Luận văn Hoàn thiện kế toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ tại Công ty bánh kẹo Hải Hà

1856 1870 … 1890 … 0215 C«ng ty L­¬ng thùc …. 0085 TrÇn Thi Ngäc 0023 NguyÔn Träng Phóc … 0133 S.thÞ Kim Liªn … 131 …. 111 111 … 131 … 511 …. 511 511 … 511 … 3.490.560 2.564.000 … … 2.456.500 … … 11.616.000 …. 2.456.500 …. 3.490.560 2.564.000 … 11.616.000 …. Tæng céng 4.800.560.500 10.156.451.200 14.957.011.700 BiÓu sè 11: B¸o c¸o doanh thu b¸n hµng Dßng cuèi cïng cña B¸o c¸o doanh thu b¸n hµng ph¶n ¸nh doanh thu tiªu thô cña th¸ng 2/2003 cña C«ng ty. Qua B¸o c¸o doanh thu b¸n hµng cña C«ng ty ta thÊy: + Tæng doanh thu tiªu thô: 14.957.011.700 + Doanh thu thanh to¸n ngay lµ: 4.800.560.500, chiÕm 32,1% + Doanh thu tr¶ chËm: 10.156.451.200, chiÕm 67,9% Nh­ vËy, doanh thu tr¶ chËm chiÕm 2/3 tæng doanh thu. Do ®ã, C«ng ty ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p tÝch cùc h¬n n÷a ®Ó thu håi tiÒn hµng nhanh, t¨ng nhanh vßng quay cña vèn, tr¸nh nî ®äng d©y d­a kÐo dµi. "B¸o c¸o doanh thu b¸n hµng" ph¶n ¸nh ®­îc doanh thu tiªu thô trong kú nh­ng kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc doanh thu cña mçi lo¹i s¶n phÈm trong kú. Do vËy, ®Ó dÔ dµng xem xÐt, ®¸nh gi¸ s¶n l­îng, doanh thu tiªu thô vµ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i cña tõng lo¹i thµnh phÈm trong kú, cuèi th¸ng kÕ to¸n tiªu thô cßn in ra "B¶ng s¶n l­îng tiªu thô". * "B¶ng s¶n l­îng tiªu thô" (biÓu sè 12) lµ b¶ng theo dâi tæng hîp t×nh h×nh tiªu thô cña tÊt c¶ c¸c lo¹i thµnh phÈm trong doanh nghiÖp, trong ®ã mçi dßng ph¶n ¸nh c¸c chØ tiªu sè l­îng, doanh thu tiªu thô cña mçi lo¹i thµnh phÈm, sè l­îng vµ doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. C¸c sè liÖu vÒ sè l­îng vµ doanh thu cña thµnh phÈm xuÊt b¸n ®­îc kÕt chuyÓn tõ c¸c Sæ chi tiÕt b¸n hµng t­¬ng øng. Cßn sè liÖu vÒ sè l­îng vµ doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (phÇn "nhËp lai") ®­îc tæng hîp tõ "Sæ chi tiÕt thanh to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i". Sè liÖu tæng gi¸ trÞ thµnh phÈm xuÊt b¸n trªn B¶ng s¶n l­îng tiªu thô ph¶i trïng khíp víi sè tæng doanh thu trªn B¸o c¸o doanh thu b¸n hµng. Cßn sè liÖu tæng doanh thu hµng nhËp l¹i ph¶i b»ng sè tæng céng cét thµnh tiÒn trªn Sæ chi tiÕt thanh to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. * H¹ch to¸n thuÕ GTGT ®Çu ra Cïng víi viÖc h¹ch to¸n doanh thu tiªu thô, kÕ to¸n cña C«ng ty ®· tiÕn hµnh theo dâi vµ ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ph¶i nép trong th¸ng. C¸c th«ng tin trªn Ho¸ ®¬n (GTGT) khi kÕ to¸n tiÕn hµnh nhËp vµo m¸y sÏ ®­îc cËp nhËt vµo "B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra" (biÓu sè 13) gåm c¸c néi dung: sè hiÖu, ngµy th¸ng chøng tõ; tªn kh¸ch hµng; doanh sè b¸n ch­a thuÕ, thuÕ GTGT ®Çu ra; tæng thu (tæng céng tiÒn thanh to¸n). Cuèi ngµy kÕ to¸n céng dån kÕt qu¶ cña tõng cét sè liÖu. Cuèi th¸ng kÕ to¸n céng dån kÕt qu¶ cña tõng ngµy ®Ó vµo "Tê khai thuÕ GTGT" (biÓu sè 14). B¶ng s¶n l­îng tiªu thô C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ Th¸ng 2/2003 §¬n vÞ: 1000® Thµnh phÈm XuÊt b¸n NhËp l¹i M· Tªn L­îng TiÒn L­îng TiÒn A B 1 2 3 4 spc S.p chÝnh 839.233 13.743.782.370 888,7 11.831.930 spcb B¸nh 254.605,7 5.732.900,8 362,8 4.517.080 B38 B¸nh b«ng lóa 13.123 312.002.700 6,3 156.750 B1 B¸nh cÈm ch­íng 3.213.400 83.521.160 - - B21 B¸nh con gièng 6.562 105.968.600 58,2 755.500 … … … … … … spck kÑo 584.627,3 8.010.873,57 525,9 7.314.750 K18 KÑo b¾p b¾p 8.005,5 100.253.680 2,9 35.800 K69 KÑo Caramen s÷a 36.226,180 779. 242,955 202.212 4.345,3745 K70 KÑo caramen oval 3.123 66.695.200 - - K26 KÑo dõa gãi m¸y 1.003 13.010.120 5,3 64.200 … … … … … … spp s.phÈm phô 56.243,7 1.213.229.330 28,7 512.670 BC Bét canh 2.918 19.578.650 - - … … … … … … Tæng céng 895.476,7 14.957.011.700 917,4 12.334.500 BiÓu sè 12: B¶ng s¶n l­îng tiªu thô B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra (KÌm tê khai thuÕ GTGT) (Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) Th¸ng 2 n¨m 2003 Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ M· sè : 0100100914 §Þa chØ : 25 Tr­¬ng §Þnh - Hµ Néi Chøng tõ Tªn kh¸ch hµng Doanh sè (ch­a cã thuÕ) ThuÕ GTGT Ghi chó Sè Ngµy 1841 1/2 Th¹ch V¨n S¸ng 12.253.890 1.225.389 1842 1/2 NguyÔn §øc L©m 5.213.500 521.350 … Céng ngµy 1/2 … 450.235.650 … 45.023.565 1854 1855 1856 2/2 2/2 2/2 … C«ng ty Sompasong-Lµo Lª Thanh H­¬ng TrÇn ThÞ Ngäc … Céng ngµy 2/2 68.562.250 2.562.450 3.490.560 … 50.203.520 6.856.225 256.245 349.056 … 5.020.352 … …… … … … … Céng th¸ng 2 (A) 14.957.011.700 1.284.291.585 5320 10/2 Hµng tr¶ l¹i L¹i Duy TiÕn … Céng hµng tr¶ l¹i (B) 86.000 … 12.344.500 8.600 … 1.234.450 Tæng (A-B) 14.944.667.200 1.283.057.135 BiÓu sè 13: B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra Tê khai thuÕ GTGT Th¸ng 2/2003 (Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ M· sè : 0100100914 §Þa chØ : 25 Tr­¬ng §Þnh - Hµ Néi STT ChØ tiªu kª khai Doanh sè (ch­a cã thuÕ GTGT) ThuÕ GTGT 1 2 a) b) c) d) 3 4 5 6 7 a) b) 8 9 10 Hµng ho¸, dich vô b¸n ra Hµng ho¸, dich vô chÞu thuÕ GTGT Hµng ho¸, dich vô chÞu thuÕ suÊt 0% Hµng ho¸, dich vô chÞu thuÕ suÊt 5% Hµng ho¸, dich vô chÞu thuÕ suÊt 10% Hµng ho¸, dich vô chÞu thuÕ suÊt 20% Hµng ho¸, dich vô mua vµo ThuÕ GTGT cña bµng ho¸, dich vô mua vµo ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ ThuÕ GTGT ph¶i nép (+) hoÆc tho¸i (-) trong kú (tiÒn thuÕ 2-5) ThuÕ GTGT kú tr­íc chuyÓn qua Nép thiÕu Nép thõa hoÆc ch­a khÊu trõ ThuÕ GTGT ®· nép trong th¸ng ThuÕ GTGT d­îc hoµn tr¶ trong th¸ng ThuÕ GTGT ph¶i nép th¸ng nµy 14.944.667.200 14.944.667.200 2.114.095.850 - 12.830.571.350 - 8.869.712.300 1.283.057.135 1.283.057.135 0 - 1.283.057.135 - 713.496.855 713.496.855 569.560.280 7.502.000 562.058.280 BiÓu sè 14: Tê khai thuÕ GTGT Cuèi th¸ng kÕt qu¶ h¹ch to¸n tæng hîp TK 3331 ®­îc ph¶n ¸nh trªn NhËt ký-chøng tõ sè 10 (biÓu nµy ®­îc tr×nh bµy ë phÇn KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô). 2.3.2.4. KÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu Do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm dÔ háng, C«ng ty chÊp nhËn nhËp l¹i nh÷ng s¶n phÈm kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng nh­: kÑo ch¶y, b¸nh vì…®Ó xuÊt t¸i chÕ. Khi ph¸t sinh nghiÖp vô hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, kÕ to¸n c¨n cø vµo Ho¸ ®¬n (GTGT) ®Ó nhËp d÷ liÖu vµo m¸y vµ ®Þnh kho¶n doanh thu hµng tr¶ l¹i. - Tr­êng hîp kh¸ch hµng L¹i Duy TiÕn tr¶ l¹i thµnh phÈm vµ yªu cÇu nhËn l¹i tiÒn, kÕ to¸n ghi : Nî TK 531 86.000 Nî TK 33311 8.600 Cã TK 111 94.600 - Tr­êng hîp kh¸ch hµng TrÇn ThÞ Ngäc tr¶ l¹i thµnh phÈm vµ yªu cÇu trõ vµo kho¶n ph¶i thu, kÕ to¸n ghi : Nî TK 531 155.700 Nî TK 33311 15.570 Cã TK 131 177.930 - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®­îc theo dâi chi tiÕt trªn "Sæ chi tiÕt thanh to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i" (biÓu sè 15): Sæ chi tiÕt thanh to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Th¸ng2/2003 Trang1: NhËp l¹i trong kú §¬n vÞ:®ång Ngµy th¸ng Tªn kh¸ch hµng Tªn thµnh