CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN TỔNG QUAN VỀ CƠ CHẾ TÀI CHÍNH .1
1.1 Khái niệm xổ số. .1
1.2 Bản chất của xổ số. .1
1.3 Sự tồn tại khách quan của xổ số. 2
1.3.1 Sự phát triển về kinh tế, xã hội. 2
1.3.2 Sự thay đổi trong nhận thức của xã hội. . 2
1.3.2.1 Thay đổi quan niệm về xổ số. 2
1.3.2.2 Hình thức giải trí mới 3
1.3.2.3 Hình thức đầu tư mới. .3
1.3.3 Vai trò của xổ số . 3
1.3.3.1 Xổ số góp phần đầu tư cho phúc lợi xã hội. 4
1.3.3.2 Xổ số là công cụ điều tiết, phân phối lại thu nhập quốc dân. .4
1.3.3.3 Xổ số là công cụ điều tiết lưu thông tiền tệ. 4
1.3.3.4 Góp phần giải quyết việc làm. 5
1.4 Mô hình hoạt động xổ số. .6
1.4.1 Tại Mỹ. . 6
1.4.2 Tại Việt Nam 7
1.5 Cơ chế tài chính hoạt động xổ số Việt Nam. 8
1.5.1 Khái luận về cơ chế quản lý tài chính. . 8
1.5.2 Cơ chế tài chính trong hoạt động xổ số tại Việt Nam . 9
1.5.2.1 Báo cáo tài chính 10
1.5.2.2 Nguồn vốn, tài sản 10
1.5.2.3 Doanh thu, chi phí. .12
1.5.2.4 Phân phối thu nhập .12
1.5.2.5 Thực hiện giám sát và kiểm soát tài chính tại Công ty XSKT. 13
1.6 Cơ chế tài chính đặc trưng trong hoạt động xổ số tại Mỹ. 14
1.6.1 Nguồn vốn. .14
1.6.2 Doanh số, chi phí 14
1.6.3 Phân phối nguồn thu. .16
1.7 Bài học kinh nghiệm trong hoạch định cơ chế tài chính .17
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1. 18
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CƠ CHẾ TÀI CHÍNH CÁC CÔNG TY XỔ SỐ
KIẾN THIẾT KHU VỰC MIỀN NAM 19
2.1 Tổ chức hoạt động của các Công ty XSKT .19
2.1.1 Hoạt động xổ số. 19
2.1.2 Hoạt động kinh doanh khác ngoài xổ số. .20
2.2 Các sản phẩm xổ số lưu hành. 20
2.2.1 Xổ số truyền thống .20
2.2.2 Xổ số biết kết quả ngay .21
2.3 Phân tích cơ chế tài chính Công ty XSKT khu vực Miền Nam. .21
2.3.1 Mô hình quản lý tài chính 23
2.3.2 Báo cáo tài chính 23
2.3.3 Hình thành nguồn vốn, tài sản. .24
2.3.3.1 Vốn kinh doanh .24
2.3.3.2 Quỹ đầu tư phát triển 25
2.3.4 Sử dụng và quản lý vốn, tài sản. .25
2.3.4.1 Vốn cho hoạt động xổ số. 26
2.3.4.2 Vốn cho hoạt động kinh doanh khác ngoài xổ số. .26
2.3.4.3 Vốn cho hoạt động tài chính. 27
2.3.5 Doanh thu từ hoạt động kinh doanh. 27
2.3.6 Chi phí hoạt động kinh doanh .28
2.3.7 Phân phối nguồn thu từ xổ số. .29
2.3.7.1 Trích lập các quỹ theo quy định 29
2.3.7.2 Từ lợi nhuận còn lại 30
2.3.7.3 Thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước 30
2.3.8 Quản lý tài sản và kiểm tra việc thực hiện cơ chế tài chính của các Công ty XSKT 30
2.3.9 Những nội dung cơ bản trong quản lý tài chính của Công ty XSKT
Thành Phố Hồ Chí Minh. 31
2.4 Phân tích một số tồn tại, yếu kém. .33
2.4.1 Cơ chế quản lý tài chính hiện tại còn bất cập 34
2.4.2 Sự lãng phí về nguồn vốn phục vụ hoạt động phát hành vé xổ số. 34
2.4.3 Hao phí nguồn lực tài chính do lượng vé phát hành lớn. 36
2.4.4 Mức chi trả trúng thưởng không dự báo được 38
2.4.5 Tình hình tài chính bị ảnh hưởng do tỉ lệ tiêu thụ quá thấp. .39
2.4.6 Nguồn thu từ xổ số dành phục vụ phúc lợi xã hội chưa minh bạch 39
2.4.7 Chi phí biến động do không quản trị được rủi ro tăng giá giấy 41
2.4.8 Nguồn lực lao động của xã hội chưa được sử dụng hiệu quả. 42
2.4.9 Sử dụng tài sản của Nhà nước cho hoạt động cạnh tranh lẫn nhau 42
2.4.10 Mức độ và hiệu quả đầu tư mở rộng kinh doanh còn hạn chế. 43
2.5 Nguyên nhân của những tồn tại 43
2.5.1 Hệ thống pháp luật quản lý hoạt động xổ số chưa hoàn chỉnh .43
2.5.2 Thiếu chế tài xử lý các vi phạm 44
2.5.3 Thiếu đồng bộ trong quản lý điều hành hoạt động xổ số giữa Bộ Tài chính và địa
phương. .44
2.5.4 Các chỉ tiêu kế hoạch chưa hợp lý, tăng áp lực đối với Công ty. .45
2.5.5 Loại hình xổ số truyền thống không thích hợp với những thay đổi của xã hội. 45
2.5.6 Năng lực nội tại về nhân sự và chuyên môn của Công ty XSKT chưa đáp ứng yêu
cầu mở rộng kinh doanh 45
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2. 46
CHƯƠNG 3 : MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CƠ CHẾ TÀI CHÍNH
CÁC CÔNG TY XỔ SỐ KIẾN THIẾT KHU VỰC MIỀN NAM. 467
3.1 Định hướng phát triển hoạt động xổ số .467
3.1.1 Cấu trúc thị trường 48
3.1.2 Loại hình sản phẩm 48
3.1.3 Hợp tác quốc tế và hiện đại hóa công nghệ quản lý. 49
3.2 Hoàn thiện cơ chế tài chính các Công ty XSKT .50
3.2.1 Mô hình quản trị tài chính. 50
3.2.1.1 Chuyển đổi Công ty XSKT sang hình thức Công ty TNHH một thành viên
theo mô hình công ty mẹ – công ty con .50
3.2.1.2 Thành lập Công ty XSKT quốc gia 52
3.2.2 Giải pháp hoàn thiện cơ chế tài chính 53
3.2.2.1 Đẩy mạnh đầu tư vốn tích lũy. . 53
3.2.2.2 Tăng cường quản lý bảo toàn vốn tài sản trong kinh doanh xổ số truyền thống
thông qua thế chấp. 55
3.2.2.3 Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong kinh doanh xổ số truyền thống thông qua
rút ngắn kỳ hạn thanh toán nợ. 56
3.2.2.4 Đổi mới cơ chế quản lý doanh thu, chi phí . 57
3.2.2.5 Minh bạch hóa trong phân phối lợi nhuận . 60
3.3 Nhóm giải pháp hỗ trợ từ Nhà nước .60
3.3.1 Hoàn chỉnh hệ thống văn bản về cơ chế quản lý tài chính đối với Công ty
XSKT 611
3.3.2 Hoàn thiện qui định pháp luật đối với Công ty TNHH một thành viên
kinh doanh xổ số. 63
3.3.3 Cụ thể hóa quy định về cơ chế giám sát, kiểm tra, xử lý vi phạm .64
3.4 Nhóm giải pháp khác 64
3.4.1 Hoạch định chiến lược tài chính trong giai đoạn mở rộng đầu tư. .64
3.4.2 Tăng cường vai trò của nhà quản trị tài chính. 66
3.4.3 Gia tăng doanh thu thông qua đổi mới sản phẩm xổ số truyền thống 688
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3. 70
KẾT LUẬN .71
95 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1645 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Hoàn thiện cơ chế tài chính các công ty xổ số kiến thiết khu vực miền nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
i
thaønh laäp Coâng ty xoå soá quoác gia vaän haønh theo cô cheá taøi chính rieâng ñeå thöïc
hieän kinh doanh caùc loaïi hình saûn phaåm xoå soá hieän ñaïi coù phaïm vi thò tröôøng kinh
doanh toaøn quoác nhö xoå soá ñieän toaùn, xoå soá qua ñieän thoaïi,… Coâng ty xoå soá quoác
gia thaønh laäp treân cô sôû huy ñoäng voán ñaàu tö cuûa caùc coâng ty XSKT vaø lôïi nhuaän
phaân phoái treân tæ leä voán goùp. Coâng ty XSKT caùc tænh vöøa laø coå ñoâng goùp voán, vöøa
laø ñaïi lyù cho coâng ty xoå soá quoác gia trong vieäc kinh doanh loaïi hình xoå soá môùi taïi
ñòa phöông neáu thò tröôøng coù nhu caàu. Ngoaøi ra, Coâng ty xoå soá quoác gia cuõng caàn
lieân keát vôùi coâng ty cung caáp dòch vuï xoå soá ña quoác gia nhaèm khai thaùc öu theá veà
kyõ thuaät vaø trình ñoä kinh doanh xoå soá saün coù vaø thanh toaùn moät khoaûn chi phí
nhaát ñònh theo thoûa thuaän. Vôùi moâ hình toå chöùc nhö treân ñoøi hoûi Coâng ty xoå soá
quoác gia phaûi hoaït ñoäng ñoäc laäp theo cô cheá taøi chính rieâng ñeå phuø hôïp vôùi tính
chaát saûn phaåm vaø hình thöùc lieân keát. Trong töông lai, moâ hình Coâng ty xoå soá quoác
gia seõ thay theá daàn caùc Coâng ty XSKT kinh doanh saûn phaåm xoå soá truyeàn thoáng
nhö hieän nay.
Vôùi nhöõng moâ hình toå chöùc treân ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng giaûi phaùp ñoåi môùi
trong chính saùch, cô cheá quaûn lyù taøi chính trong thôøi gian tôùi.
3.2.2 Giaûi phaùp hoaøn thieän cô cheá taøi chính.
3.2.2.1 Ñaåy maïnh ñaàu tö voán tích luõy.
