Luận văn Hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Xây dựng và Phát triển nông thôn

tiÕp 621 1.323.530.978 Céng 1.323.530.978 1.323.530.978 KÕ to¸n sau khi lËp Chøng tõ ghi sæ sÏ vµo Sæ c¸i tµi kho¶n 621. MÉu Sæ c¸i nh­ sau: MÉu sè 2.8 Sæ C¸i bªn nî TK 621 Tµi kho¶n 621- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Chøng tõ TrÝch yÕu Sè tiÒn nî 621 C¸c TK ghi cã N¨m Sè 152 .. 2002 11 XuÊt kho vËt t­ c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 1.323.530.978 1.323.530.978 Céng 1.323.530.978 1.323.530.978 Sau ®ã, kÕ to¸n ®éi sÏ vµo Sæ chi tiÕt TK 621vµ vµo Sæ c¸i bªn cã TK621. MÉu sè 2.9 Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 621 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp C«ng tr×nh: Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK §¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã 1 31/12 Hoµn chi phÝ c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 152 1.323.530.978 10 31/12 KÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp 154 1.323.530.978 Céng 1.323.530.978 1.323.530.978 MÉu sè 2.10 Sæ C¸i bªn cã TK 621 Tµi kho¶n 621- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Chøng tõ TrÝch yÕu Sè tiÒn cã 621 C¸c TK ghi nî N¨m Sè 154 .. 2002 10 KÕt chuyÓn chi phÝ NVL 1.323.530.978 1.323.530.978 Céng 1.323.530.978 1.323.530.978 2.2.2.2. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. * §Æc ®iÓm: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n tiÒn c«ng, tiÒn l­¬ng ®­îc tr¶ theo sè ngµy cña c«ng nh©n trùc tiÕp thùc hiÖn khèi l­îng c«ng tr×nh. Sè ngµy c«ng bao gåm c¶ cña lao ®éng chÝnh vµ lao ®éng phô, c«ng t¸c chuÈn bÞ, kÕt thóc, thu dän c«ng tr­êng thi c«ng. Trong ®ã cã tiÒn l­¬ng c¬ b¶n, chi phÝ phô cÊp l­¬ng vµ c¸c kho¶n tiÒn c«ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng thuª ngoµi. Tuy nhiªn, ®èi víi c«ng nh©n s¶n xuÊt d­íi c¸c ®éi kÓ c¶ nh©n viªn qu¶n lý ®éi. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng kho¸n, l­¬ng cÊp bËc chØ lµ c¨n cø ®Ó tÝnh BHXH. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp t¹i C«ng ty bao gåm: tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh kh«ng bao gåm c¸c kho¶n BHYT, BHXH, KPC§. * Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: Chøng tõ sö dông: Hîp ®ång lµm kho¸n, B¶ng chÊm c«ng, B¶ng thanh to¸n l­¬ng. Tµi kho¶n sö dông: TK 334, TK 622, TK 14133, TK 154 Sæ s¸ch kÕ to¸n: Chøng tõ ghi sæ, Sæ c¸i TK 622, Sæ chi tiÕt TK 622. Cuèi th¸ng, nh©n viªn kÕ to¸n ®éi tËp hîp Hîp ®ång giao kho¸n, B¶ng chÊm c«ng, B¶ng thanh to¸n l­¬ng, vµo B¶ng kª TK 622 nép lªn phßng kÕ to¸n C«ng ty. Sau ®ã kÕ to¸n lËp Chøng tõ ghi sæ, Sæ c¸i TK 622, Sæ chi tiÕt TK 622. HiÖn nay, C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng c¬ b¶n: tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tr¶ l­¬ng theo thêi gian. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ¸p dông cho h×nh thøc tiÒn l­¬ng tÝnh cho nh÷ng c«ng viÖc cã ®Þnh møc hao phÝ nh©n c«ng vµ ®­îc thÓ hiÖn trong c¸c Hîp ®ång lµm kho¸n. - §èi víi c«ng nh©n viªn thuéc C«ng ty khi cã th«ng b¸o nhËn l­¬ng kÕ to¸n ®éi sÏ lªn C«ng ty lÊy l­¬ng vÒ cho c«ng nh©n. Sau khi ph¸t l­¬ng xong chøng tõ sÏ ®­îc l­u l¹i t¹i phßng kÕ to¸n C«ng ty. - §èi víi c«ng nh©n thuª ngoµi: c¨n cø vµo Hîp ®ång lµm kho¸n nh©n c«ng ®Ó thanh to¸n tiÒn c«ng. Tæng sè l­¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n c«ng thuª ngoµi ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 334. Sau khi tho¶ thuËn vÒ ®¬n gi¸, ®éi tr­ëng ®éi s¶n xuÊt sÏ ký hîp ®ång thuª ngoµi víi tæ tr­ëng tæ lao ®éng thuª ngoµi ®ã. Khi khèi l­¬ng thuª ngoµi ®­îc hoµn thµnh, ®éi tr­ëng ®éi s¶n xuÊt sÏ ®øng ra nghiÖm thu vµ thanh to¸n theo khèi l­îng vµ ®¬n gi¸ mµ hai bªn ®· tho¶ thuËn trªn hîp ®ång thuª kho¸n ngoµi råi ký vµo ®ã. Hîp ®ång kÕt thóc, kÕ to¸n ®éi lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n thuª ngoµi. VÝ dô: Ngµy 1 th¸ng 10 n¨m 2002 C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n lµm B¶ng hîp ®ång lµm kho¸n cho ®éi x©y dùng sè 8 vÒ c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ. MÉu sè 2.11 Hîp ®ång lµm kho¸n Tªn c«ng tr×nh: §­êng Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Tªn ®éi tr­ëng: NguyÔn M¹nh Hïng Tªn tæ tr­ëng: Lª V¨n H¶i Tªn kÕ to¸n ®éi: Bïi Hoµi B¾c Tªn tæ s¶n xuÊt: Tæ tæng hîp STT Néi dung c«ng viÖc §VT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 §µo ®Êt m2 1.500 45.000 67.500.000 2 VËn chuyÓn m2 300 30.000 9.000.000 Céng 76.500.000 Yªu cÇu: Thi c«ng ph¶i ®¶m b¶o dóng tiÕn ®é kü thuËt §¹i diÖn tæ KÕ to¸n ®éi §¹i diÖn C«ng ty KÕ to¸n tr­ëng (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) KÕ to¸n ®éi tiÕn hµnh lËp B¶ng chÊm c«ng cho c«ng nh©n cña ®éi. MÉu sè 2.12 B¶ng chÊm c«ng th¸ng 12/2002 C«ng tr×nh: Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ §éi x©ydùng sè 8-NguyÔn L­¬ng B»ng STT Hä tªn Ngµy lµm viÖc trong th¸ng Quy c«ng 1 2 .. 31 C«ng thêi gian C«ng h­ëng l­¬ng 1 NguyÔn M¹nh Hïng x x x 29 2 TrÇn Anh Minh x x x x 30 .. .. .. .. .. .. .. .. Céng 580 H¹ch to¸n tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm ®­îc tÝnh nh­ sau: TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm = §¬n gi¸ kho¸n x Sè s¶n phÈm Dùa vµo b¶ng chÊm c«ng kÕ to¸n lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng vµ b¶ng tiÒn l­¬ng nh©n c«ng thuª ngoµi nh­ sau: MÉu sè 2.13 C«ng ty XD & PTNT §éi x©ydùng sè 8. Bé phËn: Tæ tæng hîp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng Th¸ng 10/2002 STT Hä tªn L­¬ng s¶n phÈm … Tæng céng KhÊu trõ Cßn ®­îc nhËn Sè s¶n phÈm Sè tiÒn TiÒn ¨n BHXH, BHYT Sè tiÒn Ký nhËn 1 NguyÔn M¹nh Hïng 29 725.000 725.000 130.000 166.750 428..250 2 TrÇn Anh Minh 30 750.000 750.000 130.000 172.500 447.500 Tæng céng 50 1.475.000 1.475.000 260.000 339.250 875.750 Tæng tiÒn lÜnh(viÕt b»ng ch÷): T¸m tr¨m chÝn m­¬i t­ ngµn hai tr¨m ®ång. Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ MÉu sè 2.14 b¶ng thanh to¸n l­¬ng nh©n c«ng thuª ngoµi Th¸ng 10/2002 STT Hä tªn L­¬ng s¶n phÈm Tæng sè ghi chó Sè SP Sè tiÒn 1 TrÇn Minh TuÊn 30 600.000 600.000 2 Bïi V¨n Thanh 28 560.000 560.000 .. .. .. .. .. Tæng céng 510 10.200.000 10.200.000 Sau ®ã, kÕ to¸n dùa vµo B¶ng chÊm c«ng, B¶ng thanh to¸n l­¬ng sÏ lËp B¶ng kª chøng tõ ph¸t sinh bªn nî TK 622. MÉu sè 2.15 b¶ng kª chøng tõ ph¸t sinh bªn nî tµi kho¶n 622 C«ng tr×nh: Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Quý IV/ 2002 Chøng tõ Néi dung Tæng sè tiÒn TK ghi cã SH NT 334 1 31/10 Ph©n bæ tiÒn l­¬ng nh©n c«ng th¸ng 10 1.475.000 1.475.000 2 31/10 Ph©n bæ tiÒn l­¬ng nh©n c«ng thuª ngoµi 10.200.000 10.200.000 ... ... ... ... .. Céng 436.420.000 436.420.000 KÕ to¸n ®Þnh kho¶n Nî TK 622: 436.420.000 Cã TK 334: 436.420.000 Dùa vµo b¶ng kª tµi kho¶n 622, kÕ to¸n lËp Chøng tõ ghi sæ: MÉu sè 2.16 Chøng tõ ghi sæ Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002 sè 12 TrÝch yÕu Tµi kho¶n ®èi øng Sè tiÒn TK ghi nî TK ghi cã Nî Cã Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 334 436.420.000 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 622 436.420.000 Céng 436.420.000 436.420.000 MÉu sè 2.17 Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 622 C«ng tr×nh: §­êng Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK §­ Ph¸t sinh trong kú Sè d­ cuèi kú SH NT Nî Cã Nî Cã 12 31/10 Thanh to¸n tiÒn l­¬ng c«ng nh©n viªn cña ®éi 334 1.475.000 1.475.000 12 31/10 Thanh to¸n tiÒn nh©n c«ng thuª ngoµi 334 10.200.000 10.200.000 .............. 