Luận văn Hoàn thiện các hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức

ếp báo cáo các thông tin kinh tế, tài chính với giám đốc và các cơ quan có thẩm quyền khi họ yêu cầu, giúp Giám đốc công ty tổ chức chỉ đạo, thực hiện toàn bộ công tác kế toán, thống kê, thông tin kinh tế và hạch toán kinh tế tại công ty. Tham gia lập kế hoạch sản xuất kinh doanh, lập và giám sát kế hoạch định mức vốn lưu động, dự trữ vật tư, thành phẩm tồn kho, xác định nguồn vốn lưu động cho sản xuất kinh doanh năm kế hoạch, tính vòng quay vốn lưu động, theo dõi sự biến động nguồn vốn công ty, lập kế hoạch và thu nộp ngân sách, trích lập các quỹ theo chế độ. + Kế toán tổng hợp: Nhiệm vụ: tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm. Định kỳ tham gia kiểm kê số lượng sản phẩm, dở dang, vật tư chủ yếu chưa dùng hết tại phân xưởng; lập các nhật ký chứng từ, và bảng kê có liên quan, tập hợp mọi chi phí phát sinh trong kỳ báo cáo, cuối kỳ báo cáo tính giá thành sản phẩm. Phân tích và thực hiện kế hoạch CPSX theo yếu tố. Kế toán tổng hợp kiểm tra tính đúng đắn của các chứng từ, các mẫu biểu kế toán do các bộ phận kế toán thực hiện, đối chiếu số liệu giữa các bộ phận kế toán, xác định tính đúng đắn, hợp lệ của các chứng từ, số liệu. Khi phát hiện có sai sót báo cho kế toán viên kiểm tra lại. + Kế toán tiền lương: Có nhiệm vụ thanh toán tiền lương, BHXH và các khoản phụ cấp theo lương. Lập bảng phân bổ tiền lương, hàng tháng tập hợp chứng từ BHXH, bảng thanh toán BHXH nộp phòng BHXH huyện Thường Tín - xin duyệt chi, lĩnh tiền BHXH và bệnh nghề nghiệp từ BHXH huyện Thường Tín về cho CBCNV có liên quan. Trích nộp kinh phí BHXH cho cơ quan chức năng. Theo dõi chi tạm ứng và thanh toán các khoản phải thanh toán nội bộ theo đúng quy chế, quy định của công ty đề ra như: công tác phí, chi tiếp khách, tạm ứng, thanh toán tạm ứng, các khoản phải thu nội bộ, như tiền điện, nước... + Kế toán TSCĐ, vật tư, hàng hoá. - Lập kế hoạch trích khấu hao cơ bản TSCĐ hàng quý, năm. Đăng ký kế hoạch khấu hao cơ bản với cục quản lý vốn và tài sản Nhà nước tại các doanh nghiệp, cục thuế và Tổng công ty hoá chất Việt Nam. Theo dõi mọi sự biến động về số lượng, chất lượng và địa điểm sử dụng của TSCĐ trong công ty. Tham gia kiểm kê định kỳ TSCĐ theo chế độ quy định. Tham gia đánh giá lại TSCĐ theo yêu cầu của Nhà nước hoặc theo yêu cầu quản lý của công ty. Tham gia nghiệm thu các TSCĐ mua sắm mới, cải tạo nâng cấp và sửa chữa lớn TSCĐ hoàn thành. Phối hợp với các phòng liên quan làm thủ tục thanh lý TSCĐ. - Theo dõi phản ánh kịp thời mọi phát sinh làm thay đổi số lượng, chất lượng, vật tư, thành phẩm trong kỳ. Lập bảng phân bổ giá trị vật tư vào CPSX kinh doanh. - Tham gia kiểm kê định kỳ hoặc đột xuất vật tư thành phẩm tồn kho, lập biên bản kiểm kê theo quy định. Phát hiện các vật tư ứ đọng, chậm luân chuyển, thành phẩm quá hạn, kém phẩm chất để báo cáo kế toán trưởng. Lập thủ tục thanh lý vật tư, thành phẩm hỏng, mất phẩm chất. Đề xuất biện pháp xử lý vật tư, thành phẩm hỏng, thiếu sau kiểm kê, định kỳ lập các báo cáo có liên quan. + Thủ quỹ: quản lý tiền mặt thu chi theo chứng từ cụ thể, có trách nhiệm bảo quản tiền, các giấy tờ có giá trị như tiền, các chứng từ thu chi. Tuy có sự phân chia giữa các phần hạch toán, mỗi nhân viên trong phòng đảm nhiệm một công việc được giao nhưng giữa các bộ phận đều có sự kết hợp hài hoà, hỗ trợ nhau để hoàn thành tốt nhiệm vụ chung. Việc hạch toán chính xác, trung thực các nghiệp vụ kinh tế phát sinh ở từng khâu là tiền đề cho những khâu tiếp theo và đảm bảo cho toàn bộ hệ thống hạch toán không mắc sai sót, các yếu tố đó tạo điều kiện, kế toán tổng hợp xác định đúng kết quả sản xuất kinh doanh của công ty, và qua đó có biện pháp hữu hiệu để khắc phục, phấn đấu cho kế hoạch sản xuất kỳ tới. 2.1.4.4.Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại công ty: * Hình thức sổ áp dụng: Hiện nay công ty đang áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chứng từ. Hình thức kế toán Nhật ký- chứng từ là hình thức sổ ra đời muộn nhất trong các hình thức sổ hiện nay. Nó kế thừa được những ưu điểm của các hình thức kế toán ra đời trước nó và khắc phục được những nhược điểm của chúng. Tuy nhiên đây là hình thức sổ phức tạp về kết cấu, quy mô lớn về lượng và loại. Nó phù hợp với những doanh nghiệp có quy mô lớn, đội ngũ kế toán đủ nhiều và có trình độ. Sự lựa chọn hình thức này là phù hợp với quy mô sản xuất lớn của công ty, với trình độ chuyên môn cao của các nhân viên kế toán và là sự lựa chọn tối ưu bởi hình thức sổ Nhật ký - chứng từ được xây dựng trên sự kết hợp chặt chẽ giữa kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết - nên đảm bảo các mặt của quá trình hạch toán được tiến hành song song, việc kiểm tra số liệu được tiến hành thường xuyên, công việc đồng đều ở tất cả các khâu và trong tất cả các phần kế toán - đảm bảo số liệu chính xác, kịp thời phục vụ yêu cầu cung cấp thông tin của các cấp quản lý. Toàn bộ công việc kế toán được chia làm ba giai đoạn chính: + Lập và luân chuyển chứng từ + Ghi chép vào tài khoản và các sổ kế toán + Lập các báo cáo kế toán Trình tự ghi sổ trong hình thức Nhật ký - chứng từ có thể biểu diễn theo Biểu 2.5. * Sổ sách công ty đang sử dụng: + Các Nhật ký chứng từ số 1, 2, 3, 4, 5, 7, 10 + Các bảng kê số 1, 2, 10, 11 + Sổ cái các tài khoản + Các sổ (thẻ) chi tiết như sổ thống kê vật tư xuất kho, bảng tổng hợp xuất dùng nguyên vật liệu, sổ chi tiết công nợ... * Hệ thống tài khoản sử dụng: Hiện nay công ty đang sử dụng theo hệ thống tài khoản của công ty trên cơ sở cụ thể hoá hệ thống tài khoản do Bộ tài chính ban hành. * Phương pháp kế toán hàng tồn kho: + Nguyên tắc đánh giá vật tư xuất kho: Công ty đang áp dụng phương pháp bình quân gia quyền để đánh giá. + Phương pháp hạch toán hàng tồn kho: Kế toán hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên. + Niên độ kế toán và kỳ kế toán: Công ty hạch toán theo niên độ kế toán là năm dương lịch tính từ 1/1 cho đến 31/12, kỳ kế toán tính theo quý. Biểu 2.5: Sơ đồ hạch toán trên sổ Nhật ký- chứng từ Chứng từ gốc và bảng phân bổ Sổ chi tiết Bảng kê Nhật ký - chứng từ Bảng tổng hợp chi tiết Sổ cái Báo cáo kế toán Chú thích: : Ghi hàng ngày : Ghi ngày cuối kỳ : Đối chiếu sổ chi tiết và sổ tổng hợp 