thuoäc nhieàu ngaønh ngheà vaø vuøng mieàn khaùc nhau, vì vaäy caùc coâng ty cho thueâ taøi chính neân phaân loaïi vaø choïn löïa ra ñoái töôïng naøo laø khaùch haøng muïc tieâu cuûa mình, khoâng neân daøn traûi treân moïi lónh vöïc, vöøa khoâng chuyeân saâu, vöøa khoâng ñuû ñieàu kieän quaûn lyù khai thaùc. Ví duï: Chieán löôïc cuûa coâng ty cho thueâ taøi chính Kexim laø khai thaùc caùc doanh nghieäp coù voán Haøn Quoác neân coù nhieàu öu ñaõi cho ñoái töôïng khaùch haøng naøy veà laõi suaát thueâ, thôøi gian giaûi quyeát hoà sô, tyû leä tham gia, giaù trò taøi saûn thueâ… ñoàng thôøi coâng vieäc tieáp thò tìm kieám khaùch haøng cuõng do nhöõng ngöôøi quaûn lyù Haøn Quoác Trang 80 trong coâng ty ñaûm nhieäm, nhaân vieân chæ taäp trung giaûi quyeát hoà sô thay vì phaûi tieáp thò khaùch haøng. Theâm vaøo ñoù, caùc coâng ty cuõng neân chuù yù ñeán laõi suaát cho thueâ, vì theo yù kieán cuûa caùc doanh nghieäp ñöôïc khaûo saùt thì moät trong nhöõng nguyeân nhaân hoï chöa thueâ taøi chính laø do chi phí thueâ coøn cao (47% ñaùnh giaù chi phí thueâ taøi chính cao hôn maët baèng laõi suaát trung daøi haïn). Thoâng thöôøng, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính luoân coù caûm giaùc phaûi chòu ruûi ro nhieàu hôn ngaân haøng do ngoaøi taøi saûn thueâ ra, hoï khoâng ñoøi hoûi khaùch haøng phaûi coù moät hình thöùc ñaûm baûo naøo khaùc. Hôn nöõa, khi khaùch haøng khoâng traû ñöôïc tieàn thueâ thì vieäc thu hoài vaø giaûi quyeát taøi saûn thueâ luoân phaùt sinh nhieàu chi phí khieán hoï phaûi chòu raát nhieàu thieät haïi. Ñieàu naøy laøm cho laõi suaát thueâ taøi chính luoân nhænh hôn laõi suaát vay trung daøi haïn cuûa ngaân haøng. Tuy nhieân, chi phí thueâ taøi chính khoâng chæ laø laõi suaát tieàn thueâ maø coøn tính ñeán caû chi phí baûo hieåm, chi phí mua laïi vaø caû chi phí cuûa tieàn kyù quyõ (vì khaùch haøng khoâng nhöõng khoâng ñöôïc höôûng laõi suaát tieàn göûi maø coøn phaûi chòu laõi suaát tieàn vay cuûa khoaûn tieàn naøy). Do ñoù, caùc coâng ty cuõng neân caân ñoái giöõa ruûi ro coù theå gaëp phaûi vaø thieät haïi chaéc chaén cuûa khaùch haøng ñeå ñöa ra möùc laõi suaát thueâ hôïp lyù vaø haáp daãn hôn. 3.3.1.4 Xaây döïng moái quan heä song phöông vôùi nhöõng ñoái taùc chính: Ngoaøi vieäc hoã trôï baùn haøng traû chaäm, caùc nhaø cung caáp coøn ñoùng vai troø raát quan troïng trong vieäc giôùi thieäu, tieáp thò hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ñeán khaùch haøng. Theo keát quaû khaûo saùt, 46% khaùch haøng söû duïng tín duïng thueâ mua laø do nhaø cung caáp giôùi thieäu. Trong ñieàu kieän thoâng tin veà loaïi hình tín duïng naøy coøn haïn cheá, vieäc doanh nghieäp löïa choïn nguoàn taøi trôï naøo phaàn lôùn laø do nhaø cung caáp tö vaán. Nhö vaäy, caùc coâng ty neân löïa choïn nhöõng nhaø cung caáp chieán löôïc, taïo döïng moái Trang 81 hôïp taùc chaët cheõ vôùi hoï baèng caùch thöôøng xuyeân phoå caäp caùc ñieàu kieän, tieâu chí xeùt duyeät cho thueâ cho ñoäi nguõ nhaân vieân baùn haøng vaø ñaûm baûo nhöõng öu ñaõi nhaát ñònh veà laõi suaát, veà thôøi gian giaûi quyeát hoà sô cho khaùch haøng cuûa hoï. Ñeå ñaûm baûo quyeàn lôïi cho caû beân cho thueâ vaø beân thueâ, moïi taøi saûn thueâ ñeàu phaûi mua baûo hieåm. Do ñoù coâng ty baûo hieåm cuõng ñoùng vai troø nhaát ñònh trong hoaït ñoäng thueâ taøi saûn. Xaây döïng moái quan heä chaët cheõ vôùi coâng ty baûo hieåm, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính coù theå ñaûm baûo khaùch haøng cuûa mình seõ coù ñöôïc söï hoã trôï nhanh choùng, ñaày ñuû khi coù thieät haïi xaûy ra vôùi taøi saûn thueâ. Khaùch haøng seõ yeân taâm söû duïng taøi saûn thueâ khi ñaõ mua baûo hieåm ñaày ñuû. Ví duï: Coâng ty cho thueâ taøi chính VILC kyù hôïp ñoàng hôïp taùc vôùi Coâng ty Baûo Vieät Saøi Goøn, trong ñoù neáu khaùch haøng yeâu caàu coâng ty VILC taøi trôï luoân caû phaàn baûo hieåm thì taøi saûn thueâ seõ ñöôïc mua baûo hieåm cuûa coâng ty Baûo Vieät Saøi Goøn. Ñoàng thôøi, laø khaùch haøng lôùn cuûa Baûo Vieät Saøi Goøn neân VILC ñöôïc daønh cho nhöõng öu ñaõi: haï phí baûo hieåm vôùi cuøng möùc boài thöôøng nhö nhöõng khaùch haøng khaùc (töùc laø giaûm phí cho khaùch haøng cuûa VILC), öu tieân hoã trôï giaûi quyeát hoà sô vaø toái ña hoaù möùc boài thöôøng baûo hieåm khi coù söï coá xaûy ra vôùi nhöõng taøi saûn ñoù. 3.3.1.5 Môû roäng maïng löôùi phuïc vuï, taêng cöôøng quaûng baù thoâng tin, hình aûnh cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính: Vieäc thieáu thoâng tin taïo ra moät söï cheânh leäch veà nhaän thöùc, giaù caû, chaát löôïng cuûa haøng hoaù dòch vuï vaø ñaùnh maát cô hoäi ñaàu tö cuûa nhieàu doanh nghieäp. Theo keát quaû khaûo saùt thöïc teá, 41% doanh nghieäp ñöôïc hoûi gaàn nhö khoâng bieát gì hoaëc chæ nghe ñeán teân cuûa loaïi hình cho thueâ taøi chính. Hôn