MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do nghiên cưu đề tài
2 Mục tiêu nghiên cứu đề tài
3. Phương pháp nghiên cứu
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
5. Nội dung nghiên cứu
CHƯƠNG 1: TÁC ĐỘNG CỦA WTO ĐỐI VỚI HỌAT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1. Tổng quan về hệ thống các TCTD Việt Nam trước thềm hội nhập:
1.1.1. Hệ thống các TCTD Việt Nam:
1.1.2- Kết quả đạt được trong quá trình đổi mơi để chuẩn bị hội nhập quốc tế của các TCTD trong nước:
1.1.2.1.Đổi mới về tổ chức và quản lý
1.1.2.2.Tăng năng lực tài chính:
1.1.2.3.Hiện đại hóa công nghệ:
1.1.2.4.Tăng cường công tác đào tạo
1.1.2.5. Tăng cường năng lực họat động khả năng cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh
1.2.Những cam kết chủ yếu về lĩnh vực ngân hàng khi Việt Nam gia nhập tổ chức thương mại thế giới ( WTO)
1.2.1. Về loại hình tổ chức
1.2.2. Về loại hình dịch vụ
1.2.3. Về mạng lưới giao dịch
1.2.4. Quy định về tỷ lệ góp vốn
1.2.5. Quy định về năng lực tài chính
1.3. Tác động của việc gia nhập tổ chức thương mại thế giới trong lĩnh vực ngân hàng
1.3.1. Tác động WTO đối với các TCTD
1.3.1.1- Điểm mạnh:
1.3.1.2. Điểm yếu
1.3.1.3. Cơ hội
1.3.1.4. Thách thức
1.3.2. Tác động WTO đối với họat động tín dụng của các NHTM
CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN VỀØ CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG THEO THÔNG LỆ NGÂN HÀNG QUỐC TẾ
2.1. Sự cần thiết phải nâng cao năng lực quản trị rủi ro tại các NHTM:
2.1.1. Kinh doanh trong lĩnh vực ngân hàng là lọai hình kinh doanh đặc biệt
2.1.2. Hiệu quả kinh doanh của NHTM phụ thuộc vào mức độ rủi ro: .16
2.1.3. Quản trị rủi ro tốt là điều kiện quan trọng để nâng cao chất lượng họat động kinh doanh của ngân hàng:
2.2. Những nội dung cơ bản về quản trị rủi ro tín dụng tại các NHTM
2.2.1.Khái niệm các loại rủi ro cơ bản trong hoạt động ngân hàng:
2.2.2.Nội dung công tác quản trị rủi ro tín dụng theo tại các NHTM
2.2.2.1. Rủi ro tín dụng
2.2.2.1.1. Các yếu tố dẫn đến rủi ro tín dụng
2.2.2.1.2. Các chỉ tiêu đánh giá rủi ro tín dụng của NHTM
2.2.2.2. Nội dung quản lý rủi ro tín dụng theo tiêu chuẩn và thông lệ ngân hàng quốc tế
2.2.2.2.1. Trách nhiệm của Hội đồng quản trị và Ban điều hành:
2.2.2.2.2. Cơ cấu tổ chức
2.2.2.2.3. Hệ thống và quy trình quản lý rủi ro tín dụng
2.2.3. Một số tiêu chuẩn quản lý rủi ro tín dụng theo chuẩn mực và thông lệ ngân hàng quốc tế
2.2.3.1. Giới thiệu sơ lược về Basle
2.2.3.2. Một số tiêu chuẩn quản lý rủi ro tín dụng theo chuẩn mực và thông lệ ngân hàng quốc tế
2.2.3.2.1.Bảo đảm hệ số vốn an toàn tối thiểu
2.2.3.2.2. Hoàn thiện quy trình cho vay và quản lý tín dụng
2.2.3.2.3. Phân tán rủi ro tín dụng
2.2.3.2.4. TCTD buộc phải xây dựng hệ thống quản lý thông tin khách hàng
2.2.3.2.5. Giám sát chặt chẽ các khoản nợ được gia hạn, nợ được cơ cấu lại nhằm bảo đảm các biện pháp thu hồi và xử lý nợ nhanh chóng
2.2.3.2.6. Xây dựng các chính sách, biện pháp phù hợp xác định, giám sát và kiểm sóat rủi ro quốc gia và rủi ro chuyển dịch trong các họat động cho vay và đầu tư quốc tế và việc duy trì khỏan dự trữ phù hợp cho các rủi ro nói trên
2.2.3.2.7. Xây dựng hệ thống đo lường, giám sát và kiểm sóat chính xác những rủi ro thị trường, biết áp đặt những biện pháp hạn chế và/ hoặc phí đối với khoản vốn cụ thể khi tiếp cận với thị trường nhiều rủi ro ngay cả nếu đã được bảo lãnh
2.2.3.2.8. Xây dựng quy trình quản lý rủi ro tổng thể
2.2.3.2.9. Xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ hiện tại phù hợp với tính chất và quy mô hoạt động và kiểm toán bên ngoài
2.2.3.2.10. Xây dựng bộ phận giám sát và quản lý rủi ro tín dụng hiệu quả:
2.2.3.2.11. Xây dựng chính sách, thực tiễn và cơ chế hoạt động phù hợp
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG HỆ THỐNG NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG HIỆN NAY
3.1. Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng trong hệ thống NHTM Vịêt Nam:
3.1.1. Rủi ro tín dụng của các NHTM Việt Nam
3.1.1.1.Về chất lượng tín dụng
3.1.1.2.Về năng lực tài chính:
3.1.1.3.Về năng lực quản trị điều hành
3.1.2. Thực trạng công tác quản trị rủi ro tín dụng của NHNN
3.1.3. Thực trạng quản trị rủi ro tại các NHTM Việt Nam
3.2. Thực trạng công tác quản trị rủi ro tín dụng tại NHCT Việt Nam
3.2.1. Tổng quan hệ thống NHCT Việt Nam
3.2.2. Thực trạng công tác quản trị rủi ro tín dụng tại NHCT Việt Nam
3.2.2.1.Tình hình công tác tín dụng tại NHCTVN:
3.2.2.2. Những mặt làm được
3.2.2.2.1. Cơ cấu lại nợ, lành mạnh hóa tài chính, nâng cao năng lực tài chính
3.2.2.2.2.Cơ cấu lại tổ chức, hoạt động quản lý của ngân hàng theo thông lệ quốc tế về qủan trị rủi ro nhằm tăng an toàn và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng
3.2.2.2.3. Chuyển đổi mô hình tổ chức bộ máy quản lý tín dụng, triển khai thẩm định rủi ro tín dụng theo yêu cầu thông lệ quốc tế
3.2.2.1.4. Xây dựng quy trình thẩm định tín dụng theo tiêu chuẩn ISO 2000
3.2.2.1.5. Chức năng, nhiệm vụ của cán bộ tín dụng, cán bộ quản lý rủi ro tín dụng và cán bộ lãnh đạo trong công tác quản lý tín dụng
3.2.2.1.6. Xây dựng hệ thống kiểm tra kiểm soát nội bộ quản lý các mặt nghiệp vụ hoạt động toàn NH:
3.2.2.1.7. Xây dựng hệ thống thông tin phòng ngừa rủi ro trong hệ thống NHCTVN
3.2.2.1.8. Trích lập rủi ro theo thông lệ NH quốc tế
3.2.2.1.9. Thành lập công ty quản lý nợ và khai thác tài sản
3.2.2.3.Một số mặt hạn chế trong công tác quản trị rủi ro tín dụng NHCTVN
3.2.2.3.1. Về an toàn vốn tối thiểu
3.2.2.3.2. Về cơ cấu đầu tư và các sản phẩm tín dụng
3.2.2.3.3. Về mô hình quản trị rủi ro tín dụng
3.2.2.3.4. Về trích lập dự phòng rủi ro tín dụng
3.2.2.3.5. Việc thẩm định giá tài sản bảo đảm chưa sát thực
3.2.2.3.6. Về hệ thống công nghệ thông tin
3.2.2.2.7. Công tác kiểm tra, giám sát sau khi vay
3.2.2.2.8. Công tác kiểm tra kiểm sóat nội bộ
3.2.3. Kinh nghiệm của các ngân hàng nước ngòai trong công tác quản ly ùrủi ro
3.2.3.1. Chính sách quản lý rủi ro của Ngân hàng Ngoại hối Hàn Quốc ( Korea Exchange Bank – KEB)
3.2.3.1.1. Chính sách quản lý rủi ro của KEB
3.2.3.1.2Cơ cấu tổ chức rủi ro và quy trình quản trị rủi ro
3.2.3.2. Chính sách quản lý rủi ro tín dụng của ING ( Tập đoàn NH Hà Lan)
3.2.3.2.1. Mô hình quản trị rủi ro hoạt động
3.2.3.2.2. Các công cụ sử dụng trong quá trình quản lý rủi ro hoạt động
3.2.4. Bài học kinh nghiệm đối với NHTM trong công tác quản trị rủi ro tín dụng
CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN TRỊ TÍN DỤNG THEO TIÊU CHUẨN VÀ THÔNG LỆ NGÂN HÀNG QUỐC TẾ TRONG NGHIỆP VỤ TÍN DỤNG CỦA NHCTVN.