phÈm Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn ThuÕ GTGT Tæng céng 1 2 3 4 5 6 7 8 … … … … … … … … 10/2 0053 L¹i Duy TiÕn 1. B¸nh con gièng 2. KÑo b¾p b¾p 3 2 20.000 13.000 60.000 26.000 6.000 2.600 66.000 28.600 Céng 5 - 86.000 8.600 94.600 11/2 0085 TrÇn ThÞ Ngäc 1. B¸nh c©n mÆn 2. KÑo g«m 10 3 12.900 8.900 129.000 26.700 129.000 2.670 132.990 29.370 Céng 13 - 155.700 15.570 177.930 … … … … … … … … Tæng céng 917,4 - 12.344.500 1.234.450 13.578.950 BiÓu sè 15: Sæ chi tiÕt thanh to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Cuèi kú, tõ c¸c trang sæ chi tiÕt thanh to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, kÕ to¸n tiªu thô sÏ tæng hîp sè l­îng vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i theo tõng lo¹i thµnh phÈm vµ ph¶n ¸nh vµo "B¶ng s¶n l­îng tiªu thô", phÇn "NhËp l¹i". C¨n cø vµo tæng céng doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i trªn b¶ng s¶n l­îng tiªu thô, kÕ to¸n kÕt chuyÓn sang TK 511: Nî TK 511 12.344.500 Cã TK 531 12.344.500 §©y lµ c¬ së ®Ó ghi vµo NhËt ký chøng tõ sè 8, cét ghi Cã TK 531. §ång thêi, kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Nî TK 155 9.856.210 Cã TK 632 9.856.210 Sè l­îng vµ gi¸ vèn cña tõng lo¹i thµnh phÈm bÞ tr¶ l¹i ®­îc ph¶n ¸nh trªn b¶ng kª sè 9, phÇn nhËp l¹i trong kú. 2.3.2.5. KÕ to¸n thanh to¸n víi kh¸ch hµng C«ng ty H¶i Hµ víi m¹ng l­íi tiªu thô r«ng kh¾p c¶ n­íc, quan hÖ th­êng xuyªn víi rÊt nhiÒu kh¸ch hµng lín. Doanh thu tr¶ chËm chiÕm tØ träng lín trong tæng doanh thu. V× vËy, kÕ to¸n tiªu thô cÇn ghi chÐp kÞp thêi, chÝnh x¸c ®Çy ®ñ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh, n¾m ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh cña tõng kh¸ch hµng ®Ó cã biÖn ph¸p ®«n ®èc kh¸ch hµng thanh to¸n kÞp thêi, tr¸nh t×nh tr¹ng chiÕm dông vèn qu¸ lín, ®ång thêi vÉn gi÷ ®­îc quan hÖ tèt víi kh¸ch hµng. T¹i C«ng ty, kÕ to¸n tiªu thô thùc hiÖn song song c¶ ghi chÐp, theo dâi b»ng tay vµ h¹ch to¸n trªn m¸y tÝnh. §Ó theo dâi chi tiÕt t×nh h×nh thanh to¸n víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n tiªu thô më "Sæ theo dâi c«ng nî" (biÓu sè 16). §©y lµ mét sæ gåm nhiÒu cuèn sæ liÒn vµ mçi cuèn ph¶n ¸nh c«ng nî cña mét hay mét sè kh¸ch hµng. Sæ ®­îc ghi chÐp b»ng tay mçi khi cã nghiÖp vô mua chÞu hoÆc thanh to¸n tiÒn ph¸t sinh. C¬ së ®Ó ghi vµo sæ theo dâi c«ng nî lµ c¸c ho¸ ®¬n (GTGT), c¸c phiÕu thu, giÊy b¸o Cã cña Ng©n hµng… Sæ theo dâi c«ng nî C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ Sè hiÖu 0212 - C«ng ty th­¬ng m¹i Quý An §Þa chØ: Phñ lý - Hµ Nam §¬n vÞ: ®ång NT CT DiÔn gi¶i PS Nî PS Cã 1/1/2003 D­ ®Çu n¨m 2002 205.231.250 5/1/03 536 Mua hµng 20.235 20/1/03 201 Thanh to¸n 50.000.000 … … … … … 31/1/03 D­ cuèi th¸ng 1/2002 80.560.750 2/2/03 1520 Mua hµng 26.950.682 5/2/03 142 Thanh to¸n 22.000.000 … … … … … 28/2/2003 D­ cuèi th¸ng 2/2003 120.562.500 BiÓu sè 16: Sæ theo dâi c«ng nî C¸ch ghi sæ: + Cét ngµy th¸ng: ngµy th¸ng ghi sæ. + Cét chøng tõ: Sè hiÖu ho¸ ®¬n (nÕu kh¸ch hµng mua chÞu), phiÕu thu, giÊy b¸o cã (nÕu kh¸ch hµng thanh to¸n). + Cét diÔn gi¶i: néi dung nghiÖp vô, sè d­ cuèi th¸ng. + Cét ph¸t sinh nî: sè tiÒn ph¸t sinh khi mua chÞu. + Cét ph¸t sinh cã: sè tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n. Sæ theo dâi c«ng nî gióp kÕ to¸n tiªu thô theo dâi mét c¸ch liªn tôc qu¸ tr×nh thanh to¸n vµ mua chÞu cña kh¸ch hµng. Cung cÊp sè d­ cho phßng kinh doanh ®Ó cã biÖn ph¸p ®«n ®èc thu håi nî vµ quyÕt ®Þnh cã b¸n hµng cho kh¸ch n÷a kh«ng. Sæ theo dâi c«ng nî ®­îc ghi chÐp b»ng tay. Bªn c¹nh ®ã, trªn m¸y tÝnh, kÕ to¸n tiªu thô cßn lËp "Sæ chi tiÕt c«ng nî" (biÓu sè 17) vµ "B¶ng theo dâi sè d­ cña kh¸ch hµng" (biÓu sè 18) ®Ó theo dâi trªn m¸y tÝnh. Sæ chi tiÕt c«ng nî cã kÕt cÊu gÇn gièng víi Sæ theo dâi c«ng nî nh­ng cã thªm cét "TK ®èi øng": ghi nh÷ng tµi kho¶n ®èi øng víi 131. Sæ chi tiÕt c«ng nî C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ Tõ ngµy 01/02/2003 ®Õn ngµy 28/02/2003 TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng §èi t­îng: 0212 - C«ng ty th­¬ng m¹i Quý An D­ Nî ®Çu th¸ng 80.560.750 PS Nî 62.511.682 PS Cã 22.512.470 D­ nî cuèi th¸ng 120.559.962 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng PS Nî PS Cã NT SH 2/02 1520 Doanh thu 511 24.500.620 2/02 1520 ThuÕ GTGT ®Çu ra 33311 2.450.062 5/02 142 Thanh to¸n 111 22.000.000 16/02 1750 Doanh thu 511 32.328.000 16/02 1750 ThuÕ GTGT ®Çu ra 33311 3.232.800 27/02 1560 Th­ëng s¶n phÈm míi 641 512.470 BiÓu sè 17: Sæ chi tiÕt c«ng nî Kh¸c víi sæ theo dâi c«ng nî ®­îc l­u qua nhiÒu n¨m vµ kh«ng tÝnh tæng sè ph¸t sinh nî, ph¸t sinh cã trong kú, sæ chi tiÕt th­êng ®­îc in ra vµo cuèi th¸ng vµ ngoµi c¸c th«ng tin vÒ sè d­ ®Çu kú, sè d­ cuèi kú cßn cã tæng ph¸t sinh nî, tæng ph¸t sinh cã trong kú. §©y chÝnh lµ c¨n cø ®Ó lËp nªn "B¶ng theo dâi sè d­ cña kh¸ch hµng" vµo cuèi kú. B¶ng theo dâi sè d­ cña kh¸ch hµng C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ Th¸ng 2/2003 TK 131 - Ph¶i thu kh¸ch hµng §èi t­îng Sd®k sps sdck M· tªn nî Cã nî cã nî cã … … … … … … … … 0052 §ç Trung Kiªn 5.652.800 2.560.500 4.500.500 3.712.800 0057 NguyÔn ThÞ Xu©n 2.000.000 14.560.500 10.450.500 1.100.000 0126 Cöa hµng sè 5 NB 7.137.550 24.538.600 37.700.000 4.023.850 0212 C«ng ty th­¬ng m¹i Quý An 80.560.750 62.511.682 22.512.470 120.559.962 … … … .. … … … … Céng 13.452.560.000 45.850.600 10.156.451.200 9.856.950.000 13.716.211.200 35.850.000 BiÓu sè 18: B¶ng theo dâi sè d­ cña kh¸ch hµng Sè liÖu tæng céng cña cét ph¸t sinh cã trªn b¶ng theo dâi sè d­ kh¸ch hµng lµ c¬ së ®Ó ghi vµo NhËt ký-chøng tõ sè 8, phÇn ghi cã TK 131. Nh­ vËy, t¹i C«ng ty kÕ to¸n tiªu thô ®· thùc hiÖn h¹ch to¸n chi tiÕt c«ng nî c¶ b»ng tay vµ b»ng m¸y. Tuy chóng cã néi dung gièng nhau nh­ng môc ®Ých sö dông l¹i kh¸c nhau. Sæ theo dâi c«ng nî dïng ®Ó ®èi chiÕu vÒ sè ph¸t sinh gi÷a sæ cña C«ng ty víi sæ c«ng nî cña kh¸ch hµng ®Õn thanh to¸n tiÒn hµng. Cßn sæ chi tiÕt c«ng nî lµ c¨n cø ®Ó m¸y kÕt chuyÓn sè liÖu vµo B¶ng theo dâi sè d­ kh¸ch hµng cuèi kú. Cuèi kú, kÕ to¸n in ra Sæ chi tiÕt c«ng nî vµ ®èi chiÕu víi Sæ theo dâi c«ng nî. NÕu trïng khíp th× míi in ra B¶ng theo dâi sè d­ cña kh¸ch hµng. XÐt vÒ mÆt kinh tÕ th× ph­¬ng ph¸p nµy kh«ng hiÖu qu¶. 2.3.2.6. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 2.3.2.6.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng §Ó h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng, C«ng ty sö dông TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng vµ c¸c tµi kho¶n liªn quan. Chi phÝ b¸n hµng ë C«ng ty ph¸t sinh t­¬ng ®èi nhiÒu, c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh chi phÝ b¸n hµng bao gåm c¸c néi dung: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, bao b×, dông cô phôc vô cho kh©u b¸n hµng. - Chi phÝ l­¬ng nh©n viªn b¸n hµng. - Chi gi¶m gi¸ hµng b¸n sau ho¸ ®¬n… - Chi phÝ dich vô mua ngoµi: dÞch vô vËn chuyÓn, chi phÝ qu¶ng c¸o, ®iÖn n­íc… - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. Khi chi phÝ ph¸t sinh ë bé phËn nµo th× kÕ to¸n ë bé phËn Êy ghi chÐp vµ ph¶n ¸nh. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo c¸c sè liÖu do c¸c bé phËn chuyÓn lªn, kÕ to¸n tiªu thô míi tËp hîp chi phÝ b¸n hµng vµ ph¶n ¸nh lªn B¶ng kª sè 5. Do C«ng ty kh«ng më tµi kho¶n cÊp 2 cho TK 641 cho nªn tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng ®Òu ®­îc ph¶n ¸nh cïng mét dßng "TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng" trªn B¶ng kª sè 5 (biÓu sè 19). C¨n cø ®Ó ghi B¶ng kª sè 5 - phÇn chi phÝ b¸n hµng: - C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ NVL, CCDC, kÕ to¸n ghi vµo phÇn Nî TK 641 t­¬ng øng víi cét cã TK 152, 153 - C¨n cø vµo c¸c NhËt ký chøng tõ sè 1, sè 2, sè 10…kÕ to¸n ghi vµo phÇn nî TK 641 t­¬ng øng víi cét Cã TK 111,112,141. - C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ lu¬ng vµ BHXH, kÕ to¸n ghi vµo phÇn Nî TK 641 t­¬ng øng víi cét Cã TK 214, 334, 3383, 3384. 2.3.2.6.2. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ë C«ng ty sö dông TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Víi quy m« s¶n xuÊt lín, lùc l­îng lao ®éng ®«ng ®¶o vµ c¬ cÊu qu¶n lý bao gåm nhiÒu xÝ nghiÖp thµnh viªn, trong ®ã cã hai xÝ nghiÖp kh«ng thuéc ®Þa bµn Hµ Néi nªn t¹i C«ng ty, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh lµ kh«ng nhá. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp t¹i C«ng ty bao gåm c¸c néi dung chÝnh sau: - Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý - Chi phÝ vËt liÖu, ®å dïng v¨n phßng - Chi phÝ khÊu hao TSC§ - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - Chi phÝ tiÕp kh¸ch, héi häp… - Mét sè c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan. Còng gièng nh­ chi phÝ b¸n hµng, c¸c kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong th¸ng còng ®­îc tËp hîp ®Ó ghi vµo B¶ng kª sè 5. Mäi kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Òu ®­îc tËp hîp chung vµo TK 642. C¨n cø ®Ó ghi b¶ng kª sè 5 - phÇn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: gièng nh­ phÇn ch phÝ b¸n hµng. B¶ng kª sè 5 do bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh lËp. Cuèi th¸ng, tæng chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ë cét céng chi phÝ thùc tÕ trong th¸ng sÏ ®­îc ghi vµo NhËt ký chøng tõ sè 8 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong kú. 2.3.2.7. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô KÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm Doanh thu thuÇn Gi¸ vèn hµng b¸n Chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ QLDN = - - - = Lîi nhuËn gép - Chi phÝ b¸n hµng - Chi phÝ QLDN = ViÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ®­îc tÝnh chung cho tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm: Néi dung h¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ®­îc ph¶n ¸nh trªn NhËt ký chøng tõ sè 8 (biÓu sè 20) vµ NhËt ký chøng tõ sè 10 (biÓu sè 21). Tr×nh tù h¹ch to¸n: - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn: Nî TK 511 14.944.667.200 Cã TK 911 14.944.667.200 - Cuèi kú, kÕ to¸n tiªu thô dùa vµo gi¸ trÞ xuÊt b¸n thµnh phÈm trong kú ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n kÕt chuyÓn sang TK 911: Nî TK 911 11.539.347.590 Cã TK 632 11.539.347.590 - C¨n cø vµo B¶ng kª sè 5, kÕ to¸n tiÕn hµnh kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng: Nî TK 911 500.560.450 Cã TK 641 500.560.450 - KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Nî TK 911 1.240.881.597 Cã TK 642 1.240.881.597 Sau ®ã kÕ to¸n kÕt chuyÓn kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm vÒ TK lîi nhuËn ch­a ph©n phèi: KQ tiªu thô thµnh phÈm = 14.944.667.200 - 11.539.347.590 - 500.560.450 - 1.240.881.597 = 1.634.021.353 Nî TK 911 1.663.877.563 Cã TK 421 (4212) 1.663.877.563 C¨n cø vµo NhËt ký chøng tõ sè 8 vµ c¸c NhËt ký chøng tõ cã liªn quan, kÕ to¸n tæng hîp vµo Sæ C¸i c¸c TK 511,632,131,155,531,641,642… BiÓu sè 22 vµ 23 minh ho¹ néi dung cña Sæ C¸i TK 511 vµ Sæ C¸i TK 131. Sæ C¸i Tµi kho¶n 511 C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã §¬n vi: ®ång Ghi Cã c¸c TK, ®èi øng Nî TK nµy Th¸ng 2 NKCT sè 8 (531) NKCT sè 8 (911) 12.344.500 14.944.667.200 Céng sè ph¸t sinh Nî 14.957.011.700 Tæng sè ph¸t sinh cã 14.957.011.700 Sè d­ cuèi th¸ng Nî - Cã - BiÓu sè 22: Sæ c¸i TK 511 Sæ C¸i Tµi kho¶n 131 C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã 13.560.590.500 50.950.600 §¬n vi: ®ång Ghi Cã c¸c TK, ®èi øng Nî TK nµy Th¸ng 1 Th¸ng 2 NKCT sè 1 (111) NKCT sè 8 (511) NKCT sè 10 (3331) 250.865.300 9.084.668.400 820.917.500 Céng sè ph¸t sinh Nî 10.156.451.200 Tæng sè ph¸t sinh Cã 9.856.950.000 Sè d­ cuèi th¸ng Nî 13.452.560.000 13.716.211.200 Cã 45.850.600 35.850.000 BiÓu sè 23: Sæ c¸i TK 131 phÇn III Hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm , tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ 3.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm t¹i vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ViÖc h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm cã ý nghÜa rÊt to lín ®èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nµo. Nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong thùc tÕ, doanh nghiÖp muèn thu håi vèn nhanh ®Ó bï ®¾p c¸c chi phÝ bá ra vµ cã tÝch luü ®Ó thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt më réng th× buéc doanh nghiÖp ph¶i tiªu thô nh÷ng thµnh phÈm ®¸p øng ®­îc nhu tiªu dïng cña x· héi vÒ lo¹i s¶n phÈm, mÉu m·, quy c¸ch, chÊt l­îng… §Èy nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô chÝnh lµ ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn vèn kinh doanh, tiÕt kiÖm vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, ®ång thêi gãp phÇn tiÕt kiÖm c¸c chi phÝ qu¶n lý, b¶o qu¶n, b¶o ®¶m chÊt l­îng s¶n phÈm. Tõ ®ã t¹o ra ®­îc nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ thµnh thÊp, t¨ng lîi nhu©n cho doanh nghiÖp, n©ng c©o ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng. XÐt trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ, thùc hiÖn tèt viÖc tiªu thô thµnh phÈm ë mçi doanh nghiÖp sÏ gãp phÇn vµo viÖc ®iÒu hoµ gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, gi÷a tiÒn vµ hµng, gi÷a kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu, ®¶m b¶o sù c©n ®èi trong toµn ngµnh vµ trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. ChÝnh v× vËy, viÖc tæ chøc tèt qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸ lµ tr¸ch nhiÖm, quyÒn lîi b¾t buéc ®èi víi mçi doanh nghiÖp. C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp ®Çu ngµnh trong lÜnh vùc s¶n xuÊt b¸nh kÑo. S¶n phÈm cña C«ng ty ®· cã mÆt trªn c¶ n­íc. Do nh÷ng ®Æc tr­ng cña s¶n phÈm: thêi gian sö dông vµ b¶o qu¶n ng¾n, kh«ng ph¶i lµ mÆt hµng thiÕt yÕu, cÇu co gi·n lín, nhu cÇu mang tÝnh thêi vô… mÆt kh¸c thÞ tr­êng tiªu thô cã tÝnh c¹nh tranh cao chÝnh v× vËy c«ng t¸c tiªu thô cña C«ng ty lµ rÊt quan träng. §Ó ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty ph¶i th«ng qua viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô. Thªm vµo ®ã, viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô mét c¸ch khoa häc, hîp lý phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña C«ng ty cã ý nghÜa quan träng trong viÖc thu