nöõa, hình aûnh vaø möùc ñoä quaûng baù cuûa caùc coâng ty coøn raát haïn cheá, neân ñoái töôïng khaùch haøng muïc tieâu laø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû phaàn lôùn khoâng bieát ñeán keânh cung öùng voán naøy. Trang 82 Ñeå daân chuùng vaø caùc nhaø ñaàu tö bieát vaø hieåu roõ veà hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính, ñeå keânh daãn voán naøy trôû neân phoå thoâng ñoái vôùi moïi ngöôøi thì caàn môû roäng hôn nöõa coâng taùc thoâng tin tuyeân truyeàn, baûn thaân caùc coâng ty cho thueâ taøi chính caàn xaùc ñònh raèng coâng taùc quaûng caùo, tieáp thò laø moät nghieäp vuï khoâng theå thieáu trong moâi tröôøng kinh doanh hieän ñaïi. Coâng ty neân quaûng baù hình aûnh, hoaït ñoäng cuûa mình baèng nhöõng taám panoâ, baèng prochure giôùi thieäu, baèng website treân internet, baèng nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng nhö baùo chí, caùc taïp chí kinh teá-taøi chính-ngaân haøng, caùc phoùng söï truyeàn hình, ñoàng thôøi cuõng neân tham gia nhöõng trieån laõm taøi chính ngaân haøng, hoäi thaûo kinh teá ñeå ñöa nhöõng thoâng tin caäp nhaät vaø chính xaùc veà nhöõng lôïi ích thieát thöïc cuûa tín duïng thueâ mua ñeán vôùi coâng chuùng. Coâng ty cuõng neân choïn löïa vò trí thích hôïp ñeå laøm truï sôû, coù baûng hieäu roõ raøng ñaûm baûo vieäc deã thaáy, deã tìm. Coù theå hieän taïi doanh nghieäp chöa coù nhu caàu nhöng nhöõng hình aûnh naøy aên saâu vaøo tieàm thöùc doanh nghieäp, khi nhu caàu phaùt sinh hoï seõ nghó ngay ñeán cho thueâ taøi chính vaø nhanh choùng tìm ñeán. Ví duï: Hieän nay truï sôû cuûa coâng ty cho thueâ taøi chính VILC laø treân laàu 9 cao oác Saigon Tower, coøn Kexim laø laàu 9 cao oác Diamond Plaza, caû hai cuøng khoâng coù bieån hieäu neân coâng chuùng haàu nhö khoâng bieát ñeán hoï (theo keát quaû khaûo saùt, chæ coù 23% doanh nghieäp bieát veà hoï thoâng qua caùc nhaø cung caáp). Hôn nöõa, do caû hai cuøng naèm treân ñöôøng Leâ Duaån, cuøng laø laàu 9 neân khaùch haøng hai beân thöôøng xuyeân nhaàm laãn daãn ñeán gaây phieàn toaùi cho khaùch haøng. Ngoaøi ra, caùc coâng ty neân ñònh kyø thaêm doø yù kieán khaùch haøng vaø toå chöùc hoäi nghò nhöõng khaùch haøng chuû choát ñeå nhanh choùng caäp nhaät nhu caàu thò tröôøng, laéng nghe nhöõng böùc xuùc cuûa doanh nghieäp ñeå kòp thôøi ñieàu chænh phong caùch phuïc vuï, chaát löôïng dòch vuï, cô caáu laõi suaát, caùch tính tieàn thueâ… Ñaây laø yeáu toá quaûng caùo ñaït Trang 83 hieäu quaû raát cao vì theo khaûo saùt, coù tôùi 46% khaùch haøng bieát ñeán cho thueâ taøi chính thoâng qua keânh truyeàn mieäng, baïn beø. Neáu laøm toát, khoâng nhöõng coù taùc duïng giöõ chaân khaùch haøng cuõ maø coøn loâi keùo ñöôïc khaùch haøng môùi, nhaát laø trong ñieàu kieän kinh doanh raát caïnh tranh nhö hieän nay. Hôn nöõa, caùc coâng ty cuõng caàn môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng cuûa mình. Hieän nay, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính chuû yeáu taäp trung taïi TP.HCM vaø Haø Noäi, chæ coù coâng ty cho thueâ taøi chính ALC2 coù caùc chi nhaùnh taïi Bình Döông, Caàn Thô vaø Ñaø Naüng. Tröôùc maét, neáu caùc coâng ty cho thueâ taøi chính ñoäc laäp chöa coù ñieàu kieän, thì caùc coâng ty cho thueâ taøi chính thuoäc caùc Ngaân haøng thöông maïi quoác doanh neân ñi tröôùc, taän duïng maïng löôùi hieän coù cuûa caùc ngaân haøng meï ñeå môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng taïi nhöõng vuøng kinh teá trong ñònh höôùng phaùt trieån nhö Trung du vaø mieàn nuùi phía Baéc, duyeân haûi Trung boä vaø vuøng kinh teá troïng ñieåm Mieàn Trung, Taây Nguyeân, Ñoâng Nam Boä vaø ñoàng baèng soâng Cöûu Long 3.3.1.6 Thaønh laäp hieäp hoäi caùc doanh nghieäp cho thueâ taøi chính: Trong moãi ngaønh ngheà, vieäc thaønh laäp hieäp hoäi laø raát caàn thieát ñeå baûo veä lôïi ích vaø taêng cöôøng quan heä hôïp taùc cuûa caùc thaønh vieân trong hieäp hoäi. Thoâng qua hieäp hoäi, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính hoã trôï, hôïp taùc phaùt trieån, hoïc hoûi laãn nhau vaø tham gia thaûo luaän, trao ñoåi nhöõng vaán ñeà khoù khaên trong thöïc tieãn hoaït ñoäng, ñöa ra nhöõng vöôùng maéc chung keâu goïi Chính phuû quan taâm giaûi quyeát. Hieäp hoäi coøn laø nôi quaûng baù hình aûnh vaø saûn phaåm cuûa caùc coâng ty ñeán khaùch haøng, giuùp caùc thaønh vieân tieáp caän vôùi thoâng tin cuûa thò tröôøng taøi chính trong vaø ngoaøi nöôùc. Hieäp hoäi cho thueâ taøi chính ñaõ ñöôïc thaønh laäp vaøo cuoái naêm 2007 nhöng quy moâ hoaït ñoäng coøn nhoû, chöa mang laïi hieäu quaû gì nhieàu. Ñeå phaùt huy heát hieäu quaû hoaït ñoäng thì hieäp hoäi cho thueâ taøi chính neân bao goàm caùc toå chöùc taøi chính phi ngaân haøng, caùc ngaân haøng vaø caùc coâng ty cho thueâ taøi chính ñeå taêng cöôøng khaû naêng taøi Trang 84 trôï voán, thöøa