2.2. Thực trạng hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm: 2.2.1. Đối tượng hạch toán CPSX : Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức bao gồm ba phân xưởng: Phân xưởng dây hàn, phân xưởng cắt- chất bọc và phân xưởng ép- sấy- gói. Mỗi phân xưởng có một chức năng nhiệm vụ riêng biệt nhưng có quan hệ chặt chẽ với nhau. Trong quá trình sản xuất sản phẩm, để tạo ra được thành phẩm thì nguyên vật liệu xuất ra phải trải qua một quy trình xử lý nhất định của cả ba phân xưởng. Và cùng một loại nguyên vật liệu xuất cho sản xuất, cùng một lượng lao động nhưng tạo ra nhiều sản phẩm với quy cách phẩm chất khác nhau. Vì vậy kế toán CPSX không tập hợp CPSX theo từng phân xưởng mà tổng hợp chung cho toàn bộ phân xưởng trong công ty trong một kỳ kế toán. Trong khuôn khổ khoá luận này em xác định đối tượng hạch toán CPSX là 3 phân xưởng của công ty và tiến hành tính giá thành ba loại sản phẩm que hàn J421F4, N46F4 và N46 F3.2 trong quý IV/2004. Đơn vị tiền tệ thống nhất sử dụng là VNĐ. 2.2.2.Phương pháp hạch toán: Để tính toán chính xác các chỉ tiêu kết quả sản xuất kinh doanh đòi hỏi việc tập hợp CPSX và tính giá thành sản phẩm của nhà máy cũng phải được thực hiện một cách chính xác, kịp thời. Trên cơ sở đối tượng hạch toán CPSX, kế toán xác định phương pháp hạch toán thích hợp. Kế toán tổng hợp tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức tập hợp CPSX theo 3 khoản mục chi phí: - CPNVLTT - CPNCTT - CPSXC Việc tập hợp chi phí theo khoản mục chi phí có tác dụng phục vụ nhu cầu quản lý chi phí sản xuất theo định mức, là căn cứ để phân tích tình hình thực hiện kế hoạch giá thành và định mức chi phí cho kỳ sau. 2.2.2.1. Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: * Nội dung chi phí: Để thực hiện quá trình sản xuất kinh doanh, NVL trực tiếp đóng vai trò vô cùng quan trọng trong số những yếu tố đầu vào của sản xuất. ở công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức, NVL được hạch toán theo phương pháp KKTX do đòi hỏi việc cập nhật thường xuyên thông tin về nhập xuất nguyên vật liệu. CPNVLTT chiếm một tỷ trọng lớn trong giá thành sản phẩm của công ty(85%). CPNVLTT bao gồm: - Nguyên vật liệu chính (TK 1521): Là những loại nguyên vật liệu trực tiếp cấu thành nên thực thể chính của sản phẩm. Nguyên vật liệu chính của nhà máy bao gồm lõi quay H08A F 6.5, Fero Mangan, cao lanh, trường thạch, oxit titan... - Nguyên vật liệu phụ ( TK 1522): Được sử dụng kết hợp với nguyên vật liệu chính nhằm góp phần hoàn thiện và nâng cao tính năng của sản phẩm. Nguyên vật liệu phụ của công ty bao gồm cát vàng, bọt keo vuốt khô dây hàn, hộp que hàn.... - Nhiên liệu( 1523): Nhiên liệu được sử dụng tại nhà máy như dầu nhờn HD 40, than cám, dầu CS100... * Phương pháp hạch toán: Tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức, mọi nhu cầu về sử dụng nguyên vật liệu đều phải xuất phát từ nhu cầu sản xuất sản phẩm. Hạch toán chi tiết nguyên vật liệu áp dụng phương pháp thẻ song song. Theo phương pháp này, việc xuất kho vật tư cho sản xuất với khối lượng bao nhiêu, chủng loại nào đều được theo dõi cụ thể trên thẻ kho và theo dõi thêm về mặt giá trị trên sổ chi tiết vật tư tại phòng kế toán. Giá xuất nguyên vật liệu được tính theo phương pháp bình quân gia quyền. Công thức tính như sau: Giá trị nguyên vật liệu xuất dùng = Số lượng NVL xuất kho * Giá đơn vị bình quân NVL xuất kho Trong đó công ty sử dụng giá đơn vị bình quân sau mỗi lần nhập để có thể theo dõi và phản ánh kịp thời sự biến động về giá cả trên thị trường: Giá đơn vị bình quân sau mỗi lần nhập = Giá thực tế vật liệu tồn kho sau mỗi lần nhập Số lượng NVL tồn thực tế sau mỗi lần nhập Khoản mục CPNVLTT đóng một vai trò vô cùng quan trọng, vì vậy, trong quá trình hạch toán CPSX , khoản mục này cần được quản lý chặt chẽ. Việc xuất kho nguyên vật liệu phải căn cứ vào định mức sử dụng nguyên vật liệu đã được xây dựng, vào nhu cầu thực tế phát sinh và lệnh xuất kho vật tư cho sản xuất. Do đó, mặc dù CPSX nói chung và CPNVL nói riêng đều được tập hợp chung cho toàn doanh nghiệp nhưng trên mỗi phiếu xuất kho nguyên vật liệu đều ghi rõ tên phân xưởng, bộ phận sử dụng nguyên vật liệu, lý do xuất kho và thời gian xuất kho nguyên vật liệu. Số : 00108 Nợ : Có : Biểu 2.6: phiếu xuất kho Ngày 5/11/04 Tên người nhận hàng : Phân xưởng cắt chất bọc Lý do xuất kho : Tạm ứng kế hoạch tháng 11/2004 Xuất tại kho : Nguyên vật liệu chính TT Tên, nhãn hiệu, quy cách phẩm chất vật tư Đvt Số lượng Đơn giá Thành tiền (1000đ) Yêu cầu Thực xuất A B C 1 2 3 4 1 Fero Mangan C1% kg 10000 10000 27000 270000 2 Imminhit kg 10000 10000 920 9200 3 Cao lanh kg 10000 10000 310 3100 4 Bột tre kg 1000 1000 1300 1300 Người nhận ký Thủ kho ký Phòng kế hoạch vật tư ký Biểu 2.7: Số : 00241 Nợ : Có : phiếu xuất kho Ngày 2/12/2004 Tên người nhận hàng : Phân xưởng dây hàn Lý do xuất kho : Kế hoạch tháng 12/2004 Xuất tại kho : Nguyên vật liệu chính TT Tên, nhãn hiệu, quy cách phẩm chất vật tư Đvt Số lượng Đơn giá Thành tiền (1000đ) Yêu cầu Thực xuất A B C 1 2 3 4 1 Lõi thép H08 kg 170000 170000 8250 1402500 2 Lõi dây hàn kg 70000 70000 10000 700000 3 Cục silicat Kali kg 10000 10000 6600 66000 Người nhận ký Thủ kho ký Phòng kế hoạch vật tư ký  Trình tự hạch toán CPNVLTT của công ty được tiến hành như sau: NVL xuất kho theo kế hoạch vật tư sử dụng trong quý và nhu cầu phát sinh thực tế về vật tư của các phân xưởng sản xuất trong quý đó. Mỗi lần xuất vật tư, căn cứ vào phiếu xuất kho, kế toán vật tư vào ngay máy tính chương trình quản lý vật tư xuất kho. Cuối quý, kế toán làm phép cộng tổng và in ra bảng tổng hợp vật tư xuất kho( Biểu 2.8) và lập bảng phân bổ vật tư xuất dùng từng quý (Biểu 2.9). Căn cứ vào số liệu trên bảng phân bổ, kế toán vào Nhật ký chứng từ số 7 và vào Sổ cái TK 621. Sau đó kế toán chuyển số liệu cho phòng kế hoạch vật tư để tiến hành so sánh đối chiếu với số lượng nguyên vật liệu đã nhập và theo định mức đã được duyệt của công ty, từ đó tiến hành đề ra kế hoạch nhập NVL cho quý sau. Biểu 2.8: Bảng tổng hợp xuất NVL - CCDC Chứng từ Tên vật tư Đvt Số lượng Đơn giá Thành tiền ( 1000 đ) SH NT 719 1/10 Cát vàng M3 0.5 80000 40 719 1/10 Đá 1*2 M3 0.8 150000 120 719 1/10 Xi măng P400 kg 350 830 290.5 746 5/10 Lưỡi cưa máy cái 5 117353.68 586.8 746 5/10 Lưỡi cưa tay cái 5 2857 14.3 756 5/10 Vòng bi 6207 vòng 4 24000 96 756 5/10 Vòng bi 6003 vòng 4 23315.66 93.3 ... ... .... ... ... ... ... 