Định hướng cho học sinh tự lực học tập trong dạy học chương "Chất Khí" vật lý 10 nâng cao
ms: Lvvl-ppdh003
số trang: 129
ngành: Vật lý
chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học môn vật lý
trường: đhsp tphcm
năm:
giới thiệu luận văn
mở đầu
chương 1: Cơ sở lý luận
chương 2: Soạn thảo các tiến trình dạy học chương chất khí
chương 3: Thực nghiệm sư phạm
kết luận
tài liệu tham khảo
phụ lục
129 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1814 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Định hướng cho học sinh tự lực học tập trong dạy học chương Chất Khí vật lý 10 nâng cao, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
B¶ng 3.8: B¶ng ph©n phèi tÇn suÊt ®iÓm kiÓm tra 15 phót
Ban KHTN Ban c¬ b¶n
§iÓm 10C10 - TN 10C11 - §C 10C12 - §C 10C13 – TN
1 0.00 3.92 2.08 2.00
2 0.00 19.61 27.08 18.00
3 8.70 9.80 18.75 12.00
4 8.70 25.49 31.25 16.00
5 10.87 11.76 12.50 10.00
6 28.26 19.61 4.17 14.00
7 21.74 5.88 2.08 18.00
8 10.87 3.92 2.08 8.00
9 10.87 0.00 0.00 2.00
10 0.00 0.00 0.00 0.00
Tæng 100 100.00 100 100.00
B¶ng 3.9: B¶ng ph©n phèi tÇn suÊt luü tÝch ®iÓm kiÓm tra 15 phót
Ban KHTN Ban c¬ b¶n
§iÓm 10C10 - TN 10C11 - §C 10C12 - §C 10C13 – TN
1 0.00 4.17 2.13 2.00
2 0.00 22.92 27.66 20.00
3 8.70 33.33 46.81 32.00
4 17.39 60.42 78.72 48.00
5 28.26 70.83 91.49 58.00
6 56.52 89.58 95.74 72.00
7 78.26 95.83 97.87 90.00
8 89.13 100.00 100.00 98.00
9 100.00 100.00
0.00
5.00
10.00
15.00
20.00
25.00
30.00
35.00
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Điểm
%
H
S
đạ
t đ
iểm
X
i
TN-10C10
ĐC-10C11
ĐC-10C12
TN-10C13
BiÓu ®å 3.3: BiÓu ®å ph©n phèi tÇn suÊt ®iÓm kiÓm tra 15 phót
0.00
20.00
40.00
60.00
80.00
100.00
120.00
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Điểm
%
H
S
đạ
t đ
iểm
X
i t
rở
x
uố
ng
TN-10c10
ĐC-10C11
ĐC-10C12
TN-10C13
BiÓu ®å 3.4: BiÓu ®å ph©n phèi tÇn suÊt luü tÝch ®iÓm kiÓm tra 15 phót
KÕt qu¶ bμi kiÓm tra 1 tiÕt:
B¶ng 3.10: Thèng kª sè HS ®¹t ®iÓm Xi bμi kiÓm tra 1 tiÕt
Ban KHTN Ban c¬ b¶n
§iÓm 10C10 - TN 10C11 - §C 10C10 - TN 10C11 - §C
2 0 0 1 2
3 2 4 9 9
4 2 11 10 17
5 8 13 13 15
6 11 15 9 4
7 18 8 6 2
8 4 1
9 1
Tæng 46 51 48 50
B¶ng 3.11: B¶ng ph©n phèi tÇn suÊt ®iÓm kiÓm tra 1 tiÕt
Ban KHTN Ban c¬ b¶n
§iÓm 10C10 - TN 10C11 - §C 10C10 - TN 10C11 - §C
2 0.0 0.0 2.1 4.0
3 4.3 7.8 18.8 18.0
4 4.3 21.6 20.8 34.0
5 17.4 25.5 27.1 30.0
6 23.9 27.5 18.8 8.0
7 39.1 17.6 12.5 4.0
8 8.7 2.0
9 2.2
Tæng 100.00 100.00 100.00 100.00
0.0
5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
30.0
35.0
40.0
45.0
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Điểm
Số
%
H
S
đạ
t đ
iểm
X
i
TN-10C10
ĐC-10C11
ĐC-10C12
TN-10C13
BiÓu ®å 3.5: BiÓu ®å ph©n phèi tÇn suÊt ®iÓm kiÓm tra 1 tiÕt
B¶ng 3.12: B¶ng ph©n phèi tÇn suÊt luü tÝch ®iÓm kiÓm tra 1 tiÕt
Ban KHTN Ban c¬ b¶n
§iÓm 10C10 - TN 10C11 - §C 10C10 - TN 10C11 - §C
2 0.0 0.0 2.1 4.0
3 4.3 7.8 20.8 22.0
4 8.7 29.4 41.7 56.0
5 26.1 54.9 68.8 86.0
6 50.0 82.4 87.5 94.0
7 89.1 100.0 100.0 98.0
8 97.8 100.0
9 100.0
0.0
20.0
40.0
60.0
80.0
100.0
120.0
1 2 3 4 5 6 7 8 9
TN-10C10
ĐC-10C11
ĐC-10C12
TN-10C13
BiÓu ®å 3.6: BiÓu ®å ph©n phèi tÇn suÊt luü tÝch ®iÓm kiÓm tra 1 tiÕt
B¶ng 3.13: §iÓm trung b×nh vμ ®é lÖch mÉu cña bμi kiÓm tra 15 phót
Líp X sˆ s
TN-10C10 6.22 1.68 1.70 Ban KHTN
§C-10C11 4.24 1.80 1.82
§C-10C12 3.56 1.44 1.46 Ban c¬ b¶n
TN-10C13 4.80 2.11 2.13
B¶ng 3.14: §iÓm trung b×nh vμ ®é lÖch mÉu cña bμi kiÓm tra 1 tiÕt
Líp X sˆ S
TN-10C10 6.24 1.27 1.29 Ban KHTN
§C-10C11 5.24 1.18 1.19
§C-10C12 4.79 1.34 1.35 Ban c¬ b¶n
TN-10C13 4.40 1.22 1.23
Tæng hîp ®iÓm hai bμi kiÓm tra (bμi 1 tiÕt hÖ sè 2).
0.0
20.0
40.0
60.0
80.0
100.0
120.0
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Điểm
Số
%
H
S
đạ
t đ
iểm
X
i t
rở
x
uố
ng
TN-10C10
ĐC-10C11
ĐC-10C12
TN-10C13
BiÓu ®å 3.7: BiÓu ®å ph©n phèi tÇn suÊt luü tÝch ®iÓm tæng hîp ch−¬ng chÊt khÝ
B¶ng 3.15: §iÓm trung b×nh vμ ®é lÖch mÉu cña c¸c bμi kiÓm tra ch−¬ng chÊt khÝ
Líp X sˆ S
TN-10C10 6.23 1.20 1.21 Ban KHTN
§C-10C11 4.90 1.07 1.08
§C-10C12 4.38 1.14 1.15 Ban c¬ b¶n
TN-10C13 4.53 1.21 1.23
3.4.3. NhËn xÐt vμ kiÓm ®Þnh gi¸ trÞ trung b×nh c¸c bμi kiÓm tra
Qua c¸c bμi kiÓm tra vμ sè liÖu thèng kª trªn t«i nhËn thÊy:
Nªn ®iÓm trung b×nh kiÓm tra 15 phót cña c¸c líp thùc nghiÖm cao h¬n víi
møc ý nghÜa 1%. Chøng tá víi yªu cÇu ghi nhí vμ t¸i hiÖn l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®·
häc trong tuÇn ®Çu tiªn, viÖc ®Þnh h−íng cho HS tù lùc trong häc tËp, ®· mang l¹i
hiÖu qu¶ tøc thêi, HS líp TN cã kh¶ n¨ng ghi nhí vμ t¸i hiÖn tèt h¬n líp §C.
KÕt qu¶ bμi kiÓm tra 1 tiÕt cho thÊy:
- Líp TN cña ban KHTN 10C10 cã ®iÓm trung b×nh cao h¬n líp §C 10C11 víi
møc ý nghÜa 1% (6,24 > 5,24 vμ Z0=3,95 > 2,58).
- Líp TN cña ban c¬ b¶n 10C13 cã ®iÓm trung b×nh nhá h¬n líp §C 10C12
(4,40 < 4,79) cã thÓ do ¶nh h−ëng cña viÖc v¾ng häc nhiÒu trong nh÷ng tiÕt häc
cuèi) nh−ng kh«ng thÊp h¬n víi møc ý nghÜa 1% vμ 5%.
