Luận văn Khảo sát và đánh giá một số kỹ năng tương tác trong tổ chức của sinh viên khoa sư phạm trường Đại học Tiền Giang

các khoa khác và dùng thống kê suy diễn và kết luận trên dân số sinh viên Trường Đại học Tiền Giang để có các kiến nghị sâu sát hơn. - Khảo sát thêm một số kỹ năng tổ chức khác và đi vào nghiên cứu giải pháp toàn diện - trước mắt và lâu dài - để nâng cao kỹ năng tổ chức của sinh viên. TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt 1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (1995), Chương trình Đào tạo Giáo viên Tiểu học trình độ Cao đẳng Sư phạm, ban hành theo Quyết định số 2093/GD-ĐT ngày 25/7/1995 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. 2. Bộ Giáo dục và Đào tạo (1996), Chương trình Đào tạo Giáo viên Trung học Cơ sở trình độ Cao đẳng Sư phạm, ban hành theo Quyết định số 3086/GD-ĐT ngày 30/8/1996 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. 3. Bộ Giáo dục và Đào tạo (1999), Quy chế về Tổ chức Đào tạo, Kiểm tra, Thi và Công nhận Tốt nghiệp Đại học và Cao đẳng Hệ Chính quy, ban hành theo Quyết định số 04/1999/QĐ-BGD&ĐT ngày 11/02/1999 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. 4. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Quy chế về Tổ chức Đào tạo, Kiểm tra, Thi và Công nhận Tốt nghiệp Đại học và Cao đẳng Hệ Chính quy, ban hành theo Quyết định số 25/2006/QĐ-BGD&ĐT ngày 26/02/2006 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. 5. Nguyễn Ngọc Bích (1998), Tâm lý học Nhân cách, Nxb. Giáo dục, Hà Nội. 6. Hoàng Đình Châu (2005), Thực trạng Kỹ năng Giao tiếp của Học viên Sĩ quan, Tạp chí Tâm lý học, (12/2005), tr. 2-4. 7. Nguyễn Hữu Chí (2004), Những Xu hướng Chung của Chương trình Hiện đại, Tap chí Giáo dục, (8/2004), tr. 228-29, 19.. 8. Phạm Minh Hạc (cb), Lê Khanh, Trần Trọng Thủy (1988), Tâm lý học, tập một, Nxb. Giáo dục, Hà Nội. 9. Phạm Minh Hạc (2002), Tuyển tập Tâm lý học, Nxb Giáo dục, Hà Nội. 10. Hội Khai Trí Tiến Đức, Việt Nam Văn hóa Hiệp hội (1954), Việt Nam Từ điển, Văn Mới, Sài Gòn. 11. Học viên Quốc gia Hành chính, Bùi Văn Nhơn (cb), Nguyễn Trịnh Kiểm, Đinh Thị Minh Tuyết (2002), Quản lý Nguồn Nhân lực Xã hội, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. 12. Lò Thị Mai Hoa (2005), Thực trạng Khả năng Giao tiếp của Sinh viên Sư phạm tỉnh Sơn La, Tạp chí Tâm lý học, tr. 59-61. 13. Bùi Văn Huệ (1995), Giáo trình Tâm lý học, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội. 14. Đặng Thành Hưng (2004), Hệ thống Kỹ năng Học tập Hiện đại, Tạp chí Giáo dục, (8/2004), tr. 25-27. 15. Luật Giáo dục 1998, (1999), Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 16. Luật Giáo dục (2005), Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội 17. Ngô Tấn Lực (2005), Giới thiệu tóm tắt Trường Đại học Tiền Giang, tài liệu báo cáo tại trường. 18. Nguyễn Hữu Nghĩa, Triệu Xuân Quýnh, Bùi Ngọc Oánh (1993), Tâm lý học, tập II, Trường Đại học Sư phạm Tp. HCM xuất bản. 19. Bùi Mạnh Nhị và những người khác (2006), Báo cáo tổng kết đề tài Các Giải pháp Cơ bản Nâng cao Chất lượng Giáo dục Đại học, Mã sốB2004.CTGD.05, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh. 20. Lâm Thùy Nữ (2004), Kỹ năng Giao tiếp của Sinh viên Dân tộc Bahnar-Jrai Trường Cao đẳng Sư Phạm tỉnh Gia Lai với cộng đồng các dân tộc khác, Tạp chí Tâm lý học, 4/2004. 21. Nguyễn Thị Tuyết Mai, Cao Thị Kim Oanh (2004), Kỹ năng Giao tiếp của Cán bộ Quản lý Sở Giao dịch 1 Hà Nội thuộc Ngân hàng Công thương Việt Nam, Tạp chí Tâm lý học 6/2006. 22. Bùi Ngọc Oánh, Triệu Xuân Quýnh, Nguyễn Hữu Nghĩa (1993), Tâm lý học Lứa tuổi và Tâm lý học Sư phạm, Trường Đại học Sư phạm Tp. HCM xuất bản. 23. Tạp chí Tri thức và Công nghệ, Denommés J., Roy M. (2000), Tiến tới một Phương pháp Sư phạm Tương tác, Nxb. Thanh Niên, Hà Nội. 24. Trần Trọng Thuỷ (cb), Nguyễn Quang Uẩn, Lê Ngọc Lan (1998), Tâm lý học, Nxb. Giáo dục, Hà Nội. 25. Dương Thiệu Tống (2002), Thống kê Ứng dụng trong Nghiên cứu Khoa học Giáo dục, Phần I: Thống kê Mô tả, Nxb. Đại học Quốc gia, Hà Nội. 26. Tổ Tư liệu Trường Đại học Sư phạm Hà Nội I (dịch), Pla-tơ-nốp K.K. (1972), Bàn về Hệ thống Tâm lý học, Nxb Tư tưởng Mát-xcơ-va, Tài liệu lưu hành nội bộ. 27. Nguyễn Quang Uẩn (cb), Nguyễn Văn Lũy, Đinh Văn Vang (2004), Giáo trình Tâm lý học Đại cương, Nxb. Đại học Sư phạm, Hà Nội. 28. Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia- Viện Tâm lý học, Vũ Dũng (cb) (2000), Từ Điển Tâm lý học, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội. 29. Đỗ Văn (dịch), Petrovski V. A. (cb) (1982), Tâm lý học Lứa tuổi và Tâm lý học Sư phạm, tập II, Nxb. Giáo dục, Tp. Hồ Chí Minh. Tiếng Anh 30. Adler B. R., Elinhorst M. J. (1999), Communicating at Work: Principles and Practices for Business and the Professions, McGraw-Hill Companies, Inc., USA. 31. Arends I. R. (2000), Learning to Teach, McGraw-Hill Higher Education, New York. 32. Bennett N., Dunne E., Carré C. (2000), Skills Development in Higher Education and Employment, The Society for Research into Higher Education & Open University Press, London. 33. Capel S., Heilbrown R., Leask M. (2004), Starting to Teach in the Secondary School- A Companion for The Newly Qualified Teacher, Routledge Falmar, Oxon. 34. Cohen R. A., Fink L. S., Gaden H., Willits D. R., Josefowitz N. (1995), Effective Behavior in Organizations, McGraw-Hill Companies, Inc., USA. 35. Colman M. A. (2001), A Dictionary of Psychology, Oxford University Press, Inc., New York. 36. Couch S., Felstechausen G., Hallman P. (1997), Skills for Life, West Publishing Company, USA. 37. Elliott M. S., Kratochwill R. T., Cork L. J. (2000), Educational Psychology, Effective Teaching, Effective Learning, McGraw-Hill Companies, Inc., USA. 38. Friend M., Cook L. (1992), Interations: Collaboration Skills for School Professionals, Longman Publishing Group, New York. 39. Forsyth R. D. (1999), Group Dynamics, Wadsworth Publishing Company, California. 