Luận văn Hoàn thiện nội dung phân tích tình hình tài chính của Công Ty Cổ Phần Đầu Tư và Xây Dựng Công Trình 646

nguån lùc víi kÕt qu¶ ®¹t ®­îc, th× c¸c chØ tiªu ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh tæng hîp cho thÊy kh¶ n¨ng sö dông mét c¸ch tæng hîp c¸c nguån lùc ®Ó t¹o ra kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cuèi cïng nh­ thÕ nµo. Qua ®ã ng­êi ®äc sÏ cã ®­îc c¸i nh×n toµn diÖn vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. H¬n n÷a c«ng ty ®· kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm kh«ng râ rµng cña mét sè chØ tiªu nh­ sè vßng quay cña tµi s¶n, tØ suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu thuÇn vµ tØ suÊt sinh lîi cña tµi s¶n b»ng c¸ch xem xÐt thªm c¸c chØ tiªu cô thÓ, chÝnh x¸c h¬n. Ch¼ng h¹n nh­ chØ tiªu tØ suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu ph¶n ¸nh thiÕu chÝnh x¸c v× lîi nhuËn tr­íc thuÕ ë tö sè lµ tæng hîp lîi nhuËn cña tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty bao gåm: lîi nhuËn cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ lîi nhuËn cña ho¹t ®éng kh¸c. Trong ®ã, lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh th­êng lµ lîi nhuËn chñ yÕu cña c«ng ty vµ møc sinh lîi cña c¸c ho¹t ®éng trªn lµ kh«ng gièng nhau. XuÊt ph¸t tõ khuyÕt ®iÓm nµy c«ng ty ®· sö dông thªm chØ tiªu tØ suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu thuÇn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó viÖc ®¸nh gi¸ ®­îc chÝnh x¸c h¬n. Hay lµ chØ tiªu tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n ®­îc xem xÐt song song víi chØ tiªu tØ suÊt sinh lêi kinh tÕ cña tµi s¶n. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm ®¹t ®­îc th× viÖc ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty cßn tån t¹i mét sè nh­îc ®iÓm cÇn kh¾c phôc. Nh­îc ®iÓm ®ã lµ trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch, c«ng ty ch­a chØ ra ®­îc c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn sù t¨ng gi¶m cña c¸c chØ tiªu ®Ó ®Ò ra c¸c bÞªn ph¸p t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh c¸ biÖt còng nh­ tæng hîp. VÝ dô nh­ khi ph©n tÝch tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng qua chØ tiªu vßng quay vèn l­u ®éng, c«ng ty chØ míi dõng l¹i ë chç so s¸nh t¨ng gi¶m gi÷a c¸c n¨m mµ ch­a chØ râ do ®©u dÉn ®Õn t¨ng hoÆc gi¶m, ch­a tÝnh to¸n sè vèn l­u ®éng tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ lµ bao nhiªu. T­¬ng tù nh­ vËy khi ph©n tÝch tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n, c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng khiÕn tØ suÊt t¨ng hoÆc gi¶m ch­a ®­îc lµm râ tõ ®ã ch­a cã c¨n cø ®Ó ®Ò ra ph­¬ng h­íng t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm nµy, nªn ch¨ng trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch c«ng ty nªn sö dông ph­¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn, hoÆc ph­¬ng ph¸p sè chªnh lÖch ®Ó t×m ra c¸c nguyªn nh©n ¶nh h­ëng vµ dù ®o¸n c¸c biÖn ph¸p gióp t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. Kh¸i qu¸t chung vÒ thùc tr¹ng ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty Cæ phÇn ®Çu t­ vµ x©y dùng c«ng tr×nh 646. Thùc tr¹ng néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn cho thÊy nh÷ng th«ng tin vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty ®­îc ban gi¸m ®èc ®Æc biÖt quan t©m chó ý. §iÒu nµy thÓ hiÖn rÊt râ trong tõng néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty. C¸c néi dung ®­îc tiÕn hµnh kh¸ chi tiÕt, cô thÓ vµ khoa häc, phÇn nµo ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cung cÊp th«ng tin cho nhµ qu¶n trÞ. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm ®¹t ®­îc th× néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty vÉn cßn tån t¹i mét sè bÊt cËp vµ thiÕu sãt nh­ ®· tr×nh bµy cô thÓ trong phÇn ­u nh­îc ®iÓm cña tõng néi dung. Cô thÓ, nÕu nh­ c¸c néi dung ph©n tÝch sù biÕn ®éng vµ c¬ cÊu ph©n bæ tµi s¶n vµ nguån vèn ®· phÇn nµo ph¸t huy ®­îc ­u ®iÓm trong qu¸ tr×nh cung cÊp th«ng tin phôc vô nhu cÇu cña nhµ qu¶n lÝ, th× hai néi dung cßn l¹i lµ : Ph©n tÝch t×nh c«ng nî vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. cÇn ®­îc hoµn thiÖn h¬n n÷a. ViÖc hoµn thiÖn 2 néi dung nµy sÏ gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng cña th«ng tin do ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp cung cÊp. Ngoµi ra, trong m«i tr­êng kinh doanh më nh­ hiÖn nay, mçi doanh nghiÖp ®Òu tån t¹i trong mèi quan hÖ rµng buéc víi c¸c chñ thÓ kh¸c. V× thÕ th«ng tin tµi chÝnh kh«ng chØ cßn lµ mèi quan t©m riªng cña nhµ qu¶n lÝ doanh nghiÖp, mµ nã cßn g¾n liÒn víi lîi Ých cña rÊt nhiÒu ®èi t­îng kh¸c. ChÝnh v× thÕ cho nªn néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty cÇn bæ sung thªm c¸c néi dung nhá kh¸c nh»m ®¸p øng ®­îc nhu cÇu sö dông th«ng tin cña tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng nµy. C¸c néi dung cÇn bæ sung bao gåm: Ph©n tÝch cÊu tróc tµi chÝnh vµ t×nh h×nh ®Çu t­ cña c«ng ty. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông nguån tµi trî vèn trong n¨m. Ph©n tÝch quan hÖ bï ®¾p gi÷a nguån vèn víi c¸c lo¹i tµi s¶n. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c«ng ty. C¸c néi dung nµy sÏ ®­îc tr×nh bµy cô thÓ ë phÇn II cña ch­¬ng III. Ch­¬ng III: Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty cæ phÇn ®Çu t­ vµ x©y dùng c«ng tr×nh 646. I. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty. C¬ së cña ph©n tÝch kinh tÕ nãi chung vµ ph©n tÝch tµi chÝnh nãi riªng lµ TriÕt häc, l« gÝc häc vµ ®Æc biÖt lµ phÐp duy vËt biÖn chøng M¸c-xÝt. ChÝnh v× lÏ ®ã cho nªn ph­¬ng ph¸p luËn cña ph©n tÝch tµi chÝnh ®­îc x©y dùng trªn nh÷ng nguyªn lÝ c¬ b¶n cu¶ chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng M¸c- xÝt, mét trong sè ®ã lµ tÝnh hÖ thèng. Nguyªn t¾c nµy chØ ra r»ng hÖ thèng lµ tËp hîp c¸c phÇn tö tån t¹i trong mét m«i tr­êng nhÊt ®Þnh, cã tÝnh nhÊt thÓ, phøc t¹p, vµ h­íng ®Ých. Ho¹t ®éng cña kÕ to¸n doanh nghiÖp kh«ng n»m ngoµi nguyªn t¾c nµy. Trong mét doanh nghiÖp, phßng kÕ to¸n vµ c¸c phßng ban chøc n¨ng kh¸c cã quan hÖ qua l¹i mËt thiÕt víi nhau, cïng cã nhiÖm vô lµm cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng ngµy cµng hiÖu qu¶ h¬n. Vai trß cña kÕ to¸n lµ cung cÊp th«ng tin nh»m phôc vô c«ng t¸c qu¶n lÝ cña nhµ qu¶n trÞ th«ng qua c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, sæ s¸ch kÕ to¸n.Tuy nhiªn c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh chØ ®­îc lËp theo mÉu chung do Bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh, cßn sæ s¸ch kÕ to¸n chØ lµ c«ng cô ghi chÐp l¹i c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong k×, cho nªn th«ng tin cung cÊp ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña nhµ qu¶n lÝ. Ch¼ng h¹n, nhµ qu¶n lÝ muèn biÕt hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp trong n¨m qua nh­ thÕ nµo th× kh«ng thÓ dùa vµo B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh vµ thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh ®­îc mµ ph¶i tÝnh to¸n c¸c tØ suÊt doanh thu trªn vèn kinh doanh, tØ suÊt lîi nhuËn trªn vèn kinh doanh... th× míi n¾m râ ®­îc t×nh h×nh cña viÖc sö dông vèn trong doanh nghiÖp. Hay lµ ban gi¸m ®èc cÇn nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh c«ng nî cña doanh nghiÖp hiÖn nay ra sao? c¸c kho¶n ph¶i thu ph¶i tr¶ cã hîp lÝ kh«ng, doanh nghiÖp cã bÞ chiÕm dông vèn hay ®i chiÕm dông vèn bÊt hîp ph¸p hay kh«ng? LiÖu trong thêi gian tíi doanh nghiÖp cã bÞ c¸c chñ nî yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n v× mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n hay kh«ng? §Ó tr¶ lêi c©u hái nµy nÕu chØ dùa vµo c¸c sè liÖu ë phÇn nî ph¶i tr¶, c¸c kho¶n ph¶i thu trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n th× sÏ rÊt khã kh¨n. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng nhu cÇu cÊp b¸ch trªn, ph©n tÝch tµi chÝnh sÏ lµm cho c¸c con sè trë nªn cã “linh hån”, hay nãi c¸ch kh¸c lµ ph©n tÝch tµi chÝnh sÏ cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lÝ cña nhµ qu¶n trÞ.Vµ ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh th× viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c nµy lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. H¬n n÷a, thùc tr¹ng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp cña c«ng ty Cæ phÇn ®Çu t­ & x©y dùng c«ng tr×nh 646 ®· cho thÊy c«ng t¸c nµy cßn nhiÒu sai sãt vµ ch­a ®Çy ®ñ. Ch¼ng h¹n viÖc sö dông c¸c hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî tæng qu¸t, hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n c«ng nî cña c«ng ty nh­ ch­¬ng II lµ thiÕu chÝnh x¸c vµ kh«ng cÇn thiÕt víi mét doanh nghiÖp x©y l¾p. HoÆc lµ khi ph©n tÝch tèc ®é l­u chuyÓn vèn l­u ®éng vµ tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n, c«ng ty ch­a ph©n tÝch râ ®Ó chØ ra nguyªn nh©n biÕn ®éng cña c¸c chØ tiªu nµy. V× thÕ c¸c biÖn ph¸p mµ c«ng ty ®­a ra nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh sÏ kh«ng thuyÕt phôc vµ kÐm kh¶ thi. Thªm vµo ®ã nhu cÇu sö dông th«ng tin kÕ to¸n hiÖn nay kh«ng chØ bã hÑp trong ph¹m vi néi bé c«ng ty ®Ó phôc vô c«ng t¸c qu¶n lÝ. Ngoµi ban gi¸m ®èc c«ng ty, c¸c ®èi t­îng kh¸c còng rÊt quan t©m ®Õn th«ng tin tµi chÝnh cña c«ng ty, bao gåm c¸c cæ ®«ng cÇn th«ng tin vÒ l·i suÊt trªn vèn cæ phÇn, c¸c ng©n hµng cÇn th«ng tin vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n c«ng nî cña c«ng ty ®Ó quyÕt ®Þnh cho vay, c¸c chñ ®Çu t­ cÇn th«ng tin vÒ t×nh tr¹ng trang bÞ thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thi c«ng cña c«ng ty... Cho nªn, c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty kh«ng nªn chØ dõng l¹i ë nh÷ng néi dung phôc vô c«ng t¸c qu¶n lÝ néi bé, mµ cÇn thiÕt më réng ph©n tÝch thªm c¸c néi dung kh¸c ®Ó ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin cña c¸c ®èi t­îng kh¸c cã liªn quan. Tãm l¹i, viÖc hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh cu¶ c«ng ty lµ mét nhu cÇu kh¸ch quan v× nã ®¶m b¶o nguån th«ng tin tµi chÝnh mµ c«ng ty cung cÊp lu«n chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi. II. Néi dung vµ ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty cæ phÇn ®Çu t­ vµ x©y dùng 646. 1. C¸c néi dung cÇn hoµn thiÖn . 1.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh c«ng nî vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n c«ng nî cña c«ng ty. Nh­ ®· ®Ò cËp ë ch­¬ng tr­íc c¸c hÖ sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Æc tr­ng lµ mét nguån th«ng tin ®Æc biÖt quan träng. Song chóng kh«ng ph¶i lµ tÊt c¶. Trong mét sè tr­êng hîp c¸c hÖ sè nµy ®«i khi chØ ph¶n ¸nh ®­îc vÎ bÒ ngoµi, thËm chÝ cßn xuyªn t¹c b¶n chÊt cña vÊn ®Ò. Do vËy, ®Ó lµm s¸ng tá t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp, cÇn ph¶i dïng ®Õn nhiÒu ph­¬ng ph¸p vµ sö dông nhiÒu nguån th«ng tin kh¸c nhau. Mét trong sè ®ã lµ theo dâi chi tiÕt sù biÕn ®éng cña c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶, t×m ra nguyªn nh©n khiÕn cho c¸c kho¶n ph¶i thu ch­a thu ®­îc, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ v× sao ch­a tr¶ ®­îc. C«ng viÖc nµy ®­îc thùc hiÖn th«ng qua B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n cã d¹ng nh­ sau: B¶ng 3.1. B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh c«ng nî. (®¬n vÞ 1000®) C¸c kho¶n ph¶i thu §Çu n¨m Cuèi k× So víi ®Çu n¨m C¸c kho¶n ph¶i tr¶ §Çu n¨m Cuèi k× So víi ®Çu n¨m ST TL ST TL 1.Ph¶i thu KH 294297,9 6161736,4 5867438,4 1993,7 1.Vay ng¾n h¹n 0 0 _ _ 2.Tr¶ tr­íc ng­êi b¸n 111680 151373,7 39693,7 35,54 2.Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 6175796,2 16907397,5 10731601,3 173,7 3. VAT ®­îc khÊu trõ 99075,5 0 -99075,5 -100 3.Ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc 3855273,5 0 -3855273,5 -100 4.Ph¶i thu kh¸c 140000 140000 0 0 4.Ph¶i tr¶ CNV 0 0 0 0 5.T¹m øng 47927,6 51359,6 3431,9 7,160 5.ThuÕ vµ CK p.nép 15522,4 27774,8 12252,4 78,9 6.p. tr¶ # 1821,9 7309,1 5487,1 301,2 7.Vay DH 92800 50000 -42800 -46,1 Céng 692981,1 6504469,7 5811488,5 838,6 Céng 10141214,1 16992481,4 6851267,3 67,56 NhËn xÐt: Dùa vµo b¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh c«ng nî ta nhËn thÊy c¸c kho¶n ph¶i thu vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ®Çu n¨m so víi cuèi k× ®Òu t¨ng m¹nh c¶ vÒ sè tiÒn lÉn tØ lÖ. Trong ®ã, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ t¨ng nhanh h¬n c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ lín. §iÒu nµy chøng tá c«ng ty ®i chiÕm dông vèn nhiÒu h¬n lµ bÞ chiÕm dông vèn. Sù mÊt c©n ®èi trªn sÏ g©y nhiÒu trë ng¹i trong viÖc thanh to¸n c¸c kho¶n c«ng nî cña c«ng ty trong thêi gian tíi. Cô thÓ, c¸c kho¶n ph¶i thu cña c«ng ty t¨ng chñ yÕu lµ do ph¶i thu kh¸ch hµng t¨ng víi tØ lÖ 1993,7%. §iÒu nµy cho thÊy c«ng ty ch­a quan t©m nhiÒu l¾m ®Õn c«ng t¸c thu håi nî. Trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu h¬n trong c«ng t¸c nµy ®Ó gi¶m thiÓu tèi ®a rñi ro ®èi víi c¸c kho¶n nî ph¶i thu. Trong khi ®ã, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cña c«ng ty t¨ng chñ yÕu do ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n t¨ng nhanh ( tØ lÖ t¨ng lµ 173,7%). ViÖc ®i chiÕm dông vèn lµ vÊn ®Ò cã tÝnh hai mÆt. NÕu c«ng ty ®i chiÕm dông vèn cña doanh nghiÖp kh¸c víi tØ lÖ hîp lÝ trong ng¾n h¹n th× sÏ cã t¸c dông thóc ®Èy sù t¨ng nhanh cña lîi nhuËn. Tuy nhiªn viÖc chiÕm dông vèn mµ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nî nÇn qu¸ h¹n th× l¹i dÉn ®Õn mÊt uy tÝn cña c«ng ty víi b¹n hµng vµ nhµ cung cÊp. Trong lóc c¸c kho¶n ph¶i tr¶ t¨ng lªn th× vay dµi h¹n cña c«ng ty l¹i gi¶m ®¸ng kÓ so víi ®Çu n¨m (46,12%), chøng tá c«ng ty ®· chó ý ®Õn viÖc gi¶m c¸c kho¶n nî vay ph¶i tr¶ l·i ®Ó lµm t¨ng lîi Ých cña c«ng ty. Nªn ch¨ng trong thêi gian tíi, c«ng ty cÇn c©n ®èi gi÷a c¸c kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶ nh»m gi¶m bít rñi ro trong thanh to¸n nî nÇn vµ t¹o Ên t­îng tèt ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­. Bªn c¹nh viÖc lo¹i trõ tµi s¶n chËm lu©n chuyÓn khi ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tr¶ nî ng¾n h¹n cña c«ng ty vµ sö dông b¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n ®Ó theo dâi chi tiÕt c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ ph¶i thu, ®Ó ®¸nh gi¸ s¸t thùc t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty, ta nªn ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tr¶ nî trung vµ dµi h¹n ®· dïng vµo ®Çu t­ TSC§. Bëi v× trªn thùc tÕ, nguån ®Ó tr¶ nî ®Õn h¹n cho kho¶n vay ®Çu t­ vµo TSC§ chØ cã nguån chñ yÕu lµ khÊu hao TSC§ trÝch trong n¨m (bao gåm c¶ TSC§ ®­îc ®Çu t­ b»ng vèn tù cã vµ vèn vay). NÕu møc trÝch khÊu hao trong n¨m nhá h¬n sè nî ®Õn h¹n tr¶ trong n¨m th× cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng c«ng ty thiÕu nguån tr¶ nî vay ®Çu t­. Sè thiÕu = Møc khÊu hao trÝch trong n¨m- Tæng sè nî ®Õn h¹n tr¶ trong n¨m Theo sè liÖu cña b¶ng C©n §èi KÕ To¸n c«ng ty n¨m 2003 ta cã: Sè thiÕu = 1.022.845.688- 13.400.000 = 1.009.445.688 Nh­ vËy sè thiÕu trong tr­êng hîp nµy lµ mét sè d­¬ng, cho nªn ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh c«ng ty cã ®ñ kh¶ n¨ng tr¶ nî vay ®· dïng ®Çu t­ vµo TSC§. Tãm l¹i, nÕu nh­ c«ng ty chØ sö dông mét sè chØ sè ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh c«ng nî vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n nh­ ®· ®Ò cËp ë ch­¬ng II th× cã thÓ sÏ dÉn tíi nhiÒu khã kh¨n cho c«ng ty trong c¸c quan hÖ tµi chÝnh víi c¸c chñ thÓ kh¸c. Tr­íc hÕt lµ ban gi¸m ®èc c«ng ty sÏ ra quyÕt ®Þnh sai lÇm trong viÖc t¨ng hay c¾t gi¶m vay nî. Sau ®ã lµ nh÷ng ®èi t­îng kh¸c nh­ nhµ cho vay, nhµ ®Çu t­, c¬ quan qu¶n lÝ nhµ n­íc... sÏ cã øng xö sai lÖch trong viÖc cho vay, ®ßi nî, ®Çu t­, mua b¸n cæ phÇn víi c«ng ty... ChÝnh v× thÕ c«ng ty nªn ph©n tÝch t×nh h×nh c«ng nî vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña m×nh trªn nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau ®Ó tõ ®ã nh»m thu ®­îc nh÷ng th«ng tin s¸t thùc vµ cã lîi nhÊt cho c«ng ty. 1.2. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. Thùc tr¹ng ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty nh­ ®· tr×nh bµy ë ch­¬ng tr­íc chØ míi dõng l¹i ë møc ®é so s¸nh gi÷a c¸c chØ tiªu cuèi k× so víi ®Çu n¨m. Do ®ã ®Ó cã ®­îc nh÷ng th«ng tin s©u s¾c vµ mang tÝnh thuyÕt phôc h¬n, chóng ta cÇn ®i s©u ph©n tÝch møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn hiÖu qu¶ sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n vµ nguån lùc cña doanh nghiÖp b»ng ph­¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn hoÆc b»ng ph­¬ng ph¸p sè chªnh lÖch, sau ®ã ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n ¶nh h­ëng vµ dù ®o¸n c¸c biÖn ph¸p ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. Tr­íc hÕt, ®Ó ph©n tÝch tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng qua chØ tiªu sè vßng quay vèn l­u ®éng, ta so s¸nh sè vßng quay vèn l­u ®éng gi÷a n¨m ph©n tÝch so víi n¨m gèc: Møc chªnh lÖch cña = Sè vßng quay - Sè vßng quay vèn sè vßng quay vèn l­u ®éng vèn l­u ®éng k× ph©n tÝch l­u ®éng k× gèc Tõ c«ng thøc x¸c ®Þnh sè vßng quay vèn l­u ®éng: Tæng doanh thu (GVHB) Sè vßng quay = vèn l­u ®éng VL§ b×nh qu©n Ta nhËn thÊy cã hai yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn sè vßng quay vèn l­u ®éng lµ doanh thu tÝnh theo gi¸ vèn hµng b¸n vµ vèn l­u ®éng b×nh qu©n. ¸p dông ph­¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn ®Ó lµm râ ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè ®èi víi tèc ®é l­u chuyÓn vèn qua c«ng thøc: Møc chªnh lÖch cña = ¶nh h­ëng cña + ¶nh h­ëng cña sè vßng quay vèn l­u ®éng doanh thu tÝnh theo gi¸ vèn l­u ®éng vèn hµng b¸n ®Õn ®Õn vßng quay vßng quay vèn l­u ®éng vèn l­u ®éng trong ®ã: ¶nh h­ëng cña DT(GVHB) k× ph©n tÝch DT(GVHB) k× gèc doanh thu (GVHB) ®Õn = - vßng quay vèn l­u ®éng VL§BQ k× gèc VL§BQ k× gèc ¶nh h­ëng cña VL§ = DT(GVHB) k× ph©n tÝch - DT(GVHB) k× ph©n tÝch ®Õn vßng quay VL§ VL§BQ k× ph©n tÝch VL§BQ k× gèc §ång thêi viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng còng cÇn ph¶i lµm râ sè vèn tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ do thay ®æi tèc ®é lu©n chuyÓn b»ng c«ng thøc: Møc tiÕt kiÖm = DT(GVHB) k× ph©n tÝch* ( N1 – N0) (hay l·ng phÝ) VL§ 360 trong ®ã N1 : lµ sè ngµy 1 vßng quay vèn l­u ®éng k× ph©n tÝch. N2 : lµ sè ngµy 1 vßng quay vèn l­u ®éng k× gèc. ¸p dông lÝ thuyÕt trªn vµo thùc tÕ ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty ta cã: §èi t­îng ph©n tÝch: Møc chªnh lÖch cña = 1,49 - 0,93 = 0,56. sè vßng quay VL§ ¶nh h­ëng cña doanh thu tÝnh theo gi¸ vèn hµng b¸n : 22647978660 - 7793061012 = 2,70 - 0,93 = 1,77 8381748248,5 8381748248,5 ¶nh h­ëng cña VL§BQ: 22647978660 - 22647978660 = 1,49 - 2,7 = - 1,21 15224823720,5 8381748248,5 Tæng hîp l¹i : 1,74 + ( -1,21 ) = 0,56 Sè vèn l­u ®éng l·ng phÝ : 22647978660*(241,6- 387,1) = - 9153558041,8(®ång). 360 KÕt qu¶ ph©n trªn cho thÊy, trong ®iÒu kiÖn vèn l­u ®éng kh«ng ®æi nh­ n¨m 2002, nh÷ng nç lùc gia t¨ng doanh sè cña n¨m 2003 ®· lµm vèn l­u ®éng quay thªm 1,77 vßng. Tuy nhiªn, trong ®iÒu kiÖn doanh thu kh«ng thay ®æi nh­ n¨m 2003, viÖc qu¶n lÝ vèn kÐm hiÖu qu¶ ®· lµm vèn l­u ®éng quay chËm 1,21 vßng. Tæng hîp ¶nh h­ëng cña c¶ hai nh©n tè cho kÕt qu¶ sè vèn l­u ®éng tiÕt kiÖm lµ 9153558041,8(®ång). Nh­ vËy, vèn l­u ®éng n¨m 2003 l­u chuyÓn nhanh h¬n so víi n¨m 2002 chñ yÕu lµ do doanh thu t¨ng m¹nh. Trong niªn ®é tíi c«ng ty cÇn xem xÐt c¸c vÊn ®Ò vÒ tån ®äng nî ph¶i thu kh¸ch hµng, vÒ dù tr÷ tån kho cã hîp lÝ kh«ng ®Ó cã biÖn ph¸p thÝch hîp gãp phÇn ®Èy nhanh tèc ®é l­u chuyÓn vèn vµ tiÕt kiÖm vèn. T­¬ng tù nh­ tèc ®é l­u chuyÓn vèn l­u ®éng, chØ tiªu tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tæng hîp, t¨ng gi¶m do nhiÒu nh©n tè ¶nh h­ëng kh¸c nhau. Ta cã thÓ ph©n tÝch chi tiÕt chØ tiªu tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n qua ph­¬ng tr×nh Dupont nh­ sau: Lîi nhuËn tr­íc thuÕ Tæng doanh thu TØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n = * Tæng doanh thu Tæng tµi s¶n §Ó lµm râ ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè ®Õn chØ tiªu tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n ta cã thÓ ¸p dông ph­¬ng ph¸p sè chªnh lÖch. C¸ch ph©n tÝch nµy sÏ chØ ra ph­¬ng h­íng n©ng cao søc sinh lêi cña tµi s¶n cña c«ng ty. Cô thÓ chªnh lÖch vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh gi÷a k× ph©n tÝch so víi k× gèc lµ kÕt qu¶ tæng hîp ¶nh h­ëng cña tØ suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu vµ hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n, thÓ hiÖn qua c«ng thøc sau: Møc chªnh lÖch vÒ = ¶nh h­ëng cña + ¶nh h­ëng cña tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n tØ suÊt LN trªn DT tØ suÊt DT trªn TS Trong ®ã : ¶nh h­ëng cña = TØ suÊt DT /TS * ( TØ suÊt LN/DT – TØ suÊt LN/ DT) tØ suÊt LN/DT k× ph©n tÝch k× ph©n tÝch k× gèc ¶nh h­ëng cña = TØ suÊt LN /DT * (TØ suÊt DT /TS – TØ suÊt DT /TS ) tØ suÊt DT/ TS k× gèc k× ph©n tÝch k× gèc Thay sè liÖu thùc tÕ cña c«ng ty vµo c¸c c«ng thøc trªn ta cã: §èi t­îng ph©n tÝch: Møc chªnh lÖch cña = 0,62% - 0,55% = 0,07% tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n ¶nh h­¬ng cña hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n : = 70694965 * ( 23661145416 - 848180813 ) 8481808139 23035056729 16114364863 = 0,833% * ( 1,027 - 0,526 ) = 0,417% ¶nh h­ëng