Luận văn Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp ở Công ty Hương Giang -Bộ Quóc Phòng

rÞ thùc tÕ cña vËt t­ xuÊt dïng Gi¸ mua vËt t­ Chi phÝ thu mua vËn chuyÓn + = §èi víi vËt t­ do ph©n x­ëng cña c«ng ty tù s¶n xuÊt th× gi¸ nguyªn vËt liÖu nµy bao gåm toµn bé chi phÝ bá ra ®Ó hoµn thµnh s¶n phÈm ®ã. Tr×nh tù h¹ch to¸n vËt liÖu t¹i c«ng ty nh­ sau: TK: 111, 112,331 TK 152 TK 621 TK 154 Mua NVL xuÊt VL tõ KÕt chuyÓn chi kho phÝ NVLTT TK 141 TK 152 øng tr­íc Mua NVL Vl dïng kh«ng VËt liÖu mua ngoµi ®­a ®Õn hÕt nhËp l¹i c«ng tr×nh kho C¨n cø vµo phiÕu bao vËt t­ cuèi kú kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, phô tr¸ch kho vËt liÖu cña ph©n x­ëng kiÓm kª vµ lËp, kÕ to¸n tÝnh ra sè vËt t­ sö dông trong kú cho c¸c ®éi theo c«ng thøc: Tæng gi¸ trÞ vËt t­ sö dông trong kú Gi¸ trÞ vËt t­ tån ®Çu kú Gi¸ trÞ vËt t­ nhËp trong kú Gi¸ trÞ vËt t­ tån cuèi kú = + _ Gi¸ trÞ vËt t­ nhËp trong kú Gi¸ trÞ vËt t­ ®éi tù mua Gi¸ trÞ vËt t­ nhËn tõ kho c«ng ty Gi¸ trÞ vËt t­ nhËn tõ ph©n x­ëng kh¸c = + + Chøng tõ ban ®Çu ®Ó h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp xuÊt dïng lµ c¸c phiÕu xuÊt vËt t­, c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng, c¸c giÊy tê t¹m øng, thanh to¸n, tiÒn c­íc phÝ vËn chuyÓn, phiÕu xuÊt nhËp vËt t­ lu©n chuyÓn néi bé... cïng c¸c giÊy tê cã liªn quan. PhiÕu xuÊt kho Sè 475 Ngµy 1/6/2000 Ghi Nî TK 621 Cã TK 152 Hä vµ tªn ng­êi nhËn hµng: Bµ BÝch §Þa chØ : §éi x©y dùng I Lý do xuÊt : XuÊt cho c«ng tr×nh D4- E95 XuÊt t¹i kho : C«ng ty STT Tªn nh·n hiÖu vËt t­ M· sè §¬n vÞ Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Yªu cÇu Thùc tÕ 1 ThÐp f6 Kg 8.900 8.900 4.970 44.240.000 2 ThÐp U c¸c lo¹i Kg 6.071 6.071 4.812 29.240.000 3 Xim¨ng Hoµng Th¹ch Kg 114.000 114.000 852 91.160.000 ... Céng 170.616.000 Phô tr¸ch bé phËn sö dông Phô tr¸ch cung tiªu Ng­êi nhËn Thñ kho Thñ kho ghi râ thùc tÕ xuÊt lªn phiÕu xuÊt vµ ký, giao cho nh©n viªn vËn chuyÓn phßng cung øng hoÆc cña ®éi x©y dùng. Sau khi vËt liÖu ®­îc chuyÓn tíi ®éi s¶n xuÊt x©y l¾p, ng­êi nhËn, phô tr¸ch ®éi, kiÓm tra sè l­îng xong ký lªn phiÕuvµ gi÷ phiÕu lµm chøng tõ thanh to¸n. ®éi tr­ëng tËp hîp phiÕu xuÊt vËt t­ nµy thµnh 1 quyÓn riªng. Cuèi kú lËp b¶ng kª nhËn vËt t­ tõ kho cña c«ng ty. B¶ng kª nhËn vËt t­ tõ kho cña c«ng ty C«ng tr×nh D4 – E95 Th¸ng 6 §éi x©y dùng I STT Tªn, quy c¸ch vËt t­ §¬n vÞ Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 ThÐp f6 Kg 8.500 4.970 44.240.000 2 ThÐp U c¸c lo¹i Kg 6.071 4.812 29.216.000 3 Xi m©ng Hoµng Th¹ch Kg 114.000 852 97.160.000 ... Céng 594.601.677 Ngoµi vËt t­ lÜnh t¹i c¸c kho, c¸c ®éi cßn nhËn vËt t­ khi c«ng ty mua vÒ giao th¼n cho c«ng tr×nh. Chøng tõ lµ “biªn b¶n giao nhËn vËt t­” gi÷a ng­êi cung øng vËt t­ víi phô tr¸ch ®éi thi c«ng, biªn b¶n nµy lËp thµnh 2 lتn, mçi bªn gi÷ mét liªn lµm chøng tõ thanh to¸n. Biªn b¶n giao nhËn vËt t­ C«ng tr×nh D5- E95 §éi x©y dùng I STT Tªn quy c¸ch vËt t­ §¬n vÞ Sè l­îmg §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 C¸t ®en m3 770 38.000 29.260.000 Céng 29.260.000 Phô tr¸ch ®éi còng tËp hîp c¸c chøng tõ nµy thµnh mét tËp riªng vµ cuèi th¸ng lªn b¶ng kª vËt t­ giao th¼ng tíi c«ng tr×nh B¶ng kª vËt t­ c«ng ty giao th¼ng C«ng tr×nh D4- E95 Th¸ng 6/2000 STT Tªn,quy c¸ch vËt t­ §¬n vÞ Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 C¸t vµng m3 770 38.000 29.260.000 2 C¸t ®en m3 220 55.000 12.100.000 Céng §èi víi vËt t­ do ®éi tù mua th× ng­êi cã tr¸ch nhiÖm ®i mua vËt t­ viÕt giÊy xin t¹m øng cã ký duyÖt cña kÕ to¸n tr­ëng, sau ®ã lÜnh t¹m øng ®i mua vËt t­. Khi mua vËt t­ ®­îc sù kiÓm nghiÖm cña ®éi tr­ëng míi ®­îc xuÊt cho thi c«ng c«ng tr×nh. Chøng tõ dïng ®Ó h¹ch to¸n ë ®©y lµ ho¸ ®¬n mua hµng. Cuèi kú ®éi tr­ëng lªn b¶ng kª do ®éi tù nua B¶ng kª vËt t­ tù ®¶m nhiÖm: C«ng tr×nh D4- E95 Th¸ng 6/2000 STT Tªn quy c¸ch vËt t­ §¬n vÞ Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 Phô gia bª t«ng Kg 100 4500 450.000 2 Gç cèt pha m 3 27 1.000.000 27.000.000 ... Céng Chøng tõ ph¶n ¸nh vËt t­ di chuyÓn tõ ph©n x­ëng nµy sang ph©n x­ëng kh¸c lµ phiÕu xuÊt lu©n chuyÓn néi bé. Cuèi kú kÕ to¸n cïng qu¶n ®èc kiÓm kª sè vËt t­ thõa ch­a sö dông ë kho c«ng tr×nh ®Ó lËp phiÕu b¸o tån vËt t­ . PhiÕu b¸o tån vËt t­ §éi x©y dùng I Ngµy 31/6/2000 TT DiÔn gi¶i Thùc hiÖn 1 D­ ®Çu kú 176.860.000 2 NhËp trong kú: -NhËn cña c«ng ty -§éi tù mua 920.131.677 110.250.000 3 Sö dông trong kú 1.044.381.677 4 D­ cuèi kú 162.860.000 Khi c«ng tr×nh hoµn thµnh, trªn c¸c chøng tõ gèc ®­îc tËp hîp vµ ®­a lªn kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ghi sæ lµm tµi liÖu tÝnh tæng nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp sö dông cho c¸c c«ng tr×nh. Khi kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu tËp hîp ®Çy ®ñ chøng tõ th× ph©n lo¹i, ®¸nh sè, ghi sæ, ®Þnh kho¶n. Tõ nh÷ng b¶ng kª ®­îc tËp hîp, kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt sau ®ã lÊy dßng tæng céng trªn sæ chi tiÕt vµo sæ nhËt ký sæ c¸i vµ ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng sö dông. B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô Th¸ng 6 TT DiÔn gi¶i TK 152 (1) TK152(2) TK 152 (3) TK 153 1 Tµi kho¶n 621 - C«ng tr×nh D4-E95 - C«ng tr×nh §113 §C 983.931.677 454.550.290 450.000 3.303.600 60.000.000 10.085.200 2.500.000 450.000 2 Tµi kho¶n 627 3 Tµi kho¶n 642 Tæng céng 1.438.481.967 3.753.600 70.085.200 2.950.000 Dùa vµo b¶ng ph©n bè vËt lÖu kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt TK621 theo tõng CT,HMCT vµ vµo sæ TK621 Sæ chi tiÕt TK621 th¸ng 6/2000 Chøng tõ §iÒn gi¶i TK ®.ø Sè tiÒn Chi tiÕt c¸c lo¹i SH NT Nî Cã 31/6 XuÊt vËt liÖu cho c«ng tr×nh 152 1.044.381.677 K/c’ chi phÝ NVLTT®Z 154 1.044.381.667 Céng 16.521.094.307 16.521.094.307 2.2/. Ho¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Trong kho¶n môc chi phÝ ,chi phÝ nh©n c«ng chiÕm tû träng thø hai sau chi phÝ NVLTT vµ chñ yÕu lµ tiÒn l­¬ng c¬ b¶n ( tiÒn l­¬ng chÝnh theo h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm vµ c¸c kho¶n phô cÊp l­¬mg vµ c¸c kho¶n phô cÊp kh¸c ).C«ng ty ¸p dông hai h×nh thøc thanh to¸n l­¬ng s¶n phÈm cho c¸c ®èi t­îng nh­ sau: Kho¸n toµn bé nh©n c«ng c«ng tr×nh vµ kho¸n toµn bé c«ng tr×nh Víi h×nh thøc kho¸n toµn bé nh©n c«ng c«ng tr×nh dùa vµo khèi l­îng c«ng viÖc c«ng ty giao kho¸n cho ®éi ,®äi tr­ëng ®«n ®èc c«ng nh©n trong tæ thùc hiÖn thi c«ng phÇn viÖc ®­îc giao ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é vµ yªu cÇu ký thuËt.