Luận văn Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại Sở giao dịch II - Ngân hàng Công thương Việt Nam

DII-NHCTVN coøn môû roäng caùc loaïi hình dòch vuï khaùc vaø cuõng ñoùng goùp ñaùng keå vaøo hieäu quaû chung cuûa SGDII. Beân caïnh caùc saûn phaåm truyeàn thoáng, SGDII ñaõ tích cöïc vaø chuû ñoäng tìm nhöõng höôùng ñi môùi cho vieäc phaùt trieån dòch vuï, taïo ñöôïc neùt rieâng vaø taêng vò theá cuûa SGDII treân ñòa baøn. Keát quaû hoaït ñoäng dòch vuï trong naêm 2006 ñaõ coù khôûi saéc vaø mang laïi hieäu quaû cao. Toång thu dòch vuï naêm 2006 ñaït 39 tyû ñoàng ñaït 111% keá hoaïch NHCTVN giao vaø taêng 22% so vôùi thöïc hieän naêm 2005. 2.2.6.2 Moät soá toàn taïi : - Veà moâi tröôøng phaùp lyù chöa thuaän lôïi : heä thoáng phaùp luaät ôû nöôùc ta coù nhieàu chuyeån bieán tích cöïc, nhöng so vôùi yeâu caàu cuûa moät nhaø nöôùc trong neàn kinh teá thò tröôøng thì vaãn coøn nhieàu baát caäp, chöa ñoàng boä ñoâi khi coøn choàng cheùo, maâu thuaãn nhau, gaây khoù khaên trong quaù trình vay voán, phaùt maõi taøi saûn…. + Moät trong nhöõng quy ñònh cuûa luaät ñaát ñai coù theå gaây ruûi ro raát lôùn cho Ngaân haøng khi nhaän theá chaáp baèng giaù trò quyeàn söû duïng ñaát. Taïi thôøi ñieåm theá chaáp, beân theá chaáp coù giaáy chöùng nhaän vaø coù ñuû caùc ñieàu kieän khaùc theo quy ñònh. Nhöng sau ñoù coù tröôøng, toøa aùn, cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn coù ra quyeát ñònh huûy boû giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát vì ñaõ caáp sai thaåm quyeàn, sai quy hoaïch do tranh chaáp thöøa keá töø nhieàu naêm tröôùc. Thöïc teá naøy ñaët Ngaân haøng cho vay nhaän 51 -52- theá chaáp baèng giaù trò quyeàn söû duïng ñaát laâm vaøo tình traïng coù theå gaùnh chòu nhöõng ruûi ro phaùp lyù tieàm aån raát lôùn. + Luaät ñaát ñai coøn haïn cheá quyeàn chuû ñoäng xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo laø quyeàn söû duïng ñaát theá chaáp taïi Ngaân haøng. Theo quy ñònh luaät ñaát ñai, vieäc phaùt maõi taøi saûn baûo ñaûm laø quyeàn söû duïng ñaát phaûi ñöôïc thöïc hieän theo trình töï baùn ñaáu giaù vaø phaûi xin pheùp cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn tröôùc khi thöïc hieän baùn ñaáu giaù. Quy ñònh naøy laøm cho quaù trình xöû lyù taøi saûn bò keùo daøi vaø laøm taêng chi phí chôø xöû lyù, gaây thieät haïi khoâng nhoû cho ngaân haøng. + Maëc khaùc, luaät ñaát ñai quy ñònh quyeàn söû duïng ñaát thueâ tröôùc 01/07/2004 vaø thôøi gian traû tieàn thueâ coøn laïi ít nhaát 05 naêm môùi ñöôïc theá chaáp, nhöng khoâng quy ñònh cuï theå laø tieàn thueâ phaûi traû tröôùc hay sau naêm 2004 môùi ñöôïc theá chaáp. Do ñoù, SGDII ñaõ gaëp phaûi moät soá tröôøng hôïp DN theá chaáp baèng quyeàn söû duïng ñaát thueâ traû tieàn nhieàu laàn, thôøi haïn traû tieàn coøn laïi treân 5 naêm vaø traû tieàn sau 01/07/2004, SGDII vaø DN ñaõ hoaøn taát thuû tuïc coâng chöùng hôïp ñoàng theá chaáp nhöng khi tieán haønh ñaêng kyù giao ñòch baûo ñaûm taïi trung taâm thoâng tin nhaø ñaát Sôû taøi nguyeân vaø moâi tröôøng TP HCM thì trung taâm khoâng xaùc nhaän theá chaáp maø yeâu caàu phaûi traû tieàn tröôùc 2004 môùi ñöôïc theá chaáp. Ñieàu naøy gaây khoù khaên cho caû ngaân haøng vaø DN. + Nghò ñònh 163/NÑ/CP/2006 veà giao dòch ñaûm baûo ban haønh ngaøy 29/12/2006 vaø hieäu löïc thi haønh 15 ngaøy sau, nghò ñònh naøy thay theá nghò ñònh 165; nghò ñònh 178 vaø NÑ 085 cuûa Chính Phuû nhöng ñeán nay vaãn chöa coù thoâng tö höôùng daãn cuï theå thi haønh, gaây khoù khaên cho ngaân haøng trong vieäc thöïc thi. + Theo quy ñònh, ñoái vôùi DNNN khi theá chaáp taøi saûn cho phaûi coù yù kieán cuûa caáp chuû quaûn nhaát laø khi theá chaáp caùc taøi saûn laø toaøn boä daây chuyeàn saûn xuaát chính 52 -53- cuûa doanh nghieäp theo quy ñònh cuûa cô quan quaûn lyù ngaønh-kyõ thuaät, trong khi ñoù cô quan quaûn lyù ngaønh-kyõ thuaät vaãn chöa ban haønh quy ñònh xaùc ñònh “toaøn boä daây chuyeàn chính cuûa DNNN “trong töøng ngaønh laø taøi saûn naøo? Nhöng khi xin pheùp caáp chuû quaûn thì maát raát nhieàu thôøi gian vaø caáp chuû quaûn thöôøng khoâng ñoàng yù cho theá chaáp. Vì vaäy, ña phaàn caùc DNNN vay voán taïi ngaân haøng thöôøng khoâng coù taøi saûn theá chaáp, ñieàu naøy gaây thieät haïi raát lôùn cho ngaân haøng khi ruûi ro xaûy ra. - Chaát löôïng thaåm ñònh khaùch haøng, thaåm ñònh döï aùn ñaàu tö vaãn coøn haïn cheá do hoaït ñoäng thu thaäp thoâng tin yeáu vaø khoâng ña daïng, thoâng tin veà ngaønh quaù thieáu thoán ngay caû nguoàn thoâng tin thu thaäp töø trung taâm phoøng ngöøa ruûi ro NHNN cuõng raát sô saøi do ñoù aûnh höôûng ñeán chaát löôïng thaåm ñònh. Moät nguyeân nhaân nöõa laø do hieän nay SGDII ñoäi nguõ nhaân vieân tín duïng raát treû, chöa coù nhieàu kinh nghieäm trong coâng taùc tín duïng do vaäy trong vieäc thaåm ñònh, ñaùnh giaù khaùch haøng cuõng coøn haïn cheá. Maëc khaùc, soá lieäu nhieàu khaùch haøng cung caáp tính minh baïch, chính xaùc coøn haïn cheá do chöa ñöôïc kieåm toaùn hoaëc moät soá ñöôïc kieåm toaùn nhöng do toå chöùc kieåm toaùn ñoù khoâng coù uy tín trong ngaønh thì möùc ñoä tin caäy cuõng khoâng cao. - Hieän nay SGDII ñaõ coù phoøng quaûn lyù ruûi ro ñeå thaåm ñònh ruûi ro khoaûn vay khi trình ra hoäi ñoàng tín duïng, taùi thaåm ñònh caùc khoaûn vay trung daøi haïn nhöng chöa ñi saâu vaøo hoaït ñoäng, chöa phaùt huy heát traùch nhieäm cuûa mình, do vaäy chöa ñöa ra nhöõng ñoùng goùp thöïc söï thieát thöïc. - Vôùi möùc phaùn quyeát ñöôïc uyû quyeàn cuûa NHCT cho SGDII hieän nay laø 300 tyû ñoàng ñoái vôùi 01 khaùch haøng (khoâng phaân bieät khaùch haøng) vaø khoâng bò giôùi haïn ñòa baøn vaø phaïm vi hoaït ñoäng, ñieàu naøy cho thaáy tieàm naêng phaùt trieån cuûa SGDII raát lôùn. Nhöng ñòa ñieåm giao dòch cuûa SGDII chæ taäp trung taïi truï sôû chính vaø 01 phoøng giao dòch naèm taïi khu coâng nghieäp Hieäp Phöôùc, TP HCM. Ñieàu naøy haïn 53 -54- cheá ñeán khaû naêng tieáp caän cuûa caùc khaùch haøng ôû xa ñòa baøn TP HCM, nhaát laø caùc khaùch haøng vöøa vaø nhoû, caùc khaùch haøng naèm trong caùc khu Coâng nghieäp vaø Caùc khu cheá xuaát, …. - Vôùi quy moâ hoaït ñoäng tín duïng lôùn vaø ngaøy caøng môû roäng taïi SGDII ñoøi hoûi trình ñoä chuyeân moân vaø kinh nghieäm cuûa caùn boä tín duïng raát cao. Trong khi ñoù, ñoäi nguõ caùn boä tín duïng taïi SGDII hieän nay ñang trong giai ñoaïn treû hoùa, maëc duø raát nhieät tình vaø naêng ñoäng nhöng söï thieáu kinh nghieäm coäng vôùi khaû naêng naém baét caùc cheá ñoä theå leä nghieäp vuï coøn haïn cheá ñaõ laøm cho vieäc tö vaán, höôùng daãn khaùch haøng trong vieäc laäp hoà sô vay voán, vieäc quaûn lyù nôï vay, taøi saûn theá chaáp, … gaëp nhieàu khoù khaên, deã phaùt sinh ruûi ro cho ngaân haøng, khaùch haøng phaûi maát nhieàu thôøi gian cho vieäc boå sung hoà sô laøm aûnh höôûng ñeán cô hoäi kinh doanh cuûa khaùch haøng. - Hieän nay caùc NHTMCP chuyeân moân hoùa trong coâng vieäc hôn, ñeàu coù boä phaän rieâng chuyeân thöïc hieän vieäc coâng chöùng taøi saûn, ñaêng kyù giao dòch taøi saûn do ñoù giaûi quyeát nhanh choùng hoà sô khaùch haøng vaø ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu voán cuûa khaùch haøng. Rieâng SGDII-NHCTVN, moät CBTD phuï traùch ñôn vò kieâm caû vieäc lo thuû tuïc coâng chöùng, ñaêng kyù giao dòch ñaûm baûo, trình cho vay, giaûi ngaân vaø theo doõi ñoân ñoác thu nôï. Do ñoù, ñoâi khi chöa ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu cuûa khaùch haøng, laøm cho khaùch haøng phaøn naøn. Toùm laïi, trong chöông II Luaän vaên ñaõ ñaùnh giaù thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuõng nhö thöïc traïng chaát löôïng hoaït ñoäng tín duïng taïi SGDII-NHCTVN. Treân cô sôû phaân tích ñoù, Luaän vaên ñaõ xaùc ñònh ñöôïc nhöõng thaønh töïu cuõng nhö nhöõng haïn cheá toàn taïi aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán chaát löôïng hoaït ñoäng tín duïng cuûa SGDII maø trong thôøi gian tôùi caàn coù nhöõng giaûi phaùp thöïc hieän nhaèm khoâng ngöøng 54 -55- laønh maïnh chaát löôïng tín duïng, goùp phaàn xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá cuûa ñòa phöông. 55 -56- CHÖÔNG III : GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG TÍN DUÏNG TAÏI SÔÛ GIAO DÒCH II – NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG VIEÄT NAM 3.1 MUÏC TIEÂU VAØ ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN CUÛA SGDII-NHCTVN : 3.1.1 Tình hình chung : Hoaït ñoäng kinh teá Vieät Nam naêm 2006 tieáp tuïc ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû khaû quan vôùi möùc taêng tröôûng GDP laø 8,15%. Vieäc VN trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc cuûa WTO vaø söï kieän VN toå chöùc thaønh coâng hoäi nghò thöôïng ñænh APEC ñaõ coù taùc ñoäng to lôùn vaø tích cöïc ñeán neàn kinh teá VN….Beân caïnh nhöõng thuaän lôïi vaãn coøn coù nhöõng khoù khaên nhö dòch cuùm gia caàm, söï bieán ñoäng cuûa saét theùp, phaân boùn, xaêng daàu, caùc vuï kieän phaù giaù, dö löôïng khaùng sinh trong thuûy saûn, thieân tai… ñaõ aûnh höôûng ñeá hoaït ñoäng cuûa nhieàu doanh nghieäp… TP HCM tieáp tuïc laø khu vöïc kinh teá naêng ñoäng vôùi toác ñoä taêng GDP 12,2%, caùc chæ tieâu kinh teá xaõ hoäi chuû yeáu ñeàu ñaït vaø vöôït möùc keá hoaïch. Trong ñoù, giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp taêng 13,5%; kim ngaïch xuaát khaåu taêng 12,5%; kim ngaïch nhaäp khaåu taêng 4,4%; toång möùc baùn leû haøng hoùa-dòch vuï taêng 22,5% so vôùi naêm 2005. 3.1.2 Tình hình veà taøi chính vaø tín duïng : Trong naêm 2006, söï dieãn bieán phöùc taïp cuûa giaù vaøng theá giôùi, laõi suaát cô baûn cuûa Cuïc döï tröõ lieân bang Myõ(FED)ñieàu chænh taêng cuøng vôùi quan heä cung caàu veà voán , laõi suaát tieàn ñoàng, chæ soá giaù caû…laø nhöõng yeáu toá aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán tình hình hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng tieàn teä. 56 -57- Dòch vuï ATM tieáp tuïc phaùt trieån vôùi toác ñoä cao, heä thoáng maïnh thanh toaùn ngaøy caøng ñöôïc môû roäng. Nhieàu Ngaân haøng ñaõ taäp trung hieän ñaïi hoùa coâng ngheä, taêng voán ñieàu leä, thöïc hieän moâ hình ña naêng vôùi nhieàu saûn phaåm dòch vuï. Ngoaøi ra caùc ngaân haøng coøn thaønh laäp coâng ty con trong laõnh vöïc mua baùn nôï, kieàu hoái, chöùng khoaùn, baûo hieåm. Hieän nay moâ hình giao dòch moät cöûa vôùi maïng löôùi roäng khaép ñaõ ñem laïi söï thuaän lôïi cho khaùch haøng, ñaây cuõng laø yeáu toá goùp phaàn thuùc ñaåy môû roäng vaø taêng tröôûng nguoàn voán huy ñoäng cuõng nhö dö nôï tín duïng treân ñòa baøn. Voán huy ñoäng cuûa caùc TCTD treân ñòa baøn TP HCM ñaït 277.911 tyû ñoàng, taêng 47,1%; dö nôï tín duïng ñaït 226.336 tyû ñoàng, taêng 28,8% so vôùi naêm 2005; trong ñoù dö nôï trung daøi haïn chieám 38,8% toång dö nôï. 3.1.3 Ñònh höôùng phaùt trieån heä thoáng NHCTVN töø naêm 2006 ñeán naêm 2010: Thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, phaùt trieån ñaát nöôùc ñeán naêm 2010, chuû tröông tieáp tuïc ñoåi môùi, hoaøn thieän heä thoáng taøi chính – ngaân haøng theo tinh thaàn Nghò quyeát Ñaïi hoäi X, vaø ñeà aùn cô caáu laïi NHCTVN ñeán naêm 2010 laø : “Xaây döïng NHCTVN thaønh moät ngaân haøng chuû löïc vaø hieän ñaïi cuûa nhaø nöôùc, hoaït ñoäng kinh doanh coù hieäu quaû, taøi chính laønh maïnh, coù kyõ thuaät coâng ngheä cao, kinh doanh ña naêng, chieám thò phaàn lôùn ôû Vieät Nam”. Moät soá chæ tieâu phaùt trieån NHCTVN töø 2006-2010 : - Quy moâ phaùt trieån : Toác ñoä taêng taøi saûn nôï – taøi saûn coù bình quaân 15% naêm; cô caáu taøi saûn coù : Dö nôï cho vay neàn kinh teá vaø daân cö chieám 70% ñeán 75% taøi saûn coù; dö nôï cho vay trung daøi haïn chieám 40% toång dö nôï. Tyû troïng thu phí dòch vuï trong toång thu nhaäp ñaït 25-30%. 57 -58- - Laønh maïnh hoùa vaø naâng cao naêng löïc taøi chính cuûa NHCT phaán ñaáu ñeán 2010 ñaït ñöôïc caùc thoâng soá ñaùnh giaù an toaøn theo tieâu chuaån quoác teá : nôï quaù haïn –nôï xaáu döôùi 3%; tyû leä an toaøn voán toái thieåu ñaït 8%. - Lôïi nhuaän treân voán töï coù (ROE) laø 13-15%, lôïi nhuaän treân toång taøi saûn coù (ROA) laø 1%. 3.1.4 Muïc tieâu, ñònh höôùng hoaït ñoäng kinh doanh naêm 2007 cuûa SGDII : Naêm 2007, hoaït ñoäng kinh doanh ngaân haøng dieãn ra soâi ñoäng, caïnh tranh quyeát lieät hôn khi VN gia nhaäp WTO vaø thöïc hieän caùc cam keát ña phöông, song phöông. Keå töø 01/04/2007, caùc Ngaân haøng thöông maïi 100% voán nöôùc ngoaøi baét ñaàu coù maët taïi VN vaø phaùt haønh theû tín duïng, huy ñoäng tieàn göûi, cho vay, thanh toaùn,… nhö caùc ngaân haøng trong nöôùc. Nhö vaäy, hoaït ñoäng kinh doanh cuûa SGDII sang naêm 2007 khoâng chæ chòu aùp löïc caïnh tranh cuûa caùc toå chöùc ngaân haøng taøi chính trong nöôùc maø coøn coù söùc eùp caïnh tranh töø caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Tröôùc thaùch thöùc ñoù, SGDII ñaët ra caùc muïc tieâu, ñònh höôùng, nhieäm vuï kinh doanh phuø hôïp nhaèm ñaûm baûo khaû naêng caïnh tranh trong xu theá hoäi nhaäp. 3.1.4.1 Muïc tieâu : - An toaøn- hieäu quaû-phaùt trieån beàn vöõng-hoäi nhaäp. - Chaát löôïng taêng tröôûng laø möïc tieâu xuyeân suoát trong taát caû hoaït ñoäng kinh doanh. Trong ñoù ñöùng ñaàu heä thoáng veà chaát löôïng quaû trò ñieàu haønh, chaát löôïng taêng tröôûng tín duïng vaø dòch vuï. - Giöõ vöõng vò trí quan troïng (06 ngaân haøng ñöùng ñaàu)so vôùi caùc ngaân haøng treân ñòa baøn TP vaø khu vöïc. 58 -59- - Thöïc hieän ñöôïc trung taâm thanh toaùn, trung taâm thanh toaùn ngoaïi teä vaø trung taâm ngoaïi teä maët. - Laø chi nhaùnh ñöùng ñaàu trong heä thoáng veà lôïi nhuaän kinh doanh, ña daïng hoùa nguoàn thu, taêng tyû troïng thu dòch vuï/ toång thu nhaäp. - Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu kinh doanh. Naâng cao ñôøi soáng CBNV; phaán ñaáu thu nhaäp 2007 taêng 15% so vôùi naêm 2006. 3.1.4.2 Ñònh höôùng : - Taän duïng cô hoäi vaø lôïi theá, uy tín cuûa SGDII-NHCTVN ñeå tieáp tuïc phaùt trieån veà moïi maët trong hoaït ñoäng kinh doanh. Taêng toác laõnh vöïc taøi trôï thöông maïi, kinh doanh ngoaïi teä. - Xaây döïng neàn taûng khaùch haøng oån ñònh, vöõng maïnh; cuõng coá vaø ñaåy maïnh quan heä vôùi caùc khaùch haøng VIP; môû roäng maïng löôùi khaùch haøng thoâng qua môû roäng quan heä vôùi caùc TCTD; cung caáp caùc dòch vuï troïn goùi cho khaùch haøng; phaùt trieån caùc ñieåm chaáp nhaän theû, ñaïi lyù thu ñoåi ngoaïi teä, theû ATM…Xaây döïng SGDII thaønh trung taâm thanh toaùn, trung taâm ngoaïi teä maët. - Cuõng coá vaø naâng cao chaát löôïng, saûn phaåm dòch vuï cung öùng hieän coù/nghieân cöùu vaø kieán nghò NHCTVN trieån khai caùc saûn phaåm môùi (kieàu hoái, baûo hieåm, trung gian thanh toaùn ñòa oác, XNK troïn goùi….). - Thöïc hieän caûi caùch haønh chính, phong caùch giao dòch, xaây döïng vaên hoùa doanh nghieäp, thöông hieäu cuûa SGDII-NHCTVN. - Xaây döïng ñoäi nguõ caùn boä vöøa hoàng vöøa chuyeân ñaûm ñöôïc yeâu caàu phaùt trieån hoaït ñoäng kinh doanh trong giai ñoaïn caïnh tranh, hoäi nhaäp. 59 -60- 3.1.4.3 Moät soá chæ tieâu keá hoaïch chuû yeáu : - Nguoàn voán huy ñoäng toái thieåu 8.500 tyû ñoàng; bình quaân naêm 8.000 tyû ñoàng. - Dö nôï cho vay vaø caùc khoaûn ñaàu tö :toái thieåu 7.400 tyû ñoàng, taêng 16% so vôùi naêm tröôùc; trong ñoù dö nôï cho vay neàn kinh teá toái thieåu 6.500 tyû ñoàng, bình quaân naêm 6.000 tyû ñoàng. Cô caáu dö nôï : + Tyû leä cho vay coù ñaûm baûo baèng taøi saûn : toái thieåu 75%. + Tyû leä cho vay DNNN : toái ña 15%. + Nôï nhoùm 2 vaø nôï xaáu : toái ña 100 tyû ñoàng, trong ñoù nôï xaáu toái ña 36 tyû ñoàng. - Thu nôï toàn ñoïng toái thieåu 43 tyû ñoàng. - Thu dòch vuï: 58 tyû ñoàng taêng 1,5 laàn, trong ñoù: + Töø TTTM : 28 tyû ñoàng . + Thanh toaùn noäi ñòa : 20 tyû ñoàng. + Dòch vuï theû : 10 tyû ñoàng. - Doanh soá thanh toaùn quoác teá: toái thieåu 2.000 trieäu USD. - Doanh soá mua baùn ngoaïi teä : toái thieåu 1.700 trieäu USD. - Lôïi nhuaän : toái thieåu 600 tyû ñoàng, taêng 42% so vôùi naêm tröôùc. - Phaùt trieån maïng löôùi : 3 phoøng giao dòch, 135 khaùch haøng VIP; 8 maùy ATM; 190 maùy caø theû; 4 coâng ty kieåu hoái. 60 -61- 3.2 GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG TÍN DUÏNG TAÏI SÔÛ GIAO DÒCH II – NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG VIEÄT NAM : 3.2.1 Hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù cho hoaït ñoäng ngaân haøng : Phaùp lyù laø vaán ñeà voâ cuøng quan troïng, moät trong nhöõng yeáu toá taïo ñieàu kieän cho heä thoáng NHTM hoaït ñoäng moät caùch an toaøn, hieäu quaû vaø ñaït chaát löôïng cao. Do ñoù, ñeå ñaûm baûo ñieàu kieän cho hoaït ñoäng ngaân haøng ñöôïc oån ñònh thì vieäc laøm ñaàu tieân laø phaûi taïo laäp moâi tröôøng phaùp lyù chaët cheõ, thoâng thoaùng, taïo haønh lang an toaøn, phuø hôïp vôùi thöïc tieãn hoaït ñoäng cuûa NHTM trong xu theá hoäi nhaäp. Cuï theå laø : - Ñoái vôùi vaán ñeà xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo qua trung taâm ñaáu giaù vaø khôûi kieän ra toøa aùn trong thôøi gian qua laø vieäc laøm heát söùc khoù khaên vaø maát nhieàu thôøi gian. Vì theá, ñeå taïo ñieàu kieän cho caùc TCTD treân ñòa baøn noùi chung, SGDII-NHCTVN noùi rieâng trong vieäc xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo thì caùc thuû tuïc toá tuïng lieân quan ñeán xöû lyù nôï quaù haïn, quy trình xöû lyù ñoái vôùi taøi saûn ñaûm baûo caàn phaûi ñöôïc tinh giaûn nhö : + Khi ngaân haøng coù ñôn khôûi kieän ñeán toøa aùn, treân cô sôû hoà sô ñaày ñuû vaø hôïp leä thì toøa aùn phaûi ra quyeát ñònh ngay cho ngaân haøng ñöôïc xöû lyù taøi saûn, vaø khi quyeát ñònh cuûa toøa aùn coù hieäu löïc thì ngaân haøng ñöôïc pheùp phaùt maõi taøi saûn maø khoâng caàn qua thi haønh aùn keùo daøi thôøi gian nhö hieän nay. + Chính Phuû neân cho pheùp cho caùc TCTD ñöôïc chuû ñoäng trong vieäc löïa choïn caùch baùn taøi saûn phaùt maõi ñeå thu hoài nôï nhanh choùng cho ngaân haøng. + Trong tröôøng hôïp TCTD vaø khaùch haøng khoâng thoûa thuaän ñöôïc bieän phaùp xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo ñoái vôùi taøi saûn laø quyeàn söû duïng ñaát thì TCTD coù quyeàn baùn taøi 61 -62- saûn ñaûm baûo laø ñaát, taøi saûn gaén lieàn vôùi ñaát ñeå thu hoài nôï sau khi ñöôïc UBND coù thaåm quyeàn cho pheùp vaø khoâng nhaát thieát phaûi qua trung taâm baùn ñaáu giaù. - Luaät ñaát ñai caàn phaûi coù quy ñònh boài thöôøng thieät haïi cho ngaân haøng trong tröôøng hôïp bò toøa aùn hoaëc cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn huûy boû giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát maø ngaân haøng ñaõ nhaän theá chaáp hôïp phaùp tröôùc ñoù. Ñoàng thôøi, cuõng caàn coù quy ñònh roõ raøng ñoái vôùi quyeàn söû duïng ñaát thueâ tröôùc 01/07/2004 nhöng traû tieàn thueâ sau 07/2004 vaø thôøi haïn traû tieàn thueâ coøn laïi treân 5 naêm coù ñuû ñieàu kieän theá chaáp khoâng ñeå caû ngaân haøng vaø khaùch haøng khoâng gaëp khoù khaên khi thöïc hieän. - Chính phuû caàn sôùm ban haønh thoâng tö höôùng daãn cuï theå vieäc thi haønh Nghò ñònh 163 veà vieäc thöïc hieän gaio dòch ñaûm baûo ñeå caùc NHTM thuaän tieän trong vieäc nhaän vaø xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo. - Veà