cña tØ suÊt LN/DT: = 23661145416 * ( 121796341 - 70694965 ) 23035056729 23661145416 8481808139 = 1,027 * ( 0,00514 - 0,0083 ) = - 0,347% Tæng hîp l¹i : 0,417% - 0,347 % = 0,07%. KÕt qu¶ ph©n tÝch cho thÊy kh¶ n¨ng sinh lêi cña tµi s¶n cña c«ng ty t¨ng lªn chñ yÕu b¾t nguån tõ hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n gia t¨ng. Nguyªn nh©n nµy ®­îc gi¶i thÝch khi xem xÐt thªm hiÖu qu¶ c¸ biÖt ë phÇn trªn, lµ do c«ng ty ®· lµm tèt c«ng t¸c qu¶n lÝ vèn l­u ®éng, khai th¸c hiÖu qu¶ n¨ng lùc s¶n xuÊt cña TSC§. Tuy nhiªn kh¶ n¨ng sinh lêi tõ c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty biÓu hiÖn qua tØ suÊt LN/DT lµ ch­a cao, thÓ hiÖn c«ng ty míi chØ nç lùc trong viÖc t¨ng doanh thu mµ ch­a tiÕt kiÖm chi phÝ, cho nªn ®· t¸c ®éng theo chiÒu h­íng ng­îc l¹i dÉn ®Õn lµm gi¶m kh¶ n¨ng sinh lêi cña tµi s¶n. Tãm l¹i, viÖc chØ râ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng vµ tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n ®· gióp ng­êi ®äc thÊy ®­îc ­u vµ nh­îc ®iÓm trong c«ng t¸c qu¶n lÝ kinh doanh cña c«ng ty. §©y sÏ lµ nh÷ng c¨n cø quan träng gióp ban gi¸m ®èc c«ng ty ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p kh¶ thi nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian tíi. 2. C¸c néi dung cÇn bæ sung khi ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. 2.1. Ph©n tÝch cÊu tróc tµi chÝnh vµ t×nh h×nh ®Çu t­ cña c«ng ty. ViÖc ph©n tÝch c¬ cÊu tµi s¶n vµ c¬ cÊu nguån vèn nh­ ®· tr×nh bµy ë phÇn thùc tr¹ng ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty ®· cung cÊp nh÷ng th«ng tin rÊt cÇn thiÕt vµ h÷u Ých cho ban gi¸m ®èc vµ c¸c nhµ ®Çu t­ trong viÖc ra quyÕt ®Þnh cña m×nh. Th«ng qua nh÷ng b¶ng biÓu so s¸nh c¸c chØ tiªu chñ yÕu cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®· gióp ng­êi ®äc cã ®­îc nh÷ng kÕt luËn kh¸i qu¸t nhÊt vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cu¶ c«ng ty. Tuy nhiªn kh«ng dõng l¹i ë ®ã, c¸c ®èi t­îng cã lîi Ých liªn quan víi c«ng ty kh«ng chØ ®Ó ý ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n, t×nh h×nh ®¶m b¶o vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh, mµ cßn quan t©m ®Õn kh¶ n¨ng kinh doanh l©u dµi cña c«ng ty. §Ó ®¸p øng nhu cÇu nµy, ph©n tÝch cÊu tróc tµi chÝnh vµ t×nh h×nh ®Çu t­ tr­íc hÕt sÏ lµm râ c¸c vÊn ®Ò sau ®©y: CÊu thµnh nguån vèn ë doanh nghiÖp nh­ thÕ nµo ? cã lîi vÒ mÆt tµi chÝnh cña c«ng ty hay kh«ng ? Trong ®iÒu kiÖn nµo c«ng ty cã thÓ sö dông vèn vay m­în vµo kinh doanh ®Ó ®em l¹i lîi Ých cho chñ së h÷u? VÞ trÝ TSC§ quan träng ®Õn møc nµo? ViÖc ®Çu t­ ë doanh nghiÖp ra sao? cã ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh doanh trong t­¬ng lai hay kh«ng ? Song ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®· nªu th× cÇn ph¶i tÝnh to¸n, ph©n tÝch c¸c chØ tiªu sau : B¶ng 3.2. ChØ tiªu C«ng thøc tÝnh ý nghÜa kinh tÕ 1.HÖ sè nî Nî ph¶i tr¶ *100% Tæng tµi s¶n Ph¶n ¸nh møc ®é phô thuéc vÒ mÆt tµi chÝnh 2.HÖ sè tù tµi trî VCSH Nguån vèn chñ së h÷u * 100% Tæng tµi s¶n Ph¶n ¸nh sù ®ãng gãp cña chñ së h÷u ®èi víi tµi s¶n ®ang sö dông. 3.TØ suÊt ®Çu t­ Tµi s¶n cè ®Þnh *100% Tæng tµi s¶n Ph¶n ¸nh vÞ trÝ cña TSC§ trong tæng tµi s¶n. 4.TØ suÊt tù tµi trî TSC§ vµ §TDH Nguån vèn chñ së h÷u * 100% Gi¸ trÞ TSC§ vµ §TDH Møc ®é ®ãng gãp cña chñ së h÷u ®èi víi c¸c kho¶n sö dông dµi h¹n. 5.TØ suÊt vèn cæ phÇn Vèn cæ phÇn cña c¸c cæ ®«ng * 100% Tæng tµi s¶n Ph¶n ¸nh møc ®é ®¶m b¶o ®èi víi c¸c chñ nî cña c«ng ty. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch lµ so s¸nh gi÷a n¨m sau so víi n¨m tr­íc theo tõng chØ tiªu, ®ång thêi xem xÐt nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù biÕn ®éng cña tõng chØ tiªu, kÕt hîp víi viÖc xem xÐt lîi nhuËn kinh doanh ®¹t ®­îc mµ cã quyÕt ®Þnh cô thÓ vÒ cÊu tróc tµi chÝnh vµ ®Çu t­ phï hîp. Sö dông sè liÖu cña c«ng ty trong hai n¨m 2002, 2003 ta cã b¶ng sau: B¶ng 3.3. ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 So s¸nh 1.HÖ sè nî (%) 63,02 73,77 10,75 2.HÖ sè tù tµi trî tæng qu¸t (%) 36,98 26,23 -10,75 3.TØ suÊt vèn cæ phÇn (%) 37,23 26,05 11,18 4.TØ suÊt ®Çu t­ (%) 30,56 16,29 -14,27 5.TØ suÊt tù tµi trî TSC§ vµ §TDH (%) 121,01 160,07 39,06 NhËn xÐt: KÕt qu¶ tÝnh ®­îc ë trªn cho thÊy trong khi tØ suÊt tù tµi trî TSC§ vµ §TDH t¨ng m¹nh (39,06%) th× tØ suÊt tù tµi trî tæng qu¸t l¹i gi¶m ®i ®¸ng kÓ (- 10,75%). Qua ®ã cho thÊy mét thùc tÕ bÊt cËp ë c«ng ty lµ kh¶ n¨ng tù tµi trî vÒ ®Çu t­ TSC§ cña c«ng ty lµ t­¬ng ®èi lín v× TSC§ vµ §TDH chiÕm tØ träng nhá trong tæng tµi s¶n. KÕt cÊu tµi s¶n nh­ vËy lµ ch­a phï hîp víi doanh nghiÖp x©y l¾p. Trong khi ®ã th«ng qua tØ suÊt tù tµi trî tæng qu¸t trong c¶ hai n¨m ®Òu cho thÊy kh¶ n¨ng tù trang tr¶i cña c«ng ty ch­a chiÕm ®­îc mét nöa, kh«ng nh÷ng vËy l¹i cßn cã xu h­íng gi¶m vÒ cuèi k×. Tõ ®©y c«ng ty cÇn xem xÐt, kiÓm tra l¹i c«ng nî ph¶i tr¶, ®Æc biÖt lµ c«ng nî ®Õn h¹n, qu¸ h¹n ®Ó cã biÖn ph¸p cÇn thiÕt cho c«ng t¸c qu¶n lÝ cña c«ng ty. T×nh tr¹ng nµy ®­îc thÊy râ h¬n khi hÖ sè nî n¨m 2003 t¨ng 10,75% so víi n¨m 2002 thÓ hiÖn møc ®é phô thuéc vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty vµo ®¬n vÞ kh¸c ®ang t¨ng lªn. TØ suÊt vèn cæ phÇn tuy cã gi¶m, song ®i vµo nghiªn cøu tµi liÖu cho thÊy sè vèn cæ phÇn cña c«ng ty kh«ng thay ®æi (n¨m 2002 lµ 6.000.000.000 ®ång, n¨m 2003 lµ 6.000.000.000 ®ång) trong khi tæng tµi s¶n t¨ng , chøng tá c«ng ty ®· t¨ng quy m« kinh doanh thÓ hiÖn c«ng ty ®ang ph¸t triÓn. 2.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông nguån tµi trî vèn trong n¨m. §Ó xem xÐt trong n¨m doanh nghiÖp ®· cã nh÷ng kho¶n ®Çu t­ nµo? lµm c¸ch nµo doanh nghiÖp mua s¾m ®­îc tµi s¶n? doanh nghiÖp ®ang gÆp khã kh¨n hay ®ang ph¸t triÓn? ng­êi ta tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh khai th¸c vµ sö dông nguån tµi trî vèn trong n¨m. Tr­íc khi tiÕn hµnh ph©n tÝch ta cÇn liÖt kª sù thay ®æi c¸c chØ tiªu trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n gi÷a n¨m nay víi n¨m kÕ tr­íc theo mÉu sau: B¶ng 3.4. LiÖt kª sù biÕn ®éng cña tµi s¶n vµ nguån vèn T¨ng Gi¶m Tµi s¶n 1... Nguån vèn 1... Sau ®ã lËp b¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông nguån tµi trî vèn trong n¨m (b¶ng nµy ®­îc kÕt cÊu thµnh hai phÇn : phÇn “nguån tµi trî vèn” vµ phÇn “sö dông vèn”, mçi phÇn ®­îc chia thµnh hai hai cét : “sè tiÒn” vµ “tØ träng”) theo tiªu thøc: NÕu t¨ng phÇn tµi s¶n, gi¶m phÇn nguån vèn ghi vµo phÇn sö dông vèn. NÕu t¨ng phÇn nguån vèn, gi¶m phÇn tµi s¶n th× ghi vµo phÇn nguån tµi trî vèn, cô thÓ: B¶ng 3.5. Ph©n tÝch nguån tµi trî vèn. Nguån tµi trî vèn Sè tiÒn TØ träng(%) c¸c lo¹i nguån vèn t¨ng. c¸c lo¹i tµi s¶n gi¶m Sö dông vèn Sè tiÒn TØ träng(%) c¸c lo¹i tµi s¶n t¨ng c¸c lo¹i nguån vèn gi¶m NÕu ¸p dông nh÷ng lÝ luËn trªn vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng ty th× tr­íc hÕt ta cã b¶ng liÖt kª sù biÕn ®éng cña tµi s¶n vµ nguån vèn nh­ sau: B¶ng 3.6. B¶ng liÖt kª sù biÕn ®éng cña tµi s¶n vµ nguån vèn ( §¬n vÞ : ®ång ) Tµi s¶n 2002 2003 T¨ng gi¶m 1.TiÒn mÆt 2.288.875.391 5.364.615.412 3.075.740.021 2.TiÒn göi ng©n hµng 3.881.758 4.533.727 651.969 3.C¸c kho¶n ph¶i thu 645.053.534 6.453.110.132 5.808.056.598 4.CFSXKDDD 8.187.317.856 7.369.506.673 (817.811.183) 5.Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 64.393.330 68.359.628 3.966.298 6.Nguyªn gi¸ TSC§ 5.947.688.682 5.754.221.604 (193.467.078) 7.KhÊu hao TSC§ (1.022.845.688) (2.002.748.866) (979.903.178) 8.CFXDCBDD 0 23.458.419 23.458.419 Nguån vèn 1.Nî ng¾n h¹n 10.061.814.130 16.942.481.484 6.880.667.354 2.Vay dµi h¹n 92.800.000 50.000.000 (42.800.000) 3.Lîi nhuËn ch­a ph©n phèi (40.249.267) 42.575.245 82.824.512 B¶ng 3.7. B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông nguån tµi trî vèn n¨m 2003. (§¬n vÞ : ®ång) Nguån tµi trî vèn Sè tiÒn TØ träng (%) 1.T¨ng nî ng¾n h¹n 6.880.667.354 76,8 2.T¨ng lîi nhuËn ch­a ph©n phèi 82.824.512 0,9 3.T¨ng khÊu hao TSC§ 979.903.178 11 4.Gi¶m CFSXKDDD 817.811.183 9,1 5.Gi¶m Nguyªn gi¸ TSC§ 193.467.078 2,2 Céng 8.954.673.305 100 Sö dông vèn 1.T¨ng tiÒn mÆt 3.075.740.021 34,3 2.T¨ng tiÒn göi ng©n hµng 651.969 0,007 3.T¨ng c¸c kho¶n ph¶i thu 5.808.056.598 64,9 4.T¨ng TSL§ kh¸c 3.966.298 0,04 5.T¨ng CFXDCBDD 23.458.419 0,3 6.Gi¶m vay dµi h¹n 42.800.000 0,453 Céng 8.954.673.305 100 NhËn xÐt: Qua b¶ng ph©n tÝch trªn cho thÊy c«ng ty ®· mua s¾m tµi s¶n b»ng c¸ch t¨ng nî ng¾n h¹n, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang, t¨ng lîi nhuËn ch­a ph©n phèi vµ gi¶m nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh. Tæng céng vèn tõ c¸c nguån trªn cung cÊp lµ 8.954.673.305 ®ång, trong ®ã nguån cung cÊp lín nhÊt lµ nî ng¾n h¹n chiÕm 76,8% tæng sè nguån vèn cung cÊp trong n¨m. Tæng céng nguån vèn 8.954.673.305 ®ång doanh nghiÖp ®· dïng ®Ó tµi trî cho sù gia t¨ng cña Chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang, t¨ng tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng, t¨ng c¸c kho¶n ph¶i thu vµ Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c. ViÖc t¨ng Chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang chøng tá trong n¨m c«ng ty cÇn x©y dùng c¸c c«ng tr×nh t¹m thêi nh­ l¸n tr¹i ®Ó phôc vô thi c«ng. T¨ng c¸c kho¶n ph¶i thu(64,9%) vµ tµi s¶n l­u ®éng kh¸c cho thÊy doanh thu cña c«ng ty ®ang t¨ng. Tuy nhiªn viÖc t¨ng dù tr÷ tiÒn mÆt vµ tiÒn göi qu¸ nhiÒu chØ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu kh¶ n¨ng thanh to¸n nî nhanh cña c«ng ty, trong khi l¹i g©y ø ®äng vèn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kÐm hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh. C«ng ty nªn chó ý ®Çu t­ ®æi míi TSC§ phôc vô thi c«ng nh»m t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty h¬n n÷a. Nh­ vËy trong n¨m c«ng ty ph¸t triÓn chñ yÕu dùa vµo vèn vay ng¾n h¹n mµ ch­a ph¸t huy vai trß cña vèn chñ së h÷u, qua ®ã cho thÊy sù ph¸t triÓn cña c«ng ty hiÖn nay lµ kh«ng ch¾c ch¾n. §©y lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch ®ßi hái ban gi¸m ®èc c«ng ty ph¶i cã gi¶i ph¸p kÞp thêi vµ h÷u hiÖu trong thêi gian tíi nh»m ®­a c«ng ty tho¸t khái t×nh tr¹ng khã kh¨n hiÖn thêi vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn bÒn v÷ng. 2.3. Ph©n tÝch quan hÖ bï ®¾p gi÷a nguån vèn víi c¸c lo¹i tµi s¶n. Nh­ chóng ta ®· biÕt, B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cã thÓ cã kÕt cÊu theo kiÓu hai bªn hoÆc mét bªn, vµ ®­îc chia lµm hai phÇn lµ phÇn “Tµi s¶n” vµ phÇn “Nguån vèn”. Tæng “Tµi s¶n” lu«n b»ng tæng “Nguån vèn”. PhÇn “Nguån vèn” ph¶n ¸nh nguån h×nh thµnh cña tµi s¶n, bao gåm Nî ph¶i tr¶ vµ Nguån vèn chñ së h÷u. Mçi lo¹i nguån vèn nµy l¹i ®­îc chia thµnh c¸c chØ tiªu kh¸c nhá h¬n, ®­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù thÝch hîp víi yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lÝ. Tuy nhiªn nÕu chia Nguån vèn cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n theo c¸ch kh¸c, tøc lµ thµnh Nguån vèn Th­êng Xuyªn vµ Nguån vèn T¹m Thêi th× ta sÏ cã: Nguån vèn Th­êng Xuyªn = Nguån vèn chñ së h÷u + Nî dµi h¹n. Nguån vèn T¹m Thêi = Nî ng¾n h¹n. ViÖc ph©n chia nh­ vËy nh»m môc ®Ých thÊy ®­îc r»ng Nguån vèn Th­êng Xuyªn cã bï ®¾p cho TSC§ hay kh«ng, qua ®ã mµ ®­a ra nh÷ng ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cã æn ®inh kh«ng? Tiªu chÝ ®Ó xem xÐt mèi quan hÖ bï ®¾p gi÷a Nguån vèn víi c¸c lo¹i tµi s¶n lµ nÕu Nguån vèn Th­êng Xuyªn ( > ) TSC§ vµ §TDH, tøc lµ Nguån vèn T¹m Thêi ( < ) TSL§ vµ §TNH th× t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ tèt, v× doanh nghiÖp ®· dïng Nguån vèn Th­êng Xuyªn ®Çu t­ cho TSL§ vµ §TNH. Tr­êng hîp ng­îc l¹i sÏ cho nh÷ng kÕt luËn xÊu vÒ t×nh tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. §Ó thùc hiÖn néi dung nµy, ng­êi ta th­êng lËp b¶ng ph©n tÝch gåm 6 cét, trong ®ã c¸c chØ tiªu TSC§ vµ §TDH, TSL§ vµ §TNH, Nî ph¶i tr¶, Nguån vèn chñ së h÷u lµ nh÷ng chØ tiªu tæng hîp ®­îc lÊy tõ B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n mÉu B01- DN cña doanh nghiÖp. Sau ®©y ®Ó cô thÓ ho¸ néi dung quan hÖ bï ®¾p gi÷a Nguån vèn víi c¸c lo¹i tµi s¶n cña doanh nghiÖp, c«ng ty cã thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch nh­ sau: B¶ng 3.8. : B¶ng ph¶n ¸nh mèi quan hÖ bï ®¾p gi÷a nguån vèn víi c¸c lo¹i tµi s¶n. (§¬n vÞ : ®ång ) Tµi s¶n N¨m 2002 N¨m 2003 Nguån vèn N¨m 2002 N¨m 2003 A.TSL§ vµ §TNH 11.189.521.869 19.260.125.572 A.Nî ph¶i tr¶ 10.154.614.130 16.992.481.484 trong ®ã Nî dµi h¹n 92.800.000 50.000.000 B.TSC§ vµ §TDH 4.924.842.994 3.774.931.157 B.NVCSH 5.959.750.733 6.042.575.245 Tæng Tµi S¶n 16.114.364.863 23.035.056.729 Tæng Nguån vèn 16.114.364.863 23.035.056.729 Tõ b¶ng trªn ta cã: + Nguån vèn Th­êng Xuyªn: N¨m 2002 = 92.800.000+ 5.959.750.733 = 6.052.550.733 (®ång). N¨m 2003 = 50.000.000+ 6.042.575.245 = 6.092.575.245 (®ång). + Nguån vèn T¹m Thêi : N¨m 2002 = 10.061.814.130 (®ång). N¨m 2003 = 16.942.481.484 (®ång). Nh­ vËy, trong c¶ hai n¨m Nguån vèn Th­êng Xuyªn cña c«ng ty lu«n (>) TSC§ vµ §TDH nªn dÉn ®Õn Nguån vèn T¹m Thêi (<) TSL§ vµ §TNH. §iÒu nµy cho thÊy t×nh h×nh huy ®éng vµ sö dông c¸c nguån vèn cña c«ng ty lµ kh¸ tèt.b Trong c¸c niªn ®é tíi, néi dung trªn cÇn ®­îc tiÕn hµnh ph©n tÝch th­êng xuyªn nh»m ®­a ra nh÷ng ®iÒu chØnh kÞp thêi khi cã sù mÊt c©n ®èi trong quan hÖ bï ®¾p gi÷a nguån vèn víi c¸c lo¹i tµi s¶n, tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. 2.4. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c«ng ty. HiÖu qu¶ tµi chÝnh lµ vÊn ®Ò th­êng ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ rÊt quan t©m, v× ®ã lµ th¸i ®é gh×n gi÷ vµ ph¸t triÓn nguån vèn chñ së h÷u cña mét doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶ tµi chÝnh cao sÏ lµ mét doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn tèt ®Ó t¨ng tr­ëng. Hay nãi mét c¸ch kh¸c ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh lµ viÖc ®¸nh gi¸ sù t¨ng tr­ëng cña tµi s¶n doanh nghiÖp so víi tæng sè vèn mµ doanh nghiÖp thùc cã th«ng qua kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u theo c«ng thøc sau: TØ suÊt sinh lîi = Lîi nhuËn sau thuÕ * 100% cña vèn chñ së h÷u Nguån vèn chñ së h÷u b×nh qu©n ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn mét tr¨m ®ång vèn ®Çu t­ cña chñ së h÷u sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn cuèi cïng. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ t¹i sao l¹i ph¶i ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh? Tr­íc hÕt nh­ chóng ta ®· biÕt, ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× doanh nghiÖp lu«n ph¶i sö dông c¸c nguån vèn kh¸c nhau. Vµ vÊn ®Ò ®Æt ra lµ doanh nghiÖp nªn gia t¨ng vèn chñ së h÷u hay huy ®éng vèn vay? §Ó tr¶ lêi c©u hái nµy, c¸c nhµ qu¶n trÞ cÇn cã nh÷ng chøng cí râ rµng vÒ kh¶ n¨ng t¹o ra c¸c kho¶n l·i tõ viÖc sö dông c¸c lo¹i nguån vèn th«ng qua qu¸ tr×nh ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh. H¬n n÷a, hiÖu qu¶ tµi chÝnh lµ th«ng tin ®Æc biÖt quan träng ®èi víi nh÷ng ng­êi cho vay v× lîi nhuËn ®èi víi hä lµ mét giao ­íc ®¶m b¶o an toµn cho ®ång vèn mµ hä ®· bá ra. Ngoµi ra, hiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ tµi chÝnh lµ hai néi dung cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. NÕu chØ xem xÐt hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th«ng qua hiÖu qu¶ kinh doanh nh­ c«ng ty ®· thùc hiÖn ë ch­¬ng II th× sÏ lµ phiÕn diÖn. Thùc tÕ ®· chøng minh r»ng mét doanh nghiÖp cã thÓ cã hiÖu qu¶ kinh doanh cao nh­ng l¹i ®¹t hiÖu qu¶ tµi chÝnh thÊp v× c¸c chÝnh s¸ch tµi trî kh«ng phï hîp. §Ó ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh, ng­êi ta th­êng so s¸nh c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh k× nµy so víi k× tr­íc, tõ ®ã cã thÓ ®­a ra nh÷ng ®¸nh gi¸ vÒ møc ®é t¨ng gi¶m, xu h­íng ph¸t triÓn cña hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c«ng ty. Ngoµi ra, ng­êi ta cßn thiÕt lËp c¸c c«ng thøc thÓ hiÖn mèi liªn quan gi÷a chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh víi c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng, cã 4 nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Sau ®©y ta sÏ ®i s©u ph©n tÝch chiÒu h­íng t¸c ®éng cña tõng nh©n tè ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh. Nh©n tè nhø nhÊt cã t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh lµ hiÖu qu¶ kinh doanh. ¶nh h­ëng nµy cã thÓ ®­îc nhËn diÖn qua viÖc chi tiÕt ho¸ chØ tiªu tØ suÊt sinh lêi cña vèn chñ së h÷u: LNST TØ suÊt sinh lêi cña = vèn chñ së h÷u VCSH TØ suÊt sinh lêi cña = LNTT * (1- t) * DTT * TS vèn chñ së h÷u DTT TS VCSH Trong ®ã, LNTT : lµ lîi nhuËn tr­íc thuÕ, LNST = LNTT *(1- t) DTT: lµ doanh thu thuÇn. TS : lµ tµi s¶n. VCSH: lµ vèn chñ së h÷u. t : lµ thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Nh­ vËy th«ng qua c«ng thøc trªn, ta thÊy r»ng tØ suÊt sinh lêi cña vèn chñ së h÷u cã mèi liªn hÖ víi chØ tiªu tØ suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu vµ hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n. Râ rµng, hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp cµng cao sÏ dÉn ®Õn kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u cµng lín vµ ng­îc l¹i. Nh©n tè nhø hai lµ kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty. Kh¶ n¨ng tù chñ tµi chÝnh ®­îc thÓ hiÖn qua chØ tiªu tØ suÊt tù tµi trî. Cã thÓ thÊy r»ng, øng víi hiÖu qu¶ kinh doanh cho tr­íc nÕu tØ suÊt tù tµi trî cµng lín th× hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp sÏ cµng nhá. Ta cã thÓ xem xÐt mèi quan hÖ nµy qua c«ng thøc sau: TØ suÊt sinh lêi = LNTT *(1- t) * TS vèn chñ së h÷u TS VCSH hay HTC = HKD * 1 * (1-t) HTTT Trong ®ã, HTTT : lµ hÖ sè tù tµi trî cña doanh nghiÖp, HTTT = VCSH HKD : lµ hiÖu qu¶ kinh doanh. TS HTC : lµ hiÖu qu¶ tµi chÝnh. t : lµ ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Nh©n tè thø ba lµ ®ßn bÈy tµi chÝnh. §ßn bÈy tµi chÝnh ®­îc ®Þnh nghÜa lµ tØ lÖ nî ph¶i tr¶ trªn nguån vèn chñ së h÷u ( N :VCSH). Thùc chÊt nã thÓ hiÖn cÊu tróc nguån vèn cña doanh nghiÖp ë thêi ®iÓm hiÖn t¹i. CÊu tróc tµi chÝnh nh­ thÕ nµo lµ do chÝnh s¸ch tµi chÝnh cña doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh. Liªn quan ®Õn ®ßn bÈy tµi chÝnh, c«ng thøc cña hiÖu qu¶ tµi chÝnh ®­îc viÕt l¹i nh­ sau: TØ suÊt sinh lêi = LNTT*(1-t) * TS vèn chñ së h÷u TS VCSH = LNTT *(1-t) * ( N+VCSH ) TS VCSH = LNTT *(1-t) * ( 1+ N ) TS VCSH = LNTT *(1- t) * ( 1+ §BTC ) TS hay HTC = HKD * (1-t) * (1+ §BTC ) Trong ®ã, N: lµ nî ph¶i tr¶. §BTC: lµ ®ßn bÈy tµi chÝnh. t : thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Qua ®ã cã thÓ thÊy r»ng, nÕu hÖ sè ®ßn bÈy tµi chÝnh cµng cao th× hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiªp sÏ ®­îc t¨ng lªn. Tuy nhiªn trong c«ng thøc trªn tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n = HKD = (LNTT : TS) vÉn cßn ¶nh h­ëng bëi cÊu tróc nguån vèn, v× lîi nhuËn ®Ó tÝnh chØ tiªu nµy ®· trõ ®i chi phÝ l·i vay. Do vËy ®Ó xem xÐt riªng ¶nh h­ëng cña viÖc vay nî vµ ®ßn bÈy tµi chÝnh ®èi víi hiÖu qu¶ tµi chÝnh th× ta ph¶i lËp l¹i c«ng thøc trªn nh­ sau: Kh¶ n¨ng sinh lêi kinh tÕ cña tµi s¶n = RE = LNTT + LV TS hay RE = LNTT + N * r TS LNTT = RE * TS – N * r LNTT = RE (N + VCSH) – N * r LNTT= N * (RE - r) + VCSH * RE LNST = (N * (RE - r) + VCSH *RE) * (1-t) TØ suÊt sinh lêi = LNST = (N * (RE - r) + VCSH * RE) * (1-t) cña vèn chñ së h÷u VCSH VCSH = ( RE + ( RE –r ) * N ) * (1- t ) VCSH = ( RE + ( RE –r ) * §BTC ) * (1- t ) Trong ®ã, LV: lµ l·i vay. N: lµ nî ph¶i tr¶. r : lµ l·i suÊt vay. t : lµ thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. RE : lµ tØ suÊt sinh lêi kinh tÕ cña tµi s¶n. KÕt qu¶ cuèi cïng cho thÊy, nÕu tØ suÊt sinh lêi kinh tÕ cña tµi s¶n (RE) lín h¬n l·i suÊt vay th× viÖc vay nî sÏ lµm cho hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp t¨ng lªn. Trong tr­êng hîp nµy ®ßn bÈy tµi chÝnh ®­îc gäi lµ ®ßn bÈy d­¬ng. Doanh nghiÖp nªn vay thªm ®Ó kinh doanh nÕu cã nhu cÇu më réng kinh doanh mµ vÉn gi÷ ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh nh­ cò. Ng­îc l¹i nÕu tØ suÊt sinh lêi kinh tÕ cña tµi s¶n (RE) nhá h¬n l·i vay th× viÖc vay nî sÏ lµm cho hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp gi¶m vµ rñi ro cña doanh nghiÖp t¨ng lªn v× hÖ sè tù tµi trî gi¶m. Trong tr­êng hîp nµy ®ßn bÈy tµi chÝnh ®­îc gäi lµ ®ßn bÈy ©m. Doanh nghiÖp kh«ng nªn vay thªm ®Ó kinh doanh. Nh©n tè thø t­ lµ kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay. Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay lµ hÖ sè ®­îc xem xÐt trong mèi quan hÖ gi÷a (Lîi nhuËn tr­íc thuÕ+ l·i vay) vµ l·i vay. Ta cã: Lîi nhuËn truíc thuÕ + L·i vay Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay = L·i vay Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay cµng lín chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao, lîi nhuËn t¹o ra ®­îc sö dông ®Ó tr¶ nî vay vµ t¹o phÇn tÝch luü cho doanh nghiÖp. ChØ tiªu nµy nhá h¬n hoÆc b»ng 1 chøng tá vèn sö dông kh«ng cã hiÖu qña, vµ doanh nghiÖp ph¶i sö dông vèn chñ së h÷u ®Ó tr¶ l·i vay. NÕu t¸ch chØ tiªu tØ suÊt sinh lêi cña vèn chñ së h÷u thµnh nhiÒu thµnh phÇn kh¸c nhau ta sÏ thÊy râ mèi quan hÖ gi÷a kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay víi tØ suÊt sinh lêi cña vèn chñ së h÷u. LNST TØ suÊt sinh lêi = cña vèn chñ së h÷u VCSH = (LNTT + LV) * LNST * TS TS LNTT +LV VCSH V× TS = N + VCSH nªn c«ng thøc trªn cã thÓ ®­îc viÕt l¹i nh­ sau: TØ suÊt sinh lêi = ( LNTT + LV ) * LNST * ( 1 + N ) vèn chñ së h÷u TS LNTT +LV VCSH NÕu gäi t lµ thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp th× LNST = LNTT *( 1- t), ta cã: TØ suÊt sinh lêi = ( LNTT + LV ) * LNTT * (1-t ) * ( 1 + N ) vèn chñ së h÷u TS LNTT +LV VCSH = ( LNTT + LV ) * ( LNTT + LV –LV) * (1- t) * ( 1 + N ) TS LNTT +LV VCSH = ( LNTT + LV ) * ( 1- LV ) * (1- t ) * ( 1 + N ) TS LNTT +LV VCSH = ( LNTT + LV ) * ( 1- 1 ) * (1- t ) * ( 1 + §BTC ) TS KNTTLV Trong ®ã, KNTTLV : lµ Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay. §BTC = N : lµ ®ßn bÈy tµi chÝnh. VCSH Qua ®ã ta nhËn thÊy khi trÞ gi¸ chØ tiªu kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay lín h¬n 1 th× hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp sÏ t¨ng lªn vµ ng­îc l¹i. Tãm l¹i, cã 4 nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh lµ: HiÖu qu¶ kinh doanh. Kh¶ n¨ng tù chñ tµi chÝnh. §ßn bÈy tµi chÝnh. Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay. Trong ®ã hiÖu qu¶ kinh doanh ¶nh h­ëng cïng chiÒu ®èi víi hiÖu qña tµi chÝnh. Kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh ¶nh h­ëng ng­îc chiÒu víi hiÖu qu¶ tµi chÝnh. §ßn bÈy tµi chÝnh cã t¸c dông tÝch cùc tíi hiÖu qu¶ tµi chÝnh khi tØ suÊt sinh lêi kinh tÕ cña tµi s¶n (RE) lín h¬n l·i suÊt vay b×nh qu©n (r), nÕu ng­îc l¹i sÏ cã t¸c dông tiªu cùc. Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay khi (>) 1 sÏ cã t¸c ®éng cïng chiÒu víi hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Trªn c¬ së x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h­ëng cu¶ c¸c nh©n tè, ng­êi ph©n tÝch sÏ t×m ra ®­îc c¸c nguyªn nh©n, dù ®o¸n ®­îc c¸c biÖn ph¸p ®Ó c¶i thiÖn hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. ë ®©y trong qu¸ tr×nh vËn dông sè liÖu ®Ó tÝnh to¸n, nÕu chóng ta sö dông ph­¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn ®Ó ®Þnh l­îng chÝnh x¸c møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c«ng ty th× sÏ rÊt khã kh¨n. Bëi v× ph­¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn chØ thÝch hîp ®èi víi th­¬ng sè vµ tÝch sè, trong khi ¶nh h­ëng cña ®ßn bÈy tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh l¹i ®­îc biÓu diÔn ë d¹ng ®a thøc. §Ó kh¾c phôc h¹n chÕ nµy ta sÏ sö dông b¶ng so s¸nh 5 cét nh»m chØ râ chiÒu h­íng t¸c ®éng cña tõng nh©n tè víi hiÖu qu¶ tµi chÝnh . Tõ sè liÖu B¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty, b¶ng sau ®©y sÏ minh ho¹ néi dung ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c«ng ty. B¶ng 3.9. ChØ tiªu n¨m 2002 n¨m 2003 So s¸nh t¨ng gi¶m ST TL% 1.Vèn chñ së h÷u b×nh qu©n 5.938.114.715 6.001.162.989 63048274 1,06 2.Lîi nhuËn tr­íc thuÕ + l·i vay 287.804.486 202.132.535 -85671951 -29,77 3.Chi phÝ l·i vay 217.109.521 80.336.194 -136773327 -62,9 4.Lîi nhuËn sau thuÕ 48.072.576 82.821.512 34748936 72,28 5.TØ suÊt sinh lêi vèn chñ së h÷u = (4) : (1) 0,81% 1,38% 0,57 - 6.Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay = (2) : (3) 1,33 2,52 1,19 - 7.TØ suÊt sinh lêi kinh tÕ cña tµi s¶n (RE) 2,23% 1,03% -1,2 - 8.TØ suÊt tù tµi trî 36,98% 26,05% -10,93 - 9.TØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n 0,55% 0,62% 0,07 - 10.L·i suÊt vay b×nh qu©n 2,14% 0,47% -1,67 - Ghi chó : chØ tiªu tØ suÊt tù tµi trî vµ tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n ®­îc lÊy tõ b¶ng 2.6. NhËn xÐt: B¶ng ph©n tÝch trªn cho thÊy, kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u n¨m 2003 t¨ng ®¸ng kÓ so víi n¨m 2002. NÕu trong n¨m 2002, cø 100 ®ångvèn chñ së h÷u chØ t¹o ra 0,81 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ th× con sè nµy ®Õn n¨m 2003 t¨ng lªn lµ 1,38 ®ång. §Ó lµm râ nh©n tè nµo ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh cÇn quan t©m ®Õn c¸c yÕu tè vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh, t¸c ®éng cña ®ßn bÈy tµi chÝnh, kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay vµ kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh. Cã thÓ nhËn thÊy tØ suÊt tù tµi trî n¨m 2003 ( 26,05% ) thÊp h¬n h¼n so víi n¨m 2002 (36,98%), trong khi hiÖu qu¶ kinh doanh t¨ng râ rÖt qua hai n¨m (thÓ hiÖn qua chØ tiªu tØ suÊt sinh lêi cña tµi s¶n t¨ng lªn n¨m sau so víi n¨m tr­íc). Song hiÖu qu¶ kinh doanh cßn t¨ng cao h¬n n÷a nÕu tØ suÊt sinh lêi kinh tÕ cña tµi s¶n (RE) n¨m 2003 kh«ng gi¶m so víi n¨m 2002. Nh­ vËy, hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c«ng ty t¨ng lªn chÝnh lµ nhê c«ng ty ®· t¨ng hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ sö dông hîp lÝ ®ßn c©n nî mÆc dï tØ suÊt nî hiÖn nay cña c«ng ty cßn mang qu¸ nhiÒu rñi ro. TØ su©t sinh lêi kinh tÕ cña tµi s¶n (RE) trong c¶ hai n¨m lu«n lín h¬n l·i suÊt vay b×nh qu©n (r) cho thÊy viÖc sö dông ®ßn bÈy tµi chÝnh t¹i c«ng ty ®· ¶nh h­ëng tÝch cùc ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay cã khuynh h­íng t¨ng trong hai n¨m ®· lµm râ h¬n vÒ sù gia t¨ng hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c«ng ty. ViÖc gia t¨ng hiÖu qu¶ tµi chÝnh kh«ng chØ lµm t¨ng gi¸ trÞ cña c«ng ty mµ cßn t¹o tiÒn ®Ò ®Ó tÝch luü vèn cho ph¸t triÓn kinh doanh. III. §iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c ph­¬ng h­íng ®· nªu. 1. Nh÷ng kiÕn nghÞ ®èi víi c«ng ty. Theo m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lÝ cña c«ng ty, ngoµi phßng kÕ to¸n ®Æt trô së chÝnh cña c«ng ty th× phßng ThiÕt BÞ VËt T­ còng lµ bé phËn ®­îc phÐp tæ chøc h¹ch to¸n ®éc lËp. §Þnh k× phßng ThiÕt BÞ VËt T­ cã tr¸ch nhiÖm lËp c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh kÌm c¸c chøng tõ kÕ to¸n nép vÒ phßng kÕ to¸n t¹i trô së chÝnh cña c«ng ty. Tuy nhiªn phßng ThiÕt BÞ VËt T­ kh«ng cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn ho¹t ®éng ph©n tÝch kinh tÕ nãi chung vµ ph©n tÝch tµi chÝnh nãi riªng. Ph­¬ng thøc tæ chøc ph©n tÝch tµi chÝnh ®­îc ¸p dông hiÖn nay t¹i c«ng ty lµ ph©n tÝch tËp trung, cã nghÜa lµ c¸c ho¹t ®éng ph©n tÝch ®­îc giao cho phßng kÕ to¸n cña c«ng ty, c¸c phßng ban bé phËn kh¸c trong c«ng ty chØ cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp th«ng tin vµ nhËn kÕt qu¶ ph©n tÝch. ­u ®iÓm cña ph­¬ng thøc nµy lµ c¸c th«ng tin tËp trung vµo mét ®Çu mèi nªn thuËn lîi cho viÖc xö lÝ th«ng tin ®Çu vµo vµ tiÖn lîi khi ph©n tÝch tæng hîp ho¹t ®éng kinh doanh cña toµn doanh nghiÖp. Tuy nhiªn nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng thøc tæ chøc nµy lµ ®ßi hái c¸c c¸n bé kÕ to¸n cña phßng kÕ to¸n ph¶i lµ nh÷ng chuyªn gia ph©n tÝch vµ ph¶i n¾m b¾t ®­îc toµn bé c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. §©y lµ mét trë ng¹i lín v× khèi l­îng c«ng viÖc cÇn xö lÝ qu¸ nhiÒu, ngoµi néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh, c¸n bé kÕ to¸n cßn ph¶i thùc hiÖn rÊt nhiÒu néi dung kh¸c nh­ : ph©n tÝch chi phÝ, ph©n tÝch lîi nhuËn vµ ph©n phèi lîi nhuËn, ph©n tÝch doanh thu, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ...H¬n n÷a viÖc thu thËp vµ xö lÝ c¸c th«ng tin tõ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, c¸c hîp ®ång vay nî, c¸c lo¹i ho¸ ®¬n, phiÕu thu, phiÕu chi, giÊy t¹m øng, biªn b¶n nghiÖm thu bµn giao c«ng tr×nh... ®Ó phôc vô ph©n tÝch tµi chÝnh sÏ mÊt rÊt nhiÒu thêi gian. ChÝnh v× thÕ, ®Ó