Luận văn Một số giải pháp nhằm hoàn thiện nghiệp vụ kế toán cho vay tại chi nhánh Ngân hàng Công thương Đống Đa - Hà Nội

qu¶ tµi chÝnh cña ng©n hµng, song nhê sù chØ ®¹o s¸ng suèt cña c¸c cÊp cã thÈm quyÒn vµ ban l·nh ®¹o cña ng©n hµng mµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cñ ng©n hµng ®­îc ®¶m b¶o vµ ngµy cµng gia t¨ng, nhê vËy ®· t¹o cho ng©n hµng mét thÕ ®øng v÷ng ch¾c trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, n©ng cao søc c¹nh tranh, t¹o ®­îc Ên t­îng tèt ®Ñp cho kh¸ch hµng vµ do ®ã mµ kh¸ch hµng ®· chän vµ ®Õn víi ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a- Hµ N«Þ. 2.2.5/ VÒ c¸c mÆt ho¹t ®éng kh¸c. §Ó thich søng h¬n n÷a víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, ng©n hµng ®¸p øng ®­îc tèt h¬n nhu cÇu ®a d¹ng vµ phong phó cña kh¸ch hµng, bªn c¹nh ®ã ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh cña ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi cßn më réng thªm c¸c ho¹t ®éng kh¸c, mét mÆt võa t¹o thªm thu nhËp cho ng©n hµng mÆt kh¸c võa gióp ng©n hµng ph©n t¸n rñi ro. VÒ thanh to¸n quèc tÕ vµ kinh doanh ®èi ngo¹i: ho¹t ®éng mua b¸n ngo¹i tÖ, chi tr¶ kiÒu hèi, ph¸t hµnh L/C, thanh to¸n L/C ngµy cµng ph¸t triÓn. Víi môc tiªu phu¹c vô kh¸ch hµng lµ chÝnh, ®¶m b¶o cã l·i vµ an toµn ngo¹i hèi, trong nh÷ng n¨m qua Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi ®· ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu mua b¸n ngo¹i tÖ cña kh¸ch hµng vµ lµm t¨ng thªm thu nhËp ®¸ng kÓ cho ng©n hµng. Cô thÓ thu phÝ ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ n¨m 2003 lµ 3tû 928 triÖu ®ång, më L/C nhËp khÈu 357 mãn trÞ gi¸ lµ 41,394,647 USD, thanh to¸n hµng nhËp khÈu lµ 1258 mãn trÞ gi¸ 50,500,894 USD. MÆt kh¸c do ®Æc ®iÓm trªn ®Þa bµn cã Ýt doanh nghiÖp lµm hµng xuÊt khÈu chñ yÕu kh¸ch hµng lµ nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt th­êng xuyªn nhËp khÈu nguyªn liÖu phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, v× vËy nghiÖp vô thÞ tr­êng quèc tÕ t¹i chi nh¸nh chñ yÕu phôc vô cho më L/C nhËp khÈu, thanh to¸n chuyÓn tiÒn vµ nhê thu nhËp khÈu. Ngoµi ra dÞch vô chi tr¶ kiÒu hèi ®­îc tæ chøc bè trÝ c¸c bé phËn hîp lý nh»m ®¶m b¶o an toµn, nhanh chãng vµ tiÖn lîi, cô thÓ doanh sè chi tr¶ kiÒu hèi trong n¨m 2003 lµ 491 mãn víi trÞ gi¸ 1,199,330 USD. Víi ph­¬ng ch©m lu«n ®Ò cao viÖc ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé, coi con ng­êi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh cho mäi sù thµnh b¹i, Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi rÊt chó ý ®Õn viÖc bè trÝ s¾p xÕp c¸n bé c«ng nh©n viªn cã kÕ ho¹ch, ®µo t¹o båi d­ìng nghiÖp cô ®¸p øng yªu cÇu cñ tõng nghiÖp vô chuyªn m«n. Tæ chøc tuyÓn dông thùc hiÖn viÖc ®Ò b¹t, ®iÒu ®éng, n©ng bËc l­¬ng ... Tãm l¹i, trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng cã nhiÒu biÕn ®éng t¹o kh«ng Ýt khã kh¨n cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng nh­ng nh×n chung trong nh÷ng n¨m qua ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng rÊt æn ®Þnh, ph¸t triÓn kh¸ vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao, gi¶i quyÕt ®ñ viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, ®ång thêi thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c nghÜa vô víi Nhµ n­íc. Cã ®­îc kÕt qu¶ ®ã lµ do sù quan t©m cña ban l·nh ®¹o vµ sù gióp ®ì cña c¸c c¬ quan h÷u quan kh¸c. Ngoµi ra cßn do sù cè g¾ng nç lùc cña ban gi¸m ®èc, c¸c tr­ëng phßng ban cïng toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong ng©n hµng. §ã còng chÝnh lµ nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ®Ó Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi co thÓ thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô cña n¨m 2003. II/ Thùc tr¹ng nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i Ng©n hµng c«ng th­¬ng ®èng ®a- hµ néi. 1/Tµi kho¶n vµ chøng tõ sö dông 1.1/Tµi kho¶n sö dông. §Ó h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t dinh khi thùc hiÖn ho¹t ®éng cho vay Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi còng sö dông c¸c tµi kho¶n cho vay th«ng th­êng theo quy ®Þnh, vÝ dô nh­ c¸c tµi kho¶n lo¹i 2 tµi kho¶n nî qu¸ h¹n, tµi kho¶n ngo¹i b¶ng...vµ ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng theo c¸c chØ tiªu nhÊt ®Þnh vÒ thêi h¹n vay hay c¸c ph­¬ng th­c cho vay kh¸c nhau. 1.2/ Chøng tõ sö dông. - Chøng tõ gèc: gåm cã hîp ®ång tÝn dông, giÊy nhËn nî, giÊy ®Ò nghÞ vay vèn, hîp ®ång thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n vµ c¸c lo¹i giÊy tê liªn quan kh¸c. §©y lµ nh÷ng chøng tõ cã gi¸ trÞ ph¸p lý cao vÒ kho¶n tiÒn ng©n hµng ®· cho kh¸ch hµng vay, ®ång thêi còng lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n h¹ch to¸n cho vay, thu nî cho ng©n hµng. Néi dung vµ h×nh thøc cña c¸c chøng tõ nµy ®· ®­îc quy ®Þnh vµ ®­îc in s½n theo mÉu, trong ®ã cã ®Çy ®ñ tÊt c¶ c¸c yªu tè cÇn thiÕt, kÕ to¸n cã tr¸ch nhiÖm gióp kh¸ch hµng lËp vµ ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p cña c¸c chøng tõ ®ã mçi khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu vay vèn. NÕu c¸c chøng tõ nµy ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn th× kh¸ch hµng sÏ ®­îc nhËn tiÒn vay. Kh¸ch hµng vµ ng©n hµng ®Òu ph¶i t«n träng tÊt c¶ c¸c ®iÒu kho¶n ®· ghi trong c¸c giÊy tê nµy. - Chøng tõ ghi sæ: lµ nh÷ng chøng tõ mµ kÕ to¸n c¨n cø vµo ®ã ®Ó ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n néi b¶ng hay ngo¹i b¶ng. Chøng tõ ghi sæ mµ Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi sö dông bao gåm:giÊy lÜnh tiÒn mÆt, ng©n phiÕu thanh to¸n, uû nhiÖm chi, sÐc thanh to¸n...Nh×n chung, c¸c lo¹i chøng tõ ghi sæ ®­îc sö dông t¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi rÊt phong phó vµ ®a d¹ng phï hîp víi tõng mÆt nghiÖp vô, tõng lo¹i vèn vay, tõng h×nh thøc thanh to¸n. C¸c chøng tõ nµy còng ®­îc lËp vµ in theo mÉu cña ng©n hµng, kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra, kiÓm so¸t kü l­ìng nÕu ®óng th× kÕ to¸n cho vay sÏ më sæ chi tiÕt cho kh¸ch hµng. 2/VÒ ®iÒu kiÖn cho vay. Thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh 1267/Q§ - NHNN ban hµnh ngµy 31/12/2001 cña Thèng ®èc ng©n hµng Nhµ n­íc vÒ viÖc ban hµnh "Quy chÕ cho vay cña tæ chøc tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng" Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh cho vay khi kh¸ch hµng cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Cã n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù, n¨ng lùc hµnh vi d©n sù vµ chÞu tr¸ch nhiÖm d©n sù theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, cô thÓ lµ: + Ph¸p nh©n ph¶i cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®­îc c«ng nhËn lµ ph¸p nh©n vµ ph¶i cã n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù. + C¸ nh©n vµ chñ doanh nghiÖp t­ nh©n ph¶i cã n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù. + §¹i diÖn hé gia ®×nh ph¶i cã n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù. + §¹i diÖn tæ hîp t¸c ph¶i cã n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù. - Cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®¶m b¶o tr¶ nî trong thêi h¹n cam kÕt: + Cã vèn tù cã tham gia vµo dù ¸n, ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh. + Kinh doanh ph¶i cã hiÖu qu¶, kh«ng cã nî qu¸ h¹n trªn 6 th¸ng ®èi víi ng©n hµng. + §èi víi ph¸p nh©n vµ doanh nghÞªp t­ nh©n ph¶i cã n¨ng lùc tµi chÝnh lµnh m¹nh vµ ph¶i më tµi kho¶n tiÒn göi t¹i ng©n hµng. + §èi víi c¸c kh¸ch hµng vay vèn phôc vô ®êi sèng ph¶i cã nguån thu nhËp æn ®Þnh ®Ó tr¶ nî ng©n hµng. - Môc ®Ých sö dông vèn vay hîp ph¸p, phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña thµnh phè, phï hîp víi ®iÒu lÖ, kÕ ho¹ch vµ giÊy phÐp kinh doanh, phï hîp víi môc ®Ých ®­îc giao, thuª, kho¸n quyÒn sö dông ®Êt, mÆt n­íc. - Cã dù ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô kh¶ thi, cã hiÖu qu¶ hoÆc cã ph­¬ng ¸n phôc vô ®êi sèng kh¶ thi kÌm theo khi ph­¬ng ¸n tr¶ nî kh¶ thi. - Thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ ®¶m b¶o tiÒn vay theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ h­íng dÉn cña Thèng ®èc Ng©n hµng nhµ n­íc. 3/ VÒ thêi h¹n cho vay Kh¸ch hµng vµ ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi sÏ tho¶ thuËn vÒ thêi h¹n cho vay theo hai lo¹i cho vay ng¾n h¹n hoÆc cho vay trung dµi h¹n. - Cho vay ng¾n h¹n: thêi h¹n cho vay tèi ®a ®Õn 12 th¸ng, ®­îc x¸c ®Þnh phï hîp víi chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng. Th­êng lµ c¸c thêi h¹n: 3 th¸ng, 6 th¸ng , 9 th¸ng hay 12 th¸ng. - Cho vay trung dµi h¹n: thêi h¹n cho vay ®­îc x¸c ®Þnh phï hîp víi thêi h¹n thu håi cña dù ¸n ®Çu t­, kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng vµ tÝnh chÊt nguån vèn cho vay cña ng©n hµng. +Thêi h¹n cho vay trung h¹n: tõ 12 th¸ng ®Õn 60 th¸ng +Thêi h¹n cho vay dµi h¹n: tõ trªn 60 th¸ng nh­ng kh«ng qu¸ thêi h¹n ho¹t ®éng cßn l¹i theo quyÕt ®Þnh thµnh lËp hoÆc giÊy phÐp thµnh lËp ®èi víi ph¸p nh©n vµ kh«ng qu¸ 15 n¨m ®èi víi cho vay c¸c dù ¸n ®Çu t­ phôc vô ®êi sèng. 4/VÒ l·i suÊt cho vay: L·i suÊt cho vay lu«n lµ vÊn ®Ò nãng báng kh«ng chØ ®­îc ngµnh ng©n hµng mµ réng r·i c¸c tÇng líp d©n c­ vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ rÊt quan t©m, bëi v× nã lµ ®iÓm héi tô cña nhiÒu mèi quan hÖ, c¸c m©u thuÉn liªn quan trùc tiÕp ®Õn lîi Ých vËt chÊt. Mét mÆt, nÕu l·i suÊt ®­îc sö dông ®óng ®¾n, uyÓn chuyÓn linh ho¹t phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn t×nh h×nh thùc tÕ tõng thêi kú nhÊt ®Þnh cã t¸c dông trùc tiÕp vµ rÊt quan träng ®Õn viÖc kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t còng nh­ cã t¸c dông kÝch thÝch ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp tõ ®ã t¹o thªm viÖc lµm vµ thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ nãi chung. Nh­ng mÆt kh¸c, nÕu sö dông l·i suÊt mét c¸ch cè ®Þnh cøng nh¾c th× rÊt cã thÓ chØ cã t¸c dông tÝch cùc ë thêi kú nµy nh­ng chuyÓn sang thêi kú kh¸c víi nh÷ng thay ®æi cña ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi l¹i trë thµnh vËt c¶n k×m h·m trãi buéc ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc x¸c ®Þnh møc l·i suÊt cho vay do Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn phï hîp víi quy ®Þnh chung cña Ng©n hµng nhµ n­íc vÒ l·i suÊt cho vay t¹i thêi ®iÓm ký hîp ®ång tÝn dông. Ng©n hµng cã tr¸ch nhiÖm c«ng bè c«ng khai c¸c møc l·i suÊt cho vay cho kh¸ch hµng biÕt, l·i suÊt cho vay ­u ®·i ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c kh¸ch hµng ®­îc ­u ®·i vÒ l·i suÊt theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ h­íng dÉn cña Ng©n hµng nhµ n­íc.Tr­êng hîp kho¶n vay bÞ chuyÓn sang nî qu¸ h¹n, ph¶i ¸p dông l·i suÊt nî qu¸ h¹n heo møc quy ®Þnh cña Thèng ®èc ng©n hµng nhµ n­íc t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång tÝn dông( th­êng th× l·i suÊt nî qu¸ h¹n b»ng 150% l·i suÊt cho vay th«ng th­êng) HiÖn nay, Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi ®ang ¸p dông nhiÒu møc l·i suÊt kh¸c nhau ®èi víi tõng lo¹i h×nh cho vay, tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng vay...trong khung l·i suÊt quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ n­íc nh»m thu hót mäi ®èi t­îng kh¸ch hµng vµ gi÷ ®­îc kh¸ch hµng.Cô thÓ: B¶ng 5: L·i suÊt cho vay t¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a Hµ Néi. ChØ tiªu Thùc hiÖn 1.L·i suÊt VND (% th¸ng) - Cho vay ng¾n h¹n. - Cho vay trung h¹n - Cho vay dµi h¹n 0,65%-0,8% 0,65%-0,8% 0,65%-0,8% 2. L·i suÊt USD (% n¨m) - Cho vay ng¾n h¹n - Cho vay trung h¹n - Cho vay dµi h¹n 4,7%-6,2% 5,4%-6,8% 5,3%-6,9% Nguån: B¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a Hµ Néi. 5/VÒ thñ tôc vµ hå s¬ cho vay. Khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu vay vèn hä ph¶i lËp hå s¬ tÝn dông vµ c¸c tµi liÖu liªn quan kh¸c göi tíi ng©n hµng. Trªn c¬ së thÈm ®Þnh cña c¸n bé tÝn dông, nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn sÏ ®ång ý cho vay vµ tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång tÝn dông b»ng v¨n b¶n, nÕu kh«ng ®ång ý th× ph¶i th«ng b¸o cho kh¸ch hµng b»ng v¨n b¶n.Bé phËn kÕ to¸n khi nhËn ®­îc hå s¬ tÝn dông vµ c¸c chøng tõ ph¸t tiÒn vay do bé phËn tÝn dông chuyÓn ®Õn th× ph¶i kiÓm tra tÝnh hîp lÖ hîp ph¸p cña c¸c chøng tõ, c¸c yÕu tè ghi trªn hîp ®ång tÝn dông nh­ dÊu, ch÷ ký cña kh¸ch hµng vµ ng©n hµng xem cã khíp víi mÉu kh«ng . Tuú theo tõng lo¹i kh¸ch hµng, ph­¬ng thøc cho vay mµ bé hå s¬ cho vay bao gåm c¸c lo¹i giÊy tê kh¸c nhau. Tuy nhiªn vÒ c¬ b¶n bé hå s¬ cho vay bao gåm: - Hå s¬ do kh¸ch hµng lËp vµ cung cÊp: Khi cã nhu cÇu vay vèn kh¸ch hµng ph¶i göi tíi ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi c¸c giÊy tê sau: +QuyÕt ®Þnh hoÆc giÊy phÐp thµnh lËp doanh nghiÖp +§iÒu lÖ doanh nghiÖp ( trõ doanh nghiÖp t­ nh©n) +QuyÕt ®Þnh bæ nhiÖm gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc, kÕ to¸n tr­ëng, c«ng nhËn ban qu¶n trÞ vµ chñ nhiÖm hîp t¸c x·. +GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh +GiÊy phÐp hµnh nghÒ +GiÊy phÐp ®Çu t­ (®èi víi c«ng ty liªn doanh) +Hîp ®ång liªn doanh +Hå s¬ dù ¸n ®èi víi cho vay trung dµi h¹n. +KÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. +B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¶ng tæng kÕt tµi s¶n, kÕt qu¶ ho¹t ®«ng kinh doanh kú tr­íc. +B¸o c¸o thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh kú tr­íc. +C¸c giÊy tê cÇn thiÕt kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. -Hå s¬ do ng©n hµng lËp: +B¸o c¸o thÈm ®Þnh, t¸i thÈm ®Þnh. +C¸c lo¹i th«ng b¸o: th«ng b¸o tõ chèi cho vay, th«ng b¸o cho vay, th«ng b¸o gia h¹n nî, th«ng b¸o nî ®Õn h¹n, th«ng b¸o t¹m ngõng cho vay, th«ng b¸o chÊm røt cho vay. +B¸o c¸o kiÓm tra sö dông vèn vay, b¸o c¸o ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh . +Sæ theo dâi cho vay dïng cho c¸n bé tÝn dông. -Hå s¬ do kh¸ch hµng vµ ng©n hµng cïng lËp: +Hîp ®ång tÝn dông hoÆc sæ vay vèn +Hîp ®ång ®¶m b¶o tiÒn vay. 6/ VÒ quy tr×nh h¹ch to¸n: 6.1/ KÕ to¸n giai ®o¹n cho vay. Bé phËn kÕ to¸n cho vay sau khi nhËn ®­îc hå s¬ vay vèn , kiÓm tra tÝnh hîp lÖ hîp ph¸p cña bé hå s¬ xem ®· ®óng quy ®Þnh ch­a, sau ®ã nÕu thÊy hîp lÖ vµ c¨n cø vµo sè iÌn cho vay sÏ h¹ch to¸n nh­ sau: Nî : tµi kho¶n cho vay thÝch hîp ( chi tiÕt tõng kh¸ch hµng) Cã: tµi kho¶n thÝch hîp ( tiÒn mÆt , tiªn göi cña ng­êi thô h­ëng) §ång thêi lËp phiÕu nhËp tµi kho¶n ngo¹i b¶ng: tµi kho¶n thÕ chÊp, cÇm