- Qua phÇn tù luËn bμi kiÓm tra 1 tiÕt, T«i còng nhËn thÊy kü n¨ng xö lý sè liÖu
thÝ nghiÖm vμ vÏ ®å thÞ cña HS cßn nhiÒu h¹n chÕ: khi xö lý sè liÖu, c¸c em tÝnh
tÝch p.V vμ kÕt luËn lu«n chóng b»ng nhau (trong khi kÕt qu¶ kh¸c nhau) mμ
kh«ng xÐt ®Õn ®é chªnh lÖch gi÷a c¸c kªt qu¶; khi vÏ ®å thÞ c¸c em m¾c ph¶i
mét sè lçi nh− kh«ng ghi tªn trôc, ®¬n vÞ, chia kho¶ng c¸ch trªn mçi trôc ch−a
hîp lý, nèi c¸c ®iÓm víi nhau b»ng ®−êng th¼ng. §©y lμ ®iÒu mμ b¶n th©n t«i
kh«ng dù tÝnh tr−íc ®Ó h−íng dÉn c¸c em kÜ h¬n ë tiÕt bμi tËp. Qua chÊm bμi,
chØ cã 1 HS lμm trän vÑn phÇn tù luËn nμy.
So s¸nh ®iÓm tæng hîp ch−¬ng chÊt khÝ víi ®iÓm mét tiÕt hÖ sè 2:
- Víi ban KHTN, ®iÓm trung b×nh cña líp TN 10C10 lín h¬n líp §C 10C11 víi
møc ý nghÜa 1% (6,23 > 4,90 vμ Z0=5,69 > 2,58).
- Víi ban c¬ b¶n, ®iÓm trung b×nh cña líp TN 10C13 lín h¬n líp §C 10C12
(4,53 > 4,38) nh−ng kh«ng thÓ kh¼ng ®Þnh cao h¬n víi møc ý nghÜa 1% vμ 5%
(Z0=0,62 < 1,96 < 2,58)
So s¸nh ®iÓm trung b×nh c¸c bμi kiÓm tra ch−¬ng chÊt khÝ víi kÕt qu¶ ®iÓm
trung b×nh häc kú 1 cña c¸c líp TN th× thÊy c¶ hai líp TN 10C10 vμ 10C13 cã
®iÓm trung b×nh lín h¬n (6,23 > 5,86 vμ 4,53 > 4,48) nh−ng kh«ng cao h¬n víi c¸c
møc ý nghÜa 1% vμ 5% (Z0 = 1,42 vμ 0,23 < 1,96 < 2,58).
3.5. KÕt luËn ch−¬ng 3
Qu¸ tr×nh thùc nghiÖm s− ph¹m cho thÊy viÖc ®Þnh h−íng cho HS tù lùc trong
häc tËp ch−¬ng chÊt khÝ ®· cã nh÷ng t¸c dông nhÊt ®Þnh:
- §a sè c¸c em tù gi¸c thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô häc tËp ®−îc giao; tÝch cùc, m¹nh
d¹n tr−íc vμ h¬n c¸c líp §C trong qu¸ tr×nh trao ®æi, th¶o luËn, ph¸t biÓu x©y dùng
bμi; hç trî lÉn nhau trong viÖc häc.
- Sau tiÕt häc ®Çu cßn nhiÒu bì ngì, c¸c em ®· nhanh chãng thÝch nghi vμ tù lùc
thùc hiÖn c¸c hμnh ®éng theo ®Þnh h−íng cña gi¸o viªn. ViÖc ghi nhí vμ t¸i hiÖn l¹i
nh÷ng kiÕn thøc ®· häc tèt h¬n tuy nhiªn ë møc ®é vËn dông, më réng cßn nhiÒu
h¹n chÕ.
- ViÖc giao nhiÖm vô vμ ®Þnh h−íng thùc hiÖn tr−íc cho HS, gióp HS cã thêi gian
chuÈn bÞ, ®−a ra nh÷ng th¾c m¾c, c©u hái, rót ng¾n ®−îc thêi gian th¶o luËn trªn líp.
NÕu ®−îc chuÈn bÞ cÈn thËn, cã thÓ ®Þnh h−íng hiÖu qu¶ hμnh ®éng häc tËp cña HS.
KÕT LUËN vμ kiÕn nghÞ
C¨n cø vμo môc tiªu, nhiÖm vô cña ®Ò tμi t«i nhËn thÊy:
- §· nghiªn cøu c¬ së lý luËn cña ®Þnh h−íng hμnh ®éng häc tËp, tõ ®ã ®Ò ra c¸c
b−íc so¹n th¶o tiÕn tr×nh d¹y häc gióp HS tù lùc b»ng ®Þnh h−íng cña GV trong
d¹y häc.
- T×m hiÓu lÞch sö h×nh thμnh ThuyÕt ®éng häc ph©n tö, ®ång thêi ph©n tÝch môc
tiªu, néi dung, cÊu tróc logic cña c¸c ®¬n vÞ kiÕn thøc trong ch−¬ng chÊt khÝ.
VËn dông c¸c b−íc so¹n th¶o vμ ®−a ra 5 tiÕn tr×nh d¹y c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n
ch−¬ng chÊt khÝ.
- S−u tÇm mét sè phÇn mÒm m« pháng, h×nh ¶nh, h×nh vÏ lμm c¸c ph−¬ng tiÖn
trùc quan hç trî ®Þnh h−íng.
- T×m hiÓu vÒ thùc tr¹ng d¹y häc ë tr−êng phæ th«ng hiÖn nay nãi chung vμ c¸ch
häc cña ®èi t−îng thùc nghiÖm nãi riªng, ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ
phôc vô cho d¹y häc ®Ó lμm c¬ së cho viÖc so s¸nh, kiÓm tra, vμ ®Þnh h−íng
hμnh ®éng hoc tËp cho phï hîp.
- Trong qu¸ tr×nh thùc nghiÖm do nh÷ng yªu cÇu vÒ l−îng kiÕn thøc truyÒn ®¹t,
thêi gian tiÕt häc, kh¶ n¨ng cña HS..., nªn c¸c kiÓu ®Þnh h−íng ®−îc sö dông
®ang ë møc ®é thÊp, vμ ®Þnh h−íng cho HS tù lùc häc tËp trong mét sè nhiÖm
vô häc tËp nhá vμ c¸c em ®Òu thùc hiÖn ®−îc c¸c hμnh ®éng. Mét sè kiÓu ®Þnh
h−íng nh− t×m tßi s¸ng t¹o, kh¸i qu¸t nhãm ch−a vËn dông ®−îc trong d¹y häc
cÇn ®−îc nghiªn cøu thªm.
- KÕt qu¶ thùc nghiÖm cho thÊy so víi líp ®èi chøng vμ so víi chÝnh c¸c líp thùc
nghiÖm ë häc kú 1 ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong viÖc häc nh− tù lùc
thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ®−îc giao, tÝch cùc trong viÖc gióp ®ì lÉn nhau, trao ®æi
vμ t×m kiÕm th«ng tin, thùc hiÖn ®−îc c¸c hμnh ®éng nh− dù kiÕn cña GV.
- Qu¸ tr×nh thùc hiÖn luËn v¨n còng ®· cho t«i nhiÒu bμi häc nh−: Thñ thuËt ®Ó
tiÕn hμnh thμnh c«ng thÝ nghiÖm vÒ ®Þnh luËt B«i-l¬ - Ma-ri-èt; Nh÷ng t×nh
huèng ngoμi dù kiÕn, nh÷ng th¾c m¾c cña HS trong phiÕu häc tËp ®· gióp t«i
nhËn ra nh÷ng sai sãt, nh÷ng ®iÓm ch−a phï hîp ®Ó chØnh söa kÕ ho¹ch d¹y
häc; HiÓu thªm vÒ c¸ch nghÜ, c¸ch häc tËp cña HS, BiÕt tËt nãi lÆp cña b¶n
th©n...
- Qua nghiªn cøu néi dung ch−¬ng tr×nh vμ nh÷ng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh d¹y
häc t«i cã mét sè ý kiÕn vÒ mét sè néi dung vμ h−íng vËn dông ®Ó qu¸ tr×nh
®Þnh h−íng HS tù lùc häc tËp ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n:
1. Bμi “ThuyÕt ®éng häc ph©n tö chÊt khÝ. CÊu t¹o chÊt” cã nhiÒu néi dung vμ néi
dung cña c¸c phÇn tr×nh bμy gÇn gièng nhau GV cã thÓ gi¶ng d¹y theo h−íng tr×nh
bμy lÞch sö h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn cña thuyÕt ®Ó HS võa dÔ dμng chÊt nhËn néi
dung vμ cã c¸i nh×n tæng quan vÒ thuyÕt vμ néi dung cña ch−¬ng. Thèng nhÊt kÝ
hiÖu vÒ sè mol, khèi l−îng mol dïng trong SGK m«n vËt lÝ vμ ho¸ häc ®Ó HS dÔ
tiÕp thu vμ kÝ hiÖu.