40. Galvin M. K., Terrell J. (2001), Communication Works! Communication Applications in the Workplace, National Textbook Company, Illinois. 41. Gamble T., Gamble M. (1992), Communication Works, McGraw-Hill Companies, Inc., USA. 42. Kaplan M. R., Saccuzzo P. D. (2001), Psychological Testing, Wadsworth, USA. 43. Keyton J. (1999), Group Communication Process and Analysics, Mayfield Publishing Company, California. 44. Kelly-Plate J., Volz-Patton R., (1991), Career Skills, Glencoe/ McGraw-Hill, USA 45. Lawson B. R., Shen Z. (1998), Organizational Psychology- Foundations and Applications, Oxford University Pres, Inc., New York. 46. Lay M. M., Wahlstrom J. B., Doheny-Farina S., Dwin H. A., Little B. S., Rude D. C., Selfe L. C., Selzer J. (1995), Technical Communication, Richard D. Inc., US. 47. McIntire A. S., Miller A. L. (2000), Foundations of Psychological Testing, McGraw-Hill Higher Education, Inc., USA. 48. McShane L. S., VonGlinow A. M. (2000), Organizational Behavior, McGraw- Hill Companies, Inc., USA. 49. Mink G. O., Mink P. B., Downes A. S., Owen Q. K. (1994), Open Organizations, Jossey-Bass Inc., California. 50. Moore D. K. (1989), Classroom teaching Skills, McGraw-Hill Companies, Inc., USA. 51. Payne J., Carlin D. (2001), Applications Communication for Personal and Professional Contexts, Clark Publishing, Inc., USA. 52. Pennington C. D. (2002), The Social Psychology of Behaviour in Small Groups, Taylor & Francis, Inc., NY. 53. Salvaia J., Ysseldyke E. J., (1991), Assessment, Houghton Mifflin Company, USA. 54. Santrock W. J. (2000), Psychology, McGraw-Hill Higher Education, New York. 55. Santrock W. J. (2001), Educational Psychology, McGraw-Hill Higher Education, New York. 56. Sehermerhorn J. (1996), Management and Organizational Behavior Essentials, John Wiley & Sons, Inc., Canada. 57. Thomas C. C., Correa I. V., Morsink V. C. (2001), Interactive Teaming Enhancing Programs for Students with Specical Needs, Merill Prentice Hall, New Jersey. 58. Water-Marsh T., Millett B., Robbins S. P., Cacioppe R., (1997), Organizational Behavior – Concepts, Controversies & Applications, Prentici Hall of Australia Pty. Ltd. Australia & New Zealand. Phụ lục 1. CÁC QUAN ĐIỂM KHÁC VỀ KỸ NĂNG TỔ CHỨC 1. QUAN ĐIỂM CỦA CÁC NHÀ QUẢN LÝ LAO ĐỘNG Ủy ban Mayer (Úc) 1992 đã ra tuyên bố rằng có những thứ chắc chắn cần thiết mà tất cả những người trẻ tuổi cần phải học khi chuẩn bị cho nghề nghiệp, để tham gia có hiệu quả vào thế giới việc làm và các môi trường xã hội khác nhau, những thứ đó được Uỷ ban này gọi là “các năng lực chìa khoá có liên quan đến nghề nghiệp”, bao gồm: 1-Thu thập, phân tích, và tổ chức thông tin 2-Giao tiếp để trao đổi các ý tưởng và chuyển tải thông tin. 3-Lập kế hoạch và tổ chức các hoạt động 4-Làm việc với những người khác trong các đội nhóm 5- Sử dụng các ý tưởng toán học và chuyên môn kỹ thuật 6-Giải quyết các vấn đề 7-Sử dụng các phương tiện kỹ thuật [32, tr.8)]. Theo Hội đồng Thư ký về các Kỹ năng cần đạt (Secretary’s Commission on Achieving Necessary Skills SCAN ) thì có một số các kỹ năng nghề nghiệp mà mọi người Mỹ đều cần phải có, bao gồm: - Nhóm các kỹ năng cơ bản và phẩm chất cá nhân 1-Các kỹ năng cơ bản: đọc, viết, nghe, nói, làm tính và toán học 2-Các kỹ năng tư duy: tư duy một cách sáng tạo, ra các quyết định, giải quyết các vấn đề, khả năng tưởng tượng, biết cách học, suy luận hợp lý 3-Các phẩm chất cá nhân: có trách nhiệm cá nhân, tự trọng, có tính xã hội, tự chủ, và có tính chính trực - Nhóm các năng lực cần thiết để làm việc có hiệu quả cao 1-Khả năng sử dụng các nguồn lực: sử dụng hợp lý thời gian, tiền của, nguyên vật liệu, không gian, và nhân lực 2-Các kỹ năng tương tác: làm việc trong các đội nhóm, dạy người khác, phục vụ khách hàng, lãnh đạo, thương lượng, làm việc tốt với những người từ các nền văn hoá đa dạng 3-Khả năng sử dụng thông tin: thu thập và đánh giá dữ liệu, sắp xếp và bảo quản các tập tin; diễn giải, phiên dịch, giao tiếp, sử dụng máy vi tính trong tiến trình thông tin 4-Hiểu biết về các hệ thống: hiểu biết về các hệ thống xã hội, tổ chức, và kỹ thuật; giám sát và thực hiện đúng tiến trình làm việc, thiết kế và cải tiến các hệ thống 5-Khả năng sử dụng các nguồn lực: chọn lựa các thiết bị và công cụ, ứng dụng kỹ thuật vào các nhiệm vụ đặc biệt, bảo quản và sửa chữa các thiết bị kỹ thuật (Nguồn: Bộ Lao động Mỹ, Báo cáo của SCANS về nước Mỹ năm 2000: Những yêu cầu đối với nhà trường. Washington, D.C. Cơ quan In ấn của Chính phủ Mỹ, 1991) [36, tr.522]. 2. QUAN ĐIỂM CỦA CÁC NHÀ NGHIÊN CỨU GIÁO DỤC ĐẠI HỌC Báo cáo nghiên cứu Phát triển Kỹ năng trong Giáo dục Đại học và Nghề nghiệp (Skills Development in Higher Education and Employment) đã phát thảo một chương trình khung về các kỹ năng chung cần được phát triển trong giáo dục đại học, cho sinh viên tất cả các khoa, các ngành học nghề nghiệp hay hàn lâm, để đáp ứng yêu cầu của giới chủ về phẩm chất và năng lực của lực lượng lao động tốt nghiệp đại học, gồm 4 phần như sau: 1-Quản lý bản thân -Quản lý thời gian một cách hiệu quả -Sắp xếp các mục tiêu, các thứ tự ưu tiên và các chuẩn mực -Nhận trách nhiệm về việc học của chính mình -Nghe một cách tích cực với mục tiêu rõ ràng -Sử dụng một loạt các kỹ năng học thuật (phân tích, tổng hợp, thảo luận) -Phát triển và điều chỉnh các chiến lược học tập -Thể hiện sự linh hoạt trí tuệ -Vận dụng kiến thức trong các tình huống mới hoặc khác -Nhận thức một cách đầy đủ các mục tiêu học tập của mình -Hiểu rõ các phê bình có tính xây dựng -Đối phó với căng thẳng 2-Quản lý người khác -Thực hiện các nhiệm vụ đã đồng ý -Quan tâm và tôn trọng các quan điểm và các giá trị của người khác -Làm việc một cách hiệu quả trong môi trường hợp tác -Thích nghi với các nhu cầu của nhóm -Phụ thuộc cùng nhau với nhóm/ chứng minh các quan điểm hay biện hộ các hành động -Chọn một giải pháp và hướng dẫn người khác -Giao nhiệm vụ cho người khác và đánh giá