Luận văn Hoàn thiện công tác hạch toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy Thiết bị Bưu điện

2 3 4 5 6 I. Sè d­ ®Çu th¸ng II. SPS trong th¸ng Tõ NK quü TM Tõ NK quü TG Tõ NK TT NB Tï NK t¹m øng Tõ NK tiÒn vay. NhËp Th­îng §×nh NKCT kh¸c III. Céng SD vµ SPS (I + II ) IV. HÖ sè chªnh lÖch V. XuÊt trong th¸ng XuÊt dïng XuÊt lu©n chuyÓn XuÊt lu©n chuyÓn VI.Tån kho cuèi kú. (VI- V ) 111 112 331 141 311 136 621 430.271.553 13.987.445.852 203.330.725 30.334.781 13.671.081.532 18.021.890 509.682 64.167.252 14.417.719.405 12.568.951.726 12.493.686.868 61.927.924 1.848.767.679 453.469.834 15.599.355.264 226.871.341 33.846.792 15.253.851.821 20.108.376 509.682 64.167.252 16.052.825.098 1,11134 13.985.735.817 13.910.470.959 61.927.934 13.336.924 2.067.089.281 53.336.758 34.938.180 24.938.180 10.000.000 88.274.938 40.659.090 35.384.090 775.000 4.500.000 47.615.848 20.050.509 33.424.290 22.983.290 10.440.000 53.473.799 0.62 27.213.136 21.938.136 775.000 4.500.000 26.260.663 BiÓu 04: B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô, dông cô. Kho: Dông cô-TrÇn Phó. Quý IV n¨m 2000 §¬n vÞ :®ång T T TK Cã TK Nî TK 152 TK 153 HT TT HT TT 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 7 8 TK 621 TK 627 TK 136 TK 641 TK 642 TK 142 Tæng xuÊt ch­a tÝnh lu©n chuyÓn - Lim -Lu©n chuyÓn kh¸c 10.624.853.506 69.546.218 1.790.431.452 446.180 8.419.512 12.493.686.868 13.336.924 61.927.934 11.829.711.894 77.432.759 1.993.466.378 496.777 9.363.151 0 13.910.470.958 13.336.924 61.927.934 31.934.090 50.000 3.400.000 35.384.090 4.500.000 775.000 0 19.799.136 0 31.000 3.108.000 0 21.938.136 4.500.000 775.000 Tæng céng xuÊt 12.568.951.726 13.985.735.816 40.659.090 27.213.136 BiÓu 05: Sæ C¸i Tµi kho¶n : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Sè hiÖu 621 Ngµy th¸ng DiÔn Gi¶i TK ®èi øng Ph¸t sinh Nî Ph¸t sinh Cã 01/10 31/12 Sè d­ ®Çu kú - Chi phÝ NVL trùc tiÕp. - XuÊt TP cho s¶n xuÊt. -Thu tiÒn båi th­êng vËt t­ -§/c thuÕ NK quý IV/2000 -Thu håi vËt t­ K/C chi phÝ NVL trùc tiÕp. Céng ph¸t sinh cuèi quý Sè d­ cuèi kú 152 155 138 333 152 154 0 24.049.849.009 559.330.950 24.609.179.959 11.437.000 668.182.520 1.058.875.754 22.870.684.685 24.609.179.959 2.2. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp bao gåm l­¬ng, phô cÊp, b¶o hiÓm x· héi, kinh phÝ c«ng ®oµn, chi phÝ nµy chiÕm kho¶ng 5-7% tæng chi phÝ s¶n xuÊt. Nhµ m¸y ThiÕt BÞ B­u §iÖn tiÕn hµnh ¸p dông hai h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ l­¬ng theo thêi gian. L­¬ng s¶n phÈm lµ h×nh thøc tiÒn l­¬ng tÝnh theo khèi l­îng s¶n phÈm c«ng viÖc lao vô ®· hoµn thµnh, ®¶m b¶o yªu cÇu chÊt l­îng quy ®Þnh vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh cho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm. L­¬ng s¶n phÈm = Sè luîng s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn * §¬n gi¸ l­¬ng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Trong ®ã ®¬n gi¸ l­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh cho tõng lo¹i, chi tiÕt s¶n phÈm.. §¬n gi¸ tiÒn = §Þnh møc lao ®éng (giê,phót…) HÖ sè cÊp x bËc l­¬ng x Møc l­¬ng tèi thiÓu HÖ sè x ®iÒu chØnh l­¬ng Thêi gian lµm viÖc danh nghÜa cña mét c«ng nh©n trong th¸ng ( giê, phót…) l­¬ng §¬n gi¸ l­¬ng s¶n xuÊt mét vá ®iÖn tho¹i = 1,72 x 210.000 x x 2,2 26 x 8 x 60 = 142,373 ®/1®vsp. Sè l­îng s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn lµ 2000 s¶n phÈm. TiÒn l­¬ng s¶n phÈm cña 1 c«ng nh©n lµ: 2000 x 142,373 = 284.746 (® ) L­¬ng thêi gian lµ sè tiÒn ®­îc h­ëng c¨n cø vµo cÊp bËc l­¬ng vµ thêi gian lµm viÖc cña c«ng nh©n trong th¸ng. Nhµ m¸y ThiÕt BÞ B­u §iÖn ¸p dông ph­¬ng ph¸p cho ®èi t­îng h­ëng l­¬ng lµ c¸c nh©n viªn kinh tÕ, nh©n viªn kü thuËt, nh©n viªn thèng kª ph©n x­ëng, nh©n viªn qu¶n lý. L­¬ng thêi = HÖ sè cÊp bËc l­¬ng L­¬ng tèi x thiÓu ®iÒu chØnh HÖ sè x l­¬ng x Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ Gian Sè ngµy lµm viÖc danh nghÜa Qu¸ tr×nh tÝnh l­¬ng cô thÓ tiÕn hµnh theo c¸c giai ®o¹n sau ®©y: Giai ®o¹n 1: Hµng ngµy nh©n viªn kinh tÕ ë tõng ph©n x­ëng cã nhiÖm vô theo dâi sè s¶n phÈm s¶n xuÊt cña tõng c«ng nh©n råi ghi vµo sæ theo dâi cña m×nh. Tõng c«ng nh©n tù ghi sè s¶n phÈm, thêi gian s¶n xuÊt ®Ó lµm c¨n cø so s¸nh kiÓm tra kÕt qu¶ lao ®éng cña m×nh. §Þnh kú 2, 3 ngµy nh©n viªn thèng kª cã nhiÖm vô kiÓm tra, ghi chÐp cña tõng ng­êi, cuèi th¸ng, nh©n viªn thèng kª göi b¶n chÊm c«ng, b¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt cña ph©n x­ëng lªn phßng kÕ to¸n . Giai ®o¹n 2: Hµng th¸ng, c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng cña c¸c ph©n x­ëng, phiÕu nhËp kho s¶n phÈm, b¶ng cÊp ph¸t vµ quyÕt to¸n vËt t­, phiÕu thanh to¸n l­¬ng s¶n phÈm, phiÕu thµnh to¸n l­¬ng thêi gian ®¬n gi¸ l­¬ng quy ®Þnh (do bé phËn kÕ ho¹ch lËp ) vµ møc l­¬ng c¬ b¶n cña tõng c«ng nh©n trong th¸ng kÕ to¸n sÏ tÝnh tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho tõng c«ng nh©n trong th¸ng. TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ mét c«ng nh©n = TiÒn l­¬ng s¶n phÈm mét c«ng nh©n + TiÒn l­¬ng thêi gian ( nÕu cã ) + C¸c kho¶n phô cÊp ( nÕu cã ) C¨n cø vµo tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho tõng c«ng nh©n t¹i mçi ph©n x­ëng, kÕ to¸n sÏ lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng cho tõng ph©n x­ëng. B¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn ®­îc trÝch lËp vµ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cô thÓ nh­ sau: B¶o hiÓm x· héi ®­îc trÝch 20 % theo quü l­¬ng cÊp bËc, trong ®ã 15 % tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú, 5% thu trùc tiÕp tõ tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. B¶o hiÓm y tÕ ®­îc trÝch 3 % theo l­¬ng cÊp bËc, trong ®ã 2% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú, 1% thu trùc tiÕp tõ tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn. Kinh phÝ c«ng ®oµn ®­îc trÝch 2 % trong quü l­¬ng thùc hiÖn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. Nh×n chung, Nhµ m¸y ®· thùc hiÖn ®óng chÕ ®é lao ®éng tiÕn l­¬ng chÕ ®é trÝch b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn víi ®Þnh møc lao ®éng hîp lý, viÖc tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n kÞp thêi, ®¶m b¶o møc sèng cho c«ng nh©n lao ®éng. Do ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña nhµ m¸y nªn toµn bé chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn ®­îc tËp hîp trùc tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng ph©n bæ cho tõng phÇn x­ëng, hay tõng nhãm s¶n phÈm. MÆt kh¸c, chi phÝ l­¬ng tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú ®­îc khèng chÕ trªn quü l­¬ng thùc hiÖn trong kú. Quü l­¬ng thùc hiÖn = Doanh thu thùc hiÖn x §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng trªn 1.000 ®ång doanh thu. KÕ to¸n c¨n cø vµo tiÒn l­¬ng, phô cÊp ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp thanh to¸n l­¬ng cho tõng ph©n x­ëng, c¸c phßng ban. C¨n cø vµo c¸c b¶ng thanh to¸n l­¬ng nµy kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®­îc tiÒn