4.1.Về phía ngân hàng thương mại
4.1.1. Giải pháp về công tác quản trị
4.1.1.1.Về định hướng công tác tín dụng của NHCTVN
4.1.1.2. Xây dựng hệ thống quản trị rủi ro theo tiêu chuẩn và chuẩn mực ngân hàng quốc tế:
4.1.1.2.1. Hoàn thiện mô hình quản lý rủi ro tín dụng hiệu quả
4.1.1.2.2 Hoàn thiện quy trình thẩm định tín dụng:
4.1.1.2.3. Nâng cao tính chuyên nghiệp khách quan trong thẩm định tài sản bảo đảm
4.1.1.2.4. Nâng cao vai trò kiểm tra, kiểm soát nội bộ hoạt động ngân hàng
4.1.1.2.5. Nâng cao năng lực tài chính, quy mô tài sản, bảo đảm an toàn vốn ngân hàng và khách hàng
4.1.2. Giải pháp về con người:
4.1.2.1. Nâng cao năng lực trình độ nghiệp vụ, chất lượng thẩm định của cán bộ tín dụng, cán bộ quản lý rủi ro và cán bộ kiểm tra kiểm soát
4.1.2.2. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý ( trưởng phó phòng,BGĐ)
4.1.2.3.Công tác đào tạo, tuyển dụng, bồi dưỡng nghiệp vụ, chế độ tiền lương,đãi ngộ
4.1.3. Giải pháp về công nghệ:
4.2. Về phía NHNN:
4.2.1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật ngân hàng, hoàn thiện cơ chế chính sách về qủan lý nhà nước trong lĩnh vực tài chính- tiền tệ:
4.2.2. Nâng cao năng lực của NHNN về quản lý, điều hành chính sách tiền tệ-tín dụng
4.2.3. Xây dựng hệ thống thanh tra, giám sát các mặt hoạt động ngân hàng theo tiêu chuẩn thông lệ ngân hàng quốc tế:
4.2.3.1. Phương thức giám sát từ xa:
4.2.3.2. Phương thức thanh tra tại chỗ:
4.2.3.3. Phương pháp thanh tra trên cơ sở rủi ro:
4.2.3.4. Vận dụng phương pháp đánh giá và xếp loại các ngân hàng thương
mại theo CAMELS của các ngân hàng nước ngoài đối với NHTM Việt Nam
4.2.3.4. Công tác đào tạo thanh tra viên:
4.2.4. Hòan thiện hệ thống cung cấp thông tin, phòng ngừa rủi ro kịp thời chính xác cho các tổ chức tín dụng:
4.2.5. Một số biện pháp để đẩy mạnh công tác không dùng tiền mặt:
4.2.6. Xây dựng hệ thống các chỉ tiêu xếp loại, đánh giá khách hàng thống nhất cho các TCTD:
4.3. Về phía Chính phủ:
4.4. Kiến nghị đề xuất
4.4.1. Đối với NHTM
4.4.2. Đối với NHNN
4.4.3. Đối với Chính phủ
KẾT LUẬN
144 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1462 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng theo chuẩn mực và thông lệ Ngân hàng Quốc tế, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ñeå naâng cao traùch nhieäm vaø chaát löôïng cung caáp thoâng tin cuûa caùc TCTD,
baûo ñaûm löôïng thoâng tin ñaàu vaøo an toaøn , chính xaùc, kòp thôøi, NHNN caàn coù bieän
phaùp xöû phaït haønh chính kòp thôøi ñoái vôùi caùc TCTD khoâng chaáp haønh ñuùng caùc
quy ñònh cuûa NHNN veà cung caáp thoâng tin baùo caùo. Ñoàng thôøi NHNN caàn caûi
tieán caùc keânh cung caáp thoâng tin ñaàu ra ña daïng hôn, kòp thôøi hôn nhaèm ñaùp öùng
nhu caàu thoâng tin khaùch haøng cuûa caùc TCTD. Veà phía caùc TCTD phaûi thaáy roõ
vieäc cung caáp thoâng tin tín duïng laø traùch nhieäm cuõng nhö lôïi ích cho chính baûn
thaân mình.
- Hoaøn thieän heä thoáng coâng ngheä thoâng tin NHNN vôùi caùc TCTD ñeå toaøn boä
caùc soá lieäu coù theå truy xuaát töø maùy maø khoâng caàn laøm thuû coâng nhö moät soá bieåu
113
baùo caùo hieän nay. Nhö vaäy soá lieäu baùo caùo môùi chính xaùc, kòp thôøi vaø an toaøn,
baûo ñaûm cho coâng taùc quaûn lyù cuûa NHNN ñöôïc thuaän lôïi vaø an toaøn, kòp thôøi
caûnh baùo nhöõng sai soùt trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM, thöïc hieän
coâng taùc quaûn lyù töø xa coù hieäu quaû nguoàn voán vaø söû duïng voán cuûa caùc TCTD, ñaëc
bieät laø caùc khoaûn nôï coù vaán ñeà.
4.2.5. Moät soá bieän phaùp ñeå ñaåy maïnh coâng taùc khoâng duøng tieàn maët:
Moät trong nhöõng khoù khaên ñoái vôùi coâng taùc thaåm ñònh, kieåm tra sau caùc
khaùch haøng cuõng nhö cung caáp soá lieäu hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp cho CIC
laø ngaân haøng khoâng xaùc ñònh ñöôïc doanh thu thöïc teá cuûa doanh nghieäp, ñaëc bieät
laø caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh, ñeå töø ñoù coù ñaùnh giaù ñuùng ñaén veà xaùc
ñònh quy moâ hoaït ñoäng kinh doanh, vieäc söû duïng voán vay cuûa ñôn vò. Nguyeân
nhaân laø do tình traïng söû duïng tieàn maët qua giao dòch, thanh toaùn laø phoå bieán ngoaøi
muïc ñích thuaän tieän, nhanh choùng, coøn muïc ñích khaùc laø nhaèm traùnh khai baùo
doanh thu vôùi muïc ñích troán thueá. Vì vaäy vieäc ñaåy maïnh caùc bieän phaùp thanh
toaùn khoâng duøng tieàn maët laø moät trong nhöõng giaûi phaùp giuùp cho ngaân haøng naém
ñöôïc möùc ñoä hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khaùch haøng, giuùp cho coâng taùc thaåm ñònh
vaø kieåm tra hoaït ñoäng kinh doanh khaùch haøng coù hieäu quaû hôn.
Ngaây 28/12/2006, chính phuû ñaõ ban haønh Nghò ñònh 161/2006/NÑ-CP “
Quy ñònh veà thanh toaùn baèng tieàn maët” ñoái vôùi caùc ñôn vò söû duïng voán nhaø nöôùc.
Nghò ñònh naøy ñaõ ñaùnh daáu moät böôùc tieán raát quan troïng veà vieäc trieån khai
chöông trình xaây döïng vaø hoaøn thieän vaên baûn phaùp luaät veà thanh toaùn nhaèm muïc
ñích tieát kieäm chi phí söû duïng tieàn maët, thuùc ñaåy hoaït ñoäng thanh toaùn khoâng
duøng tieàn maët laø cô sôû phaùt trieån dòch vuï thanh toaùn qua ngaân haøng vaø naâng cao
khaû naêng thanh khoaûn cuûa ñoàng Vieät Nam. Ñoái vôùi caùc giao dòch cuûa caùc ñôn vò
khoâng söû duïng voán nhaø nöôùc, Nhaø nöôùc chæ söû duïng cô cheá ñoäng vieân, khuyeán
khích; vieäc söû duïng phöông thöùc naøo laø do ñôn vò töï choïn.
Tuy nhieân beân caïnh cô cheá ñoäng vieân khuyeán khích, NHNN caàn coù nhöõng
quy ñònh nhaèm haïn cheá vieäc söû duïng tieàn maët cuûa caùc caù nhaân, ñôn vò khoâng söû
duïng voán nhaø nöôùc, ví duï nhö quy ñònh tyû leä phí treân soá tieàn maët ruùt nhö caùc ngaân
haøng nöôùc ngoaøi, phí ruùt tieàn maët seõ cao hôn phí chuyeån khoaûn… Quy ñònh naøy
phaûi ñöôïc thöïc hieän nghieâm tuùc ôû taát caû caùc NHTM, khoâng vì lyù do caïnh tranh maø
khoâng thu phí. Song song vôùi quy ñònh treân, NHNN caàn hoaøn thieän vaø phaùt trieån
caùc keânh thanh toaùn thuaän lôïi, deã daøng cuõng nhö xaây döïng caùc quy ñònh, quy cheá
taïo ñieàu kieän cho caùc NHTM taêng cöôøng môû roäng vaø phaùt trieån ña daïng caùc saûn
phaåm tieän ích khoâng duøng tieàn maët nhö theû thanh toaùn , theû tín duïng, …Coù nhö
vaäy seõ taïo thoùi quen söû duïng thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët cuûa ngöôøi daân, cuûa
doanh nghieäp, töø ñoù naém ñöôïc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc ñôn vò thoâng qua
doanh soá thanh toaùn hoã trôï toát cho coâng taùc thaåm ñònh vaø kieåm tra giaùm saùt khaùch
haøng vay voán, haïn cheá vaø ngaên ngöøa ruûi ro tín duïng.
114
4.2.6. Xaây döïng heä thoáng caùc chæ tieâu xeáp loaïi, ñaùnh giaù khaùch haøng thoáng
nhaát cho caùc TCTD:
Hieän nay, Thoáng ñoác NHNN ñaõ cho pheùp CIC ñöôïc thöïc hieän nghieäp vuï
phaân tích vaø xeáp haïng tín duïng doanh nghieäp. Ñaây laø ñôn vò ñaàu tieân ñöôïc pheùp “
ñoùng daáu ISO” trong lónh vöïc naøy. CIC seõ thöïc hieän vieäc taäp hôïp, ñieàu tra vaø
phaân tích caùc chæ soá tín duïng ñeå ñöa ra keát quaû thaåm ñònh veà naêng löïc taøi chính,
hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Ñaây seõ laø keânh thoâng tin quan troïng hoã trôï
cho caùc NHTM trong vieäc ra quyeát ñònh cho vay, giaùm saùt vaø ñaùnh giaù khaùch
haøng, kieåm soaùt ruûi ro coù hieäu quaû hôn.
Tuy nhieân vieäc yeâu caàu CIC thöïc hieän phaân tích ñaùnh giaù, xeáp loaïi khaùch
haøng cuûa caùc NHTM coøn haïn cheá do caùc thoâng tin ñaàu vaøo cuûa khaùch haøng chöa
coù ñoä tin caäy cao, chöa ñaày ñuû neân keát quaû phaân loïai tín duïng chöa phaûn aûnh
trung thöïc thöïc traïng taøi chính, kinh doanh cuûa khaùch haøng. Thöïc traïng hieän nay
cho thaáy cuøng vôùi moät löôïng thoâng tin ñaàu vaøo cuûa doanh nghieäp, keât quaû phaân
tích vaø xeáp loaïi cuûa caùc NHTM coù theå khaùc nhau do heä thoáng baûng ñieåm veà ñaùnh
giaù caùc chæ tieâu ñònh tính vaø ñònh löôïng coù cheânh leäch nhau.
Vì vaäy ñeà nghò NHNN xaây döïng nghieân cöùu heä thoáng ñaùnh giaù xeáp loaïi
khaùch haøng theo tieâu chuaån ngaân haøng theá giôùi laøm cô sôû chung cho caùc NHTM
thoáng nhaát vaø chính xaùc. Ngoaøi ra ñeå khuyeán khích caùc NHTM söû duïng dòch vuï
xeáp loïai, ñaùnh giaù khaùch haøng qua CIC, NHNN caàn coù möùc phí phuø hôïp hôn.
4.3. Veà phía Chính phuû:
- Xaây döïng chính saùch kinh teá vó moâ oån ñònh vaø hôïp lyù ñeå phaùt huy nhöõng
lôïi theá so saùnh cuûa Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam trong tieán trình hoäi nhaäp.
- Hoã trôï caùc Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam trong vieäc thöïc hieän ñeà aùn
taùi cô caáu ngaân haøng thöông maïi, xöû lyù nhanh choùng caùc khoaûn nôï toàn ñoïng laøm
laønh maïnh hoùa taøi chính caùc Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam, caáp theâm voán ñieàu
leä cho caùc Ngaân haøng thöông maïi quoác doanh nhaèm naâng cao naêng löïc taøi chính
cho Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam.
- Xaây döïng, boå sung, ñieàu chænh heä thoáng phaùp luaät ñaày ñuû, hoøan chænh,
minh baïch vaø thaät söï hieäu quaû nhaèm duy trì traät töï , caùc nguyeân taéc vaø toân troïng
caùc cam keát trong moïi giao dòch kinh teá, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc TCTD ,
caùc toå chöùc, caù nhaân trong nöôùc vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi laøm aên ñuùng luaät phaùp.