khách quan -Thương lượng -Đưa ra các phê phán có tính xây dựng -Đảm nhận vai trò của người chủ tịch -Học trong môi trường hợp tác -Tham gia/ ủng hộ người khác trong học tập 3-Quản lý thông tin -Sử dụng các nguồn thông tin thích hợp: thư viện, hệ thống máy tính, con người,… -Sử dụng các phương tiện kỹ thuật công nghệ thích hợp, bao gồm công nghệ thông tin -Sử dụng các phương tiện truyền thông thích hợp -Xử lý khối lượng lớn các thông tin/ dữ liệu một cách hiệu quả -Sử dụng ngôn ngữ thích hợp và hình thức thích hợp trong một loạt các hoạt động -Giải thích các hình thức khác nhau của thông tin -Có khả năng trình bày các thông tin/ ý tưởng (bằng lời, ngôn ngữ viết, hình ảnh) -Đáp ứng với các mục tiêu, hoàn cảnh, khán thính giả khác nhau -Sử dụng thông tin một cách có phê phán -Sử dụng thông tin trong những cách thức sáng tạo 4-Quản lý công việc -Xác định các đặc điểm cơ bản -Nhận thức các vấn đề -Sắp xếp và đảm bảo các thứ tự ưu tiên -Xác định các chiến lược lựa chọn -Lập kế hoạch/ thực hiện một chương trình hành động -Tổ chức các nhiệm vụ bộ phận -Sử dụng và phát triển các chiến lược thích hợp -Đánh giá sản phẩm [32, tr.31]. Phụ lục 2. NHÀ TRƯỜNG HIỆU QUẢ Theo Joyce, Hersh, và McKibbin (1993) một nhà trường hiệu quả là nhà trường có các đặc điểm sau: - Các đặc điểm tổ chức-xã hội: 1. Các mục tiêu về học thuật và hành vi xã hội rõ ràng: Giáo viên, phụ huynh học sinh, và học sinh chia sẻ sự hiểu biết về các mục tiêu cần đạt được của nhà trường. 2. Trật tự kỷ luật: Những nguyên tắc hành vi ứng xử đã được cam kết để giáo viên tăng cường trách nhiệm và hành vi chuẩn mực đối với lớp của họ và đối với nhà trường nói chung. 3. Kỳ vọng cao: Của giáo viên và nhân viên nhà trường đối với học sinh 4. Chất lượng của giáo viên: Giáo viên cũng kỳ vọng cao đối với chính họ và tự tin rằng họ có thể dạy đươc mọi trẻ. 5. Tinh thần thiện chí: Các yêu cầu của giáo viên đối với học sinh không phải là sự lãnh đạm và có tính trừng phạt, mà là sự công bằng và chăm sóc. 6. Các giải thưởng: Khích lệ và động viên học sinh đạt thành tích và thành công. 7. Quản lý hành chính: Ban Giám hiệu quan tâm sâu sắc đến chương trình học thuật, ủng hộ sự nỗ lực của giáo viên và học sinh, xây dựng cơ sở cho tinh thần thiện chí và kỳ vọng cao. 8. Hỗ trợ cộng đồng: Nhà trường phải tìm kiếm sự hỗ trợ từ phụ huynh và cộng đồng đối với các chương trình giáo huấn của nhà trường. - Các đặc điểm về chương trình và sự giáo huấn: 9. Dành nhiều thời gian cho học thuật 10. Bài tập về nhà được hướng dẫn và kiểm tra thường xuyên 11. Hỗ trợ tiến trình học tập của học sinh thường xuyên. 12. Chương trình dạy học được thiết kế khoa học 13. Các chiến lược giáo huấn phong phú 14. Tạo các cơ hội để học sinh thể hiện trách nhiệm đối với hoạt động của nhà trường [31, tr. 420- 423]. Phụ lục 3. DẠY HỌC NHƯ THẾ NÀO ĐỂ CÓ SỰ CHUYỂN GIAO Theo J. S. Santrock (2001): 1-Hãy nghĩ xem học sinh cần phải biết cái gì để thành công trong cuộc sống. Theo khảo sát, giới sử dụng lao động muốn các nhân viên của mình phải biết giao tiếp bằng lời, biết làm việc trong các đội nhóm. Do đó, kỹ năng quan trọng nhất cần trang bị cho người học là kỹ năng giao tiếp. Nhận thức được vấn đề này sẽ giúp giáo viên hướng dẫn học sinh sự chuyển giao tích cực hơn là để cho học sinh ra trường với một mớ kiến thức mà không biết làm thế nào để áp dụng chúng vào cuộc sống thực tế. 2-Hãy cho học sinh nhiều cơ hội để học tập từ thực tế. Hãy mời những người có nghề nghiệp khác nhau đến lớp học nói chuyện với học sinh. Hãy đưa học sinh đến thăm bảo tàng, doanh nghiệp, trường đại học. Những cơ hội học tập như vậy sẽ tạo ra sự chuyển giao. 3-Hãy giúp học sinh nhận thức các khái niệm trong sự ứng dụng. Nếu giáo viên càng nỗ lực để nhồi nhét thông tin vào đầu học sinh thì sự chuyển giao càng ít xảy ra. Khi mà giáo viên trình bày một khái niệm, cũng như là định nghĩa nó (hoặc đề nghị học sinh giúp mình định nghĩa nó), kế đó hãy yêu cầu học sinh cho các ví dụ khái quát. Hãy thách thức học sinh áp dụng khái niệm đó vào cuộc sống cá nhân của họ hoặc vào các hoàn cảnh mới. 4-Hãy giảng dạy để học sinh hiểu sâu sắc và có ý nghĩa. Việc giảng dạy để học sinh hiểu sâu sắc và có ý nghĩa được lợi cho sự chuyển giao hơn là giảng dạy để ghi nhớ các sự kiện. Sự hiểu biết của học sinh sẽ càng được cải thiện khi họ tích cực nhận thức ý nghĩa của thông tin và cố gắng để nhận thức rộng hơn những gì được ghi trong tài liệu. 5-Hãy giảng dạy các chiến lược có tính khái quát. Sự chuyển giao không chỉ bao gồm các kỹ năng và tri thức, mà còn cả các chiến lược. Học sinh thường học các chiến lược mà không hiểu làm thế nào để áp dụng chúng vào hoàn cảnh khác. Họ cũng có thể không hiểu rằng chiến lược nào thì thích hợp với hoàn cảnh nào, hoặc có thể không nhận ra được hoàn cảnh để áp dụng, hoặc có thể không có cơ hội để áp dụng chúng. Gary Phye 1990 mô tả một mô hình giảng dạy các chiến lược gồm 3 giai đoạn để cải tiến sự chuyển giao. Giai đoạn 1 là giai đoạn nền tảng, học sinh không chỉ được giải thích về tầm quan trọng của chiến lược và cách sử dụng chiến lược đó, mà còn được cho cơ hội để nhận thức và thực hành sử dụng. Giai đoạn 2 là giai đoạn củng cố, học sinh được thực hành nhiều hơn về việc sử dụng chiến lược, kiểm tra sự tái hiện của họ trong việc sử dụng các chiến lược. Giai đoạn 3 là giai đoạn chuyển giao, học sinh được cho các vấn đề mới để giải quyết, các vấn đề này yêu cầu họ vận dụng các chiến lược tương tự, nhưng cách đặt vấn đề có khác. Phye lưu ý rằng giáo viên cần động viên để tăng cường động cơ cá nhân của học sinh bằng các ví dụ về sự vận dụng các kiến thức trong cuộc sống thực tế, điều này rất có lợi cho sự chuyển giao [54, tr.308]. Theo S. N. Elliott, T. R. Kratochwill, J. L. Cork (2000): 1-Hãy giảng dạy để học thành công. Những sinh viên càng nắm vững tri thức thì càng thành công trong chuyển giao.Vì vậy hãy khuyến khích sinh viên làm việc nhiều với tài liệu học tập. Các cuộc thảo luận trong lớp học, các nhiệm vụ học tập, các câu hỏi trắc nghiệm kiến thức, đều có tác dụng thúc đẩy sinh viên tìm thấy sự chuyển giao. 2-Hãy chắc chắn rằng các tài liệu giảng dạy đã được tổ chức tốt. Các tài liệu học tập càng có ý nghĩa thì càng được chuyển giao dễ dàng. Để sinh viên nhận thức được cấu trúc và cách sắp xếp của tài liệu học tập là rất quan trọng. Nếu giáo viên có thể làm cho việc dạy học gần gũi với thực tiễn, sinh viên sẽ khám phá được các nguyên tắc và khái quát chúng để họ có thể vận dụng chúng trong nhiều tình huống. 3-Giáo viên phải hiểu cả sinh viên của mình và phương pháp hiệu quả của môn học. Cái gì mà giáo viên nghĩ là quan trọng, thì nó phải được làm cho thích hợp với mức độ năng lực của sinh viên. 4-Nhấn mạnh sự tương tự giữa bài tập trên lớp và tình huống chuyển giao. Nếu giáo viên quan tâm đến sự chuyển giao, họ phải nỗ lực để làm cho các điều kiện lớp học (nguồn) tương tự với các tình huống chuyển giao (đích). Nếu có thể, sinh viên nên được thực hành với các điều kiện tương tự như là trong công việc hay là trong môi trường chuyển giao. 5-Hãy cụ thể hoá các yếu tố quan trọng trong nhiệm vụ. Hãy xác định các yêu cầu quan trọng của nhiệm vụ để giúp sinh viên chủ động trước các khó khăn tiềm ẩn nhằm đạt được sự chuyển giao. 6-Hãy cố gắng để hiểu sinh viên cảm nhận như thế nào về khả năng của sự chuyển giao. Hãy thực hiện một vài nỗ lực để giúp sinh viên hiểu ý nghĩa và tầm quan trọng của chuyển giao. Sự chuyển giao có ý nghĩa như thế nào đối với họ? Họ có hiểu cách thức mà họ có thể sử dụng tài liệu này trong các chương trình khác hay không? Nếu giáo viên nỗ lực để hiểu được việc giảng dạy của họ và môn học từ quan điểm của sinh viên, họ có thể thể hiện nó theo một cách thức hoàn toàn khác, có lợi ích nhiều hơn về phía sinh viên, yêu cầu thực hành nhiều hơn để thuận lợi cho sự chuyển giao. Điều này thì nói dễ hơn làm, nhưng một khi các giáo viên thử làm như thế, họ sẽ ý thức hơn về nhu cầu nhấn mạnh các chiến lược, ý nghĩa, sự tổ chức, và cấu trúc [37, tr.328-329]. Phụ lục 4. CÁC BẢNG CHỈ DẪN VỀ DẠY KỸ NĂNG TỔ CHỨC THÔNG QUA CÁC MÔN HỌC Bảng 1: Gợi ý các hoạt động có thể tổ chức trong một số môn học để giúp tăng cường kỹ năng ở học sinh. Môn học Giao tiếp Công nghệ thông tin Làm việc với người khác Giải quyết vấn đề Thiết kế và kỹ thuật Đọc tài liệu Trình bày Viết báo cáo Diễn đàn khám phá phân tích thông tin Phát triển và trình bày dữ liệu bằng máy tính Chia sẻ ý tưởng Học nhóm Nghiên cứu Lập kế hoạch và thử nghiệm các ý tưởng Đề xuất cách tiếp cận Địa lý Thuyết trình Đọc các bài báo Tìm kiếm diễn giải phân tích thông tin Chia sẻ ý tưởng Học nhóm Tìm kiếm lên kế hoạch thử nghiệm các ý tưởng Lịch sử Thuyết trình Bài luận Tìm kiếm thông tin trên mạng Internet Chia sẻ các ý tưởng Học nhóm Lập kế hoạch thực hiện các cuộc điều tra khảo sát Ngoại ngữ Nghe Quan sát NóiThảo luận Đọc tài liệu Tìm kiếm thông tin trên mạng Internet Sắm vai Học nhóm Vận dụng và bổ sung kiến thức Âm nhạc Trình diễn Sử dụng các nhạc cụ thích hợp Chuyển tải ý tưởng Tải các chương trình biểu diễn trên mạng Tìm kiếm thông tin âm nhạc trên mạng Sắm vai Học nhóm Dàn dựng Phân công tổ chức sắp xếp Giáo dục thể chất Tổ chức và thực hiện các trò chơi tình huống Diễn tả tâm trạng bằng ngôn ngữ cơ thể Sử dụng các dữ liệu đã sưu tập Sử dụng các nguồn lực liên quan Học nhóm Áp dụng và bổ sung kiến thức Nguồn: Cải biên từ DfES [33, tr.150-154]. Bảng2. Các chỉ dẫn thực tế về việc thúc đẩy phát triển kỹ năng trong phạm vi chương trình Các đặc điểm cơ bản trong đánh giá việc học Chỉ dẫn về chiến lược giảng dạy Tác động lên việc học Chia sẻ về mục tiêu học tập với học sinh Giáo viên : Giải thích về mục tiêu Cung cấp các tiêu điểm quan trọng về mục tiêu học tập để học sinh quan tâm đến Hỏi lại học sinh để kiểm tra xem họ đã hiểu rõ hay chưa Đảm bảo rằng người trợ giảng cũng hiểu rõ về mục tiêu học tập Học sinh: Hiểu rõ về những gì được học Giúp học sinh biết và hiểu về các chuẩn mực mà họ đang nhắm đến Giáo viên: Giải thích về các chuẩn mực thành công Đưa ra các điển hình thành công Đảm bảo rằng người trợ giảng cũng hiểu rõ về các chuẩn mực đang được nhắm đến Tìm hiểu thông qua thảo luận toàn lớp, điều gì là tốt (đạt, hiệu quả) đối với công việc đã thực hiên Học sinh Hiểu rõ về các chuẩn mực mà học đang nhắm đến Nhận thức về các đặc điểm của công việc được thực hiện tốt (sản phẩm tốt là thế nào) Để học sinh tự đánh giá và đánh giá bạn học Giáo viên Cung cấp các tiêu điểm quan trọng về các tiêu chuẩn của thành công để học sinh tham khảo Đảm bảo rằng người trợ giảng cũng hiểu rõ về các tiêu chuẩn này Giúp học sinh diễn giải về kết quả học tập trong tình huống thực hiện nhiệm vụ học tập Tạo cơ hội thảo luận để học sinh có thể bàn bạc và cải tiến công việc học tập Học sinh Đánh giá quá trình học tập Xác định xem nên cải tiến việc học như thế nào Góp ý với bạn bè về việc học Cho các phản hồi để hướng dẫn học sinh nhận thức được các bước tiếp theo và cách thức thực hiện Giáo viên: Yêu cầu học sinh hợp nhóm để bàn về việc học của họ Cung cấp các nhận xét phản hồi bằng lời Xây dựng các phản ứng để giúp đỡ học sinh các bước đi tiếp theo trong việc học Làm việc trong mối quan hệ đối tác với người trợ giảng Khi thảo luận toàn lớp, chú ý cách thức hướng dẫn để các nhóm khác nhau có thể phối hợp đạt hiệu quả Học sinh: Hiểu rõ hơn về cái gì họ cần làm tiếp theo Có thể cùng thảo luận về giai đoạn tiếp theo với nhau Học hỏi từ các nhóm khác khi thảo luận toàn lớp Thúc đẩy từng học sinh cải thiện tính tự tin Giáo viên: Cung cấp các phản hồi tích cực có tính xây dựng So sánh các mục tiêu học tập, khích lệ từng học sinh bắt đầu ở mức độ có thách thức đối với các cá nhân Ghi nhận các thành công và thiết kế các mục tiêu thích hợp Làm việc trong mối quan hệ hợp tác với giáo viên trợ giảng Học sinh: Duy trì mối quan hệ gắn kết với nhiệm vụ học tập Được hài lòng vì sự quan tâm đến tiến