§ång thêi cóng theo dâi ®­îc t×nh h×nh lao ®éng cña tõng c«ng nh©n trong ®éi.Nhê ®ã kÕ to¸n tiÒn l­¬ng tÝnh thanhh to¸n tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n theo phÇn viÖc cña m×nh . Víi c«ng tr×nh kho¸n gän ,tuú theo thêi ®iÓm vµ tÝnh chÊt c«ng tr×nh c«ng ty kho¸n gän theo quy ®Þnh trong v¨n b¶n nhËn thÇu .Hµng th¸ng nÕu c«ng tr×nh thi c«ng dë dang hoÆc ch­a nghiÖm thu th× c¨n cø vµo khèi l­îng thùc lµm ®­îc c«ng ty sÏ t¹m øng sè tiÒn nh©n c«ng theo khèi l­îng hoµn thµnh. Trong c¶ hai h×nh thøc trªn chøng tõ ban ®Çu ®Ó ho¹ch to¸n tiÒn l­¬ng lµ c¸c b¶ng chÊm c«ng cña c¸c ®éi s¶n xuÊt trong ®¬n vÞ.T¹i c¸c tæ ®éi c¨n cø vµo ngµy c«ng lµm viÖc vµ n¨ng suÊt lao ®éng cña tõng ng­êi chÊt l­îng c«ng viÖc hiÖu qu¶ c«ng viÖc cÊp bËc l­¬ng hiÖn t¹i ®Ó ph©n lo¹i.Dùa vµo hÖ sè quy ®Þnh cña c«ng ty ®Ó tÝnh ra tiÒn l­¬ng tõng ng­êi trong th¸ng Hµng th¸ng ®¬n vÞ nghÖm thu khèi l­îng víi c¸c tæ ®éi c¨n cø vµo ®¬n gi¸ nh©n c«ng theo quyÕt to¸n ®Ó tÝnh l­¬ng s¶n phÈm thùc hiÖn.C¸c ®éi chuyÓn thñ tôc thanh to¸n cho phßng KHKT x¸c nhËn cô thÓ quyÕt to¸n c«ng tr×nh hoÆc b¸o c¸o s¶n lù¬ng trong th¸ng,c¸c b¸o c¸o nghiÖm thu néi bé ,biªn b¶n nghiÖm thu theo mÉu cña c«ng ty C¬ së ®Ó kÕ to¸n ®éi vµ kÕ to¸n c«ng ty lËp vµ kiÓm tra b¶ng kª thanh to¸n tiÒn l­¬ng lµ quü l­¬ng tÝnh tõ b¶ng c«ng viÖc hoµn thµnh mµ ®éi lËp cho tõng th¸ng .Theo b¶ng kª nµy quü l­¬ng ®­îc tÝnh trªn khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh. §¬n gi¸ nh©n c«ng cho mét ®¬n vÞ khèi l­îng (®¬n gi¸ nh©n c«ng ®­îc x©y dùng trªn c¬ së hîp ®ång khiãan gi÷a c«ng ty vµ c¸c doanh nghiÖp x©y dùngtheo quy chÕ ban hµnh cña bé x©y dùng.Tõ ®ã tõng th¸ng c¸c tæ ®éi lËp theo b¶ng kª nµy ®Ó tÝnh tæng quü l­¬ng trùc tiÕp cña c¸c tæ ®éi göi lªn c«ng ty .Sè liÖu nµy ®­îc lËp chung víi chi phÝ vÒ vËt t­ bvµ chi phÝ m¸y thi c«ng ) ë phßng tµi vô kÕ to¸n sau khi ®· cã ®Çy ®ñ chøng tõ ,b¶ng thanh to¸n khèi l­îng hoµn thµnh ,b¶ng chÊm c«ng kÕ to¸n b¾t ®Çu tiÕn hµnh tÝnh l­¬ng cho tõng c¸ nh©n vµ tæng sè l­¬ng cña tõng ®éi. B¶ng tÝnh khèi lù¬ng hoµn thµnh ( phÇn chi phÝ nh©n c«ng ) th¸ng 6/2000 c«ng ty D4-E95 ®éi XD1 Tªn c«ng viÖc Chi phÝ nh©n c«ng ®¬n vÞ tÝnh Khèi l­îng §¬n gi¸ T.tiÒn §µo mãng m3 147.91 12.502 1.849.171 X©y mãng m3 15 12.102 181.603 X©y t­êng m3 89.59 20.754 1.859.289 Céng 173.946.300 Dùa vµo ®ã kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp b¶ng ph©n bè tiÒn l­¬ng cho c¸c tæ déi s¶n xuÊt .Cã thÓ nhiÒu ®éi cïng tham gia s¶n xuÊt thi c«ng cïng mét c«ng tr×nh .Tæng hîp vµ ph©n bæ tÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm XH,KPC§ ... trªn b¶ng ph©n bè tiÒn l­¬ng vµ c¸ kho¶n tiÒn theo l­¬ng. B¶ng ph©n bè tiÒn l­¬ng cho c¸c c«ng tr×nh H¹ng môc §éi XD1 §éi XD2 ........ Céng C«ng tr×nh D4-E95 173.946.300 173.946.300 CT ®oµn 113§C 7.251.000 13.350.000 Céng 173.946.300 15.750.000 421.750.000 Dùa vµo b¶ng ph©n bè tiÒn l­¬ng cho c¸c ®éi theo b¶ng trªn kÕ to¸n l­¬ng cña c«ng ty lËp b¶ng ph©n bè tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cho c¸c ®éi .PhÇn BHXH c«ng ty trÝch lËp theo 15% tæng quü l­¬ng chÝnh ,phÇn KPC§ 2% c«ng ty trÝch lËp theo tæng quü l­¬ng chÝnh .Cßn phÇn BHYT c«ng ty trÝch lËp vµo ®Çu niªn ®é kÕ to¸n nh­ng l¹i kh«ng ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ cho c¸c kú .Do ®ã khi lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng kh«ng cã phÇn BHYT B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng ,BHXH vµ KPC§ th¸ng 6/2000 Ghi cã TK TK334 TK338 Céng Ghi nî TK TK338(3) TK338(2) Céng TK622 c¸c c«ng tr×nh CTD4-E95 ®éi XD1 173.946.300 26.091.945 3.478.926 203.517.271 TK622 sx phô -®éi m¸y thi c«ng (söa ch÷a) 1.100.000 165.00 22.000 187.000 1.287.000 TK627 chi phÝ c¸c ®éi 21.450.000 3.217.500 429.000 3.646.500 25.096.500 Tk642 L­¬ng gi¸n tiÕp 68.723.619 10.308.542 1.374.472 11.683.014 80.406.623 Céng 285.450.000 42.817.500 5.709.000 48.526.500 333.976.500 Dùa vµo b¶ng chÊm c«ng vµ b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña tõng ®éi ,kÕ to¸n tiÒn l­¬ng sÏ tÝnh l­¬ng cña tõng c¸ nh©n vµ toµn ®éi B¶ng chÊm c«ng th¸ng 6/2000 CT D4-E95 - §éi XD1 STT Hä vµ tªn Ngµy lµm viÖc trong th¸ng Tæng céng 1 2 3 ........ Tæng céng NghØ 100% l­¬ng 1 NguyÔn v¨n Toµn ´ ´ ´ 22 2 Lª tuÊn Tó ´ ´ ´ 22 §Ó h¹ch to¸n l­¬ng trùc tiÕp phôc vu c¸c c«ng tr×nh ,kÕ to¸n ghi : Nî TK622- D4-E95 : 173.946.300 Cã TK 334 : 173.946.300 Khi thanh to¸n cho CNV,kÕ to¸n ghi : nî TK334 : 173.946.300 cã TK 111 : 173.946.300 Bªn c¹nh viÖc tiÒn l­¬ng CNTT ®­a vµo kho¶n môc nh©n c«ng th× kÕ to¸n tiÒn l­¬ng cÇn ph¶i hÖ thèng c¸c kho¶n chi phÝ l­¬ng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp kh¸c : bao gåm chi phÝ l­¬ng ng­êi ®iÒu khiÓn m¸y ®­a vµ c¸c kho¶n môc chi phÝ m¸y thi c«ng ,l­¬ng CNTT,gi¸n tiÕp c¸c x­ëng söa ch÷a vµ l­¬ng khèi v¨n phßng. Cuèi kú kÕ to¸n tËp hîp c¸c chøng tõ gèc liªn quan ®Õn chi phÝ nh©n c«ng theo c«ng tr×nh cô thÓ vµo sæ nhËt ký – sæ c¸i ,sæ chi tiÕt vµ vµo sæ chi tiÕt TK622 Sæ chi tiÕt TK 622 n¨m 2000 STT Chøng tõ DiÔn gi¶i TK Sè tiÒn NT SH Nî Cã 1 1/6 TKCT TiÒn l­¬ng CNTT ®i D4E95 334 173.946.300 2 TKCT K/c’ tiÒn l­¬ng CNTT 154 173.946.300 3 TKCT K/c’ tiÒn l­¬ng CNTT®Z 154 175.049.300 Céng 3.146.467.000 C¸c bót to¸n: - §èi víi nh©n c«ng hîp ®ång cho tõng c«ng tr×nh ,khi thanh to¸n kÕ to¸n ghi : Nî TK622 : 9.091.500 Cã TK111,112,331 : 9.092.500 - C«ng ty trÝch BHXH theo 15%l­¬ng chÝnh vµ trÝch KHC§ theo 2% trªn tæng quü l­¬ng chÝnh Nî TK6227 : ph©n l­¬ng trùc tiÕp Nî TK6421 : phÇn l­¬ng gi¸n tiÕp Cã TK338(3) Cã TK338(2) Khi khÊu trõ 5% BHXH theo l­¬ng cña c¸n bé CNV,kÕ to¸n ghi: Nî TK334 Cã TK338 Cßn BHYT theo yªu cÇu cña ®¬n vÞ chñ qu¶n ,c«ng ty th­êng ph¶i trÝch nép BHYT cho toµn bé c¸n bé CNV c«ng ty ë ®Çu niªn ®é kÕ to¸n .C«ng ty coi ®©y lµ mét phÇn chi phÝ c«ng ty bao cÊp cho c¸n bé CNV .Do ®ã ë ®Çu niªn ®é kÕ to¸n vµo TK642- chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.Chi phÝ BHYT c«ng ty kh«ng ph©n bæ cho tõng kú trong nªn ®é kÕ to¸n vµo kho¶n môc chi phÝ chung. Khi ®ã vµo ®Çu niªn ®é kÕ to¸n ghi Nî TK642 Cã TK338(4) §èi víi c«ng nh©n hîp ®ång ,c«ng nh©n thuª ngoµi c«ng ty kh«ng trÝch BHXH,BHYT,KHC§ v× nh©n c«ng ®ã kh«ng thuéc biªn chÕ cña c«ng ty. Nh­ vËy,ngoµi l­¬ng chÝnh trong kho¶n môc BHXH,BHYT,KHC§ ®Ó ®­a vµo gi¸ thµnh .§Þnh kú c«ng ty trÝch theo kÕ hoacnhj mét l­îng 19% trªn tæng l­¬ng kÕ ho¹ch .Khi quyÕt to¸n c«ng tr×nh thÊy sè ®· trÝch sè thùc tÕ th× ph¶i ghi quyÕt to¸n gi¶m trõ nh­ sau: Nî TK338 Cã TK622 -T¹m thu tiÒn l­¬ng CNV ®­a vµo gi¸ thµnh Nî TK334 Cã TK335 -Tr¶ l­¬ng Nî TK335 Cã TK111 ë ®©y , bót to¸n nµy kÕ to¸n c«ng ty ®· thùc hiÖn ng­îc víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh .Thùc chÊt viÖc thi c«ng tõng c«ng tr×nh diÔn ra rÊt dµi ,qua nhiÒu kú ,viÖc tr¶ l­¬ng kÞp thêi lµ khã kh¨n cho c«ng ty nªn tíi khi quyÕt to¸n c«ng tr×nh c«ng ty míi tr¶ hÕt l­¬ng cho ng­êi lao ®éng.Do vËy c«ng ty chuyÓn qua TK335 tr¸nh vi ph¹m ®Ó sè d­ TK334 dµi kú. Cuèi kú TK622 ®­îc kÕt chuÓy sang TK154 chi tiÕt cho tõng c«ng tr×nh .2.3/. H¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng : Trong s¶n xuÊt x©y l¾p khèi l­îng c«ng viÖc diÔn ra víi quy m« lín ,c­êng ®é cao .Do vËy søc lao ®éng cña con ng­êi ®«i khi kh«ng ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña c«ng viÖc .XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã viÖc sö dông m¸y thi c«ng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ ho¹t ®éng cÇn thiÕt vµ cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.Nh­ vËy ,cã thÎ nãi chi phÝ m¸y thi c«ng lµ chi phÝ ®Æc thï trong lÜnh vùc x©y l¾p .Ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ m¸y mãc gäi chung lµ xe m¸y lµ mét phÇn tµi s¶n cña c«ng ty .§Ó t¹o quyÒn chñ ®éng cho ®éi ,PX vµ phôc vô SX,c«ng ty giao t×a s¶n xe m¸y cho c¸c ®éi tuú thuéc vµo chøc n¨ng s¶n xuÊt ,kh¶ n¨ng qu¶n lý cña ®éi ®ã .ViÖc ®iÒu hµnh xe m¸y vµ theo dâi sù ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®­îc ®Æt d­íi sù ®iÒu khiÓn trùc tiÕp cña ®éi ,x­ëng vµ cã sù gi¸m s¸t mªnh lÖnh cña c«ng ty.L¸i xe m¸y ph¶i thùc hiÖn chÕ ®é thanh quyÕt to¸n x¨ng dÇu ®Þnh kú víi thèng kª ®éi phßng kü thuËt chÞu tr¸ch nhiÖm lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a xe m¸y hµng n¨m. Trong mét th¸ng xe m¸y cña c¸c ®éi cã thÓ phôc vô cho nhiÒu c«ng tr×nh .§éi ph¶i b¸o c¸o vÒ bé phËn qu¶n lý xe m¸y cña c«ng ty ( phßng qu¶n lý c¬ giíi ) toµn bé c«ng t¸c ho¹t ®éng xe m¸y cña m×nh ,qu¶n lsy qua chøng tõ ban ®Çu lµ phiÕu theo dâi ho¹t ®éng cña xe m¸y thi c«ng .§Õn cuèi th¸ng phiÕu nµy cïng c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan nh­ ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho ,vËt t­ sö dông cho m¸y ch¹y ,b¶ng chÊm c«ng nh©n viªn ®iÒu khiÓn m¸y ,chi phÝ liªn quan ®Õn söa ch÷a cho biÕt sè Km xe m¸y ,sè giê ho¹t ®éng,l­îng nhiªn liÖu tiªu hao,phô tïng thay thÕ ....®­îc chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n lµm c¨n cø ghi sæ ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng liªn quan .Chi phÝ sö dông m¸y liªn quan ®Õn c«ng tr×nh nµo th× ph©n bæ cho c«ng tr×nh ®ã. Hµng th¸ng kÕ to¸n TSC§ c¨n cø vµo sæ ghi chi tiÕt TSC§ ®Ó trÝch ra khÊu hao ,chi phÝ trÝch tr­íc söa ch÷a lín cña tõng m¸y thi c«ng (nÕu cã ) .Tõ kÕt qu¶ tÝnh ®­îc kÕ to¸n lËp b¶ng kª chi phÝ khÊu hao vµ trÝch tr­íc söa ch÷a cho tõng m¸y (nÕu cã) B¶ng kª khÊu hao vµ trÝch trø¬c söa ch÷a lín m¸y thi c«ng STT Tªn m¸y Møc khÊu hao TrÝch tr­íc SCL Tæng céng 1 M¸y khoan D308 326.960 326.960 2 M¸y c¾t g¹ch 88.131 88.131 Céng 21.300.457 21.300.457 C¨n cø vµo b¶ng kª chi phÝ khÊu hao vµ trrÝch tr­íc SCL m¸y thi c«ng cña toµn c«ng ty vµ dùa vµo phiÕu theo dâi ho¹t ®éng cña tõng m¸y thi c«ng kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng c«ng tr×nh .Trong th¸ng c«ng tr×nh nµo sö dông m¸y thi c«ng cña c«ng ty th× KHTSC§ vµ sè trÝch t­íc SCL tµi s¶n cè ®Þnh còng ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng cña c«ng tr×nh ®ã .KÕ to¸n ph©n bæ khÊu hao m¸y thi c«ng dùa trªn sè ca m¸y ch¹y cho tõng c«ng tr×nh B¶ng ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ( m¸y thi c«ng ) th¸ng 6/2000 Ph©n bæ TSC§ vµo c¸c CT KH c¬ b¶n (cã TK 2141) KHSCL (cã TK335) Tæng céng 1.C«ng tr×nh D4-E95 4.830.000 4.830.000 2. c«ng tr×nh ®oµn 113 §C 1.885.000 1.885.000 3.Dù ¸n X61 2.820.416 2.820.416 Céng 12.244.500 12.244.500 C¨n cø vµo b¶ng ph©n bè kÕ to¸n ghi : NîTk6234 : 4.830.000 Cã TK 214: 4.830.000 Víi c«ng tr×nh kho¸n gän nh©n c«ng l­¬ng BHXH ®­îc tÝnh vµo sè ca m¸y thùc hiÖn .Chi phÝ l­¬ng sÏ b»ng sè ca m¸y nh©n víi sè tiÒn c«ng l¸i m¸y mét ca theo ®¬n gi¸ ca m¸y . §èi víi c«ng tr×nh kho¸n theo ®¬n gi¸ néi bé th× tiÒn l­¬ng vËn t¶i ,bèc dì vËt liÖu sÏ thanh to¸n cho ®éi m¸y thi c«ng c¬ gií theo ®¬n gi¸ tæng hîp.Khèi l­îng ®éi vËn chuyÓn (tÝnh theo tÊn hµng) nh©n víi ®¬n gi¸ tæng hîp ®· quy ®Þnh ra sè l­¬ng thanh to¸n cho ®éi.Nh©n c«ng l¸i m¸y ñi ,m¸y ®Çm cña ®éi thi c«ng sÏ dùa vµo sè giê ho¹t ®éng thùc tÕ cña xe vµ ngµy söa ch÷a m¸y ®Ó lµm c¬ së thanh to¸n theo cÊp l­¬ng th­îc tÕ cña ng­êi l¸i xe .Theo b¶ng tæng hîp khèi l­îng hoµn thµnh ta cã thÓ tÝnh ra l­¬ng vµ BHXH,ng­êi ®iÒu khiÓn xe m¸y ®­a vµo kho¶n môc chi phÝ m¸y thi c«ng . §èi víi cscs chi phÝ ph¸t sinh cßn l¹i nh­ : chi phÝ phô tïng vËn chuyÓn vËt liÖu mang tÝnh chÊt chung ... kh«ng thÓ t¸ch riªng cho tõng ®èi t­îng chÞu phÝ tËp hîp vµ ph©n bæ theo giê m¸y ch¹y. Khi tËp hîp chi phÝ MTC (nÕu cã ) kÕ to¸n ghi : Nî TK 621-M NVL sö dông Cã TK 152 Nî TK 622-M nh©n c«ng trùc tiÕp sö dông Cã TK 334 BHXH,BHYT,KHC§ ®­îc tÝnh gép víi BHXH,BHYT,KHC§ tÝnh theo l­¬ng s¶n xuÊt trùc tiÕp Chi phÝ s¶n xuÊt chung cña ®éi thi c«ng c¬ giíi Nî TK 627-M chi phÝ sö dông m¸y Cã TK 152,153,214,334 Cuèi kú dùa vµo b¶ng quyÕt to¸n khèi l­îng hoµn thµnh do ®éi vµ phßng thi c«ng lËp lªn kÕ to¸n vµo sæ tËp hîp chi phÝ m¸y thi c«ng. Tuy nhiªn kÕ to¸n c«ng ty ®· kh«ng tËp hîp chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng ®iÒu khiÓn m¸y vµo sæ nµy mµ chØ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung phôc vô m¸y thi c«ng (chñ yÕu lµ phÇn KH c¬ b¶n vµ chi phÝ trÝch tr­íc SCL, chi phÝ m¸y mãc thuª ngoµi). Dùa vµo b¶ng quyÕt to¸n khèi l­îng hoµn thµnh phÇn m¸y thi c«ng kÕ to¸n vµo b¶ng tËp hîp chi phÝ MTC. sæ chi tiÕt TK 627-M Th¸ng 6/2000 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®.ø Sè tiÒn SH NT Nî Cã 31/6 NhËn cÊp øng chi phÝ MTC C«ng ty D4-E95. K/c’ chi phÝ m¸y thi c«ng ®z 111 154 22.587.000 22.587.000 Céng 22.587.000 22.587.000 §èi víi MTC ®i thuª ngoµi tr­êng hîp nµy Ýt khi x¶y ra v× trªn thùc tÕ c«ng ty chØ sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cña m×nh ®Ó khai th¸c mµ kh«ng thuª ngoµi. Trong tr­êng hîp thuª ngoµi th× c«ng ty ho¹ch to¸n nh­ sau: MTC cña c«ng tr×nh nµo th× ghi trùc tiÕp cho c«ng tr×nh ®ã kh«ng cã tr­êng hîp dïng chung cho nhiÒu c«ng tr×nh nªn kh«ng ph¶i ph©n bæ. M¸y thuª ngoµi ®­îc tËp hîp thµnh b¶ng riªng ®Ó tÝnh chi phÝ m¸y thi c«ng. Dùavµo b¶ng tËp hîp chi phÝ m¸y thi c«ng kÕ to¸n ghi sæ c¸i TK623 – chi tiÕt MTC. Cßn chi phÝ nhiªn liÖu phô tïng, chi phÝ nh©n c«ng sö dông c«ng ty kh«ng ®­a vµo b¶ng tËp hîp chi phÝ MTC thuª ngoµi mµ h¹ch to¸n vµo phÇn MTC cña c«ng ty. Bót to¸n h¹ch to¸n chi phÝ MTC thuª ngoµi (nÕu cã), ghi: Nî TK 627-M : chi phÝ theo hîp ®ång Cã TK 331, 111, 112 2.4/. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung §Ó h¹ch to¸n ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 1 c¸ch thuËn lîi vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao, ngoµi c¸c yÕu tè c¬ b¶n vÒ NVL, L§, m¸y mãc thùc tÕ ®ßi hái ph¶i tiªu hao mét sè yÕu tè chi phÝ kh¸c nh­ CCDC, chi phÝ thuª ngoµi, kiÓm nghiÖm, chi phÝ lµm l¸n tr¹i ... Nh÷ng kho¶n chi phÝ nµy kh«ng trùc tiÕp tham gia cÊu thµnh thùc thÓ SP, nh­ng chóng cã vai trß lµm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt diÔn ra nhÞp nhµng, ®Òu ®Æn. §ã lµ chi phÝ chung, chi phÝ nµy gåm cã: TK 6272 : chi phÝ vËt liÖu TK 6273 : chi phÝ dông cô s¶n xuÊt TK 6274 : chi phÝ khÊu hao TSC§ TK 6277 : chi phÝ dÞch vô thuª ngoµi TK 6278 : chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Riªng l­¬ng gi¸n tiÕp cña c¸c ®éi kÕ to¸n c«ng ty kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n TK 6271 mµ h¹ch to¸n vµo kho¶n môc chi phÝ NCTT TK 622. Hµng th¸ng ®¬n vÞ nghiÖm thu khèi l­îng thùc hiÖn cïng víi tÝnh l­¬ng s¶n phÈm cßn x¸c ®Þnh l­¬ng trùc tiÕp cña c¸c tæ cÊp d­ìng, b¶o vÖ c«ng nh©n dùa vµo b¸o c¸o s¶n l­îng hay quyÕt to¸n c«ng tr×nh phßng kÕ ho¹ch kü thuËt sÏ x¸c nhËn khèi l­îng vµ c«ng phô trî kh¸c nhau nh­ c«ng dän vÖ sinh, dän kho ... vµ ®­îc thanh to¸n khi cã x¸c nhËn cña phßng ban cã liªn quan. VÒ chi phÝ vËt liÖu: chi phÝ nµy gåm nh÷ng chi phÝ xuÊt dïng chung cho PX nh­ vËt liÖu ®Ó söa ch÷a, b¶o d­ìng TSC§. Chi phÝ CCDC s¶n xuÊt : lµ chi phÝ vÒ CCDC cho nhu cÇu s¶n xuÊt chung ë ®éi b¶o d­ìng tu söa thiÕt bÞ. Chi phÝ khÊy hao TSC§ dïngtrong qu¶n lý ®éi. Chi phÝ dÞch vô mau ngoµi do sè l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ dïng chi thi c«ng cña c«ng ty kh«ng ®ñ phôc vô cho nhu cÇu vÒ m¸y mãc thi c«ng do ®ã c«ng ty phai thuª thªm m¸y mãc, hoÆc c¸c dÞch vô hç trî x©y l¾p nh­ tr¾c ®Þa, kiÓm tra ®é lón ... Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c : Khi x©y l¾p cã mét sè chi phÝ ph¸t sinh ngoµi dù to¸n th× ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n TK 6278 vµ chi phÝ ph¸t sinh thuéc c«ng tr×nh nµo th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho c«ng tr×nh ®ã. C¸c chøng tõ gèc ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm : phiÕu xuÊt vËt t­, b¶ng ph©n bæ KHTSC§.... C¨n cø vµo c¸c chøng tõ ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ trong kú, kÕ to¸n ghi c¸c bót to¸n sau. - Khi xuÊt vËt t­, CCDC phôc vô cho ®éi nµo, c«ng tr×nh nµo th× ghi cho c«ng tr×nh ®ã, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kÕ to¸n ghi Nî TK 6272 Nî TK 6273 Cã TK 152, 153. - Khi trÝch KHTSC§ cho PX, ghi : Nî TK 6274 Cã TK 214 Mét ®iÓm ®¸ng l­u ý ë ®©y lµ phÇn KH SCL MTC kÕ to¸n c«ng ty còng h¹ch to¸n vµo chi phÝ KHTSC§ nh­ng lµ tµi kho¶n më riªng cho phÇn MTC ( TK 6274 M ) - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : Nî TK 6278 Cã TK 111, 112, 331. Cuèi kú kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung ( kh«ng bao gåm chi phÝ phôc vôMTC ). B¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung Th¸ng 6/200. CT – E95, §oµn 113 §C, Dù ¸n X61 ®¬n vÞ: ® Néi dung Sè tiÒn 1 VL phôc vô qu¶n lý ®éi 2 CCDC 3 Chi phÝ KHTSC§ 17.830.000 4 Chi phÝ söa ch÷a nhá 16.120.000 5 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 29.532.500 6 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 52.498.000 Céng 115.980.500 Dùa trªn b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung cho toµn bé c«ng tr×nh, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng c«ng tr×nh theo mét tiªu thøc nhÊt ®Þnh. C«ng ty ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo chi phÝ NCTT Khi ph©n bæ ®­îc chi phÝ chung cho mçi c«ng tr×nh kÕ to¸n vµo sæ c¸i TK 627 chi tiÕt chi tõng c«ng tr×nh. Sæ chi tiÕt TK 627 Th¸ng 6/2000 Chøng tõ DG TK ®.u Sè tiÒn SH NT Nî Cã 31/6 Chi phÝ KHTSC§ 2141 17.830.000 31/3 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 111 14.385.495 31/3 K/c’ chi phÝ s¶n xuÊt chung 154 32.215.495 Céng 32.215.495 32.215.495 Cã thÓ kh¸i qu¸t h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung theo s¬ ®å sau: TK 152, 153 TK 627 TK 154 CP NVL, CCDC cho qu¶n lý PX TK 214 Ph©n bæ CPSXC CP KHTSC§ cña ®éi Vµo TK chi tiÕt Tõng c«ng tr×nh TK 331 CP Dvô mua ngoµi TK111, 112 CP kh¸c b»ng tiÒn 2.5/. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang ViÖc tÝnh gi¸ s¶n phÈm dë dang cña c«ng ty ®­îc tiÕn hµnh ®Þnh kú hµng th¸ng. TÝnh s¶n phÈm dë dang phô thuéc vµo ph­¬ng thøc thanh to¸n khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p hoµn thµnh gi÷a bªn A vµ c«ng ty NÕu quy ®Þnh thanh to¸n s¶n phÈm x©y dùng khi hoµn thanh ftheo ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý th× s¶n phÈm dë dang lµ khèi l­îng x©y l¾p ch­a ®¹t ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý ®· quy ®Þnh vµ ®­îc tÝnh theo chi phÝ thùc tÕ trªn c¬ së ph©n bè chi phÝ thùc tÕ cña c«ng tr×nh ®ã cho c¸c giai ®o¹n. NÕu trong tr­êng hîp ®ång quy ®Þnh thanh to¸n chi phÝ x©y dùng sau khi hoµn thµnh toµn bé s¶n phÈm th× s¶n phÈm dë dang lµ tæng chi phÝ s¶n xuÊt tõ khi khëi c«ng ®Õn cuèi th¸ng ®ã. Cuèi mçi quý, kÕ to¸n tÝnh ra gi¸ thµnh thùc tÕ SP hoµn thµnh. Sè liÖu s¶n phÈm dë dang mçi th¸ng ®­îc theo dâi trªn sæ chi tiÕt gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang toµn c«ng tr×nh, sau ®ã kÕt chuyÓn sang ®Çu kú th¸ng sau 2.6/. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p 2.6.1/. TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt : C¸c chi phÝ ph¸t sinh cña CT , HMCT nµo th× ®­îc tËp hîp cho CT, HMCT ®ã. Gi¸ trÞ c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh trong th¸ng ®­îc c«ng ty x¸c ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p céng chi phÝ ph¸t sinh tõ khi khëi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh ë sæ chi tiÕt gi¸ thµnh. Khi tËp hîp chi phÝ tõng c«ng tr×nh kÕ to¸n thùc hiÖn b­íc K/c’ ph©n bè vËt liÖu vµo tõng c«ng tr×nh. Nî TK 154- chi tiÕt cho tõng CT , HMCT. Cã TK 621 KÕt chuyÓn vµo TK 154 chi phÝ NCTT cña tõng HMCT Nî TK154 – chi tiÕt Cã TK622 KÕt chuyyÓn chi phÝ MCTcña tõng HMCT Nî TK154 – chi tiÕt Cã TK 627 - M KÕt chuyÓn , tÝnh ph©n bè chi phÝ s¶n xuÊt chung cña tõng CT Nî TK154 – chi tiÕt Cã TK627 KÕ to¸n tæng hîp lÊy sè liÖu ®· vµo nhËt ký chung ®Ó ghi sæ c¸i TK 154 Sæ chi tiÕt TK 154 Th¸ng 6/2000 Chøng tõ D G TK §.­ Sè tiÒn Ghi chó SH NT Nî Cã S D § K 320.000.000 K/c CPNVLTT 621 1.044.381.677 K/c CPNVTT 622 175.046.300 K/c CPMTC 627-M 22.587.000 K/c CPSXC 627 32.215.494 K/c gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh 911 1.294.230.471 SDCK 300.000.000 Céng 1.294.230.471 Cuèi th¸nh hay cuèi niªn ®é , kÕ to¸n tæng hîp lÊy sè liÖu trªn sæ c¸i ®Ó lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ thi c«ng cho tõng c«ng tr×nh . B¶ng tæng hîp chi phÝ thi c«ng CT D4-E59 STT Thµnh phÇn chi phÝ Ký hiÖu C¸ch tÝnh Thµnh tiÒn 1 CP VL VL 1.044.381.677 2 CP nh©n c«ng NC 175.046.300 3 CP m¸y thi c«ng MTC 22.587.000 4 CP SX chung SXC 32.215.494 Tæng 1.274.230.471 2.6.2./ TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm : Thêi ®iÓm tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ th­êng lµ khi kÕt thóc s¶n phÈm, CT, HMCT , cã khi lµ ®iÓm dõng kü thuËt nhÊt ®Þnh c«ng viÖc x©y l¾p. Víi nh÷ng CT , HMCT hoµn thµnh th× gi¸ thùc tÕ sÏ ®­îc thÓ hiÖn ë sè d­ cuèi kú trªn sæ c¸i TK 154- chi tiÕt cho CT ®ã. Trong tr­êng hîp cã phÕ liÖu vËt liÖu thu håi th× gi¸ thµnh lµ phÇn cßn l¹i sau khi lÊy sè d­ t¹i thêi ®iÓm hoµn thµnh trªn sæ c¸i TK 154 trõ ®i phÕ liÖu vËt liÖu thu håi. Gi¸ thµnh thùc tÕ = Chi phÝ dë + Tæng chi phÝ - Chi phÝ dë dang dang ®Çu kú ph¸t sinh trong kú cuèi kú Nh­ vËy víi c¸c c«ng tr×nh ch­a hoµn thµnh kÕ to¸n x¸c ®Þnh phÇn ®¹t ®iÓm dõng kü thuËt coi ®ã lµ HMCT hoµn thµnh, kÕt chuyÓn x¸c ®Þnh KQKD. PhÇn ch­a ®¹t ®iÓm dõng kü thuËt lµ chi phÝ dë dang ®Ó l¹i trªn TK 154. Nh­ vËy , kÕ to¸n c«ng ty khi tÝnh gi¸ thµnh kh«ng qua TK 632 mµ kÕt chuyÓn lu«n sang TK 911 Nî TK 911 : tæng gi¸ thµnh x©y l¾p Cã TK154 §Ó theo dâi toµn bé chi phÝ cña c«ng ty kÕ to¸n tæng hîp gi¸ thµnh x©y l¾p ra sæ tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh trªn toµn c«ng ty . Sæ nµy ®­îc më theo tõng quý ®Ó tiÖn theo dâi víi sæ c¸i . Qua sæ nµy c«ng ty cã thÓ theo dâi ®¸nh gi¸ toµn bé chi phÝ SX trong kú ®· bá ra ®Ó so s¸nh gi÷a c¸c CT, HMCT mµ c«ng ty ®ang thi c«ng trong kú , gi÷a c¸c ®éi thi c«ng. tæng hîp chi phÝ SX n¨m 2000 Tªn c«ng tr×nh Ghi nî TK154 , ghi cã c¸c TK Tæng 621 622 627 623 . CT D4-E95 1.044.381.677 175.046.300 32.215.494 22.587.000 21.195.244.000 Doµn 113 §C 367.939.090 69.478.000 31.818.941 570.000 Dù ¸n X61 787.201.000 99.380.000 39.492.000 7.301.000 ... Tæng 16.528.094.307 3.012.473.000 1.116.967.000 544.709.693 Tõ sæ tæng hîp chi phÝ SX kÕ to¸n lÊy b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cho toµn bé CT mµ kh«ng lËp thÎ tÝnh gi¸ riªng cho tõng c«ng tr×nh (b¶ng) STT Tªn CT CP DD §K CP PS trong kú CP DD CK Gi¸ thùc tÕ Gi¸ thanh to¸n 1 CT D4-E95 - 1.274.230.471 - 1.274.230.411 2 Doµn 113 §C - 469.806.031 - 469.806.031 3 Dù ¸n X61 - 933.374.000 - 933.374.000 ... Tæng 107.110.363 21.045.900.585 42.230052 21.195.241.000 23.793.190.453 Cã thÓ kh¸i kho¸t viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty qua s¬ ®å sau: S¬ ®å tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty TK 621 TK 154 TK 911 K/c CP NVLTT TK 622 K/c gi¸ thµnh K/c CP NCTT hoµn thµnh TK 627 TK 642 K/c CP SXC K/c CP DLDN TK 627-M K/c CP MTC PhÇn III: Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty H­¬ng Giang-BQP. 1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh. §Ó tån t¹i l©u dµi doanh nghiÖp lu«n t×m mäi biÖn ph¸p kh¼ng ®Þnh chç ®øng cña m×nh. §©y lµ vÊn ®Ò bao trïm vµ xuyªn suèt toµn bé qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng cßn con ®­êng nµo kh¸c lµ doanh nghiÖp tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh víi hiÖu qu¶ cao nhÊt. VÊn ®Ò hiÖu qu¶ ë ®©y ®­îc hiÓu lµ víi mét l­îng yÕu tè ®Çu vµo cè ®Þnh, doanh nghiÖp ph¶i t¹o ra ®­îc kÕt qu¶ ®Çu ra tèi ®a, víi chÊt l­îng cao nhÊt. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu nµy, ngoµi viÖc tiÕt kiÖm c¸c yÕu tè chi phÝ, doanh nghiÖp ph¶i tæ chøa phèi hîp chóng víi nhau mét c¸ch khoa häc. §ã lµ biÖn ph¸p tèi ­u trong vÊn ®Ò hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, ®Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra mét c¸ch thuËn lîi tõ kh©u lËp dù to¸n ®Õn kh©u tæ chøc thùc hiÖn, qu¶n trÞ doanh nghiÖp cÇn ph¶i thu thËp nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh chi phÝ ®i ®«i víi kÕt qu¶ thu ®­îc. Tõ ®ã ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p khong ngõng gi¶m bít nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt, khai th¸c tiÒm n¨ng vÒ nguyªn vËt liÖu, lao ®éng ... cña doanh nghiÖp. Nh÷ng th«ng tin kÕ to¸n ®ã kh«ng chØ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng ph­¬ng ph¸p trùc quan c¨n cø vµo sù tån t¹i h×nh th¸i vËt chÊt cña nã mµ cßn b»ng ph­¬ng ph¸p ghi chÐp, tÝnh to¸n dùa trªn sù ph¶n ¸nh t×nh h×nh chi phÝ thùc tÕ trªn sæ s¸ch. XÐt trªn gãc ®é nµy, h¹ch to¸n kÕ to¸n víi chøc n¨ng c¬ b¶n lµ cung cÊp th«ng tin cho qu¶n lý, ®· kh¼ng ®Þnh vai trß kh«ng thÓ thiÕu víi viÖc qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Trong phÇn th«ng tin chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ph¶n ¸nh toµn bé c¸c yÕu tè chi phÝ ph¸t sinh thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt quy m« vµ hiÖu qu¶. Nh÷ng sè liÖu kÕ to¸n nµy lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ. Nh­ vËy cã thÓ thÊy r»ng, chÊt l­îng cña th«ng tin kÕ to¸n cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi tÝnh chÝnh x¸c møc ®é ph¶n øng cña doanh nghiÖp ®èi víi l­îng th«ng tin nµy. Hoµn thiÖn hÖ thèng sæ s¸ch nãi chung vµ phÇn hÖ thèng chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng nh»m cung cÊp th«ng tin trong s¹ch, chÝnh x¸c cho qu¶n lý lu«n lu«n lµ nhiÖm vô cã ý nghÜa chiÕn l­îc trong sù ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp. Riªng ®èi víi ngµnh x©y dùng c¬ b¶n, viÖc h¹ch to¸n ®óng chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cµng trë nªn quan träng vµ cã tÝnh quyÕt ®Þnh bëi sù t¸c ®éng cña nh÷ng ®Æc ®iÓm nh­ gi¸ c¶ biÕn ®éng, gi¸ nh©n c«ng thay ®æi theo tõng vïng x©y dùng. Ngoµi ra ph¶n ¸nh chÝnh x¸c gi¸ thµnh x¶n phÈm x©y l¾p cßn cã nghÜa lµ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c tr×nh ®é kü thuËt thi c«ng, tr×nh ®é tæ chøc s¶n xuÊt, sö dông lao ®éng, vËt liÖu thiÕt bÞ, kh¶ n¨ng sö dông vèn... 2. §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty H­¬ng Giang - Bé Quèc Phßng. 2.1. Nh÷ng ­u ®iÓm. C«ng ty H­¬ng Giang - Bé Quèc Phßng tõ ngµy thµnh lËp ®Õn nay ®· lín m¹nh kh«ng ngõng c¶ vÒ quy m« lÉn chÊt l­îng s¶n xuÊt. Mét ®iÒu kh«ng thÓ thiÕu khi nãi ®Õn c«ng ty lµ ë chç lu«n t×m c¸ch tiÕp cËn thÞ tr­êng, më réng quy m« kinh doanh, thu hót kh¸ch hµng vµ ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh doanh x©y dùng. Trªn c¬ së më réng s¶n xuÊt b»ng t×m kiÕm thªm c«ng tr×nh, thªm s¶n phÈm ngoµi phÇn kÕ ho¹ch chÝnh hµng quý, hµng n¨m. Bé quèc phßng giao cho c«ng ty khuyÕn khÝch c¸c phßng ban, c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc t×m thªm c«ng tr×nh ngoµi kÕ ho¹ch theo chøc n¨ng hµnh nghÒ trong giÊy phÐp hµnh nghÒ quy ®Þnh. §Ó cã thÓ ký nhËn thÇu c«ng tr×nh, c«ng ty tùc hiÖn theo c¬ chÕ thÇu x©y l¾p ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 60 - BXD/VKT ngµy 30/3/1994 cña Bé tr­ëng bé x©y dùng. Tuú theo quy m« tÝnh chÊt lo¹i c«ng tr×nh vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mçi c«ng tr×nh cã thÓ tæ chøc ®Êu thÇu x©y l¾p toµn bé c«ng tr×nh hoÆc tõng HMCT. §èi víi mçi dù ¸n, c«ng ty ®Òu lËp hå s¬ dù thÇu, lËp ra c¸c dù to¸n tèi ­u ®Ó giµnh thÇu c«ng tr×nh. Cã ®­îc thµnh tùu nh­ vËy lµ do nh÷ng ®ãng gãp kh«ng nhá cña h¹ch to¸n kÕ to¸n trong c¸c khÝa c¹nh nh­ sau: VÒ bé m¸y kÕ to¸n, ®­îc tæ chøc gän nhÑ, quy tr×nh lµm viÖc khoa häc, c¸n bé kÕ to¸n ®­îc bè trÝ hîp lý phï hîp víi tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cña mçi ng­êi, t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao tr¸ch nhiÖm c«ng viÖc ®­îc giao. ChÝnh v× thÕ mµ viÖc h¹ch to¸n néi bé cã hiÖu qu¶, gãp phÇn ®¾c lùc vµo c«ng t¸c qu¶n lý cña c«ng ty. VÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n, nh×n chung chøng tõ ban ®Çu ®­îc tæ chøc hîp ph¸p hîp lÖ ®Çy ®ñ. C¸ch thøc h¹ch to¸n cña c«ng ty nãi chung ®· kh¸ høu hiÖu phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n c¶i c¸ch. C«ng ty ®· ¸p dông thµnh c«ng mét sè phÇn h¹ch to¸n kinh doanh víi hÖ thèng sæ s¸ch phï hîp theo h×nh thøc nhËt ký sæ c¸i ®óng víi yªu cÇu quy ®Þnh. VÒ ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña c«ng ty. C«ng