Nguoàn voán khaù lôùn cuûa Coâng ty XSKT seõ ñöôïc söû duïng hieäu quaû hôn trong
thöïc hieän môû roäng ñaàu tö, ñoåi môùi loaïi hình kinh doanh xoå soá. Vôùi quyõ ñaàu tö
phaùt trieån ñöôïc trích laäp haøng naêm, nguoàn voán kinh doanh cuûa Coâng ty XSKT
ñöôïc tích luõy nhanh choùng. Moät löôïng voán lôùn ñaùng keå cuûa nhieàu Coâng ty hieän
ñang trong traïng thaùi nhaøn roãi vaø ñöôïc ñaàu tö döôùi daïng tieàn göûi taïi caùc ngaân
54
haøng ñeå höôûng laõi. Maëc duø laõi suaát tieàn gôûi töông ñoái cao 1,575%/thaùng (thaùng
8/2008) nhöng ñaây laø hình thöùc ñaàu tö keùm hieäu quaû maëc duø möùc ñoä an toaøn cao.
Cuøng vôùi söï phaùt trieån oån ñònh cuûa neàn kinh teá khi chính saùch ñieàu tieát vó moâ cuûa
Chính phuû ñaït keát quaû nhö mong muoán, chi phí cô hoäi trong söû duïng voán giaûm
cuøng vôùi laõi suaát tín duïng.
Veà phía doanh nghieäp, vôùi kinh nghieäm trong kinh doanh cuøng vôùi chuû
tröông khuyeán khích cuûa Nhaø nöôùc, caùc doanh nghieäp kinh doanh xoå soá caàn chuû
ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp vaøo nhöõng lónh vöïc coù lôïi theá so saùnh veà tæ suaát sinh lôïi cuõng
nhö phuø hôïp vôùi khaû naêng cuûa doanh nghieäp vaø ñònh höôùng phaùt trieån cuûa ñòa
phöông. Khu vöïc Mieàn Ñoâng Nam Boä coù lôïi theá trong phaùt trieån coâng nghieäp vaø
dòch vuï trong khi khu vöïc ñoàng baèng soâng Cöûu Long coù lôïi theá veà nuoâi troàng vaø
cheá bieán saûn phaåm noâng nghieäp. Vôùi chuû tröông taäp trung ñaàu tö vaøo nhöõng lónh
vöïc nhaát ñònh cuûa moãi ñòa phöông, hoaït ñoäng tham gia ñaàu tö cuûa Coâng ty XSKT
goùp phaàn phaùt trieån kinh teá cuûa ñòa phöông. Ngoaøi ra, Coâng ty coøn coù theå xaùc
ñònh lónh vöïc ñaàu tö ngoaøi ñòa phöông nhöng coù tæ suaát sinh lôïi toái öu. Beân caïnh
ñoù, vôùi cô cheá thoâng thoaùng hôn trong quaûn lyù xoå soá, caùc Coâng ty coù theå phaùt
trieån theâm caùc loaïi hình xoå soá môùi nhö xoå soá ñieän toaùn,…
Hoaït ñoäng môû roäng ñaàu tö cuûa caùc Coâng ty XSKT coù theå thöïc hieän döôùi 3
hình thöùc: tröïc tieáp kinh doanh, tham gia thaønh laäp lieân doanh vaø ñaàu tö voán vôùi
coå phaàn chi phoái. Trong nhöõng hình thöùc treân, hoaït ñoäng tham gia thaønh laäp lieân
doanh cuøng vôùi caùc doanh nghieäp coù voán Nhaø nöôùc theå hieän söï vöôït troäi hôn vì ñaõ
keát hôïp lôïi theá voán ñaàu tö cuûa Coâng ty vôùi trình ñoä chuyeân moân kyõ thuaät cuûa caùc
ñoái taùc. Ngoaøi ra, vôùi hình thöùc lieân doanh, caùc vaán ñeà veà quaûn lyù taøi saûn cuûa
Coâng ty, trích laäp quyõ trong phaân phoái lôïi nhuaän cuûa lieân doanh,… ñöôïc thöïc hieän
thuaän tieän hôn, taêng tính chuû ñoäng cho lieân doanh do chæ chòu söï chi phoái cuûa
Luaät doanh nghieäp. Coâng ty XSKT caàn phaûi ñöôïc chuû ñoäng löïa choïn lónh vöïc,
55
hình thöùc ñaàu tö phuø hôïp vôùi naêng löïc quaûn lyù nhaèm khai thaùc toát nhaát nguoàn voán
cuûa doanh nghieäp, ñaït muïc tieâu hieäu quaû trong söû duïng voán.
Beân caïnh ñoù, caùch thöùc quaûn lyù vaø thu hoài voán cuõng caàn ñöôïc thieát laäp. Sau
khi giao voán ñaàu tö, Coâng ty caàn cöû ñaïi dieän tham gia lieân doanh ñoái vôùi nhöõng
lieân doanh quan troïng hoaëc qui ñònh veà cheá ñoä baùo caùo taøi chính cuûa lieân doanh
phaûi göûi veà Coâng ty. Kieåm soaùt chaët voán ñaàu tö ñaûm baûo chöùc naêng quaûn lyù voán
cuûa doanh nghieäp. Thoûa thuaän veà tæ leä phaân chia lôïi nhuaän cuï theå nhaèm ñaûm baûo
muïc tieâu baûo toaøn vaø phaùt trieån voán.
Veà phía Nhaø nöôùc, ñeå goùp phaàn giuùp Coâng ty XSKT taêng cöôøng ñaàu tö voán,
caùc cô quan quaûn lyù hoaït ñoäng xoå soá caàn taïo moâi tröôøng ñaàu tö thuaän lôïi cuõng nhö
nhanh choùng pheâ duyeät caùc döï aùn ñaàu tö nhaèm ñöa nhanh voán vaøo kinh doanh.
Ngoaøi ra, moät löôïng voán lôùn hieän höõu trong in aán saûn phaåm do ñaëc tröng
cuûa keânh phaân phoái loaïi hình xoå soá truyeàn thoáng. Ñeå naâng cao hieäu quaû voán ñaàu
tö naøy chæ coù theå ñöôïc thöïc hieän thoâng qua thay ñoåi saûn phaåm xoå soá maø cuï theå laø
toå chöùc kinh doanh xoå soá ñieän toaùn.
3.2.2.2 Taêng cöôøng quaûn lyù baûo toaøn voán taøi saûn trong kinh doanh xoå soá
truyeàn thoáng thoâng qua theá chaáp.
Saûn phaåm veù soá thaønh phaåm coù tính thanh khoaûn cao trong löu thoâng. Ñaïi
lyù xoå soá coù theå söû duïng saûn phaåm veù soá hieän coù ñeå baùn, taëng, trao ñoåi vôùi saûn
phaåm veù soá khaùc. Vôùi khaû naêng chuyeån ñoåi thaønh tieàn, veù soá coù theå ñöôïc xem laø
voán kinh doanh cuûa Coâng ty XSKT. Do phaïm vi thò tröôøng kinh doanh roäng trong
toaøn khu vöïc Mieàn Nam, keânh phaân phoái qua nhieàu taàng naác ñaïi lyù trung gian
neân caùc Coâng ty XSKT phaûi phaân phoái veù cho ñaïi lyù tröïc tieáp tröôùc khoaûng 7
ngaøy tính töø ngaøy xoå soá. Ñeå ñaûm baûo thanh toaùn, Coâng ty XSKT yeâu caàu ñaïi lyù
phaûi theá chaáp vôùi toång giaù trò toái thieåu töông öùng vôùi toång giaù trò veù soá ñaõ nhaän.
56
Ñaây laø qui ñònh baét buoäc goùp phaàn giuùp Coâng ty baûo toaøn voán, traùnh ruûi ro töø ñaïi
lyù. Trong thöïc teá, ñeå gia taêng lôïi theá caïnh tranh, vaøi Coâng ty XSKT ñaõ khoâng
tuaân thuû ñuùng nguyeân taéc theá chaáp baûo toaøn voán theo qui ñònh. Cuï theå nhö tæ leä
theá chaáp so vôùi giaù trò veù nhaän baùn ñaït thaáp hôn 100% hoaëc coâng taùc ñònh giaù taøi
saûn theá chaáp chöa chaët cheõ hoaëc vöôït chuaån qui ñònh. Do ñoù, vaán ñeà ñaûm baûo theá
chaáp trong thöïc hieän cô cheá quaûn lyù voán phaûi ñöôïc taát caû Coâng ty XSKT ñaët leân
haøng ñaàu.
3.2.2.3 Naâng cao hieäu quaû söû duïng voán trong kinh doanh xoå soá truyeàn
thoáng thoâng qua ruùt ngaén kyø haïn thanh toaùn nôï.
Trong cô caáu voán löu ñoäng cuûa taát caû caùc Coâng ty XSKT, khoaûn nôï phaûi thu
töø heä thoáng ñaïi lyù thoâng qua vieäc baùn veù xoå soá chieám ña soá tuyeät ñoái. Doøng tieàn
vaøo quan troïng duy nhaát naøy duøng ñeå buø ñaép caùc chi phí phaùt sinh cuõng nhö thöïc
hieän nghóa vuï ñoái vôùi ngaân saùch Nhaø nöôùc. Trong ñoù, buø ñaép chi phí traû cho ngöôøi
truùng thöôûng laø chuû yeáu vaø caáp thieát. Ñeå ñaûm baûo caùc khoaûn nôï ñöôïc thu ñuùng
tieán ñoä, vaán ñeà quan troïng ñaàu tieân laø taát caû caùc Coâng ty XSKT phaûi tuaân thuû
nghieâm chænh quy ñònh cuûa Boä Taøi Chính veà kyø haïn thu nôï toái ña 28 ngaøy keå töø
ngaøy ñaïi lyù nhaän veù baùn. Vieäc thöïc hieän ñuùng quy ñònh naøy seõ giuùp cho nhaø quaûn
trò taøi chính coù cô sôû quan troïng trong vieäc xaây döïng keá hoaïch taøi chính, nhaát laø
hoaïch ñònh caùc doøng tieàn vaøo – ra cuûa doanh nghieäp. Hôn theá nöõa, vieäc tuaân thuû
quy ñònh veà thôøi haïn thu nôï ñaûm baûo cho Coâng ty trong coâng taùc thu hoài voán. Ñaây
laø cô sôû giuùp cho Coâng ty thöïc hieän nhieäm vuï baûo toaøn vaø khai thaùc coù hieäu quaû
nguoàn voán cuûa Nhaø nöôùc.
Tuy quy ñònh “môû” veà kyø haïn thu nôï – toái ña 28 ngaøy – nhöng vieäc keùo daøi
thôøi haïn thu nôï tieàn baùn veù chæ laøm lôïi cho caù nhaân ñaïi lyù xoå soá trong vieäc chieám
duïng voán Nhaø nöôùc, hieäu quaû söû duïng voán cuûa Coâng ty XSKT chöa ñöôïc naâng
57
cao. Trong khi thöïc teá giao dòch giöõa ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn veù soá laø thanh toaùn
ngay baèng tieàn maët. Do ñoù, hoaït ñoäng thanh toaùn trong maïng löôùi tieâu thuï veù soá
giöõa ñaïi lyù caáp 1 – caùc ñaïi lyù trung gian – ngöôøi baùn leû hoaøn toaøn coù theå thöïc
hieän trong ngaøy. Treân cô sôû ñoù, taát caû caùc Coâng ty XSKT trong cuøng khu vöïc caàn
ñoàng loaït ruùt ngaén daàn thôøi gian thu nôï tieàn veù tieán veà kyø haïn thanh toaùn 1 ngaøy.