l­¬ng cho tõng bé ph©n : qu¶n lý vµ bé phËn s¶n xuÊt. Quý IV n¨m 2000 th× tiÒn l­¬ng chi nh­ sau: Khèi s¶n xuÊt : 2.097.893.680 ®ång. Khèi qu¶n lý : 1.048.946.840 ®ång. Hµng quý, kÕ to¸n tÝnh ra quü l­¬ng c¬ b¶n cña Nhµ m¸y nh­ sau: Quü l­¬ng c¬ b¶n = Σ HÖ sè cÊp bËc cña tõng c«ng nh©n viªn x Møc l­¬ng tèi thiÓu. Møc l­¬ng tèi thiÓu lµ 180.000 ®«ng, trong quý nµy Nhµ m¸y tÝnh ra tæng l­¬ng c¬ b¶n lµ 494.774.280 ®ång vµ quü l­¬ng thùc hiÖn lµ 338.228.400 ®ång. Dùa trªn kÕt qu¶ nµy kÕ to¸n tÝnh ra c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng nh­ sau: 15% BHXH theo l­¬ng c¬ b¶n: BHXH = 15% * 494.774.280 = 74.216.142 ®ång. 2% BHYT trÝch theo l­¬ng c¬ b¶n: BHYT = 2% * 494.774.280 = 9.895.486 ®ång. TrÝch KPC§ 2% theo quü l­¬ng thùc hiÖn: KPC§ = 2% * 338.228.400 = 67.164.568 ®«ng. Dùa trªn c¸c sè liÖu trªn kÕ to¸n tiÕn hµnh ph¶n ¸nh trªn vµo c¸c NKCT vµ sæ C¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan theo ®Þnh kho¶n sau: (1) Nî TK 622 : 3.097.893.680 Cã TK 334 : 3.097.893.680 ( 2) Nî TK 622: 151.276.196 Cã TK 338 : 151.276.196 3382: 74.216.142 3383: 9.895.486 3384: 67.164.568 Trong kú Nhµ m¸y ®· chi tiÒn c«ng thuª ngoµi gia c«ng vµ ®· thanh to¸n trùc tiÕp b»ng tiÒn mÆt. C¨n cø vµo NhËt ký tiÒn mÆt th× quý IV n¨m 2000 (BiÓu 06 ). Nhµ m¸y ®· chi 192.319.089 ®ång. KÕ to¸n ®· tiÕn hµnh ghi vµo sè C¸i TK 622. Nî TK 622: 192.319.089. Cã TK 111 : 192.319.089. BiÓu 06: NhËt ký TiÒn mÆt TK 111 Quý IV n¨m 2000 Chøng tõ DiÔn gi¶i Tµi kho¶n Sè tiÒn SH NT Nî Cã 3420 3541 3762 4011 17/10 21/11 23/11 25/12 Tr¶ l­¬ng thuª ngoµi t¹i TrÇn Phó Tr¶ l­¬ng thuª ngoµi t¹i Th­îng §×nh Tr¶ l­¬ng thuª ngoµi t¹i Lim Tr¶ l­¬ng thuª ngoµi t¹i TP 622 622 622 622 111 111 111 111 31.950.000 90.000.000 20.000.000 50.369.089 …. Tæng céng 192.319.089 BiÓu 07: Sæ C¸i Tµi Kho¶n : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Sè hiÖu TK 622 Quý IV n¨m 2000 NT DiÔn gi¶i TK ®/ø Ph¸t sinh Nî Ph¸t sinh Cã 01/10 31/12 Sè d­ ®Çu kú Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp L­¬ng khèi s¶n xuÊt TrÝch BHXH TrÝch BHYT TrÝch KPC§ K/C chi phÝ nh©n c«ng. Céng ph¸t sinh cuèi quý Sè d­ cuèi kú 111 334 3382 3383 3384 154 192.319.089 2.097.893.680 74.216.142 9.895.486 67.164.568 2.441.488.965 2.441.488.965 2.441.488.965 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung. Chi phÝ s¶n xuÊt chung trong Nhµ m¸y ThiÕt BÞ B­u §iÖn bao gåm : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu dïng cho qu¶n lý ph©n x­ëng. Chi phÝ c«ng cô dông cô cho qu¶n lý ph©n x­ëng. Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Chi phÝ thuª m¸y. Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. * Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô dïng cho qu¶n lý chung bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i nh­ d©y cÊp s¬n, kÝnh hµn, xe ®Èy hµng… Nhµ m¸y qu¶n lý yÕu tè chi phÝ nµy dùa trªn kÕ ho¹ch chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô cña tõng ph©n x­ëng. Hµng quý, kÕ to¸n vËt liÖu xuèng kho kiÓm tra thùc tÕ l­îng vËt t­ tån ®Çu kú vµ cuèi kú. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ vËt t­ xuÊt dïng trªn c¬ së c¸c sè liÖu kiÓm kª vµ nhËp kho t­¬ng tù nguyªn vËt liÖu ë trªn. §èi víi c¸c c«ng cô dông cô cã gi¸ trÞ lín, Nhµ m¸y kh«ng thùc hiÖn ph©n bæ mµ ®­a th¼ng toµn bé vµo TK 627. ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy ®· lµm t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm ë mét kú nhÊt ®Þnh. Quý IV n¨m 2000, chi phÝ nguyªn vËt liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt chung nh­ sau: Nî TK 6272 : 499.521.445. Cã TK 152 : 499.512.445. Chi phÝ c«ng cô dông cô dïng cho s¶n xuÊt chung: Nî TK 6273 : 138.044.143. Cã TK 153 : 138.044.143. Thµnh phÈm dïng cho qu¶n lý ph©n x­ëng: Nî TK 6273 : 1.586.500. Cã TK 155 : 1.586.500. Trong quý nµy c«ng cô dông cô kh«ng sö dông hÕt nhËp l¹i kho, kÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho ®Ó ghi sæ: Nî TK 153: 3.473.409. Cã TK 6273 : 3.473.409. PhÕ liÖu ë nhµ m¸y thu håi vµ ®em b¸n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung: Nî TK 111: 12.656.960 Cã TK 627: 12.656.960 * KÕ to¸n khÊu hao TSC§.. C¨n cø ®Ó chi phÝ khÊu hao TSC§ lµ ChÕ ®é qu¶n lý khÊu hao TSC§ ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh 166 /1999/Q§-BTC, kÕt hîp víi chÕ ®é tµi chÝnh cña ngµnh vµ kú h¹ch to¸n cña Nhµ m¸y lµ theo quý. KhÊu hao c¬ b¶n còng ®­îc trÝch theo quý (trªn sæ chi tiÕt TSC§ ). ViÖc trÝch khÊu hao vÉn trªn c¬ së t¨ng ( gi¶m ) trong th¸ng nµy th× th¸ng sau míi trÝch khÊu hao hoÆc th«i kh«ng trÝch khÊu hao. §èi víi nh÷ng TSC§ nh­ m¸y mãc thiÕt bÞ cã tèc ®é hao mßn v« h×nh nhanh, Nhµ m¸y chän cËn d­íi tøc lµ thêi gian hao mßn nhanh nhÊt, cßn ®èi víi nh÷ng TSC§ cã tèc ®é hao mßn v« h×nh chËm nh­ vËt kiÕn tróc, nhµ x­ëng th× chän cËn trªn. §iÒu nµy phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ hiÖn nay t¹i nhµ m¸y. KÕ to¸n TSC§ lËp danh s¸ch TSC§ víi thêi gian sö dông vµ sè n¨m khÊu hao t­¬ng øng nép lªn côc qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n, nÕu ®­îc chÊp nhËn th× Nhµ m¸y c¨n cø ®Ó tÝnh khÊu hao. Møc khÊu hao cña Nhµ m¸y ®­îc tÝnh to¸n theo kÕ ho¹ch c¶ n¨m sau ®ã chia cho mçi quý mét phÇn chi phÝ khÊu hao chia cho 4 quý, quý IV sÏ chÞu møc t¨ng gi¶m cho TSC§ t¨ng gi¶m trong n¨m. Møc khÊu hao nµy ®­îc tÝnh theo kÕ ho¹ch theo c«ng thøc sau: Møc khÊu hao thùc tÕ = Møc khÊu hao kÕ ho¹ch + Møc khÊu hao t¨ng trong n¨m - Møc khÊu hao gi¶m trong n¨m. Trong ®ã møc khÊu hao kÕ ho¹ch n¨m ®­îc tÝnh b»ng tæng nguyªn gi¸ TSC§ chia cho thêi gian sö dông. Trong n¨m 2000 møc khÊu hao thùc tÕ lµ : 21.829.570.872 ®ång. Sè khÊu hao ®· trÝch c¸c quý I, II, III lµ : 15.984.693.389 ®ång. C¨n cø vµo kÕt qu¶ tÝnh to¸n møc khÊu hao cho tõng bé phËn kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi sæ theo ®Þnh kho¶n sau: (1) Nî TK 6274 : 3.926.122.307. Nî TK 642 : 900.000.000 Nî TK 641 : 967.448.565 Cã TK 214 : 5.829.570.872. §ång thêi ghi Nî TK 009: 5.829.570.872. (2) Nî TK 6274 : 15.306.611. Cã TK 214 ( KHTSC§ thuª ngoµi ) : 15.306.611. §ång thêi ghi Nî TK 009 : 15.306.611 * Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. Nhµ m¸y ThiÕt BÞ B­u §iÖn, cã c¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh­ tiÒn ®iÖn lùc, n­íc… Nhµ m¸y chØ tÝnh chung toµn bé chi phÝ vÒ dÞch vô mua ngoµi vµo TK 627 kh«ng ph©n bæ riªng cho tõng bé phËn vÒ s¶n xuÊt, qu¶n lý, b¸n hµng riªng. Do t¹i Nhµ m¸y c¸c c«ng t¬ ®iÖn kh«ng ®­îc l¾p r¸p riªng cho tõng phßng ban vµ ph©n x­ëng. ViÖc tÝnh chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ®­îc tÝnh dùa trªn c¸c chøng tõ nh­ sÐc chuyÓn kho¶n, ho¸ ®¬n thanh to¸n tiÒn ®iÖn, n­íc. Ch¼ng h¹n vµo ngµy 13/12/2000 SÐc chuyÓn kho¶n sè 254 tr¶ tiÒn ®iÖn ë Th­îng §×nh lµ 17.552.500 ®ång ch­a kÓ thuÕ 10% GTGT. KÕ to¸n tiÕn hµnh ghi sæ theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 6277 : 17.452.500 Nî TK 133 : 1.745.250 Cã TK 1121: 19.197.750 Cuèi quý IV n¨m 2000 kÕ to¸n tæng hîp sè liÖu chi tiÒn ®iÖn vµ n­íc tõ c¸c b¶ng kª, NKCT ghi sæ C¸i c¸c TK víi c¸c ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 6277 : 1.195.561.715 Cã TK 1121 : 466.806.165 Cã TK 311 : 319.506.960 Cã TK 331 : 409.248.590 * Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c C¸c kho¶n chi phÝ thuéc lo¹i nµy ë Nhµ m¸y gåm trî cÊp khã kh¨n, chi phÝ trµ n­íc, héi häp, söa ch÷a m¸y mãc trong kú… KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ nh­ phiÕu chi tiÒn mÆt ®Ó vµo nhËt ký tiÒn mÆt còng nh­ vµo sæ C¸i TK 627: Nî TK 6278 : 271.816.287 Cã TK 111 : 271.816.287 Cuèi quý kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó kÕt chuyÓn sang TK 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm (Nhµ m¸y sö dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuuyªn ) kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 154 : 7.365.812.980 Cã TK 627 : 7.365.812.980 BiÓu 09: sæ C¸i Tµi Kho¶n : Chi phÝ s¶n xuÊt chung Sè hiÖu TK 627 Quý IV n¨m 2000 NT DiÔn Gi¶i TK ®/ø Ph¸t sinh Nî Ph¸t sinh Cã 01/10 31/12 Sè d­ ®Çu kú Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. Chi phÝ sxc kh¸c Thuª m¸y ®éng c¬ ng¾n h¹n KhÊu hao TSC§ KhÊu hao TSC§ thuª ngoµi Chi phÝ sxc Chi phÝ sxc Chi phÝ sxc XuÊt CCDC cho sxc Chi phÝ sxc TrÝch tr­íc söa ch÷a Thu gi¶m CP sxc Thu håi CCDC K/c CP s¶n xuÊt chung Céng sè ph¸t sinh Sè d­ cuèi kú 111 112 141 142 214 214 311 331 152 153 155 335 111 153 154 271.816.287 466.806.165 396.853.972 30.000.000 3.962.122.307 15.306.611 319.506.960 409.248.590 499.512.445 138.044.143 1.586.500 855.000.000 7.365.812.980 12.656.960 3.473.409 7.349.682.611 7.365.812.980. 2.4. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang toµn Nhµ m¸y. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Trªn c¬ së ®èi t­îng h¹ch to¸n lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ do vËy cuèi kú kÕ to¸n tiÕn hµnh kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ trong quy vÒ nguyªn vËt liÖu, nh©n c«ng, s¶n xuÊt chung vµo TK 154 tiÕp ghi sæ theo ®Þnh kho¶n sau: KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµo TK 154. Nî TK 154 : 22.870.684.685 Cã TK 621: 22.870.684.685 KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo TK 154. Nî TK 154: 2.441.488.965 Cã TK 622 : 2.441.488.965 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo TK 154. Nî TK 154: 7.365.812.980 Cã TK 627 : 7.365.812.980 C¨n cø vµo c¸c NhËt ký quü, NKCT sè 5 vÒ gia c«ng, mua ngoµi b¸n thµnh phÈm cña quý IV n¨m 2000 kÕ to¸n ghi : Nî TK 154 : 290.355.635 Cã TK 111: 279.283.635 Cã TK 331 : 10.946.000 Cã TK 141: 126.000 BiÓu 10: Sæ C¸i Tªn tµi kho¶n : chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Sè hiÖu 154 Quý IV n¨m 2000 NT DiÔn Gi¶i TK ®/ø Ph¸t sinh Nî Ph¸t sinh Cã 01/10 31/12 Sè d­ ®Çu kú Gia c«ng b¸n thµnh phÈm. Gia c«ng b¸n thµnh phÈm Gia c«ng b¸n thµnh phÈm K/C chi phÝ NVL trùc tiÕp K/C chi phÝ NC trùc tiÕp K/C s¶n phÈm SXC NhËp kho thµnh phÈm Céng ph¸t sinh cuèi quý Sè d­ cuèi kú 111 141 331 621 622 627 155 1.450.405.669 279.283.635 126.000 10.946.000 22.870.684.685 2.441.488.965 7.349.682.611 32.952.211.896 1.955.906.172 32.446.711.393 32.446.711.393 KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. §¸nh gi¸ s¶n phÈm kinh doanh dë dang lµ yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nhµ m¸y ThiÕt BÞ B­u §iÖn thùc hiÖn c«ng viÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm kinh doanh dë dang vµo cuèi quý, viÖc ®¸nh gi¸ dùa trªn kÕt qu¶ kiÓm kª s¶n phÈm dë dang t¹i c¸c ph©n x­ëng theo ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c b¸o c¸o nµy lËp b¶ng tæng hîp s¶n phÈm dë dang ë tõng khu vùc s¶n xuÊt sau ®ã tiÕn hµnh tËp hîp cho toµn Nhµ m¸y. BiÓu 11: KiÓm kª b¸n thµnh phÈm t¹i chÕ phÈm. Ngµy 31/12/ 2000 Khu vùc TrÇn Phó (d©y chuyÒn s¶n xuÊt ) Tªn vËt t­- B¸n thµnh phÈm §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¸nh gi¸ Thµnh tiÌn Ph©n x­ëng 1 ThÐp CT 3. ThÐp 65-Y8A Molyp ®en 4. …. Kg Kg MÐt … 6.485,50 1.054,00 1.420,00 …. 3.500 5.500 … 22.699.250 5.797.000 1.000.000 … Céng 30.0886.250 Ph©n x­ëng B­u ChÝnh. Kh©u dÊu ngay C¸n nhùa Trôc Sè 5 …. C¸i C¸i C¸i … 867,00 25,00 56,00 … 50 500 50 …. 43.350 12.500 2.800 … Céng 10.041.340 …. … Ph©n x­ëng 7 §iÖn tho¹i 2040 Linh kiÖn §T V6601 §iÖn tho¹i V901 … C¸i C¸i C¸i … 612,00 1.200,00 490,00 … 50.000 50.000 100.000 … 30.600.000 60.000.000 49.000.000 …. Céng 345.100.000 Tæng céng 566.107.090 BiÓu12: B¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Ngµy 31/12/2000 STT §¬n vÞ Sè TiÒn Ghi chó 1 2 3 Kho B¸n thµnh phÈm 61 TrÇn Phó Kho b¸n thµnh phÈm Th­îng §×nh Trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt 1.080.144.882 309.654.200 566.107.090 Céng 1.955.906.172 TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ kh©u cuèi cïng cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi môc ®Ýnh c¬ b¶n lµ cung cÊp c¸c th«ng tin ®óng ®¾n cho c¸c nhµ qu¶n lý ra c¸c quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña mét lo¹i s¶n phÈm ®­îc dùa trªn kÕt qu¶ tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm cña tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm nhËp kho vµ sè l­îng thùc tÕ cña c¸c lo¹i s¶n phÈm ®ã theo c«ng thøc sau. S gi¸ thµnh mét lo¹i s¶n phÈm nhËp hoµn thµnh ( thùc tÕ ) = S gi¸ thµnh s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm nhËp kho. S ZKH x SL thùc tÕ cña toµn bé s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú x SZKH x SL s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú Trong quý VI n¨m 2000 tæng gi¸ thµnh toµn Nhµ m¸y lµ: 32.446.711.392 ®ång + 32.952.211.896 – 1.955.906.172 = 32.446.711.393 Dùa vµo c«ng thøc tÝnh gi¸ thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh, ta x¸c ®Þnh ®­îc hÖ sè ®iÒu chØnh gi¸ kÕ ho¹ch theo gi¸ thùc tÕ s¶n xuÊt cña toµn bé s¶n s¶n phÈm s¶n xuÊt trong quý IV n¨m 2000. §©y lµ hÖ sè ®iÒu chØnh ¸p dông chung cho tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú cña Nhµ m¸y. Theo kÕt qu¶ tÝnh to¸n cña b¶ng kª sè 9 TÝnh gi¸ thùc tÕ xuÊt kho th× theo b¶ng cho biÕt tæng gi¸ trÞ cña tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm tÝnh theo gi¸ h¹ch to¸n lµ 37.352.596.340 ®ång. Do ®ã, hÖ sè ®iÒu chØnh ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Tû lÖ gi¸ thµnh = Gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch tÝnh theo SL thùc tÕ 100 = 32.446.711.393 37.352.596.340 100 = 95,84% Nh­ vËy, ®Ó tÝnh gi¸ thµnh mét lo¹i s¶n phÈm ch¼ng h¹n nh­ trong quý IV n¨m 2000 Nhµ m¸y s¶n xuÊt ®­îc 114 chiÕc PhiÕn b¶o an Simen IDF víi gi¸ ®¬n vÞ h¹ch to¸n lµ 321.000 ®ång / 1 chiÕc. Do ®ã, gi¸ thµnh thùc tÕ cña PhiÕn b¶o an Simen IDF lµ: 321.000 x 114 x 95,84% = 350.716.896 ®ång. Nhµ m¸y chØ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm thùc tÕ khi s¶n phÈm ®ã ®­îc tiªu thô, cô thÓ lµ khi mét lo¹i s¶n phÈm ®­îc tiªu thô th× kÕ to¸n c¨n cø vµo tû lÖ gi¸ thµnh chung cho toµn bé c¸c lo¹i s¶n phÈm ë trªn nh©n víi sè l­îng s¶n phÈm ®­îc xu¸t ®Ó tiªu thô hoÆc göi b¸n nh©n víi gi¸ thµnh ®¬n vÞ kÕ ho¹ch cña lo¹i s¶n phÈm ®ã ®Ó tÝnh ®­îc gi¸ thµnh thùc tÕ . T¹i Nhµ m¸y kh«ng lËp thÎ tÝnh gi¸ thµnh. PhÇn 3: Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm T¹i nhµ m¸y thiÕt bÞ b­u ®iÖn. Sù cÇn thiÕt cña viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Sù ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ rÊt khã kh¨n ®iÒu nµy buéc c¸c doanh nghiÖp lu«n t×m mäi biÖn ph¸p nh»m thùc hiÖn qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh víi hiÖu qu¶ cao nhÊt. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®­îc c¸c nguyªn t¾c “ tèi ®a, tèi thiÓu “ víi mét l­îng yÕu tè ®Çu vµo cè ®Þnh, doanh nghiÖp ph¶i t¹o ra ®­îc kÕt qu¶ tèi ®a víi chÊt l­îng tèt nhÊt, doanh thu ®¹t møc v­ît xa ®iÓm hoµ vèn. Do ®ã, doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i tiÕt kiÖm c¸c yÕu tè ®Çu vµo lµ chi phÝ vµ tæ chøc sö dông chóng mét c¸ch hîp lý nhÊt, qu¶n lý chi phÝ theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, ®Õn tõng n¬i chÞu chi phÝ. §ã chÝnh lµ biÖn ph¸p qu¶n lý tè ­u trong vÊn ®Ò hiÖu qu¶. MÆt kh¸c, yªu cÇu ®Æt ra chÝnh tõ b¶n th©n ngµnh B­u ChÝnh ViÔn Th«ng. §©y lµ ngµnh kinh tÕ ®ãng vai trß rÊt quan träng trong viÖc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kh¸c trong nÒn kinh tÕ. Ngµnh B­u ChÝnh ViÔn Th«ng lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña ®Êt n­íc nªn lu«n ®­îc ®Çu t­ míi vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó cã thÓ “cÊt c¸nh ” b¾t kÞp víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Do vËy, c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh ph¶i lu«n ®­îc ®æi míi nh»m ®¸p øng kÞp thêi víi quy m« vµ tèc ®é ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña ngµnh. H¬n n÷a, vÊn ®Ò xuÊt ph¸t tõ chÝnh c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n trong giai ®o¹n hiÖn nay. §Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra mét c¸ch thuËn lîi tõ kh©u lËp dù ¸n ®Õn kh©u tæ chøc thùc hiÖn, qu¶n trÞ doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã ®­îc c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh chi phÝ ®i kÌm víi kÕt qu¶ thu ®­îc. Tõ nh÷ng th«ng tin kÕ to¸n ®­îc thùc hiÖn qua c¸c ph­¬ng ph¸p vµ ®­îc ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch kÕ to¸n còng nh­ c¸c b¸o c¸o cung cÊp cho nhµ qu¶n trÞ ®Ó tõ ®ã nhµ qu¶n trÞ cã thÓ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh kÞp thêi ®Ó gi¶i quyÕt nhanh chãng hiÖu qu¶ ch¼ng h¹n nh­ gi¶m bít c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt, khai th¸c tiÒm n¨ng nguyªn vËt liÖu, lao ®éng… cña doanh nghiÖp. XÐt trªn gãc ®é nµy cho thÊy th«ng tin kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ néi dung chÝnh cña th«ng tin kÕ to¸n qu¶n trÞ lµ phÇn kh«ng thÓ thiÕu cña qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Nh­ v©y, ta cã thÓ thÊy r»ng, chÊt l­îng cña th«ng tin kÕ to¸n cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi tÝnh chÝnh x¸c, møc ®é ph¶n øng cña doanh nghiÖp ®èi víi th«ng tin nµy. Do ®ã, hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng nh»m cung cÊp c¸c th«ng tin chÝnh x¸c, ®óng ®¾n cho qu¶n lý cña chÝnh doanh nghiÖp, c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña nhµ n­íc, c¸c kh¸ch hµng lµ nhiÖm vô cã ý nghÜa quan träng. II. Mét sè ®¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i nhµ m¸y thiÕt bÞ b­u ®iÖn. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc. KÓ tõ khi thµnh lËp cho ®Õn nay ngµnh B­u §iÖn ViÖt Nam cã bÒ dµy lÞch sö trªn nöa thÕ kû. Tr¶i qua nhiÒu thêi kú Ngµnh ®· cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho c«ng cuéc ®Êu tranh dùng n­íc vµ gi÷ n­íc cña d©n téc ta. Nhµ m¸y ThiÕt bÞ B­u ®iÖn lµ ®¬n vÞ chñ yÕu cung cÊp c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö l¾p ®Æt cho m¹ng l­íi B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam, phôc vô cho c¸c nhu cÇu kinh tÕ x· héi. Trong nh­ng n¨m qua, nhµ m¸y ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh vµ ngµy cµng lín m¹nh vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt còng nh­ uy tÝn cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng. §¹t ®­îc nh÷ng ®iÒu ®ã lµ nhê nhµ m¸y lu«n kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt, qu¶n lý c«ng nghÖ phï hîp víi nh÷ng thay ®æi chung cña c¬ chÕ qu¶n lý míi hiÖn ®¹i vµ hiÖu qu¶. Cô thÓ lµ ban l·nh ®¹o nhµ m¸y lu«n chó träng ®Õn ®µo t¹o båi d­ìng nguån nh©n lùc c¶ vÒ c¸n bé qu¶n lý còng nh­ c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. Thªm n÷a, nhµ m¸y lu«n t×m c¸ch n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm th«ng qua c¶i tiÕn quy tr×nh c«ng nghÖ, ®Çu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm ®Æc tr­ng chÊt l­îng cao trong ngµnh B­u ®iÖn nh­ m¸y ®iÖn tho¹i, tæng ®µi VIBA, tæng ®µi kü thuËt sè. KÕt qu¶ xøng ®¸ng cho nh÷ng nç lùc lµ s¶n phÈm cña nhµ m¸y ®· kh«ng nh÷ng ®¸p øng tèt nhu cÇu phôc vô cho m¹ng B­u ChÝnh ViÔn Th«ng ViÖt Nam mµ cßn rÊt ®­îc tÝn nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng trong n­íc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ. Cu thÓ lµ nhµ m¸y ®· më chi nh¸nh t¹i Maxc¬va - Nga vµ hiÖn ®ang xóc tiÕn khai tr­¬ng chi nh¸nh t¹i Lµo vµ Cambuchia. §êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ, thu nhËp b×nh qu©n ng­êi lao ®éng thuéc lo¹i cao so víi mÆt b»ng x· héi, møc t¨ng tr­ëng lu«n thuéc hµng cao, ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc. Cïng víi nh÷ng thay ®æi tÝch cùc trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý th× bé m¸y kÕ to¸n cña nhµ m¸y còng ®· ®­îc x©y dùng t­¬ng ®èi phï hîp vµ hoµn chØnh víi mét ®éi ngò kÕ to¸n cã tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n v÷ng vµng, cã tinh thÇn tr¸ch nhiªm cao. Thªm n÷a l¹i lu«n ®­îc tËp huÊn ®Ó n©ng cao tr×nh ®é vµ cã sù hiÓu biÕt vÒ nh÷ng quy ®Þnh vµ quy chÕ míi vÒ kÕ to¸n. Bé m¸y kÕ to¸n cña nhµ m¸y ®· ®­îc nh÷ng thµnh tùu cô thÓ sau: Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t­¬ng ®èi hîp lý. ViÖc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh ®· gióp cho c¸c th«ng tin kÕ to¸n lu«n ®­îc cËp nhËt kÞp thêi vµ gi¶m ®­îc sè nh©n viªn kÕ to¸n tiÕt kiÖm chi phÝ qu¶n lý cho Nhµ m¸y. Tæ chøc ghi chÐp kÕ to¸n theo h×nh thøc NhËt Ký- Chøng Tõ lµ h×nh thøc phï hîp víi quy m« vµ tÝnh phøc t¹p cña c¸c nghiÖp vô do sù ph¸t triÓn ngµy cµng lín m¹nh cña nhµ m¸y. C¸c b¸o c¸o kÕ to¸n tµi chÝnh ®­îc lËp kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ phï hîp víi quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n. §èi vãi c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ t­¬ng ®èi ®¬n gi¶n, dÔ thùc hiÖn. Nhµ m¸y còng ®· hÖ thèng ho¸ ®Þnh møc vËt t­, tÝnh tiÒn l­¬ng trªn c¬ së sè l­îng s¶n phÈm lµm ®­îc ®iÒu nµy khuyÕn khÝch c«ng nh©n s¶n xuÊt tÝch cùc h¬n vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Thªm n÷a nã còng gióp cho c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh thuËn tiÖn. VÒ c«ng t¸c ghi chÐp hiÖn nay nh­ sau: §Þnh kú khi cã c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh c¨n cø vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n