Luận văn Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sửa chữa và tính giá thành dịch vụ sửa chữa ở công ty cổ phần vận tải ô tô Nam Định

trùc tiÕp theo dâi gi¸ thµnh s¶n phÈm cña m×nh mµ chØ quyÕt to¸n gi÷a thu vµ chi vµo cuèi th¸ng ®Ó c©n ®èi nghÜa vô giao nép víi c«ng ty. T­¬ng tù nh­ vËy, phÝa c«ng ty còng chØ tiÕn hµnh theo dâi tæng hîp vÒ chi phÝ cña c¸c ®¬n vÞ. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm ®ã, nªn hiÖn nay ®èi t­îng h¹ch to¸n gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng t¹i c«ng ty lµ dÞch vô söa ch÷a, tøc lµ toµn bé khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh tiªu thô trong c¶ th¸ng h¹ch to¸n. Nãi c¸ch kh¸c nh©n tè gi¸ thµnh ë ®©y lµ toµn bé chi phÝ chi ra cho sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh vµ tiªu thô trong th¸ng cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh nh­ hiÖn nay ®· phÇn nµo ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung vµ c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a nãi riªng ë c«ng ty. Kú tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a cña c«ng ty phï hîp víi kú h¹ch to¸n tøc lµ viÖc tæ chøc tÝnh gi¸ thµnh sÏ ®­îc thùc hiÖn theo th¸ng. 3) Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh : HiÖn nay, c«ng ty ®ang ¸p dông ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n gi¸ thµnh lµ ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. Cuèi kú h¹ch to¸n, kÕ to¸n tæng hîp sè liÖu vÒ chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c kho¶n môc gi¸ thµnh (chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung) trªn b¶ng kª sè 4, ®ång thêi tiÕn hµnh tËp hîp sè liÖu vÒ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë tõ xÝ nghiÖp b¶o d­ìng göi lªn. Sau ®ã kÕ to¸n gi¸ thµnh sÏ tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp : Gi¸ thµnh s¶n phÈm = D­ ®Çu kú +Chi phÝ ph¸t sinh trong kú-D­ cuèi kú Sau ®ã lËp b¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trªn c¬ së c¨n cø vµo b¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña th¸ng tr­íc, b¶ng kª sè 4 th¸ng nµy vµ b¶ng tæng hîp kiÓm kª th¸ng nµy. BiÓu sè 20 C«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh b¶ng tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a §¬n vÞ sö dông: XN b¶o d­ìng « t« Th¸ng: 02/2003 §¬n vÞ tÝnh: §ång STT Kho¶n môc Chi phÝ dë dang ®Çu th¸ng Chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng Chi phÝ dë dang cuèi th¸ng Tæng gi¸ thµnh 1 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 20.118.000 336.390.000 31.725.000 324.783.000 2 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 78.093.054 78.093.054 3 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 106.235.100 106.235.100 Tæng céng 20.118.000 520.718.154 31.725.000 509.111.154 Ngµy 06 th¸ng 03 n¨m 2003 KÕ to¸n ghi sæ (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) C¨n cø vµo b¶ng tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a cña th¸ng tr­íc cét "chi phÝ dë dang cuèi th¸ng" ®Ó kÕ to¸n ghi vµo cét " Chi phÝ dë dang ®Çu th¸ng " trªn b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cña th¸ng nµy. C¨n cø vµo b¶ng kª sè 4 phÇn: Nî TK154: 520.718.154 Cã TK621: 336.390.000 Cã TK622: 78.093.054 Cã TK627: 106.235.100 ®Ó ghi vµo cét " chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng" theo thø tù c¸c kho¶n môc t­¬ng øng víi c¸c tµi kho¶n 621, 622, 627. C¨n cø vµo b¶ng tæng hîp kiÓm kª th¸ng nµy, kÕ to¸n ghi vµo cét "chi phÝ dë dang cuèi th¸ng". Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc kÕ to¸n h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK631(6313.1): 509.111.154 Cã TK154: 509.111.154 PhÇn III Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i XÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh I) Mét sè nhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a nãi riªng t¹i XÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh : 1)NhËn xÐt chung: Tr¶i qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tõ n¨m 1960 ®Õn nay, c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh ®· kh«ng ngõng tr­ëng thµnh vµ lín m¹nh. Tõ mét xÝ nghiÖp c«ng t­ hîp doanh nay ph¸t triÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh cã quy m« s¶n xuÊt réng lín. Cã ®­îc thµnh qu¶ ngµy h«m nay lµ c¶ mét sù phÊn ®Êu kh«ng ngõng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty. Song song víi qu¸ tr×nh lín m¹nh vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ cña c«ng ty còng tõng b­íc ®­îc n©ng cao vµ hoµn thiÖn. Vµo thêi ®iÓm thµnh lËp, bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®­îc tæ chøc s¬ sµi, nhá bÐ thiÕu hiÖu qu¶, kÓ c¶ ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt, m¸y mãc thiÕt bÞ, vµ con ng­êi ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý, vËn hµnh. B»ng nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc, c«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®­îc h­íng ®i cña m×nh, tõng b­íc hoµ nhËp víi nhÞp ®é ph¸t triÓn cña thêi ®¹i. HiÖn nay, c«ng ty ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc chç ®øng vµ vai trß quan träng cña m×nh trong ngµnh dÞch vô v©n t¶i. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay th× sù linh ho¹t, nh¹y bÐn trong c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ vµ qu¶n lý s¶n xuÊt ®· thùc sù trë thµnh ®ßn bÈy kinh tÕ gióp c«ng ty tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §iÒu ®ã thÓ hiÖn qua c¸c n¨m doanh thu cña n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc, tû lÖ tæn thÊt ngµy cµng gi¶m, c«ng ty lu«n thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc, ngoµi ra cßn thõa ®Ó ph©n phèi thu nhËp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, do ®ã, møc thu nhËp b×nh qu©n ng­êi/ th¸ng t¨ng lªn râ rÖt. Sù lín m¹nh cña c«ng ty cßn ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao, tr×nh ®é qu¶n lý kh«ng ngõng ®­îc hoµn thiÖn vµ møc ®é an toµn trong c«ng t¸c vËn t¶i ngµy cµng ®­îc n©ng cao. §Ó ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ trªn, trong ®iÒu kiÖn cßn nhiÒu khã kh¨n lµ nhê ë sù tiÕp b­íc cha anh, yªu ngµnh, yªu nghÒ, hÕt lßng v× sù nghiÖp ph¸t triÓn cña c«ng ty. Nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc cña c«ng t¸c kÕ to¸n : Ø Thø nhÊt, vÒ bé m¸y kÕ to¸n: Trong qu¸ tr×nh thùc tËp, víi l­îng thêi gian t­¬ng ®èi ng¾n nh­ng em còng thÊy ®­îc phÇn nµo vÒ tæng quan cña c«ng ty còng nh­ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty. Trong ®ã, ®iÒu ®¸ng nãi nhÊt lµ mÆc dï c¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty gåm nhiÒu ®¬n vÞ thµnh viªn, mçi ®¬n vÞ lµm nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau nh­ng bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty tæ chøc t­¬ng ®èi gän nhÑ, t­¬ng ®èi hoµn chØnh, phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ cña c«ng ty, phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc vµ tr×nh ®é kh¶ n¨ng chuyªn m«n cña tõng ng­êi, do ®ã, bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®· trë thµnh bé m¸y gióp viÖc ®¾c lùc cho l·nh ®¹o c«ng ty trong c¸c quyÕt ®Þnh, ®­êng lèi, chÝnh s¸ch tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh,... Cã thÓ nãi, bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®· ®ãng gãp mét phÇn quan träng trong sù tr­ëng thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. ChÝnh v× nhËn thøc râ tÇm quan träng cña bé m¸y kÕ to¸n, c«ng ty rÊt chó träng ®Õn kh©u ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé kÕ to¸n, cô thÓ nh­ tæ chøc cho c¸n bé kÕ to¸n tham gia c¸c líp ®µo t¹o, båi d­ìng nghiÖp vô, líp kÕ to¸n tr­ëng. V× thÕ ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n cña c«ng ty lµ sù kÕt hîp gi÷a nh÷ng nh©n viªn trÎ nhiÖt t×nh, cã tr×nh ®é víi nh÷ng nh©n viªn cã kinh nghiÖm, nghiÖp vô v÷ng vµng do ®ã lu«n ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu cña c«ng ty. ViÖc ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n vµ gi÷a phßng kÕ to¸n víi c¸c bé phËn kh¸c cã liªn quan kh¸ râ rµng, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ lao ®éng. Nh×n chung, c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ë c«ng ty ®­îc vËn dông phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng ty, c«ng t¸c kÕ to¸n ®· ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. Tuy cßn nhiÒu mÆt khã kh¨n, song c¸c c¸n bé kÕ to¸n lu«n hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao, víi c¸ch bè trÝ c«ng viÖc nh­ hiÖn t¹i, c«ng t¸c kÕ to¸n ®· ®i vµo nÒn nÕp vµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh. C¸c nh©n viªn kÕ to¸n th­êng xuyªn n¾m v÷ng vµ vËn dông c¸c v¨n b¶n, ®iÒu lÖ míi vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n cña Bé tµi chÝnh. KÕ to¸n lu«n ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµo hÖ thèng sæ kÕ to¸n theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. TÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ®­îc ghi sæ trªn c¬ së c¸c chøng tõ hîp lÖ. D­íi sù ®iÒu hµnh s¸t sao, khoa häc cña kÕ to¸n tr­ëng, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n trong phßng ®· thùc hiÖn tèt c«ng viÖc cña m×nh. Kh«ng khÝ lµm viÖc trong phßng kÕ to¸n lu«n lu«n ®oµn kÕt, vui vÎ, chÝnh ®iÒu nµy ®· lµm gi¶m bít tÝnh c¨ng th¼ng cña c«ng viÖc kÕ to¸n do lu«n ph¶i lµm viÖc nhiÒu víi con sè, kh«ng nh÷ng vÉn ®¶m b¶o tÝnh nghiªm tóc mµ cßn t¨ng hiÖu qu¶ lµm viÖc cho nh©n viªn kÕ to¸n. Ø Thø hai, vÒ h×nh thøc sæ kÕ to¸n: HiÖn nay, c«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc sæ NhËt ký chøng tõ, c¸c NhËt ký chøng tõ nµy kh«ng nh÷ng ®­îc tËp hîp cho toµn c«ng ty mµ ®Ó tiÖn cho viÖc theo dâi, c«ng ty cßn më riªng cho tõng ®¬n vÞ trùc thuéc. Cã thÓ nãi, ®©y lµ hÖ thèng sæ t­¬ng ®èi phøc t¹p, song kÕ to¸n c«ng ty ®· bè trÝ toµn bé sæ s¸ch ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn cho viÖc ghi chÐp. Sù lu©n chuyÓn sæ s¸ch, sè liÖu vµ c«ng t¸c kiÓm tra ®èi chiÕu diÔn ra th­êng xuyªn vµ kÞp thêi. Víi ®Æc thï lµ mét doanh nghiÖp võa s¶n xuÊt võa kinh doanh dÞch vô vËn t¶i, cïng víi nh÷ng yªu cÇu vÒ tr×nh ®é qu¶n lý vµ kÕ to¸n cña c«ng ty th× viÖc sö dông h×nh thøc sæ NhËt ký chøng tõ lµ hoµn toµn hîp lý. H×nh thøc nµy ®¶m b¶o cho hÖ thèng kÕ to¸n cña c«ng ty thùc hiÖn tèt nh÷ng ch÷a n¨ng, nhiÖm vô trong viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña c«ng ty. §èi víi viÖc vµo sæ chi tiÕt, kÕ to¸n ®· ghi chÐp sæ s¸ch râ rµng vµ chÝnh x¸c ®Ó ®¶m b¶o tÝnh trung thùc vµ chÝnh x¸c t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. Ø Thø ba, vÒ hÖ thèng chøng tõ vµ ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n: C«ng ty sö dông ®Çy ®ñ thñ tôc chøng tõ lµm c¬ së cho h¹ch to¸n kÕ to¸n. C¸c biÓu mÉu chøng tõ gÇn ®óng víi quy ®Þnh 1141-TC/Q§/C§KT cña Bé tµi chÝnh ban hµnh ngµy 1/1/1995, ®èi víi tõng lo¹i chøng tõ kÕ to¸n ®Òu lËp ®Çy ®ñ sè liÖu theo quy ®Þnh ®¶m b¶o yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý. C¸c chøng tõ ®­îc kiÓm tra lu©n chuyÓn mét c¸ch th­êng xuyªn, phï hîp víi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. ViÖc tæ chøc lu©n chuyÓn chøng tõ gi÷a phßng kÕ to¸n víi c¸c bé phËn cã liªn quan ®­îc phèi hîp chÆt chÏ víi nhau gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc h¹ch to¸n ®­îc nhanh chãng, chÝnh x¸c. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n ®­îc sö dông hiÖn nay ë c«ng ty lµ ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Ph­¬ng ph¸p nµy t­¬ng ®èi phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Nã cho phÐp ph¶n ¸nh mét c¸ch kÞp thêi, th­êng xuyªn t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®Ó cung cÊp cho nhµ qu¶n lý. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®¹t ®­îc kÓ trªn, c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung cña c«ng ty vÉn cßn mét sè tån t¹i chñ yÕu sau: Tr­íc hÕt, tr×nh ®é cña nh©n viªn kÕ to¸n ch­a ®ång ®Òu, do ®ã ch­a t¹o ®­îc sù phèi hîp ®ång bé nhÞp nhµng gi÷a c¸c nh©n viªn trong bé m¸y kÕ to¸n ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n. C«ng ty ch­a tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn th«ng t­ 89 cña Bé tµi chÝnh. C«ng ty ch­a khai th¸c, tËn dông c¸c nguån vèn ®Çu t­ TSC§. HiÖn nay, nguån vèn ®Çu t­ TSC§ chñ yÕu dùa vµo mét phÇn nguån vèn gãp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, cßn l¹i chñ yÕu lµ nguån vèn tù cã cña c«ng ty. V× thÕ mµ TSC§ cña c«ng ty ®­îc ®Çu t­ liªn tôc ®æi míi nh­ng chØ ë nh÷ng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, cßn m¸y mãc thiÕt bÞ vÉn ch­a ®­îc trang bÞ hiÖn ®¹i ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ngµy mét tèt h¬n. MÆt kh¸c, mÆc dï ®· cã phÇn mÒm kÕ to¸n (phÇn mÒm Enter 2002) nh­ng c«ng ty vÉn ch­a ¸p dông phÇn mÒm kÕ to¸n vµo viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n ®Ó gi¶m bít c«ng t¸c ghi sæ kÕ to¸n vµ gi¶m bít søc lao ®éng, mµ phÇn mÒm kÕ to¸n trªn míi chØ ®­îc sö dông nh­ mét c«ng cô ®Ó c¸c kÕ to¸n viªn dÇn dÇn tõng b­íc tiÕp cËn víi c«ng viÖc kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh. Trªn ®©y lµ nh÷ng mÆt tån t¹i chñ yÕu trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh .ViÖc t×m ra ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt nh÷ng tån t¹i nµy mét c¸ch cã hiÖu qu¶ sÏ gióp c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c«ng ty ®­îc hoµn thiÖn, ®ång thêi n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty. 2)NhËn xÐt cô thÓ vÒ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh : 2.1)Nh÷ng ®iÓm ®· ®¹t ®­îc trong c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh: Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, viÖc h¹ch to¸n kinh tÕ vµ kinh doanh theo c¬ chÕ qu¶n lý míi th× vÊn ®Ò h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®ãng mét vai trß quan träng trong hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. C«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a nãi riªng ë c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh ®· phÇn nµo ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty. Bé phËn kÕ to¸n nµy ®· cung cÊp kÞp thêi nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. T¹i c«ng ty, kÕ to¸n ®· h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ th«ng qua viÖc tæ chøc ghi chÐp, tÝnh to¸n th­êng xuyªn, liªn tôc nh÷ng chi phÝ chi ra cho qu¸ tr×nh söa ch÷a « t«. Trªn c¬ së ®ã cung cÊp nh÷ng th«ng tin quan träng vÒ t×nh h×nh sö dông lao ®éng, vËt t­, tiÒn vèn ë xÝ nghiÖp b¶o d­ìng - mét trong sè nh÷ng ®¬n vÞ trùc thuéc- cho l·nh ®¹o c«ng ty ®Ó ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p kÞp thêi ®Ó qu¶n lý chi phÝ söa ch÷a vµ h¹ gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a. Ngoµi ra, kÕ to¸n cßn cung cÊp th«ng tin vÒ chi phÝ söa ch÷a cã tiÕt kiÖm hay kh«ng, tiÕt kiÖm ®­îc bao nhiªu, gi¸ thµnh cã h¹ kh«ng, møc h¹ lµ bao nhiªu, nguyªn nh©n cña viÖc tiÕt kiÖm (l·ng phÝ) chi phÝ söa ch÷a vµ h¹ (t¨ng) gi¸ thµnh söa ch÷a. Trªn c¬ së ®ã ®Ó khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt vµ h¹ gi¸ thµnh söa ch÷a. §i s©u vµo xem xÐt cô thÓ, c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty ®· ®¹t ®­îc mét sè ­u ®iÓm sau: Ø VÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Nh×n chung kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ë c«ng ty ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ, c«ng ty ®· më sæ ghi chÐp ®óng chÕ ®é, hîp lý, ghi chÐp theo yªu cÇu c«ng t¸c kÕ to¸n. C«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p FIFO ®Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho. Ph­¬ng ph¸p nµy rÊt phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña c«ng ty ®ã lµ nguyªn vËt liÖu cña c«ng ty bÞ t¸c ®éng c¬ lý häc cña ®iÒu kiÖn thêi tiÕt rÊt dÔ bÞ h­ háng trong qu¸ tr×nh l­u cÊt t¹i kho, gi¸ thµnh vËt liÖu biÕn ®éng th­êng xuyªn. Sö dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ ®¬n gi¶n ho¸ c«ng viÖc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu hµng ngµy, ®ång thêi ph¶n ¸nh ®­îc kÞp thêi l­îng nguyªn vËt liÖu nhËp xuÊt. Ø VÒ h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ tiÒn l­¬ng hiÖn nay ë c«ng ty ®­îc thùc hiÖn theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. Víi hai h×nh thøc tr¶ l­¬ng nh­ hiÖn nay ë xÝ nghiÖp b¶o d­ìng lµ rÊt hîp lý, cã t¸c ®éng khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng v× nã ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng, ®ång thêi g¾n chÆt tr¸ch nhiÖm cña hä víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Ø VÒ c«ng t¸c ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang: S¶n phÈm dë dang ®­îc ®¸nh gi¸ chñ yÕu dùa trªn gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu chÝnh xuÊt kho nªn ph­¬ng ph¸p tÝnh ®¬n gi¶n. Ø VÒ c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh: C«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trùc tiÕp phï hîp víi quy tr×nh c«ng nghÖ cña c«ng ty. Cã thÓ nãi, t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh, c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ®­îc vËn dông thÝch hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña c«ng ty do ®ã phÇn nµo t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng ty ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm kÓ trªn th× c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty cßn béc lé kh«ng Ýt nh÷ng h¹n chÕ cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn. 2.2) Nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty : a)VÒ ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: T¹i c«ng ty hiÖn nay, viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®¬n vÞ trùc thuéc råi tÝnh ra chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng ®¬n vÞ mét, sau ®ã sÏ tæng hîp l¹i vµ tÝnh ra chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh chung cho toµn c«ng ty theo hai khèi: vËn t¶i vµ c«ng nghiÖp. Tuy nhiªn, t¹i mçi ®¬n vÞ trùc thuéc l¹i bao gåm nhiÒu ph©n x­ëng, tæ ®éi, do ®ã viÖc tËp hîp chung chi phÝ cho c¶ ®¬n vÞ trùc thuéc mÆc dï gi¶m bít ®­îc c«ng viÖc ghi chÐp, tÝnh to¸n cña kÕ to¸n, nh­ng nã kh«ng cung cÊp sè liÖu mét c¸ch chi tiÕt, cô thÓ tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ. Tøc lµ chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong th¸ng kh«ng theo dâi cho mét ®èi t­îng cô thÓ nµo, v× thÕ g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty, ®«i lóc g©y l·ng phÝ lµm gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. b) VÒ néi dung vµ c¸ch tËp hîp chi phÝ söa ch÷a: T¹i c«ng ty, viÖc tËp hîp chi phÝ söa ch÷a theo ®èi t­îng h¹ch to¸n ®· x¸c ®Þnh ®­îc thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp. HÇu hÕt c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc tËp hîp mét c¸ch hîp lý, phï hîp víi ®Æc tr­ng cña ngµnh c¬ khÝ söa ch÷a. Song ®èi víi kho¶n chi phÝ vÒ BHYT cña c«ng nh©n s¶n xuÊt kh«ng ®­îc trÝnh theo tõng th¸ng trªn c¬ së tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt mµ trÝch ®Þnh kú hai lÇn trong mét n¨m vµ trÝch th¸ng nµo sÏ tÝnh vµo chi phÝ cña th¸ng ®ã. ViÖc trÝch BHYT nh­ hiÖn nay sÏ lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm bÊt æn ®Þnh gi÷a c¸c th¸ng trong n¨m. C¸c chi phÝ vÒ tiÕp kh¸ch, héi häp ë c¸c ph©n x­ëng cña ®¬n vÞ kh«ng ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung mµ h¹ch to¸n th¼ng vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. C¸ch h¹ch to¸n nµy ch­a phï hîp víi nguyªn t¾c h¹ch to¸n chung. Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n chi phÝ cho tiÕp kh¸ch, héi häp ë ph©n x­ëng kÕ to¸n ghi: Nî TK642 Cã TK111 Mét ®iÓm n÷a cÇn ®Ò cËp ®Õn trong phÇn tËp hîp chi phÝ söa ch÷a t¹i c«ng ty lµ xÝ nghiÖp b¶o d­ìng cã mét bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh phô lµ ph©n x­ëng c¬ khÝ chÝnh x¸c, ph©n x­ëng s¶n xuÊt vµ gia c«ng c¬ khÝ, trung t©m dÞch vô. Tuy nhiªn, t¹i xÝ nghiÖp b¶o d­ìng, chi phÝ cho bé phËn nµy vÉn ®­îc tËp hîp chung víi bé phËn s¶n xuÊt chÝnh. ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy sÏ lµm cho gi¸ thµnh cña dÞch vô söa ch÷a t¨ng lªn. c) VÒ c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a: Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty hiÖn nay lµ ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. §©y lµ ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn cho kÕ to¸n tæng hîp. Tuy nhiªn, c¸ch tÝnh nµy chØ cho biÕt gi¸ thµnh tæng céng cña tÊt c¶ c¸c dÞch vô söa ch÷a cña c«ng ty trong th¸ng mµ ch­a cho biÕt râ vÒ gi¸ thµnh söa ch÷a cña tõng hîp ®ång cô thÓ. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó h¹ch to¸n gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a, c«ng ty sö dông tµi kho¶n 631(6313.1) ®©y lµ tµi kho¶n sö dông cho ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Nh­ng thùc tÕ t¹i c«ng ty l¹i ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Nh­ vËy, viÖc vËn dông tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty lµ ch­a ®óng víi quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n. II) Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp cho c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a cña c«ng ty: Hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu cÊp b¸ch ®Æt ra cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nãi chung còng nh­ ®èi víi c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh nãi riªng. Tr­íc nh÷ng h¹n chÕ nªu trªn, viÖc t×m ra ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty lµ rÊt cÇn thiÕt. Qua thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng ë c«ng ty em thÊy r»ng nh×n chung c«ng t¸c nµy ®­îc tiÕn hµnh cã nÒn nÕp, ®¶m b¶o thùc hiÖn tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, phï hîp ®Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh cña c«ng ty. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n cßn tån t¹i mét sè vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu hoµn thiÖn thªm. Víi t­ c¸ch lµ sinh viªn thùc tËp t¹i c«ng ty, tuy tr×nh ®é vÒ thùc tÕ cßn h¹n chÕ song víi nh÷ng am hiÓu b­íc ®Çu cña m×nh, em xin m¹nh d¹n nªu ra mét vµi kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i xÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty. 1) Hoµn thiÖn viÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a: HiÖn nay, ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ söa ch÷a cña c«ng ty lµ toµn bé khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ söa ch÷a nh­ hiÖn nay kh«ng cho biÕt chi tiÕt cô thÓ sè chi phÝ ph¸t sinh tong th¸ng cña mét ®èi t­îng cô thÓ nµo. ë c«ng ty ho¹t ®éng söa ch÷a chØ tiÕn hµnh khi cã kh¸ch hµng ®Õn ký hîp ®ång söa ch÷a. Sau khi phßng kÕ ho¹ch th¶o ra gi¸ ®Ó ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch hµng th× c¸c phßng ban chøc n¨ng cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng triÓn khai lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt giao xuèng cho ph©n x­ëng thùc hiÖn víi tÝnhh chÊt quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng lµ s¶n xuÊt s¶n phÈm cã kÕt cÊu phøc t¹p, c¸c b­íc c«ng nghÖ tiÕn hµnh võa tuÇn tù, võa song song, ®ång thêi c¸c bé phËn kh¸c tiÕn hµnh gia c«ng song song. Víi lo¹i h×nh söa ch÷a ®¬n chiÕc, s¶n phÈm chñ yÕu cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng lµ trung, ®¹i tu c¸c lo¹i xe « t«. Mçi lo¹i xe cã møc ®é h­ háng kh¸c nhau, kú s¶n xuÊt ng¾n hay dµi lµ tïy thuéc vµo møc ®é h­ háng cña tõng chiÕc. Møc ®é hao phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, hao phÝ vÒ tiÒn l­¬ng ®Òu kh¸c nhau cho mçi lo¹i s¶n phÈm. Tõ ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ nh­ v©y, theo em c«ng ty nªn x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ söa ch÷a cho tõng ph©n x­ëng cña XÝ nghiÖp b¶o d­ìng vµ chi tiÕt cho tõng ®¬n ®Æt hµng. ViÖc lµm nµy cã thÓ thùc hiÖn ®­îc v× chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh lµ chi phÝ chiÕm tû träng chñ yÕu trong tæng gi¸ thµnh th× trªn c¸c phiÕu xuÊt kho nªn ghi râ xuÊt cho ph©n x­ëng nµo theo hîp ®ång söa ch÷a nµo. Nh­ vËy, khi chi phÝ ph¸t sinh, kÕ to¸n chØ viÖc tËp hîp trùc tiÕp cho tõng ph©n x­ëng vµ chi tiÕt cho tõng ®¬n ®Æt hµng. Theo c¸ch x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ ®ã, c«ng ty nªn më thªm c¸c tµi kho¶n cÊp bèn t­¬ng øng víi tõng ph©n x­ëng cña tõng ®¬n vÞ trùc thuéc vµ chi tiÕt cho tõng ®¬n ®Æt hµng. Nh­ vËy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc gi¸m s¸t, kiÓm tra chi phÝ ph¸t sinh dÔ dµng h¬n vµ cã thÓ tÝnh ra ®­îc gi¸ thµnh thùc tÕ dÞch vô söa ch÷a ë tõng ph©n x­ëng theo tõng ®¬n ®Æt hµng. 2)Hoµn thiÖn viÖc h¹ch to¸n mét sè kho¶n chi phÝ: a) CÇn h¹ch to¸n l¹i kho¶n trÝch BHYT: ViÖc h¹ch to¸n kho¶n trÝch BHYT nh­ hiÖn nay lµ ch­a phï hîp víi chÕ dé quy ®Þnh. ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy sÏ lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi chung vµ gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a nãi riªng bÊt æn ®Þnh gi÷a c¸c th¸ng. Mçi n¨m sÏ cã hai th¸ng gi¸ thµnh bÞ t¨ng vät do cã kho¶n trÝch BHYT ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng. NÕu cã thÓ, c«ng ty nªn nghiªn cøu xem xÐt ®Ó trÝch BHYT theo tõng th¸ng nh»m æn ®Þnh gi¸ thµnh gi÷a c¸c th¸ng. Cßn nÕu vÉn trÝch nh­ hiÖn nay th× c«ng ty nªn h¹ch to¸n bæ sung thªm c¸c kho¶n chi phÝ theo dù to¸n (Chi phÝ tr¶ tr­íc vµ chi phÝ ph¶i tr¶), cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o cho c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt nãi chung, h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a nãi riªng ë c«ng ty ®­îc chÝnh x¸c h¬n. Bªn c¹nh ®ã, kho¶n trÝch BHXH, BHYT cña c«ng ty ch­a ®­îc hîp lý v× trªn thùc tÕ hai kho¶n nµy, c«ng ty trÝch theo tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n lµm nh­ vËy lµ kh«ng ®óng víi quy ®Þnh v× hai kho¶n nµy ph¶i ®­îc trÝch theo tiÒn l­¬ng c¬ b¶n cña c«ng nh©n. §©y còng lµ vÊn ®Ò c«ng ty cÇn quan t©m ®Ó thùc hiÖn trÝch BHXH, BHYT cho phï hîp víi quy ®Þnh chung. b)§èi víi c¸c kho¶n chi phÝ tiÕp kh¸ch, héi häp ë ph©n x­ëng: Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n chi phÝ tiÕp kh¸ch, héi häp ë c¸c ph©n x­ëng cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng, kÕ to¸n kh«ng tËp hîp vµo TK627 "chi phÝ s¶n xuÊt chung" mµ tËp hîp th¼ng vµo TK642"chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp", kÕ to¸n ghi: Nî TK642 Cã TK111 Thùc tÕ, c¸c kho¶n chi phÝ nµy ph¸t sinh ë t¹i c¸c ph©n x­ëng cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng. Nh­ vËy ph¶i ®­îc trÝch vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung trong th¸ng, tøc lµ trong gi¸ thµnh sÏ cã thªm kho¶n chi phÝ nµy. MÆc dï trong th¸ng, kho¶n chi phÝ nµy kh«ng nhiÒu l¾m, song theo em, c«ng ty nªn h¹ch to¸n vµo bªn Nî TK627 nh»m ®¶m b¶o cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc chÝnh x¸c vµ ®¶m b¶o nguyªn t¾c h¹ch to¸n. Khi ®ã, kÕ to¸n ghi: Nî TK627 Cã TK111 c) CÇn tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh riªng cho bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh phô: T¹i xÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh phô gåm cã: ph©n x­ëng c¬ khÝ chÝnh x¸c, ph©n x­ëng s¶n xuÊt vµ gia c«ng c¬ khÝ, trung t©m dÞch vô. HiÖn nay, bé phËn nµy ®­îc tËp hîp chi phÝ chung víi bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng. Theo em, c«ng ty nªn tËp hîp chi phÝ vµ vµ tÝnh gi¸ thµnh riªng cho bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh phô nµy. Nh­ phÇn trªn ®· tr×nh bµy, trªn c¸c phiÕu xuÊt kho nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô bao giê còng ghi râ xuÊt cho ®¬n vÞ nµo, nÕu theo kiÕn nghÞ nµy th× trªn phiÕu xuÊt kho b©y giê ph¶i ghi thªm dßng dïng cho ph©n x­ëng nµo. Tõ ®ã, hµng th¸ng kÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo c¸c phiÕu xuÊt kho tÝnh ra gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt dïng cho c¸c ph©n x­ëng phô, khi ®ã kÕ to¸n ghi: Nî TK621(XNBD - chi tiÕt ph©n x­ëng phô) Cã TK152, 153 TiÒn