Luận văn Giải pháp hoàn thiện thuế Thu nhập doanh nghiệp ở Việt Nam đến năm 2020

LỜI MỞ ĐẦU Như bất kỳ một quốc gia nào, đối với đời sống kinh tế xã hội, thuế đóng vai trò là công cụ quan trọng của Nhà nước để quản lý, điều tiết sản xuất kinh doanh cũng như phân phối tiêu dùng, thúc đẩy kinh tế phát triển. Có được một hệ thống chính sách thuế phù hợp, đồng bộ, hoàn thiện và luôn theo kịp sự vận động phát triển với thực tiễn là điều kiện cần thiết, cấp bách. Theo tinh thần đó, Đảng và Nhà nước ta trong quá trình vận hành và đổi mới nền kinh tế đã rất chú trọng đến cải cách hệ thống thuế, bao gồm cả chính sách và bộ máy hành thu để đảm bảo hệ thống pháp luật thuế luôn phù hợp và thực thi có hiệu quả. Nếu công cuộc cải cách thuế bước I (1990-1996) được đánh dấu bằng việc ban hành hệ thống thuế gồm 9 loại (thuế Doanh thu, thuế Lợi tức, thuế xuất nhập khẩu, thuế Tiêu thụ đặc biệt ) áp dụng chung cho mọi thành phần kinh tế, thì cải cách thuế bước II lại được khởi đầu bằng việc áp dụng các sắc thuế mới tiên tiến và khoa học nhất mà nhiều nước trên thế giới đang thực hiện, theo đó Quốc hội thông qua Luật thuế Giá trị gia tăng (GTGT) thay cho thuế doanh thu và Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) thay cho thuế Lợi tức, và được thi hành từ ngày 01/01/1999. Đây là các Luật thuế mới được triển khai trong bối cảnh nền kinh tế nước ta gặp nhiều khó khăn, do đó trong quá trình thực hiện đã phải điều chỉnh, bổ sung nhiều lần. Tuy nhiên trên thực tế các luật thuế nói chung cũng như thuế TNDN vẫn còn những tồn tại cần phải khắc phục. Sau hơn 5 năm triển khai Luật Thuế TNDN đã điều tiết được hầu hết các khoản thu nhập từ hoạt động sản xuất kinh doanh, khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư vào những lĩnh vực, ngành nghề theo đúng mục tiêu phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước, đáp ứng được các mục tiêu yêu cầu đề ra của cải cách chính sách thuế bước II. Từ nay đến năm 2020, nền kinh tế nước ta tiếp tục có những bước phát triển mới, đồng thời trong bối cảnh hội nhập quốc tế hệ thống thuế cần được nghiên cứu đảm bảo tính tương đồng. Vì vậy chính sách thuế trong giai đoạn này phải tiếp tục được hoàn thiện cho phù hợp với yêu cầu mới. Xuất phát từ thực tế và suy nghĩ trên, tôi xin chọn đề tài: “Giải pháp hoàn thiện thuế Thu nhập doanh nghiệp đến năm 2020” làm đề tài luận văn bảo vệ nhận học vị Thạc sĩ kinh tế. Mục đích chủ yếu của Luận văn này là dựa trên những lý luận cơ bản về thuế TNDN, tập trung phân tích, đánh giá thực trạng việc áp dụng thuế TNDN từ 1999 đến 2004 trong điều kiện nước ta, đồng thời có tham khảo việc áp dụng ở một số quốc gia. Từ đó, đưa ra những vấn đề cần hoàn thiện đối với sắc thuế TNDN sao cho phù hợp với điều kiện nền kinh tế Việt Nam trong thời gian tới. Về mặt phương pháp luận, Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu lý thuyết để khái quát lên được những lý luận cơ bản về thuế TNDN và bằng phương pháp nghiên cứu thực nghiệp từ thực tế, kết hợp thêm phương pháp so sánh để phân tích, đánh giá quá trình áp dụng thuế TNDN trong điều kiện kinh tế ở Việt Nam. Từ đó, đưa ra những nguyên nhân tồn tại và định hướng các giải pháp chủ yếu và khả thi nhằm hoàn thiện thuế TNDN phù hợp với chủ trương phát triển kinh tế xã hội của Đảng và Nhà nước. Cơ sở lý luận để nghiên cứu đề tài này là lấy Luật thuế TNDN hiện đang áp dụng ở Việt Nam với phạm vi nghiên cứu rộng trên cả nước. Luận văn được kết cấu ba chương: Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP. Chương 2: THỰC TRẠNG ÁP DỤNG THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP TỪ NĂM 1999 ĐẾN NĂM 2004 TẠI VIỆT NAM. Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ĐẾN NĂM 2020. Do khả năng và thời gian nghiên cứu có hạn, Luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong Thầy, Cô, đồng nghiệp cũng như các bạn quan tâm đến đề tài này góp ý bổ sung để đề tài mang tính hiện thực hơn.

88 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1807 | Lượt tải: 4

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Giải pháp hoàn thiện thuế Thu nhập doanh nghiệp ở Việt Nam đến năm 2020, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

m baûo nguoàn thu vöøa töông ñoàng hoaëc thaáp hôn möùc thueá suaát cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc ñeå ñaûm baûo tính caïnh tranh quoác teá caàn thieát cho vieäc thu huùt voán ÑTNN. Raø soaùt laïi caùc cheá ñoä öu ñaõi, mieãn giaûm theo höôùng troïng taâm, troïng ñieåm vaø ñaûm baûo nguyeân taéc taäp trung caùc bieän phaùp öu ñaõi khuyeán khích cho caùc muïc ñích kinh teá. Vieäc raø soaùt laïi caùc cheá ñoä öu ñaõi, mieãn, giaûm neân ñöôïc thöïc hieän moät caùch toaøn dieän ñoàng thôøi coù söï so saùnh ñoái chieáu vôùi cheá ñoä öu ñaõi mieãn, giaûm thueá cuûa caùc vaên baûn phaùp luaät khaùc nhö Luaät khuyeán khích ñaàu tö trong nöôùc, Luaät khai thaùc taøi nguyeân, khoaùng saûn... nhaèm ñaûm baûo tính nhaát quaùn giöõa caùc vaên baûn phaùp luaät. Beân caïnh ñoù, caàn haïn cheá thaáp nhaát vieäc öu ñaõi, mieãn giaûm thueá theo caùc chính saùch xaõ hoäi nhaèm ñôn giaûn hoùa chính saùch thueá TNDN, coù theå chuyeån sang thöïc hieän caùc bieän phaùp taøi chính khaùc. Xu höôùng laâu daøi laø phaûi ñaûm baûo chính saùch thueá TNDN tieán ñeán choã trung laäp vaø coâng baèng, taïo ñieàu kieän cho vieäc phaân boå nguoàn löïc ñaàu tö ñöôïc ñieàu chænh theo ñuùng nhöõng quy luaät cuûa kinh teá thò tröôøng. Tuøy theo tieán trình hoäi nhaäp vaø nhöõng cam keát veà môû cöûa thò tröôøng, vieäc mieãn giaûm, öu ñaõi thoâng qua thueá TNDN neân ñöôïc haïn cheá moät caùch coù choïn loïc sao cho vöøa ñaûm baûo khoâng vi phaïm nhöõng cam keát trong tieán trình môû cöûa, vöøa tieán gaàn hôn tôùi nguyeân taéc bình ñaúng trong vieäc ñoái xöû quoác gia vaø quoác teá. Veà mieãn, giaûm thueá trong thôøi gian ñaàu tieán haønh saûn xuaát kinh doanh: theo kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc cuõng nhö ñeå ñôn giaûn hoùa trong coâng taùc quaûn lyù thueá, Vieät Nam neân aùp duïng cô cheá “mieãn hai giaûm hai” töùc laø mieãn thueá TNDN trong hai naêm ñaàu tieân, keå töø khi kinh doanh coù laõi vaø giaûm 50% cho 2 naêm tieáp theo cho taát caû caùc döï aùn ñaàu tö coù thueá suaát öu ñaõi. 3.4.5/ Veà xaùc ñònh caùc khoaûn chi phí hôïp lyù: Ñaây laø noäi dung quan troïng nhaát trong vieäc xaùc ñònh TNCT qua ñoù, xaùc ñònh chính xaùc thueá TNDN phaûi noäp vaø coù taùc duïng thuùc ñaåy DN taêng cöôøng caùc bieän phaùp quaûn lyù nhaèm haï thaáp chi phí thöïc teá phaùt sinh, thöïc haønh tieát kieäm vaø haï giaù thaønh saûn phaåm. ÔÛ ñaây, chuùng toâi kieán nghò caùc chi phí hôïp lyù phaûi thoûa maõn nhöõng tieâu thöùc: caùc chi phí phaûi coù lieân quan ñeán caùc hoaït ñoäng taïo