Caùc boä luaät caàn phaûi nhanh choùng hoaøn thieän vaø boå sung nhö Luaät daân söï, Luaät
ñaàu tö, Luaät doanh nghieäp, Luaät caïnh tranh...
- Xaây döïng caùc quy ñònh phaùp luaät coù lieân quan ñeå taïo ñieàu kieän cho caùc
NHTM thöïc hieän toát Ñeà aùn Phaùt trieån Ngaân haøng töø nay ñeán naêm 2010 vaø ñònh
höôùng ñeán naêm 2020.
115
- Nhaø nöôùc cuõng caàn quan taâm ñeán caùc bieän phaùp cheá taøi nghieâm khaéc vaø
quaûn lyù, kieåm soaùt chaët cheõ cô quan thueá, traùnh hieän töôïng caùn boä thueá caáu keát
vôùi doanh nghieäp ñeå troán thueá ñeå xoùa boû hieän töôïng doanh nghieäp coù nhieàu heä
thoáng soå saùch gaây khoù khaên trong coâng taùc quaûn lyù vaø naém caùc maët hoaït ñoäng caùc
doanh nghieäp.
- Giaùo duïc vaø naâng cao nhaän thöïc cuûa ngöôøi daân veà quyeàn sôû höõu trí tueä,
töø ñoù laøm cho caùc doanh nghieäp phaûi yù thöùc hôn trong vieäc xaây döïng uy tín
thöông hieäu cuûa mình, taïo neân vaên hoùa doanh nghieäp. Ñaây seõ laø nhöõng tín hieäu
toát nhaèm giaûm thieåu chi phí thoâng tin cho ngaân haøng trong quaù trình thaåm ñònh,
ñaùnh giaù khaùch haøng.
- Naâng cao hieäu quaû thöïc thi cuûa Luaät phaù saûn. Vieäc thöïc thi thaønh coâng
Luaät phaù saûn seõ goùp phaàn taïo ra cô cheá saøn loïc caùc doanh nghieäp yeáu keùm ra
khoûi thò tröôøng.
- Quy ñònh roõ raøng traùch nhieäm cuûa caùc cô quan ban ngaønh trong vieäc xöû lyù
taøi saûn baûo ñaûm ñeå thu hoài nôï cuûa ngaân haøng. Thöïc teá hieän nay, caùc tröôøng hôïp
xöû lyù taøi saûn baûo ñaûm qua Toøa aùn ñeå thu hoài nôï cuûa caùc ngaân haøng gaëp raát nhieàu
khoù khaên vaø keùo daøi do cô cheá phaûi ñöôïc giaûi quyeát qua nhieàu giai ñoaïn, nhieàu
thuû tuïc. laøm cho khaû naêng thu hoài heát nôï vay caøng khoù khaên do söï bieán ñoäng giaù
caû, laõi suaát…
- Xaây döïng caùc quy ñònh phaùp luaät veà thanh toùan khoâng duøng tieàn maët ñoái
vôùi caùc caù nhaân, toå chöùc kinh teá. Beân caïnh vieäc ban haønh “ quy cheá söû duïng tieàn
maët “ ñoái vôùi caùc ñôn vò söû duïng voán Nhaø nöôùc, Nhaø nöôùc caàn coù nhöõng bieän
phaùp kinh teá ñoái vôùi caùc caù nhaân, ñôn vò khoâng söû duïng voán Nhaø nöôùc, nhaèm
giaûm bôùt khoái löôïng tieàn trong löu thoâng , giuùp ngaân haøng deã daøng hôn trong vieäc
kieåm soaùt quaù trình söû duïng voán vay vaø naém ñöôïc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa
doanh nghieäp thoâng qua thanh toaùn, töø ñoù haïn cheá ruûi ro cho ngaân haøng. Beân
caïnh ñoù ñeå khuyeán khích thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët, caàn coù cô cheá giuùp ñôõ
caùc NHTM keát noái heä thoáng ATM thaønh moät maïng löôùi thoáng nhaát. Ñieàu naøy seõ
taïo thuaän lôïi trong thanh toaùn vaø ñaåy maïnh vieäc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët.
- Quy ñònh loä trình baét buoäc veà kieåm toùan: ñoái vôùi caùc doanh nghieäp lôùn vaø
quy ñònh quyeát toùan thueá vôùi caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, caùc cô sôû saûn xuaát
tieåu thuû coâng nghieäp, …ñeå naém ñöôïc thoâng tin hoaït ñoäng caùc ñôn vò moät caùch ñaày
ñuû, baûo ñaûm phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù kinh teá vó moâ cuûa Nhaø nöôùc, ñoàng thôøi
taïo ñieàu kieän cho caùc cô quan ban ngaønh coù lieân quan nhö thueá, taøi chính ngaân
haøng coù ñöôïc thoâng tin veà khaùch haøng chính xaùc, giaûm thieåu ruûi ro trong hoaït
ñoäng ngaân haøng. Song song ñoù Nhaø nöôùc caàn ñoåi môùi vaø caûi tieán heä thoáng thueá,
möùc thueá hôïp lyù ñeå thueá thöïc söï laø ñoøn baåy kích thích ñoái vôùi caùc doanh nghieäp.
116
- Naâng cao söï phoái hôïp giöõa caùc cô quan chöùc naêng nhö ngaân haøng, thueá,
taøi chính, cô quan thoáng keâ… trong quaù trình hoaït ñoäng . Vieäc phoái hôïp vaø chia seû
thoâng tin giöõa caùc cô quan chöùc naêng seõ giuùp cho vieäc giaûi quyeát caùc thuû tuïc haønh
chính ñöôïc nhanh goïn vaø chính xaùc. Vì vaäy, phaûi xaây döïng heä thoáng maïng maùy
tính ñeå baûo ñaûm söï tích hôïp thoâng tin, töø ñoù taïo ñieàu kieän ñeå caùc beân coù theå khai
thaùc thoâng tin deã daøng vaø nhanh choùng .
- Xaây döïng vaø hoaøn thieän haï taàng coâng ngheä thoâng tin, vieãn thoâng quoác gia
ñeå ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån dòch vuï ngaân haøng môùi vaø vaø môû roäng lónh vöïc
kinh doanh cuûa caùc TCTD theo höôùng hieän ñaïi hoùa .
4.4. Kieán nghò ñeà xuaát:
4.4.1. Ñoái vôùi NHTM:
- Hoøan thieän cô cheá chính saùch tín duïng phuø hôïp vôùi thöïc teá phaùt trieån kinh
teá Vieät Nam vaø caùc chuaån möïc ngaân haøng theá giôùi, naâng cao naêng löïc taøi chính,
khaû naêng quaûn trò ngaân haøng hieän ñaïi ñeå baûo ñaûm khaû naêng caïnh tranh khi tham
gia thöïc hieän ñaày ñuû caùc cam keát theo loä trình WTO.
- Nhanh choùng hoøan thieän moâ hình quaûn trò ruûi ro caùc hoïat ñoäng ngaân haøng
theo chuaån möïc vaø thoâng leä quoác teá, nhaát laø ñoái vôùi quaûn trò ruûi ro tín duïng trong
ñoù xaùc ñònh roõ vai troø traùch nhieäm cuûa töøng boä phaän töø Ban ñieàu haønh cho ñeán
nhaân vieân, naâng cao nhaän thöùc vaø quaûn lyù ruûi ro trong hoaït ñoäng ngaân, söû duïng
caùc coâng cuï tính toùan hieän ñaïi giuùp cho vieäc xaùc ñònh, ño löôøng vaø kieåm soùat ruûi
ro coù hieäu quaû, giuùp cho hoïat ñoäng ngaân haøng phaùt trieån an toaøn, hieäu quaû vaø beàn
vöõng.
- Naâng cao naêng löïc quaûn trò ruûi ro cuûa Ban ñieàu haønh cuõng nhö cuûa caùn boä
tín duïng , caùn boä quaûn lyù ruûi ro vaø caùn boä kieåm tra kieåm soùat thoâng qua coâng taùc
ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi; tieâu chuaån hoùa caùc chöùc danh caùn boä ñeå baûo ñaûm coâng
vieäc ñaûm ñöông phaûi phuø hôïp vôùi naêng löïc vaø trình ñoä. Caûi tieán cheá ñoä tieàn
löông, cheá ñoä khen thöôûng phuø hôïp vôùi hieäu quaû, naêng suaát lao ñoäng ñeå khuyeán
khích ngöôøi lao ñoäng phaùt huy heát khaû naêng cuûa mình vaø haïn cheá tieâu cöïc phaùt
sinh, ñaùp öùng cho nhu caàu phaùt trieån ngaân haøng hieän ñaïi.
- Hieän ñaïi hoùa heä thoáng coâng ngheä thoâng tin phuïc vuï toát cho yeâu caàu ña
daïng hoùa saûn phaåm dòch vuï, ñaàu tö ngaân haøng, ñoàng thôøi laø coâng cuï hoã trôï ñaéc
löïc cho coâng taùc quaûn lyù ruûi ro cuûa ngaân haøng ñaït hieäu quûa cao.
4.4.2. Ñoái vôùi NHNN:
- Nhanh choùng hoaøn thieän, boå sung, söûa ñoåi heä thoáng luaät phaùp vaø caùc quy
ñònh, quy cheá veà NH ñaày ñuû, phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá ñeå taïo haønh lang phaùp
lyù cho caùc TCTD trong nöôùc cuõng nhö TCTD nöôùc ngoaøi hoaït ñoäng treân laõnh thoå
117
Vieät Nam theo loä trình cam keát WTO nhö Luaät caùc TCTD, Luaät NHNN, Luaät caùc
coâng cuï chuyeån nhöôïng…
- Caûi caùch ñoàng boä toå chöùc, phöông phaùp thanh tra treân cô sôû ruûi ro vaø hoaït
ñoäng Thanh tra giaùm saùt ngaân haøng, trong ñoù xaây döïng, ban haønh khung phaùp lyù
ñeå Thanh tra ngaân haøng laø moät toå chöùc toå chöùc thoáng nhaát coù ñuû quyeàn haïn vaø
traùch nhieäm trong quaù trình thanh tra giaùm saùt nhaèm naâng cao hieäu löïc, hieäu quaû
coâng taùc ñaùnh giaù hoaït ñoäng caùc TCTD, ñöa ra nhöõng caûnh baùo ruûi ro chính xaùc,
kòp thôøi, töø ñoù yeâu caàu caùc TCTD coù nhöõng bieän phaùp phuø hôïp ñeå haïn cheá ruûi ro,
baûo ñaûm an toaøn cho hoaït ñoäng cuûa heä thoáng caùc TCTD. Cuï theå hoaù caùc nguyeân
taéc cô baûn cuûa Basel phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa quoác gia mình, trong ñoù xaùc ñònh
loä trình böôùc ñi thích hôïp trong vieäc thieát laäp, xaây döïng caùc ñieàu kieän ñaùp öùng
yeâu caàu cuûa thanh tra treân cô sôû ruûi ro.