l­¬ng, BHXH, KPC§ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt ë bé phËn nµy, kÕ to¸n ghi: Nî TK622(XNBD - chi tiÕt ph©n x­ëng phô) Cã TK 334, 338 C¸c kho¶n chi phÝ phôc vô cho qu¶n lý chung cña bé phËn nµy kÕ to¸n ghi: Nî TK627(XNBD - chi tiÕt ph©n x­ëng phô) Cã TK111, 152, 153, . . . Cuèi th¸ng, kÕ to¸n kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh vµo TK154 ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm lao vô s¶n xuÊt kinh doanh phô: Nî TK154(XNBD- chi tiÕt ph©n x­ëng phô) Cã TK621, 622, 627 §øng trªn gãc ®é qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt ®©y lµ vÊn ®Ò c«ng ty cÇn nghiªn cøu ®Ó hoµn thiÖn thªm. Theo em, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c trong kh©u tÝnh gi¸ thµnh, vÒ l©u dµi c«ng ty nªn theo dâi vµ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh phô ë tõng ®¬n vÞ trùc thuéc mét c¸ch riªng biÖt. d)H¹ch to¸n l¹i kho¶n mua nguyªn vËt liÖu: T¹i c«ng ty, ngoµi nh÷ng lo¹i nguyªn vËt liÖu cã trong kho, trong qu¸ tr×nh söa ch÷a, nÕu thiÕu nguyªn vËt liÖu, c¸c ph©n x­ëng söa ch÷a cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng ph¶i tù ®i mua, kho¶n chi phÝ nµy ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ kÕ to¸n ghi sæ theo gi¸ mua thùc tÕ ch­a cã VAT, kÕ to¸n ghi sæ nh­ sau: Nî TK627 Nî TK133 Cã TK111, 112 Nh­ng thùc chÊt, ®ã lµ nh÷ng vËt liÖu dïng trùc tiÕp vµo s¶n xuÊt, do ®ã viÖc h¹ch to¸n nh­ vËy lµ ch­a hîp lý. MÆc dï nh÷ng nguyªn vËt liÖu ®ã mua vÒ kh«ng qua kho mµ ®­a th¼ng xuèng ph©n x­ëng ®Ó söa ch÷a song còng kh«ng thÓ h¹ch to¸n vµo TK627 ®­îc. C«ng ty nªn xem xÐt l¹i vµ ®­a kho¶n chi phÝ nµy vµo TK621 ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c kho¶n môc chi phÝ theo ®óng quy ®Þnh. 3)VÒ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh söa ch÷a t¹i c«ng ty: HiÖn nay, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i c«ng ty lµ toµn bé dÞch vô söa ch÷a hoµn thµnh trong th¸ng. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a nh­ hiÖn nay, ch­a theo dâi ®­îc cô thÓ gi¸ thµnh cña tõng dÞch vô söa ch÷a (tõng chiÕc « t« söa ch÷a hoµn thµnh). Víi ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ söa ch÷a nh­ hiÖn nay ë xÝ nghiÖp b¶o d­ìng c«ng ty nªn x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng ®¬n ®Æt hµng hoÆc hîp ®ång söa ch÷a, theo ®ã, c¸c chi phÝ trùc tiÕp ph¸t sinh cho ®¬n ®Æt hµng nµo th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®¬n ®Æt hµng ®ã. Cßn ®èi víi nh÷ng chi phÝ gi¸n tiÕp cã liªn quan ®Õn ®¬n ®Æt hµng th× tr­íc hÕt ph¶i tËp hîp theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, cuèi th¸ng thùc hiÖn ph©n bæ cho tõng ®¬n ®Æt hµng theo c¸c tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp. MÆc dï chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc tËp hîp hµng th¸ng nh­ng c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh chØ diÔn ra khi s¶n phÈm cña tõng ®¬n ®· söa ch÷a hoµn thµnh. V× vËy, ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë ®©y sÏ lµ ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. Cuèi th¸ng, c¸c hîp ®ång söa ch÷a ch­a hoµn thµnh sÏ ®­îc tËp hîp l¹i ®Ó tÝnh ra tæng sè chi phÝ ®· chi ra cho c¸c hîp ®ång ®ã, ®ã chÝnh lµ chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi th¸ng. Dùa vµo ®©y ta cã thÓ so s¸nh gi¸ thµnh söa ch÷a thùc tÕ víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®Ó cã biÖn ph¸p tÝch cùc trong c«ng t¸c qu¶n lý gi¸ thµnh söa ch÷a vµ lËp gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cho dÞch vô söa ch÷a. 4)VÒ ph­¬ng thøc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë: T¹i c«ng ty, viÖc ®¸nh gi¸ dÞch vô söa ch÷a lµm dë ®­îc tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng ë tõng ph©n x­ëng, sau ®ã tËp hîp l¹i ®Ó tÝnh ra gi¸ trÞ dÞch vô söa ch÷a dë dang cho toµn xÝ nghiÖp b¶o d­ìng. Cuèi th¸ng, tõng ph©n x­ëng tiÕn hµnh kiÓm kª ®èi víi nh÷ng hîp ®ång trong th¸ng ch­a hoµn thµnh. ViÖc kiÓm kª tÝnh ra gi¸ trÞ dÞch vô söa ch÷a dë dang cuèi kú t¹i c«ng ty nh­ hiÖn nay lµ ch­a khoa häc, tèn nhiÒu thêi gian v× ph¶i nhÆt ra tõng phiÕu xuÊt nguyªn vËt liÖu chÝnh cho c¸c hîp ®ång ch­a hoµn thµnh, sau ®ã míi tæng hîp l¹i. V× vËy nÕu c«ng ty thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh theo tõng ®¬n ®Æt hµng th× c¸c chi phÝ ph¸t sinh cho ®¬n ®Æt hµng nµo sÏ h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®¬n ®Æt hµng ®ã. Cuèi th¸ng nÕu ®¬n ®Æt hµng nµo ch­a hoµn thµnh th× tæng chi phÝ tËp hîp cho mçi ®¬n ®Æt hµng chÝnh lµ gi¸ trÞ dÞch vô söa ch÷a dë dang cuèi kú cña ®¬n ®Æt hµng ®ã. §ång thêi, theo em c«ng ty nªn ph©n bæ c¶ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho dÞch vô söa ch÷a dë dang cuèi kú. Tøc lµ chi phÝ dë dang cuèi kú sÏ bao gåm c¶ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung v× trªn thùc tÕ chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp chØ chiÕm 50-55% gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a, trong khi ®ã, chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp còng chiÕm mét tû lÖ ®¸ng kÓ trong gi¸ thµnh s¶n ph©m söa ch÷a. 5)Hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i c«ng ty: Víi ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a lµ tõng ph©n x­ëng cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng chi tiÕt cho tõng ®¬n ®Æt hµng vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a lµ tõng ®¬n ®Æt hµng, c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a cho tõng ®¬n ®Æt hµng t¹i xÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty sÏ ®­îc tæ chøc nh­ sau: a) §èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, trªn c¸c phiÕu xuÊt kho cã ghi râ xuÊt cho ph©n x­ëng nµo cña ®¬n vÞ nµo, theo hîp ®ång nµo. Do ®ã, mäi chi phÝ nguyªn vËt liÖu ph¸t sinh cho hîp ®ång nµo kÕ to¸n h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo hîp ®ång ®ã kh«ng qua mét tiªu thøc ph©n bæ nµo. VÝ dô: Khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu dïng cho hîp ®ång söa ch÷a sè 1 vµ sè 2 cña ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1 cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng, th× phiÕu xuÊt kho: C«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh phiÕu xuÊt kho Ngµy 02/02/2003 Sè: 32 Nî TK622(XNBD-PX söa ch÷a sè 1) Cã TK152 Hä tªn ng­êi nhËn hµng: Hoµng Trung HiÕu §¬n vÞ: Ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1- XN b¶o d­ìng Lý do xuÊt kho: XuÊt cho ®¹i tu xe Huyndai (Hîp ®ång söa ch÷a sè 1) XuÊt t¹i kho : VËt t­ 1 STT Tªn, quy c¸ch s¶n phÈm §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 ThÐp C©y 7 50.000 350.000 2 ThÐp Cacbon C45 m 45 21.000 945.000 3 èng æ trôc C¸i 2 150.000 300.000 4 Nh«m l¸ 4 x 50 m 7 19.800 138.600 5 KÝnh ch¾n giã hai líp C¸i 1 20.099.400 20.099.400 Céng 21.833.000 XuÊt, ngµy 02/02/2003 G§ XN b¶o d­ìng (Ký, hä tªn) Tr­ëng phßng kü thuËt (Ký, hä tªn) Ng­êi nhËn (Ký, hä tªn) Thñ kho (Ký, hä tªn) Khi ®ã, kÕ to¸n ghi: Nî TK621(XNBD-PX söa ch÷a sè 1): 37.623.000 TK621(Hîp ®ång sè 