2. C¸c thÝ nghiÖm vÒ ®Þnh luËt B«i-l¬ - Ma-ri-èt vμ ®Þnh luËt S¸c-l¬ tr×nh bμy trong
SGK, kh¸ cång kÒnh, ®Ó lÊy ®−îc kÕt qu¶ cÇn ph¶i qua mét sè b−íc trung gian do
®ã khã cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn trªn líp. Nªn sö dông c¸c thÝ nghiÖm t−¬ng tù cña
vËt lÝ 10 c¬ b¶n ®¬n gi¶n mμ vÉn ®¶m b¶o hiÖu qu¶.
3. Sau c¸c bμi vÒ ®Þnh luËt B«i-l¬ - Ma-ri-èt vμ ®Þnh luËt S¸c-l¬ nªn cã thªm phÇn
tr×nh bμy vÒ qu¸ tr×nh ®¼ng nhiÖt, ®¼ng tÝch, c¸ch vÏ c¸c ®−êng ®¼ng nhiÖt, ®¼ng
tÝch d−íi d¹ng tμi liÖu tham kh¶o in s½n ®Ó HS cã c¬ së häc bμi “Ph−¬ng tr×nh tr¹ng
th¸i cña khÝ lÝ t−ëng...” vμ lμm c¸c bμi tËp vÒ ®å thÞ ë bμi “Bμi tËp vÒ chÊt khÝ”
TμI LIÖU THAM KH¶O
TiÕng ViÖt
1. Bé gi¸o dôc ®μo t¹o (2006), Tμi liÖu båi d−ìng GV thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh vμ
SGK líp 10, NXB Gi¸o dôc.
2. §Ëu ThÕ CÊp (2006), X¸c suÊt thèng kª lý thuyÕt vμ bμi tËp, NXB Gi¸o dôc.
3. Hoμng Chóng (1982), Ph−¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc trong khoa hoc gi¸o dôc,
NXB Gi¸o dôc.
4. NguyÔn V¨n C−êng (2007), “C¸c lý thuyÕt häc tËp c¬ së t©m lý cña ®æi míi
ph−¬ng ph¸p d¹y häc”, T¹p chÝ Gi¸o dôc, (sè 153).
5. L−¬ng ThÕ Dòng, NguyÔn Ngäc Minh (2006), N©ng cao n¨ng lùc cho GV
THPT vÒ ®æi míi ph−¬ng Ph¸p d¹y häc, Tμi liÖu båi d−ìng n©ng cao n¨ng
lùc cho GV cèt c¸n THPT, Dù ¸n ph¸t triÕn gi¸o dôc THPT - Tr−êng §¹i
häc Quy nh¬n.
6. §¹i häc cÇn th¬ (2004), Nghiªn cøu viÕt tμi liÖu dùa vμo n¨m ®Þnh h−íng cña
Marzano vμ t− t−ëng cña Forgaty.
7. §ç Ngäc §¹t (1997), TiÕp cËn hiÖn ®¹i ho¹t ®éng d¹y häc, NXB §¹i häc Quèc
gia Hμ néi.
8. Lª V¨n Gi¸o, Lª C«ng Triªm, Lª Thóc TuÊn (2005), Mét sè vÊn ®Ò vÒ ph−¬ng
Ph¸p d¹y häc vËt lý ë tr−êng phæ th«ng, Gi¸o tr×nh båi d−ìng th−êng
xuyªn GV THPT chu kú III, NXB Gi¸o dôc.
9. NguyÔn M¹nh Hïng (2006), Tæ chøc ho¹t ®éng nhËn thøc cña HS theo h−íng
ph¸t triÓn n¨ng lùc t×m tßi s¸ng t¹o, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vμ t− duy khoa häc,
Tμi liÖu båi d−ìng th−êng xuyªn chu kú III 2004 - 2007, Tr−êng ®¹i häc s−
ph¹m TP Hå ChÝ Minh (tμi liÖu l−u hμnh néi bé).
10. NguyÔn M¹nh Hïng (2006), Tæ chøc ho¹t ®éng häc tËp vËt lý tÝch cùc, tù lùc
vμ s¸ng t¹o cho HS trung häc phæ th«ng, Tμi liÖu båi d−ìng GV cèt c¸n
tr−êng THPT, Tr−êng ®¹i häc s− ph¹m TP Hå ChÝ Minh (tμi liÖu l−u hμnh
néi bé).
11. Madeline Hunter, Robin Hunter (2005), Lμm chñ ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y, NXB
§¹i häc quèc gia TP Hå ChÝ Minh.
12. NguyÔn V¨n Kh¶i, TriÖu ThÞ ChÝn (2006), “Sö dông phiÕu häc tËp d¹y häc bμi
“c¸c ®Þnh luËt b¶o toμn” (vËt lÝ 10) theo ph−¬ng ph¸p ghÐp nhãm”, T¹p chÝ
Gi¸o dôc, (sè 148)
13. NguyÔn Kú (1995), Ph−¬ng Ph¸p d¹y häc tÝch cùc lÊy ng−êi häc lμm trung
t©m, NXB Gi¸o dôc.
14. NguyÔn ThÞ Hång Nam (2002), “Tæ chøc ho¹t ®éng hîp t¸c trong häc tËp theo
h×nh thøc th¶o luËn nhãm”, T¹p chÝ Gi¸o dôc, (sè 26).
15. Phan Träng Ngä (2002), “Mét sè luËn ®iÓm t©m lý häc cña L.X.VYGOTSKI vμ
kh¶ n¨ng øng dông vμo lÜnh vùc d¹y häc”, T¹p chÝ Gi¸o dôc, (sè 36).
16. Phan Träng Ngä (2002), “øng dông lý luËn cña A.N.LEONCHIEV vÒ ho¹t
®éng t©m lý vμo lÜnh vùc d¹y häc”, T¹p chÝ Gi¸o dôc, (sè 38).
17. Phan Träng Ngä (2002), “VËn dông lý luËn cña P.La.Galperin vÒ c¸c b−íc h×nh
thμnh hμnh ®éng trÝ tuÖ vμo d¹y häc”, T¹p chÝ Gi¸o dôc, (sè 26).
18. Lª ThÞ Thanh Th¶o (2006), Nh÷ng c¬ së lý luËn cña d¹y häc hiÖn ®¹i, Bμi
gi¶ng chuyªn ®Ò sau ®¹i häc, §ai häc s− ph¹m TP Hå ChÝ Minh.
19. NguyÔn §øc Th©m, NguyÔn Ngäc H−ng (1999), Tæ chøc ho¹t ®éng nhËn thøc
cho HS trong d¹y häc vËt lý ë tr−êng phæ th«ng, NXB §¹i häc Quèc gia
Hμ néi.
20. NguyÔn §øc Th©m, NguyÔn Ngäc H−ng, Ph¹m Xu©n QuÕ (2002), ph−¬ng
Ph¸p d¹y häc vËt lý ë tr−êng phæ th«ng, NXB §¹i häc S− ph¹m.
21. NguyÔn §øc Th©m, NguyÔn C−¬ng, §inh Quang B¸o, §æi míi ph−¬ng Ph¸p
d¹y häc c¸c m«n khoa häc tù nhiªn ë tr−êng PTTH theo h−íng ho¹t ®éng
hãa ng−êi häc, §Ò tμi B94-27-OII-PP thuéc ch−¬ng tr×nh cÊp ngμnh ®æi
míi ph−¬ng Ph¸p d¹y häc theo h−íng ho¹t ®éng hãa ng−êi häc.
22. Ph¹m H÷u Tßng (2004), D¹y häc vËt lý ë tr−êng phæ th«ng theo ®Þnh h−íng
ph¸t triÓn ho¹t ®éng häc tÝch cùc, tù chñ, s¸ng t¹o vμ t− duy khoa häc,
NXB §¹i häc S− ph¹m.
23. Lª C«ng Triªm, Lª V¨n Gi¸o, Lª Thóc TuÊn (2006), ThiÕt kÕ bμi d¹y häc vμ
tr¾c nghiÖm kh¸ch quan m«n vËt lý THPT, Gi¸o tr×nh båi d−ìng th−êng
xuyªn GV THPT chu kú III, NXB Gi¸o dôc.
24.
25.
ma=PORTAL
26.
27.