ty ®· ¸p dông h×nh thøc giao kho¸n xuèng c¸c ®éi x©y dùng vµ thi c«ng. §©y lµ mét h×nh thøc tæ chøc phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt cña C«ng ty. Trong kinh doanh x©y dùng c¬ b¶n, h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian kh«ng cßn phï hîp n÷a. Mét sè n¨m gÇn ®©y c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n còng ¸p dông h×nh thøc kho¸n s¶n phÈm. §©y lµ mét h×nh thøc qu¶n lý hîp lý, t¹o ®iÒu kiÖn ®Èy nhanh tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm vËt t­, tiÒn vèn vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ph­¬ng ph¸p kho¸n s¶n phÈm trong XDCB t¹o ®iÒu kiÖn g¾n liÒn víi lîi Ých vËt chÊt cña ng­êi lao ®éng víi chÊt l­îng vµ tiÕn ®é thi c«ng, x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vËt chÊt víi tõng tæ, ®éi, c«ng nh©n trªn c¬ së ph¸t huy tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o vµ kh¶ n¨ng hiÖn cã cña c«ng ty. Mét ®Æc ®iÓm næi bËt cña c«ng ty H­¬ng Giang lµ h×nh thøc kho¸n, ®¸ng ®Ó c¸c ®¬n vÞ kh¸c quan t©m. §ã lµ h×nh thøc kho¸n gän c«ng tr×nh nh­ng kho¸n ë ®©y kh«ng cã nghÜa lµ "kho¸n tr¾ng" mµ lµ kho¸n cã sù qu¶n lý chÆt chÏ cña c¸c phßng ban. Phßng kü thuËt, ban vËt t­ xe m¸y,...chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý gi¸m s¸t vÒ tiÕn ®é, khèi l­îng vµ chÊt l­îng c«ng tr×nh. Phßng kÕ to¸n tµi vô gi¸m s¸t vÒ mÆt tµi chÝnh phèi hîp víi phßng kÕ ho¹ch lËp thñ tôc thanh to¸n víi bªn A. C¸c ®éi tr­ëng c¸c ®éi thi c«ng nhËn kho¸n gän chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc: Ph¶i ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ tiÕn ®é c«ng tr×nh, ®¶m b¶o qu¶n lý c¸c thñ tôc, qu¶n lý chÕ ®ä chÝnh s¸ch, hoµn tÊt hå s¬, hoµn thµnh dù to¸n thi c«ng, quyÕt to¸n c«ng tr×nh víi c«ng ty vµ víi bªn A. VÒ vËt t­ giao quyÒn chñ ®éng cho ®éi tr­ëng chÞu tr¸ch nhiÖm mua s¾m nh÷ng vËt t­ cßn thiÕu cÇn sö dông ngay. Ph¶i ®¶m b¶o vËt t­ ®óng chÊt l­îng, ®óng thñ tôc theo chÕ ®é hiÖn hµnh (®ñ ho¸ ®¬n tµi chÝnh vµ nhËp thñ tôc nhËp xuÊt hoÆc xuÊt th¼ng cho c«ng tr×nh). §èi víi vËt t­ sö dông cña c«ng ty, c«ng ty c©n ®èi lµm thñ tôc xuÊt tÝnh vµo gi¸ thµnh c«ng tr×nh. VÒ m¸y thi c«ng, nÕu kh«ng cã hoÆc thiÕu c«ng ty thuª ngoµi b»ng h×nh thøc hîp ®ång, thuª thiÕt bÞ theo thÓ lÖ hiÖn hµnh. Toµn bé kinh phÝ hîp ®ång ®­îc chuyÓn vÒ phßng tµi chÝnh ®Ó theo dâi vµ h¹ch to¸n. §ång thêi gi¶i quyÕt cÊp kinh phÝ kÞp thêi ®Ó c¸c ®éi triÓn khai thi c«ng. Sù phèi hîp trªn ®©y gi÷a c¸c phßng ban c«ng ty víi ®éi, ®éi lu«n ®¶m b¶o cho viÖc tÝnh ®Çy ®ñ chÝnh x¸c gi¸ thµnh c«ng tr×nh, gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty víi ng­êi lao ®éng, víi chñ ®Çu t­, nhµ n­íc vµ c¸c bªn liªn quan... h×nh thøc kho¸n nµy gãp phÇn lµm n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ t¨ng c­êng qu¶n trÞ cña c«ng ty. §«i khi víi c«ng t¸c khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng qua h×nh thøc kho¸n, c«ng ty cßn chó träng ®Õn chÕ ®é khen th­ëng kÞp thêi nh»m ®éng viªn tinh thÇn lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. Nh÷ng ®iÓm lµm ®­îc trªn ®©y lµ do kÕt qu¶ c«ng søc lao ®éng cña toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn c«ng ty. Vµ mét phÇn kh«ng nhá trong ®ã lµ sù cè g¾ng cña phßng tµi vô thùc hiÖn vai trß h¹ch to¸n qu¶n lý tµi chÝnh cña m×nh. 2.2. Nh÷ng tån t¹i. B­íc ®Çu ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n c¶i c¸ch nªn xuÊt hiÖn sù sai sãt nhÇm lÉn trong c¸c c«ng ty lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. C«ng ty H­¬ng Giang ngoµi nh÷ng ®iÓm ®· ®¹t ®­îc nªu trªn kh«ng tr¸nh khái mét sè tån t¹i nhÊt ®Þnh. Thø nhÊt, vÒ viÖc tæ chøc qu¶n lý chi phÝ cßn ch­a chÆt chÏ toµn diÖn nªn v× thÕ mµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ch­a ph¶n ¸nh ®óng b¶n chÊt cña nã. Trong s¶n phÈm cña C«ng ty, nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín nªn viÖc tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu lµ mét trong nh÷ng h­íng chÝnh ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. ViÖc kho¸n s¶n phÈm ®i ®«i víi kho¸n nguyªn vËt liÖu, giê c«ng vµ c¸c chi phÝ ph©n bæ kh¸c theo ®Þnh møc lµ kh¸ hiÖu qu¶. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã l¹i cã kÏ hë vÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu do ph©n x­ëng tù ®¶m nhiÖm theo nhu cÇu s¶n xuÊt. PhÇn nguyªn liÖu nµy lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm hoÆc cã phÇn cao h¬n so víi viÖc lÜnh t¹i kho hoÆc chÊt l­îng ch­a ®¶m b¶o. Thø hai, ®èi víi vËt t­ cÇn thay thÕ hoÆc l¾p ®Æt, C«ng ty cã thÓ tËn dông nh÷ng phô tïng ®· sö dông nh­ng chÊt l­îng vÉn cßn ®¶m b¶o. Trong thùc tÕ khi c¸c ®éi thi c«ng nhËn c«ng tr×nh míi th­êng ®Ò nghÞ gi¸m ®èc mua míi rÊt nhiÒu thiÕt bÞ qu¶n lý, phô tïng... ChÝnh v× thÕ mµ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng lªn lµm gi¶m l·i cña doanh nghiÖp. Thø ba, do ®Æc ®iÓm phÇn hµnh h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña chÕ ®é kÕ to¸n c¶i c¸ch ®­îc x©y dùng trªn m« h×nh c«ng nghiÖp chÞu sù chi phèi cña ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nªn viÖc vËn dông vµo doanh nghiÖp SXKD x©y l¾p cã ®Æc thï riªng lµ khã kh¨n. Tuy nhiªn ®Ó ph¶n ¸nh ®óng b¶n chÊt cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh, C«ng ty nªn l­u ý vÒ c¸c tµi kho¶n sö dông ®Ó thay ®æi l¹i phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. Khi h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, C«ng ty H­¬ng Giang kh«ng sö dông TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n ®Ó kÕt chuyÓn vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao trong kú. Lµm nh­ vËy kÕ to¸n c«ng ty sÏ bít mét tµi kho¶n trong hÖ thèng tµi kho¶n c«ng ty sö dông. Tuy nhiªn sù l­îc bít nµy l¹i g©y khã kh¨n cho kÕ to¸n khi muèn ®äc trªn sæ s¸ch vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao trong kú: KÕ to¸n kh«ng thÓ ®äc ngay trªn TK 632 mµ ph¶i xÐt ®èi øng gi÷a bªn nî TK 911 vµ bªn cã TK 154. Trong tr­êng hîp ngoµi phÇn chi phÝ trong ho¹t ®éng x©y l¾p, c«ng ty cßn cã c¸c ho¹t ®éng kinh doanh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, ho¹t ®éng bÊt th­êng kh¸c th× viÖc xÐt ®èi øng l¹i cµng khã kh¨n. Khi h¹ch to¸n chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ®éi, kÕ to¸n kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 6271 - Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng mµ h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi vµo TK 622 - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy dÒ dµng h¬n cho h×nh thøc kho¸n c«ng nh©n cho tõng ®éi theo c¸c c«ng tr×nh. Nh­ng nã g©y ra sù chªnh lÖch trong c¸c kho¶n môc chi phÝ (chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sÏ t¨ng lªn, chi phÝ s¶n xuÊt chung sÏ gi¶m). §iÒu nµy g©y khã kh¨n trong viÖc ph©n tÝch c¸c kho¶n môc chi phÝ phôc vô cho qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Trong TK 6274 cña C«ng ty bao gåm: chi phÝ m¸y