Luận văn Hạch toán kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36

các khoản trích theo lương 1.1 KháI niệm tiền lương Quá trình sản xuất là sự kết hợp giữa các yếu tố: Lao động, đối tượng lao động và tư liệu lao động.Trong đó, lao động là điều kiện đầu tiên,cần thiết không những cho quá trình sản xuất mà còn cho sự phát triển của xã hội loài người, là một trong ba yếu tố cơ bản của quá trình táI sản xuất xã hội nói chung, được diễn ra thường xuyên, liên tục. Do vậy, vấn đề thiết yếu đặt ra là phảI táI sản xuất sức lao động, nghĩa là sức lao động của con người bỏ ra phảI được bù đắp dưới dạng thù lao lao động. Trong nền kinh tế hàng hoá, thù lao lao động được biểu hiện bằng thước đo giá trị, được gọi là tiền lương. Nói cách khác,”tiền lương là biểu hiện bằng tiền của sức lao động, mà người sử dụng lao động (Nhà nước, chủ doanh nghiệp) phảI trả cho người cung ứng sức lao động theo nguyên tắc cung- cầu, giá cả thị trường và pháp luật hiện hành của nhà nước’’(Nghị định số 26 cp ngày 26/05/1993 của chính phủ về lao động và tiền lương) . 1.2 Bản chất của tiền lương Tiền lương phản ánh nhiều mối quan hệ kinh tế, xã hội khác nhau, tiền lương trước hết là số tiền mà người sử dụng lao động trả cho người lao động, đó là quan hệ kinh tế tiền lương. Mặt khác, do tính chất đặc biệt của loại hàng hoá sức lao động mà tiền lương không chỉ thuần tuý là vấn đề kinh tế mà còn là một vấn đề xã hội rất quan trọng, liên quan đến đời sống và trật tự xã hội. Trong quá trình hoạt động, nhất là quá trình hoạt động kinh doanh, đối với các chủ doanh nghiệp tiền lương là một phần chi phí cấu thành chi phí sản xuất lao động. Đối với người lao động, tiền lương là thu nhập từ quá trình lao động của họ, phần thu nhập đối với đại đa số lao động trong xã hội, có ảnh hưởng trực tiếp lên mức sống của họ. Phấn đấu nâng cao tiền lương là mục đích của hết thảy mọi nngười lao động. Mục đích này là động lực để người lao động phát triển trình độ và khả năng lao động của mình. Trong thành phần kinh tế nhà nước và khu vực hành chính sự nghiệp, tiền lương là số tiền mà các doanh nghiệp quốc doanh, các cơ quan, tổ chức của nhà nước trả cho người lao động theo cơ chế và chính sách của nhà nước được thể hiện trong hệ thống bậc lương, bản lương do nhà nước quy định. Trong phạm vi toàn xã hội, tiền lương được xem xét và đặt trong quan hệ về phân phối và thu nhập, quan hệ sản xuất và tiêu dùng, quan hệ về trao đổi, do vậy các chính sách về tiền lương, thu nhập luôn luôn là các chính sách quan trọng của các doanh nghiệp. Sức lao động là một trong ba yếu tố của quá trình sản xuất, là nhân tố quyết định tạo nên thành phẩm và dịch vụ. Do vậy, tiền lương là một khoản chi phí hợp lệ được phép tính vào giá thành của sản phẩm. Đồng thời tiền lương là một khoản hao phí về lao động sống. Do vậy, nó là thu nhập cơ bản của bản thân người lao động và phục vụ nhu cầu sinh hoạt của những người thân của họ. Do vậy, tiền lương có ý nghĩa về mặt kinh tế, chính trị, xã hội ở góc độ doanh nghiệp và toàn bộ nền kinh tế. 1.3 ý nghĩa của tiền lương Để đảm bảo cho quá trình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp tiến hành thường xuyên, liên tục thì phảI táI sản xuất sức lao động. Nói cách khác nghĩa là phảI tính thù lao của người lao động trong thời gian họ tham gia sản xuất kinh doanh. Trong nền kinh tế thị trường, thù lao lao động được biểu hiện dưới hình thức tiền lương, tiền lương là nguồn thu nhập chủ yếu của người lao động. Việc tính đúng đắn thù lao lao động, thanh toán kịp thời tiền lương và các khoản có liên quan là một động lực kích thích người lao động quan tâm đến thời gian, kết quả và chất lượng lao động, nâng cao năng suất lao động. Như vậy tiền lương mang ý nghĩa tích cực tạo ra sự cân bằng trong phân phối thu nhập quốc dân, tiền lương còn là đòn bẩy kinh tế để kích thích người lao động làm việc tích cực với năng suất, chất lượng và trách nhiệm cao. Tiền lương cũng là thước đo đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp và tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế. Đối với chủ doanh nghiệp, tiền lương là một yếu tố của chi phí sản xuất, đối với người lao động, tiền lương là nguồn thu nhập chủ yếu. Mục đích của nhà sản xuất là lợi nhuận và mục tiêu của người lao động là tiền lương. Tiền lương không chỉ là chi phí mà nó đã trở thành phương tiện tạo ra giá trị mới hay đúng hơn là nguồn cung ứng của sự sáng tạo sản xuất, năng lực của lao động trong quá trình sản xuất ra các giá trị. Đối với người lao động, tiền lương nhận được thoả đáng sẽ là động lực kích thích năng lực sáng tạo để làm tăng năng suất lao động dẫn tới tăng lợi nhuận, nguồn phúc lợi của doanh nghiệp mà người lao động nhận được cũng tăng lên,từ đó làm tăng lợi nhuận và tăng lợi ích cho người lao động. 1.4 Nguyên tắc cơ bản của tổ chức tiền lương * Trả công ngang nhau cho lao động như nhau xuất phát từ nguyên tắc phân phối theo lao động. * Đảm bảo năng suất lao động tăng nhanh hơn tiền lương bình quân. Năng suất lao động không ngừng tăng lên, đó là một quy luật. Tiền lương cũng tăng lên không ngừng do tác động của nhiều nhân tố khách quan, tăng tiền lương và tăng năng suất lao động có liên quan chặt chẽ với nhau. * Đảm bảo mối quan hệ hợp lý về tiền lương giữa những người lao động làm các nghề khác nhau trong nền kinh tế quốc dân. 1.5 Các hình thức trả lương Tuỳ vào đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh, tính chất công việc và trình độ quản lý khác nhau của doanh nghiệp nên việc tính lương và chi phí lao động có thể bị thay đổi dưới nhiều hình thức, nhưng về cơ bản vẫn phảI đảm bảo có nguyên tắc phân phối theo lao động, hiện nay nhà nước có quy định cụ thể các hình thức trả lương như sau: 1.5.1 Trả lương theo thời gian Theo hình thức này, căn cứ vào thời gian làm việc thực tế cùng với chất lượng của công việc hoàn thành, để tính ra số lượng phảI thanh toán cho từng người, từng bộ phận. Hơn nữa là hình thức trả lương được xác định dựa trên khả năng thao tác trình độ, kỹ thuật…Hình thức này mang tính bình quân, không xác định đúng kết quả lao động của mỗi người. 