28.
phô lôc
Phô lôc 1
PHIÕU T×M hiÓu c¸ch häc
C¸c em h·y ®äc kü c¸c c©u hái vμ lμm theo h−íng dÉn. Thùc hiÖn ®óng sÏ gióp
c¸c em nh×n nhËn l¹i c¸ch häc cña m×nh vμ thÇy c« biÕt c¸ch h−íng dÉn c¸c em
häc tËp tèt h¬n.
PhÇn 1: Tr¶ lêi ng¾n b»ng c¸ch ghi cã hoÆc kh«ng hoÆc ghi con sè vμo phÇn ...
cña c¸c c©u tõ 1 ®Õn 5.
1. Em cã biÕt c¸ch ®Ó häc tèt mét m«n häc kh«ng? ............
2. C¸ch ®ã cã gióp em häc tèt h¬n kh«ng? ............
3. Mçi ngμy trung b×nh em cã bao nhiªu thêi gian ®Ó häc bμi ë nhμ ............
4. Em cã ®ñ S¸ch, vë vμ c¸c dông cô häc tËp kh«ng? ............
5. Em cã hμi lßng vÒ thμnh tÝch häc tËp cña m×nh ë häc k× 1 kh«ng? ............
PhÇn 2: H·y ®¸nh dÊu X vμo « t−¬ng øng cña c¸c c©u tõ 6 ®Ðn 13 víi c¸c møc
®é sau: Th−êng xuyªn: NÕu ®· thùc hiÖn nhiÒu lÇn
ThØnh tho¶ng: NÕu ®· mét vμi lÇn thùc hiÖn
Kh«ng: NÕu ch−a thùc hiÖn lÇn nμo.
6. Khi häc bμi ë nhμ, Em cã khi nμo dõng l¹i vμ hái liÖu m×nh cã hiÓu nh÷ng g× võa
häc kh«ng?
Th−êng xuyªn ThØnh tho¶ng Kh«ng
7. Em cã tù xem tr−íc bμi míi ®Ó chuÈn bÞ cho tiÕt häc míi kh«ng?
8. Em cã xem l¹i bμi häc míi ngay sau buæi häc kh«ng?
9. Em cã lμm thªm c¸c bμi tËp ngoμi yªu cÇu cña thÇy kh«ng?
10. Em cã lËp s¬ ®å liªn hÖ gi÷a c¸c kiÕn thøc trong ch−¬ng kh«ng?
11. Em cã ®Æt c©u hái hoÆc ®Ò nghÞ thÇy c« gi¶ng râ h¬n kh«ng?
12. Em cã tranh luËn víi b¹n hoÆc thÇy c« kh«ng?
13. Em cã ghi chÌn thªm gi÷a c¸c hμng hoÆc ngoμi lÒ nh÷ng chó ý, vÝ dô vμo s¸ch
gi¸o khoa hoÆc vë ghi kh«ng?
PhÇn 3: Chän vμ khoanh trßn vμo c¸c ph−¬ng ¸n A, B, C, D hoÆc ghi c¸ch
m×nh th−êng lμm vμo ph−¬ng ¸n E, cña c¸c c©u tõ 14 ®Õn 17.
14. Khi häc bμi cò ë nhμ em th−êng häc nh− thÕ nμo?
A. ChØ häc thuéc lßng, tr¶ lêi c©u hái vμ bμi tËp dÔ.
B. Tr¶ lêi c¸c c©u hái vμ bμi tËp tr−íc, häc thuéc sau.
C. ChØ xem s¬ qua bμi cò vμ lμm bμi tËp.
D. Tr¶ lêi c¸c c©u hái vμ lμm bμi tËp, chØ häc bμi nÕu ch−a lªn b¶ng.
E. C¸ch kh¸c: ..............................................................................
................................................................................................
15. Khi häc bμi hoÆc lμm bμi gÆp chç kh«ng hiÓu em th−êng lμm nh− thÕ nμo?
A. §¸nh dÊu chç kh«ng hiÓu, h«m sau hái thÇy hoÆc hái b¹n.
B. Xem l¹i bμi häc, s¸ch gi¸o khoa, s¸ch tha kh¶o.
C. Bá qua vμ häc phÇn kh¸c.
D. Lμm mäi c¸ch ®Õn khi hiÓu míi th«i.
E. C¸ch kh¸c.................................................................................
16. §Ó chuÈn bÞ cho bμi häc míi em th−êng lμm nh÷ng g×?
A. §äc l−ít qua toμn bé bμi ®Ó biÕt m×nh s¾p häc vÒ néi dung g×.
B. ChØ ®äc vμ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô nÐu thÇy c« yªu cÇu.
C. §äc kü vμ ®¸nh dÊu nh÷ng chç kh«ng hiÓu.
D. Xem qua tùa ®Ò bμi häc tiÕp theo lμ g×.
E. C¸ch kh¸c: .................................................................................
17: Trong tiÕt häc trªn líp em ghi chÐp nh− thÕ nμo?
A. ChØ ghi l¹i nh÷ng phÇn thÇy ®äc vμ ghi trªn b¶ng.
B. Ghi tãm t¾t c¸ch lËp luËn vμ nh÷ng ý thÇy ®äc, ghi trªn b¶ng.
C. ChØ ghi nh÷ng vÝ dô vμ nh÷ng ®iÒu tÇy l−u ý kh«ng cã trong s¸ch.
D. Cè g¾ng ghi nhanh nh÷ngphÇn thÇy ®äc, ghi trªn b¶ng; c¸ch lËp luËn vμ c¸c vÝ dô
E: c¸ch kh¸c: ..............................................................................
...................................................................................................
NÕu kh«ng ng¹i c¸c em cã thÓ cho biÕt (kh«ng b¾t buéc)
Hä tªn: ................................................
Líp: .........................
Phô lôc 2: Thèng kª phiÕu t×m hiÓu c¸ch häc
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17c©u
hái
1 k 0.5h c k tt tx tt k k tt tt tt e a a b
2 k 4h c k tx tt tx tt tt tt tt tt b e a d
3 k 7h k k tt tx tt k k k tt tt a e a a
4 k 2,5h c k tx k tt tt k tt tt k e e e a
5 c c 8h c k tt tx tx tt tt tt tt k b a e d
6 c c 6,5h c k tt tx tx tt tt tt tt tx b b e e
7 c c 6h c k tt tx tx tt tt tx tx tx b d a e
8 c c 3h c k tt tx k tt k k tt tx b a a d
9 k 4,5h c k tt tt tt tt k k tt tt e e e a
10 c c 2h c k tt tt tt tt k tt tt tt b c a a
11 c c 4h c k tx tx tt tt k tt tt k b b a c
12 c c 4h k k tx tt tt tt tt k tt tx e b e d
13 k 4h c k tx tx tt tt tt tt tt tx e e c b
14 c c 4h k k tx tt tx tt tt tt tx tx b e a e
15 c c 4h k c tx tx tx tt tx k tt tt b b a d
16 k 3h k k tt tt tx k k k tt k c e a e
17 k 2h c k tt tt k tt k k tt tt e b b d
18 c c 5h c k k tx k tt k tt tt k b a a d
19 k 3h k k tt tt tt tt tt tt tt tt b a c d
20 k 5h c k k tt tx tt k tt tt k b b a a
21 c k 6h c k tx tt tt tt k k tx tx b e a e
22 k 6h k k tx tt tt tt tt k tx tt e e e e
23 c c 4h k k tt tt tt tt tt tt tx tx b a a e
24 k 1,5h k k tx tt tt tt k k k tt e e a e
25 k 3h c k tt tx tt tt tt tt tx tx b d e e
26 k 3h c k tt k k tt k k k tx a b b a
27 k 6h c k tt tt tx tt k k tt tt e e e b
28 k 5h c k tx tt tt tt k k tt tt e b a e
29 k 5h c k tx tt tt tt k k tt tt b b d d
30 k 4h c k tx tt tt tt k tt tt tt e b a d
31 c c 4h c k tt tt k tt k k tt tt b c b e
32 k 7h c k tx tt tx tt k k tt tx b e e e
33 k 5h c k tt tx tx tt k k tt tx b b b e
34 k 5h c k tx tt tt tt k k tt tx b b b d
35 c c 3h c k tt tt tx tt k tt tx tx e c c b
36 k 3h c k tt k tt k k tt tt k e c d d
