Luận văn Hoàn thiện công tác kế toán tập hơp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty May 10

cña C«ng ty May 10 bao gåm c¸c lo¹i v¶i: v¶i mµu, v¶i lãt, v¶i ngoµi, b«ng...§Æc ®iÓm næi bËt cña nguyªn vËt liÖu chÝnh ë C«ng ty lµ rÊt phong phó vÒ thÓ lo¹i do ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè cÊu thµnh nguyªn liÖu ®ã nh­ lµ chÊt liÖu, mµu s¾c.. Mçi lo¹i v¶i, b«ng s¶n xuÊt ra mét mÆt hµng nhÊt ®Þnh, vÝ dô: v¶i Hung dïng ®Ó may ¸o s¬ mi Hung, v¶i Chemo dïng ®Ó may ¸o s¬ mi Chemo...Trong lo¹i h×nh gia c«ng xuÊt khÈu, gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh lµ cña kh¸ch hµng, C«ng ty chØ h¹ch to¸n vµo kho¶n môc chi phÝ nµy phÇn chi phÝ lµm thñ tôc giao nhËn, vËn chuyÓn, bèc dì nguyªn vËt liÖu mµ C«ng ty thùc tÕ chi ra. -Chi phÝ vËt liÖu phô: VËt liÖu phô lµ nh÷ng lo¹i vËt liÖu cã t¸c dông phô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt , bao gåm nh÷ng thø vËt liÖu mµ khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nã kÕt hîp víi vËt liÖu chÝnh lµm thay ®æi mµu s¾c, h×nh d¸ng bÒ ngoµi cña s¶n phÈm, gãp phÇn lµm t¨ng thªm chÊt l­îng s¶n phÈm hoÆc ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt tiÕn hµnh ®­îc thuËn lîi. VËt liÖu phô cña C«ng ty May 10 bao gåm nhiÒu lo¹i nh­ kim, chØ, nh·n, mex, ghim, cóc, b×a l­ng, ®Ò can, n¬ cæ, kho¸, ®Öm, nÑp...Trong ®ã, phÇn lín vËt liÖu phô lµ do kh¸ch hµng ®em ®Õn, chØ cã mét bé phËn nhá lµ do C«ng ty mua t¹i thÞ tr­êng trong n­íc. ChÝnh v× vËy, C«ng ty chØ h¹ch to¸n vµo phÇn chi phÝ nµy gi¸ trÞ cña nh÷ng lo¹i vËt liÖu phô do C«ng ty bá tiÒn ta mua. Cßn ®èi víi vËt liÖu phô do kh¸ch hµng ®em ®Õn C«ng ty chØ theo dâi chØ tiªu sè l­îng. 1.2.2. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp T¹i C«ng ty May 10 còng nh­ c¸c doanh nghiÖp may kh¸c trong Tæng c«ng ty dÖt may ViÖt Nam, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp chÝnh lµ toµn bé sè chi phÝ vÒ tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm bao gåm l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô, phô cÊp vµ c¸c kho¶n cã tÝnh chÊt l­¬ng nh­: BHXH, BHYT, KPC§. Hµng th¸ng , c¨n cø vµo kÕt qu¶ h¹ch to¸n lao ®éng do nh©n viªn tÝnh l­¬ng cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn göi lªn. C¨n cø vµo c¬ chÕ tÝnh tr¶ l­¬ng th­ëng C«ng ty ®· x©y dùng, bé phËn lao ®éng tiÒn l­¬ng thuéc Phßng tæ chøc hµnh chÝnh tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh sè tiÒn l­¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho tõng c«ng nh©n s¶n xuÊt vµ lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng cho tõng tæ s¶n xuÊt, tõng xÝ nghiÖp thµnh viªn, sau ®ã göi cho Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. Trªn c¬ së ®ã, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng tæng hîp chi phÝ tiÒn l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp cho tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng XNTV thÓ hiÖn trªn B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ trÝch BHXH. §èi víi c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt: Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, ®©y lµ kho¶n trÝch trªn tæng sè tiÒn l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt vµ ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét kho¶n môc chi phÝ c¬ b¶n vµ ph¶i ®­îc h¹ch to¸n riªng. Do ®ã, tiÒn l­¬ng ph¸t sinh ë ®©u th× ph¶i trÝch BHXH theo ®ã. C¨n cø vµo sè tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®­îc cho tõng ®èi t­îng h¹ch to¸n vµ tû lÖ trÝch nép kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®­îc c¸c kho¶n ph¶i trÝch. Víi ®Æc ®iÓm lµ s¶n xuÊt gia c«ng xuÊt khÈu, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp th­êng chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt. 1.2.3. Chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc phôc vô, qu¶n lý s¶n xuÊt trong c¸c XNTV, ph©n x­ëng, bé phËn, tæ ®éi s¶n xuÊt. Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung ë C«ng ty May 10 bao gåm nh÷ng néi dung chi phÝ sau: -Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng -Chi phÝ vËt liÖu phôc vô cho viÖc qu¶n lý trong ph¹m vi c¸c XNTV -Chi phÝ c«ng cô, dông cô s¶n xuÊt -Chi phÝ khÊu hao TSC§ -Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi -Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 1.3. Ph­¬ng ph¸p tËp hîp CPSX ¸p dông t¹i C«ng ty Trªn c¬ së ®èi t­îng tËp hîp CPSX, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ tuú thuéc vµo néi dung cña tõng lo¹i chi phÝ mµ kÕ to¸n vËn dông ph­¬ng ph¸p tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ thÝch hîp ®Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh cña thµnh phÈm. Hµng th¸ng c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc, chøng tõ kÕ to¸n vµ c¸c chøng tõ hîp lÖ kh¸c cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n, bé phËn kÕ to¸n liªn quan sÏ tiÕn hµnh xö lý, tæng hîp chi phÝ theo néi dung vµ môc ®Ých sö dông cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mét c¸ch cô thÓ, chi tiÕt. 1.3.1.H¹ch to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp dïng vµo s¶n xuÊt Chi phÝ NVL trùc tiÕp ®­îc h¹ch to¸n trùc tiÕp cho tõng ®èi t­îng sö dông theo gi¸ trÞ thùc tÕ cña chi phÝ ®ã. Cô thÓ lµ, kÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo gi¸ trÞ thùc tÕ cña NVL xuÊt dïng ®Ó tËp hîp trùc tiÕp cho tõng lo¹i s¶n phÈm s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ trong tr­êng hîp gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng th× NVL cña ®¬n ®Æt hµng nµo chØ ®­îc dïng ®Ó s¶n xuÊt lo¹i s¶n phÈm thuéc ®¬n ®Æt hµng ®ã. §Ó h¹ch to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp, C«ng ty sö dông c¸c tµi kho¶n sau: - TK 152: Nguyªn liÖu, vËt liÖu: ®­îc më chi tiÕt theo yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty. - TK 621: Chi phÝ NVL trùc tiÕp: theo dâi chi tiÕt chi phÝ NVL trùc tiÕp cho tõng xÝ nghiÖp thµnh viªn. Ho¹t ®éng SXKD cña C«ng ty ®­îc tiÕn hµnh theo ph­¬ng thøc: NhËn gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng vµ s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm. Do ®ã, chi phÝ NVL trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm theo hai ph­¬ng thøc trªn còng ®­îc h¹ch to¸n theo hai c¸ch phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt vµ yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty. Theo ph­¬ng thøc gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng Khi xuÊt NVL dïng vµo s¶n xuÊt, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho do c¸c nh©n viªn kinh tÕ ë kho lËp theo sè l­îng chñng lo¹i NVL xuÊt dïng, ®èi t­îng sö dông vµ ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i, tæng hîp vµ lËp b¶ng kª xuÊt NVL (BiÓu sè 01). KÕ to¸n kh«ng ph¶n ¸nh phÇn gi¸ trÞ cña NVL do kh¸ch hµng mang ®Õn mµ chØ tiÕn hµnh ph©n bæ phÇn chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì theo sè l­îng cña tõng lÇn xuÊt vµ phÇn chi phÝ ®ã ®­îc coi lµ gi¸ trÞ cña