cè. XÐt tr­êng hîp cô thÓ sau: Ngµy 10/4/2004 «ng §ç V¨n An ®Õn Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi xin vay vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh sè tiÒn lµ 20 triÖu ®ång, cã tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè 7 triÖu ®ång víi l·i suÊt 0,7%/th¸ng, l·i ®­îc tr¶ hµng th¸ng vµo ngµy 24.Khi ®ã kÕ to¸n cho vay c¨n cø vµo hîp ®ång tÝn dông ®· ®­îc ký kÕt gi÷a «ng An vµ ng©n hµng, c¸c chøng tõ sæ s¸ch liªn quan h¹ch to¸n nh­ sau: Ghi nî: tµi kho¶n cho vay «ng An :20 triÖu ®ång Ghi cã: tµi kho¶n tiÒn mÆt :20 triÖu ®ång. §ång thêi ghi nhËp tµi kho¶n ngo¹i b¶ng 994 : 7 triÖu ®ång. KÕ to¸n cho vay ph¶i theo dâi ghi chÐp ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè trªn hîp ®ång tÝn dông nh­ ngµy th¸ng n¨m, sè tiÒn vay, ngµy tr¶ nî, tr¶ l·i...sau ®ã ký vµ lÊy ch÷ ký nhËn tiÒn vay cña kh¸ch hµng. Giao mét liªn hîp ®ång tÝn dông kiªm khÕ ­íc vay tiÒn cho kh¸ch hµng, mét liªn kÌm c¸c chøng tõ kh¸c trong bé hå s¬ vay vèn l­u l¹i bé phËn kÕ to¸n cho vay ®Ó thu nî. 6.2/KÕ to¸n giai ®o¹n thu nî: Khi ®Õn thêi h¹n thanh to¸n nî vay th× kh¸ch hµng cã tr¸ch nhiÖm ph¶i tr¶ nî cho ng©n hµng, cã thÓ tr¶ b»ng tiÒn mÆt hay trÝch tõ tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh ®Ó tr¶ nî, kÕ to¸n c¨n cø vµo chøng tõ ®Ó h¹ch to¸n: Nî: tµi kho¶n thÝch hîp ( tiÒn mÆt hay tiÒn göi cña kh¸ch hµng) Cã: tµi kho¶n cho vay. §ång thêi ghi phô lôc hîp ®ång tÝn dông sè tiÒn ®· thu, ngµy th¸ng n¨m vµ rót sè d­, còng nh­ vÝ dô trªn nÕu «ng An ®em tiÒn mÆt ®Õn tr¶ nî cho ng©n hµng khi ®ã kÕ to¸n sÏ h¹ch to¸n nh­ sau: Ghi nî: tµi kho¶n tiÒn mÆt: 20 triÖu ®ång Ghi cã: tµi kho¶n cho vay «ng An: 20 triÖu ®ång. 6.3/ KÕ to¸n giai ®o¹n gia h¹n nî: KÕ to¸n cho vay khi nhËn ®­îc th«ng b¸o gia h¹n nî ®· ®­îc gi¸m ®èc ng©n hµng phª duyÖt sÏ xö lý: -§ãng dÊu kh¾c s½n hoÆc ghi chu vµo phÇn trªn cïng mÆt tr­íc hîp ®ång tÝn dông ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi nh÷ng hîp ®ång tÝn dông ®· gia h¹n nî. -§iÒu chØnh thêi h¹n sè tiÒn ®­îc gia h¹n nî, ngµy th¸ng n¨m cho gia h¹n nî trªn phô lôc hîp ®ång tÝn dông vµ d÷ liÖu l­u gi÷ trong m¸y tÝnh theo ®óng th«ng b¸o gia h¹n ®­îc phª duyÖt. 6.4/ KÕ to¸n chuyÓn nî qu¸ h¹n. HiÖu qu¶, an toµn cña c«ng t¸c tÝn dông lµ yªu cÇu quan träng hµng ®Çu trong hîp ®ång kinh doanh tiÒn tÖ cña ng©n hµng nãi chung vµ cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi nãi riªng. C«ng t¸c tÝn dông chiÕm mét tû träng lín trong toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng vµ chiÕm tû lÖ t­¬ng øng trong tæng lîi nhuËn ®¹t ®­îc cña ng©n hµng. Nî qu¸ h¹n lµ nh÷ng kho¶n nî cña kh¸ch hµng vay vèn ng©n hµng ®Õn h¹n kh«ng tr¶ ®­îc nÕu kh«ng ®­îc ng©n hµng gia h¹n nî th× chuyÓn sang nî qu¸ h¹n vµ ph¶i chÞu l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt th«ng th­êng, con sè nî qu¸ h¹n phÇn nµo nãi lªn chÊt l­îng tÝn dông tuy nhiªn ®Ó ®¸nh gi¸ ®­îc chÊt l­îng tÝn dông ngoµi viÖc nh×n nhËn trªn khÝa c¹nh nî qu¸ h¹n ta ph¶i nh×n bao qu¸t ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi mµ tÝn dông mang l¹i. T¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi viÖc ®¶m b¶o vµ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông lu«n ®­îc quan t©m ®Ó h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n cã thÓ x¶y ra. ChÝnh v× vËy, mµ t×nh h×nh nî qu¸ h¹n cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi ®ang ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn, ®Æc biÖt lµ trong 3 n¨m gÇn ®©y kh«ng cã nî qu¸ h¹n dµi h¹n cßn nî qu¸ h¹n ng¾n h¹n th× ®ang gi¶m dÇn, ®iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 6: T×nh h×nh nî qu¸ h¹n t¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a Hµ Néi. §VT: Tû ®ång Nî qu¸ h¹n N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 -Quèc doanh -Ngoµi quèc doanh -Ng¾n h¹n -Trung dµi h¹n 3 11 11 0 2 8 10 0 4 4 8 0 Tæng 14 10 8 Nguån: B¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a Hµ Néi. Nh­ vËy nÕu ®Õn ngµy cuèi cïng mµ kh¸ch hµng vay kh«ng tr¶ ®­îc nî vµ kh«ng ®­îc ng©n hµng gia h¹n nî th× ®Õn ngµy lµm viÖc tiÕp theo kÕ to¸n cho vay sÏ l¹m thñ tôc chuyÓn sè nî nµy sang nî qu¸ h¹n ®ång thêi lËp th«ng b¸o chuyÓn nî qu¸ h¹n göi cho c¸n bé tÝn dông ®Ó th«ng b¸o cho kh¸ch hµng. Khi ®ã sÏ h¹ch to¸n: Nî: Tµi kho¶n nî qu¸ h¹n t­¬ng øng Cã: Tµi kho¶n cho vay kh¸ch hµng. §ång thêi kÕ to¸n ph¶i ghi râ tr¹ng th¸i nî qu¸ h¹n vµo phÇn theo dâi nî qu¸ h¹n vµ l­u hîp ®ång tÝn dông vµo tËp hå s¬ nî qu¸ h¹n. XÐt tiÕp vÝ dô trªn ta sÏ h¹ch to¸n nh­ sau: Ghi nî: tµi kho¶n nî qu¸ h¹n «ng An : 20 triÖu ®ång Ghi cã: tµi kho¶n cho vay «ng An :20 triÖu ®ång. 6.5/ KÕ to¸n thu l·i cho vay: C¨n cø vµo tho¶ thuËn vÒ viÖc tr¶ l·i vµo mét ngµy nhÊt ®Þnh trong th¸ng, khi kh¸ch hµng tr¶ l·i cho ng©n hµng th× kÕ to¸n sÏ h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n l·i cho vay ph¶i thu: L·i ph¶i thu =( Nî gèc x L·i suÊt th¸ng x Sè ngµy)/30. Dùa vµo sè l·i tÝnh ®­îc vµ sè l·i kh¸ch hµng tr¶ kÕ to¸n sÏ h¹ch to¸n nh­ sau: Nî : tµi kho¶n thÝch hîp Cã: tµi kho¶n thu l·i cho vay. §ång thêi kÕ to¸n ph¶i ghi vµo phô lôc hîp ®ång tÝn dông sè tiÒn thu l·i, ®èi víi nh÷ng kho¶n l·i ch­a thu ®­îc trong th¸ng th× kÕ to¸n ph¶i h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n ngo¹i b¶ng ®Ó theo dâi vµ b¸o cho c¸n bé tÝn dông thu l·i. Ghi nhËp: tµi kho¶n l·i ch­a thu ®­îc. 6.6/ KÕ to¸n trÝch lËp vµ sö dông dù phßng rñi ro tÝn dông. ViÖc trÝch lËp dù phßng rñi ro tÝn dông ph¶i ®­îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña c¬ chÕ tµi chÝnh, theo tû lÖ ®· quy ®Þnh. -§èi víi nî qu¸ h¹n d­íi 180 ngµy tû lÖ trÝch lµ 20% -§èi víi nî qu¸ h¹n tõ 180 ngµy ®Õn 360 ngµy tû lÖ trÝch lµ 50% -§èi víi nî qu¸ h¹n trªn 360 ngµy tû lÖ trÝch lµ 100%. Hµng quý c¨n cø vµo b¶ng kª ph©n lo¹i tµi s¶n cã ®· ®­îc lËp riªng cho tõng kho¶n néi tÖ ®Ó x¸c ®Þnh sè tiÒn ph¶i trÝch lËp dù phßng. NÕu sè ®· trÝch cßn thiÕu so víi quy ®Þnh th× ng©n hµng ph¶i trÝch lËp tiÕp cho ®ñ, nÕu trÝch thõa th× ph¶i tho¸i thu. Ng©n hµng c¬ së nhËn ®­îc th«ng b¸o chuyÓn nguån vµ liªn hµng h¹ch to¸n: Nî: tµi kho¶n liªn hµng tíi Cã: tµi kho¶n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c. Tuy nhiªn viÖc trÝch lËp vµ sö dông dù phßng rñi ro t¹i chi nh¸nh ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi ®­îc thùc hiÖn theo tû lÖ quy ®Þnh cô thÓ cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam. 7/VÒ l­u gi÷ vµ qu¶n lý hå s¬ vay: Trong kÕ to¸n cho vay viÖc l­u gi÷ hå s¬ chÝnh lµ viÖc l­u gi÷ c¸c chøng tõ quan träng vµ kh«ng chØ lµ l­u gi÷ ®¬n thuÇn mµ chÝnh lµ b¶o qu¶n mét khèi l­îng lín tµi s¶n cña ng©n hµng. Thùc tÕ t¹i Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi c¸c giÊy tê chøng tõ trong hå s¬ vay vèn ®­îc s¾p xÕp rÊt khoa häc vµ hîp lý theo tõng lo¹i cho vay, tõng lo¹i nguån vèn, tõng lo¹i kh¸ch hµng ®Ó tiÖn cho viÖc theo dâi kú h¹n tr¶ nî, thu nî, thu l·i võa ®¶m b¶o an toµn võa dÔ t×m thÊy khi cÇn thiÕt, nhÊt lµ khi thu nî thu l·i hay cung cÊp sè liÖu cho ban l·nh ®¹o chØ ®¹o ®iÒu hµnh. §èi víi nh÷ng khÕ ­íc vay tiÒn ®­îc s¾p xÕp theo thø tù tµi kho¶n vay vèn tõ nhá ®Õn lín, do vËy rÊt thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi cña kÕ to¸n nhÊt lµ khi