37 c k 1h k c tx k k tt k tx tx tt e b b d
38 c c 4h c k tt tx tx tt k tt tx tx b d a d
39 c c 4h k k tt tt tt tt k tt tx tx d d a c
40 c c 2h c k tt tt tx tt tt k tx tx b e a e
41 c c 4h c k tt tx tx tt k tt tt tt b b a d
42 c c 5h c c tt tx tx tt k tt tx tx e a c e
43 c c 3h c k k tt tx k tt k tt tx b a c a
44 k k 4,5h k k tt tt tx tt k k tt tt e e e e
45 k k 4,5 c k tt tx tt tt tt tt tt tx b b c b
46 c c 2h c k tt tt k tt k k tt tt e e a d
47 c c 5h k k tx tx tt tt k tt tx tx e d a d
48 c c 4h c k tt tt tx tt k k tt k b b a d
49 k 5h c k tt tt tx tt k tt tt tx e e e e
50 k 6h c k tt tt tt k k k tt tx e e e e
51 c k 2h c c tt tt tx tx k k k tt b b a e
52 c k 3h c k tt tt tt tt k k tx tt b e a e
53 k 4,5h c k tt k k tt k k k tx e b b e
54 c k 7h c k tx tx tt tt k tt tt tx e b a e
55 c k 2h c k tt tt tt tt tt tt tt tx e e e e
56 k 6h k k tt tx tt tt tx tt tx tt e e b d
57 c k 4h c k tx tt tt tt k tt tt tx b e a e
58 k 3h k k tt tt tt k k tt tt tx b b a d
59 c c 4h k k tt tx tx tx tt tt tt x b e e e
60 k k 2h c k tt tx k tt tt tt tt tt d e c d
61 k 2h c k tt tx tt tt k tt tx tx e b a d
62 c k 4h k k tt tt tt k k k k tx b b b d
63 c c 2h k k tx tt tt tt tx k tt tx b b a e
64 c c 4h c k tt tx tx tt tt tt tt tx b e e e
65 k k 5h c k tt tx tx tt tt tt k tx b b c d
66 k k 4h c k tx tt tt tt tx k tt tt e b a d
67 c k 3h k k k tx tt tt k k tt tx b b a d
68 k 4h k k k tt k k k k tt tt a b a d
69 k 6h k k tt tx tt tt tt k k tt b e c b
70 c c 4h c k tx tt k tt k k tt tx e e c c
71 k 5h k k tt tt k tt tt k tt tt d e b d
72 k 4h k k tt tx tx tt tt tt tt tx e e e d
73 k 4h c k tt tx tx tt tt tt tx k b b c d
74 c c 4h c k tt tx tx tx tt tt tx tx e d c d
75 c c 5h c k tt tx tx tt tt tt k tt b d c b
76 k 2h c k tx tt k k tt tt tt tx c b a b
77 k 4h k k tt tt k tt k tt tt tt d e b d
78 c k 2,5h k k k k k tt k k k tt d b e a
79 k 3,5h c k tt tx tt tt k k tt tx e a e
80 k 4h c k tt tt tt tt tt k tt tx b a e e
81 k 5h c k tt tx tt tt tt k tt tt b b e e
82 k 3h k k tt k tt tt k k tt tx d e b e
83 c c 6h k k tt tx tx k tt tt k tt b b c d
84 c c 3h c k tt tx tx tx tt tt tx tx e d c d
85 c k 4h c k tx tt tt tx tt tt tx tx b b a b
Thèng kª thêi gian häc
Thêi gian häc ë nhμ
Giê 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 6 6.5 7
Sè HS 1 1 0 10 0 13 0 26 0 13 0 8 0 3
Thèng kª c¸c ph−¬ng ¸n tr¶ lêi
C©u 1 23 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Cã Thêng xuyªn A
0.48 0.35 0.68 0.05 0.28 0.40 0.35 0.06 0.05 0.02 0.24 0.51 0.04 0.11 0.44 0.09
Kh«ng ThØnh tho¶ng B
0.52 0.19 0.32 0.95 0.65 0.52 0.47 0.81 0.36 0.51 0.65 0.38 0.51 0.39 0.14 0.11
Kh«ng C
0.07 0.08 0.18 0.13 0.59 0.47 0.12 0.11 0.02 0.05 0.18 0.04
D
0.07 0.09 0.02 0.40
E
TØ lÖ %
c¸c
ph−¬ng
¸n
tr¶ lêi
0.35 0.36 0.22 0.36
Phô lôc 3: §Ò bμi kiÓm tra 15 Phót vμ §Ò bμi kiÓm tra 1 tiÕt
Họ và tên: ..........................................................lớp: ............
®Ò kiÓm tra 15 phót
M«n: VËt lÝ 10 N©ng cao
1. a. Tính số phân tử có trong 16 g khí Ôxy và khối lượng của mỗi phân tử.
b. Ở điều kiện tiêu chuẩn lượng khí trên có thể tích bằng bao nhiêu? Nếu giữ
nhiệt độ không đổi, tăng thể tích khí 1,5 lần thì áp suất khí bằng bao nhiêu?
2. Nguyên nhân gây ra áp suất của chất khí lên thành bình là gì? Khi nhiệt độ hoặc
thể tích của chất khí thay đổi thì áp suất sẽ thay đổi như thế nào?
3. Viết biểu thức định luật Sác-lơ. Tại sao hệ số tăng áp đẳng tích có đơn vị “độ-1”
và -2730C là nhiệt độ thấp nhất không thể đạt được.
HÕt.
Họ và tên: ..........................................................lớp: ............
BÀI KIỂM TRA 1 TIẾT VẬT LÍ 10 - NC
Hoïc sinh choïn vaø toâ kín moät oâ troøn töông öùng vôùi phöông aùn traû lôøi ñuùng.
01. ; / = ~ 06. ; / = ~ 11. ; / = ~ 16. ; / = ~
02. ; / = ~ 07. ; / = ~ 12. ; / = ~ 17. ; / = ~
03. ; / = ~ 08. ; / = ~ 13. ; / = ~ 18. ; / = ~
04. ; / = ~ 09. ; / = ~ 14. ; / = ~ 19. ; / = ~
05. ; / = ~ 10. ; / = ~ 15. ; / = ~ 20. ; / = ~
Noäi dung ñeà soá : 001
1. Một xi lanh chứa khí như hình vẽ, ban đầu pit-tông cách đáy xi
lanh một khoảng 15cm.Giữ cho nhiệt độ của khí trong xi lanh
không đổi, Hỏi phải đẩy pit-tông theo chiều nào, một đoạn là bao
nhiêu để áp suất khí trong xi lanh tăng gấp 3 lần?
A. Sang phải, 5cm B. Sang phải, 10cm C. Sang trái, 5cm D. Sang trái, 10cm
2. Một lượng hơi nước ở 270C áp suất 1 atm trong một bình kín. Làm nóng khí và bình
đến 1170C và giữ nguyên thể tích khối khí thì áp suất của khối khí trong bình bằng:
A. 1,50 atm. B. 1,20 atm. C. 2,50 atm. D. 4,33 atm.
3. Chọn câu đúng: Trong quá trình đẳng áp
A. thể tích của một chất khí xác định tỉ lệ nghịch với nhiệt độ.
B. thể tích của một lượng khí xác định tỉ lệ nghịch với nhiệt độ Ken-Vin.
C. thể tích của một lượng khí xác định tỉ lệ thuận với nhiệt độ.
D. thể tích của một lượng khí xác định tỉ lệ thuận với nhiệt độ tuyệt đối.
4. Chọn câu sai:
A. Các phân tử khí lí tưởng chuyển động hỗn loạn về mọi phía.
B. Các phân tử khí lí tưởng chỉ tương tác với nhau khi va chạm.
C. Mỗi phân tử khí lí tưởng được coi là một chất điểm.
D. Khối lượng của các phân tử khí lí tưởng có thể bỏ qua.
5. Biểu thức của định luật Saclơ là:
A.
1 1
2 2
p T
p T
B.
1 2
2 1
V T
V T
C.
1 1
2 2
V T
V T
D.