Vieäc quy ñònh veà quaûn lyù thu hoài voán löu ñoäng naøy seõ taïo ñieàu kieän cho Coâng ty
naâng cao ñaùng keå löôïng voán phuïc vuï cho hoaït ñoäng ñaàu tö vaøo nhöõng döï aùn coù
hieäu quaû hôn.
Hình 3.30 Bieåu thôøi gian veà kyø haïn nôï
3.2.2.4 Ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù doanh thu, chi phí.
Cô cheá quaûn lyù doanh thu – chi phí taïi Coâng ty XSKT theo qui ñònh chöa
phuø hôïp khi vaän duïng trong thöïc teá, nhaát laø khi Coâng ty tham gia kinh doanh
nhieàu lónh vöïc vôùi qui moâ lôùn daàn. Vì theá caàn taùch bieät cô cheá quaûn lyù doanh thu,
chi phí aùp duïng trong caùc lónh vöïc kinh doanh khaùc ra khoûi xoå soá nhö nhöõng thöïc
theå ñoäc laäp theo moâ hình coâng ty meï – coâng ty con. Moãi coâng ty con vaän haønh
theo moät cô cheá quaûn lyù doanh thu, chi phí rieâng phuø hôïp vôùi lónh vöïc tham gia
kinh doanh vaø tính chaát sôû höõu.
Trong hoaït ñoäng kinh doanh xoå soá truyeàn thoáng nhö hieän nay, doanh thu töø
xoå soá chöa theå xaùc ñònh chính xaùc ngay sau thôøi ñieåm hoaøn taát coâng vieäc thu hoài
veù baùn khoâng heát. Thôøi ñieåm xaùc ñònh doanh thu thöôøng treã hôn 1 tuaàn sau ngaøy
ngaøy nhaän
veù baùn
ngaøy thanh toaùn
theo kyø haïn môùi
ngaøy thanh toaùn theo
kyø haïn hieän haønh
ngaøy 1 ngaøy 28
58
xoå soá. Haïn cheá khoâng theå khaéc phuïc naøy cuûa loaïi hình xoå soá truyeàn thoáng aûnh
höôûng ñeán chaát löôïng hoaït ñoäng quaûn lyù doanh thu cuûa doanh nghieäp. Ñeå giaûm
thieåu taùc ñoäng, taïi nhöõng ñieåm thu hoài veù, caùc Coâng ty XSKT caàn söû duïng coâng
ngheä tin hoïc vaø maïng Internet trong nhaäp lieäu soá löôïng veù hoaøn traû taïm nhaän vaø
göûi thoâng tin ñeán Coâng ty. Khi ñoù, Coâng ty coù theå quaûn lyù doanh thu tieâu thuï cuûa
moãi ñaïi lyù ngay sau khi môû thöôûng.
Ngoaøi ra, nhöõng chi phí nghieäp vuï kinh doanh xoå soá truyeàn thoáng cuõng caàn
phaûi ñöôïc quaûn lyù chaët cheõ, giaûm chi phí khoâng hôïp lyù nhaèm gia taêng lôïi nhuaän
cho doanh nghieäp.
* Giaûm thieåu chi phí giaáy vaø in aán thoâng qua giaûm löôïng veù phaùt haønh.
Baûng 3.31 Chi phí tieát kieäm do giaûm löôïng veù phaùt haønh
(ñvt: tyû ñoàng)
Noäi dung Soá lieäu
Nhu caàu tieâu thuï bình quaân 1 tuaàn 489,336
Doanh soá phaùt haønh 1 tuần 932,068
Giaù trò veù phaùt haønh caàn ñieàu chænh giaûm 442,732
Chi phí giaáy tieát kieäm 1,212
Chi phí in aán tieát kieäm 0,974
Toång chi phí tieát kieäm sau ñieàu chænh 2,186
Nguoàn: [toång hôïp]
Quy ñònh giôùi haïn toång löôïng veù phaùt haønh trong 1 ngaøy ñaõ gia taêng tæ leä
tieâu thuï so vôùi tröôùc nhöng qui ñònh ñieàu chænh löôïng veù phaùt haønh theo saùt nhu
caàu cuûa thò tröôøng caàn phaûi ñöôïc tieáp tuïc thöïc hieän.
59
* Tieát kieäm chi phí baèng thöïc hieän giao dòch phaùi sinh.
Giaáy in veù soá laø nguyeân lieäu quan troïng ñaûm baûo hoaït ñoäng lieân tuïc cuûa caùc
Coâng ty XSKT vôùi tæ troïng chi phí ñaùng keå. Vaán ñeà ñaûm baûo nguoàn cung caáp oån
ñònh vôùi giaù mua hieäu quaû nhaát ñöôïc ñaët ra ñoái vôùi taát caû Coâng ty XSKT. Trong
cô caáu giaù giaáy nguyeân lieäu, giaù giaáy cuoän do nhaø maùy giaáy saûn xuaát chieám tæ
troïng chuû yeáu beân caïnh caùc chi phí caét gia coâng, hao huït, vaän chuyeån,… Caùc hôïp
ñoàng mua giaáy daøi haïn hieän nay chæ ñaït ñöôïc muïc tieâu oån ñònh nguoàn cung caáp
treân cô sôû giaù mua phuï thuoäc bieåu giaù coâng boá cuûa nhaø saûn xuaát.
Thò tröôøng caùc saûn phaåm phaùi sinh ôû Vieät Nam ñang trong giai ñoaïn ñaàu
hình thaønh. Hieän chæ coù saøn giao dòch caø pheâ ñaõ ñöôïc thaønh laäp vaøo ñaàu thaùng
9/2008, theo sau söï ra ñôøi cuûa saøn giao dòch vaøng. Maëc duø vaäy, hôïp ñoàng kyø haïn
trong giao dòch giaáy coù ñieàu kieän hình thaønh do xuaát hieän nhu caàu cuûa beân mua
laãn beân baùn. Vieäc kyù hôïp ñoàng kyø haïn giuùp Coâng ty XSKT oån ñònh ñöôïc chi phí
nguyeân lieäu giaáy in veù xoå soá, chuû ñoäng hôn trong ñaùnh giaù chính xaùc hieäu quaû
kinh doanh. Chi phí cho giaáy nguyeân lieäu coù theå tieát kieäm ñöôïc 10% do loaïi tröø
ñöôïc yeáu toá taêng giaù ñoät bieán.
* Trieät tieâu hao phí giaáy in veù do khai thaùc loaïi hình xoå soá môùi.
Xoå soá ñieän toaùn vaø tham gia xoå soá qua ñieän thoaïi baèng tin nhaén laø 2 loaïi
hình xoå soá môùi theå hieän tính öu vieät trong tieát kieäm voán kinh doanh. Vôùi xoå soá
ñieän toaùn, ñaïi lyù xoå soá chæ söû duïng giaáy ñeå in nhöõng soá maø khaùch haøng löïa choïn
nhö laø moät baèng chöùng baûo ñaûm. Do ñoù, xoå soá ñieän toaùn tieát kieäm chi phí trong
caùc khaâu nhaäp giaáy, in aán vaø phaùt haønh. Hình thöùc tham gia xoå soá qua ñieän thoaïi
baèng tin nhaén khoâng söû duïng giaáy in veù. Coâng ty xoå soá quaûn lyù caùc soá ñöôïc khaùch
haøng löïa choïn cho rieâng töøng ngöôøi theo soá ñieän thoaïi vaø soá chöùng minh ñaêng kyù.
Sau khi tham gia, ngöôøi mua nhaän vaø löu giöõ tin nhaén phaûn hoài nhö baèng chöùng
theå hieän söï thöøa nhaän giao dòch giöõa Coâng ty XSKT ñoái vôùi ngöôøi mua. Vaän duïng
2 hình thöùc xoå soá naøy seõ sôùm mang laïi lôïi ích cho Coâng ty XSKT trong chi phí vaø
voán kinh doanh.
60
Baûng 3.32 Chi phí giaáy tieát kieäm do khai thaùc loaïi hình xoå soá môùi.
(ñvt: tyû ñoàng)
Noäi dung Soá lieäu
Doanh soá phaùt haønh bình quaân 1 tuaàn cuûa khu vöïc 932,068
Löôïng giaáy söû duïng (ram) 6.711
Chi phí giaáy in veù 2,520
Toång chi phí trong khaâu in veù vaø phaùt haønh (5 tuaàn) 12,600
Nguoàn: [toång hôïp]
Vôùi vieäc aùp duïng hình thöùc xoå soá môùi, hoaït ñoäng xoå soá khu vöïc tieát kieäm
ñöôïc chi phí giaáy in haøng tuaàn cho xaõ hoäi ñeán 12,6 tæ ñoàng.
3.2.2.5 Minh baïch hoùa trong phaân phoái lôïi nhuaän.
Coâng ty XSKT thuoäc sôû höõu Nhaø nöôùc neân lôïi nhuaän coøn laïi sau khi trích
laäp caùc quyõ thuoäc veà Nhaø nöôùc. Hieän taïi, nguoàn thu töø xoå soá chæ duøng ñeå taøi trôï
cho lónh vöïc y teá vaø giaùo duïc. Vôùi chuû tröông treân, khi xaây döïng chæ tieâu noäp ngaân
saùch haøng naêm, Boä Taøi chính vaø chính quyeàn ñòa phöông neân cuï theå hoùa baèng soá
löôïng caùc döï aùn ñaàu tö cuï theå cho y teá, giaùo duïc seõ ñöôïc thöïc hieän trong naêm sau
vôùi döï toaùn cuï theå. Beân caïnh ñoù, keát quaû söû duïng nguoàn thu töø xoå soá cuûa naêm
tröôùc cuõng caàn phaûi ñöôïc coâng khai cuøng chaát löôïng cuûa nhöõng coâng trình ñaàu tö
nhaèm naâng cao hieäu quaû trong phaân phoái lôïi nhuaän töø xoå soá. Minh baïch hoùa söû
duïng nguoàn thu töø xoå soá laø yeâu caàu cuûa toaøn xaõ hoäi.