coâng chöùng taøi saûn ñaûm baûo : Hieän nay quy ñònh trong hôïp ñoàng theá chaáp/caàm coá phaûi ghi roõ nghóa vuï cuï theå theo hôïp ñoàng tín duïng naøo; nhöng khi hôïp ñoàng tín duïng ñoù heát dö nôï, ngaân haøng vaø khaùch haøng kyù laïi HÑTD môùi ñoàng thôøi kyù hôïp ñoàng theá chaáp/caàm coá boå sung thay theá nghóa vuï môùi nhöng phía coâng chöùng khoâng ñoàng yù coâng chöùng hôïp ñoàng boå sung maø yeâu caàu ngaân haøng phaûi giaûi chaáp toaøn boä vaø coâng chöùng laïi. Ñieàu naøy gaây maát thôøi gian cho caû Ngaân haøng vaø khaùch haøng; laøm taêng chi phí coâng chöùng cho khaùch haøng. Vì vaäy, caùc phoøng coâng chöùng treân ñòa baøn TP HCM neân xem xeùt cho coâng chöùng hôïp ñoàng theá chaáp/ caàm coá boå sung. - Ngoaøi ra, ñoái vôùi vieäc quaûn lyù caùc DN, nhaø nöôùc caàn ban haønh cheá ñoä kieåm toaùn baét buoäc ñoái vôùi taát caû caùc DN vaø cô quan kieåm toaùn phaûi chòu traùch nhieäm veà 62 -63- ñoä chính xaùc cuûa vieäc kieåm toaùn, giuùp phaûn aùnh trung thöïc tình hình taøi chính cuûa DN, töø ñoù giuùp ngaân haøng coù cô sôû ñaùnh giaù ñuùng veà khaû naêng taøi chính cuûa DN ñeå coù nhöõng quyeát ñònh ñaàu tö ñuùng ñaén, haïn cheá ruûi ro. 3.2.2 Naâng cao chaát löôïng thaåm ñònh tín duïng : ¾ Xaùc ñònh caùc yeáu toá caàn thaåm ñònh ñoái vôùi töøng khoaûn vay ñeå laøm cô sôû thu thaäp thoâng tin : Tröôùc khi ra quyeát ñònh cho vay thì boä phaän laøm coâng taùc tín duïng vaø laõnh ñaïo ngaân haøng phaûi tieán haønh caùc böôùc thaåm ñònh khaùch haøng, thaåm ñònh vaø phaân tích khoaûn vay ñeå xaùc ñònh naêng löïc traû nôï cuûa khaùch haøng, döï baùo nhöõng ruûi ro tieàm aån töø ñoù ñeà ra bieän phaùp quaûn lyù khaùch haøng ñeå phoøng ngöøa vaø haïn cheá ruûi ro… Tuy nhieân hoaït ñoäng tín duïng heát söùc ña daïng, moãi khoaûn vay ñeàu coù tính chaát ñaëc thuø rieâng, do ñoù ngoaøi caùc yeáu toá caàn thaåm ñònh theo quy trình nhö : hoà sô phaùp lyù cuûa khaùch haøng vay voán, naêng löïc taøi chính, naêng löïc saûn xuaát kinh doanh, tính khaû thi cuûa döï aùn, phöông aùn saûn xuaát kinh doanh….thì ñoái vôùi töøng khoaûn vay cuï theå NH caàn thaåm ñònh theâm caùc yeáu toá ñaëc thuø rieâng bieät nhö : ñoái vôùi cho vay theo döï aùn ñaàu tö phaûi xaùc ñònh xem döï aùn coù phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh kinh teá hay khoâng, caùc saûn phaåm vaø ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng, chaát löôïng saûn phaåm maø döï aùn taïo ra so vôùi caùc saûn phaåm hieän coù treân thò tröôøng, khaû naêng caïnh tranh vaø chieám lónh thò phaàn cuûa saûn phaåm, chaát löôïng nguoàn nguyeân lieäu, khaû naêng phaùt trieån cuûa saûn phaåm, caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng kinh doanh aûnh höôûng ñeán döï aùn…; ñoái vôùi cho vay caùn boä coâng nhaân vieân khoâng coù baûo ñaûm baèng taøi saûn traû baèng thu nhaäp thì 63 -64- phaûi laø caùn boä coâng nhaân vieân coù hôïp ñoàng lao ñoäng daøi haïn, coù uy tín, coù nguoàn thu nhaäp töông ñoái thöôøng xuyeân vaø phaûi ñöôïc cô quan xaùc nhaän thu nhaäp… ¾ Thaåm ñònh chaët cheõ tính phaùp lyù cuûa khoaûn vay : Thaåm ñònh khoâng ñuùng veà tính phaùp lyù cuûa khoaûn vay, khaùch haøng vay nhö cho vay caù theå khoâng ñuû naêng löïc haønh vi, cho vay toå chöùc thieáu tö caùch phaùp nhaân, ngöôøi ñaïi dieän toå chöùc khoâng ñuû thaåm quyeàn kyù keát HÑTD,HÑÑB muïc ñích söû duïng voán vay khoâng hôïp phaùp, taøi saûn ñaûm baûo nôï vay khoâng ñuû ñieàu kieän theá chaáp, khoâng thöïc hieän öu tieân thanh toaùn ñoái vôùi caùc giao dòch ñaûm baûo…laø moät trong nhöõng ruûi ro coù khaû naêng gaây toån thaát naëng neà nhaát cho khoaûn vay. Ñoái vôùi caùn boä laøm coâng taùc tín duïng thì tuyeät ñoái khoâng ñeå xaûy ra ruûi ro naøy. Thaåm ñònh chính xaùc hoà sô phaùp lyù cuûa khaùch haøng vay seõ baûo veä quyeàn lôïi cuûa ngaân haøng vaø raøng buoäc ñöôïc traùch nhieäm cuûa khaùch haøng vay tröôùc phaùp luaät. Chaúng haïn vieäc thaåm ñònh thaåm ñònh hoà sô phaùp lyù ñoái vôùi khaùch haøng laø phaùp nhaânthì phaûi thoûa maõn caùc quy ñònh neâu taïi ñieàu 94 cuûa Boä luaät daân söï vaø ngöôøi ñaïi giao dòch vôùi ngaân haøng phaûi laø ngöôøi ñaïi dieän theo phaùp luaät hoaëc ñaïi dieän theo uûy quyeàn hôïp phaùp cuûa phaùp nhaân. Ñoái vôùi khaùch haøng theå nhaân thì phaûi coù naêng löïc phaùp luaät vaø naêng löïc haønh vi daân söï. ¾ Phaân tích vaø ñaùnh giaù chính xaùc naêng löïc taøi chính vaø naêng löïc kinh doanh cuûa khaùch haøng: Phaân tích vaø ñaùnh giaù chính xaùc naêng löïc taøi chính vaø naêng löïc kinh doanh cuûa khaùch haøng laø khaâu quan troïng trong coâng taùc thaåm ñònh, laø cô sôû ñeå ra quyeát ñònh cho vay ñuùng do ñoù ngaân haøng caàn phaûi xem xeùt, ñaùnh giaù naêng löïc cuûa khaùch haøng vay voán moät caùch caån thaän, döôùi nhieàu khía caïnh ñeå laøm cô sôû thieát laäp caùc yeáu toá 64 -65- cuûa khoaûn vay trong tröôøng hôïp ngaân haøng ñoàng yù cho vay nhö: soá tieàn cho vay, laõi suaát cho vay, thôøi haïn cho vay, phöông thöùc cho vay vaø caùc ñieàu kieän raøng buoäc ñoái vôùi khoaûn vay…. Ñaùnh giaù naêng löïc taøi chính cuûa khaùch haøng vay giuùp cho ngaân haøng naém ñöôïc thöïc traïng hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, thöïc traïng veà trieån voïng vaø khaû naêng thanh toaùn cuûa khaùch haøng thoâng qua phaân tích chæ tieâu veà cô caáu taøi saûn coù, taøi saûn nôï, cô caáu boá trí taøi saûn coáâ ñònh vaø taøi saûn löu ñoäng ñeå ñaùnh giaù tính phuø hôïp cuûa vieäc boá trí cô caáu nguoàn voán, ñaùnh giaù caùc chæ tieâu taøi saûn coù trong khaâu döï tröõ vaø khaâu luaân chuyeån coù phuø hôïp vôùi loaïi hình vaø tình hình saûn xuaát kinh doanh cuûa khaùch haøng khoâng, phaân tích caùc chæ tieâu khaû naêng thanh toaùn ñeå ñaùnh giaù tính caân ñoái cuûa vieäc söû duïng taøi saûn nôï vaø khaû naêng töï chuû veà taøi chính, phaân tích caùc chæ tieâu voøng quay haøng toàn kho, kyø thu tieàn bình quaân, doanh thu treân toång taøi saûn ñeå ñaùnh giaù khaû naêng vaø trieån voïng cuûa khaùch haøng, phaân tích caùc chæ tieâu tieâu ñoøn caân nôï ñeå ñaùnh giaù ruûi ro taøi chính, phaân tích caùc chæ tieâu thu nhaäp ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa khaùch haøng… Naêng löïc kinh doanh cuûa khaùch haøng ñöôïc phaân tích thoâng qua caùc yeáu toá nhö maùy moùc thieát bò, coâng ngheä hieän coù, caùc yeáu toá ñaàu vaøo