108 5/11 Fero Mangan C1% kg 10000 27000 270000 108 5/11 Imminhit kg 10000 920 9200 108 5/11 Cao lanh kg 10000 310 3100 108 5/11 Bột tre kg 1000 1300 1300 822 2/11 Khuôn vuốt ý cái 1 827 3/11 Glyxerin kg 20 21789 435.8 827 3/11 Chổi đót cái 5 5000 25 ... ... ... ... ... ... ... 241 2/12 Lõi thép H08 kg 170000 8250 1402500 241 2/12 Lõi dây hàn kg 70000 10000 700000 241 2/12 Cục Silicat Kali kg 10000 6600 66000 ... ... ... ... ... ... ... Tổng cộng 18886467 Từ 1/10/04 đến 31/12/04 Biểu 2.9: bảng phân bổ số 2 Nguyên vật liệu và công cụ dụng cụ Quý 4/2004 Ghi có TK Ghi Nợ TK TK 152 TK 153 Cộng 1521 1522 1523 1524 331 632114 1018 633132 6212 1847687 3461 1851148 6211 14998377 451783 15450160 62722 229746 80599 310345 62721 40848 31870 169985 242703 62732 303647 303647 62731 76920 76920 632 1010 2550 3560 6412 296 296 6422 3902 927 2045 6874 6428 4451 368 2838 25 7682 Cộng 17483639 731422 31870 256899 382637 18886467 Căn cứ vào dòng cộng TK 6211 và 6212 và các cột TK 1521, 1522... trên bảng phân bổ, kế toán vào Sổ cái TK 621 (Xem biểu 2.10) và được ghi sổ : Nợ TK 621 : 17301308 (TK 6211 : 15450160 TK 6212 : 1851148) Có TK 1521: 16846064 Có TK 1522: 455244 Biểu 2.10: Sổ cáI Tài khoản 621 Số dư đầu năm Nợ Có Quý Ghi nợ TK 621, ghi có TK Quý 1 Quý 2 Quý 3 Quý 4 TK 1521 16846064 TK 1522 455244 Cộng số phát sinh Nợ 17301308 Cộng số phát sinh Có 17301308 Số dư cuối quý Nợ Có 2.2.2.2. Hạch toán CPNCTT (TK 622): * Nội dung CPNCTT : CPNCTT của công ty là những khoản tiền phải trả cho công nhân trực tiếp sản xuất ở các phân xưởng. CPNCTT bao gồm tiền lương cấp bậc, tiền lương sản phẩm, tiền thưởng.... và các khoản trích theo lương. Theo quy định hiện hành, các khoản trích theo lương bao gồm BHXH, BHYT và KPCĐ với tỉ lệ trích đưa vào CPNCTT đối với công nhân trong toàn công ty là như nhau. Cụ thể là BHXH trích 15%, BHYT trích 2%, KPCĐ trích 2% trên tổng tiền lương thực tế phải trả. Để theo dõi CPNCTT kế toán sử dụng TK 622. Trong đó chi tiết thành 2 tiểu khoản cấp 2: TK 6221: Chi phí tiền lương chính TK 6222: Chi phí tiền lương phụ * Phương pháp hạch toán: ở Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức, quỹ tiền lương được tính theo tỷ lệ phần trăm theo doanh thu của cả quý( Biểu 2.11) : Tổng quỹ lương = Doanh thu * Tỷ lệ phần trăm theo doanh thu Sau đó tiến hành phân bổ quỹ lương cho các bộ phận theo tỉ lệ cố định như sau: Phân bổ tổng quỹ lương cho CPNCTT (TK622) 57.22% Phân bổ tổng quỹ lương cho CPNVPX (TK 6271) 13.28% Phân bổ tổng quỹ lương cho CPNVQLDN (TK 6421) 20.72% Phân bổ tổng quỹ lương cho CPNVBH (TK 6411) 8.78% Tuy quỹ lương được xác định cho cả quý nhưng hàng tháng, kế toán tiền lương tính tiền lương để thanh toán cho cán bộ công nhân viên. Đối với công nhân trực tiếp sản xuất, việc thanh toán lương chia làm 2 kỳ. Kỳ 1, kế toán tính ra tiền lương cấp bậc của công nhân và trích BHXH và BHYT (6%); kỳ 2 tính ra tiền lương năng suất căn cứ vào bảng chấm công bộ phận sản xuất đưa lên. Trong đó tiền lương năng suất căn cứ vào định mức năng suất và lương ngày. Công thức như sau: Đơn giá = định mức * lương ngày Định mức = Năng suất bình quân ( công/ tấn) của CNSX * hệ số điều chỉnh Công ty không thực hiện việc trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân trực tiếp sản xuất trên TK 335 mà hạch toán trực tiếp trên TK 622 (ghi Nợ) và TK 334 (ghi Có). Quá trình tập hợp CPNCTT trong công ty được tiến hành như sau: Đầu tháng, kế toán tiền lương tính ra tiền lương kỳ 1 - tiền lương cấp bậc cho CNTTSX và lập bảng thanh toán lương kỳ 1( Biểu 2.12). Tại phân xưởng, tổ trưởng các tổ sản xuất theo dõi tình hình lao động của từng công nhân trong tổ để làm căn cứ chấm công. Cuối tháng, lập bảng chấm công gửi cho phòng tổ chức. Phòng tổ chức căn cứ vào bảng chấm công, phiếu nhập kho sản phẩm cùng đơn giá tiền lương sản phẩm đã được xây dựng trong định mức, tiến hành tính lương sản phẩm cho từng bộ phận sản xuất. Sau đó, phòng tổ chức chuyển toàn bộ số liệu trên về phòng kế toán để lập bảng thanh toán lương kỳ 2 (Biểu2.13) - tiền lương năng suất, nghỉ phép, học tập, chế độ... của công nhân trực tiếp sản xuất. Cuối quý, kế toán tổng hợp CPNCTT của cả ba tháng và lập bảng phân bổ số 1( Biểu 2.14) - bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương để tính ra tiền lương phải trả cho các bộ phận trong công ty. Đồng thời, căn cứ vào số liệu trên bảng phân bổ, kế toán vào Nhật ký chứng từ số 7 để tập hợp chi phí, tính giá thành và vào sổ cái TK 622 (Biểu 2.15). Từ dòng cộng TK 6221, 6222 và cột TK 334, 338 trên Bảng phân bổ số 1 kế toán vào Sổ cái TK 622 và được ghi sổ như sau: Nợ TK 622: 1045143 Có TK 334: 878939 Có TK 338: 166204 Bảng tính lương kỳ 1.....bảng tính lương kỳ 2....... Biểu 2.14 Bảng phân bổ số 1 Tiền lương và các khoản trích theo lương đvt: 1000đ Ghi Có TK Ghi Nợ TK TK 334 TK 338 334 (lương) 334 (ăn ca) Cộng 3382 3383 3384 Cộng 111 571 76 647 6221 874763 874763 17495 131214 17495 166204 6222 4176 4176 6271 203289 203229 4064 30484 4064 38612 6278 122474 122474 6411 134364 134364 2687 20155 2687 25529 6418 4978 4978 6421 317086 317086 6342 47563 6342 60247 6428 44939 44939 Cộng 1533678 172391 1706069 30588 229987 30664 291239 Biểu 2.15 Sổ cáI Tài khoản 622 Đvt: 1000đ Số dư đầu năm Nợ Có Quý Ghi nợ TK622, ghi có TK Quý 1 Quý 2 Quý 3 Quý 4 TK 334 878939 TK 338 166204 Cộng số phát sinh Nợ 1045143 Cộng số phát sinh Có 1045143 Số dư cuối quý Nợ Có 2.2.2.3.Hạch toán chi phí sản xuất chung: * Nội dung CPSXC : Tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức, để theo dõi các khoản CPSXC, kế toán sử dụng tài khoản 627 " CPSXC ". Đây là những chi phí bỏ ra để phục vụ sản xuất cho toàn phân xưởng. CPSXC phát sinh trong toàn bộ các phân xưởng bao gồm: chi phí nhân viên phân xưởng, khấu hao TSCĐ, nhiên liệu, động lực mua ngoài, chi phí sửa chữa thiết bị, công cụ, dụng cụ tự chế.... Các khoản chi phí này được tập hợp trong các tài khoản sau: - TK 6271 (CPNVPX): Khoản chi phí này bao gồm chi phí về lương chính, lương phụ, phụ cấp trả cho nhân viên phân xưởng như nhân viên quản lý phân xưởng, lương công nhân phục vụ sản xuất, lương nhân