kh¸ch hµng ®Õn tr¶ nî, tr¶ l·i hay khi ng©n hµng cã nhu cÇu xem l¹i hå s¬. §èi víi c¸c tµi s¶n tÝn chÊp, thÕ chÊp, cÇm cè ®­îc c¸c c¸n bé kÕ to¸n cña ng©n hµng s¾p xÕp theo thø tù tµi kho¶n tõ nhá ®Õn lín ®èi víi tõng kh¸ch hµng vµ s¾p xÕp theo tõng lo¹i tµi kho¶n vµ ®­îc l­u gi÷ cÈn thËn trong kho. III/ §¸nh gi¸ nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng ®èng ®a- hµ néi. 1/KÕt qu¶ ®¹t ®­îc. Thùc hiÖn ®­êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi còng nh­ c¸c ng©n hµng kh¸c trong hÖ thèng ®­îc ho¹t ®éng trong m«i tr­êng kinh tÕ thÞ tr­êng ngµy cµng më réng vµ cã hiÖu qu¶. Cïng víi sù nç lùc ®i lªn cña ngµnh ng©n hµng nãi chung, Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi ngµy cµng ph¸t triÓn vµ t¹o ®­îc chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng. Nh÷ng kÕt qu¶ mµ ng©n hµng ®· ®¹t ®­îc trªn c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng kh¸c nhau lµ rÊt ®¸ng kÓ, ®Æc biÖt lµ vÒ viÖc tæ chøc vµ thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay. -HiÖn nay hÖ thèng Ng©n hµng C«ng th­¬ng nãi chung vµ Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi nãi riªng ®· thùc hiÖn øng dông tin häc réng r·i vµo c«ng t¸c kÕ to¸n vµ kÕ to¸n cho vay, cã thÓ nãi hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng ®ang lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch kh«ng chØ víi ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi mµ cßn ®èi víi tÊt c¶ c¸c NHTM kh¸c. Cô thÓ ta thÊy trong n¨m qua th× Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi ®· cã ®­îc nh÷ng thµnh tùu sau: +Chi nh¸nh ®· hoµn thµnh tèt c«ng t¸c cËp nhËt chøng tõ, lªn c©n ®èi tæng hîp phôc vô kÞp thêi c«ng t¸c chØ ®¹o ®iÒu hµnh cña ban l·nh ®¹o. +TiÕp tôc hoµn thiÖn dù ¸n hiÖn ®¹i ho¸ ng©n hµng giao dÞch mét cöa (OSFA) ngoµi ra c¸c øng dông phÇn mÒm cña c¸c ch­¬ng tr×nh: Misac, Samis, thanh to¸n ®iÖn tö, thanh to¸n liªn hµng, thanh to¸n bï trõ, thanh to¸n quèc tÕ vÉn ®­îc duy tr× vµ ho¹t ®éng tèt. +KÕt hîp víi trung t©m c«ng nghÖ th«ng tin l¾p ®Æt 4 ®­êng truyÒn th«ng cho trô së chÝnh, 2 phßng giao dÞch Kim Liªn, C¸t Linh vµ lµng sinh viªn HACINCO. Tõ viÖc øng dông ®ã th× t¹o cho giao dÞch gi÷a kh¸ch hµng vµ ng©n hµng ngµy cµng thuËn lîi h¬n, mÆt kh¸c viÖc thanh to¸n néi bé còng nh­ viÖc thanh to¸n gi÷a c¸c ng©n hµng trë nªn nhanh h¬n, hiÖu qu¶ vµ chÝnh x¸c h¬n, tõ ®ã tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. -ViÖc tæ chøc l­u tr÷, qu¶n lý hå s¬, chøng tõ cho vay, thu nî ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch khoa häc, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý theo dâi qu¸ tr×nh cho vay, thu nî. -Sù phèi hîp gi÷a bé phËn kÕ to¸n cho vay vµ bé phËn tÝn dông rÊt chÆt chÏ, cïng nhau thùc hiÖn theo dâi qu¶n lý kh¸ch hµng vay. §ång thêi hai bªn th­êng xuyªn trao ®æi th«ng tin cho nhau ®Ó nh»m môc ®Ých lµ t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông. -§éi ngò c¸n bé kÕ to¸n cho vay cã tr×nh ®é nghiÖp vô tèt, th¸i ®é vµ tinh thÇn phôc vô kh¸ch hµng chu ®¸o do vËy ®· thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng. §Æc biÖt tõ khi chi nh¸nh øng dông thùc hiÖn giao dÞch mét cöa lµm cho bé phËn kÕ to¸n cho vay vµ kÕ to¸n nãi chung ho¹t ®éng ngµy cµng cã hiÖu qu¶. Víi nh÷ng cè g¾ng vµ sù nç lùc cña ban l·nh ®¹o cïng toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn mµ ng©n hµng ®· ®¹t: Danh hiÖu Anh hïng lao ®éng thêi kú ®æi míi, §¶ng bé trong s¹ch v÷ng m¹nh 15 n¨m liªn tôc... Nh­ng bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu to lín th× ng©n hµng vÉn cßn mét sè h¹n chÕ vµ cÇn ph¶i ®­îc nh×n nhËn mét c¸ch ®óng ®¾n ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p gi¶i quyÕt kÞp thêi. 2/Nh÷ng h¹n chÕ vµ tån t¹i. - Chªnh lÖch kho¶ng c¸ch gi÷a l·i suÊt ®Çu vµo vµ ®Çu ra cña chi nh¸nh cßn thÊp, mÆc dï trong n¨m 2003 chi nh¸nh ®· cè g¾ng trong viÖc thay ®æi c¬ cÊu nguån vèn huy ®éng song tû träng tiÒn göi doanh nghiÖp víi l·i suÊt thÊp còng míi chiÕm tû träng 38% tæng nguån vèn huy ®éng, trong khi ®ã tû träng tiÒn göi d©n c­ víi l·i suÊt cao chiÕm tû träng 62%. V× vËy cÇn cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu h¬n ®Ó thay ®æi hîp lý c¬ cÊu nguån vèn huy ®éng ®Ó kinh doanh cã hiÖu qu¶. - C¸c NHTM nãi chung vµ Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi nãi riªng chÊp hµnh quy tr×nh gia h¹n nî cßn thiÕu kÞp thêi, tõ ®ã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ nghiÖp vô tÝn dông nãi riªng. Nî tån ®äng vµ c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n cã tµi s¶n thÕ chÊp chê xö lý liªn quan ®Õn vô ¸n cã gi¶m song sè nî qu¸ h¹n cßn l¹i lµ kho¶n nî qu¸ h¹n víi thêi gian qu¸ l©u nªn rÊt khã ®ßi, cÇn cã biÖn ph¸p kÞp thêi ®Ó thu håi nî. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ do yÕu tè con ng­êi: Thø nhÊt: sù phèi hîp gi÷a c¸n bé tÝn dông vµ c¸n bé kÕ to¸n ch­a thËt th­êng xuyªn ®ång bé, viÖc xö lý quy tr×nh tÝn dông cßn m¸y mãc ch­a thËt mÒm dÎo linh ho¹t. Thø hai: c¸n bé tÝn dông ch­a ®«n ®èc, nh¾c nhë kh¸ch hµng th­êng xuyªn, ch­a ®i s©u ®i s¸t vµo ho¹t ®éng sö dông vèn cña kh¸ch hµng, do vËy dÔ g©y ra t×nh tr¹ng kh¸ch hµng chiÕm dông vèn cña ng©n hµng hoÆc sö dông vèn sai môc ®Ých, kh«ng chÊp hµnh ®óng c¸c quy ®Þnh cña quy tr×nh tÝn dông dÉn ®Õn kÕ to¸n viªn h¹ch to¸n viÖc gia h¹n nî, chuyÓn nî qu¸ h¹n cã sù chËm trÔ. -Tû lÖ d­ nî cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n thÕ chÊp cßn thÊp nhÊt lµ víi khèi doanh nghiÖp nhµ n­íc, xö lý nî tån ®äng, nî qu¸ h¹n ®· trë thµnh mét vÊn ®Ò trung t©m cho c¸c nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng vµ ®Ó t¨ng tû lÖ cho vay cã tµi s¶n ®¶m b¶o cÇn ph¶i cã mét gi¶i ph¸p ®ñ tÇm ®Ó cã thÓ gi¶i quyÕt, xö lý nî tån ®äng, nî qu¸ h¹n cã hiÖu qu¶. V× ta thÊy quan hÖ tÝn dông gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng lµ quan hÖ hîp ®ång, khi kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî tøc lµ hîp ®ång tÝn dông bÞ vi ph¹m, viÖc gi¶i quyÕt thu håi nî qu¸ h¹n lóc nµy mang tÝnh chÊt xö lý vi ph¹m gi¶i quyÕt tranh chÊp hîp ®ång tÝn dông. Bªn c¹nh nguyªn nh©n ph¸p luËt kh«ng phï hîp cßn nguyªn nh©n n÷a lµ viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt kh«ng nghiªm chØnh, triÖt ®Ó, nhiÒu kh¸ch hµng cã tµi s¶n cã kh¶ n¨ng tr¶ nî nh­ng vÉn cè t×nh kh«ng tr¶ nî. - HiÖn t­îng l·i ch­a thu ®­îc tån t¹i kh¸ phæ biÕn t¹i c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ t¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi còng kh«ng tr¸nh khái t×nh tr¹ng nµy. Nh­ ta biÕt thu nhËp cña ng©n hµng phÇn lín lµ thu tõ l·i cho vay nÕu l·i cho vay kh«ng thu ®­îc sÏ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn tæng thu nhËp cña ng©n hµng, v× vËy ng©n hµng cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó gi¶m l·i ch­a thu ®­îc trªn c¬ së ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tÝn dông. - ViÖc øng dông tin häc vµo phôc vô cho hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng lµ yªu tè kh¸ch quan vµ kh«ng thÓ phñ nhËn ®­îc tÇm quan träng cña nã. Song viÖc øng dông tin häc cßn ch­a hoµn thiÖn nªn ®«i khi vÉn g©y ra nh÷ng ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ c«ng viÖc. Nguyªn nh©n