nhö nguyeân lieäu, lao ñoäng, caùc yeáu toá ñaàu ra nhö thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm, thò phaàn ñang chieám lónh, giaù caû, chaát löôïng saûn phaåm, caùc dòch vuï ñi keøm… ñeå ñaùnh giaù veà thöïc traïng vaø trieån voïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng treân cô sôû ñoù döï baùo veà söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp trong töông lai. Ñaùnh giaù naêng löïc kinh doanh cuûa caùc khaùch haøng coù quy moâ lôùn coøn phaûi phaân tích chieán löôïc kinh doanh maø khaùch haøng ñaõ ñeà ra goàm : chieán löôïc hoaïch ñònh nguoàn cung caáp nguyeân lieäu, chieán löôïc 65 -66- veà saûn phaåm vaø phaân phoái saûn phaåm, chieán löôïc veà phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, khaû naêng chieám lónh vaø môû roäng thò phaàn, chieán löôïc phaùt trieån quy moâ saûn xuaát kinh doanh, chieán löôïc xaây döïng thöông hieäu. ¾ Thu thaäp vaø ñaùnh giaù caùc thoâng tin phi taøi chính Phaân tích thoâng tin veà taøi chính cuûa khaùch haøng vay giuùp ngaân haøng xaùc ñònh ñöôïc naêng löïc taøi chính cuûa khaùch haøng vay coøn phaân tích caùc thoâng tin phi taøi chính giuùp ngaân haøng xaùc ñònh thieän chí vaø khaû naêng traû nôï cuûa khaùch haøng ñoái vôiù khoaûn vay, hai loaïi thoâng tin naøy boå sung chaët cheõ cho nhau vaø ñoùng vai troø chuû yeáu trong vieäc ra quyeát ñònh cho vay cuûa ngaân haøng. Do ñoù, ñeå ñaûm baûo chaát löôïng cho hoaït ñoäng tín duïng, tröôùc khi ra quyeát ñònh cho vay ngaân haøng caàn phaûi thu thaäp vaø phaân tích raát kyõ caùc thoâng tin phi taøi chính cuûa khaùch haøng. Thoâng thöôøng vieäc phaân tích caùc thoâng tin phi taøi chính cuûa moät khaùch haøng thoâng qua caùc thoâng tin sau : thoâng tin veà chaát löôïng vaø khaû naêng ñieàu haønh cuûa boä maùy quaûn lyù, uy tín cuûa doanh nghieäp trong giao dòch vôùi ngaân haøng, caùc yeáu toá phaûn aùnh töø beân ngoaøi. Phaân tích thoâng tin veà chaát löôïng vaø khaû naêng ñieàu haønh cuûa boä maùy quaûn lyù doanh nghieäp thoâng qua caùc thoâng tin veà vò trí cuûa boä maùy laõnh ñaïo ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng ñeå nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù khaû naêng ñieàu haønh cuûa boä maùy laõnh ñaïo. Thu thaäp vaø phaân tích caùc thoâng tin veà trình ñoä chuyeân moân vaø kinh nghieäm cuûa boä maùy quaûn lyù coù ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu coâng vieäc vaø phuø hôïp vôùi coâng vieäc ñöôïc phaân coâng hay khoâng? Ngoaøi ra chaát löôïng vaø khaû naêng cuûa boä maùy quaûn lyù coøn ñöôïc phaân tích vaø ñaùnh giaù thoâng qua khaû naêng hoaïch ñònh caùc chính saùch trong saûn xuaát vaø kinh doanh nhö chieán löôïc veà saûn phaåm, veà thò tröôøng, chieán löôïc veà khaùch haøng 66 -67- vaø ñònh höôùng phaùt trieån cuûa doanh nghieäp, naêng löïc toå chöùc, caùc phöông aùn saûn xuaát kinh doanh, phaân phoái vaø tieâu thuï saûn phaåm… Phaân tích vaø ñaùnh giaù veà uy tín cuûa khaùch haøng thoâng qua caùc thoâng tin trong giao dòch vôùi ngaân haøng trong ba naêm gaàn nhaát nhö : khaùch haøng coù quan heä tín duïng soøng phaúng khoâng? Coù thöïc hieän ñuùng caùc cam keát vôùi ngaân haøng khoâng? Coù söû duïng voán vay ñuùng muïc ñích khoâng?...Ngoaøi ra ñeå ñaûm baûo chaát löôïng tín duïng ngaân haøng coøn phaûi thöïc hieän phaân tích thoâng tin töø beân ngoaøi nhö : trieån voïng phaùt trieån cuûa khaùch haøng vay, soá löôïng caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng, vò theá caïnh tranh cuûa khaùch haøng, söï ña daïng hoùa hoïat ñoäng kinh doanh theo ngaønh vaø theo thò tröôøng…. 3.2.3 AÙp duïng hình thöùc ñaûm baûo tín duïng thích hôïp : Moät trong nhöõng nguyeân taéc quan troïng nhaát khi xem xeùt vaø ra quyeát ñònh cho vay laø döïa vaøo tính khaû thi cuûa phöông aùn, döï aùn xin vay; naêng löïc vaø uy tín cuûa khaùch haøng vay…Tuy nhieân do nhöõng bieán ñoäng veà kinh teá, chính trò…naèm ngoaøi döï ñoaùn cuûa ngaân haøng maø nhöõng phöông aùn, döï aùn ñoù khoâng coøn hieäu quaû nhö döï tính ban ñaàu gaây ra nhöõng toån thaát cho ngaân haøng. Vì vaäy, ngaân haøng caàn coù nhöõng raøng buoäc traùch nhieäm ñoái vôùi khaùch haøng vay thoâng qua caùc bieän phaùp baûo ñaûm tieàn vay nhö theá chaáp, caàm coá taøi saûn cuûa khaùch haøng vay, baûo ñaûm baèng taøi saûn hình thaønh töø voán vay hay baûo laõnh baèng taøi saûn cuûa beân thöù ba ñeå phoøng ngöøa ruûi ro cho khoaûn vay. Ngaân haøng caàn phaân loaïi vaø ñaùnh giaù khaùch haøng ñeå aùp duïng bieän phaùp baûo ñaûm tieàn vay thích hôïp cho töøng khaùch haøng. Tröôøng hôïp löïa choïn bieän phaùp cho vay khoâng coù baûo ñaûm baèng taøi saûn chæ neân aùp duïng ñoái vôùi nhöõng khoaûn vay coù 67 -68- möùc ñoä an toaøn thaät cao, ñoái vôùi khaùch haøng ñaõ söû duïng heát taøi saûn ñeå theá chaáp, vaø nhöõng khaùch haøng VIP maø ngaân haøng muoán duy trì quan heä tín duïng laâu daøi, ñoàng thôøi caùc khaùch haøng naøy ñaùp öùng ñaày ñuû caùc ñieàu kieän veà cho vay khoâng coù baûo ñaûm theo quy ñònh. Tuy nhieân, ngaân haøng cuõng tieáp tuïc vaän ñoäng ñôn vò boå sung taøi saûn ñaûm baûo nhö nguoàn thu töø hôïp ñoàng kinh teá, L/C xuaát khaåu hay baûo laõnh baèng taøi saûn cuûa thaønh vieân hoäi ñoàng quaûn trò, ban kieåm soaùt… Khi aùp duïng caùc hình thöùc baûo ñaûm tieàn vay baèng taøi saûn baèng taøi saûn caàn phaûi chuù yù taøi saûn ñöôïc nôï cho ngaân haøng. Vì vaäy, khi ñöôïc söû duïng ñeå laøm ñaûm baûo cho moät khoaûn vay naøo ñoù, taøi saûn phaûi ñöôïc ñònh giaù ñuùng ñeå trong tröôøng hôïp khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï thì vieäc thanh lyù taøi saûn giuùp cho ngaân haøng coù theå thu hoài ñöôïc nôï goác, laõi vaø chi phí khaùc(neáu coù). Thöïc teá taøi saûn laøm ñaûm baûo tieàn vay raát phong phuù, ña daïng vì vaäy trong ñònh giaù taøi saûn caàn chuù yù ñeán tính chaát an toaøn cuûa taøi saûn, ñoù laø: tính oån ñònh cuûa veà giaù trò cuûa taøi saûn trong suoát thôøi gian thöïc hieän nghóa vuï ñöôïc baûo ñaûm; tính thanh khoaûn cuûa taøi saûn baûo ñaûm; taøi saûn ñaûm baûo phaûi ñöôïc thò tröôøng chaáp nhaän ôû moïi thôøi ñieåm, moïi nôi; tính phaùp lyù veà quyeàn sôû höõu, quyeàn söû duïng ñoái vôùi taøi saûn ñoù phaûi roõ raøng; vaø phaûi ñöôïc thöïc hieän öu tieân thanh toaùn khi ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm. Ngoaøi ra, ñeå haïn cheá ruûi ro ngaân haøng caàn yeâu