ra thu nhaäp cuûa DN; caùc chi phí naøy phaûi thöïc söï chi ra vaø coù theå thaåm ñònh ñöôïc; möùc chi phí phaûi ôû 65 möùc hôïp lyù – möùc caàn thieát trung bình xaõ hoäi; chi phí phaûi coù tính chaát “taïo thu nhaäp” hôn laø “taïo voán”. Cuï theå: - Vieäc cho pheùp thöïc hieän phöông phaùp khaáu hao nhanh daønh cho moät soá ngaønh coù coâng ngheä tieân tieán, hieän ñaïi, chuùng toâi raát taùn thaønh. Ñieàu naøy thöïc söï coù hieäu quaû nhaèm khuyeán khích caùc DN taêng cöôøng ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä, ñöa vaø chuyeån giao coâng ngheä ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh. Ñaây ñöôïc coi laø ñoøn baåy khuyeán khích ñaàu tö quan troïng maø caùc nöôùc phaùt trieån ñaõ thöïc hieän töø laâu, ngay caû Trung Quoác, Indonesia... cuõng ñaõ trieån khai bieän phaùp naøy thu ñöôïc keát quaû tích cöïc. Rieâng ñoái vôùi Vieät Nam, tröôùc yeâu caàu thu huùt nhöõng ngaønh coù coâng ngheä tieân tieán, saûn phaåm saûn xuaát ra ñoøi hoûi ñoåi môùi lieân tuïc thì phöông phaùp khaáu hao nhanh laø ñieàu caàn thieát. Song neáu ñaõ ñöôïc höôûng cô cheá naøy thì khoâng ñöôïc höôûng cheá ñoä öu ñaõi mieãn giaûm thueá TNDN nöõa. - Ñoàng tình vôùi quy ñònh naâng cao möùc chi quaûng caùo tieáp thò töø 7% leân 10% so vôùi toång chi phí cho phuø hôïp vôùi yeâu caàu thöïc teá. Vaø ñeå töông ñoàng vôùi thoâng leä quoác teá laø khoâng khoáng cheá toái ña khoaûn chi naøy, ñeà nghò: trong tröôøng hôïp khoaûn chi naøy vöôït treân möùc 10% toång chi phí, thì soá cheânh leäch treân 10% ñöôïc pheùp ñöa vaøo chi phí chôø phaân boå vaø thôøi gian phaân boå toái ña 3 naêm ñeå nhaèm giuùp DN trong vieäc quaûng baù thöông hieäu vaø chieám lónh thò tröôøng. Ngoaøi ra, vieäc loaïi boû khoûi chi phí hôïp lyù caùc khoaûn chi mang tính chaát xaõ hoäi töø thieän nhö: xaây döïng nhaø tình nghóa, taøi trôï ngöôøi khuyeát taät, ngöôøi bò nhieãm chaát ñoäc da cam... raát hôïp lyù, ñieàu naøy vöøa laøm cho caùc khoaûn chi töø thieän mang yù nghóa cao quyù, nhaân ñaïo thöïc söï vöøa minh baïch hoùa caùc khoaûn chi phí. - Phaù vôõ ñi tính ñoäc quyeàn trong kinh doanh ôû moät soá ngaønh dòch vuï nhö: ñieän, nöôùc, ñieän thoaïi,...ñang toàn taïi ôû khoái DNNN thoâng qua vieäc coå phaàn hoùa, khuyeán khích caùc thaønh phaàn kinh teá cuøng tham gia kinh doanh. Vì neáu ñöôïc Nhaø nöôùc daønh söï ñoäc quyeàn, öu tieân kinh doanh seõ khoâng taïo ñoäng löïc caïnh tranh ñeå giaûm chi phí, heä quaû laø caùc DN lieân quan vaø ngöôøi tieâu duøng phaûi gaùnh chòu giaù cao laøm chi phí saûn xuaát taêng leân nhöng chaát löôïng keùm, söùc caïnh tranh cuûa neàn kinh teá keùm ñi. 3.4.6/ Veà vaán ñeà choáng chuyeån giaù: Chuyeån giaù taïi Vieät Nam hieän nay laø vaán ñeà nhöùc nhoái vì noù khoâng nhöõng gaây thaát thu thueá TNDN maø coøn laøm meùo moù thò tröôøng treân nhieàu phöông dieän. Nhaèm toái thieåu hoùa nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa haønh vi chuyeån giaù, hieän nay, theo 66 khoaûn 5 Ñieàu 11 cuûa Luaät thueá TNDN “Traùch nhieäm cuûa cô sôû kinh doanh” coù noäi dung: “Mua, baùn, trao ñoåi vaø haïch toaùn giaù trò haøng hoùa, dòch vuï theo giaù thò tröôøng”. Caùc phöông phaùp xaùc ñònh giaù thò tröôøng: - Phöông phaùp so saùnh vôùi giaù thò tröôøng . - Phöông phaùp söû duïng giaù baùn ra ñeå xaùc ñònh giaù mua vaøo. - Phöông phaùp söû duïng giaù thaønh toaøn boä ñeå xaùc ñònh TNCT. Caùc phöông naøy ñaët treân neàn taûng nhöõng höôùng daãn cuûa Toå chöùc hôïp taùc vaø phaùt trieån kinh teá (OECD) xaây döïng vaø ñöa ra. Tuy nhieân, phaûi nhìn nhaän raèng Vieät Nam ñöa ra caùc phöông phaùp chöa phuø hôïp, chöa theå aùp duïng ñöôïc do thieáu thoâng tin, kinh nghieäm vaø caû con ngöôøi thöïc hieän. Hoaøn thieän chính saùch thueá TNDN khoâng theå boû qua vieäc ñöa ra caùc giaûi phaùp choáng chuyeån giaù. Thaùch thöùc ñaët ra laø hieän nay Vieät Nam ñang noã löïc thu huùt caùc nguoàn ñaàu tö töø caùc nöôùc treân theá giôùi, cô quan thueá Vieät Nam coù ñuû khaû naêng giaùm saùt vaø ñieàu chænh giaù cuûa caùc giao dòch thöïc hieän trong thò tröôøng “noäi boä” hay noùi caùch khaùc laø giaù cuûa caùc giao dòch lieân keát giöõa caùc thaønh vieân cuûa moät taäp ñoaøn quoác teá hoaït ñoäng treân laõnh thoå Vieät Nam vôùi caùc thaønh vieân ôû nöôùc ngoaøi hay khoâng? Ñieàu naøy coù yù nghóa heát söùc quan troïng trong vieäc baûo veä lôïi ích veà thueá cuûa Vieät Nam sao cho soá thu thueá khoâng bò aûnh höôûng bôûi söï gian laän thoâng qua chuyeån giaù trong caùc taäp ñoaøn kinh teá ñang laøm aên taïi Vieät Nam khoâng bò chaûy maùu sang laõnh thoå nöôùc khaùc. Tuy nhieân, ñaây laø moät vaán ñeà raát phöùc taïp, khoù khaên, lieân quan ñeán nhieàu nghieäp vuï cuï theå neân trong luaän vaên naøy chæ ñeà xuaát moät vaøi yù töôûng ñeå traùnh chuyeån thu nhaäp qua giaù giöõa caùc cô sôû kinh doanh trong nöôùc, giöõa caùc cô sôû kinh doanh trong nöôùc vôùi nöôùc ngoaøi coù moái quan heä quyeàn lôïi kinh teá vôi nhau ôû Vieät Nam, thieát nghó caàn giaûi quyeát moät soá vaán ñeà: - Trong neàn kinh teá thò tröôøng thì giaù caû thò tröôøng phaûn aùnh khaùch quan quan heä cung caàu, cho neân nguyeân taéc duøng giaù thò tröôøng khaùch quan ñeå laøm chuaån khi xem xeùt xaùc ñònh giaù giao dòch giöõa caùc beân lieân keát laø moät nguyeân taéc ñuùng, töùc laø nguyeân taéc naøy laáy “tính khaùch quan” laøm chuaån ñeå so saùnh caùc yeáu toá hay giaù giao dòch ñang ñöôïc kieåm tra. Tuy nhieân, caàn löu yù ôû ñaây trong ñieàu kieän thò tröôøng hoaøn haûo. Ñoàng thôøi, ban haønh quy trình kieåm tra ñeå xaùc ñònh haønh vi chuyeån giaù theo giaù thò tröôøng vaø caàn phaûi ñöôïc luaät hoùa. 67 - Ñöa ra khaùi nieäm DN lieân keát, vaø khaùi nieäm naøy caàn ñöôïc xaây döïng moät caùch chi tieát ñeå caùn boä thueá coù theå aùp duïng khi kieåm tra. Quy ñònh nhöõng daáu hieäu xaùc ñònh DN coù hieän töôïng chuyeån giaù. - Taêng cöôøng ñaøo taïo caùn boä thueá quaûn lyù caùc coâng ty ña quoác gia phaûi coù trình ñoä keá toaùn vaø kieåm toaùn quoác teá vaø ñöôïc chuyeân moân hoùa quaûn lyù theo töøng saéc thueá. - Coâng taùc quaûn lyù thueá phaûi ñöôïc tin hoïc hoùa cao, cô quan thueá phaûi xaây döïng cô sôû döõ lieäu veà ñoái töôïng noäp thueá rieâng. Caùc cô quan quaûn lyù khaùc cuûa nhaø nöôùc, ñaëc bieät laø cô quan thoáng keâ phaûi coù caùc cô sôû döõ lieäu ñaày ñuû veà hoaït ñoäng cuûa caùc lónh vöïc kinh teá nhö ngaân haøng, taøi chính, thò tröôøng nguyeân vaät lieäu... do mình quaûn lyù tröïc tieáp. Caùc cô sôû döõ lieäu naøy duøng laøm cô sôû ñeå ñoái chieáu hay tính toaùn caùc yeáu toá so saùnh phaûi ñöôïc coâng nhaän nhö moät tieâu chuaån phaùp lyù. - Toå chöùc thöïc hieän phaûi coù cô cheá phoái hôïp giöõa caùc boä, ngaønh, cô quan quaûn lyù – moät cô cheá phoái hôïp chaët cheõ, coù phaân coâng chöùc naêng, traùch nhieäm cuï theå trong vieäc trao ñoåi thoâng tin vaø hoã trôï laãn nhau trong coâng taùc quaûn lyù. - Trieån khai hình thöùc thoaû thuaän ñònh giaù tröôùc, ñaây laø moät thoûa thuaän ñöôïc thieát laäp giöõa cô quan thueá vaø DN nhaèm xaùc ñònh giaù ñoái vôùi nhöõng giao dòch giöõa caùc DN coù quan heä lieân keát dieãn ra trong naêm tính thueá. Theo kinh nghieäm caùc nöôùc, thì hình thöùc naøy raát hieäu quaû trong vieäc xaùc ñònh giaù giao dòch maø khoâng tìm ñöôïc cô sôû ñeå so saùnh. Ñeå trieån khai hình thöùc naøy taïi Vieät Nam caàn phaûi döïa treân höôùng daãn chung cuûa OECD, caùc kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc vaø phaûi ñöôïc luaät hoùa (coù theå boå sung vaøo Luaät thueá TNDN). 