31/12 KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 154 436.420.000 436.420.000 Céng 436.420.000 436.420.000 436.420.000 436.420.000 MÉu sè 2.18 Sæ C¸i bªn nî TK 622 Tµi kho¶n 622- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Chøng tõ TrÝch yÕu Sè tiÒn nî 622 C¸c TK ghi cã N¨m Sè 334 .. 2002 12 TiÒn l­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt 436.420.000 436.420.000 Céng 436.420.000 436.420.000 KÕ to¸n ®Þnh kho¶n: Nî TK 154: 436.420.000 Cã TK 622: 436.420.000 MÉu sè 2.19 Chøng tõ ghi sæ Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002 sè 13 TrÝch yÕu Tµi kho¶n ®èi øng Sè tiÒn TK ghi nî TK ghi cã Nî Cã KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 622 436.420.000 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 154 436.420.000 Céng 436.420.000 436.420.000 MÉu sè 2.20 Sæ C¸i bªn cã TK 622 Tµi kho¶n 622- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Chøng tõ TrÝch yÕu Sè tiÒn cã 621 C¸c TK ghi nî N¨m Sè 154 .. 2002 13 KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 436.420.000 436.420.000 Céng 436.420.000 436.420.000 2.2.2.3. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: * §Æc ®iÓm: Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cßn l¹i ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm sau chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. §©y lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ®éi. Chi phÝ s¶n xuÊt chung chñ yÕu do c¸c ®éi thùc hiÖn vµ qu¶n lý bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ®éi, chi phÝ vÒ khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ.., c¸c chi phÝ kh¸c. Kho¶n môc nµy gåm nh÷ng yÕu tè chñ yÕu sau: Kho¶n môc chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ®éi: TK 6271 Kho¶n môc chi phÝ khÊu hao TSC§: TK 6274 Kho¶n môc chi phÝ l·i tiÒn vay ng¾n h¹n: TK 6277 Kho¶n môc chi phÝ m¸y + chi phÝ kh¸c: TK 6278 * H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: Thø nhÊt: Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ®éi. Chi phÝ nµy bao gåm tiÒn l­¬ng cña ban qu¶n lý ®éi vµ c«ng tr×nh, c¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng quü l­¬ng nh©n c«ng trùc tiÕp thi c«ng, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, nh©n viªn qu¶n lý ®éi, c«ng tr×nh (thuéc biªn chÕ cña C«ng ty). §èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp thi c«ng vµ nh©n viªn qu¶n lý c«ng tr×nh th× C«ng ty kh«ng trÝch c¸c kho¶n nµy. Chøng tõ ban ®Çu ®Ó h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng ban qu¶n lý ®éi, qu¶n lý c«ng tr×nh lµ c¸c B¶ng chÊm c«ng. H×nh thøc tr¶ l­¬ng ¸p dông theo thêi gian. TiÒn l­¬ng theo thêi gian ph¶i tr¶ cho bé phËn nµy ®­îc tÝnh c¨n cø vµo sè ngµy c«ng thùc tÕ, ®¬n gi¸ mét ngµy c«ng vµ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ trong th¸ng = Sè ngµy c«ng thùc tÕ trong th¸ng x §¬n gi¸ mét ngµy c«ng Trªn c¬ së ®ã, kÕ to¸n lËp B¶ng thanh to¸n l­¬ng, B¶ng chÊm c«ng cho tõng ®éi. §èi víi ban qu¶n lý c«ng tr×nh gåm nh©n viªn qu¶n lý trong biªn chÕ vµ nh©n viªn thuÕ ngoµi th× ng­êi lËp B¶ng chÊm c«ng lµ kÕ to¸n c«ng tr×nh. MÉu sè 2.21 B¶ng chÊm c«ng th¸ng 12 C«ng tr×nh: Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Bé phËn: Hµnh chÝnh STT Hä tªn Ngµy lµm viÖc trong th¸ng Quy c«ng 1 2 .. 31 C«ng thêi gian C«ng h­ëng l­¬ng 1 Vò §øc Toµn x x x 30 2 Ph¹m Hång Quang x x x x 30 .. .. .. .. .. .. .. .. Céng 500 H¹ch to¸n tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm ®­îc tÝnh nh­ sau: TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm = ®¬n gi¸ kho¸n x khèi l­îng thi c«ng thùc tÕ Dùa vµo B¶ng chÊm c«ng kÕ to¸n lËp B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng vµ B¶ng tiÒn l­¬ng nh©n c«ng thuª ngoµi nh­ sau: MÉu sè 2.22 B¶ng thanh to¸n l­¬ng Th¸ng 12/2002 Bé phËn: Hµnh chÝnh STT Hä tªn CÊp bËc Sè c«ng §¬n gi¸ c«ng Sè tiÒn 1 Vò §øc Toµn ChØ huy 30 60.000 1.800.000 2 Ph¹m hång Quang Kü thuËt 30 40.000 1.200.000 Céng 3.000.000 MÉu sè 2.23 B¶ng tæng hîp l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi Quý IV/2002 STT Bé phËn TiÒn l­¬ng cho lao ®éng thuª ngoµi Lao ®éng trong biªn chÕ TiÒn l­¬ng TrÝch 6% khÊu trõ Cßn l¹i ®­îc lÜnh TrÝch 19% vµo KPC§ 1 Qu¶n lý ®éi 50.000.000 3.000.000 47.000.000 9.500.000 2 Qu¶n lý c«ng tr×nh 1000.000 1.500.000 90.000 1.410.000 285.000 Céng 51.500.000 3.090.000 48.410.000 9.785.000 Thø hai: Chi phÝ khÊu hao ®­îc C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu theo Th«ng T­ 166/1999/Q§-BTC vÒ ban hµnh chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§ ngµy 30/12/1999 cña Bé Tµi chÝnh. Sè khÊu hao TSC§ ph¶i trÝch trong n¨m = Nguyªn gi¸ TSC§ x Tû lÖ khÊu hao Sè khÊu hao TSC§ ph¶i trÝch trong th¸ng = Nguyªn gi¸ TSC§ x Tû lÖ khÊu hao 12 VÝ dô: TiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ cho c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ. Ph©n bæ chi phÝ khÊu hao m¸y xe lu Nga (2 c¸i) víi nguyªn gi¸ lµ : 133.333.333 ®ång, C«ng ty ®· mua tõ ngµy 20/4/2002 nh­ sau: Sè khÊu hao TSC§ tÝnh ®Õn 31/12/2002 lµ: Sè khÊu hao TSC§ trÝch trong th¸ng = 133.333.333 x 8 12 x 1 6 = 14.814.816 (®ång) MÉu sè 2.24 B¶ng tÝnh khÊu hao TSC§ C«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ N¨m 2002 TT Tªn TSC§ §VT NGTSC§ Sè n¨m KH KhÊu hao c¬ b¶n trong kú Luü kÕ khÊu hao c¬ b¶n Gi¸ trÞ cßn l¹i 1 Xe lu m¸y Nga (2 c¸i) C¸i 133.333.333 6 14.814.816 14.814.816 118.518.517 2 M¸y ñi DT 75 C¸i 150.000.000 6 150.000.000 3 M¸y trén bª t«ng C¸i 50.000.000 6 50.000.000 Céng 333.333.333 14.814.816 214.814.816 118.518.517 Sau khi kÕ to¸n lËp b¶ng trÝch khÊu hao sÏ ®Þnh kho¶n: Bót to¸n 1: Nî TK 14133: 14.814.816 Cã TK 2141: 14.814.816 Bót to¸n 2: Nî TK 6274: 14.814.816 Cã TK 14133: 14.814.816 Thø ba: Chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm c¶ chi phÝ l·i vay ng©n hµng mµ kÕ to¸n trªn C«ng ty sÏ ph¶i lËp B¶ng ph©n bæ tiÒn vay ng©n hµng cho c¸c ®éi. VÝ dô: Ph¶n ¸nh tiÒn vay ng©n hµng ph©n bæ cho ®éi x©ydùng sè 8 nh­ sau: MÉu sè 2.25 TiÒn vay ng©n hµng cho c¸c ®éi. N¨m 2002 Tªn ®éi tr­ëng-tªn c«ng tr×nh Tæng sè TrÇn M¹nh Hïng a. §­êng HiÕu §øc-§ång TrÐo 16.490.000 b. §­êng T©n An-Trµ Linh 14.640.000 c. Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 18.579.200 Céng 49.709.200 KÕ to¸n ph¶n ¸nh tiÒn vay ng©n hµng ph©n bæ cho ®éi sè 8-c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ: Nî TK 1413: 18.579.200 Cã TK 811: 18.579.200 KÕ to¸n kÕt chuyÓn tiÒn vay ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung Nî TK 627: 18.579.200 Cã TK 1413: 18.579.200 Thø t­: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ tiÒn ®iÖn n­íc, tiÒn thuª nhµ,.. chi phÝ ph¸t sinh cho c«ng tr×nh nµo th× h¹ch to¸n vµo c«ng tr×nh ®ã. C¸c chøng tõ lµ c¸c ho¸ ®¬n thanh to¸n vµ ®· ®­îc kÕ to¸n tËp hîp vµo Chøng tõ ghi sæ. KÕ to¸n ®éi sÏ lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung MÉu sè 2.26 B¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung §éi sè 8-C«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Th¸ng 12/2002 STT Tªn lo¹i chi phÝ Sè tiÒn 1 Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ®éi 52.500.000 2 Chi phÝ khÊu hao TSC§ 14.814.816 3 Chi phÝ m¸y + chi phÝ kh¸c 222.680.790 4 Chi phÝ l·i tiÒn vay ng©n hµng 18.579.200 Céng 308.574.806 Sau khi lËp B¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n nh­ sau: Nî TK 627: 308.574.806 Cã TK 14133: 308.574.806 KÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh lËp Chøng tõ ghi sæ, vµo Sæ chi tiÕt TK 627, vµo Sæ c¸i TK 627. MÉu sè 2.27 chøng tõ ghi sæ Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002 sè 14 TrÝch yÕu Tµi kho¶n ®èi øng Sè tiÒn TK ghi nî TK ghi cã Nî Cã Hoµn chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ TiÒn øng 1413 308.574.806 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 627 308.574.806 Céng 308.574.806 308.574.806 MÉu sè 2.28 Chøng tõ ghi sæ Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002 sè 15 TrÝch yÕu Tµi kho¶n ®èi øng Sè tiÒn TK ghi nî TK ghi cã Nî Cã KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ s¶n xuÊt chung 627 308.574.806 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 154 308.574.806 Céng 308.574.806 308.574.806 MÉu sè 2.29 Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 627 C«ng tr×nh: §­êng Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã 14 31/12 Hoµn chi phÝ c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 1413 308.574.806 15 31/12 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung 154 308.574.806 Céng 308.574.806 308.574.806 MÉu sè 2.30 Sæ C¸i bªn nî TK 627 Tµi kho¶n 627- Chi phÝ s¶n xuÊt chung Chøng tõ TrÝch yÕu Sè tiÒn nî 627 C¸c TK ghi cã N¨m Sè 141 .. 2002 14 Hoµn chi phÝ c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 308.574.806 308.574.806 Céng 308.574.806 308.574.806 MÉu sè 2.31 Sæ C¸i bªn cã TK 627 Tµi kho¶n 627- Chi phÝ s¶n xuÊt chung Chøng tõ TrÝch yÕu Sè tiÒn cã 627 C¸c TK ghi nî N¨m Sè 154 .. 2002 15 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung 308.574.806 308.574.806 Céng 308.574.806 308.574.806 2.2.2.4.H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dë dang vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. TÝnh gi¸ thµnh cho s¶n phÈm hoµn thµnh lµ c«ng t¸c cuèi cïng cña qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. §Ó tÝnh gi¸ ®­îc ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c cÇn thiÕt ph¶i sö dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp vµ x¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng tÝnh gi¸. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Do ®ã, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh ®ång thêi lµ ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ. Gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ ®­îc tÝnh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh theo kú quyÕt to¸n. §Ó x¸c ®Þnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh th× kÕ to¸n ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c sè l­îng s¶n phÈm dë dang cuèi kú. S¶n phÈm dë dang cuèi kú cña C«ng ty ®­îc kÕ to¸n tiÕn hµnh kiÓm kª, ®¸nh gi¸ vµo cuèi mçi quý. S¶n phÈm dë dang cña C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n lµ 3 kho¶n môc tËp hîp chi phÝ: Kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung. §Ó x¸c ®Þnh ®­îc khèi l­îng dë dang, C«ng ty dïng ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo gi¸ dù to¸n. Tiªu thøc ph©n bæ nh­ sau: Chi phÝ thùc tÕ khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú = Chi phÝ thùc tÕ khèi l­îng x©y dùng dë dang ®Çu kú + Chi phÝ thùc tÕ khèi l­îng x©y l¾p ph¸t sinh trong kú X Gi¸ trÞ dù to¸n khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú Gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh trong kú theo gi¸ dù to¸n + Gi¸ trÞ dù to¸n khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú VÝ dô: TÝnh gi¸ trÞ dë dang cña c«ng tr×nh ®­êng Nam Hµ. + Gi¸ trÞ dù to¸n cña khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao trong kú lµ: 632.750.413®. + Gi¸ trÞ dù to¸n cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú lµ: 64.000.000®. + Chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang ®Çu kú 232.634.576®. + Chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong kú lµ: 156.077.927®. Ta cã: CP thùc tÕ cña khè l­îng XLDD cuèi kú §­êng Nam Hµ = 232.634.576 + 156.077.927 632.750.413 + 64.000.000 x 64.000.000 = 35.705.181 Cuèi kú, c¸n bé kü thuËt, chñ nhiÖm c«ng tr×nh cña c«ng ty vµ bªn chñ ®Çu t­ ra c«ng tr­êng ®Ó x¸c ®Þnh phÇn viÖc hoµn thµnh vµ dë dang cuèi quý. C¸n bé kü thuËt göi sang phßng kÕ to¸n b¶ng kª khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh trong quý vµ dë dang cuèi quý theo dù to¸n tõng kho¶n môc. C¨n cø vµo ®ã cïng víi tæng chi phÝ thùc tÕ ®Çu kú, kÕ to¸n tÝnh ra chi phÝ dë dang cuèi kú theo c«ng thøc trªn. Cuèi mçi quý kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp B¶ng kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi quý. Sau ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp Chøng tõ ghi sæ vµo Sæ chi tiÕt TK 154, vµ vµo Sæ c¸i TK 154. MÉu sè 2.32 B¶ng kª chi phÝ thùc dë dang Quý 4/2002 C«ng tr×nh Thuû phï - Phó s¬n - TT HuÕ STT Tªn kho¶n môc chi phÝ Sè tiÒn 1 Chi phÝ NVL trùc tiÕp 130.854.000 2 Chi phÝ NC trùc tiÕp 180.430.000 3 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 112.741.618 Céng 424.025.618 VÝ dô: TËp hîp chi phÝ dë dang quý IV n¨m 2002 cña c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ sÏ ®­îc tËp hîp vµo B¶ng kª sau: MÉu sè 2.33 b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt Quý IV n¨m 2002 C«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ STT Tªn kho¶n môc chi phÝ Sè tiÒn 1 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 1.323.530.978 2 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 436.420.000 3 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 308.579.200 Céng 2.068.525.784 KÕ to¸n c¨n cø vµo B¶ng kª chi phÝ dë dang vµ b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ghi vµo Chøng tõ ghi sæ vµ vµo Sæ c¸i TK 154 MÉu sè 2.34 Chøng tõ ghi sæ Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002 Sè 16 TrÝch yÕu Tµi kho¶n ®èi øng Sè tiÒn TK ghi nî TK ghi cã Nî Cã KÕt chuyÓn chi phÝ vµo s¶n phÈm dë dang Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 621 1.323.530.978 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 622 436.420.000 