3.3 Nhoùm giaûi phaùp hoã trôï töø Nhaø nöôùc.
Nhaø nöôùc caàn tieáp tuïc hoaøn thieän nhöõng quy ñònh trong quaûn lyù taøi chính
caùc Coâng ty XSKT nhaèm taïo haønh lang phaùp lyù caàn thieát cho vieäc vaän haønh hoaït
ñoäng xoå soá taïi Vieät Nam theo ñuùng höôùng ñaõ hoaïch ñònh.
61
3.3.1 Hoaøn chænh heä thoáng vaên baûn veà cô cheá quaûn lyù taøi chính ñoái vôùi Coâng
ty XSKT.
Caùc Coâng ty XSKT hieän nay chòu söï giaùm saùt, kieåm tra tröïc tieáp cuûa ñòa
phöông treân cô sôû nhöõng quy ñònh quaûn lyù taøi chính cuûa Boä Taøi chính. Söï keát hôïp
quaûn lyù ñoàng boä giöõa ñòa phöông vaø Boä Taøi chính hieän vaãn coøn toàn taïi ôû nhieàu
möùc ñoä khaùc nhau laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân khieán cho vieäc tuaân thuû cuøng
moät cô cheá taøi chính cuûa caùc Coâng ty XSKT chöa ñoàng nhaát, laøm cho hoaït ñoäng
xoå soá cuûa khu vöïc Mieàn Nam noùi rieâng vaø caû nöôùc noùi chung coøn toàn taïi daáu hieäu
cuûa söï phaùt trieån khoâng oån ñònh. Möùc ñoä öu aùi khaùc nhau cuûa moãi ñòa phöông
daønh cho Coâng ty XSKT ñaõ taïo ra söï khaùc bieät nhaát ñònh trong quaûn lyù taøi chính
cuûa töøng Coâng ty vaø tröïc tieáp aûnh höôûng nhieàu ñeán keát quaû kinh doanh. Tröôùc
thôøi ñieåm thaùng 10/2007, tình traïng vi phaïm cô cheá quaûn lyù taøi chính dieãn ra khaù
phoå bieán do nhöõng qui ñònh cuûa Thoâng tö 77 chöa roõ raøng. Caùc sai phaïm thöôøng
thaáy trong thöïc hieän chính saùch quaûn lyù doanh thu, caùc khoaûn thu - chi ñoái vôùi ñaïi
lyù, quaûn lyù voán vaø taøi saûn cuûa Coâng ty trong phaân phoái saûn phaåm veù soá. Thoâng tö
112 ra ñôøi vôùi nhöõng noäi dung qui ñònh veà quaûn lyù taøi chính ñaõ chaët cheõ hôn, haïn
cheá nhieàu sai phaïm keå treân. Tuy nhieân, vieäc tuaân thuû cô cheá quaûn lyù taøi chính
theo Thoâng tö 112 cuûa moät vaøi Coâng ty XSKT vaãn chöa ñoàng nhaát vôùi ña soá coøn
laïi. Möùc ñoä theá chaáp ñaûm baûo nghóa vuï thanh toaùn cuûa ñaïi lyù trong thöïc hieän cô
cheá quaûn lyù voán cuûa vaøi Coâng ty vaãn coøn khaùc bieät. Hình thöùc theá chaáp baèng baát
ñoäng saûn nhöng vaãn phaùt sinh laõi. Qui ñònh veà quaûn lyù chi phí coøn chöa chi tieát
neân vieäc vaän duïng “linh hoaït” ñeå coù lôïi hôn cho ñaïi lyù vaãn coøn dieãn ra. Hôn theá
nöõa, nhöõng quy ñònh trong Thoâng tö 112/2007/TT–BTC veà quy cheá quaûn lyù taøi
chính aùp duïng chung cho caû 2 lónh vöïc laø xoå soá vaø hoaït ñoäng kinh doanh khaùc
hieän chöa roõ raøng. Coâng taùc quaûn lyù doanh thu chi phí cuûa Coâng ty khoâng theå chaët
cheõ vaø kòp thôøi trong caùc lónh vöïc kinh doanh ngoaøi xoå soá. Hoaøn chænh heä thoáng
62
vaên baûn theo höôùng chi tieát hoùa quy ñònh trong moïi tình huoáng phaùt sinh, naâng
cao tính chuû ñoäng cho doanh nghieäp seõ goùp phaàn minh baïch hoùa hoaït ñoäng taøi
chính cuûa xoå soá, naâng cao hieäu quaû quaûn lyù voán cuûa Nhaø nöôùc taïi caùc Coâng ty
XSKT.
Maëc khaùc, trong quaù trình thöïc hieän chuû tröông ñaàu tö kinh doanh ña ngaønh
ngheà cuûa Coâng ty XSKT caàn phaûi xaây döïng heä thoáng qui ñònh quaûn lyù taøi chính
rieâng cho moãi lónh vöïc tham gia nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng thích öùng vôùi
quy moâ kinh doanh hieän taïi cuõng nhö khaû naêng phaùt trieån maïnh trong töông lai.
Thaät vaäy, xoå soá laø lónh vöïc kinh doanh ñoäc quyeàn cuûa Nhaø nöôùc. Do ñoù, caàn phaûi
coù cô cheá taøi chính rieâng ñeå aùp duïng cho hoaït ñoäng xoå soá, nhaát laø qui ñònh veà
phaân phoái thu nhaäp vaø kieåm soaùt vieäc thöïc hieän cô cheá quaûn lyù doanh thu chi phí.
Tuy nhieân, khi tham gia môû roäng ñaàu tö ña ngaønh ngheà, vieäc aùp ñaët cô cheá quaûn
lyù taøi chính cuûa lónh vöïc ñoäc quyeàn ñoái vôùi lónh vöïc kinh doanh ñoái ñaàu vôùi söï
caïnh tranh cuûa raát nhieàu doanh nghieäp vaø chòu söï taùc ñoäng cuûa heä thoáng phaùp luaät
khaùc khieán cho vieäc toå chöùc kinh doanh trong nhöõng lónh vöïc môùi cuûa Coâng ty
XSKT gaëp nhieàu khoù khaên. Cô cheá quaûn lyù chi phí khoâng theå nhaäp nhaèng giöõa
lónh vöïc kinh doanh xoå soá vôùi lónh vöïc khaùc nhaát laø trong thöïc hieän quaûng caùo,
khuyeán maõi, chi hoa hoàng, chieát khaáu giaûm giaù baùn, … Do ñoù, caàn thieát phaûi ban
haønh quy ñònh taùch rôøi hoaït ñoäng ñieàu haønh vaø quaûn lyù taøi chính cho töøng lónh vöïc
nhö caùc doanh nghieäp khaùc nhaèm taïo söï thoâng thoaùng vaø töï chuû trong kinh doanh.
Quy ñònh cuï theå veà caùch thöùc ñaàu tö vaø thu hoài voán, caùch xaùc ñònh doanh thu chi
phí, caùch thöùc phaân phoái lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng kinh doanh nhöõng ngaønh ngheà
khaùc ngoaøi xoå soá treân cô sôû phuø hôïp vôùi tính chaát cuûa ngaønh ngheà vaø thuoäc tính
sôû höõu Nhaø nöôùc. Chính vì theá, vieäc xaây döïng vaø ban haønh cô cheá quaûn lyù taøi
chính theo höôùng phaùt trieån moâ hình Coâng ty meï – coâng ty con vôùi nhieàu loaïi
hình sôû höõu caàn ñöôïc thöïc hieän.
63
Toùm laïi, hoaøn chænh qui ñònh veà cô cheá quaûn lyù taøi chính ñoái vôùi doanh
nghieäp kinh doanh xoå soá treân cô sôû xaùc ñònh roõ quyeàn vaø traùch nhieäm cuûa doanh
nghieäp trong quaûn lyù vaø söû duïng voán Nhaø nöôùc theo höôùng môû roäng quyeàn töï chuû
cuûa doanh nghieäp laø caàn thieát. Vieäc quaûn lyù, chi phoái Coâng ty XSKT baèng heä
thoáng vaên baûn phaùp luaät vôùi nhöõng quy ñònh chi tieát seõ gia taêng möùc ñoä minh
baïch trong quan heä giöõa caùc cô quan coâng quyeàn vôùi Coâng ty xoå soá tröïc thuoäc.
3.3.2 Hoaøn thieän qui ñònh phaùp luaät ñoái vôùi Coâng ty TNHH moät thaønh vieân
kinh doanh xoå soá.
Coâng ty TNHH moät thaønh vieân sôû höõu 100% voán Nhaø nöôùc laø moät moâ hình
doanh nghieäp môùi ôû Vieät Nam ñöôïc hình thaønh töø chuû tröông chuyeån ñoåi doanh
nghieäp Nhaø nöôùc trong giai ñoaïn hoäi nhaäp theá giôùi. Vì vaäy, Nhaø nöôùc caàn xaây
döïng vaø hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät caàn thieát ñeå Coâng ty TNHH noùi chung vaø
Coâng ty TNHH moät thaønh vieân nhaø nöôùc hoaït ñoäng trong lónh vöïc XSKT noùi
rieâng hoaït ñoäng nhö moät thöïc theå kinh teá ñoäc laäp, taïo khung cô cheá thöïc söï cho
vieäc phaùt trieån Coâng ty TNHH moät thaønh vieân. Maët khaùc, Nhaø nöôùc cuõng caàn
ñònh roõ traùch nhieäm phaùp lyù cuûa Coâng ty TNHH treân caùc maët nhö: cheá ñoä taøi
chính - keá toaùn, cheá ñoä baùo caùo taøi chính, quan heä veà thueá vaø kieåm toaùn, ñaàu tö
chöùng khoaùn, quy cheá ñaàu tö vaø phöông thöùc giao dòch thöông maïi trong vaø ngoaøi
Coâng ty.
Khi chuyeån ñoåi sang moâ hình Coâng ty TNHH moät thaønh vieân, caùc Coâng ty
XSKT chòu söï chi phoái bôûi nhöõng quy ñònh cuûa Luaät doanh nghieäp vaø Thoâng tö
cuûa Boä Taøi chính veà quaûn lyù taøi chính ñoái vôùi ngaønh kinh doanh ñaëc thuø. Vieäc
ñoàng nhaát trong quy ñònh quaûn lyù taøi chính giöõa 2 loaïi vaên baûn phaùp luaät treân caàn
phaûi ñöôïc thöïc hieän lieân tuïc nhaèm ñaûm baûo quyeàn töï chuû cuûa Doanh nghieäp kinh
doanh xoå soá, naâng cao hieäu quaû quaûn lyù taøi chính.