lµ do t×nh h×nh chung cña n­íc ta vÒ phÇn mÒm øng dông cßn h¹n chÕ, ch­a ph¸t triÓn ®óng møc, nh÷ng ng­êi cã kiÕn thøc vÒ tin häc ng©n hµng l¹i kh«ng n¾m râ quy tr×nh nghiÖp vô nªn lµm cho hiÖu qu¶ c«ng viÖc ch­a ®¹t hiÖu qu¶ nh­ mong muèn. Tãm l¹i trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi kh«ng ngõng ®­îc c¶i tiÕn, më réng tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ cao, song vÉn cßn nh÷ng tån t¹i vµ h¹n chÕ cÇn ®­îc gi¶i quyÕt. §ã lµ bµi to¸n lín cÇn cã lêi gi¶i ®Æt ra cho ng©n hµng trong thêi gian tíi nÕu muèn tiÕp tôc tån t¹i vµ ph¸t triÓn ngµy cµng v÷ng m¹nh trong ®iÒu kiÖn m«i tr­êng kinh doanh c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt nh­ hiÖn nay. Ch­¬ng III mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th­¬ng ®èng ®a-hµ néi. I/ §Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh ng©n hµng c«ng th­¬ng ®èng ®a- hµ néi. N¨m 2003 ®· tr«i qua, mÆc dï cã nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh trong c«ng t¸c kinh doanh vµ nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®ßi hái ngµy cao, bªn c¹nh ®ã th× trong n¨m 2003 do ¶nh h­ëng cña nhiÒu ®¹i dÞch bÖnh nÒn lµm cho qu¸ tr×nh giao l­u kinh tÕ bÞ tr× trÖ, nh÷ng nguyªn nh©n ®ã lµm cho hiÖu qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng gÆp khã kh¨n, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho n¨m 2004 v× n¨m 2004 cã nhiÒu c¬ héi míi nh­ng còng cã nh÷ng th¸ch thøc míi th× Ban l·nh ®¹o chi nh¸nh ng©n hµng ®· ®Ò ra mét sè ®Þnh h­íng ph¸t triÓn trong thêi gian tíi nh­ sau: -Hoµn thiÖn thªm mét b­íc m« h×nh tæ chøc bé m¸y vµ m¹ng l­íi phï hîp víi chñ tr­¬ng c¶i c¸ch hµnh chÝnh cña Nhµ n­íc, tiÕp tôc cñng cè, chÊn chØnh vµ x©y dùng c¬ së §¶ng trong s¹ch v÷ng m¹nh, duy tr× th­êng xuyªn vµ n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng c«ng t¸c tù phª b×nh vµ phª b×nh cña c¸n bé §¶ng viªn, t¨ng c­êng sù chØ ®¹o cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt chung. -X©y dùng ng©n hµng ®ñ m¹nh vµ ph¸t triÓn toµn diÖn theo h­íng ®a n¨ng trªn c¬ së n©ng cao tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn mµ tr­íc hÕt lµ tr×nh ®é vµ n¨ng lùc qu¶n lý, qu¶n trÞ ®iÒu hµnh cña ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o. H­íng vµ g¾n kÕt ho¹t ®éng ng©n hµng vµo viÖc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña thñ ®«. -Më réng quy m« vµ néi dung ho¹t ®éng kÕt hîp ®Èy m¹nh tèc ®é hiÖn ®¹i ho¸ vµ øng dông tiÕn bé c«ng nghÖ tr­íc hÕt lµ c«ng nghÖ ng©n hµng, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc thanh to¸n, th«ng tin ®iÒu hµnh t¸c nghiÖp...ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô ng©n hµng míi, chó träng c¶ nghiÖp vô b¸n bu«n vµ b¸n lÎ, triÓn khai viÖc t¸ch b¹ch râ chøc n¨ng chÝnh s¸ch vµ chøc n¨ng kinh doanh cña ng©n hµng. -Më réng viÖc sö dông c¸c c«ng cô thÞ tr­êng míi ( c¶ ë thÞ tr­êng ng¾n h¹n vµ dµi h¹n) nh»m t¨ng huy ®éng vèn t¹o c¬ së më réng ®Çu t­ vèn cho c¸c ngµnh, lÜnh vùc vµ c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ träng ®iÓm cña thµnh phè; chó träng tiÕp tôc chuyÓn dÞch c¬ cÊu ®Çu t­ vèn theo h­íng t¨ng tû träng vèn ®Çu t­ cã thêi h¹n dµi, ®¶m b¶o c¸c tiªu chuÈn vÒ an toµn vèn vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. Cô thÓ: a. Trong c«ng t¸c huy ®éng vèn: C¨n cø vµo môc tiªu, nhiÖm vô vµ thùc tÕ ®· lµm ®­îc trong n¨m qua, Ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi phÊn ®Êu thùc hiÖn tèt mét sè biÖn ph¸p vÒ c«ng t¸c huy ®éng vèn, duy tr× më réng quan hÖ víi c¸c ngµnh, ®¬n vÞ cã nguån vèn lín t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng vµ toµn ngµnh ph¸t triÓn c¸c dÞch vô qua ng©n hµng ®ång thêi më réng m¹ng l­íi huy ®éng vèn trong d©n c­ vµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Dù kiÕn nguån vèn huy ®éng ®Õn 31/12/2004 ®¹t 2900 tû ®ång. b. VÒ c«ng t¸c cho vay: Cho vay lµ ho¹t ®éng mµ bÊt cø mét NHTM nµo còng ph¶i chó ý viÖc më réng v× ®©y lµ ho¹t ®éng quan träng hµng ®Çu vµ mang l¹i nguån lîi lín cho ng©n hµng. ViÖc cñng cè vµ më réng ho¹t ®éng cho vay lµ ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt l©u dµi vµ cã thÓ nãi ®©y lµ ®Þnh h­íng chiÕn l­îc cña ng©n hµng. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c cho vay, Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi ®· ®Þnh h­íng ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi lµ sÏ cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó ®Èy m¹nh c«ng t¸c cho vay xøng ®¸ng víi tiÒm lùc s½n cã cña m×nh, chi nh¸nh tiÕp tôc thùc hiÖn viÖc kiÓm tra, kiÓm so¸t chÆt chÏ c¸c dù ¸n ®Çu t­ cña c¸c n¨m tr­íc, n¾m b¾t diÔn biÕn cña nÒn kinh tÕ, tõng ngµnh nghÒ, doanh nghiÖp tõ ®ã n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c tÝn dông trªn c¬ së g¾n liÒn víi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, cô thÓ lµ dù kiÕn d­ nî ®¹t 2200 tû ®ång trong ®ã d­ nî trung dµi h¹n ®¹t 46%, gi¶m tû lÖ nî qu¸ h¹n ë møc thÊp nhÊt kh«ng qu¸ 1%; lîi nhuËn h¹ch to¸n dù kiÕn ®¹t 38 tû ®ång. c.VÒ ho¹t ®éng kinh doanh ®èi ngo¹i: Chi nh¸nh ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ, khai th¸c tÝch cùc thÞ tr­êng trong hÖ thèng b»ng c¸c quan hÖ b¹n hµng ®· cã; x©y dùng vµ më réng quan hÖ víi c¸c ng©n hµng trªn ®Þa bµn; t¨ng c­êng giao dÞch vÒ ngo¹i tÖ nh»m ®¸p øng nhu cÇu vÒ nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp. d. VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay: Trong ho¹t ®éng cho vay, kÕ to¸n cã nhiÖm vô ph¶n ¸nh ghi chÐp b»ng con sè tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh tõ viÖc më tµi kho¶n cho vay ®Õn thu nî thu l·i. §ång thêi cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh thu nî, thu l·i vµ c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan gióp cho c¸n bé tÝn dông vµ ban l·nh ®¹o ng©n hµng thùc hiÖn sù qu¶n lý ®iÒu hµnh. §Ó lµm tèt c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay, kÕ to¸n thùc hiÖn lµm ®óng mäi thÓ lÖ, chÕ ®é kÕ to¸n do ng©n hµng ban hµnh ®ång thêi thiÕt lËp quy tr×nh thñ tôc kÕ to¸n cho vay mét c¸ch hîp lý, khoa häc nh»m ®¶m b¶o an toµn tµi s¶n cho c¶ kh¸ch hµng vµ ng©n hµng. Nh÷ng ®Þnh h­íng trªn cÇn ®­îc ng©n hµng phÊn ®Êu ®Ó thùc hÞªn tèt tõ ®ã t¹o ra b­íc ®ét ph¸ t¹o tiÒn ®Ò cho b­íc ph¸t triÓn hoµn chØnh trong nh÷ng n¨m tíi. II/ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi 1/Gi¶i ph¸p chung. a. N©ng cao hiÖu qu¶ huy ®éng vèn TiÕp tôc thùc hiÖn tèt c¸c chiÕn l­îc huy ®éng vèn theo chØ ®¹o cña NHNN, NHCTVN vµ ch­¬ng tr×nh huy ®éng vèn cña thµnh phè, më réng huy ®éng vèn g¾n víi kh¶ n¨ng më réng cho vay; duy tr× vµ n©ng cao chÊt l­îng trong viÖc sö dông c¸c c«ng cô, h×nh thøc vµ dÞch vô huy ®éng vèn míi nhÊt lµ c¸c c«ng cô huy ®éng vèn trung dµi h¹n nh­ uû th¸c ®Çu t­, nhËn vèn tµi trî, b¶o l·nh ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, t­ vÊn, m«i giíi ®Çu t­...trªn c¬ së xö lý hµi hoµ lîi Ých gi÷a ng­êi göi tiÒn, ng©n hµng vµ ng­êi ®i vay; chuÈn bÞ mäi ®iÒu kiÖn ®Ó chñ ®éng tham gia vµo ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng vèn, më réng qua hÖ quèc tÕ nh»m khai th¸c nguån vèn cã môc ®Ých phôc vô ®Çu t­. b. Më réng ®Çu t­ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông. TÝch cùc chñ ®éng