nhËn, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin cho ban gi¸m ®èc C«ng ty ®Ó lùa chän ph­¬ng ¸n kinh doanh cã hiÖu qña. ChÝnh v× vËy, viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm lµ rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt, nã quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña C«ng ty. Tuy nhiªn, kÕ to¸n thµnh phÈm ph¶i ®­îc hoµn thiÖn nh­ thÕ nµo?. Theo nguyªn t¾c nµo? PhÇn tiÕp theo sÏ nãi ®Õn c¸c nguyªn t¾c hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm. 3.2. Mét sè nguyªn t¾c hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét c«ng cô quan träng trong qu¶n lý kinh tÕ - tµi chÝnh, do vËy ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng cô nµy lµ mét nhu cÇu tÊt yÕu cña qu¶n lý, lµ tiÒn ®Ò quan träng trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. Hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÇn vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô lµ mét c«ng t¸c rÊt cÇn thiÕt, gãp phÇn t¨ng doanh thu vµ t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó nh÷ng hoµn thiÖn cã tÝnh khoa häc vµ kh¶ thi cÇn ph¶i ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu c¬ b¶n sau: -Yªu cÇu kÞp thêi chÝnh x¸c: §ßi hái kÕ to¸n ph¶i cung cÊp nh÷ng th«ng tin kÞp thêi vµ chÝnh x¸c nhÊt phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý còng nh­ trong c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Cã ®¸p øng tèt yªu cÇu nµy míi chøng tá ®­îc hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n, t¹o ra c¬ së ®óng ®¾n ®Ó l·nh ®¹o c«ng ty ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. -Yªu cÇu h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp trªn c¬ së t«n träng chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh. Tøc lµ mçi doanh nghiÖp xuÊt ph¸t tõ ho¹t ®éng tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh riªng cho m×nh, tù lùa chän cho m×nh ph­¬ng ph¸p cã hiÖu qu¶ nhÊt ®¶m b¶o vËn dông linh ho¹t chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh vµ kh«ng vi ph¹m chÕ ®é. - Yªu cÇu tiÕt kiÖm vµ n©ng cao hiÖu qu¶: C¸c doanh nghiÖp kinh doanh ®Òu h­íng tíi môc ®Ých cuèi cïng ®ã lµ lîi nhuËn. §Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých ®ã, C«ng ty kh«ng thÓ bá qua tÝnh kh¶ thi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng viÖc. V× vËy, ®Ó lµm tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm kh«ng thÓ thiÕu ®­îc yªu cÇu nµy. - Yªu cÇu thèng nhÊt: §©y lµ mét yªu cÇu c¬ b¶n nh»m t¹o ra sù thèng nhÊt vÒ kÕ to¸n vËn dông trong doanh nghiÖp víi chÕ ®é kÕ to¸n do Nhµ n­íc ban hµnh. Yªu cÇu nµy ®ßi hái c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i thèng nhÊt trªn nhiÒu mÆt nh­ thèng nhÊt trªn hÖ thèng sæ kÕ to¸n, thèng nhÊt vÒ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n tµi s¶n, thèng nhÊt vÒ c¸c chØ tiªu trong th«ng tin b¸o c¸o tµi chÝnh… ViÖc tu©n thñ ®óng chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho C«ng ty còng nh­ vÒ phÝa qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Qua nghiªn cøu thùc tr¹ng kÕ to¸n t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ, cã thÓ nãi kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt, phï hîp víi quy m« ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuy nhªn bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc, qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vÉn cßn mét sè ®iÓm vÉn ch­a hoµn toµn hîp lý. C«ng ty cÇn cã c¸c biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm còng nh­ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô nãi riªng. 3.3. §¸nh gi¸ kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ 3.3.1. Nh÷ng ­u ®iÓm Do C«ng ty lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, khèi l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n nhiÒu, phøc t¹p. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty cã ®éi ngò kÕ to¸n ®«ng ®¶o cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm cho phÐp chuyªn m«n ho¸ trong ph©n c«ng lao ®éng kÕ to¸n cho nªn C«ng ty ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n " NhËt ký chøng tõ" lµ hoµn toµn hîp lý. Bªn c¹nh ®ã, víi sù trî gióp cña phÇn mÒm kÕ to¸n, c«ng viÖc kÕ to¸n ®· ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch khÈn tr­¬ng, chÝnh x¸c vµ khoa häc, gi¶m bít ®¸ng kÓ khèi l­îng c«ng viÖc, khèi l­îng sæ s¸ch ph¶i ghi chÐp vµ tÝnh to¸n. Trong phßng kÕ to¸n, c¸c m¸y tÝnh ®­îc nèi m¹ng víi nhau nªn t¹o ®iÒu kiÖn truy nhËp d÷ liÖu riªng biÖt, thuËn lîi trong viÖc tÝnh to¸n, ®èi chiÕu c¸c sè liÖu gi÷a c¸c bé phËn víi nhau, kÞp thêi söa ch÷a nh÷ng sai sãt. C«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë C«ng ty ®­îc tiÕn hµnh dùa trªn ®Æc ®iÓm t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty vµ vËn dông s¸ng t¹o vµ linh ®éng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña C«ng ty. §èi víi phÇn hµnh tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô, kÕ to¸n ®· sö dông sè l­îng sæ rÊt phong phó, ph¶n ¸nh ®­îc th«ng tin trªn nhiÒu khÝa c¹nh kh¸c nhau, trë thµnh c«ng cô ®¾c lùc cho qu¶n trÞ vµ ph©n tÝch kinh doanh. Cuèi lú, kÕ to¸n më NhËt ký - chøng tõ sè 8 ph¶n ¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh tiªu thô thµnh phÈm vµ t×nh h×nh thanh to¸n víi ng­êi mua, tõ ®ã x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. §èi víi thµnh phÈm vµ kÕ to¸n thµnh phÈm, C«ng ty ®· cã sù quan t©m ®óng møc. ViÖc qu¶n lý, b¶o qu¶n tõng lo¹i, tõng thø thµnh phÈm ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao th«ng qua c¸ch bè trÝ hÖ thèng kho hµng hîp lý, khoa häc, qua viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n, râ rµng néi quy, quy chÕ, tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn (KCS, b¶o vÖ, thñ kho, kÕ to¸n) tr¸nh hiÖn t­îng nhÇm lÉn, hao hôt, mÊt m¸t, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc nhËp, xuÊt kho thµnh phÈm thuËn lîi vµ nhanh chãng. MÆt kh¸c, c«ng t¸c qu¶n lý b¸n hµng, theo dâi thanh to¸n c«ng nî víi tõng kh¸ch hµng còng ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc, ®Òu ®Æn, phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty. Víi sù cè g¾ng nh¹y bÐn cña m×nh, kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®· hoµn thµnh ®­îc nhiÖm vô cña m×nh. Doanh thu tiªu thô ®­îc kÕ to¸n ph¶n ¸nh kÞp thêi vµ chi tiÕt theo ho¸ ®¬n, theo tõng lo¹i thµnh phÈm vµ theo h×nh thøc thanh to¸n, do ¸p dông kÕ to¸n m¸y trong viÖc h¹ch to¸n doanh thu chi tiÕt nh­ vËy t­¬ng ®èi chÝnh x¸c, nhanh vµ kh«ng lµm mÊt nhiÒu c«ng søc còng nh­ thêi gian cña lao ®éng kÕ to¸n. §©y lµ mét ­u ®iÓm lín trong h¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng cña doanh nghiÖp. 