3.4.7/ Ñoåi môùi coâng taùc quaûn lyù thu thueá: Beân caïnh vieäc ñoåi môùi hoaøn thieän chính saùch thueá TNDN, caàn thieát chuùng ta phaûi caûi caùch coâng taùc quaûn lyù thu thueá hieän haønh nhaèm ñaûm baûo cho chính saùch thueá noùi chung vaø thueá TNDN noùi rieâng phaùt huy hieäu quaû cao nhaát, vaø töø ñoù naâng cao trình ñoä quaûn lyù thueá cuûa Vieät Nam ngang taàm vôùi caùc nöôùc tieân tieán trong khu vöïc. Ñoåi môùi coâng taùc quaûn lyù thu thueá caàn taäp trung caùc vaán ñeà sau: 3.4.7.1/ Ñaåy maïnh coâng taùc tuyeân truyeàn, giaùo duïc vaø cung caáp dòch vuï hoã trôï ñoái töôïng noäp thueá: Moät chính saùch thueá duø ñöôïc hoaøn thieän ñeán ñaâu song neáu caùc chuû theå coù lieân quan ñeán thueá khoâng naém baét ñöôïc nhöõng quy ñònh cuï theå thì chính saùch thueá 68 seõ khoù phaùt huy taùc duïng. Do ñoù, phaûi thoâng qua caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng, heä thoáng giaùo duïc, cô quan quaûn lyù thu vaø döôùi nhieàu hình thöùc phong phuù ñeå tuyeân truyeàn, giaùo duïc caùc ñoái töôïng noäp thueá naâng cao yù thöùc töï giaùc, chaáp haønh nghieâm chænh nghóa vuï noäp thueá vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Höôùng daãn kòp thôøi, ñaày ñuû ñeå caùc ñoái töôïng noäp thueá naém ñöôïc noäi dung caùc chính saùch thueá, caùc thuû tuïc keâ khai, tính thueá, laäp hoà sô mieãn, giaûm thueá, quyeát toaùn thueá vaø noäp thueá vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc theo phaùp luaät. Khuyeán khích vaø phaùt trieån maïnh meõ caùc dòch vuï tö vaán thueá, keá toaùn thueá. Höôùng daãn ñoái töôïng noäp thueá thöïc hieän toát coâng taùc keá toaùn, quaûn lyù chaët cheõ hoùa ñôn chöùng töø ñeå haïch toaùn ñuùng keát quaû kinh doanh vaø xaùc ñònh ñuùng nghóa vuï thueá vôùi nhaø nöôùc, môû roäng dieän noäp thueá theo hình thöùc keâ khai, thu heïp daàn phöông phaùp noäp thueá theo hình thöùc khoaùn. Ñeå ñeà cao traùch nhieäm vaø nghóa vuï cuûa ñoái töôïng noäp thueá, kieán nghò caàn thieát phaûi aùp duïng cô cheá caùc ñoái töôïng noäp thueá töï keâ khai, töï tính vaø töï noäp thueá. Theo cô cheá naøy, caùc ñoái töôïng noäp thueá seõ hoaøn toaøn chuû ñoäng trong nghóa vuï noäp thueá vaø cuõng phaûi hoaøn toaøn töï chòu traùch nhieäm veà tính chính xaùc, kòp thôøi veà soá thueá tröôùc phaùp luaät. Thöïc hieän ñöôïc nhö vaäy seõ goùp phaàn laøm giaûm ñöôïc moät khoaûn chi phí haønh thu ñaùng keå cho cô quan thueá hieän nay, vaø ñieàu naøy hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi cô cheá quaûn lyù thu thueá cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi theo xu theá môû cöûa hoäi nhaäp. Ngoaøi ra, caàn taêng cöôøng traùch nhieäm, quyeàn haïn kieåm tra, kieåm soaùt cuûa caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc ñeå ñaûm baûo caùc luaät thueá ñöôïc thöïc thi nghieâm chænh. 3.4.7.2/ Taêng cöôøng coâng taùc thanh tra, kieåm tra vaø xöû lyù caùc vi phaïm veà thueá: Khi thöïc hieän theo cô cheá noäp thueá môùi, nhieäm vuï chuû yeáu cuûa cô quan thueá laø taäp trung vaøo vieäc thanh tra, kieåm tra. Ñaây laø moät trong nhöõng nhieäm vuï quan troïng nhaát cuûa coâng taùc quaûn lyù thueá hieän ñaïi nhaèm phaùt hieän kòp thôøi nhöõng vi phaïm veà thueá ñeå nhaéc nhôû, giaùo duïc, ngaên chaën vaø tröøng phaït ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp coá yù gian laän tieàn thueá döôùi moïi hình thöùc. Thöïc tieãn nöôùc ta hieän nay ñaõ vaø ñang xuaáât hieän hình thöùc toäi phaïm môùi, lôïi duïng moät soá cô cheá chính saùch vaø sô hôû trong quaûn lyù ñeå chieám ñoaït tieàn thueá cuûa nhaø nöôùc. Lòch söû phaùt trieån cuûa coâng taùc quaûn lyù thueá cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi ñaõ chöùng minh ñöôïc chöùc naêng thanh tra thueá laø taát yeáu vaø laø moät trong hai nhieäm vuï chuû yeáu cuûa cô quan thueá baûo ñaûm 69 chính saùch thueá ñöôïc thi haønh nghieâm tuùc. Coâng taùc thanh tra, kieåm tra caàn ñöôïc caûi caùch nhö sau: - Phaân loaïi ñoái töôïng ñeå thanh tra, kieåm tra. Taäp trung vaøo caùc ñoái töôïng coù nhieàu ruûi ro veà thueá hoaëc thieáu ñoä tín nhieäm, thöôøng xuyeân gian laän veà thueá. Caùc ñoái töôïng thöïc hieän töï giaùc nghóa vuï thueá thì toái thieåu 5 naêm môùi kieåm tra toaøn dieän 1 laàn. - Vieäc thanh tra, kieåm tra phaûi caên cöù vaøo soå saùch keá toaùn, hoùa ñôn chöùng töø, giaù caû baùn haøng hoùa, dòch vuï phaûi phuø hôïp vôùi giaù nieâm yeát ñeå xaùc ñònh ñaày ñuû caùc khoaûn phaûi noäp ngaân saùch. - Xaây döïng quy trình kieåm tra hoaøn thueá, quyeát toaùn thueá. Ñoái vôùi caùc ñoái töôïng noäp thueá tín nhieäm seõ hoaøn thueá tröôùc kieåm tra sau. Ñoái vôùi ñoái töôïng möùc ñoä tín nhieäm khoâng cao seõ kieåm tra tröôùc hoaøn thueá sau. Vieäc kieåm tra quyeát toaùn thueá ñöôïc thöïc hieän taïi truï sôû cô quan thueá treân cô sôû taøi lieäu baùo caùo cuûa cô sôû kinh doanh. Tröôøng hôïp caàn thieát môùi kieåm tra taïi cô sôû kinh doanh. - Xaây döïng chöông trình hoã trôï cuûa maùy tính phuïc vuï cho coâng taùc kieåm tra, thanh tra. - Caùc cheá taøi veà xöû lyù vi phaïm, cöôõng cheá thueá phaûi ñöôïc quy ñònh roõ raøng, cuï theå trong caùc vaên baûn phaùp luaät. - Phaûi taêng cöôøng chöùc naêng cho cô quan thueá ñöôïc quyeàn ñieàu tra, khôûi toá nhöõng vuï vi phaïm veà thueá lôùn. Thaønh laäp boä maùy cöôõng cheá thueá thuoäc ngaønh thueá. Ñoàng thôøi phaûi thaønh laäp boä phaän kieåm tra noäi boä ngaønh thueá, baûo ñaûm cho caùc boä phaän tröïc thuoäc cô quan thueá thöïc hieän ñuùng luaät phaùp, ñuùng ñöôøng loái chính saùch; choáng nhuõng nhieãu tieâu cöïc. 3.4.7.3/ Ñaåy maïnh trieån khai öùng duïng coâng ngheä thoâng tin vaøo coâng taùc quaûn lyù thueá: Vieäc aùp duïng coâng ngheä tin hoïc vaøo coâng taùc quaûn lyù thueá laø ñieàu caàn thieát vaø phuø hôïp vôùi chuû tröông cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta khuyeán khích caùc thaønh phaàn kinh teá phaùt trieån neân soá löôïng caùc toå chöùc, caù nhaân kinh doanh ngaøy caøng nhieàu, ngaønh thueá khoâng