1 2
2 1
p T
p T
6. Chọn câu sai: Đối với một lượng khí xác định:
A. Khi áp suất không đổi, mật độ phân tử khí tỉ lệ thuận với nhiệt độ tuyệt đối.
B. Mật độ phân tử khí tỉ lệ nghịch với thể tích.
C. Khi thể tích không đổi, mật độ phân tử khí không đổi.
D. Khi nhiệt độ không đổi, mật độ phân tử khí tỉ lệ thuận với áp suất.
7. Cho đồ thị như hình vẽ, chọn nhận xét đúng.
A. 3 1 là đường biểu diễn quá trình giãn nở đẳng nhiệt.
B. 2 3 là đường biểu diễn quá trình làm nóng đẳng tích.
C. 2 3 là đường biểu diễn quá trình giãn nở đẳng tích.
D. 1 2 là đường biểu diễn quá trình giãn nở đẳng áp.
8. Áp suất của chất khí tác dụng lên thành bình phụ thuộc vào:
A. thể tích của bình, khối lượng khí và nhiệt độ.
B. thể tích của bình, số mol khí và nhiệt độ.
C. thể tích của bình, loại chất khí và nhiệt độ.
1 p
V3
2
D. loại chất khí, khối lượng khí và nhiệt độ.
9. Một ống nằm ngang có đoạn bị thắt lại, dòng nước chảy trong ống là ổn định. Tại tiết
diện So áp suất tĩnh bằng 8,0.104 Pa và vận tốc 2 m/s . Tại một điểm có tiết diện ống là So/4
thì áp suất tĩnh bằng bao nhiêu? Biết khối lượng riêng của nước bằng 1000 Kg/m3
A. 6,0.104 Pa. B. 1,1.104 Pa. C. 4,0.104 Pa. D. 5,0.104 Pa.
10. Biểu thức nào sau đây không phù hợp với định luật Bôilơ - Mariôt:
A. V ~ 1/ p B. V ~ p C. p1. V1 = p2. V2 D. p ~1/ V
11. Có bao nhiêu nguyên tử Hiđrô trong 1g khí Hidro?
A. 6,02.1023 B. 3,01.1023 C. 12,04.1023 D. 1,5.1023
12. Có một lượng khí trong bình. Hỏi áp suất của khí sẽ biến đổi thế nào nếu thể tích của
bình tăng gấp bốn lần còn nhiệt độ giảm đi một nửa?
A. Áp suất tăng lên tám lần. B. Áp suất tăng lên hai lần.
C. Áp suất giảm đi hai lần. D. Áp suất giảm đi tám lần.
13. Chọn câu sai:
A. Trong một ống dòng, tốc độ của chất lỏng tỉ lệ thuận với diện tích tiết diện của
ống.
B. Trong ống dòng nằm ngang, tổng áp suất động và áp suất tĩnh không đổi.
C. Trong ống dòng nằm ngang, áp suất động tỉ lệ nghịch với áp suất tĩnh.
D. Khi chảy ổn định, lưu lượng chất lỏng trong một ống dòng không đổi.
14. Khi nổi từ đáy hồ lên mặt nước, thể tích của một bọt khí tăng gấp rưỡi. Hãy tính độ
sâu của hồ. Cho biết áp suất khí quyển là po=105 Pa và giả sử nhiệt độ ở đáy hồ và trên
mặt hồ là như nhau.
A. 5,5 m. B. 5 m. C. 4 m. D. 6 m.
15. Baén moät hoøn bi thuûy tinh (1) coù khoái löôïng m vôùi vaän toác 3 m/s vaøo moät hoøn bi
theùp (2) ñöùng yeân coù khoái löôïng 3m. Tính ñoä lôùn caùc vaän toác cuûa 2 hoøn bi sau va chaïm,
cho laø va chaïm tröïc dieän, ñaøn hoài?
A. V'1=V'2=9m/s B. V'1=V'2=6m/s
C. V'1 =V'2=1,5 m/s. D. V'1=V'2=3m/s.
16. Khi chất lỏng chảy ổn định thì tại một điểm nhất định trên đường dòng, vận tốc của
chất lỏng:
A. không đổi. B. luôn thay đổi. C. giảm dần. D. tăng dần.
17. Giá trị nào của nhiệt độ và áp suất không phải ở điều kiện tiêu chuẩn?
A. Nhiệt độ 273 K, Áp suất 1 atm B. Nhiệt độ 237 K, Áp suất 1Pa.
C. Nhiệt độ 273 K, Áp suất 76 cmHg. D. Nhiệt độ 00C , Áp suất 1.013.105 N/m2.
18. Một bình có thể tích 5 lít đựng 2g khí Hêli ở nhiệt độ 270C. Áp suất khí trong bình là:
A. 2,49.105 N/m2 B. 2,49.104 N/m2 C. 24.105 N/m2 D. 2,40.104 N/m2
19. Một bình có thể tích 8,31 lít, chứa 0,5 mol khí ở áp suất 1,5.105 Pa. Nhiệt độ của khí
trong bình bằng bao nhiêu?
A. 300 K B. 30 K C. 30 0C D. 3000C
20. Cho 4 bình coù cuøng dung tích vaø cuøng nhieät ñoä ñöïng caùc khí khaùc nhau. Bình khí naøo coù
aùp suaát lôùn nhaát?
A. Bình ñöïng 4 g khí hiđrô B. Bình ñöïng 4 g khí Ôxi
C. Bình ñöïng 7 g khí nitô D. Bình ñöïng 22 g khí cacbonic
Bài tập tự luận:
Trong thí nghiệm về sự phụ thuộc của áp suất vào thể tích của một lượng khí khi
nhiệt độ không đổi, sau bốn lần đo một học sinh đã thu được các số liệu sau:
V (Cm3) 3,5 3,0 2,5 2,0
p (105 Pa) 0,6 0,7 0,8 1,0
a. Hãy xử lý các số liệu trên và nhận xét về sự phụ thuộc của áp suất và thể tích
trong thí nghiệm trên.
b. Vẽ đồ thị biểu diễn quá trình biến đổi trạng thái của lượng khí trên.
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
Phô lôc 4: C¸c phiÕu häc tËp vμ bμi lμm cña HS
Trang 1 PhiÕu sè 1
Trang 2 phiÕu sè 1
Trang 1, PhiÕu sè 2
Trang 2, phiÕu sè 2
Trang 1, phiÕu sè 3
Trang 2, phiÕu sè 3
PhiÕu th«ng kª kÕt qu¶ cña phiÕu häc tËp
Phô luc 5: Bμi gi¶ng ®iÖn tö Bμi “ThuyÕt ®éng häc ph©n tö chÊt khÝ. CÊu t¹o chÊt”
Phần II: NHIỆT HỌC
Khi một vật nóng lên hay lạnh đi thì tính chất của vật thay đổi.
Khi nhiệt độ của hệ vật thay đổi trong hệ xẩy ra các hiện tượng
nhiệt. NHIỆT HỌC là phần của vật lí học nghiên cứu các hiện
tượng nhiệt.
Vật lí học phân tử giải thích những hiện tượng nhiệt dựa vào
cấu trúc phân tử của vật chất. (Phương pháp vi mô)
Nhiệt động lực học giải thích các hiện tượng nhiệt thông qua
các quy luật biến đổi năng lượng có sự trao đổi nhiệt và công.
(Phương pháp vĩ mô)
Tiết 62, Bài 44
Chương VI: CHẤT KHÍ
Tiết 62, Bài 44
1. lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
4. Cấu tạo phân
tử của chất
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 8
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
1. Lượng chất, mol
Nhiệm vụ 1: Đọc sách giáo khoa và ghi lại các khái niệm
sau: Lượng chất, mol, số A -vô-ga-đrô, khối lượng mol,
thể tích mol, mật độ phân tử.
Lượng chất chứa trong một vật được xác định theo số
phân tử hay nguyên tử chứa trong vật. Lượng chất có đơn
vị là mol.
1 mol là lượng chất trong đó có chứa một số phân tử hay
nguyên tử bằng số nguyên tử trong 12g cacbon 12.
Số A-vô-ga-đrô là số phân tử hay nguyên tử có trong một
mol của mọi chất, kí hiệu, NA=6,02.1023 mol-1.
Khối lượng mol (muy) của một chất là khối lượng của
một mol chất ấy.
Thể tích mol của một chất là thể tích của một mol chất ấy.
Mật độ phân tử là số phân tử trong một đơn vị thể tích.
Tiết 62, Bài 44
• Tìm số phân tử N có trong mol chất
hoặc khối lượng m của chất có khối
lượng mol .
Nhiệm vụ 2: Vận dụng các khái niệm trên tìm công thức
tính liên hệ giữa các đại lượng sau:
•Tìm khối lượng của một phân tử nếu biết
khối lượng mol và số A-vô-ga-đrô NA.
• Tìm số mol (nuy) chứa trong khối
lượng m của chất có khối lượng mol
(muy).
• Tìm số mol (nuy) chứa trong thể
tích V của chất ở đi ều kiện tiêu
chuẩn.
m
22, 4
V
.
A
A
N N
m N
PT
A
m
N
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. lượng chất,
mol
1. Lượng chất, mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
Nhiệm vụ 3: Thực hiện các tính toán sau:
• Xác định khối lượng mol của các chất sau: O2, N2, H2, He.
• Tính khối lượng của một phân tử ôxy, nitơ và hiđrô.
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
• Tính số mol và số phân tử trong 10 gam ôxy, nitơ v à
hiđrô.
