Luận văn Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường

LỜI MỞ ĐẦU Trong thời kỳ hiện nay, công tác kế toán luôn được chú trọng ở tất cả các doanh nghiệp vì tầm ảnh hưởng của nó. Chức năng của kế toán là ghi chép và phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong kỳ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ngoài ra, kế toán còn cung cấp thông tin cho nhiều đối tượng khác ngoài doanh nghiệp. Đối với các nhà quản lý, các thông tin này giúp họ có những cơ sở để đưa ra quyết định phù hợp, để định hướng phát triển công ty. Còn đối với các nhà đầu tư, các thông tin này là cơ sở để đưa ra quyết định đầu tư. Chính vì vậy thực tập tốt nghiệp đối với các sinh viên là rất quan trọng, khoảng thời gian thực tập đã giúp cho sinh viên kết hợp những kiến thức đã học trên lớp và thực tiễn và tạo điều kiện cho sinh viên củng cố kiến thức thực tế về nghề nghiệp, và không còn lúng túng khi ra môi trường làm việc. Là sinh viên chuyên nghành kế toán, được tìm hiểu và khảo sát ở một đơn vị cụ thể đã giúp cho em rất nhiều, hiểu rõ hơn, cụ thể hơn về công tác kế toán. Trong thời gian thực tập tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường với những điều được học hỏi trên thực tế, em thấy rằng tổ chức công tác kế toán bán hàng đóng một vai trò hết sức quan trọng đối với doanh nghiệp thương mại nói chung và đối với Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường nói riêng. Cùng với sự hướng dẫn và giúp đỡ tận tình của thầy giáo Trịnh Đình Khải và phòng kế toán của Công ty em đã chọn đề tài : “ Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường” cho bài luận văn của mình.Bài luận văn của em gồm 3 chương : Chương I : Lý luận chung về kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng trong doanh nghiệp thương mại Chương II : Thực trạng tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường. Chương III : Một số ý kiến đóng góp phần hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường. CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TRONG DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI 1.1. Sự cần thiết của kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng trong doanh nghiệp thương mại 1.1.1. Bán hàng và ý nghĩa của bán hàng Khái niệm bán hàng: Bán hàng là khâu cuối cùng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thương mại. Thông qua bán hàng, giá trị và giá trị sử dụng của hàng hoá được thực hiện; vốn của doanh nghiệp thương mại được chuyển từ hình thái hiện vật là hàng hoá sang hình thái giá trị là tiền tệ, doanh nghiệp thu hồi được vốn bỏ ra, bù đắp chi phí, và có nguồn tích luỹ để mở rộng kinh doanh. Ý nghĩa của bán hàng: Đối với nền kinh tế quốc dân : Bán hàng có một vai trò đặc biệt. Nó vừa là điều kiện để tái sản xuất xã hội, vừa là cầu nối giữa sản xuất và tiêu dùng. Đối với doanh nghiệp thương mại : Bán hàng là chức năng, chủ yếu của doanh nghiệp thương mại. Vì vậy, bán hàng có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Thực hiện tốt công tác bán hàng giúp doanh nghiệp thu hồi vốn nhanh chóng làm cho tốc độ chu chuyển vốn lưu động tăng nhanh tạo điều kiện cho doanh nghiệp tổ chức vốn, giảm bớt vốn phải huy động từ ngoài do đó giảm chi phí về vốn. Nhờ có hoạt động bán hàng, doanh nghiệp thu được doanh thu để bù đắp các khoản chi phí, thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước, trả lương cho người lao động góp phần nâng cao đời sống của họ… và cuối cùng là có được một phần lợi nhuận để tích luỹ tăng quy mô vốn, mở rộng hoạt động kinh doanh giúp cho doanh nghiệp ngày càng khẳng định được vị thế của mình trên thị trường. 1.1.2. Yêu cầu quản lý quá trình bán hàng trong doanh nghiệp thương mại Trong công tác quản lý đòi hỏi các doanh nghiệp phải đáp ứng được các yêu cầu sau đây đối với hoạt động bán hàng: Quản lý chặt chẽ chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp và các phí hoạt động nhằm tối đa hoá lợi nhuân. Tìm hiểu khai thác và mở rộng thị trường, áp dụng các phương thức bán hàng phù hợp và có các chính sách sau khi bán hàng ( hậu mãi) nhằm không ngừng tăng doanh thu. Quản lý chặt chẽ doanh thu bán hàng của từng loại hoạt động nhằm xác định chính xác kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Quản lý các phương thức bán hàng gắn với các chính sách bán hàng, giám sát tình hình thanh toán với người mua, người bán theo đúng các hợp đồng kinh tế. Doanh nghiệp phải quản lý chặt chẽ số hiện có và tình hình biến động của từng loại hàng hoá về số lượng, chất lượng và giá trị. 1.1.3. Vai trò và nhiệm vụ của kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng trong doanh nghiệp thương mại * Vai trò : Công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình quản lý hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp thương mại : Bởi vì khi tổ chức tốt khâu này sẽ cung cấp cho các nhà quản lý những thông tin hữu ích như doanh thu, lợi nhuận, các chi phí phát sinh liên quan đến hoạt động bán hàng. Từ đó, giúp cho các nhà quản lý đánh giá được mức độ hiệu quả của hoạt động này. Đồng thời, các số liệu do công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng cung cấp sẽ giúp các nhà quản lý đưa ra các quyết định, biện pháp quản lý phù hợp và các chiến lược nhằm đẩy mạnh quá trình bán hàng của doanh nghiệp. * Nhiệm vụ : Để phát huy tốt vai trò và thực sự là công cụ đắc lực cho quá trình quản lý, công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng cần thực hiện tốt những nhiệm vụ sau : - Phản ánh và ghi chép đầy đủ, kịp thời và chính xác tình hình hiện có và sự biến động của từng loại hàng hoá theo chỉ tiêu số lượng, chất lượng, chủng loại, giá trị. - Phản ánh và ghi chép đầy đủ, kịp thời chính xác các khoản doanh thu, các khoản giảm trừ doanh thu và chi phí của từng hoạt động trong doanh nghiệp. Đồng thời theo dõi và đôn đốc các khoản phải thu của khách hàng. Cung cấp thông tin kế toán phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính và định kì phân tích các hoạt động kinh tế liên quan đến quá trình bán hàng, xác định kết quả. Phản ánh và tính toán chính xác, xác định kết quả của từng hoạt động, giám sát