1): 21.833.000 TK621(Hîp ®ång sè 2): 15.790.000 Cã TK152:37.623.000 §èi víi hîp ®ång sè 2: C«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh phiÕu xuÊt kho Ngµy 05/02/2003 Sè: 34 Nî TK621(XNBD-PX söa ch÷a sè 1) Cã TK152 Hä tªn ng­êi nhËn hµng: Lª H¶i Anh §¬n vÞ: Ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1 - XN b¶o d­ìng Lý do xuÊt: Trung tu xe NISSAN (Hîp ®ång söa ch÷a sè 2) XuÊt t¹i kho: VËt t­ 1 STT Tªn quy c¸ch s¶n phÈm §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 C©n vßi phun xe Nh¸nh 6 20.000 120.000 2 Tæng thµnh xe C¸i 1 13.600.000 13.600.000 3 èng æ trôc C¸i 3 150.000 450.000 4 ThÐp V25 x 25 m 80 19.500 1.560.000 5 T«n l¸ m 5 12.000 60.000 Céng 15.790.000 XuÊt, ngµy 05/02/2003 G§ Xn b¶o d­ìng (Ký, hä tªn) Tr­ëng phßng vËt t­ (Ký, hä tªn) Ng­êi nhËn (Ký, hä tªn) Thñ kho (Ký, hä tªn) b)H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, sau mçi hîp ®ång hoµn thµnh, xÝ nghiÖp b¶o d­ìng sÏ nhËn ®­îc 80% gi¸ trÞ hîp ®ång. Do ®ã, c¸ch chia l­¬ng theo tõng hîp ®ång ®­îc thùc hiÖn nh­ hiÖn nay c«ng ty ®ang lµm. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n ®¬n vÞ sÏ göi b¶ng tæng hîp tiÒn l­¬ng tõ c¸c hîp ®ång hoµn thµnh theo tõng ph©n x­ëng cã trÝch lu«n BHXH,BHYT,KPC§ lªn phßng kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n. VÝ dô: C«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh b¶ng tæng hîp l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt §¬n vÞ: Ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1 - XN b¶o d­ìng Th¸ng 02/2003 Tªn hîp ®ång TiÒn l­¬ng C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng (19%) Tæng céng Hîp ®ång sè 1 6.100.000 1.159.000 7.259.000 Hîp ®ång sè 2 5.215.000 990.850 6.205.850 Céng 11.315.000 2.149.850 13.464.850 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Khi ®ã, kÕ to¸n ghi: Nî TK622(XNBD-PX söa ch÷a sè 1):13.464.850 TK622(Hîp ®ång sè 1): 7.259.000 TK622(Hîp ®ång sè 2): 6.205.850 Cã TK334: 11.315.000 Cã TK338: 2.149.850 c) H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn phôc vô, qu¶n lý s¶n xuÊt trong ph¹m vi xÝ nghiÖp b¶o d­ìng, c¸c ph©n x­ëng, tæ ®éi söa ch÷a cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng. Ø Chi phÝ vÒ nh©n viªn qu¶n lý xÝ nghiÖp, qu¶n lý ph©n x­ëng : TiÒn l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý xÝ nghiÖp vµ qu¶n lý ph©n x­ëng còng ®­îc tÝnh theo tõng hîp ®ång. Tøc lµ mçi hîp ®ång sau khi hoµn thµnh, bé phËn qu¶n lý còng ®­îc chia l­¬ng theo thêi gian lµm viÖc cña bé phËn cho hîp ®ång ®ã. V× thÕ viÖc tËp hîp chi phÝ tiÒn l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý xÝ nghiÖp vµ qu¶n lý ph©n x­ëng theo tõng hîp ®ång rÊt dÔ dµng. VÝ dô: C«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh B¶ng tæng hîp tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý §¬n vÞ: Ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1 -XN b¶o d­ìng Th¸ng 02/2003 STT Tªn hîp ®ång TiÒn l­¬ng C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Tæng céng Nh©n viªn xÝ nghiÖp Nh©n viªn ph©n x­ëng Tæng céng 1 Hîp ®ång sè 1 452.000 400.000 852.000 161.880 1.013.880 2 Hîp ®ång sè 2 350.000 300.000 750.00 142.500 892.500 Céng 802.000 700.000 1.502.000 304.380 1.906.380 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Cét "C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng" trªn b¶ng nµy lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n tæng hîp vµ lªn b¶ng ph©n bæ sè 1. Khi ®ã, kÕ to¸n ghi: Nî TK627(XNBD - PX söa ch÷a sè 1): 1.906.380 TK627(Hîp ®ång sè 1): 1.013.880 TK627(Hîp ®ång sè 2): 892.500 Cã TK334: 1.502.000 Cã TK338: 304.380 Ø Chi phÝ vËt liÖu dïng chung cho qu¶n lý ®¬n vÞ: VËt liÖu xuÊt dïng chung cho qu¶n lý ®¬n vÞ sÏ ®­îc h¹ch to¸n vµo bªn Nî TK627. Cuèi th¸ng sÏ tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng ®¬n ®Æt hµng theo tiªu thøc ph©n bæ lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Theo tiªu thøc nµy th× c«ng thøc ph©n bæ sÏ lµ: VËt liÖu dïng chung cho ph©n x­ëng ph©n bæ cho hîp ®ång i trong th¸ng j = Tæng chi phÝ vËt liÖu dïng chung cho ®¬n vÞ cÇn ph©n bæ th¸ng j x Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng cho hîp ®ång i Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cho c¸c hîp ®ång trong th¸ng j VÝ dô:T¹i xÝ nghiÖp b¶o d­ìng tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu dïng chung cho ®¬n vÞ trong th¸ng 2/2003 lµ: 9.406.100. VËy: Chi phÝ vËt liÖu dïng chung cho ®¬n vÞ ph©n bæ cho hîp ®ång sè 1 = 9.406.100 x 21.833.000 = 610.492 336.390.000 TÝnh t­¬ng tù ta cã chi phÝ nguyªn vËt liÖu ph©n bæ cho hîp ®ång sè 2 lµ: 441.518 KÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK627(XNBD- PX söa ch÷a sè 1): 1.052.010 TK627(Hîp ®ång sè 1): 610.492 TK627(Hîp ®ång sè 2): 441.518 Cã TK152: 1.052.010 اèi víi chi phÝ c«ng cô, dông cô dïng chung cho xÝ nghiÖp: Chi phÝ c«ng cô dông cô dïng chung cho ®¬n vÞ còng ®­îc h¹ch to¸n vµo bªn Nî TK627. Khi xuÊt c«ng cô dông cô dïng chung cho ®¬n vÞ , kÕ to¸n ghi: Nî TK627(XNBD- chi tiÕt ph©n x­ëng, chi tiÕt hîp ®ång) Cã TK153 Cuèi th¸ng sÏ tiÕn hµnh ph©n bæ tæng chi phÝ c«ng cô dông cô xuÊt dïng chung cho xÝ nghiÖp cho c¸c hîp ®ång hoµn thµnh trong th¸ng theo tiªu thøc ph©n bæ lµ tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. C«ng thøc tÝnh t­¬ng tù nh­ c«ng thøc ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu. VÝ dô:T¹i xÝ nghiÖp b¶o d­ìng, trong th¸ng 2/2003 c«ng ty xuÊt 3.290.600 gi¸ trÞ c«ng cô dông cô dïng cho qu¶n lý xÝ nghiÖp Khi ®ã, chi phÝ c«ng cô dông cô xuÊt dïng chung cho xÝ nghiÖp b¶o d­ìng ph©n bæ cho hîp ®ång söa ch÷a sè 1 sÏ lµ: 3.290.600 x 21.833.000 = 213.573 336.390.000 TÝnh t­¬ng tù, ta cã: gi¸ trÞ c«ng cô dông cô xuÊt dïng chung cho xÝ nghiÖp b¶o d­ìng ph©n bæ cho hîp ®ång sè 2 lµ: 154.459 KÕ to¸n ghi sæ : Nî TK627(XNBD- PX söa ch÷a sè 1): 368.032 TK627(Hîp ®ång sè 1): 213.573 TK627(Hîp ®ång sè 2): 154.459 Cã TK153: 368.032 ØChi phÝ khÊu hao TSC§: HiÖn nay, TSC§ cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng ®­îc kÕ to¸n TSC§ theo dâi vµ tÝnh khÊu hao cho tõng ph©n x­ëng. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tæng hîp trÝch khÊu hao cho bé phËn söa ch÷a trùc tiÕp vµ bé phËn gi¸n tiÕp, sau ®ã ph¶n ¸nh lªn b¶ng ph©n bæ sè 3 më riªng cho xÝ nghiÖp b¶o d­ìng. Do ®ã viÖc ph©n bæ khÊu hao TSC§ cho tõng hîp ®ång hoµn thµnh trong th¸ng cña tõng ph©n x­ëng lµ dÔ dµng v× ta ®· biÕt sè khÊu hao TSC§ cô thÓ cña tõng ph©n x­ëng. Khi ®ã, ta sÏ chän tiªu thøc ph©n bæ lµ tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. C«ng thøc ph©n bæ t­¬ng tù nh­ ®èi víi ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu. VÝ dô: T¹i ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1 cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng trong th¸ng 2/2003, tæng chi phÝ khÊu hao TSC§ lµ: 2.950.600 Khi ®ã, ta cã thÓ tÝnh ra ®­îc chi phÝ khÊu hao TSC§ ph©n bæ cho hîp ®ång sè 1 lµ: 2.950.600 x 21.833.000 = 191.505 336.390.000 T­¬ng tù, tÝnh ra chi phÝ khÊu hao TSC§ ph©n bæ cho hîp ®ång sè 2 lµ: 138.500 KÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK627(XNBD - PX söa ch÷a sè 1): 330.005 TK627(Hîp ®ång sè 1) : 191.505 TK627(Hîp ®ång sè 2) :138.500 Cã TK2141: 330.005 Ø Chi phÝ vÒ dÞch vô mua ngoµi: Chi phÝ vÒ dÞch vô mua ngoµi thuéc chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc dïng vµo s¶n xuÊt ë c¸c ph©n x­ëng cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng. T¹i mçi ph©n x­ëng cã l¾p ®ång hå ®o ®iÖn, n­íc; cuèi th¸ng nh©n viªn qu¶n lý ®iÖn, n­íc sÏ ghi tæng sè ®iÖn n¨ng vµ m3 n­íc tiªu thô vµ tÝnh ra tiÒn ®iÖn, n­íc cho tõng ph©n x­ëng, cuèi th¸ng sÏ ®­îc ph©n bæ cho c¸c ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh trong th¸ng theo tiªu thøc ph©n bæ lµ tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. C«ng thøc ph©n bæ t­¬ng tù nh­ ®èi víi viÖc ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu. VÝ dô: Trong th¸ng 2/2003 t¹i ph©n x­ëng söa ch÷a sè 1 cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng , tæng chi phÝ vÒ ®iÖn, n­íc lµ: 1.800.000 Khi ®ã, chi phÝ vÒ ®iÖn, n­íc ph©n bæ cho hîp ®ång sè 1 lµ: 1.800.000 x 21.833.000 = 116.827 336.390.000 T­¬ng tù, ta cã chi phÝ vÒ ®iÖn, n­íc ph©n bæ cho hîp ®ång sè 2 lµ: 84.491 KÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK627(XNBD-PX söa ch÷a sè 1): 201.318 TK627(Hîp ®ång sè 1): 116.827 TK627(Hîp ®ång sè 2): 84.491 Cã TK331: 201.318 ØChi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Lµ nh÷ng chi phÝ ngoµi nh÷ng chi phÝ kÓ trªn mµ ®¬n vÞ thanh to¸n trùc tiÕp b»ng tiÒn. Khi ph¸t sinh nh÷ng kho¶n chi phÝ nµy, kÕ to¸n ®¬n vÞ rÊt dÔ theo dâi xem nã ph¸t sinh ë ph©n x­ëng nµo vµ cho hîp ®ång nµo. Khi ®ã, kÕ to¸n ®¬n vÞ sÏ ghi chÐp l¹i c¸c kho¶n chi phÝ ®ã vµ göi lªn phßng kÕ to¸n cña c«ng ty. T¹i ®©y, kÕ to¸n sÏ tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ nµy vµo bªn Nî TK627 chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng vµ tõng hîp ®ång. VÝ dô: T¹i ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1 trong th¸ng 2/2003 ph¸t sinh kho¶n chi phÝ b»ng tiÒn mÆt lµ 6.570.000, dµnh cho hîp ®ång sè 1 lµ 2.700.600 vµ hîp ®ång sè 2 lµ 3.869.400. Khi ®ã, kÕ to¸n ghi : Nî TK627(XNBD-PX söa ch÷a sè 1): 6.570.000 TK627(Hîp ®ång sè 1): 2.700.600 TK627(Hîp ®ång sè 2): 3.869.400 Cã TK111: 6.570.000 Sau khi ®· tËp hîp hÕt c¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng ph©n x­ëng, tõng hîp ®ång kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng ph©n x­ëng theo tõng hîp ®ång. Cô thÓ: C«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung theo hîp ®ång §¬n vÞ: Ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1- XN b¶o d­ìng Th¸ng: 02/2003 STT Kho¶n môc chi phÝ Hîp ®ång sè 1 Hîp ®ång sè 2 1 Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý 1.013.880 892.500 2 Chi phÝ vËt liÖu dïng chung ph©n bæ 610.492 441.518 3 Chi phÝ CCDC dïng chung ph©n bæ 213.573 154.459 4 Chi phÝ khÊu hao TSC§ 191.505 138.500 5 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 116.827 84.491 6 Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn 2.700.600 3.869.400 Céng 4.846.877 5.580.927 d) TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®· ®­îc tËp hîp theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng vµ tõng hîp ®ång, cuèi th¸ng ®­îc tËp hîp vµo bªn Nî TK154. Tµi kho¶n 154 còng ®­îc chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng vµ tõng hîp ®ång söa ch÷a. VÝ dô: Tõ c¸c vÝ dô trªn, ta tËp hîp chi phÝ söa ch÷a cho hai hîp ®ång lµ hîp ®ång sè 1 vµ hîp ®ång sè 2 nh­ sau: l Nî TK154(XNBD -PX söa ch÷a sè 1- H§ sè 1): 33.938.877 Cã TK621(H§ sè 1): 21.833.000 Cã TK622(H§ sè 1): 7.259.000 Cã TK627(H§ sè 1): 4.846.877 l Nî TK154(XNBD -PX söa ch÷a sè 1-H§ sè 2):27.576.777 Cã TK621(H§ sè 2): 15.790.000 Cã TK622(H§ sè 2): 6.205.850 Cã TK627(H§ sè 2): 5.580.927 e) TÝnh gi¸ thµnh cho tõng hîp ®ång: C«ng ty thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp cho c¸c hîp ®ång söa ch÷a hoµn thµnh trong th¸ng trªn c¬ së c¸c kho¶n chi phÝ ®· ®­îc tËp hîp trùc tiÕp vµ chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng vµ tõng hîp ®ång. VÝ dô: T¹i ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1 cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng, trong th¸ng 2/2003 hoµn thµnh 2 hîp ®ång söa ch÷a sè 1 vµ sè 2, ®Çu th¸ng kh«ng cã chi phÝ dë dang cña hai hîp ®ång nµy. VËy ®Ó tÝnh gi¸ thµnh cña hai hîp ®ång trªn, kÕ to¸n c«ng ty sÏ lËp b¶ng tÝnh gi¸ thµnh nh­ sau: C«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh b¶ng tÝnh gi¸ thµnh §¬n vÞ: Ph©n x­ëng söa ch÷a « t« sè 1- XN b¶o d­ìng Th¸ng 02/2003 STT Tªn hîp ®ång Kho¶n môc chi phÝ Hîp ®ång sè 1 Hîp ®ång sè 2 Céng 1 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 21.833.000 15.790.000 37.623.000 2 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 7.259.000 6.205.850 13.464.850 3 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 4.846.877 5.580.927 10.427.804 Céng 33.938.877 27.576.777 61.515.654 VËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Æc biÖt ®Õn viÖc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bëi lÏ, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng yÕu tè hÕt søc quan träng trong toµn bé qu¸ tr×nh tæ chøc vµ qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. HiÓu ®­îc ý nghÜa cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, thÊy râ ®­îc sù cÇn thiÕt cña c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong viÖc cung cÊp th«ng tin ®Ó nhµ l·nh ®¹o cã biÖn ph¸p c¶i tiÕn tæ chøc qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp. §©y còng lµ yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ nãi chung vµ cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi riªng. Thùc hiÖn tèt yªu cÇu nµy chÝnh lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ s¶n xuÊt vµ còng lµ c¨n cø vµ tiÒn ®Ò ®Ó t×m ra biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. C«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh cã ngµnh nghÒ kinh doanh lµ võa s¶n xuÊt c«ng nghiÖp,võa kinh doanh dÞch vô vËn t¶i, trong ®ã khèi c«ng nghiÖp mµ ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc söa ch÷a « t« cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng lµ n¬i ®em l¹i doanh thu còng nh­ lîi nhuËn cao cã thÓ nãi lµ chiÕm phÇn lín cña c«ng ty. ChÝnh v× nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nªn c«ng ty ®· coi ®©y lµ kh©u träng t©m cña toµn bé c«ng viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n nhÊt lµ ®èi víi khèi c«ng nghiÖp víi s¶n phÈm chñ yÕu vµ lµ s¶n phÈm gi÷ vai trß quan träng lµ söa ch÷a « t«. Do ®ã, c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh b­íc ®Çu ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra bªn trong vµ bªn ngoµi. Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè tån t¹i nhÊt ®Þnh trong c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty. §Ó hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c nµy nãi riªng vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, c«ng ty cÇn tiÕp tôc ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc ®· ®¹t ®­îc, kh¾c phôc ngay nh÷ng mÆt h¹n chÕ, yÕu kÐm. Cã nh­ vËy, c«ng ty míi cã thÓ ngµy cµng hoµn thiÖn m×nh ®Ó thÝch øng víi c¬ chÕ míi, hoµ nhËp mét c¸ch v÷ng ch¾c vµ cñng cè uy tÝn trªn thÞ tr­êng. Mong r»ng víi bÒ dµy truyÒn thèng vµ kinh nghiÖm trªn 40 n¨m, c«ng ty sÏ sím tù kh¼ng ®Þnh ®­îc m×nh trªn thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ trong khu vùc vµ ngµy cµng lín m¹nh vÒ mäi mÆt. Qua ®©y, em xin ®­îc bµy tá lßng biÕt ¬n cña m×nh tíi thÇy gi¸o NguyÔn Quèc Trung, ban l·nh ®¹o vµ nh©n viªn phßng kÕ to¸n tµi vô cña c«ng ty còng nh­ cña xÝ nghiÖp b¶o d­ìng « t« ®· t¹o ®iÒu kiÖn vµ h­íng dÉn, gióp ®ì em hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh. Tuy nhiªn, do thêi gian nghiªn cøu, t×m hiÓu thùc tÕ ch­a nhiÒu, còng nh­ tr×nh ®é hiÓu biÕt nghiÖp vô vµ kinh nghiÖm b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn luËn v¨n nµy kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp. söa ch÷a cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé kÕ to¸n cña c«ng ty ®Ó luËn v¨n ®­îc hoµn thiÖn h¬n, ®ång thêi gióp em cã ®­îc nh÷ng kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm cho sau nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Hµ néi, ngµy 29 th¸ng 05 n¨m 2003 Sinh viªn thùc hiÖn D­¬ng Thuý Quúnh Lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh VAT - Chñ biªn PGS.TS. NguyÔn V¨n C«ng - Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh 2003. KÕ to¸n doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña tr­êng ®¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n. Lý thuyÕt h¹ch to¸n kÕ to¸n - Chñ biªn TS. NguyÔn ThÞ §«ng. KÕ to¸n trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt - Chñ biªn PGS.TS V­¬ng §×nh HuÖ, TS. NguyÔn §×nh §é Tr­êng ®¹i häc Tµi chÝnh kÕ to¸n - Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh 2003. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp - Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh. T¹p chÝ kÕ to¸n. C¸c b¸o chÝ liªn quan. C¸c tµi liÖu cña c«ng ty. Mét sè luËn v¨n cña c¸c kho¸ tr­íc. Trang PhÇn i: lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt…1 I) nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm 1 1) Chi phÝ s¶n xuÊt 1 1.1) Kh¸i niÖm 1 1.2) Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt 3 2) Gi¸ thµnh s¶n phÈm 7 2.1) Kh¸i niÖm 7 2.2) Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm 7 3) Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm 9 II) h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt 10 1) §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt 10 2) H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt 11 2.1) H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 11 2.2) H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 13 2.3) H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung 14 III) Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang 16 1) Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt 16 1.1) §èi víi c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn 16 1.2) §èi víi c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú 17 2) X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang 18 IV) tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 20 1)§èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh vµ kú tÝnh gi¸ thµnh 20 2) C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 21 v) C¸c h×nh thøc sæ kÕ to¸n ¸p dông trong h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 26 PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë xÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh.... 28 I) §Æc ®iÓm chung vÒ c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 28 1) Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 28 2) Tæ chøc kinh doanh vµ qu¶n lý vËn t¶i t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 30 2.1)Tæ chøc hÖ thèng kinh doanh ë c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 30 2.2)Tæ chøc qu¶n lý ë c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 30 3) §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ söa ch÷a « t« ë c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 34 4) §Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 35 4.1) Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n 35 4.2) Tæ chøc vËn dông chÕ ®é kÕ to¸n t¹i c«ng ty 38 II) T×nh h×nh tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ söa ch÷a t¹i xÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 41 1) §èi t­îng tËp hîp chi phÝ 41 2) Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ söa ch÷a 41 III) KÕ to¸n tËp hîp gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a 65 1) C«ng t¸c qu¶n lý gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 65 2) §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh vµ kú tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 66 3) Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 66 phÇn III: Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i xÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 68 I) Mét sè nhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a nãi riªng t¹i xÝ nghiÖp b¶o d­ìng cña c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 68 1) NhËn xÐt chung 68 2) NhËn xÐt cô thÓ vÒ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 71 2.1)Nh÷ng ®iÓm ®· ®¹t ®­îc trong c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i « t« Nam §Þnh 71 2.2) Nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty 72 II) Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp cho c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ söa ch÷a vµ tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a ë c«ng ty 74 1) Hoµn thiÖn viÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ söa ch÷a 74 2)Hoµn thiÖn viÖc h¹ch to¸n mét sè kho¶n chi phÝ 75 3) VÒ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô söa ch÷a t¹i c«ng ty 77 4) VÒ ph­¬ng thøc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë 78 5) Hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm söa ch÷a t¹i c«ng ty 78 BiÓu sè 02 sæ chi tiÕt vËt t­ Tªn vËt liÖu: T«n kÏm 1,2 ly 1m x 2m Kho: VËt liÖu chÝnh §¬n vÞ sö dông: XN b¶o d­ìng « t« Th¸ng: 02/ 2003 §¬n vÞ tÝnh: §ång Ngµy th¸ng Sè hiÖu chøng tõ TrÝch yÕu NhËp XuÊt Tån NhËp XuÊt Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Tån ®Çu th¸ng 20 81.260 1.625.200 06/02 05 Mua vËt liÖu cña nhµ m¸y c¬ khÝ TrÇn H­ng §¹o 100 84.105 8.410.500 20 100 81.260 84.105 1.625.200 8.410.500 10/02 08 XuÊt cho ®ãng l¹i xe NISSAN 20 30 81.260 84.105 1.625.200 2.523.150 100 70 84.105 84.105 8.410.500 5.887.350 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Céng 350 20.162.600 150 12.820.000 Tån cuèi th¸ng 220 84.786 18.652.920 Ng­êi lËp biÓu (Ký,hä tªn) KÕ to¸n ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn)