Luận văn Một số giải pháp cho vấn đề huy động và sử vốn có hiệu quả ở Công ty Hoá chất mỏ

931.852 - 15.244.447.067 - 8,53 Ta thÊy t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ tµi s¶n cña c«ng ty lµ kh«ng æn ®Þnh, thÓ hiÖn: N¨m 1998 t¨ng so víi 1997 lµ 19,68% nh­ng n¨m 1999 l¹i gi¶m so víi 1998 lµ 11,27% vµ n¨m 2000 gi¶m so víi 1999 lµ 8,53%. T­¬ng ®­¬ng víi sù biÕn ®éng vÒ tµi s¶n lµ sù biÕn ®éng vÒ nguån vèn. Cã thª n¨m 1992 vµ 2000 c¸c nguån vèn huy ®éng cña c«ng ty gi¶m. BiÓu 6: T×nh h×nh biÕn ®éng nguån vèn cña c«ng ty. ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 A. Nî ph¶i tr¶ 27,65% - 13,456% - 12,75% I. Nî ng¾n h¹n. 18,87% - 15,12% - 11,59% II. Nî dµi h¹n. 3794,6% 8,14% - 24,5% B. Nguån vèn CSH. - 1,5% - 3,77% 4,54% Nh×n vµo biÓu trªn ta thÊy n¨m 1998 tµi s¶n t¨ng lªn ®­îc h×nh thµnh tõ kho¶n nî ph¶i tr¶, cßn nguån vèn chñ së h÷u cña c«ng ty l¹i gi¶m ®i. §iÒu nµy sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña c«ng ty vµ hÖ sè tù chñ vÒ tµi chÝnh. N¨m 1999 vµ 2000 tµi s¶n cña c«ng ty gi¶m, t­¬ng øng lµ nguån vèn cña c«ng ty bÞ gi¶m. Nh­ng ®iÒu ®¸ng bµn lµ ta sÏ xem xÐt c¸c nguån huy ®éng vèn cña c«ng ty. 2. Nh÷ng h×nh thøc huy ®éng mµ c«ng ty ®· ¸p dông. Qua ph©n tÝch trªn, ta thÊy nguån vèn cña c«ng ty bÞ gi¶m qua c¸c n¨m ho¹t ®éng. H·y xem xÐt ®©u lµ nguyªn nh©n vµ c¸c nguån gi¶m nh­ thÕ nµo. a. TÝn dông th­¬ng m¹i tõ c¸c nhµ cung cÊp. ë ch­¬ng I ta ®· biÕt ®Õn tÝn dông th­¬ng m¹i tõ c¸c nhµ cung cÊp hay nguån vèn ®i chiÕm dông lµ kho¶n mua chÞu nhµ cung cÊp vµ kho¶n kh¸ch hµng ®Æt tiÒn tr­íc cña c«ng ty. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng viÖc nµy xuÊt hiÖn vµ tån t¹i nh­ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. Ta h·y xem xÐt nguån vèn ®i chiÕm dông cña c«ng ty. BiÓu 7: ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 1. Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n. 2,195% - 3,975% 2,75% 2. Ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc. - 58,01% 73,69% 110,77% Tæng (1 + 2) - 55,815% 69,715% 113,52% Nh×n vµo kÕt qu¶ ta thÊy: NÕu xÐt riªng tõng c¸c h×nh thøc mét “Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n” vµ “ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc” th× sù biÕn ®éng lµ kh«ng æn ®Þnh. Cã thª lµ cïng t¨ng nh­ng cã thÓ l¹i t¨ng c¸i nµy gi¶m c¸i kia. Nh­ng nh×n vµo kÕt qu¶ tæng thÞ l¹i thÊy nguån vèn ®i chiÕm dông cña c«ng ty t¨ng rÊt nhanh trong mÊy n¨m qua. MÆc dï nguån tÝn dông th­¬ng m¹i lµm t¨ng nguån vèn cña c«ng ty, nh­ng vÒ dµi h¹n còng biÓu hiÖn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Sù t¨ng lªn cña nguån nµy còng thÓ hiÖn sù rµng buéc vÒ tµi chÝnh víi c¸c nhµ cung øng, nh­ng nã gióp cho doanh nghiÖp gi¶i quyÕt mét phÇn vèn kinh doanh. Bªn c¹nh sù t¨ng lªn nhanh chãng cña vèn ®i chiÕm dông th× ng­îc l¹i c«ng ty vèn bÞ chiÕm dông cña c«ng ty còng t¨ng lªn t­¬ng øng. BiÓu 8: T×nh h×nh vÒ vèn bÞ chiÕm dông cña c«ng ty. ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 1. Ph¶i thu kh¸ch hµng. 29,46% 2,4% 5,057% 2. Tr¶ tr­íc ng­êi b¸n. 934,15% 216,67% - 75,39% Tæng (1 + 2) 963,61% 219,07% - 70,333% Nh­ vËy n¨m 1998 vµ n¨m 1999 th× vèn cña c«ng ty bÞ chiÕm dông còng t¨ng rÊt nhanh. Tuy nhiªn ®Õn n¨m 2000 th× vèn bÞ chiÕm dông cña c«ng ty l¹i gi¶m ®i. B©y giê ®Ó xem xÐt thùc chÊt c«ng ty bÞ chiÕm dông vèn hay ®i chiÕm dông vèn ta sÏ xem xÐt phÇn chªnh lÖch. BiÓu 9: Chªnh lÖch gi÷a vèn chiÕm dông vµ bÞ chiÕm dông. §¬n vÞ: ®ång. ChØ tiªu §Çu 1998 Cuèi 1998 Cuèi 1999 Cuèi 2000 1. Vèn ®i chiÕm dông. 41.764.261.982 42.453.331.858 40.888.656.725 42.306.834.622 2. Vèn bÞ chiÕm dông. 36.518.803.708 47.942.622.421 50.630.259.012 51.364.921.178 3. Chªnh lÖch. 5.245.458.274 - 5.489.290.563 - 9.741.602.287 - 9.058.086.556 Qua xem xÐt mÊy n¨m ta thÊy: ChØ cã n¨m 1997 lµ c«ng ty chiÕm dông ®­îc vèn cßn thùc chÊt c«ng ty kh«ng chiÕm dông ®­îc vèn mµ cßn bÞ chiÕm dông mét kho¶n rÊt lín vµ kho¶n nµy t¨ng lªn hµng n¨m. §iÒu nµy kh«ng ph¶i do chÝnh s¸ch b¸n hµng cña c«ng ty mµ do ®Æc ®iÓm vÒ sù tiªu thô s¶n phÈm mµ ®· nãi ë trªn. Kh¶ n¨ng thanh to¸n phô thuéc vµo tiÕn ®é thi c«ng cña c¸c c«ng tr×nh vµ nguån vèn Nhµ n­íc cÊp.§ã lµ ®iÒu ¶nh h­ëng rÊt lín tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty. V× phÇn lín vèn kinh doanh cña c«ng ty lµ vay ng©n hµng l¹i bÞ chiÕm dông nªn ph¶i chÞu l·i suÊt cho kho¶n vèn ®ã vµ h¹n chÕ sè vßng quay cña vèn l­u ®éng. C«ng ty nªn t×m ra biÖn ph¸p ®Ó c©n ®èi hîp lý gi÷a kho¶n ph¶i tr¶ vµ ph¶i thu. b. Vay ng¾n h¹n ng©n hµng. Trong mÊy n¨m qua ho¹t ®éng t×nh h×nh vay ng¾n h¹n cña ng©n hµng cña c«ng ty nh­ sau: BiÓu 10: T×nh h×nh vay ng¾n h¹n ng©n hµng. §¬n vÞ: §ång. ChØ tiªu §Çu 1998 Cuèi 1998 Cuèi 1999 Cuèi 2000 1. Gi¸ trÞ. 51.937.095.511 76.155.695.845 61.792.965.702 39.962.244.884 2. PhÇn t¨ng, gi¶m. 24.218.600.334 -14.362.730.143 -21.830.720.818 3. % t¨ng. 46,63% - 18,86% - 35,33% Vèn vay ng¾n h¹n ng©n hµng biÕn ®éng t¨ng, gi¶m kh«ng æn ®Þnh qua c¸c n¨m.§©y lµ nguån huy ®éng chÝnh cña c«ng ty, nªn nguån nµy t¨ng hay gi¶m phô thuéc nhiÒu vµo tr÷ l­îng s¶n xuÊt, vµo kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn hµng cho c«ng ty. Tuy nhiªn c«ng ty còng cã mét ­u ®·i lµ: l·i suÊt vay thÊp h¬n so víi c¸c tæ chøc kh¸c vµ cã thÓ vay khi cã nhu cÇu. Nguån vèn nµy cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty. c. C¸c kho¶n ph¶i nép NSNN, ph¶i tr¶ CNV vµ ph¶i tr¶ kh¸c. §©y chØ lµ nh÷ng nguån gi¶i quyÕt nhu cÇu vèn cÊp b¸ch, t¹m thêi. Ta h·y xem xÐt t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c nguån nµy cña c«ng ty nh­ sau: BiÓu 11: C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c. §¬n vÞ:®ång ChØ tiªu §Çu 1998 Cuèi 1998 Cuèi 1999 Cuèi 2000 1. Ph¶i nép NSNN. 2.583.721.757 1.311.712.356 -365.087.886 1.432.018.860 2. Ph¶i tr¶ CNV. 4.693.381.126 4.878.707.893 2.950.451.221 5.727.281.804 3. Ph¶i tr¶ néi bé. 3.931.587.881 7.457.2147.046 3.610.704.065 869.009.940 4. Ph¶i tr¶ kh¸c. 17.091.423.922 12.766.260.163 14.219.820.185 18.530.091.374 5. Tæng. 28.300.114.686 26.413.897.458 20.415.887.585 26.558.401.978 6. L­îng t¨ng, gi¶m. -1.886.217.228 -5.998.009.873 6.142.514.393 7. % t¨ng, gi¶m. - 6,66% - 22,7% 30,08% N¨m 1998 vµ 1999 th× nguån vèn nµy gi¶m nh­ng ®Õn n¨m 2000 nguån vèn nµy l¹i t¨ng. d. Nî dµi h¹n. BiÓu 12 : T×nh h×nh nî dµi h¹n cña c«ng ty. §¬n vÞ: §ång. ChØ tiªu §Çu 1998 Cuèi 1998 Cuèi 1999 Cuèi 2000 1. Nî dµi h¹n. 284.379.184 11.075.424.420 11.977.052.010 9.039.789.248 2. L­îng t¨ng, gi¶m. 10.791.045.236 901.627.590 - 2.937.262.762 3. % t¨ng, gi¶m. 3694,6% 8,14% - 24,52% Nh­ vËy, trong nh÷ng n¨m qua th× nguån vèn nµy ®· t¨ng lªn rÊt nhanh chãng vÒ quy m« lín. Tuy nhiªn ®Õn n¨m 2000 th× l¹i gi¶m lµ v×: Cuèi n¨m 1998 trong tæng sè nî dµi h¹n cña c«ng ty (cã 128.156.000 ®ång lµ vay dµi h¹n cßn 10.947.268.420 lµ nî dµi h¹n cña c«ng ty) sang ®Õn n¨m 2000 cã lÏ c«ng ty ®· tr¶ mét kho¶n nî dµi h¹n nªn sè vèn nî dµi h¹n cña c«ng ty lµ gi¶m ®i. e. Vèn ng©n s¸ch cÊp. Nãi chung nguån vèn Ýt thay ®æi qua c¸c n¨m. Vµo thêi ®iÓm míi thµnh lËp (1995) c«ng ty ®­îc Nhµ n­íc cÊp 21.922.810.211 ®ång, vèn bæ sung lµ: 3.523.850.916 ®ång. Cßn c¸c nguån nh­: L·i ch­a ph©n phèi, quü ph¸t triÓn kinh doanh kh«ng cã nh­ng nguån khÊu hao luü kÕ cña c«ng ty còng kh¸ lín. III. Thùc tr¹ng vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn ë c«ng ty. 1. Thùc tr¹ng chung vÒ nguån vèn trong c«ng ty. C«ng ty Ho¸ ChÊt Má còng nh­ mäi doanh nghiÖp kh¸c ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× ph¶i qu¸n triÖt nguyªn t¾c “c¹nh tranh”. C¸c doanh nghiÖp muèn ph¸t triÓn th× ph¶i coi chÊt l­îng lµ yÕu tè hµng ®Çu, gi¸ c¶ hîp lý. Muèn vËy ph¶i sö dông cã hiÖu qu¶ mäi nguån lùc ®Ó môc ®Ých lµm cho gi¸ thµnh thÊp. Nãi lµ nh­ vËy nh­ng viÖc thùc hiÖn nã kh«ng dÔ mét chót nµo. C¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i ®­¬ng ®Çu víi rÊt nhiÒu khã kh¨n mµ mét trong nh÷ng khã kh¨n lµ thiÕu vèn. ViÖc thiÕu vèn cña C«ng ty Ho¸ ChÊt Má lµm cho c«ng ty kh«ng ®æi míi ®­îc m¸y mãc thiÕt bÞ, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty lµ khã. Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y C«ng ty Ho¸ ChÊt Má ®· mua s¾m míi còng nh­ tù nghiªn cøu ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn. Tuy nhiªn do thiÕu vèn nªn viÖc ®Çu t­ chñ yÕu trªn quy m« nhá vµ kh«ng ®«ng bé, n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c«ng ty thay ®æi nh­ng ch­a mang l¹i hiÖu qu¶ râ rÖt. Kh«ng chØ thiÕu vèn ®æi míi c«ng nghÖ mµ c«ng ty cßn thiÕu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. 2. Thùc tr¹ng t×nh h×nh sö dông vèn cè ®Þnh. 2.1. C¬ cÊu vèn cè ®Þnh theo nguån h×nh thµnh. C«ng ty Ho¸ ChÊt Má lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc, vèn cè ®Þnh ®­îc h×nh thµnh tõ nguån chñ yÕu sau: Vèn do NSNN cÊp, vèn tù bæ sung, vèn vay ng©n hµng vµ nguèn vèn kh¸c. BiÓu 13: C¬ cÊu VC§ theo nguån n¨m 2000 §¬n vÞ: §ång ChØ tiªu Cuèi n¨m §Çu n¨m Chªnh lÖch A. NSNN cÊp* 39,216% 26.111.982.129 39,85% 1.202.091.950 -0,634% 1. Nhµ cöa vËt liÖu kiÕn tróc. 10.532.159.630 38,56% 11.032.159.969 7,5% -500.000.939 31,06% 2. M¸y mãc thiÕt bÞ. 2.055.120.289 7,52% 1.955.602.696 7,5% 99.517.593 0,02% 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. 13.218.898.356 48,4% 11.616.189.036 44,5% 1.602.709.320 3,9% 4. Dông cô qu¶n lý. 1.507.895.804 5,52% 1.508.030.494 5,75% -134.690 -0,23% B. Tù bæ sung * 19.525.929.627 28,03% 18.489.581.553 28,22% 1.036.348.074 -0,19% 1. Nhµ cöa vËt kiÕn tróc. 7.637.653.114 39,16% 7.900.750.000 42,73% -263.096.886 -3,57% 2. M¸y mãc thiÕt bÞ. 1.391.370.074 7,125% 300.560.000 1,63% 1.090.810.074 5,495% 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. 10.196.871.749 52,22% 9.988.261.553 54,02% 208.610.196 -1,8% 4. Dông cô qu¶n lý. 300.034.690 1,536% 300.000.000 1,62% 34.690 -0,084% C. Vay ng©n hµng* 22.810.403.349 32,754% 20.914.274.599 31,93% 1.896.128.750 0,824% 1. Nhµ cöa vËt kiÕn tróc. 8.116.773.635 35,58% 6.648.604.974 31,79% 1.468.168.661 3,79% 2. M¸y mãc thiÕt bÞ. 3.065.321.674 13,44% 2.227.770.819 10,65% 837.550.855 2,79% 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. 11.628.308.040 50,98% 12.037.898.806 57,56% -409.590.766 -6,58% Tæng céng 69.650.407.055 100% 65.515.828.281 100% 4.134.578.774 Nguån: B¸o c¸o t¨ng gi¶m TSC§ n¨m 2000 cña c«ng ty. Qua b¶ng sè liÖu trªn ta cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt: Vµo thêi ®iÓm ®Çu n¨m víi tæng sè vèn cè ®Þnh cña c«ng ty lµ 65.515.828.281 ®ång nguyªn gi¸ TSC§, trong ®ã vèn ng©n s¸ch cÊp vµ vay ng©n hµng chiÕm 71,78% cßn vèn tù bá sung chiÕm 28,22% mét tû träng t­¬ng ®èi lín, ®iÒu ®ã ph¶n ¸nh ho¹t ®äng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty t­¬ng ®èi tèt. Tuy nhiªn trong n¨m 2000 VC§ còng ®· t¨ng lªn lµ 4.134.578.774 ®ång, trong ®ã vèn ng©n s¸ch t¨ng 857.558.074 ®ång vµ vèn vay ng©n hµng t¨ng 2.515.973.450 ®ång. Nh­ vËy c¸c nguån vèn ®Òu cã sè tuyÖt ®èi t¨ng nh­ vèn vay ng©n hµng lµ nhiÒu nhÊt. Qua c¸c n¨m 1998, 1999, 2000 th× phÇn lín vèn cña c«ng ty hay vèn vay NH chiÕm mét tû träng lín. §ã còng lµ mét khã kh¨n cña c«ng ty v× c«ng ty pp bá ra mét kho¶n chi phÝ ®Ó tr¶ l·i suÊt. §µnh r»ng kinh doanh lµ ph­¬ng ph¸p vay vèn, ty nhiªn c«ng ty cÇn cã nh÷ng lip ®Ó c©n ®èi nguån vay ®ph­¬ng ph¸p sö dông hîp lý t×nh h×nh nguån vèn. BiÓu 14: ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn sù biÕn ®éng VC§. N¨m 2000 Nguyªn nh©n ¶nh h­ëng Nguån vèn Møc ®é ¶nh h­ëng 1. TSC§ t¨ng trong kú NS+ bæ sung+vèn vay 6.788.042.492 2. TSC§ ®Çu t­ mua s¾m míi NS+ bæ sung+vèn vay 6.492.042.492 3. TSC§ gi¶m trong kú do thanh lý NS+bæ sung 2.217.490.679 Nguån: B¸o c¸o t¨ng gi¶m TSC§ n¨m 2000 ë b¶ng sè liÖu nµy c¸c biÕn ®éng ®Õn VC§ chñ yÕu tËp trung vµo: T¨ng do c«ng ty mua s¾m. Gi¶m do nh­îng bµn. 2.2. C¬ së vËt chÊt kü thuËt C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c«ng ty Hãa ChÊt Má cã gi¸ trÞ lín, ®ã lµ nh÷ng TSC§ cã tõ cuèi nh÷ng n¨m 70 vµ nh÷ng TSC§ ®­îc bæ sung ë nh÷ng n¨m sau nµy do yªu cÇu cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. BiÓu 15: C¬ cÊu TSC§ vÒ mÆt hiÖn vËt cña c«ng ty n¨m 2000. §¬n vÞ: ®ång. Tªn TSC§ Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ cßn l¹i Tû träng I. TSC§ dïng trong SXKD 66.738.469.792 27.981.683.220 95,82 1. Nhµ cöa 14.232.738.804 7.611.090.265 20,43 2. VËt kiÕn tróc 9.141.910.312 3.615.319.982 13,125 3. M¸y mãc thiÕt bÞ 6.511.812.037 4.721.417.895 9,35 4. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 35.044.078.145 10.617.021.276 50,3 5. C«ng cô dông cô 1.807.930.494 1.016.833.798 2,6 II. TSC§ chê xö lý 2.217.490.679 297.286.733 3,18 III. TSC§ dïng cho PL 217.634.584 211.555.584 0,3 1.Nhµ cöa vËt kiÕn tróc 187.734.584 187.734.584 0,27 2. Dµn m¸y KARAOKE 29.900.000 23.821.000 0,043 3. §Êt ®ai sö dông 476.812.000 476.812.002 0,685 Tæng céng 69.650.407.055 28.957.337.537 Nguån: Tµi liÖu c¬ së vËt chÊt kü thuËt n¨m 2000 cña c«ng ty Qua b¶ng sè liÖu ta cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt: C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c«ng ty chñ yÕu lµ TSC§ dïng trong s¶n xuÊt nã chiÕm tíi 95,82% trong vèn s¶n xuÊt kinh doanh. Tµi s¶n chê xö lý víi nguyªn gi¸ lµ 2.217.490.679 ®ång, ®· khÊu hao phÇn lín, gi¸ trÞ cßn l¹i chØ lµ 297.286.733 ®ång nguyªn gi¸ TSC§ chê xö lý chØ chiÕm 3,18% vèn s¶n xuÊt kinh doanh. Cßn l¹i mét phÇn nhá lµ TSC§ dïng cho phóc lîi vµ ®Êt ®ang sö dông. ë TSC§ dïng cho phóc lîi hÇu hÕt lµ míi ®i vµo sö dông tû lÖ khÊu hao cßn rÊt Ýt(nhµ cöa vËt kiÕn tróc cßn míi nguyªn, giµn m¸y KARAOKE míi khÊu hao Ýt). V× vËy c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p sö dông hiÖ qu¶ lo¹i tµi s¶n nµy. 2.3. KhÊu hao TSC§ KhÊu hao TSC§ lµ sù tÝch luü vÒ mÆt gi¸ trÞ, bï ®¾p gi¸ trÞ hao mßn cña chÝnh TSC§ ®ã b»ng