tình hình thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước. 1.2. Nội dung kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng 1.2.1. Các phương thức bán hàng: * Phương thức bán buôn qua kho : Bán buôn qua kho là phương thức bán mà trong đó, hàng bán phải được xuất từ kho của doanh nghiệp. Bán buôn qua kho có thể thực hiện dưới hai hình thức : Bán buôn qua kho theo hình thức giao hàng trực tiếp và theo hình thức chuyển hàng. + Bán buôn qua kho theo hình thức giao hàng trực tiếp : Theo hình thức này, doanh nghiệp xuất kho hàng hoá và giao trực tiếp cho đại diện bên mua. + Bán buôn hàng hoá qua kho theo hình thức chuyển hàng: theo hình thức này, căn cứ vào hợp đồng hoặc theo đơn đặt hàng, doanh nghiệp thương mại xuất kho hàng hoá, dùng phương tiện vận tải của mình hoặc đi thuê ngoài, chuyển hàng đến kho của bên mua hoặc một địa điểm nào đó bên mua quy định trong hợp đồng. * Phương pháp bán buôn hàng hoá vận chuyển thẳng: Theo phương thức này, doanh nghiệp thương mại sau khi mua hàng không đưa về nhập kho mà bán thẳng cho bên mua. Phương thức này có thể thực hiện theo hai hình thức : Bán buôn vận chuyển thẳng theo hình thức giao hàng trực tiếp và theo hình thức chuyển hàng. + Bán buôn hàng hoá vận chuyển thẳng theo hình thức giao hàng trực tiếp ( còn gọi là hình thức giao tay ba ) : Theo hình thức này, sau khi mua hàng, doanh nghiệp giao trực tiếp cho đại diện của bên mua tại kho người bán. + Bán buôn hàng hóa vận chuyển thẳng theo hình thức chuyển hàng : Theo hình thức này nó lại chia ra : Có tham gia thanh toán và không tham gia thanh toán. - Trường hợp có tham gia thanh toán : Doanh nghiệp thương mại sau khi mua hàng, dùng phương tiện vận tải của mình hoặc thuê ngoài vận chuyển hàng đến giao cho bên mua ở địa điểm đã được thoả thuận. - Trường hợp không tham gia thanh toán : Trong trường hợp này doanh nghiệp chỉ là người trung gian và được hưởng hoa hồng. * Phương thức bán lẻ hàng hoá : đây là phương thức bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng hoặc cho các tổ chức kinh tế …Phương thức bán lẻ có thể thực hiện dưới các hình thức sau : + Hình thức bán lẻ thu tiền tập trung : Theo hình thức này, mỗi quầy hàng có một nhân viên làm nhiệm vụ giao hàng cho người mua và mỗi quầy hàng có một nhân viên viết hoá đơn và thu tiền của khách. + Hình thức bán lẻ thu tiền trực tiếp : Theo hình thức này, nhân viên bán hàng trực tiếp thu tiền của khách và giao hàng cho khách. + Hình thức bán lẻ tự phục vụ ( tự chọn ) : Theo hình thức này, khách hàng tự chọn lấy hàng hoá và mang đến nơi thanh toán tiền hàng. + Hình thức bán trả góp : Người mua trả tiền mua hàng thành nhiều lần. Doanh nghiệp thương mại, ngoài số tiền thu theo giá bán thông thường còn thu thêm một khoản lãi do trả chậm. + Hình thức bán hàng tự động : Là hình thức bán lẻ hàng hoá mà trong đó các doanh nghiệp thương mại sử dụng các máy bán hàng tự động chuyên dùng cho một hoặc một vài loại hàng nào đó đặt ở nơi công cộng. Khách hàng sau khi bỏ tiền vào máy, máy tự động đẩy hàng ra cho người mua. * Phương thức bán hàng qua đại lý bán hay ký gửi hàng hoá: Đây là hình thức bán hàng mà trong đó doanh nghiệp thương mại giao hàng cho cơ sở đại lý, ký gửi để các cơ sở này trực tiếp bán hàng. Bên nhận làm đại lý, ký gửi sẽ trực tiếp bán hàng, thanh toán tiền hàng và được hưởng hoa hồng đại lý. 1.2.2. Kế toán doanh thu bán hàng. 1.2.2.1. Khái niệm và nội dung của doanh thu bán hàng. Doanh thu bán hàng là tổng giá trị thực hiện được do bán sản phẩm, hàng hoá, cung cấp lao vụ, dịch vụ cho khách hàng, được khách hàng trả tiền hoặc chấp nhận thanh toán tại một thời điểm nhất định. Nói cách khác, doanh thu bán hàng là toàn bộ số tiền thu được hoặc sẽ thu được từ các giao dịch và nghiệp vụ phát sinh doanh thu như bán sản phẩm hàng hoá, cung cấp dịch vụ cho khách hàng bao gồm cả các khoản phụ thu và phí thu thêm ngoài giá bán (nếu có). Tuỳ thuộc vào phương pháp tính thuế GTGT của từng doanh nghiệp mà doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ được xác định như sau : - Đối với doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thì doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ là toàn bộ tiền hàng, tiền cung cấp dịch vụ chưa có thuế GTGT và bao gồm các khoản phụ thu, phí thu bên ngoài (nếu có). - Đối với doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp hoặc đối với hàng hoá, dịch vụ không chịu thuế GTGT thì doanh thu bán hàng là toàn bộ số tiền hàng, tiền cung cấp dịch vụ bao gồm cả thuế GTGT và phụ thu, phụ phí bên ngoài (nếu có). - Đối với hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế xuất nhập khẩu thì doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là tổng giá thanh toán (bao gồm cả thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế xuất nhập khẩu). 1.2.2.2. Thời điểm ghi nhận doanh thu bán hàng Trong doanh nghiệp thương mại, thời điểm ghi nhận doanh thu bán hàng là thời điểm hàng hoá được xác định là tiêu thụ. Cụ thể : - Bán buôn qua kho, bán buôn vận chuyển thẳng theo hình thức giao hàng trực tiếp: Thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điểm đại diện bên mua ký nhận đủ hàng, thanh toán tiền hàng hoặc chấp nhận nợ. - Bán buôn qua kho, bán buôn vận chuyển thẳng theo hình thức chuyển hàng: Thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điểm thu được tiền hoặc người mua chấp nhận thanh toán. - Bán lẻ hàng hoá: Thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điểm nhận được báo cáo bán hàng của nhân viên bán hàng. - Bán hàng đại lý ký gửi: Thời điẻm ghi nhận doanh thu là thời điểm cơ sở đại lý, ký gửi thanh toán tiền hàng hay chấp nhận thanh toán hoặc thông báo hàng đã bán được. Doanh thu bán hàng là nguồn thu chủ yếu của doanh nghiệp và được tính theo công thức: Doanh thu bán = Khối lượng hàng hoá được x Giá bán của hàng hoá đó hàng xác nhận là tiêu thụ Doanh thu thuần là toàn bộ doanh thu bán hàng sau khi trừ đi các khoản giảm trừ doanh thu như : giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại, chiết khấu thương mại và các loại thuế: Thuế GTGT tính theo phương pháp trực tiếp, thuế TTĐB, thuế XK. Doanh