caàu haøng haøng mua baûo hieåm ñoái vôùi taøi saûn laø nhaø xöôûng, maùy moùc thieát bò, phöông tieän vaän taûi, baûo hieåm kho nguyeân phuï lieäu, haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu…Ñoàng thôøi, vôùi ñaëc thuø töøng doanh nghieäp maø ñöa ra nhöõng chæ tieâu quaûn lyù doanh nghieäp ôû nhöõng möùc khaùc nhau :tyû leä haøng toàn kho, coâng nôï phaûi thu treân toång taøi saûn; tyû leä voán chuû sôû höõu/toång nguoàn voán… 68 -69- 3.2.4 Taêng cöôøng giaùm saùt chaët cheõ khoaûn vay : Sau khi caáp tín duïng ngaân haøng phaûi thöôøng xuyeân toå chöùc kieåm tra, kieåm soaùt vieäc söû duïng voán vay. Muïc ñích cuûa vieäc kieåm tra söû duïng voán vay ñoái vôùi khaùch haøng nhaèm phaùt hieän vaø ngaên chaën kòp thôøi vieäc khaùch haøng söû duïng voán vay sai muïc ñích ñaõ thoûa thuaän ñaõ thoûa thuaän trong hôïp ñoàng tín duïng. Ñoàng thôøi, vieäc thöïc hieän thöôøng xuyeân kieåm tra seõ giuùp ngaân haøng giaùm saùt vaø quaûn lyù ñöôïc doøng luaân chuyeån voán vay ñeå thu hoài nôï sau chu kyø luaân chuyeån nhaèm ñaûm baûo cho hoaït ñoäng tín duïng ñaït chaát löôïng cao. Do ñaëc thuø kinh doanh cuûa caùc khaùch haøng vay heát söùc ña daïng neân vieäc kieåm tra söû duïng voán vay cuõng raát phöùc taïp ñoøi hoûi caùn boä tín duïng phaûi phaùt huy tinh thaàn traùch nhieäm, khoân kheùo vaø chuû ñoäng löïa choïn phöông phaùp vaø thôøi ñieåm kieåm tra thích hôïp. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp thöôøng xuyeân phaùt sinh vay voán (treân 7 laàn/thaùng)thì ñònh kyø haøng thaùng caùn boä tín duïng tieán haønh kieåm tra vieäc söû duïng voán vay moät laàn vaø kieåm tra ñoät xuaát(khi caàn thieát), qua ñoù kieåm tra tình hình saûn xuaát kinh doanh cuûa ñôn vò ñeå naém baét kòp thôøi tình hình doanh nghieäp; ñoái vôùi ñôn vò ít phaùt sinh thì chaäm nhaát 10 ngaøy ñoái vôùi giaûi ngaân chuyeån khoaûn vaø chaäm nhaát 05 ngaøy ñoái vôùi giaûi ngaân tieàn maët caùn boä tín duïng phaûi kieåm tra vieäc söû duïng voán vay. Tröôøng hôïp phaùt hieän ñôn vò söû duïng sai muïc ñích thì yeâu caàu ñôn vò phaûi traû nôïï tröôùc haïn. Chaäm nhaát 05 ngaøy tröôùc khi ñeán haïn traû nôï goác, laõi caùn boä tín duïng coù vaên baûn thoâng baùo khaùch haøng thu xeáp nguoàn traû nôï ñuùng haïn, ñoân ñoác khaùch haøng traû nôï theo lòch traû nôï ñaõ thoûa thuaän giöõa khaùch haøng vaø ngaân haøng. 69 -70- Ñònh kyø haèng naêm phaân tích, ñaùnh giaù töøng ngaønh haøng, töøng lónh vöïc hoaït ñoäng theo töøng nhoùm khaùch haøng ñeå ñònh höôùng ñaàu tö tín duïng phuø hôïp hieän taïi cuõng nhö laâu daøi ñaûm baûo an toaøn hieäu quaû. Thöïc hieän chính saùch khaùch haøng, ngaønh haøng coù choïn loïc, naâng cao chaát löôïng tín duïng. Ngoaøi ra, ngaân haøng coøn thöïc hieän kieåm tra caân ñoái nôï vay haèng quyù thoâng qua baùo caùo quyeát toaùn quyù cuûa ñôn vò vaø ñònh kyø 06 thaùng tieán haønh phaân tích ñaûm baûo nôï vay. 3.2.5 Naâng cao chaát löôïng caùn boä tín duïng : Caàn hoaøn thieän hôn nöõa boä maùy kinh doanh theo höôùng tinh goïn, hieäu quaû, keát hôïp ñöôïc naêng löïc kinh nghieäm cuûa caùc caùn boä tín duïng cuõ vaø caùc caùn boä tín duïng môùi, tieâu chuaån hoùa caùn boä tín duïng veà phaåm chaát ñaïo ñöùc vaø chuyeân moân nghieäp vuï, tích cöïc ñaøo taïo vaø naâng cao trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï, ngheä thuaät vaø kyõ naêng giao tieáp cuûa caùc caùn boä tín duïng : Bôûi vì con ngöôøi laø yeáu toá quyeát ñònh söï thaønh coâng trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa moät doanh nghieäp, laø ngöôøi thöïc thi caùc giaûi phaùp maø caùc nhaø quaûn lyù ñöa ra nhaèm ñöa hoaït ñoäng kinh doanh phaùt trieån cao vaø coù hieäu quaû. Hieän nay, SGDII ñang trong quaù trình treû hoùa ñoäi nguõ caùn boä tín duïng, söï keát hôïp giöõa caùc caùn boä tín duïng cuõ giaøu kinh nghieäm, naém vöõng chuyeân moân nghieäp vuï vôùi caùc caùn boä tín duïng môùi treû, naêng ñoäng, gioûi ngoaïi ngöõ vaø vi tính, coù tinh thaàn tìm toøi hoïc hoûi, caàu tieán cao seõ taïo giuùp cho SGDII coù moät ñoäi nguõ nhaân vieân thöïc hieän toát caùc chính saùch, giaûi phaùp ñaët ra ñeå phaùt trieån vaø naâng cao hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng tín duïng. Ngoaøi ra, vieäc tieâu chuaån hoaù caùn boä tín duïng veà chuyeân moân nghieäp vuï vaø phaåm chaát ñaïo ñöùc, thöôøng xuyeân ñaøo taïo naâng cao trình ñoä nghieäp vuï caùn boä seõ giuùp cho SGDII 70 -71- traùnh ñöôïc nhöõng ruûi ro do con ngöôøi gaây ra nhö tình traïng caáu keát giöõa khaùch haøng vaø caùn boä tín duïng, do trình ñoä caùn boä thieáu hieåu bieát gaây ra, … ñeå töø ñoù ñaûm baûo vaø naâng cao ñöôïc chaát löôïng tín duïng. Vôùi heä thoáng raát nhieàu caùc NHTM taäp trung treân ñòa baøn TP HCM nhö hieän nay, thì vieäc caïnh tranh dieãn ra raát gay gaét vaø quyeát lieät, keå caû vieäc haï thaáp tieâu chuaån vaø ñieàu kieän tín duïng nhaèm loâi keùo khaùch haøng. Trong boái caûnh nhö vaäy thì vieäc vöøa khoâng gaây khoù deã cho khaùch haøng, vöøa ñuû khaû naêng ñeå xaùc ñònh chaát löôïng thöïc söï cuûa khaùch haøng vay voán laø vaán ñeà raát khoù khaên ñoøi hoûi trình ñoä chuyeân moân, kinh nghieäm vaø khaû naêng giao tieáp cuûa ñoäi nguõ caùn boä tín duïng. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy, SGDII caàn phaûi xaây döïng vaø ñaøo taïo moät ñoäi nguõ caùn boä tín duïng coù naêng löïc trình ñoä, kinh nghieäm, loøng taän tuïy, nhieät tình vôùi coâng vieäc vaø ñaïo ñöùc ngheà nghieäp ñeå coù theå höôùng daãn tö vaán cho khaùch haøng, tieáp xuùc vaø tìm hieåu ñaùnh giaù caùc thoâng tin laøm sao ñeå khaùch haøng caûm thaáy an taâm, thoaûi maùi vaø tin töôûng khi giao dòch, qua ñoù cuõng kòp thôøi phaùt hieän caùc thoâng tin sai leäch, caùc daáu hieäu ruûi ro ñeå kòp thôøi xöû lyù. Ngoaøi ra, SGDII caàn coù cheá ñoä ñaõi ngoä cuï theå khuyeán khích vaät chaát, tinh thaàn ñoái vôùi ngöôøi coù tay ngheà cao, trình ñoä chuyeân moân gioûi, coù ñoùng goùp nhieàu coâng söùc ñeå thu huùt hoï coâng taùc laâu daøi vôùi chi nhaùnh. Hieän nay cô cheá tieàn löông ñoái vôùi caùn boä ngaân haøng coøn mang tính chaát bình quaân, mang tính caøo baèng thu nhaäp, chöa gaén hoaøn toaøn vôùi hieäu quaû kinh doanh. Vì vaäy, ngaân haøng caàn xaây döïng cô cheá tieàn löông, phuï caáp, khen thöôûng gaén vôùi nhöõng ngöôøi taïo ra thu nhaäp chuû yeáu ñeå taïo ñoäng löïc ñoái vôùi caùn boä laøm coâng taùc tín duïng, laøm cho hoï phaán ñaáu heát mình vì coâng vieäc, laáy phuïc vuï khaùch haøng laøm phöông chaâm haønh ñoäng. 