theå taêng bieân cheá leân maõi ñeå quaûn lyù thueá theo phöông phaùp thuû coâng keùm hieäu quaû. Hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc DN ngaøy caøng ña daïng, phöùc taïp, quy moâ ngaøy caøng phaùt trieån traûi daøi trong caû nöôùc, thaäm chí xuyeân quoác gia, thu nhaäp phaùt sinh nhieàu nôi..., neáu khoâng ñöa coâng ngheä tin hoïc vaøo quaûn lyù thueá 70 thì khoâng quaûn lyù ñöôïc hoaït ñoäng kinh doanh vaø thu nhaäp cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân. Ngaøy nay coâng ngheä tin hoïc ñang phaùt trieån maïnh treân theá giôùi, nhieàu nöôùc trong khu vöïc ñaõ aùp duïng tin hoïc vaøo coâng taùc quaûn lyù thueá. Ñaây laø thôøi cô thuaän lôïi ñeå nöôùc ta töøng böôùc aùp duïng tin hoïc vaøo coâng taùc quaûn lyù thueá ñem laïi hieäu quaû cao. Heä thoáng xöû lyù thoâng tin thueá treân maùy tính laø moät yeáu toá khoâng theå thieáu trong coâng taùc quaûn lyù hieän ñaïi treân cô sôû töï tính thueá. Maùy tính seõ thöïc hieän chöùc naêng tính toaùn theo ñuùng caùc quy ñònh veà tính thueá, tính nôï, tính phaït vôùi toác ñoä nhanh choùng vaø chính xaùc, loaïi boû yeáu toá chuû quan cuûa caù nhaân vaø phaùt hieän nhanh choùng nhöõng tröôøng hôïp khoâng tuaân thuû caùc quy ñònh veà thueá. 3.4.7.4/ Taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù söû duïng hoùa ñôn: Cuøng vôùi vieäc phaân loaïi ñoái töôïng kieåm tra, thanh tra thì cuõng phaûi coù söï phaân loaïi trong vieäc baùn hoùa ñôn cho ñoái töôïng noäp thueá. Hoaøn thieän coâng taùc quaûn lyù, söû duïng hoùa ñôn, chöùng töø. Ñeå laøm toát coâng taùc naøy, kieán nghò cho pheùp caùc ñoái töôïng noäp thueá ñöôïc töï in, phaùt haønh vaø söû duïng hoùa ñôn taát nhieân ñoái töôïng noäp thueá phaûi chòu hoaøn toaøn traùch nhieäm veà vaán ñeà naøy. Beân caïnh ñoù, caàn tuyeân truyeàn vaø khuyeán khích ngöôøi daân ñoøi hoùa ñôn khi mua haøng vaø neân toå chöùc môû thöôûng ñoái vôùi hoùa ñôn mua haøng; aùp duïng phöông thöùc thanh toaùn thoâng qua ngaân haøng. Khaån tröông hoaøn thaønh vieäc xaây döïng maïng vi tính caû nöôùc veà vieäc quaûn lyù, söû duïng hoùa ñôn phuïc vuï vieäc ñoái chieáu cheùo hoùa ñôn nhaèm ñaûm baûo tính chính xaùc, kòp thôøi trong keâ khai thueá. Kieân quyeát xöû lyù nghieâm theo quy ñònh ñoái vôùi caùc haønh vi vi phaïm veà in, phaùt haønh, quaûn lyù, söû duïng hoùa ñôn. 3.4.7.5/ Naâng cao quyeàn haïn, traùch nhieäm vaø hieäu löïc cuûa boä maùy quaûn lyù thueá: Veà toå chöùc boä maùy: - Tieáp tuïc duy trì toå chöùc boä maùy quaûn lyù thueá cuûa Toång Cuïc Thueá theo heä thoáng doïc töø Trung öông ñeán ñòa phöông gaén vôùi ñòa baøn haønh chính vaø chòu söï chæ ñaïo cuûa ngaønh doïc ñoàng thôøi chòu söï chæ ñaïo cuûa chính quyeàn cuøng caáp. - Toå chöùc laïi boä maùy cô quan thueá theo chöùc naêng quaûn lyù thueá môùi keát hôïp vôùi toå chöùc quaûn lyù theo loaïi ñoái töôïng noäp thueá: DNNN, DN ÑTNN, doanh nghieäp daân doanh, caù nhaân. Khi chính saùch thueá thoáng nhaát, yù thöùc chaáp haønh luaät thueá cuûa caùc ñoái töôïng noäp thueá ñeàu tuaân thuû cao thì chuyeån sang hình thöùc toå chöùc quaûn lyù theo quy moâ nhö: DN lôùn, DN vöøa vaø nhoû. Rieâng ñoái töôïng noäp thueá laø caù nhaân vaãn 71 caàn coù toå chöùc rieâng ñeå phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm quaûn lyù cuûa ñoái töôïng naøy. Toå chöùc tuyeân truyeàn vaø cung caáp dòch vuï hoã trôï ngöôøi noäp thueá; toå chöùc thanh tra, kieåm tra vaø xöû lyù vi phaïm veà thueá, toå chöùc tin hoïc phaûi ñuû maïnh ñeå ñaûm baûo ñuùng ñöôïc nhieäm vuï troïng taâm quaûn lyù thueá trong giai ñoaïn tôùi. - Toå chöùc laïi boä maùy Toång Cuïc Thueá theo höôùng taäp trung chæ ñaïo, ñieàu haønh coù hieäu löïc, hieäu quaû toaøn boä heä thoáng doïc ñeå thöïc hieän toát caùc luaät thueá, caûi caùch coâng taùc quaûn lyù haønh chính veà thueá ñaûm baûo thu ñuùng, thu ñuû, kòp thôøi caùc khoaûn thu vaøo NSNN. - Thöïc hieän tinh giaûm bieân cheá ñaûm baûo soá bieân cheá theo möùc khoaùn, söû duïng kinh phí khoaùn hôïp lyù, tieát kieäm naâng cao chaát löôïng, hieäu quaû coâng taùc quaûn lyù thueá. Veà ñoäi nguõ caùn boä thueá: Ñoåi môùi coâng taùc quaûn lyù caùn boä theo höôùng quy ñònh roõ traùch nhieäm cuûa töøng loaïi caùn boä treân töøng vò trí coâng taùc. Ñaùnh giaù caùn boä chuû yeáu caên cöù vaøo keát quaû coâng taùc, vaøo soá löôïng vaø chaát löôïng coâng vieäc ñöôïc giao; coi troïng phaåm chaát ñaïo ñöùc, chính trò; kòp thôøi phaùt hieän vaø xöû lyù nghieâm caùc tröôøng hôïp vi phaïm. Taêng cöôøng giaùo duïc nhaèm naâng cao phaåm chaát ñaïo ñöùc, ngheà nghieäp thueá, trình ñoä chuyeân moân, nghieäp vuï cuûa caùn boä thueá, thöïc hieän 10 ñieàu kyû luaät cuûa ngaønh; coù chöông trình boài döôõng ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi toaøn boä caùn boä coâng chöùc ngaønh thueá. Noäi dung ñaøo taïo laïi chuû yeáu laø kieán thöùc veà quaûn lyù nhaø nöôùc, chính saùch thueá; nghieäp vuï quaûn lyù thueá; öùng duïng tin hoïc; ngoaïi ngöõ, ñaïo ñöùc vaø phong caùch öùng xöû cuûa ngöôøi caùn boä thueá. Veà coâng taùc quaûn lyù thueá: Kieán nghò trong töông lai seõ nghieân cöùu xaây döïng thaønh Luaät quaûn lyù thueá. Noäi dung chuû yeáu cuûa Luaät quaûn lyù laø: - Quy ñònh roõ traùch nhieäm cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân noäp thueá phaûi töï giaùc ñaêng kyù thueá, khai thueá, noäp thueá, töï quyeát toaùn thueá; töï chòu traùch nhieäm tröôùc phaùp luaät veà vaán ñeà neâu treân. - Quy ñònh roõ toå chöùc boä maùy, chöùc naêng, nhieäm vuï vaø traùch nhieäm cuûa cô quan thueá, caùn boä thueá tröôùc phaùp luaät. - Quy ñònh roõ traùch nhieäm cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân lieân quan trôï giuùp cho cô quan thueá vaø toå chöùc, caù nhaân noäp thueá thöïc hieän toát phaùp luaät cuûa nhaø nöôùc. 