NVL xuÊt dïng. C«ng viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n bæ chi phÝ ®­îc thùc hiÖn theo c«ng thøc sau: Tæng sè chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng + Tèng sè chi phÝ ch­a ph©n bæ th¸ng tr­íc chuyÓn sang HÖ sè ph©n bæ chi phÝ cho 1 mÐt NVL Tæng sè (mÐt) NVL nhËp trong th¸ng + Tæng sè (mÐt) NVL tån ®Çu th¸ng = CP vËn chuyÓn ph©n bæ cho NVL xuÊt dïng Sè l­îng (mÐt) NVL xuÊt dïng = x HÖ sè ph©n bæ Theo sè liÖu cña C«ng ty May 10, trong th¸ng 03/2002, xuÊt 79.045,28 mÐt v¶i Kaneta cho XÝ nghiÖp 1 ®Ó s¶n xuÊt s¬ mi Kaneta: - Tæng sè nguyªn vËt liÖu tån kho ®Çu th¸ng: 187.500 mÐt - Tæng sè nguyªn vËt liÖu nhËp kho trong th¸ng: 25.000 mÐt - Tæng sè chi phÝ ch­a ph©n bæ th¸ng tr­íc chuyÓn sang: 33.750.000 ®ång - Tæng sè chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng: 3.437.500 ®ång Nh­ vËy, sè chi phÝ vËn chuyÓn ph©n bæ cho NVL xuÊt dïng ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm s¬ mi Kaneta lµ: HÖ sè ph©n bæ chi phÝ 33.750.000 + 3.437.500 = = 175 ®ång cho 1 mÐt NVL 187.500 + 25.000 Chi phÝ vËn chuyÓn ph©n bæ cho NVL = 79.045,28 x 175 = 13.832.924 ®ång xuÊt dïng TrÞ gi¸ vèn cña NVL dïng vµo s¶n xuÊt s¬ mi Kaneta lµ: 13.832.924 ®ång §èi víi nh÷ng NVL C«ng ty ph¶i mua ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ hµng tiªu thô néi ®Þa Khi xuÊt NVL dïng vµo s¶n xuÊt, c¸c nh©n viªn kinh tÕ t¹i kho lËp c¸c phiÕu xuÊt vËt t­ trªn ®ã ghi râ sè l­îng, chñng lo¹i NVL xuÊt dïng, ®èi t­îng sö dông vµ ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ. KÕ to¸n x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña NVL xuÊt kho theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn cña hµng hiÖn cã. §¬n gi¸ b×nh qu©n Tæng trÞ gi¸ cña NVL hiÖn cã trong kho = cña 1 mÐt NVL Tæng sè (mÐt) NVL hiÖn cã TrÞ gi¸ vèn cña Sè l­îng (mÐt) = x §¬n gi¸ b×nh qu©n NVL xuÊt dïng NVL xuÊt kho Theo sè liÖu th¸ng 03/2002 t¹i C«ng ty May 10: XuÊt 5.568 mÐt v¶i lo¹i PTE57 cho xÝ nghiÖp 1 ®Ó s¶n xuÊt s¬ mi néi ®Þa. Sè l­îng TrÞ gi¸ V¶i tån ®Çu th¸ng 7.813 mÐt 206.934.000 V¶i nhËp trong th¸ng 2.650 mÐt 71.028.600 §¬n gi¸ b×nh qu©n 206.934.000 + 71.028.600 = = 26.565,24 ®ång cña 1 mÐt NVL 7.813 + 2.650 TrÞ gi¸ vèn cña = 5.568 x 26.565,24 = 147.915.256 ®ång NVL xuÊt dïng Sau khi x¸c ®Þnh ®­îc trÞ gi¸ cña NVL xuÊt dïng trong th¸ng, dùa trªn c¸c phiÕu xuÊt kho, bé phËn kÕ to¸n NVL tiÕn hµnh ph©n lo¹i, tæng hîp vµ lËp b¶ng kª chi tiÕt xuÊt NVL theo gi¸ thùc tÕ b»ng gi¸ h¹ch to¸n céng chi phÝ vËn chuyÓn ph©n bæ cho NVL xuÊt dïng . Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo c¸c b¶ng kª xuÊt, b¶ng tÝnh gi¸ NVL, c«ng cô dông cô, kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp, tÝnh to¸n ph©n bæ gi¸ trÞ NVL xuÊt dïng cho tõng xÝ nghiÖp thµnh viªn theo tõng kho¶n môc chi phÝ NVL chi tiÕt, vµ lËp B¶ng ph©n bæ NVL, c«ng cô dông cô (BiÓu sè 02). C¨n cø vµo c¸c b¶ng Ph©n bæ NVL, CCDC trong th¸ng, kÕ to¸n h¹ch to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp nh­ sau: Nî TK 621: Chi phÝ NVLTT: 2.537.637.455 (Chi tiÕt: Nî TK 6211: XNTV1: 364.184.646 Nî TK 621..: XNTV... .....) Cã TK 152: Nguyªn vËt liÖu: 2.537.637.455 Cuèi th¸ng c¨n cø vµo b¶ng kª nhËp kho NVL ch­a sö dông ®Õn ë kh©u c¾t nhËp l¹i kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152: NVL 28.711.782 Cã TK 621: CP NVLTT 28.711.782 (Chi tiÕt: Cã TK 6212: XNTV2 854.685 Cã TK 6214: XNTV4 5.407.350 ......) Sau khi tËp hîp c¸c kho¶n môc chi phÝ NVL trong th¸ng, kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp theo bót to¸n trªn NhËt ký chung. Nî TK 154: CP SXKD DD 2.508.925.673 BiÓu sè 03: Cã TK 621: CP NVL TT 2.508.925.673 NhËt ký chung (TrÝch phÇn ghi Nî TK621) Th¸ng 03\2002 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK Ghi Sè tiÒn Sè Ngµy Nî Cã 120 02\03 XuÊt NVL s¶n xuÊt s¶n phÈm ...... 621 152 2.537.637.455 2.537.637.455 BiÓu sè 04: C¨n cø vµo NhËt ký chung, kÕ to¸n vµo Sæ C¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan. Sæ c¸i tµi kho¶n 621 Th¸ng 03\2002 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Sè Ngµy Nî Cã 120 02/3/02 XuÊt vËt t­ vµo s¶n xuÊt 152 2.537.637.455 121 10/3/02 VËt t­ ch­a sö dông nhËp kho 152 28.711.782 122 31/3/02 KÕt chuyÓn CP NVL 154 2.508.925.673 Céng th¸ng 03/2002 2.537.637.455 2.537.637.455 S¬ ®å 15: S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp TK 152 TK 621 TK 152 *** *** XuÊt NVL vµo SXSP VËt t­ ch­a sö dông nhËp kho 2.537.637.455 28.711.782 TK 154 *** 2.508.925.673 K/c chi phÝ NVL H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý, s¶n xuÊt kinh doanh ... , C«ng ty ®ang ¸p dông hai h×nh thøc tr¶ l­¬ng nh­ sau: w §èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt: C«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm c¸ nh©n trùc tiÕp. w §èi víi c¸n bé qu¶n lý vµ nh©n viªn phôc vô: C«ng ty thùc hiÖn tr¶ l­¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc c¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch trong th¸ng: víi c¸c XÝ nghiÖp th× h­ëng theo tû lÖ % hoµn thµnh kÕ ho¹ch cña ®¬n vÞ; víi c¸c phßng ban, nh©n viªn phôc vô th× tÝnh theo tû lÖ % hoµn thµnh kÕ ho¹ch cña C«ng ty. §Ó h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau: TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 334: Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn TK 338: Ph¶i tr¶ kh¸c C¸c tµi kho¶n trªn ®­îc më chi tiÕt theo quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh vµ theo yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty. Toµn bé c«ng viÖc tÝnh to¸n, ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng ®­îc ph¶n ¸nh trªn B¶ng Ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH (BiÕu sè 05). C¨n cø vµo B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt theo bót to¸n: Nî TK 622: Chi phÝ NC TT 5.214.960.347 (Nî TK 6221: XNTV 1: 553.773.400 Nî TK 622...: XNTV...: .......) Cã TK 334: Ph¶i tr¶ CNVC 5.032.960.918 Cã TK 338: Ph¶i tr¶ kh¸c 181.999.429 (Chi tiÕt: TK 3382: KPC§ 56.264.312 TK 3383: BHXH 110.942.750 TK 3384: BHYT 14.792.367) Cuèi th¸ng, kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sang TK 154 ®Ó tËp hîp CPSX theo bót to¸n vµo NhËt ký chung. Nî TK 154: Chi phÝ SXKD DD 5.214.960.347 Cã TK 622: Chi phÝ NCTT 5.214.960.347 BiÓu sè 06: NhËt ký chung (TrÝch phÇn TK 622) Th¸ng 03\2002 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK Ghi Sè tiÒn Sè Ngµy Nî Cã 130 131 132 31\03 31\03 31\03 TÝnh l­¬ng ph¶i tr¶ cho CNSX TrÝch c¸c kho¶n theo qui ®Þnh KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT ..... 