trình học tập của mình Có nhận thức chắc chắn rằng họ có thể cải tiến việc học Thu hút cả giáo viên và học sinh vào tiến trình đánh giá Giáo viên: Tiếp tục duy trì cuộc đối thoại về tiến trình thực hiện Thường xuyên lưu ý học sinh về các mục tiêu học tập và các chuẩn mực thành công Hợp tác với giáo viên trợ giảng Cân đối giữa đánh giá giáo viên và tự đánh giá của học sinh, học sinh đánh giá bạn mình Học sinh: Phản ánh về việc học Chú trọng lên mục tiêu học tập và các tiêu chí thành công Đo lường tiếp trình của bản thân và của bạn bè Chịu trách nhiệm về việc học Hình thành một tiêu chuẩn cao và thực hiện một tiến trình tốt Nguồn: DfES, 2002c: 36-7 [33, tr.156]. Phụ lục 5. BẢNG HỎI VỀ KỸ NĂNG TƯƠNG TÁC TRONG TỔ CHỨC (Dành cho sinh viên Khoa Sư phạm Trường Đại học Tiền Giang) I. Anh (Chị) vui lòng điền thông tin thích hợp vào khoảng trống bên phải 1. Anh (Chị) là: Nam Nữ 2. Anh (Chị) là sinh viên năm thứ Hệ chính quy không chính quy 3.Kinh nghiệm làm việc từ 1 năm trở lên: Có Không II. Anh (Chị ) hãy trả lời các câu hỏi dưới đây bằng cách đánh dấu X vào lựa chọn ưng ý nhất. Lưu ý: 1= Luôn luôn, 2=Thường xuyên, 3=Thỉnh thoảng, 4=Không bao giờ Khi tôi nghe người khác nói 1. Tôi ngắt lời người nói để phát biểu ý kiến của mình khi tôi không đồng ý với điều vừa nghe 2. Tôi không đánh giá điều người ta nói trước khi họ nói xong 3. Khi một người nói dài dòng để diễn tả một ý tưởng đơn giản thì tâm trí tôi lan man sang chuyện khác 4. Tôi có thể duy trì sự chú ý vào điều người khác đang nói với tôi ngay cả khi nghe có vẻ không thú vị 5. Thay vì sắp xếp lại các ý tưởng của người nói, tôi chờ đợi họ tóm tắt cho tôi 6. Tôi nói “vâng, dạ” hay “tôi hiểu” để người nói biết là tôi thực sự đang nghe họ 7. Tôi tập trung vào vấn đề đang được nói và sắp xếp lại các thông tin 8. Trong khi người khác đang nói, tôi nhanh chóng phán quyết là tôi thích hay không thích ý tưởng của họ 9. Tôi gật đầu hoặc làm các cử chỉ khác để biểu lộ sự quan tâm đến cuộc đàm thoại 10. Tôi không phát biểu ý kiến trước khi tôi biết chắc rằng người nói đã nói xong 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 Khi tôi thảo luận trong nhóm bạn học 11.Tôi đưa ra nhiều ý kiến, đề xuất các giải pháp. 12.Tôi yêu cầu các bạn khác nêu ý kiến, giải thích, cho ví dụ, đề xuất giải pháp. 13. Tôi tìm kiếm sự đồng ý hay không đồng ý từ những lời phát biểu của các bạn khác 14. Tôi giải thích, mở rộng ý tưởng của các bạn khác bằng cách cung cấp các ví dụ hoặc sự lựa chọn 15. Tôi hướng dẫn cuộc thảo luận của nhóm đi đúng hướng hoặc nhắc nhở về mục tiêu của nhóm 16. Tôi ủng hộ, bênh vực tinh thần và thiện chí của các bạn trong nhóm bằng cách khen ngợi và chấp nhận họ 17. Tôi đồng ý một cách thụ động với các ý kiến của các bạn khác 18. Tôi lôi kéo các bạn ít nói vào cuộc thảo luận 19. Tôi duy trì hòa bình trong nhóm, giảm tình trạng căng thẳng bằng thái độ hài hước 20. Tôi nắm độc quyền cuộc thảo luận để khẳng định mình 21. Tôi bỏ ngang cuộc thảo luận của nhóm 22. Tôi làm các bạn quan tâm đến việc khác khi đang thảo luận vấn đề quan trọng 23. Tôi cố gắng để nổi trội hơn trong nhóm bằng cách cạnh tranh 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 III. Anh (Chị ) hãy trả lời các câu hỏi dưới đây bằng cách đánh dấu X vào lựa chọn ưng ý nhất. Lưu ý: 1=Mức độ tốt,, 2=Mức độ khá, 3=Mức độ trung bình, 4=Mức độ yếu. Tôi tự nhận xét 24. Tôi là người có uy tín 25. Tôi kiến tạo sự đồng cảm, sự đoàn kết, và sự cam kết trong nhóm 26. Tôi đáp ứng linh hoạt với các kiểu giao tiếp khác nhau 27. Tôi có thể tự chủ được hành vi giao tiếp của mình trong suốt các cuộc họp 28. Tôi cân nhắc yếu tố đạo đức trong hành vi của mình như một người lãnh đạo 29. Tôi thể hiện sự quan tâm của mọi người đối với mỗi người 30. Tôi có thể động viên hoặc hướng dẫn người khác 31. Tôi lưu ý đến những công việc chung và mối quan tâm chung 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 32. Tôi có thể sắp xếp lịch làm việc và điều động các cuộc họp 33. Tôi có thể giúp những người ít nói tham gia công việc chung 34. Tôi có thể giúp những người có mâu thuẫn với nhau hiểu nhau 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 Cuộc thảo luận nhóm mà tôi vừa tham gia 35. Nói chung cuộc thảo luận đã đạt mục tiêu 36. Nhìn tổng thể cuộc thảo luận có hiệu quả 37. Kết quả cuộc thảo luận được hài lòng 38. Các vấn đề được khám phá trong cuộc thảo luận là có giá trị 39. Hành động của nhóm là hướng đến mục tiêu chung. 40. Sự đóng góp của các thành viên trong nhóm là rất cố gắng 41. Sự tham gia trong cuộc thảo luận là đồng đều 42. Các ý tưởng được trình bày trong cuộc thảo luận đã được xem xét cẩn trọng 43. Các thành viên nhóm đã giải quyết vấn đề một cách hệ thống 44. Mối quan hệ tương tác giữa các thành viên trong nhóm tốt 45. Chức năng lãnh đạo trong cuộc thảo luận đã được thực hiện tốt 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 IV. Anh (Chị ) hãy trả lời các câu hỏi dưới đây bằng cách đánh dấu X vào lựa chọn ưng ý nhất. Lưu ý: 1=Luôn luôn, 2=Thường xuyên, 3=Thỉnh thoảng, 4=Không bao giờ Khi tôi bất hòa, có mâu thuẫn với một người bạn 46. Tôi nói với các bạn tôi nghĩ rằng vấn đề đó là gì 47. Tôi nói với các bạn cảm xúc và suy nghĩ của tôi về vấn đề đó 48. Tôi tuyên bố một cách đơn giản tôi nghĩ vấn đề đó là gì 49. Tôi hỏi các bạn cảm xúc và suy nghĩ của họ về vấn đề đó 50. Tôi nói với các bạn rằng vấn đề đó có thể giải quyết lại như thế nào 51. Tôi để cho bạn bè biết cái gì gây rắc rối cho tôi 52. Tôi đề nghị bạn bè giải quyết rắc rối đó 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 53. Tôi lớn tiếng với một người bạn 54. Tôi lớn tiếng với cả nhóm bạn 55. Tôi xúc phạm một người trong nhóm bạn 56. Tôi mắng cả nhóm bạn 57. Tôi xúc phạm nhiều người trong nhóm bạn 58. Tôi biểu thị cảm giác tiêu cực với một số người trong nhóm bạn 59. Tôi đề nghị rằng một số người trong nhóm bạn nên thay đổi hành vi 60. Tôi không nói bất cứ điều gì về vấn đề đó. 61. Tôi tránh nói về vấn đề đó 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 IV.Anh (Chị) vui lòng trả lời các câu hỏi sau đây bằng cách viết câu trả lời vào khoảng trống hoặc đánh dấu X vào lựa chọn ưng ý nhất . 1.Anh (Chị) có tự tin rằng mình là người giao tiếp tốt? Có Không 2.Anh (Chị) có tự tin rằng mình biết cách hợp tác? Có Không 3.Anh (Chị) nghĩ rằng mình biết cách giải quyết xung đột? Có Không 4.Anh (Chị) nghĩ rằng mình có tiềm năng lãnh đạo? Có Không 5.Một cách khái quát, anh (chị) tự đánh giá như thế nào về mức độ phát triển kỹ năng tương tác trong tổ chức? Tốt Tạm Còn phải rèn luyện nhiều 6.Anh (Chị) có nhu cầu rèn luyện để phát triển kỹ năng tương tác trong tổ chức hay không? Có Không 7.Theo ý kiến của anh (chị), các hoạt động học tập các môn học trong giờ lên lớp, hoạt đông đoàn thể, hoạt động thực tế, thưc tập sư phạm ở nhà trường hiện nay đã đáp ứng được nhu cầu rèn luyện phát triển kỹ năng tương tác của sinh viên hay chưa? Tại sao? ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ 8.Sinh viên gặp khó khăn gì trong việc rèn luyện kỹ năng tương tác? Nên thay đổi điều gì trong quá trình đào tạo để kỹ năng tương tác của sinh viên được nâng cao hơn? ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ 9.Nếu nhà trường có thể tổ chức được một khoá huấn luyện đặc biệt về kỹ năng tương tác và có đánh giá kết quả rèn luyện, anh (chị) có hăng hái tham gia hay không? Có Không Trân trọng cám ơn các anh chị sinh viên đã dành thời gian trả lời bảng hỏi này. Phụ lục 6. PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN GIẢNG VIÊN (Dành cho Giảng viên Khoa Sư phạm Trường Đại học Tiền Giang) Thầy (Cô) vui lòng trả lời các câu hỏi dưới đây bằng cách đánh dấu X vào lựa chọn ưng ý nhất. Xin lưu ý: 1=Hoàn toàn đồng ý, 2=Đồng ý, 3=Không đồng ý cũng không phản đối, 4=Phản đối, 5=Hoàn toàn phản đối Thầy (Cô) nhận định về kỹ năng nghe của sinh viên Khoa Sư phạm: 1. Khi tôi giảng bài phần lớn sinh viên không biểu lộ các cử chỉ điệu bộ cho thấy là họ có đang nghe hay không 2. Tôi biết là phần lớn sinh viên kém tập trung, dễ bị xao lãng khi nghe giảng 3. Theo tôi thì phần lớn các sinh viên không biết sắp xếp và tóm tắt thông tin khi nghe 4. Sinh viên thường nhanh chóng phán đoán rằng họ thích hay không trước khi nghe xong 5. Chưa bao giờ có sinh viên nào ngắt lời tôi Thầy (Cô) nhận định về kỹ năng làm việc trong nhóm và các kỹ năng tương tác khác của sinh viên 6. Các cuộc thảo luận nhóm của sinh viên nhìn chung kém hiệu quả 7. Không nhiều các vấn đề có giá trị được phát hiện trong các cuộc thảo luận của sinh viên 8. Phần lớn các cuộc thảo luận của sinh viên là đạt mục tiêu 9. Mối quan hệ tương tác giữa các sinh viên trong nhóm là tốt 10. Hầu hết các nhóm sinh viên biết cách giải quyết vấn đề một cách hệ thống 11. Khi có mâu thuẫn, bất hoà, phần lớn các sinh viên chọn cách né tránh, cố gắng để bỏ qua vấn đề phát sinh mâu thuẫn 12. Khi mâu thuẫn là nghiêm trọng sinh viên sẽ quyết liệt đấu tranh trong tập thể lớp để yêu cầu bạn mình phải thay đổi hành vi 13. Phần lớn sinh viên không bắt đầu giải quyết mâu thuẫn bằng cách nói họ nghĩ gì về vấn đề đó hay họ cảm nhận vấn đề như thế nào 14. Có rất ít sinh viên biết cách điều động các cuộc họp 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 Thầy (Cô) bày tỏ niềm tin và thái độ đối với vấn đề dạy kỹ năng cho sinh viên: 15. Dạy kỹ năng tương tác (giao tiếp, làm việc trong hóm,…) cho sinh viên là vai trò nhiệm vụ của trường đại học 16. Dạy các kỹ năng này cho sinh viên có thể được thực hiên tốt trong quá trình giảng dạy các học phần kiến thức chuyên môn 17. Thực tế là giáo viên không đủ điều kiện để có thể rèn luyện các kỹ năng này cho sinh viên trong khuôn khổ các học phần chuyên môn 18. Bản thân giáo viên chưa tự tin là mình biết phương pháp hướng dẫn sinh viên rèn luyện các kỹ năng này 19. Có rất ít giáo viên giao bài tập lớn để sinh viên làm việc theo nhóm trong thời gian dài 20. Giáo viên ít đánh giá kết quả học tập của sinh viên theo nhóm vì ngại là không công bằng do sự tham gia không đồng đều của các sinh viên trong nhóm 21. Nên tổ chức hướng dẫn các kỹ năng này cho sinh viên trong một chương trình huấn luyện đặc biệt và có đánh giá kết quả 22. Biết cách giao tiếp thực ra là kinh nghiệm sống, không ai dạy ai được 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 Về vấn đề này - kỹ năng tương tác của sinh viên Khoa Sư phạm- nếu quý thầy cô còn có đóng góp khác xin mời ghi vào đây: ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ Trân trọng cám ơn ý kiến của Quý Thầy Cô. Phụ lục 7. CÂU HỎI PHỎNG VẤN (Phỏng vấn dành cho Lãnh đạo Khoa Sư phạm, các giảng viên có học vị cao, cácgiảng viên kỳ cựu) Câu hỏi 1: Liên quan đến vấn đề dạy kỹ năng trong giáo dục đại học, Luật Giáo dục (1998) tại điều 35 quy định về Mục tiêu giáo dục đại học là đào tạo người học “có kiến thức và năng lực thực hành nghề nghiệp tương xứng với trình độ đào tạo”. Vậy xin hỏi thầy (cô): a). Luật quy định như vậy là đã bao hàm vấn đề dạy kỹ năng tương tác trong mục tiêu đào tạo đại học (và cao đẳng nói chung) hay chưa? b). Luật quy định như vậy có tác động như thế nào đối với chất lượng và hiệu quả của việc dạy kỹ năng tương tác và các kỹ năng làm việc khác mà thị trường lao động ngày nay đòi hỏi ở người lao động có trình độ đại học? Câu hỏi 2: Thống kê sơ bộ của việc thăm dò ý kiến giáo viên cho thấy có nhiều phân vân trong nhận định của quý thầy cô về kỹ năng làm việc trong nhóm của sinh viên. Xin thầy (cô) khẳng định lại quan điểm của mình một lần nữa đối với các câu hỏi sau: a). Phần lớn các cuộc thảo luận của sinh viên là đạt mục tiêu (giải quyết được nhiệm vụ học tập, đạt được kết quả mong đợi) b). Các cuộc thảo luận nhóm của sinh viên nhìn chung kém hiệu quả (có sự so sánh giữa kết quả đạt được với mức độ hao phí về các nguồn lực như thời gian, công sức,… của cả nhóm) c). Hầu hết các nhóm sinh viên biết