72 Ñeå thöïc hieän Luaät thueá TNDN moät caùch coù hieäu quaû, beân caïnh vieäc thöïc hieän caùc giaûi phaùp neâu treân, caàn tieán haønh caûi thieän moâi tröôøng phaùp lyù mang tính oån ñònh, ñoàng boä, bao quaùt vaø bình ñaúng giöõa caùc DN. Bôûi vì heä thoáng phaùp luaät cuõng laø moät yeáu toá neàn taûng trong moâi tröôøng ñaàu tö. Veà vaán ñeà naøy xin kieán nghò: - Sôùm söûa ñoåi Boä luaät hình söï theo höôùng taêng möùc hình phaït ñoái vôùi toäi danh troán thueá, giaû maïo chöùng töø ñeå chieám ñoaït tieàn thueá, boå sung moät soá cheá taøi xöû lyù hình söï coøn thieáu ñoái vôùi caùc toäi danh môùi phaùt sinh nhö mua baùn hoùa ñôn, in hoaù ñôn giaû. - Khi caàn ñieàu chænh, söûa ñoåi laïi moät soá luaät hoaëc vaên baûn phaùp quy veà thueá, neân xaùc ñònh khoaûng thôøi gian hôïp lyù töø thôøi ñieåm ban haønh quy ñònh söûa ñoåi ñeán khi baét ñaàu coù hieäu löïc, ñeå caùc DN coù ñuû thôøi gian toái thieåu ñeå ñeà khaùng vôùi söï thay ñoåi cuûa luaät. Trong caùc ñieàu kieän veà ñaêng kyù kinh doanh taïi Luaät DN, caàn quy ñònh boå sung veà lyù lòch phaùp lyù cuûa ngöôøi ñöùng ñaàu DN, vieäc kieåm tra naêng löïc haønh vi, khaû naêng taøi chính, khaû naêng quaûn lyù vaø ñieàu haønh DN... - Phaûi coù cuoäc caûi caùch lôùn veà cô cheá tín duïng. Baét buoäc caùc quan heä mua baùn, trao ñoåi haøng hoùa, dòch vuï ñeàu phaûi thanh toaùn qua ngaân haøng, haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát hình thöùc thanh toaùn baèng tieàn maët hieän nay. Vaø thoâng qua caùc taøi khoaûn taïi ngaân haøng, Nhaø nöôùc coù theå quaûn lyù ñöôïc caùc hoaït ñoäng kinh teá phaùt sinh. - Tieán haønh caûi caùch thuû tuïc haønh chính, ñaây ñöôïc coi laø moät trong nhöõng raøo caûn lôùn nhaát cuûa moâi tröôøng ñaàu tö nöôùc ta hieän nay, caàn thöïc hieän trieät ñeå vieäc tinh giaûm bieân cheá, boä maùy goïn nheï, coâng khai hoùa moïi quy trình thuû tuïc haønh chính, ñaëc bieät xoùa boû cô cheá “xin cho” haïn cheá tình traïng tham nhuõng, hoái loä. - Heä thoáng giaùo duïc quoác gia vaø cô quan thoâng tin ñaïi chuùng caàn coù traùch nhieäm ñaåy maïnh coâng taùc tuyeân truyeàn, höôùng daãn chính saùch thueá ñeå caùc ñoái töôïng noäp thueá hieåu vaø töï giaùc chaáp haønh nghieâm veà thueá. Leân aùn maïnh meõ vaø kieân quyeát caùc haønh vi gian laän, ñoàng thôøi toân vinh kòp thôøi caùc ñoái töôïng noäp thueá thöïc hieän toát nghóa vuï thueá. - Phaûi trieät ñeå choáng haøng giaû, haøng laäu goùp phaàn trong saïch hoùa moâi tröôøng kinh doanh ôû nöôùc ta hieän nay. 73 Toùm laïi, trong chöông ba ñaõ phaân tích boái caûnh kinh teá – xaõ hoäi trong nhöõng naêm ñaàu theá kyû 21 vaø nhöõng ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi trong thôøi gian tôùi ôû Vieät Nam, treân cô sôû ñoù xaùc ñònh nhöõng quan ñieåm muïc tieâu hoaøn thieän Luaät thueá TNDN, nhaèm khaéc phuïc maët haïn cheá cuûa Luaät thueá TNDN hieän haønh, ñaûm baûo möùc ñoäng vieân cuûa thueá maø chuû tröông cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñaõ ñeà ra. Trong ñoù, nhaán maïnh muïc tieâu yeâu caàu caàn ñaït tôùi moät Luaät thueá TNDN ñôn giaûn, roõ raøng, trung laäp, oån ñònh vaø coâng baèng, goùp phaàn laøm cho heä thoáng thueá nöôùc ta coù theå ñaït ñeán moät heä thoáng thueá hoaøn chænh, thoáng nhaát, oån ñònh vaø tieán gaàn hôn ñeán nhöõng thoâng leä quoác teá. Töø ñoù, ñöa ra ñònh höôùng hoaøn thieän thueá TNDN laø giaûm nghóa vuï thueá, ñeå taêng tích tuï voán, khuyeán khích ñaàu tö môû roäng; thueá TNDN phaûi bao quaùt heát caùc khoaûn thu nhaäp caàn ñieàu tieát cho NSNN. Trong ñoù, kieán nghò caùc bieän phaùp chuû yeáu laø xaùc ñònh roõ loaïi hình DN, thoáng nhaát nguyeân taéc “cö truù”, “nguoàn thu nhaäp”, “cô sôû thöôøng truù”; xaùc ñònh laïi phaïm vi caùc ñoái töôïng chòu söï ñieàu chænh cuûa thueá TNDN ñeå ñaûm baûo ñuùng tính chaát laø saéc thueá ñaùnh vaøo thu nhaäp cuûa DN vaø tuaân thuû tính heä thoáng cuûa thueá thu nhaäp theo thoâng leä quoác teá; ñôn giaûn hoùa thueá suaát, giaûm thueá suaát toái ña, loaïi boû caùc öu ñaõi mieãn giaûm mang tính xaõ hoäi ra khoûi saéc thueá TNDN; ñoåi môùi cô cheá chính saùch thueá TNDN; caûi tieán coâng taùc quaûn lyù thu thueá vaø caûi thieän moät soá yeáu toá neàn taûng thuoäc veà moâi tröôøng ñaàu tö, taïo ñieàu kieän caàn thieát thöïc hieän coù hieäu quaû giaûi phaùp ñaõ ñeà ra. 74 KEÁT LUAÄN Thueá TNDN laø loaïi thueá tröïc thu ñieàu tieát thu nhaäp töø keát quaû saûn xuaát kinh doanh. ÔÛ Vieät Nam, trong töông lai, khoâng môû roäng theâm caùc loaïi thueá maø töøng saéc thueá phaûi ñöôïc hoaøn thieän theo xu höông thueá tröïc thu taêng hôn thueá giaùn thu ñeå ñaûm baûo tyû troïng hai loaïi thueá naøy töông ñöông nhau. Trong thueá giaùn thu thì thueá xuaát nhaäp khaåu giaûm khi caét giaûm thueá theo cam keát quoác teá; Trong thueá tröïc thu thì thueá TNDN, thueá thu nhaäp caù nhaân taêng (chieám khoaûng 70% toång soá thueá tröïc thu). Hoaøn thieän chính saùch thueá TNDN cho phuø hôïp vôùi yeâu caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vaø môû cöûa hoäi nhaäp quoác teá laø moät ñoøi hoûi taát yeáu khaùch quan, phuø hôïp vôùi ñònh höôùng phaùt trieån ñeán naêm 2020 vaø phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá. Treân cô sôû lyù luaän vaø xuaát phaùt töø nhöõng haïn cheá coøn toàn taïi cuûa thöïc tieãn thueá TNDN ôû Vieät Nam, noäi dung Luaän vaên ñaõ ñöa ra ñònh höôùng vaø moät soá giaûi phaùp hoaøn thieän chính saùch thueá TNDN cho hôïp lyù veà phaïm vi caùc ñoái töôïng chòu söï ñieàu chænh cuûa thueá TNDN, xaùc ñònh roõ loaïi hình DN, veà ñieàu kieän chi phí hôïp lyù vaø tieán tôùi ñôn giaûn hoùa thueá suaát, giaûm thueá suaát toái ña, loaïi boû caùc öu ñaõi mieãn giaûm mang tính xaõ hoäi ra khoûi saéc thueá TNDN... treân neàn taûng cuûa Luaät thueá TNDN hieän haønh; caûi tieán coâng taùc quaûn lyù thu thueá theo höôùng caùc ñoái töôïng noäp thueá töï khai, töï tính vaø töï noäp thueá ñeå ñeà cao tính töï giaùc vaø traùch nhieäm cuûa ñoái töôïng noäp thueá. Thueá TNDN phaûn aùnh trình ñoä vaø hieäu quaû cuûa neàn kinh teá vaø cuûa toå chöùc, caù nhaân kinh doanh, vaø ñeå neàn kinh teá noùi chung vaø DN phaùt trieån beàn vöõng; Giaûi phaùp xuyeân suoát laø thöïc hieän chính saùch thueá TNDN thoáng nhaát cho moïi loaïi hình DN, xoùa boû moïi söï phaân bieät, nhaèm chuyeån coâng cuï thueá töø thöïc hieän muïc tieâu phaân phoái thu nhaäp xaõ hoäi sang muïc tieâu hieäu quaû kinh teá. Song coâng taùc thueá laø coâng taùc mang tính chaát chính trò kinh teá toång hôïp, ngoaøi söï noã löïc coá gaéng cuûa ngaønh thueá coøn coù söï ñoùng goùp cuûa caùc ngaønh caùc caáp, caùc ñoaøn theå vaø toå chöùc quaàn chuùng. Trong quaù trình thöïc hieän nghieân cöùu ñeà taøi, thu thaäp soá lieäu, do trình ñoä coøn haïn cheá chaéc chaén luaän vaên coøn nhieàu khieám khuyeát vaø haïn cheá caàn phaûi boå sung. Raát mong nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán ñoùng goùp quyù baùu cuûa thaày coâ, baïn beø, ñoàng nghieäp vaø nhöõng ai quan taâm ñeán ñeà taøi nhaèm giuùp toâi ruùt kinh nghieäm neáu coù ñieàu kieän nghieân cöùu saâu theâm. Xin chaân thaønh caùm ôn. 75 BẢNG 2: KEÁT QUAÛ THU THUEÁ TNDN CAÙC NAÊM 1999-2004 Chæ tieâu 1999 2000 2001 2002 2003 B/q 1999-2003 Öôùc 2004 1/ Toång thu thueá vaø phí (tæ leä so vôùi naêm tröôùc 107,6% 116,7% 114% 116,2% 114,8% 110,9% Trong ñoù, thueá TNDN 102% 130,8% 117% 118,3% 115,7% 109,9% 2/ Tyû troïng thueá TNDN/ toång thu thueá vaø phí 11,89% 13,38% 13,74% 13,98% 14,09% 13,42% 13,97% 3/ Tyû troïng thueá TNDN/GDP 2,2% 2,6% 2,8% 3% 3,1% 2,7% 3% Nguoàn: Toång Cuïc Thueá (soá lieäu veà thueá vaø phí); Nieân giaùm thoáng keâ naêm 2003 (soá lieäu GDP töø 1999-2003); Döï baùo cuûa Toång Cuïc Thoáng Keâ (soá