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 627 308.579.200 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 154 2.068.525.784 Céng 2.068.525.784 2.068.525.784 MÉu sè 2.35 Chøng tõ ghi sæ Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002 Sè 17 TrÝch yÕu Tµi kho¶n ®èi øng Sè tiÒn TK ghi nî TK ghi cã Nî Cã KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n phÈm dë dang vµo GVHB Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 154 2.068.525.784 Gi¸ vèn hµng b¸n 632 2.068.525.784 Céng 2.068.525.784 2.068.525.784 MÉu sè 2.36 Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 154 C«ng tr×nh: §­êng Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã 16 31/12 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 621 1.323.530.978 16 31/12 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 622 436.420.000 16 31/12 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 627 308.579.200 17 31/12 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 632 2.068.525.784 Céng 2.068.525.784 2.068.525.784 D­ cuèi kú 424.025.618 MÉu sè 2.37 Sæ C¸i bªn nî TK 154 Tµi kho¶n 154 : Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Chøng tõ TrÝch yÕu Sè tiÒn nî 154 C¸c TK ghi cã N¨m Sè 621 622 627 2002 16 KÕt chuyÓn tiÒn l­¬ng NC trùc tiÕp 436.420.000 436.420.000 2002 16 KÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp 1.323.530.978 1.323.530.978 2002 16 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung 308.579.200 308.579.200 Céng 2.068.525.784 1.323.530.978 436.420.000 308.579.200 MÉu sè 2.38 Sæ C¸i bªn cã TK 154 Tµi kho¶n 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Chøng tõ TrÝch yÕu Sè tiÒn cã 154 C¸c TK ghi nî N¨m Sè 632 .. 2002 17 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 2.068.525.784 2.068.525.784 Céng 2.068.525.784 2.068.525.784 Sau khi lËp c¸c Sæ c¸i, kÕ to¸n lËp Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ theo mÉu sau: MÉu sè 2.39 Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ N¨m 2002 Chøng tõ ghi sæ DiÔn gi¶i Sè tiÒn ÈH NT 10 31/12/2002 Hoµn chi phÝ c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 1.323.530.978 11 31/12/2002 XuÊt kho vËt t­ cho c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 1.323.530.978 12 31/12/2002 Hoµn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 436.420.000 13 31/12/2002 KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 436.420.000 14 31/12/2002 Hoµn chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 308.574.806 15 31/12/2002 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung c«ng tr×nh Thuû Phï-Phó S¬n-TT HuÕ 308.574.806 16 31/12/2002 KÕt chuyÓn chi phÝ vµo s¶n phÈm dë dang 2.068.257.784 17 31/12/2002 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang vµo gi¸ vèn hµng b¸n 2.068.257.784 Céng 9.083.613.576 Ch­¬ng 3 Mét sè kiÕn nghÞ gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 3.1 TÇm quan träng cña viÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng chØ lµ viÖc tæ chøc, ghi chÐp ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ mµ cßn ph¶i theo ®óng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh vµ ®èi t­îng chÞu phÝ. ViÖc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm gióp cho viÖc ph¶n ¸nh ®óng ®¾n t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cña Doanh nghiÖp, x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ tµi chÝnh tr¸nh hiÖn t­îng l·i gi¶ lç thËt. Hoµn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n nãi chung vµ ph©n hÖ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng nh»m cung cÊp th«ng tin trong s¹ch chÝnh x¸c cho qu¶n lý lu«n lµ nhiÖm vô cã ý nghÜa chiÕn l­îc trong sù ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp. 3.2. §¸nh gi¸ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n. Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty em nhËn thÊy tuy C«ng ty ho¹t ®éng ch­a l©u nh­ng C«ng ty ®· v­ît qua ®­îc nh÷ng b­íc ®Çu khã kh¨n, dÇn lín m¹nh vÒ c¶ quy m« lÉn chÊt l­îng s¶n phÈm , t×m ®­îc chç ®øng trªn thÞ tr­êng vµ lµm ¨n cã hiÖu qu¶. C«ng ty lu«n t×m mäi c¸ch tiÕp cËn thÞ tr­êng, më réng quy m« kinh doanh thu hót kh¸ch hµng. Ngoµi nh÷ng c«ng viÖc do tæng C«ng ty giao cho th× l·nh ®¹o C«ng ty cßn t×m kiÕm thªm c¸c c«ng tr×nh kh¸c ®Ó gãp phÇn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty. Chóng ta cã thÓ nh×n nhËn C«ng ty trªn nh÷ng mÆt ­u ®iÓm vµ tån t¹i sau: * ¦u ®iÓm cña C«ng ty: -VÒ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý: C«ng ty ®· x©ydùng ®­îc bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ, cã hiÖu qu¶ trong viÖc ®iÒu hµnh C«ng ty còng nh­ trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ kh¸c. C¸c phßng ban chøc n¨ng trong C«ng ty ®· phèi hîp chÆt chÏ víi nhau cïng ph¸t huy hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc. - VÒ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n theo h×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp trung lµ phï hîp víi doanh nghiÖp cã quy m« võa, lùc l­îng s¶n xuÊt ph©n t¸n..Phßng kÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc bè trÝ hîp lý chÆt chÏ phï hîp víi tr×nh ®é, kinh nghiÖm tõng ng­êi. C¸c c«ng viÖc cña nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n ®­îc ph©n c«ng mét c¸ch râ rµng, cô thÓ, phï hîp víi yªu cÇu cña phßng kÕ to¸n. §éi ngò c¸n bé kÕ to¸n lu«n vËn dông kiÕn thøc mét c¸ch linh ho¹t s¸ng t¹o vµ lu«n cËp nhËt chÕ ®é kÕ to¸n míi ¸p dông vµo C«ng ty. - VÒ hÖ thèng sæ s¸ch chøng tõ kÕ to¸n: Phßng kÕ to¸n ®· x©y dùng ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n khoa häc hîp lý phï hîp víi yªu cÇu, môc ®Ých cña chÕ ®é kÕ to¸n ®ång thêi ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin h÷u dông ®èi víi tõng yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty vµ ®èi t­îng liªn quan kh¸c. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc chøng tõ ghi sæ lµ phï hîp víi quy m« vµ ®Æc ®iÓm cña C«ng ty. - C«ng t¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh: C«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty ®· ph¶n ¸nh ®óng t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty , ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý. C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn lµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña C«ng ty. V× vËy, c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ trªn hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n, C«ng ty thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi nhµ n­íc theo chÕ ®é quy ®Þnh..Do ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty phÇn lín lµ kho¸n gän c«ng tr×nh cho ®éi x©y dùng. C¸c ®éi x©y dùng tù ®¶m b¶o c¸c yÕu tè cho thi c«ng c«ng tr×nh, cuèi kú göi c¸c chøng tõ kÕ to¸n lªn phßng kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n. Do ®ã, c«ng t¸c h¹ch to¸n t¹i phßng kÕ to¸n cßn phô thuéc vµo sù chÊp hµnh c¸c chÕ ®é chøng tõ cña c¸c ®éi. * Nh÷ng mÆt tån t¹i