3.3.2. Nh÷ng tån t¹i Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm nãi trªn, tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ë C«ng ty vÉn cßn mét sè tån t¹i cÇn ®­îc c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn h¬n. Mét lµ, ®èi víi thµnh phÈm nhËp kho t¹i C«ng ty, chøng tõ ®i kÌm lµ phiÕu nhËp kho thµnh phÈm. PhiÕu nµy ®­îc lËp ë phßng kinh doanh sau khi thµnh phÈm ®· ®­îc nhËp kho, nh­ vËy gi÷a nghiÖp vô nhËp kho vµ tÝnh ph¸p lý bÞ t¸ch rêi trong khi ®ã theo quy ®Þnh cña viÖc h¹ch to¸n ban ®Çu th× s¶n phÈm ph¶i ®Õn kho cïng víi phiÕu nhËp kho. MÆt kh¸c, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c trong qu¶n lý th× ng­êi ®Õn lËp phiÕu nhËp kho ®ång thêi ph¶i lµ ng­êi mang s¶n phÈm ®Õn nhËp kho ®Ó tr¸nh gian lËn vµ cã c¬ së quy kÕt tr¸ch nhiÖm nÕu cã hao hôt, mÊt m¸t , h­ háng. Song t¹i c«ng ty do cã nhiÒu ca s¶n xuÊt nªn tr­ëng ca nµy sÏ nhËp khi s¶n phÈm hoµn thµnh, sau ®ã ng­êi tr­ëng ca sau sÏ lªn phßng kinh doanh lµm phiÕu nhËp kho c¨n cø vµo chøng tõ l­u t¹i xÝ nghiÖp, nh­ vËy ng­êi nhËp kho vµ ng­êi ®Õn lµm phiÕu nhËp kho lµ hai ng­êi hoµn toµn kh¸c nhau. Thªm n÷a lµ viÖc theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng cña thµnh phÈm ë C«ng ty cßn trïng l¾p gi÷a c¸c bé phËn. Trªn thùc tÕ viÖc theo dâi thµnh phÈm t¹i C«ng ty ®­îc thùc hiÖn ë ba n¬i lµ phßng kinh doanh, phßng kÕ to¸n vµ kho. Trong ®ã, ë kho vµ phßng kinh doanh ®Òu theo dâi vÒ sè thµnh phÈm nhËp -xuÊt -tån, cßn phßng kÕ to¸n th× theo dâi c¶ vÒ sè l­îng vµ gi¸ trÞ cña thµnh phÈm. ViÖc theo dâi vÒ thµnh phÈm ë phßng kinh doanh chØ nh»m mét môc ®Ých lµ n¾m b¾t ®­îc sè l­îng thµnh phÈm nhËp, xuÊt, tån kho ®Ó cã kÕ ho¹ch tiªu thô vµ s¶n xuÊt. Nh­ vËy, c«ng viÖc h¹ch to¸n ë phßng kinh doanh lµ kh«ng cÇn thiÕt. Ngoµi ra, do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña C«ng ty lµ s¶n phÈm ®a d¹ng, phong phó vÒ chñng lo¹i, s¶n phÈm nhËp xuÊt th­êng xuyªn nªn thñ kho kh«ng tiÕn hµnh ghi thÎ kho mµ chØ më sæ nhËp kho, sæ xuÊt kho ®Ó h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm. Më sæ nhËp kho vµ xuÊt kho riªng biÖt nh­ vËy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho thñ kho theo dâi thuËn tiÖn, tr¸nh nhÇm lÉn, nh­ng cã mét nh­îc ®iÓm lµ do nghiÖp vô nhËp, xuÊt t¸ch rêi nhau nªn thñ kho kh«ng thÓ theo dâi ®­îc sè tån hµng ngµy. Nh­ vËy, chøc n¨ng gi¸m s¸t, kiÓm tra chi tiÕt vÒ thµnh phÈm cña thñ kho bÞ h¹n chÕ. Hai lµ, vÒ kÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ chiÕt khÊu thanh to¸n: ë C«ng ty, kÕ to¸n kh«ng h¹ch to¸n c¸c kho¶n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ ®èi víi hµng b¸n v× c¸c kho¶n nµy ®­îc phßng kinh doanh tÝnh th¼ng vµo gi¸ b¸n cña tõng lo¹i thµnh phÈm khi lËp ho¸ ®¬n (GTGT). ViÖc ®Þnh gi¸ nh­ vËy còng kh«ng kh¸c l¾m so víi viÖc ®Æt tû lÖ % chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ cè ®Þnh trªn tæng sè tiÒn ®· ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng, h¬n n÷a lµm nh­ vËy c«ng viÖc h¹ch to¸n cã thÓ Ýt phøc t¹p h¬n. Song, nh×n vµo ®©y ta thÊy kh«ng hîp lý, bëi v× nh­ ta ®· biÕt c¸c kho¶n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ cã néi dung kh¸c nhau. MÆt kh¸c,trong mét chõng mùc nµo ®ã gi¶m gi¸, cã tÝnh linh ho¹t kÝch thÝch ng­êi mua, cßn khi tÝnh trùc tiÕp vµo gi¸ b¸n ng­êi mua sÏ khã nhËn biÕt ®­îc lµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch tiªu thô mµ cã thÓ hä chØ nghÜ r»ng hä bá tiÒn ra mua hµng lµ ®­îc h­ëng sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ mua vµ gi¸ b¸n. Ba lµ, gi¸ trÞ thùc tÕ cña thµnh phÈm xuÊt cho giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, chµo hµng, tiÕp thÞ,… ch­a ®­îc tËp hîp vµo chi phÝ b¸n hµng. Khi xuÊt thµnh phÈm phôc vô cho c«ng t¸c nµy, kÕ to¸n vÉn tiÕn hµnh ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vèn cña hµng xuÊt t­¬ng tù nh­ xuÊt b¸n cho kh¸ch hµng th«ng th­êng (cô thÓ: kÕ to¸n ghi sæ nh­ sau: Nî TK 632/Cã TK 155), ®ång thêi chØ khi nghiÖp vô nµy kÕt thóc kÕ to¸n m¬Ý tiÕn hµnh h¹ch to¸n. Nh­ vËy, cÇn cã sù ph©n biÖt gi÷a xuÊt thµnh phÈm ®Ó b¸n cho kh¸ch hµng thu tiÒn vÒ vµ xuÊt thµnh phÈm phôc vô cho viÖc ®Èy m¹nh tiªu thô th«ng qua chµo hµng, qu¶ng c¸o giíi thiÖu s¶n phÈm,… Bëi v×, trÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt b¸n phôc vô cho viÖc ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh tiªu thô chÝnh lµ mét phÇn cña chi phÝ mµ C«ng ty ph¶i bá ra ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh tiªu thô nh»m t¨ng lîi nhuËn. H¬n n÷a, C«ng ty c¨n cø vµo gi¸ vèn cña thµnh phÈm cïng lo¹i xuÊt b¸n trong kú ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Víi c¸ch x¸c ®Þnh nµy sÏ kh«ng ph¶n ¸nh ®óng gi¸ vèn cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i trong tr­êng hîp hµng ®· tiªu thô ë c¸c kú tr­íc nh­ng kú nµy míi bÞ ng­êi mua tr¶ l¹i. Bèn lµ, vÒ kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: ViÖc tËp hîp chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý qu¶n doanh nghiÖp; C«ng ty kh«ng ph©n bæ cho tõng lo¹i thµnh phÈm còng nh­ cho s¶n phÈm cßn l¹i trong kú. Do ®ã khi tÝnh kÕt qu¶ tiªu thô trong kú C«ng ty chØ tÝnh ®­îc l·i, lç chø kh«ng tÝnh ®­îc kÕt qu¶ tiªu thô cña tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó ®¸nh gi¸ s¸t thùc tÕ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña tõng lo¹i s¶n phÈm. §iÒu nµy sÏ dÉn ®Õn viÖc tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña tõng lo¹i s¶n phÈm thiÕu chÝnh x¸c vµ ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. N¨m lµ, vÒ kÕ to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu vµ trÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi: H¹ch to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ®· ®¶m b¶o ®­îc c¸c yªu cÇu c¶ vÒ h¹ch to¸n chi tiÕt vµ h¹ch to¸n tæng hîp . Tuy kÕ to¸n kh«ng më B¶ng kª sè 11 theo mÉu quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh ®Ó tæng hîp sè d­ vµ sè ph¸t sinh tõ c¸c sæ chi tiÕt thanh to¸n nh­ng B¶ng theo dâi sè d­ cña kh¸ch hµng víi néi dung ph¶n ¸nh t­¬ng tù ®· ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña kÕ to¸n vµ qu¶n lý. Tuy nhiªn, kÕ to¸n C«ng ty kh«ng thùc hiÖn trÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi vµo cuèi kú kÕ to¸n, do vËy ®èi víi c¸c kho¶n nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi, khi cã quyÕt ®Þnh xö lý, kÕ to¸n h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Nî TK 624:chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Cã TK 131: xo¸ sæ nî kh«ng ®ßi ®­îc C¸c h¹ch to¸n nµy sÏ lµm t¨ng ®ét biÕn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ kinh doanh trong th¸ng. S¸u lµ, vÒ hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n cña C«ng ty: Khi lËp b¶ng kª sè 5 ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n tiªu thô ®· kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc chi tiÕt theo kho¶n môc chi phÝ, nÕu muèn biÕt tõng kho¶n chi phÝ ph¶i xem l¹i c¸c b¶ng ph©n bæ, b¶ng kª, NhËt ký chøng tõ liªn quan, ®iÒu nµy g©y khã kh¨n cho viÖc kÕ to¸n tæng hîp khi ph¶n ¸nh lªn NhËt ký - chøng tõ sè 7 (phÇn II) vµ nh­ vËy ch­a cung cÊp th«ng tin mét c¸ch ®Çy ®ñ cho qu¶n lý trong ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ néi dung c¸c chi phÝ doanh nghiÖp. KÕ to¸n C«ng ty kh«ng më sæ chi tiÕt x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng mµ tÊt c¶ viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô ®Òu thùc hiÖn trªn NhËt ký - chøng tõ sè 8, c¸ch lµm nµy dÔ dÉn tíi nhÇm lÉn vµ thiÕu xãt khi ph¶n ¸nh vµ tæng hîp th«ng tin. 3.4. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiªn kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ Qua phÇn nhËn xÐt ë trªn, cã thÓ nhËn thÊy thùc tÕ c«ng t¸c qu¶n lý thµnh phÈm, h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë C«ng ty. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc, trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë C«ng ty kh«ng thÓ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng tån t¹i. Trong thêi gian th­c tËp, víi gãc ®é lµ sinh viªn, trªn c¬ së nh÷ng yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn vµ thùc tr¹ng cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë C«ng ty em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn gãp phÇn kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë C«ng ty: Thø nhÊt, hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm: §Ó ®¶m b¶o ®óng nguyªn t¼c trong viÖc lu©n chuyÓn vµ theo dâi chøng tõ phiÕu nhËp kho cÇn ®­îc lËp vµ lu©n chuyÓn nh­ sau: Sau khi s¶n xuÊt xong s¶n phÈm, s¶n phÈm cÇn ®­îc kiÓm tra nÕu ®ñ tiªu chuÈn sÏ lËp phiÕu xuÊt kho. Ng­êi tr­ëng ca s¶n xuÊt cã sè s¶n phÈm hoµn thµnh sÏ lªn phßng kinh doanh lËp phiÕu nhËp kho c¨n cø vµo sè xin nhËp. Sau khi ®· nhËp xong phiÕu nhËp kho tr­ëng ca s¶n xuÊt sÏ xuèng kho vµ tiÕn hµnh nhËp kho s¶n phÈm. C¨n cø vµo sè thµnh phÈm thùc tÕ nhËp kho, thñ kho sÏ ®iÒn sè l­îng thµnh phÈm nhËp kho vµo cét thùc nhËp. Sau ®ã sÏ ký x¸c nhËn vµo phiÕu nhËp kho råi chuyÓn cho phßng kÕ to¸n lµm c¬ së ®Ó h¹ch to¸n ban ®Çu vÒ thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm. §Ó tr¸nh sù trïng l¾p gi÷a c¸c bé phËn trong viÖc theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng cña thµnh phÈm, trong C«ng ty c«ng t¸c h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm chØ cÇn tiÕn hµnh ë hai bé phËn lµ phßng kÕ to¸n vµ kho. Phßng doanh chØ cÇn lÊy sè liÖu do kÕ to¸n tæng hîp cung cÊp. HiÖn nay phßng kÕ to¸n vµ phßng kinh doanh ®Òu sö dông m¸y vi tÝnh, v× vËy C«ng ty cã thÓ nèi m¹ng ®Ó dÔ trao ®æi th«ng tin víi nhau. Ngoµi ra, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi, chi tiÕt, chÝnh x¸c cña c«ng t¸c gi¸m s¸t, kiÓm tra t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån thµnh phÈm cña thñ kho, theo em, thñ kho cã thÓ kÕt nèi gi÷a hai nhiÖm vô nhËp, xuÊt kho thµnh phÈm trong c¸ch ghi chÐp ë kho. Ch¼ng h¹n, thñ kho sÏ lËp sæ theo biÓu sè 24 theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån s¶n phÈm theo mÉu nh­ thÎ kho vµ sæ nµy sÏ ®­îc më chi tiÕt cho tõng lo¹i thµnh phÈm. Sæ chi tiÕt nhËp xuÊt kho thµnh phÈm Tªn thµnh phÈm: KÑo Caramen s÷a Th¸ng 2 n¨m 2003 STT Sè chøng tõ Ngµy th¸ng DiÔn gi¶i N X T NhËp XuÊt I II III 25001 … 23001 … 2/2 2/2 … Tån ®Çu th¸ng Ph¸t sinh trong th¸ng Ph©n x­ëng kÑo cøng TrÇn ThÞ Ngäc … Tån cuèi th¸ng 1.550,44 … 70 … 9.780,16 … 23.504,868 BiÓu sè 24: Sæ chi tiÕt nhËp xuÊt kho kÑo caramen s÷a Dùa vµo sæ nµy c¨n cø vµo sè d­ thµnh phÈm thñ kho sÏ theo dâi chi tiÕt khi cã c¸c nhiÖm vô nhËp, xuÊt ph¸t sinh, tõ ®ã cã thÓ tÝnh ra sè tån ngµy theo c¸c c«ng thøc sau: - §èi víi nghiÖp vô nhËp : Sè tån kho = Sè tån trong ngµy + Sè nhËp trong ngµy - §èi víi nghiÖp vô xuÊt: Sè tån kho = Sè tån ®Çu ngµy - Sè xuÊt trong ngµy - Tr­êng hîp ph¸t sinh c¶ hai tr­êng hîp nhËp vµ xuÊt: Sè tån kho = Sè tån trong ngµy + Sè nhËp trong ngµy - Sè xuÊt trong ngµy Tuy nhiªn, ë C«ng ty nghiÖp vô nhËp, xuÊt thµnh phÈm th­êng xuyªn x¶y ra khiÕn cho viÖc ghi chÐp theo c¸ch trªn cña thñ kho trë nªn khã kh¨n. V× vËy, C«ng ty nªn bè trÝ mét m¸y vi tÝnh ë kho nh»m gi¶m bít khèi l­îng ghi chÐp cña thñ kho. Qua viÖc lËp vµ ghi chÐp t×nh h×nh biÕn ®éng cña thµnh phÈm ë kho theo mÉu sè trªn sÏ trë nªn dÔ dµng h¬n rÊt nhiÒu. Hai lµ, C«ng ty nªn bæ xung, xo¸ vµ thay ®æi tªn, sè hiÖu mét sè TK cho phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh: - §æi tªn TK 512 "Doanh thu b¸n hµng néi bé" thµnh TK 512 "Doanh thu néi bé". - Bæ xung TK 521 "ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i". - Bæ xung TK 635 "Chi phÝ tµi chÝnh". - Xo¸ bá TK 711 "Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh" vµ TK 811 "Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh". - §æi tªn vµ sè hiÖu TK 721 "C¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng" thµnh TK 711 "Thu nhËp kh¸c". - §æi tªn vµ sè hiÖu TK 821 "Chi phÝ bÊt th­êng" thµnh TK 811 "Chi phÝ kh¸c". Ba lµ, hoµn thiÖn kÕ to¸n chiÕt khÊu thanh to¸n vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu tiªu thô: Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n, bít gi¸ (chiÕt khÊu th­¬ng m¹i) vµ chiÕt khÊu thanh to¸n ®­îc trõ trùc tiÕp vµo doanh thu b¸n hµng. C¸c kho¶n gi¶m gi¸ sau ho¸ ®¬n vÒ thùc chÊt chÝnh lµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu b¸n hµng th× l¹i ®ùoc h¹ch to¸n vµo chi phÝ b¸n hµng. C¸ch tÝnh vµ h¹ch to¸n nh­ vËy lµ kh«ng phï hîp, kh«ng ph¶n ¸nh ®óng ®­îc c¸c kho¶n chi phÝ vµ gi¶m trõ doanh thu ph¸t sinh. Khi tÝnh trùc tiÕp c¸c kho¶n gi¶m gi¸ vµ chiÕt khÊu b¸n hµng vµo gi¸ b¸n s¶n phÈm, ta kh«ng biÖt vµ tæng hîp ®­îc c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n do lçi chñ quan cña C«ng ty (nh­ s¶n phÈm chÊt l­îng kh«ng ®¹t yªu cÇu) víi kho¶n bít gi¸ cho kh¸ch hµng do mua khèi l­îng hµng ho¸ lín trong mét ho¸ ®¬n, hay kho¶n chiÕt khÊu dµnh cho kh¸ch hµng thanh to¸n ngay (nh»m môc ®Ých khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n ngay). Kh¸ch hµng còng kh«ng nhËn biÕt ®­îc C«ng ty ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch tiªu thô mµ chØ nghÜ r»ng hä bá vèn ra nªn ®­îc h­ëng kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ mua vµ gi¸ b¸n. Ngoµi ra, viÖc h¹ch to¸n vµo chi phÝ b¸n hµng c¸c kho¶n gi¶m gi¸ sau ho¸ ®¬n dÉn ®Õn sù kh«ng chÝnh x¸c khi x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn, l·i gép vµ chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong kú, mÆc dï kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cuèi cïng nh­ng sÏ g©y sai lÖch khi ®¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch c¸c chØ tiªu cña c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Do vËy C«ng ty nªn ®Æt ra tû lÖ phÇn tr¨m chiÕt khÊu, bít gi¸ tÝnh trªn tæng sè tiÒn trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng thay v× chÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm nh­ hiÖn nay. * KÕ to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n KÕ to¸n C«ng ty nªn h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n nh­ lµ kho¶n gi¶m trõ doanh thu tiªu thô. KÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®­îc ph¶n ¸nh nh­ sau: Nî TK 532: Sè gi¶m gi¸ kh¸ch hµng ®­îc h­ëng Nî TK 3331: ThuÕ GTGT tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng Cã TK 111, 112: Sè tiÒn tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng Cã TK 131: Trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 338 (3388): Sè gi¶m gi¸ chÊp nhËn nh­ng ch­a thanh to¸n Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n vÒ doanh thu tiªu thô TK 511 ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn: Nî TK 511: Ghi gi¶m doanh thu b¸n hµng Cã TK 532: Gi¶m gi¸ hµng b¸n kÕt chuyÓn Bªn c¹nh ®ã chÕ ®é kÕ to¸n còng cÇn cã quy ®Þnh cô thÓ vµ mÉu chøng tõ, ho¸ ®¬n dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸ vµ phÇn thuÕ GTGT ®Çu ra ®­îc gi¶m trõ t­¬ng øng víi sè gi¶m gi¸ hµng b¸n. * KÕ to¸n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i §Ó khuyÕn khÝch tiªu thô, khi kh¸ch hµng mua s¶n phÈm víi sè l­îng lín trong mét ho¸ ®¬n hay mét kú, C«ng ty sÏ tiÕn hµnh gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng. Sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i mµ C«ng ty chÊp nhËn thanh to¸n cho kh¸ch hµng sÏ ®­îc h¹ch to¸n trªn TK 521 "ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i" víi kÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh sau: Bªn Nî: Sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i mµ C«ng ty chÊp nhËn thanh to¸n cho kh¸ch hµng. Bªn Cã: KÕt chuyÓn toµn bé sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i sang TK 511®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn cña kú h¹ch to¸n. TK nµy cuèi kú kh«ng cã sè d­. Khi ph¸t sinh nghiÖp vô bít gi¸, håi khÊu cho kh¸ch hµng khi mua s¶n phÈm víi sè l­îng lín, kÕ to¸n ghi: Nî TK 521: ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i kh¸ch hµng ®­îc h­ëng Nî TK 3331: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã c¸c TK 111, 112 Cã TK 131: Trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn sè tiÒn chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®· chÊp thuËn cho ng­êi mua vÒ doanh thu tiªu thô TK 511 ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn: Nî TK 511: Ghi gi¶m doanh thu b¸n hµng Cã TK 521: ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i * KÕ to¸n c¸c kho¶n chiÕt khÊu thanh to¸n §Ó khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n ngay, C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ thùc hiÖn bít gi¸ tõ 500- 1000® mét thïng. ViÖc ®Þnh gi¸ nµy ¸p dông cho c¶ thµnh phÈm cã gi¸ b¸n cao vµ thµnh phÈm cã gi¸ b¸n thÊp nh­ vËy lµ kh«ng tèt. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty ch­a cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch phï hîp ®èi víi kh¸ch hµng thanh to¸n nhanh (tr­íc h¹n) vµ t¸c ®éng ®èi víi kh¸ch hµng nî qu¸ h¹n. Sè tiÒn bít gi¸ cho kh¸ch hµng thanh to¸n ngay thùc chÊt còng lµ chiÕt khÊu thanh to¸n nh­ng tæng sè tiÒn bít gi¸ kh¸ch hµng ®­îc h­ëng khi thanh to¸n nhanh kh«ng mang ®óng gi¸ trÞ cña chiÕt khÊu thanh to¸n, v× c¸ch tÝnh cña C«ng ty dùa trªn sè l­îng thµnh phÈm xuÊt b¸n h¬n lµ dùa theo tæng gi¸ thanh to¸n trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng. Nh­ vËy kh«ng thùc hiÖn chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ ®­îc ®óng b¶n chÊt cña chiÕt khÊu thanh to¸n lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ bá ra ®Ó thu håi vèn nhanh, t¨ng vßng quay cña vèn. C«ng ty nªn x©y dùng møc chiÕt khÊu theo thêi gian thanh to¸n cho kh¸ch hµng dùa trªn nh÷ng yÕu tè sau: - Tû lÖ l·i vay ng©n hµng hiÖn t¹i cña C«ng ty - Sè tiÒn mua hµng ph¸t sinh - Thêi gian thanh to¸n tiÒn hµng Tõ ®ã C«ng ty ®Ò ra c¸c møc chiÕt khÊu kh¸c nhau, ®¶m b¶o r»ng kho¶n chiÕt khÊu dµnh cho kh¸ch hµng Ýt nhÊt ®­îc bï l¹i b»ng viÖc gi¶m l·i tiÒn vay cña C«ng ty víi ng©n hµng. Nh­ng møc tèi thiÓu cña tØ lÖ chiÕt khÊu ph¶i lín h¬n l·i suÊt tiÒn göi ng©n hµng ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng kh¸ch hµng b¸n ®­îc hµng nh­ng kh«ng thanh to¸n víi C«ng ty mµ göi vµo ng©n hµng ®Ó h­ëng l·i. Tr­êng hîp kh¸ch hµng ®­îc h­ëng chiÕt khÊu thanh to¸n, kÕ to¸n h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK 635: Tæng sè chiÕt khÊu kh¸ch hµng ®­îc h­ëng Cã TK 111, 112: XuÊt tiÒn tr¶ cho kh¸ch hµng Cã TK 131: Trõ vµo sè nî ph¶i thu Cã TK 338 (3388): ChiÕt khÊu nh­ng ch­a thanh to¸n Thø t­, hoµn thiÖn kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Khi cã hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, gi¸ vèn cña chóng ®­îc tÝnh theo gi¸ vèn cña l« hµng kú kÕ to¸n bÞ tr¶ l¹i khi b¸n. Nh­ vËy c¸ch x¸c ®Þnh gi¸ vèn cña hµng bµn bÞ tr¶ l¹i lµ ch­a phï hîp. C«ng ty nªn dùa vµo Ho¸ ®¬n (GTGT) (kh¸ch hµng ph¶i mang Ho¸ ®¬n ®Õn tr×nh) ®Ó x¸c ®Þnh hµng ®ã b¸n khi nµo, b¸n ë kú nµo th× lÊy gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n kú ®ã lµm c¨n cø x¸c ®Þnh gi¸ vèn cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Thø n¨m, hoµn thiÖn kÕ to¸n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi: Víi m¹ng l­íi tiªu thô réng r·i trªn c¶ n­íc nªn C«ng ty cã quan hÖ th­êng xuyªn víi nhiÒu kh¸ch hµng. Doanh sè b¸n chÞu chiÕm tû träng lín trong doanh sè tiªu thô do ®ã viÖc qu¶n lý vµ thu håi c«ng nî gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. Bªn c¹nh phÇn lín kh¸ch hµng thanh to¸n nhanh gän vµ ®óng kú, hiÖn cßn mét sè kh¸ch hµng cßn nî ch­a tr¶ hoÆc kh«ng cßn kh¶ n¨ng chi tr¶. T¹i C«ng ty, ®èi víi nh÷ng kho¶n nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi, sau khi cã c¨n cø x¸c ®Þnh chÝnh thøc vµ cã quyÕt ®Þnh cña Ban gi¸m ®èc, kÕ to¸n h¹ch to¸n: Nî TK 642: chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Cã TK 131: xo¸ sæ nî ph¶i thu khã ®ßi ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy sÏ lµm t¨ng ®ét biÕn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ kinh doanh trong th¸ng. Vµ cuèi niªn ®é, kÕ to¸n kh«ng tiÕn hµnh trÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Theo c¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n ®­îc thõa nhËn rçng r·i (GAAP), nguyªn t¾c “thËn träng” chØ ra r»ng ®èi víi c¸c kho¶n lç dù kiÕn x¶y ra, doanh nghiÖp cÇn lËp dù phßng t­¬ng øng. Do vËy ®Ó dù phßng tæn thÊt vÒ c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi cã thÓ x¶y ra, ®¶m b¶o phï hîp gi÷a doanh thu vµ chi phÝ trong kú, cuèi mçi niªn ®é, kÕ to¸n ph¶i dù tÝnh c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®Ó lËp dù phßng. §Ó lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi, C«ng ty cÇn t×m hiÓu t×nh tr¹ng tµi chÝnh cña c¸c kh¸ch hµng nî d©y d­a kÐo dµi. C«ng ty cã thÓ sö dông ph­¬ng ph¸p ­íc tÝnh trªn doanh thu b¸n chÞu hoÆc ­íc tÝnh ®èi víi kh¸ch hµng ®¸ng ngê ®Ó tÝnh ra sè dù phßng ph¶i lËp. Cuèi niªn ®é, kÕ to¸n x¸c ®Þnh sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cÇn trÝch lËp. NÕu sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cÇn trÝch lËp n¨m nay lín h¬n sè d­ cña kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi ®· trÝch lËp ë cuèi niªn ®é tr­íc ch­a sö dông hÕt, th× sè chªnh lÖch lín h¬n ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ, ghi: Nî TK 642: chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Cã TK 139: dù phßng ph¶i thu khã ®ßi - NÕu sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cÇn trÝch lËp n¨m nay nhá h¬n sè d­ cña kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi ®· trÝch lËp ë cuèi niªn ®é tr­íc ch­a sö dông hÕt, th× sè chªnh lÖch ®­îc hoµn nhËp ghi gi¶m chi phÝ, ghi: Nî TK 139: dù phßng ph¶i thu khã ®ßi Cã TK 642: chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp - Khi cã quyÕt ®Þnh cho phÐp xo¸ sæ nî ph¶i thu khã ®ßi kh«ng cã kh¶ n¨ng ®ßi ®­îc, kÕ to¸n ph¶n ¸nh nh­ sau: Nî TK 139: dù phßng ph¶i thu khã ®ßi (NÕu ®· lËp dù phßng) Nî TK 642: chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (NÕu ch­a lËp dù phßng) Cã TK 131: ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 138: ph¶i thu kh¸c §ång thêi ghi Nî TK 004: nî khã ®ßi ®· xö lý - Tr­êng hîp c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®· xö lý nh­ng l¹i thu håi ®­îc, kÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112: sè tiÒn thu ®­îc Cã TK 711: thu nhËp kh¸c §ång thêi ghi Cã TK 004: Nî khã ®ßi ®· xö lý Thø s¸u, hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: T¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ, ®èi víi nh÷ng TSC§ kh«ng phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ to¸n TSC§ thùc hiÖn trÝch khÊu hao vµ ph©n bæ vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Nh­ vËy, trong chi phÝ b¸n hµng kh«ng cã kho¶n môc chi phÝ khÊu hao TSC§ sö dông cho ho¹t ®éng b¸n hµng nh­ ®éi xe vËn chuyÓn, quÇy hµng giíi thiÖu s¶n phÈm… §Ó ®¶m b¶o kho¶n môc chi phÝ nµy ph¶n ¸nh theo ®óng ®èi t­îng sö dông, kÕ to¸n cÇn ph©n bæ l¹i khÊu hao TSC§ cho bé phËn b¸n hµng vµ bé phËn qu¶n lý doanh nghiÖp. C«ng ty ®ang sö dông TK 641, 642 ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý nh­ng kh«ng chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp theo kho¶n môc do vËy tÊt c¶ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh ®Òu ®­îc tæng hîp vµo TK 641, 642. §Ó kiÓm so¸t ®­îc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp theo tõng kho¶n môc, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ®èi chiÕu, kiÓm tra vµ t×m ra c¸c nguyªn nh©n, biÖn ph¸p gi¶m thiÓu chi phÝ, kÕ to¸n C«ng ty nªn chi tiÕt TK 641 vµ TK 642 theo tõng kho¶n môc chi phÝ trªn b¶ng kª sè 5. C«ng ty cÇn lËp l¹i B¶ng kª sè 5 (theo biÓu sè 25). Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, viÖc qu¶ng c¸o, giíi thiÖu s¶n phÈm, chµo hµng, tiÕp thÞ,… lµ rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt nh»m ®Èy m¹nh c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm. Toµn bé chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra phôc vô cho c«ng t¸c nµy thùc chÊt lµ kho¶n chi phÝ b¸n hµng. Tuy nhiªn khi xuÊt thµnh phÈm ®Ó chµo hµng, giíi thiÖu s¶n phÈm ë c¸c héi chî triÓn l·m,…, chØ khi nghiÖp vô nµy kÕt thóc, kÕ to¸n ë C«ng ty míi tËp hîp vµ ghi sæ kÕ to¸n theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 632 - Gi¸ vèn b¸n hµng Cã TK 155 -Thµnh phÈm §iÒu nµy cã nghÜa lµ viÖc xuÊt thµnh phÈm cho qu¶ng c¸o, chµo hµng…, còng ®­îc coi nh­ xuÊt b¸n cho kh¸ch hµng. §iÒu nµy ch­a ®óng víi b¶n chÊt nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh. Theo em, trong tr­êng hîp nµy, C«ng ty ph¶i lËp ho¸ ®¬n GTGT ghi râ hµng tiªu dïng néi bé phôc vô cho qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i kh«ng thu tiÒn. Trªn ho¸ ®¬n ph¶i g¹ch bá dßng thuÕ suÊt vµ tiÒn thuÕ GTGT, chØ ghi dßng tæng gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ thµnh hay gi¸ vèn cña hµng xuÊt dïng. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT vµ c¸c chøng tõ kh¸c liªn quan, kÕ to¸n ghi: BT1) Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vèn hµng xuÊt: Nî TK 632: TËp hîp gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 155: Thµnh phÈm BT2) Ph¶n ¸nh doanh thu (theo gi¸ vèn) Nî TK 641: Chi phÝ b¸n hµng Cã TK 512: Doanh thu b¸n hµng Ch¼ng h¹n nh­ trong th¸ng 2-2003 C«ng ty xuÊt tr­ng bµy, qu¶ng c¸o,… 50kg kÑo Caramen s÷a ë héi chî triÓn l·m. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt kho sè thu«c nµy, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi sæ theo ®Þnh kho¶n: BT1) Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vèn hµng xuÊt: Nî TK 632: 997.445 Cã TK 155: 997.445 BT2) Ph¶n ¸nh doanh thu Nî TK 641: 997.445 Cã TK 512: 997.445 Bªn c¹nh ®ã, kÕ to¸n vËt liÖu còng nªn xem xÐt l¹i c¸c tiªu thøc x¸c ®Þnh VL vµ CCDC ®Ó ph¶n ¸nh vµo TK phï hîp. Trªn thùc tÕ cã mét sè lo¹i tµi kho¶n lµ CCDC nh­ mò, ¸o tiÕp thÞ, gi¸ bµy hµng, thiÕt bÞ ®å dïng v¨n phßng (kho¸, mùc in…) nh­ng kÕ to¸n l¹i ph¶n ¸nh trªn TK 152, do ®ã nÕu ph©n tÝch c¸c kho¶n môc cña chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ta thÊy chi phÝ NVL ph¸t sinh lµ kh¸ lín trong khi ®ã chi phÝ CCDC l¹i kh«ng ®¸ng kÓ. Do vËy, kÕ to¸n nªn theo dâi c¸c lo¹i tµi s¶n lµ CCDC vµo TK 153 ®Ó ph¶n ¸nh ®óng néi dung cña CPBH vµ CPQLDN. Thø b¶y, hoµn thiÖn kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh: ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty, phôc vô cho viÖc ghi sæ vµ lËp b¸o c¸o liªn quan, cuèi th¸ng kÕ to¸n nªn lËp “Sæ chi tiÕt x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh” (biÓu sè 26) Sæ chi tiÕt x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh Tµi kho¶n 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ Th¸ng 2 n¨m 2003 DiÔn gi¶i Ghi nî TK 911, ghi Cã c¸c TK Ghi Cã TK 911, ghi Nî c¸c TK 632 641 642 421 Céng Nî TK 911 511 421 Céng cã TK 911 K/c gi¸ vèn hµng b¸n K/c chi phÝ b¸n hµng K/c CP QLDN K/c doanh thu thuÇn K/c l·i, lç Céng BiÓu sè 26: Sæ chi tiÕt x¸c ®Þnh kÕt qu¶ KÕT luËn Qua thêi gian thùc tËp t¹i phßng kÕ to¸n cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ, ®Æc biÖt ®i s©u c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm va x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, em nhËn thÊy r»ng ®©y lµ mét c«ng t¸c kÕ to¸n quan träng, nã võa lµ mét vÊn ®Ò mang tÝnh lý luËn võa cã gi¸ trÞ thùc tiÔn cao. Dùa trªn nh÷ng c¬ së kiÕn thøc thu ®­îc trong qu¸ tr×nh häc tËp kÕt hîp víi qu¸ tr×nh thùc tËp taÞ C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ, em ®· m¹nh d¹n ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ cña m×nh víi mong muèn r»ng c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn h¬n, cã hiÖu qu¶ h¬n. Do thêi gian thùc tËp kh«ng nhiÒu vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn bµi luËn v¨n còng kh«ng khái nh÷ng thiÕu sãt, khuyÕt ®iÓm. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn t©n t×nh cña thÇy gi¸o TrÇn V¨n ThuËn vµ c¸c c¸n bé Phßng Tµi vô cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ®· gióp ®ì em hoµn thµnh bµi luËn v¨n nµy. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh - Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh (Chñ biªn TS. NguyÔn V¨n C«ng, khoa KÕ to¸n tr­êng §HKTQD). 2. Th«ng t­ sè 89/2002/TT-BTC ngµy 9/10/2002. 3. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp - Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh (Vô chÕ ®é kÕ to¸n). 4. Gi¸o tr×nh kÕ to¸n quèc tÕ - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n Môc lôc Danh môc c¸c tõ viÕt t¾t trong luËn v¨n Danh môc c¸c tõ viÕt t¾t trong luËn v¨n - CPNVLTT: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp - CPNCTT: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp - CPBH: Chi phÝ b¸n hµng - CPQLDN: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp - HN: Hµ Néi - N-X-T: NhËp - xuÊt - tån - SL: Sè luîng - §G: §¬n gi¸ - TSC§: Tµi s¶n cè ®Þnh - KHTSC§: KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh - TK: Tµi kho¶n - BH: b¸n hµng