622 334 662 338 154 622 5.032.960.918 181.999.429 5.214.960.347 5.032.960.918 181.999.429 5.214.960.347 C«ng ty kh«ng chØ tæ chøc s¶n xuÊt trong néi bé C«ng ty mµ cßn thuª ngoµi gia c«ng. Kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ nhËn gia c«ng ®­îc h¹ch to¸n, theo dâi ë kho¶n môc "TiÒn l­¬ng gia c«ng" vµ ®­îc tÝnh to¸n theo dâi trªn Sæ theo dâi l­¬ng gia c«ng. VÝ dô: Theo hîp ®ång gia c«ng ký kÕt víi C«ng ty May §øc Giang: §¬n gi¸ gia c«ng 1 s¶n phÈm s¬ mi Ruentex lµ 9.478 ®ång Khèi l­îng s¶n phÈm nhËp kho cña C«ng ty trong th¸ng 03/2002 lµ 7.150 chiÕc. Toµn bé sè tiÒn C«ng ty ph¶i tr¶ cho C«ng ty May §øc Giang ®­îc tÝnh to¸n vµ theo dâi trªn Sæ theo dâi l­¬ng gia c«ng nh­ sau: BiÓu sè 07: Sæ theo dâi l­¬ng gia c«ng th¸ng 03/2002 Tªn ®¬n vÞ: C«ng ty May §øc Giang Ngµy giao hµng Tªn s¶n phÈm §¬n gi¸ Khèi l­îng Thµnh tiÒn 17/03/2002 S¬ mi Ruentex 9.478 7.150 67.767.700 23/03/2002 Jacket Pan 21.300 2.800 59.640.000 Céng 127.407.700 Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ l­¬ng gia c«ng trùc tiÕp vµo tµi kho¶n 154 ®Ó x¸c ®Þnh CPSX trong th¸ng: Nî TK 154: Chi phÝ SXKD DD 127.407.700 Cã TK 331 (C«ng ty §øc Giang): 127.407.700 S¬ ®å 16: S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 334 TK 622 TK 154 *** *** C¸c kho¶n ph¶i tr¶ CNSX KÕt chuyÓn CP NC TT 5.032.960.918 5.214.960.347 TK 338 *** C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cho CNSX 181.999.429 TK 331 *** TiÒn thuª ngoµi gia c«ng ph¶i tr¶ 127.407.700 BiÓu sè 08: Sæ c¸i tµi kho¶n 622 Th¸ng 03\2002 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Sè Ngµy Nî Cã 130 31/3/02 TÝnh l­¬ng ph¶i tr¶ CNSX 334 5.032.960.918 131 31/3/02 TrÝch c¸c kho¶n theo l­¬ng 338 181.999.429 132 31/3/02 KÕt chuyÓn CP NCTT 154 5.214.960.347 Céng th¸ng 03/2002 5.214.960.347 5.214.960.347 KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ CPSX chung Toµn bé CPSX chung ®­îc ph¶n ¸nh ë TK 627 vµ ®­îc më chi tiÕt theo quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh vµ theo yªu cÇu qu¶n lý, theo dâi ë tõng XÝ nghiÖp thµnh viªn. Sau khi tËp hîp ®­îc CPSXC ph¸t sinh trong th¸ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ cho tõng lo¹i s¶n phÈm theo tiªu thøc ph©n bæ lµ chi phÝ tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. C«ng viÖc tÝnh to¸n, ph©n bæ CPSXC ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: - C¨n cø vµo b¶ng tÝnh l­¬ng do Phßng Tæ chøc lËp, kÕ to¸n ph¶n ¸nh chi phÝ cho nh©n viªn ph©n x­ëng trªn B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH (BiÓu sè 05): Nî TK 6271: CP nh©n viªn: 200.758.386 (Nî TK 62711: XNTV1: 27.185.692 Nî TK 6271...: XNTV..: ...... ) Cã TK 334: Ph¶i tr¶ CBCNV 186.959.800 Cã TK 338: Ph¶i tr¶ kh¸c 13.798.586 - C¨n cø vµo B¶ng ph©n bæ NVL, c«ng cô dông cô (BiÕu sè 02), kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ NVL, c«ng cô dông cô xuÊt dïng cho s¶n xuÊt chung nh­ sau: Nî TK 6272: Chi phÝ vËt liÖu: 277.107.659 (Nî TK 62721: XNTV1: 15.406.087 Nî TK 6272... ... ) Cã TK 152: NVL: 252.305.045 Cã TK 153: CCDC: 24.802.614 -C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ theo quy ®Þnh cña chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§ cña Bé Tµi chÝnh víi møc khÊu hao theo b¶n ®¨ng ký khÊu hao ®· ®­îc duyÖt. C¨n cø vµo kÕt qu¶ tÝnh to¸n møc trÝch khÊu hao, kÕ to¸n ph©n bæ khÊu hao TSC§ cho CPSX chung nh­ sau: Nî TK 6274: CP KHTSC§: 439.741.383 (Nî TK 62741: XNTV1: 58.940.660 Nî TK 6274... ... ) Cã TK 214: Hao mßn TSC§: 439.741.383 -KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n vÒ tiÒn ®iÖn, ®iÖn tho¹i, n­íc vµ c¸c kho¶n chi b»ng tiÒn kh¸c ®Ó lËp "Tê chi tiÕt ph¸t sinh" c¸c TK 111, 112 vµ "B¶ng tæng hîp thanh to¸n c«ng nî", trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh tËp hîp cho CPSXC trong th¸ng: Nî TK 6278: CPSXC kh¸c: 511.556.236 (Nî TK 62781: XNTV1: 80.352.000 Nî TK 6278... ... ) Cã TK 112: TGNH: 120.220.836 Cã TK 331: PTNB: 391.335.400 - Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh kÕt chuyÓn CPSXC sang TK 154 ®Ó tËp hîp CPSX trong kú: Nî TK 154: 1.429.163.664 Cã TK 627: 1.429.163.664 BiÓu sè 09: b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung Th¸ng 03/2002 Sè TT c¸c xntv Néi dung c¸c kho¶n CPSX chung Tæng sè Chi phÝ nh©n viªn Chi phÝ vËt liÖu Chi phÝ KHTSC§ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 1 XNTV 1 27.185.692 15.406.087 58.940.660 80.352.000 181.884.439 2 XNTV 2 25.677.034 22.737.005 47.120.542 74.975.200 170.509.781 3 XÝ nghiÖp ... .... .... .... .... .... Céng 200.758.386 277.107.659 439.741.383 511.556.236 1.429.163.664 (Nguån sè liÖu: C«ng ty May 10) Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ SXC t¹i C«ng ty cã thÓ kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau: S¬ ®å 17: S¬ ®å kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ SXC TK 152 TK 627 TK 154 252.305.045 TK153 1.429.163.664 24.802.614 TK 112 120.220.836 TK 214 439.741.383 TK 331 391.335.400 TK 334 186.959.800 TK 338 13.798.586 BiÓu sè 10: NhËt ký chung (TrÝch TK627) Th¸ng 03\2002 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK Ghi Sè tiÒn Sè Ngµy Nî Cã 150 151 152 153 154 155 31\03 31\03 31\03 31\03 31\03 31\03 TÝnh tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn PX TrÝch c¸c kho¶n theo qui ®Þnh Chi phÝ vËt liÖu, CCDC xuÊt dïng cho s¶n xuÊt TrÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh Chi phÝ vÒ ®iÖn, n­íc vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c dïng cho SXC KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung ...... 6271 334 6271 338 6272 152 153 6274 214 6278 112 331 154 627 186.959.800 13.798.586 277.107.659 439.741.383 511.556.236 1.429.163.664 186.959.800 13.798.586 252.305.045 24.802.614 439.741.383 120.220.836 319.335.400 1.429.163.664 BiÓu sè 11: Sæ c¸i tµi kho¶n 627 Th¸ng 03\2002 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Sè Ngµy Nî Cã 150 31/3/02 TÝnh l­¬ng ph¶i tr¶ NVPX 334 186.959.800 151 31/3/02 TrÝch c¸c kho¶n theo l­¬ng 338 13.798.586 152 31/3/02 Chi phÝ vËt t­ dïng cho PX 152,153 277.107.659 153 31/3/02 TrÝch KHTSC§ cña PX 214 439.741.383 154 31/3/02 Chi phÝ SXC kh¸c p.vô PX 112,331 511.556.236 155 31/3/02 KÕt chuyÓn chi phÝ SXC 154 1.429.163.664 Céng th¸ng 03/2002 1.429.163.664 1.429.163.664 Tæng hîp CPSX toµn doanh nghiÖp Cuèi th¸ng kÕ to¸n tiÕn hµnh kÕt chuyÓn c¸c tµi kho¶n chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, CPSX chung vµ c¸c chi phÝ kh¸c liªn quan ®Õn s¶n xuÊt s¶n phÈm vµo TK 154 "CPSX kinh doanh dë dang" ®Ó tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm (BiÓu sè 12). BiÓu sè 12: C«ng ty May 10 B¶ng kª chi tiÕt ph¸t sinh vµ c¸c tµi kho¶n ®èi øng Tµi kho¶n 154 tõ ngµy 01/03/2002 ®Õn 31/03/2002 D­ Nî ®Çu kú: 1.849.489.378 TT Néi dung TK ®èi øng Ph¸t sinh Nî Ph¸t sinh Cã 1 Chi phÝ thuª ngoµi gia c«ng 331 127.407.700 2 Chi phÝ NVL trùc tiÕp 621 2.508.925.673 - XNTV 1 6211 364.184.646 - XNTV 2 6212 293.589.431 - XNTV ... ... 3 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 622 5.214.960.347 - XNTV 1 6221 553.773.400 - XNTV 2 6222 485.862.400 - XNTV ... ... 