-Yeâu caàu caùc TCTD phaûi xaây döïng vaø vaän haønh heä thoáng xeáp haïng tín
duïng noäi boä; ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu veà quaûn trò ruûi ro toái thieåu; quy ñònh veà
chöùc danh quaûn trò, ñieàu haønh TCTD, quy ñònh veà caùc tyû leä an toaøn , quy ñònh veà
trích laäp döï phoøng ruûi ro, veà xeáp haïng caùc TCTD…
-Hoaøn chænh heä thoáng coâng ngheä thoâng tin hieän ñaïi cuõng nhö quy ñònh xöû
phaït nghieâm minh trong vieäc cung caáp thoâng tin ñaàu vaøo cuûa caùc NHTM nhaèm
phuïc vuï toát cho yeâu caàu cung caáp thoâng tin trong toaøn heä thoáng NH.
- Quan taâm ñaøo taïo ñoäi nguõ thanh tra vieân coù naêng löïc, trình ñoä ñaùp öùng
yeâu caàu thanh tra giaùm saùt hoaït ñoäng NHTM trong ñieàu kieän hoäi nhaäp.
4.4.3. Ñoái vôùi Chính phuû.
Tieáp tuïc ñieàu chænh chính saùch vó moâ ngaøy caøng phuø hôïp vôùi cô cheá thò
tröôøng trong ñìeàu kieän hoäi nhaäp quoác teá nhaèm duy trì beàn vöõng toác ñoä taêng tröôûng
kinh teá cao cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc, tieáp tuïc hoøan thieän khuoân khoå phaùp lyù vaø
caûi tieán cô cheá, thuû tuïc haønh chính ñeå taïo moâi tröôøng kinh doanh ngaøy caøng thoâng
thoùang, thuaän lôïi ñoái vôùi caùc TCTD, hoøan thieän cô sôû haï taàng kyõ thuaät nhö heä
thoáng thoâng tin, kieåm toùan, keá toùan theo chuaån möïc quoác ….ñeå thuùc ñaåy neàn kinh
teá phaùt trieån oån ñònh, taïo ñieàu kieän cho hoïat ñoäng saûn xuùaât kinh doanh cuûa caùc
doanh nghieäp noùi chung vaø NHTM noùi rieâng phaùt trieån an toøan, beàn vöõng vaø hoäi
nhaäp quoác teá.
118
KEÁT LUAÄN:
Toùm laïi, hoäi nhaäp quoác teá seõ laøm cho neàn kinh teá caùc quoác gia phaùt trieån
maïnh meõ, nhanh choùng; söï phuï thuoäc laãn nhau veà kinh teá giöõa caùc quoác gia ngaøy
caøng lôùn. Taøi chính laø lónh vöïc nhaïy caûm, bao truøm vaø lieân quan ñeán taát caû caùc
lónh vöïc hoaït ñoäng, caùc lónh vöïc khaùc nhau cuûa ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi. Töï do hoaù
taøi chính laø böôùc ñi quan troïng trong quaù trình töï do hoaù kinh teá .
Ñaëc bieät laø khi Vieät Nam thöïc hieän caùc cam keát quoác teá theo loä trình hoäi
nhaäp, caùc NHTM Vieät Nam buoäc phaûi hoaït ñoäng theo nguyeân taéc thò tröôøng vaø
minh baïch hôn trong ñieàu kieän caïnh tranh tröïc tieáp vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi
nöôùc ngoaøi coù trình ñoä coâng ngheä hieän ñaïi vaø naêng löïc taøi chính vöôït troäi. Beân
caïnh ñoù cuõng môû ra nhieàu cô hoäi cho caùc NHTM Vieät Nam. Giöõa thôøi cô vaø thaùch
thöùc ñan xen, chuyeån hoùa laãn nhau. Neáu thaùch thöùc ñöôïc vuôït qua, töï noù seõ trôû
thaønh thôøi cô. Thôøi cô khoâng naém baét ñöôïc seõ trôû thaønh thaùch thöùc.
Do vaäy ñeå ñöùng vöõng trong moâi tröôøng caïnh tranh ñaày thaùch thöùc ñoøi hoûi
caùc NHTM phaûi tieáp tuïc thöïc hieän chöông trình taùi cô caáu veà toå chöùc vaø hoaït
ñoäng, höôùng ngaân haøng hoaït ñoäng an toaøn hieäu quaû vaø beàn vöõng. Muoán vaäy, ñieàu
quan troïng laø phaûi nghieân cöùu vaø aùp duïng caùc moâ hình quaûn trò ruûi ro cuûa NHTM
hieän ñaïi, phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá, khoâng ngöøng naâng cao naêng löïc quaûn trò
ruûi ro cuõng nhö naâng cao naêng löïc quaûn lyù cuûa mình, baûo ñaûm hoaït ñoäng ngaân
haøng an toaøn vaø laønh maïnh.
Möùc ñoä, nguy cô ruûi ro cuûa moãi ngaân haøng laø khaùc nhau, döïa treân ñieåm
maïnh, ñieåm yeáu cuï theå cuûa mình, caùc NHTM seõ coù nhöõng thay ñoåi caàn thieát vaø
keá hoaïch thích hôïp ñeå xaây döïng moâ hình quaûn trò ruûi ro phuø hôïp tuyø thuoäc quy
moâ ngaân haøng, möùc ñoä nghieâm troïng cuûa caùc ruûi ro hieän taïi, söï saün saøng vaø khaû
naêng quaûn trò ruûi ro cuûa töøng ngaân haøng, trieån khai hieäu quaû hoaït ñoäng quaûn trò
ruûi ro. Phaùt trieån maïnh meõ coâng ngheä thoâng tin ñi ñoâi vôùi xaây döïng heä thoáng
phaân tích, ñaùnh giaù ño löôøng caùc loaïi ruûi ro; ñaëc bieät laø ruûi ro tín duïng, laõi suaát,
thanh khoaûn. Xaây döïng heä thoáng giaùm saùt, caûnh baùo phaùt hieän sôùm nhöõng ruûi ro
cuïc boä vaø ruûi ro heä thoáng, taêng cöôøng chaát löôïng heä thoáng thoâng tin baùo caùo, kho
119
döõ lieäu; ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä coù naêng löïc, trình ñoä chuyeân moân cuõng laø yeâu caàu
cô baûn cuûa quaûn trò ruûi ro ñeå giaûm thieåu ruûi ro trong hoaït ñoäng ngaân haøng, ñöa
hoaït ñoäng ngaân haøng phaùt trieån an toaøn, hieäu quaû.
Cuøng vôùi nhöõng giaûi phaùp töø noäi löïc cuûa caùc NHTM, ñeå haïn cheá ruûi ro
trong kinh doanh cuûa caùc ngaân haøng raát caàn caùc giaûi phaùp töø phía NHNN, Chính
phuû, caùc Boä ngaønh trong vieäc ñaåy nhanh tieán trình cô caáu neàn kinh teá, ñeà aùn caûi
caùch ngaân haøng thöông maïi, caûi thieän moâi tröôøng kinh doanh; kieåm soaùt chaët cheõ
tính minh baïch thoâng tin cuûa taát caû caùc thaønh phaàn kinh teá, phaùt trieån laønh maïnh
thò tröôøng taøi chính tieàn teä ôû Vieät Nam, … taïo ñieàu kieän cho hoïat ñoäng caùc ngaân
haøng “An toøan - Hieäu quaû- Phaùt trieån beàn vöõng- Hoäi nhaäp quoác teá”.
120
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
TIEÁNG ANH
1. “International Convergence of capital Measurement and Capital Standards” ,
Bank for International Settlements, Press & communications CH- 4002 Basel,
Switzerland, laáy töø Internet -
2. Mr. Jermy Y. Prenio Bangko Sentral ng Pilipinas, “Risk – Based Capital ( from
Basel I to Basel II , Bankers Institute of the Philippines” , Inc. “ Intricacies of the New
Basel Capital Accord- laáy töø Internet :
3.“Principal for the Management of Credit Risk”, Bank for International
Settlements, laáy töø Internet
4. Remars by Chaiman Ben S. Bernanke, “ Modern Risk Management and
Banking Supervision”, At the Stonier Gradute School of Banking, Washington, D.C June
12,2006. The Federal Reserve Board, laáy töø Internet
http:/www.federalreserve.gov/boardDocs/speeches/200606123/defaut.htm
5. Guidelines for Commercial Bank $ DFIs , “Risk Management” , laáy töø
Internet,
TIEÁNG VIEÄT
6. Thuaän An, “ Chaáp nhaän möùc ñoä phuø hôïp ñeå quaûn trò toát”, Thôøi baùo Ngaân
haøng, soá 34, ngaøy 20/3/2007
7. Traàn Nam Baùch, “ Quaûn lyù tín duïng theo chuaån möïc vaø thoâng leä Quoác
teá”, Taïp chí thò tröôøng Taøi chính – Tieàn teä , soá 1+2, ngaøy 01/01/2007
8. Nguyeãn vaên Bình, “Moät soá thaùch thöùc ñoái vôùi heä thoáng thanh tra giaùm
saùt ngaân haøng trong tình hình môùi”, Taïp chí ngaân haøng soá 01/2007
9. TS. Haï Thò Thieàu Dao , “Nhìn laïi naêng löïc taøi chính cuûa caùc Ngaân haøng
Thöông maïi tröôùc theàm hoäi nhaäp”, Taïp chí Coâng ngheä Ngaân haøng , soá 15( thaùng
03-04/2007)
10. Nguyeãn Coâng Döông- Thanh tra NHNN “ Hoaøn thieän thieát cheá baûo
ñaûm an toaøn hoaït ñoäng ngaân haøng , baûo ñaûm lôïi ích cuûa ngöôøi göûi tieàn ôû Vieät
Nam”
11. Ñaøo Haûi Hieàn ( NHCTVN), “ Kinh nghieäm quaûn trò ruûi ro hoaït ñoäng
cuûa Taäp ñoaøn ING”, Taïp chí Ngaân haøng, soâ’, thaùng 01/2007.