thi c«ng khÊu hao TSC§, khÊu hao nhµ lµm viÖc, khÊu hao nhµ x­ëng. Nh­ vËy viÖc theo dâi chi phÝ m¸y trªn thÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng ph©n biÖt ®©u lµ chi phÝ m¸y thi c«ng, tõ ®ã h¹n chÕ viÖc t×m c¸c gi¶i ph¸p t¨ng c«ng suÊt sö dông m¸y. Thø t­, lµ do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña C«ng ty mµ chi phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng kh«ng tËp hîp trùc tiÕp cho s¶n phÈm nµo th× kÕ to¸n th­êng ph©n bæ theo mét tiªu thøc nhÊt ®Þnh, th­êng lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Nh­ng cã s¶n phÈm mang tÝnh gia c«ng th× cÇn nhiÒu giê c«ng s¶n xuÊt, cã s¶n phÈm th× nguyªn vËt liÖu l¹i chiÕm tû träng lín, nªn viÖc ph©n bæ theo tiªu thøc nµy th­ßng g©y ra sù chªnh lÖch lín vÒ chi phÝ. Thø n¨m, khi kÕt chuyÓn maý thi c«ng vµo TK 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. KÕ to¸n C«ng ty coi chi phÝ m¸y thi c«ng chØ gåm chi phÝ chung cho m¸y thi c«ng (TK627) mµ kh«ng tÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp sö dông cho m¸y thi c«ng, nh©n c«ng ®øng m¸y vµo kho¶n môc m¸y thi c«ng - PhÇn chi phÝ nguyªn vËt liÖu tÝnh vµo kho¶n môc nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, phÇn nh©n c«ng tÝnh vµo kho¶n môc nh©n c«ng trùc tiÕp. ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy kh«ng lµm thay ®æi gi¸ thµnh nh­ng lµm thay ®æi tû lÖ gi÷a c¸c kho¶n mñc trong gi¸ thµnh g©y ra sù thiÕu chÝnh x¸c khi ph©n tÝch kho¶n môc gi¸ thµnh. Ngoµi nh÷ng tån t¹i nªu trªn cßn mét sè ®iÓm l­u ý kh¸c trong c¸c phÇn h¹ch to¸n cô thÓ. Em xin tr×nh bµy nh÷ng tån t¹i ®ã ®ång thêi víi viÖc nªu ra ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn. Ph­¬ng h­íng chung ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung còng nh­ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng lµ tiÕp tôc nh÷ng ­u ®iÓm hiÖn cã, t×m nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc tån t¹i ®¶m b¶o h¹ch to¸n ®óng chÕ ®é kÕ to¸n nhµ n­íc quy ®Þnh vµ ®¸p øng nhu cÇu qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp. 3. Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nh»m n©ng cao qu¶n trÞ doanh nghiÖp. §Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong qu¶n lý còng nh­ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm tai c«ng ty, em xin ®Ò xuÊt mét ý kiÕn nh­ sau: *VÒ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n c¸c kho¶n môc chi phÝ. §èi víi nh÷ng s¶n phÈm mang tÝnh chÊt XDCB, C«ng ty nªn h¹ch to¸n theo kÕ to¸n XDCB ®Ó t¨ng tÝnh qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp. + H¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ NVLTT. Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, chi phÝ NVLTT h¹ch to¸n vµo TK 621. Tuy nhiªn khi xuÊt nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp phôc vô c«ng tr×nh kÕ to¸n nªn ph©n chia TK 152 thµnh ba TK cÊp2: TK 1521 - VËt liÖu TK 1522 - Nhiªn liÖu TK 1523 - Phô tïng Khi ®ã khi xuÊt vËt liÖu, nhiªn liÖu hoÆc phô tïng phôc vô c«ng tr×nh kÕ to¸n ghi: Nî TK 621 - Chi tiÕt cho ®èi t­îng Cã TK 152 - Chi tiÕt theo lo¹i NVL xuÊt Khi ®ã kÕ to¸n dÔ dµng qu¶n lý, so s¸nh møc tiªu hao cña tõng lo¹i vËt liÖu, nhiªn liÖu, phô tïng cho tõng c«ng tr×nh. + H¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kÕ to¸n ghi: Nî TK 622 Cã TK 331: NÕu nh©n c«ng thuª ngoµi Cã TK 334: NÕu lµ c«ng nh©n c«ng ty. Tuy nhiªn kÕ to¸n l­¬ng cÇn chó ý trong chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kh«ng bao gåm c¸c kho¶n tÝnh nh­ BHXH, BHYT, KPC§. Khi tÝnh BHYT, KPC§, BHXH kÕ to¸n ghi. TrÝch BHXH: Nî TK 6421: L­¬ng gi¸n tiÕp Nî TK 6277: L­¬ng trùc tiÕp Cã TK 3383: Theo chÕ ®é quy ®Þnh khi trÝch BHXH ®­a vµo TK 6271 chø kh«ng ®­a vµo TK 6277 nh­ hiÖn nay c«ng ty ®ang thùc hiÖn. Do ®ã khi trÝch BHXH kÕ to¸n ghi: Nî TK 6421: L­¬ng gi¸n tiÕp Nî TK 6271: L­¬ng trùc tiÕp Cã TK 3383: TrÝch BHYT theo chÕ ®é hiÖn hµnh quy ®Þnh BHYT ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch 3% trªn sè thu nhËp t¹m trÝch cña ng­êi lao ®éng. Trong ®ã ng­êi sö dông lao ®éng chÞu 2% tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh, ng­êi lao ®éng trùc tiÕp nép 1% (trõ vµo thu nhËp) ë C«ng ty, BHYT lµ do C«ng ty nép mµ kh«ng trõ vµo thu nhËp cña ng­êi lao ®éng. KÕ to¸n c«ng ty h¹ch to¸n BHYT vµo TK 6421 cña C«ng ty kh«ng tÝnh theo tõng th¸ng hay tõng quý mµ tËp hîp thµnh mét lÇn nép cho c¬ quan BHYT. Nî TK 6421 Cã TK 3384 C«ng ty nªn trÝch BHYT theo chÕ ®é quy ®Þnh Nî TK 622 Nî TK 627 Cã TK 3384 Khi h¹ch to¸n chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ®éi, kÕ to¸n kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 6271 - Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng mµ h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng cña nh©n vien qu¶n lý ®éi vµo TK 622 lµm t¨ng chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §iÒu nµy g©y ra sù thiÕu chÝnh x¸c trong ph©n tÝch tØ lÖ c¸c kho¶n môc chi phÝ phôc vô cho qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Do ®ã khi h¹ch to¸n chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ®éi kÕ to¸n ghi: Nî TK 6271 Cã TK 334 H¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ m¸y thi c«ng theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh chi phÝ nµy gåm : chi phÝ nhiªn liÖu cho m¸y thi c«ng, chi phÝ nh©n c«ng ®iÒu khiÓn m¸y, kÕ to¸n c«ng ty kh«ng t¸ch chi phÝ nhiªn liÖu vµ chi phÝ nh©n c«ng phôc vô m¸y thi c«ng mµ tÝnh gép vµo kho¶n môc chi phÝ NCTT, chi phÝ NVLTT. Nh­ vËy chi phÝ m¸y thi c«ng cña c«ng ty chñ yÕu lµ chi phÝ khÊu hao TSC§ (TK 6274). C¸c kho¶n chi phÝ di chuyÓn m¸y thi c«ng (TK 6278), chi phÝ phôc vô mua ngoµi... kÕ to¸n trÝch vµo kho¶n môc chi phÝ chung. Trong Tk 6274 cña c«ng ty bao gåm chi phÝ khÊu hao nhµ lµm viÖc cña ®éi, khÊu hao TSC§ kh¸c vµ chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng. ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng nh­ vËy ch­a ph¶n ¸nh chÝnh x¸c toµn bé chi phÝ ph¸t sinh cña phÇn m¸y thi c«ng. §Ó tËp hîp chi phÝ m¸y thi c«ng, kÕ to¸n nªn tËp hîp toµn bé c¸c chi phÝ ph¸t sinh cho phÇn m¸y thi c«ng: nguyªn vËt liÖu, nh©n c«ng ®iÒu khiÓn, chi phÝ s¶n xuÊt chung. Khi h¹ch to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n chi phÝ trong chi phÝ m¸y thi c«ng cã thÓ ký hiÖu ®Ó ph©n biÖt víi chi phÝ kh¸c. .Chi phÝ vËt liÖu phôc vô m¸y thi c«ng. Nî TK 621 - M Cã TK 152: Chi tiÕt nhiªn liÖu phô tïng. .Chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. Nî TK 622 - M Cã TK 334,338 .Chi phÝ chung cña ®éi thi c«ng c¬ giíi. Nî TK 627 - M Cã TK 152, 153, 214, 334, 338. *VÒ ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ chi phÝ x©y l¾p dë dang . ViÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dë dang trong c«ng ty phô thuéc vµo ph­¬ng thøc thanh to¸n khèi l­îng hoµn thµnh gi÷a bªn A vµ c«ng ty. NÕu quy ®Þnh s¶n phÈm x©y l¾p thanh to¸n sau khi hoµn thµnh toµn bé th× gi¸ thµnh lµ tæng chi phÝ ph¸t sinh tõ khi khëi c«ng ®Õn khi bµn giao. NÕu ®Õn cuèi kú ch­a hoµn thµnh th× gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang lµ toµn bé chi phÝ tõ khi khëi c«ng ®Õn cuèi kú. NÕu thanh to¸n theo ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý (x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ dù to¸n) th× s¶n phÈm dë dang lµ khèi l­îng x©y l¾p ch­a ®¹t ®Õn ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý. C«ng ty nªn thay ®æi ph­¬ng thøc thanh to¸n khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh, t¨ng sè l­îng c«ng tr×nh thanh to¸n theo ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng tån vèn, t¨ng nhanh vßng quay cña vèn, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. * VÒ ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. Nh­ trªn ®· ph©n tÝch khi tËp hîp chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p c«ng ty kh«ng sö dông TK 632. Lµm nh­ vËy c«ng ty sÏ gi¶m bít ®­îc sè l­îng tµi kho¶n sö dông, gi¶m bít ®­îc mét b­íc trong kh©u tÝnh gi¸ thµnh. Nh­ng lµm nh­ vËy sÏ g©y phøc t¹p khi ®äc trªn sæ s¸ch do ®ã c«ng ty nªn th«ng qua TK 632 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. Khi ®ã muèn biÕt s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao trong kú sÏ kh«ng ph¶i xÐt ®èi øng gi÷a TK 154 vµ TK 911 * VÒ qu¶n lý chi phÝ. S¶n phÈm x©y l¾p cña c«ng ty còng gièng nh­ s¶n phÈm cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh x©y l¾p kh¸c lµ chi phÝ vËt t­ chiÕm tû träng lín v× vËy tiÕt kiÖm vËt t­ lµ rÊt cÇn thiÕt. TiÕt kiÖm kh«ng cã nghÜa lµ bít xÐn... mµ thùc chÊt lµ ph¶i gi¶m hao hôt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. TiÕt kiÖm vËt t­ trong phôc håi chi tiÕt, sö dông l¹i vËt t­ cßn ®¶m b¶o chÊt l­îng, tiÕt kiÖm c«ng cô dông cô s¶n xuÊt. Thùc chÊt ë c«ng ty cã nh÷ng phô tïng cò nh­ng chØ cÇn qua phôc håi nhá vÉn cã thÓ sö dông ®­îc, vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm. Nh­ng do kho¸n s¶n phÈm nªn khi nhËn c«ng tr×nh míi c¸c ®éi ®Òu ®Ò nghÞ thay míi toµn bé c¸c ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ phôc vô qu¶n lý gi¸ trÞ míi cña thiÕt bÞ phô tïng nµy lín h¬n rÊt nhiÒu. HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông kÕ to¸n b»ng m¸y vi tÝnh. §Ó thùc hiÖn viÖc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu, gi¶m hao hôt nguyªn vËt liÖu th× c«ng ty nªn x©y dùng hÖ thèng danh ®iÓm vËt t­: ( VÝ dô: 152.02.01 ThÐp Liªn X« F6). ViÖc x©y dùng hÖ thèng danh ®iÓm vËt t­ sÏ lµm cho viÖc h¹ch to¸n chi phÝ vËt liÖu ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu, gi¶m tèi thiÓu thÊt tho¸t, gi¶m gi¸ thµnh cña s¶n phÈm x©y l¾p. * ¸p dông kÕ to¸n m¸y vµo c«ng ty. Mét trong nh÷ng môc tiªu cña c¶i c¸ch hÖ thèng kÕ to¸n cña n­íc ta lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc øng dông tin häc vµo h¹ch to¸n kÕ to¸n. Bëi v× tin häc ®· vµ ®ang trë thµnh mét c«ng cô qu¶n lý hµng ®Çu trong lÜnh vùc qu¶n lý kinh tÕ, th«ng tin liªn l¹c... Tuy nhiªn trong c«ng ty vÉn tiÕn hµnh h×nh thøc thñ c«ng lµ chñ yÕu. V× vËy trªn c¬ së m¸y tÝnh ®· cã c«ng ty cµi ®Æt thªm phÇn mÒm vµo h¹ch to¸n sÏ gi¶m bít vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c«ng viÖc kh¸c. Cô thÓ: - Gi¶m bít ®­îc viÖc ghi chÐp vµ tÝnh to¸n - T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thu thËp, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n nhanh chãng kÞp thêi vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty nãi chung vµ vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng. -T¨ng niÒm tin vµo c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n mµ c«ng ty cung cÊp cña c¸c ®èi t­îng bªn ngoµi c«ng ty. -Gi¶i quyÕt khã kh¨n, h¹n chÕ trong viÖc tËp hîp chi phÝ theo néi dung tµi kho¶n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty. -Gi¶i phãng kÕ to¸n viªn khái c«ng viÖc t×m kiÕm vµ kiÓm tra sè liÖu trong viÖc tÝnh to¸n sè häc ®¬n gi¶n. * VÒ sæ s¸ch kÕ to¸n: Trong hÖ thèng sæ s¸ch cña c«ng ty, ngoµi viÖc thùc hiÖn chøc n¨g cña h¹ch to¸n kÕ to¸n cßn cÇn ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu cña kÕ to¸n qu¶n trÞ, cung cÊp sè liÖu cho ban gi¸m ®èc kÞp thêi. Sæ chi tiÕt gi¸ thµnh cña c«ng ty míi chØ ®¶m b¶o ®­îc mét chøc n¨ng h¹ch to¸n kÕ to¸n. V× vËy kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh nªn lËp mét sæ theo dâi riªng theo kho¶n môc, gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang, gi¸ thµnh thùc tÕ, gi¸ thµnh dù to¸n tõng c«ng tr×nh ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc cung cÊp sè liÖu néi bé cho ban gi¸m ®èc c«ng ty. Cã thÓ thùc hiÖn theo mÉu sau (mÉu trang sau). HiÖn nay c«ng ty thùc hiÖn kho¸n s¶n phÈm cho c¸c ®éi v× vËy ®Ó phï hîp víi h×nhh thøc nµy c«ng ty nªn më sæ theo dâi viÞec kho¸n s¶n phÈm x©y l¾p. åCFSX STT Cuèi kú CFSXDD §Çu kú Chi phÝ s¶n xuÊt trong b¸o c¸o C«ng tr×nh CFC MTC NC VL KÕT LUËN Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi sù c¹nh tranh lµnh m¹nh hiÖn nay, mét doanh nghiÖp chØ cã thÓ tån t¹i ®øng v÷ng khi biÕt kÕt hîp sö dông ®óng ®¾n c¸c yÕu tè ®Çu vµo, ®¶m b¶o chÊt l­îng ®Çu ra vµ sù h¹ch to¸n kÕ to¸n. §Ó lµm ®iÒu nµy th«ng tin kinh tÕ gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng trong viÖc chi phèi c¸c quyÕt ®Þnh cña l·nh ®¹o. Nã g¾n liÒn víi c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ë c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp x©y l¾p nãi riªng. Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n víi viÖc sö dông tµi s¶n, vËt t­, lao ®éng trong s¶n xuÊt. ViÖc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ tµi chÝnh cña m×nh. V× thÕ sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm c¸c lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt cïng víi viÖc phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét vÊn ®Ò thùc sù cÇn thiÕt, lµ nhiÖm vô chñ yÕu cña doanh nghiÖp vµ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó t¨ng tÝch luü x· héi: Yªu cÇu ®Æt ra lµ ®æi míi, hoµn thiÖn kh«ng ngõng c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®Ó thÝch øng víi yªu cÇu qu¶n lý trong c¬ chÕ míi. §ång thêi ®©y còng lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p míi kªu gäi ®Çu t­ vµ ®i tíi ký kÕt hîp ®ång. Trong thêi gian hoµ nhËp víi thùc tÕ em ®· hiÓu s©u s¾c b¶n chÊt vÒ nghiÖp vô kinh tÕ ®Æc biÖt lµ c¸ch tËp hîp chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. Tuy nhiªn do tr×nh ®é cã h¹n, thêi gian thùc tËp kh«ng dµi luËn v¨n nµy chØ ®Ò cËp ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh c¬ b¶n nhÊt, còng nh­ míi chØ ®­a ra nh÷ng ý kiÕn b­íc ®Çu ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái s¬ xuÊt, thiÕu sãt. Mét lÇn n÷a em xin bµy tá sù ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy Lª Bé LÜnh, c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng tµi chÝnh c«ng ty H­¬ng Giang ®· gióp ®ì em hoµn thµnh luËn v¨n nµy.