1.5.1.1 Trả lương theo thời gian giản đơn Tiền lương trả cho người lao động tính theo thời gian làm việc, cấp bậc hoặc chức danh, hình thức này chưa quan tâm đến chất lượng của thời gian lao động. + Lương tháng: Là khoản tiền lương trả cố định hàng tháng cho người lao động thường được áp dụng trả cho các nhân viên làm công tác quản lý hành chính. Mức lương tháng = Mức lương cơ bản x (hệ số lương+Tổng hệ số các khoản phụ cấp) + Lương ngày: Là tiền lương trả cho ngày làm việc trên cơ sở của tiền lương tháng, lương ngày làm căn cứ để tính trợ cấp BHXH, trả lương cho ngày lao động trong những ngày hội họp, học tập. Lương ngày = Lương tháng Số ngày làm việc theo quy định + Lương giờ: Là tiền lương trả cho một giờ làm việc, được xác định trên cơ sở lương ngày chia cho số giờ tiêu chuẩn quy định, thường áp dụng cho những công việc đem lại hiệu quả trong thời gian ngắn. Lương giờ = Mức lương ngày Số giờ làm việc trong ngày 1.5.1.2 Trả lương theo thời gian có thưởng: Hình thức này thúc đẩy công nhân tăng năng suất, nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công việc. Cách trả lương này vẫn dựa trên hình thức trả lương theo thời gian giản đơn kết hợp với tiền thưởng. Tiền lương = Lương theo thời gian + tiền thưởng 1.5.2 Hình thức trả lương theo sản phẩm Là hình thức trả lương trực tiếp cho người lao động dựa vào số lượng, chất lượng sản phẩm và dịch vụ họ hoàn thành. 1.5.2.1 Trả lương theo sản phẩm trực tiếp: Là hình thức tiền lương tính theo số sản phẩm hoàn thành đúng quy cách chất lượng và đơn giá lương cho một sản phẩm. * Công thức: Lương sản phẩm = Số sản phẩm x Đơn giá tiền lương tính cho một trực tiếp hoàn thành công việc hoặc một sản phẩm. Trong đó: Đơn giá tiền lương là mức tiền lương mà dùng để trả cho người lao độngkhi họ hoàn thành một đơn vị sản phẩm hay công việc, đơn giá tiền lương được tính căn cứ vào lương tháng, bảng lương, các chế độ phụ cấp và các định mức kinh tế kỹ thuật hợp lý và được diều chỉnh theo hình thức biến động của giá cả thị trường. Cách xác định đơn giá tiền lương: + Đơn giá tiền lương dựa trên doanh thu: Đơn giá tiền lương = (Lương bình quân x tổng tiền lương) Tổng lợi nhuận doanh thu + Đơn giá tiền lương dựa trên lợi nhuận kế hoạch: Đơn giátiền lương =( Lương bình quân x tổng tiền lương) Tổng lợi nhuận kế hoạch 1.5.2.2 Trả lương theo sản phẩm gián tiếp : áp dụng để tính lương cho các nhân viên làm các công việc phục vụ sản xuất như nhân viên phân xưởng, nhân viên quản lý doanh nghiệp…Căn cứ vào kết quả sản xuất của người lao động trực tiếp để tính tiền lương cho người phục vụ sản xuất. Công thức: Lương sản phẩm = Tỷ lệ lương gián + Lương được lĩnh của bộ phận Gián tiếp tiếp trực tiếp 1.5.2.3 Trả lương theo sản phẩm luỹ tiến: Là tiền lương tính theo sản phẩm trực tiếp và tiền lương tính theo tỷ lệ luỹ tiến. Căn cứ vào mức độ vượt mức lao động của họ: Lương sản phẩm có thưởng = Tỷ lệ lương trực tiếp + thưởng vượt mức của mỗi CNSX 1.5.2.4 Trả lương khoán khối lượng công việc, sản phẩm - Hình thức này thực hiện trong điều kiện không có định mức lao động và không khoán đến tận người lao động và áp dụng cho những công việc lao đông giản đơn. - Hình thức khoán doanh thu: Trả lương theo doanh thu cũng là hình thức trả lương theo sản phẩm nhưng vì sản phẩm của mỗi lao động trong các doanh nghiệp được biểu hiện bằng doanh thu bán hàng hoặc doanh thu một khối lượng công việc trong một đơn vị thời gian. Công thức Đơn giá khoán theo = Tổng quỹ lương theo kế hoạch x 100 doanh thu Doanh thu kế hoạch 1.6 Quỹ tiền lương và các khoản trích theo lương 1.6.1 Quỹ tiền lương Quỹ tiền lương của doanh nghiệp là toàn bộ số tiền lương tính theo số cán bộ, công nhân viên của doanh nghiệp do doanh nghiệp quản lý và chi trả lương,bao gồm: - Tiền lương theo thời gian - Tiền lương theo sản phẩm, lương khoán - Tiền lương trả cho người lao động trong thời gian ngừng sản xuất do khách quan, thời gian nghỉ phép, đI học hoặc điều động làm nghĩa vụ cho doanh nghiệp…theo quy định. - Tiền lương trả cho người lao động tạo ra sản phẩm hỏng trong phạm vi chế độ quy định. - Phụ cấp - Tiền thưởng có tính chất thường xuyên - (…) Các nội dung trên của quỹ tiền lương còn được chia thành tiền lương chính, tiền lương phụ để phục vụ cho công tác kế toán và phân tích chi phí tiền lương trong giá thành sản phẩm. • Lương chính: Trả cho công nhân viên trong thời gian thực tế làm công việc chính bao gồm lương cấp bậc, các khoản phụ cấp thường xuyên, tiền thưởng trong sản xuất, phần lương chính này bao gồm các khoản mục sau: + tiền lương tháng, ngày theo hệ thống trong bảng lương của nhà nước. + tiền lương trả theo sản phẩm. + Tiền lương trả cho công nhân làm ra sản phẩm hỏng trong chế độ quy định. • Lương phụ: Là khoản lương phụ cấp, trợ cấp cho người lao động trong thời gian làm việc khác nhưng vẫn được hưởng lương theo quy định. Lương này gồm các khoản mục sau: + Tiền lương trả cho người nghỉ phép định kỳ, nghỉ theo chế độ. + Tiền lương trả cho người lao động trong thời gian điều động công tác hoặc đI làm nghĩa vụ cho nhà nước… Quản lý quỹ tiền lương thực chất là việc xác định mối quan hệ người lao động và người sử dụng lao động nhà nước. Quản lý quỹ tiền lương đảm bảo nguyên tắc “ bảo đảm quyền tự chủ của doanh nghiệp” 1.6.2 Các khoản trích theo lương Theo chế độ hiện hành thì các khoản trích theo lương bao gồm: - Bảo hiểm xã hội - Bảo hiểm y tế - kinh phí công đoàn 1.6.2.1 Bảo hiểm xã hội Quỹ BHXH được hình thành bằng cách tính vào chi phí của doanh nghiệp và trừ vào thu nhập của người lao động. Theo quy định của chế độ tài chính hiện hành, hàng tháng doanh nghiệp trích lập quỹ BHXH theo tỷ lệ 20% tổng số thu nhập ổn định phảI trả cho công nhân viên, trong đó 15% được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, còn lại 5% được tính trừ vào thu nhập của từng người. Quỹ BHXH nhằm mục đích trả lương cho công nhân viên có tham gia đóng trong trường hợp họ bị mất khả năng lao động: - Trợ cấp công nhân viên ốm đau, thai sản. - Trợ cấp công nhân viên về hưu mất sức lao động - Trợ cấp công nhân khi bị tai nạn lao động, bị bệnh nghề nghiệp. BHXH là nội dung quan trọng của cuộc sống xã hội mà nhà nước ta đảm bảo trước pháp luật cho mọi người nói chung và lao động nói riêng. 