c¸ch chuyÔn dÇn gi¸ trÞ TSC§ mét c¸ch cã kÕ ho¹ch theo møc quy ®Þnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong suèt thêi gian sö dông TSC§. §Ó tÝnh khÊu hao chÝnh x¸c, yªu cÇu ph¶i tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ khÊu hao ®Ó t¹o nguån thay thÕ vµ duy tr× s¶n xuÊt cña TSC§ ®Ó b¶o toµn vèn cè ®Þnh. ViÖc thùc hiÖn khÊu hao sÏ h×nh thµnh nªn nguån vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n ®Ó doanh ngiÖp thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n TSC§. Do chøc n¨ng, t¸c dông vµ gi¸ trÞ cña mçi lo¹i TSC§ kh¸c nhau nªn ®Ó ph¶n ¸nh sù hao mßn TSC§ ®óng th× mçi lo¹i TSC§ ®­îc ¸p dông mét tû lÖ khÊu hao nhÊt ®Þnh. BiÓu 18: TrÝch khÊu hao TSC§ c¸c n¨m 98, 99, 2000. §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu KhÊu hao c¬ b¶n 1998 1999 2000 1 Nhµ cöa vËt kiÕn tróc 2.491.640.931 2.612.766.149 12.148.238.865 2 M¸y mãc thiÕt bÞ 119.346.440 175.182.033 1.790.394.142 3Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 996.371.511 1.419.403.266 2.021.652.362 4Dông cô qu¶n lý 122.162.668 277.549.415 323.090.327 Tæng céng 3.729.521.555 4.484.900.863 16.283.375.696 Nguån: B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn trÝch khÊu hao TSC§ Tõ n¨m 1997 ®Õn nay, c«ng ty ¸p dông chÕ ®é khÊu hao míi theo chÕ ®é qu¶n lý TSC§ ë ®iÒu 17-Q§ 162 TC/Q§/CSTC lµ TSC§ ®­îc trÝch khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p ®­êng th¼ng: 2.4. VÒ b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cè ®Þnh. Møc trÝch khÊu hao trung b×nh hµng n¨m cña TSC§ = Nguyªn gi¸ TSC§ Thêi gian sö dông B¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cè ®Þnh lµ yÕu tè quan träng ®¶m b¶o cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, hµng n¨m c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn sÏ c«ng bè hÖ sè ®iÒu chØnh gi¸ TSC§ cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ c¬ cÊu h×nh thµnh TSC§ cña tõng ngµnh kinh tÕ, kü thuËt. Do quyÕt ®Þnh 1062 TC/Q§/CSTC ngµy 14/1/1996 ®· cho phÐp c¸c DNNN ®Ó l¹i tiÒn khÊu hao ®Ó tµi t¹o TSC§. Nªn viÖc khÊu hao cã lµm nguyªn gi¸ TSC§ gi¶m, nh­ng nguån vèn cña doanh nghiÖp vÉn kh«ng cã g× thay ®æi. MÆt kh¸c quyÕt ®Þnh trªn cßn cho phÐp c¸c DNNN ®­îc quyÒn lùa chän thêi h¹n sö dông theo khung quy ®Þnh. C«ng ty Hãa ChÊt Má ®­îc x¸c ®Þnh sè VC§ ®­îc b¶o toµn theo c«ng thøc sau: VC§ b¶o toµn cuèi kú = VC§ ®­îc giao ®Çu kú x HÖ sè tr­ît gi¸ + T¨ng (gi¶m) VC§ trong kú 3. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VC§, ta sÏ dïng mét sè chØ tiªu c¬ b¶n sau: søc s¶n xuÊt TSC§ vµ søc sinh lêi TSC§. HiÖu qu¶ sö dông VC§ cña c«ng ty Hãa ChÊt Më ®­îc thÓ hiÖn sau: BiÓu 19: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VC§. §¬n vÞ : ®ång. ChØ tiªu 1999 2000 Chªnh lÖch Møc Tû lÖ (%) 1.Tæng doanh thu(TR) 306.672.221.912 299.610.190.909 -7.062.031.003 -2,3 2.Lîi nhuËn thuÇn(PR) 200.000.000 200.000.000 100 3.Nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ 65.770.433.710 69.650.407.055 3.879.973.345 5,9 4.Søc s¶n xuÊt cña TSC§ a.Theo nguyªn gi¸ (1:3) 4,66 4,3 -0,36 -7,73 b.Theo GTCL 8,79 10,34 1,55 17,63 5.Søc sinh lêi TSC§ a.Theo nguyªn gi¸ 0,00 0,00287 0,00287 100 b.Theo GTCL 0,00 0,0069 0,0069 100 c.SuÊt hao phÝ (3:1) 0,00 0.23247 0,23247 100 Nguån: b¸o c¸o KQKD c¸c n¨m 1999,2000 cña c«ng ty. Qua kÕt qu¶ cña b¶ng ta thÊy: n¨m 1999 tuy doanh thu cña c«ng ty cao h¬n n¨m 2000 nh­ng n¨m 1999 l¹i kh«ng cã l·i. V× thÕ søc s¶n xuÊt cña TSC§ cña n¨m 1999 vÉn cao h¬n n¨m 2000 do doanh thu cao h¬n vµ nguyªn gi¸ b×nh qu©n cña TSC§ n¨m 1999 l¹i nhá h¬n. Nh­ng søc s¶n xuÊt cña TSC§ theo GTCL th× c¶ n¨m 2000 l¹i cao h¬n n¨m 1999. -Theo nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§: Cø mét ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n cña TSC§ khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh n¨m 1999 th× t¹o ra 4,66 ®ång doanh thu vµ n¨m 2000 lµ 4,3 ®ång doanh thu. Nh­ vËy møc gi¶m lµ 0,36 ®ång t­¬ng øng gi¶m 7,73%. Tõ ®ã ta cã: ®Ó ®¹t ®­îc møc doanh thu nh­ n¨m 1999 trong ®iÒu kiÖn hiÖu suÊt sö dông TSC§ kh«ng ®æi th× nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ mµ c«ng ty cÇn lµ: 299.610.190.909/ 4,66 = 64.294.032.384 ®ång. Nh­ vËy so víi thùc tÕ c«ng ty ®· l·ng phÝ mÊt mét l­îng nguyªn gi¸ TSC§ lµ 69.650.407.055 – 64.294.032.384 =5.356.374.671 ®ång. -Theo gi¸ trÞ cßn l¹i: Cø mét ®ång b×nh qu©n gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®em vµo s¶n xuÊt n¨m 1999 th× t¹o ra 8,79 ®ång doanh thu cßn n¨m 2000 th× t¹o ra 10,34 ®ång doanh thu kÕt qu¶ ®em l¹i cho c«ng ty mét møc t¨ng 1,55 ®ång, t­¬ng øng t¨ng 17,63%. VËy nÕu søc s¶n xuÊt TSC§ nh­ n¨m 1999 th× c«ng ph¶i sö dông: 299.610.190.909 /8,79 = 34.085.345.951 ®ång. Nh­ vËy n¨m 2000 c«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®­îc mét kho¶n lµ: 34.085.345.951 – 28.967.337.537 = 5.118.008.414 ®ång. -ChØ tiªu suÊt hao phÝ cña TSC§: Ta cã n¨m 1999 lîi nhuËn cña c«ng ty b»ng 0 nªn kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc suÊt hao phÝ nghÜa lµ c«ng ty sö dông VC§ kh«ng hiÖu qu¶. Cßn n¨m 2000 th× suÊt hao phÝ lµ 0,23247 ®ång nghÜa lµ ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu th× cÇn 0,23247 ®ång TSC§. 4. Thùc tr¹ng t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng 4.1 T×nh h×nh vÒ c¬ cÊu vèn l­u ®éng BiÓu 20: C¬ cÊu VL§ cña c«ng ty Ho¸ chÊt Má §¬n vÞ: §ång ChØ tiªu 1999 2000 Chªnh lÖch Møc Tû lÖ % Møc Tû lÖ % Møc Tû lÖ % 1.Vèn trong dù tr÷ 8.062.431.985 45,86 8.562.431.985 51,17 500.000.000 5,84 -Nguyªn vËt liÖu 6.532.431.000 81,02 7.032.431.000 82,13 500.000.000 7,11 -C«ng cô dông cô 1.502.000.895 18,98 152.000.985 18,87 0,00 0,00 2. Vèn trong s¶n xuÊt 2.013.636.132 11,45 2.036.782.561 11,58 23.146.429 1,14 3.Vèn trong l­u th«ng 7.502.209.962 12,69 6.979.063.525 39,71 523.146.437 -7,49 -Thµnh phÈm 4.979.576.762 66,63 3.256.430.325 46,66 1.200.000.00 32,23 -Hµng göi b¸n 2.522.633.200 33,63 3.722.633.200 53,34 0,00 0,00 Tæng 17.578.278.071 100 17.578.278.071 100 Nguån: HiÖn tr¹ng VL§ trong n¨m 1999, 2000 cña C«ng ty Ho¸ chÊt Má Nh©n xÐt: vÒ sù thay ®æi c¬ cÊu VL§ cña c«ng ty n¨m 2000 so víi n¨m 1999. - Vèn trong dù tr÷. - Vèn trong s¶n xuÊt. - Vèn trong l­u th«ng. 4.2 T×nh h×nh sö dông tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty Tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty gåm: ®èi t­îng lao ®éng, c«ng cô lao ®éng phôc vô s¶n xuÊt mµ chñ yÕu lµ nguyªn nhiªn vËt liÖu, tiÒn vèn biÓu hiÖn vÒ mÆt gi¸ trÞ cña TSL§ vµ vèn l­u ®éng. T×nh h×nh sö dông TSL§ cña C«ng ty Hãa ChÊt Má ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau: (Sè liÖu n¨m 2000, 1999 cña phÇn nµy em sÏ tr×nh bµy trong chuyªn ®Ò). 