64
3.3.3 Cuï theå hoùa quy ñònh veà cô cheá giaùm saùt, kieåm tra, xöû lyù vi phaïm.
Söï ra ñôøi cuûa Thoâng tö 112/2007/TT BTC ñaõ daàn laäp laïi traät töï trong vieäc
tuaân thuû nhöõng quy ñònh veà quaûn lyù taøi chính taïi caùc Coâng ty XSKT. Maëc duø
Thoâng tö coù quy ñònh veà cheá ñoä baùo caùo ñònh kyø vaø toå chöùc kieåm toaùn haøng naêm
nhöng tình traïng vi phaïm cheá ñoä quaûn lyù taøi chính vaãn coøn xaûy ra. Nhöõng qui ñònh
veà hình thöùc xöû lyù vi phaïm, khen thöôûng töông öùng vôùi möùc ñoä tuaân thuû cô cheá
theo qui ñònh chöa cuï theå. Nhaèm taïo söï thoáng nhaát vaø coâng baèng giöõa caùc Coâng ty
XSKT cuøng khu vöïc hoaëc caùc Coâng ty môû thöôûng cuøng ngaøy, Boä Taøi chính caàn
ban haønh quy ñònh chaët cheõ hôn trong kieåm tra tính chaáp haønh cuûa Coâng ty veà
quaûn lyù taøi chính. Ñoàng thôøi, cô quan kieåm tra caàn sôùm phaùt hieän vaø xöû lyù nghieâm
nhöõng tröôøng hôïp vi phaïm nhaèm naâng cao chaát löôïng cuûa hoaït ñoäng giaùm saùt,
kieåm tra cuûa Nhaø nöôùc veà thöïc hieän quaûn lyù taøi chính taïi caùc doanh nghieäp coù voán
Nhaø nöôùc.
3.4 Nhoùm giaûi phaùp khaùc.
3.4.1 Hoaïch ñònh chieán löôïc taøi chính trong giai ñoaïn môû roäng ñaàu tö.
Vôùi ñaëc thuø cuûa hoaït ñoäng xoå soá, chi phí traû thöôûng cuøng chi phí hoa hoàng
ñaïi lyù chieám phaàn lôùn (75%) trong cô caáu doøng tieàn vaøo trong töøng ñôït phaùt haønh
cuûa Coâng ty. Caùc khoaûn chi ñaàu tö ban ñaàu trang bò taøi saûn phuïc vuï kinh doanh
khoâng ñaùng keå vaø ñöôïc taøi trôï baèng voán ngaân saùch Nhaø nöôùc. Ngoaøi ra, nguoàn
voán cuûa Coâng ty coøn ñöôïc boå sung baèng quyõ ñaàu tö phaùt trieån ñöôïc trích 30% töø
lôïi nhuaän haøng naêm. Trong khi ñoù, nhu caàu ñaàu tö phaùt trieån caùc loaïi hình xoå soá
môùi khoâng phaùt sinh do qui ñònh giôùi haïn raøng buoäc cuõng nhö söùc yø trong tö duy
kinh doanh. Do ñoù, xaây döïng chieán löôïc taøi chính trong kinh doanh chöa ñöôïc
Coâng ty XSKT quan taâm. Tuy nhieân, trong giai ñoaïn phaùt trieån ña daïng hoùa caùc
saûn phaåm xoå soá, môû roäng lónh vöïc kinh doanh, löôïng voán tích luõy cuûa Coâng ty
XSKT khoâng ñuû taøi trôï cho caùc hoaït ñoäng treân. Khi ñoù, vieäc tìm nguoàn voán taøi trôï
65
khaùc laø taát nhieân. Chính vì vaäy, ngay töø baây giôø, caùc Coâng ty XSKT caàn hoaïch
ñònh chieán löôïc taøi chính phuïc vuï cho giai ñoaïn phaùt trieån tieáp theo.
Hình 3.33 Baûng so saùnh chieán löôïc taøi chính cuûa Coâng ty XSKT khi môû roäng
ñaàu tö vôùi doanh nghieäp thuoäc thaønh phaàn kinh teá tö nhaân.
Noäi dung
Chieán löôïc taøi chính cuûa
Coâng ty XSKT khi môû
roäng ñaàu tö.
Chieán löôïc taøi chính cuûa
doanh nghieäp vôùi thaønh
phaàn kinh teá tö nhaân.
Hình thöùc sôû höõu. + 100% voán cuûa Coâng ty
XSKT (coâng ty meï) hoaëc
+ 100% voán cuûa Nhaø nöôùc
khi tham gia goùp voán lieân
doanh hoaëc
+ Thuoäc sôû höõu cuûa nhieàu
thaønh phaàn khi tham gia
goùp voán lieân doanh, trong
ñoù voán Nhaø nöôùc giöõ vai
troø chi phoái.
+ Thuoäc sôû höõu cuûa tö
nhaân.
Lónh vöïc kinh
doanh.
+ Cuøng lónh vöïc kinh
doanh.
+ Cuøng lónh vöïc kinh
doanh.
Chieán löôïc taøi chính
trong giai ñoaïn khôûi
söï kinh doanh.
+ Söû duïng voán coå phaàn.
+ Söû duïng voán vay nôï.
+ Söû duïng voán taøi trôï cuûa
caùc quyõ ñaàu tö maïo hieåm.
Möùc ñoä ruûi ro trong
giai ñoaïn khôûi söï.
+ Ruûi ro kinh doanh cao.
+ Ruûi ro taøi chính cao.
+ Ruûi ro kinh doanh cao.
+ Ruûi ro taøi chính thaáp.
Chi phí söû duïng voán
trong giai ñoaïn khôûi
söï.
+ Cao do chi phí söû duïng
voán vay cao.
+ Thaáp do caùc nhaø ñaàu tö
maïo hieåm chæ quan taâm ñeán
phaàn laõi voán.
Trieån voïng taêng
tröôûng trong töông
lai.
+ Cao. + Raát cao.
66
Qua baûng so saùnh treân cuûa hai loaïi hình Coâng ty, maëc duø kinh doanh chung
moät lónh vöïc trong cuøng giai ñoaïn nhöng do ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc sôû höõu neân
Coâng ty XSKT coù theå vay voán töø caùc ngaân haøng thöông maïi vôùi chi phí söû duïng
voán cao trong khi doanh nghieäp coù voán tö nhaân coù theå ñöôïc taøi trôï baèng quyõ ñaàu
tö maïo hieåm. Coù theå cho raèng, chính ñaëc ñieåm naøy ñaõ laøm giaûm giaù trò cuûa doanh
nghieäp kinh doanh xoå soá do aûnh höôûng cuûa chi phí söû duïng voán.
3.4.2 Taêng cöôøng vai troø cuûa nhaø quaûn trò taøi chính.
Caùc nhaø quaûn trò taøi chính laø chieác caàu noái giöõa doanh nghieäp ñang naém giöõ
taøi saûn thöïc vôùi thò tröôøng taøi chính coù caùc nhaø ñaàu tö ñang naém giöõ taøi saûn taøi
chính cuûa doanh nghieäp. Caùc Giaùm ñoác taøi chính (CFO) coù traùch nhieäm chính
trong ñöa ra caùc quyeát ñònh ñaàu tö, taøi trôï vaø chính saùch phaân phoái lôïi nhuaän.
Trong thôøi gian qua, moät vaøi Coâng ty XSKT cuõng ñaõ coù nhöõng hoaït ñoäng
ñaàu tö nhaát ñònh baèng voán taøi trôï cuûa chính Coâng ty. Vôùi hoaït ñoäng tham gia goùp
voán lieân doanh, chính saùch phaân phoái lôïi nhuaän phuï thuoäc vaøo quyeát ñònh cuûa caùc
coå ñoâng goùp voán. Trong khi ñoù, hoaït ñoäng môû roäng lónh vöïc kinh doanh do chính
Coâng ty ñieàu haønh phuï thuoäc chính phaân phoái lôïi theo qui ñònh cuûa Boä Taøi chính.
Vôùi ñaëc ñieåm treân, vai troø cuûa nhaø quaûn trò taøi chính khoâng ñöôïc theå hieän roõ neùt.
Caùc quyeát ñònh taøi chính do Giaùm ñoác quyeát ñònh treân cô sôû tham khaûo yù kieán
ñoùng goùp cuûa nhieàu ngöôøi töø nhaân vieân ñeán laõnh ñaïo caùc phoøng nghieäp vuï. Söï
kieâm nhieäm vaø nhöõng qui ñònh raøng buoäc khoâng coøn phuø hôïp trong thôøi gian tôùi
khi qui moâ kinh doanh trong vaø ngoaøi lónh vöïc xoå soá cuûa Coâng ty môû roäng ñaùng
keå. Tröôùc tieân, caàn boå nhieäm moät nhaø quaûn trò taøi chính chuyeân nghieäp vôùi ñaày ñuû
quyeàn haïn vaø traùch nhieäm ñeå coù theå naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa Coâng ty.
67
Hình 3.34 Vai troø cuûa quaûn trò taøi chính
Khi moâ hình Coâng ty meï – coâng ty con ñöôïc vaän duïng, vai troø cuûa nhaø quaûn
trò taøi chính phaûi ñöôïc naâng cao.
Hình 3.35 Vai troø cuûa nhaø quaûn trò trong moâ hình môùi.
Hoäi ñoàng thaønh vieân
Giaùm ñoác Coâng ty
Keá toaùn boä phaän
Keá toaùn tröôûngQuaûn trò taøi chính
Keá toaùn boä phaän Keá toaùn boä phaän Keá toaùn boä phaän
Hoäi ñoàng quaûn trò
Toång Giaùm ñoác
Giaùm Ñoác taøi chính
Giaùm Ñoác voán Keá toaùn tröôûng
Boä phaän quaûn trò Boä phaän quaûn trò
Boä phaän quaûn tròBoä phaän quaûn trò
Boä phaän keá toaùn Boä phaän keá toaùn
Boä phaän keá toaùnBoä phaän keá toaùn
68
3.4.3 Gia taêng doanh thu thoâng qua ñoåi môùi saûn phaåm xoå soá truyeàn thoáng.
Doanh thu töø kinh doanh xoå soá truyeàn thoáng cuûa khu vöïc chieám treân 99%
toång doanh thu haøng naêm. Trong toång soá 21 coâng ty XSKT cuûa khu vöïc, veù soá
boùc hieän chæ coøn ñöôïc 3 Coâng ty duy trì kinh doanh vôùi löôïng phaùt haønh nhoû do
khoâng haáp daãn ñöôïc ngöôøi mua. Trong khi ñoù, taát caû caùc Coâng ty XSKT khu vöïc
Mieàn Nam chæ kinh doanh gaàn nhö duy nhaát veù soá truyeàn thoáng loaïi hình 5 chöõ soá
vôùi meänh giaù 5.000ñ.
Baûng 3.36 So saùnh möùc ñoä haáp daãn cuûa caùc saûn phaåm xoå soá.