1.6.2.2 Bảo hiểm y tế Quỹ BHYT được hình thành từ việc trích lập theo tỷ lệ quy định trên tiền lương phảI trả cho công nhân viên trong kỳ. Theo chế độ hiện hành, doanh nghiệp trích nộtp quỹ BHYT theo tỷ lệ 3% trên tổng số tiền lương thực tế phảI trả công nhân viên trong tháng ( trong đó 2% tính vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ ,1% trừ vào lương của ngwif lao động). Quỹ BHYT được trích lập đẻ tài trợ cho người lao động đó tham gia đóng góp qũy trong các hoạt động khám chữa bệnh. 1.6.2.3 Kinh phí công đoàn KPCĐ được sử dụng cho hoạt động bảo vệ quyền lợi của công nhân viên trong doanh nghiệp. Công đoàn là một tổ chức đoàn thể đại diện cho người lao động, nói lên tiếng nói chung của người lao động. Theo quy định của chế độ tài chính hiện tại, KPCĐ được trích hàng thánh theo tỷ lệ 2% trên tổng thu nhập mà doanh nghiệp trả cho người lao động. Doanh nghiệp phảI chịu toàn bộ và tính vào chi phí sản xuất kinh doanh. 1.7 Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương 1.7.1 Nhiệm vụ của kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương Để thực hiện vai trò kế toán trong điều hành quản lý lao động doanh nghiệp, góp phần tích cực cho việc quản lý tiền lương,BHXH, BHYT, KPCĐ, kế toán lao động tiền lương và các khoản trích theo lương trong doanh nghiệp cần thực hiện các nhiệm vụ chủ yếu sau: • Tổ chức ghi chép, phản ánh tổng hợp số liệu về số lượng lao động, thời gian, kết quả lao động, tính lương và các khoản trích theo lương, phân bổ chi phí lao động theo đúng đối tượng sử dụng lao động. • Hướng dẫn kiểm tra các nhân viên hạch toán ở các phân xưởng, các bộ phận SXKD, các phòng ban thực hiện đầy đủ các chứng từ ghi chép ban đầu về lao động, tiền lương, mở sổ cần thiết và hạch toán nghiệp vụ lao động tiền lương theo đúng chế độ, đúng phương pháp. • Thanh toán và theo dõi tình hình thanh toán tiền lương, tiền thưởng, các khoản phụ cấp, trợ cấp cho người lao động . • Lập các báo cáo về lao động, tiền lương phục vụ theo công tác quản lý nhà nước và quản lý doanh nghiệp. 1.7.2 Chứng từ kế toán sử dụng Để thanh toán tiền lương, tiền công và các khoản phụ cấp, trợ cấp cho người lao động, hàng tháng kế toán doanh nghiệp phảI căn cứ vào các chứng từ ban đầu về hạch toán lao động đẻ lập “bảng thanh toán tiền lương” cho từng tổ đội, phân xưởng sản xuất và các phòng, ban. Chứng từ ban đầu thông thường bao gồm: - bảng chấm công - bảng thanh toán BHXH - Phiếu xác nhận sản phẩm hoặc công việc hoàn thành - Phiếu báo làm thêm giờ - (…) Trên bảng tính lương cần ghi rõ từng khoản tiền lương ( lương sản phẩm, lương thời gian) các khoản phụ cấp, trợ cấp, các khoản khấu trừ và số tiền người lao động còn được lĩnh. Khoản thanh toán trợ cấp về BHXH cũng được lập tương tự. Sau khi kế toán trưởng kiểm tra, xác nhận và ký, giám đốc phê duyệt,” Bảng thanh toán tiền lương” sẽ làm căn cứ để tính lương và BHXH cho người lao động. Thông thường tại các doanh nghiệp, việc thanh toán lương và các khoản khác cho người lao động được chia làm hai kỳ: kỳ I tạm ứng và kỳ II sẽ nhận số còn lại sau khi đã trừ đI các khoản khấu trừ vào thu nhập. Cuối tháng, cuối quý kế toán lập “ bảng phân bổ tiền lương” để phân bổ vào các đối tượng chịu chi phí (sản phẩm, bộ phận chi phí chung, quản lý doanh nghiệp, bán hàng) 1.7.3 Các tài khoản kế toán sử dụng Để hạch toán tiền lương và các khoản trích theo lương, kế toán sử dụng những tài khoản sau: + Tài khoản 334: “phảI trả công nhân viên” dùng để phản ánh các khoản thanh toán với người lao động của doanh nghiệp về tiền lương, trợ cấp BHXH, tiền thưởng và các khoản thuộc về thu nhập của người lao động. Kết cấu của tài khoản 334: TK 334 - Các khoản tiền lương, tiền thưởng, - Các khoản tiền lương, tiền thưởng, BHXH và các khoản đã trả, đã BHXH và các khoản phảI trả khác cho ứng cho người lao động . người lao động. - Các khoản khấu trừ vào tiền lương, Của người lao động. Số tiền trả thừa cho người lao Các khoản tiền lương, tiền thưởng và động các khoản khác còn phảI trả cho người lao động + Tài khoản 338: “ Phải trả, phải nộp khác” dùng để phản ánh các khoản phảI trả, phảI nộp cho cơ quan pháp luật, cho các cơ quan đoàn thể xã hội, cho cấp trên về BHXH, BHYT, KPCĐ, các khoản khấu trừ vào lương, trong đó chi tiết: TK 3382: Kinh phí công đoàn TK 3383: Bảo hiểm xã hội TK 3384: Bảo hiểm y tế TK 3388: Phải trả, phải nộp khác Kết cấu tài khoản 338 TK338 Các khoản đã nộp cho cơ quan - Trích các khoản BHXH, BHYT, Quản lý của quỹ BHXH, BHYT, KPCĐ theo quy định KPCĐ. Các khoản đã chi về KPCĐ BHXH phải trả cho công nhân viên Số trả thừa, nộp thừa, vượt dư trả Số còn phải trả, phải nộp về BHXH, được thanh toán BHYT, KPCĐ + Ngoài ra, còn sử dụng các tài khoản khác có liên quan như: TK335: Chi phí phải trả TK138: Phải thu khác TK111: Tiền mặt TK112: Tiền gửi ngân hàng (…) 1.7.4 Phương pháp kế toán Hàng tháng, kế toán tiến hành tổng hợp tiền lương phảI trả trong kỳ theo từng đối tượng sử dụng và tính toán trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo quy định trên cơ sở tổng hợp tiền lương. + Tính tiền lương, tiền ăn ca và các khoản phụ cấp theo quy định phảI trả người lao động. Nợ TK622- Chi phí nhân công trực tiếp: Tiền lương phải trả công nhân viên trực tiếp sản xuất, chế tạo sản phẩm hay thực hiện các lao vụ, dịch vụ. Nợ TK6271- Chi phí nhân viên phân xưởng: Phải trả cho công nhân viên phân xưởng. Nợ TK6411- chi phí nhân viên bán hàng: Phải trả cho công nhân viên bán hàng, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ. Nợ TK6421- Chi phí nhân viên quản lý: Phải trả cho bộ phận nhân viên quản lý doanh nghiệp Nợ TK241-XDCB dở dang: Tiền lương công nhân XDCB và sửa chữa TSCĐ Có TK334- PhảI trả cho người lao động: Tổng số thù lao lao động phải trả + Tính tiền thưởng phảI trả cho công nhân viên trong doanh nghiệp từ quỹ khen thưởng Nợ TK4311- Quỹ khen thưởng Có TK334- PhảI trả người lao động + Các khoản trợ cấp,BHXH phải trả trực tiếp cho người lao động Nợ TK338- PhảI trả, phải nộp khác Có TK334- Phải trả người lao động + Tính số lương thực tế phải trả cho người lao động Nợ TK627, 641, 642 Nợ TK335- Chi phí trả trước Có TK334- Phải trả người lao động + Kết chuyển các khoản phảI thu và tiền tạm ứng vào thu nhập của người lao động Nợ TK334- PhảI trả người lao động Có TK141- Tạm ứng Có TK138- PhảI thu khác + Các khoản phảI thu đối với người lao động như tiền bồi thường vật chất, tiền BHYT Nợ TK138- Phải thu khác Có TK338- Phải trả, phải nộp khác + Tính thuế thu nhập mà công nhân viên, người lao động phải nộp cho nhà nước Nợ TK334- Phải trả người lao động Có TK333- Thuế các khoản phải nộp + Thanh toán tiền lương và các khoản thu nhập khác