lieäu öôùc 2004) 76 BẢNG 3: GDP TÍNH THEO GIAÙ SO SAÙNH 1994 VAØ TOÁC ÑOÄ TAÊNG TRÖÔÛNG GDP TÖØ 1999-2004 Chæ tieâu 1999 2000 2001 2002 2003 Öôùc 2004 1/ GDP (tyû ñoàng) 256.272 273.666 292.535 313.247 335.989 359.508 2/ Toác ñoä taêng tröôûng GDP (%) 4,8% 6,79% 6,89% 7,1% 7,3% 7,5% Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ naêm 2003 (soá lieäu töø 1999-2003); Döï baùo cuûa Toång Cuïc Thoáng keâ (soá lieäu öôùc naêm 2004) BẢNG 4: XUAÁT KHAÅU VAØ TOÁC ÑOÄ TAÊNG KIM NGAÏCH XUAÁT KHAÅU TÖØ 1999-2004 Chæ tieâu 1999 2000 2001 2002 2003 Öôùc 2004 1/ Toång kim ngaïch xuaát khaåu (trieäu USD) 11.514,4 14.483 15.029 16.706,1 20.176 25.200 2/ Toác ñoä taêng kim ngaïch xuaát khaåu (%) 23% 25% 3,8% 11,2% 20,8% 24,9% Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ naêm 2003 (soá lieäu töø 1999-2003); Döï baùo cuûa Toång Cuïc Thoáng keâ (soá lieäu öôùc naêm 2004) 77 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Leâ Vaên AÙi chuû bieân (2000), Giaùo trình thueá, Nxb Taøi Chính, Haø Noäi. 2. Leâ Vaên AÙi, Ñoã Ñöùc Minh, Nguyeãn Mai Phöông (2002), Chính saùch thueá cuûa Vieät Nam trong tieán trình hoäi nhaäp, Nxb Taøi Chính, Haø Noäi. 3. Leâ Vaên AÙi (2002), “Moät soá noäi dung cô baûn veà lyù thuyeát ñaùnh thueá trong neàn kinh teá thò tröôøng”, Taøi lieäu boài döôõng kieán thöùc chuyeân saâu cho caùn boä coâng chöùc heä thoáng thueá. 4. Phan Hieån Minh, Chaâu Thaønh Nghóa, Nguyeãn Ngoïc Thanh (2002), Heä thoáng caùc quy ñònh veà öu ñaõi mieãn, giaûm thueá, Nxb Thoáng Keâ, Haø Noäi. 5. Nguyeãn Minh Taân (2000), Taøi Chính Vieät Nam – thöïc traïng vaø giaûi phaùp, Nxb Taøi Chính, Haø Noäi. 6. Nguyeãn Thanh Tuyeàn, Nguyeãn Ngoïc Thanh (2001), Giaùo trình thueá, Nxb Thoáng keâ, Haø Noäi. 7. Boä Taøi Chính (2003), Döï thaûo ñeà aùn söûa ñoåi, boå sung Luaät thueá thu nhaäp doanh nghieäp, Haø Noäi. 8. Boä Taøi Chính (2003), Baùo caùo toång keát 4 naêm thöïc hieän caùc Luaät thueá môùi, Haø Noäi, ngaøy 25/3/2003. 9. Boä Taøi Chính (2004), Chieán löôïc caûi caùch heä thoáng thueá ñeán naêm 2010, Haø noäi. 10. Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng khoùa VIII (2001), “Chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi 2001 – 2010”, Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn IX, tr 148 – 221. 11. Chính phuû (2004), Nghò ñònh 152/2004/NÑ-CP söûa ñoåi, boå sung moät soá ñieàu quy ñònh chi tieát thi haønh Luaät thueá TNDN, Haø Noäi. 12. Khuùc Chieán, “Phöông phaùp xaùc ñònh giaù giao dòch – Coâng cuï caàn thieát choáng chuyeån giaù, gian laän thueá”, Taïp Chí Thueá Nhaø nöôùc (5/2004), tr 55-59. 13. Nguyeãn Vaên Hieäu, “Chi phí hôïp lyù trong thueá TNDN”, Taïp chí Thueá Nhaø nöôùc (10/2004), tr 23-27. 78 14. Toång Cuïc Thueá (2003), Heä thoáng vaên baûn phaùp luaät veà Thueá TNDN, Nxb Thoáng Keâ, Haø Noäi. 15. Toång Cuïc Thueá (2004), Baùo caùo toång keát coâng taùc thueá töø naêm 1999 ñeán 06 thaùng ñaàu naêm 2004, Haø Noäi. 16. Toång Cuïc Thueá (2003), Ñeà aùn veà moät soá bieän phaùp ngaên chaën caùc haønh vi vi phaïm quy ñònh veà quaûn lyù, söû duïng hoùa ñôn, Haø Noäi. 17. Toång Cuïc Thueá (2002), Thueá quoác teá (4/2002), tr 8. 18. Toång Cuïc Thueá (2002), Chính saùch thueá TNDN cuûa moät soá nöôùc ASEAN, Haø Noäi 19. Thaùi Thu (2003), “ Giaù chuyeån nhöôïng vaø taùc ñoäng veà thueá thu nhaäp”, Thueá quoác teá (4/2003)- Toång Cuïc Thueá, tr 22-34. 20. Toång Cuïc Thoáng keâ (2003), Nieân giaùm thoáng keâ naêm 2003, Nxb Thoáng keâ, Haø Noäi vaø Baùo caùo thoâng keâ 09 thaùng ñaàu naêm 2004. 21. Vieän Khoa hoïc Taøi Chính (2002), Chính saùch taøi chính vó moâ trong phaùt trieån vaø hoäi nhaäp, Nxb Taøi Chính, Haø Noäi. 79 PHUÏ LUÏC 1: XAÙC ÑÒNH THU NHAÄP CHÒU THUEÁ VAØ THUEÁ THU NHAÄP TÖØ CHUYEÅN QUYEÀN SÖÛ DUÏNG ÑAÁT, CHUYEÅN QUYEÀN THUEÂ ÑAÁT. Ñieàu 10. Thu nhaäp töø hoaït ñoäng chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát döôùi ñaây phaûi chòu thueá thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát: 1. Caùc tröôøng hôïp chuyeån quyeàn söû duïng ñaát: a) Chuyeån quyeàn söû duïng ñaát chöa coù keát caáu haï taàng, coâng trình kieán truùc treân ñaát; b) Chuyeån quyeàn söû duïng ñaát cuøng vôùi keát caáu haï taàng treân ñaát; c) Chuyeån quyeàn söû duïng ñaát cuøng vôùi coâng trình kieán truùc treân ñaát; d) Chuyeån quyeàn söû duïng ñaát cuøng vôùi keát caáu haï taàng, coâng trình kieán truùc treân ñaát; 2. Caùc tröôøng hôïp chuyeån quyeàn thueâ ñaát: a) Chuyeån quyeàn thueâ ñaát chöa coù keát caáu haï taàng, coâng trình kieán truùc treân ñaát; b) Chuyeån quyeàn thueâ ñaát cuøng vôùi keát caáu haï taàng treân ñaát; c) Chuyeån quyeàn thueâ ñaát cuøng vôùi coâng trình kieán truùc treân ñaát; d) Chuyeån quyeàn thueâ ñaát cuøng vôùi keát caáu haï taàng, coâng trình kieán truùc treân ñaát; Ñieàu 11. Nhöõng tröôøng hôïp chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát khoâng thuoäc dieän chòu thueá thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát. 1. Nhaø nöôùc giao ñaát, cho thueâ ñaát ñoái vôùi cô sôû kinh doanh. 2. Toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï traû laïi ñaát cho Nhaø nöôùc hoaëc do Nhaø nöôùc thu hoài ñaát theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. 3. Toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï baùn nhaø xöôûng cuøng vôùi chuyeån quyeàn söû duïng ñaát hoaëc chuyeån quyeàn thueâ ñaát ñeå di chuyeån ñòa ñieåm theo quy hoaïch. 4. Toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï goùp voán baèng quyeàn söû duïng ñaát ñeå hôïp taùc saûn xuaát kinh doanh vôùi toå chöùc, caù nhaân trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. 80 5. Toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát do chia, taùch, saùt nhaäp, phaù saûn. 6. Chuû doanh nghieäp tö nhaân chuyeån quyeàn söû dng ñaát trong tröôøng hôïp thöøa keá, ly hoân theo quy ñònh cuûa phaùp luaät; chuyeån quyeàn söû duïng ñaát giöõa vôï vôùi choàng; cha meï vôùi con caùi; oâng baø vôùi chaùu noäi, chaùu ngoaïi; anh chò em ruoät vôùi nhau. 7. Toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï hieán quyeàn söû duïng ñaát, quyeàn thueâ ñaát cho Nhaø nöôùc hoaëc cho caùc toå chöùc ñeå xaây döïng caùc coâng trình vaên hoùa, y teá, theå duïc, theå thao; chuyeån quyeàn söû duïng ñaát laøm töø thieän cho ñoái töôïng ñöôïc höôûng chính saùch xaõ hoäi. Ñieàu 12. Ñoái töôïng noäp thueá thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát laø toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï coù thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát. Hoä gia ñình, caù nhaân kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï coù thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát khoâng phaûi noäp thueá thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát theo quy ñònh taïi Nghò ñònh naøy maø noäp thueá thu nhaäp ñoái vôùi ngöôøi coù thu nhaäp cao. Ñieàu 13. Thu nhaäp chòu thueá töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát ñöôïc xaùc ñònh baèng doanh thu ñeå tính thu nhaäp chòu thueá tröø chi phí hôïp lyù lieân quan ñeán hoaït ñoäng chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát. 1. Doanh thu ñeå tính thu nhaäp chòu thueá ñöôïc xaùc ñònh theo giaù thöïc teá chuyeån nhöôïng giöõa toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát vôùi beân nhaän quyeàn söû duïng ñaát taïi thôøi ñieåm chuyeån quyeàn. Giaù thöïc teá chuyeån nhöôïng ñöôïc xaùc ñònh nhö sau: - Theo giaù treân hoùa ñôn hoaëc theo soá tieàn thöïc teá Beân chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeàn quyeàn thueâ ñaát nhaän ñöôïc do Beân nhaän quyeàn söû duïng ñaát, nhaän quyeàn thueâ ñaát traû. Tröôøng hôïp giaù thöïc teá chuyeån nhöôïng thaáp hôn giaù do UBND tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc TW quyeát ñònh thì doanh thu duøng ñeå tính thu nhaäp chòu thueá chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát ñöôïc caên cöù vaøo giaù do UBND tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc TW quyeát ñònh. - Theo giaù truùng ñaáu giaù trong tröôøng hôïp ñaáu giaù chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát. Moät soá tröôøng hôïp xaùc ñònh doanh thu ñeå tính thu nhaäp chòu thueá nhö sau: 81 a) Doanh thu ñeå tính thu nhaäp chòu thueá trong tröôøng hôïp chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát cuøng vôùi keát caáu haï taàng treân ñaát ñöôïc xaùc ñònh bao goàm caû phaàn danh thu chuyeån quyeàn sôû höõu keát caáu haï taàng vaø doanh thu cho thueâ keát caáu haï taàng treân ñaát; b) Tröôøng hôïp chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát cuøng vôùi coâng trình kieán truùc treân thì phaûi taùch rieâng phaàn doanh thu nhöôïng baùn coâng trình kieán truùc treân ñaát. Neáu khoâng taùch rieâng ñöôïc thì doanh thu ñeå tính TNCT ñöôïc xaùc ñònh bao goàm caû doanh thu nhöôïng baùn coâng trình kieán truùc treân ñaát; 2. Chi phí chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát: a) Chi phí ñeå coù quyeàn söû duïng ñaát, quyeàn thueâ ñaát bao goàm: - Giaù voán cuûa ñaát chuyeån quyeàn ñöôïc xaùc ñònh nhö sau: + Ñoái vôùi ñaát Nhaø nöôùc giao coù thu tieàn söû duïng ñaát, thu tieàn cho thueâ ñaát thì caên cöù vaøo chöùng töø thu tieàn söû duïng ñaát, thu tieàn cho thueâ ñaát cuûa Nhaø nöôùc. + Ñoái vôùi ñaát nhaän quyeàn söû duïng cuûa toå chöùc, caù nhaân khaùc thì caên cöù vaøo hôïp ñoàng vaø chöùng töø hôïp phaùp traû tieàn khi nhaän quyeàn söû duïng ñaát, quyeàn thueâ ñaát. + Tröôøng hôïp toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï ñoåi coâng trình laáy ñaát cuûa nhaø nöôùc thì giaù voán ñöôïc xaùc ñònh theo giaù trò coâng trình ñaõ ñoåi. + Giaù truùng ñaáu giaù trong tröôøng hôïp ñaáu giaù chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát. + Tröôøng hôïp caùc coâng ty TNHH, coâng ty coå phaàn chuyeån nhöôïng quyeàn söû dng ñaát, cho thueâ ñaát maø ñaát coù nguoàn goác do goùp voán lieân doanh thì giaù voán ñöôïc xaùc ñònh theo bieân baûn goùp voán Hoäi ñoàng quaûn trò. + Ñoái vôùi ñaát cuûa toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï coù nguoàn goác do thöøa keá theo phaùp luaät daân söï; do cho, bieáu, taëng maø khoâng xaùc ñònh ñöôïc giaù voán thì xaùc ñònh theo giaù caùc loaïi ñaát do UÛy ban nhaân daân tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc trung öông quyeát ñònh caên cöù vaøo Baûng khung giaù caùc loaïi ñaát do Chính phuû quy ñònh taïi thôøi ñieåm thöøa keá, cho, bieáu, taëng. Tröôøng hôïp ñaát cuûa toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï ñöôïc thöøa keá, cho, bieáu, taëng tröôùc naêm 1994 thì giaù voán ñöôïc xaùc ñònh theo giaù caùc loaïi ñaát do UÛy ban nhaân daân tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc TW quyeát ñònh naêm 1994 caên cöù vaøo baûng khung giaù caùc loaïi ñaát quy ñònh taïi Nghò ñònh soá 87/CP ngaøy 17 thaùng 8 naêm 1994 cuûa Chính phuû. - Chi phí ñeàn buø thieät haïi veà ñaát chöa ñöôïc tröø vaøo tieàn söû duïng ñaát, tieàn thueâ ñaát; 82 - Chi phí ñeàn buø thieät haïi veà hoa maøu; - Chi phí hoã trôï di dôøi ñeán nôi ôû môùi; - Chi phí hoã trôï di dôøi moà maõ; - Chi phí hoã trôï giaûi phoùng maët baèng khaùc; - Caùc loaïi phí, leä phí theo quy ñònh cuûa phaùp luaät lieân quan ñeán caáp quyeàn söû duïng ñaát. b) Chi phí caûi taïo ñaát, san laép maët baèng; c) Chi phí ñaàu tö xaây döïng keát caáu haï taàng, coâng trình kieán truùc coù treân ñaát; d) Caùc khoaûn chi phí quy ñònh taïi Ñieàu 5 cuûa Nghò ñònh naøy. Tröôøng hôïp toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï kinh doanh nhieàu nghaønh ngheà khaùc nhau thì caùc khoaûn chi phí naøy ñöôïc phaân boå theo tyû troïng doanh thu töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát treân toång doanh thu cuûa caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï; ñ) Neáu doanh thu ñeå tính thu nhaäp chòu thueá bao goàm caû coâng trình kieán truùc treân ñaát thì chi phí ñöôïc xaùc ñònh bao goàm caû giaù trò coâng trình kieán truùc treân ñaát. Ñieàu 14. Thueá suaát thueá thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát. 1. Thueá suaát thueá thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát laø 28%. 2. Sau khi tính thueá thu nhaäp theo möùc thueá suaát quy ñònh taïi khoaûn 1 ñieàu naøy, thu nhaäp coøn laïi phaûi noäp thueá thu nhaäp boå sung theo bieåu thueá luõy tieán töøng phaàn döôùi ñaây: BIEÅU THUEÁ LUÕY TIEÁN TÖØNG PHAÀN Baäc Tyû suaát thu nhaäp coøn laïi treân chi phí Thueá suaát 1 2 3 4 5 Ñeán 15% Treân 15% ñeán 30% Treân 30% ñeán 45% Treân 45% ñeán 60% Treân 60% 0% 10% 15% 20% 25% 83 Ñieàu 15. Khoâng aùp duïng möùc thueá suaát öu ñaõi; mieãn thueá, giaûm thueá quy ñònh taïi Chöông V nghò ñònh naøy ñoái vôùi thu nhaäp töø hoaït ñoäng chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát. Ñieàu 16. Toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï chuyeån quyeàn sôû höõu coâng trình kieán truùc treân ñaát, chuyeån quyeàn sôû höõu keát caáu haï taàng treân ñaát phaûi laøm thuû tuïc chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát cuøng vôùi keát caáu haï taàng, vaät kieán truùc treân ñaát. Ñieàu 17. Thuû tuïc keâ khai, noäp thueá ñoái vôùi toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï khoâng phaùt sinh thöôøng xuyeân hoaït ñoäng chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát ñöôïc quy ñònh nhö sau: Caên cöù vaøo hoà sô, taøi lieäu veà chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát do cô quan quaûn lyù ñaát ñai chuyeån ñeán, cô quan Thueá yeâu caàu toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï keâ khai doanh thu, chi phí, thu nhaäp chòu thueá, soá thueá phaûi noäp theo maãu quy ñònh cuûa Boä Taøi chính vaø noäp tôø khai cho cô quan Thueá tröïc tieáp quaûn lyù chaäm nhaát laø 10 ngaøy keå töø ngaøy nhaän ñöôïc yeâu caàu cuûa cô quan Thueá. Cô quan Thueá kieåm tra xaùc ñònh tính chính xaùc cuûa tôø khai thueá caên cöù vaøo hoùa ñôn, chöùng töø phaûn aùnh treân soå saùch keá toaùn cuûa cô sôû kinh doanh vaø ra thoâng baùo soá thueá, thôøi gian noäp thueá chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, quyeàn thueâ ñaát. Thôøi gian noäp thueá ghi trong thoâng baùo thueá chaäm nhaát laø sau 15 ngaøy, keå töø ngaøy ra thoâng baùo. Chæ khi coù bieân lai hoaëc chöùng töø noäp thueá chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát ñoái vôùi phaàn dieän tích ñaát chuyeån quyeàn söû duïng, chuyeån quyeàn thueâ, beân nhaän quyeàn söû duïng ñaát, nhaän quyeàn thueâ ñaát môùi ñöôïc caáp Giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát, quyeàn thueâ ñaát theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Ñieàu 18. Toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï chuyeân kinh doanh nhaø ñaát, keát caáu haï taàng, vaät kieán truùc treân ñaát noäp thueá, quyeát toaùn theo quy ñònh taïi Chöông IV Nghò ñònh naøy nhöng phaûi quyeát toaùn thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát rieâng. Neáu soá thueá taïm noäp thaáp hôn soá thueá phaûi noäp theo baùo caùo quyeát toaùn thueá thì toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï phaûi noäp ñaày ñuû soá thueá coøn thieáu trong thôøi haïn 10 ngaøy, keå töø ngaøy noäp baùo caùo quyeát toaùn thueá. Neáu soá taïm noäp lôùn hôn soá thueá phaûi noäp theo baùo caùo quyeát toaùn thueá thì toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï ñöôïc tröø soá thueá noäp thöøa vaøo soá thueá thu nhaäp doanh nghieäp coøn noäp thieáu cuûa hoaït ñoäng kinh doanh khaùc hoaëc ñöôïc tröø vaøo soá thueá thu nhaäp danh nghieäp phaûi noäp cuûa hoaït ñoäng chuyeån quyeàn söû duïng ñaát , chuyeån quyeàn thueâ ñaát kyø tieáp theo. Neáu hoaït ñoäng 84 chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát bò loã thì toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï ñöôïc chuyeån loã vaøo thu nhaäp chòu thueá töø hoaït ñoäng chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát cuûa caùc naêm sau theo thôøi gian quy ñònh taïi Ñieàu 46 Nghò ñònh naøy. Ñieàu 19. Cô quan thueá coù quyeàn xöû phaït vi phaïm haønh chính veà thueá ñoái vôùi cô sôû kinh doanh chaäm noäp tôø khai thueá, quyeát toaùn thueá thu nhaäp chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát; phaït chaäm noäp thueá theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Trong quaù trình kieåm tra, thanh tra vieäc keâ khai thueá, quyeát toaùn thueá chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát, neáu phaùt hieän giaù chuyeån nhöôïng, chi phí, thu nhaäp chòu thueá chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát cô sôû kinh doanh phaûn aùnh chöa ñuùng thì cô quan thueá coù quyeàn xaùc ñònh laïi giaù chuyeån nhöôïng theo giaù thöïc teá chuyeån nhöôïng treân thò tröôøng, chi phí hôïp lyù, thu nhaäp ñeå baûo ñaûm thu ñuùng, thu ñuû thueá thu nhaäp töø chuyeån quyeàn söû duïng ñaát, chuyeån quyeàn thueâ ñaát, ñoàng thôøi xöû phaït cô sôû kinh doanh veà haønh vi khai man, troán thueá theo quy ñònh cuûa quy ñònh cuûa phaùp luaät. Nguoàn: Nghò ñònh 152/2004/NÑ-CP ngaøy 6/8/2004. 85 PHUÏ LUÏC 2: SO SAÙNH THUEÁ SUAÁT THUEÁ THU NHAÄP COÂNG TY GIÖÕA CAÙC QUOÁC GIA THAØNH VIEÂN OECD Teân nöôùc Thueá suaát Teân nöôùc Thueá suaát Hy Laïp Bæ YÙ Hoa Kyø Taây Ban Nha Meâ-hi-coâ Haø Lan AÙo UÙc Phaùp Ai-xô-len Niu-Di-Laân Boà Ñaøo Nha Ñan Maïch CH Seùc 40% 39% (40.2%) 36% (40.25-44.5%) 35% (40.8%) 35% 35% 35% 34% 34% 33.3% (36.4%) 33% 33% 32% (35.2%) 32% 31% Luùc-xaêm-bua Thoå Nhó Kyø Nhaät Baûn Vöông quoác Anh Phaàn Lan Nauy Thuïy Ñieån Ba Lan Haøn Quoác Canada Ñöùc Ailen Hung-ga-ri Thuïy Só 30% (37.5%) 30% 30%, 22% 10% - 30% 29% 28% 28% 28% 28% (30.8%) 27% (34.12-46.12%) 25% (38.6%) 20% 18% 8.5% (14-30%) Ghi chuù: trong ( ) laø thueá suaát thueá coâng ty, bao goàm caû caùc thueá suaát thueá ñòa phöông. Nguoàn: Toång Cuïc Thueá (2002); Thueá quoác teá soá 4/2002 trang 8. 86 PHUÏ LUÏC 3: LÒCH TRÌNH CAÉT GIAÛM THUEÁ QUAN CUÛA TÖØNG DANH MUÏC THEO HIEÄP ÑÒNH CEPT/AFTA. Teân danh muïc Thôøi ñieåm ñöa vaøo danh muïc caét giaûm Thôøi ñieåm ñöa thueá suaát xuoáng 20% Thôøi ñieåm ñöa thueá suaát xuoáng 5% Thôøi ñieåm ñöa thueá suaát xuoáng 0% Danh muïc caét giaûm ngay (IL) 1996-1998 2001 2003-2006 2015 Danh muïc loaïi tröø taïm thôøi (TEL) 1999-2003 2001/2002/2003 (khi chuyeån vaøo IL) 2006 2015/2018 Danh muïc nhaïy caûm (SEL) 2004-2006 2010-2013 2015-2018 Danh muïc loaïi tröø hoaøn toaøn (GEL) Khoâng cam keát Khoâng cam keát Khoâng cam keát Khoâng cam keát Nguoàn: Boä Taøi Chính Trong ñoù: Danh muïc loaïi tröø taïm thôøi TEL (tính ñeán 2002): Coøn laïi treân 700 maët haøng vaø ñöa vaøo caét giaûm naêm 2003. Goàm: haøng noâng saûn, thuûy saûn cheá bieán; ñoà uoáng: röôïu, bia, nöôùc giaûi khaùt; haøng tieâu duøng: ñoà nhöïa, giaáy da, ñoà ñieän gia duïng; nguyeân vaät lieäu: xi maêng, giaáy, goám söù xaây döïng; caùc maët haøng cô khí; moät soá haøng thieát bò ñieän. Danh muïc nhaïy caûm: Danh muïc goàm 51 maët haøng (chieám 0,8%) 87 Goàm: moät soá loaïi gia caàm, thòt vaø boä phaän noäi taïng cuûa gia caàm thoâ, tröùng chim vaø tröùng gia caàm nguyeân voû; quaû hoï chanh (chanh, cam, böôûi), thoùc, gaïo löùc, ñöôøng thoâ vaø ñöôøng tinh cheá. Thôøi haïn ñöa vaøo caét giaûm: töø 2004, 2005, 2006 ñeán 2013 laø 0 – 5%. Rieâng ñöôøng ñeán naêm 2010. Danh muïc loaïi tröø hoaøn toaøn GEL (theo quy ñònh taïi Ñieàu 9B cuûa Hieäp ñònh CEPT), goàm caùc maët haøng coù lieân quan ñeán: An ninh quoác gia; Ñaïo ñöùc xaõ hoäi; Cuoäc soáng vaø söùc khoûe con ngöôøi, ñoäng vaät; Giaù trò lòch söû, ngheä thuaät, khaûo coå. 88 PHUÏ LUÏC 4: LOÄ TRÌNH CAÛI CAÙCH STT Loaïi thueá Giai ñoaïn 2001 ñ 2001 2002 2003 I Loä trình Chính saùch 1 Thueá GTGT X 2 Thueá TTÑB X 3 Thueá XNK 4 Thueá choáng baùn phaù giaù, thueá choáng trôï caáp 5 Thueá choáng phaân bieät ñoái xöû 6 Caùc khoaûn thu veà ñaát 7 Thueá taøi nguyeân 8 Phí vaø leä phí 9 Thueá TNDN X 10 Thueá TNCN 11 Thueá taøi saûn 12 Thueá baûo veä moâi tröôøng 13 Luaät quaûn lyù thueá II Loä trình veà quaûn lyù thueá 1 Töï khai, töï tính, töï noäp (Töø 2003-2005 thí ñieåm ôû moät soá tænh; töø 2006 t 2 Hoã trôï dòch vuï ñoái töôïng noäp thueá (Töø 2002-2003 thí ñieåm ôû moät soá tænh; töø 2004 t 3 Tin hoïc (Töø 2002 vaø caùc naêm tieáp theo ñaàu tö töøng böôùc Nguoàn: Toång Cuïc Thueá

Các file đính kèm theo tài liệu này:

42724.pdf