Quoác gia Saûn phaåm Möùc kyû luïc truùng thöôûng
Myõ Mega Millions 363 trieäu USD/1USD
Myõ Powerball 340 trieäu USD/1 USD
Vieät Nam (Mieàn Nam) Veù 5 chöõ soá 125 trieäu ñoàng/5.000ñ
Nguoàn: [toång hôïp]
Söï ñôn ñieäu veà chuûng loaïi saûn phaåm vaø giaûi truùng thaáp ñaõ khoâng kích thích
nhieàu ngöôøi tham gia xoå soá. Boä Taøi chính cuøng Hoäi ñoàng xoå soá khu vöïc caàn taïo
cô cheá thoâng thoaùng qui ñònh saûn phaåm xoå soá phaùt haønh. Töøng Coâng ty XSKT
phaûi töï chuû trong choïn löïa vaø saùng taïo loaïi saûn phaåm xoå soá kinh doanh ñuùng vôùi
cô caáu giaûi truùng theo quy ñònh. Chaúng haïn nhö saûn phaåm keát hôïp giöõa veù soá
truyeàn thoáng vaø veù soá ñieän toaùn vôùi thay ñoåi boä soá töø 10 leân haøng chuïc soá cuøng
vôùi quy ñònh gia taêng veà quy moâ giaûi thöôûng ñaëc bieät töông öùng. Saûn phaåm xoå soá
truyeàn thoáng coù cô caáu truùng thöôûng töø 1 soá ñeán 5 hoaëc 6 soá vôùi toång giaù trò truùng
thöôûng theo quy ñònh. Saûn phaåm xoå soá gaén vôùi muïc tieâu ñoùng goùp cuï theå. Vieäc ña
daïng hoùa saûn phaåm xoå soá seõ laøm giaûm hoaït ñoäng cuûa saûn phaåm phaùi sinh baát hôïp
phaùp nhö soá ñeà, xoå soá khuyeán maõi, …
69
* Caûi thieän doanh thu baèng caùch thieát laäp keânh baùn veù qua ñieän thoaïi
vaø internet.
Veù xoå soá truyeàn thoáng vôùi hình thöùc mua baùn taïi ñieåm coá ñònh vaø ngöôøi baùn
veù löu ñoäng trong thôøi gian qua laø 2 keânh phaân phoái cô baûn, goùp phaàn taêng doanh
soá tieâu thuï cuûa khu vöïc Mieàn Nam cao hôn so vôùi 2 khu vöïc coøn laïi. Tuy nhieân,
caû 2 keânh tieâu thuï veù naøy coù haïn cheá nhaát ñònh. Söï baát lôïi veà ñieàu kieän thôøi tieát
nhö möa baõo, luõ luït, … laøm haïn cheá cô hoäi tieáp xuùc giöõa ngöôøi baùn leû vaø ngöôøi
mua, laøm giaûm ñaùng keå löôïng veù baùn. Trong naêm, doanh soá tieâu thuï quí 3 cuûa caùc
Coâng ty XSKT ñaït thaáp nhaát vôùi möùc ñoä cheânh leäch töø 10% ñeán 15%. Söï gia taêng
ngaøy caøng nhieàu nhöõng khu vöïc caám baùn veù xoå soá nhö nhaø haøng, quaùn aên uoáng,
khu vui chôi, … ñaõ giôùi haïn phaïm vi mua baùn cuûa hình thöùc baùn löu ñoäng. Theo
ñoù, moät toå chöùc uy tín laøm trung gian lieân keát caùc ñaïi lyù vaø caäp nhaät lieân tuïc
nhöõng soá hieän coù taïi ñòa chæ Web cho khaùch haøng löïa choïn. Leänh mua ñöôïc ñaët
tröïc tieáp qua ñieän thoaïi hoaëc maïng internet. Leänh mua ñaët tröôùc ñöôïc thöïc hieän.
Taát caû giao dòch thanh toaùn ñöôïc thöïc hieän qua taøi khoaûn ngaân haøng. Keânh baùn
haøng môùi khaéc phuïc söï baát lôïi cuûa thôøi tieát, phuïc vuï toát ngöôøi tham gia xoå soá toát
hôn vaø ñoàng thôøi haïn cheá nhöõng caûm giaùc khoâng toát cuûa ngöôøi daân khi khoâng
muoán mua veù soá.
* Ñaàu tö haï taàng kyõ thuaät vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho xoå soá.
Nhu caàu ñaàu tö haï taàng kyõ thuaät vaø ñaøo taïo nhaân löïc trong hoaït ñoäng xoå soá
ñöôïc ñaët ra nhaèm ñaûm baûo thöïc hieän toát nhöõng cô cheá quaûn lyù taøi chính ñaõ thieát
laäp. Duø toå chöùc kinh doanh loaïi hình saûn phaåm naøo, hoaït ñoäng xoå soá caàn ñöôïc
trang bò caùc thieát bò phaàn cöùng, phaàn meàm phuïc vuï quaûn lyù, hoã trôï kinh doanh.
Hieän taïi, taát caû caùc Coâng ty XSKT ñeàu ñöôïc trang bò cô baûn vôùi heä thoáng maïng
maùy tính cuøng phaàn meàm chuyeân. Moät soá coâng ty ñaõ söû duïng heä thoáng loàng caàu
quay soá ñieän töû thay cho caùch thöùc quay soá thuû coâng. Loaïi hình xoå soá ñieän toaùn
70
khi ñöôïc trieån khai treân toaøn quoác ñoøi hoûi phaûi trang bò soá löôïng lôùn maùy tính taïi
caùc ñaïi lyù baùn veù. Ngoaøi ra, nhaân söï laøm vieäc taïi caùc Coâng ty XSKT cuõng phaûi
ñöôïc naâng cao trình ñoä naêng löïc trong söû duïng maùy moùc thieát bò cuõng nhö khaû
naêng phaân tích, ñaùnh giaù vaø baùo caùo tình hình kinh doanh.
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3.
Caùc Coâng ty kinh doanh xoå soá chuû yeáu döïa treân nguoàn voán tích luõy trong
quaù trình hoaït ñoäng. Lôïi nhuaän coøn laïi cuûa caùc Coâng ty XSKT ñeàu huy ñoäng vaøo
ngaân saùch ñòa phöông. Do ñoù, caùc nhoùm giaûi phaùp ñeà xuaát trong quaù trình nghieân
cöùu ñeà taøi taäp trung vaøo kieåm tra giaùm saùt vieäc thöïc hieän quy cheá quaûn lyù taøi
chính taïi Coâng ty XSKT; nhoùm giaûi phaùp nhaèm taêng doanh thu, giaûm thieåu chi
phí vaø ruûi ro thieät haïi ñang daàn phaùt sinh trong hoaït ñoäng xoå soá khu vöïc Mieàn
Nam noùi rieâng vaø cuûa Vieät Nam noùi chung.
71
KEÁT LUAÄN
Vôùi 30 naêm toàn taïi vaø phaùt trieån, hoaït ñoäng xoå soá kieán thieát taïi Vieät Nam
ñaõ ñoùng goùp ñaùng keå cho coâng cuoäc kieán thieát vaø phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. Nhieàu
coâng trình ñöôïc taøi trôï töø nguoàn xoå soá ñöôïc thöïc hieän trong lónh vöïc giao thoâng, y
teá, vaên hoùa, giaùo duïc, theå thao, töø thieän xaõ hoäi. Trong keát quaû ñoùng ñoùp treân, loaïi
hình xoå soá truyeàn thoáng chieám phaàn lôùn hình thaønh nguoàn thu cho xoå soá. Maëc duø,
moâ hình thò tröôøng caïnh tranh chung theo khu vöïc cuûa Mieàn Nam ñaõ ñöôïc vaän
duïng cho caû nöôùc do nhöõng taùc duïng cuûa nhöõng öu ñieåm cuûa moâ hình mang laïi.
Tuy nhieân, kinh doanh chæ döïa treân duy nhaát loaïi hình xoå soá truyeàn thoáng ñang
baét ñaàu boäc loä nhöõng khieám khuyeát. Vieäc thöïc hieän cô cheá taøi chính taïi moãi Coâng
ty XSKT coøn chöa ñoàng boä, hieäu quaû chöa cao do nhöõng toàn taïi môùi phaùt sinh.
Naâng cao khaû naêng kieåm tra giaùm saùt cuûa caùc cô quan chöùc naêng ñoái vôùi Coâng ty
XSKT. Naâng cao quyeàn töï chuû cuûa doanh nghieäp trong vieäc löïa choïn kinh doanh
saûn phaåm môùi cuûa cuøng loaïi hình xoå soá hoaëc loaïi hình xoå soá môùi nhaèm ñaït ñöôïc
cô cheá taøi chính toái öu taïi moãi Coâng ty XSKT. Trong quaù trình löïa choïn saûn phaåm
xoå soá thích hôïp, caùc Coâng ty XSKT caàn tham khaûo vaø nghieân cöùu hoaït ñoäng xoå soá
cuûa caùc quoác gia tieân tieán treân theá giôùi nhaèm vaän duïng coù choïn loïc nhöõng loaïi
hình kinh doanh xoå soá môùi vaøo Vieät Nam, ruùt ngaén thôøi gian hình thaønh vaø thöû
nghieäm saûn phaåm xoå soá taïi Vieät Nam.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Boä Taøi Chính (2005), Baùo caùo ñaùnh giaù hoaït ñoäng xoå soá kieán thieát 2004-
2005 vaø ñònh höôùng phaùt trieån ñeán naêm 2010, Haø Noäi.
2. Boä Taøi Chính (2006), Thoâng tö 107/2006/TT-BTC veà höôùng daãn moät soá
ñieåm veà toå chöùc thöïc hieän döï toaùn ngaân saùch Nhaø nöôùc naêm 2007, Haø Noäi.
3. Boä Taøi Chính (2007), Thoâng tö 65/2007/TT-BTC veà höôùng daãn chi tieát Nghò
ñònh soá 30/2007/NÑ-CP ngaøy 01/3/2007 cuûa Chính phuû veà kinh doanh xoå
soá, Haø Noäi.
4. Boä Taøi Chính (2007), Thoâng tö 112/2007/TT-BTC veà höôùng daãn cheá ñoä
quaûn lyù taøi chính ñoái vôùi Coâng ty xoå soá kieán thieát, Haø Noäi.
5. Chính phuû (2004), Quy cheá quaûn lyù taøi chính cuûa Coâng ty nhaø nöôùc vaø quaûn
lyù voán Nhaø nöôùc, Haø Noäi.
6. Chính phuû (2007), Nghò ñònh veà kinh doanh xoå soá, Haø Noäi.
7. Coâng ty XSKT An Giang (2007), Baùo caùo quyeát toaùn, An Giang.
8. Phan Löõ Hoaøng Haø (2007), Coâng ty Xoå soá kieán thieát Beán Tre tích cöïc tham
gia coâng taùc xaõ hoäi, bentre.gov.vn.