cho công nhân viên Nợ TK334- phải trả người lao động Có TK111- tiền mặt Có TK112- Tiền gửi ngân hàng + Trích BHXH, BHYT, KPCĐ Nợ TK622, 627, 641, 642: Tính vào chi phí Nợ TK241:XDCB dở dang- Sản xuất kinh doanh (19%) Có TK338 (3382.3383.3384) + Khi nộp 20% BHXH, mua thẻ BHYT, nộp KPCĐ Nợ TK338 (3382,3383,3384) Có TK111, 112 + Tiền lương nghỉ phép thực tế phải trả người lao động Nợ TK335 Có TK334 + Thanh toán tiền lương nghỉ phép cho người lao động Nợ TK334 Có TK111 Chương II Thực tế công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty đầu tư xây lắp và thương mại 36 2.1 Tổng quan về công ty 2.1.1 Qúa trình hình thành và phát triển công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 - Căn cứ nghị định số 63/2001/NĐ - CP ngày 14 tháng 9 năm 2001 và nghị định số 145/2005/NĐ - CP ngày 21 tháng 11 năm 2005 của thủ tướng chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của nghị định số 63/2001/NĐ - CP về việc chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp của tổ chức chính trị , tổ chức chính trị - xã hội thành công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên: Xét đề nghị của bộ tổng tham mưu tại công văn 229/TM ngày 27 tháng 02 năm 2006 đã quyết định: • Chuyển xí nghiệp xây dựng công trình 36 thuộc Tổng công ty Thành An/Tổng cục hậu cần thành công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành viên Đầu tư xây lắp và Thương mại 36. • Tên gọi đầy đủ: Công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành viên Đầu tư xây lắp và Thương mại 36. • Tên viết tắt: Công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36. • Tên giao dịch bằng tiếng anh: Investments construction and trading limited company no.36. • Tên viết tắt bằng tiếng anh: Incotra co.,Ltd • Trụ sở : số 141 Hồ Đắc Di ,phường Nam Đồng , quận Đống Đa ,Hà Nội. • Điện thoại: 04.532471 Fax: 04 5332472 • Vốn điều lệ: 30.000.000.000 đồng (30 tỷ đồng) Với số vốn điều lệ này : Công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành viên Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước do chủ sở hữu đầu tư ,có con dấu riêng,được mở tài khoản tại ngân hàng theo quy định của pháp luật,hoạt động theo luật doanh nghiệp và điều lệ của công ty do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. - Từ khi chuyển tên và thành lập công ty cho đến nay Công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 là một doanh nghiệp nhà nước do bộ quốc phòng quản lý đã thực hiện thi công xây lắp và quản lý các công trình đặc biệt của nhà nước và quân đội .Các công trình do công ty thi công đều được chủ đầu tư đánh giá cao về chất lượng, tiến độ, kỷ mỹ thuật, giá thành hợp lý. - Công ty đã được nhà nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng III vì đã đạt thành tích xuất sắc trong thi công công trình đập thuỷ lợi Môn Sơn - Nghệ An (2003), Hội trường lớn - khu B - SCH cơ quan Bộ Quốc Phòng (2005) , Nhà làm việc của các ban đảng (2006)… 2.1.2 Đặc điểm hoạt động kinh doanh và tổ chức kinh doanh của công ty 2.1.2.1 Chức năng ,nhiệm vụ của công ty: Công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 là một tổ chức kinh tế hạch toán độc lập,có chức năng sản xuất kinh doanh tổng hợp,có năng lực cao về tổ chức thi công nền móng công trình, thi công xây dựng các công trình dân dụng công nghiệp (đến hạng A), đường giao thông, thuỷ lợi, thuỷ điện, sản xuất các loại bêtông thương phẩm và các sản phẩm khác phục vụ xây dựng…và đặc biệt công ty là nhà thầu duy nhất trong quân đội được hãng điều hoà không khí Trane ( Mỹ),hãng thang máy MITSUBISHI (Nhật) chính thức uỷ quyền phân phối,lắp đặt và bảo hành thiết bị của hãng. 2.1.2.2 Ngành nghề kinh doanh và sản phẩm chủ yếu: Công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 đăng ký hoạt động kinh doanh trong các lĩnh vực sau: - Xây dựng công trình công nghiệp ,công trình nhà ở, công trình công cộng và xây dựng khác. - Sản xuất cấu kiện bê tông - Xây dựng lắp đặt công trình giao thông ,lâm nghiệp, thuỷ lợi,thương nghiệp, thể dục thể thao và vui chơi giải trí - Kinh doanh nhập khẩu máy móc ,thiết bị và vật tư phục vụ chuyên ngành xây dựng,thể dục thể thao và vui chơi giải trí - Tư vấn cho các chủ đầu tư trong và ngoài nước về các lĩnh vực lập dự án,quản lý và tổ chức thực hiện dự án. - Đại lý kinh doanh vật liệu xây dựng. - Đầu tư phát triến cơ sở hạ tầng và kinh doanh nhà đất. 2.1.3 Tổ chức bộ máy. (xem phụ lục 1) Do chủ sở hữu trực tiếp công ty Đầu tư và xây lắp Thương mại 36 là Bộ Quốc Phòng ,đại diện chủ sở hữu là tổng công ty Thành An nên cơ cấu tổ chức bộ máy của công ty bao gồm các cấp quản lý sau. • Giám đốc công ty là người đại diện pháp nhân của công ty để ký kết các hợp đồng kinh tế,hợp tác liên doanh,trực tiếp lãnh đạo và điều hành mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty.Giúp việc cho giám đốc có các phó giám đốc. • Phó giám đốc chính trị : Do công ty trực thuộc Bộ Quốc Phòng cho nên mọi hoạt động luôn được phó giám đốc theo sát,hỗ trợ phó giám đốc kế hoạch - tổng hợp để trực tiếp chỉ đạo theo đường lối chính trị của đảng và nhà nước. • Phó giám đốc kế hoạch- tổng hợp: Trực tiếp chỉ đạo công tác hợp đồng mua , bán,quản lý vật tư kinh doanh,kinh doanh vật liệu xây dựng,kinh doanh dịch vụ tổng hợp.Phụ trách toàn bộ công tác kỷ thuật ,chất lượng,bảo hộ lao động,khoa học kỷ thuật,công nghệ và môi trường. • Kế toán trưởng: (kiêm trưởng phòng kế toán tài vụ của công ty) phụ trách chung phòng tài vụ ,trực tiếp theo dõi khâu tài chính bao gồm việc lập kế hoạch tài chính hàng năm để cân đối tình hình thu chi.Chấp hành chế độ chính sách về tài chính,pháp lệnh thống kê kế toán trong công ty ,cung cấp số liệu báo cáo cho các cơ quan hữu quan. • Các phòng ban chức năng: Là cơ quan giúp việc cho ban giám đốc ,các phòng ban thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công của ban giám đốc. • Các xí nghiệp trực thuộc công ty: chịu trách nhiệm thực hiện và thi công các dự án của công ty. 2.1.4 Tổ chức công tác kế toán 2.1.4.1 Chính sách kế toán áp dụng tại công ty • Hình thức kế toán là hình thức “chứng từ ghi sổ” (xem phụ lục 2) • Niên độ kế toán từ 1/1 đến 31/12. • Đơn vị tiền tệ được sử dụng trong ghi chép kế toán: đồng Việt Nam (VNĐ) • Phương pháp hạch toán hàng tồn kho: theo phương pháp kê khai thường xuyên. • Hệ thống tài khoản mà công ty đang áp dụng là chế độ kế