4.3 T×nh h×nh qu¶n lý vèn l­u ®éng ë c«ng ty Dùa vµo b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña c«ng ty ta lËp b¶ng ph©n tÝch so s¸nh qua hai n¨m 1999, 2000 vÒ t×nh tr¹ng c«ng nî, c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ cña c«ng ty qua b¶ng sau: BiÓu 21:Kho¶n ph¶i thu vµ nî ph¶i tr¶ ë c«ng ty Ho¸ chÊt Má ChØ tiªu 1999 2000 Chªnh lÖch Møc % Møc % Møc % I.Kho¶n ph¶i thu 64.981.421.736 29,39 67.223.889.650 33,23 2.242.476.914 3,45 PTKH 47.226.082.386 72,67 48.361.162.483 23,91 1.135.080.143 2,4 Tr¶ tr­íc ng­êi b¸n 716.540.035 1,1 2.269.069.483 1,12 1.552.556.448 216,67 Ph¶i thu t¹m øng 1.507.488.802 2,31 1.142.633.705 0,56 -364.825.097 -24,2 PThu néi bé 6.246.459.606 9,61 7.568.750.681 3,74 1.322.291.075 21,17 PThu kh¸c 9.284.841.907 14,31 7.882.216.252 3,9 -1.402.625.655 -15,1 II. Kho¶n ph¶i tr¶ 156.098.349.581 70,61 135.074.562.022 66,77 -21.023.787.559 -13,47 1. Nî dµi h¹n 11.075.424.420 7,19 11.977.052.010 5,92 901.627.590 8,14 -Vay dµi h¹n 128.560.000 0,08 11.977.052.010 5,92 11.848.492.010. -Nî dµi h¹n kh¸c 10.947.208.402 7,01 0 2. Nî ng¾n h¹n 145.022.925.161 92,91 123.097.510.012 60,85 -21.925.415.149 -15,12 -Vay ng¾n h¹n 76.155.695.845 48,78 61.792.965.702 30,55 -PT ng­êi b¸n 42.295.128.922 27,1 40.613.873.062 20,07 -Ng­êi mua tr¶ tr­íc 158.202.922 0,1 274.783.663 0,136 -P tr¶ CNV 4.878.707.893 3,12 2.950.451.221 1,46 -ThuÕ ph¶i tr¶ 1.311.712.356 0,84 -365.704.065 -0,18 -Ph¶i tr¶ t c«ng ty 7.457.217.646 4,77 3.610.704.065 1,785 -Ph¶i tr¶ kh¸c 12.766.260.163 8,22 14.219.820.185 7,03 Tæng 221.079.762.317 100 202.298.451.672 100 Nguån: b¸o c¸o quyÕt to¸n tµi chÝnh 1999, 2000 Trong hai n¨m 1999, 2000 nguån vèn c«ng ty ®ã chiÕm dông lµ rÊt lín trong khi ®ã vèn cña c«ng ty bÞ chiÕm dông l¹i nhá h¬n rÊt nhiÒu. Nguyªn nh©n do c«ng ty ®· ®­îc c¸c nhµ cung øng nguyªn vËt liÖu ë n­íc ngoµi cho kÐo dµi thêi gian thanh to¸n vµ mét sè c«ng tr×nh XDCB mµ c«ng ty ®· cung øng vËt liÖu næ ®· thanh to¸n nhanh h¬n cho c«ng ty. So víi n¨m 1999, c¸c kho¶n vèn bÞ chiÕm dông trong n¨m 2000 lµ t¨ng lªn 2.242.476.914 ®ång t­¬ng øng víi 3,45% trong ®ã tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n lµ t¨ng lªn nhiÒu nhÊt. Mét sè chØ tiªu ®¸ng gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. §Ó ®¸ng gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty ng­êi ta lÇn l­ît xem xÐt nh÷ng chØ tiªu ®­îc ph¶n ¸nh ë b¶ng sau: BiÓu sè 22: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu N¨m 1999 2000 So s¸nh Møc % 1.Tæng doanh thu 306.972.221.992 299.610.190.909 -7.062.031.003 -2,3 2. Lîi nhuËn thuÇn 0 200.000.000 200.000.000 100 3.VL§ b×nh qu©n 17.578.270.071 18.233.673.951 655.403.880 3,73 4. Søc sx cña VL§(=1:3) 17,446 16,432 -1,014 -5,8 5. Søc sinh lêi VL§ (=(2):(3) ) 0 0,012 0,012 100 6.Sè vßng lu©n chuyÓn (= (1):(3) ) 18 17 - 1 -5,55 7.§é dµi mét vßng Lu©n chuyÓn (= 360:(5) ) 20 21ngµy +1 5 8. HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ ( = (3) : (1) ) 0,057 0,061 0,004 -7,0175 Nguån:B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty Qua b¶ng ta cã nhËn xÐt: ChØ tiªu søc s¶n xuÊt vèn l­u ®éng n¨m 2000 nhá h¬n n¨m 1999. Tuy nhiªn chØ tiªu søc sinh lêi cña vèn l­u ®éng cña n¨m 2000 lµ cao h¬n vµ n¨m 1999 lµ kh«ng cã l·i hay trong n¨m 1999 vèn l­u ®éng kh«ng sinh lêi. Trong n¨m 2000 kh¶ n¨ng sinh lêi cña mét ®ßng vèn l­u ®éng lµ 0,012 ®ång. ChØ sè vßng quay cña vèn l­u ®éng: sè vßng quay cña vèn l­u ®éng n¨m 1999 lµ 18 vßng/n¨m, n¨m 2000 lµ17 vßng / n¨m. So víi n¨m 1999 sè vßng quay cña VL§ n¨m 2000 gi¶m 1 vßng/n¨m. Nguyªn nh©n do: Doanh thu gi¶m 7062031003 ®ång( gi¶m 2,3%) Vèn l­u ®éng b×nh qu©n t¨ng 655403880( t¨ng3,73%). VËy nÕu sè vßng quay cña vèn l­u ®éng n¨m 2000 b»ng n¨m 1999 th× cÇn sè vèn l­u ®éng lµ: 299610190909 : 18 =16645010606 ®ång .So víi thùc tÕ c«ng ty ®· l·ng phÝ mét kho¶n lµ: 18.232.673.951- 160645.010.606 = 1.588.663.345 ®ång. IV. §¸nh gi¸ chung vÒ huy ®éng vµ sö dông vèn cña c«ng ty 1. C«ng t¸c huy ®éng vèn 1.1. C¸c thµnh tùu HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ®Òu gÆp ph¶i vÊn ®Ò lµ thiÕu vèn kinh doanh, lµ mét trë ng¹i lín, g©y ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Thùc tÕ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn, c«ng ty ®· chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch huy ®éng vèn tõ c¸c nguån: ng©n s¸ch cÊp, tù bæ sung, tÝn dông, chiÕm dông. Nhê vËy mµ kÕt qña kinh doanh cña c«ng ty cã phÇn kh¶ quan, c«ng ty lu«n ®¶m vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh. Thùc tÕ cho thÊy r»ng nhu cÇu vÒ VL§ cña c«ng ty lµ rÊt lín v× do ®Æc thï vÒ nguyªn vËt liÖu vµ s¶n phÈm s¶n xuÊt cña c«ng ty. Nguån huy ®éng c¬ b¶n cña c«ng ty lµ vay ng©n hµng. tuy nhiªn c«ng ty ®· thùc hiÖn sù c©n ®èi hîp lý gi÷a c¸c nguån vèn. §Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn lao ®éng, c«ng ty cã nguån ®i chiÕm dông ®· t¨ng lªn nhanh (n¨m 1999 t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 690715%, n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m1999 lµ 113052%) , bªn c¹nh ®ã vèn vay ng©n hµng l¹i gi¶m. C¬ cÊu c¸c bé phËn TSC§ t­¬ng ®èi hîp lý, c«ng ty ®· b­íc ®Çu tËn dông tèi ®a c«ng suÊt vµ thêi gian lµm viÖc cña m¸y mãc thiÕt bÞ. Trong c«ng t¸c khÊu hao, c«ng ty lu«n trÝch ®ñ theo kÕ ho¹ch ,®Òu ®Æn hµng n¨m vµ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt sö dông vèn 1.2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n - L­îng vèn huy ®éng tõ nguån tÝn dông chiÕm mét tû lÖ kh¸ lín trong tæng sè vèn (cô thÓ n¨m 2000: vay ng¾n h¹n ng©n hµng víi sè tuyÖt ®èi lµ 39.962..244.884 ®ång, chiÕm 24,45%; vay dµi h¹n ng©n hµng lµ 9.039.789.248 chiÕm 5,53% trong tæng sè vèn). V× thÕ phÇn l·i suÊt vay ng©n hµng ®Õn h¹n tr¶ cña c«ng ty ¸nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh, ®Æc biÖt vèn tÝn dông cña c«ng ty chñ yÕu lµ phÇn vay ng¾n h¹n ng©n hµng. - L­îng vèn cßn ø ®äng trong hµng tån kho t­¬ng ®èi lín vµ nguån vèn bÞ chiÕm dông còng lín . §iÒu ®ã ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña VL§ , gi¶m kh¶ n¨ng sinh lêi . 2. VÊn ®Ò sö dông vèn. 2.