höôûng khaùch haøng laãn nhau, ñoàng thôøi taêng söùc naëng tieáng noùi chung cuûa hieäp hoäi. Caùc coâng ty neân chuû ñoäng hôïp taùc laïi, thoaû thuaän vôùi nhau veà quy cheá hoaït ñoäng, veà ban ñieàu haønh, veà quyeàn lôïi vaø nghóa vuï caùc thaønh vieân nhaèm ñaåy maïnh phaùt trieån hieäp hoäi trong thôøi gian tôùi. 3.3.2 Kieán nghò ñoái vôùi chính phuû vaø caùc cô quan ban ngaønh 3.3.2.1 Boå sung vaø hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù cuûa cho thueâ taøi chính: Hieän nay, hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính chæ döïa treân 02 Nghò ñònh 64/CP ngaøy 09/10/1995 vaø 16/CP ngaøy 02/05/2001, chöa ñöôïc ñöa vaøo luaät nhö caùc nöôùc treân theá giôùi neân moïi hoaït ñoäng ñeàu chöa coù ñöôïc neàn taûng vöõng chaéc. Nhöõng vöôùng maéc veà hình thöùc, ñoái töôïng vaø taøi saûn cho thueâ, giaûi quyeát taøi saûn thueâ… ñaõ xuaát hieän vaø toàn taïi töø khi loaïi hình tín duïng naøy ra ñôøi vaãn chöa ñöôïc caùc cô quan chöùc naêng quan taâm giaûi quyeát. Thöïc teá cuõng cho thaáy, keå töø khi luaät caùc toå chöùc tín duïng ra ñôøi ñeán nay, heä thoáng caùc toå chöùc tín duïng Vieät Nam ñaõ coù söï phaùt trieån vöôït baäc, taïo döïng ñöôïc nieàm tin cuûa doanh nghieäp vaø daân chuùng, taêng tieàm löïc taøi chính, môû roäng khaû naêng caïnh tranh trong boái caûnh hoäi nhaäp taøi chính quoác teá. Do ñoù, tröôùc maét caàn hoaøn thieän caùc vaên baûn phaùp lyù hieän haønh vaø tieán tôùi xaây döïng luaät cho thueâ taøi chính taïi Vieät Nam. Noäi dung cuûa luaät nhaèm xaùc ñònh roõ nhöõng khaùi nieäm caên baûn (ví duï: thoáng nhaát teân goïi cuûa hoaït ñoäng naøy laø cho thueâ taøi chính, thueâ bao taøi chính hay tín duïng thueâ mua), tö caùch phaùp nhaân, hình thöùc kinh doanh, quyeàn sôû höõu taøi saûn thueâ trong töøng thôøi kyø, giôùi haïn tín duïng, caùc öu ñaõi veà thueá…… töø ñoù seõ khaéc phuïc nhöõng baát caäp vaø taïo haønh lang phaùp lyù thuaän lôïi giuùp cho thueâ taøi chính haïn cheá ruûi ro, sôùm trôû thaønh ngaønh coâng nghieäp cho thueâ hoaø nhaäp ñöôïc vôùi ngaønh cho thueâ taøi chính khu vöïc vaø quoác teá. 3.3.2.2 Ña daïng hoùa loaïi hình, taøi saûn, ñoái töôïng vaø doanh nghieäp cho thueâ: Ña daïng hoaù loaïi hình cho thueâ: Trang 85 Cho thueâ taøi chính bao goàm nhieàu hình thöùc cho thueâ, nhöng hieän taïi 90% caùc giao dòch thueâ taøi saûn laø thueâ taøi chính thuaàn. Hình thöùc cho thueâ naøy khoâng maáy khaùc bieät so vôùi hình thöùc taøi trôï voán trung daøi haïn cuûa ngaân haøng hay caùc quyõ ñaàu tö neân cho thueâ taøi chính seõ khoù daønh ñöôïc öu theá so vôùi ngaân haøng, vaø caùc doanh nghieäp cuõng seõ nghó ñeán ngaân haøng tröôùc tieân khi coù nhu caàu veà voán. Do ñoù, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính cuõng muoán môû roäng sang caùc hình thöùc cho thueâ khaùc, nhöng hoï gaëp trôû ngaïi vì chính nhöõng quy ñònh baát caäp cuûa luaät: * Hình thöùc mua vaø cho thueâ laïi: Thöïc chaát nghieäp vuï naøy nhaèm taøi trôï caùc doanh nghieäp thoaùt khoûi khoù khaên veà taøi chính vì caùc taøi saûn nhaäp khaåu thöôøng coù giaù trò cao. Nhöng do caùc taøi saûn thuoäc dieän naøy thöôøng ñöôïc mieãn thueá nhaäp khaåu neân nhaèm ngaên ngöøa caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi lôïi duïng öu ñaõi naøy ñeå troán thueá, Nghò ñònh 24 quy ñònh nhöõng taøi saûn naøy neáu baùn taïi thò tröôøng Vieät Nam phaûi ñöôïc Boä thöông maïi cho pheùp. Trong thöïc teá, vieäc naøy khoù ñöôïc Boä thöông maïi cho pheùp, maø neáu ñöôïc cho pheùp thì nhöõng thuû tuïc nhieâu kheâ cuõng ñuû laøm naûn loøng doanh nghieäp. Beân caïnh ñoù, vieäc baùn taøi saûn cho caùc coâng ty cho thueâ taøi chính coøn laøm phaùt sinh caùc khoaûn thueá VAT, thueá thu nhaäp töø vieäc baùn taøi saûn neân chi phí cho vieäc baùn vaø taùi thueâ trôû neân khaù cao vaø hình thöùc cho thueâ naøy trôû neân keùm hieäu quaû. Do ñoù chính phuû cuõng neân xem xeùt boû qua caùc giôùi haïn chuyeån nhöôïng taøi saûn maùy moùc thieát bò cuõng nhö mieãn giaûm thueá thu nhaäp phaùt sinh töø vieäc baùn taøi saûn ñeå hình thöùc mua vaø cho thueâ laïi thöïc söï phaùt huy hieäu quaû. * Hình thöùc cho thueâ hôïp voán: caên cöù vaøo hieäu quaû cuûa vieäc cho vay hôïp taùc giöõa caùc toå chöùc tín duïng, ta coù theå hình dung ñöôïc nhöõng lôïi ích töø vieäc cho thueâ hôïp voán nhö sau: - Theo quy ñònh, toång giaù trò taøi saûn cho thueâ ñoái vôùi moät khaùch haøng khoâng ñöôïc vöôït quaù 30% voán töï coù, nhö vaäy vôùi soá voán nhö hieän taïi, cao nhaát nhö coâng ty Trang 86 cho thueâ taøi chính Kexim cuõng chæ cho vay toái ña moät khaùch haøng ñeán 3,9 trieäu USD (trong khi giaù trò taøi trôï toái ña cuûa Ngaân haøng NN-PTNT laø 2.310 tyû ñoàng), do ñoù nhôø hôïp taùc cho thueâ, vaán ñeà giôùi haïn veà voán seõ ñöôïc giaûi quyeát. - Ngoaøi ra, cho thueâ hôïp taùc