toán doanh nghiệp bảo hiểm ban hành theo quyết định số 150/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001, có sửa đổi cho phù hợp với quyết định số 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/3/2006 của bộ tài chính. • Phương pháp kế toán TSCĐ - Phương pháp khấu hao: khấu hao theo đường thẳng - Nguyên tắc đánh giá TSCĐ : theo nguyên giá và giá trị còn lại của tài sản. • Phương pháp tính thuế GTGT : theo phương pháp khấu trừ. 2.1.4.2 Mô hình tổ chức bộ máy kế toán. Xuất phát từ tổ chức sản xuất phù hợp với điều kiện và trình độ quản lý, công tác kế toán đều được tiến hành tập trung tại phòng kế toán tài chính (phòng tài vụ). Việc áp dụng hình thức kế toán này đã giúp công ty thu thập được chứng từ , số liệu được cập nhật kịp thời,chính xác,đúng đối tượng sử dụng,đảm bảo công tác hạch toán nội bộ cũng như lập các báo cáo kế toán đúng thời hạn. • Kế toán trưởng: Trực tiếp quản lý và điều hành bộ máy kế toán và công tác tài chính của công ty. Chấp hành chế độ chính sách về tài chính,pháp lệnh thống kê kế toán trong công ty , cung cấp số liệu cho các cơ quan hữu quan. • Phó phòng kế toán tài vụ của công ty ( kế toán TSCĐ và tiền lương ). Theo dõi, đôn đốc việc thực hiện công tác kế toán tại đơn vị cấp dưới ,chịu trách nhiệm hướng dẫn giúp đỡ các xí nghiệp hoàn thành công tác kế toán nhanh chóng,kịp thời, hỗ trợ hoàn thành báo cáo chung của công ty đối với cấp trên.Theo dõi tình hình tăng giảm tài sản cố định,xác định số khấu hao và phân bổ vào các đối tượng.lập bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương. • Kế toán tổng hợp,giá thành: Vào sổ kế toán trên máy vi tính,tổ chức việc đối chiếu với các bộ phận kế toán khác hàng tháng,quý,năm . Theo dõi sổ cái, lập báo cáo nộp cấp trên và các cơ quan hữu quan.Theo dõi kế toán giá thành, ghi sổ giá thành chung của công ty theo từng công trình,đối chiếu giá thành nội bộ để xác định giá thành nội bộ của công trình. • Kế toán ngân hàng: Thực hiện việc viết séc, uỷ nhiệm chi phục vụ cho sản xuất của công ty ,mở sổ theo dõi tiền gửi tại ngân hàng ,xác định các khoản thu chi , sổ dư tiền gửi ngân hàng,vào sổ sách và đối chiếu hàng ngày với ngân hàng đầu tư và phát triển Hà Nội. Theo dõi làm bảo lãnh dự thầu,bảo lãnh hợp đồng thi công và các loại bảo lãnh khác. • Kế toán quỹ tiền mặt,thanh toán nội bộ ,các quỹ xí nghiệp. Theo dõi tình hình thu chi quỹ tiền mặt ,xác định và đối chiếu với thủ quỹ số tiền tồn quỹ hàng ngày , viết phiếu thu,chi tiền mặt phục vụ cho việc lĩnh và nộp tiền của các đơn vị sản xuất và văn phòng của công ty.Mở sổ theo dõi các khoản phải thu và phải trả , các quỹ xí nghiệp. • Kế toán thanh toán công nợ với người nhận tạm ứng (các đơn vị trực thuộc công ty) và người bán hàng. Mở sổ theo dõi chi tiết các đơn vị và cá nhân tạm ứng, lập bảng thanh toán và đôn đốc thanh toán tạm ứng,theo dõi việc thanh toán công nợ với các đơn vị và các cá nhân qua việc cấp tiền mặt,chuyển khoản, kê khai thuế đầu vào và tổng hợp thuế của toàn công ty. • Kế toán đầu tư xây dựng cơ bản và dự án: Theo dõi toàn bộ các khoản cấp phát về đầu tư xây dựng cơ bản mà nhà nước cấp phát cho công ty. Khi kết thúc năm , kết thúc công việc , công trình hay dự án phải làm quyết toán thanh toán với nhà nước.Mở sổ theo dõi đầu tư xây dựng cơ bản, cùng thủ quỹ cấp phát các khoản đền bù đối với dự án đầu tư xây dựng cơ bản. • Kế toán tổng hợp vật tư, công cụ dụng cụ: Thông báo giá vật tư nhập kho theo giá thực tế để có căn cứ đối chiếu với các đơn vị .Hàng tháng tổ chức việc đối chiếu chi tiết các loại vật tư giữa công ty và các đơn vị cấp dưới,cuối tháng, quý lập bảng phân bổ vật tư, công cụ xuất dùng vào giá thành và các đối tượng sử dụng. Tổ chức công tác kiểm kê một năm một lần đối với toàn công ty theo quy định của nhà nước, đảm nhiệm thay vị trí kế toán tổng hợp khi vắng mặt . • Thủ quỹ : quản lý tiền mặt , ngân phiếu và thực hiện một số công việc của kế toán, có nhiệm vụ thu tiền và chi tiền. • Sơ đồ phòng kế toán xem phụ lục 3. 2.1.5 Những kết quả chủ yếu của công ty trong 3 năm ( 2005 -2006 -2007) 2.1.5.1Giá trị tổng sản lượng đơn vị đã đạt được. Doanh thu tăng trưởng vượt bậc.Công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 liên tục tăng trưởng với tốc độ cao. Đặc biệt từ năm 2005 đến năm 2006 doanh thu tăng hơn 50%, và không ngừng phát triển trong năm 2007. Đơn vị tính : triệu đồng Năm 2005 2006 2007 Doanh thu 164.113 247.756 295.362 2.1.5.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trong năm 2006,2007 như sau: Đơn vị tính : triệu đồng STT Chỉ tiêu Năm 2006 Năm 2007 1 Tổng tài sản 200.969 259.054 2 Doanh thu thuần 247.756 295.362 3 Giá trị sản xuất 301.007 350.000 4 Vốn lưu động 14.460 16.682 5 Lợi nhuận thực hiện 2.052 3.718 6 Lợi nhuận trước thuế 2.073 3.912 7 Lợi nhuận sau thuế 1.518 2.817 8 Nộp NSNN và cấp trên 12.452 18.545 9 Thu nhập của người lao động (BQ ng/tháng) 1,83 2,38 10 Thu nợ thường xuyên 240.947 295.696 11 Thu nợ khó đòi 2.136 9.415 12 Thu nợ cá nhân 599 353 Thông qua các số liệu ở trên ta có thể thấy được sự phát triển không ngừng của công ty thể hiện ở doanh thu và lợi nhuận sau thuế .Điều này góp phần vào sự phát triển của công ty đồng thời nâng cao của cán bộ công nhân viên trong công ty. Để có được kết quả như vậy, một phần nhờ vào sự quản lý chi phí hợp lý của công ty. Hàng năm công ty nộp thuế cho nhà nước đầy đủ và đúng hạn điều này thể hiện sự chấp hành nghiêm chỉnh luật thuế với nhà nước. 2.1.5.3 Hình thức tiền lương áp dụng đơn vị Công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 áp dụng hai hình thức trả lương gồm: -Hình thức trả lương thời gian -Hình thức trả lương sản phẩm. Hính thức trả lương thời gian áp dụng cho cán bộ CNV làm việc gián tiếp ở các phòng ban, văn phòng, phân xưởng sản xuất. Hình thức trả lương sản phẩm áp dụng cho cán bộ CNV tham gia trực tiếp sản xuất, thi công công trình ở các phân xưởng, tổ, đội thi công. Công ty áp dụng hai hình thức này là hoàn toàn phù hợp với khả năng, sức lao động của CNV. Đồng thời với hai hình thức trả lương này, công ty sẽ áp dụng tiền thưởng hàng tháng cho cán bộ CNV có năng suất cao. 2.2 Thực tế kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 2.2.1 Quy định về việc chi trả lương tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36. Lương tháng sẽ được trả một lần trực tiếp vào tài