viên vệ sinh... Ngoài ra còn có các khoản đóng góp như quỹ BHXH,BHYT và KPCĐ được trích tỷ lệ với tiền lương phát sinh. - TK 6272 (chi phí vật liệu): Phản ánh các chi phí vật liệu xuất dùng trong phạm vi phân xưởng xuất để sửa chữa máy móc thiết bị, nhà cửa... Tài khoản này chi tiết thành 2 TK cấp 3: TK 62721: chi phí vật liệu cho PX que hàn TK 62722: chi phí vật liệu cho PX dây hàn - TK 6273 (chi phí CCDC): Phản ánh các chi phí CCDC xuất dùng trong phạm vi phân xưởng. Tài khoản này chi tiết thành 2 TK cấp 3: TK 62731: chi phí CCDC cho PX que hàn TK 62732: chi phí CCDC cho PX dây hàn - TK 6274 ( chi phí khấu hao TSCĐ): Phản ánh các chi phí về khấu hao TSCĐ thuộc phân xưởng như: khấu hao máy móc thiết bị, nhà cửa, kho tàng... - TK 6278 ( chi phí bằng tiền khác): Phản ánh các khoản chi phí khác phát sinh trong phân xưởng như dịch vụ mua ngoài, chi phí hội họp, công tác, tiếp khách... Tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức, kế toán không sử dụng TK 6277 (chi phí dịch vụ mua ngoài) mà tổng hợp luôn vào TK 6278 do các chi phí này công ty sử dụng tiền để thanh toán trực tiếp. * Phương pháp hạch toán: Việc tập hợp CPSXC được kế toán lập bằng cách tổng hợp các chi phí phát sinh tại cả ba phân xưởng ngoài các chi phí trực tiếp vào TK 627, chi tiết theo từng tiểu khoản và tập hợp theo hình thức thu chi với các tài khoản đối ứng với tài khoản đó. Cuối quý, kế toán dùng làm căn cứ để tính giá thành sản phẩm.- Chi phí nhân viên phân xưởng: Tiền lương và các khoản phải trích theo lương phải trả cho nhân viên quản lý phân xưởng, công nhân phục vụ sản xuất... được tập hợp trên bảng phân bổ lương và các khoản phải trích theo lương. Theo đó, kế toán tiến hành ghi bút toán: Nợ TK 6271:241841 Có TK 334: 203229 Có TK 338: 38612 - Chi phí NVL, CCDC: Tổng giá trị vật liệu, công cụ dụng cụ xuất dùng cho phân xưởng được thể hiện trên bảng phân bổ vật tư. Căn cứ vào giá trị vật liệu và công cụ dụng cụ xuất dùng cho các phân xưởng, kế toán ghi các bút toán: Nợ TK 6272 : 553048 Có TK 152: 553048 Và bút toán: Nợ TK 6273: 380567 Có TK 153: 380567 - Chi phí khấu hao TSCĐ: Hiện nay, đối với những máy móc đang sử dụng nhưng đã hết khấu hao kế toán không tiến hành trích khấu hao nữa. Còn đối với những tài sản còn trong thời gian trích khấu hao thì kế toán sử dụng phương pháp khấu hao bình quân để tính theo công thức: Mức khấu hao phải trích trong năm = Nguyên giá TSCĐ Thời gian sử dụng Mức khấu hao quý = Mức khấu hao năm 4 Cuối quý, kế toán lập bảng phân bổ khấu hao TSCĐ (Biểu 2.16). Căn cứ vào khấu hao phải trích cho toàn bộ phân xưởng, kế toán ghi bút toán: Nợ TK 6274: 260000000 Có TK 214: 260000000 Biểu 2.16: bảng phân bổ khấu hao TSCĐ Quý 4/2004 Đvt:1000đ STT Ghi Có TK 214, ghi Nợ TK Số tiền 1 TK 6274 260000 2 TK 6414 20000 3 TK 6424 90000 Cộng 370000 - Chi phí bằng tiền khác: Đây là các khoản chi phí phát sinh trong phân xưởng ngoài các chi phí kể trên. Tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức, do không có sự tách biệt về chi phí dịch vụ mua ngoài và chi phí bằng tiền khác nên kế toán tổng hợp cả hai loại vào TK 6278. Kế toán tiến hành ghi bút toán: Nợ TK 627(6278): 714809 Có TK 111: 49269 Có TK 112: 543066 Có TK 334: 122474 Cuối kỳ, kế toán tổng hợp tổng hợp CPSXC toàn công ty (Biểu 2.17) và vào Sổ cái TK 627 (Biểu 2.18). Biểu 2.17: bảng tổng hợp chi phí sản xuất chung Quý 4/2004 Đvt:1000đ TK 627 Số tiền TK 6271 241841 TK 6272 553048 TK 6273 380567 TK 6274 260000 TK 6278 714809 Cộng 2150265 Biểu 2.18: Sổ cái Tài khoản 627 đvt: 1000đ Số dư đầu năm Nợ Có Quý Ghi nợ TK 627, ghi có TK Quý 1 Quý 2 Quý 3 Quý 4 TK 111 49269 TK 112 543066 TK 152 553048 TK 153 380567 TK 334 325703 TK 338 38612 TK 214 260000 Cộng số phát sinh Nợ 2150265 Cộng số phát sinh Có 2150265 Số dư cuối quý Nợ Có 2.2.2.4. Kế toán tập hợp CPSX toàn công ty: Cuối kỳ, căn cứ vào số liệu trên các bảng phân bổ và các nhật ký chứng từ có liên quan, kế toán tiến hành tổng hợp CPSX toàn công ty vào Nhật ký chứng từ số 7 (Biểu 2.20). Từ dòng cộng TK 621, 622, 627 và các cột đối ứng có liên quan trên Nhật ký chứng từ số 7, kế toán kết chuyển các chi phí trên vào tài khoản tính giá thành 154 và vào sổ cái 154 (Biểu 2.21). Kết chuyển CPNVLTT : Nợ TK 154:17301308 Có TK 621: 17301308 Kết chuyển CPNCTT : Nợ TK 154: 1045143 Có TK 622: 1045143 Kết chuyển CPSXC : Nợ TK 154: 2150265 Có TK 627: 2150265 2.2.3. Kiểm kê và đánh giá sản phẩm dở dang: Cuối kỳ, kế toán căn cứ vào phiếu kiểm kê sản phẩm cuối kỳ (Biểu 2.19), kế toán xác định được khối lượng sản phẩm dở dang cuối kỳ. Trên cơ sở số lượng sản phẩm dở dang cuối kỳ đã xác định, kế toán tiến hành đánh giá. Tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức, kế toán đánh giá sản phẩm dở dang theo chi phí trực tiếp với mức độ hoàn thành của sản phẩm dở dang là 90%. Và theo báo cáo nhập - xuất - tồn kho thành phẩm của quý IV/ 2004, kế toán xác định được tổng khối lượng sản phẩm nhập kho là 2149721.5 kg. Chi phí trong sản phẩm dở dang trong quý IV được xác định như sau: Giá trị nguyên vật liệu chính nằm trong sản phẩm dở dang: 62326 * 15450160 = 435319 2149721.5 + 62326 Giá trị nguyên vật liệu phụ nằm trong sản phẩm dở dang: 62326* 90% * 1851148 = 47074 2149721.5 + 62326* 90% - Giá trị nhân công trực tiếp trong sản phẩm dở dang: 62326* 90% * 1045143 = 26578 2149721.5 + 62326* 90% Tổng giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ là: 508971 Biểu 2.19: phiếu kiểm kê Sản phẩm dở dang Ngày 31/12/04 STT Tên sản phẩm Đvt Số lượng 1 Que hàn trên dàn N46 F4 kg 27950 2 Que hàn trên dàn J420 F3.2 kg 8360 3 Que hàn trên dàn E7016F2.5 kg 176 4 Que hàn trên dàn J421F3.2 kg 10400 5 Thuốc bọc các loại kg 11360 6 Dây hàn SWF0.9 kg 1200 7 Dây hàn SWF0.9 ( đã bao gói) kg 795 8 Dây hàn SWF0.8 ( đã bao gói) kg 2085 Tổng cộng kg 62326 Nhật ký chứng từ số 7.....Biểu 2.21: Sổ cáI Tài khoản 154 đvt: 1000đ Số dư đầu năm Nợ Có Quý Ghi nợ TK 154, ghi có TK Quý 1 Quý 2 Quý 3 Quý 4 TK 621 17301308 TK 622 1045143 TK 627 2150265 Cộng số phát sinh Nợ 20496716 Cộng số phát sinh Có 20496716 Số dư cuối quý Nợ Có 2.3. Tổ chức công tác tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm ở Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức: Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức là một doanh nghiệp cơ khí chế tạo. Chính vì vậy mà sản phẩm của Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức đa dạng về quy cách, phẩm chất. Do đặc điểm này, mà để giảm bớt khối lượng hạch toán, kế toán sử dụng phương pháp tỷ lệ chi phí. Theo phương pháp này, kế toán căn cứ vào tỷ lệ chi phí giữa CPSX thực tế với CPSX kế hoạch để tính ra giá thành đơn vị và tổng giá thành thực tế sản phẩm từng loại. 2.3.1. Đối tượng tính giá thành sản phẩm: Xác định đối tượng tính giá thành sản phẩm là công việc đầu tiên trong toàn bộ công tác kế toán. Bộ phận công tác giá thành phải căn cứ vào đặc điểm sản xuất của doanh nghiệp, loại sản phẩm mà doanh nghiệp sản xuất, cung cấp và sử dụng để từ đó xác định đối tượng tính giá thành sản phẩm cho thích hợp. Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm của Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức có độ phức tạp cao và có sự gián đoạn về mặt kỹ thuật, song sản phẩm cuối cùng của công ty được xuất xưởng là sản phẩm hoàn chỉnh. Vì vậy, đối tượng tính giá thành sản phẩm là sản phẩm hoàn chỉnh. Việc xác định đối tượng tính giá thành sản phẩm ở công ty là hoàn toàn phù hợp và tạo thuận lợi trong công tác quản lý và công tác tính giá thành sản phẩm. 2.3.2. Kỳ tính giá thành sản phẩm: Việc xác định kỳ tính giá thành sản phẩm thích hợp là công cụ quan trọng để tính giá thành sản phẩm khoa học, hợp lý, đảm bảo cung cấp số liệu giá thành thực tế kịp thời, phát huy đầy đủ chức năng giám đốc tình hình thực hiện kế hoạch giá thành của nhà máy. Để xác định kỳ tính giá thành sản phẩm cho từng đối tượng tính giá thành thì phải căn cứ vào đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh và chu kỳ tổ chức sản xuất sản phẩm của công ty. Do việc kiểm kê nguyên vật liệu tồn kho và sản phẩm dở dang của công ty tiến hành vào cuối mỗi quý, nên mặc dù chu kỳ sản xuất sản phẩm ngắn (7 ngày) nhưng công ty xác định giá thành sản phẩm theo quý. 2.3.3. Phương pháp tính giá thành sản phẩm: Để phù hợp với quy trình công nghệ, với cách thức tổ chức sản xuất, đáp ứng yêu cầu quản lý CPSX, tính giá thành sản phẩm, công ty đã xác định đối tượng tính giá thành sản phẩm là sản phẩm hoàn chỉnh nhập kho. Xuất phát từ đặc điểm loại hình sản xuất của công ty, kế toán tính giá thành sản phẩm theo phương pháp tỷ lệ chi phí. Theo phương pháp này, kế toán căn cứ vào tỷ lệ chi phí giữa CPSX thực tế với CPSX kế hoạch để tính ra giá thành đơn vị và tổng giá thành sản phẩm từng loại. áp dụng phương pháp này kế toán đảm bảo tính giá thành một cách đầy đủ, nhanh chóng, toàn bộ CPSX phát sinh được tập hợp hết cho sản phẩm sản xuất. Việc tính giá thành dựa trên việc tập hợp CPSX gồm ba khoản mục chi phí đó là: CPNVLTT CPNCTT CPSXC Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức sản xuất trên 50 loại que hàn và dây hàn. Nhưng trong khuôn khổ của luận văn, em xin được tính giá thành của ba loại sản phẩm que hàn: J421F4, N46F4 và N46 F3.2. Đây là ba mặt hàng chủ lực và có uy tín danh tiếng trên thị trường dây hàn điện trong nước và nước ngoài của công ty, đặc biệt với sản phẩm J421F4 Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức đã giành huy chương vàng hội chợ hàng Việt Nam chất lượng tiêu chuẩn “Made in Viêt Nam” tổ chức tại Hà Nội vào năm 2002. Trong quý IV/ 2004, công ty sản xuất được 195220 kg que hàn J421F4, 874860 kg N46F4, 100040 kg que hàn N46 F3.2. Để tính giá thành từng loại sản phẩm, kế toán tính tổng giá thành kế hoạch và tổng giá thành thực tế quý IV/ 2004 để tính ra tỷ lệ chi phí. - Dựa vào bảng dự kiến kế hoạch chi tiết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm của năm 2004 do phòng kế hoạch vật tư đưa lên kế toán có thông tin về giá vốn kế hoạch. Đồng thời, căn cứ vào bảng tổng hợp nhập - xuất - tồn kho thành phẩm quý IV, kế toán tổng hợp tính ra được tổng giá thành kế hoạch là 18177350 nghìn đồng. - Lập bảng tính tổng giá thành thực tế: Căn cứ vào bảng kiểm kê đánh giá sản phẩm dở dang cuối quý 3/2004, bảng kiểm kê đánh giá sản phẩm dở dang cuối quý 4/2004 và dòng cộng TK 621, 622, 627 trên Nhật ký chứng từ số 7 kế toán lập ra bảng tính giá thành: STT Khoản mục chi phí Dở dang đầu kỳ Phát sinh trong kỳ Dở dang cuối kỳ Tổng giá thành 1 CFNVLTT 352823 17301308 482393 17171738 2 CFNCTT 17951 1045143 26578 1036516 3 CFSXC 2150265 2150265 Tổng cộng 370774 20496716 508971 20358519 - Căn cứ vào số liệu trên, kế toán tính được tỷ lệ chi phí: Tỷ lệ chi phí = Tổng giá thành thực tế/ tổng giá thành kh = 20358519/ 18177350 = 1.12 Theo phương pháp tỷ lệ chi phí, giá thành đơn vị sản phẩm từng loại được tính theo công thức: Giá thành đơn vị sản phẩm từng loại = Giá thành kế hoạch đơn vị sản phẩm từng loại * Tỷ lệ chi phí - Lập bảng tính giá thành 3 sản phẩm đã chọn: STT Tên sản phẩm Giá thành đơn vị KH Giá thành đơn vị thực tế Tổng giá thành thực tế( 1000đ) 1 J421 F4 6700 7500 1464150 2 N46 F4 6309 7066 6181761 3 N46 F3.2 6650 7448 745098 Chương 3 Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở CTCP que hàn điện Việt Đức 3.1. Nhận xét chung về công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm tại công ty: Trong nền kinh tế thị trường, khi mà có sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà sản xuất để tìm kiếm và mở rộng thị phần thì đòi hỏi các doanh nghiệp phải cải tiến chất lượng sản phẩm và đưa ra mức giá cạnh tranh so với công ty đối thủ. Trong đó, giá cả là một vũ khí quan trọng mà doanh nghiệp sử dụng để tồn tại và phát triển. Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức là công ty đã hoạt động lâu năm trong lĩnh vực sản xuất que hàn điện. Công ty luôn đưa ra thị trường những sản phẩm chất lượng với giá cả cạnh tranh so với những mặt hàng cùng loại của các công ty trong và ngoài nước, không ngừng nghiên cứu tung ra những sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu của thị trường. Chính vì vậy, công ty duy trì được những bạn hàng truyền thống và ngày càng thu hút nhiều bạn hàng mới. Đặc biệt, từ khi công ty cổ phần hoá cuối năm 2003, hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty tăng lên đáng kể thể hiện ở doanh thu bán hàng năm 2004 tăng 29.4% so với năm 2003. Bộ máy tổ chức quản lý được sắp xếp lại một cách khoa học, gọn nhẹ, giảm về số lượng nhưng chất lượng ngày càng cao. Các phòng ban trong công ty được phân chia và sắp xếp một cách hợp lý, phù hợp với quy mô, đặc điểm tổ chức sản xuất. Việc tính lương cho công nhân theo sản phẩm đã khuyến khích, động viên người lao động hăng hái thi đua lao động tăng năng suất. Trong cơ chế hoạt động mới toàn thể cán bộ công nhân viên đều cố gắng phát huy hết sức năng lực của mình. Đồng thời, công ty cũng chú trọng công tác giáo dục ý thức của công nhân trong việc tiết kiệm để giảm chi phí, tăng hiệu quả bằng việc triệt để tận dụng các nguồn thu, tận dụng mọi tiềm năng về nhà xưởng, khai thác tạo thêm nguồn thu. Phòng tài vụ của công ty, trong cơ chế hoạt động mới của công ty cũng đã có những cải tiến về cơ cấu bộ máy và cơ cấu hoạt động nhằm hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ của mình. Công tác kế toán của công ty tuân thủ đúng chế độ kế toán hiện hành, phù hợp với điều kiện cụ thể của công ty, đáp ứng được yêu cầu quản lý chung. Qua thời gian thực tập của mình tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức, em nhận thấy những ưu điểm nổi bật trong hoạt động của bộ máy kế toán công ty. Trong khuôn khổ của đề tài, em xin đưa ra những thành tựu của kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của công ty như sau: 3.1.1.Ưu điểm: * Bộ máy kế toán: Là một công ty hoạt động lâu năm trong lĩnh vực sản xuất que hàn điện, Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức nhận thức được tầm quan trọng của lợi thế giá cả trong cạnh tranh. Chính vì vậy mà công ty luôn chú trọng đến việc tiết kiệm CPSX và hạ giá thành sản phẩm, luôn tăng cường công tác quản lý CPSX và tính giá thành sản phẩm. Để phát huy được vai trò đó, bộ máy kế toán của công ty được xây dựng tương đối hoàn chỉnh, phản ánh đầy đủ nội dung hạch toán và đáp ứng nhu cầu của công tác quản lý, đội ngũ nhân viên kế toán có trình độ nghiệp vụ cao, nhiệt huyết với công việc. Cụ thể trong công tác hạch toán CPSX và tính giá thành luôn có sự kết hợp nhịp nhàng, ăn ý giữa các kế toán vật tư, kế toán tiền lương và kế toán tổng hợp để có thể tập hợp CPSX và tính giá thành một cách nhanh chóng, chính xác. * Việc sử dụng tài khoản: Công ty hiện đang sử dụng hệ thống tài khoản do Bộ tài chính ban hành. Trong việc tập hợp CPSX, công ty phân theo 3 khoản mục: CPNVLTT , CPNCTT, CPSXC và sử dụng các TK 621, 622, 627 để theo dõi. Trong đó, TK 622 được theo dõi cụ thể theo từng bộ phận sản xuất giúp cho việc quản lý giờ công và tính tiền công được thuận lợi. TK 627 được chi tiết ra thành các tiểu khoản làm cho việc theo dõi các khoản chi được cụ thể, rõ ràng. Các chi phí này đến cuối kỳ được kế toán tập hợp vào TK 154 để tính giá thành. Ngoài việc sử dụng hệ thống tài khoản được áp dụng chung cho các doanh nghiệp, công ty còn chi tiết các tài khoản, tiểu khoản thành các tiểu khoản cấp dưới theo dõi cho từng đối tượng cụ thể của công ty. Việc tập hợp chi phí và sử dụng các tài khoản để theo dõi này giúp cho các cấp quản lý dễ dàng theo dõi các chi phí phát sinh và giúp cho việc tính giá thành được đơn giản. * Về hệ thống chứng từ và sổ sách kế toán: Với đội ngũ kế toán nhiều kinh nghiệm, vững chuyên môn đã vận dụng hình thức kế toán nhật ký chứng từ một cách sáng tạo, có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Nhìn chung, trong quá trình hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm công ty đã sử dụng hệ thống sổ sách kế toán phù hợp với điều kiện của công ty theo đúng quy định cho hình thức sổ Nhật ký chứng từ và ghi chép đầy đủ từng khoản mục mà mẫu sổ quy định. + Kế toán sử dụng sổ tổng hợp Nhật ký chứng từ số 7 để tập hợp CPSX trong kỳ hạch toán + Sử dụng Sổ cái các TK 621, 622, 627, 154 để theo dõi riêng từng khoản mục chi phí và tập hợp chi phí tính giá thành sản phẩm. + Các bảng phân bổ số 1, số 2, số 3 để chia chi phí cho đối tượng chịu chi phí theo công dụng và mục đích chi phí. + Ngoài ra, kế toán sử dụng một số bảng kê, nhật ký chứng từ có liên quan đến quá trình hạch toán chi phí như bảng kê số 1, số 2, số 5; nhật ký chứng từ số 1, 2, 3, 4, 5. Với những sổ chi tiết, kế toán có sự thay đổi cho phù hợp với công việc, với quy mô tính chất riêng của mình, giúp cho việc ghi chép, theo dõi các khoản chi phí được thuận lợi hơn. Việc lập chứng từ, luân chuyển chứng từ, lưu trữ chứng từ được thực hiện theo đúng quy định hiện hành và giúp cho việc hạch toán CPSX và tính giá thành được thuận lợi. * Về phương pháp hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm: Việc phân định chi phí theo 3 khoản mục : CFNVLTT, CFNCTT, CFSXC đã cho thấy vị trí, chức năng hoạt động của chi phí trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Đây chính là căn cứ để tập hợp CPSX và xác định được giá thành một cách chính xác, tạo điều kiện cung cấp thông tin có hệ thống cho các báo cáo tài chính. Công ty sử dụng phương pháp tỷ lệ chi phí để tính giá thành sản phẩm là hoàn toàn phù hợp. Bởi công ty chuyên sản xuất các dụng cụ cơ khí chế tạo có đặc trưng sản xuất ra nhiều sản phẩm với nhiều quy cách phẩm chất khác nhau. Việc sử dụng phương pháp này đã giúp cho kế toán giảm bớt khối lượng hạch toán. * Phương pháp tính giá nguyên vật liệu xuất kho: Công ty đang sử dụng phương pháp bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập. Đây là phương pháp phù hợp với điều kiện giá nguyên vật liệu đầu vào có nhiều biến động như hiện nay. Nó giúp cho kế toán tính toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp một cách chính xác, cập nhật. Hơn nữa, kế toán công ty cũng khắc phục được nhược điểm của phương pháp này là tốn nhiều công sức bằng cách sử dụng sự hỗ trợ của phần mềm kế toán. * Hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên: Đây là sự lựa chọn hoàn toàn phù hợp với tính chất hàng hoá vật tư có giá trị lớn của công ty. * Việc áp dụng phần mềm kế toán trong quá trình hạch toán: Sự phát triển của công nghệ phần mềm đã góp phần làm giảm sức lao động của con người trong rất nhiều lĩnh vực trong đó có kế toán. Tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức, do hình thức sổ Nhật ký chứng từ phức tạp nên khó có thể vận dụng máy tính vào xử lý số liệu. Tuy nhiên, kế toán công ty đã linh hoạt sử dụng phần mềm kế toán vào một số khâu như quản lý danh sách khách hàng và nhà cung ứng, quản lý thu chi tiền mặt, quản lý vật tư xuất kho, tính toán giá vật tư xuất dùng cho sản xuất... Với công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm, phần mềm kế toán giúp kế toán tính giá vật tư xuất kho theo phương pháp bình quân gia quyền tính sau mỗi lần nhập. Ngoài ra, công ty đã áp dụng hình thức trả lương theo sản phẩm hoàn thành chất lượng quy định đã đảm bảo gắn liền thu nhập của người lao động với chất lượng làm việc, là điều kiện thúc đẩy công nhân có ý thức tiết kiệm trong sản xuất, tránh lãng phí thời gian lao động, khuyến khích tăng năng suất. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của công ty còn bộc lộ một số tồn tại cần khắc phục. 3.1.2. Nhược điểm: * Thứ nhất, đối tượng hạch toán CPSX mà công ty xác định còn chưa thật sự hợp lý. Việc tập hợp CPSX của tất cả các sản phẩm trong một kỳ để sau đó tính ra giá thành sản phẩm gặp phải bất cập sau: Việc tính ra giá thành đơn vị sản phẩm từng loại sẽ không được chính xác. Bởi nguyên vật liệu đầu vào - chi phí chiếm đa số trong tổng chi phí sản phẩm để tạo ra các loại sản phẩm khác nhau là khác nhau. Hơn nữa, giá thành kế hoạch mà công ty đưa ra và việc tính ra tỷ lệ chi phí trong khi tính giá thành thực tế cũng chỉ mang tính tương đối. Do vậy, giá thành đơn vị từng loại sản phẩm sẽ bị chênh so với thực tế. Sự chênh lệch này dù là rất nhỏ nhưng với sản lượng tiêu thụ rất lớn sẽ trở thành một sai số không nhỏ ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh trong kỳ của công ty. * Thứ hai, công ty không theo dõi thiệt hại ngừng sản xuất ngoài kế hoạch. Điều đó dẫn tới một số hạn chế trong việc quản lý chi phí và quản lý lao động: Do không theo dõi cụ thể nên công ty khó có thể thu hồi khoản bồi thường thiệt hại. Và quan trọng hơn, vì không quy trách nhiệm cho cá nhân cụ thể gây ra thiệt hại nên không giáo dục ý thức cẩn trọng trong lao động của công nhân có thể dẫn tới những sai phạm tiếp theo. * Thứ ba, trong quá trình hoạt động công ty tận dụng được nhưng không đáng kể và không hệ thống những lợi ích mà phần mềm kế toán mang lại. Nguyên nhân là do việc áp dụng hình thức sổ Nhật ký – chứng từ rất khó có thể vận dụng máy tính để xử lý số liệu. Ta có thể so sánh giữa công việc khi kế toán làm thủ công so với việc dùng máy tính để xử lý số liệu để thấy được sự bất cập của kế toán công ty trong thời đại công nghệ thông tin hiện nay. Công việc Làm thủ công Làm máy vi tính Cơ sở hạch toán Chứng từ kế toán Chứng từ kế toán Ghi chép dữ liệu Định khoản vào các sổ và tổng hợp số liệu chậm Cập nhật số dư các tài khoản và tổng hợp số liệu nhanh Lưu dữ liệu Các sổ --> cồng kềnh Đĩa, bộ nhớ rất gọn nhẹ Lập báo cáo BCTC lập thủ công rất lâu BCTC và báo cáo quản trị lập nhanh hơn 3.2. Phương hướng nhằm hoàn thiện công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức : 3.2.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác CPSX và tính giá thành sản phẩm: Khi chuyển đổi nền kinh tế từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trường, các doanh nghiệp gặp rất nhiều thuận lợi trong hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng bên cạnh đó cũng gặp phải không ít khó khăn do các quy luật khắt khe của nền kinh tế thị trường. Để đứng vững trong điều kiện đó, các doanh nghiệp không còn cách nào khác là phải tự hoàn thiện mình về mọi mặt. Công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm luôn chiếm một khối lượng lớn trong toàn bộ công tác kế toán tại doanh nghiệp sản xuất và chi phối đến kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của toàn doanh nghiệp nên doanh nghiệp hết sức chú trọng đến việc hoàn thiện phần hành này. Trong quá trình hoạt động của mình, Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức luôn quan tâm hoàn thiện công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm. Tuy nhiên, qua phân tích thực trạng công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm của công ty, ta nhận thấy bên cạnh những thành tựu đã đạt được vẫn tồn tại những khiếm khuyết cần khắc phục. Qua thời gian thực tập tại công ty, với những kiến thức đã được học tuy còn hạn chế nhưng em xin mạnh dạn nêu ra một số ý kiến, kiến nghị góp phần hoàn thiện công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm của công ty. 3.2.2. Một số ý kiến, kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức : * ý kiến 1: Về đối tượng hạch toán CPSX Công ty có thể tập hợp CPSX theo từng nhóm sản phẩm cùng loại và tính giá thành đơn vị theo phương pháp tỷ lệ chi phí. Do các sản phẩm cùng loại nhưng khác kích cỡ (ví dụ như cùng một loại que hàn N46 nhưng có kích cỡ khác nhau như F2, F3.25, F4...) cùng sử dụng yếu tố nguyên vật liệu như nhau, cùng sử dụng số nhân công như nhau, chỉ khác nhau ở giai đoạn kéo nhỏ nên việc tập hợp theo nhóm sản phẩm cùng loại được thực hiện dễ dàng và tính giá thành sẽ chính xác hơn. * ý kiến 2: Về tài khoản kế toán: Do kế toán tập hợp CPSX chung cho toàn doanh nghiệp nên trong quá trình hạch toán, TK 154 không được theo dõi chi tiết. Vì vậy mà cùng với kiến nghị trên, em cũng xin đưa ra ý kiến về việc hạch toán trên TK 154. Để phù hợp với đối tượng tập hợp CPSX theo nhóm sản phẩm như đã kiến nghị, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tập hợp chi phí và tính giá thành, TK 154 cần được mở chi tiết theo nhóm sản phẩm cùng loại( ví dụ kế toán mở TK 154 cho nhóm sản phẩm N46 với các kích cỡ khác nhau...). * ý kiến 3: Về kỳ hạch toán: Công ty có thể xem xét áp dụng kỳ hạch toán theo tháng. Bởi vì đến cuối quý kế toán tổng hợp chi phí và tính ra giá thành sản phẩm cũng là thời điểm mà công ty phải lập báo cáo quý gửi lên cơ quan quản lý cấp trên. Vì vậy mà công việc cuối quý sẽ rất nhiều. Thêm vào đó, do kỳ hạch toán quá dài khó có thể thông tin kịp thời cho các cấp quản lý khi cần thiết. * ý kiến 4: Về hình thức sổ kế toán với việc ứng dụng máy vi tính: Hiện công ty đang sử dụng hình thức sổ Nhật ký - chứng từ. Đây là hình thức sổ phù hợp với quy mô, điều kiện của công ty. Song trong quá trình xử lý thông tin trên sổ, kế toán khó có thể ứng dụng phần mềm kế toán. Vì vậy mà tuy kế toán công ty đã linh hoạt sử dụng máy tính vào một số phần hành nhưng phần lớn công việc kế toán được thực hiện bằng lao động thủ công. Để tiết kiệm thời gian và sức lao động của nhân viên kế