coøn giuùp caùc coâng ty cho thueâ taøi chính phaân taùn ñöôïc ruûi ro khi cho thueâ moät döï aùn coù giaù trò lôùn. - Nhieàu coâng ty cuøng hôïp voán seõ taäp hôïp ñöôïc caùc chuyeân gia coù kinh nghieäm thaåm ñònh vaø coù nhieàu nguoàn thoâng tin neân ngoaøi vieäc ñaùnh giaù chính xaùc tính khaû thi cuûa döï aùn ñaàu tö thì cho thueâ hôïp taùc coøn giuùp caùc coâng ty tích luyõ kinh nghieäm vaø hoïc hoûi laãn nhau. Tuy Ngaân haøng Nhaø nöôùc ñaõ ban haønh Thoâng tö soá 08/2006/TT-NHNN ngaøy 12/10/2006 ñeå höôùng daãn veà vieäc cho thueâ hôïp voán nhöng ñeán nay hình thöùc naøy vaãn chöa ñöôïc caùc coâng ty cho thueâ taøi chính khai thaùc moät caùch hieäu quaû, phaùt huy ñöôïc nhöõng lôïi ích maø hình thöùc cho thueâ taøi chính hôïp voán mang laïi. * Hình thöùc cho thueâ hoaït ñoäng: Ñeå taïo theâm ñieàu kieän phaùt trieån heä thoáng cho thueâ taøi chính, thaùng 06/2004 vöøa qua, Ngaân haøng Nhaø nöôùc ñaõ coù quyeát ñònh cho pheùp caùc coâng ty cho thueâ taøi chính ñöôïc thöïc hieän hình thöùc cho thueâ vaän haønh (cho thueâ hoaït ñoäng). Ñaây laø hình thöùc cho thueâ taøi saûn coù thôøi haïn nhaát ñònh (thôøi gian thueâ chæ chieám moät phaàn trong khoaûng thôøi gian höõu duïng cuûa taøi saûn) vaø seõ traû laïi cho beân cho thueâ khi keát thuùc thôøi haïn thueâ, beân cho thueâ giöõ quyeàn sôû höõu taøi saûn cho thueâ vaø nhaän tieàn cho thueâ theo hôïp ñoàng. Hôïp ñoàng cho thueâ vaän haønh khoâng raøng buoäc vieäc mua baùn taøi saûn cho thueâ giöõa beân cho thueâ vaø beân thueâ. Ñaây laø böôùc thaùo gôõ raát höõu hieäu cho nhöõng beá taéc hieän taïi cuûa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính, giuùp hoï mau choùng xöû lyù caùc taøi saûn thu hoài, ñoàng thôøi ñaùp öùng nhu caàu cuûa caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi maø khoâng ñöôïc pheùp sôû höõu taøi saûn nhö caùc vaên phoøng ñaïi dieän hoaëc caùc ñôn vò coù thôøi gian hoaït ñoäng ngaén. Trang 87 Hình thöùc naøy raát thích hôïp vôùi caùc maët haøng nhö oâtoâ, thieát bò vaên phoøng hoaëc voû container nhöng caùc chi phí phaùt sinh nhö tieàn thueâ kho baõi chöùa haøng vaø ñoäi nguõ kyõ thuaät vieân baûo trì raát lôùn neân cuõng haïn cheá phaàn naøo hieäu quaû cuûa noù. Beân caïnh ñoù, ñeå phaùt trieån ñöôïc loaïi hình naøy caàn thieát laäp moät thò tröôøng mua baùn maùy moùc, thieát bò cuõ hieäu quaû ñeå caùc coâng ty cho thueâ coù theå baùn nhöõng maùy moùc thieát bò cuõ (hay ñaõ bò loãi thôøi so vôùi coâng ngheä tieân tieán nhöng coøn phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa moät soá khaùch haøng ôû nhöõng ñòa phöông naøo ñoù) ñeán ñuùng ngöôøi caàn chuùng. Ñaây laø moät nghieäp vuï cuûa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính nhöng muoán thöïc hieän hoaït ñoäng cho thueâ vaän haønh, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính phaûi ñöôïc söï cho pheùp cuûa ngaân haøng Nhaø nöôùc, gioáng nhö moät giaáy pheùp con. Tuy ñieàu naøy khoâng phaûi laø lyù do chính caûn trôû söï phaùt trieån cuûa thueâ vaän haønh nhöng noù cuõng goùp phaàn laøm giaûm haêng haùi môû roäng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp cho thueâ taøi chính. Ña daïng hoaù taøi saûn cho thueâ: Theo caùc quy ñònh hieän haønh, cho thueâ taøi chính chæ aùp duïng ñoái vôùi caùc ñoäng saûn, caùc loaïi baát ñoäng saûn laø nhaø xöôûng, ñaát ñai chöa ñöôïc xeáp vaøo loaïi taøi saûn cho thueâ taøi chính. Ñieàu naøy khoâng phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá. Hieän nay, treân theá giôùi loaïi hình cho thueâ taøi chính (thueâ mua) phaàn lôùn taøi saûn thueâ laø baát ñoäng saûn. Coøn taïi Vieät Nam, maø cuï theå laø TP.HCM, nôi coù giaù baát ñoäng saûn thuoäc loaïi cao nhaát khu vöïc thì vieäc doanh nghieäp ñaàu tö voán vaøo vaên phoøng, nhaø xöôûng laø quaù toán keùm vaø nhieàu khi vöôït quaù taàm tay cuûa hoï. Phaàn lôùn doanh nghieäp choïn hình thöùc thueâ möôùn nhöng vieäc naøy gaây nhieàu phieàn phöùc cho doanh nghieäp do giaù thueâ cao, keát caáu söû duïng khoâng phuø hôïp, thôøi haïn thueâ ngaén neân doanh nghieäp khoâng chuû ñoäng ñöôïc trong saûn xuaát kinh doanh. Do vaäy, Chính phuû vaø Ngaân haøng Nhaø nöôùc neân môû roäng taøi saûn cho thueâ sang caû baát ñoäng saûn, ñeå ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu ñaàu tö nôi saûn xuaát oån ñònh, laâu Trang 88 daøi cuûa doanh nghieäp thuoäc caùc ngaønh coâng ngheä cao, coâng nghieäp muõi nhoïn môùi ra ñôøi, hoaëc loaïi hình kinh teá trang traïi ñang caàn thueâ laâu daøi caùc loaïi baát ñoäng saûn. Ña daïng hoaù ñoái töôïng cho thueâ: Theo quy ñònh cuûa Nghò ñònh 16/CP, ñoái töôïng thueâ laø caùc toå chöùc, caù nhaân hoaït ñoäng taïi Vieät Nam, tröïc tieáp söû duïng taøi saûn thueâ cho muïc ñích hoaït ñoäng cuûa mình. Ñaây laø moät böôùc caûi caùch ñaùng keå so vôùi Nghò ñònh 64/CP vì vaên