71 -72- Maët khaùc, SGDII cuõng neân phaân coâng rieâng moät boä phaän chuyeân thöïc hieän coâng chöùng, ñaêng kyù giao dòch nhö caùc NHTMCP ñeå ñaûm baûo giaûi quyeát hoà sô khaùch haøng ñöôïc nhanh choùng, thuaän lôïi, nhaèm giaûi quyeát kòp thôøi nhu caàu oán cho khaùch haøng 3.2.6 Taêng cöôøng kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä : Coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä trong hoaït ñoäng tín duïng laø moät coâng cuï voâ cuøng quan troïng, thoâng qua hoaït ñoäng kieåm soaùt coù theå phaùt hieän, ngaên ngöøa vaø chaán chænh nhöõng sai soùt trong quaù trình thöïc hieän nghieäp vuï tín duïng. Beân caïnh ñoù, hoaït ñoäng kieåm soaùt cuõng phaùt hieän, ngaên chaën nhöõng ruûi ro ñaïo ñöùc do caùn boä tín duïng gaây ra. Ñeå naâng cao vai troø cuûa coâng taùc kieåm soaùt nhaèm haïn cheá ruûi ro tín duïng, caàn thöïc hieän moät soá bieän phaùp sau: - Taêng cöôøng nhöõng caùn boä coù trình ñoä, ñaõ coù kinh nghieäm trong nghieäp vuï tín duïng ñeå boå sung cho phoøng kieåm soaùt. - Trong quaù trình kieåm tra hoaït ñoäng tín duïng coù theå taêng cöôøng caùn boä laøm tröïc tieáp töø boä phaän tín duïng hoaëc thaåm ñònh vaø quaûn lyù ruûi ro cuøng phoái hôïp kieåm tra. - Thöôøng xuyeân ñaøo taïo, naâng cao trình ñoä nghieäp vuï, luaät phaùp cho caùn boä phoøng kieåm soaùt. - Caàn quy ñònh traùch nhieäm ñoái vôùi caùn boä kieåm soaùt, coù cheá ñoä khuyeán khích, thöôûng phaït ñeå naâng cao tinh thaàn traùch nhieäm trong hoaït ñoäng kieåm soaùt. - Khoâng ngöøng hoaøn thieän vaø ñoåi môùi phöông phaùp kieåm tra, aùp duïng linh hoaït caùc bieän phaùp kieåm tra tuøy thuoäc vaøo töøng thôøi ñieåm, töøng ñoái töôïng vaø muïc ñích cuûa kieåm tra. 72 -73- Ngoaøi ra, chi nhaùnh caàn taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra cheùo thöïc hieän hoaùn ñoåi CBTD treân cô sôû ñaûm baûo oån ñònh vaø phaùt trieån. Chi nhaùnh caàn phaûi xem coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä laø coâng cuï ñaéc löïc giuùp cho nhaø quaûn lyù ñieàu haønh hoaït ñoäng kinh doanh moät caùch coù hieäu quaû, ñuùng phaùp luaät, ngaên chaën nhöõng sai soùt trong cho vay. 3.2.7 Quaûn lyù ruûi ro nhaèm xöû lyù kòp thôøi caùc khoaûn vay coù vaán ñeà, haïn cheá thaáp nhaát toån thaát cho ngaân haøng : Maëc duø ñaõ coù nhieàu bieän phaùp an toaøn ñeå quaûn lyù khoaûn vay, song hoaït ñoäng tín duïng luoân gaén lieàn vôùi ruûi ro neân vieäc toàn taïi nhöõng khoaûn vay coù vaán ñeà do nhieàu nguyeân nhaân laø moät thöïc khoâng theå traùnh khoûi, ñieàu naøy coù nghóa laø moät boä phaän caùc khoaûn vay trong danh muïc tín duïng cuûa ngaân haøng coù khaû naêng xaûy ra nhöõng toån thaát khoâng thu hoài ñöôïc moät phaàn hay toaøn boä ñuùng nhö keá hoaïch. Caùc daáu hieäu ñeå NH nhaän bieát moät khoaûn vay coù vaán ñeà : - Söû duïng voán vay sai muïc ñích, khaùch haøng vay khoâng trung thöïc trong quan heä tín duïng. - Thanh toaùn tieàn vay khoâng ñuùng keá hoaïch, kyø haïn caùc khoaûn vay phaûi ñieàu chænh lieân tuïc. - Tình hình kinh doanh coù nhieàu bieán ñoäng do nguyeân nhaân chuû quan so vôùi keá hoaïch kinh doanh, coù söï sai leäch töông ñoái giöõa doøng tieàn thöïc teá so vôùi keá hoaïch löu chuyeån tieàn teä. Coù söï bieán ñoäng taêng baát thöôøng cuûa caùc khoaûn taøi saûn coù nhö coâng nôï, haøng toàn kho hoaëc coù söï taêng ñoät bieán cuûa vieäc söû duïng ñoøn baåy taøi chính. 73 -74- - Khoâng hoaëc chaäm treå baùo caùo tình hình taøi chính cho ngaân haøng, khoâng thuyeát minh hoaëc thuyeát minh khoâng roõ raøng caùc soá lieäu trong baùo caùo taøi chính, trì hoaõn hôïp taùc vôùi vieäc kieåm tra thöôøng xuyeân cuûa ngaân haøng. - Thieáu ñaûm baûo nôï vay do söû duïng nguoàn voán vay ngaén haïn ñeå ñaàu tö trung daøi haïn hoaëc trang traõi cho caùc khoaûn kinh doanh thua loã… Muïc tieâu cuûa ngaân haøng trong vieäc xöû lyù caùc khoaûn vay coù vaán ñeà laø toái ña hoùa tyû leä thu hoài caùc khoaûn vay naøy, ñeå thöïc hieän toát muïc tieâu naøy boä phaän quaûn lyù ruûi ro chuyeân bieät taïi SGDII caàn phaûi thöïc hieän nhö sau : - Luoân giöõ vöõng muïc tieâu, taän duïng moïi cô hoäi ñeå taän thu moïi nguoàn voán ñaõ cho vay. - Naém baét ngay, chính xaùc thöïc traïng vaø ruûi ro cuûa khoaûn vay, phaân tích nguyeân nhaân ñöa ñeán khoaûn vay coù vaán ñeà töø ñoù ñeà ra giaûi phaùp, caùc raøng buoäc ñoái vôùi khaùch haøng vay nhö caét giaûm chi phí, taêng doøng tieàn, xöû lyù taøi saûn baøo ñaûm…laøm giaûm thieåu ruûi ro vaø taêng khaû naêng, tyû leä thu hoài ñoái vôùi khoaûn vay. - Giaùm saùt thöôøng xuyeân, chaët cheõ ñeå coù theå phaùt hieän kòp thôøi moïi vaán ñeà phaùt sinh lieân quan ñeán khoaûn vay, kieåm soaùt moïi nguoàn thu, taøi saûn baûo ñaûm maø khaùch haøng cam keát duïng ñeå traû nôï vay ngaân haøng. - Caân nhaéc vaø döï baùo toaøn boä nhöõng khaû naêng coù theå xaûy ra ñoái vôùi khoaûn vay ñeå tìm giaûi phaùp cuï theå, thích hôïp, haïn cheá thaáp nhaát möùc ñoä toån thaát cho khoaûn vay. 3.3 CAÙC GIAÛI PHAÙP MANG TÍNH CHAÁT VÓ MOÂ CUÛA NHNN : 3.3.1 Phaùt huy toái ña hieäu quaû hoaït ñoäng Trung Taâm thoâng tin tín duïng(CIC): 74 -75- Thoâng tin chính xaùc laø chìa khoùa thaønh coâng trong kinh doanh, ñaëc bieät laø trong giai ñoaïn caïnh tranh hoäi nhaäp quoác teá nhö hieän nay söï buøng noå thoâng tin, coâng ngheä hieän ñaïi ñöôïc coi laø moät thaùch thöùc lôùn cho heä thoáng NHTM Vieät Nam. Vì vaäy, naâng cao chaát löôïng thoâng tin trong lónh vöïc ngaân haøng ñoùng vai troø then choát quan troïng ñeán quyeát ñònh ñeán söï thaønh ñaït cuûa ngaân haøng. Maëc duø Trung Taâm thoâng tin tín duïng(CIC) laø nôi cung caáp thoâng tin chính thöùc cho caùc ngaân haøng thöông maïi. Tuy nhieân ñeå CIC trôû thaønh nôi tin caäy, cung caáp nhöõng thoâng tin chính xaùc, ñaày ñuû vaø kòp thôøi cho caùc NHTM nhaèm phuïc vuï coâng taùc phoøng ngöøa, quaûn lyù ruûi ro tín duïng caàn thöïc hieän nhöõng bieän phaùp sau: – Hieän ñaïi hoùa vaø hoaøn thieän quy trình xöû lyù thoâng tin lieân tuïc töø khaâu thu thaäp, löïa choïn, phaân tích, xöû lyù vaø döï ñoaùn thoâng tin ñeå kòp thôøi cung caáp thoâng tin ñaày ñuû, chính xaùc, chaát löôïng hieäu quaû. – NHNN caàn coù quy ñònh baét buoäc ñoái vôùi taát caû caùc TCTD phaûi laø thaønh vieân