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng t¸c sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t ®­îc mét kÕt qu¶ th«ng qua c¸c chØ tiªu . BiÓu 23: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 1999 2000 Chªnh lÖch Møc % 1. TRT 306.672.221.912 299.610.190.909 -7.062.031.003 -2,3 2. ÕR 0 200.000.000 200.000.000 100 3. VKD 36.516.718.585 36.034.990.837 -481.727.748 -1,32 4. DVKD ( % ) 0 0,56 0.56 100 5. SVVKD 8,4 8,3 -0,1 -1,2 6. DTR ( % ) 0 0,0667 0,0667 100 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh c¸c n¨m 1999, 2000 cña C«ng ty ho¸ chÊt má Nh­ vËy ta thÊy hiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2000 cao h¬n n¨m 1999( do n¨m 1999 c«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cã l·i). Tuy c«ng ty ®· tËn dông mäi nguån vèn ®Ó thay ®æi, mua míi m¸y mãc thiÕt bÞ t¨ng søc sinh lêi cña VC§. Nh­ng n¨m 1999 viÖc qu¶n lý sö dông VC§ lÉn VL§ ®Òu kh«ng hiÖu qu¶, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cã l·i. §ã còng lµ t×nh tr¹ng chung cña DNNN trong thêi gian qua. 2.2. Mét sè tån t¹i trong vÊn ®Ò sö dông vèn: - Mét sè bé phËn m¸y mãc thiÕt bÞ vÉn ®ang cßn l¹c hËu kh«ng ®ång bé trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ, ®iÒu ®ã ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - Nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong c¬ cÊu VL§ dù tr÷ g©y nªn sù l·ng phÝ vèn. - L­îng hµng tån kho cña c«ng ty tån ®äng lín, tuy cã gi¶m trong c¸c n¨m 1998, 1999, 2000 nh­ng vÉn g©y ø ®äng vèn. CÇn cã biÖn ph¸p ®Ó tiªu thô sè s¶n phÈm nµy ®Ó thu håi vèn s¶n xuÊt kinh doanh. - Tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸n bé qu¶n lý ch­a cao ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn viÖc ra quyÕt ®Þnh trong qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp cã thÓ lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña viÖc huy ®éng còng nh­ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh cu¶ c«ng ty. phÇn iii mét sè kiÕn nghÞ ®Ó t¹o vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty ho¸ chÊt má I. Ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ho¸ chÊt má giai ®o¹n 2001-2005: - Mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ®Òu bÞ chi phèi bëi nh÷ng quan ®iÓm cña c¸c nhµ qu¶n trÞ. Sau ®©y lµ quan ®iÓm chñ yÕu cña c¸c nhµ qu¶n trÞ C«ng ty ho¸ chÊt má: + Mét lµ: tiÕt kiÖm triÖt ®Ó chi phÝ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Nãi chung bÊt kÓ doanh nghiÖp nµo còng nªn tiÕt kiÖm vµ C«ng ty ph¶i huy ®éng vµ sö dông c¸c nguån vèn bªn trong vµ bªn ngoµi víi chi phÝ thÊp nhÊt. + Hai lµ: n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ ®iÒu kiÖn ®Ó më réng quy m« s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm vµ thu ®­îc lîi nhuËn. - VÒ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®Õn n¨m 2005 cña C«ng ty ho¸ chÊt má lµ më réng d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt thuèc næ ANFO chÞu n­íc ®Ó ®¸p øng yªu cÇu thÞ tr­êng. V× lo¹i thuèc næ nµy cã tÝnh n¨ng kü thuËt cao, gi¸ thµnh thÊp,... vµ lµ s¶n phÈm ®éc quyÒn cña c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty sÏ ®Èy m¹nh kinh doanh ®a ngµnh theo giÊy phÐp kinh doanh cña nhµ n­íc phï hîp víi n¨ng lùc hiÖn t¹i cña c«ng ty. C«ng ty sÏ vÉn duy tr× c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng nh­ s¶n xuÊt, ph©n chÕ, thö nghiÖm, ®ãng gãi, b¶o qu¶n, cung øng vËt liÖu næ, s¶n xuÊt d©y næ m×n, d©y ®iÖn d©n dông, giÊy bao b×, vËt liÖu næ, giÊy sinh ho¹t, s¶n xuÊt than sinh ho¹t. ViÖc ®Èy m¹nh kinh doanh ®a ngµnh nghÒ t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. - §Èy m¹nh s¶n l­îng tiªu thô vËt liÖu næ, dù kiÕn n¨m 2001: + Tæng gi¸ trÞ s¶n l­îng toµn c«ng ty: 400.125.000.000 ® + Lîi nhuËn dù kiÕn: 4.500.000.000 ® + Khèi l­îng thuèc næ ( tÊn ): 22.000.000 tÊn BiÓu 24: Nhu cÇu vèn SXKD giai ®o¹n 2000 - 2005 cña C«ng ty ho¸ chÊt má §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2005 Vèn s¶n xuÊt kinh doanh 39.500.000.000 75.000.000.000 Vèn cè ®Þnh 21.000.000.000 43.000.000.000 Vèn l­u ®éng 18.500.000.000 32.000.000.000 Nguån: kÕ ho¹ch vèn SXKD cña C«ng ty ho¸ chÊt má ( 2000 - 2005 ) BiÓu 25: Nhu cÇu vèn l­u ®éng giai ®o¹n 2000 - 2005 cña C«ng ty ho¸ chÊt má §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2005 I. Kh©u dù tr÷ 6.000.000.000 10.000.000.000 1. Nguyªn vËt liÖu 4.500.000.000 7.000.000.000 2. C«ng cô, dông cô 1.500.000.000 2.000.000.000 II. Kh©u s¶n xuÊt 4.000.000.000 12.000.000.000 III. Kh©u l­u th«ng 8.500.000.000 11.000.000.000 Tæng céng 18.500.000.000 32.000.000.000 Nguån: kÕ ho¹ch vèn l­u ®éng cña C«ng ty ho¸ chÊt má. Nhu cÇu vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn ®Çu t­ vµo n¨m 2000 lµ 5.500.000.000 ®ång, vµo n¨m 2005 lµ 15.000.000.000 ®ång. II. Mét sè biÖn ph¸p ®Ó huy ®éng tèi ®a c¸c nguån vèn: Trong chiÕn l­îc vÒ vèn th× c¸c ph¹m trï " huy ®éng vèn " , " sö dông vèn " vµ " qu¶n lý vèn " cã hiÖu qu¶ lµ kh«ng thÓ t¸ch biÖt. C«ng ty cÇn thiÕt ph¶i huy ®éng vèn ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra b×nh th­êng, ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng. Tuy nhiªn vÊn ®Ò tiÕp theo cña huy ®éng lµ sö dông vèn nh­ thÕ nµo cho cã hiÖu qu¶. VËy nªn c¸c gi¶i ph¸p ®­a ra ®Òu nh»m môc ®Ých n©ng cao hiÖu qu¶ huy ®éng hay sö dông vèn. 1. Sö dông tÝn dông thuª mua: Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, chiÕm dông vèn lÉn nhau lµ ®iÒu kh«ng tr¸nh khái gi÷a c¸c doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp kh«ng thÓ ®i chiÕm dông vèn cña doanh nghiÖp kh¸c mµ l¹i kh«ng bÞ doanh nghiÖp kh¸c chiÕm dông vèn cña m×nh. ë phÇn thùc tr¹ng ta ®· thÊy vèn ®i chiÕm dông cña c«ng ty lµ nhá h¬n vèn c«ng ty bÞ chiÕm dông. V× ®Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vÒ vèn c«ng ty ®· vay ng¾n h¹n ng©n hµng mét l­îng tiÒn lín ( tuy nhiªn cã gi¶m ®Õn n¨m 2000, cuèi 1998 vay 76 tû, n¨m 1999 vay xÊp xØ lµ 61 tû, cuèi n¨m 2000 vay xÊp xØ lµ 40 tû ). §iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh, do ph¶i bít mét phÇn lîi nhuËn tr¶ l·i cho ng©n hµng. Nguyªn nh©n lµ do: kh¶ n¨ng tù bæ sung vèn kÐm, nî nhiÒu. C¸c gi¶i ph¸p: - N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm hµng ho¸, t¹o uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng ®Ó th¾t chÆt mèi quan hÖ. Nh­ thÕ kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn cho c«ng ty còng tèt lªn vµ lµm t¨ng nguån tiÒn cña c«ng ty. - Nªn thùc hiÖn c¸c ®¬n thanh to¸n giao nhËn hµng vµ nhËn tiÒn song song, cã thÓ chËm l¹i thÕ nh­ng chØ trong thêi gian ng¾n vµ hîp lý. - C¸c biÖn ph¸p t¹o nguån tÝn dông hîp lý: X©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc kinh doanh dµi h¹n, c«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu vµ nhiÖm vô cô thÓ cho tõng n¨m. Tõ ®ã c©n ®èi c¸c nguån huy ®éng cho s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó nh»m x©y dùng ®­îc c¬ cÊu vèn l­u ®éng hîp lý, kh«ng ngõng n©ng cao kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty, gi¶m ®­îc c¸c kho¶n vay ng©n hµng, vèn bÞ chiÕm dông, ®Ò cao ch÷ tÝn trong kinh doanh nh»m ngµy cµng ký kÕt ®­îc nhiÒu hîp ®ång, t¨ng vÞ thÕ trªn th­¬ng tr­êng. ChØ tiªu " Ký thu tiÒn b×nh qu©n " dïng ®Ó ®o l­êng kh¶ n¨ng thu håi vèn trong tiªu thô s¶n phÈm th«ng qua c¸c kho¶n ph¶i thu vµ doanh thu tiªu thô b×nh qu©n mçi ngµy. NÕu " Kú thu tiÒn b×nh qu©n " lµ thÊp th× vèn cña doanh nghiÖp Ýt bÞ ø ®äng trong kh©u thanh to¸n, cßn nÕu lín th× bÞ ø ®äng nhiÒu trong kh©u thanh to¸n. C¸c kho¶n ph¶i thu Kú thu tiÒn b×nh qu©n = Doanh thu b×nh qu©n mçi ngµy Tõ ®ã ta cã thÓ tÝnh to¸n chØ tiªu nµy cho c«ng ty trong hai n¨m 1999 vµ 2000 lµ: §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu 1999 2000 So s¸nh Møc % 1. Doanh thu b×nh qu©n mét ngµy 851.867.283 832.250.530,3 -19.616.752,7 -2,3 2. C¸c kho¶n ph¶i thu 64.981.412.736 67.223.889.650 2.242.476.914 3,45 3. Kú thu tiÒn b×nh qu©n ( ngµy ) 76 81 5 Nh­ vËy cuèi thêi ®iÓm n¨m 2000 so víi cuèi thêi ®iÓm n¨m 1999 th× ký thu tiÒn b×nh qu©n t¨ng 5 ngµy, chøng tá n¨m 2000 c«ng ty thùc hiÖn kh«ng tèt c«ng t¸c thu nî so víi n¨m 1999. B×nh qu©n ký thu tiÒn cña c¶ hai n¨m ®Òu lín. 2. Gi¶i quyÕt nhanh chãng l­îng thµnh phÈm tån kho nh»m ®Èy nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng. Thùc tÕ trong mÊy n¨m qua ë c«ng ty tån t¹i mét l­îng hµng tån kho kh¸ lín ( n¨m 1998 lµ 91.781.480.589 ®ång, n¨m 1999 lµ 73.468.622.758 ®ång, n¨m 2000 lµ 55.643.472.546 ®ång ) chiÕm mét tû träng kh¸ lín trong vèn l­u ®éng cña c«ng ty. Trong ®ã gåm cã: nguyªn vËt liÖu tån kho, c«ng cô dông cô trong kho, thµnh phÈm tån kho, hµng ho¸ tån kho lµ chiÕm mét tû träng lín. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy cÇn c¸c biÖn ph¸p sau: + Qu¶n lý nguyªn vËt liÖu cho tèt ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng tån kho, ø ®äng vèn. Muèn vËy ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch nguyªn vËt liÖu cho nhu cÇu s¶n xuÊt thËt chÝnh x¸c, ®óng thêi ®iÓm. T¹o mèi quan hÖ tèt, tin t­ëng víi c¸c nhµ cung øng lµ mét viÖc quan träng. + Tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm: X©y dùng h×nh thµnh bé phËn Marketing, n¾m b¾t chÝnh x¸c nhu cÇu thÞ tr­êng, tËn dông mäi n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c«ng ty vµ n¾m b¾t nhanh c¸c th«ng tin kh¸c ®Ó tõ ®ã ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh hîp lý ( c¸c kh¸ch hµng truyÒn thèng cña c«ng ty lµ tÊt c¶ c¸c thµnh viªn cña Tæng c«ng ty than ViÖt Nam ngoµi ra cßn cã c¸c kh¸ch hµng kh¸c n÷a ). Nh­ng ®èi víi kh¸ch hµng nµo th× còng ph¶i lÊy chÊt l­îng lµ môc tiªu cung øng vµ gi¸ c¶ hîp lý. Dù kiÕn vÒ m¹ng l­íi tiªu thô vµ ph­¬ng thøc ph©n phèi do ®Æc thï cña viÖc kinh doanh cung øng vËt liÖu næ lµ kh«ng ®­îc phÐp qua trung gian mµ ph¶i cung øng trùc tiÕp ®Õn ng­êi tiªu dïng ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp sö dông vËt liÖu næ. V× vËy viÖc tæ chøc cung øng th«ng qua xÝ nghiÖp trùc thuéc c«ng ty. HiÖn t¹i, c«ng ty cã 5 xÝ nghiÖp cung øng vËt liÖu næ n»m r¶i r¸c tõ B¾c ®Õn Nam: - XÝ nghiÖp ho¸ chÊt má Qu¶ng Ninh. - XÝ nghiÖp ho¸ chÊt má Ninh B×nh - XÝ nghiÖp ho¸ chÊt má B¾c Th¸i - XÝ nghiÖp ho¸ chÊt má §µ N½ng - XÝ nghiÖp ho¸ chÊt má Bµ RÞa - Vòng Tµu ViÖc giao dÞch ký kÕt hîp ®ång cung øng vËt liÖu næ do c¸c xÝ nghiÖp tiÕn hµnh. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng lín nh­: Xi m¨ng Sao Mai, Thuû ®iÖn Ialy,... th× c«ng ty trùc tiÕp ký hîp ®ång vµ uû quyÒn cho xÝ nghiÖp thùc hiÖn. C¸c c«ng ty s¶n xuÊt vËt liÖu næ cña Bé quèc phßng võa lµ b¹n hµng, võa lµ ®èi thñ c¹nh tranh cña c«ng ty bëi hä còng ®­îc phÐp cung øng vËt liÖu næ trªn toµn quèc. Do thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng lu«n biÕn ®æi nªn c«ng ty vµ ®Æc biÖt lµ phßng kÕ ho¹ch lu«n cã sù theo dâi chØ ®¹o s¸t sao ®Ó tr¸nh c¸c tr­êng hîp cã thÓ x¶y ra nh­ bÞ mÊt kh¸ch hµng, ®¸p øng kh«ng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng ... Hµng th¸ng c«ng ty ph¶i ®¨ng ký gi¸ b¸n víi Ban vËt gi¸ ChÝnh Phñ. ChÕ ®é gi¸ cøng lµm cho viÖc b¸n hµng nhiÒu khi thiÕu linh ho¹t, g©y nªn sù phiÒn hµ cho kh¸ch hµng. Cïng mét lo¹i thuèc næ do quèc phßng s¶n xuÊt gi¸ b¸n cña c«ng ty bao giê còng cao h¬n, do ®ã cÇn ph¶i ®iÒu chØnh kÞp thêi vÊn ®Ò nµy. 3. CÇn t¨ng c­êng huy ®éng vèn tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn: Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay mét vÊn ®Ò bøc xóc ®èi víi mçi doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò thiÕu vèn, ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Do thiÕu vèn mµ doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån, trong ®ã chñ yÕu lµ vay ng©n hµng. PhÇn l·i suÊt ph¶i tr¶ cho ng©n hµng kh¸ lín lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn còng nh­ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ChÝnh v× vËy t¨ng c­êng nguån vèn tõ néi bé c«ng ty cã mét ý nghÜa quan träng. Tuy nhiªn ®Ó huy ®éng ®­îc nguån vèn nµy th× c«ng ty ph¶i t¹o ®­îc mét sù ®oµn kÕt gi÷a c¸n bé c«ng nh©n viªn víi c«ng ty vµ cã møc l·i nhÊt ®Þnh cho kho¶n tiÒn nµy. iii. mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ë c«ng ty ho¸ chÊt má 1. §æi míi t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm: VÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò khã kh¨n nhÊt trong giai ®o¹n hiÖn nay cña c«ng ty. ChÝnh v× vËy biÖn ph¸p ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ ®æi míi h×nh thøc tiªu thô s¶n phÈm. Do s¶n phÈm cña c«ng ty chñ yÕu lµ vËt liÖu næ, lµ s¶n phÈm ®Æc thï phôc vô chñ yÕu cho ngµnh khai th¸c than vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp sö dông chÊt næ kh¸c. S¶n phÈm thuèc næ cã liªn quan rÊt lín ®Õn an toµn, an ninh quèc gia. ChÝnh v× vËy c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, cung øng, sö dông thuèc næ ®Òu ph¶i cã giÊy phÐp cña c¸c cÊp cã thÈm quyÒn. ViÖc tiªu thô vËt liÖu næ cu¶ c«ng ty ®­îc kiÓm tra kiÓm so¸t chÆt chÏ. Trong thêi gian qua do khã kh¨n chung cña nÒn kinh tÕ ®ång thêi m­a lín, lò lôt nhiÒu lµm cho ngµnh khai th¸c than, khai th¸c ®¸ vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c cã sö dông vËt liÖu næ bÞ ch÷ng l¹i dÉn ®Õn viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n, l­îng hµng tån kho lín lµm ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh . Bªn c¹nh ®ã c«ng ty cßn gÆp ph¶i sù c¹nh tranh cña c¸c ®¬n vÞ quèc phßng cã kinh nghiÖm l©u n¨m trong viÖc s¶n xuÊt kinh doanh thuèc næ nªn viÖc tiªu thô s¶n phÈm l¹i cµng khã kh¨n h¬n. Nguyªn nh©n kh¸ch quan dÉn ®Õn vÊn ®Ò nµy nh­ ®· nãi lµ do thêi tiÕt, t×nh h×nh chung cña nÒn kinh tÕ. Nh­ng nguyªn nh©n chñ yÕu l¹i xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n chñ quan. §ã lµ c«ng ty ch­a cã mét chiÕn l­îc thÞ tr­êng, mét chÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm hîp lý, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng. §Ó tho¸t khái t×nh tr¹ng hiÖn t¹i, c«ng ty cÇn cã mét chiÕn l­îc thÞ tr­êng l©u dµi, mét chÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm hîp lý ®¸p øng c¸c yªu cÇu tr­íc, trong vµ sau khi b¸n hµng. C¸c biÖn ph¸p ®ã lµ: -C«ng t¸c ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt lµ c«ng t¸c thÞ tr­êng. Cã thÞ tr­êng cã nghÜa lµ hµng ho¸ ®­îc tiªu thô. C«ng ty cÇn n©ng cao tr×nh ®é tiÕp thÞ, tr×nh ®é b¸n hµng cho ®éi ngò nµy ®ång thêi ph¶i cã chÕ ®é tr¸ch nhiÖm vËt chÊt râ rµng ®Ó khuyÕn khÝch hä. ChÝnh hä lµ ng­êi t¹o nªn h×nh ¶nh vµ uy tÝn cña c«ng ty. - §èi víi c«ng tr×nh lín, cÇn cã nh©n viªn trùc tiÕp theo dâi tiÕn ®é thi c«ng, b¸m s¸t c«ng tr­êng, xÝ nghiÖp ®Ó ®iÒu chØnh nguån hµng cho kÞp thêi, tr¸nh tr­êng hîp n¾m vËt liÖu næ qua cÊp c«ng ty vµ cÊp tæng c«ng ty dÉn ®Õn thiÕu hoÆc ø ®äng hµng. Ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông ®Ó nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ gi¸n tiÕp vµ trùc tiÕp. Víi ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp th× nghiªn cøu thÞ tr­êng dùa vµo sè liÖu ®· cã. Nh÷ng sè liÖu nµy cã thÓ do chÝnh c«ng ty t¹o ra nh­ c¸c sè liÖu cña kÕ to¸n tµi chÝnh, chi phÝ kinh doanh, thèng kª tiªu thô s¶n phÈm ... hoÆc sè liÖu nµy ®­îc lÊy tõ bªn ngoµi doanh nghiÖp th«ng qua b¸o chÝ. C«ng ty cã thÓ kÕt hîp víi ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ®Ó cã kÕt luËn chÝnh x¸c h¬n. T×m hiÓu vµ ph©n tÝch thÞ tr­êng ph¶i ph©n tÝch ®Çy ®ñ cung vµ cÇu hiÖn t¹i, t­¬ng lai cña thÞ tr­êng. ThÞ tr­êng ®­îc ph©n tÝch ë ®©y bao gåm c¶ thÞ tr­êng ®Çu ra vµ thÞ tr­êng mua s¾m c¸c yÕu tè ®Çu vµo. Trong ph©n tÝch cung th× c«ng ty cÇn x¸c ®Þnh ®­îc sè l­îng c¸c ®èi thñ c¹nh tranh vµ tiÕn hµnh c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh chñ yÕu, chiÕm tû phÇn cao. Trong ph©n tÝch cÇu th× c«ng ty cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc sè l­îng vµ quy m« c¸c doanh nghiÖp cã cÇu vÒ lo¹i s¶n phÈm cña c«ng ty. Tõ ®ã C«ng ty ho¸ chÊt má cã thÓ x©y dùng nh÷ng chiÕn l­îc l©u dµi, chÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm hîp lý cho c«ng ty víi møc ®é chÝnh x¸c cao. Qua ®ã c«ng ty cÇn t¨ng c­êng chÝnh s¸ch tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o nhÊt lµ qu¶ng c¸o trªn b¸o chÝ cña c¸c lÜnh vùc cã sö dông vËt liÖu næ nh­: than, ®iÖn, xi m¨ng, x©y dùng ®­êng x¸, cÇu cèng ... Sau ®ã C«ng ty ho¸ chÊt má cÇn ph¶i tæ chøc chµo hµng trªn thÞ tr­êng ®Ó l«i cuèn kh¸ch hµng. VÝ dô ®èi víi kh¸ch hµng kh«ng cã ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, c«ng ty ®Òu cã xe « t« , tµu thuû chuyªn chë ®Õn tËn n¬i víi c­íc phÝ hîp lý ®óng tiÕn ®é. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng gÆp khã kh¨n trong viÖc xin cÊp phÐp næ m×n, c«ng ty ®· gióp ®ì hä nhanh chãng cã ®­îc giÊy phÐp. §èi víi nh÷ng ®¬n vÞ kh«ng cã chøc n¨ng næ m×n c«ng ty ®øng ra lµm dÞch vô cho hä, cã vËy míi võa thu hót ®­îc kh¸ch hµng võa t¨ng doanh thu cho c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng ®¬n chµo hµng ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm nh­ ANFO chÞu n­íc. Bëi ®ã lµ s¶n phÈm ®éc quyÒn cña c«ng ty, cã tÝnh n¨ng kü thuËt cao, kh«ng g©y « nhiÔm m«i tr­êng, gi¸ thµnh thÊp vµ nhu cÇu thÞ tr­êng ®ang lín. BiÖn ph¸p nµy cã nh­îc ®iÓm: - C«ng ty cßn thiÕu ®éi ngò c¸c nh©n viªn lµm c«ng t¸c Marketing nghiªn cøu thÞ tr­êng nªn ®Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy C«ng ty cÇn ph¶i tuyÓn dông vµ ®µo t¹o nh©n viªn. ViÖc tuyÓn nh©n viªn cã thÓ g©y ra mét chi phÝ tèn kÐm nªn c«ng ty chØ cÇn thùc hiÖn tõng b­íc vµ ®¸p øng nhu cÇu tr­íc m¾t. 2. N©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ chÊt l­îng cña ®éi ngò lao ®éng t¹o ®éng lùc lµm viÖc: Thø nhÊt lµ n©ng cao ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý. V× trong phÇn II ta thÊy mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y nªn t×nh tr¹ng qu¶n lý sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng hiÖu qu¶ lµ do tr×nh ®é chuyªn m«n trong qu¶n lý cña c«ng ty ch­a ®­îc tèt. tû lÖ ®¹i häc kh«ng lín trong tæng sè lao ®éng cña toµn c«ng ty. V× thÕ ®Ó kh¾c phôc ®­îc thùc tÕ ®ã th×: + Thø nhÊt c«ng ty cÇn bè trÝ l¹i lao ®éng qu¶n lý cho phï hîp víi n¨ng lùc cña tõng ng­êi. Muèn lµm ®­îc ®iÒu nµy th× gi¸m ®èc, c¸c phã gi¸m ®èc vµ tr­ëng phßng tæ chøc nh©n sù ph¶i n¾m ®­îc toµn bé phßng ban cña c«ng ty, c¸c d¬n vÞ trùc thuéc cÇn sè l­îng c¸n bé lµ bao nhiªu, chÊt l­îng nh­ thÕ nµo, cè g¾ng ®Ó ph¸t huy thÕ m¹nh cña tõng ng­êi. + Thø hai, qua viÑc n¾m râ n¨ng lùc cña tõng c¸n bé sÏ ph¸t hiÖn nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc, ham häc hái t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho hä cã ®­îc häc n©ng cao lªn. ViÖc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé qu¶n lý th­êng rÊt tèn kÐm cÇn ph¶i tuyÓn nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc thËt sù ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho viÖc ®µo t¹o ®ång thêi chÝnh hä gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ vèn kinh doanh nãi riªng. Thø hai lµ ph¸t triÓn tr×nh ®é ®éi ngò lao ®éng vµ t¹o ®éng lùc cho tËp thÓ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng. Con ng­êi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. N©ng cao tay nghÒ cho ®éi ngò kü s­, c«ng nh©n kü thuËt ®Ó khai th¸c tèi ­u vµ sö dông cã hiÖu nhÊt nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn. BiÖn ph¸p: + CÊn h×nh thµnh nªn c¬ cÊu lao ®éng hîp lý, ph¶i b¶o ®¶m viÖc lµm trªn c¬ së ph©n c«ng ®óng nhiÖm vô cña m×nh. + CÇn ph¶i kiÓm tra tay nghÒ khi giao viÖc cho c«ng nh©n. §Æc biÖt cÇn quan t©m tíi c«ng t¸c tr¶ l­¬ng, th­ëng , khuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt ®èi víi ng­êi lao ®éng. + T¹o mét ®éng lùc tËp thÓ vµ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh tíi hiÖu qu¶ kinh tÕ. C«ng ty ho¸ chÊt má cÇn ph¶i ph©n phèi lîi nhuËn mét c¸ch tho¶ ®¸ng ®¶m b¶o c«ng b»ng hîp lý, th­ëng ph¹t nghiªm minh. 3. Mua s¾m, trang bÞ thªm m¸y mãc thiÕt bÞ cho d©y chuyÒn c«ng nghÖ míi, n©ng cÊp, söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ ®ang sö dông. - Mét trong nh÷ng lý do lµm hiÖu qu¶ kinh tÕ ë c¸c doanh nghiªp thÊp lµ do thiÕu kü thuËt, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Do vËyt ®æi míi c«ng nghÖ lµ vÊn ®Ò quan t©m cña c¸c doanh nghiÖp. Theo phÇn II ta ®· thÊy ë c«ng ty ho¸ chÊt má trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ®Çu t­ mua s¾m thªm c«ng nghÖ míi nh­ng møc ®é hiÖn ®¹i lµ ch­a cao vµ trong d©y chuyÒn cßn kh«ng Ýt bé phËn kh«ng ®ång bé víi c¸c bé phËn kh¸c. Bªn c¹nh ®ã còng ®· n©ng cÊp, c¶i t¹o söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ ®ang sö dông. Khi ®Çu t­ mua s¾m c«ng nghÖ th× tr¸nh t×nh tr¹ng mua s¾m c«ng nghÖ l¹c hËu, lçi thêi, ph¶i xem xÐt kü l­ìng vµ nhanh chãng ®­a dù ¸n ®Çu t­ ®i vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh bëi nã sÏ quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. M¸y mãc thiÕt bÞ lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh n¨ng suÊt, chÊt l­îng, hiÖu qu¶. Bªn c¹nh ®ã lµ yÕu tè con ng­êi, nguyªn nhiªn vËt liÖu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Môc ®Ých cuèi cïng ®ã lµ t¹o ®­îc nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng tèt, gi¸ thµnh thÊp ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. C¸c biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn: + Con ng­êi: §Ó thùc hiÖn tèt biÖn ph¸p nµy cÇn ph¶i t¹o lËp mét ®éi ngò c¸n bé qu¶n trÞ, c¸c chuyªn viªn kü thuËt c«ng nh©n lµnh nghÒ ... ®Ó ®¸p øng ®­îc viÖc mua vµ sö dông c«ng nghÖ míi nµy. Tuy nhiªn vÊn ®Ò ë ®©y l¹i lµ chi phÝ cho viÖc ®Çu t­ c«ng nghÖ míi nµy. C¸c nhµ qu¶n trÞ cÇn ph¶i biÕt ®iÒu nµy vµ cã biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn. + CÇn ph¶i lùa chän, mua s¾m c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ hîp lý cho viÖc t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô cña c«ng ty. Sau ®ã lËp kÕ ho¹ch, ph­¬ng ph¸p ®Ó qu¶n trÞ nã. S¶n phÈm dÞch vô cña c«ng ty ®ang ®­îc quan t©m nhÊt lµ thuèc næ ANFO chÞu n­íc, chÝnh v× vËy c«ng ty cÇn ®Çu t­ m¹nh h¬n vµo d©y chuyÒn nµy. 4. C«ng ty cÇn më réng quan hÖ víi c¸c nhµ cung øng nguån hµng ngay c¶ trong n­íc vµ ngoµi n­íc ®Ó gi¸ mua vµ chi phÝ lµ thÊp nhÊt, tr¸nh ®éc quyÒn cung cÊp. Thuèc næ hÇm lß hiÖn nay chñ yÕu dïng P.3151 cña h·ng ICI ( óc ). NÕu v× mét lý do nµo ®ã mµ thuèc nµy ch­a vÒ kÞp th× sÏ ¶nh h­ëng lín ®Õn s¶n xuÊt cña kh¸ch hµng nh­ vËy sÏ lµm gi¶m uy tÝn cña c«ng ty. Do ®ã viÖc t×m c¸c nhµ cung cÊp míi cã nghÜa lµ t×m ra ®­îc nh÷ng mÆt hµng cã thÓ thay thÕ cho nhau ®¶m b¶o viÖc cung øng kh«ng bÞ ®éng, tr¸nh Ðp gi¸. 