thu thuần = Doanh thu bán hàng – Các khoản giảm trừ doanh thu 1.2.2.3. Chứng từ kế toán sử dụng. - Hoá đơn GTGT - Phiếu thu tiền mặt, giấy báo có của ngân hàng - Báo cáo bán hàng, bảng kê bán lẻ hàng hoá - Các chứng từ có liên quan 1.2.2.4. Tài khoản kế toán sử dụng TK 511 “ Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” : TK này dùng để phản ánh tổng doanh thu bán hàng thực tế cùng các khoản giảm trừ doanh thu. Bên Nợ : - Khoản giảm giá hàng bán, chiết khấu thương mại và hàng bán bị trả lại. - Số thuế TTĐB, thuế XK, thuế GTGT tính theo phương pháp trực tiếp phải nộp. - Kết chuyển doanh thu thuần để xác định kết quả bán hàng. Bên Có: - Phản ánh tổng số doanh thu phát sinh trong kỳ TK 511: Cuối kỳ không có số dư và có 5 TK cấp 2: TK 5111 “ Doanh thu bán hàng hoá” TK 5112 “Doanh thu bán các thành phẩm” TK 5113 “ Doanh thu cung cấp dịch vụ” TK 5114 “ Doanh thu trợ cấp, trợ giá” TK 5117 “ Doanh thu kinh doanh bất động sản và đầu tư” TK 512: “ Doanh thu bán hàng nội bộ”: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu do bán hàng hoá, dịch vụ trong nội bộ, giữa các đơn vị trực thuộc trong cùng một Công ty hoặc Tổng công ty… Nội dung phản ánh của TK 512 tương tự như TK 511. TK 512 cuối kỳ không có số dư và gồm 3 tài khoản cấp 2: - TK 5121 “ Doanh thu bán hàng hoá” - TK 5122 “ Doanh thu bán các thành phẩm” - TK 5123 “ Doanh thu cung cấp dịch vụ” 1.2.2.5. Trình tự kế toán doanh thu một số phương thức bán hàng trong doanh nghiệp thương mại * Phương thức bán buôn qua kho Sơ đồ kế toán bán hàng theo phương thức bán buôn qua kho (phụ lục 2) * Phương thức bán hàng đại lý, ký gửi Sơ đồ kế toán bán hàng theo phương thức đại lý, ký gửi (Phụ lục 3, Phụ lục 4) * Phương thức bán lẻ hàng hoá theo hình thức trả góp Sơ đồ kế toán phương thức bán lẻ hàng hoá theo hình thức trả góp (Phụ lục 5) 1.2.3. Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu 1.2.3.1. Khái niệm : Trong quá trình tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá có thể phát sinh các khoản giảm trừ doanh thu bán hàng bao gồm : a ) Chiết khấu thương mại : Là khoản tiền mà doanh nghiệp thương mại đã giảm trừ hoặc đã thanh toán cho người mua hàng do việc người mua hàng đã mua hàng, dich vụ với khối lượng lớn theo thoả thuận về chiết khấu thương mại đã ghi trong hợp đồng. b) Giảm giá hàng bán : Là khoản giảm trừ được doanh nghiệp (bên bán) chấp nhận trên giá đã thoả thuận trong hoá đơn vì lý do hàng kém chất lượng, không đúng quy cách hoặc không đúng thời hạn ghi trên hợp đồng. c) Hàng bán bị trả lại : Là số hàng hoá doanh nghiệp đã xác định tiêu thụ nhưng bị khách hàng trả lại do vi phạm các điều kiện cam kết trong hợp đồng kinh tế như hàng kém phẩm chất, sai quy cách, chủng loại. d) Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu, thuế GTGT nộp theo phương pháp trực tiếp: Là số thuế tính cho hàng hoá chịu thuế TTĐB, chịu thuế xuất khẩu, chịu thuế GTGT, mà doanh nghiệp áp dụng phương pháp tính thuế theo phương pháp trực tiếp. 1.2.3.2. Tài khoản sử dụng : TK 521 : “ Chiết khấu thương mại” : Tài khoản này được sử dụng để phản ánh khoản chiết khấu thương mại cho khách hàng theo thoả thuận do mua với số lượng lớn. Bên Nợ : Phản ánh các khoản chiết khấu thương mại cho người mua. Bên Có : Kết chuyển số chiết khấu thương mại để xác đinh doanh thu thuần. Tài khoản 521 cuối kỳ không có số dư Doanh nghiệp phải theo dõi chi tiết chiết khấu thương mại cho từng khách hàng, từng loại hàng bán. - TK 5211 “ Chiết khấu hàng hoá” - TK 5212 “ Chiết khấu thành phẩm” - TK 5213 “ Chiết khấu dịch vụ” TK 531 “ Hàng bán bị trả lại” : Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu của số hàng hoá, dịch vụ đã tiêu thụ, bị khách hàng trả lại do không đúng quy cách, phẩm chất hoặc do vi phạm hợp đồng kinh tế… Bên Nợ : Phản ánh doanh thu của hàng bán bị trả lại. Bên Có : Kết chuyển số doanh thu của hàng bán bị trả lại để giảm trừ doanh thu bán hàng. Tài khoản 531 cuối kỳ không có dư. TK 532 “ Giảm giá hàng bán” : Tài khoản này dùng để phản ánh khoản giảm giá cho khách hàng do hàng bị kém phẩm chất, không phù hợp về thị hiếu, quy cách. Bên Nợ : Phản ánh khoản giảm giá người mua. Bên Có : Kết chuyển khoản giảm giá để xác định doanh thu thuần. Tài khoản 532 không có số dư. TK 3332 “ Thuế tiêu thụ đặc biệt” TK 3333 “ Thuế xuất, nhập khẩu” 1.2.3.3. Phương pháp kế toán các khoản giảm trừ doanh thu (Phụ lục1) 1.2.4. Kế toán giá vốn hàng bán 1.2.4.1. Phương pháp tính giá vốn hàng bán trong doanh nghiệp thương mại Tri giá vốn thực tế = Trị giá mua thực tế + Chi phí thu mua phân bổ của hàng xuất bán của hàng xuất bán cho hàng xuất bán Trị giá mua thực tế của hàng xuất bán tuỳ thuộc vào trị giá mua thực tế của hàng mua và phương pháp tính trị giá mua thực tế của hàng xuất bán. Để tính được trị giá mua của hàng xuất bán, kế toán có thể áp dụng một trong các phương pháp sau: - Phương pháp nhập trước - xuất trước - Phương pháp nhập sau - xuất trước - Phương pháp giá đích danh - Phương pháp bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập - Phương pháp bình quân gia quyền cả kỳ luân chuyển Chi phí mua phân bổ cho hàng xuất bán được xác định như sau: Chi phí thu mua Chi phí thu mua Trị giá Chi phí thu mua của hàng tồn + của hàng phát sinh mua của phân bổ cho hàng = đầu kỳ trong kỳ x hàng xuất xuất bán Trị giá mua của + Trị giá mua của bán trong kỳ hàng tồn đầu kỳ hàng nhập trong kỳ 1.2.4.2. Chứng từ kế toán sử dụng - Phiếu xuất kho - Phiếu nhập kho 1.2.4.3. Tài khoản kế toán sử dụng * TK 632 “ Giá vốn hàng bán”: dùng để xác định trị giá vốn của hàng hoá dịch vụ đã tiêu thụ trong kỳ. Bên Nợ: - Trị giá mua của hàng hoá, giá thành thực tế của dịch vụ đã được xác định là tiêu thụ. - Chi phí thu mua phân bổ cho hàng tiêu thụ trong kỳ. - Hao hụt, mất mát hàng tồn kho sau khi toàn phần bồi thường. - Trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Bên Có: - Trị giá mua của hàng hoá đã bán bị người mua trả lại. - Hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho. - Kết chuyển trị giá vốn của hàng đã bán trong kỳ. Cuối kỳ TK 632 không có số dư và có thể mở chi tiết cho từng mặt hàng dịch vụ. 1.2.4.4. Trình tự kế toán giá vốn hàng bán ( Phụ lục 6) Ghi chú: Để phù hợp với thực trạng kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường em xin trích dẫn hình thức kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên và tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ. 