12. Ñoã thò Khieân, “ Moät soá bieän phaùp nhaèm haïn cheá ruûi ro hoaït ñoäng trong
caùc NHTM Vieät Nam” Taïp chí Kinh teá & Phaùt trieån soá thaùng 3. 2006
121
13. TS Nguyeãn Ñaïi Lai, “ Bình luaän vaø giôùi thieäu khaùi quaùt 25 nguyeân taéc cô baûn
cuûa uûy Ban Basel veà Thanh tra- Giaùm saùt Ngaân haøng”
14. TS Nguyeãn Ñaïi Lai “ Ñoâi neùt veà Nhöõng thaùch thöùc cuûa Toaøn caàu hoaù ñoái vôùi
ngaønh Ngaân haøng Vieät Nam trong ñieàu kieän hieän nay”
15. Nguyeãn Thò Thuøy Linh, “ ÖÙng duïng Hieäp öôùc an toaøn voán Basel trong quaûn
trò ruûi ro cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam”, Luaän vaên thaïc só kinh teá, Thö vieän tröôøng Ñaïi
hoïc Kinh teá , Tp. HCM naêm 2006
16. Traàn Luyeän, “Ñeå haïn cheá ruûi ro trong cho vay cuûa caùc Toå chöùc tín duïng”,
Taïp chí Ngaân haøng soá 2, thaùng 1/2007
17. Peter S. Rose, “ Quaûn trò Ngaân haøng Thöông maïi” Ñaïi hoïc Kinh teá Quoác daân
Nhaø xuùaât baûn Taøi chính, Haø Noäi 2001
18. Ths. Nghieâm Xuaân Thaønh, “ Giaûi phaùp nhaèm giaûm thieåu ruûi ro trong
hoaït ñoäng kinh doanh cuûa NHTM Vieät Nam trong boái caûnh hoäi nhaäp quoác teá”, taïp
chí Ngaân haøng, soá 21, thaùng 11-2006
19. Vuõ Duy Tín , “ Moät soá vaán ñeà veà xaây döïng moâ hình quaûn trò ruûi ro hieäu
quaû taïi caùc NHTM Vieät Nam, Taïp chí Ngaân haøng soá 18/2006.
20. Nguyeãn Ñöùc Trung , “ Phöông phaùp tính toån thaát tín duïng döïa treân heä thoáng
cô sôû döõ lieäu ñaùnh giaù noäi boä- IRB vaø nhöõng öùng duïng trong quaûn trò ruûi ro” Taïp chí
Ngaân haøng , soá 6, thaùng 3/2007
21. Ths. Phan Thò Hoaøng Yeán, “ Cô hoäi vaø thaùch thöùc cuûa caùc Ngaân haøng
Thöông maïi Vieät Nam khi hoäi nhaäp kinh teá quoác teá “, Taïp chí Khoa hoïc vaø Ñaøo
taïo Ngaân haøng, soá 55/ thaùng 12-2006
22. “Cam keát cuûa Vieät Nam khi gia nhaäp WTO- Phaàn lieân quan tôùi lónh vöïc ngaân
haøng” , Taïp chí Ngaân haøng soá 23, thaùng 12/2006
23. Quyeát ñònh 457/2005/QÑ –NHNN, “Quy ñònh veà caùc tyû leä baûo ñaûm an toaøn
trong hoaït ñoäng cuûa Toå chöùc tín duïng”, ngaøy 19/4/2005
24. Kyû yeáu Hoäi thaûo Khoa hoïc “Naâng cao naêng löïc quaûn trò ruûi ro cuûa caùc NHTM
Vieät Nam” , Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam , Nhaø xuaát baûn Phöông Ñoäng - Haø Noäi2005
25. Taøi lieäu taäp huaán “ Nghieäp vuï quaûn lyù ruûi ro taùc nghieäp” , Ngaân haøng Coâng
thöông Vieät Nam, Haø Noäi 06/2007
26. “Quy ñònh veà phaân loaïi nôï , trích laäp vaø söû duïng döï phoøng ñeå xöû lyù ruûi ro tín
duïng trong hoaït ñoäng ngaân haøng cuûa NHTM” - Quyeát ñònh 493/2005/QÑ-NHNN ngaøy
22/4/2005 cuûa Thoáng ñoác NHNN ban haønh
27. “Noäi dung söûa ñoåi veà trích laäp döï phoøng ruûi ro” .Quyeát ñònh soá 18/2007/
QÑ-NHNN ngaøy 25/04/2007 cuûa NHNN veà vieäc dung söûa ñoåi veà trích laäp döï
phoøng ruûi ro
122
28. Chæ thò 02/2006/CT-NHNN ngaøy 23/5/2006 cuûa NHNN “ Veà vieäc taêng
cöôøng caùc bieän phaùp phoøng ngöøa, haïn cheá ruûi ro trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa aùcc
TCTD”
29. “ Nguyeân taéc Basel veà quaûn lyù nôï xaáu “, Baûn tin Thoâng tin tín duïng
(CIC) Ngaân haøng Nhaø nöôùc, soâ1, thaùng 6/2007
30.” Chính saùch Tieàn teä - Tín duïng- Ngaân haøng – Chöông trình haønh ñoäng
cuûa ngaønh ngaân haøng tröôùc theàm hoäi nhaäp WTO”, Baûn tin Thoâng tin tín duïng
(CIC) Ngaân haøng Nhaø nöôùc, soâ8, thaùng 10/2006
31. Caùc vaên baûn, cheá ñoä quy ñònh veà tín duïng hieän haønh, baùo caùo thöôøng
nieân cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Vieät Nam.
123
Phuï luïc 1: Tín hieäu caûnh baùo veà nhöõng khoaûn vay coù vaán ñeà vaø veà chính saùch
cho vay keùm hieäu quaû
Caùc daáu hieäu nhaän bieát moät khoaûn cho vay Caùc daáu hieäu nhaän bieát chính saùch
coù vaán ñeà cho vay keùm hieäu quaû cuûaNH
Thanh toaùn tieàn vay khoâng ñuùng keá hoaïch Söï ñaùnh giaù khoâng chính xaùc veà ruûi ro
cuûa khaùch haøng
Kyø haïn cuûa khoaûn cho vay bò thay ñoåi lieân tuïc Cho vay döïa treân caùc söï kieän baát
thöôøng coù theå xaûy ra trong töông lai
( chaúng haïn nhö saùp nhaäp)
Yeâu caàu gia haïn nôï keùm hieäu quaû ( voán goác Cho vay do khaùch haøng höùa duy trì
moãi laàn gia haïn khoâng giaûm ñaùng keå) moät khoaûn tieàn göûi lôùn
Laõi suaát cao baát thöôøng ( coá gaéng buø ñaép Khoâng xaùc ñònh roõ keá hoaïch hoaøn traû
ruûi ro cao) ñoái vôùi töøng khoaûn cho vay
Söï tích tuï baát thöôøng caùc khoaûn phaûi thu vaø/ Cung caáp tín duïng lôùn cho caùc khaùch
hoaëc haøng toàn kho cuûa khaùch haøng haøng khoâng thuoäc khu vöïc thò tröôøng
cuûa ngaân haøng
Tyû leä (ñoøn baåy) nôï/ voán coå phaàn taêng Hoà sô tín duïng khoâng ñaày ñuû
Thaát laïc caùc taøi lieäu ( ñaëc bieät laø baùo caùo taøi Caáp caùc khoaûn tín duïng lôùn cho caùc
chính cuûa khaùch haøng) vieân trong noäi boä ngaân haøng ( nhaân
vieân, giaùm ñoác hay caùc coå ñoâng)
Taøi saûn theá chaáp khoâng ñuû tieâu chuaån Coù khuynh höôùng caïnh tranh taêng thaùi
hoùa ( caáp caùc khoaûn tín duïng cho
khaùch haøng ñeå hoï khoâng tôùi ngaân
haøng khaùc duø khoaûn cho vay seõ coù
vaán ñeà)
Troâng chôø vieäc ñaùnh giaù laïi taøi saûn nhaèm taêng Cho vay ñeå taøi trôï caùc hoaït ñoäng ñaàu
voán chuû sôû höõu cô.
Khoâng coù baùo caùo hay döï toaùn veà doøng tieàn Thieáu nhaïy caûm ñoái vôùi moâi tröôøng
kinh teá ñang thay ñoåi
Vieäc troâng chôø cuûa khaùch haøng vaøo caùc nguoàn
voán baát thöôøng ñeå ñaùp öùng nghóa vuï thanh toaùn
( ví duï, baùn caùc toøa cao oác hay trang thieát bò…)
124
Phuï luïc 2: Xem xeùt saùu yeáu toá cô baûn trong quaù trình xeùt duyeät cho vay
Tính caùch
Naêng löïc Tieàn maët Taøi saûn theá chaáp Ñieàu kieän Kieåm soaùt
Xem xeùt quaù trình
thanh toaùn cuûa khaùch
haøng tröôùc ñaây
Naêng löïc cuûa ngöôøi
vay vaø ngöôøi baûo
laõnh
Xem xeùt thu nhaäp,
coå töùc, doanh thu
baùn haøng cuûa haõng
kinh doanh
Xem xeùt quyeàn sôû höõu
taøi saûn
Xem xeùt vò theá hieän
thôøi cuûa khaùch haøng
trong ngaønh vaø thò
phaàn döï tính
Xem xeùt caùc quy
ñònh aùp duïng ñoái vôùi
hoaït ñoäng ngaân haøng
lieân quan tôùi chaát
löôïng vaø ñaëc ñieåm
cuûa caùc khoaûn cho
vay
Tham khaûo yù kieán cuûa
caùc chuû nôï khaùc veà
khaùch haøng
Giaáy pheùp hoaït ñoäng
cuûa coâng ty vaø hôïp
ñoàng vôùi caùc ñoái taùc
cuõng nhö caùc taøi lieäu
hôïp phaùp khaùc
Xem xeùt doøng tieàn
tröôùc ñaây vaø doøng
tieàn döï tính cuûa coâng
ty
Xem xeùt tình traïng cuûa
taøi saûn
So saùnh tình hình hoaït
ñoäng kinh doanh cuûa
khaùch haøng vôùi caùc
coâng ty coù cuøng quy
moâ khaùc trong ngaønh
Ñaûm baûo nhöõng taøi
lieäu caàn thieát ñöôïc
thanh tra ngaân haøng
söû duïng trong vieäc
keåm soaùt tín duïng
Xem xeùt muïc ñích cuûa
vieäc vay voán
Xem xeùt lòch söû hoaït
ñoäng, cô caáu vaø baûn
chaát hoaït ñoäng kinh
doanh, caùc khaùch
haøng vaø nhaø cung
caáp chuû yeáu cuûa
ngöôøi vay voán kinh
doanh.