t×m kiÕm dù ¸n nhÊt lµ dù ¸n thuéc c¸c ngµnh lÜnh vùc vµ ch­¬ng tr×nh kinh tÕ träng ®iÓm cña thµnh phè ®Ó më réng cho vay, nhÊt lµ vèn trung dµi h¹n; tiÕp tôc ®Çu t­ vèn ®Õn mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®i ®«i víi t¨ng dÇn tû träng cho vay kinh tÕ ®Þa ph­¬ng, kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ngo¹i thµnh, trªn c¬ së ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc cho vay, kÕt hîp sö dông gi÷a hinh thøc cho vay cò víi c¸c h×nh thøc cho vay vµ tµi trî míi. c. T¨ng c­êng ®¶m b¶o an toµn trong cho vay. T¨ng huy ®éng vµ cho vay trªn c¬ së ®¶m b¶o n©ng cao hiÖu qu¶ vµ an toµn vèn, ng©n hµng cÇn x©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh vµ chiÕn l­îc kh¸ch hµng trong tõng thêi kú, tõng giai ®o¹n, thùc hiÖn an toµn trong cho vay b»ng c¸ch t¨ng c­êng kiÓm tra, qu¶n lý vµ xö lý nî vay, cÇn ®i s©u t×m hiÓu th«ng tin vÒ kh¸ch hµng; tiÕp tôc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i n¨ng lùc ®éi ngò c¸n bé nh»m n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nhÊt lµ n¨ng lùc qu¶n trÞ ®iÒu hµnh, n¨ng lùc thÈm ®Þnh dù ¸n. d. CÇn quan t©m h¬n n÷a ®Õn ho¹t ®éng Marketing Ng©n hµng. Më réng ho¹t ®éng Marketing ng©n hµng ®Ó cã thÓ t¨ng c­êng c¸c s¶n phÈm dÞch vô míi cña ng©n hµng tíi kh¸ch hµng, th«ng qua viÖc sö dông kªnh ph©n phèi hiÖn ®¹i kÕt hîp víi kªnh ph©n phèi truyÒn thèng. TËp trung hiÖn ®¹i ho¸ kh©u thanh to¸n vµ dÞch vô nh»m t¨ng thªm c¸c tiÖn Ých vÒ tiÒn tÖ ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng cña kh¸ch hµng. e. N©ng cao hiÖu qña cña thanh trra kiÓm so¸t. T¨ng c­êng vµ n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra, qu¶n lý cña Ng©n hµng Nhµ n­íc thµnh phè, c«ng t¸c tù kiÓm tra, kiÓm so¸t cña ng©n hµng nh»m ®¶m b¶o an toµn vèn, t¹o c¬ së më réng quy m« ho¹t ®éng. Ngiªn cøu vµ tæ chøc thùc hiÖn tèt c¸c gi¶i ph¸p nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng©n hµng ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. 2/Gi¶i ph¸p nh»m cñng cè c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay t¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a-Hµ Néi. §Ó cñng cè c«ng t¸c kÕ to¸n vµ kÕ to¸n cho vay ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn ®ång thêi nhiÒu biÖn ph¸p víi nhiÒu c¸c c¸ch thøc kh¸c nhau nh­ng ®Òu nh»m mét môc ®Ých chung lµ ®Ó thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng. XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ bªn c¹nh nh÷ng gi¶i ph¸p chung Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi ®· ®Ò ra mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m cñng cè ho¹t ®éng cho vay vµ kÕ to¸n cho vay t¹i ®¬n vÞ mÞnh nh­ sau: a. T¨ng c­êng chÊt l­îng tÝn dông. N©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông, chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­, t¨ng c­êng c«ng t¸c huy ®éng vèn cña c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ d©n c­. §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc vay vèn, ¸p dông nhiÒu h×nh thøc cho vay phï hîp víi nhu cÇu vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng ®èi t­îng vay vèn ®Ó thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng thuéc mäi tÇng líp d©n c­, thµnh phÇn kinh tÕ, ®ång thêi gióp ng©n hµng cã thÓ gi÷ ®­îc kh¸ch hµng truyÒn thèng tr­íc t×nh h×nh c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t nh­ hiÖn nay. b. ThÈm ®Þnh kü kh¸ch hµng vay. Lµm tèt c«ng t¸c tiÕp thÞ, tiÕp cËn kh¸ch hµng, rµ so¸t ph©n lo¹i doanh nghiÖp, ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh yÕu kÐm thua lç kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî ph¶i gi¶m dÇn møc ®é ®Çu t­ ®Ó ®¶m b¶o an to¸n vèn , ®ång thêi sö dông chÝnh s¸ch l·i suÊt linh ho¹t thÝch hîp víi nhiÒu thêi h¹n kh¸c nhau ®Ó khuyÕn khÝch t¨ng tÝnh hÊp dÉn vµ thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng. c. Gi¶i quyÕt tèt c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n. TÝch cùc t×m biÖn ph¸p gi¶i quyÕt thu håi c¸c kho¶n nî tån ®äng, qu¸ h¹n khã ®ßi, phèi hîp víi c¸c c¬ quan ph¸p luËt vµ c¬ quan thi hµnh ¸n xö lý tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó thu håi nî, cã biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao tû lÖ d­ nî cho vay cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n thÕ chÊp. Cô thÓ lµ bé phËn thÈm ®Þnh dù ¸n cÇn ph¶i ®­îc thµnh lËp riªng tr­íc khi cho vay d­íi sù chØ ®¹o cña phßng tÝn dông ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng cho vay cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. d. Më réng øng dông tin häc trong kÕ to¸n cho vay. T¨ng c­êng ¸p dông tin häc trong c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña ng©n hµng nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay nãi riªng ®Ó ®¶m b¶o an toµn vèn trªn c¬ së qu¶n lý c¸c tµi kho¶n cho vay, hå s¬ cho vay mét c¸ch khoa häc, nhanh chãng, thô©n tiÖn e. N©ng cao mèi quan hÖ gi÷a c¸n bé tÝn dông vµ c¸n bé kÕ to¸n cho vay. T¨ng c­êng h¬n n÷a sù phèi hîp gi÷a c¸n bé tÝn dông ng©n hµng víi c¸n bé kÕ to¸n cho vay trong qu¸ tr×nh cho vay. Bé phËn kÕ to¸n cÇn th­êng xuyªn cung cÊp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ t×nh h×nh d­ nî cho vay, t×nh h×nh nî ph¶i thu ®Ó cho bé phËn tÝn dông ®«n ®èc kh¸ch hµng tr¶ nî, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng kho¶n nî qu¸ h¹n vµ l·i treo. §©y lµ nh÷ng kho¶n mµ ng©n hµng cã nguy c¬ bÞ rñi ro mÊt vèn cho nªn viÖc thu nhanh nh÷ng kho¶n nî nµy lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó duy tr× ®­îc nguån vèn cña ng©n hµng ®ång thêi n©ng cao ®­îc chÊt l­îng tÝn dông. f. N©ng cao tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n cho vay. Quan t©m ®µo t¹o vµ båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp cô cña c¸n bé, ®Æc biÖt lµ c¸n bé lµm c«ng t¸c tÝn dông, thanh to¸n quèc tÕ, c¸n bé kiÓm tra. T¹o ®iÒu kiÖn cö ®i häc c¸c líp cao häc, ®¹i häc, c¸c líp båi d­ìng nghiÖp vô do Trung t©m ®µo t¹o tæ chøc, ®µo t¹o tr×nh ®é ngo¹i ng÷, vi tÝnh cho c¸n bé. §ång thêi cÇn cã chÕ ®é ®·i ngé thÝch hîp ®èi víi nh÷ng c¸n bé cã n¨ng lùc vµ cã thµnh tÝch cao trong c«ng t¸c nh­ c©n nh¾c n©ng l­¬ng, th­ëng, cÊt nh¾c vµo vÞ trÝ quan träng h¬n nh»m khuyÕn khÝch c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm viÖc nhiÖt t×nh chu ®¸o h¬n ®Ó h­íng tíi môc tiªu chung lµ ®em l¹i lîi nhuËn cao nhÊt cho ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó thu hót nh÷ng c¸n bé tµi giái, c¸c chuyªn gia giµu kinh nghiÖm tõ bªn ngoµi vµo ®Çu qu©n cho ng©n hµng ®Ó x©y dùng ng©n hµng ngµy cµng ph¸t triÓn v÷ng m¹nh. III/Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i ng©n hµng C«ng th­¬ng ®èng §a- hµ néi. 1/Nh÷ng kiÕn nghÞ chung. Nh­ ta biÕt nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay ph¶n ¸nh chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña nghiÖp vô tÝn dông, lµ trî thñ ®¾c lùc gióp cho nghiÖp vô tÝn dông ®­îc hoµn thµnh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. Ng­îc l¹i nghiÖp vô tÝn dông còng chi phèi vµ cã ¶nh h­ëng ®Õn nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay, v× vËy ®Ó hoµn thiÖn nghÞªp vô kÕ to¸n cho vay tr­íc hÕt ph¶i hoµn thiÖn nghiÖp vô tÝn dông vµ ®Ó gãp phÇn hoµn thÞªn nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau: - Nhµ n­íc cÇn cã biÖn ph¸p ®ång bé ®Ó æn ®Þnh tiÒn tÖ: NÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua ®· ®¹t ®­îc nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao, l¹m ph¸t cã thÓ chÊp nhËn ®­îc. Nh­ng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lu«n cã nh÷ng biÕn ®éng ph­c t¹p nÕu sai lÇm trong mét chÝnh s¸ch nµo ®ã th× cã thÓ dÉn tíi nh÷ng hËu qu¶ kh«n l­êng. Thùc tÕ ®ã ®ßi hái Nhµ n­íc ph¶i sö dông ®ång bé c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia nh»m æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, tøc lµ ®¶m b¶o ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ë møc ®ång ®Òu trong c¸c n¨m phï hîp víi n¨ng lùc cña nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o tû lÖ l¹m ph¸t ë møc hîp lý, c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ ®­îc c©n b»ng, dù tr÷ ngo¹i tÖ t¨ng. Khi nÒn kinh tÕ æn ®Þnh th× nã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông bëi vid khi ®ã ng­êi d©n sÏ yªn t©m h¬n khi göi tiÒn vµo ng©n hµng víi thêi gian dµi vµ cã tÝnh æn ®Þnh, tõ ®ã lµm cho nguån vèn huy ®éng trong n­íc t¨ng lªn. Khi tiÒn tÖ æn ®Þnh lµm cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh, h¹n chÕ rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông, do ®ã c¸c ng©n hµng sÏ m¹nh d¹n h¬n trong cho vay ®èi víi nÒn kinh tÕ. - §èi víi Nhµ n­íc nãi chung, Ng©n hµng Nhµ n­íc nãi riªng cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt ng©n hµng. Khi chóng ta b­íc vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ thÕ giíi th× ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn nÒn kinh tÕ nhÊt lµ ngµnh ng©n hµng v× ngµnh ng©n hµng lµ ngµnh kinh tÕ tæng hîp, do ®ã ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c NHTM nãi chung vµ cña ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng th× cÇn ph¶i hoµn thÞªn hÖ thèng ph¸p luËt vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch hoµn thiÖn sÏ t¹o ra hµnh lang ph¸p lý an toµn cho ho¹t ®éng cu¶ c¸c NHTM. Tuy nhiªn, do nhiÒu t¸c ®éng kh¸ch quan vµ chñ quan mµ hÖ thèng ph¸p luËt ng©n hµng hiÖn nay ch­a thËt ®ång bé, ch­a thËt lµ chç dùa cña c¸c NHTM trong viÖc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. §èi víi nghiÖp vô tÝn dông, mét sè chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña ngµnh ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu thùc tÕ g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c NHTM khi ¸p dông, v× vËy kiÕn t¹o vµ ®¶m b¶o m«i tr­êng kinh doanh an toµn, æn ®Þnh, thuËn lîi, b×nh ®¼ng. Muèn thÕ cÇn ph¶i bæ sung hoµn chØnh sao cho cã ®­îc khu«n khæ ph¸p lý phï hîp h¬n víi c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng, ®ång thêi sö dông c«ng cô ph¸p luËt mét c¸ch triÖt ®Ó vµ cã hiÖu qu¶ h¬n ®Ó thÓ hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc b»ng ph¸p luËt nh»m khuyÕn khÝch c¹nh tranh lµnh m¹nh. - §èi víi Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam: Lµ ®¬n vÞ ®iÒu hµnh toµn hÖ thèng Ng©n hµng C«ng th­¬ng th«ng qua c¸c quy ®Þnh, c«ng v¨n, v¨n b¶n cã tÝnh hiÖu lùc ph¸p lý cao, cÇn xem xÐt l¹i c¸c chÝnh s¸ch ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®óng ®¾n, kh«ng m©u thuÉn gióp c¸c ng©n hµng cã c¬ së ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, ®Æc biÖt lµ cÇn xem l¹i chÝnh s¸ch l·i suÊt ®èi víi hÖ thèng ng©n hµng c«ng th­¬ng. HiÖn nay Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam quy ®Þnh møc l·i suÊt cô thÓ thèng nhÊt cho c¸c Ng©n hµng C«ng th­¬ng cÊp d­íi thùc hiÖn, ®iÒu nµy khiÕn cho c¸c chi nh¸nh ®Þa ph­¬ng khã vËn dông linh ho¹t møc l·i suÊt phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ t¹i ®Þa ph­¬ng. H¬n n÷a viÖc vËn hµnh l·i suÊt t¹i c¬ së lµ mét viÖc hÕt søc nh¹y c¶m, do ®ã nªn ch¨ng Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam cÇn xem xÐt l¹i viÖc ¸p dông l·i suÊt ®Ó t×m ra møc l·i suÊt c¬ b¶n phï hîp víi ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh kinh tÕ trªn tõng ®Þa bµn. - Ngoµi ra, ®Ò nghÞ Nhµ n­íc cÇn cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó thóc ®Èy tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc mét c¸ch nhanh chãng nh»m t¹o m«i tr­êng thuËn lîi vµ ®éng lùc ph¸t triÓn cho ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng. §Ó ho¹t ®éng tÝn dông thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ cao ®Ò nghÞ Nhµ n­íc quy ®Þnh chÕ ®é kiÓm to¸n b¾t buéc hµng n¨m ®èi víi mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp, tõ ®ã lµm lµnh m¹nh ho¸ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp gãp phÇn lµm h¹n chÕ rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông ë c¸c NHTM. Thùc tÕ nh÷ng n¨m ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· cho thÊy sù thµnh c«ng cña c¸c NHTM trong ho¹t ®éng tÝn dông ngoµi yÕu tè nh­ chiÕn l­îc huy ®éng vèn, chÝnh s¸ch kh¸ch hµng, chÝnh s¸ch l·i suÊt...th× yÕu tè con ng­êi gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh, v× vËy c¸c NHTM ph¶i thùc sù coi träng chiÕn l­îc nh©n sù , qu¸ tr×nh ®æi míi ph¶i b¾t ®Çu tõ ®æi míi con ng­êi. 2/ Nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a – Hµ Néi. - Ng©n hµng nªn ¸p dông ®a d¹ng c¸c h×nh thøc cho vay: Thùc tÕ hiÖn nay t¹i ng©n hµng c«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi chñ yÕu ¸p dông hai ph­¬ng thøc cho vay lµ ph­¬ng thøc cho vay tõng lÇn vµ cho vay theo h¹n møc tÝn dông. §èi víi ph­¬ng thøc cho vay tõng lÇn thñ tôc cßn nhiÒu phøc t¹p nªn dÉn tíi cho vay ngoµi quèc doanh chiÕm tû träng khiªm tèn trong tæng d­ nî, bëi v× ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ nµy ng©n hµng chñ yÕu ¸p dông ph­¬ng thøc cho vay tõng lÇn. Nh­ vËy ®Ó tËn dông tèi ®a tiÒm lùc cña bé phËn kinh tÕ nµy, t¨ng d­ nî cho vay vµ ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ng©n hµng cã thÓ ¸p dông ph­¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng cã t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh, t×nh h×nh tµi chÝnh tèt, chø kh«ng nªn cøng nh¾c chØ ¸p dông ph­¬ng thøc cho vay tõng lÇn. Ngoµi ra ng©n hµng cßn cã thÓ cho vay theo c¸c h×nh thøc kh¸c nh­ cho vay tr¶ gãp, cho vay hîp vèn...Sù më réng c¸c ph­¬ng thøc cho vay nµy sÏ ®¸p øng ®­îc mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng, bëi v× hiÖn nay nhu cÇu cÇn vèn cña c¸c doanh nghiÖp lµ rÊt lín, trong khi ®ã nguån vèn cña ng©n hµng cã h¹n nªn viÖc ng©n hµng më réng h×nh thøc cho vay lµ ®iÒu cÇn thiÕt, tõ ®ã gióp ng©n hµng më réng thÞ tr­êng kinh doanh, më réng nghiÖp vô tÝn dông t¹o thªm thu nhËp cho ng©n hµng. - Thùc hiÖn thu håi nî gèc vµ l·i phï hîp víi tõng kho¶n vèn vay: Trªn c¬ së kÕt qu¶ cña c«ng t¸c kiÓm tra chÊt l­îng tÝn dông, Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi cÇn ph©n lo¹i chÊt l­îng tÝn dông, chÊt l­îng c¸c kho¶n vay ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p thu nî, thu l·i cho phï hîp. §èi víi c¸c kho¶n vay cã chÊt l­îng tèt ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu håi vèn ®óng h¹n th× chØ cÇn chó ý ®«n ®èc kh¸ch hµng tr¶ nî khi ®Õn h¹n. §èi víi c¸c kho¶n vay cã dÊu hiÖu rñi ro khã cã kh¶ n¨ng tr¶ nî ®óng h¹n do cã nh÷ng khã kh¨n ph¸t sinh do ®iÒu kiÖn kh¸ch quan th× cÇn cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kú h¹n nî, gi·n nî phï hîp ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu håi nî, h¹n chÕ nî qu¸ h¹n ph¸t sinh. -VÊn ®Ò l·i ch­a thu: T×nh tr¹ng l·i ch­a thu tån t¹i kh¸ phæ biÕn ë c¸c NHTM nãi chung vµ t¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi còng kh«ng tr¸nh khái t×nh tr¹ng nµy, do cã ¶nh h­ëng ®Õn nh÷ng nguån thu nhËp cña ng©n hµng. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do ng©n hµng ch­a cã biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó xö lý vÊn ®Ò nµy nªn kh¸ch hµng vÉn cè ý tr©y ú trong viÖc tr¶ l·i cho ng©n hµng , lóc nµy ng©n hµng ph¶i coi kho¶n l·i ch­a thu håi ®­îc nh­ lµ mét kho¶n nî cña kh¸ch hµng ®· cam kÕt tr¶ mµ ch­a tr¶ ®­îc, ®iÒu ®ã sÏ gãp phÇn thóc ®Èy kh¸ch hµng thùc hiÖn nghiªm chØnh qua tr×nh tr¶ nî còng nh­ tr¶ l·i cho ng©n hµng nh»m h¹n chÕ phÇn nµo thiÖt h¹i mµ ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu. - VÒ ph­¬ng ph¸p thu l·i ®èi víi tõng mãn vay: §èi víi nh÷ng mãn vay cã gi¸ trÞ nhá, mÆc dï thêi h¹n tr¶ nî lµ bao nhiªu song v× gia trÞ cña mãn vay nhá nªn kh¸ch hµng hµng th¸ng ph¶i tr¶ l·i cho ng©n hµng, víi mãn vay nµy cã thÓ quy ®Þnh thu l·i vµo ngµy cuèi cïng cña kú h¹n nî khi thu gèc hoÆc sau mét kú h¹n nhÊt ®Þnh.§iÒu nµy kh«ng nh÷ng lµm gi¶m c¸c chi phÝ, thñ tôc hµnh chÝnh kh«ng cÇn thiÕt mµ vÉn kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña ng©n hµng nãi chung vµ cña phßng kÕ to¸n nãi riªng.§èi víi doanh nghiÖp, c¸ nh©n cã kho¶n vay gi¸ trÞ lín, cã vßng quay chu chuyÓn vèn nhanh, cã thu nhËp th­êng xuyªn æn ®Þnh th× ¸p dông tÝnh vµ thu l·i theo ph­¬ng ph¸p tÝch sè, thu hµng th¸ng nh»m ®¶m b¶o nguån thu nhËp th­êng xuyªn cña ng©n hµng ®ång thêi n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm cña ®¬n vÞ vay tiÒn. Cßn ®èi víi c¸c ®¬n vÞ vay cã vèn lu©n chuyÓn chËm, s¶n xuÊt kinh doanh mang tÝnh thêi vô kh«ng ¸p dông thu l·i hµng th¸ng mµ sÏ thùc hiÖn thu l·i vµo cuèi kú h¹n nî khi ng­êi vay tr¶ nî gèc cho ng©n hµng. Lam nh­ vËy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi vay cã thÓ tr¶ ®ù¬c c¶ gèc vµ l·i khi cã thu ho¹ch vµ tiªu thô s¶n phÈm, h¹n chÕ ®­îc viÖc theo dâi ë tµi kho¶n ngo¹i b¶ng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay h×nh ¶nh cña mét ng©n hµng lµ yÕu tè v« cïng quan träng nã quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét ng©n hµng. V× vËy n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho ®éi ngò nh©n viªn ng©n hµng lµ hÕt søc cÇn thiÕt, gióp cho c¸c mÆt nghiÖp vô cña ng©n hµng ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch nhanh chãng chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ ®¶m b¶o an toµn vèn, t¹o ®­îc lßng tin vµ uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng. Muèn nh­ vËy th× c¸n bé kÕ to¸n cho vay ph¶i th«ng hiÓu c¶ nghiÖp vô tÝn dông vµ nghiÖp vô kÕ to¸n, ®ång thêi ph¶i biÕt sö dông vµ sö dông thµnh th¹o m¸y vi tÝnh ®Ó xö lý c¸c th«ng tin vµ c¸c kü thuËt nghiÖp vô hµng ngµy. Ngoµi ra c¸n bé kÕ to¸n cho vay ph¶i cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, cã tr¸ch nhiÖm cao trong c«ng viÖc v× nhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay kh«ng chØ lµ h¹ch to¸n theo dâi cho vay, thu nî, thu l·i mµ cßn ph¶i qu¶n lý hå s¬, do vËy nÕu kÕ to¸n cho vay kh«ng cã ®¹o ®øc tèt th× hä sÏ th«ng ®ång víi kh¸ch hµng trong viÖc tÝnh to¸n thu nî, thu l·i ®Ó trôc lîi. ChÝnh v× lÏ ®ã ng©n hµng nªn ®µo t¹o båi d­ìng thªm vÒ kiÕn thøc vµ nghiÖp vô míi cho c¸c kÕ to¸n viªn, cñng cè n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé, më c¸c líp ®µo t¹o tin häc cho c¸n bé ®Ó cã kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ trang thiÕt bÞ còng nh­ n¾m b¾t ®­îc kiÕn thøc vÒ tin häc. Tãm l¹i, thùc hiÖn nh÷ng gi¶i ph¸p trªn gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng nhÊt lµ ho¹t ®éng tÝn dông trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ®ã lµ nh÷ng viÖc mµ ng©n hµng cÇn lµm vµ cã thÓ lµm ®­îc ®Ó gióp cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh nhÊt lµ ho¹t ®éng tÝn dông c¹nh tranh vµ tån t¹i ®­îc trªn thÞ tr­êng. KÕt luËn. Sau h¬n 10 n¨m ®æi míi nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· tõng b­íc chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, khÐp l¹i mét thêi kú ph¸t triÓn chËm ch¹p cña nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung, më ra mét b­íc ngoÆt lín cho viÖc thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. Sù ®æi míi nµy ®· kh¬i dËy tiÒm lùc c¶ trong vµ ngoµi n­íc t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp thóc ®Èy nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. Ng©n hµng th­¬ng m¹i gi÷ vai trß hÕt søc quan träng trong ®êi sèng kinh tÕ, x· héi, lµ tæ chøc kinh tÕ cã nhiÖm vô huy ®éng vèn víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶, sö dông vèn ®ã ®Ó cho vay vµ lµm c¸c dÞch vô kh¸c vÒ ng©n hµng. C¸c ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng rÊt phong phó, ®a d¹ng, cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn mäi mÆt cña nÒn kinh tÕ, trong ®ã cho vay lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng. KÕ to¸n cho vay vµ kÕ to¸n ng©n hµng ®Òu h­íng tíi môc ®Ých ®¶m b¶o an toµn tµi s¶n cho ng©n hµng vµ kh¸ch hµng, ®ång thêi ®¶m b¶o kinh doanh cã hiÖu qu¶ gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c tÝn dông. HiÓu râ ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay, Ng©n hµng C«ng th­¬ng §èng §a- Hµ Néi ®· ngµy cµng chu träng h¬n ®Õn c«ng t¸c nµy, tuy nhiªn vÉn cßn mét sè v­íng m¾c cÇn s­îc söa ®æi ,bæ sung cho phï hîp víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ,kinh doanh dÓ hoµ nhËp víi qu¸ tr×nh ®æi míi vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hiÖn nay. Tµi liÖu tham kh¶o. 1.Tµi liÖu gi¶ng d¹y m«n Lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng cña Häc viÖn Ng©n hµng- xuÊt b¶n th¸ng 1/2000 2. Gi¸o tr×nh nghiÖp vô kinh doanh ng©n hµng cña Häc viÖn Ng©n hµng- xuÊt b¶n n¨m 1999 3. Gi¸o tr×nh kÕ to¸n ng©n hµng- chñ biªn Nhµ gi¸o ­u tó Vò ThiÖn ThËp-Nhµ xuÊt b¶n thèng kª n¨m 2000. 4. §Ò c­¬ng bµi gi¶ng Qu¶n trÞ kinh doanh ng©n hµng cña Häc viÖn Ng©n hµng do TiÕn sÜ Phan §×nh ThÕ, NguyÔn Thanh S¬n biªn so¹n- xuÊt b¶n n¨m 1999. 5. HÖ thèng tµi kho¶n cña c¸c tæ chøc tÝn dông cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam. 6. Gi¸o tr×nh KÕ to¸n ng©n hµng cña tr­êng §¹i häc Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi- xuÊt b¶n n¨m 2000. 7. C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ ng©n hµng nh­: QuyÕt ®Þnh 1627/Q§ vÒ viÖc ban hµnh "Quy chÕ cho vay cña tæ chøc tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng"; Th«ng t­ 06/TT-NHNN ngµy 04/04/2000 cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam h­íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 178/1999 N§- CP ngµy 29/12/1999 cña ChÝnh phñ vÒ ®¶m b¶o tiÒn vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông... 8. T¹p chÝ ng©n hµng c¸c sè n¨m 2001, 2002,2003. 9. T¹p chi kÕ to¸n c¸c sè n¨m 2001,2002, 2003. 10. Thêi b¸o ng©n hµng c¸c sè n¨m 2001, 2002,2003. môc lôc