Thø nhÊt: VÒ lu©n chuyÓn chøng tõ: ViÖc lu©n chuyÓn chøng tõ cña C«ng ty cßn chËm trÔ g©y c¶n trë cho c«ng t¸c h¹ch to¸n. theo quy ®Þnh hµng th¸ng ®éi ph¶i göi chøng tõ lªn C«ng ty ®Ó h¹ch to¸n nh­ng th­êng c¸c ®éi kh«ng thùc hiÖn ®óng thêi gian quy ®Þnh ®ã. Thø hai: VÒ hÖ thèng tµi kho¶n sö dông: HÖ thèng tµi kho¶n cña C«ng ty ¸p dông hiÖn nay theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n, tuy nhiªn trong c¸c tµi kho¶n chi phÝ, C«ng ty ®· h¹ch to¸n chi phÝ vËt t­ ch¹y m¸y thi c«ng, khÊu hao söa ch÷a m¸y thi c«ng vµo tµi kho¶n 627. nh­ vËy sÏ kh«ng thuËn tiÖn trong viÖc qu¶n lý h¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng. Thø ba: VÒ c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n trong Doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ bëi v× tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ lµ nguyªn t¾c kinh doanh nãi chung cña tÊt c¶ c¸c Doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy ph¶i ®¶m b¶o tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n khoa häc, hîp lý, thùc hiÖn tèt nhÊt c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô cña kÕ to¸n lµm sao cã chÊt l­îng cao nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt. Thø t­: VÒ chi phÝ s¶n xuÊt chung Theo ChuÈn mùc kÕ to¸n sè 02 ban hµnh ngµy 31/12/2001 cña Bé tr­ëng Bé Tµi chÝnh, chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh. Trong dã chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ®­îc ph©n bæ toµn bé vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm cßn chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ®­îc ph©n bæ theo møc c«ng suÊt b×nh th­êng. Tuy nhiªn C«ng ty ®· kh«ng tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng c«ng tr×nh. Ngoµi ra, c¸c chi phÝ vÒ l·i vay l¹i ®­îc C«ng ty h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ kh«ng hîp lý. C¸c chi phÝ nµy thuéc vÒ chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh nh­ng C«ng ty ®· h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt. V× thÕ, gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh ®· t¨ng lªn mét kho¶n kh«ng ®óng víi thùc tÕ. Thø n¨m: ViÖc C«ng ty ¸p dông h×nh thøc kho¸n gän c«ng tr×nh cho c¸c ®éi còng g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho C«ng ty trong viÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c c¸c chi phÝ ph¸t sinh ë c¸c ®éi. Bëi v× c¸c chi phÝ ®­îc tËp hîp trªn C«ng ty ®Òu do c¸c ®éi göi c¸c chøng tõ lªn. H¬n n÷a nã cßn g©y khã kh¨n cho C«ng ty trong viÖc theo dâi ph¸t sinh c¸c kho¶n c«ng nî do cã nh÷ng chi phÝ ®éi ®­îc tõ quyÒn ®i mua, thanh to¸n b»ng t¹m øng cña C«ng ty. Lîi dông ®iÒu nµy c¸c ®éi ®· vay, øng rÊt nhiÒu cã khi v­ît qu¸ quyÕt to¸n c«ng tr×nh. Thø s¸u: VÒ sæ s¸ch kÕ to¸n. C«ng ty viÕt Sæ c¸i cña mçi tµi kho¶n thµnh Sæ c¸i bªn nî tµi kho¶n ®ã vµ Sæ c¸i bªn cã tµi kho¶n ®ã. V« h×nh chung mçi Sæ c¸i cña mét tµi kho¶n l¹i ®­îc ph©n thµnh hai Sæ c¸i, ®iÒu nµy sÏ dÉn ®Õn kÕ to¸n gÆp khã kh¨n trong viÖc ®èi chiÕu sè d­ tµi kho¶n.Ngoµi ra, C«ng ty ch­a më thªm sæ chi tiÕt chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Thø b¶y: Nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ bªn c¹nh ®ã cßn cã nhiÒu lo¹i nguyªn vËt liÖu C«ng ty cÇn ph¶i theo dâi. HiÖn nay, C«ng ty chØ më sæ chi tiÕt cho TK 621 nguyªn vËt liÖu chÝnh vµ nguyªn vËt liÖu phô cho nªn C«ng ty gÆp khã kh¨n trong viÖc theo dâi chi tiÕt TK 621. 3.3. Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n. XuÊt ph¸t tõ chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ phÇn hµnh h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nãi riªng ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®ã lµ gi¸m s¸t chi phÝ vµ cung cÊp th«ng tin chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cho bé phËn qu¶n lý. Bé phËn kÕ to¸n cña C«ng ty cÇn ph¶i ®­îc tæ chøc sao cho ®¶m b¶o tèt nhÊt c¸c chøc n¨ng nµy. Trªn thùc tÕ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ m«i tr­êng kinh doanh lu«n thay ®æi víi ®iÒu kiÖn míi. Ngoµi ra, qu¸ tr×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp còng ph¶i tu©n theo c¸c quy t¾c chuÈn mùc trong chÕ ®é kÕ to¸n. Tõ nh÷ng lý do trªn, c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®­îc hoµn thiÖn cho phï hîp víi t×nh h×nh chung. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty, ®­îc sù chØ b¶o tËn t×nh cña c¸c c¸n bé trong phßng Tµi chÝnh KÕ to¸n, em ®· cã ®iÒu kiÖn ®i s©u, nghiªn cøu, t×m hiÓu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty. Sau ®©y lµ mét sè ý kiÕn cña em trong viÖc kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn tån t¹i cña C«ng ty: Thø nhÊt: VÒ viÖc tæ chøc lu©n chuyÓn chøng tõ. C«ng ty cã ®Þa bµn ho¹t ®éng réng, sè l­îng c«ng tr×nh mµ C«ng ty cïng thi c«ng trong mét thêi gian rÊt nhiÒu, r¶i r¸c vµ ph©n t¸n. Do ®ã viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ gèc ban ®Çu lªn phßng kÕ to¸n C«ng ty kh«ng tr¸nh khái sù chËm trÔ. ViÖc ph¶n ¸nh c¸c kho¶n phÝ kh«ng ®óng thêi gian ph¸t sinh, c«ng viÖc kÕ to¸n dån vµo cuèi kú sÏ dÉn ®Õn viÖc quyÕt to¸n chËm, kh«ng ®¶m b¶o ®­îc yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng chËm trÔ nµy, phßng tµi vô cÇn quy ®Þnh vÒ thêi gian nép chøng tõ thanh to¸n kÞp thêi chuyÓn vÒ phßng tµi vô ®Ó cã sè liÖu ph¶n ¸nh kÞp thêi trong sæ s¸ch kÕ to¸n, tr¸nh tr­êng hîp chi phÝ ph¸t sinh kú nµy nh­ng kú sau míi ®­îc ghi sæ. Muèn vËy, tr­ëng phßng tµi vô cÇn x©y dùng lÞch tr×nh cho c¸c ®éi thi hµnh nÕu sai ph¹m sÏ tiÕn hµnh xö ph¹t. Bªn c¹nh ®ã, cÇn ph¶i cã sù hç trî ®¾c lùc cña ban Gi¸m ®èc C«ng ty trong viÖc n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm, x©y dùng chÕ ®é th­ëng ph¹t râ rµng. §èi víi nh÷ng c«ng tr×nh ë xa, C«ng ty cÇn cã nh©n viªn cña phßng tµi vô tíi tËn c«ng tr×nh ®Ó hç trî cho viÖc ghi chÐp, cËp nhËt sæ s¸ch chi tiÕt... ®Ó ®¶m b¶o c«ng viÖc tiÕn hµnh nhanh gän, chÝnh x¸c. Thø hai: VÒ hÖ thèng tµi kho¶n. C«ng ty ®· ¸p dông ®óng chÕ ®é kÕ to¸n vÒ tµi kho¶n sö dông trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh. C¸c tµi kho¶n mµ C«ng ty sö dông ®Ó ph¶n ¸nh ®­îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu qu¶n lý. Nh­ng tõ khi Nhµ n­íc ban hµnh chÕ ®é kÕ to¸n cho c¸c Doanh nghiÖp x©y l¾p: QuyÕt ®Þnh sè 1864/1998/Q§/BTC ngµy 16/12/1998 th× ®· cã thªm tµi kho¶n 623 - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Theo em C«ng ty nªn më tµi kho¶n nµy ®Ó theo dâi chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ë c¸c c«ng tr­êng x©y dùng. Tµi kho¶n nµy gåm cã 6 tµi kho¶n cÊp 2: TK 6231 : Chi phÝ nh©n c«ng. TK 6232 : Chi phÝ vËt liÖu. TK 6233 : Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt. TK 6234 : Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng. TK 6237 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. TK 6238 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Thø ba: VÒ t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ. Tai C«ng ty hiÖn nay, th«ng tin kÕ to¸n nãi chung vµ th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh nãi riªng chñ yÕu ®Ó phôc vô cho c¸c ®èi t­îng bªn ngoµi vµ ®èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ trong Doanh nghiÖp th× th«ng tin nµy l¹i ch­a ®­îc chó träng. Nh­ chóng ta ®· biÕt, kÕ to¸n qu¶n trÞ ®èi víi c¸c Doanh nghiÖp cña ta cßn lµ kh¸i niÖm cßn kh¸ míi mÎ nh­ng ®èi víi c¸c n­íc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi th× hä l¹i rÊt quan t©m ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n ®· l©u. Thùc chÊt, kÕ to¸n qu¶n trÞ lµ viÖc cung cÊp th«ng tin cña Doanh nghiÖp m×nh mét c¸ch trung thùc nhÊt cho c¸c nhµ qu¶n trÞ ®Ó gióp cho c¸c nhµ qu¶n trÞ cã ®­îc nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp ®Ó ra nh÷ng quyÕt ®Þnh kÞp thêi vµ ®óng ®¾n nhÊt gióp cho Doanh nghiÖp ph¸t triÓn. NÕu c«ng t¸c nµy kh«ng ®­îc quan t©m chó träng th× t×nh tr¹ng Doanh nghiÖp lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ lµ khã tr¸nh khái. ë ®©y chøc n¨ng kÕ to¸n cña C«ng ty míi chØ dõng l¹i ë viÖc cung cÊp ®­îc nh÷ng th«ng tin s¬ bé mang tÝnh tæng thÓ do ®ã ®· kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc nh÷ng xu thÕ biÕn ®éng cña chi phÝ vµ nguyªn nh©n g©y ra nh÷ng biÕn ®éng nµy. ChÝnh v× vËy mµ c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ t¹i C«ng ty cßn mang tÝnh bÞ ®éng chØ mang tÝnh bÞ ®éng chØ dùa vµo chøc n¨ng gi¸m s¸t cña h¹ch to¸n kÕ to¸n mµ ch­a ®­a ra ®­îc nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ, chñ ®éng kiÓm so¸t chi phÝ ph¸t sinh . §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ qu¶n trÞ chi phÝ vµ gi¸ thµnh C«ng ty nªn ®i s©u ph©n tÝch c¸c th«ng tin kÕ to¸n . Cô thÓ lµ c¸c th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm kú b¸o c¸o cÇn ph¶i ®­îc so s¸nh víi dù to¸n ®· lËp ®ång thêi ph¶i ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch tæng thÓ. Sau ®ã cÇn ®i s©u vµo ph©n tÝch cô thÓ tõng kho¶n môc ®Ó thÊy ®­îc nh÷ng xu thÕ biÕn ®éng cña c¸c kho¶n môc chi phÝ nµy. Tõ ®ã x¸c ®Þnh nguyªn nh©n cña sù biÕn ®éng vµ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý ®Ó ph¸t huy hoÆc h¹n chÕ ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè nh»m ®¹t ®uîc nh÷ng lîi Ých tèt nhÊt cho Doanh nghiÖp trong c¸c kú tiÕp theo. Nh­ vËy C«ng ty cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng. ChÝnh v× lÏ ®ã nªn C«ng ty nªn thiÕt lËp mét bé phËn kÕ to¸n lµm c«ng t¸c qu¶n trÞ ®Ó lu«n theo dâi vµ b¸o c¸o t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cho ban l·nh ®¹o C«ng ty. Khi theo dâi sù biÕn ®éng cña gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n qu¶n trÞ cã thÓ lËp mét b¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh theo mÉu nh­ sau: MÉu sè 3.1 B¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm STT Kho¶n môc CP Zkh ®¬n vÞ s¶n phÈm Ztt ®¬n vÞ s¶n phÈm Chªnh lÖch Sè tuyÖt ®èi Sè t­¬ng ®èi 1 - CP NVL TT + NVL chÝnh + NVL phô 2 - CP NVL TT 3 - CP MTC 4 - CP SXC Céng chi phÝ Trong c¸c Doanh nghiÖp s¶n xuÊt nãi chung, Doanh nghiÖp x©y l¾p nãi riªng th× kÕ to¸n qu¶n trÞ chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét néi dung quan träng trong toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n cña Doanh nghiÖp. Tæ chøc kÕ to¸n qu¶n trÞ chi phÝ ph¶i tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ, tr×nh ®é vµ yªu cÇn qu¶n lý chi phÝ cña Doanh nghiÖp. Yªu cÇu ®Æt ra cña kÕ to¸n qu¶n trÞ chi phÝ vµ gi¸ thµnh trong c¸c Doanh nghiÖp ®ã lµ: Tæ chøc kÕ to¸n qu¶n trÞ chi phÝ vµ gi¸ thµnh ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cña Doanh nghiÖp. Tæ chøc kÕ to¸n qu¶n trÞ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh ph¶i phï hîp víi ®iÒu kiÖn vËt chÊt vµ ph­¬ng tiÖn tÝnh to¸n. Tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin mét c¸ch ®Çy ®ñ, nhanh chãng kÞp thêi phôc vô cho qu¶n trÞ. Trªn c¬ së nh÷ng yªu cÇu ®ã, ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ cña C«ng ty lµ: - Hoµn thiÖn hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n: Sö dông lµ nh÷ng chøng tõ kÕ to¸n ®· ®­îc quy ®Þnh cña Nhµ n­íc trong kÕ to¸n tµi chÝnh. §ång thêi thiÕt kÕ mét sè chøng tõ kÕ to¸n cÇn thiÕt ®Ó ph¶n ¸nh c¸c néi dung th«ng tin thÝch hîp theo yªu cÇu vµ môc ®Ých cña qu¶n trÞ néi bé vÝ dô nh­ c¸c chøng tõ trung gian ®Ó tæng hîp ®Þnh møc c¸c chi phÝ vËt liÖu, nh©n c«ng, m¸y thi c«ng vµ s¶n xuÊt chung ®Ó tËp hîp chi phÝ theo tõng ®èi t­îng. - C¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh vµ ph©n bæ chi phÝ:Trø¬c hÕt ph¶i tæ chøc x©y dùng hoµn chØnh hÖ thèng c¸c ®Þnh møc chi phÝ mang tÝnh tiªn tiÕn ®Ó phôc vô cho viÖc lËp kÕ ho¹ch, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña Doanh nghiÖp. Khi cã ®Þnh møc chi phÝ cÇn ph¶i lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt nh­ : Dù to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp, dù to¸n chi phÝ NC, dù to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. Lùa chän vµ hoµn thiÖn c¸c tiªu chuÈn ph©n bæ chi phÝ cho phï hîp víi néi dung cña tõng yÕu tè chi phÝ cÇn ph©n bæ. Lùa chän tiªu chuÈn ph©n bæ thÝch hîp vµ khoa häc sÏ lµm cho gi¸ thµnh, gi¸ vèn vµ kÕt qu¶ ®­îc trung thùc, hîp lý. - Hoµn thiÖn hÖ thèng b¸o c¸o néi bé vÒ qu¶n trÞ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh: Trªn c¬ së tËp hîp toµn bé th«ng tin trong néi bé cña Doanh nghiÖp, ph©n lo¹i nh÷ng th«ng tin thuéc ph¹m vi cña kÕ to¸n qu¶n trÞ chi phÝ vµ gi¸ thµnh ®Ó thiÕt kÕ c¸c b¸o c¸o: + Dù to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp. + Dù to¸n chi phÝ NC trùc tiÕp. + Dù to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng. + Dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung. + B¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt. + B¸o c¸o s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh. Bªn c¹nh c¸c c¸ch hoµn thiÖn, Doanh nghiÖp nªn quan t©m ®Õn kÕ to¸n chi phÝ ®Þnh møc: Thùc hiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc, trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc chi phÝ, toµn bé c¸c yÕu tè chi phÝ ®Çu vµo khi ph¸t sinh ®­îc tÝnh to¸n, tËp hîp cho c¸c ®èi t­îng theo chi phÝ ®Þnh møc. §ång thêi, kÕ to¸n t¸ch riªng chªnh lÖch chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ so víi chi phÝ ®Þnh møc do biÕn ®éng vÒ l­îng vµ biÕn ®éng vÒ gi¸ cña tõng kho¶n môc chi phÝ. §iÒu ®ã gióp nhµ qu¶n lý ph¸t hiÖn chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc, chªnh lÖch do v­ît ®Þnh møc, tõ ®ã kiÓm tra, kiÓm so¸t chi phÝ. MÆt kh¸c, ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin nhanh vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm s¸t víi thùc tÕ. Kho¶n chªnh lÖch gi÷a chi phÝ ®Þnh møc víi chi phÝ thùc tÕ cuèi kú ®­îc xö lý ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm hoµn thµnh: NÕu chªnh lÖch gi÷a chi phÝ thùc tÕ víi chi phÝ ®Þnh møc nhá th× kÕt chuyÓn vµo gi¸ vèn cña s¶n phÈm hoµn thµnh ®· bµn giao. NÕu chªnh lÖch gi÷a chi phÝ thùc tÕ víi chi phÝ ®Þnh møc lín th× ph©n