• Kích thước của phân tử hiđrô khoảng 2.10-10m. Tính thể
tích phân tử hiđrô Vpt.
• Trong 1 mol hiđrô ở điều kiện tiêu chuẩn thể tích chia
đều cho mỗi phân tử khí bằng bao nhiêu?
ptV
• Tính tỉ số pt
pt
V
V
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. lượng chất,
mol
1. Lượng chất, mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
2. Tính chất, cấu trúc và một vài lập luận để
hiểu về cấu trúc phân tử của chất khí
Nhiệm vụ 4: Đọc phần 1, 2 và 4 sách giáo khoa và trình
bày ngắn gọn tính chất, cấu trúc và các lập luận về cấu
trúc phân tử khí.
1. Lượng chất,
mol
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
Chất khí có khối lượng riêng nhỏ so với chất lỏng và
chất rắn, dễ nén, có tính bành trướng và cấu tạo từ
những phân tử giống nhau.
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
Tính chất và cấu trúc:
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
Khí có khuynh hư ớng lan ra, chiếm toàn bộ thể tích
dành cho nó (bành trướng). Nên các phân tử khí
chuyển động hỗn loạn về mọi phía và chỉ bị ngăn l ại
khi gặp thành bình, có thể coi rằng các phân tử khí
chuyển động gần như tự do giữa hai va chạm.
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
Chất khí có khối lượng riêng nhỏ, tức là mật độ phân
tử khí nhỏ, khoảng cách giữa các phân tử khí lớn. Nên
khi nén khí khoảng cách này giảm xuống (dễ nén).
Trong phép tính gần đúng ta có thể coi kích thước
phân tử là nhỏ và bỏ qua so với khoảng cách giữa các
phân tử khí
Lập luận 1
Lập luận 2
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
2. Tính chất, cấu trúc và một vài lập luận để
hiểu về cấu trúc phân tử của chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động học phân tử chất khí
Nhiệm vụ 5: Đọc phần 5, trình bày nội dung của thuyết
động học phân tử chất khí và khái niệm khí lý tưởng.
a. Chất khí bao gồm các phân tử có kích thước nhỏ
so với khoảng cách giữa chúng nên mỗi phân tử
được coi như một chất điểm.
b. Các phân tử chuyển động hỗn loạn (chuyển động
nhiệt) không ngừng theo mọi phương. Nhiệt độ càng
cao thì vận tốc chuyển động hỗn loạn càng lớn.
c. Các phân tử chuyển động thẳng đều và tương t ác
với nhau khi va chạm, sau va chạm vận tốc phân tử
thay đổi. Khi va chạm với thành bình phân tử bị phản
xạ và tác dụng lực đẩy vào thành bình, lực này tạo ra
áp suất chất khí lên thành bình.
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động học phân tử chất khí
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
Khí lý tư ởng là những chất khí có các phân tử được
coi là những chất điểm, chuyển động hỗn loạn không
ngừng và chỉ tương tác với nhau khi va chạm.
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
Nhiệm vụ 6: Tìm hiểu lịch sử hình thành thuyết động học
phân tử chất khí qua sách giáo khoa, các sách về lịch sử
vật lý, các nhà bác học vật lý và trên mạng.
3. Thuyết động học phân tử chất khí
Năm 1834 Cla-pê-rôn gộp kết quả của ba định luật vào
một phương trình – gọi là phương trình trạng thái của
khí lý tưởng.
Trước khi có thuyết động học phân tử bằng thí nghiệm
Bôi-lơ năm 1662, Ma-ri-ốt năm 1676, Sác-lơ năm 1787,
Gay Luy-xác năm 1802, đã t ìm ra được ba định luật về
chất khí
Để giải thích kết quả thực nghiệm của các định luật, các
nhà khoa học lần lượt được đưa ra các giả thuyết về
chất khí như:
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động học phân tử chất khí
Nghiên cứu của Crô-nic năm 1856 coi “chất khí là tập
hợp các nguyên tử đ àn hồi, chuyển động hỗn loạn
trong không gian trống rỗng, khi va chạm với thành
bình các nguyên tử tạo ra áp suất chất khí…”,
Nghiên cứu của Clau-di-ut năm 1857 bổ sung thêm “…
Trong chất rắn các phân tử chuyển động quanh một vị
trí cân bằng nào đó. Trong chất lỏng, chúng chuyển
động trong một thể tích xác định. Trong chất khí, chúng
thoát khỏi sức hấp dẫn của nhau và chuyển động tự do
theo mọi phương…”
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
Nhiệm vụ 6:
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động học phân tử chất khí
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
Năm 1860, Clau-di-ut đưa ra mô hình chất khí gồm vô
số những hạt tròn nhỏ, va chạm đàn hồi với nhau và chỉ
tương tác với nhau khi va chạm và tìm ra quãng đường
tự do trung bình của các phân tử khí, hệ số nội ma sát
và sau này đã được thực nghiệm chúng minh là đúng
và như v ậy thuyết động học phân tử chất khí lý tưởng
đã được hoàn thiện với một số nội dung như chúng ta
biết hiện nay.
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động học phân tử chất khí
Nhiệm vụ 7: Tìm hiểu nguyên nhân gây ra áp suất chất khí
lên thành bình, áp suất chất khí phụ thuộc vào những yếu tố
nào?
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
Nếu giữ nhiệt độ không đổi thay đổi thể tích thì áp suất
thay đổi như thế nào?
Nếu giữ thể tích không đổi thay đổi nhiệt độ thì áp suất
thay đổi như thế nào?
Áp suất khí phụ thuộc vào: nhiệt độ,
thể tích, khối lượng
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
Nhiệm vụ 8: Đặt câu hỏi
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
4. Cấu tạo phân tử của chất
Nhiệm vụ 9: Đọc phần 6 sách giáo khoa, lập bảng so
sánh các yếu tố sau: thành phần Cấu tạo, mật độ phân
tử, khoảng cách giữa các phân tử, lực tương tác giữa
các phân tử, chuyển động nhiệt của các phân tử, thể
tích và hình dạng của các chất rắn, lỏng, khí.
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
4. Cấu tạo phân tử của chất
Có thể tích và
hình dạng xác
định
Có thể tích xác
định và có hình
dạng của phần
bình chứa nó
Luôn chiếm toàn
bộ thể tích bình
chứa
Thể tích và hình
dạng .
Dao động quanh
mộtvị trí cân
bằng cố định
Dao động tại
một vị trí cân
bằng không cố
định
hỗn loạn về mọi
phía
Chuyển động
nhiệt của các
phân tử
rất mạnhmạnhYêúLực tương tác
giữa các phân tử
rất nhỏnhỏlớnkhoảng cách
giữa các phân tử
rất lớnlớnnhỏMật độ phân tử
Phân tử, nguyên
tử
Phân tử, nguyên
tử
Phân tử, nguyên
tử
Cấu tạo từ
Chất rắnChất lỏngChất khíĐặc điểm so
sánh
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
Bài tập
Giao nhiệm vụ
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
BÀI TẬP
1. Chọn câu sai: Số Avôgađrô có giá trị bằng
A. số phân tử chứa trong 18g hơi nước
B. số phân tử chứa trong 16g khí ôxy
C. số nguyên tử chứa trong 12g khí Cacbon
D. số nguyên tử trong 22,4l khí Hêli
E. số nguyên tử trong 28g khí Nitơ
1 2 3
Giao nhiệm vụ
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
BÀI TẬP
2. Chọn câu đúng:
A. Có thể bỏ qua thể tích của các phân tử khí lý tưởng.
B. Có thể bỏ qua khối lượng của các phân tử khí lý tưởng.
C. Các phân tử khí lý tưởng chỉ tương tác với nhau khi va chạm
D. Khí lý tưởng là khí có thể gây áp suất lên thành bình chứa.
E. Kích thước của phân tử rất nhỏ so với khoảng cách giữa chúng.
1 2 3
Giao nhiệm vụ
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
BÀI TẬP
3. Tính tỉ số giữa khối lượng phân tử nước và
nguyên tử các bon.
2
2 2
0
0 0 18 1,5
12
H
H HA
cc c
A
m N
m
N
1 2 3
Giao nhiệm vụ
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
Nhiệm vụ về nhà
Chuẩn bị bài mới:
1. Đọc phần 1, bài 45 và tìm hiểu:
Mục đích thí nghiệm
Dụng cụ thí nghiệm
Cách tiến hành và xử lí kết quả.
2. Có hai đại lượng a và b làm thế nào để biết được
chúng tỉ lệ thuận hay nghịch?
Bài tập: Trả lời các câu hỏi từ 16 và làm bài tập 1 4.