khoản cá nhân của người lao động vào ngày 26 hàng tháng. Trường hợp ngày 26 là ngày lễ, ngày nghỉ thì lương tháng đó sẽ được trả vào ngày trước đó. Các thông tin về tài khoản của nhân viên do công ty quản lý và được cập nhật thường xuyên. Nhân viên phảI giữ bí mật thông tin về lương của mình. Trong trường hợp thời gian nghỉ ốm của nhân viên công ty vượt quá số ngày nghỉ ốm được hưởng lương theo quy định của luật lao động thì lương sẽ bị trừ bằng khoản chênh lệch tương ứng. Lương sẽ được đánh giá lại hàng năm. Việc đánh giá này dựa trên cơ sở nhiệm vụ cũng như mức độ hoàn thành công việc của mỗi nhân viên và những biến động về lương trên thị trường cũng như kết quả kinh doanh của công ty. Việc đánh giá này sẽ được tiến hành vào ngày làm việc cuối cùng của tháng hai hàng năm và có hiệu lực từ ngày 1 tháng T của năm đó. 2.2.1.1 Các hình thức tính lương, trả lương Cán bộ, nhân viên làm việc tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 đều được hưởng lương và phụ cấp theo quy định. Theo đó: Tổng thu nhập của = Tiền lương thực tế + phụ cấp lương Cán bộ nhân viên Cụ thể như sau: 2.2.1.2 Quy định về tiền lương thực tế: * Lương cơ bản Tiền lương cơ bản = Hệ số lương theo quy x Mức lương tối thiểu định của nhà nước do nhà nước quy định Lương cơ bản là lương người lao động được hưởng trên cơ sở đó tính BHXH và BHYT cho người lao động theo luật định. Mức lương tối thiểu được áp dụng là 540.000đ/người/tháng và bắt đầu được áp dụng từ01/01/2008, còn trước đây vẫn là 450.000đ/người/tháng. Hệ số lương được tính theo trình độ học vấn, số năm kinh nghiệm, năng lực làm việc, tính cần cù chăm chỉ trong công việc do Tổng giám đốc quyết định trên cơ sở đề xuất của giám đốc chi nhánh và các giám đốc bộ phận khác, giám đốc tài chính/kế toán trưởng: + Hệ số lương của sinh viên đại học mới ra trường là 2,34. + Hệ số lương của sinh viên trung cấp mới ra trường là 1,86 + Nhân viên làm việc tại công ty từ 2 năm nếu có bằng đại học là 2.67;3;… Nếu có bằng trung cấp là 2.04;… * Lương thực tế 2.2.1.3 Tiền lương thực tế theo hình thức trả lương theo thời gian Lương thực tế được tính theo tháng dương lịch và được áp dụng đối với tất cả nhân viên của công ty. Lương thực tế = Tổng ngày thực làm x Đơn giá bình quân Trong tháng theo ngày Đơn giá bình quân = Lương tháng Theo ngày 22 ngày Mức lương tháng chính là mức lương cơ bản mà mỗi nhân viên nhận được theo quy định của công ty. Riêng tổng giám đốc/phó tổng giám đốc, giám đốc/phó giám đốc chi nhánh, mức lương tháng do hội đồng quản trị quyết định. 2.2.1.4 Quy định về phụ cấp lương Phụ cấp chức vụ: Tuỳ theo ngạch bậc và được thực hiện theo quy định hiện hành của nhà nước. Phụ cấp khác: Phụ cấp xăng xe, phụ cấp đI công tác vùng xa xôI hẻo lánh,…Cụ thể được tính như sau + Xăng xe: 500.000đ/người/tháng (bắt đầu từ tháng 1/2008, trước đây là 250.000đ/người/tháng) + Điện thoại: 150.000đ/người/tháng (trưởng phòng 300.000đ/tháng) + Công tác phí khoán: Căn cứ vào vị trí công tác và tính chất công việc đảm nhận, tổng giám đốc sẽ quyết định chi tiền công tác phí khoán cho người lao động. Mức chi tuỳ theo từng lần và theo quy định quy chế nội bộ của công ty. 2.2.2 Quy định về các khoản trích theo lương tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36. 2.2.2.1 Quỹ BHXH - Trợ cấp trong các trường hợp ốm đau, thai sản, tai nạn, bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất - Tỷ lệ trích: 20% trên tiền lương cơ bản , trong đó 15% tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, 5% trừ vào lương tháng của người lao động. 2.2.2.2 Quỹ BHYT - Dùng trợ cấp trong các trường hợp khám chữa bệnh, tiền viện phí, thuốc thang cho người lao động trong thời gian ốm đau, sinh đẻ. - Tỷ lệ trích: 3% trên tiền lương cơ bản, trong đó 2% tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, 1% trừ vào lương tháng của người lao động 2.2.2.3 Kinh phí công đoàn Hiện tại công ty chưa trích lập kinh phí công đoàn 2.2.3 Ví dụ về việc chi trả tiền lương tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36. * Tháng 10/2007, tiền lương thực tế của Nguyễn Thuỳ Linh- kế toán trưởng như sau: Tiền lương cơ bản: 2.67 x 450.000 = 1.201.500đ Phụ cấp xăng xe, phụ cấp cố định, phụ cấp trách nhiệm: 1.320.000đ BHXH khấu trừ vào lương: 5% x 1.201.500 = 60.075đ BHYT khấu trừ vào lương: 1% x 1.201.500 = 12.015đ Tiền lương thực lĩnh: 1.201.500 + 1.320.000 – 60.075 – 12.015 =2.449.410đ BHXH tính thẳng vào chi phí kinh doanh trong kỳ: 15% x 1.201.500= 180.225đ BHYT tính thẳng vào chi phí kinh doanh trong kỳ: 2% x 1.201.500 = 24.030đ * Đối với công nhân sản xuất trực tiếp tại công trường thì Công ty trả lương như sau : Căn cứ vào khối lượng công tác hoàn thành trong thán trên bản hợp đồng giao khoán cho các tổ đội ( đội 3 – Hoàn thiện ), cán bộ định mức tiền lương sẽ áp dụng đơn giá tiền lương cho từng khối lượng công việc hoàn thành - Kế toán tiền lương căn cứ vào hợp đồng làm khoán sẽ tính toán tiền lương cho công nhân sản xuất trực tiếp. Kế toán tính lương cho cả đội và chia cho từng người theo công thức thực tế của mình. Vậy lương tháng của 1 công nhân xây lắp trong tháng là : x x Đơn giá một công Hệ số Số ngày khoán trong tháng lương công khoán (Hệ số lương tính theo bậc lương từng người ) Sau đây là cách tính lương cho công nhân viên của tổ nề thuộc Công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36. -Tổng số tiền lương phải trả : 13.345.400 đ -Tổng số công K là : 377 công Vậy đơn giá 1 công : 13.345.400/377=35.000đ/công. +Anh Trần Quốc Việt ( tổ trưởng ) có mức lương : 29c x 1,2 x 35.000 =1.218.000 đ Cộng tiền trách nhiệm : 1.218.000 + 26000=1.244.000 đ +Anh Nguyễn Văn Tích ( công nhân ) có mức lương : 29c x 0,9 x 35.000 =913.500 đ +Anh Tô Văn Quảng ( công nhân ) có mức lương : 29c x 0,75 x 35.000 =761.250 đ +Anh Lê Văn Quỳnh ( công nhân ) có mức lương : 29c x 0,75 x 35.000 =761.250 đ +Anh Trần Văn Đại ( công nhân ) có mức lương : 29c x 0,9 x 35.000 =913.500 đ +Anh Nguyễn Văn Điệp ( công nhân ) có mức lương : 29c x 1 x 35.000 =1.015.000 đ +Anh Trần Việt Cường ( công nhân ) có mức lương : 29c x 0,75 x 35.000 =761.250 đ +Anh Hoàng Huy Tiến ( công nhân ) có mức lương : 29c x 0,9 x 35.000 =913.500 đ +Anh Chử Văn Thanh ( công nhân ) có mức lương : 29c x 1 x 35.000 =1.015.000 đ +Anh Hà Duy Khả ( công nhân ) có mức lương : 29c x 0,9 x 35.000 =913.500 đ +Anh Tạ Xuân Hùng ( công nhân ) có mức lương : 29c x 0,75 x 35.000 =761.250 đ +Anh Vũ Văn Dũng ( công nhân ) có mức lương : 29c x 0,9 x 35.000 =913.500 đ 2.2.4 Trình tự kế toán tiền lương tại công ty Đầu tư xây lắp và thương mại 36 2.2.4.1 Chứng từ kế toán sử dụng - Bảng chấm công (phụ lục 4) - Bảng chấm ăn (phụ lục 5) - Bảng thanh toán tiền lương (phụ lục 6) - bảng tính lương kinh doanh (phụ lục 7) - Sổ cáI TK ( phụ lục 8). 2.2.4.2 Tài khoản kế toán sử dụng - TK334: Phải trả công nhân viên - TK338: Phải trả, phải nộp khác - TK642: Chi phí quản lý doanh nghiệp - (…) 2.2.5 Trình tự kế toán các khoản trích theo lương tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36. 2.2.5.1 Chứng từ kế toán sử dụng Bảng thanh toán tiền lương (Phụ lục 6) 2.2.5.2 Tài khoản kế toán sử dụng * Tài khoản 334- PhảI trả công nhân viên. * Tài khoản 338(3)- Bảo hiểm xã hội * Tài khoản 338(4) – Bảo hiểm y tế * Tài khoản 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp Chương III Một số nhận xét và kết luận 3.1 Nhận xét về công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương của công ty 3.1.1 Ưu điểm: - Cán bộ công nhân viên của công ty luôn có tinh thần trách nhiệm cao và nghiệp vụ vững vàng. Công ty luôn quan tâm đến việc đào tạo nhằm nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ trong phòng, ban và cũng rất chú trọng việc tính thanh toán lương và các khoản tiền thưởng rõ ràng, đầy đủ, kịp thời, với chế độ thưởng phạt phân minh, công ty đã khuyến khích người lao động hăng say với công việc của mình. - Công ty luôn chấp hành nghiêm chỉnh và đầy đủ chế độ hạch toán của bộ tài chính. Nắm vững và thực hiện nghiêm túc các chế độ chính sách và nguyên tắc quản lý tài chính của nhà nước. - Hình thức thanh toán tiền lương hiện tại của công ty phù hợp với ngành nghề kinh doanh của mình, việc thực hiện kế toán máy làm cho công tác kế toán nhanh gọn, cung cấp số liệu chính xác và nhanh chóng, đáp ứng yêu cầu quản lý của công ty, đồng thời giảm bớt việc tính toán thủ công cho kế toán và trả lương tự động cũng giúp cho việc tập hợp chi phí của công ty nhanh chóng kịp thời. - Bộ máy quản lý được tổ chức gọn nhẹ, khoa học và linh hoạt giúp cho quá trình quản lý từ trên xuống dưới một cách nhịp nhàng và hiệu quả. - Bộ máy kế toán trong công ty đảm bảo nguyên tắc phù hợp với các chuẩn mực hiện hành, sổ sách kế toán phản ánh trung thực, rõ ràng. Về hệ thống chứng từ ghi sổ mà công ty đã áp dụng là hình thức phù hợp với quy mô đặc điểm kinh doanh của công ty, việc tập hợp các chứng từ và luân chuyển chứng từ sổ sách là nhanh chóng, đầy đủ, kịp thời,nó giúp cho việc tổng hợp, hạch toán tiền lương được đảm bảo nhanh chóng và chính xác, giúp giảm nhẹ khối lượng công việc ghi sổ, tạo thuận lợi cho việc kiểm tra đối chiếu được thường xuyên. - Thăm hỏi, hiếu hỉ, chế độ bảo hiểm cũng như việc tổ chức tham quan nghỉ mát cho nhân viên đều được công ty quan tâm đúng mức. Vào các ngày lễ tết như 20/10; 08/03; 01/06 sinh nhật (mỗi nhân viên được nhận 300.000đ) công ty đều tổ chức các buổi tiệc liên hoan nhỏ cho nhân viên và con em họ. Thu nhập của nhân viên cũng được nâng lên. Chính những điều này là động lực thúc đẩy nhân viên tích cực làm việc, năng động, sáng tạo và là nhân tố quan trọng khiến công ty đạt được kết quả như ngày nay. - Hàng ngày, mọi nghiệp vụ kinh tế phát sinh đều được các kế toán viên cập nhật vào máy vi tính, họ rất thành thạo và luôn cập nhật những thông tin, văn bản mới nhất. Việc thành thạo về nghiệp vụ máy tính không chỉ có lợi cho các kế toán viên mà điều quan trọng hơn là nó mang lại những lợi ích to lớn cho công tác thực hiện kế toán của công ty. 3.1.2 Tồn tại - Theo quy chế của công ty hàng năm các nhân viên sẽ thực hiện việc”đánh giá kết quả công tác” nhằm thực hiện lại việc kiểm điểm công việc. Nhưng theo em, khoảng thời gian giữa các lần đánh giá này quá dài nên chưa hợp lý, làm cho người lao động cũng như ban lãnh đạo đưa ra các quết định khen thưởng và đề bạt chưa kịp thời, làm giảm tinh thần làm việc của nhân viên, hiệu quả làm việc của nhân viên không được phát huy tối đa. - Mặc dù công ty đã đưa công nghệ thông tin vào ứng dụng vào trong công tác kế toán nhưng việc tính lương cho người lao động vẫn còn một số bước tiến hành thủ công. Như vậy công ty vẫn chưa phát huy được tối đa công dụng của máy vi tính nên công việc ghi chép và tính toán của kế toán tiền lương còn cồng kềnh phức tạp. - Hiện tại, công ty chưa trích lập kinh phí công đoàn. Như vậy người lao động vẫn chưa được hưởng một cách tối đa quyền lợi của mình. 3.2 Một số đề xuất để hoàn thiện kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương. - Nhà nước xây dựng và ban hành một chế độ kế toán thống nhất phù hợp với cơ chế quản lý kinh tế tài chính . Việc tổ chức công tác kế toán ở các đơn vị kinh tế được phép vận dụng sửa đổi nhưng phải trong một khuôn khổ nhất định và phải tôn trọng nguyên tắc chung, tôn trọng chế độ, cơ chế … Mỗi Doanh nghiệp có một đặc điểm riêng về tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh, lĩnh vực hoạt động cũng như yêu cầu quản lý. Để sản xuất kinh doanh có hiệu quả doanh nghiệp phải biết vận dụng chế độ kế toán một cách sáng tạo cho phù hợp với đặc điểm riêng của mình. Vì vậy, chế độ và phương pháp hạch toán đưa ra phải phù hợp với đặc điểm của mỗi Doanh nghiệp và tất nhiên nó phải tôn trọng pháp luật. Công ty cần có những biện pháp quản lý tiền lương ở các đội sản xuất chặt chẽ hơn nữa, do đặc điểm của các đội xây dựng là thường xuyên thay đổi chỗ làm việc do phải đi theo công trình nên việc quản lý lao động chỉ dựa trên các tổ trưởng việc này dễ tạo khe hở cho việc tính công. Từ đấy sẽ dẫn đến những tiêu cực trong việc tính lương. Vì vậy cần phải quán triệt tính tự giác và giám sát chặt chẽ nguồn công nhân. Chức năng của kế toán là cung cấp những thông tin kinh tế cần thiết chính xác và kịp thời đưa ra những quyết định, phương án sản xuất kinh doanh tối ưu cho doanh nghiệp. Cũng như kế toán nói chung thì công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương cũng phải hết sức cần thiết trong doanh nghiệp. Tiền lương là một động lực thúc đẩy người lao động làm việc. Chính vì vậy việc hạch toán tiền lương phải tiến hành chính xác phù hợp, phản ánh đúng được năng lực và kết quả lao động của từng đối tượng có như vậy mới khuyến