bæ cho s¶n phÈm hoµn thµnh bµn giao vµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. ViÖc x©y dùng c¸c ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt nh­ sau: + §Þnh møc chi phÝ NVL trùc tiÕp: §ã lµ sù tæng hîp cña c¸c ®Þnh møc gi¸ vµ l­îng NVL trùc tiÕp. §Þnh møc chi phÝ cña mét ®¬n vÞ s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: §Þnh møc chi phÝ mét ®¬n vÞ s¶n phÈm = §Þnh møc gi¸ nguyªn liÖu x §Þnh møc l­îng nguyªn liÖu + §Þnh møc chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp: Bao gåm ®Þnh møc vÒ gi¸ cña mét ®¬n vÞ thêi gian lao ®éng trùc tiÕp víi ®Þnh møc l­îng thêi gian cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. §Þnh møc gi¸ cña mét giê lao ®éng trùc tiÕp bao gåm kh«ng chØ møc l­¬ng c¨n b¶n mµ cßn gåm c¶ c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp kh¸c cña lao ®éng trùc tiÕp ( nÕu cã ). §Þnh møc thêi gian cho phÐp ®Ó hoµn tÊt mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ lo¹i ®Þnh møc khã x¸c ®Þnh nhÊt. §Þnh møc nµy cã thÓ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch ®em chia c«ng viÖc hoµn thµnh theo tõng thao t¸c kü thuËt råi kÕt hîp víi b¶ng thêi gian tiªu chuÈn cña nh÷ng thao t¸c kü thuËt nµy ®Ó ®Þnh thêi gian tiªu chuÈn cho phÐp tõng c«ng viÖc hoÆc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch bÊm giê. §Þnh møc chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp mét s¶n phÈm = §Þnh møc gi¸ lao ®éng trùc tiÕp x §Þnh møc l­îng thêi gian lao ®éng trùc tiÕp + §Þnh møc chi phÝ m¸y thi c«ng : Lµ sù tæng hîp cña c¸c ®Þnh møc gi¸ vµ thêi gian sö dông m¸y thi c«ng. §Þnh møc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch: §Þnh møc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng = §Þnh møc gi¸ sö dông m¸y thi c«ng x §Þnh møc thêi gian sö dông m¸y thi c«ng + §Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt chung : Chi phÝ s¶n xuÊt chung gåm nhiÒu kho¶n môc chi phÝ, bëi vËy ®Ó x©y dùng ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt chung th× ph¶i t¸ch chi phÝ s¶n xuÊt chung thµnh hai bé phËn : - Chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¶ biÕn : Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ kiÓm so¸t ®­îc . - Chi phÝ s¶n xuÊt chung bÊt biÕn: Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng kiÓm so¸t ®­îc. §Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt chung cã thÓ lËp cho mét ®Þnh møc ho¹t ®éng – gäi lµ dù to¸n linh ho¹t. KÕ ho¹ch linh ho¹t gióp cho nhµ qu¶n trÞ thÊy ®­îc khi s¶n l­îng thay ®æi trong ph¹m vi thÝch hîp th× chi phÝ biÕn ®éng thÝch øng nh­ thÕ nµo. Sau khi x©y dùng c¸c ®Þnh møc tiªu chuÈn cho tõng lo¹i chi phÝ, ta lËp b¶ng tæng hîp c¸c ®Þnh møc chi phÝ. Sè liÖu tæng hîp ®­îc lµ ®Þnh møc tiªu chuÈn ®Ó s¶n xuÊt mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, lµ c¬ së cña viÖc lËp dù to¸n chi phÝ vµ lµ c¨n cø ®Ó kiÓm so¸t, ®iÒu hµnh vµ ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. B¶ng tæng hîp chªnh lÖch chi phÝ thùc tÕ víi chi phÝ ®Þnh møc cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm cã thÓ lËp nh­ sau: MÉu sè 3.2 Kho¶n môc Sè l­îng §¬n gi¸ Chi phÝ Chªnh lÖch §Þnh møc Thùc tÕ §Þnh møc Thùc tÕ ± % 1.NVL trùc tiÕp 2.NC trùc tiÕp 3.Chi phÝ MTC 4.Chi phÝ SXC Céng chi phÝ Thø t­ : KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung Theo th«ng t­ sè 89/2002/TT- BTC ngµy 9/10/2002 kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh nh­ sau: - Khi ph¸t sinh chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh, ghi: Nî TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung ( chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh) Cã c¸c TK :152,153,214,331,334… - Cuèi kú, ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo møc c«ng suÊt b×nh th­êng, ghi: Nî TK154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Cã TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung (chi tiÕt chi phÝ sxc cè ®Þnh ) Ngoµi ra chi phÝ s¶n xuÊt chung cña c«ng cô dông cô ®­îc ph©n bæ nh­ sau: Chi phÝ s¶n xuÊt chung ph©n bæ cho c«ng tr×nh, HMCT = Chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¶i ph©n bæ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cña c«ng tr×nh, HMCT x Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cña c«ng tr×nh, HMCT - Tr­êng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra thÊp h¬n c«ng suÊt b×nh th­êng th× kÕ to¸n ph¶i tÝnh vµ x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ph©n bæ vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo møc c«ng suÊt b×nh th­êng. Kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh kh«ng ph©n bæ ( kh«ng tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm sè chªnh lÖch gi÷a tæng chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh thùc tÕ ph¸t sinh lín h¬n chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ®­îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm ) ®­îc ghi nhËn vµo gi¸ vèn hµng b¸n trong kú, ghi: Nî TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n (Chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh kh«ng ph©n bæ ) Cã TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung. Ngoµi ra, C«ng ty cÇn h¹ch to¸n ®óng kho¶n môc chi phÝ nµy theo nguyªn t¾c chi phÝ gi¸n tiÕp ph¸t sinh ë ®éi ®­a vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung. Tuy nhiªn, ®iÒu nµy cßn ch­a ®­îc h¹ch to¸n ®óng vµ râ rµng t¹i C«ng ty nªn ®· g©y ra viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung dÉn ®Õn tÝnh gi¸ thµnh kh«ng chÝnh x¸c. C¸c chi phÝ kh«ng hîp lý cÇn ph¶i ®­îc kiÓm tra vµ lo¹i bá khái gi¸ thµnh c«ng tr×nh. Ch¼ng h¹n nh­ c¸c chi phÝ vÒ l·i tiÒn vay ph¶i tr¶ C«ng ty ®· h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung do ®ã ®· lµm t¨ng gi¸ thµnh c«ng tr×nh lªn mét l­îng kh¸c so víi thùc tÕ. ChÝnh v× vËy, kÕ to¸n C«ng ty cÇn ph¶i h¹ch to¸n kho¶n chi phÝ nµy vµo chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh ®Ó tÝnh kÕt qu¶ cho ho¹t ®éng tµi chÝnh th× míi hîp lý. Thø n¨m : Nguyªn vËt liÖu ë C«ng ty mua vÒ chñ yÕu ®­îc xuÊt sö dông ngay kh«ng qua kho. Tuy nhiªn khi vËt t­ mua vÒ kÕ to¸n vÉn lËp phiÕu nhËp kho sau ®ã lËp lu«n phiÕu xuÊt kho g©y ra t×nh tr¹ng nhËp khèng, xuÊt khèng. §ång thêi, viÖc thùc hiÖn c¸c thñ tôc nhËp, xuÊt nhiÒu khi còng chØ mang tÝnh chÊt h×nh thøc. C¸ch lµm nh­ vËy ®· lµm cho c«ng t¸c kÕ to¸n thiÕu hiÖu qu¶ vµ ®«i khi l¹i lµ nguyªn nh©n g©y thÊt tho¸t nguyªn vËt liÖu. V× vËy, C«ng ty nªn xo¸ bá h×nh thøc trªn vµ cã thÓ sö dông h×nh thøc ghi sæ vËt liÖu nhËp, xuÊt nh­ “Biªn b¶n giao nhËn vËt t­, hµng ho¸ ®Ó lµm c¨n cø ghi sæ kÕ to¸n”. Biªn b¶n ®­îc lËp theo mÉu sau: mÉu sè 3.3 Biªn b¶n giao nhËn vËt t­ Ngµy...... th¸ng...... n¨m.... Thµnh phÇn: ¤ng (Bµ).................... Ng­êi cung øng vËt t­ ¤ng (Bµ).................... Ng­êi nhËn Bµn giao l­îng vËt t­ sau: STT Tªn, quy c¸ch, chñng lo¹i vËt t­ §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng Céng §¹i diÖn bªn cung øng §¹i