Luận văn Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý đào tạo hình thức vừa làm vừa học thông qua ứng dụng công nghệ thông tin tại trung tâm giáo dục thường xuyên tỉnh Thái Nguyên

hiểu khác khá phổ biến là coi CNTT là một vấn đề khó, cần những người có tri thức về CNTT có thể mới sử dụng được. Chính vì thế, thường lãnh đạo rất ngại khi sử dụng CNTT trong công việc. Mặc dù đã được hướng dẫn sử dụng nhưng một số lãnh đạo vẫn không trực tiếp sử dụng mà giao cho chuyên viên CNTT thực hiện. Điều này làm cho cán bộ lãnh đạo Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 42 không thành thạo sử dụng CNTT ở mức độ sử dụng phổ thông. Càng ngày CNTT càng phát triển, mức độ phức tạp cao, càng khó chinh phục, mà lãnh đạo lại không thay đổi quan niệm nên càng khó tiếp cận. Mặt khác, các đơn vị liên kết đào tạo sử dụng nhiều chức năng của CNTT trong công việc, làm cho lãnh đạo phải nhờ đến chuyên viên thực hiện hộ. Điều này làm cho cán bộ lãnh đạo phụ thuộc nhiều vào chuyên viên CNTT, không chủ động được trong công việc. Còn có những lãnh đạo phải nhờ người khác gửi thư, gửi tài liệu qua internet. Thực tế này làm cho một số người có kiến thức về CNTT phải làm khá nhiều việc liên quan đến CNTT trong đơn vị. Do vậy, cán bộ quản lý cần phải nắm được những nội dung sau: - Về tác dụng của CNTT. Một số cán bộ lãnh đạo còn chưa thấu hiều, chưa thấy hết được tác dụng của CNTT trong lưu thông thông tin, mới thấy được tác dụng của CNTT trong quản lý và giảng dạy. Cần nắm được rằng CNNT có tác dụng rất to lớn, nó giúp cho việc thông tin được đa dạng, phong phú, nhanh chóng. CNTT làm cho con người sống trong dòng thác thông tin, có thật có hư. Con người sống trong môi trường đó cần phải có cách xử lý thông tin tương ứng, phù hợp để tồn tại và phát triển. Khi nhận thức chưa đúng đắn, hành động sẽ không phù hợp với xu thế. Khá nhiều cán bộ lãnh đạo chỉ coi máy tính như máy chữ hiện đại dùng để soạn thảo văn bản, bài trình chiếu như một giáo cụ trực quan sinh động và coi đó là giáo án điện tử, mạng internet như một tờ báo điện tử để xem tin tức hàng ngày. Lãnh đạo cần thấy được khả năng xử lý thông tin của máy tính, đặc biệt là các chương trình ước lượng và kiểm định trong quá trình ra quyết định quản lý. Mạng internet là một công cụ truyền thông tin nhanh chóng, hiệu quả, tiết kiệm, là một kho thông tin khổng lồ, một nguồn tri thức quý giá. Phải coi thông tin trên mạng internet là một tài nguyên và phải khai thác tài nguyên đó một cách hợp lý, có Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 43 ích cho công việc của đơn vị. Thông qua mạng internet, lãnh đạo có thể đàm đạo, bạn bạc các định hướng với đối tác, soạn thảo, ký kết các hợp đồng. - Về xu hướng phát triển của CNTT trong tương lại. Qua các phương tiện thông tin đại chúng, qua thực tế trong nhiều chuyến tham quan đến những đơn vị, những Trung tâm GDTX tỉnh bạn có ứng dụng CNTT trong quản lý và giảng dạy. Lãnh đạo cần nắm được xu hướng phát triển của khoa học kỹ thuật nói chung và của CNTT nói riêng. Quy luật phát triển của khoa học kỹ thuật là càng về sau, những phát minh, những công nghệ mới càng nhanh chóng được áp dụng vào thực tế, vào công việc hơn. CNTT không nằm ngoài quy luật này. Những năm trong thập kỷ 80, CNTT còn chưa phát triển, những người nắm được chuyên môn về CNTT còn rất ít, máy tính còn rất đắt tiền, tốc độ thấp, dung lượng bộ nhớ nhỏ, sử dụng máy tính phải là những chuyên gia có chuyên môn, số lượng chuyên gia về CNTT còn rất hạn chế. Nhưng chỉ sau đó 10 năm, những năm thập kỷ 90, ngành công nghệ thông tin đã phát triển vượt trội. Máy tính đã nhỏ gọn hơn, tốc độ cao hơn, dung lượng bộ nhớ lớn hơn. Những kiến thức về CNTT đã trở nên gần gũi với con người hơn, phần mềm thân thiện hơn. Nhiều người sử dụng được máy tính và mạng internet hơn. CNTT và mạng internet đến nay đã rất gần gũi với xã hội. Chúng ta có thể thấy được máy tính và mạng internet ở khắp nơi trong cuộc sống hàng ngày, trong công việc, trong từng gia đình. Hơn nữa, trong xu hướng hội nhập sâu rộng với thế giới, giáo dục cũng không thể nằm ngoài xu hướng này. Ứng dụng CNTT trong quản lý và dạy học là một công cụ cần thiết, quan trọng cho sự hội nhập. Nắm được xu hướng phát triển này, chúng ta cần có thái độ đúng với CNTT, với việc ứng dụng CNTT trong quản lý và giảng dạy. - Về thái độ đối với việc ứng dụng CNTT trong quản lý và giảng dạy. Những kỹ thuật mới thường được ứng dụng vào công việc một cách khó Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 44 khăn, chậm chạp. Tâm lý chung của nhiều người là ngại thay đổi, ngại tìm kiếm và ứng dụng những kỹ thuật mới, những kỹ thuật hiện đại. Có những cách suy nghĩ đó là vì dùng kỹ thuật mới và hiện đại phải tìm hiểu về nó trong điều kiện còn phần nào khó khăn về kinh tế, thiết bị còn thiếu thốn, bận bịu về công việc và một tâm lý cơ bản là cách làm cũ vẫn có những hiệu quả nhất định. Tâm lý này còn tồn tại trong một số lãnh đạo nên một số cán bộ giáo viên ngại ứng dụng CNTT trong quản lý và giảng dạy. Nếu việc ứng dụng CNTT trong quản lý và giảng dạy có kết quả tốt thì được khen thưởng, nhưng nếu không đạt kết quả thì lại bị cho rằng chơi trội, hiếu thắng. Mà lãnh đạo lại không thấu hiểu rẳng khi sử dụng những kỹ thuật mới luôn luôn có sự mày mò, chập chững, chưa có ngay được kết quả thỏa đáng. Ban đầu việc ứng dụng kỹ thuật mới trong công việc sẽ chậm hơn so với làm việc theo cách thức truyền thống vì còn phải thử nghiệm, còn phải tập làm chủ kỹ thuật, mà nhiều kỹ thuật mới lại không có tài liệu hướng dẫn. Thường lãnh đạo không hài lòng về sự chậm trễ này. Vì thế lãnh đạo cần phải có thái độ đúng đắn với cán bộ giáo viên trong việc ứng dụng kỹ thuật mới vào quản lý và giảng dạy. Có sự động viên, khuyến khích cán bộ giáo viên ứng dụng CNTT trong công việc quản lý, giảng dạy. Lãnh đạo nên hiểu rằng ứng dụng CNTT trong quản lý và giảng dạy đang trong những bước đi ban đầu, việc đó có những khó khăn. Nhưng với xu hướng phát triển của kỹ thuật, những ứng dụng đó ngày càng phổ biến, nếu không bắt đầu, đơn vị sẽ tụt hậu so với xã hội, so với những đơn vị khác. Bắt đầu càng sớm, đơn vị sẽ càng có nhiều ứng dụng