baûn naøy chæ cho pheùp caùc doanh nghieäp môùi ñöôïc thueâ taøi saûn cho muïc ñích kinh doanh hôïp phaùp. Tuy Ngaân haøng Nhaø nöôùc ñaõ cho pheùp caù nhaân ñöôïc pheùp thueâ taøi chính nhöng hieän nay caùc coâng ty cho thueâ taøi chính vaãn coøn raát haïn cheá ñoái töôïng thueâ naøy. Nhö vaäy, moät boä phaän khoâng nhoû nhöõng ngöôøi thaät söï caàn voán laø caùc xaõ vieân hôïp taùc xaõ, ngheä nhaân caùc laøng ngheà, caùc hoä noâng, laâm, ngö nghieäp, caùc trang traïi, caùc hoä saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp … laïi khoù coù theå tieáp caän phöông thöùc taøi trôï voán naøy. Cho thueâ taøi chính voán ñöôïc ñaùnh giaù laø loaïi hình taøi trôï voán thoâng thoaùng nhaát veà thuû tuïc hoà sô vaø phöông thöùc thaåm ñònh, do ñoù ñoái vôùi nhöõng ñoái töôïng naøy caùc coâng ty cho thueâ taøi chính chæ caàn ñaùnh giaù nhu caàu, thöïc löïc vaø tính oån ñònh cuûa saûn xuaát, quy moâ ñaàu tö, thaâm nieân hoaït ñoäng, trieån voïng cuûa saûn phaåm, phöông thöùc quaûn lyù cuûa ngöôøi ñieàu haønh …… laø coù theå xem xeùt veà vieäc cho thueâ. Ña daïng hoaù doanh nghieäp cho thueâ taøi chính: Hieän nay, chæ coù caùc coâng ty cho thueâ taøi chính môùi ñöôïc kinh doanh hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính. Caùc coâng ty naøy chæ taäp trung kinh doanh moät laõnh vöïc vôùi möùc ñoä chuyeân moân hoaù cao neân coù ñieàu kieän trau doài nghieäp vuï, kieán thöùc veà thò tröôøng caùc loaïi taøi saûn cho thueâ, löïa choïn khaùch haøng muïc tieâu neân chaát löôïng phuïc vuï ngaøy caøng toát. Tuy nhieân, vôùi nguoàn voán ít oûi, quy moâ hoaït ñoäng haïn cheá, nhaân Trang 89 söï coù giôùi haïn, maïng löôùi hoaït ñoäng nhoû heïp caùc doanh nghieäp cho thueâ taøi chính raát khoù khaên trong vieäc môû roäng thò phaàn, tìm kieám vaø thuyeát phuïc khaùch haøng. Hoïc hoûi kinh nghieäm nhöõng quoác gia laân caän coù ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi töông töï chuùng ta nhö Trung Quoác, Singapore, Nhaø nöôùc neân cho pheùp taát caû caùc coâng ty taøi chính ñaàu tö, coâng ty taøi chính tö vaán cuõng ñöôïc pheùp thöïc hieän hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ñeå goùp phaàn laøm cho thò tröôøng tín duïng thueâ mua hoaït ñoäng soâi noåi vaø nhoän nhòp, taêng tính caïnh tranh, taïo neàn taûng cho söï phaùt trieån. Phaàn lôùn caùc coâng ty cho thueâ taøi chính laø ñôn vò tröïc thuoäc caùc ngaân haøng thöông maïi quoác doanh (06 trong 09 coâng ty), leä thuoäc ngaân haøng meï caû veà voán vaø nhaân söï neân thieáu tính töï chuû trong quaûn lyù ñieàu haønh vaø huy ñoäng voán. Do ñoù, Nhaø nöôùc neân khuyeán khích thaønh laäp caùc coâng ty cho thueâ taøi chính lieân doanh giöõa moät coâng ty taøi chính ñòa phöông vôùi caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi ñeå vöøa taän duïng ñöôïc caùc moái quan heä, giao dòch trong nöôùc, nhöõng hieåu bieát veà moâi tröôøng kinh doanh, nhöõng khaùch haøng truyeàn thoáng, vöøa tieáp caän ñöôïc kinh nghieäm quaûn lyù, trình ñoä kyõ thuaät, chuyeân moân tieân tieán vaø nguoàn voán doài daøo cuûa phía ñoái taùc. 3.3.2.3 Nhaø nöôùc caàn nôùi loûng quy ñònh quaûn lyù ngoaïi hoái ñoái vôùi caùc coâng ty cho thueâ taøi chính: Theo quy ñònh quy ñònh 18/NHNN-CSTT ngaøy 07/01/2003 cuûa Thoáng ñoác Ngaân haøng Nhaø nöôùc, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính ñöôïc pheùp thöïc hieän giao dòch thueâ baèng ngoaïi teä ñoái vôùi nhöõng taøi saûn nhaäp khaåu nhöng vôùi ñieàu kieän beân ñi thueâ phaûi coù nguoàn thu baèng ngoaïi teä hoaëc ñöôïc pheùp mua ngoaïi teä taïi caùc ngaân haøng thöông maïi. Ñieàu naøy goùp phaàn haïn cheá vieäc ñaàu tö maùy moùc thieát bò coù nguoàn goác nhaäp khaåu cuûa nhöõng doanh nghieäp muoán caûi thieän chaát löôïng saûn phaåm ñeå caïnh tranh vôùi haøng hoaù nhaäp khaåu ôû chính thò tröôøng trong nöôùc. Thieát nghó, Nhaø nöôùc neân nôùi loûng ñieàu kieän “beân ñi thueâ phaûi coù nguoàn thu ngoaïi teä hoaëc ñöôïc pheùp mua Trang 90 ngoaïi teä taïi caùc ngaân haøng thöông maïi”, thay baèng vieäc tính tieàn thueâ coù theå tính baèng ñoàng Vieät Nam theo tyû giaù hieän haønh. Ñeå haïn cheá ñöôïc ruûi ro veà ngoaïi teä ñoái vôùi coâng ty cho thueâ taøi chính trong tröôøng hôïp chi baèng ngoaïi teä nhöng thu baèng Vieät Nam ñoàng, Nhaø nöôùc coù theå cho pheùp hoï naøy thöïc hieän nhöõng nghieäp vuï kinh doanh ngoaïi hoái ñeå hoï chuû ñoäng trong vieäc phoøng veä ruûi ro tyû giaù baèng nhöõng nghieäp vuï kyø haïn, hoaùn ñoåi ngoaïi teä…… 3.3.2.4 Nhaø nöôùc neân cho pheùp doanh nghieäp töï chuû trong vieäc aùp duïng phöông phaùp khaáu hao taøi saûn thueâ: ÔÛ caùc nöôùc phaùt trieån, beân cho thueâ thöôøng laø beân trích khaáu hao taøi saûn thueâ vì ñoù laø taøi saûn cuûa hoï vaø hoï coù möùc lôïi nhuaän cao hôn neân seõ tieát kieäm ñöôïc thueá nhieàu hôn (khaáu hao taêng