ghi chÐp vµo NKCT, gi÷a sæ C¸i vµ B¶ng tæng hîp, chi tiÕt. Hµng th¸ng ®èi chiÕu gi÷a B¶ng kª vµ NhËt Ký- Chøng Tõ, gi÷a sæ C¸i vµ B¶ng tæng hîp chi tiÕt. §iÒu nµy ®· gióp cho kÕ to¸n cã thÓ ph¸t hiÖn ®­îc ngay c¸c sai sãt cã thÓ cã ®Ó cã thÓ söa ch÷a mét c¸ch kÞp thêi. Cuèi quý kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh l­¬ng ph¶i tr¶, trÝch c¸c kho¶n theo l­¬ng, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cña quý ®ã ®iÒu nµy ®· tiÕt kiÖm thêi gian vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña Nhµ m¸y. Nh÷ng ®iÓm tån t¹i cÇn thiÕt ®­îc hoµn thiÖn. Nhµ m¸y ThiÕt bÞ B­u ®iÖn mÆc dï cã rÊt nhiÒu nh÷ng ­u ®iÓm nh­ng bªn c¹nh ®ã còng cã mét sè nh÷ng ®iÓm cÇn ®­îc hoµn thiÖn. NhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay Nhµ m¸y ®­îc coi lµ doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ vµ Nhµ m¸y tiÕn tíi sÏ n»m trong sè c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc cæ phÇn ho¸ th× ph¸t hiÖn nh÷ng ®iÓm ch­a ®­äc ®Ó hoµn thiÖn lµ rÊt cÇn thiÕt. Nh÷ng tån t¹i nµy bao gåm : - §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt : MÆc dï quy m« s¶n xuÊt cña Nhµ m¸y lín vµ quy tr×nh c«ng nghÖ t­¬ng ®èi phøc t¹p víi c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nh­ng hiÖn nay Nhµ m¸y chØ tiÕn hµnh thùc hiÖn tæng hîp chi phÝ trªn toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ, theo chi phÝ toµn Nhµ m¸y mµ kh«ng tËp hîp theo tõng bé phËn ph©n x­ëng, nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i hay c¸c ®¬n ®Æt hµng ®­îc gia c«ng chÕ biÕn cña ph©n x­ëng. ChÝnh ®iÒu nµy ®· kh«ng gióp Nhµ m¸y ®¸nh gi¸ ®­îc kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt tõng ph©n x­ëng. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ m¸y còng ch­a thùc hiÖn ph©n tÝch th­¬ng xuyªn tõng kho¶n môc chi phÝ ®Ó t×m ra nh÷ng nh©n tè g©y l·ng phÝ ®Ò tõ ®ã tiÕt kiÖm chi phÝ, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ cung cÊp c¸c th«ng tin h÷u Ých vµ kÞp thêi cho nhµ qu¶n lý ®Ó cã thÓ ®iÒu hµnh qu¶n lý kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ ®­a ra ®­îc c¸c biÖn ph¸p, quyÕt ®Þnh kÞp thêi nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tiÕt kiÖm chi phÝ. - §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm : ViÖc tËp hîp chi phÝ cña Nhµ m¸y còng ®· g©y ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ lµ toµn Nhµ m¸y (toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ ). Do ®ã Nhµ m¸y chØ tÝnh tæng gi¸ thµnh mµ kh«ng tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm, mµ viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc cho tõng lo¹i s¶n phÈm, ®¬n vÞ s¶n phÈm hoµn thµnh lµ gi¸ kÕ ho¹ch mµ gi¸ kÕ ho¹ch l¹i dùa trªn “ kinh nghiÖm ” ®Ó x¸c ®Þnh ®iÒu nµy. Trªn c¬ së tæng gi¸ thµnh thùc tÕ vµ tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch Nhµ m¸y x¸c ®Þnh hÖ sè ®iÓu chØnh. Gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm hoµn thµnh sÏ ®­îc tÝnh trªn c¬ së tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña lo¹i s¶n phÈm hoµn thµnh ®ã nh©n víi hÖ sè ®iÒu chØnh. Nh­ vËy hÖ sè ®iÒu chØnh nµy ®­îc sö dông chung cho tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm. KÕt qu¶ lµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm kh«ng chÝnh x¸c bëi Nhµ m¸y s¶n xuÊt trªn 400 lo¹i s¶n phÈm mµ kh«ng cã ®Æc ®iÓm gièng nhau còng nh­ kh«ng cïng lo¹i nguyªn vËt liÖu vµ kh«ng cïng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­ s¶n xuÊt ®iÖn tho¹i, cabin ®iÖn tho¹i, loa ... - Kú h¹ch to¸n : C«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo quý tuy dÔ dµng cho viÖc thùc hiÖn vµ tiÕt kiÖm thêi gian nh­ng kh«ng ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin kÞp thêi, chÝnh x¸c. §iÒu nµy cã thÓ lµ phï hîp cho Nhµ m¸y trong giai ®o¹n võa qua do tÝnh ®éc quyÒn cña ngµnh B­u ChÝnh ViÔn th«ng kh«ng buéc Nhµ m¸y ph¶i c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong tiªu thô s¶n phÈm cho c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh. Nh­ng vÒ t­¬ng lai gÇn th× Nhµ m¸y ph¶i ®øng trong sù c¹nh tranh quyÕt liÖt víi c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng khi mµ Nhµ m¸y kh«ng cßn sù bao cÊp cña ngµnh B­u ®iÖn trong qu¸ tr×nh më cöa nªn kinh tÕ hiÖn nay. Do ®ã, viÖc h¹ gi¸ thµnh lµ yÕu tè cÇn thiÕt ®­îc quan t©m vµ c¸c th«ng tin vÒ gi¸ thµnh lu«n ®­îc cËp nhËt kÞp thêi vµ chÝnh x¸c. - C«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vÒ chi tiÕt th× Nhµ m¸y cã nh÷ng ®iÓm cÇn ®­îc hoµn thiÖn sau: VÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Theo nh­ quy ®Þnh th× tÊt c¶ c¸c kho¶n chi vÒ l­¬ng, tiÒn c«ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng hîp ®ång ng¾n h¹n, dµi h¹n ®Òu ®­îc h¹ch to¸n qua TK 334 nh­ng Nhµ m¸y ®· h¹ch to¸n tiÒn c«ng nh©n viªn lao ®éng ng¾n h¹n kh«ng qua TK 334 mµ h¹ch to¸n chi th¼ng b»ng tiÒn mÆt. Thªm n÷a, kÕ to¸n ®· kh«ng h¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng (BHXH, BHYT, KPC§ ) theo ®óng tû lÖ quy ®Þnh mµ h¹ch to¸n BHXH 15% theo l­¬ng c¬ b¶n, BHYT 2% theo l­¬ng c¬ b¶n vµ KPC§ 2% theo quü l­¬ng thùc hiÖn cña toµn Nhµ m¸y vµ tÊt c¶ ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 622. §iÒu nµy lµ kh«ng ®óng vµ nã dÉn ®Õn viÖc t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm trong kú mét c¸ch kh«ng hîp lý (do trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng, nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp, nh©n viªn b¸n hµng vµo TK 622 mµ kh«ng h¹ch to¸n vµo c¸c tµi kho¶n t­¬ng øng TK 627, TK 641, TK 642 ). VÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: + ViÖc h¹ch to¸n c¸c lo¹i c«ng cô dông cô, phô tïng thay thÕ cã gi¸ trÞ lín theo ph­¬ng ph¸p ph©n bæ 1 lÇn vµo chi phÝ mµ kh«ng cã sù ph©n bæ cho tõng kú ®· ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh æn ®Þnh cña gi¸ thµnh s¶n phÈm. + Tµi s¶n cè ®Þnh cña Nhµ M¸y kh«ng ®­îc ph©n lo¹i cho tõng ®èi t­îng sö dông vµ tÝnh ph©n bæ khÊu hao TSC§ theo tû lÖ ­íc tÝnh cho tõng ®èi t­îng sö dông kh«ng ®¶m b¶o chÝnh x¸c vµ g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nhµ m¸y chØ ph¶n ¸nh t×nh h×nh t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh qua b¸o c¸o tæng hîp cho toµn Nhµ m¸y kh«ng cã b¶ng ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng (tõng n¬i sö dông tµi s¶n ): Bé phËn s¶n xuÊt, b¸n hµng, v¨n phßng. §iÒu nµy lµm h¹n chÕ ®¸nh gi¸ viÖc sö dông c¸c tµi s¶n ë c¸c bé phËn dÉn ®Õn kh«ng thÊy ®­îc tÝnh hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông tµi s¶n cè ®Þnh ë tõng bé phËn. H¬n n÷a lËp kÕ ho¹ch khÊu hao TSC§ tõ ®Çu n¨m sau ®ã chia ra møc khÊu hao cho tõng quý vµ viÖc t¨ng gi¶m møc khÊu hao do t¨ng gi¶m TSC§ ®­îc tÝnh cho quý IV lµ kh«ng ®óng víi quy ®Þnh. + ViÖc h¹ch to¸n c¸c kho¶n dÞch vô mua ngoµi: Nh­ ®iÖn n­íc cña toµn bé Nhµ m¸y (c¶ bé phËn v¨n phßng, bé phËn b¸n hµng vµ bé phËn s¶n xuÊt) vµo TK 627 lµ kh«ng hîp lý. DÉn ®Õn tæng chi phÝ s¶n xuÊt t¨ng lªn vµ lµm cho tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng nh­ vËy ®· kh«ng