hơn, bắt đầu sớm, cán bộ giáo viên càng có nhiều kinh nghiệm thực tế. Đối với Trung tâm GDTX tỉnh, điều đó cực kỳ quan trọng vì một trong những nhiệm vụ của Trung tâm là bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên cho ngành. Trung tâm có ứng dụng sớm thì càng có điều kiện bồi dưỡng đội ngũ giáo viên của toàn ngành về ứng dụng CNTT trong quản lý và giảng dạy. Khi kỹ năng đó Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 45 được nhân rộng, trình độ CNTT của cán bộ giáo viên trong ngành được nâng cao, khả năng ứng dụng CNTT trong quản lý lại càng được đẩy mạnh, hiệu quả quản lý càng được nâng cao. Có sự thông cảm nếu cán bộ giáo viên không thành công trong ứng dụng CNTT vào quản lý và giảng dạy. Một kỹ thuật mới khi được ứng dụng vào thực tế công việc tất yếu sẽ có những trục trặc nhất định. Điều đó không tránh khỏi. Như vậy sự không thành công của cán bộ giáo viên là dễ hiểu. Lãnh đạo nên có sự thông cảm với thất bại của cán bộ giáo viên dưới quyền. Nên chia sẻ chân tình, động viên cán bộ giáo viên tiếp tục tìm hiểu, nghiên cứu để có thể thực hiện tốt hơn vào lần sau. Nên có những định hướng cho cấp dưới để cấp dưới xác định đúng hướng, không mất thời gian tìm hiểu, nghiên cứu. - Cán bộ lãnh đạo cần coi thông tin là một tài nguyên quý giá, nên khai thác đúng cách để phục vụ tốt cho đơn vị. Thông tin trên mạng là một tài nguyên như đất đai, khoáng sản, nước, năng lượng, nhưng nó là dạng khác. Thông tin là tài nguyên đặc biệt có thể khai thác mà không lo tài nguyên đó bị hao hụt đi. Thông tin là nguồn động lực giúp cho đơn vị phát triển vững chắc nếu như sử dụng tốt nguồn tài nguyên đó. Thông tin có những đặc điểm Thông tin có thể dùng đi dùng lại nhiều lần mà không hề thay đổi. Thông tin có thể sao chép nhiều lần, gửi cho nhiều người mà không bị thay đổi về tín hiệu. Thông tin có mức độ tăng trưởng rất nhanh, có thể nó bây giờ là giai đoạn bùng nổ thông tin. Lượng thông tin càng về thời gian gần đây càng có tốc độ gia tăng nhanh. Tốc độ lan truyền của thông tin rất nhanh, thậm chí có thể đạt tốc độ ánh sáng. Thông tin có thể truyền đến nơi xa nhất trên hành tinh hầu như là ngay lập tức. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 46 Tài nguyên thông tin không bị bó hẹp trong trong biên giới của một quốc gia, các phương tiện truyền dẫn thông tin giúp cho thông tin được lan truyền trên toàn cầu. Tài nguyên thông tin mang tính hiệu lực về thời gian. Thông tin có thể có giá trị trong thời điểm này, nhưng mất giá trị hoặc biến đổi giá trị trong thời điểm khác. Do vậy việc nắm bắt thông tin nhanh, kịp thời có ý nghĩa lớn trong việc hoạch định kế hoạch của đơn vị. Nắm thông tin muộn hơn, giá trị thông tin sẽ giảm đi hoặc thậm chí không còn giá trị nữa.  Yêu cầu đối với cán bộ, giáo viên Yêu cầu phải thành thạo một số chương trình liên quan đến công việc được giao. Cán bộ giáo viên cần sử dụng thành thạo các phần mềm Microsoft Word, Microsoft Excel, Microsoft Powerpoint. Sử dụng thành thạo internet để tìm kiếm thông tin, trao đổi thông tin qua các diễn đàn giáo dục, nhận và gửi thư điện tử. Sử dụng được mạng LAN để chuyển giao thông tin nội bội. - Phần mềm Microsoft Word là phần mềm chuyên về soạn thảo trong văn phòng, nhưng nó được tích hợp rất nhiều chức năng. Chức năng trộn thư cho phép cán bộ giáo viên soạn và in các giấy mời theo một danh sách đã có sẵn mà cần rất ít thời gian cho công việc đó. Chức năng gửi văn bản qua đường thư điện tử giúp ta gửi thẳng văn bản đó đến người nhận mà không phải thông qua một đơn vị bưu chính… Cán bộ giáo viên nên thành thạo sử dụng để tiết kiệm thời gian cho những công việc văn phòng, dành thời gian nhiều hơn cho việc quản lý và giảng dạy. - Phần mềm Microsoft Excel là phần mềm bảng tính điện tử. Phần mềm này có thể dùng để tính toán, thống kê các số liệu, quản trị cơ sở dữ liệu. Một chức năng hữu hiệu của bảng tính điện tử là nó tự cập nhật tính toán lại kết quả khi các dữ liệu thành phần đã thay đổi. Cán bộ giáo viên sử dụng tốt Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 47 chương trình này sẽ rất có lợi trong những phép tính của quản lý như thống kê số buổi nghỉ học của , xét điều kiện dự thi, lọc những phải thi lại…. - Phần mềm Microsoft Powerpoint là phần mềm trình chiếu. Sử dụng phần mềm này, giáo viên có thể tạo ra bản trình chiếu trên máy tính với hình thức sinh động, cuốn hút sinh viên trong giờ học. Phần mềm này có thể tạo ra nhiều hiệu ứng hình ảnh chuyển động, mô phỏng nội dung bài giảng, mô phỏng các thí nghiệm nguy hiểm đến sức khỏe của giáo viên và sinh viên hoặc những thí nghiệm cần thiết bị, hóa chất đắt tiền. - Giáo viên cần thạo về chương trình tìm kiếm thông tin trên mạng internet. Trên mạng toàn cầu náy có nhiều trang web về công cụ tìm kiếm thông tin. Giáo viên thạo sử dụng chương trình tìm kiếm thông tin sẽ tiết kiệm thời gian tìm kiếm. Thông tin trên internet rất phong phú, có những thông tin có tiêu đề, hình thức giống nhau nhưng nội dung lại không phù hợp với yêu cầu của bản thân. Trong một thời gian ngắn, chương trình tìm kiếm sẽ tìm thấy hàng chục nghìn kết quả theo yêu cầu. Yêu cầu càng chung chung thì chương trình sẽ tìm ra càng nhiều kết quả. Cán bộ giáo viên cần nắm thêm về tìm kiếm nâng cao để lọc bớt những thông tin không phù hợp với mình, giữ lại thông tin cần thiết cho công việc của mình, nâng cao hiệu suất tìm kiếm của công cụ tìm kiếm trên mạng. - Cán bộ giáo viên cần biết cách sử dụng hộp thư điện tử trên internet. Thư điện tử là một cách chuyển giao thông tin dạng số rất nhanh chóng, tiện lợi, rẻ tiền. Có thể chuyển giao được tất cả các thông tin đã được số hóa như văn bản trên máy tính, tranh ảnh, phim video. Trên internet có nhiều trang web có thể sử dụng hộp thư điện tử, nhưng nên yêu cầu cán bộ giáo viên sử dụng hộp thư của trang thainguyen.edu.vn. Giáo viên cần biết soạn thư, đính kèm tài liệu vào thư, gửi thư đi, nhận thư, nhận tài liệu được gửi đến. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 48 Nhận thức là yếu tố quan trọng trong hoạt động. Nhận thức đúng đắn thì hành động đúng hướng và phù hợp với thực tiễn, phù hợp với xu hướng phát triển. Lãnh đạo nhận thức và hành động đúng thì tất yếu cán bộ dưới quyền sẽ có nhận thức và hành động phù hợp. Cán bộ giáo viên nhận thức đúng thì sẽ có thái độ, hành vi phù hợp với CNTT, sẽ có những ứng dụng tốt trong việc làm của bản thân. Kết quả dự kiến đạt đƣợc Cán bộ quản lý có nhận thức đúng, có thái độ đúng về CNTT, nắm được xu hướng phát triển của CNTT trong tương lai, tích cực trong ứng dụng CNTT. Cán bộ, giáo viên có kỹ năng sử dụng CNTT trong công tác của bản thân, có thể sử dụng được mạng nội bộ, mạng internet. Giải pháp 2: Tổ chức biên soạn tài liệu, xây dựng, hoàn thiện chương trình đào tạo, tổ chức sưu tâm học liệu theo hướng ứng dụng CNTT. Mục tiêu của giải pháp nhằm: - Tạo ra nội dung quản lý phù hợp với việc ứng dụng CNTT. Quản lý thông qua việc ứng dụng CNTT có vai trò to lớn. Nội dung quản lý cần được thay đổi. Theo cách thức truyền thống, các nội dung quản lý được thể hiện trên giấy tờ, văn bản được đưa đến những người có trách nhiệm thực hiện. Khi ứng dụng CNTT vào quản lý, hình thức này không còn phù hợp nữa, cần phải tạo ra nội dung quản lý theo hình thức mới. - Tạo điều kiện thuận lợi để đưa vào hệ thống thông tin. Những thông tin quản lý theo cách thức truyền thống không còn phù hợp khi ứng dụng CNTT. Trước đây, thông tin quản lý thể hiện ở dạng văn bản, được lưu trữ ở những bộ phận tác nghiệp. Khi cần tìm kiếm để sử dụng sẽ mất khá nhiều thởi gian. Để tăng tốc độ tìm kiếm và xử lý, thông tin cần được đưa vào hệ thống Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 49 thông tin. Nhưng nếu việc đưa thông tin vào hệ thống thông tin quá phức tạp thì việc ứng dụng CNTT không đạt hiệu quả quản lý cáo, nhất là trong khi trình độ của cán bộ giáo viên chưa cao. Vì vậy cần nghiên cứu để đề ra cách thức thuận tiện cho mọi người khi đưa thông tin vào hệ thống. Nội dung bao gồm - Đánh giá, ra soát lại nội dung các văn bản như các văn bản pháp quy, chương trình, kế hoạch, thời khóa biểu, hồ sơ . Tổ chức rà soát lại tất cả các nội dung văn bản để bảo đảm tính đầy đủ của thông tin trên các văn bản đó. Làm cho khi đưa hệ thống nội dung vào sử dụng, thực hiện không còn những mâu thuẫn hoặc thiếu thông tin. - Hướng dẫn sử dụng, khai thác qua mạng. Trước khi sử dụng CNTT vào quản lý cần phải hướng dẫn toàn bộ cán bộ giáo viên sử dụng và khai thác thông tin trên mạng. Nên hướng dẫn sử dụng chung rồi hướng dẫn cụ thể chi tiết về khai thác thông tin quản lý. - Thông báo quy chế quản lý đào tạo thông qua mạng. Nội dung này thực hiện sau khi thực hiện nội dung trên. Trung tâm đề ra quy đinh về thông tin trên mạng, yêu cầu tất cả cán bộ giáo viên truy cập mạng để sử dụng. Trước mắt, có thể để tồn tại song song hai hình thức, hình trên văn bản và trên mạng, nhưng hạn chế sử dụng hình thức văn bản. Sau một thời gian, khi trình độ cán bộ giáo viên nâng lên thì loại bỏ hoàn toàn hình thức dùng văn bản. Quy trình thực hiện: - Lãnh đạo rà soát lại các nội dung văn bản, đưa đến các phòng để lấy ý kiến toàn thể cán bộ giáo viên rồi đi đến quyết định. Việc lấy ý kiến của toàn thể cán bộ giáo viên đảm bảo tính dân chủ, đảm bảo tất cả cán bộ giáo viên được biết, được xem xét đánh giá. Việc toàn thể cán bộ giáo viên được xem xét có ý nghĩa quan trọng vì cán bộ giáo viên là người trực tiếp sử dụng các Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 50 nội dung này. Cán bộ giáo viên cần phải xem xét để phát hiện xem trong đó có vấn đền gì còn khiếm khuyết không để còn sửa chữa. - Tổ chức hội thảo về mạng, về tác dụng của mạng trong công tác, tham quan những cơ sở ứng dụng mạng có hiệu quả, hướng dẫn sử dụng về mạng. Việc này làm cho cán bộ giáo viên có nhận thức đúng về mạng, về tác dụng của mạng trong công tác, làm nảy sinh tâm lý muốn dùng thử. Khi thấy được tác dụng to lớn của việc truyền thông tin trên mạng, cán bộ giáo viên sẽ có nhu cầu dùng cách truyền tin này. - Dự thảo quy trình quản lý có ứng dụng CNTT, lấy ý kiến của toàn thể cán bộ giáo viên, tổng hợp ý kiến của toàn thể cán bộ giáo viên. Lãnh đạo tham khảo ý kiến chuyên gia về lĩnh vực CNTT để hoàn chỉnh quy trình quản lý mới. Thông báo về quy trình quản lý mới có ứng dụng CNTT đến toàn thể cán bộ giáo viên. Sau thời gian thực hiện, kiểm tra kết quả, lấy ý kiến và sửa đổi quy trình nếu cần. Kết quả dự kiến Các văn bản cơ bản về quản lý như văn bản pháp quy liên quan, chương trình, kế hoạch, thông báo, chương trình đào tạo, thời khóa biểu, những tài liệu cơ bản đặc biệt là những bài giảng do cán bộ giáo viên Trung tâm được đưa lên mạng. Những bài tiểu luận khóa luận của , học viên nếu đạt yêu cầu cũng có thể số hóa và đưa lên mạng. Giáo viên, có thể truy cập mạng là có thể lấy được toàn bộ văn bản quản lý đểtham khảo và thực hiện. Giải pháp 3: Hoàn thiện điều kiện cơ sở vật chất và cơ cấu tổ chức nhằm mục đích tin học hóa quản lý đào tạo.  Mục tiêu của giải pháp - Hoàn thiện các điều kiện về cơ sở vật chất phục vụ cho ứng dụng CNTT vào quản lý, bảo đảm cơ sở vật chất phục vụ cho công tác quản lý đào Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 51 tạo. Đảm bảo 70% cán bộ giáo viên có máy tính riêng, có nối mạng LAN và mạng internet. - Thống nhất các quy định về chuẩn thông tin theo quy định, thống nhất hướng luân chuyển thông tin trong hệ thống. Đảm bảo thông tin trong toàn Trung tâm thống nhất và phù hợp với nhu cầu tin học hóa trong quản lý. - Hoàn thiện tổ chức bộ phận chuyên trách CNTT để thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến CNTT.  