laøm giaûm lôïi nhuaän vaø töø ñoù giaûm thueá thu nhaäp). Soá thueá tieát kieäm ñöôïc naøy seõ ñöôïc chuyeån hoùa moät phaàn cho beân thueâ thoâng qua vieäc giaûm phí thueâ laøm cho trong nhieàu tröôøng hôïp, phí thueâ taøi chính coù theå thaáp hôn laõi vay ngaân haøng vaø ñaây laø moät trong nhöõng lôïi ích chuû yeáu cuûa thueâ taøi chính. Trong tröôøng hôïp Vieät Nam (vaø moät soá nöôùc nhö Trung Quoác, Ñaøi Loan, Pakistan), chuaån möïc keá toaùn veà thueâ taøi saûn (chuaån möïc 06) quy ñònh taøi saûn thueâ laø taøi saûn nôï cuûa beân thueâ vaø beân thueâ phaûi laø ngöôøi trích khaáu hao. Nhö vaäy, trong tröôøng hôïp beân thueâ khoâng coù nhieàu lôïi nhuaän (nhö ña soá caùc doanh nghieäp Vieät Nam hieän nay) thì vieäc tieát kieäm thueá laø khoâng ñaùng keå. Do ñoù, Nhaø nöôùc haõy ñeå beân thueâ vaø beân cho thueâ töï thoaû thuaän vôùi nhau veà quyeàn trích khaáu hao taøi saûn thueâ ñeå coù theå taän duïng ñöôïc heát öu theá do thueâ taøi chính mang laïi. 3.3.2.5 Cho pheùp caùc coâng ty cho thueâ taøi chính chuû ñoäng trong vieäc thu hoài vaø xöû lyù taøi saûn thueâ: Töø kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi, nhaát laø caùc nöôùc trong khu vöïc ñaõ cho thaáy, muoán hình thaønh vaø phaùt trieån ñöôïc ngaønh coâng nghieäp cho thueâ thì phaûi Trang 91 chuù troïng ñeán vieäc xaây döïng nhöõng quy ñònh roõ raøng nhaèm baûo veä quyeàn lôïi cuûa caùc coâng ty cho thueâ, cuõng nhö coù nhöõng chính saùch öu ñaõi nhaát ñònh trong lónh vöïc naøy. Cuï theå nhö veà maët phaùp lyù, caàn coù nhöõng quy ñònh ñaûm baûo quyeàn sôû höõu tuyeät ñoái cuûa coâng ty cho thueâ ñoái vôùi taøi saûn thueâ, cuõng nhö caùc quy ñònh ñoàng boä giöõa Ngaân haøng Nhaø nöôùc vaø caùc cô quan coâng quyeàn caùc caáp ñeå hoã trôï caùc coâng ty cho thueâ taøi chính, nhaèm ñaûm baûo vieäc thu hoài taøi saûn khi beân thueâ khoâng coøn khaû naêng hoaëc khoâng coù thieän chí thanh toaùn tieàn thueâ. Vieäc tranh chaáp giöõa beân thueâ vaø beân cho thueâ chæ neân caên cöù vaøo hôïp ñoàng cho thueâ giöõa hai beân. Tröôùc khi keát thuùc thôøi haïn thueâ thì taøi saûn vaãn thuoäc beân cho thueâ neân beân cho thueâ phaûi coù quyeàn thu hoài laïi taøi saûn khi beân thueâ khoâng coøn khaû naêng chi traû tieàn thueâ tieáp tuïc, traùnh tình traïng vieäc tranh chaáp vaø chôø toøa aùn giaûi quyeát maát quaù nhieàu thôøi gian, ñang thi haønh aùn nhöng taøi saûn thueâ ñaõ bò hö hoûng hoaëc laïc haäu veà maët coâng ngheä neân khoâng theå tìm ñöôïc ngöôøi thueâ môùi, gaây thieät haïi lôùn cho beân cho thueâ. 3.3.2.6 Caùc quy ñònh khaùc: Ngoaøi nhöõng vaán ñeà neâu treân, Nhaø nöôùc cuõng caàn coù nhöõng chính saùch hoã trôï hôïp lyù nhö hoã trôï laõi suaát sau ñaàu tö, giuùp caùc coâng ty cho thueâ taøi chính tieáp xuùc vôùi caùc toå chöùc ñaàu tö quoác teá ñeå keâu goïi ñaàu tö hoaëc huy ñoäng voán vôùi chi phí thaáp... Beân caïnh ñoù, ñoái vôùi caùc taøi saûn hieän nay ñang baét buoäc phaûi coù ñaêng kyù nhö xe oâtoâ, taøu thuyeàn…. do caùc coâng ty cho thueâ taøi chính coù truï sôû vaø ñaêng kyù kinh doanh taïi moät ñòa phöông cuï theå, neân taøi saûn cho thueâ khi ñaêng kyù sôû höõu cuõng phaûi thöïc hieän taïi ñòa phöông ñoù trong khi khaùch haøng thueâ laïi ôû caùc ñòa phöông khaùc. Ñieàu naøy laøm cho beân thueâ gaëp nhieàu ñieàu baát tieän trong vieäc söû duïng taøi saûn thueâ (nhö phaûi mang xe ra ñòa baøn nôi coâng ty cho thueâ taøi chính ñaêng kyù xe ñeå khaùm kieåm ñònh ñònh kyø, ñoùng caùc leä phí caàu ñöôøng do löu haønh xe coù bieån soá cuûa ñòa Trang 92 phöông khaùc, chuyeån quyeàn sôû höõu phaûi laøm nhieàu thuû tuïc röôøm raø, maát thôøi gian…) Vì theá, chính phuû neân cho pheùp ñaêng kyù nhöõng taøi saûn naøy taïi ñòa baøn cuûa beân ñi thueâ. 3.3.3 Caùc giaûi phaùp hoå trôï 3.3.3.1 Thaønh laäp caùc nhoùm coâng nghieäp – taøi chính: Toå chöùc hôïp taùc chaët cheõ giöõa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính, ngaân haøng vaø caùc doanh nghieäp lôùn cuûa caùc Boä quaûn lyù ngaønh coù nhu caàu veà thueâ mua (nhö Boä giao thoâng vaän taûi, Boä xaây döïng, Boä coâng nghieäp…), caùc ñòa phöông laøm chuû ñaàu tö. Vieäc hôïp taùc naøy coù nhieàu lôïi ñieåm quan troïng, taïo tieàn ñeà cho dòch vuï thueâ mua phaùt trieån chaéc chaén. - Lôïi ích ñoái vôùi doanh nghieäp vaø Boä quaûn lyù ngaønh: Ñaûm baûo coù thieát bò hieän ñaïi, hieäu quaû ñeå tham gia ñaáu thaàu maø chæ phaûi thueâ sau khi thaéng thaàu; Leân keá hoaïch chaéc chaén veà ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä maø khoâng sôï bò ñoäng veà voán vay; Traùnh ñöôïc thuû tuïc theá chaáp vaø baûo laõnh phieàn phöùc khi ñaàu tö vaøo caùc thieát bò lôùn. - Lôïi ích ñoái vôùi coâng ty cho thueâ taøi chính: Thöïc hieän nhanh khaâu thaåm ñònh do döï aùn ñöôïc boä quaûn lyù ngaønh duyeät thöôøng phaûi qua nhieàu hoäi ñoàng, coù