4 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 627 1.429.163.664 * CP nh©n viªn ph©n x­ëng 6271 200.758.386 - XNTV 1 62711 27.185.692 - XNTV 2 62712 25.677.034 - XNTV ... ... * CP vËt liÖu 6272 277.107.659 - XNTV 1 62721 15.406.087 - XNTV 2 62722 22.737.005 - XNTV ... ... * CP khÊu hao TSC§ 6274 439.741.383 - XNTV 1 62741 58.940.660 - XNTV 2 62742 47.120.542 - XNTV ... ... * Chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c 6278 511.556.236 - XNTV 1 62781 80.352.000 - XNTV 2 62782 74.975.200 - XNTV ... ... 5 NhËp kho thµnh phÈm 155 9.370.996.154 Céng 9.280.457.384 9.370.996.154 D­ Nî cuèi kú: 1.758.950.608 C¨n cø vµo ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh, sau khi thu thËp ®­îc ®Çy ®ñ c¸c sè liÖu cÇn thiÕt, kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp CPSX cho tõng lo¹i s¶n phÈm s¶n xuÊt theo c¸c s¬ ®å sau: S¬ ®å : S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i xÝ nghiÖp may 1 TK152 TK 621 TK 154 TK 155 10.469.956 364.184.646 364.184.646 1.106.602.678 TK334,338 TK 622 553.773.400 553.773.400 TK 627 27.185.692 TK152,153 15.406.087 181.884.439 TK214 58.940.660 TK331... 80.352.000 1.099.842.485 1.106.602.678 3.709.763 S¬ ®å 18: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp CPSX toµn C«ng ty TK 621 TK 154 TK 155 1.849.489.378 *** K/C chi phÝ NVLTT 2.508.925.673 NhËp kho thµnh phÈm 2.508.925.673 2.508.925.673 9.370.996.154 x 9.370.996.154 - TK 622 *** K/C chi phÝ NCTT 5.214.960.347 5.214.960.347 5.214.960.347 x TK 627 K/C chi phÝ SX chung 1.429.183.664 1.429.183.664 1.429.183.664 x TK 331 *** Chi phÝ thuª ngoµi gia c«ng 127.407.700 - 127.407.700 *** 9.280.457.384 9.370.996.154 1.759.950.608 KÕ to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm 2.1. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ cña c«ng ty lµ quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p kiÓu liªn tôc bao gåm nhiÒu b­íc quy tr×nh c«ng nghÖ cÊu thµnh, chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm rÊt ng¾n, s¶n phÈm s¶n xuÊt bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, chØ cã s¶n phÈm hoµn thµnh ë b­íc c«ng nghÖ cuèi cïng míi coi lµ thµnh phÈm . C«ng ty x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹i s¶n phÈm ®· hoµn thµnh ë b­íc c«ng nghÖ cuèi cïng. 2.2. Kú tÝnh gi¸ thµnh C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng ty ®· x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh lµ hµng th¸ng phï hîp víi kú b¸o c¸o kÕ to¸n vµ kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c ®Ó kho¸ sæ, kÕ to¸n gi¸ thµnh c¨n cø vµo chi phÝ trong th¸ng ®· tËp hîp ®­îc cho s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho trong th¸ng. 2.3. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ SPDD ®ang ®­îc ¸p dông t¹i C«ng ty May 10 lµ ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ®· cã ¶nh h­ëng ®Õn ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n. Cô thÓ lµ : - Nh÷ng s¶n phÈm gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng kh«ng ®­îc h¹ch to¸n phÇn gi¸ trÞ nguyªn liÖu cña kh¸ch hµng. PhÇn gi¸ trÞ cña mét sè phô liÖu mua trong n­íc th× ®­îc tËp hîp trùc tiÕp cho tõng lo¹i s¶n phÈm vµ ®­îc ph©n bæ toµn bé cho s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho. Nh­ vËy, gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dë dang chØ cã phÇn chi phÝ vËn chuyÓn ph©n bæ cho NVL xuÊt dïng. - C«ng ty thùc hiÖn tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n s¶n xuÊt theo s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, nªn trong nh÷ng s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt kh«ng ®­îc ph¶n ¸nh phÇn gi¸ trÞ cña lao ®éng ®· bá vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - ViÖc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung còng ®­îc ph©n bæ cho toµn bé s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho theo chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Chi phÝ NVL TT ph¸t sinh trong kú Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª s¶n phÈm dë dang trªn d©y chuyÒn do c¸c XÝ nghiÖp thµnh viªn cung cÊp, bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh sÏ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dë dang vµo cuèi th¸ng theo c«ng thøc: Chi phÝ SPDD ®Çu kú Chi phÝ s¶n phÈm dë dang cuèi kú x Khèi l­îng SPDD = + Khèi l­îng SPDD Khèi l­îng thµnh phÈm nhËp kho + Theo sè liÖu th¸ng 03/2002 t¹i C«ng ty May 10: - Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cña SP Kaneta ®Çu th¸ng: 1.712.987 ®ång - Chi phÝ NVL ph¸t sinh trong th¸ng cho SP Kaneta: 13.832.924 ®ång - Khèi l­îng SP ch­a hoµn thµnh vµo cuèi th¸ng: 7.525 chiÕc - Khèi l­îng SP hoµn thµnh nhËp kho: 43.528 chiÕc Nh­ vËy: Chi phÝ SXDD 1.712.987 + 13.832.924 cña s¶n phÈm = x 7.525 Kaneta 7.525 + 43.528 = 2.291.402 ®ång. C¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c ®­îc x¸c ®Þnh t­¬ng tù. Sè chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cña s¶n phÈm nµy sÏ ®­îc ph¶n ¸nh ë "Sæ theo dâi thµnh phÈm" vµ ph¶n ¸nh ë sè d­ Nî TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang. 2.4. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ë C«ng ty May 10 XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n phÈm vµ yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý, C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh cña s¶n phÈm s¶n xuÊt. Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc cÊu thµnh bëi ba kho¶n môc chi phÝ sau: Chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. S¶n phÈm cña C«ng ty bao gåm nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau vµ ®­îc bè trÝ s¶n xuÊt t¹i c¸c XÝ nghiÖp thµnh viªn, mçi XÝ nghiÖp s¶n xuÊt mét sè lo¹i s¶n phÈm nhÊt ®Þnh víi quy tr×nh c«ng nghÖ nh­ nhau. Do ®ã, ta cã thÓ thÊy ®­îc thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty qua viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt t¹i mét XÝ nghiÖp thµnh viªn. Cô thÓ lµ XÝ nghiÖp 1 víi ba lo¹i s¶n phÈm: s¬ mi Kaneta, s¬ mi Primo, s¬ mi Chemo. Sau khi tËp hîp ®­îc chi phÝ ph¸t sinh t¹i XÝ nghiÖp thµnh viªn 1, kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp trùc tiÕp chi phÝ NVL vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó tÝnh gi¸ thµnh cña s¶n phÈm ®ã nh­: V¶i Kaneta chØ dïng ®Ó s¶n xuÊt s¬ mi Kaneta, v¶i Primo dïng ®Ó s¶n xuÊt s¬ mi Primo, v¶i Chemo dïng ®Ó s¶n xuÊt s¬ mi Chemo. Cuèi th¸ng, c¸c XÝ nghiÖp thµnh viªn tiÕn hµnh lËp c¸c "Sæ theo dâi thµnh phÈm" vµ göi lªn Phßng KÕ to¸n ®Ó lµm c¨n cø tÝnh gi¸ thµnh thµnh phÈm hoµn thµnh nhËp kho (BiÓu sè 13) BiÓu sè 13: Sæ theo dâi thµnh phÈm Th¸ng 03/2002 Tªn thµnh phÈm SPDD ®Çu kú NhËn b¸n thµnh phÈm c¾t Thµnh phÈm nhËp kho SPDD cuèi kú S l­îng (chiÕc) Thµnh tiÒn Sl­îng (chiÕc) Thµnh tiÒn Sl­îng (chiÕc) Thµnh tiÒn Sl­îng (chiÕc) Thµnh tiÒn XÝ nghiÖp 1: 10.469.956 172.000.926 176.060.149 3.709.763 1. S¬ mi Kaneta 5.625 1.712.987 45.428 13.832.924 43.528 13.254.509 7.525 2.291.402 2. S¬ mi Primo 6.433 1.961.894 24.785 7.547.032 26.570 8.090.565 4658 1.418.361 3. S¬ mi Chemo 147 6.795.075 3.200 150.620.970 3.347 154.715.075 0 0 Nh÷ng lo¹i vËt liÖu phô nh­: cóc, kim, chØ, bao b×, ... ®­îc theo dâi cho tõng lo¹i s¶n phÈm trªn "Sæ theo dâi chi phÝ phô liÖu bao b×" (BiÓu sè 14): BiÓu sè 14: Sæ theo dâi chi phÝ phô liÖu bao b× Th¸ng 03/2002 Tªn s¶n phÈm Phô liÖu Bao b× PE Hßm hép Céng XÝ nghiÖp 1: 127.454.022 10.359.726 54.369.972 192.183.720 1. S¬ mi Kaneta 82.761.634 5.861.876 31.785.472 120.408.982 2. S¬ mi Primo 39.575.025 3.985.500 22.584.500 66.145.025 3. S¬ mi Chemo 5.117.363 512.350 5.629.713 (Nguån sè liÖu: C«ng ty May 10) C¨n cø "B¶ng tÝnh l­¬ng" theo tõng m· s¶n phÈm cho tõng XÝ nghiÖp thµnh viªn do Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh lËp, kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho tõng lo¹i s¶n phÈm (BiÓu sè 15) BiÓu sè 15: B¶ng ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng theo m· hµng XÝ nghiÖp 1 Th¸ng 03/2002 Tªn s¶n phÈm Sè l­îng (chiÕc) Tæng gi©y SX §¬n gi¸ 1 gi©y SX Thµnh tiÒn 1. S¬ mi Kaneta 2. S¬ mi Primo 3. S¬ mi Chemo 43.528 26.570 3.347 5.441.509,90 3.578.859,27 209.187,50 60 60 60 326.490.594 214.731.556 12.551.250 Céng 73.445 9.229.556.67 553.773.400 Víi kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung, c¨n cø vµo chi phÝ SXC tËp hîp ®­îc trong th¸ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ CPSXC cho tõng lo¹i s¶n phÈm s¶n xuÊt theo tiªu thøc ph©n bæ lµ chi phÝ NCTT s¶n xuÊt lo¹i s¶n phÈm ®ã. BiÓu sè 16: B¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo m· hµng XÝ nghiÖp 1 Th¸ng 03/2002 Tªn s¶n phÈm Sè l­îng Chi phÝ NCTT Chi phÝ SXC 1. S¬ mi Kaneta 43.528 326.940.594 107.234.400 2. S¬ mi Primo 26.570 214.731.556 70.527.636 3. S¬ mi Chemo 3.347 12.551.250 4.122.403 Tæng 73.445 553.773.400 181.884.439 ViÖc tÝnh to¸n, ph©n bæ CPSXC ®­îc thùc hiÖn theo c«ng thøc: Tæng sè CPSXC cÇn ph©n bæ Chi phÝ nh©n c«ng TT SX SP (i) x = Chi phÝ SXC ph©n bæ cho lo¹i s¶n phÈm (i) Chi phÝ nh©n c«ng TT cña tõng XN VÝ dô: Theo tµi liÖu Th¸ng 03/2002 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cña XNTV 1: 553.773.400 Chi phÝ SXC cÇn ph©n bæ: 181.884.439 Chi phÝ NCTT s¶n xuÊt s¬ mi Kaneta tËp hîp ®­îc lµ : 326.490.594 Nh­ vËy, phÇn chi phÝ SXC ph©n bæ cho s¬ mi Kaneta lµ: 326.490.594 181.884.439 = x Chi phÝ SXC ph©n bæ cho s¬ mi Kaneta 553.773.400 = 107.234.400 Sau khi tËp hîp, ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n tiÕn hµnh tæng hîp chi phÝ cho tõng lo¹i s¶n phÈm (biÓu sè 17): BiÓu sè 17: B¶ng tæng hîp chi phÝ theo m· hµng XÝ nghiÖp 1 Th¸ng 03/2002 S¶n phÈm Sè l­îng Nguyªn liÖu Phô liÖu TiÒn l­¬ng CPSXC Tæng CP 1. S¬ mi Kaneta 2. S¬ mi Primo 3. S¬ mi Chemo 45.428 24.785 3.200 13.832.924 7.547.032 150.620.970 120.408.982 66.145.025 5.629.713 326.490.594 214.731.556 12.551.250 107.234.400 70.527.636 4.122.403 567.966.900 358.951.249 172.924.336 Tæng 172.000.926 192.183.720 553.773.400 181.884.439 1.099.842.485 Trªn c¬ së sè liÖu chi tiÕt CPSX ®· tËp hîp ®­îc cho tõng lo¹i s¶n phÈm theo ba kho¶n môc gi¸ thµnh vµ chi phÝ s¶n phÈm dë dang ®· x¸c ®Þnh, gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh ë giai ®o¹n c«ng nghÖ cuèi cïng ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ TrÞ gi¸ Chi phÝ s¶n xuÊt TrÞ gi¸ cña s¶n phÈm s¶n = SPDD + thùc tÕ ph¸t sinh - SPDD xuÊt ®­îc trong th¸ng ®Çu kú trong kú cuèi kú Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®­îc tÝnh nh­ sau: = Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Tæng gi¸ thµnh cña s¶n phÈm s¶n xuÊt cña s¶n phÈm s¶n xuÊt Sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt C¨n cø vµo b¸o c¸o theo dâi thµnh phÈm hoµn thµnh nhËp kho trong th¸ng vµ kÕt qu¶ tËp hîp chi phÝ trong th¸ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cho s¶n phÈm. ViÖc tÝnh to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc thÓ hiÖn trªn c¸c B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh­ sau: BiÓu sè 18: B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th¸ng 03/2002 S¶n phÈm: S¬ mi gia c«ng Kaneta S¶n l­îng nhËp kho: 43.528 chiÕc Kho¶n môc chi phÝ CP SPDD ®Çu th¸ng Chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng CP SPDD cuèi th¸ng Tæng gi¸ thµnh Gi¸ thµnh ®¬n vÞ 1. Chi phÝ NVL trùc tiÕp 1.712.987 134.241.906 2.291.402 133.663.491 3.071 2. Chi phÝ NC trùc tiÕp 326.490.594 326.490.594 7.501 3. Chi phÝ s¶n xuÊt chung 107.234.400 107.234.400 2.463 Céng 1.712.987 567.966.900 2.291.402 567.388.485 13.035 BiÓu sè 19: B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th¸ng 03/2002 S¶n phÈm: S¬ mi gia c«ng Primo S¶n l­îng nhËp kho: 26.570 chiÕc Kho¶n môc chi phÝ CP SPDD ®Çu th¸ng Chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng CP SPDD cuèi th¸ng Tæng gi¸ thµnh Gi¸ thµnh ®¬n vÞ 1. Chi phÝ NVL trùc tiÕp 1.961.894 73.692.057 1.418.361 74.235.590 2.794 2. Chi phÝ NC trùc tiÕp 214.731.556 214.731.556 8.082 3. Chi phÝ s¶n xuÊt chung 70.527.636 70.527.636 2.654 Céng 1.961.894 358.951.249 1.418.361 359.494.782 13.530 BiÓu sè 20: B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th¸ng 03/2002 S¶n phÈm: S¬ mi gia c«ng Chemo S¶n l­îng nhËp kho: 3.347 Kho¶n môc chi phÝ CP SPDD ®Çu th¸ng Chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng CP SPDD cuèi th¸ng Tæng gi¸ thµnh Gi¸ thµnh ®¬n vÞ 1. Chi phÝ NVL trùc tiÕp 6.795.075 156.250.683 0 163.045.758 48.714 2. Chi phÝ NC trùc tiÕp 12.551.250 12.551.250 3.750 3. Chi phÝ s¶n xuÊt chung 4.122.403 4.122.403 1.231 Céng 6.795.075 172.924.336 0 179.719.411 53.695 PhÇn III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty may 10 I. ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty May 10 Qua nhiÒu n¨m ph¸t triÓn víi nh÷ng khã kh¨n do nÒn kinh tÕ mang l¹i, ®Õn nay C«ng ty May 10 ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr­êng b»ng c¸c s¶n phÈm ¸o s¬ mi nam, ¸o jackÐt... §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, vµo quý IV hµng n¨m, C«ng ty tiÕn hµnh x©y dùng chiÕn l­îc, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt - kü thuËt vµ tµi chÝnh cho n¨m sau, bao gåm toµn bé c¸c chØ tiªu kinh tÕ, kü thuËt vµ c¸c yÕu tè cÇn thiÕt ®Ó lµm c¨n cø cho C«ng ty thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh vµ c¸c chØ tiªu h­íng dÉn cña c¬ quan chñ qu¶n giao cho. §ång thêi, c¨n cø vµo c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ®Ó tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh møc vèn l­u ®éng cÇn thiÕt phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. TÝnh to¸n vµ c©n ®èi vËt t­ dù tr÷ ®Ó phôc vô kÞp thêi cho s¶n xuÊt, tr¸nh hiÖn t­îng ø ®äng vèn trong s¶n xuÊt . Lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ trong s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, C«ng ty lu«n chó träng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ®· ®¹t ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ tèt. 1. MÆt thuËn lîi trong c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty - VÒ c¬ b¶n, C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh c¸c lo¹i s¶n phÈm cña C«ng ty, thùc hiÖn tèt viÖc tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch, chøng tõ h¹ch to¸n ban ®Çu theo qui ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n do Nhµ n­íc ban hµnh vµ b¶o ®¶m phï hîp víi ho¹t ®éng cña C«ng ty. ChÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh vµ b¸o c¸o thèng kª ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch kÞp thêi, ®¸p øng ®­îc mét phÇn yªu cÇu qu¶n lý cña Nhµ n­íc vµ l·nh ®¹o C«ng ty. - ViÖc tæ chøc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t­¬ng ®èi phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, gióp kÕ to¸n ph¸t huy ®­îc chøc n¨ng gi¸m s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cung cÊp th«ng tin cho L·nh ®¹o doanh nghiÖp cã c¨n cø ®­a ra quyÕt ®Þnh kinh tÕ, tµi chÝnh ®óng ®¾n, s¸t thùc. Víi nh÷ng ­u ®iÓm nh­ trªn, c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ vµ gi¸ thµnh ngµy cµng ®­îc ph¸t huy, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty... Tuy nhiªn, c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n, tån t¹i cÇn kh¾c phôc vµ ®i vµo hoµn thiÖn. 