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. Lượng chất,
mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
Nhiệm vụ 3: Thực hiện các tính toán sau:
• Xác định khối lượng mol của các chất sau: O2, N2, H2, He.
Tra bảng ta có: Ôxi = 31,9988 32 (g/mol)
Hêli = 4,0026 4 (g/mol)
Nitơ = 28,0134 28 (g/mol)
Hiđrô = 2,01594 2 (g/mol)
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. lượng chất,
mol
1. Lượng chất, mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
• Tính khối lượng của một phân tử ôxy, nitơ và hiđrô.
PT
A
m
N
Ta có: Với Ôxi m = 232332 5,32.106,02.10 g
Với Nitơ m = 232328 4,65.106,02.10 g
Với Hiđrô m = 23232 0,33.106,02.10 g
Nhiệm vụ 3: Thực hiện các tính toán sau:
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. lượng chất,
mol
1. Lượng chất, mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
Nhiệm vụ 3: Thực hiện các tính toán sau:
• Tính số mol và số phân tử trong 10 gam ôxy, nitơ v à
hiđrô.
Số mol:
Số phân tử:
0,3125( )
0,357( )
5( )
mol
m mol
mol
23
23
23
1,88.10 ( )
. 2,15.10 ( )
30,1.10 ( )
A
PT
N N PT
PT
4. Cấu tạo phân
tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. lượng chất,
mol
1. Lượng chất, mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Tiết 62, Bài 44
3. Thuyết động
học phân tử
chất khí
Nhiệm vụ 1
Nhiệm vụ 2
Nhiệm vụ 3
Nhiệm vụ 4
Nhiệm vụ 6
Nhiệm vụ 5
Nhiệm vụ 7
• Trong 1 mol hiđrô ở điều kiện tiêu chuẩn thể tích chia
đều cho mỗi phân tử khí bằng bao nhiêu?
• Kích thước của phân tử hiđrô khoảng 2.10-10m. Tính
thể tích phân tử hiđrô.
3
30 34 4.2.10 ( )
3pt
RV m
26 3
23
0,0224 3,7.10 ( )
6,02.10pt
V m
Nhiệm vụ 3: Thực hiện các tính toán sau:
• Tính tỉ số 8800pt
pt
V
V
4. Cấu tạo phân tử của chất
Nhiệm vụ 8
1. lượng chất,
mol
1. Lượng chất, mol
2. TC, CT và
Một vài lập
luận để hiểu
về CTPT của
chất khí
Bμi gi¶ng ®iÖn tö Bμi “ §Þnh luËt B«i-l¬ - Ma-ri-èt”
Tiết 63, Bài 45
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
1. Thí nghiệm
a. Mục tiêu: Tìm hiểu mối liên hệ giữa áp suất và thể tích
của một khối lượng khí xác định khi nhiệt độ không
đổi
Hãy dự đoán: khi nhiệt độ không đổi, áp suất sẽ thay
đổi như thế nào khi thể tích thay đổi?
Làm thế nào để nhận biết hai đại lượng a và b tỉ lệ
thuận hay tỉ lệ nghịch với nhau?
Tiết 63, Bài 45
Dụng cụ:
• Xilanh chứa khí thể tích 4 Cm3, độ chia nhỏ nhất 0,25
Cm3
• Pittông nối với áp kế có giới hạn đo từ 0,4.105 Pa đến
2.105 Pa, độ chia nhỏ nhất 0,05.105 Pa
1. Thí nghiệm
Cách Tiến hành:
+ Chứa môt lượng khí trong xi lanh
+ Thay đổi chậm thể tích khí và ghi lại các giá trị
của áp suất tương ứng.
b. Dụng cụ và cách Tiến hành thí nghiệm
Tiết 63, Bài 45
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
1. Thí nghiệm
c. Kết quả
6
5
4
3
2
1
p.V (105 Pa.cm3)p (105 pa)V (cm3)
lần
đo
Giá trị Trung bình Sai số tuyệt đối Sai số tương đối
pV ( )pV ( )
.
pV
pV
Tiết 63, Bài 45
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
1. Thí nghiệm
Kết luận: Với sai số tương đ ối nhỏ hơn 5% có thể coi
tích p.V là không thay đ ổi, hay áp suất tỉ lệ nghịch với
thể tích khi nhiêt độ không đổi.
Từ kết quả của thí nghiệm trên em có nhận xét gì về
mối liên hệ giữa thể tích và áp suất của một lượng khí
xác định khi nhiệt độ không đổi.
Năm 1662 - Bôi-lơ (1627 – 1691, nhà khoa học Anh) và
năm 1676 - Ma-ri-ốt (1620 – 1684 nhà khoa học pháp) –
đã tiến hành nhiều thí nghiệm trong điều kiện áp suất
và nhiệt độ phòng thí nghiệm, độc lập đối với nhau đã
cùng tìm ra kết quả như ch úng ta đã tiến hành trong
thí nghiệm trên. Đ ể ghi nhận công lao của hai nhà
khoa học người ta đã lấy tên các ông để đặt tên cho
định luật.
Tiết 63, Bài 45
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
• Điều kiện áp dụng định luật:
+ Khối lượng khí xác định (không đổi)
+ Nhiệt độ không đổi
Chú ý
• Khi áp suất tăng từ 100 Pa 105 Pa thì tích số p.V
có sự thay đổi, ở những áp suất thấp thì sự thay đổi là
không đáng kể.
2. Định luật Bôi-lơ – Ma-ri-ốt
Định luật: Ở nhiệt độ không đổi, tích của áp suất p và
thể tích V của một lượng khí xác định là một hằng số.
Biểu thức: p.V = hằng số
hay: p1.V1 = p2.V2 = p3.V3
a. Định luật
Tiết 63, Bài 45
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
2. Định luật Bôi-lơ – Ma-ri-ốt
b. Quá trình đẳng nhiệt và đường đẳng nhiệt
Quá trình đẳng nhiệt là quá trình biến đổi trạng thái
của các vật trong đó nhiệt độ của vật không đổi.
Đường đẳng nhiệt là đường đồ thị biểu diễn quá trình
đẳng nhiệt.
A
p
V
p1
p0
V0
p2
V1 V2
Tiết 63, Bài 45
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
2. Định luật Bôi-lơ – Ma-ri-ốt
b. Quá trình đẳng nhiệt và đường đẳng nhiệt
Hằng số trong biểu thức p.V = hằng số có phụ thuộc
vào nhiệt độ không? Giải thích.
V1 = V2
p1
p
V
p2 t2
t1
Tiết 63, Bài 45
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
3. Bài Tập vận dụng
Xét 0,1 mol khí trong điều kiện tiêu chuẩn, nhiệt độ 00C,
áp suất p0 = 1 atm
a. Tính thể tích V0 của khí.
b. Nén khí và giữ nhiệt độ không đổi. Khi thể tích khí
là V1=0,5.V0 thì áp suất khí bằng bao nhiêu?
V0 = .22,4 = 2,24 ( l )
Hay: Theo định luật Bôi-lơ – Ma-ri-ốt: P0.V0 = p1.V1
0 0 0 0
1 0
1 0
p .V p .Vp 2.p 2 ( )
V 0,5.V
atm
Trong quá trình đẳng nhiệt thể tích giảm 2 lần nên
áp suất tăng 2 lần p1= 2 atm.
Tiết 63, Bài 45
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
Xét 0,1 mol khí trong điều kiện tiêu chuẩn, nhiệt độ 00C,
áp suất p0 = 1 atm
3. Bài Tập vận dụng
c. Viết biểu thức của áp suất p theo thể tích V trong
quá trình đẳng nhiệt.
Tiết 63, Bài 45
p.V = p0.V0 = 2,24
2,24 p =
V
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
Tiết 63, Bài 45
Nhiệm vụ về nhà
Chuẩn bị bài mới: Đọc phần 1, 2, 3 bài 46 và tìm
hiểu:
Mục đích thí nghiệm
Dụng cụ thí nghiệm
Cách tiến hành thí nghiệm
Cách xử lí kết quả và những lập luận trong
xử lý.
Và ghi vào phiếu học tập số 4.
Bài tập: Trả lời các câu hỏi từ 1 5 và làm bài tập 1 5.
1. Thí nghiệm
2. Định luật Bôi-
lơ – Ma-ri-ốt
3. Bài tập vận
dụng
Mục tiêu
Thí nghiệm
Kết quả
Định luật
Giao nhiệm vụ
Đường đẳng nhiệt
Phô lôc 6: Mét sè h×nh ¶nh trong qu¸ tr×nh häc tËp.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LVVLPPDH003.pdf