nhieàu chuyeân gia gioûi phaûn bieän, neân nhöõng sai soùt veà kyõ thuaät kinh teá coù theå haïn cheá ñöôïc raát nhieàu; Caùc döï aùn naèm trong caùc keá hoaïch ñaàu tö daøi haïn thöôøng coù nguoàn taøi trôï chaéc chaén (ví duï nguoàn voán ODA, JBIC……) do ñoù caùc coâng ty cho thueâ taøi chính coù theå moät phaàn yeân taâm; Cô cheá thöïc hieän caùc döï aùn qua ñaáu thaàu thöôøng ñöôïc caùc ban quaûn lyù döï aùn kieåm tra kyõ löôõng, neân vieäc hoã trôï thu nôï ñôn giaûn hôn so vôùi cho thueâ taøi chính naèm ngoaøi döï aùn. Vôùi caùc öu ñieåm nhö vaäy, caàn moät hình thöùc toå chöùc hôïp taùc cho hoaït ñoäng thueâ taøi chính nhö sau: Tröôùc heát caùc Boä quaûn lyù ngaønh, caùc cô quan quaûn lyù ñaàu tö ñöa ra caùc döï aùn vôùi caùc ñaùnh giaù, phaân tích vaø ñieàu kieän taøi chính keøm theo. Sau Trang 93 ñoù, caùc coâng ty cho thueâ vaø caùc ngaân haøng thong maïi hôïp taùc vôùi caùc doanh nghieäp thöïc hieän döï aùn ñeå thaønh laäp moät Nhoùm coâng nghieäp taøi chính (5-6 coâng ty cho thueâ vaø ngaân haøng, moät coâng ty luaät chuyeân tö vaán, 2-3 coâng ty saûn xuaát coâng nghieäp vaø kinh doanh thöông maïi dòch vuï coù taàm côõ). Nhoùm coâng nghieäp taøi chính naøy seõ hoã trôï laãn nhau trong vieäc töï lo veà nguoàn thieát bò (coù theå saûn xuaát trong nöôùc hoaëc nhaäp khaåu töø nöôùc ngoaøi), nguoàn voán (baèng noäi teä vaø ngoaïi teä) ñeå sau ñoù thu hoài daàn. Trong ñoù, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính seõ xem xeùt ñeå thöïc hieän taøi trôï thueâ taøi chính cho caùc maùy moùc thieát bò ñaàu tö taøi saûn coá ñònh, coøn caùc ngaân haøng thöông maïi seõ cho vay voán löu ñoäng khi döï aùn baét ñaàu ñi vaøo hoaït ñoäng. Hôn nöõa trong quaù trình thöïc hieän döï aùn, Boä quaûn lyù ngaønh seõ cöû ñaïi dieän cuûa mình laø thaønh vieân trong Nhoùm coâng nghieäp taøi chính giaùm saùt quaù trình thöïc hieän döï aùn nhaèm ñaûm baûo döï aùn seõ ñi ñuùng höôùng theo chính saùch ñaõ vaïch ra. Moâ hình naøy coù theå aùp duïng cho vieäc thöïc hieän caùc döï aùn veà cô sôû haï taàng nhö khu coâng nghieäp, khu ñoâ thò môùi coù giaù trò lôùn. Vôùi moâ hình kheùp kín nhö vaäy vieäc trieån khai taøi trôï cho thueâ taøi chính seõ ñöôïc thöïc hieän nhanh choùng vaø phaùt huy hieäu quaû, töø ñoù taïo ñoäng löïc cho söï phaùt trieån cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính. 3.3.3.2 Phaùt trieån caùc thò tröôøng hoã trôï: - Thò tröôøng voán/chöùng khoaùn: Nguoàn voán cuûa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính coøn haïn cheá, thoâng qua thò tröôøng chöùng khoaùn caùc coâng ty seõ coù ñieàu kieän huy ñoäng voán baèng traùi phieáu, taän duïng nguoàn voán nhaøn roãi trong daân chuùng vaø cuûa caùc nguoàn ñaàu tö giaùn tieáp khaùc. Tuy nhieân, trong thôøi gian qua thò tröôøng chöùng khoaùn cuûa chuùng ta chöa thöïc söï phaùt trieån, neân caùc coâng ty cho thueâ taøi chính chöa söû duïng ñöôïc keânh cung öùng voán quan troïng naøy. - Thò tröôøng maùy moùc thieát bò cuõ: Hieän nay chuùng ta chöa coù thò tröôøng mua baùn maùy moùc, thieát bò cuõ laøm haïn cheá nhu caàu trao ñoåi, thay theá thieát bò cuûa caû neàn Trang 94 kinh teá cuõng nhö hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng thueâ mua. Trong thöïc teá, nhieàu maùy moùc tuy ñaõ cuõ vaø khoâng phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa doanh nghieäp naøy nhöng laïi phuø hôïp vôùi coâng ngheä saûn xuaát cuûa doanh nghieäp khaùc, do ñoù thò tröôøng ñoà cuõ ra ñôøi seõ giuùp doanh nghieäp ñaàu tö ñöôïc maùy moùc thích hôïp, vöøa taàm tay, tieát kieäm chi phí ñaàu tö vaø giaûm giaù thaønh saûn xuaát. Beân caïnh ñoù, noù coøn giuùp caùc coâng ty cho thueâ xöû lyù nhöõng taøi saûn thu hoài sau khi keát thuùc hôïp ñoàng thueâ hoaëc sau nhöõng tranh chaáp vôùi ngöôøi thueâ, nhanh choùng thu hoài laïi voán, haïn cheá thieät haïi taøi saûn caû voâ hình vaø höõu hình cuõng nhö haïn cheá chi phí kho baõi phaùt sinh. Ñoàng thôøi thò tröôøng naøy coøn laø neàn taûng cô baûn ñeå phaùt trieån hình thöùc baùn vaø taùi thueâ. Keát luaän chöông III Chöông III chuùng ta chuû yeáu ñeà caäp ñeán nhöõng giaûi phaùp, nhöõng kieán nghò veà phía chính phuû laãn veà phía doanh nghieäp cho thueâ taøi chính nhaèm xaây döïng ñöôïc moät heä thoáng veà phaùp lyù laãn veà kyõ thuaät thaät hieäu quaû cho hình thöùc cho thueâ taïi Vieät Nam hieän taïi vaø trong töông lai. Vôùi nhieàu giaûi phaùp hôïp lyù keát hôïp vôùi noå löïc khoâng ngöøng hoøan thieän cuûa caû doanh nghieäp laãn chính phuû seõ giuùp cho hình thöùc taøi trôï voán trung vaø daøi haïn naøy seõ ñeán gaàn hôn nöõa vôùi söï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp, giuùp taøi trôï kòp thôøi vaø hieäu quaû cho söï ñaàu tö khoâng ngöøng cuûa doanh nghieäp Vieät Nam hieän nay. Trang 95 KEÁT LUAÄN Cho thueâ taøi chính laø hình thöùc taøi