khích được người lao động tìm tòi sáng tạo và phát huy hết khả năng của mình. Bên cạnh đó việc hoàn thiện phần BHXH, BHYT cũng cần phải được tiến hành đúng thời hạn ví dụ như khi chi trả trợ cấp BHXH đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Tóm lại, kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương là vấn đề cần được quan tâm bởi nó gắn liền với thực tiễn đời sống người lao động. Việc tính trả lương một cách đúng đắn kèm theo các chế độ BHXH hợp lý giúp cho người lao động yên tâm trong công việc. Và như thế công việc sẽ đạt hiệu quả cao góp phần đáng kể trong công cuộc đẩy mạnh sự phát triển của doanh nghiệp. Trên đây là một số ý kiến dóng góp của em xung quanh vấn đề hoàn thiện tiền lương và các khoản trích theo lương. Em hy vọng sẽ góp phần nhỏ bé của mình vào việc ngày càng hoàn thiện hơn công tác kế toán của công ty. Kết luận Để trở thành một công cụ có hiệu lực, kế toán nói chung, kế toán lương và các khoản trích theo lương nói riêng phải luôn được hoàn thiện. Bởi vì việc trả lương một cách thoả đáng và chính xác là điều quan trọng. Nó cũng là một trong những điều kiện để quyết định sự thành bại của đơn vị trong quá trình sản xuất kinh doanh xây dựng. Dưới góc độ là một kế toán viên, tôi nghĩ rằng không nắm vững về mặt lý luận mà còn phải hiểu biết thực tế sâu sắc thì mới có thể vận dụng một cách khoa học và hợp lý lý luận vào thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả của lao động hạch toán. Cùng với sự phát triển của xã hội, những chính sách mới về tiền lương và các khoản trích theo lương của Chính phủ đã làm cho người lao động thêm tin tưởng vào đường lối đó. Nó sẽ giúp họ thêm gắn bó với công việc và nâng cao tinh thần trách nhiệm của mình hơn nữa. Có như vậy thì đất nước càng ổn định và phát triển hơn. Trong khoảng thời gian hạn hẹp, với kinh nghiệm thực tế ít ỏi, cộng với trình độ và khả năng có hạn, tôi đã cố gắng tập trung phân tích tình hình thực tế về công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 . Và tôi đã mạnh dạn đề xuất một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác này. Tôi vô cùng biết ơn sự giúp đỡ của ban lãnh đạo công ty, đặc biệt là phòng kế toán tài chính với những kế toán viên phụ trách về tiền lương và các khoản trích theo lương. Tôi xin có lời cảm ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn thế Khải đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành bài báo cáo này. Bản báo cáo chuyên đề thực tập của tôi sẽ không tránh khỏi những hạn chế và những thiếu sót nhất định, vậy tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp từ các thầy cô giáo,các kế toán viên và đặc biệt là thầy Nguyễn thế Khải để báo cáo này của tôi được hoàn thiện hơn, có ý nghĩa trên cả hai phương diện: Lý thuyết và Thực tiễn. Hà Nội ngày 1/10/2008 Bảng ký tự viết tắt CNSX : Công nhân sản xuất BHXH : Bảo hiểm xã hội BHYT : Bảo hiểm y tế KPCĐ : Kinh phí công đoàn SXKD : Sản xuất kinh doanh TNDN : Thu nhập doanh nghiệp TK : Tài khoản CBCNV : Cán bộ công nhân viên Lời mở đầu Trong mọi hình thái xã hội, người ta đều phải quan tâm đến người lao động. Vì người lao động là một trong các nhân tố quan trọng nhất trong quá trình sản xuất kinh doanh của các nhà máy xí nghiệp. Vì vậy mà công ty Đầu Tư xây lắp và Thương mại 36 rất coi trọng công nhân viên trong doanh nghiệp của mình. Một trong những yếu tố giúp công ty ngày càng phát triển là việc tổ chức bộ máy kế toán nói chung và kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương nói riêng giúp cho việc hạch toán tiền lương phải trả cho người lao động và những khoản trích theo lương được chính xác. Kế toán tiền lương lao động cung cấp các thông tin đầy đủ kịp thời về lao động để phục vụ cho công tác quản lý và công tác phân phối lao động cũng như tiền lương phù hợp. Kế toán xây lắp lao động phải bố trí hợp lý lao động vào các công việc cụ thể để phát huy năng lực sáng tạo của người lao động từ đó có thể tăng thêm tiền lương hoặc có tiền thưởng cho những sáng kiến hay phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh, nhằm thúc đẩy tăng năng suất lao động cũng như nâng cao đời sống người lao động. Để làm được như trên kế toán lao động tiền lương và các khoản trích theo lương phải tiến hành phân loại lao động trong toàn doanh nghiệp cũng như từng bộ phận của doanh nghiệp. Pháp luật qui định quyền làm việc, lợi ích và quyền khác của người lao động, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng lao động. Từ đó, tạo điều kiện cho mối quan hệ lao động được hài hoà, ổn định góp phần phát huy sáng tạo tài năng của người lao động, nhằm đạt năng suất cao trong lao động sản xuất. Tiền lương để trả cho người lao động cũng phải phù hợp với đặc điểm kinh tế của mỗi đất nước. ở nước ta, một nước đang phát triển, thì tiền lương của người lao động phải đảm bảo mối quan hệ thu nhập giữa công nhân và nông dân, giữa người lãnh đạo với người bị lãnh đạo. Đảm bảo tiền lương danh nghĩa và tiền lương thực tế không ngừng tăng. Vì vậy chế độ tiền lương đúng đắn sẽ tác động rất lớn đến việc củng cố và hoàn thiện quan hệ sản xuất và xã hội. Là một học viên kế toán thực tập tại phòng kế toán của Công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 tôi nhận thấy vai trò kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương rất quan trọng trong công tác quản lý của các doanh nghiệp xây lắp nói chung và của Công ty nói riêng. Do vậy, dựa vào những kiến thức đã học được tại trường, cùng sự chỉ bảo tận tình của thầy giáo hướng dẫn:TS.Nguyễn Thế Khải-khoa kế toán trường Đại Học Kinh Doanh và Công Nghệ Hà Nội, em đã mạnh dạn lựa chọn đề tài “Hạch toán kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36” Vì thời gian thực tập và trình độ hiểu biết chưa nhiều nên báo cáo còn nhiều hạn chế, kính mong được sự góp ý chỉ bảo của các thầy cô giáo, các cô chú là cán bộ phòng kế toán của Công ty và các bạn để báo cáo này của tôi hoàn thiện hơn. Trong báo cáo này tôi xin trình bày nội dung của chuyên đề: Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương gồm có ba chương: Chương I: Các vấn đề chung về tiền lương và các khoản trích theo lương Chương II: Thực tế công tác kế toán tiêng lương và các khoản trích theo lương tại công ty Đầu tư xây lắp và Thương mại 36 Chương III: Một số nhận xét và kết luận của bản thân Mục lục Lời mở đầu