2. MÆt tån t¹i cÇn kh¾c phôc -VÒ hÖ thèng tµi kho¶n chi tiÕt dïng ®Ó tËp hîp CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hiÖn nay ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña kÕ to¸n tËp hîp CPSX vµ ch­a phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. C¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh CPSX chung ch­a chi tiÕt ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè cña chi phÝ nh­ quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh; TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ch­a ®­îc më chi tiÕt theo c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn, v× vËy ch­a ph¶n ¸nh ®­îc CPSX cña tõng xÝ nghiÖp. -VÒ h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt: HiÖn nay, C«ng ty kh«ng thùc hiÖn trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn. C«ng ty May 10 lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nªn lùc l­îng lao ®éng trùc tiÕp lín. Do ®ã, nÕu ng­êi lao ®éng nghØ phÐp nhiÒu vµo mét th¸ng nµo ®ã trong n¨m sÏ g©y biÕn ®éng ®ét ngét cho chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm do viÖc tÝnh tiÒn l­¬ng nghØ phÐp kh«ng hîp lý. -VÒ h¹ch to¸n NVL nhËn gia c«ng: Lo¹i h×nh s¶n xuÊt cña C«ng ty chñ yÕu lµ s¶n xuÊt gia c«ng hµng xuÊt khÈu. Toµn bé nguyªn vËt liÖu chÝnh vµ phÇn lín nguyªn vËt liÖu phô lµ do kh¸ch hµng ®em ®Õn, C«ng ty chØ h¹ch to¸n vµo kho¶n môc chi phÝ NVL chÝnh phÇn chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì mµ C«ng ty ®· chi ra vµ h¹ch to¸n vµo kho¶n môc chi phÝ vËt liÖu phô, gi¸ trÞ vËt liÖu phô do C«ng ty mua hé. §èi víi vËt liÖu nhËn gia c«ng do kh¸ch hµng ®­a ®Õn, C«ng ty chØ theo dâi vÒ mÆt l­îng, kh«ng theo dâi mÆt gi¸ trÞ. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n nh­ trªn dÉn ®Õn toµn bé phÇn NVL chÝnh vµ vËt liÖu phô do kh¸ch hµng ®em ®Õn ch­a ®­îc h¹ch to¸n trªn tµi kho¶n kÕ to¸n vµ ch­a ®­îc ph¶n ¸nh vµo b¸o c¸o kÕ to¸n do ch­a sö dông TK 002: VËt t­ hµng ho¸n nhËn gi÷ hé, nhËn gia c«ng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt kho vËt liÖu do bªn thuª gia c«ng ®­a ®Õn. -VÒ ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang: Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®ang ¸p dông t¹i C«ng ty ch­a hîp lý, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm s¶n xuÊt gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng th× chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng rÊt nhá trong chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm. V× vËy, mµ gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dë dang trªn d©y chuyÒn ch­a ®­îc ph¶n ¸nh hîp lý, ¶nh h­ëng ®Õn sù chÝnh x¸c cña gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trªn ®©y lµ nh÷ng h¹n chÕ khiÕn cho c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ch­a ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao ®Ó ®¸p øng ®Çy ®ñ yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty vµ c¬ quan chñ qu¶n mµ C«ng ty cÇn quan t©m ®Ó kh¾c phôc vµ hoµn thiÖn h¬n. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c«ng t¸c hoµn thiÖn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm - Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng ®­îc lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ ph¶i t«n träng nh÷ng nguyªn t¾c chuÈn mùc kÕ to¸n mµ Nhµ n­íc qui ®Þnh. - Hoµn thiÖn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp sè liÖu mét c¸ch kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. - Hoµn thiÖn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i lµm cho bé m¸y kÕ to¸n gän nhÑ nh­ng vÉn ph¶i ®¶m b¶o hiÖu qu¶ c«ng t¸c cao, n©ng cao ®­îc n¨ng lùc qu¶n lý vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho doanh nghiÖp. - Hoµn thiÖn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së khoa häc, phï hîp víi chÕ ®é, chÝnh s¸ch qu¶n lý hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc. - Hoµn thiÖn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong t­¬ng lai vµ ph¶i ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi, phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc, qui m«, tr×nh ®é n¨ng lùc cña ®éi ngò kÕ to¸n, t×nh h×nh trang thiÕt bÞ cña doanh nghiÖp. 2. Nh÷ng ph­¬ng h­íng vµ gi¶p ph¸p nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n tËp hîp CPXS vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty May 10 VÒ x©y dùng hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n chi tiÕt VÒ x©y dùng hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n chi tiÕt phôc vô c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trªn c¬ së hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n do Nhµ n­íc ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 1141/C§KT ngµy 01/11/1995 vµ mét sè quyÕt ®Þnh söa ®æi bæ sung kh¸c cña Bé Tµi chÝnh tÝnh ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay. C«ng ty cÇn x©y dùng c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n chi tiÕt nh»m cung cÊp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho qu¶n trÞ kinh doanh trªn lÜnh vùc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. C¸c tµi kho¶n cÊp 2, 3. .. sÏ ®­îc x©y dùng theo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt vµ yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm t¹i C«ng ty ®­îc bè trÝ ë c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn, mçi xÝ nghiÖp s¶n xuÊt mét sè s¶n phÈm nhÊt ®Þnh. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã, C«ng ty cÇn x©y dùng c¸c tµi kho¶n chi tiÕt cho tõng lo¹i chi phÝ theo tõng xÝ nghiÖp thµnh viªn vµ theo yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm. C¨n cø vµo nguyªn t¾c x©y dùng tµi kho¶n nh­ trªn, c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n cã thÓ ®­îc më chi tiÕt nh­ sau: HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n chi tiÕt KÝ hiÖu TK cÊp 1 KÝ hiÖu TK cÊp 2 KÝ hiÖu TK cÊp 3 Tªn tµi kho¶n 1 2 3 4 154 1541 1542 15411 15412 15413 1541.... 