Nội dung của giải pháp Về việc hoàn thiện cơ sở vật chất i) Hoàn thiện, nâng cấp hệ thống mạng nội bộ (LAN) trong toàn Trung tâm. Mạng LAN có tác dụng lớn trong viêc chuyển giao thông tin nội bộ. Nhiều thông tin được chuyển giao giữa lãnh đạo và các phòng ban, giữa các phòng ban với nhau. Mạng LAN có thể được dùng để phổ biến thông tin trong toàn thể cán bộ, giáo viên. Mạng LAN cũng có thể dùng để thay chế độ họp giao ban thường kỳ. Một số đơn vị đã sử dụng phương pháp này thay cho phương pháp tập trung toàn bộ cán bộ giáo viên lại để hợp giao ban thường kỳ. Ngoài ra, mạng LAN có thể để chuyển giao những biểu mẫu báo cáo để cán bộ giáo viên báo cáo định kỳ. Chương trình quản lý chạy trên mạng nội bộ giúp cho giáo viên cập nhật tình hình học tập hàng ngày, lãnh đạo có thể nắm được thông tin nhanh chóng mà không cần phải tham khảo ý kiến nhân viên, không phải yêu cầu nhân viên báo cáo. ii) Trang bị máy tính hợp lý tại các phòng làm việc, các máy tính phải được nối mạng LAN và nối mạng internet. Các máy tính trang bị tại các phòng giúp cán bộ giáo viên chủ động hơn trong ứng dụng CNTT trong quản lý và giảng dạy. Tại Trung tâm, công việc của cán bộ giáo viên rất đa dạng. Ngoài công việc giảng dạy, giáo viên còn phải thực hiện công việc của giáo Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 52 viên quản lý lớp, kiêm nhiệm nhiều công việc khác. Hệ thống máy tính tại các phòng có nối mạng LAN làm cho cán bộ giáo viên không mất thời gian đi từ chỗ này sang chỗ khác để thực hiện công việc. Mạng internet làm cho cán bộ giáo viên luôn luôn nắm được thông tin thời sự khắp nơi trong và ngoài nước, có thể liên lạc với nhiều đối tác với nội dung đa dạng, có thể trao đổi về chuyên môn với đồng nghiệp, với những người có cùng sở thích mà thậm chí không biết về họ, có thể quan hệ với những người có cùng mối quan tâm trên toàn thế giới. Mạng internet giúp cho cán bộ giáo viên nâng cao trình độ, nâng cao nhận thức, thấy được mức độ quan trọng của thông tin. iii) Trang bị chương trình quản lý chạy trên mạng LAN. Chương trình này cần dễ sử dụng để cán bộ giáo viên không cần phải có kiến thức sâu về CNTT cũng có thể sử dụng được. Đây là điểm quan trọng vì trình độ CNTT của cán bộ giáo viên trong Trung tâm không đồng đều. Nếu chương trình khó sử dụng sẽ làm cho cán bộ giáo viên không muốn sử dụng. Chương trình dễ sử dụng làm cho cán bộ giáo viên chóng quen với cách thức sử dụng chương trình, quen với kỹ thuật mới, quen với ứng dụng CNTT trong công việc, nâng dần trình độ CNTT của cán bộ giáo viên. Măt khác, chương trình cần theo chuẩn dữ liệu chung để có thể dễ dàng hòa nhập với các chương trình mà cấp trên đã trang bị hay sắp trang bị. Chuẩn dữ liệu thống nhất làm cho việc sử dụng dữ liệu cho nhiều chương trình khác nhau một cách thuận lợi. iv) Trang bị hệ thống máy tính tại phòng thông tin thư viện. Trung tâm có một phòng thông tin thư viện. Đây là nơi người học có thể đến mượn đọc tài liệu. Đây là nơi tập trung vào lúc những giờ nghỉ, hoặc ngoài giờ học trên lớp. Phòng thông tin thư viện là nơi có thể thu thập được nhiều thông tin từ phía . Lãnh đạo Trung tâm cần có lộ trình tăng cường trang bị hệ thống thông tin tại phòng này. Các máy tính cần đủ cấu hình để sử dụng đa dạng nhiều chương trình khác nhau và phải nối mạng internet. Dần dần trang bị thêm các Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 53 sách điện tử, thay thế dần sách giấy bằng sách điện tử. Người học có thể sử dụng máy tính và mạng internet để truy cập thông tin tại đây. Hơn nữa, người học có thể đề đạt những nguyện vọng của bản thân họ đến Trung tâm không cần đến phòng lãnh đạo, gặp trực tiếp lãnh đạo. Đây là cơ hội để lãnh đạo Trung tâm nắm bắt những yêu cầu, diễn biến tư tưởng của người học. Do không cần gặp mặt trực tiếp, nên người học có thể nói rất thật những suy nghĩ, cảm nhận của bản thân đối với Trung tâm, với những cán bộ giáo viên và người phục vụ của Trung tâm. Đây là một kênh thông tin tốt, mang lại nhiều thông tin đa chiều. Nhưng cũng có nhiều thông tin gây nhiễu. Qua việc sàng lọc những thông tin này, xác minh tính đúng đắn của thông tin mà lãnh đạo có thêm những cảm nhận về người học, về cán bộ giáo viên và nhân viên phục vụ. v) Xây dựng trang thông tin (WEB) của Trung tâm. Trang thông tin là một phương tiện truyền bá, thu thập thông tin rất hữu hiệu nếu sử dụng nó đúng đắn. Trang thông tin được xây dựng trên kỹ thuật siêu liên kết (hyper link) các thông tin trong nhiều trang khác nhau. Thông tin trên trang web được thể hiện bằng nhiều hình thức như văn bản, âm thanh, tranh ảnh, phim video… nên rất sống động và thu hút nhiều người tham quan. Do vậy trang thông tin sẽ phổ biến thông tin về Trung tâm đến được rât nhiều người trong phạm vi rộng lớn. Trang thông tin cho phép người tham khảo thông tin có thể giao lưu trực tiếp với nhau, với cán bộ lãnh đạo, cán bộ, giáo viên của Trung tâm nên thông tin đến được với người xem là rất cập nhật. Trên trang thông tin có thể tổ chức những cuộc thăm dò ý kiến. Ý kiến được thăm dò có thể sẽ lan truyền rất rộng, nhiều người trả lời. Trung tâm sẽ thu thập được rất nhiều ý kiến khác nhau thông qua trang web để phân tích và hoạch định chiến lược cho đơn vị. Mặt khác, trên trang web có thể tổ chức những dữ liệu mà mọi người có thể truy cập được. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 54 vi) Xây dựng kho dữ liệu dùng chung. Dữ liệu là các thông tin theo một chủ đề nào đó như chương trình, giáo trình, thời khóa biểu, các bài giảng, cá tiểu luận… đã được số hóa. Dữ liệu dùng chung được phát hành trên mạng. Có dữ liệu mọi người có thể truy cập tự do, bất cứ ai cũng có thể tham khảo, sao chép về làm tài liệu của mình. Thông thường đó là những thông tin có tính quảng bá, quảng cáo cho đơn vị như thông báo tuyển sinh, thông tin về các hoạt động của đơn vị. Có loại dữ liệu mà chỉ có những người có quyền truy cập mới có thể truy cập được. Đó là dữ liệu có tính riêng tư của một người, hoặc của một đơn vị. Người có thể truy cập được dữ liệu riêng như vậy thường là người trong đơn vị hoặc là người có liên quan đến đơn vị và được đơn vị cung cấp quyền truy cập. Trong ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý và giảng dạy thường khó khăn và mất nhiều thời gian tìm hiểu nghiên cứu. Vì vậy người nghiên cứu thành công một vấn đề thường có tâm lý không muốn chia sẻ với những người khác, với đồng nghiệp của mình. Hoặc nếu có chia sẻ thì vẫn giấu một yếu tố quan trọng nào đó. Nên có cơ chế để khuyến khích cán bộ giáo viên chia sẻ những sản phẩm mình làm được với toàn thể những người khác. Cần hướng dẫn để cán bộ giáo viên có thói quen chia sẻ, sử dụng chung những kết quả nghiên cứu. Làm cho cán bộ giáo viên hiểu được rằng khi chia sẻ sản phẩm mình sẽ làm cho dữ liệu chung của Trung tâm mở rộng, sử dụng sẽ tiện lợi hơn. Dần dần sẽ tạo nên một cơ sở dữ liệu dùng chung trong Trung tâm. Cơ sở vật chất là yếu tố quan trọng để cho cán bộ giáo viên thực hiện được ý tưởng của bản thân. Cơ sở vật chất tạo ra nhu cầu sử dụng nó vào công tác hàng ngày. Nhưng tăng cường cơ sở vật chất cần phải có lộ trình và phù hợp với năng lực ứng dụng của cán bộ giáo viên trong đơn vị, nếu không thì sẽ gây lãng phí. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 55 Về quy định chuẩn thông tin và hướng luân chuyển thông tin trong hệ thống quản lý i) Thông tin trên hệ thống máy tính có nhiều chuẩn khác nhau. Việc quy định một chuẩn thống nhất là một việc rất cần thiết. Một chuẩn dữ liệu thống nhất giúp cho toàn bộ hệ thống sử dụng được dữ liệu của tập thể. Chuẩn dữ liệu cần phải để cho mọi hệ thống máy tính đều có thể mở được, có thể sử dụng được. Chuẩn của dữ liệu dạng ký tự đã được quy định là chuẩn 16 bít, dùng bộ mã unicode. Đây là bảng mã có tính phổ dụng cao, chỉ cần dùng bộ mã trên máy tính là có thể sử dụng được dữ liệu của Trung tâm. Do lịch sử để lại nên trước đây chuẩn dữ liệu sử dụng là bộ mã TCVN 3. Đây là bảng mã 8 bit, không phổ dụng trên tất cả các hệ thống máy tính. Những máy tính không cài đặt bảng mã này sẽ không sử dụng được dữ liệu được mã hóa theo dạng này. Do những bất tiện trong việc sử dụng nên hiện nay bộ mã chuẩn tiếng Việt được quy định lại là dùng bảng mã unicode. Hiện nay, trong thực tế vẫn có nhiều người sử dụng bộ mã TCVN 3, do vậy khi chuyển giao thông tin giữa các máy tính, một số máy tính không sử dụng được. Để phát triển rộng rãi việc ứng dụng CNTT trong Trung tâm, lãnh đạo cần quy định chặt chẽ, nghiêm ngặt việc sử dụng chuẩn dữ liệu. Chuẩn dữ liệu thống nhất giúp cho đơn vị có thể xây dựng được thư viện dữ liệu dùng chung, tạo điều kiện cho cán bộ giáo viên có thể tham khảo trong thư viện để có được những thông tin phục vụ công việc và có thể sử dụng chúng một cách tiện lợi. Thư viện dữ liệu giúp cho cán bộ giáo viên có thể bổ sung những mặt còn thiếu sót cho nhau, giúp cho toàn thể cán bộ giáo viên nhanh chóng phổ cập ii) Thay đổi quy định hướng lưu chuyển thông thi theo cách thức mới. Thông tin làm cho lãnh đạo nắm được trạng thái của hệ thống trong thời điểm cụ thể để ra những quyết định cụ thể. Thông tin làm cho cán bộ giáo viên nắm được phương thức làm việc, trạng thái của Trung tâm, phương hướng phát Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 56 triển. Trước đây thông tin thường đến với các đối tượng trong hệ quản lý bằng các phương tiện thông thường như văn bản, mệnh lệnh của cấp trên với cấp dưới hay báo cáo từ cấp dưới lên cấp trên. Thông tin có thể đến theo nhiều con đường khác nhau như thông qua phương tiện thông tin đại chúng, thông qua các cuộc bàn luận, trò chuyện. Khi CNTT phát triển, thông tin đến với mọi người qua một kênh quan trọng là mạng toàn cầu internet. Thông tin trên internet được thể hiện bằng nhiều hình thức như văn bản, tranh ảnh, phim video. Thông tin trên internet được con người chấp nhận rất chóng vánh, nên internet phát triển rất nhanh, sâu và rộng trong xã hội. Thông tin trên đó rất đa dạng, nhiều lĩnh vực nên con người phải sàng lọc, xử lý thông tin để có được thông tin cần thiết cho bản thân. Mạng nội bộ cũng là một công cụ truyền thông tin hữu hiệu trong một đơn vị. Thông tin trong mạng nội bộ được chuyển giao giữa lãnh đạo với nhân viên, giữa nhân viên với nhân viên, giữa người học với cán bộ giáo viên, giữa người học với lãnh đạo và ngược lại… Thông tin trên đó cần phải theo một chuẩn nhất định nếu không thì không sử dụng trực tiếp được. Quy định về hướng luân chuyển thông tin giúp cho các các mối liên hệ trong hệ thống quản lý được nhanh chóng, thông tin có tính thời sự cao. iii) Sử dụng chữ ký số trong lưu chuyển thông tin. Chữ ký số được gán với một thông tin là một thao tác kỹ thuật nhằm xác định con người cụ thể đưa ra thông tin đó. Chữ ký số được tạo ra bằng kỹ thuật mật mã cho phép người nhận thông tin có thể dễ dàng kiểm tra tính chủ quyền của thông tin đó. Việc sử dụng kỹ thuật chữ ký số làm cho người nhận thông tin tin tưởng đó là thông tin đúng, có tính pháp lý và phải thực hiện. Một số quan niệm về thông tin trên mạng là không có tính pháp lý, không có giá trị nếu như có sự tranh luận về tính xác thực của thông tin đó. Việc đưa chữ ký số vào sử dụng giúp cho các thông tin quản lý có hiệu quả hơn. Thông tin quản lý được lưu chuyển Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 57 nhanh đến người nhận thông tin mà người nhận thông tin yên tâm là thông tin đó có tính xác thực và có giá trị pháp lý để sử dụng hay thực hiện. iv) Ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thu thập và xử lý thông tin: Thu thập thông tin là một thao tác mà người quản lý luôn cần thực hiện để các quyết định quản lý được đúng đắn. Việc thu thập thông tin theo cách thức truyền thống thường được thự hiện thông qua những cách thức thông thường như thông qua các cuộc họp, thông qua thăm dò ý kiến… Nhưng những cách thức này thường đem lại lại những thông tin không đầy đủ, không thẳng thắn do những lý do tâm lý con người như ngại va chạm, ngại phát biểu chính kiến, ngại cấp trên hiểu sai về mình. Thông tin có thể không được đầy đủ vì người phát biểu ý kiến có thể không nghĩ trọn vẹn ngay lập tức hết các khía cạnh của vấn đề, thời gian không đủ để tất cả mọi người đều trình bày ý kiến của mình. Thông tin có thể được gửi qua văn bản nhưng việc chuyển các văn bản đến người nhận thông tin cũng phải mất thời gian nhất định. CNTT giúp chúng ta giải quyết rất tốt vấn đề này. Khi cần tham khảo ý kiến mọi người, vấn đề cần tham khảo được đưa lên mạng một cách rộng rãi. Người tham gia ý kiến có thể ở một vị trí rất xa về địa lý, trong một khoảng thời gian đủ để suy nghĩ về các khía cạnh của vấn đề mà phát biểu ý kiến. Người tham gia ý kiến có thể tham khảo ý kiến của người khác trước khi đưa ra ý kiến của mình, có thể tham gia ý kiến nhiều lần mà không lo về thời gian hạn hẹp. Như vậy thông tin thu thập được có tính trọn vẹn hơn, đầy đủ hơn. Nhưng khi tham khảo ý kiến theo phương thức này, cần có sự sàng lọc, xử lý thông tin. Thông tin trên mạng máy tính quá rộng rãi, ai cũng có thể tham gia