9. Toâ Thieän Höõu (1999), Ñònh höôùng vaø nhöõng giaûi phaùp hoaøn thieän, naâng cao
hieäu quaû Taøi Chính töø hoaït ñoäng Xoå Soá Kieán Thieát Vieät Nam, Luaän vaên
Thaïc só, Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
10. Toâ Thieän Höõu (2006), Baøn theâm veà vieäc giao keá hoaïch ñoái vôùi caùc Coâng ty
XSKT khu vöïc mieàn Nam, Taïp chí taøi chính thaùng 11/2006, tr. 32-35.
11. Thuïy Mieân (2005), Nhöõng giaûi xoå soá lôùn nhaát nöôùc Myõ, Vietbao.vn.
12. Buøi Thò Kim Qui (2005), Cô cheá quaûn lyù taøi chính ñoái vôùi DNNN, taïp chí
Kinh teá phaùt trieån soá thaùng 4, Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh Teá Hoà Chí Minh.
13. Xoå soá kieán thieát khu vöïc mieàn Nam (2007), Baùo caùo hoaït ñoäng xoå soá kieán
thieát khu vöïc mieàn Nam naêm 2007.
14. Xoå soá kieán thieát khu vöïc mieàn Nam (2008), Baùo caùo hoaït ñoäng xoå soá kieán
thieát khu vöïc mieàn Nam quyù I naêm 2008.
15. Richard D.Young (2004), State Lotteries : History, Practices, Issues, and
the South Carolina Educational Lottery, The University of South Carolina
College of Liberal Arts’ Institute for Public Service and Policy Research.
16. NASPL (2006), Cumulative Lottery Contributions to Beneficiaries,
17. NASPL (2006), Lottery History,
PHUÏ LUÏC 1 : SOÁ LIEÄU ÑOÙNG GOÙP PHUÙC LÔÏI XAÕ HOÄI
CUÛA HOAÏT ÑOÄNG XOÅ SOÁ CAÙC BANG NÖÔÙC MYÕ
(Töø khi thaønh laäp ñeán 30/6/2006).
(ñvt : trieäu USD)
Lónh vöïc Washington Virginia West Virginia Arizona
Giaùo duïc 476,22 3.003,89 903,12 445,64
Nghieân cöùu kinh teá 2,53 50,16
Ñoùng goùp ngaân saùch 1.836,13 2.788,42 535,64 766,77
Y teá, du lòch, theå thao 84,86 346,08 40,65
Nguoàn : [toång hôïp töø ]
PHUÏ LUÏC 2 : HOAÏT ÑOÄNG ÑAÀU TÖ PHUÙC LÔÏI XAÕ HOÄI
CUÛA COÂNG TY XSKT TÆNH BEÁN TRE
TÖØ NAÊM 1996 ÑEÁN 2007.
ñvt : tæ ñoàng
STT Noäi dung Soá tieàn
1 Xaây döïng 387 caên nhaø tình nghóa. 7
2 Xaây döïng 172 caên nhaø tình thöông. 0,873
3
Xaây döïng vaø mua saém trang thieát bò khoa Nhi beänh vieän
Nguyeãn Ñình Chieåu.
3,044
4 Maùy phaùt ñieän beänh vieän Nguyeãn Ñình Chieåu. 2,4
5 Xaây döïng phoøng khaùm beänh mieãn phí cho treû em ngheøo. 0,3
6 Chi phí moå maét vaø moå tim baåm sinh cho treû em ngheøo. 0,33
7
UÛng hoä beänh nhaân ngheøo, ngöôøi taøn taät bò thieân tai, naïn
nhaân chaát ñoäc da cam.
2,559
8 Xaây döïng vaø söûa chöõa caàu ñöôøng noâng thoân. 16,953
9 Xaây döïng 33 tröôøng maãu giaùo taïi caùc huyeän. 10
10 Xaây döïng vaø söûa chöõa tröôøng hoïc. 3,161
11 Xaây döïng nhaø vaên hoùa ngöôøi cao tuoåi. 2,5
12 Xaây döïng nhaø vaên hoùa thieáu nhi. 0,487
13 Xaây döïng khu döôõng laõo thuoäc trung taâm xaõ hoäi Beán Tre. 1
14 Hoãõ trôï nhaø töôûng nieäm nghóa trang lieät só. 0,02
Nguoàn :[ ]
PHUÏ LUÏC 3 : ÖÔÙC TÍNH SOÁ LÖÔÏNG LAO ÑOÄNG TRONG LÓNH VÖÏC
XOÅ SOÁ KIEÁN THIEÁT KHU VÖÏC MIEÀN NAM (VIEÄT NAM).
Stt Noäi dung Soá lieäu
1 Doanh thu tieâu thuï naêm 2007 (ñvt : trieäu ñoàng). 20.723.253
2 Doanh thu bình quaân 1 ngaøy (365ngaøy/naêm) (ñvt : trieäu ñoàng). 56.776
3 Thu nhaäp bình quaân 1 ngöôøi baùn leû/ngaøy (ñvt : trieäu ñoàng). 0,1
4 Tæ leä hoa hoàng ngöôøi baùn leû nhaän ñöôïc (ñvt : %). 12
5 Löôïng veù trung bình phaûi baùn moãi ngaøy (ñvt : trieäu ñoàng). 0,833
6 Soá löôïng lao ñoäng khaâu baùn leû. 68.131
7 Soá löôïng ñaïi lyù caáp 2 : 30 ngöôøi baùn leû/ñaïi lyù caáp 2. 2.271
8 Soá löôïng ñaïi lyù caáp 1 : 20 ngöôøi ñaïi lyù caáp 2/ñaïi lyù caáp 1. 114
9 Soá lao ñoäng phuï giuùp cho ñaïi lyù caáp 2 : 5 lao ñoäng/ñaïi lyù caáp 2. 11.355
10 Soá lao ñoäng phuï giuùp cho ñaïi lyù caáp 1 : 10 lao ñoäng/ñaïi lyù caáp 1. 1.136
Coäng : 83.007
Nguoàn: [toång hôïp]
PHUÏ LUÏC 4 : LÒCH MÔÛ THÖÔÛNG CAÙC COÂNG TY XSKT TAÏI VIEÄT NAM.
Ngaøy môû
thöôûng
Coâng ty XSKT khu vöïc
mieàn Baéc
Coâng ty XSKT khu vöïc
mieàn Trung
Coâng ty XSKT khu vöïc
mieàn Nam
Thöù 2
Haø Noäi - Phuù Thoï - Ñieän Bieân -
Thanh Hoùa
Thöøa Thieân Hueá - Phuù Yeân TPHCM - Ñoàng Thaùp - Caø Mau
Thöù 3
Quaûng Ninh - Haø Tónh - Höng
Yeân - Thaùi Nguyeân Ñaéc Laéc - Quaûng Nam Vuõng Taøu - Beán Tre - Baïc Lieâu
Thöù 4
Haø Taây - Ngheäâ An - Baéc Ninh -
Tuyeân Quang - Lai Chaâu Khaùnh Hoøa - Ñaø Naüng Ñoàng Nai - Caàn Thô - Soùc Traêng
Thöù 5
Haø Noäi - Haø Giang - Cao Baèng -
Sôn La
Bình Ñònh - Quaûng Trò - Quaûng
Bình
Taây Ninh - An Giang - Bình
Thuaän
Thöù 6
Haûi Phoøng - Hoøa Bình - Haø Nam
- Baéc Giang - Baéc Caïn Ninh Thuaän - Gia Lai
Bình Döông - Vónh Long - Traø
Vinh
Thöù 7
Nam Ñònh - Yeân Baùi - Laïng Sôn
- Vónh Phuùc
Ñaø Naüng - Quaûng Ngaõi - Ñaéc
Noâng
TPHCM - Long An - Bình Phöôùc
- Haäu Giang
Chuû nhaät
Thaùi Bình - Laøo Cai - Ninh Bình
- Haûi Döông Khaùnh Hoøa - Kon Tum
Tieàn Giang - Kieân Giang - Laâm
Ñoàng
Nguoàn: [toång hôïp]
PHUÏ LUÏC 5 : GIAÛI THÍCH THUAÄT NGÖÕ
Thuaät ngöõ Giaûi thích
Kyø haïn nôï Laø khoaûng thôøi gian maø ñaïi lyù xoå soá phaûi hoaøn thaønh
vieäc thanh toaùn tieàn mua veù soá ñoái vôùi töøng ñôït nhaän
veù baùn.
Quay soá môû
thöôûng
Xaùc ñònh keát quaû truùng thöôûng baèng hình thöùc quay
loàng caàu coù chöùa caùc quaû boùng coù ñaùnh soá thöù töï.
Traû thöôûng Chi traû tieàn cho nhöõng veù xoå soá truùng thöôûng.
Buø hao Buø ñaép hao huït trong in aán veù xoå soá.
Xoå soá kieán thieát Xoå soá nhaèm muïc ñích xaây döïng ñaát nöôùc.
Xoå soá truyeàn thoáng Laø loaïi hình xoå soá coù in saün tröôùc giaù veù; caùc chöõ soá,
chöõ caùi ñeå khaùch haøng löïa choïn tham gia döï thöôûng.
Soá löôïng caùc chöõ soá, chöõ caùi giôùi haïn trong phaïm vi veù
soá phaùt haønh vaø vieäc xaùc ñònh keát quaû truùng thöôûng
ñöôïc thöïc hieän sau thôøi ñieåm phaùt haønh veù soá.
Xoå soá ñieän toaùn Laø loaïi hình xoå soá maø ngöôøi mua ñöôïc quyeàn löïa choïn
caùc soá maø mình öa thích trong phaïm vi giôùi haïn caùc soá
nhaát ñònh ñeå tham gia döï thöôûng vaø vieäc xaùc ñònh keát
quaû truùng thöôûng ñöôïc thöïc hieän sau thôøi ñieåm phaùt
haønh veù soá.
PHUÏ LUÏC 6 : LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN
CUÛA HOAÏT ÑOÄNG XOÅ SOÁ
1. Treân theá giôùi.
Hình thöùc sô khai cuûa hoaït ñoäng xoå soá ra ñôøi töø raát sôùm. Vaøo naêm 100
tröôùc Coâng nguyeân, trieàu ñaïi phong kieán Trung Quoác ñaõ toå chöùc hoaït ñoäng
coù tính chaát gaàn gioáng nhö xoå soá nhaèm huy ñoäng söï ñoùng goùp cuûa daân chuùng
phuïc vuï cho muïc ñích quoác phoøng. Vaïn Lyù Tröôøng Thaønh laø moät minh
chöùng cuï theå. Hình thöùc xoå soá ñaàu tieân ñöôïc coâng nhaän taïi Chaâu AÂu laø hoaït
ñoäng baùn caùc ñoà vaät cuûa nhaø danh hoïa Jan Van Eyck baèng caùch xoå soá. Töø
ñoù, nhöõng hoaït ñoäng töông töï ñöôïc toå chöùc phoå bieán taïi nhieàu quoác gia. Xoå
soá ñöôïc toå chöùc taïi Bæ nhaèm huy ñoäng taøi chính cho vieäc xaây döïng nhaø thôø,
nhaø teá baàn, caûng bieån, keânh ñaøo vaøo naêm 1465; naêm 1515 taïi Italy; naêm
1539 taïi Phaùp; naêm 1567 taïi Anh; naêm 1700 taïi Myõ.