1.2.5. Kế toán chi phí bán hàng 1.2.5.1. Nội dung Chi phí bán hàng là toàn bộ chi phí liên quan đến việc phục vụ quá trình tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá như chi phí bao gói, bảo quản, chi phí vận chuyển, chi phí tiếp thị , quảng cáo, chào hàng… 1.2.5.2.Chứng từ kế toán sử dụng - Phiếu chi, uỷ nhiệm chi - Phiếu xuất kho, các hợp đồng dịch vụ mua ngoài 1.2.5.3.Tài khoản sử dụng TK 641 “ Chi phí bán hàng” Bên Nợ: Tập hợp chi phí bán hàng thực tế phát sinh trong kỳ. Bên Có: - Các khoản ghi giảm chi phí bán hàng. - Kết chuyển chi phí bán hàng sang TK 911 để xác định kết quả. TK 641 cuối kỳ không có số dư. TK 641 có các TK cấp 2 sau: TK 6411: “ Chi phí nhân viên” TK 6412: “ Chi phí vật liệu, bao bì” TK 6413: “ Chi phí dụng cụ, đồ dùng” TK 6414: “ Chi phí khấu hao TSCĐ” TK 6415: “ Chi phí bảo hành” TK 6417: “ Chi phí dịch vụ mua ngoài” TK 6418: “ Chi phí bằng tiền khác” 1.2.5.4. Phương pháp phân bổ chi phí bán hàng Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng bán ra theo công thức sau đây: CPBH phân bổ CPBH của CPBH CPBH, phân bổ cho hàng bán = hàng tồn + phát sinh - cho hàng tồn trong kỳ đầu kỳ trong kỳ cuối kỳ Trong đó: CPBH cho hàng tồn cuối kỳ được xác định CPBH của CPBH cần phân CPBH phân bổ hàng tồn + bổ phát sinh Trị giá thực cho hàng tồn = đầu kỳ trong kỳ x tế của hàng tồn cuối kỳ Trị giá thực Trị giá thực cuối kỳ tế hàng tồn + tế hàng nhập đầu kỳ trong kỳ 1.2.5.5.Trình tự kế toán chi phí bán hàng (Phụ lục 7) 1.2.6. Chi phí quản lý doanh nghiệp 1.2.6.1. Nội dung chi phí quản lý doanh nghiệp Chi phí quản lý doanh nghiệp là những chi phí quản lý kinh doanh, quản lý hành chính, chi phí chung khác liên quan đến hoạt động của cả doanh nghiệp như chi phí đồ dùng văn phòng, chi phí về điện nước, chi phí tiền lương nhân viên quản lý, chi phí khấu hao TSCĐ… 1.2.6.2.Chứng từ kế toán sử dụng - Phiếu chi, uỷ nhiệm chi - Phiếu xuất kho, các hợp đồng dịch vụ mua ngoài - Các chứng từ liên quan 1.2.6.3. Tài khoản sử dụng TK 642 “ Chi phí quản lý doanh nghiệp” Bên Nợ: Tập hợp chi phí quản lý doanh nghiệp phát sinh trong kỳ. Bên Có : - Các khoản ghi giảm chi phí quản lý doanh nghiệp. - Kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp sang TK 911 để xác định kết quả. TK 642 cuối kỳ không có số dư. TK 642 có các TK cấp 2 sau: TK 6421: “ Chi phí nhân viên quản lý” TK 6422: “ Chi phí vật liệu quản lý” TK 6423: “ Chi phí đồ dùng văn phòng” TK 6424: “ Chi phí khấu hao TSCĐ” TK 6425: “ Thuế, phí và lệ phí” TK 6426: “ Chi phí dự phòng” TK 6427: “ Chi phí dịch vụ mua ngoài” TK 6428: “ Chi phí bằng tiền khác” 1.2.6.4. Phương pháp phân bổ chi phí quản lý doanh nghiệp CPQLDN CPQLDN CPQLDN CPQLDN phân bổ cho = của hàng + phát sinh - phân bổ cho hàng bán tồn đầu kỳ trong kỳ hàng tồn trong kỳ cuối kỳ Trong đó: CPQLDN cho hàng tồn cuối kỳ được xác định CPQLDN CPQLDN cần CPQLDN phân của hàng tồn + phân bổ phát Trị giá thực tế bổ cho hàng tồn = đầu kỳ sinh trong kỳ x của hàng tồn cuối kỳ Trị giá thực tế + Trị giá thực cuối kỳ hàng tồn đầu kỳ tế hàng nhập trong kỳ 1.2.6.5. Trình tự kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp (Phụ lục 8) 1.2.7. Kế toán xác định kết quả bán hàng 1.2.7.1. Phương pháp xác định kết quả bán hàng Kết quả bán hàng là số chênh lệch giữa doanh thu thuần về tiêu thụ hàng hoá với trị giá vốn hàng bán ra, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp được thể hiện qua chỉ tiêu lãi lỗ về bán hàng. Được xác định theo công thức sau: Kết quả bán = Doanh thu - Giá vốn của - CP bán hàng - CPQLDN hàng thuần hàng xuất bán 1.2.7.2. Tài khoản sử dụng Để xác định kết quả bán hàng kế toán sử dụng TK 911;421 và các TK 511,632,641,642. TK 911 : “ Xác định kết quả kinh doanh” Tk 421: “ Lợi nhuận chưa phân phối” Kết cấu nội dung TK 911: Bên Nợ: - Kết chuyển giá vốn của hàng hoá, dịch vụ đã bán trong kỳ. - Kết chuyển chi phí hoạt động tài chính, chi phí hoạt động khác. - Kết chuyển chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp. - Thực lãi về hoạt động kinh doanh trong kỳ. Bên Có:- Kết chuyển doanh thu thuần. - Kết chuyển doanh thu hoạt động tài chính. - Thực lỗ về hoạt động kinh doanh trong kỳ. TK 911: Không có số dư cuối kỳ. 1.2.7.3. Trình tự kế toán xác định kết quả bán hàng (Phụ lục 9) CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TẠI CÔNG TY TNHH HOÁ CHẤT VÀ DỊCH VỤ MÔI TRƯỜNG 2.1. Khái quát về Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển Công ty Tên doanh nghiệp :Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường Tên viết tắt : ENSCO.LTD Vốn điều lệ : 4.500.000.000 đồng (Bốn tỷ năm trăm triệu đồng Việt Nam) Trụ sở chính : Số 17/4 Phương Mai Quận Đống Đa – Hà Nội Điện thoại : 04.2124585 Fax : 04.5771612 Email : ensco@fpt.vn Số tài khoản : 010-5-3340-91206 tại Ngân hàng TM Cổ phần Quân Đội Mã số thuế : 010176540 Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường được thành lập ngày 22/12/2003, giấy phép kinh doanh số 0103479095 do Sở kế hoạch và đầu tư thành phố Hà Nội cấp. Mặc dù mới được thành lập nhưng do đáp ứng được nhu cầu cấp thiết của công cuộc đổi mới nền kinh tế của đất nước nên công ty ngày càng phát triển, đã nhanh chóng khẳng định được vị thế của minh trên thi trường.Công ty có đầy đủ tư cách pháp nhân, có con dấu riêng, thực hiện hạch toán độc lập, tự chủ về tài chính, và mở tài khoản tại ngân hàng TM Cổ phần Quân Đội, Ngân Hàng Đầu tư và Phát triển và chịu mọi trách nhiệm nhà nước theo luật định. 2.1.2. Đặc điểm về chức năng nhiệm vụ sản xuất kinh doanh tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường Phạm vi kinh doanh của Công ty là : kinh doanh về hoá chất và các sản phẩm dịch vụ về môi trường. Liên hệ với các tổ chức trong và ngoài nước để khai thác mở rộng thông tin tiêu thụ và phát triển nguồn hàng. Mua bán các sản phẩm hoá chất tinh khiết phục vụ phòng thí nghiệm. Kinh doanh