5. Trong c¸c lo¹i thuèc cung øng, thuèc do c«ng ty tù s¶n xuÊt ra cã l·i cao nhÊt. Song viÖc sö dông nh÷ng lo¹i thuèc nµy cßn nhiÒu h¹n chÕ, chñ yÕu tËp trung ë vïng Qu¶ng Ninh. C«ng ty cÇn qu¶ng c¸o m¹nh h¬n ®Ó kh¸ch hµng biÕt ®­îc ®ång thêi ph¶i cã h­íng dÉn sö dông võa an toµn, tiÕt kiÖm võa cã hiÖu qu¶. Ph¶i cho kh¸ch hµng thÊy r»ng viÖc sö dông c¸c lo¹i thuèc nµy sÏ mang l¹i lîi Ých kinh tÕ cho hä. C«ng ty cÇn ph¶i chuÈn bÞ tèt c¸c yÕu tè ®Çu vµo, nhÊt lµ nguyªn liÖu. Nguyªn liÖu chñ yÕu lµ Nitrat amon. MÆt hµng nµy nhËp tõ Trung Quèc vµ mét nhµ s¶n xuÊt trong n­íc . Qua ph©n tÝch kiÓm nghiÖm thÊy chÊt l­îng Nitrat Amon trong n­íc ®ñ tiªu chuÈn ®Ó s¶n xuÊt thuèc næ mµ gi¸ l¹i thÊp h¬n, gi¶m ®­îc chi phÝ vËn chuyÓn. C«ng ty cÇn nghiªn cøu kh¶ n¨ng cung øng ®Ó gi¶m nhËp khÈu, tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ vµ mét ®iÒu lµ trong nguyªn t¾c thanh to¸n chØ ®­îc trong vßng 15 ngµy nªn kh¶ n¨ng chiÕm dông vèn lµ kh«ng cã. NÕu nhµ cung cÊp nµy cã kh¶ n¨ng cung øng l©u dµi, æn ®Þnh th× c«ng ty cÇn t¨ng c­êng quan hÖ bu«n b¸n. 6. §Çu t­ d©y chuyÒn c«ng nghÖ ®Ó tù s¶n xuÊt bao b×: Tr­íc kia c«ng ty thuª mét ®¬n vÞ bªn ngoµi s¶n xuÊt bao b× ®ùng thuèc næ. Víi sù s¶n xuÊt vµ tiªu thô thuèc næ ( do c«ng ty s¶n xuÊt ) ngµy cµng t¨ng, c«ng ty cÇn ®Çu t­ d©y chuyÒn s¶n xuÊt bao b×, võa gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt võa t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. 7. Tæ chøc khai th¸c tèi ®a c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn Bªn c¹nh 5 xÝ nghiÖp cung øng c«ng ty cßn cã 2 xÝ nghiÖp vËn t¶i ( 1 xÝ nghiÖp vËn t¶i thuû vµ 1 xÝ nghiÖp vËn t¶i bé ) . XÝ nghiÖp dÞch vô vËn t¶i ho¸ chÊt má Hµ B¾c lµm nhiÖm vô vËn chuyÓn nguyªn liÖu cho c¸c c«ng ty cña Bé quèc phßng vµ nhËn thuèc næ tõ c«ng ty nµy vÒ. ViÖc vËn chuyÓn hµng hai chiÒu lµm gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn, rót ng¾n thêi gian trªn ®­êng. Song nÕu chØ dõng l¹i ë viÖc vËn chuyÓn thuèc næ th× kh«ng tËn dông hÕt n¨ng lùc hiÖn cã cña xÝ nghiÖp. C«ng ty vµ xÝ nghiÖp cÇn nghiªn cøu ®Ó t¨ng c­êng dÞch vô mua ngoµi, võa t¨ng doanh thu võa ®¶m b¶o viÖc lµm. Nh­ thÕ viÖc sö dông vèn l­u ®éng ch¾c ch¾n sÏ cã hiÖu qu¶ h¬n. 8. T¨ng c­êng phèi hîp víi c¸c c¬ quan nghiªn cøu khoa häc kü thuËt trong viÖc t×m ra nh÷ng lo¹i vËt liÖu næ gi¸ thµnh h¹, Ýt g©y « nhiÔm m«i tr­êng, hiÖu suÊt næ lín, thay thÕ ®­îc hµng nhËp khÈu. ViÖc s¶n xuÊt hµng thay thÕ hµng nhËp khÈu sÏ tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ cho c«ng ty, t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng ®ång thêi ®­îc Nhµ n­íc miÔn gi¶m thuÕ. 9. T¨ng c­êng c«ng t¸c thu håi c«ng nî, chó träng ®Æc biÖt vµo nh÷ng kh¸ch hµng cã sè nî lín - Yªu cÇu xÝ nghiÖp thu tiÒn tr­íc khi xuÊt hµng. - §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng ch­a cã kh¶ n¨ng tr¶ tiÒn ngay th× ph¶i cam kÕt ®¶m b¶o mét tû lÖ d­ nî trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. NÕu v­ît qu¸ sè nî vµ thêi h¹n ®ã th× xÝ nghiÖp kh«ng tiÕp tôc b¸n n÷a. IV- KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc: - §Ò nghÞ Nhµ n­íc gi¶i quyÕt cho c«ng ty ho¸ chÊt má ®­îc gi¶m møc thuÕ suÊt cña vËt liÖu næ. HiÖn nay ®ang ë møc 10% lµ qu¸ cao. Nhµ n­íc gi¶i quyÕt cho c«ng ty ®­îc gi¶m chÝnh thøc sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 1999 cña doanh nghiÖp. - Nhµ n­íc cÇn cho c«ng ty vay vèn víi l·i suÊt ­u ®·i. - Nhµ n­íc cÇn gi¶i quyÕt nhanh nguån vèn cho c¸c c«ng tr×nh XDCB ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng thanh to¸n ®èi v¬Ý c«ng ty. kÕt luËn Trong nh÷ng n¨m võa qua khi nÒn kinh tÕ n­íc ta chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN th× vÊn ®Ò huy ®éng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò quan träng quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp. Víi mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh ®­îc huy ®éng, muèn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cu¶ m×nh c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh víi vµ l­u ®éng cho phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp m×nh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc hiÖn nay c¸c quan hÖ tµi chÝnh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cßn rÊt míi mÎ vµ hµng ngµy hµng giê thö th¸ch sù tån t¹i cña doanh nghiÖp. Thùc tÕ thÊy r»ng ®Ó thÝch nghi víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, doanh nghiÖp ph¶i lµm chñ ®­îc vèn kinh doanh th«ng qua c«ng cô ®¾c lùc lµ t×m kiÕm c¸c nguån cung øng vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh. Sau mét thêi gian thùc tËp ë c«ng ty, nhËn thÊy mét vÊn ®Ò ®­îc xem lµ rÊt quan träng ®ång thêi còng lµ mét khã kh¨n khi thùc hiÖn, t«i ®· t×m hiÓu vµ nghiªn cøu ®Ò tµi" Mét sè gi¶i ph¸p ®Ó t¹o vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ë C«ng ty ho¸ chÊt má". Víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n vµ sù h­íng dÉn cña c« gi¸o, ®ång thêi ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c«ng ty t«i ®· t×m ra mét sè mÆt yÕu cña c«ng ty vµ ®Ò ra mét sè gi¶i ph¸p. Nh­ng nh÷ng ®Ò nghÞ trªn chØ lµ cña mét sinh viªn ch­a cã kinh nghiÖm, nªn nÕu nh­ nh÷ng gi¶i ph¸p nµy Ýt nhiÒu cã ý nghÜa thùc tÕ ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty th× sÏ lµ mét khÝch lÖ ®èi víi t«i. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh QTKDTH - Chñ biªn: GS.TS nhµ gi¸o ­u tó Ng« §×nh Giao - NXB Khoa häc kü thuËt, n¨m 1999 2. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp - Chñ biªn PTS L­u ThÞ H­¬ng - NXB Gi¸o dôc 1998 3. Gi¸o tr×nh Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh - Chñ biªn PGS. PTS Ph¹m ThÞ G¸i - Khoa kÕ to¸n §¹i häc KTQD, NXB Gi¸o dôc 1997 4. Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp - Josete Peyrard, NXB thèng kª, n¨m 1994 5. T¹p chÝ x©y dùng sè 7/1998, T¹p chÝ tµi chÝnh sè 4,5/1997 6. Tµi liÖu tõ c«ng ty: B¸o c¸o quyÕt to¸n c¸c n¨m: 1998,1999,2000 ; B¸o c¸o t¨ng gi¶m TSC§, B¸o c¸o c«ng nî cña c«ng ty.