Xem xeùt caùc khoaûn
phaûi döï tröõ coù khaû
naêng thanh khoaûn
cuûa khaùch haøng
Xem xeùt giaù trò cuûa taøi
saûn baûo ñaûm
Xem xeùt moâi tröôøng
caïnh tranh ñoái vôùi saûn
phaåm cuûa khaùch haøng
Kyù caùc cam keát vaø
chuaån bò ñaày ñuû caùc
giaáy tôø lieân quan
ñeán khoaûn vay
125
Xem xeùt döï baùo kinh
doanh cuûa khaùch haøng
vaø thu nhaäp caù nhaân
Xem xeùt caùc khoaûn
phaûi traû, phaûi thu vaø
haøng toàn kho
Xem xeùt möùc ñoä
chuyeân moân hoùa cuûa
taøi saûn
Söï nhaïy caûm cuûa
khaùch haøng vaø cuûa
ngaønh ñoái vôùi chu kyø
kinh doanh vaø ñoái vôùi
söï thay ñoåi trong coâng
ngheä
Yeâu caàu vay phaûi
tuaân thuû ñuùng chính
saùch cho vay baèng
vaên baûn
Möùc phaân loaïi xeáp
haïng tín duïng khaùch
haøng
Cô caáu voán vaø ñoøn
baåy taøi chính
Xem xeùt quyeàn phaùp
lyù , trôû ngaïi vaø nhöõng
hanï cheá ñoái vôùi vieäc
naém giöõ taøi saûn
Xem xeùt caùc ñieàu kieän
treân thò tröôøng lao
ñoäng trong ngaønh hay
trong thò tröôøng hoaït
ñoäng cuûa khaùch haøng
Xem xeùt caùc taøi lieäu
khoâng phaûi cuûa caùc
cô quan kieåm soaùt
tín duïng
( caùc chuyeân gia
kinh teá hay chính trò
veà caùc nhaân toá beân
ngoaøi coù theå taùc
ñoäng ñeán vieäc hoaøn
traû moùn vay)
Söï coù maët cuûa nhöõng
ngöôøi cuøng tham gia
kyù hôïp ñoàng tín duïng
hay nhöõng ngöôøi baûo
laõnh khoaûn vay cuûa
khaùch haøng
Kieåm soaùt chi phí,
caùc chæ soá thanh toaùn
Xem xeùt vaán ñeà thueâ
mua vaø theá chaáp lieân
quan tôùi taøi saûn vaø
thieát bò duøng laøm taøi
saûn theá chaáp
Xem xeùt taùc ñoäng cuûa
laïm phaùt ñoái vôùi baûng
caân ñoái keá toaùn vaø
doøng tieàn cuûa khaùch
haøng
Xem xeùt soá tieàn baûo
hieåm
Treåin voïng coâng vieäc
cuûa khaùch haøng, cuûa
ngaønh trong daøi haïn
126
Xem xeùt chöùng
khoaùn vaø chæ soá giaù
treân thu nhaäp hieän
thôøi cuûa ngöôøi xin
vay
Baûo ñaûm vaø baûo laõnh
baèng taøi saûn naøy ñoái
vôùi caùc giao dòch khaùc
Moâi tröôøng vaø caùc
nhaân toá chính trò, luaät
phaùp aûnh höôûng ñeán
hoaït ñoäng, coâng vieäc
cuûa khaùch haøng
Xem xeùt chaát löôïng
quaûn lyù
Xem xeùt vò theá töông
ñoái cuûa ngaân haøng vôùi
tö caùch laø moät chuû nôï
ñoái vôùi TSTC
Xem xeùt nhöõng thay
ñoåi trong hoaït ñoäng
keá toaùn gaàn ñaây
Xem xeùt nhu caàu taøi
trôï coù theå xuaát hieän
trong töông lai cuûa
khaùch haøng.
Nguoàn: Peter Rose “ Quaûn trò ngaân haøng hieän ñaïi” , Nhaø xuùaât baûn taøi chính , Ñaïi hoïc kinh teá Quoác daân, Haø Noäi 2001
127
PHUÏ LUÏC 5: PHÖÔNG PHAÙP TÍNH MÖÙC ÑOÄ RUÛI RO HOÏAT ÑOÄNG
Caùch thöù 1: Tieáp caän theo chæ soá cô baûn ( Basic Indicator Approach-BIA)
Theo caùch naøy , möùc ñoä ruûi ro ñöôïc xaùc ñònh treân côù sôû moät chæ soá ñôn leû
nhaân vôùi moät tæ leä phaàn traêm nhaát ñònh.
Möùc ñoä ruûi ro = @ x chæ soá ñôn leû
Trong ñoù :
- Chæ soá ñôn leû: laø thu nhaäp roøng trung bình caùc naêm cuûa ngaân
haøng ( vôùi ñieàu kieän phaûi laø soá döông)
- @ ñöôïc xaùc ñònh laø 15%
- Caùc naêm ñöôïc tính laø 3 naêm gaàn nhaát .
- Khoâng aùp duïng cho caùc ngaân haøng coù hoïat ñoäng xuyeân quoác
gia.
Ví duï: ta coù baûng tính sau:
Baûng 23: Tính möùc ñoä ruûi ro hoïat ñoäng theo phöông phaùp BIA
Löôïng tieàn tính theo ñôn vò trieäu $
- Thu nhaäp naêm thöù nhaát -80
- Thu nhaäp naêm thöù hai 20
- Thu nhaäp naêm thöù ba 110
- Toång thu nhaäp caùc naêm 50
- Soá naêm thu nhaäp ngaân haøng laø döông 2
- Trung bình thu nhaäp caùc naêm tính theo 50/2 = 25
naêm gaàn nhaát
- Heä soá Alpha 15%
* Yeâu caàu voán töï coù cho ruûi ro hoïat ñoäng 25 x 15% = 3.75
128
Caùch thöù 2: Phöông phaùp tieáp caän tieâu chuaån hoùa- Standardised
Approach ( SA)
Möùc ñoä ruûi ro ñöôïc tính nhö sau:
Möùc ñoä ruûi ro = Γ 1-3 ( GI 1-8 Xβ 1-8) /3
Trong ñoù:
- Hoïat ñoäng ngaân haøng chia laøm 8 lónh vöïc
- Chæ soá laø toång thu nhaäp cuûa caùc lónh vöïc hoïat ñoäng trong 3 naêm
gaàn nhaát.
- Möùc ñoä ruûi ro ñöôïc tính treân côù sôû tính thu nhaäp töøng lónh vöïc
trong töøng naêm nhaân vôùi heä soá
- Neáu moät naêm naøo ñoù coù toång thu nhaäp aâm hoaëc baèng khoâng thì thu
nhaäp naêm ñoù seõ khoâng ñöôïc tính vaøo phaàn töû soá
- Chuùng ta seõ nghieân cöùu ví duï sau:
Baûng 24: Caùc lónh vöïc hoïat ñoäng vaø heä soá töông öùng.
Lónh vöïc hoïat ñoäng Heä soá
Taøi trôï thöông maïi 18%
Hoïat ñoäng ngaân quõy 18%
Hoïat ñoäng cho vay baùn leû 12%
Hoïat ñoäng cho vay thöông maïi 15%
Hoïat ñoäng thanh toùan vaø chuyeån tieàn 18%
Dòch vuï ngaân haøng ñaïi lyù 15%
Hoïat ñoäng moâi giôùi baùn leû 12%
Hoïat ñoäng quaûn lyù taøi saûn 12%
129
Baûng 25: Phöông phaùp tính möùc ñoä ruûi ro hoïat ñoäng trong 01 naêm
Caùc lónh vöïc hoïat ñoäng Toång TN β Möùc RR
Taøi trôï thöông maïi 100 18% 18
Hoïat ñoäng ngaân quõy 100 18% 18
Hoïat ñoäng cho vay baùn leû 300 12% 36
Hoïat ñoäng cho vaybaùn buoân 300 15% 45
Hoïat ñoäng thanh toùan vaø 100 18% 18
chuyeån tieàn
Dòch vuï ngaân haøng ñaïi lyù 100 15% 15
Hoïat ñoäng moâi giôùi baùn leû 100 12% 12
Hoïat ñoäng quaûn lyù taøi saûn 100 12% 12
Toång coäng 1.200 174
Baûng 26: Phöông phaùp tính möùc ñoä ruûi ro hoïat ñoäng theo SA
Caùc lónh vöïc hoïat ñoäng β Möùc RR Möùc RR Möùc RR
naêm 1 naêm 2 naêm 3
Taøi trôï thöông maïi 18% 10 15 18
Hoïat ñoäng ngaân quõy 18% 5 10 18
Hoïat ñoäng cho vay baùn leû 12% 20 40 36
Hoïat ñoäng cho vaybaùn buoân 15% 30 35 45
Hoïat ñoäng thanh toùan vaø 18% -20 -10 18
chuyeån tieàn
Dòch vuï ngaân haøng ñaïi lyù 15% -40 -20 15
Hoïat ñoäng moâi giôùi baùn leû 12% -10 10 12
Hoïat ñoäng quaûn lyù taøi saûn 12% -10 5 12
Toång coäng -15 85 174
° Ruûi ro hoïat ñoäng ñöôïc tính laø: (174 + 85) /3 = 86
130
PHUÏ LUÏC 3: PHÖÔNG PHAÙP ÑAÙNH GIAÙ RUÛI RO TÍN DUÏNG
(1) Theo phöông phaùp chuaån ñaùnh giaù ruûi ro tín duïng
Phöông phaùp naøy gaàn gioáng nhö phieân baûn Basle I maø hieän nay caùc ngaân haøng ñang aùp
duïng trong ñoù quy ñònh moïi khoaûn muïc taøi saûn trong baûng Caân ñoái keá toaùn vaø baát kyø caùc
khoaûn cam keát ngoaøi baûng Caân ñoái keá toaùn naøo cuûa ngaân haøng ñeàu ñöôïc nhaân vôùi tyû leä
ruûi ro nhöng döïa treân cô sôû xeáp haïng tín nhieäm ñoäc laäp hoaëc xeáp haïng tín nhieäm noäi boä.
Baûng14: Heä soá ruûi ro ñoái vôùi caùc khoaûn muïc taøi saûn Coù theo Hieäp öôùc Basle II.
Xeáp
haïng tín
nhieäm
AAA
Ñeán
AA-
A+
ñeán
A-
BBB+
Ñeán
BBB-
BB+
Ñeán B-
Döôùi B- Khoâng
xeáp
haïng
Tieàn göûi
taïi
NHTW
0%
20%
50%
100%
150%
100%
Khoaûn
phaûi ñoøi
taïi PSEs
Theo höôùng daãn cuûa moãi quoác gia, tuøy thuoäc vaøo vieäc löïa choïn döïa treân
ñaùnh giaù xeáp haïng tín nhieäm ñoäc laäp hay tín nhieäm noäi boä ñoái vôùi caùc
khoaûn phaûi ñoøi ngaân haøng. Neáu aùp duïng döïa treân xeáp haïng tín nhieäm noäi
boä thì seõ khoâng aùp duïng quyeàn ñoái xöû ñaëc bieät vôùi caùc khoaûn phaûi ñoøi ngaén
haïn nhö ñoái vôùi MDBs
Khoaûn
phaûi ñoøi
taïi NH
phaùt
trieån ña
phöông
(MDBs)
Thoâng thöôøng döïa treân ñaùnh giaù xeáp haïng tín nhieäm cuûa toå chöùc ñoäc laäp,
cuõng döïa treân tröôøng hôïp xeáp haïng tín nhieäm noäi boä ñoái vôùi caùc khoaûn phaûi
ñoøi ngaân haøng maø khoâng coù khaû naêng aùp duïng quyeàn ñoái xöû ñaëc bieät vôùi
caùc khoaûn phaûi ñoøi ngaén haïn. Heä soá ruûi ro 0% coù theå aùp duïng cho nhöõng
MDBs ñöôïc ñaùnh giaù cao vaø thoaû maõn nhöõng tieâu chuaån do UÛy ban ñöa ra.