15421 15422 1542... Chi phÝ SXKD dë dang Chi phÝ SXKD KD chÝnh dë dang Chi phÝ SXKD dë dang XNTV 1 Chi phÝ SXKD dë dang XNTV 2 Chi phÝ SXKD dë dang XNTV 3 .............. Chi phÝ SXKD phô dë dang . Chi phÝ SXDD cña PX Bao b× Chi phÝ SXDD cña PX Thªu in ......... 155 1551 1552 1553 Thµnh phÈm Thµnh phÈm gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng Thµnh phÈm xuÊt khÈu Thµnh phÈm néi ®Þa 627 6271 6272 6273 6274 6277 6278 62711 62712 6271... 62721 62722 6272..... 62731 62732 6273.... 62741 62742 6274..... 62771 62772 6277.... 62781 62782 6278.... ....... Chi phÝ s¶n xuÊt chung ChÝ phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng XNTV1 Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng XNTV2 ............... Chi phÝ vËt liÖu Chi phÝ vËt liÖu XNTV1 Chi phÝ vËt liÖu XNTV2 ..................... Chi phÝ c«ng cô s¶n xuÊt Chi phÝ c«ng cô DC XNTV 1 Chi phÝ c«ng cô DC XNTV 2 ...................... Chi phÝ khÊu hao TSC§ Chi phÝ khÊu hao TSC§ ë XNTV 1 Chi phÝ khÊu hao TSC§ ë XNTV 2 ........... Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi XNTV 1 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi XNTV 2 ......... ChÝ phÝ b»ng tiÒn kh¸c Chi cho XNTV 1 Chi cho XNTV 2 .............. 2.2. Tæ chøc h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt Chi phÝ tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt cã thÓ ph¸t sinh ®ét biÕn vµo mét th¸ng nµo ®ã trong n¨m tµi chÝnh nÕu doanh nghiÖp kh«ng tÝnh vµ trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp trong n¨m. C«ng ty May 10 lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt lín, lùc l­îng lao ®éng trùc tiÕp chiÕm 87% tæng sè c¸n bé, c«ng nh©n viªn cña C«ng ty. V× vËy, C«ng ty cÇn ph¶i tÝnh to¸n, lËp kÕ ho¹ch vÒ tiÒn l­¬ng nghØ phÐp ph¶i tr¶ trong n¨m ®Ó ph©n bæ ®ång ®Òu vµo c¸c th¸ng trong n¨m (kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm) nh»m æn ®Þnh chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong kú h¹ch to¸n kh«ng bÞ biÕn ®éng ®ét ngét. C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn tÝnh tr­íc l­¬ng nghØ phÐp vµ ph©n bæ cho chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c kú h¹ch to¸n theo dù to¸n. §Ó ®¬n gi¶n c¸ch tÝnh to¸n tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, C«ng ty cã thÓ tÝnh to¸n theo tû lÖ (%) trªn tæng sè tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ dù to¸n hµng th¸ng c¨n cø vµo kÕ ho¹ch nghØ phÐp cho c«ng nh©n s¶n xuÊt vµ ph©n bæ ®Òu cho c¸c th¸ng trong n¨m. §Ó ph¶n ¸nh kho¶n trÝch tr­íc vµ thanh to¸n tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, kÕ to¸n sö dông TK 335 - Chi phÝ ph¶i tr¶. KÕt cÊu cña tµi kho¶n 335 trong tr­êng hîp nµy nh­ sau: Bªn Nî: TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n nghØ phÐp. Bªn Cã: Kho¶n trÝch tr­íc l­¬ng nghØ phÐp vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong kú. Sè d­ bªn Cã: Kho¶n trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp thùc tÕ ch­a ph¸t sinh. - Khi tÝnh tr­íc vµo chi phÝ s¶n xuÊt vÒ tiÒn l­¬ng nghØ phÐp ph¶i tr¶ trong kú cho c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp, kÕ to¸n ghi: Nî TK 622 : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Cã TK 335 : Chi phÝ ph¶i tr¶. - Khi tÝnh tiÒn l­¬ng nghØ phÐp thùc tÕ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt trong kú, kÕ to¸n ghi: Nî TK 335 : Chi phÝ ph¶i tr¶. Cã TK 334 : Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn - Khi chi tr¶ tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cho c«ng nh©n s¶n xuÊt, ghi: Nî TK 334 : Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn Cã TK 111 : TiÒn mÆt Tr×nh tù h¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt cã thÓ kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau: TK 111 TK 334 TK 335 TK 622 Chi tr¶ tiÒn l­¬ng TiÒn l­¬ng nghØ phÐp TrÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cho CNSX thùc tÕ ph¶i tr¶ cho CNSX nghØ phÐp cña CNSX 2.3. VÒ h¹ch to¸n NVL nhËn gia c«ng §Ó thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp vµ ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh C«ng ty nªn sö dông TK 002 ®Ó ph¶n ¸nh toµn bé qu¸ tr×nh nhËn NVL do bªn thuª gia c«ng ®em ®Õn vµ qu¸ tr×nh xuÊt NVL ®­a vµo s¶n xuÊt. Néi dung vµ kÕt cÊu TK 002 – VËt liÖu nhËn gia c«ng Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vËt liÖu nhËn gia c«ng chÕ biÕn. Gi¸ trÞ cña vËt liÖu gia c«ng chÕ biÕn ®­îc h¹ch to¸n theo gi¸ thùc tÕ cña hiÖn vËt nÕu ch­a cã gi¸ th× t¹m x¸c ®Þnh gi¸ ®Ó h¹ch to¸n. Bªn Nî: -Gi¸ trÞ vËt liÖu nhËn gia c«ng chÕ biÕn Bªn Cã: -Gi¸ trÞ vËt liÖu ®· tiªu hao tÝnh vµo s¶n phÈm gia c«ng -Gi¸ trÞ vËt liÖu kh«ng dïng hÕt tr¶ cho bªn thuª gia c«ng Sè d­ bªn Nî: -Gi¸ trÞ vËt liÖu nhËn gia c«ng chÕ biÕn ch­a xong C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc gia c«ng, chÕ biÕn, b¶o qu¶n tµi s¶n, vËt liÖu, hµng ho¸...kh«ng ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy mµ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ trong B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. KÕ to¸n vËt liÖu, hµng ho¸ nhËn gia c«ng ph¶i theo dâi chi tiÕt tõng lo¹i vËt liÖu, hµng ho¸, tõng n¬i b¶o qu¶n. VËt t­ nhËn gi÷ hé, gia c«ng chÕ biÕn kh«ng ®­îc quyÒn së h÷u, khi bµn giao ph¶i cã sù chøng kiÕn cña c¶ hai bªn. - Khi nhËn hµng ho¸ do kh¸ch hµng ®em ®Õn, kÕ to¸n ghi: Nî TK 002: VËt t­, hµng ho¸ nhËn gi÷ hé, nhËn gia c«ng chÕ biÕn. - Khi s¶n phÈm hoµn thµnh giao cho kh¸ch hµng , dùa trªn sè ®· sö dông x¸c ®Þnh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cho s¶n xuÊt, kÕ to¸n ghi: Cã TK 002: VËt t­, hµng ho¸ nhËn gi÷ hé, nhËn gia c«ng chÕ biÕn. 2.4. VÒ sö dông c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ NVLTT, chi phÝ NCTT, vµ chi phÝ SXC HiÖn nay, C«ng ty May 10 ch­a më c¸c sæ chi tiÕt cho c¸c kho¶n môc chi phÝ cho tõng ph©n x­ëng, xÝ nghiÖp nªn sÏ g©y khã kh¨n cho C«ng ty khi cÇn kiÓm tra theo dâi chi tiÕt mét kho¶n môc nµo ®ã. Theo em, ®Ó thuËn lîi h¬n trong viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh C«ng ty nªn më c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. ViÖc më c¸c sæ nµy rÊt ®¬n gi¶n vµ thuËn tiÖn kh«ng g©y khã kh¨n g× cho c«ng t¸c kÕ to¸n, c¸c sæ nµy sÏ ®­îc më sau khi kÕ to¸n ghi sæ NhËt ký chung vµ ghi Sæ C¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan. Sè liÖu trªn c¸c chøng tõ gèc sÏ ®­îc ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt tõng kho¶n môc chi phÝ t­¬ng øng cho tõng xÝ nghiÖp, ph©n x­ëng. Theo c¸ch nµy, sæ chi tiÕt chi phÝ NVL trùc tiÕp sÏ ®­îc më nh­ BiÓu sè 21. §èi víi c¸c xÝ nghiÖp, ph©n x­ëng kh¸c còng ®­îc më t­¬ng tù. C¸c sæ chi tiÕt chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung ë tõng xÝ nghiÖp, ph©n x­ëng còng ®­îc më t­¬ng tù. 2.5. VÒ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang Nh­ ®· ®Ò cËp ë phÇn trªn, c«ng t¸c ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cña C«ng ty cßn ch­a hîp lý, ch­a ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ cña s¶n phÈm lµm dë trªn d©y chuyÒn lµm ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÝnh x¸c cña gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho trong kú. §Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng, phÇn chi phÝ NVL trùc tiÕp chiÕm tû träng rÊt nhá trong chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n gi¸ trÞ cña s¶n phÈm chÕ t¹o dë dang trªn d©y chuyÒn, cã thÓ ®¸nh gi¸ theo møc ®é hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng cña s¶n phÈm. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, chi phÝ NVL cho mét ®¬n vÞ thµnh phÈm vµ mét ®¬n vÞ s¶n phÈm dë dang lµ nh­ nhau. C¸c chi phÝ chÕ biÕn kh¸c ®­îc tÝnh cho s¶n phÈm dë dang theo møc ®é hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng cña s¶n phÈm do doanh nghiÖp x¸c ®Þnh. V× chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®­îc tÝnh cho s¶n phÈm theo thêi gian chÕ t¹o chuÈn cña tõng b­íc c«ng viÖc (tõng chi tiÕt s¶n phÈm). Do ®ã, c¨n cø vµo thêi gian chuÈn ®Ó chÕ t¹o mçi chi tiÕt s¶n phÈm, c¨n cø vµo khèi l­îng s¶n phÈm dë dang trªn d©y chuyÒn ®· x¸c ®Þnh ®­îc qua kiÓm kª vµ khèi l­îng c¸c chi tiÕt s¶n phÈm ®· hoµn thµnh do c¸c tæ s¶n xuÊt cung cÊp, c¸c nh©n viªn kinh tÕ t¹i c¸c XÝ nghiÖp cã thÓ tæng hîp ®­îc thêi gian chÕ t¹o cña c¸c chi tiÕt ®· hoµn thµnh vµ cã thÓ quy ®æi khèi l­îng s¶n phÈm dë dang ra khèi l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng nh­ sau: Tæng sè gi©y s¶n xuÊt cña c¸c chi tiÕt hoµn thµnh Khèi l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng = Sè gi©y quy chuÈn cña mét s¶n phÈm Tõ ®ã, kÕ to¸n cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc tõng kho¶n môc chi phÝ cho s¶n phÈm dë dang lÇn l­ît theo c¸c c«ng thøc nh­ sau: Chi phÝ NVL cña SPDD ®Çu kú Chi phÝ NVLTT ph¸t sinh trong kú *§èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Chi phÝ NVL cña SPDD cuèi kú + x Khèi l­îng SPDD = Khèi l­îng thµnh phÈm nhËp kho Khèi l­îng SPDD + Chi phÝ NCTT ph¸t sinh trong kú Chi phÝ NC cña SPDD ®Çu kú *§èi víi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Khèi l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng Chi phÝ NC cña SPDD cuèi kú + x = Khèi l­îng thµnh phÈm nhËp kho Khèi l­îng SP hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng + Chi phÝ SXC ph¸t sinh trong kú Chi phÝ SXC cña SPDD ®Çu kú *§èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung: Khèi l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng = Chi phÝ SXC cña SPDD cuèi kú + x + Khèi l­îng thµnh phÈm nhËp kho Khèi l­îng SP hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng VÝ dô: - Trong th¸ng 03/2002, XÝ nghiÖp 1 ®ang tiÕn hµnh s¶n xuÊt s¬ mi Kaneta. Thêi gian quy chuÈn cña 1 s¶n phÈm lµ: 125 gi©y. - Qua kiÓm kª x¸c ®Þnh ®­îc khèi l­îng SPDD cuèi th¸ng lµ: 7.525 chiÕc. - Khèi l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho: 43.825 chiÕc - Theo b¸o c¸o cña c¸c tæ s¶n xuÊt vÒ khèi l­îng cña c¸c chi tiÕt s¶n phÈm hoµn thµnh vµo cuèi th¸ng: STT Tªn chi tiÕt s¶n phÈm Sè l­îng (chiÕc) Thêi gian quy chuÈn (gi©y/chiÕc) Tæng sè gi©y s¶n xuÊt 1. Bé phËn cæ 5.940 23,1 137.214 2 Bé phËn nÑp 6.820 8,7 59.331 3 Bé phËn tói 6.820 5,3 36.146 4 Bé phËn cÇu vai 6.430 12,2 78.446 5 Bé phËn tay 6.400 12,2 78.080 ... ... Céng 125 564.375 Theo ®ã, c¸c nh©n viªn kinh tÕ t¹i xÝ nghiÖp thµnh viªn cã thÓ quy ®æi s¶n phÈm dë dang ra s¶n phÈm hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng: Khèi l­îng s¶n phÈm 564.375 = = 4.515 s¶n phÈm hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng 125 Theo tµi liÖu cña kÕ to¸n vÒ s¶n phÈm s¬ mi Kaneta: Kho¶n môc chi phÝ SPDD ®Çu th¸ng CPSX ph¸t sinh trong th¸ng 1. Chi phÝ NVL trùc tiÕp 2. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 3. Chi phÝ s¶n xuÊt chung 1.712.987 56.442.769 18.538.378 13.832.924 326.490.594 107.234.400 Céng 76.694.134 447.557.918 KÕ to¸n tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang nh­ sau: *Chi phÝ NVLTT cña s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng: 1.712.987 + 13.832.924 x 7.525 = 2.291.402 43.528 + 7.525 *Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cña s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng: 56.442.769 + 326.490.594 x 4.515 = 35.987.431 43.528 + 4.515 *Chi phÝ s¶n xuÊt chung cña s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng: 18.538.378 + 107.324.400 x 4.515 = 11.819.913 43.528 +4515 VËy: CPSXC cña SPDD cuèi th¸ng CPNCTT cña SPDD cuèi th¸ng Chi phÝ s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng CPNVLTT cña SPDD cuèi th¸ng + + = = 2.291.402 + 35.987.431 + 11.819.912 = 50.098.746 NhËn xÐt: - NÕu sö dông ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ SPDD theo CPNVL trùc tiÕp th× chi phÝ SPDD cuèi th¸ng chØ lµ: 2.291.402 ®ång. - NÕu ¸p dông ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ SPDD theo møc ®é hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng cña s¶n phÈm th× chi phÝ SPDD cuèi th¸ng lµ: 50.098.746 ®ång. Nh­ vËy, ta cã thÓ thÊy, viÖc ®¸nh gi¸ SPDD theo CPNVLTT ®· lµm t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt trong th¸ng v× chi phÝ nh©n c«ng vµ CPSX chung ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ t­¬ng ®èi lín nh­ng l¹i kh«ng ®­îc tÝnh. KÕt luËn Trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ, c¬ chÕ qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®­îc ®æi míi víi chÝnh s¸ch më cöa ®· mang l¹i nh÷ng c¬ héi còng nh­ nh÷ng th¸ch thøc cho sù ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý trªn c¸c ph­¬ng diÖn kinh tÕ. Víi chøc n¨ng qu¶n lý, ho¹t ®éng cña c«ng t¸c kÕ to¸n liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do vËy, viÖc hoµn thiÖn c¸c néi dung cña c«ng t¸c kÕ to¸n, trong ®ã cã c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, lµ mét trong nh÷ng néi dung rÊt quan träng g¾n liÒn víi viÖc ®¸nh gi¸ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty May 10, em ®· t×m tßi, häc hái vµ n¾m ®­îc nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ vÒ chuyªn ngµnh Tµi chÝnh-KÕ to¸n. Em còng ®i s©u t×m hiÓu, nghiªn cøu thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®ång thêi còng ®­a ra nh÷ng tån t¹i vµ c¸ch kh¾c phôc nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty May 10. Trªn ®©y lµ toµn bé luËn v¨n nghiªn cøu vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty May 10. §Ó cã ®­îc kÕt qu¶ nµy, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Tµi chÝnh - KÕ to¸n Tr­êng §HDL Ph­¬ng §«ng, ®Æc biÖt lµ sù h­íng dÉn tËn t×nh cña TS. NguyÔn ThÞ Lêi cïng sù gióp ®ì, t¹o ®iÒu kiÖn cña c¸c c¸n bé, nh©n viªn phßng Tµi chÝnh-KÕ to¸n C«ng ty May 10. Tuy vËy, do thêi gian cã h¹n, tr×nh ®é nhËn thøc cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn trong b¶n luËn v¨n nµy cã thÓ sÏ cßn nh÷ng thiÕu sãt, h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý, chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n.