c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh nãi riªng vµ ph©n tÝch kinh tÕ cña doanh nghiÖp nãi chung ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n, c«ng ty nªn ¸p dông ph­¬ng thøc tæ chøc ph©n tÝch kÕt hîp (ph­¬ng thøc tæ chøc ph©n tÝch võa tËp trung võa ph©n t¸n) thay v× ¸p dông ph­¬ng thøc tæ chøc ph©n tÝch tËp trung nh­ hiÖn nay. Theo ph­¬ng thøc nµy, c¸c bé phËn chøc n¨ng sÏ tù tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c vÊn ®Ò do m×nh phô tr¸ch, sau ®ã cung cÊp c¸c th«ng tin vµ kÕt qu¶ cho bé phËn ph©n tÝch tËp trung lµ phßng kÕ to¸n nh»m gi¶m nhÑ bít khèi l­îng c«ng viÖc cÇn gi¶i quyÕt cña phßng nµy. Ch¼ng h¹n nh­ ngoµi chøc n¨ng h¹ch to¸n ®éc lËp th× phßng ThiÕt BÞ VËt T­ cßn cã nhiÖm vô ph©n tÝch chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Phßng kÕ to¸n chØ ®¶m nhiÖm c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña toµn c«ng ty, ph©n tÝch t×nh h×nh lîi nhuËn vµ ph©n phèi lîi nhuËn mµ kh«ng kh«ng kiªm nhiÖm c¸c néi dung ph©n tÝch kh¸c, ®ång thêi cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra sù chÝnh x¸c cña c¸c b¸o c¸o ph©n tÝch do c¸c phßng ban kh¸c chuyÓn lªn tr­íc khi tr×nh ban gi¸m ®èc c«ng ty. NÕu lµm ®­îc nh­ vËy th× c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty míi ®em l¹i hiÖu qu¶ cao, t¹o sù an toµn cho c¸c ®èi t­îng sö dông th«ng tin. Bªn c¹nh viÖc tæ chøc c«ng t¸c ph©n tÝch khoa häc vµ hîp lÝ, th× viÖc thu thËp vµ xö lÝ th«ng tin trong ph©n tÝch còng lµ néi dung quan träng nh»m ®¶m b¶o kÕt qu¶ ph©n tÝch chÝnh x¸c vµ kh¸ch quan. Nh­ chóng ta ®· biÕt ph©n tÝch tµi chÝnh cã môc tiªu ®i tíi nh÷ng dù ®o¸n tµi chÝnh, dù ®o¸n kÕt qu¶ trong t­¬ng lai cña c«ng ty, trªn c¬ së ®ã mµ ®­a ra ®­îc nh÷ng quyÕt ®Þnh phï hîp. Nh­ vËy trong qu¸ tr×nh thu thËp th«ng tin ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh, kh«ng thÓ chØ giíi h¹n ë viÖc nghiªn cøu c¸c b¸o biÓu tµi chÝnh cña c«ng ty mµ ph¶i tËp hîp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty, nh­ c¸c th«ng tin chung vÒ kinh tÕ, tiÒn tÖ, thuÕ kho¸, c¸c th«ng tin vÒ ngµnh kinh tÕ cña c«ng ty, c¸c th«ng tin vÒ ph¸p lÝ ®èi víi c«ng ty. Cã nh­ vËy th× viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh cña c«ng ty míi kh«ng phiÕn diÖn vµ cho kÕt qu¶ sai lÇm. Sau khi thu thËp ®­îc c¸c th«ng tin cÇn thiÕt th× cÇn ph¶i kiÓm tra c¸c th«ng tin nµy tr­íc khi ®­a vµo ph©n tÝch. Tr­íc hÕt lµ kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p cña c¸c sè liÖu vµ tµi liÖu thu thËp ®­îc. Sau ®ã cÇn kiÓm tra: tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c ghi chÐp trong c¸c biÓu mÉu thèng kª vµ b¸o c¸o. tÝnh thèng nhÊt cña c¸c chØ tiªu ®­îc ph¶n ¸nh trong c¸c tµi liÖu kh¸c nhau. ®é chÝnh x¸c cña c¸c sè liÖu tÝnh to¸n, ghi chÐp. Môc ®Ých cña viÖc kiÓm tra sè liÖu lµ ®Ó thiÕt lËp sù ph¶n ¸nh mét c¸ch trung thùc vµ kh¸ch quan thùc tÕ cña c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ®Ó lµm c¬ së cho viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®­îc chuÈn x¸c. Ngoµi ra th«ng qua viÖc kiÓm tra sè liÖu ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng sai lÖch vµ nhÇm lÉn cè ý trong c¸c sè liÖu thèng kª vµ b¸o c¸o. Tãm l¹i, lùa chän h×nh thøc tæ chøc ph©n tÝch thÝch hîp vµ thu thËp xö lÝ th«ng tin phôc vô ph©n tÝch khoa häc lµ hai c«ng viÖc cÇn ®­îc tiÕn hµnh song song tr­íc khi ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. Thùc hiÖn tèt hai c«ng t¸c nµy sÏ lµ tiÒn ®Ò ®Ó n©ng cao chÊt l­îng cña c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. 2. Nh÷ng kiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ N­íc. HiÖn nay ®ang tån t¹i mét bÊt cËp kh¸ phæ biÕn ë tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp lµ c«ng t¸c ph©n tÝch kinh tÕ nãi chung vµ ph©n tÝch tµi chÝnh nãi riªng ch­a thùc sù ®­îc chó träng. NhiÒu doanh nghiÖp kh«ng tiÕn hµnh ph©n tÝch kinh tÕ, hoÆc cã th× rÊt s¬ sµi. §©y lµ ®iÒu bÊt lîi cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ t¹o thÕ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Nªn ch¨ng Nhµ N­íc cÇn sím ban hµnh v¨n b¶n quy ®Þnh ho¹t ®éng ph©n tÝch kinh tÕ lµ ho¹t ®éng b¾t buéc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ph¸t triÓn h¬n n÷a. ý nghÜa cña ph©n tÝch kinh tÕ ®· cho thÊy viÖc ban hµnh quy ®Þnh trªn lµ ®iÒu rÊt cÇn thiÕt. Bëi lÏ, trong nÒn Kinh TÕ ThÞ Tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt nh­ hiÖn nay, nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n nhá lÎ, chôp giËt, kh«ng cã kÕ hoÆch kinh doanh râ rµng chi tiÕt th× sÏ kh«ng thÓ tån t¹i ®­îc l©u. §©y lµ vÊn ®Ò tÊt yÕu sÏ x¶y ra, nhÊt lµ trong n¨m tíi chóng ta sÏ ra nhËp tæ chøc Th­¬ng M¹i ThÕ Giíi WTO. Muèn t¹o ®­îc thÕ ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng th× c¸c doanh nghiÖp, bao gåm c¶ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Òu ph¶i ®­îc tæ chøc ho¹t ®éng quy cñ, cã nghÜa lµ c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i ®­îc lËp, ®­îc tæ chøc thùc hiÖn, ®­îc kiÓm so¸t chÆt chÏ tõ kh©u ®Çu tiªn ®Õn kh©u cuèi cïng míi cã thÓ ®em l¹i kÕt qu¶ cao. Tuy nhiªn ®Ó cã ®­îc nh÷ng kÕ ho¹ch kh¶ thi th× ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i khai th¸c ®­îc nh÷ng th«ng tin chÊt l­îng. Ph©n tÝch kinh tÕ nãi chung vµ ph©n tÝch tµi chÝnh nãi riªng sÏ ®¶m nhiÖm tr¸ch nhiÖm quan träng nµy. NÕu nh­ kÕ to¸n chØ ph¶n ¸nh l¹i c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh th«ng qua c¸c con sè cô thÓ th× ph©n tÝch kinh tÕ sÏ cho ta thÊy “mÆt chÊt” cña nh÷ng con sè nµy. Sè liÖu kÕ to¸n sau khi ®· ®­îc xö lÝ bëi c¸c kÜ thuËt cña ph©n tÝch kinh tÕ sÏ lµ c¨n cø quan träng ®Ó ra quyÕt ®Þnh qu¶n lÝ trong doanh nghiÖp. H¬n n÷a, khi doanh nghiÖp cã nhu cÇu khuyÕch tr­¬ng danh tiÕng hoÆc kªu gäi sù ®Çu t­ vèn th× c¸c th«ng tin do ph©n tÝch kinh tÕ cung cÊp sÏ lµ ph­¬ng tiÖn h÷u Ých thu hót sù chó ý cña c¸c nhµ ®Çu t­. Víi vai trß quan träng nh­ vËy cho nªn Nhµ N­íc cÇn sím cã v¨n b¶n quy ®Þnh ho¹t ®éng kinh tÕ lµ ho¹t ®éng b¾t buéc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp còng nh­ viÖc lËp c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh vµo cuèi niªn ®é, trong ®ã néi dung ph©n tÝch tµi chÝnh cÇn ®­îc quan t©m hµng ®Çu. Cïng víi viÖc ban hµnh v¨n b¶n quy ®Þnh ho¹t ®éng ph©n tÝch kinh tÕ lµ ho¹t ®éng b¾t buéc, Nhµ N­íc còng cÇn ®iÒu chØnh l¹i thêi h¹n nép B¸o c¸o tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ph¶i nép vµo cuèi th¸ng 2 hµng n¨m. Song niªn ®é kÕ to¸n l¹i th­êng kÕt thóc vµo 31 th¸ng 12 hµng n¨m nªn tÝnh cËp nhËt cña c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh ®· bÞ gi¶m ®i rÊt nhiÒu. Trong khi ®ã, ph©n tÝch kinh tÕ vµ ph©n tÝch tµi chÝnh l¹i sö dông sè liÖu cña c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh ®Ó ph©n tÝch nªn kÕt qu¶ ph©n tÝch ch¾c ch¾n sÏ mÊt ®i tÝnh thêi sù, ®«i khi cßn thiÕu chÝnh x¸c g©y thiÖt h¹i cho ng­êi sö dông th«ng tin. Tãm l¹i, ®Ó ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh ®em l¹i kÕt qu¶ cao nhÊt, Nhµ N­íc cÇn sím ban hµnh quy ®Þnh b¾t buéc ®èi víi ho¹t ®éng nµy vµ ®iÒu chØnh l¹i thêi h¹n nép c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh sím h¬n.