ph¶n ¸nh ®óng gi¸ thµnh s¶n phÈm. + ViÖc h¹ch to¸n kho¶n gia c«ng, mua ngoµi b¸n thµnh phÈm vµo TK 154 lµ kh«ng hîp lý mÆc dï vÒ mÆt tæng gi¸ trÞ lµ kh«ng ®æi. Theo nguyªn t¾c sè liÖu ghi bªn Nî TK 154 chØ ®­îc tËp hîp tõ 3 kho¶n chi phÝ cña c¸c TK 621, TK 622, TK 627 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú. VÒ hÖ thèng sæ s¸ch vµ chøng tõ kÕ to¸n cña Nhµ m¸y: MËc dï Nhµ m¸y ¸p dông h×nh thøc NKCT nh­ng trªn thùc tÕ ghi chÐp th× chØ më mét sè NKCT ë c¸c phÇn hµnh vÒ thanh to¸n víi kh¸ch hµng vµ nhµ cung cÊp, c¸c B¶ng kª sè 3 “ B¶ng tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô, dông cô “, b¶ng kª sè 8 “NhËp, xuÊt, tån kho thµnh phÈm TK 155, hµng ho¸ TK 156 ’’, B¶ng kª sè 9 “ B¶ng tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm, hµng ho¸ ”, b¶ng kª sè 10 “ B¶ng kª hµng göi b¸n ”, B¶ng kª sè 11 “ B¶ng kª thanh to¸n víi ng­êi mua ” cßn c¸c phÇn hµnh kh¸c vÉn thùc hiÖn theo h×nh thøc NhËt ký chung. §iÒu nµy kh«ng ®¶m b¶o sù thèng nhÊt trong ghi chÐp sæ s¸ch, còng nh­ thùc hiÖn ®óng theo h×nh thøc ghi chÐp mµ Nhµ m¸y ®· ®¨ng ký. Néi dung vµ mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i Nhµ m¸y ThiÕt BÞ B­u §iÖn. 3.1. §èi t­îng, ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Môc ®Ých cña kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ lµ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh cña s¶n phÈm, b¶o ®¶m ®óng vÒ sè l­îng chi phÝ, hîp lý vÒ kÕt cÊu c¸c kho¶n môc gi¸ thµnh. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®óng, gióp cho kÕ to¸n cã c¬ sá ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn thµnh phÈm tiªu thô vµ tÝnh to¸n ®óng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®óng. MÆt kh¸c, khi tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tõng kho¶n môc gióp cho kÕ to¸n ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n cã ¶nh h­ëng xÊu, tèt ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin cã chÊt l­îng cho c«ng t¸c h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé vµ ®iÒu hµnh qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh. T¹i Nhµ m¸y ThiÕt bÞ B­u ®iÖn ®Ó phï hîp víi quy m« s¶n xuÊt còng nh­ ®Æc ®iÓm cña quy tr×nh c«ng nghÖ th× viÖc tËp hîp chi phÝ nªn theo tõng ph©n x­ëng, tõng lo¹i s¶n phÈm vµ theo ®¬n ®Æt hµng ®èi víi c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng. Cô thÓ lµ ®èi víi c¸c kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®­îc tËp hîp theo tõng ph©n x­ëng s¶n xuÊt, chi tiÕt tõng nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i vµ theo ®¬n ®Æt hµng ®­îc s¶n xuÊt cña mçi ph©n x­ëng. Cßn chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc tËp hîp theo tõng ph©n x­ëng. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ nh­ vËy cho phÐp Nhµ m¸y cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc ph©n x­ëng nµo ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n vµ tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt h¬n ®iÒu nµy rÊt cã lîi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn Nhµ m¸y. ViÖc thay ®æi nµy kh«ng g©y khã kh¨n cho Nhµ m¸y trong viÖc tæ chøc thªm c¸n bé th«ng kª ghi chÐp ë tõng ph©n x­ëng bëi c¸c c¸n bé nµy ®· cã s½n t¹i Nhµ m¸y. ViÖc ghi chÐp t¹i phßng kÕ to¸n sÏ chØ bæ sung thªm c¸c sæ (thÎ ) chi tiÕt cho c¸c ph©n x­ëng trªn c¬ cë ®· ®­îc thèng kª viªn t¹i c¸c ph©n x­ëng ghi chÐp. 3.2. C«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trªn c¬ së x¸c ®Þnh l¹i ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt th× c¸c kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®­îc h¹ch to¸n theo tõng ph©n x­ëng, lo¹i s¶n phÈm, ®¬n ®Æt hµng. Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc tËp hîp theo nguyªn vËt liÖu chÝnh ®iÒu nµy lµ phï hîp do nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chiÕm kho¶ng 80% tæng chi phÝ. ViÖc h¹ch to¸n còng nh­ c«ng t¸c qu¶n lý cô thÓ nh­ sau: a. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp . ViÖc tËp hîp chi phÝ trùc tiÕp còng dÔ dµng ¸p dông t¹i Nhµ m¸y v× Nhµ m¸y ®· cã hÖ thèng ®Þnh møc vÒ vËt t­, ®Þnh møc vÒ nh©n c«ng ®­îc x©y dùng cho tõng lo¹i s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm. ViÖc h¹ch to¸n nªn ®­îc hÖ thèng ho¸ theo c¸c kÝ hiÖu mµ Nhµ m¸y x©y dùng nh»m t¹o sù thuËn lîi cho viÖc tËp hîp chi phÝ cña tõng ph©n x­ëng vµ tõng nhãm s¶n phÈm. Ch¼ng h¹n t¹i ph©n x­ëng sè 8, chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng s¶n xuÊt loa c¸c lo¹i kÕ to¸n lÊy ký hiÖu lµ 621 812 (ký hiÖu thø 4 sè “ 8’’ lµ cho ph©n x­ëng 8, ký hiÖu th­ 5, 6 cho nhãm s¶n phÈm ). Nh÷ng ký hiÖu nµy cã thÓ thay thÕ vµ bæ sung khi quy m« cña Nhµ m¸y thay ®æi vµ c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt thay ®æi. VÝ dô : Vµo th¸ng 12/ 2000 chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¹i ph©n x­ëng sè 8 lµ 456. 000 ®ång sè liÖu nµy ®­îc ghi vµo sæ chi tiÕt, b¶ng kª sè 4, NKCT sè 7 vµ sæ C¸i c¸c TK cã liªn quan theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 621 812 : 456.000 Cã TK 152 : 456.000 Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn sang TK 154 còng chi tiÕt theo tõng ph©n x­ëng theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 154 812: 456.000 Cã TK 621 812 : 456.000 b. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §èi víi kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp còng ®­îc x¸c ®Þnh nh­ ®èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Nhµ m¸y x©y dùng hÖ thèng ®Þnh møc nh©n c«ng, ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm, chi tiÕt theo tõng s¶n phÈm. C¨n cø vµo b¶ng kª nghiÖm thu s¶n phÈm, h­ëng l­¬ng cña tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng. TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp còng theo ph©n x­ëng, chi tiÕt tõng nhãm s¶n phÈm hoÆc ®¬n ®Æt hµng. §èi víi BHXH, BHYT, KPC§ c¨n cø vµo B¶ng thanh to¸n l­¬ng, x¸c ®Þnh cho tõng ph©n x­ëng, råi ph©n bæ cho tõng nhãm s¶n phÈm, chØ cã c¸c kho¶n trÝch theo tiÒn l­¬ng nh©n c«ng trùc tiÕp míi ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 622 cña tõng ph©n x­ëng vµ x¸c ®Þnh ®óng tØ lÖ quy ®Þnh cña Nhµ n­íc v× thùc tÕ hiÖn nay Nhµ m¸y ®· h¹ch to¸n tÊt c¶ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng c¶ vÒ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng vµo TK 622. c. Chi phÝ s¶n xuÊt chung. C¨n cø vµo c«ng dông cô thÓ cña tõng lo¹i chi phÝ vµ mèi quan hÖ víi c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, kho¶n môc chi phÝ chung ®­îc ph©n lo¹i thµnh hai nhãm: Nhãm 1: Bao gåm c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn c«ng nghÖ s¶n xuÊt mçi ph©n x­ëng nh­ chi phÝ b¶o d­ìng m¸y mãc, chi phÝ thuª m¸y, chi phÝ vËt liÖu phu ph¸t sinh trong ph¹m vi tõng ph©n x­ëng. KÕ to¸n c¨n cø chi phÝ ph¸t sinh thùc tÕ ®Ó tæng hîp theo ph©n x­ëng, sau ®ã c¨n cø vµo sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ®Ó ph©n bæ chi phÝ chung nhãm 1 cho c¸c s¶n phÈm vµ c¸c ®¬n ®Æt hµng. Nhãm 2: Bao gåm c¸c chi phÝ nh­ khÊu hao TSC§, chi phÝ ®iÖn n­íc... C¨n cø vµo