các trang thiết bị hoá học, dụng cụ, sản phẩm nghành hoá học. Các dich vụ về đánh giá tác động của môi trường.Mua bán các kim loại ngoại trừ vàng. Tư vấn và dich vụ về xử lý môi trường. Công ty chuyên kinh doanh , xuất nhập khẩu hoá chất tinh khiết từ các hãng lớn trên thế giới như Merck, Prolabo, Xi long, Jihuada…Các sản phẩm hoá chất công nghiệp dùng cho các ngành công nghiệp như : dệt lụa, mạ điện, khai khoáng, sơn, giấy, mía đường, xử lý nước cấp, nước thải, thức ăn gia súc… Trong thời gian gần đây Công ty đã cung cấp một số lượng lớn các hoá chất và tạo được uy tín đối với khách hàng cũng như các cơ quan , đơn vị 2.1.3. Mô hình tổ chức quản lý của Công ty * Sơ đồ bộ máy Công ty (Phụ lục11) Giám đốc : là người chịu trách nhiệm về điều hành chung mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của toàn Công ty với sự trợ giúp của Phó giám đốc kinh doanh và các phòng ban.Giám đốc trực tiếp lãnh đạo các lĩnh vực : chiến lược, đầu tư, tài chính, tổ chức cán bộ nhân sự, công tác kinh doanh, phát triển mở rộng thị trường nội địa và xuất khẩu, ký kết hợp đồng. Phó giám đốc kinh doanh : thu thập báo cáo từ các phòng ban , lên kế hoạch kinh doanh cụ thể. Chịu trách nhiệm trong quan hệ giao dịch với khách hàng và nhà cung cấp. Báo cáo và đề xuất các phương án kinh doanh khi thị trường có biến động. Tham mưu, giúp việc cho giám đốc công ty về lĩnh vực điều hành, thay mặt giám đốc giải quyết các công việc khi giám đốc đi vắng. Phòng tài chính kế toán : Có nhiệm vụ tổ chức hạch toán kế toán về hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty theo đúng luật, chế độ kế toán của nhà nước, tổng hợp kết quả sản xuất kinh doanh, lập báo cáo kế toán thống kê, phân tích hoạt đông sản xuất kinh doanh để phục vụ cho việc kiểm tra thực hiện kế hoạch của Công ty. Lập các báo cáo bất thường khi có những biến động về giá cả trên thị trường theo yêu cầu của Giám đốc. Phòng xuất nhập khẩu : Chịu trách nhiêm về việc nhập xuất hàng hoá, tìm kiếm thị trường. Phòng kinh doanh : Chịu trách nhiệm hoạch định các chiến lược kinh doanh thương mại, trao đổi mua bán tiêu thụ các mặt hàng,thực hiện các biện pháp thúc đẩy việc tiêu thụ hàng hoá, quảng cáo và giới thiệu sản phẩm. Công ty còn có bộ phận bảo hành, trung tâm buôn bán gồm cửa hàng và kho.Cửa hàng số 19/4 Phương Mai- Hà Nội.Hàng hoá của Công ty được gửi tại kho ở số 25/1141 Giải Phóng_ Hà Nội. 2.1.4.Tình hình hoạt động kinh doanh năm 2007- 2008 (Phụ lục 10) Từ báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty ta thấy trong năm 2008, các khoản doanh thu, lợi nhuận, chi phí có nhiều biến động, thay đổi.Lợi nhuận sau thuế của Công ty trong năm 2008 đã tăng 17,25% so với năm 2007. Hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty thể hiện ở các chỉ tiêu : Lợi nhuận gộp tăng 3,712,636,237 (70.42%) so với năm 2007. Bên cạnh đó, chi phí tài chính tăng 60.16% từ 200,000,000 (năm 2007) lên 320,310,972 (năm 2008).Giá vốn hàng bán tăng so với năm 2007 (từ 96,105,345,235 lên 116,230,106,761). Lợi nhuận thuần tăng 17.17%. Kết quả cuối cùng là lợi nhuận sau thuế tăng 17.25%.Kết quả này do năm 2008 bán được nhiều hơn, làm cho doanh thu và giá vốn tăng nhanh.Công ty đã huy động thêm nhiều vốn từ các khoản đi vay ngắn hạn để làm cho chi phí tài chính của Công ty tăng. Điều này cho thấy Công ty đã có những chính sách hợp lý để tăng hiệu quả sử dụng vốn, qua đó làm cho lợi nhuận tăng và Công ty có khả năng cạnh tranh với các Công ty cùng ngành khác hơn. Các chỉ tiêu trên cho thấy hoạt động của Công ty còn hạn chế. Qua một số chỉ tiêu trên ta có thể thấy rằng trong năm 2008 kết quả kinh doanh của Công ty đã không đạt hiệu quả như mong đợi, nên công ty cũng cần xem xét để xây dựng một chiến lược kinh doanh cho hiệu quả để có thể tăng hiệu quả hoạt động của Công ty trong tương lai cũng như khắc phục được khó khăn.Kế hoạch trong năm 2010 đó là doanh thu sẽ tăng lên 30% so với năm 2009. 2.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán 2.2.1. Tổ chức bộ máy kế toán (Phụ lục 12) Phòng tài chính kế toán của Công ty gồm có 04 kế toán, 01 thủ quỹ và 01 thủ kho. - Kế toán trưởng : Chịu trách nhiệm về quản lý tài chính trong công tác kế toán trong Công ty theo luật kế toán.Có chức năng tham mưu, giúp Giám đốc Công ty chỉ đạo thực hiện toàn bộ công tác kế toán thồng kê, thông tin kinh tế và hạch toán kế toán ở Công ty theo cơ chế quản lý sản xuất kinh doanh theo đúng chế độ quản lý tài chính của Nhà nước. Thực hiện các chính sách, chế độ về công tác tài chính kế toán, kiểm tra tính pháp lý của các loại hợp đồng. Kế toán tổng hợp : Là người giúp kế toán trưởng trong việc tổng hợp tình hình tài chính tại Công ty. Chịu trách nhiệm phụ trách kiểm tra số liệu do kế toán viên ghi chép,thu thập, xử lý ghi chép và cung cấp thông tin tổng quát về hoạt đông kinh tế, tài chính của công ty, lập báo cáo tài chính, theo dõi tình hình vay, và trả nợ ngân hàng, về góp vốn, liên doanh và quay vòng vốn. Kế toán thanh toán & tiền lương: Có nhiệm vụ theo dõi bảng lương của công nhân viên, là người thực hiện các phần việc liên quan đến ngân hàng. Hàng tháng theo dõi các khoản tiền gửi, tiền vay. Theo dõi về tài sản cố định và vốn bằng tiền của Công ty như là tiền quĩ, tiền gửi Ngân hàng Kế toán xuất nhập khẩu, tài sản vật tư : Lập hoá đơn GTGT hàng bán ra,phiếu nhập hàng, mua hàng, kiểm tra hoá đơn hàng bán và giá bán. Theo dõi doanh thu hàng bán của từng tháng, kiểm tra đối chiếu tình hình xuất nhập khẩu hang hoá vật tư. Thủ quỹ : Thực hiện thu chi tiền mặt trên cơ sở chứng từ đầy đủ hợp pháp và hợp lệ, vào sổ quỹ tiền mặt đầy đủ, kịp thời. Chịu trách nhiệm về số tiền mặt tại quỹ, thực hiện bảo quản tiền theo quy định. - Thủ kho : Theo dõi tình hình nhập xuất tồn của từng loại hàng hoá, chịu trách nhiệm trước Giám đốc về số vật tư trong kho nếu để xảy ra thiếu hụt do mất mát. Phối hợp cùng phòng kinh doanh lên kế hoạch nhập hang.Theo dõi tình hình biến động hang hoá trong doanh nghiệp và gửi kế toán trưởng duyệt 2.2.2.Chế độ và chính sách kế toán hiện đang áp dụng tại Công ty Công ty áp dụng Chế độ kế toán của Bộ tài chính ban hành theo quyết định số 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/3/2006. Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường là doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, Công ty áp dụng công tác kế toán tập trung. Hình thức ghi sổ kế toán được áp dụng là “Nhật kí chung”, hạch toán ngoại tệ căn cứ vào tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vào thời điểm thanh toán. Niên độ kế toán : Được tính theo năm từ ngày 1/1 đến ngày 31/12 hàng năm. Công ty lập báo cáo tài chính theo tháng, quý, năm. Hệ thống báo cáo tài chính : Bảng cân đối kế toán ,báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh,thuyết trình báo cáo tài chính,báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Đơn vị tiền tệ sử dụng hạch toán : Việt Nam đồng Hình thức kế toán áp dụng : Nhật kí chung đồng thời sử dụng phần mềm kế toán máy là BRAVO. Trình tự ghi sổ kế toán (Phụ lục 13) Phương pháp tính thuế GTGT : Tính theo phương pháp khấu trừ. Phương pháp khấu hao TSCĐ: Theo phương pháp khấu hao đường thẳng. Phương pháp kế toán hàng tồn kho: Theo phương pháp kê khai thường xuyên. 2.3. Thực trạng công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường 2.3.1. Kế toán doanh thu bán hàng 2.3.1.1. Nội dung doanh thu bán hàng Doanh thu bán hàng của Công ty là toàn bộ số tiền do bán hàng hoá thu được. Doanh thu bán = Số lượng hàng x Giá bán chưa thuê hàng xuất bán GTGT 2.3.1.2. Chứng từ kế toán sử dụng * Các loại chứng từ kế toán sử dụng: - Hoá đơn GTGT - Phiếu thu tiền mặt, Phiếu chi (Phụ lục 14) - Phiếu nhập kho, phiếu xuất kho (Phụ lục 15) - Giấy Báo Nợ, giấy Báo Có của Ngân hàng * Sổ sách kế toán sử dụng: - Sổ chi tiết bán hàng, thẻ kho, chứng từ ghi sổ - Sổ chi tiết TK phải thu khách hàng (Phụ lục 16 ) - Sổ cái TK 511;131;111;112… - TK sử dụng: TK 511; 131; 111; 112; 33311 2.3.1.3. Phương pháp kế toán * Phương thức bán hàng: Công ty chủ yếu bán buôn hàng hoá tại kho. * Quy trình bán hàng: (Phụ lục 17) (1) Bộ phận bán hàng lập phiếu xuất rồi chuyển lên phòng kế toán để viết hoá đơn GTGT (2) Kế toán viết hoá đơn GTGT xong chuyển phiếu xuống xuất kho (3) Thủ kho xuất hàng cho khách hàng a) Nếu thanh toán sau thì kế toán tiền và các khoản thanh toán tiếp tục theo dõi b) Nếu thanh toán ngay thì thu ngân dùng chứng từ thu tiền (4) Thu ngân sẽ nộp tiền vào quỹ - Phiếu xuất kho do thủ kho lập được lập thành 3 liên + Liên gốc : Lưu tại nơi lập + 1 liên thủ kho giữ ghi thẻ kho sau cho chuyển cho kế toán lập hoá đơn GTGT + 1 liên giao cho người nhận vật tư, hàng hoá - Tại phòng kế toán: Căn cứ vào phiếu xuất kho để viết hoá đơn GTGT sẽ lập thành 3 liên + Liên gốc : Lưu tại phòng kế toán + 1 liên : Giao cho khách hàng + 1 liên : Giao cho kế toán theo dõi và ghi sổ kế toán * Trình tự hạch toán : Khi Công ty xuất kho hàng hoá giao cho bên mua, đại diện bên mua ký nhận đủ hàng hoá và đã thanh toán tiền mua hàng hoặc chấp nhận nợ, kế toán ghi các bút toán sau: BT1) Nợ TK 111,112,131 Tổng giá thanh toán hàng xuất bán Có TK 511 Doanh thu bán hàng chưa có thuế GTGT Có TK 333 (33311) Thuế GTGT phải nộp BT2) Đồng thời phản ánh giá vốn hàng hoá: Nợ TK 632 Trị giá vốn thực tế của hàng xuất bán Có TK 156 Trị giá vốn thực tế của hàng xuất bán - Có TK 1561 Trị giá mua thực tế của hàng xuất bán - Có TK 1562 Chi phí thu mua phân bổ cho hàng xuất bán VD1: Ngày 20/12/2008 Công ty xuất bán buôn qua kho một số dụng cụ hoá chất cho Công ty TNHH Bình Minh giá bán chưa có thuế 5.107.200 đ, thuế GTGT 10%. Công ty TNHH Bình Minh đã thanh toán bằng tiền mặt. Trị giá vốn thực tế của lô hàng này là: 4.545.408đ (trong đó chi phí thu mua phân bổ cho lô hàng là: 45.408đ). Kế toán định khoản: BT1) Nợ TK 111 5.617.920đ Có TK 511( 5111) 5.107.200đ Có TK 333(33311) 510.720đ BT2) Đồng thời phản ánh giá vốn hàng bán: Nợ TK 632 4.545.408đ Có TK 156 4.545.408đ - Có TK 1561 4.500.000đ - Có TK 1562 45.408đ VD2: Ngày 28/12/2008 Công ty xuất bán buôn qua kho 10 bộ dụng cụ hoá học dùng cho phòng thí nghiệm cho Công ty TNHH Thương mại Sao Mai theo hoá đơn GTGT số 82954. Giá bán chưa thuế 2.790.000đ, thuế GTGT 10%. Tiền hàng chưa thanh toán. Trị giá vốn thực tế lô hàng này là: 2.483.100đ (Trong đó chi phí thu mua phân bổ cho lô hàng này là: 43.100đ) Kế toán định khoản: BT1) Nợ TK 131 3.069.000đ Có TK 511(5111) 2.790.000đ Có TK 3331(33311) 279.000đ BT2) Nợ TK 632 2.483.100đ Có TK 156 2.483.100đ - Có TK 1561 2.440.000đ - Có TK 1562 43.100đ 2.3.2. Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu Hiện nay Công ty chưa phát sinh các khoản giảm trừ doanh thu 2.3.3. Kế toán giá vốn hàng bán 2.3.3.1. Tài khoản kế toán sử dụng - TK 632 “ Giá vốn hàng bán” - TK 156 “ Hàng hoá” 2.3.3.2.Phương pháp xác định trị giá vốn của hàng xuất bán Tại Công ty trị giá vốn thực tế của hàng xuất bán được tính theo công thức Trị giá vốn Trị giá mua Chi phí thu mua thực tế của = thực tế của + phân bổ cho hàng hàng xuất bán hàng xuất bán xuất bán Trong đó: Trị giá mua thực tế của hàng xuất bán được tính theo phương pháp nhập trước- xuất trước. Chi phí thu mua Chi phí thu mua Chi phí thu mua của hàng tồn + của hàng phát Trị giá phân bổ cho = đầu kỳ sinh trong kỳ x mua của hàng xuất bán Trị giá mua Trị giá mua hàng xuất của hàng tồn + của hàng nhập bán trong kỳ đầu kỳ trong kỳ 2.3.3.3. Phương pháp kế toán giá vốn hàng bán Khi Công ty xuất bán hàng hoá cho khách hàng, kế toán ghi nhận trị giá vốn thực tế của hàng xuất bán như sau: Nợ TK 632 Trị giá vốn thực tế của hàng xuất bán Có TK 156 Trị giá vốn thực tế của hàng xuất bán - Có TK 1561 Trị giá mua thực tế của hàng xuất bán - Có TK 1562 Chi phí thu mua phân bổ cho hàng xuất bán VD: Ngày 2/12/2008 xuất bán cho Công ty TNHH Minh Đức 2 bộ dụng cụ hoá học dùng cho phòng thí nghiệm. Kế toán xác định trị giá vốn thực tế của số hàng hoá trên như sau: - Tồn đầu tháng 12: Số lượng 10 bộ dụng cụ hoá học, đơn giá: 1.200.000đ/1 bộ, chi phí mua là: 13.200.000đ - Nhập trong tháng 12: Số lượng 5 bộ, đơn giá mua 1.250.000đ/1 bộ, chi phí vận chuyển 2.750.000đ. Trị giá mua thực tế của hàng xuất bán: = 2 x 1.200.000đ = 2.400.000đ Chi phí thu mua phân bổ cho hàng xuất bán = 13.200.000đ + 2.750.000đ x 2.400.000đ 10 x 1.200.000đ + 5 x 1.250.000đ = 2.097.543đ Vậy trị giá thực tế của hàng xuất bán là: 2.400.000đ + 2.097.543đ = 4.497.543đ. Kế toán định khoản: Nợ TK 632: 4.497.543đ Có TK 156: 4.497.543đ - Có TK 1561: 2.400.000đ - Có TK 1562: 2.097.543đ 2.3.4.Chi phí bán hàng 2.3.4.1. Nội dung chi phí bán hàng Tất cả các chi phí liên quan đến bán hàng như tiền lương và các khoản trích theo lương cho nhân viên bán hàng, chi phí khấu hao TSCĐ, chi phí vận chuyển, bốc dỡ,chi phí quảng cáo, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí bằng tiền khác liên quan đến bán hàng… 2.3.4.2. Tài khoản sử dụng - TK 641 “ Chi phí bán hàng” Các TK liên quan khác: TK 214,338,334,331,111,112…. 