Caùch1
20% 50% 100% 100% 150% 100%
Caùch 2a
20% 50% 50% 100% 150% 50%
Khoaûn
phaûi ñoøi
taïi caùc
ngaân
haøng
Caùch 2b 20% 20% 20% 50% 150% 20%
Ñaàu tö
taïi Cty
Chöùng
khoaùn
Gioáng nhö khoaûn muïc phaûi ñoøi phaûi ñoøi taïi ngaân haøng vôùi nhöõng heä soá ruûi
ro nhö treân. Maët khaùc , nhöõng khoaûn ñaàu tö naøy cuõng phaûi tuaân theo luaät leä
daønh rieâng cho caùc khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi doanh nghieäp.
131
Caùch 1: döïa treân xeáp haïng tín duïng quoác gia; Caùch 2a döïa treân ñaùnh giaù xeáp haïng tín
nhieäm cuûa toå chöùc ñoäc laäp; Caùch 2a döïa treân ñaùnh giaù xeáp haïng tín nhieäm noäi boä.
Baûng 15 : Heä soá ruûi ro caùc khoaûn phaûi ñoøi doanh nghieäp
AAA ñeán
AA-
A+ ñeán A- BBB+ ñeán
BB-
Döôùi BB- Khoâng xeáp
haïng
Caùc khoaûn phaûi
ñoøi doanh nghieäp
20%
50%
100%
150%
100%
Baûng 16 : Heä soá ruûi ro ñoái vôùi moät soá khoaûn muïc ñaëc bieät
Khoaûn muïc Heä soá ruûi ro
Khoaûn phaûi ñoøi lieân quan ñeán danh muïc ñaàu tö
leû coù ñieàu chænh ( bao goàm muïc ñích ñieàu chænh
voán)
75%
Khoaûn phaûi ñoøi ñöôïc baûo ñaûm baèng nhaø ôû vaø taøi
saûn gaén lieàn vôùi nhaø ôû
35%
Khoaûn phaûi ñoøi baûo ñaûm baèng baát ñoäng saûn
thöông maïi
Khoâng vöôït quaù 100% heä soá ruûi ro
töông öùng cuûa khoaûn vay coù baûo
ñaûm
Nôï vay quaù haïn töø 90 ngaøy trôû leân, vaø
-Döï phoøng ñaëc bieät nhoû hôn 20% dö nôï
- Döï phoøng ñaëc bieät khoâng thaáp hôn 20% dö nôï
- Döï phoøng ñaëc bieät khoâng thaáp hôn 50% dö nôï
-
150%
100%
50%-100%
Khoaûn muïc ruûi ro cao nhö:
Khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi Chính phuû, PSEs, ngaân
haøng vaø coâng ty chöùng khoaùn ñöôïc xeáp haïng
döôùi B-
Khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi coâng ty xeáp haïng döôùi B-
Caùc khoaûn nôï quaù haïn
Giao dòch caùc chöùng khoaùn xeáp ïhaïng töø BB+ ñeán
BB-
>= 150%
Taøi saûn coù khaùc 100%
132
Baûng 17 :Heä soá chuyeån ñoåi ñoái vôùi khoaûn muïc ngoaøi baûng
caân ñoái keá toaùn
Khoaûn muïc ngoaøi baûng caân ñoái keá toaùn
Heä soá
chuyeån ñoåi
RRTD
Caùc cam keát vôùi thôøi gian ñaùo haïn ñeán 01 naêm 20%
Caùc cam keát vôùi thôøi gian ñaùo haïn töø 1 naêm trôû leân 50%
Cam keát vôùi caùc toå chöùc ñaùng tin caäy keøm theo ñieàu kieän khoâng theå huûy
ngang hoaëc töï ñoäng huûy boû khi ñaùo haïn
0%
Caùc giao dòch daïng repo, caùc baûo laõnh nieâm yeát chöùng khoaùn cuûa ngaân
haøng, baûo laõnh cho vay cuûa ngaân haøng……..
100%
Thö tín duïng ngaén haïn vaø töï ñoäng thanh khoaûn ñoái vôùi söï vaän chuyeån
cuûa haøng hoaù ( Vd: thö tín duïng baûo ñaûm baèng ñieàu khoaûn giao haøng)- aùp
duïng cho caû ngaân haøng phaùt haønh vaø ngaân aøhng xaùc nhaän
20%
Caùc khoaûn muïc khaùc ngoaøi nhöõng khoaûn ñaõ lieät keâ ôû treân ñöôïc aùp duïng
theo Basel I
133
Baûng 18: Heä soá ruûi ro cho caùc khoaûn muïc treân baûng caân ñoái taøi saûn theo
Basle I
Khoaûn muïc Heäï soá ruûi ro
- Tieàn maët
- Tieàn göûi taïi ngaân haøng nhaø nöôùc vaø Chính phuû
- Caùc khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi Chính phuû Trung öông vaø ngaân haøng
Trung öông cuûa caùc nuôùc thuoäc khoái OECD
- Caùc khoaûn phaûi ñoøi ñöôïc baûo ñaûm bôûi chöùng khoaùn cuûa Chính phuû
Trung öông hoaëc baûo laõnh bôûi Chính phuû Trung öông cuûa caùc nöôùc
OECD
0%
Khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi caùc toå chöùc thuoäc khu vöïc kinh teá coâng
trong nöôùc, ngoaïi tröø khoaûn phaûi ñoøi taïi toå chöùc Chính phuû trung
öông vaø caùc khoaûn vay ñöôïc baûo laõnh baèng chính toå chöùc naøy
0,10,20 hay
50%( tuøy moãi
quoác gia
- Caùc khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi caùc ngaân haøng phaùt trieån ña phöông (
IBRD, IADB,AsDB, AfDB, EIB) vaø caùc khoaûn phaûi ñoøi ñöôïc caùc
ngaân haøng naøy baûo laõnh hoaëc ñöôïc baûo ñaûm bôûi chöùng khoaùn do
caùc ngaân haøng naøy phaùt haønh
- Caùc khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi caùc ngaân haøng ñöôïc thaønh laäp taïi caùc
nöôùc thuoäc khoái OECD vôùi thôøi haïn coøn laïi döôùi 01 naêm vaø caùc
khoaûn vay thôøi haïn döôùi 01 naêm ñöôïc caùc ngaân haøng naøy baûo laõnh
- Caùc khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi toå chöùc thuoäc khu vöïc coâng cuûa caùc
nöôùc ngoaøi khoái OECD, ngoaïi tröø Chính phuû Trung öông vaø caùc
khoaûn vay ñöôïc baûo laõnh bôûi chínnh toå chöùc naøy
- Caùc khoaûn tieàn maët ñang thu
20%
Caùc khoaûn vay ñöôïc baûo ñaûm hoaøn toaøn bôûi taøi saûn theá chaáp hoaëc
caùc taøi saûn gaén lieàn vôùi taøi saûn theá chaáp
50%
- Caùc khoaûn phaûi ñoøi ñoái taïi khu vöïc tö nhaân
- Caùc khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi caùc ngaân haøng ñöôïc thaønh laäp ôû caùc
nöôc khoâng thuoäc khoái OECD vôùi thôøi haïn coøn laïi töø 01 naêm trôû leân
- Caùc khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi chính quyeàn trung öông cuûa caùc nöôùc
khoâng thuoäc khoái OECD, tröø tröôøng hôïp cho vay baèng ñoàng baûn teä
vaø nguoàn goác cho vay cuõng baèng ñoàng baûn teä cuûa aùcc nöôùc ñoù.
- Caùc khoaûn phaûi ñoøi ñoái vôùi caùc coâng ty thöông maïi sôû höõu bôûi khu
vöïc coâng
- Nhaø cöûa, ñaát ñai, caây troàng, caùc trang thieát bò vaø caùc taøi saûn coá
ñònh khaùc.
- Baát ñoäng saûn vaø caùc khoaûn ñaàu tö khaùc ( bao goàm phaàn voán goùp
ñaàu tö khoâng hôïp nhaát vaøo caùc coâng ty khaùc)
- Coâng cuï voán phaùt haønh bôûi caùc ngaân haøng khaùc ( ngoaïi tröø khoaûn
giaûm tröø töø voán)
- Taát caû taøi saûn khaùc
100%
134
Baûng 19 : Heä soá chuyeån ñoåi khoaûn muïc ngoaøi baûng caân ñoái taøi saûn theo Basle I
Khoaûn muïc Heä soá chuyeån ñoåi
1-Caùc khoaûn thay theá tín duïng tröïc tieáp, ví duï nhö baûo laõnh
chung cho caùc khoaûn tín duïng ( bao goàm thö tín duïng döï
phoøng ñöôïc xem nhö moät baûo ñaûm taøi chính cho caùc khoaûn
vay vaø chöùng khoaùn) vaø thuaän nhaän ( bao goàm kyù haäu hoaëc
kyù chaáp nhaän)
100%
2-Khoaûn muïc ghi nhaän caùc giao dòch coù yeáu toá quyeàn choïn (
ví duï nhö kyù quyõ thöïc hieän hôïp ñoàng, lyù quõy döï thaàu, baûo
haønh vaø thö tính duïng döï phoøng lieân quan ñeán caùc giao dòch
ñaëc bieät)
50%
3- Caùc giao dòch coù yeáu toá quyeàn choïn lieân quan ñeán khaû
naêng töï thanh khoaûn ngaén ïhaïn ( ví duï phöông thöùc tín duïng
chöùng töø ñöôïc baûo ñaûm bôûi quyeàn chaát haøng öu tieân)
20%
4-Caùc hôïp ñoàng baùn vaø hôïp ñoàng mua laïi vôùi quyeàn ñöôïc
truy ñoøi, ruûi ro tín duïng vaãn coøn tieàm aån ñoái vôùi ngaân haøng
100%
5-Hôïp ñoàng kyø haïn mua taøi saûn , tieàn göûi kyø haïn vaø caùc coå
phaàn/ chöùng khoaùn chi traû moät phaàn , ñaïi dieän cam keát veà
moät soá quyeàn ruùt voán ñaëc bieät
100%
6- Caùc chöùng nhaän phaùt haønh hoaëc coâng cuï lieân quan ñeán
coâng cuï baûo hieåm
50%
7- Caùc cam keát khaùc ( ví duï nhö coâng cuï döï phoøng vaø haïn
möùc tín duïng) vôùi thôøi gian ñaùo haïn ban ñaàu treân 01 naêm
50%
8-Caùc cam keát töông töï vôùi thôøi gian ñaùo hïaïn ñeán 01 naêm
hoaëc coù theå huûy boû baát cöù thôøi ñieåm naøo
0%
135
(2): Phöông phaùp ñaùnh giaù ruûi ro tín duïng döïa treân xeáp haïng noäi boä cô baûn
(IRB)
Phöông phaùp xeáp haïng noäi boä cô baûn (IRB)döïa vaøo vieäc ño löôøng toån
thaát coù theå öôùc tính ñöôïc (Expected Loss - EL) vaø khoâng theå öôùc tính
ñöôïc.(Unexpected Loss- UL)
Ngaân haøng seõ xaùc ñònh caùc bieán soá nhö:
° PD ( Probability of Default) : xaùc suaát khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nô
° LGD ( Loss Given Default): Tyû troïng toån thaát öôùc tính
° EAD ( Exposure of Default): Toång dö nôï cuûa khaùch haøng taïi thôøi ñieåm
khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï.