Naêm 1912, hoaït ñoäng xoå soá nhaèm muïc ñích kinh doanh ñöôïc toå chöùc
hôïp phaùp ñaàu tieân taïi Canada. New Hampshire (Myõ) toå chöùc hoaït ñoäng kinh
doanh xoå soá hôïp phaùp vaøo naêm 1964 döôùi hình thöùc ñua ngöïa. Sau ñoù, caùc
hình thöùc xoå soá môùi xuaát hieän theo nhoùm nhieàu bang vôùi quy moâ giaûi thöôûng
khaùc nhau nhö : Tri-State Lotto, Keno, Mega Millions, Powerball,… Naêm
2006, giaûi thöôûng kyû luïc 365 trieäu USD ñöôïc trao cho 8 coâng nhaân khi cuøng
tham gia xoå soá Powerball.
2. Taïi Vieät Nam.
Hoaït ñoäng xoå soá taïi Vieät Nam phaùt trieån qua nhieàu giai ñoaïn öùng vôùi
moãi moác lòch söû cuûa ñaát nöôùc.
2.1. Thôøi kyø töø naêm 1945 trôû veà tröôùc.
Hoaït ñoäng xoå soá hôïp phaùp ñaàu tieân taïi Vieät Nam ñöôïc chính quyeàn
thöïc daân Phaùp toå chöùc vaøo naêm 1936 baèng vieäc phaùt haønh tôø veù soá Ñoâng
Döông nhaèm taêng nguoàn thu phuïc vuï cho chính saùch cai trò vaø boùc loät caùc
nöôùc thuoäc ñòa. Tuy nhieân, haäu quaû cuûa chính saùch khai thaùc vô veùt thuoäc
ñòa laøm cho kinh teá caùc nöôùc Ñoâng Döông kieät queä. Do ít ngöôøi tham gia
neân tæ leä tieâu thuï veù soá Ñoâng Döông raát thaáp. Sau vaøi ñôït phaùt haønh khoâng
hieäu quaû, chính quyeàn thöïc daân Phaùp phaûi ngöøng kinh doanh vaøo naêm 1938.
Naêm 1945, Caùch maïng thaùng Taùm thaønh coâng, nhaø nöôùc Vieät Nam
Daân Chuû Coäng Hoøa ra ñôøi sau tuyeân boá ñoäc laäp vaøo ngaøy 2/9/1945. Chính
phuû luùc baáy giôø raát quan taâm ñeán xoå soá nhaèm ñoäng vieân söï ñoùng goùp cuûa
nhaân daân cho vieäc baûo veä vaø xaây döïng ñaát nöôùc neân ñaõ ban haønh Nghò ñònh
258 TC ngaøy 12/3/1946 vaø Saéc leänh soá 45 ngaøy 5/4/1946; sau ñoù laø Nghò
ñònh 375 TC ngaøy 15/5/1946 vaø 381 TC ngaøy 21/5/1946 quy ñònh veà vieäc
toå chöùc phaùt haønh vaø söû duïng khoaûn thu töø xoå soá. Tuy nhieân, thaùng 9 naêm
1945, thöïc daân Phaùp quay laïi xaâm chieám nöôùc ta. Nhaân daân caû nöôùc taäp
trung cho cuoäc khaùng chieán tröôøng kyø giaønh ñoäc laäp cho toå quoác, giaønh töï
do cho daân toäc neân vieäc phaùt haønh xoå soá chöa thöïc hieän ñöôïc.
2.2. Giai ñoaïn töø 1954 ñeán 1975.
Sau chieán thaéng Ñieän Bieân Phuû naêm 1954 cuûa daân toäc Vieät Nam, thöïc
daân Phaùp phaûi kyù hieäp ñònh Giô-ne-vô. Ñeá quoác Myõ can thieäp vaø xaâm
chieám Vieät Nam. Vieät Nam bò chia caét thaønh 2 mieàn taïi ranh giôùi vó tuyeán
17. Mieàn Baéc hoaøn toaøn ñoäc laäp, Mieàn Nam trôû thaønh thuoäc ñòa kieåu môùi
cuûa Myõ.
Taïi Mieàn Nam, naêm 1957, chính quyeàn Saøi Goøn toå chöùc phaùt haønh xoå
soá kieán thieát theo hình thöùc quay soá môû thöôûng moãi tuaàn 1 laàn. Löôïng veù
phaùt haønh caû Mieàn Nam moãi tuaàn chæ 7.200.000 veù vôùi tæ leä traû thöôûng
chieám 60% doanh soá tieâu thuï. Nguoàn thu töø xoå soá ñöôïc söû duïng ñeå ñaàu tö
xaây döïng caùc khu chung cö baùn laïi cho ngöôøi daân vaø beänh vieän Vì Daân (nay
laø beänh vieän Thoáng Nhaát).
Taïi Mieàn Baéc, treân cô sôû phöông aùn phaùt haønh veù soá Thuû Ñoâ nhaèm
taïo hình thöùc vui chôi giaûi trí cho nhaân daân, ñoàng thôøi huy ñoäng söï ñoùng goùp
cuûa xaõ hoäi cho vieäc xaây döïng Thuû Ñoâ, Chính phuû ban haønh Nghò ñònh 31–
CP ngaøy 26/2/1962 cho pheùp caùc ñòa phöông ñöôïc töï toå chöùc phaùt haønh xoå
soá kieán thieát.
2.3. Giai ñoaïn töø 1975 ñeán 1982.
Tieáp noái cô cheá toå chöùc hoaït ñoäng xoå soá töø Mieàn Baéc, moãi ñòa phöông
ôû Mieàn Nam cuõng ñöôïc pheùp phaùt haønh xoå soá kieán thieát maø khoâng coù cô
quan Nhaø nöôùc thoáng nhaát quaûn lyù neân tình traïng ngaên soâng caám chôï xaûy ra.
Veù soá cuûa ñòa phöông naøo chæ ñöôïc baùn taïi ñòa phöông ñoù. Chính vì vaäy hoaït
ñoäng xoå soá bò kieàm haõm, nguoàn thu töø xoå soá ñoùng goùp cho ngaân saùch Nhaø
nöôùc khoâng nhieàu neân chöa phaùt huy taùc duïng kieán thieát ñaát nöôùc.
2.4. Giai ñoaïn töø 1982 ñeán nay.
Vôùi söï ra ñôøi cuûa quyeát ñònh 148 CT ngaøy 21/5/1982, quyeát ñònh
228 CT ngaøy 14/6/1982, Hoäi ñoàng Boä tröôûng quy ñònh quaûn lyù thoáng nhaát
hoaït ñoäng xoå soá kieán thieát caû nöôùc. Nhaø nöôùc ñoäc quyeàn kinh doanh xoå soá
vaø giao cho ngaønh Taøi chính quaûn lyù theo hình thöùc thaønh laäp Ban xoå soá
nhö moät ñôn vò söï nghieäp coù thu tröïc thuoäc Sôû Taøi chính. Naêm 1987, Ban xoå
soá chuyeån ñoåi thaønh Coâng ty xoå soá kieán thieát vaø naêm 1991 chính thöùc trôû
thaønh Doanh nghieäp Nhaø nöôùc. Nghò ñònh 30/2007/NÑ CP ngaøy 1/3/2007
quy ñònh chuyeån ñoåi Coâng ty xoå soá kieán thaønh Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn
moät thaønh vieân vaø hoaït ñoäng theo luaät doanh nghieäp hieän haønh.
Hoaït ñoäng xoå soá Vieät Nam ngaøy caøng taêng tröôûng vaø töøng böôùc ñoåi
môùi phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. Töø loaïi hình xoå soá truyeàn thoáng
ban ñaàu vôùi quy moâ phaùt haønh nhoû, ñeán nay hoaït ñoäng xoå soá taïi Vieät Nam
ñaõ toå chöùc theâm nhieàu hình thöùc môùi nhö : xoå soá loâtoâ, xoå soá caøo, xoå soá boùc,
xoå soá ñieän toaùn. Nguoàn thu töø xoå soá ñoùng goùp ñaùng keå cho ngaân saùch ñòa
phöông.
NHÖÕNG KEÁT QUAÛ ÑAÏT ÑÖÔÏC KHI NGHIEÂN CÖÙU ÑEÀ TAØI
Coâng trình nghieân cöùu naøy ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû sau:
1 Hoaït ñoäng xoå soá treân theá giôùi noùi chung vaø taïi Vieät Nam noùi rieâng luoân
vaän ñoäng song truøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá quoác gia. Keát quaû nghieân
cöùu ñaõ goùp phaàn boå sung hoaøn thieän nhöõng vaán ñeà lyù luaän cô baûn veà ñoái töôïng
nghieân cöùu.
2 – Nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi trong quaù trình thöïc hieän theo cô cheá taøi
chính hieän taïi cuûa caùc Coâng ty xoå soá kieán thieát khu vöïc Mieàn Nam cuõng nhö
nhöõng giaûi phaùp ñeà xuaát cuûa ñeà taøi ñaõ ñöôïc coá gaéng löôïng hoùa ôû möùc ñoä toái ña.
Qua ñoù, ñeà taøi giuùp ngöôøi ñoïc nhaän ñònh saâu hôn veà noäi dung nghieân cöùu.
3 – Vôùi nhöõng traûi nghieäm cuûa taùc giaû sau 10 naêm laøm vieäc trong lónh vöïc
xoå soá ñaõ goùp phaàn giuùp naâng cao chieàu saâu cuûa keát quaû nghieân cöùu.
4 – Thoâng qua hoaït ñoäng nghieân cöùu naøy, taùc giaû ñaõ töï hoaøn thieän hôn
nhöõng kieán thöùc veà lónh vöïc xoå soá vaø nhöõng cô cheá quaûn lyù taøi chính ñöôïc vaän
haønh taïi Coâng ty xoå soá kieán thieát khu vöïc Mieàn Nam. Ñaây laø neàn taûng vöõng chaéc
ban ñaàu giuùp taùc giaû thöïc hieän nhieàu coâng trình nghieân cöùu tieáp theo sau naøy.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Hoan thien co che tai chinh cac Cong ty xo so kien thiet khu vuc Mien Nam..pdf