2.3.4.3. Chứng từ kế toán sử dụng - Phiếu chi tiền mặt, giấy tạm ứng - Hoá đơn dịch vụ mua ngoài - Các chứng từ liên quan 2.3.4.4.Trình tự kế toán chi phí bán hàng VD: Trong tháng 12/2008, kế toán tập hợp chi phí bán hàng (Phụ lục 18) - Chi phí nhân viên phản ánh qua tiền lương và các khoản trích theo lương trả cho nhân viên bán hàng, vận chuyển… Nợ TK 641 (6411) 47.736.000đ Có TK 334 40.800.000đ Có TK 338 6.936.000đ - Chi phí khấu hao TSCĐ Nợ TK 641 (6414) 6.756.000đ Có TK 214 6.756.000đ - Chi phí dịch vụ mua ngoài Nợ TK 641 (6417) 26.000.100đ Có TK 111 26.000.100đ 2.3.5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 2.3.5.1. Nội dung của chi phí quản lý doanh nghiệp Tại Công ty chi phí quản lý doanh nghiệp bao gồm lương và các khoản trích theo lương trả cho nhân viên quản lý, chi phí đồ dùng văn phòng, chi phí khấu hao TSCĐ, thuế, phí, lệ phí, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí tiếp khách và giao dịch, chi phí bằng tiền khác. 2.3.5.2. Tài khoản sử dụng TK 642 “Chi phí quản lý doanh nghiệp” . Ngoài ra kế toán còn sử dụng một số TK liên quan (334, 338, 152…) 2.3.5.3. Chứng từ kế toán sử dụng - Hoá đơn, phiếu chi, hoá đơn dịch vụ mua ngoài - Các chứng từ liên quan 2.3.5.4. Trình tự kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp Công ty hạch toán những chi phí QLDN sau : Khi tính tiền lương, phụ cấp phải trả cho bộ máy quản lý gián tiếp ở doanh nghiệp và trích BHXH, BHYT, KPCĐ, trên tiền lương nhân viên quản lý theo quy định, kế toán ghi sổ định khoản : Nợ TK 642/ Có TK 334,338 Trị giá thực tế vật liệu xuất dung cho công tác QLDN trong kỳ kế toán ghi sổ: Nợ TK 642/ Có TK 152 Trị giá thực tế đồ dung văn phòng và phân bổ chi phí đồ dùng văn phòng, kế toán ghi: Nợ TK 642/ Có TK153,142 Định kỳ theo quy định khi trích và lập dự phòng phải thu nợ khó đòi, kế toán ghi sổ : Nợ TK 642/ Có TK 139 Các khoản chi phí dịch vụ mua ngoài : Nợ TK 642/ Có TK 331,111 Các chi phí bằng tiền khác, kế toán ghi : Nợ TK 642/ Có TK 111,112 VD : Căn cứ vào bảng tổng hợp trong tháng 5/2008 : CP tiền lương phải trả cho cán bộ quản lý là 43.000.000đ, các khoản trích theo lương là 9.650.000đ, các chi phí bằng tiền khác là : 19.350.000đ. Kế toán định khoản như sau : Nợ TK 642 : 72.000.000đ Có TK 334 : 43.000.000đ Có TK 338 : 9.650.000đ Có TK 111 : 19.350.000đ 2.3.6. Kế toán xác định kết quả bán hàng 2.3.6.1.Chứng từ kế toán sử dụng + Phiếu kế toán (phân bổ, kết chuyển…) + Trình tự kế toán 2.3.6.2. Phương pháp xác định kết quả bán hàng Việc xác định kết quả tiêu thụ hàng hoá của Công ty được thực hiện vào cuối tháng, kế toán sử dụng TK 911 : “ Xác định kết quả kinh doanh”. Ngoài ra kế toán còn sử dụng các TK liên quan như TK 511, 632, 641, 642…kế toán thực hiện kết chuyển doanh thu thuần giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp để xác định kết quả hoạt động bán hàng. Phần chênh lệch giữa Bên Nợ và Bên Có của TK 911 sẽ được kết chuyển vào TK 421- “ Lợi nhuận chưa phân phối”. Lợi nhuận bán hàng được xác định như sau: Lợi nhuận = Doanh thu - Giá vốn của - Chi phí bán - CPQLDN bán hàng thuần hàng xuất bán hàng VD: Kết quả bán hàng tháng 12/2008 (Phụ lục19, Phụ lục 20) - Kết chuyển doanh thu thuần từ hoạt động bán hàng Nợ TK 511 978.736.000đ Có TK 911 978.736.000đ - Kết chuyển giá vốn hàng bán Nợ TK 911 799.128.423đ Có TK 632 799.128.423đ - Kết chuyển chi phí bán hàng Nợ TK 911 80.492.100đ Có TK 641 80.492.100đ - Kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp Nợ TK 911 62.362.000đ Có TK 642 62.362.000đ * Kết quả bán hàng trong kỳ: 978.736.300 – 799.128.423 – 80.492.100 – 62.362.000 = 36.753.777đ CHƯƠNG 3 MỘT SỐ Ý KIẾN ĐÓNG GÓP NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TẠI CÔNG TY TNHH HOÁ CHẤT VÀ DỊCH VỤ MÔI TRƯỜNG 3.1. Đánh giá chung về công tác kế toán tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường 3.1.1. Ưu điểm Sau thời gian thực tập tốt nghiệp ở Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường. được tìm hiểu, tiếp xúc với thực tế em thấy công tác quản lý nói chung, công tác kế toán nói riêng tương đối phù hợp với điều kiện thực tế của Công ty trong giai đoạn hiện nay và có nhiều ưu điểm. Về bộ máy kế toán: Công tác kế toán của Công ty được tổ chức có kế hoạch, sắp xếp và bố trí cán bộ nhân viên kế toán phù hợp, chặt chẽ giữa các thành viên với nhau, đảm bảo tính thống nhất trong phạm vi và công tác ghi chép. Việc tổ chức kế toán theo mô hình kế toán tập trung, hợp lý hoá, giảm thiểu đến mức tối đa về mặt số lượng nhân viên nhằm tinh gọn bộ máy kế toán. Thêm vào đó là Công ty có đội ngũ nhân viên năng động, sáng tạo, có nghiệp vụ chuyên môn, có tinh thần trách nhiệm và nhiệt tình với công việc được giao. Về hình thức kế toán áp dụng: Công ty đã áp dụng hình thức tổ chức kế toán tập trung đồng thời sử dụng phần mềm kế toán máy là BRAVO. Thuận tiện cho việc kiểm tra và cập nhật số liệu vào máy, giúp cho việc cung cấp thông tin được nhanh hơn, đặc biệt là giảm thiểu được công việc của kế toán thủ công. Việc sử dụng chứng từ, sổ sách kế toán: Phù hợp theo đúng mẫu quy định về chế độ kế toán của Bộ tài chính theo quyết định số 15/2006/QĐ- BTC ban hành ngày 20/03/2006. 