tiªu thøc vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung. ViÖc x¸c ®Þnh nh­ vËy sÏ gióp cho Nhµ m¸y x¸c ®Þnh ®­îc chi phÝ cña tõng ph©n x­ëng, bé phËn vµ dÔ dµng ph©n tÝch t×m ra c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng lµm t¨ng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung. H¬n n÷a mét sè kho¶n môc chi phÝ trong chi phÝ s¶n xuÊt chung cña Nhµ m¸y nªn cã sù thay ®æi. - Nhµ m¸y nªn h¹ch to¸n c¸c chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng (qu¶n ®èc, nh©n viªn thèng kª ph©n x­ëng...) vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung mµ thùc tÕ hiÖn nay kÕ to¸n ®· ®­a toµn bé chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý vµo khèi qu¶n lý vµo TK 642 vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµo TK 622. Do ®ã cÇn ph¶i cã sù ®iÒu chØnh tr¶ l¹i cho c¸c kho¶n chi phÝ nµy vÒ ®óng môc ®Ých vµ c«ng dông cña nã vµ nã còng phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. - §èi víi c«ng cô, dông cô cã gi¸ trÞ lín nh­ c¸c lo¹i xe ®Èy, d©y c¸p s¬n... Nhµ m¸y cÇn ph©n bæ cho c¸c kú ®Ó ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh cña gi¸ thµnh. §èi víi lo¹i ph©n bæ nhiÒu lÇn nµy viÖc h¹ch to¸n ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: Gi¸ trÞ c«ng cô, dông cô xuÊt dïng víi gi¸ trÞ lín kÕ to¸n tiªn hµnh ghi : Nî TK 142 Cã TK 153 Hµng kú, tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cho ®èi t­îng chÞu chi phÝ: Nî TK 627, 641, 642 Cã TK 1422 - VÒ h¹ch to¸n chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: ViÖc theo dâi c¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh­ hiªn nay kh«ng cho phÐp Nhµ m¸y tÝnh ®­îc chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt cña tõng ph©n x­ëng còng nh­ gi¸ thµnh cña c¸c lo¹i s¶n phÈm. §Ó ®¾p øng cho yªu cÇu x¸c ®Þnh gi¸ thµnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm còng nh­ tËp hîp chi phÝ theo ph©n x­ëng, Nhµ m¸y nªn x¸c ®Þnh l¹i c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n bæ chi phÝ nµy v× hiÖn nay tÊt c¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ë c¸c bæ ph©n kh«ng thuéc s¶n xuÊt còng ®­îc tËp hîp tÊt c¶ vµo TK 627. Do ®ã, Nhµ m¸y cÇn x¸c ®Þnh chi phÝ riªng cho khèi qu¶n lý vµ b¸n hµng vµo c¸c TK 641, TK 642. - VÒ h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh: Nhµ m¸y hiÖn nay ch­a theo dâi chi tiÕt TSC§ theo tõng n¬i sö dông mµ theo dâi tæng hîp toµn Nhµ m¸y. Chi phÝ khÊu hao TSC§ ®­îc ph©n bæ theo tû lÖ ­íc tÝnh cho tõng bé phËn. ViÖc ph©n bæ chi phÝ theo tû lÖ ­íc tÝnh nh­ vËy lµm cho c¸c chi phÝ cã liªn quan kh«ng ®­îc ph¶n ¸nh mét c¸ch chÝnh x¸c vµ hîp lý. §ång thêi, kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu theo dâi chi tiÕt tµi s¶n theo môc ®Ých sö dông, theo n¬i sö dông… ®Ó cã thÓ ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng h­ háng, mÊt m¸t cña tµi s¶n ®Ó cã biªn ph¸p xö lý kÞp thêi vµ b¶o vÖ chÆt chÏ tµi s¶n cña Nhµ m¸y. Do ®ã, ®Ó b¶o vÖ chÆt chÏ h¬n tµi s¶n cña Nhµ m¸y vµ ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c chi phÝ khÊu hao trong kú, kÕ to¸n nªn ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo ®èi t­îng sö dông cô thÓ theo tõng bé phËn nh­ bé ph©n v¨n phßng, bé ph©n b¸n hµng, bé ph©n s¶n xuÊt. §èi víi c¸c tµi s¶n cè ®Þnh dïng trong s¶n xuÊt còng cÇn ph¶i theo dâi theo tõng ph©n x­ëng. Th«ng qua viÖc theo dâi chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh theo môc ®Ých sö dông vµ n¬i sö dông kÕ to¸n cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc chi phÝ khÊu hao chÝnh x¸c cho tõng ®èi tùng chÞu chi phÝ cô thÓ lµ TK 627, TK 641, TK 642. Bªn c¹nh ®ã, kÕ to¸n cÇn ph¶i lËp B¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§. d. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang TK 154 §èi víi b¸n thµnh phÈm ®em gia c«ng, mua ngoµi sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm kÕ to¸n nªn ®­a vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cho phï hîp víi nguyªn t¾c h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ ®¶m b¶o tÝnh hîp lý vµ khoa häc v× TK 154 chØ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c TK 621, 622, 627. Cô thÓ quý 4 n¨m 2000, b¸n thµnh phÈm mua ngoµi xuÊt th¼ng cho ph©n x­ëng s¶n xuÊt kÕ to¸n ghi nh­ sau: Nî TK 621 (chi tiÕt theo ph©n x­ëng vµ nhãm s¶n phÈm ) : 290.355.635 Cã TK 111: 279.283.635. Cã TK 141 : 126.000. Cã TK 331 : 10.946.000. e. Tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú theo ph­¬ng ph¸p chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp nh­ hiÖn nay cña Nhµ m¸y lµ hoµn toµn hîp lý v× thùc tÕ chi phÝ nµy chiÕm tû lÖ lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm kho¶ng 80%. HiÖn nay Nhµ m¸y thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh theo mét hÖ sè ®iÒu chØnh cña tæng gi¸ thµnh toµn Nhµ m¸y thùc tÕ víi tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch theo s¶n l­îng thùc tÕ sau ®ã x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm theo gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña s¶n phÈm ®ã víi tû lÖ gi¸ thµnh nh­ ë Nhµ m¸y lµ kh«ng chÝnh x¸c. Do ®ã, viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nªn dùa trªn c¬ së tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ph©n x­ëng, tõng nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i, ®ång thêi kÕ to¸n ph¶i x¸c ®Þnh tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ (tr¶i qua ph©n x­ëng nµo ) cña tõng nhãm s¶n phÈm ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.theo ph­¬ng ph¸p phï hîp. Ch¼ng h¹n s¶n xuÊt èng nhùa cøng t¹i ph©n x­ëng PVC cøng vµ èng d©y dÉn t¹i ph©n x­ëng PVC mÒm th× tÝnh gi¸ thµnh theo ph­¬ng ph¸p céng chi phÝ . Víi c¸c s¶n phÈm lµ ®iÖn tho¹i t× tÝnh gi¸ thµnh theo ph­¬ng ph¸p ph©n b­íc kh«ng tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm lµ phï hîp. VÝ dô: TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lo¹i ®iÖn tho¹i Ên phÝm 2020. Lo¹i ®iÖn tho¹i nµy tr¶i qua hai b­íc c«ng nghÖ: Ph©n x­ëng 6 s¶n xuÊt c¸c chi tiÕt nhùa nh­ vá m¸y, phÝm, hép l« gi¾c, tai nghe. Ph©n x­ëng sè 7 thùc hiÖn l¾p r¸p ®iÖn tho¹i. Quý VI n¨m 2000 Nhµ m¸y s¶n xuÊt ®­îc 2000 m¸y ®iÖn tho¹i. Chi phÝ ®­îc tËp hîp ë tõng ph©n x­ëng nh­ sau: @ Ph©n x­ëng 6: + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : 91.322.580 (®ång ) + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : 5.645.161 (®ång ) + Chi phÝ s¶n xuÊt chung: 16.935.483 (®ång ) Tæng hîp chi phÝ : 112.903.224. (®ång ) @ Ph©n x­ëng 7: + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : 469.677.420 (®ång). + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : 35.225.808 (®ång). + Chi phÝ s¶n xuÊt chung : 82.193.548 (®ång) Tæng chi phÝ : 587.096.776 (®ång). ThÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm S¶n phÈm : §iÖn tho¹i Ên phÝm 2020 Quý IV n¨m 2000 S¶n l­îng : 2000 chiÕc §¬n vÞ : §ång Kho¶n môc Chi phÝ s¶n xuÊt trong tõng ph©n x­ëng Tæng gi¸ thµnh Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Ph©n x­ëng 6 Ph©n x­ëng 7 1. Chi phÝ NVLTT 2. Chi phÝ NCTT 3. Chi phÝ SXC 90.322.580 5.645.161 16.935.483 469.677.420 35.225.808 82.193.548 560.000.000 40.870.969 99.129.031 280.000 20.435 49.564 Céng 112.903.224 587.096.776 700.000.000 350.000 Hoµn thiÖn hÖ thèng sæ s¸ch. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng thay ®æi trªn vÒ ®èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ còng nh­ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®ßi hái Nhµ m¸y cÇn cã sù bæ sung mét sè lo¹i sæ s¸ch chøng tõ còng nh­ cã sù hoµn thiÖn trong c«ng t¸c ghi chÐp sæ s¸ch. a. H¹ch to¸n ban ®Çu: §©y lµ viÖc ghi chÐp ph¶n ¸nh vµ gi¸m s¸t toµn bé nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµm c¬ së cho viÖc h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n chi tiÕt. Nã lµ giai ®o¹n khëi ®Çu cña c«ng t¸c h¹ch to¸n, hoµn thiÖn nã cã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c kh©u tiÕp theo thuËn lîi h¬n trong viÖc h¹ch to¸n. H¹ch to¸n ban ®Çu cung cÊp c¸c th«ng tin cô thÓ, chi tiÕt cña c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh b»ng ph­¬ng ph¸p “sao, chôp “ ®­îc chuyÓn tíi c¸c bé phËn cã liªn quan ®Ó xö lý ®Õn bé phËn kÕ to¸n ®Ó ghi chÐp sæ s¸ch cã liªn quan. Trong kh©u h¹ch to¸n ban ®Çu chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chñ yÕu sö dông c¸c chøng tõ néi bé. C¸c chøng tõ nµu bao gåm c¸c chøng tõ xuÊt, nhËp nguyªn vËt liÖu, vËt t­… Do vËy, viÖc lËp chøng tõ ch¼ng h¹n nh­ chøng tõ vÒ xuÊt dïng nguyªn vËt liÖu ph¶i ®ßi hái ghi ®Çy ®ñ, râ rµng c¸c chØ tiªu: xuÊt dïng cho bé phËn nµo, lo¹i s¶n phÈm nµo, ®¬n ®Æt hµng nµo… ghi ®Çy ®ñ m· sè kinh tÕ quy ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o thuËn tiÖn khi vµo sæ chi tiÕt, b¶ng kª, NKCT liªn quan ®­îc hîp lý. §Ó cã thÓ qu¶n lý vËt t­ hiÖu qu¶ h¬n vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Nhµ m¸y nªn sö dông chøng tõ “ phiÕu xuÊt theo h¹n møc ’’ theo mÉu sè 04- VT. H¹n møc ®­îc duyÖt trong kú lµ sè l­îng vËt t­ ®­îc duyÖt trªn c¬ së khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú theo kÕ ho¹ch vµ ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu cho ®¬n vÞ s¶n phÈm. H¹n møc vËt t­ ®­îc duyÕt trong kú = Sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch trong kú x §Þnh møc vËt t­ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. BiÓu 13: Nhµ m¸y ThiÕt BÞ B­u §iÖn §Þa chØ : 61- trÇn Phó. Sè: ........... PhiÕu xuÊt vËt t­ theo h¹n møc Nî ........ Cã ........ Ngµy ... Th¸ng .... N¨m.... Bé phËn sö dông:..................................................... Lý do xuÊt kho : ...................................................... XuÊt t¹i kho:............................................................ STT Tªn, nh½n hiÖu, quy c¸ch vËt t­ M· sè §¬n vÞ tÝnh HM ®­îc duyÖt trong th¸ng Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Ngµy Ngµy Ngµy Céng A B C D 1 2 3 4 Céng x x x X x Ng­êi ký nhËn Ngµy ... Th¸ng .... N¨m....... Phô tr¸ch bé phËn sö dông (Ký, hä tªn ) Phô tr¸ch cung tiªu (Ký, hä tªn ) Thñ kho (Ký, hä tªn ) ViÖc vËn dông mÉu chøng tõ trªn t¹o thuËn tiÖn cho c«ng viÖc theo dâi t×nh h×nh sö dông nguyªn vËt liÖu cña tõng ph©n x­ëng. §iÒu nµy gióp cho Nhµ m¸y thÊy ®­îc bé phËn nµo sö dông hiÖu qu¶ nguyªn vËt liÖu. Cuèi kú tËp hîp theo tõng ph©n x­ëng, bé phËn, sau ®ã tËp hîp chung toµn Nhµ m¸y. HÖ thèng TK vµ sæ s¸ch: §Ó phôc vô tèt cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th× Nhµ m¸y nªn tiªn hµnh lËp B¶ng ph©n bæ L­¬ng vµ B¶o hiÓm x· héi theo mÉu BiÓu 15, B¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§ theo BiÓu 16, B¶ng kª sè 4 “ TËp hîp chi phÝ theo ph©n x­ëng ‘’ theo BiÓu 17, vµ NKCT sè 7 vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Thªm n÷a, h×nh thøc sæ C¸i TK 154 cña Nhµ m¸y ®ang dïng kh«ng phï hîp víi h×nh thøc NKCT chÝnh v× thÕ Nhµ m¸y nªn cã sù thay ®æi theo ®óng h×nh thøc NKCT theo mÉu BiÓu 14. §Ó cã sù thèng nhÊt trªn cïng mét h×nh thøc sæ kÕ to¸n vµ c¸c lo¹i sæ s¸ch nµy còng t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. BiÓu 14: Sè d­ ®Çu n¨m Sæ C¸i Tµi kho¶n 154 §¬n vÞ tÝnh:... Nî Cã Ghi Cã c¸c TK, §èi øng Nî TK nµy Th¸ng 1 ........ Th¸ng 12 NKCT sè 7 (TK 621) NKCT sè 7 (TK 622) NKCT sè 7 (TK 627) Céng sè ph¸t sinh Nî Tæng sè ph¸t sinh Cã Sè d­ Cuèi th¸ng Nî Cã BiÓu 15: B¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi Th¸ng ..... n¨m......... §¬n vÞ tÝnh: ......... STT Ghi Cã tµi kho¶n §èi t­îng sö dông (Ghi Nî c¸c tµi kho¶n ) TK 334 “ Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn “ TK 338 (3382,3383) L­¬ng chÝnh L­¬ng phô C¸c kho¶n kh¸c Céng Cã TK 334 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 TK 662 “ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp “ Ph©n x­ëng 1 Ph©n x­ëng 2 -...... TK 627 “Chi phÝ s¶n xuÊt chung “ Ph©n x­ëng 1 Ph©n x­ëng 2 .... TK 154 TK 641 TK 642 ...... Céng x X x x X KÕt luËn Ph¸t huy mét c¸ch hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô qu¶n lý nãi chung trong ®ã cã c«ng cô h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hÕt søc quan träng. §Ó ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt, méi mét doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã sù qu¶n lý chÆt chÏ vµ sö dông hîp lý c¸c yÕu tè ®Çu vµo lÉn c¸c yÕu tè ®Çu ra, yªu cÇu ®Æt ra cho c¸c nhµ qu¶n trÞ kh«ng chØ lµ chi phÝ s¶n xuÊt cã ®­îc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ hay kh«ng mµ cßn ph¶i biÕt chi phÝ ®ã ®­îc h×nh thµnh nh­ thÕ nµo? ë ®©u ? Chi phÝ ®ã c¸o liªn quan ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh nh­ thÕ nµo, liÖu viÖc sö dông chi phÝ ë ®ã cã l·ng phÝ hay kh«ng…TÊt c¶ ®Òu liªn quan ®Ðn viÖc sö dông hîp lý, hiÖu qu¶ chi phÝ ®Ó cã thÓ h¹ ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm mang l¹i doanh thu vµ lîi nhuËn cao cho doanh nghiÖp còng nh­ t¹o cho s¶n phÈm cã søc c¹nh trnh trªn thÞ tr­êng. Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu häc tËp t¹i tr­êng còng nh­ thêi gian thùc tËp t¹i Nhµ m¸y ThiÕt BÞ B­u §iÖn em thÊy c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp cÇn ®­îc hoµn thiÖn. VÒ phÝa c¸c c¬ quan nhµ n­íc cÇn thiÕt x©y dùng chÕ ®ä chÝnh s¸ch ®ång bé phï hîp víi ®iÒu kiÖn n­íc ta vµ th«ng lÖ quèc tÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ nh­ c¸c v¨n b¶n quy chÕ, ®Þnh møc, tiªu chuÈn chi phÝ cô thÓ cho c¸c s¶n phÈm ë c¸c ngµnh ®Ó lo¹i bá c¸c chi phÝ sai quy ®Þnh, v­ît khái chi phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm. VÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp còng nh­ thùc tÕ t¹i Nhµ m¸y ThiÕt BÞ B­u §iÖn cÇn thùc hiÖn viÖc h¹ch to¸n ®Ó qu¶n lý gi¸ thµnh s¶n phÈm ®óng theo chÕ ®é chÝnh s¸ch Nhµ n­íc ®ång thêi ¸p dông c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý phï häp víi thùc tÕ Nhµ m¸y. Trong chuyªn ®Ò nµy em ®· nªu ra mét sè c¸c biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i Nhµ m¸y. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy TrÇn Quý Liªn cïng c¸c c« chó trong phßng kÕ to¸n ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp nµy.