cách giải quyết vấn đề một cách hệ thống (toàn diện, có suy luận, có lý lẽ logic, không cảm tính hay đoán mò biết đưa ra nhiều giải pháp và chọn lựa giải pháp thích hợp nhất) Câu hỏi 3: Có khoảng 75% giáo viên tham gia cuộc trưng cầu ý kiến đã phản đối nhận định: “Bản thân giáo viên chưa tự tin là mình biết phương pháp hướng dẫn sinh viên rèn luyện các kỹ năng tương tác. Xin hỏi thầy (cô): a). Sự tự tin này đặt cơ sở trên kinh nghiệm sống, kinh nghiệm nghề nghiệp, tri thức chuyên môn hay là sự nghiên cứu chuyên sâu về kỹ năng tương tác? b). Thầy (Cô) có quan tâm nghiên cứu về kỹ năng tương tác? Thầy (Cô) có thể đưa ra các định nghĩa, tham gia tranh luận các nội dung, và giới thiệu một số tài liệu chuyên khảo trong và ngoài nước về kỹ năng tương tác? Câu hỏi 4: Thầy (cô) và các đồng nghiệp cùng bộ môn đã làm gì để giúp sinh viên rèn luyện các kỹ năng tương tác trong quá trình giảng dạy các học phần chuyên môn? Kết quả và ý nghĩa của những nỗ lực đó? Câu hỏi 5: Có khoảng 80% giáo viên tham gia cuộc trưng cầu ý kiến đã đồng ý với đề xuất: “Nên tổ chức hướng dẫn các kỹ năng này cho sinh viên trong một chương trình huấn luyện đặc biệt và có đánh giá kết quả”. Xin hỏi thầy (cô): a). Khả năng và điều kiện để ý tưởng này trở thành hiện thực đối với Khoa Sư phạm Đại học Tiền Giang? b). Với cương vị công tác của mình, thầy (cô) có thể làm gì để khởi động và duy trì chương trình huấn luyện này? Phụ lục 8. TỔNG HỢP Ý KIẾN SINH VIÊN +Có 28 ý kiến về cơ sở vật chất của nhà trường chưa đáp ứng được nhu cầu đào tạo, đặc biệt là đào tạo chuyên ngành. Một số ý kiến minh hoạ như: “Khó khăn về cơ sở vật chất, các chuyên ngành không được học nhiều (như học đàn, múa), nên khi đi thực tế không đủ khả năng đệm đàn cho một bài hát” (Phiếu số 268) “Còn thiếu trang thiết bị (số lượng đàn, máy vi tính, phòng múa không rộng và chưa gắn kiếng). Sinh viên lười khi bài học không gây hưng phấn (nếu theo phương pháp đọc chép), không có sự kiện và hình ảnh minh hoạ” (Phiếu số 271). “Ít tài liệu tham khảo, chưa có không gian phù hợp, lớp quá chật, chưa tạo được hứng thú.” (Phiếu số 240). “Cần trang bị đầy đủ phương tiện, điều kiện để học tập. Thiếu phương tiện sinh viên không phát triển được kỹ năng” (Phiếu số 354). “Thiếu cơ sở vật chất phù hợp với trình độ đào tạo. Thiếu các sân chơi thể dục thể thao” (Phiếu số 355). “Đề nghị Thiết bị và Thư viện mở cửa ngày thứ bảy và chủ nhật để phục vụ sinh viên không chính quy” (Phiếu số 59) +Có 19 ý kiến về thái độ, trách nhiệm, và phương pháp của giáo viên, cụ thể như: “Nhiều giáo viên đã dạy theo phương pháp mới, sinh viên có thể trao đổi với giáo viên, bạn bè” (Phiếu số 67). “Giáo viên có dành thời gian cho sinh viên thảo luận để phát huy kỹ năng” (Phiếu số 116). “Mối quan hệ giáo viên-sinh viên còn cách biệt, chưa thực sự gần gũi” (Phiếu số 69). “Cần tạo sự bình đẳng, tránh gò bó áp đặt giữa giáo viên và sinh viên” (Phiếu số 248) “Sinh viên ngại trao đổi ý kiến. Giáo viên nên tỏ thái độ gần gũi quan tâm đến sinh viên” (Phiếu số 173). “Sinh viên còn thụ động nhiều, giáo viên chưa có biện pháp tốt để lôi cuốn sinh viên vào các hoạt động, giáo viên nên giúp sinh viên cọ xát với thực tế nhiều hơn” (Phiếu số 140). “Trong quá trình học sinh viên chỉ nghe giáo viên nói, sinh viên ít nói. Cần làm cho sinh viên phát biểu nhiều hơn” (Phiếu số 361) “Một số giáo viên dạy chưa thực sự thu hút” (Phiếu số 195) “Phương pháp giảng dạy và tổ chức hoạt động không coi người học là trung tâm, còn vừa chép, vừa đọc” (Phiếu số 298) “Trong dạy học vẫn còn đọc chép, sinh viên chưa phát huy được tính tích cực, vẫn còn thụ động” (Phiếu số 286) “Phần lớn các môn học chưa diễn ra hoạt động nhóm” (Phiếu số 291) “Khi học nhóm giáo viên còn ít quan tâm đến việc sinh viên có thực hiện đúng yêu cầu mà giáo viên đưa ra hay không” (Phiếu số 244) “Giáo viên chưa có sự quan tâm đặc biệt giữa các nhóm, các nhóm chưa có sự nhiệt tình trong hợp tác” (Phiếu số 265) “Sinh viên chưa thực sự hứng thú khi tham gia tương tác cùng nhau trong giờ học. Giáo viên còn chưa chú trọng việc sinh viên có thực hiện tốt các nhiệm vụ hay chưa” (Phiếu số 240) “Các môn học vẫn còn quá xa lạ, làm cho sinh viên khó lòng để hiểu các từ ngữ chuyên môn. Cần giảng giải hợp lý để cho sinh viên có thể hiểu rõ vấn đề” (Phiếu số 274). +Có 63 ý kiến về chương trình đào tạo, việc sắp xếp điều phối chương trình, thi cử và đánh giá. Một số ý kiến minh họa như: “Việc học ở trường còn xa vời kiến thức với chuyên môn ở đơn vị” (Phiếu số 14) “Cần giảm nhẹ chương trình học cho sinh viên không chính quy. Cần làm cho giờ học nhẹ nhàng hơn.” (Phiếu số 43) “Ít được đi thực tế trong các môn học” (Phiếu số 261) “Thực tế khác với lý luận học ở trường” (Phiếu số 337) “Nên tạo điều kiện để sinh viên học tập ở thực tế nhiều hơn” (Phiếu số 233) “Lý thuyết học ở nhà trường chưa đáp ứng đủ với thực tế. Học không đi đôi với hành, thiếu tự tin” (Phiếu số 297) “Học lý thuyết quá nhiều trong khi sinh viên đang cần có nhiều kỹ năng hơn. Nên tăng cường các giờ học rèn luyện kỹ năng nhiều hơn” (Phiếu số 335) “Chỉ nghe và xem. Phải cho thực tập thực tế thường xuyên” (Phiếu số 302) “Chương trình thì dài mà thời gian dành cho sinh viên gia nhập thực tế thì ít. Cần tạo mọi điều kiện về mặt thời gian để sinh viên rèn luyện phát triển kỹ năng tương tác” (Phiếu số 214) “Rập khuôn trong rèn luyện, tính thực tế chưa cao. Cần đưa ra nhiều tình huống để sinh viên rèn luyện một cách thực tiễn hơn” (Phiếu số 378) “Hoạt động thực tế, thực tập sư phạm cần tổ chức với nhiều thời gian hơn” (Phiếu số 263) “Thời gian thực tập quá ngắn. Ít có điều kiện để áp dụng các môn học ở nhà trường vào thực tế” (Phiếu số 343) “Thực tập sư phạm còn quá hời hợt, chưa quan tâm nhiều đến chất lượng thực tập” (Phiếu số 288) “Thực tập sư phạm còn chưa đánh giá chính xác khả năng sư phạm của giáo sinh” (Phiếu số 298) “Thời gian thực tập thì dài mà giờ giảng dạy chuyên môn thì