3.1.2. Tồn tại: Cùng với những ưu điểm trên, công tác hạch toán kế toán nghiệp vụ bán hàng tại Công ty còn tồn tại một số vấn đề hạn chế đòi hỏi phải đưa ra các giải pháp cụ thể, có tính thực thi cao nhằm khắc phục và hoàn thiện hơn nữa, để kế toán ngày càng thực hiện tốt hơn nữa chức năng và nhiệm vụ vốn có của mình phục vụ cho nhu cầu quản lý trong điều kiện hiện nay, cụ thể: Về chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp Công ty chưa phân bổ chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp cho hàng tồn kho cuối kỳ. Với trường hợp chi phí này nhỏ không ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty. Nhưng khi Công ty ngày càng phát triển, quy mô hoạt động lớn, lượng hàng tồn kho tương đối nhiều thì việc xác định kết quả kinh doanh không được chính xác. Về phương thức bán hàng Hiện nay Công ty chỉ áp dụng duy nhất phương thức bán hàng bán buôn qua kho. Do đó mà Công ty chưa phát huy được hết tính linh hoạt trong công tác bán hàng. Về chiết khấu thanh toán Để kích thích việc tiêu thụ hàng hoá và thu hồi vốn nhanh Công ty nên áp dụng hình thức chiết khấu thương mại và chiết khấu thanh toán. 3.2. Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường Trên cơ sở quá trình đi sâu nghiên cứu và tìm hiểu công tạc kế toán nghiệp vụ bán hàng tại Công ty. Em nhận thấy bộ máy kế toán của Công ty hoạt động rất hiệu quả, nhưng bên cạnh đó vẫn còn tồn tại những hạn chế do cả nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan, cần có những biện pháp để khắc phục. Từ đó em xin đưa ra một số giải pháp nhằm khắc phục những hạn chế và hoàn thiện hơn công tác kế toán bán hàng tại Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường. Ý kiến thứ nhất : Về chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp Hiện nay, Công ty không phân bổ chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp cho hàng tồn kho. Để xác định đúng kết quả bán hàng Công ty nên tiến hành phân bổ các chi phí trên theo công thức sau: CPBH, CPBH, CPQLDN CPBH, CPQLDN CPQLDN của + cần phân bổ phát Trị giá thực phân bổ cho hàng = hàng tồn đầu kỳ sinh trong kỳ x tế của hàng tồn cuối kỳ Trị giá thực tế + Trị giá thực tế tồn cuối kỳ hàng tồn đầu kỳ hàng nhập trong kỳ CPBH, CPQLND phân bổ cho hàng bán trong kỳ = CPBH, CPQLDN của hàng tồn đầu kỳ + CPBH, CPQLDN phát sinh trong kỳ - CPBH, CPQLDN phân bổ cho hàng tồn cuối kỳ VD: Trong tháng 12/ 2008 kế toán tính toán như sau: - Chi phí bán hàng là : 80.492.100đ - Chi phí quản lý doanh nghiệp là : 62.362.000đ - Trị giá hàng xuất bán trong tháng là : 799.128.423đ - Trị giá hàng tồn kho cuối tháng là : 215.764.674đ * Chi phí bán hàng 80.492.100 phân bổ cho hàng = x 215.764.674 tồn cuối tháng 799.128.423 + 215.764.674 = 17.112.494 Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng bán ra trong tháng: 80.492.100 - 17.112.494 = 63.379.606 đ * Chi phí QLDN, 62.362.000 phân bổ cho hàng = x 215.764.674 tồn cuối tháng 799.128.423 + 215.764.674 = 13.258.063 đ Chi phí quản lý doanh nghiệp phân bổ cho hàng bán ra trong tháng 12 là: 62.362.000 – 13.258.063 = 49.103.9367 đ Ý kiến thứ hai: Về phương thức bán hàng Hiện nay, sự cạnh tranh thị trường tiêu thụ của các doanh nghiệp hết sức gay gắt. Vì vậy, để thu hút được nhiều khách hàng và để mở rộng thị trường tiêu thụ hơn nữa, Công ty nên áp dụng đa dạng các phương thức bán hàng như đại lý ký gửi. Áp dụng phương thức bán hàng này, doanh thu vẫn giữ nguyên được giá bán của mình và mở rộng kênh phân phối thông qua đại lý hệ thống tiêu thụ. Khi xuất kho hàng hoá chuyển giao cho bên nhận đại lý, ghi: Nợ TK 157 - Trị giá mua thực tế của hàng giao cho bên đại lý Có TK 156 - Trị giá mua thực tế của hàng xuất kho Khi hàng đại lý được xác định là tiêu thụ, kế toán ghi các bút toán sau: BT1) Phản ánh trị giá mua thực tế của hàng đã tiêu thụ Nợ TK 632 - Tập hợp giá vốn hàng bán Có TK 157 - Kết chuyển trị giá mua thực tế của hàng ký gửi, đại lý đã bán được BT2) Phản ánh tổng giá thanh toán của hàng đại lý đã bán phải thu ở các cơ sở đại lý, ký gửi cùng với doanh thu tiêu thụ và thuế GTGT: Nợ TK 131 - Số tiền hàng tiêu thụ phải thu ở cơ sở đại lý, ký gửi Có TK 511 (5111) – Doanh thu bán hàng đại lý, ký gửi Có TK 3331 (33311) - Thuế GTGT phải nộp BT3) Phản ánh số hoa hồng về ký gửi , đại lý Nợ TK 641 – hoa hồng ký gửi, đại lý tính vào chi phí bán hàng Có Tk 131 – hoa hồng đại lý trừ vào số phải thu ở cơ sở đại lý, ký gửi. Ý kiến thứ ba : Về chiết khấu thanh toán Trong quá trình bán hàng khi phát sinh các chiết khấu thanh toán để phản ánh đúng nghiệp vụ chiết khấu thanh toán kế toán phải hạch toán vào TK 635. Kế toán định khoản: Nợ TK 635 Có TK 131,111,112… KẾT LUẬN Tiêu thụ hàng hóa là một khâu rất quan trọng trong một chu trình hoạt động kinh doanh của bất kỳ doanh nghiệp thương mại nào. Vì vậy, việc tổ chức hợp lý công tác kế toán bán hàng có một vị trí, vai trò và ý nghĩa to lớn trong tổ chức kế toán của doanh nghiệp, giúp cho các doanh nghiệp xác đinh đúng đắn, chính xác kết quả hoạt động kinh doanh của mình và có thể đưa ra các định hướng phát triển trong tương lai nhất là trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay. Để thực hiện có hiệu quả trong hoạt động kinh doanh, các doanh nghiệp thương mại phải không ngừng đổi mới phương thức kinh doanh và hoàn thiện công cụ quản lý kinh tế trong đó việc hoàn thiện công tác kế toán doanh nghiệp là một yêu cầu hết sức cần thiết. Nhận thức được tầm quan trọng đó, Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường đã rất chú trọng, quan tâm đến khâu quản lý hàng hoá, tổ chức hạch toán kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng. Qua thời gian thực tập tai Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường, trên cơ sở kết hợp giữa lý luận với thực tiễn kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng cùng với sự giúp đỡ tận tình của thầy giáo Trịnh Đình Khải em đã hoàn thành luận văn này. Tuy nhiên do trình độ và khả năng còn hạn chế nên luận văn của em không thể tránh khỏi những thiếu xót, hạn chế nhất định.Em kính mong nhận được sự chỉ bảo, đóng góp tận tình của thầy cô để luận văn tốt nghiệp của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của thầy giáo trực tiếp hướng dẫn em GVC Trịnh Đình Khải cùng với Phòng kế toán của Công ty TNHH Hoá Chất và Dịch Vụ Môi Trường đã giúp em hoàn thành tốt bài luận văn tốt nghiệp của mình. Em xin chân thành cảm ơn! MỤC LỤC Trang