toán, cập nhật thông tin cung cấp cho các cấp quản lý, đồng thời khai thác triệt để lợi ích mà máy tính mang lại, công ty có thể xem xét việc chuyển đổi sang hình thức Nhật ký chung. Ưu điểm của hình thức sổ này là đơn giản, thích hợp với mọi đơn vị hạch toán, đặc biệt là có thể ứng dụng phần mềm kế toán trong xử lý thông tin trên sổ một cách thuận lợi, dễ dàng. * ý kiến 5: Về việc theo dõi các khoản thiệt hại ngừng sản xuất ngoài kế hoạch. Công ty nên theo dõi chi tiết các khoản thiệt hại ngừng sản xuất ngoài kế hoạch để có thể thu hồi bồi thường thiệt hại, có thể xử lý đúng người đúng việc nâng cao ý thức của người lao động trong quá trình sản xuất. * ý kiến 6: Về việc dự trữ nguyên vật liệu. Về nguyên vật liệu do trong nước không sản xuất được phải nhập ngoại như lõi thép, Fero Mangan, công ty tiến hành dự trữ để phục vụ kịp thời cho nhu cầu sản xuất. Đây là việc làm cần thiết nhưng công ty cần chú ý đến định mức và chu kỳ dự trữ nguyên vật liệu để tránh tình trạng thiếu hụt vật tư cho sản xuất nhưng cũng không dự trữ quá nhiều để ứ đọng vốn và tăng chi phí kinh doanh do vốn lưu động công ty phải đi vay ngắn hạn. Hiện nay, công ty có chu kỳ dự trữ nguyên vật liệu là 30 đến 45 ngày. Mỗi lần dự trữ tính ra khoảng 6 tỷ đồng với mức lãi suất vốn vay ngắn hạn là 0.78%/ tháng. Như vậy ta có thể tính ra chi phí lãi vay mà mỗi tháng công ty phải trả: 6000000000* 0.78% = 46800000 Chưa kể đến các chi phí khác phát sinh trong quá trình lưu kho thì có thể thấy chi phí để dự trữ nguyên vật liệu không phải là một khoản tiền nhỏ nên công ty cần tính toán hết sức kỹ lưỡng để tối thiểu hoá chi phí lãi vay tăng lợi nhuận. Cần tăng cường sự kết hợp giữa bộ phận kế toán và phòng kế hoạch vật tư để có sự điều chỉnh linh hoạt trong vấn đề dự trữ nguyên vật liệu cho phù hợp với từng điều kiện cụ thể. * ý kiến 7: Về việc kết hợp kế toán quản trị và kế toán tài chính: Bên cạnh kế toán tài chính, kế toán quản trị là một bộ phận không thể thiếu để kế toán thực sự trở thành công cụ quản lý đắc lực của nhà quản trị. Trong khi thông tin của kế toán tài chính là thông tin về các nghiệp vụ kinh tế tài chính đã xảy ra trong quá khứ thì thông tin của kế toán quản trị về cơ bản là những thông tin vừa mang tính thực tế vừa mang tính điều chỉnh, phục vụ cho việc lập các dự toán, dự đoán tương lai để quyết định một phương án tối ưu của nhà quản trị. Kế toán quản trị có hai chức năng quan trọng nhất là hoạch định và kiểm tra. Trên khía cạnh nghiên cứu của đề tài, em xin bàn về chức năng kiểm tra của kế toán quản trị, mà cụ thể là việc kiểm tra kiểm soát chi phí sản xuất nhằm mục đích hạ giá thành. Chi phí sản xuất bao gồm 3 khoản mục: + CPNVLTT + CPNCTT + CPSXC Để kiểm soát chi phí sản xuất, kế toán quản trị xây dựng nên các định mức chi phí sản xuất. CPNVLTT và CPNCTT luôn luôn là chi phí khả biến. Việc xây dựng định mức hai loại chi phí này dựa trên định mức giá( giá một đơn vị vật liệu, giá một giờ lao động trực tiếp) và định mức lượng( lượng nguyên vật liệu trực tiếp, lượng thời gian hoàn tất một đơn vị sản phẩm). Riêng CPSXC, do bao gồm nhiều khoản mục nên để xây dựng định mức CPSXC cần tách thành hai bộ phận: biến phí sản xuất chung và định phí sản xuất chung và thường dùng tỷ lệ theo thời gian để xây dựng hệ thống chi phí tiêu chuẩn. Sau khi đã xây dựng hệ thống định mức chi phí, kế toán tiến hành so sánh giữa chi phí thực tế với định mức. Nếu có chênh lệch thì phải làm rõ nguyên nhân gây ra chênh lệch và các biện pháp để khắc phục nếu là chênh lệch tăng và phát huy nếu là chênh lệch giảm. Việc xem xét một cách tỉ mỉ, chi tiết chi phí trên cơ sở so sánh chi phí thực tế với định mức là căn cứ để kiểm soát chi phí một cách có hiệu quả nhất, là cơ sở để tiết kiệm chi phí sản xuất và hạ giá thành. Chính vì chức năng kiểm soát chi phí mà kế toán tài chính không có được, em xin kiến nghị công ty nên kết hợp kế toán quản trị với kế toán tài chính trong quá trình quản lý. Kết luận Luận văn là sự tổng hợp những kiến thức cơ bản trong quá trình học tập tại trường Đại học Công Đoàn và thực tế sản xuất kinh doanh của Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức. Trong thời gian thực tập, em có điều kiện kiểm nghiệm lại những kiến thức đã học trong trường qua thực tế hoạt động của công ty. Qua đó, bản thân em tự củng cố và mở rộng nhận thức của mình, đồng thời nhận thức được sự khác biệt giữa lý thuyết và thực tế của quá trình hạch toán kế toán. Vì thời gian nghiên cứu, khảo sát tại công ty có hạn nên luận văn không thể đi sâu vào tất cả mọi vấn đề của công tác hạch toán kế toán ở công ty mà chỉ đi sâu vào nghiên cứu công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm. Trong đó, luận văn chú ý phân tích những nội dung chính của công tác này, từ đó nêu lên những ý kiến của bản thân mình nhằm góp phần hoàn thiện công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần que hàn điện Việt Đức. Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo – TS Nguyễn Ngọc Quang đã tận tình hướng dẫn để em có thể hoàn thành khoá luận này. Em cũng xin chân thành cảm ơn các cô, chú phòng Tài vụ, phòng Kế hoạch và các phòng ban khác trong công ty đã tạo điều kiện thuận lợi cho em thực tập, khảo sát tại công ty, cung cấp tư liệu để em có thể tập hợp, phân tích và xây dựng được khoá luận này. Vì thời gian thực tập có hạn, vì nhận thức của bản thân còn hạn chế nên mặc dù đã hết sức cố gắng song khoá luận cũng không thể giải quyết hết được mọi vấn đề để hoàn thiện công tác hạch toán CPSX và tính giá thành sản phẩm mà thực tế công ty và thị trường đang đặt ra. Do vậy mà không thể tránh được những sai sót. Em rất mong nhận được sự góp ý của các thầy, các cô và Ban giám đốc công ty giúp em hoàn thiện được bản luận văn của mình. Em xin chân thành cảm ơn! TàI liệu tham khảo: Lý thuyết hạch toán kế toán Chủ biên: TS. Nguyễn Thị Đông Lý thuyết và thực hành kế toán tài chính Chủ biên: PGS. TS. Nguyễn Văn Công Hướng dẫn thực hành kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp Tác giả: TS. Võ Văn Nhị Kế toán quản trị Chủ biên: PGS. TS. Nguyễn Minh Phương 16 chuẩn mực kế toán và kế toán tài chính cho doanh nghiệp Tác giả: TS. Võ Văn Nhị Trung Quốc gia nhập WTO - Thời cơ và thách thức Chủ biên: Võ Đại Lược 7. Các luận văn khoá trước.