ít, chỉ tiếp xúc với học sinh ở một khối lớp, cần có nhiều tiết lên lớp hơn” (Phiếu số 319) “Cần có thời gian thực tập chuyên môn nhiều hơn, và cần sắp xếp thời gian hợp lý trong quá trình thực tập” (Phiếu số 317) “Đề nghị “khoán” cho sinh viên tự sắp xếp thời gian học tập và tham gia các hoạt động khác hợp lý” (Phiếu số 55) “Nhà trường cần phân bổ thời gian biểu cho sinh viên hợp lý” (Phiếu số 199) “Sắp xếp lại thời gian để chất lượng đào tạo được nâng cao hơn” (Phiếu số 193) “Không có thời gian để đến Thư viện trường, tiếp xúc ít với giáo viên. Thời gian tự nghiên cứu chưa nhiều” (Phiếu số 70) “Nên tạo điều kiện để sinh viên tự thảo luận, tự nghiên cứu để hiểu vấn đề. Tổ chức nhiều cuộc thi Rèn luyện Nghiệp vụ Sư phạm” (Phiếu số 270) “Nên đưa ra nhiều phương pháp tốt để sinh viên dễ tiếp thu các kỹ năng. Cần tổ chức các hoạt động đúng với chuyên ngành của sinh viên” (Phiếu số 235) “Tổ chức học và đánh giá chất lượng nghiêm chỉnh hơn” (Phiếu số 191) “Nên hạn chế tối đa các câu hỏi thi hết học phần” (Phiếu số 4) “Nhà trường nên tạo điều kiện thi cử một cách hài hoà” (Phiếu số 2) +Có 50 ý kiến về việc tổ chức các họat động ngoài giờ lên lớp. Minh họa một số ý kiến như sau: “Cần lưu ý đến hoạt động ngoài giờ lên lớp cho sinh viên không chính quy” (Phiếu số 15) “Cần chú ý đến điều kiện, tuổi tác khác nhau của sinh viên không chính quy khi tổ chức hoạt động” (Phiếu số 96) “Trong hoạt động đoàn thể việc tổ chức, điều động, kế hoạch, chấm điểm các phong trào còn chưa phù hợp nguyện vọng và thực tế của sinh viên, gây mất lòng tin” (Phiếu số 182) “Các hoạt động của nhà trường chưa phong phú để thu hút sinh viên tham gia, một số hoạt động chưa thiết thực, và giới hạn đối tượng tham gia” (Phiếu số 241) “Hoạt động ở nhà trường còn mang tính hình thức, chưa quan tâm lắm đến chất lượng thiết thực” (Phiếu số 263) “Hầu hết các hoạt động ở nhà trường không nhằm vào mục đích phát triển kỹ năng tương tác của sinh viên và số lượng các hoạt động chưa nhiều nên chưa thể rèn luyện được cho sinh viên kỹ năng tương tác. Nhà trường cần tổ chức thêm nhiều hoạt động với mục đích là nâng cao, rèn luyện kỹ năng tương tác cho sinh viên” (Phiếu số 265) “Rất ít các hoạt động tổ chức mà thu hút đông đủ sinh viên tự nguyện tham gia” (Phiếu số 273) “Nhà trường chưa tổ chức được buổi tọa đàm giữa sinh viên với nhau, giữa giáo viên với sinh viên” (Phiếu số 284) “Nhà trường phải đảm bảo mối quan hệ với sinh viên trong đào tạo (cần sự đồng tình của sinh viên” (Phiếu số 310) “Nhà trường không thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp, không tạo điều kiện cho sinh viên tham gia các hoạt động đoàn thể ngoài xã hội. Trong những hoạt động ít ỏi, nhà trường luôn chú trọng lý thuyết, không quan tâm đến việc sinh viên hoạt động và giao tiếp như thế nào trong các hoạt động như Mùa hè xanh, Thực tập sư phạm” (Phiếu số 288) “Hoạt động còn rất rời rạc, chưa đi sát thực tế đời sống sinh viên và còn ít quan tâm đến sinh viên. Nên tổ chức nhiều buổi nói chuyện với sinh viên và tạo mọi điều kiện gần gũi với sinh viên hơn” (Phiếu số 318) “Các hoạt động nên hướng tới số đông chứ đừng vì một bộ phận nào đó có kỹ năng” (Phiếu số 357) “Hoạt động đoàn thể chủ yếu chỉ có Bí Thư, Lớp Trưởng tham gia, hoạt động thực tế hiếm” (Phiếu số 293) +Có 100 ý kiến sinh viên nêu các khó khăn trong rèn luyện kỹ năng tương tác, đó là khó khăn về tâm lý (không tự tin,…), khó khăn về phương pháp (không biết cách,…), khó khăn về điều kiện (không có cơ hội, không có thời gian,…). Sau đây là một số ý kiến minh họa: “Học lý thuyết nhiều hơn là rèn luyện kỹ năng tương tác. Còn khá bỡ ngỡ về kỹ năng tương tác” (Phiếu số 237) “Sinh viên còn ngại việc, còn xa lạ với hình thức học nhóm, còn xao lãng với các hoạt động trên lớp. Cần tổ chức cho sinh viên học theo phương pháp thảo luận nhóm nhiều hơn” (Phiếu số 238) “Nhiều sinh viên còn học cá nhân chưa hợp tác. Chưa tự tin giao tiếp. Nên tổ chức nhiều hoạt động tập thể” (Phiếu số 196) “Kỹ năng giao tiếp còn kém, sự hợp tác còn lỏng, khó giải quyết khi có ý kiến bất đồng” (Phiếu số 215) “Còn nhiều sinh viên nhút nhát chưa phát huy được kỹ năng. Trong thảo luận cần thay đổi luôn để sinh viên biết lãnh đạo, hợp tác” (Phiếu số 222) “Gặp khó khăn trong các tình huống giao tiếp. Giáo viên nên đưa ra nhiều tình huống để sinh viên ứng xử trong giờ học” (Phiếu số 245) “Các kỹ năng thì phải học qua sách báo, qua thực tiễn. Nếu có những chuyên đề thì rất tuyệt. Phần lớn sinh viên còn lệ thuộc sách vở, chắc lọc những điều trong sách làm ý tưởng của mình, chưa có được ý tưởng do sự tìm tòi sáng tạo của bản thân. Sinh viên còn thụ động, không tích cực” (Phiếu số 257) “Sinh viên thờ ơ với các hoạt động của nhà trường. Một số sinh viên không thích hợp tác cùng nhau. Nên tổ chức các buổi giao lưu học tập, văn hoá văn nghệ giữa các lớp, các khoá” (Phiếu số 260) “Chưa mạnh dạn tự tin khi tham gia các hoạt động, chưa ý thức được việc rèn luyện các kỹ năng tương tác là quan trọng” (Phiếu số 267) “Gặp khó khăn trong xử lý tình huống, cách nói chuyện, câu từ” (Phiếu số 321) “Sinh viên còn thụ động, không hiểu nhau, phương pháp dạy học chưa đáp ứng được nhu cầu rèn kỹ năng, ít có cơ hội giao tiếp để rèn luyện. Sinh viên không cởi mở với nhau nên không biết mình đã làm đúng hay sai” (Phiếu số 330) “Thiếu kinh nghiệm ứng xử với cấp trên nên chưa ứng xử được các tình huống xảy ra trong thực tập sư phạm” (Phiếu số 348) “Không nhận thức được và không biết cách” (Phiếu số 376) “Chưa được những người có kinh nghiệm đóng góp. Cần được nhận xét trực tiếp” (Phiếu số 332) “Chưa đáp ứng được nhu cầu rèn luyện vì không có người hướng dẫn và không có thời gian. Phải dành một học phần cho vấn đề này thì mới nâng cao được kỹ năng của sinh viên” (Phiếu số 375) “Ít có dịp để rèn luyện kỹ năng. Nên tổ chức nhiều buổi giao lưu, sinh hoạt, mạn đàm, thảo luận, để kỹ năng tương tác của sinh viên được nâng cao” (Phiếu số 379).