trôï voán trung daøi haïn thích hôïp cho nhieàu loaïi hình doanh nghieäp vôùi nhieàu quy moâ khaùc nhau. Doanh nghieäp ñaõ phaùt trieån coù theå thueâ thieát bò ñeå daønh haïn möùc tín duïng cuûa ngaân haøng cho caùc muïc ñích söû duïng voán khaùc; doanh nghieäp môùi thaønh laäp laïi thueâ taøi saûn ñeå baûo toaøn voán löu ñoäng; doanh nghieäp söû duïng taøi saûn thueâ ñeå traùnh laïc haäu veà kyõ thuaät…… Töø ñoù ta coù theå thaáy cho thueâ taøi chính laø moät ngaønh coâng nghieäp naêng ñoäng vaø ñaày tính saùng taïo, raát caàn thieát phaùt trieån ôû Vieät Nam ñeå vöøa ñaùp öùng nhu caàu voán cho doanh nghieäp vöøa ña daïng hoùa caùc hình thöùc taøi trôï voán cho thò tröôøng taøi chính. Töø khi ra ñôøi ñeán nay, cho thueâ taøi chính ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh tích ñaùng ghi nhaän vaø coù nhöõng ñoùng goùp ñaùng keå vaøo vieäc ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä saûn xuaát, goùp phaàn naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp trong nöôùc trong xu theá hoäi nhaäp. Ñoàng thôøi cho thueâ taøi chính cuõng laø moät nhaân toá taùc ñoäng tích cöïc trong vieäc duy trì toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cao lieân tuïc caùc naêm qua. Tieàm naêng thò tröôøng cho thueâ taøi chính laø raát lôùn, bôûi hieän nay nhu caàu ñaàu tö mua saém trang thieát bò cuûa caùc doanh nghieäp coù quy moâ lôùn gaáp haøng chuïc, haøng traêm laàn so vôùi caùch ñaây moät vaøi naêm. Khi thò tröôøng taøi chính phaùt trieån, cho thueâ taøi chính cuõng seõ ñöôïc doanh nghieäp löïa choïn bôûi ñaây laø hình thöùc taøi trôï voán trung vaø daøi haïn, khaùc vôùi voán vay ngaân haøng thöôøng laø ngaén haïn. Beân caïnh ñoù, khuoân khoå phaùp lyù aùp duïng vôùi hoaït ñoäng naøy ñang daàn ñöôïc hoaøn thieän nhö quy ñònh thueá ñoái vôùi hình thöùc mua vaø cho thueâ laïi, quy ñònh veà mua baùn taøi saûn ñaõ qua söû duïng... Baûn thaân caùc coâng ty cho thueâ taøi chính Vieät Nam cuõng ñang phaûi noã löïc laøm môùi neáu muoán toàn taïi bôûi theo cam keát gia nhaäp WTO, caùc toå chöùc tín duïng nöôùc ngoaøi seõ ñöôïc tham gia lieân doanh trong caùc coâng ty cho thueâ taøi chính hoaëc thaønh Trang 96 laäp 100% voán tröïc thuoäc. Chuû tröông cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc cuõng seõ môû cöûa hoaøn toaøn lónh vöïc naøy sau naêm 2010. Do ñoù, Nhaø nöôùc, caùc caáp chính quyeàn vaø baûn thaân caùc coâng ty caàn thieát phaûi ñöa ra bieän phaùp thaùo gôõ nhöõng vöôùng maéc hieän taïi, cuõng nhö nhöõng giaûi phaùp hôïp lyù ñeå thò tröôøng naøy coù theå phaùt trieån töông xöùng vôùi vai troø cuûa noù ñoái vôùi neàn kinh teá. Ñeán nay thò phaàn hoaït ñoäng cuûa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính vaãn coøn khieâm toán, söï nhaän bieát cuûa khaùch haøng veà keânh cung öùng voán naøy coøn nhieàu haïn cheá trong khi tieàm naêng phaùt trieån cuûa ngaønh naøy laïi raát lôùn. Do ñoù, toâi hy voïng nhöõng nghieân cöùu cuûa mình seõ höõu ích trong vieäc thuùc ñaåy nhöõng coâng ty cho thueâ taøi chính khai thaùc heát nhöõng tieàm naêng cuõng nhö lôïi theá cuûa mình ñeå naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng, hoaøn thaønh traùch nhieäm cuûa ngaønh ñoái vôùi muïc tieâu phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc trong nhöõng naêm tôùi. Do nhöõng haïn cheá veà trình ñoä vaø thôøi gian, chaéc chaén baûn luaän vaên coøn nhieàu haïn cheá. Taùc giaû raát mong nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán ñoùng goùp, chæ daãn quyù baùu cuûa Quyù thaày, coâ vaø caùc anh, chò quan taâm ñeán noäi dung naøy ñeå luaän vaên ñöôïc hoaøn thieän hôn. Xin chaân thaønh caûm ôn! Trang 97 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Luaät caùc toå chöùc tín duïng soá 07/1997/QHX ngaøy 12/12/1997. 2. Luaät söûa ñoåi soá 20/2004/QH11 ngaøy 15/06/2004. 3. Nghò ñònh 64/CP ngaøy 09/02/1995. 4. Nghò ñònh 65/CP ngaøy 19/05/2005. 5. PGS.TS Traàn Ngoïc Thô “Taøi chính doanh nghieäp hieän ñaïi” NXB Thoáng keâ. 6. TS. Phan Thò Bích Nguyeät ” Ñaàu tö taøi chính”. 7. TS Nguyeãn Minh Kieàu “Ñeà cöông moân hoïc nghieäp vuï ngaân haøng”. 8. Taøi lieäu giaûng daïy chöông trình cao hoïc, Ñaïi hoïc kinh teá, Tp. Hoà chí Minh 9. Chöông trình ñaøo taïo veà cho thueâ taøi chính cuûa Fulbright. 10. Eric De Keuleneer “Banking in a market economy” 11. Toång cuïc thoáng keâ, Nieân giaùm thoáng keâ 2003 – 2007. 12. Taïp chí Thoâng tin tín duïng (CIC) cuûa Ngaân haøng nhaø nöôùc qua caùc naêm 2005, 2006, 2007. 13. Baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa coâng ty VILC naêm 2005, 2006, 2007. 14. Baùo caùo thöôøng nieân veà Vieät Nam cuûa IMF naêm 2006, 2007. 15. Moät soá trang web chuyeân ngaønh: www.sbv.gov.vn, www.gso.gov.vn, www.mof.gov.vn, www.moi.gov.vn, www.imf.org, www.worldbank.org.vn, www.vneconomy.vn ...