° M ( Effective Maturity of Exposure) : Kyø ñaùo haïn hieäu duïng
Vôùi moãi kyø haïn xaùc ñònh, toån thaát coù theå ñöôïc tính toaùn döïa treân coâng
thöùc sau:
EL = PD x EAD x LGD
Æ PD: ñöôïc tính döïa treân soá lieäu dö nôï khaùch haøng trong voøng ít nhaát 5
naêm. Nhöõng döõ lieäu ñöôïc phaân thaønh 3 nhoùm:
- Nhoùm döõ lieäu taøi chính lieân quan ñeán caùc heä soá taøi chính cuûa khaùch haøng
cuõng nhöcaùc ñaùnh giaù cuûa toå chöùc xeáp haïng.
- Nhoùm döõ lieäu ñònh tính phi taøi chính lieân quan ñeán trình ñoä quaûn
lyù , khaû naêng nghieân cöùu & phaùt trieån saûn phaåm môùi , caùc khaû naêng taêng tröôûng
cuûa ngaønh….
- Nhöõng döõ lieäu mang tính caûnh baùo lieân quan ñeán caùc hieän töôïng baùo hieäu
khoâng traû ñöôïc nôï ngaân haøng nhö soá dö tieàn göûi, haïn möùc thaáu chi…
Æ LGD: ñöôïc tính theo coâng thöùc sau:
EAD – soá tieàn coù theå thu hoài
LGD = --------------------------------------------
EAD
Baûng 20: AÛnh höôûng cuûa phöông phaùp Basel II ñeán heä soá ruûi ro quy ñoåi
Ruûi ro Traïng thaùi ruûi ro SA F-IRB A-IRB
Cho vay doanh nghieäp Taêng Taêng -
Cho vay SMEs Taêng - Giaûm
Cho vay baùn leû Giaûm Giaûm Giaûm
Cho vay theá chaáp baát ñoäng saûn Giaûm Giaûm Giaûm
Chöùng khoaùn hoùa Taêng Taêng Taêng
Goùp voán coå phaàn Taêng Taêng Taêng
Heä soá ruûi
ro tín duïng
Caùc taøi saûn traïng thaùi ruûi ro khoâng ñöôïc
caân baèng
Taêng Taêng Taêng
136
PHUÏ LUÏC 4: PHÖÔNG PHAÙP ÑAÙNH GIAÙ RUÛI RO THÒ TRÖÔØNG
* Caùc traïng thaùi ruûi ro thò tröôøng: Möùc ñoä ruûi ro
- Traïng thaùi ruûi ro ngoaïi hoái Xaùc ñònh theo giaù thò
- Traïng thaùi ruûi ro haøng hoaù tröôøng
- Traïng thaùi ruûi ro coå phieáu
- Traïng thaùi ruûi ro laõi suaát
* Phöông phaùp ñaùnh giaù ruûi ro thò tröôøng:
- Phöông phaùp chuaån (SA)
- Phöông phaùp moâ hình noäi boä – Internal Models Aproach ( IMA)
Baûng 21 : phöông phaùp chuaån tính ruûi ro thò tröôøng
° Ruûi ro ngoaïi hoái laø nhöõng toån thaát do bieán ñoäng tyû giaù hoái ñoaùi
Yeâu caàu voán ñoái vôùi RR ngoaïi hoái = 8% toång traïng thaùi ngoaïi hoái
° Ruûi ro giaù coå phieáu laø ruûi ro toån thaát töø nhöõng bieán ñoäng cuûa giaù coå phieáu
Yeâu caàu voán cho ruûi ro giaù coå phieáu = 8% toång traïng thaùi coå phieáu
+ 8% traïng thaùicoå phieáu roøng
° Ruûi ro laõi suaát :
Hai phöông phaùp chuaån ñeå löôïng hoaù ruûi ro thò tröôøng chung:
+ Phöông phaùp “ phaân khoaûng thôøi gian” ( Time Bank)
+ Phöông phaùp “ Kyø ñaùo haïn bình quaân” ( Duration)
137
Baûng 22: Moâ hình ñaùnh giaù ruûi ro noäi boä
° Moâ hình ñaùnh giaù ruûi ro noäi boä coù theå thay theá cho phöông phaùp chuaån ñeå löôïng
hoùa voán yeâu caàu ñoái vôùi traïng thaùi ruûi ro thò tröôøng
° Ñieàu kieän tieân quyeát laø phaûi ñöôïc cô quan Giaùm saùt chaáp thuaän ( kieåm tra caùc yeâu
caàu ñònh tính vaø ñònh löôïng)
Voán yeâu caàu laø möùc cao hôn cuûa
- “giaù trò bò ruûi ro” ( Value at risk) cuûa ngaøy tröôùc ñoù
- “ giaù trò bò ruûi ro” trung bình cuûa 60 ngaøy tröôùc ñoù, ñieàu chænh vôùi heä soá nhaân
(3)
138
2002 2003 2004 2005 2006
ngoaïi teä 5,629 8,626 10,655 12,159 13,155
VND 49,553 52,786 57,853 61,787 65,830
toång dö nôï 55,182 61,412 68,516 73,946 78,985
keá hoaïch 71,197 79,363 82,371
2002 2003 2004 2005 2006
Dö nôï tr daøi haïn 22,077 25,403 27,646 29,486 31,521
Tæ troïng cho vay TDH 40.0% 41.4% 40.4% 39.0% 39.9%
2002 2003 2004 2005 2006
Tyû troïng 58.0% 48.5% 36.5% 30.3% 25.4%
2002 2003 2004 2005 2006
DNNN 31,580 34,636 32,662 28,132 23,673
Tyû leä 57.2% 56.4% 47.7% 38.0% 29.9%
KV1 KV2 KV3 KV4 KV5 KV6 KV7 P.KDDV
Dö nôï 6,551 7,450 15,965 8,037 8,422 9,275 21,174 2,111
Tyû troïng nôï xaáu/toång
nôï xaáu 0.62% 0.16% 2.40% 42.00% 1.22% 2.28% 1.50% 0.00%
2002 2003 2004 2005 2006
Nôï quaù haïn 1,434 1,989 1,342 1,184 944
Tyû troïng 2.60% 3.24% 1.96% 1.73% 1.28%
139
2005 2006
Nôï xaáu 2,350 1,101
Tyû troïng 3.43% 1.39%
Tyû troïng
DNNN 30.0%
Cty coå phaàn 15.0%
Cty TNHH 15.0%
DNTN 5.0%
Tö nhaân caù theå, hoä GÑ 18.0%
DN coù VÑT nöôùc ngoaøi 2.0%
Thaønh phaàn KT khaùc 8.0%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Quy moâ voán chu sôû
höõu 1,757,070 1,827,561 3,173,697 4,154,083 4,908,773 5,071,631 9,000,000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Heä soá CAR 0.0245 0.0208 0.0557 0.0608 0.0630 0.0607 0.1100
140
1,757,0701,827,561
3,173,697
4,154,083
4,908,7735,071,631
9,000,000
0
1,000,000
2,000,000
3,000,000
4,000,000
5,000,000
6,000,000
7,000,000
8,000,000
9,000,000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Bieåu ñoà 1: Quy moâ voán chuû sôû höõu
Baûng 2: Heä soá CAR
0.0000
0.0200
0.0400
0.0600
0.0800
0.1000
0.1200
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Heä soá CAR
141
Bieåu ñoà 3: Dieãn bieán dö nôï tín duïng
5,629 8,626
10,655 12,159 13,155
49,553 52,786
57,853
61,787
65,830
55,182
61,412
68,516
73,946
78,985
71,197
79,363 82,371
0
10,000
20,000
30,000
40,000
50,000
60,000
70,000
80,000
90,000
2002 2003 2004 2005 2006
ngoaïi teä VND toång dö nôï keá hoaïch
Bieåu ñoà 4: Dieãn bieán cho vay trung daøi haïn
22,077
25,403
27,646
29,486
31,521
40.0%
41.4%
40.4%
39.0%
39.9%
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
2002 2003 2004 2005 2006
37.5%
38.0%
38.5%
39.0%
39.5%
40.0%
40.5%
41.0%
41.5%
42.0%
Dö nôï tr daøi haïn Tæ troïng cho vay TDH
142
Bieåu ñoà 5: Dieãn bieán tyû troïng dö nôï khoâng coù ñaûm baûo baèng taøi saûn
58.0%
48.5%
36.5%
30.3%
25.4%
0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
2002 2003 2004 2005 2006
Ty
û tr
oïn
g
Bieåu ñoà 6: Dieãn bieán dö nôï cho vay DNNN
31,580
34,636
32,662
28,132
23,673
57.2% 56.4%
47.7%
38.0%
29.9%
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
2002 2003 2004 2005 2006
ty
û ñ
oàn
g
0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
DNNN Tyû leä
143
Bieåu ñoà7: Cô caáu dö nôï cho vay theo ñòa baøn
6,551
7,450
15,965
8,037 8,422
9,275
21,174
2,111
0.62% 0.16%
2.40%
42.00%
1.22% 2.28% 1.50% 0.00%0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
KV1 KV2 KV3 KV4 KV5 KV6 KV7 P.KDDV
ty
û ñ
oàn
g
0.00%
5.00%
10.00%
15.00%
20.00%
25.00%
30.00%
35.00%
40.00%
45.00%
Dö nôï Tyû troïng nôï xaáu/toång nôï xaáu
Bieåu ñoà 8: Dieãn bieán nôï quaù haïn
1,434
1,989
1,342
1,184
944
2.60%
3.24%
1.96%
1.73%
1.28%
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
2002 2003 2004 2005 2006
ty
û tr
oïn
g
0.00%
0.50%
1.00%
1.50%
2.00%
2.50%
3.00%
3.50%
Nôï quaù haïn Tyû troïng
144
Bieåu ñoâ 9: Dieãn bieán nôï xaáu
2,350
1,101
3.43%
1.39%
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
2005 2006
ty
û
ño
àn
g
0.00%
0.50%
1.00%
1.50%
2.00%
2.50%
3.00%
3.50%
4.00%
Nôï xaáu Tyû troïng
Bieåu ñoà10 :Dö nôï theo loaïi hình kinh teá
30.0%
15.0%15.0%
5.0%
18.0%
2.0% 8.0% DNNN
Cty coå phaàn
Cty TNHH
DNTN
Tö nhaân caù theå, hoä GÑ
DN coù VÑT nöôùc ngoaøi
Thaønh phaàn KT khaùc
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 46882.pdf