trong bất cứ thời điểm nào. Người tham khảo ý kiến phải biết cách sàng lọc, xử lý thông tin để thu nhận được những thông tin hữu ích cho công việc. v) Ứng dụng công nghệ thông tin trong kiểm tra: Kiểm tra là một khâu quan trọng trong quá trình quản lý. Quản lý mà không có kiểm tra thì coi như Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 58 không quá trình quản lý nữa. Khâu kiểm tra giúp người quản lý nắm được thực trạng của hệ thống mà mình đang phụ trách. Yêu cầu của kiểm tra là phải khách quan, kịp thời, số liệu thu thập được phải chính xác và phản ảnh đúng thực trạng của vấn đề được kiểm tra. Trong cách thực hiện theo truyền thống, lãnh đạo yêu cầu các cấp tiến hành kiểm tra và báo cáo kết quả lên cấp trên để xử lý. Cách làm như vậy có nhiều vấn đề tế nhị nên nhiều khi số liệu thu thập thông qua khâu kiểm tra không chính xác và thiếu khách quan. vi) Xây dựng một chương trình quản lý hồ sơ học viên thống nhất. Hiện tại, do đặc thù công việc, mỗi cán bộ giáo viên phụ trách một số lớp gọi là giáo viên quản lý lớp. Mỗi giáo viên lại xây dựng một cơ sở dữ liệu riêng của lớp mình phụ trách. Dữ liệu của từng lớp biến đổi thường xuyên, và được giáo viên quản lý cập nhật hàng ngày. Nên có thời điểm, số liệu về lớp của từng bộ có những sai khác nhau. Vấn đề này gây nên sự thiếu đồng bộ giữa các bộ phận với nhau, thiếu đồng bộ giữa các bộ phận với giáo viên quản lý lớp, gây khó khăn trong việc quản lý. Chương trình quản lý hồ sơ tuyển sinh cần chạy trên mạng, máy tính của Trung tâm đều có thể truy cập chương trình. Mỗi cán bộ giáo viên có mã số để truy cập, người có mã số nào thì truy cập được trong lớp mình quản lý phụ trách. Chương trình quản lý hồ sơ người học cần có một người quản lý bắt đầu từ khâu tuyển sinh. Sau khi tuyển sinh, lãnh đạo sẽ giao cho giáo viên quản lý lớp phụ trách, chuyên viên CNTT sẽ chuyển quyền truy cập cơ sở dữ liệu lớp cho giáo viên cụ thể. Từ đó, giáo viên quản lý lớp có trách nhiệm cập nhật cơ sở dữ liệu này theo biến động cụ thể của lớp. Chương trình này nếu sử dụng rộng rãi thì lãnh đạo có thể truy cập dữ liệu bất cứ lớp nào, bất cứ thời gian nào để nắm tình hình lớp mà không cần báo cáo của giáo viên quản lý lớp. Những quy định về lưu thông thông tin và xử lý thông tin làm cho cán bộ giáo viên có định hướng trong việc xử lý thông tin theo chuẩn, theo đường Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 59 hướng quy định. Thông tin lưu chuyển trong hệ thống máy tính của đơn vị được sử dụng thuận tiện hơn, không gây lãng phí công sức của mọi người, làm cho con người không mất nhiều thời gian vào việc nhập dữ liệu hoặc sửa chữa dữ liệu, giúp cho cán bộ giáo viên tập trung thời gian vào nghiên cứu chuyên môn nhiều hơn, góp phần nâng cao trình độ cán bộ giáo viên. Về việc tổ chức bộ phận chuyên trách về CNTT Lãnh đạo tham khảo ý kiến chuyên gia CNTT để đề những công việc liên quan đến CNTT trong Trung tâm. Những nhiệm vụ đó gồm: i) Tham mưu cho lãnh đạo những yêu cầu của CNTT. Bộ phận này phải đảm bảo tham mưu đúng, phù hợp với xu thế, phù hợp với điều kiện thực có của Trung tâm, để việc sử dụng CNTT có hiệu quả nhất. Nội dung tham mưu phải cân đối giữa các yếu tố qui trình hoạt động của cán bộ giáo viên về CNTT, phần cứng, phần mềm, việc bồi dưỡng năng lực cán bộ giáo viên. Trong điều kiện kinh phí còn hạn hẹp, không nên quá chú trọng yếu tố này mà coi nhẹ hoặc bỏ qua yếu tố kia. Việc ứng dụng CNTT vào công việc phải được coi như một hệ thống bao gồm nhiều thành phần. Các thành phần này kết hợp hữu cơ với nhau theo một cấu trúc nhất định. Nếu cấu trúc này bị phá vỡ, hệ thống sẽ bị trục trặc, hoạt động không hiệu quả, gây nên lãng phí cho sự đầu tư của Trung tâm. ii) Đảm bảo cho hệ thống máy tính, mạng máy tính, mạng internet hoạt động đều, thông suốt. Đây là vấn đề quan trọng trong thời đại thông tin là yếu tố quan trọng. Hệ thống ổn định, cán bộ giáo viên sẽ thực hiện nhiều ứng dụng trên máy tính hơn. Hệ thống máy tính gồm hệ thống các linh kiện kết hợp với nhau, kèm theo phần mềm chạy trên hệ thống đó. Phần cứng (máy móc) không có phần mềm thì không thể thực hiện được công việc gì, phần mềm mà thiếu phần cứng thì không có chỗ hoạt động, nên cũng không thể làm được công việc gì dù là nhỏ nhất. Việc đảm bảo hệ thống hoạt động đều Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 60 cũng là một yếu tố phức tạp, đòi hỏi người cán bộ phải có một đầu óc tổng hợp, có kiến thưc sâu về CNTT, có kiến thức sâu về kiến trúc máy tính, có kiến thức sâu về phần mềm ứng dụng. iii) Thu thập thông tin và xử lý thông tin, báo cáo lãnh đạo. Thông tin là yếu tố quan trọng trong quản lý và giảng dạy. Thông tin phải có bộ phận xử lý trước rồi báo cáo lên lãnh đạo thì việc xử lý của lãnh đạo sẽ hiệu quả và nhanh chóng hơn. Thông tin có thể từ cấp trên đưa xuống, đây thường là những mệnh lệnh mà cấp dưới phải thực hiện hoặc phối hợp thực hiện. Nguồn thông tin khác có thể từ các đơn vị phối hợp đào tạo đến, đó là những thông tin thông báo để Trung tâm biết và phối hợp thực hiện. Thông tin cũng có thể từ phía người học hoặc đơn vị chủ quản của người học. Đây thường là những thông tin góp ý hoặc những câu hỏi về Trung tâm. Bộ phận chuyên trách thông tin chủ yếu xử lý thông tin này và báo cáo lên lãnh đạo. iv) Ngoài ra bộ phận chuyên trách CNTT có trách nhiệm phổ cập ứng dụng CNTT, giải quyết những vấn đề có thể xảy ra trong quá trình ứng dụng CNTT cho cán bộ giáo viên trong Trung tâm. Quy trình thực hiện của giải pháp Về hoàn thiện cơ sở vật chất Tổ chức rà soát hệ thống cơ sở vật chất hiện có trong Trung tâm và năng lực ứng dụng của cán bộ giáo viên, đánh giá khả năng phục vụ việc ứng dụng CNTT. Lấy ý kiến cán bộ giáo viên về số lượng, chủng loại thiết bị cần đầu tư. Tham khảo ý kiến chuyên gia về thiết kế hệ thống mạng, thư viện điện tử, kho dữ liệu số dùng chung. Từ đó có kế hoạch đầu tư phù hợp. Về thống nhất chuẩn thông tin và quy định hướng luân chuyển thông tin trong hệ thống Tổ chức hội thảo, mời chuyên gia CNTT nói về những ưu, nhược điểm của các chuẩn thông tin hiện có, đề ra quy định sử dụng chuẩn thông tin thống nhất. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 61 Về hoàn thiện bộ phận chuyên trách về CNTT Xác định những công việc có thể nảy sinh trong quá trình ứng dụng CNT vào quản lý, xác định những yêu cầu đề ra để bộ phận thực hiện, kết hợp với các bộ phận liên quan để thành lập bộ phận chuyên trách về CNTT. Kết quả dự kiến của giải pháp i) Trung tâm có hệ thống cơ sở vật chất về CNTT phù hợp với năng lực sử dụng của cán bộ giáo viên, phù hợp với yêu cầu quản lý bằng CNTT. Hệ thống mạng LAN có thể phục vụ được các chương trình quản lý. Hệ thống mạng internet phục vụ được việc truy cập thông tin cho cán bộ giáo viên và . Hệ thống thư viện điện tử và kho dữ liệu dùng chung phù hợp đối tượng vừa làm vừa học. ii) Quy định được chuẩn thông tin và hướng lưu chuyển thông tin trong Trung tâm. Đặc biệt là chuẩn của dữ liệu dạng ký tự. Từ trước đến giờ, bảng mã chuẩn quy định là bảng mã TCVN 3. Nay quy định chuẩn của thông tin ký tự là bảng mã unicode. Hướng luân chuyển thông tin được mở rộng khi hệ thống mạng được hoàn chỉnh. Hướng luân chuyển mở rộng làm cho thông tin từ các thành phần trong hệ quản lý được thông suốt với nhau. Cán bộ quản lý có được thông tin chân thực, kịp thời nên nắm chắc trạng thái hệ thống quản lý, từ đó có quyết định quản lý kịp thời. iii) Có được bộ phận chuyên trách về CNTT để xử lý những sự cố hàng ngày trong đơn vị. Hệ thống CNTT thường hay có những sự cố hỏng hóc bất thường vì rất nhiều lý do. Việc xử lý ngay lập tức có vai trò quan trọng trong việc tin học hóa quản lý. Khi mới hoạt động, trình độ cán bộ giáo viên về CNTT chưa cao, ứng dụng vào công việc mà có sự cố thì cán bộ giáo viên sẽ có tâm lý chán nản, so sánh với phương pháp truyền thống. Tâm lý này dễ lan truyền, đặc biệt là trong bộ phận trình độ CNTT không tốt, dễ gây hiệu ứng làm cho toàn bộ cán bộ giáo viên không muốn thực hiện. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 62 3.3. Khảo nghiệm các giải pháp Mục đích khảo nghiệm: Các giải pháp đề xuất được đưa ra khoa nghiệm nhằm xác đinh tính khả thi, tính khoa học, tính phù hợp, tính thực tiễn của các giải pháp. Trên cơ sở đó, áp dụng có hiệu quả vào thực tế quản lý. Nội dung khảo nghiệm Khảo nghiệm các giải pháp theo các tiêu chí: tính khả thi, tính khoa học, tính phù hợp, tính thực tiễn. Tính khả thi tức là xem xét giải pháp được đưa ra ở mức độ phù hợp với lực lượng vật chất và năng lực của Trung tâm: khả thi, chưa khả thi, không khả thi. Tính khoa học: xem xét các giải pháp đề ra đảm bảo tính chính xác, có căn cứ lý luận và thực tiễn. Gồm 2 mức: có tính khoa học, chưa có tính khoa học. Tính thực tiễn: xem xét các giải pháp đề ra khi áp dụng vào công việc có hiệu suất như đề xuất hay không. Trong đó cần tính toán cân đối các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực thi giải pháp như trình độ cán bộ giáo viên, cơ sở vật chất, thời gian thực hiện… Phương pháp và đối tượng khảo nghiệm Tiến hành khảo nghiệm trên cán bộ quản lý, bộ giáo viên. Tổ chức hội thảo về ứng dụng CNTT vào quản lý, đưa ra mục đích yêu cầu, giới thiệu về mô hình ứng dụng CNTT vào quản lý, mời chuyên gia đóng góp ý kiến và xin ý kiến của cán bộ giáo viên, cán bộ quản lý. Kết quả khảo nghiệm Sau khi khảo nghiệm các giải pháp để ứng dụng CNTT vào dạy học và quản lý trên 27 cán bộ công chức của Trung tâm, tác giả thu được kết quả cho từng giải pháp như sau. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 63 Bảng 4: Kết quả khảo nghiệm Nội dung Tính thực tiễn Tính khoa học Tính khả thi Giải pháp 1 Có 57,9% 55,6% 55,6 Chưa có 40,7% 44,4% 33,3% Không có 7,4% 95,2% 7,4% Giải pháp 2 Có 70,4% 66,7% 70,4% Chưa có 25,9% 29,6% 25,9% Không có 3,7% 3,7% 3,7% Giải pháp 3 Có 70,4% 70,4% 66,7% Chưa có 25,9% 25,9% 25,9% Không có 3,7% 3,7% 7,4% Nhận xét chung - Kết quả khảo nghiệm từng giải pháp rất khác nhau. Tuy nhiên tính khả thi, tính khoa học, tính thực tiễn của ba giải pháp được đã được đánh giá khá cao, khá đồng thuận. - Vẫn còn một tỷ lệ ý kiến nhất định chưa thực sự đông thuận cao, có thể do tâm lý ngại thay đổi, hoặc chưa hiểu sâu những kỹ thuật mới. Có ý kiến còn cho rằng những việc ứng dụng kỹ thuật mới vào quản lý phải do những người có chuyên môn cao về CNTT thực hiện. Từ kết quả khảo nghiệm các giải pháp đề xuất, tôi cho rằng: - Phải có lộ trình triển khai các giải pháp để nâng cao trình độ CNTT cho cán bộ giáo viên. Trước hết, làm cho mọi cán bộ quản ly, giáo viên thấy được tác dụng to lớn của CNTT, có nhu cầu ứng dụng CNTT trong công việc. Lộ trình này cần có sự tư vấn của các chuyên gia CNTT, có sự đồng thuận Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 64 của mọi công chức viên chức và phải đưa vào tiêu chí này vào đánh giá thi đua. Những cán bộ giáo viên ứng dụng CNTT có hiệu quả cần được động viên, khuyến khích thông qua những chính sách như khen thưởng, tặng danh hiệu thi đua. - Để việc ứng dụng CNTT được có hiệu quả, cần phải tổ chức biên soạn lại hệ thống văn bản, tài liệu phục vụ quản lý theo quy chuẩn ứng dụng CNTT. Ra các văn bản quy định về luân chuyển thông tin trong hệ thống quản lý, để việc ứng dụng CNTT dần dần đi vào nền nếp. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 65 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận 1.1. Chất lượng quản lý công tác đào tạo vừa làm vừa học tại Trung tâm Giáo dục thường xuyên tỉnh Thái Nguyên đã đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục. Một trong những yếu tố thúc đẩy chất lượng công tác quản lý là việc ứng dụng CNTT trong quản lý đã có những hiệu quả nhất định. 1.2. Việc đầu tư vào cơ sở vật chất, con người cho công tác ứng dụng CNTT đã được quan tâm, đặc biệt là việc trang bị hệ thống thiết bị phục vụ cho việc quản lý đào tạo. 1.3. Lý luận về quản lý đã xác định khoa quản lý là một nghề, là một khoa học, đông thời là một nghệ thuật. Việc ứng dụng CNTT không làm cho công tác quản lý mất đi tính nghệ thuật, mất tính sáng tạo vốn có của nó. Việc ứng dụng CNTT vào quản lý không thể thay thế vai trò của con người. Năng lực của con người vẫn là là yếu tố quyết định. Hiệu suất quản lý sẽ tăng lên gấp bội nếu ứng dụng CNTT vào công tác này một cách hợp lý. 1.4. Hiệu quả của việc ứng dụng CNTT vào quản lý phụ thuộc vào nhận thức và thái độ của lãnh đạo. Từ có nhận thức đúng về CNTT thì sẽ có hành động đúng. Ở cấp quản lý vĩ mô, hành động đúng thì sẽ tác động mạnh đến hệ thống còn lại. 1.5. Đầu tư cơ sở vật chất cho CNTT phải phù hợp năng lực và trình độ CNTT hiện có của cán bộ giáo viên trong đơn vị. Trong thực tế, việc trang bị khá nhiều thiết bị CNTT đắt tiền nhưng hiệu quả thấp, gây lãng phí cho ngân sách của đơn vị. Việc trang bị cơ sở vật chất càn có sự tương xứng với trình độ nhân lực sử dụng, nhu cầu sử dụng của nguồn lực người ở một đơn vị. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 66 2. Khuyến nghị 2.1. Tổ chức các lớp bồi dưỡng về CNTT cho toàn bộ cán bộ quản lý, lãnh đạo. Lãnh đạo cần có những kiến thức cơ bản chung về CNTT, có nhận thức về hiệu quả của ứng dụng CNTT vào công việc, có nhận thức đúng về xu hướng phát triển của CNTT trong tương lai để định hướng phát triển CNTT trong đơn vị. 2.2. Yêu cầu ứng dụng CNTT đối với các giáo viên giảng dạy trong các loại hình ở Trung tâm. 2.3. Quy định chuẩn của dữ liệu phục vụ công việc của đơn vị. Chuẩn dữ liệu thống nhất làm cho việc sử dụng chung dữ liệu thuận lợi. Dữ liệu phải được coi là tài nguyên chung của toàn bộ đơn vị, được sử dụng chung và mọi người có trách nhiệm bảo vệ và xây dựng tài nguyên đó. 2.4. Quy định về tính pháp lý của văn bản phát hành trên mạng. Nếu văn bản có định dạng đúng theo quy định của Nhà nước và được gửi bởi địa chỉ xác định thì có tính pháp lý để cán bộ cấp dưới thực hiện. Dần dần ứng dụng công nghệ chữ ký số để xác định nguồn gốc và người phát hành văn bản. Chữ ký số với công nghệ kỹ thuật hiện đại cho phép người nhận văn bản có thể xác định được người phát hành văn bản, qua đó có cách xử lý đúng đối với nội dung trong văn bản đó. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 67 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nguyễn Quốc Chí - Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2005), Những xu thế quản lý hiện đại và việc vận dụng vào quản lý giáo dục, Hà nội. 2. Chính phủ (2007), Nghị định 64/2007/NĐ-CP của Chính phủ ngày 10/4/2007 về ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quản nhà nước, Hà Nội. 3. Bộ Thông tin và Truyền thông (2008), Quyết định 20/2008/QĐ- BTTT của Bộ thông tin và truyền thông ngày 09/4/2008 ban hành Danh mục tiêu chuẩn về ứng dụng CNTT trong cơ quan nhà nước, Hà Nội. 4. Bộ Thông tin và truyền thông, (2008), Danh mục tiêu chuẩn về ứng dụng CNTT trong cơ quan nhà nước ban hành kèm theo Quyết định 20/2008/QĐ-BTTT ngày 09/4/2008, Hà Nội. 5. Bộ Giáo dục và Đào tạo, (2008), Văn bản số 9772/BGDĐT- CNTT ngày 20/10/2008 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ CNTT năm học 2008 - 2009, Hà Nội. 6. Học viện quản lý giáo dục Hà Nội (2006), Quản lý giáo dục và đào tạo, Hà Nội. 7. Nguyễn Văn Hộ (2007), Xu hướng phát triển giáo dục. 8. Lê Ngọc Hưởng (2003), Khoa học thông tin trong công tác quản lý, Nxb Hải Phòng, Hải Phòng. 9. Trần Kiểm, Khoa học quản lý giáo dục - một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb Giáo dục, Hà Nội. 10. Luật công nghệ cao (2008), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 11. Luật công nghệ thông tin (2006), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 12. Luật giáo dục, (2005), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 68 13. Hoàng Lê Minh (2005), Khoa học quản lý, Nxb Văn hóa thông tin, Hà Nội. 14. Phạm Hồng Quang (2006), Môi trường giáo dục, Nxb Giáo dục. 15. Phạm Hồng Quang (2007), Nghiên cứu khoa học giáo dục - một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Đề cương bài giảng. 16. Phạm Viết Vượng, Quản lý hành chính Nhà nước và quản lý ngành giáo dục và đào tạo, Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 69 PHỤ LỤC 1 PHIẾU HỎI Ý KIẾN Để tăng cường cho công tác tại Trung tâm, xin đồng chí cho biết một số thông tin về bản thân như sau. 1. Xin cho biết giới tính của đồng chí: Nam, Nữ 2. Xin cho biết tuổi của đồng chí: ......................................... 3. Xin cho biết số năm công tác của đồng chí:....................... 4. Xin cho biết trình độ chuyên môn của đồng chí: Trung học chuyên nghiệp, Cao đẳng, Đại học, Sau đại học 5. Xin cho biết chức vụ của đồng chí: Giám đốc Phó giám đốc Trưởng phòng Phó phòng 6. Xin cho biết trình độ tin học của đồng chí: Trình độ A, Trình độ B, Trình độ C, Trung học chuyên nghiệp Cao đẳng, Đại học, Khác (xin ghi rõ): .......................... 7. Xin cho biết tần suất truy cập internet của đồng chí. vài lần /ngày 1lần/ngày vài lần/tuần 1 lần/tuần không truy cập mạng. 8. Đồng chí truy cập mạng internet với mục đích gì: xem tin tức tìm thông tin phục vụ công việc giải trí xem giá cả gửi thư không truy cập mạng 9. Nếu đồng chí có sử dụng thư điện tử, xin cho biết đồng chí biết bao nhiêu địa chỉ của những người đồng chí đã gửi thư đến họ: lớn hơn 30 nhỏ hơn 30 nhỏ hơn 10 không có 10. Đồng chí sử dụng máy tính ở cơ quan để làm gì Soạn văn bản Tính toán Soạn bản trình chiếu Truy cập internet Chơi trò chơi Không sử dụng Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 70 11. Gia đình đồng chí có kết nối mạng internet không: có không 12 Đồng chí thường truy cập internet ở đâu: Nhà Cơ quan điểm truy cập công cộng quán café wifi Không truy cập 13 Đồng chí quan tâm đến lĩnh vực nào trên internet Thời sự Kinh tế Giáo dục Thể thao Âm nhạc Chuyên môn Không sử dụng Khác .................. 14 Đồng chí có sử dụng phần mềm chuyên dụng nào trong công việc không? Nếu có, xin cho biết tên phần mềm: .................................................................. ......................................................................................................................... 15. Theo đồng chí, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý trong cơ quan gặp khó khăn gì? Thiếu máy móc Phải học thêm về tin học Phải thay đổi thói quen quản lý theo cách truyền thống 16. Theo đồng chí, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý tại cơ quan do ai thực hiện. Do lãnh đạo thực hiện Do chuyên gia tin học thực hiện Do người biết tin học thực hiện Tất cả mọi người trong cơ quan thực hiện Xin chân thành cảm ơn đồng chí