diÖn bªn nhËn (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Biªn b¶n nµy ®­îc lËp t¹i chç, sau ®ã ®­îc chuyÓn lªn cho phßng kÕ to¸n C«ng ty. Nh­ vËy, c«ng t¸c h¹ch to¸n vËt liÖu trë nªn chÝnh x¸c h¬n ®Ó ®¶m b¶o ghi chÐp ®­îc ®Çy ®ñ vÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu cho c«ng tr×nh. Thø s¸u: C«ng ty nªn ¸p dông Sæ c¸i cho mçi tµi kho¶n theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh nh­ sau: MÉu sè 3.4 Sæ c¸i N¨m Tªn tµi kho¶n Sè hiÖu NT ghi sæ Chøng tõ ghi sæ DiÕn gi¶i TK§¦ Sè tiÒn Ghi chó SH NT Nî Cã 1 2 3 4 5 6 7 8 - Céng ph¸t sinh th¸ng - Sè d­ cuèi th¸ng - Céng luü kÕ tõ ®Çu quý x x x Ngoµi ra C«ng ty nªn më thªm sæ chi phÝ m¸y thi c«ngTK 623 ®Ó theo dâi chÝnh x¸c chi phÝ m¸y thi c«ng mµ C«ng ty sö dông MÉu sè 3.5 Sæ chi phÝ m¸y thi c«ng TK 623 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Tæng sè tiÒn Trong ®ã SH NT Chi phÝ nh©n c«ng Chi phÝ vËt liÖu KhÊu hao TSC§ .. Céng Thø b¶y: Lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh x©y l¾p nªn chi phÝ vËt liÖu chiÕm tû träng rÊt lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bªn c¹nh ®ã vËt liÖu sö dông cho thi c«ng c«ng tr×nh bao gåm nhiÒu lo¹i, cã lo¹i sö dông nhiÒu, cã lo¹i sö dông Ýt. §Ó theo dâi chÝnh x¸c tõng lo¹i vËt liÖu sö dông cho s¶n xuÊt s¶n phÈm , C«ng ty nªn më Sæ chi tiÕt TK 621 theo dâi cho tõng c«ng tr×nh vµ ph¶n ¸nh vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô.. MÉu sè 3.6 Sæ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh Tk 621 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Tæng sè tiÒn Trong ®ã SH NT NVL chÝnh NVL phô Nhiªn liÖu VËt liÖu kh¸c Céng KÕt luËn H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c«ng cô ®¾c lùc cho qu¶n lý kinh tÕ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh cña m×nh. Trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n em nhËn thÊy c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty ®· ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra t­¬ng ®èi phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm ®æi míi vµ nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i trong c«ng t¸c h¹ch to¸n nghiÖp vô ë C«ng ty kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc, em ®· ®­a ra mét sè ý kiÕn mong muèn gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ë C«ng ty. Thêi gian thùc tËp ë C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n lµ c¬ héi ®Ó em hiÓu thªm vÒ t×nh h×nh thùc tÐ c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp. Bëi vËy, môc ®Ých cña em lµ cÇn ph¶i cè g¾ng häc hái ®Ó t¨ng thªm sù hiÓu biÕt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n ®Ó em hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp “Hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n”. MÆc dï em ®· cã sù cè g¾ng rÊt nhiÒu trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ thùc hiÖn song em vÉn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ vÒ h×nh thøc tr×nh bµy còng nh­ néi dung khoa häc vµ tÝnh logic cña nã. Em mong r»ng thÇy c« vµ c¸c c« chó trong C«ng ty sÏ gãp ý chØ b¶o ®Ó em hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh KÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp - §H Kinh tÕ Quèc d©n Chñ biªn: PGS. TS NguyÔn ThÞ §«ng 2. S¸ch H¹ch to¸n kÕ to¸n trong x©y dùng c¬ b¶n. NXB X©y dùng - N¨m 2000 3. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp. NXB Tµi chÝnh - N¨m 1995 4.Tµi liÖu cña C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n. Môc lôc Lêi më ®Çu 1 ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 2 C¬ së lý luËn vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 2 1.1.1. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh x©y l¾p cã ¶nh h­ëng ®Õn h¹ch to¸n kÕ to¸n 2 1.1.2. §Æc ®iÓm h¹ch to¸n chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 3 1.1.3. Kh¸i niÖm, b¶n chÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt 3 1.1.4. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 6 1.1.5. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm 8 H¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 9 1.2.1. §èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 9 1.2.2. Ph©n biÖt ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh 10 1.2.3. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn 11 1.2.3.1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 11 1.2.3.2. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 12 1.2.3.3. H¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng 13 1.2.3.4. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung 16 1.2.4. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm 18 1.2.4.1. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh 18 1.2.4.2. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p trong ®iÒu kiÖn thùc hiÖn kho¸n s¶n phÈm x©y l¾p 19 1.2.5. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 24 1.2.6. Tæ chøc hÖ thèng sæ chi tiÕt, sæ tæng hîp h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 26 Ch­¬ng II: Thùc tÕ c«ng t¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 28 §Æc ®iÓm t×nh h×nh ho¹t ®éng t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 28 2.1.1. §Æc ®iÓm chung cña C«ng ty 28 2.1.2. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty 29 2.1.3. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty 31 2.1.4. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty 32 2.1.5. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña tõng bé phËn phßng ban 34 2.1.6. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty 36 2.1.7. §Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty 40 Thùc tÕ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 42 2.2.1. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty 42 2.2.2. §Æc ®iÓm vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n 42 2.2.2.1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 42 2.2.2.2. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 49 2.2.2.3. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung 55 2.2.2.4. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dë dang vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 61 Ch­¬ng III: Mét sè kiÕn nghÞ gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 67 TÇm quan träng cña viÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 67 §¸nh gi¸ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 67 Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty X©y dùng vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 70 KÕt luËn 81 C¸c ký hiÖu viÕt t¾t: TSC§: Tµi s¶n cè ®Þnh KQKD: KÕt qu¶ kinh doanh TTTV: Trung t©m t­ vÊn HMCT: H¹ng môc c«ng tr×nh GTGT: Gi¸ trÞ gia t¨ng BHXH: B¶o hiÓm x· héi BHYT: B¶o hiÓm y tÕ KPC§: Kinh phÝ c«ng ®oµn BT: Bót to¸n CP: Chi phÝ NVL: Nguyªn vËt liÖu NC: Nh©n c«ng MTC: M¸y thi c«ng SXC: S¶n xuÊt chung Zkh: Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch Ztt: Gi¸ thµnh thùc tÕ GVHB: Gi¸ vèn hµng b¸n