cuûa trung taâm CIC vaø phaûi tham gia trong vieäc cung caáp, caäp nhaät thoâng tin, soá lieäu veâ khaùch haøng. Coù bieän phaùp cheá taøi, xöû lyù nghieâm minh ñoái vôùi ngaân haøng naøo coá tình che daáu thoâng tin veà khaùch haøng cuûa mình khi coù söï coá ruûi ro tín duïng xaûy ra. – CIC caàn môû roäng maïng löôùi thoâng tin, coù söï phoái hôïp chaët cheõ vôùi caùc cô quan chöùc naêng coù lieân quan nhö : Chi Cuïc Thueá, Chi Cuïc Thoáng Keâ, Boä Keá Hoaïch vaø Ñaàu Tö…qua noái maïng tröïc tieáp. Töø nhöõng thoâng tin thu thaäp ñöôïc, boä phaän CIC phaûi coù nhieäm vuï saøng loïc thoâng tin, thöôøng xuyeân hoaøn thieän caäp nhaät caùc soá lieäu veà kinh teá, taøi chính doanh nghieäp nhaèm cung caáp cho caùc NHTM. – Xaây döïng maïng löôùi thoâng tin theo höôùng quaûn lyù tín duïng vaø döï baùo thoâng tin, CIC phaûi trôû thaønh coâng cuï höõu hieäu giaùm saùt töø xa cuûa NHNN giaûm thieåu 75 -76- ñeán möùc thaáp nhaát nhöõng ruûi ro tieàm taøng coù theå xaûy ra cho caùc NHTM. Hieän nay, chöa coù coâng ty ñaùnh giaù vaø xeáp loaïi donh nghieäp, CIC caàn ñaåy maïnh coâng taùc ñaùnh giaù xeáp loaïi DN ñeå hoå trôï cho NHTM Vaán ñeà thoâng tin CIC cung caáp chính xaùc vaø kòp thôøi laø vaán ñeà maø caùc ngaân haøng quan taâm haøng ñaàu. Do vaäy, CIC caàn phaûi ñöa ra nhöõng thoâng tin coù ích cho caùc TCTD ñeå chöùng minh trung taâm thoâng tin cuûa mình laø ñòa chæ ñaùng tin caäy. 3.3.2 Naâng cao hieäu quaû coâng taùc thanh tra, kieåm soaùt cuûa NHNN : Nhaèm ñaûm baûo cho heä thoáng NHTM hoaït ñoäng kinh doanh hieäu quaû, vôùi muïc ñích duy trì vaø baûo veä quyeàn lôïi cho ngöôøi göûi tieàn vaø traùnh cho neàn kinh teá traùnh khoûi nhöõng chaán ñoäng, khuûng hoaûng do heä thoáng NHTM gaây ra, ñoàng thôøi ngaên chaën vaø xöû lyù kòp thôøi nhöõng haønh vi tieâu cöïc gaây thaát thoaùt trong vieäc söû duïng voán tín duïng, coâng taùc thanh tra, kieåm soaùt cuûa NHNN caàn coù nhöõng bieän phaùp: ¾ Thanh tra NHNN phaûi coù lòch kieåm tra ñònh kyø taïi caùc NHTM theo chuyeân ñeà kieåm tra. Sau ñoù phaûi coù nhöõng phaân tích cuï theå, caûnh baùo veà ruûi ro trong cho vay cuõng nhö trong caùc nghieäp vuï khaùc. ¾ Khi coù nguy cô ruûi ro môùi ñöôïc phaùt hieän thì phaûi thoâng tin caûnh baùo ñeán taát caû caùc NHTM. ¾ Naâng cao hieäu löïc caùc kieán nghò, bieän phaùp cuûa Thanh tra, traùnh tình traïng coù nhieàu kieán nghò cuûa Thanh tra nhöng khoâng coù cheá taøi buoäc caùc NHTM thöïc hieän. ¾ Caàn phaûi lieân tuïc ñaøo taïo ñoäi nguõ Thanh tra coù kieán thöùc, chuyeân moân gioûi, ñaïo ñöùc toát vaø ñöôïc trang bò heä thoáng laøm vieäc hieän ñaïi vôùi cheá ñoä ñaõi ngoä töông xöùng. 3.3.3 Thöïc hieän baûo hieåm ruûi ro tín duïng: 76 -77- Baèng nhieàu bieän phaùp vaø kyõ thuaät phoøng ngöøa ruûi ro khaùc nhau nhö : hoaøn thieän quy trình cho vay, taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra giaùm saùt voán vay, xeáp loaïi vaø löïa choïn khaùch haøng cho vay, trích laäp döï phoøng ruûi ro. Tuy nhieân nhöõng phöông phaùp treân chæ phaùt huy taùc duïng trong moät giôùi haïn nhaát ñònh. Moät giaûi phaùp mang tính khaû thi maø caùc nöôùc treân theá giôùi ñaõ vaø ñang thöïc hieän laø baûo hieåm ruûi ro tín duïng. Vieäc thöïc hieän baûo hieåm ruûi ro tín duïng ñöôïc thöïc hieän ngay sau khi moät hôïp ñoàng tín duïng ñöôïc kyù keát, cuøng vôùi söï tham gia cuûa caùc coâng ty baûo hieåm chuyeân nghieäp. Vieäc löïa choïn hôïp ñoàng tín duïng chaát löôïng ñeå baûo hieåm seõ gaây söùc eùp vôùi caùc NHTM buoäc phaûi thay ñoåi phöông thöùc kinh doanh cuûa mình, ñoàng thôøi chuyeån ruûi ro cuûa mình cho caùc coâng ty baûo hieåm. Baûo hieåm tín duïng trôû thaønh laù chaén kinh teá thöïc söï cho caùc NHTM buø ñaép kòp thôøi nhöõng ruûi ro tín duïng xaûy ra vaø ñaûm nhaän coâng vieäc coøn laïi lieân quan ñeán xöû lyù nôï thay cho NHTM, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho NHTM yeân taâm kinh doanh. Tröôùc maét NHNN neân ñöùng ra thaønh laäp coâng ty baûo hieåm tín duïng vôùi moâ hình töông töï nhö coâng ty baûo hieåm tieàn göûi hieän nay hoaëc cho pheùp coâng ty baûo hieåm tieàn göûi ñaûm nhaän, nhö vaäy taïo ñieàu kieän cho NHNN coù theå deå daøng kieåm tra, thanh tra toaøn boä hoaït ñoäng kinh doanh cuûa NHTM. Trong töông lai khi hoaït ñoäng baûo hieåm tín duïng ñi vaøo neà neap oån ñònh vaø caùc coâng ty baûo hieåm Vieät Nam thì nhaø nöôùc neân phaù theá ñoäc quyeàn cho caùc coâng ty baûo hieåm cuøng tham gia. 77 -78- TAØØI LIEÄÄU THAM KHAÛÛO 1. TS.Hoà Dieäu (chuû bieân)(2001), Tín duïng ngaân haøng, NXB thoáng keâ, TP HCM 2. PGS.TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn (Chuû bieân)(2005), Tín duïng Ngaân haøng - Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, TP HCM. 3. PGS.TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn (Chuû bieân), Tieàn teä Ngaân haøng - Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ – Naêm 2004. 4. PGS.TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn (Chuû bieân)(2003), Tín duïng - Ngaân haøng (Tieàn teä Ngaân haøng II) – Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá TP HCM - Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, TP HCM. 5. Trieát hoïc 1, 2, 3 - Boä Giaùo Duïc Ñaøo Taïo - NXB Chính Trò Quoác Gia - 2001. 6. Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaïi bieåu toaøn quoác Laàn thöù IX – Nhaø xuaát baûn Chính trò Quoác gia – Naêm 2001. 7. Baùo caùo thöôøng nieân naêm 2001-2005 cuûa Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam. 8. Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh qua caùc naêm 1997-2006 cuûa Sôû Giao Dòch II – Ngaân Haøng Coâng Thöông Vieät Nam. 9. Luaät caùc Toå chöùc Tín duïng 10. Luaät Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam 11. Baùo caùo toång hôïp kinh teá TP HCM naêm 2003 cuûa Cuïc Thoáng Keâ TP HCM. 12. Quy hoaïch vaø phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi TP HCM naêm 2000 – 2010 cuûa UBND TP HCM. 13. Caùc vaên baûn hieän haønh lieân quan ñeán coâng taùc tín duïng trong heä thoáng Ngaân haøng coâng thöông Vieät Nam. 14. Quyeát ñònh 1627/2001/QÑ-NHNN ngaøy 31/12/2001 cuûa NHNNVN. 15. Quyeát ñònh 493/2005/QÑ-NHNN ngaøy 22/04/2005 cuûa Thoáng ñoác NHNNVN. 16. Taïp chí ngaân haøng. 17. Taïp chí phaùt trieån kinh teá. 18. Taïp chí taøi chính. 19. Thôøi baùo kinh teá Vieät Nam. 20. Moät soá caùc taøi lieäu khaùc…. 78